Stadswandeling in Boedapest deel 1
• Afstand: 9.25 km
• Beginpuntpunt: Vásárcsarnok (centrale markthal)
• Eindpunt: Vásárcsarnok (centrale markthal)
• Toegankelijk voor rolstoelen: ja, hoewel de stoep op sommige plaatsen wat smal is.
Je vertrekpunt, de Centrale Markthal (Nagy Vásárcsarnok) is makkelijk te vinden: aan het ene uiteinde van Váci utca, de belangrijkste autovrije winkelstraat, maar ook aan de Vámház körút, een weg die naar een van de bruggen (Szabadság híd) over de Donau leidt.
Nagy Vásárcsarnok, de grote centrale markthal, is maar liefst 150 meter lang en bestaat al sinds 1987. Het bouwwerk werd achter de bakstenen gevel grotendeels opgetrokken uit ijzer en glas. Oorspronkelijk diende de markthal ook als een belangrijk transportknooppunt Een spoorlijn liep tot binnen en er was een tunnel tot aan de nabijgelegen Donau om verswaren aan te voeren.
Het fraaie gebouw onderging in 1984 een grondige restauratie. Vandaag komen hier zowel Hongaren die hun dagelijkse boodschappen doen als toeristen die het mooie gebouw komen bewonderen Het is werkelijk het kloppende hart van de stad en iedereen komt hier langs, van zakenmannen tot daklozen. Op het gelijkvloers heb je een reusachtige selectie uit al het lekkers dat Hongarije te bieden heeft: van tuinverse groenten tot bereide gerechten en van versgeperst fruitsap en net gebakken koekjes tot salami allerhande en heerlijke Tokaj-wijn van 3 tot 6 “puttonyos” (hoe hoger de “puttonyos”, hoe zoeter de wijn). Op de eerste verdieping kan je mooie souvenirs kopen en talloze eettentjes uitproberen. De markthal is gesloten op zondag, maar open op koopzondagen. Op andere dagen kan je er terecht van 6 tot 17 uur (op zaterdag tot 15 u).
Nagy Vásárcsarnok (centrale markthal), Vámház körút 1-3 (op het einde van Váci utca, de belangrijkse autovrije winkelstraat), Boedapest, Hongarije // GPS: 47.487088, 19.058493
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 8
A
Met je rug naar de markt, sla je rechtsaf in Pipa utca. Vandaag is het een ietwat sobere straat vlak naast de mooie markthal, maar dat was tijdens de Tweede Wereldoorlog helemaal anders.
BBij de communistische machtsontplooiing na de Tweede Wereldoorlog werden onder meer de bewoners van deze smalle straat Pipa utca geconfronteerd met gruwelijke taferelen. Toen ze op een ochtend hun gordijnen openden bengelden er aan de bomen, die er toen nog stonden, lichamen van onschuldige burgers. Iedereen die het communistische bewind niet gunstig gezind was, was meteen gewaarschuwd
Pipa utca, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.487507, 19.058644
Vervolg je wandeling door Vámház körút. Wanneer de straatnaam verandert in Kálvin tér, zie je een kerktoren met een groene spits opduiken, de Református templom (gereformeerde kerk). Net voorbij dit gebedshuis wacht Ráday utca, een straat met veel bars en restaurantjes. Vooral op mooie dagen kan het erg levendig zijn in het autovrije gedeelte van de straat.
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 9
Nagy Vásárcsarnok – © Shutterstock
Het opvallendste kenmerk van de Reformatus-tempel (Gereformeerde Kerk) is, naast de groene torenspits, de min of meer vierkante gevel. Het plein voor de kerk wordt Kalvin tér genoemd, naar Janos Kalvin (Johannes Calvijn), de protestantse hervormer uit de 16e eeuw. De kerk dateert voornamelijk uit het eerste kwart van de 19e eeuw
Gereformeerde kerk, Kálvin tér 7, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.488721, 19.061229
Op het volgende kruispunt, met de straat Üllői út, zie je rechts in het groen het Magyar Nemzeti Múzeum (het Hongaars Nationaal Museum).
In het Magyar Nemzeti Múzeum (Hongaars Nationaal Museum) ontdek je allerlei voorwerpen en kunstwerken die de Hongaarse geschiedenis illustreren tot aan de val van het communistische regime in 1989. Onder het museum bevinden zich de overblijfselen van oude tempels in de neoklassieke stijl.
In de voorhal zie je een grote Romeinse mozaïekvloer. Een van de meest waardevolle stukken in de collectie is de ceremoniële kleding die de Hongaarse koningen tijdens hun kroning droegen. In het park rondom het museum staan beelden van beroemde figuren zoals geleerden, schrijvers en politici. Het museum is dagelijks open (10.00 uur - 18.00 uur), behalve op maandag.
Magyar Nemzeti Múzeum, Múzeum krt. 14-16, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.491220, 19.062476
Wil je meer zien van Boedapest? Boek nu je voordelige Budapest Card online
Onbeperkt reizen met het openbaar vervoer + gratis toegang tot musea van Boedapest + thermaalbaden van St. Lukács. Boek je Budapest Card hier online
Boedapest bezoeken met een lokale gids of een boottcht maken op de Donau? Dat kan, bekijk hier de tours en excursies die je kan doen
10
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be
C D
De wandelroute steekt hier de soms drukke straat over naar Kecskeméti utca. Daar vervolg je de wandeling door een wat rustigere winkelstraat. Als je rechtdoor wandelt in Kecskeméti utca bereik je Egyetem tér waar je op nr. 1-3 een prachtig universiteitsgebouw, het rectoraat, aantreft. Op de linkerhoek ernaast, grenzend aan de Papnövelde utca, zie je de Egyetemi templom (Universiteitskerk) met zijn deels bruine gevel.
Kenners geven aan dat de barokke Egyetemi templom (Universiteitskerk), uit het tweede kwart van de 18e eeuw, twee van de belangrijkste kunstwerken uit de Hongaarse barok huist: de rijkelijk versierde eikenhouten toegangsdeur en een bijzonder mooie preekstoel van lindehout.
In deze kerk, die vooral door jongeren wordt bezocht, moet je ook de tijd nemen om de prachtige plafondschilderingen uit 1776 van Johann Bergl te bewonderen. Doet de naam van deze Boheemse schilder een belletje rinkelen? Dat kan, want naast het tongewelf in deze kerk werkte hij ook aan de marmeren zaal van de abdij van Melk, de privévertrekken van keizerin
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 11
Magyar Nemzeti Múzeum – © Shutterstock
E
Maria-Theresa in de Hofburg in Wenen en drie kamers van het wereldberoemde paleis Schönbrunn
Egyetemi templom, Papnövelde u. 8, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.490873, 19.057684
Vervolg de wandelroute rechtdoor in de Károlyi Mihály utca. Het Petőfi Literair Museum is gevestigd op nummer 16, in het Károlyi Paleis. Neem een kijkje op de rustige binnenplaats.
In het Petőfi Literair Museum worden vooral dichters in de verf gezet, met Petőfi Sándor in de hoofdrol. Hij schreef een vaderlandslievend lied op 15 maart 1848 waarin hij zijn landgenoten opriep om te vechten voor hun vrijheid. Het feit dat zijn lichaam verdween tijdens de Slag bij Segesvár het jaar daarop en dat hij huwde met Szendrey Júlia tegen de wil van haar vader, maakte van hem al snel een mythologische figuur. Nu we het thema taal aansnijden, weet dat in Hongarije de familienaam voor de voornaam geschreven wordt. Het is dus Petőfi Sándor en niet Sándor Petőfi.
Het statige paleis van Károlyi werd vernoemd naar graaf Károlyi Mihály die hier in 1875 werd geboren. Van 1918 tot 1919, nadat de monarchie van de troon gestoten was, werd hij de leider van de Hongaarse Republiek. De geschiedenis van het gebouw gaat terug tot het einde van de 17e eeuw, maar het complex werd herbouwd in de jaren 1832-1841 en ontpopte zich toen tot een van de belangrijkste stadspaleizen.
Petőfi Literair Museum, Károlyi utca 16, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.491704, 19.058022
Wie is de grootste artistieke held van de Hongaren?
