การประเมนความรเรมดานความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน สําหรบยานมรดกทางวฒนธรรม: การศกษาเปรยบเทยบนโยบาย และการปฏบตในประเทศญปนและประเทศไทย วนเรารว ธนกญญา
ภาพ : ปอมพระสเมร กรงเทพมหานคร ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา
ดวยผเขยนไดรบทนรฐบาลญปนใหเขาศกษาหลกสตร Young Leaders Program (YLP) ณ สถาบน National Graduate Institute for Policy Studies (GRIPS) เปนเวลา 1 ป ระหวางวนท 1 ตลาคม 2559 ถงวนท 30 กนยายน 2560 ดวยทนรฐบาลญปน ผเขยนไดจดทําสารนพนธฉบบภาษาองกฤษทมหวขอวจย เรอง "Assessing Public Private Partnership Initiatives for Cultural Heritage Districts: A Comparative Study of Policy and Implementations in Japan and Thailand" โดยมอาจารย ทปรกษา คอ Professor Emiko Kakiuchi เพอทําการประเมนความรเรมดานความรวมมอระหวางหนวยงาน ภาครฐและองคกรภาคเอกชนสําหรบปรบปรงฟนฟยานมรดกทางวฒนธรรมในลกษณะการศกษาเปรยบเทยบ เชงนโยบายและการปฏบตในประเทศญปนและประเทศไทย ผเขยนหวงเปนอยางยงวาการจดทําเอกสารวชาการฉบบนเปนภาษาไทยเพอเผยแพรใหกบผสนใจ ในรปแบบหนงสออเลกทรอนกส (E-Book) จะเปนประโยชนตอการดําเนนงานโครงการปรบปรงฟนฟเมอง ทผอานสามารถนําไปศกษาตอยอดได วนเรารว ธนกญญา นกผงเมองชํานาญการ กลมงานประเมนผลและมาตรฐานทางผงเมอง สวนผงเมองรวม สํานกงานวางผงเมอง สํานกการวางผงและพฒนาเมอง กรงเทพมหานคร 12 มกราคม 2566 คํานํา
การศกษานมวตถประสงคเพอศกษาเปรยบเทยบมรดกทางวฒนธรรมประเภทตาง ๆ รวมถง นโยบาย และกลไกการคมครองมรดกทางวฒนธรรมของประเทศญปนและประเทศไทย โดยรวบรวมและตรวจสอบขอมล ทเกยวของเกยวกบนโยบายดานวฒนธรรมทมอยในปจจบนและความรเรมดานความรวมมอระหวางภาครฐและ ภาคเอกชนสําหรบยานมรดกทางวฒนธรรม ผลการศกษาแสดงถงบทบาททสําคญของผมสวนไดสวนเสยหลกและ ผมสวนในการกําหนดนโยบายผานกระบวนการมสวนรวมของภาครฐและภาคเอกชนเพอจดทําแผนการอนรกษ มรดกทางวฒนธรรมและการปฏบตตามนโยบายดานวฒนธรรม นอกจากน ในเชงนโยบายวาดวยการคมครอง และการบรหารจดการมรดกทางวฒนธรรมควรใชแนวทางแบบองครวมเพอใหครอบคลมทกมต ทงดานการเมอง ดานสงคม ดานสงแวดลอม และการทองเทยว เปนตน ดงนน การสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการ คมครองมรดกทางวฒนธรรมเปนสงจําเปนเนองจากมภาคทกภาคสวนเปนจํานวนมากทมความเกยวของตาม ประเดนวาระตาง ๆ เพอใหการดําเนนโครงการปรบปรงฟนฟเมองในยานมรดกทางวฒนธรรมประสบความสําเรจ และสามารถสงมอบใหกบคนรนตอไป บทคดยอ
หนา สวนท 1 บทนํา 1.1 ทมาของปญหาการวจย 1.2 คําถามการวจย 1.3 ระเบยบวธวจย 1.4 วตถประสงคการวจย 2.1 ทบทวนวรรณกรรม 2 1 1 คําจํากดความของยานมรดกทางวฒนธรรม 2 1 2 เหตใดจงควรอนรกษยานมรดกทางวฒนธรรม 2 1 3 ความทาทายของการอนรกษมรดกทางวฒนธรรม 2 1 4 คํานยามและแนวทางปฏบตเกยวกบความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน 2 2 นโยบายมรดกทางวฒนธรรมและการนําไปสการปฏบตในประเทศญปน สวนท 2 ผลการวจย 2 2 1 ขอบเขตมรดกทางวฒนธรรมในประเทศญปน 2 2 2 หนวยงานบรหารดานวฒนธรรมของประเทศญปน 2.2.3 กรอบกฎหมาย (1) กฎหมายคมครองทรพยสนทางวฒนธรรม (2) กฎหมายผงเมองและแนวทางปฏบต (3) การควบคมรปแบบอาคาร 2.2.4 กรอบดานงบประมาณดําเนนการ (1) ทมาดานงบประมาณ (2) แรงจงใจทางเศรษฐกจ (3) กองทนมรดกทางวฒนธรรม 2.2.5 ความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนในประเทศญปน 2.2.6 ความรวมมอระหวางประเทศวาดวยการคมครองมรดกทางวฒนธรรม สารบญ 1 4 4 5 6 8 10 11 14 17 19 21 21 23 24 28 29 31
2 3 นโยบายดานมรดกทางวฒนธรรมและการนําไปสการปฏบตในประเทศไทย 2.3.1 ขอบเขตมรดกทางวฒนธรรมในประเทศไทย 2 3 2 หนวยงานบรหารดานวฒนธรรมของประเทศไทย (1) หนวยงานทรบผดชอบดําเนนการ (2) การปฏรปหนวยงานราชการ การกระจายอํานาจการปกครองสทองถน และการบรหารจดการดานวฒนธรรมของหนวยงานภาครฐในประเทศไทย 2 3 3 กฎหมายคมครองมรดกทางวฒนธรรม 2 3 4 กรอบดานงบประมาณดําเนนการ 2 3 5 ความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนในประเทศไทย 2 3 6 ความรวมมอระหวางประเทศวาดวยการคมครองมรดกทางวฒนธรรม (1) ทมาดานงบประมาณ (2) แรงจงใจทางเศรษฐกจ (3) กองทนมรดกทางวฒนธรรม สวนท 3 ขอเสนอแนะ บรรณานกรม สวนท 2 ผลการวจย (ตอ) 33 35 36 37 40 40 41 42 43 44 45 สารบญ หนา
16 18 24 34 35 แผนภาพท 1 กระบวนการกําหนด การคดเลอก หรอการจดทะเบยนทรพยสนทางวฒนธรรม แผนภาพท 2 โครงสรางองคกรของทบวงวฒนธรรม (Agency of Cultural Affairs) แผนภาพท 3 งบประมาณของทบวงวฒนธรรม (Agency of Cultural Affairs) ปงบประมาณ พ ศ 2559 แผนภาพท 4 ขนตอนการขนทะเบยนโบราณสถานในประเทศไทย แผนภาพท 5 โครงสรางกระทรวงและหนวยงานภาครฐทเกยวของกบการบรหารจดการดานวฒนธรรม ในประเทศไทย หนา สารบญแผนภาพ
หนา 12 15 19 22 25 28 31 ตารางท 1 ระดบการมสวนรวมของประชาชน ตารางท 2 จํานวนทรพยสนทางวฒนธรรมทไดรบการขนทะเบยน ตารางท 3 เนอหาของกฎหมายพนฐานเพอสงเสรมวฒนธรรมและศลปะ ตารางท 4 ขอกําหนดของนครเกยวโตทเกยวของกบการคมครองมรดกทางวฒนธรรม ตารางท 5 ระบบการจดเกบภาษทเกยวของกบวฒนธรรมของประเทศญปน ตารางท 6 ระบบการจดเกบภาษทองถนทเกยวของกบวฒนธรรม ตารางท 7 แผนงานความรวมมอระหวางประเทศดานการคมครองมรดกทางวฒนธรรม สารบญตาราง
