JONKER RIPPERDA OP MAARHUIZEN TOT LEVEN GEWEKT

Een eeuwenoude wierde, een monumentale boerderij en een 18e-eeuwse jonker vormen deze zomer de ingrediënten voor een muziektheaterspektakelstuk. Maak kennis met Maarhuizen, Enne Jans Heerd en Johan Willem Ripperda.

Drie boerderijen, minder dan een handvol woonhuizen, een kleine begraafplaats en een waterplas waar ganzen en steltlopertjes in het rond plonzen: meer is Maarhuizen bij Winsum niet. Meer hoeft ook niet. De wierde Maarhuizen is een kleine, maar grootse plek, een historisch baken op het Hogeland. Rond het begin van onze jaartelling hoogden de eerste bewoners van de wierde hun woonplek op om veilig te zijn voor de Waddenzee die het land regelmatig overstroomde. Gezichtsbepalend voor de buurtschap is Enne Jans Heerd. Met twee voorhuizen, een dubbele schuur en oude gevelstenen is het een indrukwekkende kop-hals-rompboerderij. De oudste delen stammen uit 1600. De laatste boer verliet de heerd in 2011. De afgelopen jaren is er in samenwerking met Staatsbosbeheer, die de wierde beheert, hard gewerkt aan de restauratie en herbestemming van Enne Jans Heerd. De boerderij is verbouwd en verduurzaamd, een nieuw tijdperk is aangebroken. De nieuwe bewoners stellen hun historische boerderij open voor natuurbeleving, educatie, kunst en cultuur. Er is weer volop energie op deze plek. Tegelijk zal de historie nooit verloren gaan.

Jonker Ripperda

Een schelm? Een vreemde snoeshaan? Een zonderling? Hoe jonker Johan Willem Ripperda (1682-1737) door zijn tijdgenoten precies werd aangeduid weten we niet, maar zeker is dat hij geen gemiddelde Groninger jonker was. Met behulp van pragmatisme (zo veranderde hij twee of drie keer van geloof) en een flinke portie slinksheid op zijn tijd, wist hij zich op te werken tot afgevaardigde voor de Ommelanden in de Staten-Generaal, Nederlands ambassadeur in Spanje en zelfs tot eerste minister onder de Spaanse koning Filip V. Toen hij bij de koning in ongenade was gevallen, wachtte hem twee jaar cel. Hij wist te ontsnappen en via Portugal en Engeland naar de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden terug te keren. Zijn zucht naar avontuur en politieke spelletjes was daarmee niet verdwenen. Niet veel later dook hij in Marokko op als minister van de sultan. Hij adviseerde de sultan de oorlog aan Spanje te verklaren, als legeraanvoerder leidde hij zelf de strijd. Bij Ceuta werd zijn leger verslagen. Uit angst voor represailles van zijn werkgever sloeg Ripperda op de vlucht. Berooid stierf de jonker op 55-jarige leeftijd in het noorden van Marokko. Op Maarhuizen wordt hij deze zomer tot leven gewekt.

Hoofdrol voor Groningen en de Groningers Sinds 2022 maakt Zummerbühne, een initiatief van Marcel Hensema en Reinout Douma, grootschalig muziektheater. Elke zomer over een ander onderwerp en op een andere plaats in de provincie, maar altijd met een hoofdrol voor het Groninger landschap en zijn bewoners. Professionele acteurs en muzikanten worden aangevuld met amateurs uit de regio. Dit jaar heeft Bert Visscher de hoofdrol. Vorig jaar was Hollands Hoop, een spin-off van de tv-serie, een groot succes. Dit jaar vormt het levensverhaal van Johan Willem Ripperda de inspiratie voor een hedendaagse muziektheatervoorstelling over leugens en bravoure, op de historische wierde Maarhuizen, niet ver van zijn geboorteplaats Oldehove. - zummerbuhne.nl

Nieuwsgierig geworden naar de geschiedenis van Maarhuizen en sporen uit de tijd van jonker Ripperda? Sanne Meijer heeft een mooie fietsroute samengesteld die je meeneemt naar de 17e eeuw. De route start bij Enne Jans Heerd op Maarhuizen en sluit aan op de luisterwandeling over de geschiedenis van Maarhuizen. Beide routes zijn gratis te downloaden in de Waddenland Routeland app. - opmaarhuizen.nl

Drei Höfe, eine kleine Handvoll Wohnhäuser, ein winziger Friedhof, ein Teich mit Gänsen und Stelzvögeln: Mehr ist Maarhuizen eigentlich nicht. Muss es aber auch nicht sein. Die Warft Maarhuizen bei Winsum ist ein kleiner, aber großartiger Ort, eine historische Landmarke im flachen Hogeland. Geprägt wird der Weiler vom denkmalgeschützten Gehöft Enne Jans Heerd, dessen älteste Gebäudeteile aus dem Jahr 1600 stammen. Der letzte Bauer verließ 2011 den Hof. Nach einer gründlichen und nachhaltigen Sanierung stellen die heutigen Bewohner ihr Anwesen für Naturerlebnisse, Bildungsangebote, Kunstausstellungen und Kulturveranstaltungen zur Verfügung. In diesem Sommer führt das Theaterensemble Zummerbühne hier ein großes Theaterspektakel auf. Das Stück dreht sich um Courage und Lüge, inspiriert vom Leben des Groninger Junkers Johan Willem Ripperda, der 1682 im nahe gelegenen Oldehove zur Welt kam. Es gibt auch eine Radroute entlang der Zeugnisse aus der Zeit von Ripperda und der Geschichte von Maarhuizen. Die Route können Sie in der App „Waddenland Routeland“ kostenlos herunterladen.

Three farms; a few private houses; a small graveyard and a pond with geese and wader birds: that’s about all there is to the hamlet of Maarhuizen near Winsum. On the other hand: as a small yet grand artificial dwelling hill and a historic beacon of the Hogeland, this is all it needs. With some parts dating back as far as 1600, the Enne Jans Heerd farm has dominated this community for centuries. In 2011, the last farmer moved out, and following a major renovation to make the farm more sustainable, the current owners have opened it for education, environmental experiences and art and culture. This summer, the farm will function as the backdrop for a grand theatre event by the Zummerbühne theatre company. Covering the topics of lies and bravado, the performance is based on Groningen squire Johan Willem Ripperda, who was born in 1682 in the nearby village of Oldehove. A bicycle route has been set out that follows the trails from squire Ripperda’s era and the history of Maarhuizen. The route can be downloaded free of charge in the Waddenland Routeland app.