Mocht je de titel van grootste Hongaar toekennen aan de persoon die het grootste aantal gedenktekens heeft, dan is de hiervoor vermelde dichter Petőfi Sándor wellicht een kandidaatwinnaar. Sommige van zijn teksten zijn vandaag nog steeds populair.
Iemand die ook op zeer veel gedenktekens kan bogen is Franz Liszt, in het Hongaars Liszt Ferenc. Hij werd geboren in Doborján in het toenmalige Hongarije, maar het plaatsje ligt nu in Oostenrijk en heet Raiding. De wereldvermaarde componist en pianovirtuoos verklaarde ooit: “Ik ben Hongaar naar hart en ziel, van wieg tot graf”. Liszt zei dat in het Duits, omdat hij, zoals veel van zijn landgenoten in die tijd, geen Hongaars sprak.
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 12
F
Er wacht veel leesvoer op je wanneer je aan het kruispunt rechtdoor gaat. Het opvallende okergele gebouw voor je maakt namelijk deel uit van de universiteitsbibliotheek. Iets verderop rechts op de hoek staat de Belvárosi Ferences templom (Franciscanerkerk).
De Franciscanen leefden al in de 13e eeuw op de plek waar vandaag hun kerk staat, de Belvárosi Ferences templom. In het midden van de 16e eeuw werd het gebouw tijdelijk omgebouwd tot een moskee en in de periode 1727-1743 werd de kerk in barokke stijl herbouwd. Een gedenksteen met daarop het jaar 1838 herdenkt de grote overstroming van de Donau die toen honderden slachtoffers maakte in de wijk Pest. De highlights van de kerk zijn de gevel met beelden van Maria en Franciscanessen, de fresco's en het hoofdaltaar.
Belvárosi Ferences templom, Ferenciek tere 9, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.493168, 19.056413
De veiligste manier om Kossuth Lajos utca over te steken naar Petőfi Sandor utca is door de voetgangerstunnel te nemen. Aan de linkerkant staat Párisi Udvar, ooit een stijlvolle winkelgalerij.
De prachtige winkelgalerij Párisi Udvar werd aan het begin van de 20e eeuw gebouwd. Tot 2011 vond je er een veelvoud aan winkels onder een indrukwekkend glazen dak Sinds 2011 wordt het gebouw echter gerestaureerd en omgebouwd tot hotel. Laten we hopen dat de prachtige architectuur van weleer, met smeedijzer en glas, behouden blijft.
Párisi Udvar, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.493377, 19.055326
In de voetgangersstraten van Petőfi Sandor utca ontdek je tal van cafés en restaurants met of zonder terras. Blijf rechtdoor wandelen naar Bécsi utca, een chiquere winkelstraat, waar welgestelde stedelingen en bezoekers gaan shoppen.
Volg Deák Ferenc utca naar links en je bereikt Vörösmarty tér, een prachtig plein vol terrassjes waar altijd iets te beleven valt. Ga zeker naar het grote koffiehuis Gerbeaud Cukrászda op nummer 7.
In het midden van het prachtige Vörösmarty tér prijkt een beeld van de dichter naar wie het plein vernoemd werd. Op de sokkel staat een van de beroemdste passages uit een patriottisch gedicht van zijn hand gegraveerd: "Liefde en loyaliteit voor het vaderland zullen altijd in vervulling gaan, O Magyaar." Op nummer 7 staat een van de beroemdste koffiehuizen van de stad, Gerbeaud Cukrászda. Al meer dan anderhalve eeuw worden er koffie en heerlijke gebakjes geserveerd in een prachtig interieur met sprookjesachtige roodfluwelen
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 13
G I
H
zitjes. Bijna de hele maand december wordt op dit plein de belangrijkste kerstmarkt van de stad georganiseerd.
Vörösmarty tér, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.496562, 19.050722
Bekende koffiehuizen
Gerbeaud Cukrászda op Vörösmarty tér is slechts één van de beroemde koffiehuizen in Boedapest. Er zijn er nog veel meer! Naast het serveren van koffie en gebak is er nog iets wat deze bars gemeen hebben: een mooi, weelderig interieur. De opkomst van de koffiehuizen vond vooral plaats in de tweede helft van de 19e eeuw. Een "kávéház" (koffiehuis) was toen een plaats waar kunstenaars, journalisten en rijke mensen elkaar ontmoetten om er allerhande onderwerpen te bespreken. Hoe vaak zou de wereld hier zijn verbeterd? Je zal meteen begrijpen waarom de koffiehuizen niet gedoogd werden door de communistische heersers die het land een groot deel van de 20e eeuw in een ijzeren greep hielden.
©
op shop.themediabay.be 14
Koop de volledige gids
Vörösmarty tér – © Shutterstock
Hieronder volgen enkele koffiehuizen waar je neus en smaakpapillen in de watten gelegd worden. Wie nog meer koffie wil, kan één van de "koffiehuisroutes" volgen door de stad
New York Café
Dit luxueuze koffiehuis in neobarokke stijl opende in 1896, eerder laat dus, maar het groeide al snel uit tot een plek met legendarische allures. Volgens een stadslegende gooide de auteur Molnár Ferenc de sleutels van dit koffiehuis in de Donau op de eerste dag zodat het nooit meer gesloten kon worden.
New York Kávéház, Erzsébet korut. 9-11, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.498733, 19.070466 // www.newyorkcafe.hu
Ruszwurm Cukrászda
Vergeleken met andere gerenommeerde koffiehuizen valt dit exemplaar uit 1827 eerder klein uit. Opvallend aan dit beschermde gebouw is het interieur in Biedermeier-stijl. Mede door de ligging in het Kasteeldistrict trekt dit etablissement nu vooral toeristen en geen Hongaren. Er wordt gezegd dat koningin Sissi (van Hongarije) hier soms langskwam, maar haar wespentaille suggereert dat ze slechts zelden taarten at.
Ruszwurm Cukrászda, Szentháromság utca 7, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.501280, 19.033053 // www.ruszwurm.hu
Wandel naar rechts in Jozsef Attila utca waar je enkele fraaie pleintjes passeert. Bij Erzsebet tèr, zeg maar het Elisabethplein, wacht links de straat Oktober 6 utca. Die straatnaam verwijst naar 6 oktober 1849 toen in de indertijd Hongaarse stad Arad (nu in Roemenië) 13 generaals werden geëxecuteerd in opdracht van de Habsburgers die toen het land controleerden. De generaals gingen de geschiedenis in als de “13 martelaren van Arad”.
Ga vervolgens in de Zrinyi utca naar rechts. Die straat brengt je naar de indrukwekkende Szent Istvan Bazilika (Sint-Stefaanbasiliek).
Net voorbij Erzsebet tèr, buiten de wandelroute dus, gaat Jozsef attila utca over in Andrássy út, zonder twijfel de mooiste boulevard van de stad. Ruim drie kilometer verder mondt deze laan (deels voorzien van parallelwegen) uit bij Hősök tere (Heldenplein). Net achter dat plein bevindt zich het stadspark Városliget waar in 1896 de Milleniumtentoonstelling doorging.
Naast deze boulevard ontdek je onder meer de prachtige Opera, het Fotografiemuseum, Miniversum Boedapest (zoiets als het Hongaarse Mini-Europa of Madurodam), het Milleniummonument (naar aanleiding van 1000 jaar Hongarije), een aantal vrijstaande villa’s en Terror Háza (Huis van de Terreur). In de kelders van dit gebouw waren ooit de folterkamers
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 15
van de fascisten en de communisten ondergebracht. Onder het regime van de zeer rechtse premier Viktor Orban werd er in 2002 een interactief museum over de fascistische en communistische terreur opgezet. Omdat bleek dat er al te weinig aandacht was voor de extreemrechtse fascistische terreur werd elders een Holocaustmuseum gebouwd, ditmaal niet op initiatief van de premier.