หนา 1 คณคาของมรดกทางวฒนธรรมจําแนกไดเปน 2 ลกษณะ คอ คณคาทางสงคมวฒนธรรมและคณคาทางเศรษฐกจ (Mason, 2002) ในดานการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมทจบตองได เชน ชนงานศลปะ สถาปตยกรรม และอาคาร สถานท สวนใหญจะแสดงใหเหนถงคณคาทางสงคมวฒนธรรมในตวเองอยแลวเนองจากไดผานขนตอนการพฒนามาเปน ระยะเวลาอนยาวนาน จงทําใหมเอกลกษณเฉพาะและเสนหนาดงดดใจ หรอมความเชอมโยงและความหมายทมนยสําคญ ตอบคคลหรอเหตการณทางประวตศาสตร สวนในแงคณคาทางเศรษฐกจของมรดกทางวฒนธรรมทจบตองไดและมรดก ทางวฒนธรรมจบตองไมได หมายถง สนคาและบรการทสามารถแลกเปลยนเปนเงนได เชน คาอาคารและทดน คาเขาชม คาดําเนนการ และคาบรหารจดการ ในทางกลบกน มรดกทางวฒนธรรมอาจถกมองวาเปนทรพยสนสาธารณะทไมม การแขงขนและไมสามารถแยกออกจากชวตของผคนไดเนองจากคณคาทแทจรงของมรดกทางวฒนธรรมควรเปน ประโยชนตอทกคนและกระตนใหเกดการตดสนใจเชงนโยบาย อยางไรกตาม การเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรว การขยายตวของเมอง ความนยมในการทองเทยว และ ความเสยงตอภยพบตภายในประเทศอาจสงผลกระทบตอการเสอมสภาพของมรดกเมอง ดงนน เพอใหเกดการพฒนา อยางยงยนทกดาน ทงดานสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม การวางผงเมองจงเปนเครองมอสําคญในการสรางมลคาเพม สงเสรมความคดสรางสรรค และผลกดนใหมการเปลยนแปลงในเขตพนทมรดกทางวฒนธรรม (ICOMOS, 2016) นอกจากน เพอจดทําผงเมองรวมและบรหารจดการโครงการฟนฟเมองสําหรบพนทเมองทมอย เปาหมายของนโยบายและ วธการปฏบตควรมการกําหนดไวอยางชดเจนโดยคํานงถงสภาพปจจบนและแนวโนมการพฒนาเมองทจะเกดขนในอนาคต (Murayama, 2009) สวนท 1 บทนํา 1.1 ทมาของปญหาการวจย
หนา 2 ในประเทศญปนไดมการดําเนนการฟนฟเมองในหลายระดบ เชน การวางผงเมองในเขตเทศบาล การกําหนดขอบญญตทองถน พระราชบญญต การผงเมอง พระราชบญญตภมทศน และพระราชบญญตการฟนฟเมองในเขต พนทกลางเมอง เปนตน เพอดแลรกษาและใหการคมครองแกมรดกทางวฒนธรรม ประเทศ ญปนไดประกาศนโยบายดานวฒนธรรมโดยใชกฎหมายวาดวยการคมครอง ทรพยสนทางวฒนธรรมในป พศ 2493 โดยจําแนกทรพยสนทางวฒนธรรม เปน 3 ประเภท ไดแก 1) ทรพยสนทางวฒนธรรมทจบตองได 2) ทรพยสน ทางวฒนธรรมทจบตองไมได และ 3) ทรพยสนทางวฒนธรรมประเภท อนสาวรย (Kakiuchi, 2014) จนถงปจจบน คําจํากดความของทรพยสนทางวฒนธรรมไดขยาย ออกไปโดยเพมทรพยสนทางวฒนธรรมพนบาน ภมทศนทางวฒนธรรม กลม อาคารรปแบบดงเดม งานเทคนคเฉพาะสําหรบทรพยสนทางวฒนธรรม และ ทรพยสนทางวฒนธรรมทฝงไวใตดน อกประเดนหนง คอ วธการปกปอง ทรพยสนทางวฒนธรรมไดขยายรปแบบออกไปจากเดมจากกฎหมายทมความ เขมงวดสําหรบการกําหนดประเภททรพยสนทางวฒนธรรมและสมบตประจํา ชาตแตละชนด ไปจนถงการคดเลอกโดยใชเกณฑระดบปานกลางและมการ ขนทะเบยนมรดกทางวฒนธรรม ดวยเหตน จํานวนมรดกทางวฒนธรรมจง ไดจํานวนเพมขนตามมาตรการคมครองทกําหนดไว สวนประเทศไทยนน ยงมงานวจยจํานวนนอยเกยวกบความรเรมดานความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน สําหรบยานมรดกทางวฒนธรรมทประสบความสําเรจในการบรรลเปาหมายการสรางเมองนาอย เพอหามาตรการดาน นโยบายและระดบปฏบตการทเหมาะสมในการอนรกษยานมรดกทางวฒนธรรมทจะชวยกระตนใหเกดโครงการฟนฟเมอง ในกรงเทพมหานครใหภาคภมสมฐานะทเปนเมองหลวงของประเทศไทย สงทควรนํามาพจารณา ไดแก การจดสรร สภาพแวดลอมทดใหกบประชาชน การยกระดบคณภาพชวต การสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจ ตลอดจนถงการปกปอง ทรพยสนทางวฒนธรรมของประเทศ ในการดําเนนการดงกลาว กรงเทพมหานครในฐานะองคกรปกครองสวนทองถน รปแบบพเศษไดพยายามรเรมเพอสรางความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนตงแตชวงเรมตนของการวางแผนพฒนา เมอง อยางไรกตาม ยงไมมการประเมนผลและระบระดบและบทบาทของผเขารวมดําเนนการในกระบวนการมสวนรวม ระหวางภาครฐและภาคเอกชน ภาพจากบนลงลาง : 1) วด Senjoji ในยานอาซาคสะ กรงโตเกยว 2) งานเทศกาล Itako Iris Festival จงหวดอราบาก 3) อนสาวรยสนตภาพ จงหวดฮโรชมา ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา
หนา 3 ดงนน กรงเทพมหานครควรเปนหนวยนําในการจดตงเครอขายความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน เพอใหผมสวนไดสวนเสยทเกยวของไดเขามามบทบาทในการกําหนดนโยบายดานวฒนธรรมและรวมดําเนนโครงการ ฟนฟเมองของกรงเทพมหานคร การเรยนรจากประสบการณของประเทศญปนในการสรางนโยบายและวธปฏบตเกยวกบ การคมครองยานมรดกทางวฒนธรรมจะเปนประโยชนตอประเทศไทย เนองจากมตวอยางโครงการหลายกรณทไดดําเนน การจนประสบความสําเรจซงประเทศไทยและประเทศอน ๆ สามารถนําไปประยกตใชใหสอดคลองกบบรบทของแตละ ประเทศได งานวจยฉบบนจงครอบคลมประสบการณของประเทศญปนทจะนํามาประยกตใชกบประเทศไทย โดยอธบาย กลไกสําคญทชวยเสรมสรางการคมครองมรดกทางวฒนธรรมญปนทประเทศไทยสามารถนําวธการปฏบตเหลานไป ปรบใชในกระบวนการวางแผนและกระบวนการปฏบตได แนวทางสําคญม 5 แนวทาง ไดแก 1) เครองมอทางการเงน 2) การมอบรางวลและใหการยอมรบ 3) การมสวนรวมของประชาชน 4) การจดโครงการฝกอบรมดานเทคนค และ 5) การใหความรและการศกษาแกภาคประชาชน ซงรฐบาลญปนไดเสนอสงจงใจทางการเงนแกเจาของทเขารวม โครงการอนรกษมรดกทางวฒนธรรม เชน การใหเงนทนสนบสนนและเงนกพเศษ การลดหยอนภาษ และการโอนสทธ ในการพฒนา (Transfer of Development Rights: TDR) ในแงการใหการยอมรบ รฐบาลญปนจะมอบรางวลดเดน ใหกบผเชยวชาญและชมชนทองถนทมสวนรวมดําเนนการดแลรกษายานประวตศาสตรและวฒนธรรมอยางยอดเยยม การมสวนรวมของประชาชนชาวญปนในการปกปองมรดกทางวฒนธรรมไดดําเนนการในหลายระดบ เชน การจดประชม ประชาชนเพอหารอและรวมออกแบบพนทโดยคนในทองถน นอกจากน โครงการฝกอบรมใหความรแกประชาชนเพอ การอนรกษยงชวยสนบสนนใหผมสวนไดเสยและผเขารวมการอนรกษไดรบผลประโยชนจากการเพมทกษะและความร เปนผลใหประเทศญปนสามารถยกระดบการรบรของประชาชนในการรกษามรดกทางวฒนธรรมไดในวงกวาง
หนา 4 1.2 คําถามการวจย (1) ประเภทมรดกทางวฒนธรรม เครองมอเชงนโยบาย และกลไกการคมครองของประเทศญปนและประเทศไทย แตกตางกนอยางไร (2) บทบาทของผมสวนไดสวนเสยหลกและผกําหนดนโยบายในกระบวนการมสวนรวมของภาครฐและภาคเอกชน เพอจดทําแผนการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมและการดําเนนการตามนโยบายดานวฒนธรรมมอะไรบาง (3) ประเทศญปนและประเทศไทยจดตงโครงการความรวมมอระหวางหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน ตลอดจน ทําการสํารวจความเปนไปไดในการแบงปนทรพยากรและสรางกองทนพเศษเพอคมครองมรดกทางวฒนธรรม อยางไร 1.3 ระเบยบวธวจย วธวจยเชงคณภาพจะดําเนนการโดยการรวบรวมและทบทวนขอมลทเกยวของกบนโยบายดานวฒนธรรมทมอย และความรเรมดานความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนสําหรบมรดกทางวฒนธรรม ตลอดจนทําการเปรยบเทยบ ขอมลทมอยทงในประเทศญปนและประเทศไทย ดงนน ผวจยจะตรวจสอบวาประเทศไทยสามารถนํานโยบายดาน วฒนธรรมของญปนไปปรบใชเพอสรางกลไกการคมครองและจดทําโครงการสรางการมสวนรวมระหวางภาครฐและ ภาคเอกชนสําหรบยานมรดกทางวฒนธรรมในกรงเทพมหานครอยางไร
(1) จดทําขอเสนอแนะดานนโยบายและแนวทางปฏบตเพอความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนสําหรบ ยานมรดกทางวฒนธรรม (2) กําหนดระดบและบทบาทของผเขารวมดําเนนการและผมสวนไดสวนเสยทสําคญในกระบวนการมสวนรวม ระหวางภาครฐและภาคเอกชนเพอจดทําแผนอนรกษมรดกทางวฒนธรรม (3) จดทําโครงการความรวมมอระหวางหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน ตลอดจนสํารวจความเปนไปไดในการ แบงปนทรพยากรและสรางกองทนพเศษใหกบยานมรดกทางวฒนธรรมในกรงเทพมหานคร (4) เพอตรวจสอบความเรงดวนของการคมครองมรดกทางวฒนธรรมและจดหาแนวทางแกไขใหกบ องคกรปกครองสวนทองถน 1.4 วตถประสงคการวจย หนา 5 ภาพ : ยานเมองเกาซาวาระ (Sawara) จงหวดชบะ ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา
สวนท 2 ผลการวจย หนา 6 2.1.1 คําจํากดความของยานมรดกทางวฒนธรรม ชมชนเกาแกในพนทประวตศาสตรไดรบความสนใจในฐานะยานมรดกทางวฒนธรรมจากประเทศตะวนตก ดวยมหลกฐานการอนรกษเมองกอนสงครามโลกครงทสอง ชวงหลงสงครามเกดการขยายตวของอตสาหกรรมเพอการ พฒนาเมองทําใหเกดความเสอมโทรมของสงแวดลอม ดวยเหตน หลายเมองและภาคประชาชนไดตระหนกถงความสําคญ ของการฟนฟเมองเพอรกษาสภาพแวดลอม การดํารงชวต และชมชนประวตศาสตรในเขตเมองใหกลบมามชวตชวามากขน ในป ค.ศ. 1987 สภาการโบราณสถานระหวางประเทศ (International Council on Monuments and Sites หรอ ICOMOS) ไดประกาศกฎบตรวาดวยการอนรกษเมองและชมชนเมองประวตศาสตรหรอกฎบตรวอชงตน (Washington Charter 1987) ในเวลาเดยวกน แนวทางการอนวตตามอนสญญาวาดวยการคมครองมรดกโลก ไดระบ กลมอาคารของเมองประวตศาสตรในหมวดหมยอยของแหลงมรดกโลกทางวฒนธรรมดวยแนวทางปฏบตการอนรกษเมอง โดยมเหตผล 3 ประการ คอ 1) การอนรกษชมชนในพนทประวตศาสตรไมไดมงเนนเฉพาะอาคารหรออนสาวรยเพยงอยางเดยว แตยง รวมถงสภาพแวดลอมสําหรบการฉายภาพเชงพนทโดยรวมดวย 2) การเปนเจาของทรพยสนในเมองประวตศาสตรอาจเปนกรรมสทธขององคกรรฐและบคคลจํานวนมาก 3) พนทประวตศาสตรสวนใหญมความคกคกมากในการจดกจกรรมทางเศรษฐกจรวมสมย การมสวนรวม ทางสงคมของผคน และกจกรรมทางวฒนธรรม ในกรณน วธการอนรกษเมองในพนทประวตศาสตรจงมขนตอนทซบซอน และไมอาจประสบความสําเรจไดหากปราศจากการมสวนรวมของประชาชนทกฝายทเกยวของและผมสวนไดสวนเสยหลก 2.1 ทบทวนวรรณกรรม
หนา 7 ปฏญญาอาเซยนวาดวยมรดกทางวฒนธรรม (ASEAN Declaration on Cultural Heritage, 2002) ใหคําจํากดความมรดกทางวฒนธรรมไวดงน มรดกทางวฒนธรรม หมายถง (ก) คณคาและแนวคดทางวฒนธรรมทสําคญ (ข) โครงสรางและสงประดษฐทมความสําคญทางประวตศาสตร สนทรยศาสตร หรอวทยาศาสตร ไดแก ทอยอาศย อาคารสําหรบ สกการะบชา โครงสรางสาธารณปโภค งานทศนศลป เครองมอและ อปกรณ (ค) สถานทและทอยอาศยของมนษยทมความสําคญอยางยงในฐานะทอย อาศยเพอความอยรอดทางวฒนธรรมและเอกลกษณของประเพณ การดํารงชพโดยเฉพาะ ไดแก การสรางสรรคของมนษยหรอการผสาน รงสรรคระหวางมนษยและธรรมชาต แหลงโบราณคดและแหลงชมชน ทยงมมนษยอาศยอยซงมคณคาโดดเดนจากมมมองทางประวตศาสตร สนทรยศาสตร มานษยวทยาหรอนเวศวทยา หรอเนองจากมลกษณะ ทางธรรมชาต (ง) มรดกทเปนมขปาฐะหรอมรดกพนบาน ไดแก วถชาวบาน คตชน ภาษา และวรรณคด ศลปะและงานฝมอแบบดงเดม สถาปตยกรรม ศลปะการ แสดง เกม ระบบความรและการประพฤตปฏบตของชนพนเมอง ตํานาน ขนบธรรมเนยมและความเชอ พธกรรม และประเพณทยงดํารงสบเนอง อน ๆ (จ) มรดกทเปนลายลกษณอกษร (ฉ) มรดกทางวฒนธรรมประชานยม ไดแก ความคดสรางสรรคทเปนท นยมในวฒนธรรมมวลชน (เชน วฒนธรรมอตสาหกรรมหรอวฒนธรรม การคา) รปแบบทนยมในการแสดงออกถงคณคาความงามทโดดเดน คณคาทางดานมานษยวทยาและสงคมวทยา ซงรวมถง ดนตร การเตนรํา ศลปะภาพกราฟก แฟชน เกมและกฬา การออกแบบ อตสาหกรรม โรงภาพยนตร โทรทศน มวสควดโอ วดโออารต และ ศลปะไซเบอรในชมชนเมองทเนนเทคโนโลย ภาพ : ศาลเจา Hodosan Shrine จงหวดไซตามะ ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา
2.1.2 เหตใดจงควรอนรกษยานมรดกทางวฒนธรรม มรดกทางวฒนธรรมเปนสงทมคาและมความสําคญเนองจากเปนทรพยากรทางโบราณคดของชาตและทองถน ดวยเหตผลดงน (Diskul, 2004) (1) มรดกทางวฒนธรรมอํานวยความสะดวกในการตรวจสอบชนประวตศาสตรใหมความชดเจนมากยงขน เนองจากการศกษาประวตศาสตรพงพาเอกสารเปนอยางมาก เอกสารบางฉบบเขยนขนจากความทรงจําหรอเขยนสงตอ เรองราวใหกบคนรนหลงไดศกษาเรยนร ซงอาจเปนไปไดวามขอผดพลาดหรอมอคตสวนตว ดงนน หลกฐานทางกายภาพ จากแหลงโบราณคดจะเนนใหเหนถงขอเทจจรงตามเสนเวลาของประวตศาสตร (2) มรดกทางวฒนธรรมสงเสรมใหผรกชาตมความรกและความเคารพในชาตของตน เมอเราประจกษถงความ ยงใหญของสถานททางประวตศาสตรทสวยงาม จะทําใหเรานกถงความสามารถอนยงใหญและภมปญญาอนละเอยด ลกซงของบรรพบรษของเรา ดงนน จงเปนหนาทของประชาชนในยคปจจบนทจะคงไวซงความยงใหญของประเทศชาต และทมเททกวถทางในการสงมอบมรดกทางวฒนธรรมใหกบคนรนหลง หนา 8 ภาพ : พระใหญเมองคามาคระ (The Great Buddha of Kamakura) วดโคโตคอน จงหวดคานากาวา ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา
นอกจากน มลคาทรพยากรทางโบราณคดในพนทแตละทองถนยงจําแนกไดเปน 4 กลม ดงน (W D Lipe, 1984) หนา 9 ทรพยากรทางโบราณคดทกชนทสรางขนในอดตเปนหลกฐานเชงประจกษเพอใหเรารบทราบ เรองราวจากตํานาน วรรณกรรม และวารสาร เราสามารถพสจนไดดวยวธการทางวทยาศาสตร เพอยนยนอายของอาคาร แหลงโบราณสถาน และโบราณวตถ หลกฐานเหลานมพลงสงในการ สอสารกบคนในยคปจจบนเพอใหเขาใจถงความเปนมาของวถชวตชาวบานและยํ้าเตอน เหตการณสําคญในประวตศาสตรทกอใหเกดความมนคงทางสงคม ความมนคงของชาต และ เกยรตยศของภมปญญาทองถน วสด ความเชอเบองหลงการออกแบบและการกอสราง ภมหลงทางประวตศาสตรของการใช ประโยชนและการประยกตใช รวมถงสภาพแวดลอมโดยรอบของทรพยากรทางโบราณคดเปน ขอมลทมาจากการใชงานจรง วธการวจยและวธทเราคนหาคําตอบของคําถามการวจยอาศย การเกบรวบรวมขอมลจากมรดกทางวฒนธรรมทเปนวตถและมรดกอาคารทจบตองไดเพอ อธบายการศกษาแบบสหวทยาการทงดานศลปะ ประวตศาสตร สถาปตยกรรม ภมทศนทาง วฒนธรรม ธรณวทยา ซากดกดําบรรพ คตชนวทยา ฯลฯ ในการตรวจสอบเพอยนยนขอมล เราอาจใชการวจยเชงปรมาณทเชอมโยงกบการวจยเชงคณภาพโดยตความจากหลกฐานดาน สงแวดลอมทมการอธบายอยางเปนระบบ (2) คณคาของขอมล คณคาทางเศรษฐกจของแหลงโบราณคดสามารถสรางขนไดจากการตอบสนองและสนบสนน ความตองการของผคนในยคปจจบน ตวอยางเชน เราอาจปรบปรงรปลกษณและปรบเปลยน การใชอาคารเกาแกเพอใชเปนพนทอยอาศยหรอพนทสํานกงาน อทยานประวตศาสตรอาจเปน พนทพกผอนหยอนใจสําหรบผคนเพอการพกผอนและเรยนรเกยวกบประวตศาสตร การจด กจกรรมเหลานจําเปนตองมการลงทนเพอสรางรายไดและผลประโยชนตอบแทนแกเจาของ ทรพยสนทางวฒนธรรม ดงนน แหลงโบราณสถานจงเปนตนทนทางวฒนธรรมทชวยสราง ประโยชนทางเศรษฐกจไดในหลายระดบ ทงในระดบโลก ระดบชาต ระดบสงคม และระดบ ชมชน พนผวของโบราณวตถหรอดานหนาอาคารโบราณสถาน (façade) อาจมเสนหเตมเปยมซง ผชมพนจพจารณาไดจากลกษณะภายนอกของวตถทรบชม ผคนในแตละวฒนธรรมอาจ ประเมนและสรางเกณฑทละเอยดซบซอนในการกําหนดคณคาของความงามทแตกตางกน ในทางกลบกน คณคาทางสนทรยศาสตรอาจถกกําหนดโดยปจจยอน ๆ เชน ขนบธรรมเนยม และประเพณทเปนทนยมในสงคมเมอมการสรางวตถหรออาคาร การวจารณเชงบวกใน ประวตศาสตรศลปะ หรอความนยมของวตถนนในตลาดศลปะ เปนตน (3) คณคาดานสนทรยศาสตร (4) คณคาทางเศรษฐกจ (1) คณคาเชอมโยงหรอคณคาเชงสญลกษณ
2.1.3 ความทาทายของการอนรกษมรดกทางวฒนธรรม แมวามาตรการคมครองทรพยสนทางวฒนธรรมในประเทศญปนจะเพมขน แตประเดนสําคญและความทาทาย ของผททํางานเกยวกบการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมเกดขนจาก 1) การขาดแคลนทรพยากรของกองทนสาธารณะ 2) ความคาดหวงในการไดรบคณคาทางเศรษฐกจจากการทองเทยวเชงวฒนธรรมและการผลตแบบดงเดมของทองถน 3) ความจําเปนในการมแนวทางการคมครองทครอบคลมมากขนในแงกฎหมาย 4) การฟนฟเมองระดบภมภาค และ 5) ความกาวหนาดานการทองเทยว (Kakiuchi, 2016) สวนความทาทายของการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมในประเทศไทยจําแนกไดดงน 1 มรดกทางวฒนธรรมของประเทศไทยในปจจบนควรมการวางแผนและการบรหารจดการทครอบคลมซง รวมพลงเทคโนโลยทมการเปลยนแปลงและวถชวตสมยใหมของประชาชนเขาไวดวยกน (Horayangkura, 2005) ดงนน การอนรกษและฟนฟเมองจงควรสอดคลองกบการพฒนาเมองกระแสหลกและการเตบโตทางเศรษฐกจ 2 ดวยการกระจายอํานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนในประเทศไทย หนวยงานรฐบาลสวนทองถนทม ความรบผดชอบตามกฎหมายควรมบทบาทนําในการอนรกษและฟนฟมรดกทางวฒนธรรม การคมครองและการบรหาร จดการมรดกทางวฒนธรรมควรใชแนวทางดําเนนการฐานชมชนเพอลดการตอตานและผลกระทบตอประชาชนในพนท 3. ทรพยากรทางการเงนสามารถนําไปใชจดกจกรรมสรางรายไดจากการแบงความรบผดชอบในการปกปองมรดก ทางวฒนธรรมระหวางผเขารวมโครงการความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน ซงหนวยงานหลกทรวมรบผดชอบ ดําเนนงานในเขตพนทกรงเทพมหานคร ไดแก กรมศลปากร สํานกงานทรพยสนพระมหากษตรย กรมธนารกษ สํานกการ วางผงและพฒนาเมอง เจาของทดนและอาคาร และภาคเอกชนทเกยวของ นอกจากน ภยคกคามตอมรดกทางวฒนธรรมของพนทประวตศาสตรยงเกดจากการปรบเปลยนการใชอาคารเกา อยางไมเหมาะสม การเสอมสภาพของมรดกทางวฒนธรรมตามสภาพอากาศ การขาดการบํารงรกษาทเหมาะสม การ เปลยนกรรมสทธ และการรอถอนเพอสรางอาคารและสงอํานวยความสะดวกใหม รวมทงการขาดบนทกเอกสารและการ ไมรถงคณคายงทําใหมรดกทางวฒนธรรมเปนสงทคนมองไมเหน สญหาย และถกสงคมไทยลมเลอน (Lernpakun, 2014) หนา 10 ภาพ : พพธภณฑบานญปน Nihon Minkaen Japan Open Air Folk House Museum เมองคาวาซาก จงหวดคานากาวา ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา
2.1.4 คํานยามและแนวทางปฏิบตเกยวกบความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน ความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน (Public Private Partnership: PPP) เปนหนงในแนวคดหลกเพอให ภาครฐและภาคเอกชนมสวนรวมดําเนนกจการสาธารณะทกอใหเกดประโยชนทางเศรษฐกจและทางสงคมตอสวนรวม โดยเฉพาะอยางยงความรวมมอดานนโยบายวฒนธรรมและการคมครองมรดกทางวฒนธรรม ซงหนวยงานของรฐในหลาย ประเทศมหนาทความรบผดชอบทางกฎหมายในการดําเนนภารกจตามทกฎหมายระบ ดงนน หนวยงานของรฐไมวาจะเปน หนวยงานรฐบาลระดบชาต รฐวสาหกจ หนวยงานราชการสวนทองถน หรอหนวยงานรฐอน ๆ จะตองจดสรรทรพยากรและ สรางการเขาถงเพออนรกษทรพยสนทางวฒนธรรมรวมกน ในทางปฏบต การมสวนรวมของประชาชนอยางเตมรปแบบถกจําแนกออกเปน 5 กระบวนการทมความกาวหนา ตามลําดบขนดําเนนงานทเกยวของกบเปาหมาย คํามนสญญา และงานเทคนคตาง ๆ (International Association of Public Participation, 2004) การเพมระดบการมสวนรวมของประชาชนเรมจากการใหขอมลขาวสาร การรบฟงความ คดเหน การเกยวของ ความรวมมอ และการเสรมอํานาจแกประชาชน (แสดงในตารางท 1) ในการประเมนการมสวนรวม ของประชาชนในปจจบนและการเลอกระดบการมสวนรวมทเหมาะสมในอนาคต ผกําหนดนโยบายและผบรหารอาจใช กรอบการทํางานนโดยจบคเทคนคดําเนนงานกบเปาหมายทตองการ ภาพ : ศาลาวาการเมองฮอกไกโดหลงเกา (The Former Hokkaido Government Office) จงหวดฮอกไกโด ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา หนา 11
หนา 12 กฎบตรประเทศไทยวาดวยการบรหารจดการแหลงมรดกวฒนธรรม พศ 2554 (Thailand Charter on Cultural Heritage Sites Management 2011) ระบวามรดกทางวฒนธรรมเปนสมบตของชาตสําหรบประชาชนทกคน ชมชน ทองถนและประชาชนมสทธตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยและมหนาทในการมสวนรวมในการอนรกษและจดการ มรดกวฒนธรรม โดยเฉพาะอยางยง ประชาชนจะตองเฝาตดตามทรพยสนทางวฒนธรรมในพนทของตน เพอปองกนการ รกลํ้า การทําลาย การลดคณคา หรอการเสอมสภาพ ภาครฐตองรบผดชอบในการสงเสรมและสนบสนนผมสวนไดสวนเสย หลกทงหมดใหมสวนรวมในการสรางนโยบายดานวฒนธรรม การตดสนใจ และการประเมนในเรองการอนรกษวฒนธรรม ความรบผดชอบของรฐบาลดงกลาวรวมถงการถายทอดความร การสรางความเขาใจ การสงเสรมความตระหนกในความ รบผดชอบ การสงเสรมเครอขายการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมและการเปนหนสวนในทกพนท กลไกสําคญการมสวนรวม อยางมประสทธภาพ คอ การจดการความรและความพรอมของผเขารวมกระบวนการมสวนรวมของประชาชนเตมรปแบบ ตารางท 1 ระดบการมสวนรวมของประชาชน การเพมระดบการมสวนรวมของประชาชน เปาหมาย (Goal) สญญา (Promise) ดานเทคนค ทควรพจารณา (Techniques to consider) ใหขอมลขาวสาร (Inform) เพอใหประชาชนไดรบ ขอมลทสมดลและ เปนกลางทชวยให เขาใจปญหา โอกาส ทางเลอก และ/หรอ แนวทางแกไข เราจะแจงใหคณทราบ - เอกสารขอเทจจรง - เวบไซต - เปดบานใหเยยมชม รบฟงความคดเหน (Consult) เพอรบขอเสนอแนะจาก ประชาชนเกยวกบการ วเคราะห การสรางทางเลอก และ/หรอการตดสนใจ เราจะแจงใหคณทราบวา การรบฟง และการรบทราบ ความคดเหนและ ขอเสนอแนะจากประชาชน มผลตอการตดสนใจ - ความคดเหนของประชาชน - กลมเปาหมาย - การประชมประชาชน เกยวของ (Involve) ทํางานรวมกบประชาชน ตลอดกระบวนการเพอให แนใจวาความคดเหนและ ความตองการของ ประชาชนเกดความเขาใจ และถกพจารณาอยาง สมํ่าเสมอ เราจะทํางานรวมกบคณ เพอใหแนใจวาขอกงวล และความตองการของ คณจะปรากฏขนใน ทางเลอกของการพฒนา และเพอสงขอพจารณา กลบวาสงทประชาชน เสนอมผลในการตดสนใจ ดําเนนการอยางไร - การจดเวรคชอป - การใชโพลเสวนา (Deliberate Polling) เพออภปรายและสรป ประเดนปญหา รวมมอ (Collaborate) เพอเปนพนธมตรกบภาค ประชาชนในแตละดาน ทตองมการตดสนใจ รวมถง การพฒนาทางเลอกและ ระบแนวทางแกไขทตองการ เราจะมองหาขอเสนอแนะ และนวตกรรมจากคณ โดยตรงในการกําหนด แนวทางแกไขปญหา และ นําขอเสนอแนะเหลานน ของคณมาประกอบการ ตดสนใจในขอบเขตดําเนน การสงสดเทาทเปนไปได - คณะกรรมการทปรกษา จากภาคประชาชน - การสรางฉนทามต - การตดสนใจแบบ มสวนรวม เสรมอํานาจแกประชาชน (Empower) เพอใหการตดสนใจ ขนสดทายอยในมอของ ประชาชน เราจะดําเนนการตามสงท คณตดสนใจ -
-
-
ทมา:
คณะลกขนภาคประชาชน
บตรลงคะแนน
มอบหมายการตดสนใจ
International Association of Public Participation, 2004
หนา 13
2.2.1 ขอบเขตมรดกทางวฒนธรรมในประเทศญปน คําวา "มรดกทางวฒนธรรม" ในญปนมทมาจากคําวา "ทรพยสนทางวฒนธรรม" ภายใตกฎหมายขนพนฐานวาดวย การคมครองทรพยสนทางวฒนธรรม ซงประกาศใชเมอวนท 30 พฤศจกายน พศ 2553 เพอจดระเบยบกลไกการสงเสรม ทรพยสนทางวฒนธรรมทครอบคลมและใหการคมครองวฒนธรรมและศลปะ โดยทรพยสนทางวฒนธรรมม 6 ลกษณะ ดงน 1) โครงสรางอาคาร เชน ศาลเจา วด และบานสวนบคคล 2) พระพทธรป 3) ภาพวาด 4) การประดษฐตวอกษร 5) ทกษะอน ๆ เชน ศลปะการแสดงและงานฝมอ และ 6) งานประเพณและเทศกาล (กรมทรพยสนทางปญญา, 2558) ภายใตกฎหมายวาดวยการคมครองทรพยสนทางวฒนธรรม ทรพยสนทางวฒนธรรมของญปนถกกําหนดไวใน หมวดหมหลกหลายประเภท เชน ทรพยสนทางวฒนธรรมทจบตองได ทรพยสนทางวฒนธรรมทจบตองไมได ทรพยสน ทางวฒนธรรมพนบาน อนสาวรีย ภมทศนทางวฒนธรรม และกลมอาคารประเพณแบบดงเดม นอกจากหมวดหมหลก เหลานแลว รฐบาลกลางยงใหความสําคญกบการปกปองทรพยสนทางวฒนธรรมทสําคญ ทรพยสนทางวฒนธรรมทจบตอง ไมไดทสําคญ ทรพยสนทางวฒนธรรมพนบานทจบตองไดหรอจบตองไมไดทสําคญ โบราณสถาน สถานททมทศนยภาพ สวยงาม และอนสรณสถานทางธรรมชาตทสําคญ โดยหนวยงานจากรฐบาลกลางจะเปนผดําเนนการในกระบวนการ กําหนด การคดเลอก และการจดทะเบยนทรพยสนทางวฒนธรรม จํานวนทรพยสนทางวฒนธรรมประเภทตาง ๆ แสดง ในตารางท 2 หนา 14 2.2 นโยบายดานมรดกทางวฒนธรรมและการนําไปสการปฏบตในประเทศญปน ภาพ : วดและศาลเจาภายในบรเวณสวนสาธารณะนารา จงหวดนารา ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา
ตารางท 2 จํานวนทรพยสนทางวฒนธรรมทไดรบการขนทะเบยน ทรพยสนทางวฒนธรรมทจบตองได (ก) วจตรศลปและหตถกรรม ภาพวาด ประตมากรรม งานฝมอประยกต การประดษฐตวอกษร หนงสอ เอกสาร ศลปวตถทางโบราณคด วสดทางประวตศาสตร (ข) โครงสราง จํานวนรวม สมบตของชาต 159 ชน 128 ชน 252 ชน 224 ชน 60 ชน 45 ชน 3 ชน 218 ชน (266 อาคาร) 1,089 ชน ทรพยสนทางวฒนธรรมทสําคญ 1,987 ชน 2,676 ชน 2,439 ชน 1,893 ชน 749 ชน 603 ชน 177 ชน 2,412 ชน (4,629 อาคาร) 12,936 ชน ศลปะการแสดง เทคนคหตถกรรม จํานวนรวม การขนทะเบยนเปนราย การขนทะเบยนเปนกลม จํานวนทขนทะเบยน 38 ชนด 39 ชนด 77 ชนด จํานวนเจาของ 55 คน 55 (54)* คน 110 คน จํานวนทขนทะเบยน 12 ชนด 14 ชนด 26 ชนด จํานวนกลมเจาของ 12 กลม 14 กลม 26 กลม ทรพยสนทางวฒนธรรมพนบานทจบตองไดทสําคญ ทรพยสนทางวฒนธรรมพนบานทจบตองไมไดทสําคญ 214
อนสาวรย โบราณสถานแบบพเศษ สถานททมทศนยภาพอนงดงามแบบพเศษ อนสรณสถานทางธรรมชาตแบบพเศษ จํานวนรวม อนสาวรยทมความสําคญเปนพเศษ 61 แหง 36 แหง 75 แหง 172 (162)* แหง โบราณสถาน สถานททมทศนยภาพอนงดงาม อนสรณสถานทางธรรมชาต จํานวนรวม อนสาวรยทมความสําคญ 1,724 แหง 378 แหง 1,012 แหง
แหง การคดเลอก ทมา: ทบวงวฒนธรรม (Agency for Cultural Affairs), 2559 หมายเหต: * ตวเลขจํานวนเจาของ อนสาวรย และกลมทรพยสนทางวฒนธรรมทขนทะเบยนอาจซํ้ากนในหลายรายการ ดงนน ตวเลขในวงเลบแสดงจํานวนจรง ทรพยสนทางวฒนธรรมทไดรบการขนทะเบยน ทรพยสนทางวฒนธรรมทจบตองไมได การจดทะเบยน ทศนยภาพทางวฒนธรรมทสําคญทผานการคดเลอกจากการสมครเขารบการคดเลอกของจงหวดหรอเทศบาล เขตอนรกษทสําคญสําหรบกลมอาคารดงเดมทกําหนดโดยเทศบาล เทคนคการอนรกษทเลอกสรรเพอการบรณะและดแลรกษา 51 ราย 31 กลม (29 กลม) * ทรพยสนทางวฒนธรรมทจบตองไมไดทตองการมาตรการอน ๆ เพม เชน การจดทําบนทกเอกสาร ทรพยสนทางวฒนธรรมพนบานทจบตองไมไดทตองการมาตรการอน ๆ เพม เชน การจดทําบนทกเอกสาร 43 แหง 106 เขต 45 ชนด 29 ชนด 90 ชนด 610 ชนด อนสาวรยทจดทะเบยนแลว ทรพยสนทางวฒนธรรมทจบตองได(โครงสราง)ทจดทะเบยนแลว ทรพยสนทางวฒนธรรมทจบตองได(งานวจตรศลปและงานหตถกรรมประยุกต)ทจดทะเบยนแลว ทรพยสนทางวฒนธรรมพนบานทจบตองไดทจดทะเบยนแลว ทรพยสนทฝงไวซงหามการขดเพอปองกนรกษาสภาพดงเดม 82ชนด 9,643ชนด 14ชนด 33ชนด 465,000แหง หนา 15
แหง 286 อยาง
3,114 (3,005)
กระบวนการกําหนด คดเลอก หรอจดทะเบยนทรพยสนทางวฒนธรรมเรมตนจากการจดทํารายงานการประเมน และตรวจสอบเบองตนจากสภาวฒนธรรมทสงไปยงกระทรวงศกษาธการ วฒนธรรม กฬา วทยาศาสตรและเทคโนโลย เพอประกอบการตดสนใจในการใหความคมครองมรดกทางวฒนธรรมและการบรหารจดการทรพยสนทางวฒนธรรม เมอทรพยสนทางวฒนธรรมรายการใดไดผานระบบการกําหนดระดบชาต ระดบจงหวด หรอระดบเทศบาลแลวจะไดรบการ จดทะเบยนเปนทรพยสนทางวฒนธรรมทสําคญ การเปลยนแปลงโครงสรางเดมทมอยจะตองไดรบการอนมตวธการอนรกษ และดแลรกษาทเหมาะสมจากกรรมาธการกจการวฒนธรรม ทงน เพอใหทรพยสนทางวฒนธรรมสวนใหญอยในสภาพด จงจําเปนตองมงานบรณะซอมแซมเปนครงคราวอยางสมํ่าเสมอ จากการบงคบใชกฎหมายวาดวยการคมครองทรพยสนทางวฒนธรรม หนวยงานรฐบาลกลางมบทบาทสําคญมาก ทสดในการกําหนดคณสมบตของมรดกทางวฒนธรรมของญปนทมคณคา ซงรวมถงการจดหาเงนทนสําหรบการบํารงรกษา และการสรรหาทรพยสนทางวฒนธรรม การนําระบบการจดทะเบยนทรพยสนทางวฒนธรรมมาใชจงทําใหคําจํากดความของ มรดกทางวฒนธรรมมขอบเขตทกวางขนและชวยใหเจาของทรพยสนทางวฒนธรรมสามารถใหความรวมมอในการคมครอง มรดกทางวฒนธรรมของตนโดยความสมครใจผานความชวยเหลอและการใหคําปรกษาจากหนวยงานรฐบาล แผนภาพท 1 กระบวนการกําหนด การคดเลอก หรอการจดทะเบยนทรพยสนทางวฒนธรรม ตรวจสอบ กระทรวงศกษาธการ วฒนธรรม กฬา วทยาศาสตรและ เทคโนโลย สภาวฒนธรรม (หมวดทรพยสน ทางวฒนธรรม) กระทรวงศกษาธการ วฒนธรรม กฬา วทยาศาสตรและ เทคโนโลย การกําหนด การคดเลอก การจดทะเบยน ใบรบรองสําหรบ การกําหนด / การคดเลอก / การจดทะเบยน ก า ร ใ ห ค ํา ป ร ก ษ า ก า ร ร า ย ง า น ผเชยวชาญในคณะกรรมการสอบสวน ยนคํารองเพอขอให ทําการตรวจสอบ รายงานการตรวจสอบ สงประกาศราชกจจานเบกษาถง เจาของทรพยสนทางวฒนธรรม ทมา: ทบวงวฒนธรรม (Agency for Cultural Affairs), 2559 ภาพ : เทศกาลดอกไอรส ในสวน Suigo Sawara Ayame Park จงหวดชบะ ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา หนา 16
2.2.2หนวยงานบรหารจดการดานวฒนธรรมของประเทศญปน หนวยงานหลกทรบผดชอบในการบรหารจดการดานวฒนธรรมของประเทศญปนคอทบวงวฒนธรรม ภายใตสงกดกระทรวงศกษาธการวฒนธรรมกฬาวทยาศาสตรและเทคโนโลยโดยมยุทธศาสตรสําคญ5ประการทมง สงเสรมวฒนธรรมและศลปะไดแก1)สนบสนนกจกรรมวฒนธรรมและศลปะใหเกดประสทธผล2)เพมพนความร ความสามารถของทรพยากรมนษยทมสวนรงสรรคและสนบสนนวฒนธรรมและศลปะรวมถงพฒนามาตรการสงเสรมเดก และเยาวชนทเปนกลมเปาหมายหลกในการสบทอดวฒนธรรม3)สงเสรมความหลากหลายทางวฒนธรรมใหขยายวงกวาง ไปทวประเทศและทวโลกเพอสรางความเขาใจอนดรวมกน4)จดตงระบบสงเสรมวฒนธรรมและศลปะเชนระบบลขสทธ การเกบรวบรวมงานวจยอยางเปนระบบฯลฯและ5)ปรบปรงพพธภณฑและโรงละครทเปนสมบตของชาต นโยบายหลกดานวฒนธรรม4ดานทดําเนนการสงเสรมวฒนธรรมและศลปะทวประเทศในปงบประมาณ 2558-2563มดงน (1)การฟนฟภมภาคตางๆโดยใชวฒนธรรมศลปะภมทศนและทรพยากรอนๆ (2)การแขงขนกฬาโอลมปกทกรงโตเกยวป2020 (3)การฟนฟเมองจากแผนดนไหวครงใหญในภมภาคโทโฮค (4)จําแนกการสนบสนนดานวฒนธรรมและศลปะจากภาคประชาชนใหเปนกลยุทธการลงทนเชงรบ เพอสนบสนนการทํางานการวางแผนและนโยบายของทบวงวฒนธรรมไดมการจดตงสภากจการวฒนธรรม (CouncilforCulturalAffairs)เพอตรวจสอบและพจารณาเรองสําคญเกยวกบการสงเสรมวฒนธรรมและการแลก เปลยนวฒนธรรมระหวางประเทศซงฝายทรพยสนทางวฒนธรรม(SubdivisiononCulturalProperties)ดําเนนการ อนรกษและใชประโยชนจากทรพยสนทางวฒนธรรมในขณะทฝายมรดกทางวฒนธรรมของโลกและมรดกทางวฒนธรรม ทจบตองไมได(SubdivisionofWorld'sCulturalHeritageandIntangibleCulturalHeritage)รบผดชอบเกยวกบ การคมครองมรดกทางวฒนธรรมของโลกในประเทศญปนมรดกทางธรรมชาตและมรดกทางวฒนธรรมทจบตองไมได หนา 17 ภาพ : เมองโอทาร (Otaru) จงหวดฮอกไกโด ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา
รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ วฒนธรรม กฬา วทยาศาสตร และเทคโนโลย (MEXT) อธบดกรมวฒนธรรม รองอธบดกรมวฒนธรรม สํานกเลขาธการ สํานกกจการวฒนธรรม สํานกทรพยสนทางวฒนธรรม สํานกงานงบประมาณและบญช สํานกงานขอมลและขาวสาร โครงการสงเสรม "พลงวฒนธรรม" สภากจการวฒนธรรม สภาทปรกษา คณะกรรมการนโยบายดานวฒนธรรม ฝายระบบการชดใชคาสนไหมทดแทน สําหรบชนงานศลปะ ฝายมรดกทางวฒนธรรมของโลกและ มรดกทางวฒนธรรมทจบตองไมได ฝายภาษาประจําชาต ฝายลขสทธ ฝายทรพยสนทางวฒนธรรม ฝายคดเลอกผรบรางวลดานวฒนธรรม สภานตบคคลทางศาสนา องคกรอสระดานวฒนธรรม สถาบนมรดกวฒนธรรมแหงชาต สภาศลปะญปน พพธภณฑศลปะสมยใหมแหงชาตโตเกยว พพธภณฑศลปะสมยใหมแหงชาตเกยวโต พพธภณฑศลปะตะวนตกแหงชาต องคกรพเศษ The Japan Art Academy พพธภณฑสถานแหงชาตโตเกยว พพธภณฑสถานแหงชาตเกยวโต พพธภณฑสถานแหงชาตนารา พพธภณฑสถานแหงชาตควช พพธภณฑศลปะแหงชาต โอซากา ศนยศลปะแหงชาตโตเกยว หอจดหมายเหตภาพยนตรแหงชาตของญปน สถาบนวจยแหงชาตเพอทรพยสน ทางวฒนธรรม กรงโตเกยว สถาบนวจยแหงชาตเพอทรพยสน ทางวฒนธรรม เมองนารา ศนยวจยนานาชาตดานมรดกทาง วฒนธรรมทจบตองไมไดในภมภาค เอเชยแปซฟก โรงละครแหงชาตและหอประชม แหงชาต Engei โรงละคร Noh แหงชาต โรงละคร Bunraku แหงชาต โรงละครแหงชาตโอกนาวา โรงละครแหงชาตแหงใหม
ผอํานวยการ สํานกงานเผยแพรผลงานลขสทธ กองวเทศสมพนธ สํานกงานแลกเปลยนวฒนธรรมระหวางประเทศ ผอํานวยการ กองศลปะและวฒนธรรม กองภาษาญปน กองกจการศาสนา สํานกงานสนบสนนศลปะและวฒนธรรม สํานกงานสงเสรมกจกรรมดานวฒนธรรม สํานกงานนตบคคลทางศาสนา ผอํานวยการ กองวฒนธรรมประเพณ สํานกงานประสานงานการคมครอง ทรพยสนทางวฒนธรรม สํานกงานความรวมมอระหวางประเทศ ดานทรพยสนทางวฒนธรรม กองวจตรศลป สํานกงานพพธภณฑศลปะ และประวตศาสตร สํานกงานสสานฝงศพและ จตรกรรมฝาผนง กองอนเสาวรยและแหลงมรดกทางวฒนธรรม สํานกงานมรดกทางวฒนธรรมโลก กองสถาปตยกรรมและโครงสราง สภาทรพยสนทางวฒนธรรม ทมา: ทบวงวฒนธรรม (Agency for Cultural Affairs), 2561 หนา 18 พพธภณฑศลปะแหงชาต กองวางแผนนโยบายและประสานงาน สํานกงานสงเสรมโครงการ "เมอง สรางสรรควฒนธรรมและศลปะ" หอจดหมายเหตแหงชาตสําหรบ สถาปตยกรรมสมยใหม สํานกงานวฒนธรรม กองลขสทธ สํานกงานสงเสรมโครงการดานวฒนธรรม แผนภาพท 2 โครงสรางองคกรของทบวงวฒนธรรม (Agency of Cultural Affairs)
กรงโตเกยว
2.2.3 กรอบกฎหมาย (1) กฎหมายคมครองทรพยสนทางวฒนธรรม กฎหมายพนฐานเพอสงเสรมวฒนธรรมและศลปะทเสนอแกรฐสภาเมอเดอนพฤศจกายน พศ 2544 ไดรบการรบรองใหประกาศใชเพอเสรมสรางและรกษาคณภาพชวตของประชาชนชาวญปนตามมาตรา 25 แหงรฐธรรมนญ ของประเทศญปน ดงน “ทกคนมสทธในการรกษามาตรฐานขนตํ่าของการดํารงชวตทดและมวฒนธรรม ในชวตทกดาน ของประชาชน รฐจะใชความเพยรพยายามในการสงเสรมและขยายสวสดการสงคม ความมนคง และสาธารณสข” ในการตรากฎหมายดงกลาว ทบวงวฒนธรรมมหนาทรบผดชอบในกระบวนการกําหนด คดเลอก หรอ จดทะเบยนทรพยสนทางวฒนธรรม การกํากบดแลการสงออกทรพยสนทางวฒนธรรม การเปลยนแปลง และการซอมแซม ตลอดจนใหแนวทางเกยวกบวธการอนรกษและการใชประโยชนทรพยสนทางวฒนธรรม สาระสําคญของกฎหมายพนฐาน เพอสงเสรมวฒนธรรมและศลปะแสดงในตารางท 3 การบรรลถงชวตทไดรบการเตมเตมทางจตวญญาณเพอชาตและสงคมทมพลวต • เคารพในเอกสทธของหนวยงานทดําเนนกจกรรมทางวฒนธรรมและศลปะ • เคารพในความคดสรางสรรคของหนวยงานทดําเนนกจกรรมทางวฒนธรรมและศลปะ • การสรางสภาพแวดลอมทชาวญปนเขาถงความซาบซง การมสวนรวม และการสรางสรรค วฒนธรรมและศลปะ • การพฒนาวฒนธรรมและศลปะทงในประเทศญปนและทวโลก • การคมครองและพฒนารปแบบตาง ๆ ของวฒนธรรมและศลปะ • การพฒนาวฒนธรรมและศลปะทมลกษณะเฉพาะของภมภาค • สงเสรมการแลกเปลยนระหวางประเทศและความรวมมอดานวฒนธรรมและศลปะ • การสะทอนความคดเหนของชาวญปนในวงกวางเกยวกบมาตรการสงเสรมวฒนธรรมและศลปะ ความรบผดชอบของรฐบาลระดบชาตและหนวยงานรฐบาลระดบทองถน ขนอยกบความสนใจและความเขาใจของผอยอาศยในญปน มาตรการทางกฎหมาย ตารางท 3 เนอหาของกฎหมายพนฐานเพอสงเสรมวฒนธรรมและศลปะ ทมา: ทบวงวฒนธรรม (Agency for Cultural Affairs), 2559 หมวด 1 บทบญญตทวไป ขอ 1 (วตถประสงค) ขอ 2 (หลกการพนฐาน) ขอ 3 และขอ 4 ขอ 5 ขอ 6 หมวด 2 นโยบายพนฐาน ขอ 7 รฐบาลจะตองกําหนดนโยบายพนฐานเพอประกนความกาวหนาของมาตรการสงเสรมวฒนธรรม และศลปะอยางครอบคลม (โดยรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ วฒนธรรม กฬา วทยาศาสตรและเทคโนโลย) หนา 19