De boulevard draagt de naam van minister-president Gyula Andrássy, die in 1870 het initiatief nam tot de aanleg ervan. Naar aanleiding van de Milleniumtentoonstelling van 1896 werd net onder de weg een metrolijn aangelegd, de allereerste op het Europese vasteland. Pas vanaf 1970 werd de metro van Boedapest verder uitgebreid
In de Szent István Bazilika (Sint-Stefanusbasiliek) op het gelijknamige plein (Szent István tér) vereren de Hongaren hun eerste christelijke koning. De bouw van deze kerk, de grootste van de stad, begon in 1851. József Hild zorgde voor het plan, maar het duurde meer dan een halve eeuw totdat de kerk klaar was. Waar je ook loopt in de stad, je hebt bijna van overal uitzicht op de 96 meter hoge koepel. In die koepel bevindt zich een uitkijkplatform op 65 meter hoogte vanwaar je een panoramisch uitzicht hebt over de stad. Om er te komen moet je meer dan 300 treden overwinnen, maar gelukkig is er ook een lift.
De linkse toren bevat 5 klokken, de andere slechts één, maar dan wel een hele zware. Met een gewicht van meer dan 9 ton is het zelfs de zwaarste klok van het land. Je krijgt slechts 2 keer per jaar de kans om hem te horen luiden: op 20 augustus om 17.00 uur en op oudejaarsavond om middernacht. 20 augustus is de nationale feestdag, want op die datum in het jaar 1083 werd koning Stefaan (István) heilig verklaard.
Als je de basiliek binnenkomt via de massieve deur bij de hoofdingang (naast de toren), heb je een goed overzicht van het interieur. Boven het hoofdaltaar staat een beeld van de heilige koning. Links, in de Heilige Rechterhandkapel (Szent Jobb-kápolna), ligt een van de meest vereerde objecten van het land: de gemummificeerde onderarm van Szent István
Szent István Bazilika, Szent István tér 1, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.500883, 19.053967
gids op shop.themediabay.be 16
© Koop de volledige
J
Na je bezoek aan de basiliek zet je de kennismaking met Boedapest verder naar rechts, via de Hercegprímás utca. De straat eindigt bij Szabadság tér (Vrijheidsplein), dat deels wordt ingenomen door de Magyar Nemzeti Bank. Naar links wandel je verder naar het mooie park met een nieuw Herdenkingsmonument getiteld 19 maart 1944, de dag waarop het Duitse leger het land binnenviel. Het grote gebouw met huisnummer 17, naast het groene, was tot voor enige tijd de hoofdzetel van de Hongaarse Nationale Televisie (Magyar Televízió: MTV), maar werd recent gerenoveerd.
Het Herdenkingsmonument voor Slachtoffers van de Duitse Bezetting werd in juli 2014 opgericht. Het is tamelijk controversieel en de belangrijkste onderdelen werden uit vrees voor weerstandige manifestanten zelfs 's nachts geplaatst. Officieel is het een herinnering aan de Duitse invasie van 19 maart 1944 en de daaropvolgende bezetting. Vergeet niet dat het Duitse nazi-regime en de Hongaarse regering in die tijd bondgenoten waren. Je herkent wellicht de aartsengel Gabriël, die Hongarije vertegenwoordigt, en door een Duitse adelaar werd aangevallen.
De meningen over dit herdenkingsmonument zijn zeer verdeeld. Aan de ene kant zijn er mensen die denken dat de huidige extreemrechtse regering van premier Orbán de samenwerking van de nazi’s met de toenmalige Hongaarse regering wil verdoezelen en meteen
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 17
Szent István Bazilika – © Shutterstock
K
ook hun verantwoordelijkheid bij de Holocaust onder de mat willen vegen. Aan de andere kant zijn er de altijd aanwezige bloemen en foto's van slachtoffers van de nazi's, geplaatst door mensen die hun vermoorde familieleden willen herdenken. Geef toe, het is een beetje vreemd: een monument dat officieel een inval en de daaropvolgende bezetting herdenkt in plaats van de slachtoffers.
Herdenkingsmonument voor Slachtoffers van de Duitse Bezetting, Szabadság tér 5, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.503179, 19.050742
Herdenkingsmonument
De straatnaam verandert in Széchenyi utca; daar vind je rechts al snel de straat Akadémia utca die je naar het plein bij het zeer mooie Parlement brengt: Kossuth Lajos tér.
Als je het Britse Parlement in Londen al eens zag, dan komt dat in Boedapest je beslist bekend voor. Het Hongaarse Parlement werd gebouwd tussen 1884 en 1902, naar een ontwerp van Imre Steindl dat sterk geïnspireerd was op het Britse voorbeeld. Het complex telt bijna 700 kamers waarvan de “Nationale Vergaderzaal” beschouwd wordt als de indrukwekkendste, maar de Koepelzaal en de grote Congreszaal moeten daarvoor weinig
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 18
voor Slachtoffers van de Duitse Bezetting – © Shutterstock
L
onderdoen. Opvallend aan de buitenzijde zijn de vele gevelspitsen die het gebouw een apart karakter bezorgen.
Het gebouw behoort tot de fraaiste monumenten ter wereld en dat zegt natuurlijk al genoeg. Het is 268 meter lang, 118 meter breed en 27 meter hoog. De centrale koepel torent maar liefst 96 meter boven de stad uit. In totaal beslaat het Parlement ongeveer 1,8 hectare! In de zijvleugels van het gebouw vindt je de zittingszalen, allemaal gebouwd in gotische stijl, en aan de kant van de Donau zijn er nog een heleboel andere zalen. Breng ook een bezoekje aan de bibliotheek van het parlement die wel 400.000 boeken bevat.
Tickets voor een bezoek zijn verkrijgbaar bij het bezoekerscentrum aan de ingang op Kossuth Lajos tér 1-3. Online tickets bestellen kan ook (www.legymester.hu/parlament), maar dan betaal je een toeslag van 200 HUF (ongeveer 0.50 EUR). Er zijn dagelijks rondleidingen in het Engels om 10.00 uur, 12.00 uur, 13.00 uur, 14.00 uur en 15.00 uur.
Hongaars parlement, Kossuth Lajos tér 1-3, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.507121, 19.045669 // www.parlament.hu
© Koop de
gids op shop.themediabay.be 19
volledige
Hongaars Parlement – © Shutterstock
Margit-sziget: groen eiland met muziek
Ongeveer een kilometer voorbij het parlement kan je op Margit híd (Margit-brug) via een trap afdalen naar het ongeveer 2,5 kilometer lange Margit-sziget (Margaretha-eiland). De brug is ook bereikbaar met de trams 4 en 6 en bus 26. Dat het eiland de tijd relatief ongedeerd heeft doorstaan is mede te danken aan de rust die de bewoners er genoten. Er woonden fazanten voor de keizerlijke jacht, haremvrouwen van een Turkse heerser, en nonnen, onder wie de heilige Margit. Die 13e-eeuwse koningsdochter wordt ook wel Sint-Margaretha van Hongarije genoemd. Verwar haar niet met de andere Margaretha van Hongarije uit de 12e eeuw die trouwde met keizer Isaak II van Byzantium.
Ontspanning is troef op het eiland. Je kan er joggen, fietsen, wandelen, maar ook tennissen en zwemmen. Er is ook een kleine dierentuin, enkele oude ruïnes, een watertoren uit 1911, diverse horecagelegenheden, een muzikale fontein met een gevarieerd repertoire en vooral veel groen.
Sziget Festival, medio augustus, is het absolute hoogtepunt van de activiteiten op het eiland. In korte tijd is dit festival uitgegroeid tot een van de belangrijkste multiculturele evenementen in Europa. Op het grote openluchtpodium en de andere podia staan artiesten uit de hele wereld. De nadruk ligt op muziek, maar er is ook theater en circus en je kan er in heel wat leuke restaurantjes gerechten van over de hele wereld proeven. Tegelijkertijd is het eiland ook een geschikte plek om te genieten van de zon, het water en het strand.
Ga van bij het parlement terug naar het stadscentrum, parallel aan de Donau. Je wandelt het beste langs de boulevard Széchenyi rkp. Die ligt ietwat verwijderd van de oever, maar je hebt er een prachtig uitzicht op de rivier en de Kasteelheuvel aan overkant. Meer informatie over de bezienswaardigheden daar vind je aan het einde van deze routebeschrijving.
Ter hoogte van de kettingbrug (Széchenyi Lanchid), die het verkeer vanaf de andere oever aanvoert, is het uitkijken naar de veiligste oversteekplaats.
Bij het Sofitel staat het standbeeld van Baron Eötvös József, schrijver en politicus. Wandel daarna op de Donau-oever naast en tussen de terrassen van de cafés en restaurants in de richting van de Elisabethbrug.
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 20
Baron Eötvös József (1813-1871) zette zich in voor zowel de moderne Hongaarse literatuur als voor een democratische staat. Hij geloofde dat literatuur een sociale missie had en was minister van Onderwijs tijdens het revolutionaire bewind van 1848 en opnieuw in 1867, toen hij probeerde het onderwijssysteem te moderniseren.
József-standbeeld, Id. Antall József rkp, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.505095, 19.044950
De collectie schoenen op de Donaubank is een schrijnend gedenkteken ter ere van de Joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de fascistische Arrow Cross-milities werden gedood. Het werd opgericht in 2005 en is het geesteskind van filmregisseur Can Togay en het werk van beeldhouwer Gyula Pauer. De Joden kregen de opdracht hun schoenen uit te trekken en werden aan de rand van het water neergeschoten, zodat ze in de rivier vielen. Deze installatie stelt hun achtergelaten schoenen voor, gegoten in ijzer, en brengt de wreedheden van die tijd terug naar de voorbijgangers.
Schoenen op de Donaubank, Id. Antall József rkp, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.504351, 19.045379
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 21
M N
Schoenen op de Donaubank – © Shutterstock
Bij het naderen van de Erzsébet híd (Elisabethbrug) zie je op de andere oever het monument van bisschop Gellért staan (Szent Gellért Monument). Het bestaat uit een zuilengang met een standbeeld en een waterval die samen het verhaal van het martelaarschap van Szent Gellért illustreren.
Na de dood van de heilige koning István (Stefaan) vermoordden opstandige, niet-christelijke Magyaren zijn geestelijke adviseur, bisschop Gellért, omdat hij hen probeerde te bekeren. Hij werd in een dichtgetimmerd vat gestoken en vervolgens van de rotsen van wat nu de Gellértheuvel (Gellért-hégy) heet, in de Donau gegooid. Het bekken dat het water van het watervalletje opvangt, is rood gekleurd en geeft daarmee de indruk dat hier Gellérts’ bloed stroomt.
Szent Gellért-szobor, Szent Gellért rkp 16, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.489592, 19.045518
Monument van Bischop Gellért – © Shutterstock
Even voor Erzsebet hid (Elisabethbrug) kruis je Petöfi Tér en ga je naar rechts voorbij de Belvarosi Plébania templom (Parochiekerk van de Binnenstad). Wandel onder de aanvoerweg van de
©
gids op shop.themediabay.be 22
Koop de volledige
O
Elisabethbrug over een parking naar Marcius 15 tér en Szabad sajtó út. Kijk uit bij het oversteken van die drukke weg. Wandel dan naar links, parallel aan de aanvoerweg, onder meer voorbij een hotel. Niet veel verder, bij het kruispunt met Váci utca, volg je de straat naar rechts, Dit is de voornaamste winkelstraat van de stad, maar het eerste deel ervan ligt buiten de wandelroute omdat het geen voetgangerszone is. Behalve shoppen kan je hier ook heel wat mooie gevels spotten.
De bouw van de Belvárosi Plébánia templom (Parochiekerk van de Binnenstad) begon kort na het bewind van de heilige koning István in de eerste helft van de 11e eeuw. De kerk werd opgetrokken boven het graf van de heilige Gellért over wiens wrede levenseinde je daarnet hebt gelezen. Later, in de 14e eeuw, werd er een gotische kathedraal in de plaats neergepoot die al snel door de Ottomaanse bezetters werd omgebouwd tot een moskee. Een van de weinige overblijfselen uit die tijd is een mihrab (een nis die de richting van Mekka aangeeft). Tussen 1725 en 1739 kreeg de kerk een barokke uitstraling toen het gebouw na een gedeeltelijke vernieling door brand in 1723 opnieuw werd opgetrokken
Belvárosi Plébánia templom, Március 15 tér, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.492158, 19.052083
Kelners en aanverwanten kunnen wel eens opdringerig zijn op Váci utca om klanten te winnen, maar ze reageren meestal op een "köszönöm nem" (nee, dank u). Kijk af en toe eens omhoog, je zal een aantal rijkelijk versierde gebouwen ontdekken. In de straat van Szent Mihály templom (SintMichielskerk) op nummer 47b worden regelmatig concerten gehouden. In de kerk uit het begin van de 18e eeuw, gebouwd door de Dominicaanse paters, kan je dan weer even ontsnappen aan de commerciële sfeer.
Aan de andere kant, in het prachtige regeringsgebouw uit 1870 op nummer 62-64, bevindt zich de Regionális Államigazgatási Hivatal. Hier vinden opleidingen voor ambtenaren plaats, maar er is ook een afdeling die de coördinatie verzorgt tussen verschillende overheidsdiensten, waaronder de dienst voor erfgoedzaken.
Blijf Váci utca volgen tot het einde waar deze winkelstraat uitmondt op een klein plein. Aan de andere kant, in Vámház krt., vind je het prachtige marktgebouw Nagy Vásárcsarnok. Geniet er van de architectuur en proef er van het fantastische aanbod lekkernijen.
De beroemde thermen van Boedapest
Als je Vámház krt. volgt in de richting van de Donau na afloop van de wandeling, dan ben je na amper 200 meter bij de Szabadság híd (Vrijheidsbrug), een van de negen bruggen (waaronder
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 23
P
twee spoorwegbruggen) over de rivier in Boedapest. Je zal aan de overkant opnieuw de naam Gellért zien opduiken, dit keer als de naam van een van de beroemdste thermale badhuizen van de stad.
Al sinds de Romeinse overheersing 2000 jaar geleden heeft de mens weet van de helende kracht van het water van de thermale baden in Boedapest. De grote doorbraak van de badcultuur kwam er onder het Ottomaans bestuur (1541-1683). Vandaag de dag zijn er 31 baden in de stad.
Een bezoek aan een badhuis in Boedapest is meer dan een genezende en sociale gebeurtenis. Je gaat er ook naartoe om te genieten van de architectuur, de geschiedenis en zeker de sfeer. In de baden worden mannen en vrouwen gescheiden en soms zijn er aparte dagen voor elk geslacht. Met uitzondering van Széchenyi zijn alle gerenommeerde badhuizen in Boeda gevestigd.
De meeste baden dateren uit de 16e en 17e eeuw, hoewel er ook enkele relatief nieuwere baden uit de 19e en 20e eeuw zijn. Breng een bezoek aan ten minste één ervan om Boedapest echt te ervaren.
Wil jij ook graag de baden van Boedapst bezoeken? Bekijk hier de mogelijkheden en boek online je ticket + zo ben je zeker van je toegang.
Gellért-badcomplex
Het Gellért-badcomplex is niet alleen het meest toeristische badhuis, maar mogelijk ook het duurste. De prijs is wel gerechtvaardigd, want je kan er een schitterend art-nouveau-interieur bewonderen. Het badhuis, met zowel zwembaden als thermale baden, behoort tot het gelijknamige hotel, maar is ook toegankelijk voor niet-hotelgasten. Het opende de deuren in 1918. Boek je tickets online
Gellért Gyógyfürdő, Kelenhegyi út 4-6, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.483759, 19.051600 // www.gellertbath.hu
Rudas-badcomplex
Dit badhuis, vlakbij de Elisabethbrug, is een van de weinige die nog uit de Turkse tijd stamt. Bij een renovatie in 2005 werd de sfeervolle oorspronkelijke koepel behouden. In datzelfde jaar werden de baden één dag per week geopend voor vrouwen, te midden van hevig mannelijk protest.
Rudas Gyógyfürdő, Dobrentei tér 9, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.489190, 19.047781 // www.rudasbaths.com
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 24
Széchenyi-badcomplex
Iedereen geniet hier van het geneeskrachtige water en het neobarokke decor. Dit kuuroord is beroemd om de foto's van gasten die in het water schaken. Het badhuis dateert uit 1913, het zwembad uit 1927.
Met een dagkaart van 20 euro voor de baden van Széchenyi kan je direct naar binnen zonder in de rij te hoeven wachten; er is een speciale welkomstbalie voor de houders van dit kaartje. Het geeft toegang tot 18 baden in totaal voor een hele dag. Combinatietickets met massage of wellness zijn ook beschikbaar. Boek je tickets online
Széchenyi Gyógyfürdő, Állatkerti krt. 11, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.518671, 19.082379 // www.szechenyispabaths.com
Andere badhuizen die een bezoekje waard zijn:
Irgalmasok Veli Bej of het Császár-badhuis
Het badhuis van Veli Bej was een van de grootste en mooiste baden in Boedapest in de tijd dat de Ottomanen over Hongarije heersten. Het is ook een van de oudste baden van de stad. Het complex werd gebouwd in de 16e eeuw, maar de put wordt al sinds de Romeinse tijd gebruikt. Het complex is onlangs gerenoveerd, waardoor je er nu een mix van oude en nieuwe stijlen terugvindt. In het moderne deel van het gebouw kan je de oorspronkelijke leidingen en muren zien.
De baden van Veli Bej bevinden zich in hetzelfde gebouw als Hotel Császár en een ziekenhuis, waardoor je er niet veel andere toeristen zal tegenkomen. Naast de thermale baden kan je er ook genieten van een Finse sauna, een infraroodsauna, een stoombad, een jacuzzi en diverse behandelingen. Gasten van Hotel Császár hebben gratis toegang tot de baden, anderen kunnen een kaartje kopen.
Irgalmasok Veli Bej or Császár Baths, Árpád Fejedelem útja 7, on the Danube opposite Margaret Island, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.519197, 19.037097 // www.irgalmasrend.hu
Lukács-badcomplex
Als je een badhuis wil bezoeken dat minder toeristisch is dan de Széchenyi- of Gellért-baden, moet je naar Lukács gaan. Veel inwoners van Lukács komen in dit bad tot rust en dat zorgt voor een iets authentiekere ervaring.
Het complex bestaat uit 4 binnen- en 2 buitenbaden en het lijkt een beetje op een doolhof. Het saunagedeelte van het complex heeft een Finse sauna, een infraroodsauna, een ijshut, een
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 25
gewichtsbad en een Himalaya-zoutwand. Daarnaast worden er ook diverse massages en andere behandelingen aangeboden. Op het dakterras kan je genieten van de zon terwijl je uitkijkt over de stad.
Onze tip: met een Budapest Card heb je gratis toegang tot de Lukács-baden. Zie de sectie “praktische informatie Boedapest” hieronder voor details over die pas.
Het Lukács-badhuis werd in 1880 opgericht, maar de warmwaterbron van het badhuis wordt al sinds de 12e eeuw gebruikt. Buiten het complex vind je verschillende marmeren platen met de namen van bezoekers die door het water werden genezen. Boek je tickets online
Lukács-badhuis, Frankel Leó út 25-29, on the Danube opposite Margaret Island, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.517819, 19.036735 // www.lukacsfurdo.hu
Király-badcomplex
Király is minder bekend dan de andere badhuizen en is ook het kleinste badcomplex in Boedapest. Het werd gesticht in 1565, maar omdat het in die tijd binnen de stadsmuur lag, kon het niet direct gebruik maken van de warmwaterbron. In plaats daarvan werd het met het geneeskrachtige water verbonden door middel van ondergrondse leidingen. De reden hiervoor was dat de Ottomanen wilden baden, zelfs in tijden van oorlog.
Het complex bestaat uit 4 overdekte zwembaden en een binnentuin met een jacuzzi, waarnaast zich ook een sauna, een stoombad en massageruimtes bevinden. Het badhuis is misschien niet zo mooi als de andere, maar het is zeker niet lelijk. De baden zijn overdekt met een prachtig gewelf en het grootste thermale bad bevindt zich onder een klassieke Ottomaanse koepel met dakramen.
Omdat het badhuis niet erg groot is, is Király beter geschikt voor een kortere badervaring dan voor een volledige kuurdag. De entreeprijs is daarom een stuk lager dan de grotere, bekendere baden.
Király-badhuis, Főu. 84, near the Ministry of Foreign Affairs, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.510555, 19.038055 // www.kiralyfurdo.hu
Palatinus Strand-badcomplex
Het Palatinus Strand-badhuis was het eerste badhuis in Boedapest met buitenbaden. Die werden al in 1919 toegevoegd. Het complex werd al snel razend populair en daardoor legden ook steeds meer andere badhuizen buitenbaden aan. Vandaag de dag zijn er in totaal 11 baden,
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 26
waarvan vele in de open lucht. Naast de baden vind je ook een wellnesscentrum met een Finse sauna, een geothermische sauna en een stoombad.
In feite doet het Palatinus Strand-badcomplex meer denken aan een waterpark dan aan een thermaal badhuis, want naast de thermen zijn er ook veel waterglijbanen, een wildwaterbaan en een golfslagbad. Het badhuis is ook een van de weinige complexen waar kinderen zijn toegestaan. Het is dus het ideale badcomplex voor een leuk gezinsuitje.
Palatinus Strand-badhuis, Soó Rezsőstny. 1, on Margaret Island, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.527974, 19.046989 // http://en.palatinusstrand.hu
Dandár-badcomplex
De thermale baden van Dandár zijn nog niet door toeristen ontdekt. Ze worden vooral door de lokale bevolking bezocht en dat brengt een authentieke ervaring met zich mee. Het badhuis ligt iets buiten het centrum van Boedapest, maar is de moeite waard. De baden bevinden zich in een prachtig art-decogebouw uit de jaren 30 van de vorige eeuw en bestaan uit 3 binnenbaden, 2 buitenbaden en een wellnesscentrum met een sauna en een stoombad. Dit is een must-see als je de echte Boedapestse spa-ervaring wil beleven.
Dandár-badhuis, Dandár u. 7, in the district of Ferencváros or Francisstad, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.476344, 19.071053 // http://en.dandarfurdo.hu
Danubius Spa Resort
Margitsziget, of Margaretha-eiland, staat bekend als het kuureiland van Boedapest. Op het eiland zijn verschillende badhuizen en kuuroorden te vinden, waaronder het Danubius Health Spa Resort dat deel uitmaakt van het Ensana Health Spa Hotel. Het water wordt uit 3 verschillende natuurlijke bronnen gehaald en vervolgens gebruikt in de thermen en de verschillende zwembaden van het kuuroord. Je kan er ook gebruik maken van een hydrotherapiebad, een sauna, een stoombad en aromabaden.
Danubius Spa Resort, Margitsziget, Zielinski Szilárd stny, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.532460, 19.052943 // https://www.ensanahotels.com/grand-margaret-island/en
Royal Spa, Corinthia Hotel
De Royal Spa van het Corinthia Hotel is, zoals de naam al doet vermoeden, een van de meest luxueuze badhuizen in Boedapest. De baden werden in 1886 geopend als onderdeel van het chique Corinthia Hotel. Ze bestaan uit een zwembad van 15 meter, sauna's, jacuzzi's, een
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 27
stoombad en verschillende ruimtes waar je terecht kan voor een massage of andere behandelingen. Je kan er ook gebruik maken van het fitnesscentrum,
Tip: het Corinthia Hotel is een halte op de hop-on hop-off bustour en bevindt zich vlakbij andere bezienswaardigheden.
Royal Spa Corinthia Hotel, Erzsébet krt. 43-49, on the edge of the centre of Boedapest, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.502687, 19.066745 // http://corinthia.com/Boedapest
Wil je meer zien van Boedapest? Boek nu je voordelige Budapest Card online
Onbeperkt reizen met het openbaar vervoer + gratis toegang tot musea van Boedapest + thermaalbaden van St. Lukács. Boek je Budapest Card hier online.
Boedapest bezoeken met een lokale gids of een boottcht maken op de Donau? Dat kan, bekijk hier de tours en excursies die je kan doen.
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 28
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 29
Praktische informatie over Boedapest
Toeristische infokantoren
“Budapest Info”: is op meerdere plaatsen aanwezig, soms zelfs in de vorm van een eenvoudig kraampje op een kruispunt waar veel toeristen passeren. Een behoorlijk centraal gelegen en zeer goed uitgerust informatiepunt vind je op Sütő utca 2, Meer info: www.Budapestinfo.hu
Openbaar vervoer: metro, autobus, HEV (stadstrein),tram, trolleybus, taxi’s of een kabeltram, Boedapest heeft het allemaal. Voor snelle verplaatsingen in het stadscentrum maak je best gebruik van de 4 metrolijnen (geel, rood, blauw, groen). De 3 oude metrolijnen ontmoeten elkaar in slechts één station; Deak Ferenc tèr. Eind 2014 werd een vierde metrolijn in gebruik genomen. Die groene lijn heeft onder meer een halte in de buurt van het monument van bisschop Gellert.
Als je onderweg liever het stadsleven gadeslaat, neem je beter de bus of tram. Van sommige buslijnen bestaan er versies in 2 verschillende kleuren (maar met hetzelfde nummer). De bussen van de ene kleur stoppen alleen op de hoofdhaltes, die van de andere kleur bij alle haltes. De prijzen van de taxi’s vallen overigens ook mee. Spreek best vooraf een prijs af.
De stadstrein (HEV) is vooral handig voor verplaatsingen naar plekken buiten het centrum. Tussen mei en september varen boten tussen de noordelijke en de zuidelijke grenzen van de stad, maar ook naar verder gelegen plaatsen langs de Donau.
Er zijn behoorlijk veel ticketautomaten, maar niet bij elke halte. Daardoor is het niet altijd makkelijk om een busticket te kopen. Het is zeker het overwegen waard om de Budapest Card (zie verder) aan te schaffen waarmee je onder andere elke vorm van openbaar vervoer kan gebruiken.
Budapest Card
Met deze kaart heb je toegang tot alle vormen van openbaar vervoer. Daarnaast kan je ook gebruik maken van andere voordelen zoals gratis toegang tot 10 musea en 1 thermisch bad en deelname aan 2 gegidste wandeltochten. Bovendien zijn er ook nog kortingen voor tentoonstellingen, themaparken, andere thermische baden en restaurants. De kostprijs bedraagt 4900 forint (24 u), 7900 forint (48 u) of 9900 forint (72 u). Ter vergelijking alvast dit: één enkele rit met de metro kost 350 forint.
Wil je meer zien van Boedapest? Boek nu je voordelige Budapest Card online
Onbeperkt reizen met het openbaar vervoer + gratis toegang tot musea van Boedapest + thermaalbaden van St. Lukács. Koop je Budapest Card hier online.
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 36
Toeristische tours
“Hop on Hop off”-bussen zijn al meer dan 10 jaar actief in Boedapest. Je kent het principe wel: je stapt op waar je wil (meestal bij een klassieke bushalte), je stapt af op een halte naar keuze en neemt dan daar een van de volgende bussen. De bussen rijden langs 2 verschillende trajecten (groen en roze) en daarnaast is er ook nog een rondvaart op de Donau mogelijk. De audiogids in de bussen biedt keuze tussen 25 talen waaronder Nederlands. Een ticket blijft 48 uur geldig en kost 6000 forint. Een tas goulashsoep en 2 biertjes zijn begrepen in de prijs. Bekijk hier alle beschikbare tours in Boedapest.
Veilig of onveilig?
Op geen enkel moment hebben we tijdens onze bezoeken aan Boedapest een onveilig gevoel ervaren. Ook niet op drukke plaatsen of op de kersmarkt. Wel word je soms eens aangeklampt door obers die je hun restaurant willen aanbevelen op plaatsen waar er veel concurrentie is, zoals bijvoorbeeld in het gedeelte van Váci utca dat een voetgangerszone is.
Fooien
In veel restaurants en bars is een vergoeding voor de bediening niet inbegrepen in de prijs. 10% is hier een normale fooi indien de service niet inbegrepen is. Ook bij de kapper, in een taxi en in badhuizen is een fooi gebruikelijk.
December in Boedapest: de kerstmarkt (Karácsonyi Vásár)
De kern van de kerstmarkt in Boedapest vind je op Vörösmarty tér, een gezellig plein in het centrum van de stad. Op het centrale podium, tussen de bijna honderd houten kerstkraampjes, vinden allerhande muzikale optredens plaats en er worden zelfs poppenkastvoorstellingen gehouden. Kerstsfeer alom! Eenmaal per week tijdens het kerstseizoen zijn er 's avonds orgelconcerten in de Sint-Stefanusbasiliek. Vooral de laatste jaren heeft de kerstmarkt zich uitgebreid naar de aangrenzende straten en pleinen.
Ruin bars in Boedapest
In de afgelopen jaren zijn de ruin bars van Boedapest heel populair geworden. Oude panden en ruïnes in de hele stad werden omgebouwd tot hippe bars met een trendy decor. De bars zien er langs de buitenkant uit als een normaal huis. Er zijn geen uithangborden of lange rijen mensen die je erop wijzen waar je moet zijn.
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 37
Eenmaal binnen ontdek je een hippe bar met een kunstzinnig decor met vaak oude meubels. Het is de ideale plek voor een avondje uit. We hebben voor jou een lijstje gemaakt met de beste ruin bars in Boedapest.
Szimpla Kert
Szimpla Kert was de eerste ruin bar van Boedapest. De bar werd in 2001 geopend in een oude, verlaten fabriek en werd een enorm succes. De bar is vandaag nog steeds één van de grootste en populairste ruin bars. Er is een grote open binnentuin en twee verdiepingen vol bonte meubels, verschillende cocktailbars, kunstinstallaties en een oude auto. Feestvierders kunnen er terecht in verschillende kamers in verschillende thema’s. Daarnaast kan je in Szimpla Kert ook een film kijken in de buitenbioscoop en er worden wekelijks gratis concerten georganiseerd.
Szimpla Kert, Kazinczy u. 14, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.497006, 19.063360 // http://szimpla.hu/
Instant
Instant is de grootste ruin bar van Boedapest en bevindt zich in een oud appartementengebouw. De bar omvat maar liefst 20 verschillende ruimtes waarin feestvierders de hele nacht kunnen dansen. Deze ruin bar is eerder een club dan een bar en er worden vaak dj’s uitgenodigd. Voor wie het wat rustiger mag, kan terecht in één van de stillere ruimtes waar je kan relaxen op meubels die op straat gevonden zijn. Omdat Instant een erg populaire club is, liggen de prijzen voor drankjes er iets hoger dan bij de meeste ruin bars.
Instant, Akácfa u. 49-51, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.492648, 19.056533 // https://instant-fogas.com/
Fogasház
Fogasház is een kleinere ruin bar die iets minder druk bezocht wordt dan grote bars als Szimpla Kert en Instant. Fogasház is een erg kunstzinnige bar. Er hangen glazen en fietsen aan het plafond en er staan beelden in de bar. Je kan er ook terecht in een kleine tuin die mooi versierd is met kleurrijke lichtjes.
Er is ook een wijnbar en op het dak bevindt zich een restaurant, een tafeltennistafel en de muziek staat er stiller zodat je er makkelijk een praatje kan slaan. Er worden ook regelmatig kunsttentoonstellingen georganiseerd in de bar.
Fogasház, Akácfa u. 49-51, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.492648, 19.056533 // https://instant-fogas.com/
Doboz
Doboz is een ruin bar die net wat hipper oogt dan de andere bars. Doboz bestaat uit twee hoofdruimtes, maar staat vooral bekend omwille van de binnentuin. Daar staat een grote boom waarin een gigantische robot hangt met felrode ogen. Er wordt vooral dancemuziek gedraaid.
Doboz, Klauzál u. 10, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.497882, 19.066732 // http://doboz.co.hu/en/
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 38
Grandio Party Hostel
Grandio is niet alleen een ruin bar, maar ook een hostel. ’s Avonds vind je er daardoor vooral toeristen die op pub crawl zijn. Het is dan ook de ideale plek om andere reizigers te ontmoeten. Overdag zijn het dan weer vooral Hongaren die Grandio bezoeken. Je kan er in de gezellige binnentuin vol bomen een drankje komen drinken. De prijzen liggen hier iets lager dan bij andere ruin bars.
Grandio Party Hostel, Nagy Diófa u. 8, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.496955, 19.065272 // http://grandio.insta-hostel.com/
Dürer Kert
Dürer Kert is een oud universiteitsgebouw dat plaats heeft geruimd voor een ruin bar die met het universiteitsgevoel speelt. In de bar vind je een voetbaltafel, je kan er tafeltennis spelen, dartborden en er staat een podium in een oude sportzaal waar regelmatig live muziek gespeeld wordt.
Dürer Kert, Ajtósi Dürer sor 19-21, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.509772, 19.090109 // http://www.durerkert.com/
Mazel Tov
Mazel Tov ligt in de oude Jodenwijk van Boedapest en is één van de recentste ruin bars. Overdag doet het pand dienst als wijkcentrum en je kan er komen eten in het restaurant waar traditionele Joodse gerechten worden geserveerd. ’s Nachts verandert de ruin bar en kan je er feesten op muziek van dj's.
Mazel Tov, Akácfa u. 47, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.500280, 19.065522 // www.mazeltov.hu
Púder Bárszínház
Púder is een theater, kunstgalerij en culturele ruimte. Alle muren zijn versierd met bijzondere muurschilderingen. De kunstinstallaties, allemaal van lokale kunstenaars, worden regelmatig veranderd. Het is heel gezellig in de felgekleurde bar, de ideale plek om iets te komen drinken. Het is er iets goedkoper dan in de meeste ruin bars.
Púder Bárszínház, Ráday u. 8, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.488394, 19.062512
Köleves
Köleves ligt in het pand van een oude koosjere slachter. Tegenwoordig is het een gezellige bar met een mooi binnenhof vol gekleurde meubels en hangmatten. Er is niet alleen een bar, maar ook een restaurant dat een mix van Joodse en Hongaarse gerechten aanbiedt.
Köleves, Kazinczy u. 37-41, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.499100, 19.061768 // http://koleveskert.business.site
Csendes Vintage Bar & Café
Csendes is een bar met drukke muurschilderingen en veel vintage objecten. Je kan er zowel genieten van lekkere drankjes als goed eten. Er speelt gevarieerde muziek in deze ruin bar. Wie wil feestvieren op dancemuziek gaat wel beter naar een andere bar. De prijzen liggen tamelijk laag in vergelijking met de andere ruin bars.
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 39
Csendes, Ferenczy István u. 5, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.492819, 19.060372 // www.csend.es
Lámpás
Lámpás bevindt zich in de kelder van een gebouw en is dus eigenlijk geen echte ruin bar zoals de andere. Je kan er terecht voor lekker eten en drinken. Deze bar ligt tamelijk centraal in de stad en biedt regelmatig live optredens aan.
Lámpás, Dob u. 15, Boedapest, Hongarije // GPS: 47.497625, 19.060803
Op zoek naar een hotel in Boedapest? Klik hier voor speciale aanbiedingen.
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 40
DAG 3: BOEDAPEST NAAR GYŐR
Vandaag laat je Boedapest achter je en reis je eerst naar het noorden en vervolgens naar het westen. Heel wat fascinerende dorpjes en bijzondere bezienswaardigheden liggen op je te wachten vooraleer je aankomt in Győr.
• Afstand: 179 km
• Beginpunt: Boedapest
• Eindpunt: Győr
• Bezienswaardigheden:
• Szentendre
• Visegrád
• Esztergom
• Drijvend dorp Bokodi (optioneel)
• Tata
• Győr
Neem eerst de route 11 in noordelijke richting vanuit Boedapest om Szentendre te bereiken.
De stad Szentendre ligt tussen Boedapest en het Pilis-Visegrád-gebergte. Het is een creatieve stad bekend om zijn kunstenaars, galerijen en musea. Al sinds het begin van de 20e eeuw wonen hier Hongaarse kunstenaars en schrijvers. De kunstenaarskolonie van Szentendre werkte in het noordelijke deel van de stad. Het is zeker de moeite waard om de tijd te nemen en de musea en galerijen te verkennen.
Een van de opmerkelijkste attracties hier is het etnografisch openluchtmuseum. Dit museum werd in 1967 opgericht. Je wandelt er tussen mooie huizen die ingericht werden met meubels en accessoires zoals ze er in verschillende periodes tussen de 18e en het midden van de 20e eeuw zouden hebben uitgezien. Het museum omvat ook de langste museumspoorlijn van Europa, die werd in 2009 aangelegd. Het museumterrein werd gebruikt als decor voor de tv-serie Witcher die in 2019 op Netflix is verschenen.
Szentendre, Hongarije // GPS: 47.692447, 19.045463
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 41
2
Ga verder op de route 11 om Visegrád te bereiken.
Visegrád is een bekend stadje dat ook populair is bij dagjestoeristen uit Boedapest. Het ligt pittoresk genesteld op de rechteroever van de Donau, midden in een nationaal park. Dit kleine stadje in een unieke natuurlijke omgeving is ook rijk aan historische monumenten. Verken er de lange, intrigerende geschiedenis van de regio en ontdek de sporen van de vele verschillende culturen en volkeren die hun stempel op dit gebied hebben gedrukt.
Het kasteel van Visegrád werd oorspronkelijk gebouwd in de jaren 1250. Het was een van de opvallendste Hongaarse kastelen van die tijd. Het diende oorspronkelijk als koninklijke residentie. In 1335 kwamen er 3 koningen bijeen en werden de kroonjuwelen er bewaard. Later werd het kasteel herbouwd en versterkt in de 13e, 14e en 15e eeuw, maar het werd gereduceerd tot een ruïne tijdens de Ottomaanse invasie en in de 18e eeuw had het uiteindelijk zijn militaire belang helemaal verloren.
Een andere belangrijke bezienswaardigheid is het koninklijk paleis, nu het Nationaal Hongaars Museum Koning Matthias. De herenhuizen en andere gebouwen die rond 1320 door Karel
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 42
Szentendre – © Shutterstock
3
Robert in Visegrád werden opgetrokken, werden in de tweede helft van de 14e eeuw onder zijn zoon, Lodewijk de Grote, tot een koninklijk paleis omgevormd. De opgegraven ruïnes van dit koninklijk paleis vertellen ons veel over het gotische en renaissancistische verleden van het bouwwerk.
Als je Visegrád binnenrijdt, zie je meteen de grote Salamontoren die eeuwenlang dienst deed als controlepost tussen Buda en Esztergom.
Visegrád, Hongarije // GPS: 47.794119, 18.980148
Ga verder in westelijke richting op de route 11 om Esztergom te bereiken.
Het stadje Esztergom ligt uitgestrekt over een paar heuvels aan de rivier de Donau en draagt een lange en roemrijke geschiedenis met zich mee. Dit was de plaats waar in de 11e eeuw Stefanus werd gekroond tot de eerste koning van Hongarije. Esztergom wordt dan ook beschouwd als de geboorteplaats van de natie.
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 43
Visegrád – © Shutterstock
4
Esztergom is daarnaast ook de thuisbasis van een van de vele interessante kastelen die je tijdens deze rondreis kan bezoeken. Het biedt een interessante mix van middeleeuwse, renaissancistische en Ottomaanse architectuur. Veel pareltjes kwamen pas aan het licht na opgravingen in de 20e eeuw. Vanaf de Ottomaanse torens kan je aan de overkant van de rivier Slowakije zien liggen. Binnenin vind je een museum dat de geschiedenis van het kasteel en de stad vertelt. Ga ook zeker naar de kapel van het paleis waar onlangs fresco’s gerestaureerd werden die dateren uit de jaren 1100, 1300 en de renaissancetijd.
Esztergom is de zetel van het aartsbisdom Esztergom-Boedapest en dat betekent natuurlijk dat je een mooie kerk mag verwachten. Je zal niet ontgoocheld zijn, want hier prijkt de grootste kerk en tevens het hoogste gebouw van het land. De indrukwekkende koepel torent maar liefst 118 meter boven je uit. En daar stoppen de records niet. Het enorme altaarstuk binnenin, gemaakt door Girolamo Michelangelo Grigoletti, is het grootste schilderij op één enkel stuk doek ter wereld. Als je de basiliek bezoekt, moet je zeker ook de tijd nemen om de aangrenzende Bakócz-kapel uit de 16e eeuw te bezichtigen, een knap staaltje renaissancekunst in rood marmer. De basiliek is de recentste van een reeks kerken die hier opgetrokken werden, maar ook de thuis van de eerste kathedraal van het land. Die werd hier in de 11e eeuw gesticht door Sint-Stefanus.
Naast het kasteel en de basiliek vallen er nog tal van andere historische gebouwen en bezienswaardigheden te ontdekken. Maak een wandeling door de wijk Víziváros tussen het kasteel en de Donau. Deze wijk werd in de 13e eeuw gesticht, vervolgens door de Turken aangevuld met een reeks baden en moskeeën, en later uiteindelijk verfijnd met barokke en neoklassieke herenhuizen. In één van die huizen is nu een interessant museum gevestigd gewijd aan christelijke kunst.
Bezoek ook het centrale plein dat omringd wordt door historische monumenten. Je vindt er onder andere het oudste stadhuis van Hongarije, dat dateert uit 1723. Wie hier iets meer tijd wil doorbrengen, zal zich zeker niet vervelen. Esztergom heeft namelijk nog heel wat andere musea en bezienswaardigheden in petto.
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 44
Esztergom, Hongarije // GPS: 47.799087, 18.736644
Als je de tijd hebt, zou je een omweg kunnen overwegen langs een ongewoon dorpje. Ga daarvoor vanuit Esztergom in zuidwestelijke richting naar Tatabánya. Na Tatabánya rijd je dan naar het noorden richting Tata.
Het drijvende dorpje Bokodi is een cluster van schattige huisjes op palen, gebouwd in een meer dat nooit bevriest omdat het door een elektriciteitscentrale wordt gebruikt als koelvijver. De huisjes worden vooral in de zomermaanden gebruikt door de plaatselijke bevolking, maar ook in de winter worden ze gebruikt door vissers die er komen profiteren van het onbevroren water. De krachtcentrale zelf is verre van pittoresk, maar de "drijvende" huisjes zorgen wel voor mooie foto’s.
Drijvende dorpje Bokodi, Hongarije // GPS: 47.499125, 18.284038
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 45
:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: OPTIONEEL :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
Esztergom – © Shutterstock
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: EINDE OPTIONEEL ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: A
Als je deze optionele stop liever overslaat, kan je de routes 10 en 1 nemen om Tata te bereiken.
De barokke stad Tata, dicht bij de belangrijkste snelwegverbinding tussen Wenen en Boedapest, staat bekend om zijn charme en rijke geschiedenis. Van de vele historische bezienswaardigheden zijn het 14e-eeuwse renaissancefort naast het Oude Meer en het 19eeeuwse kasteel van Tata de bekendste. Daarnaast zijn ook de parochiekerk, de kapucijnenkerk en de Calvarieberg een bezoekje waard. Ook de uitkijktorens, het belfort en de watermolens zullen je zeker weten te bekoren. Je zal je hier dus zeker niet vervelen!
De grote meren in de buurt trekken ook liefhebbers van water- en hengelsport aan. Verder kan je er ook nog een geologisch openluchtmuseum bezoeken.
Neem vervolgens de M1/ E60 richting Győr
Op zoek naar een hotel in Győr? Klik hier voor speciale aanbiedingen.
©
gids op shop.themediabay.be 46
Koop de volledige
Tata, Hongarije // GPS: 47.648755, 18.319534
Tata – © Shutterstock
5
Győr, de belangrijkste stad in het noordwesten van Hongarije (en de zesde grootste van het land), is een economische en culturele hub. De stad is erg dynamisch en in volle ontwikkeling, maar staat ook bekend om zijn uitstekend bewaarde barokke stadscentrum en tientallen historische monumenten. Győr wordt ook wel de stad van het water genoemd omdat de Moson-Donau, de Rába en de Rábca hier samenvloeien. De stad is verder ook rijk aan thermaal water. Dat alles maakt het de perfecte uitvalsbasis voor kano- en boottochtjes of om nieuwe watersporten uit te proberen. De kers op de taart is zonder twijfel het aquapark van de stad.
De belangrijkste bezienswaardigheden van Győr bevinden zich op de Káptalan-heuvel. Mis vooral het bisschoppelijk kasteel en de grote katholieke basiliek niet. Het barokke bisschoppelijk kasteel is een groot complex met in het midden een stevige 13e-eeuwse donjon. Ook de bijhorende kapel uit de 15e eeuw is van bijzonder historisch belang. Het kasteelcomplex werd voor het laatst gerestaureerd in 1984. Er worden elk uur rondleidingen georganiseerd van dinsdag tot zondag.
De katholieke basiliek werd oorspronkelijk gebouwd in de 11e eeuw en ingewijd door SintStefanus. De toenmalige romaanse kerk werd echter in 1241 door de Mongolen verwoest en kreeg het daarna tijdens de Ottomaanse bezetting ook zwaar te verduren. Uiteindelijk werd de kerk in barokke stijl heropgebouwd tussen 1630 en 1770
Er zijn ook nog tal van andere interessante bezienswaardigheden om hier te verkennen. Neem bijvoorbeeld de kerk van Sint-Ignatius van Loyola en het aangrenzende klooster, die tussen 1634 en 1641 werden gebouwd. Andere highlights zijn het neobarokke stadhuis uit de jaren 1890 en het mooie Weense Poortplein met langs de rivier enkele oorspronkelijke 16e-eeuwse stadswallen. Even verderop pronkt nog een mooie karmelietenkerk uit de jaren 1720. Vergeet ook zeker het gebouw Altabak- ház niet dat in 1620 voor kanunniken werd gebouwd. Het heeft mooie erkers en een grote houten poort die een binnenplaats en loggia verbergt.
In Győr bevindt zich een paleis vernoemd naar de familie Esterházy. Het kreeg zijn huidige vorm aan het einde van de 18e eeuw en huisvest nu een permanente kunsttentoonstelling. In een ander groot herenhuis in de stad is het Johannes Xantus Museum gevestigd. Het werd in 1849 opgericht en herbergt daarmee een van de oudste openbare collecties in Hongarije. Binnen vind je honderden historische artefacten gaande van Romeinse en Pannonische overblijfselen tot munten en voorwerpen die betrekking hebben op de middeleeuwse gilden van Győr. Een absolute aanrader!
Győr, Hongarije // GPS: 47.687809, 17.631413
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 47
6
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 48
Deze gratis reisgids bevat 3 dagen van onze volledig uitgewerkte rondreis door Hongarije.
Bespaar jezelf uren opzoekingswerk en mis geen enkele bezienswaardigheid.
Koop nu de digitale (pdf – 105 blz A4) reisgids met de volledige rondreis en meer dan 74 beschreven bezienswaardigheden, boordevol praktische informatie, bijzondere plekjes en tips van locals + 2 wandelingen.
Koop de volledige gids op shop.themediabay.be
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be 49
DISCLAIMER
We krijgen onze informatie van betrouwbare en zorgvuldig geselecteerde bronnen. Niettegenstaande kunnen we niet verantwoordelijk worden gehouden voor mogelijk niet-accurate informatie noch voor het gebruik van deze informatie en mogelijke negatieve gevolgen. We waarderen het erg als je opmerkingen, toevoegingen of fouten aan ons zou kunnen doorgeven via info@themediabay.be.
Ontdek meer reisgidsen op www.reisroutes.be en www.reisroutes.nl Alle kaarten © OpenStreetMap.org
Adverteren in deze reisgids?
Neem contact op met The Media Bay via info@themediabay.be
Laatste update: maart 2021
© Alle rechten voorbehouden.
Deze reisgids is een uitgave van The Media Bay. Niets van deze uitgave mag vermenigvuldigd worden zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be
50