หมวด 3 มาตรการพนฐานเกยวกบการสงเสรมวฒนธรรมและศลปะ • สงเสรมวฒนธรรมและศลปะทกประเภท • สงเสรมวฒนธรรมและศลปะในแตละภมภาคของประเทศญปน • ความกาวหนาของการแลกเปลยนวฒนธรรมระหวางประเทศ • การฝกอบรมและการไดมาซงทรพยากรมนษย • ยกระดบการศกษาภาษาประจําชาตสําหรบคนญปนและภาษาญปนสําหรบผทไมใชชาวญปน • การคมครองลขสทธและการใชลขสทธ และสทธเพอนบาน • สรางโอกาสใหชาวญปนไดชนชมวฒนธรรมและศลปะมากขน • การสงเสรมกจกรรมทางวฒนธรรมและศลปะภายในการศกษาของโรงเรยน • การปรบปรงสงอํานวยความสะดวกทางวฒนธรรม • สงเสรมการใชเทคโนโลยขอมลโทรคมนาคม • การสงเสรมการอปถมภของภาคเอกชนสําหรบกจกรรมทางวฒนธรรมและศลปะ • การสะทอนความคดเหนของประชาชนในระหวางกระบวนการกําหนดนโยบาย หนา 20 ขอ 8 - ขอ 35 ตารางท 3 เนอหาของกฎหมายพนฐานเพอสงเสรมวฒนธรรมและศลปะ (ตอ) ทมา: ทบวงวฒนธรรม (Agency for Cultural Affairs), 2559 ภาพ : เทศกาล Marine Day Lantern Festival ยานโอไดบะ กรงโตเกยว ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา
(2) กฎหมายผงเมองและแนวทางปฏบต เพอเสรมสรางพนทอนรกษสําหรบการอนรกษมรดกทางวฒนธรรม มขอกําหนดจากกฎหมายผงเมอง ทมเจตนาในการปกปองภมทศนโดยรวมของพนทและแหลงทตงของมรดกทางวฒนธรรม เชน กฎหมายการอนรกษ เมองหลวงโบราณ ขอบญญตทองถนเกยวกบภมทศนเมอง การกําหนดพนทเขตภมทศนทสวยงาม เปนตน นโยบายภมทศนใหมเปนตวอยางทดตวอยางหนงของความพยายามในการปกปองภมทศนวฒนธรรม ของนครเกยวโตโดยรฐบาลทองถนภายใตแนวคดพนฐานหลก 3 ประการ ทมงเนนไปท 1) การรกษาภาพลกษณของเมอง ในอก 50 - 100 ปขางหนา 2) ความรสกของการเปนเจาของรวมกนในทรพยสนสาธารณะ และ 3) ความรบผดชอบของ ประชาชนในการรกษาภมทศนและสงมอบใหกบคนรนตอไป โดยมรายละเอยดของขอกําหนดทองถน 5 เรอง ทไดรบการ สนบสนนทางการเงนและคําแนะนําจากหนวยงานรฐบาลและผเชยวชาญ ดงน - ขอจํากดความสงของอาคาร - มาตรฐานการออกแบบอาคารและพนทควบคม - มาตรการรกษามมมองและภมทศน - ขอกําหนดวาดวยการตดตงปายโฆษณาภายนอกอาคาร - การอนรกษและฟนฟอาคารประวตศาสตร นอกจากน นโยบายภมทศนใหมยงใหการคมครองมรดกทางวฒนธรรมอยางครอบคลมทวพนทยาน อนรกษโดยกําหนดกฎระเบยบตาง ๆ ทประกาศใชในนครเกยวโตดงแสดงในตารางท 4 (3) การควบคมรปแบบอาคาร อาคารทไดรบการขนทะเบยนเปนทรพยสนทางวฒนธรรมจะถกควบคมรปแบบของผวอาคารดานนอก เพอมใหมการปรบเปลยนไปจากรปแบบเดมมากนก หากมการเปลยนแปลงผวอาคารดานนอกทมองเหนไดอยางชดเจน หนา 21
ตารางท 4 ขอกําหนดของนครเกยวโตทเกยวของกบการคมครองมรดกทางวฒนธรรม เครองมอวางผงเมอง เนอหา พระราชบญญต / ขอกําหนด การกําหนดพนทอนรกษภมทศน ทางประวตศาสตร แนวทางการจํากดความสงอาคาร การกําหนดยานภมทศนทม ความสวยงาม การกําหนดพนทสเขยวพเศษ โครงสรางอาคารทมความสําคญ ทางภมทศน แผนภมทศนของนครเกยวโต - การเลอกพนทยานเปนพนทอนรกษเพอ ปกปองภมทศนทางประวตศาสตร - การแจงเตอนการเปลยนแปลงใหทราบ - การเวนคนทดน - การขอแกไขเปลยนแปลงรปแบบอาคาร - การเลอกพนทยานเปนเขตคมครองตามท ระบไวในแผนเขตควบคมความสง - การยกเวนหรอผอนปรนตามขอกําหนด ความสงอาคารกรณพเศษสามารถทําได โดยสงแบบฟอรมขอรบการพจารณากรณ พเศษ - กําหนดขนตอนในการยกเวนหรอผอนปรน ขอกําหนดความสงอาคาร - การเลอกพนทยานเปนเขตภมทศนสวยงาม - อตราสวนยนอาคารและเกณฑตวเลข สําหรบความสงอาคาร ม 5 ประเภท - การกําหนดมาตรฐานการออกแบบอาคาร - การกําหนดเกณฑสําหรบยานภมทศนทม ความสวยงาม - การเลอกพนทยาน - การเวนคนทดน - การขอแกไขเปลยนแปลงรปแบบอาคาร - การเลอกโครงสรางอาคารเพอการปกปอง - ขอกําหนดในการรอถอนหรอนําออก - การใหเงนชวยเหลอคาซอมแซม - การกําหนดภมทศน - กฎหมายอนรกษเมองหลวงเกา - พระราชบญญตการผงเมอง - พระราชบญญตการผงเมอง - พระราชกฤษฎกายานภมทศนทม
หนา 22
ความสวยงามของนครเกยวโต - กฎหมายอนรกษพนทสเขยวในเมอง - พระราชบญญตการจดพนท ในภมภาคคนก - แนวทางการใชพนทสเขยวในเมอง - พระราชบญญตภมทศน - เทศบญญตวาดวยการรกษามมมอง - ประกาศนโยบายดานภมทศน ทมา: Development Bureau, the Government of the Hong Kong Special Administrative Region, 2014
หนา 23 2.2.4 กรอบดานงบประมาณดําเนนการ (1) ทมาดานงบประมาณ ทรพยากรทางการเงนทสําคญสําหรบการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมมาจากงบประมาณของรฐบาล ญปน จากแผนภาพท 3 เงนจํานวน 46,002 ลานเยน หรอ 442% ของงบประมาณป พศ 2559 ทงหมดของทบวง วฒนธรรมไดรบการจดสรรใหใชสําหรบการสงเสรมการคมครองทรพยสนทางวฒนธรรม การจดสรรงบประมาณนชใหเหน ถงความสําคญของการใชประโยชน การสบทอดวธการบรณะฟนฟทเหมาะสม การปรบปรงแผนยทธศาสตรสําหรบการใช ประโยชนแบบครบวงจร การใชประโยชนสําหรบสาธารณะ ตลอดจนการฝกอบรมผสบทอดงานและการสรางโอกาสใหกบ ประชาชนเพมขนในการเพลดเพลนไปกบวฒนธรรมและศลปะของญปน เพออนรกษและใชงานมรดกทางวฒนธรรมตาง ๆ ของญปน เชน งานศลปกรรมและหตถกรรมทไดรบ การขนทะเบยนใหเปนสมบตของชาตและทรพยสนทางวฒนธรรมทสําคญ สถาบนมรดกวฒนธรรมแหงชาต (National Institutes for Cultural Heritage: NICH) ไดรบเงนสนบสนนจากรฐบาล จํานวน 8,340 ลานเยน เพอเปนคาใชจาย ในการดําเนนงาน และอก 1,334 ลานเยนสําหรบสงอํานวยความสะดวกในปงบประมาณ 2559 (ทมา: สถาบนมรดก วฒนธรรมแหงชาต, 2559) โดยหนวยงานภายใตสงกดของสถาบนมรดกวฒนธรรมแหงชาตประกอบดวย - พพธภณฑสถานแหงชาต 4 แหง ทตงอยในกรงโตเกยว เมองเกยวโต เมองนารา และภมภาคควช - สถาบนวจยทรพยสนทางวฒนธรรมแหงชาต 2 แหง - ศนยวจยระหวางประเทศเพอมรดกทางวฒนธรรมทจบตองไมไดในภมภาคเอเชยแปซฟก (IRCI) นอกจากการทําวจยและจดโปรแกรมการศกษาของพพธภณฑสถานแหงชาตทง 4 แหงแลว พพธภณฑ แตละแหงยงมจดเนนในการอนรกษ ซอมแซม และจดแสดงมรดกทางวฒนธรรมทแตกตางกนออกไป อาท พพธภณฑสถาน แหงชาตกรงโตเกยวจดการอนรกษและจดแสดงสมบตทางวฒนธรรมทมาจากทวทกจงหวดของญปนและทมาจากภมภาค อนๆ ของทวปเอเชยในดานอารยธรรมมนษย พพธภณฑสถานแหงชาตเมองเกยวโตเนนมรดกทางวฒนธรรมทมมาตงแต สมยเฮอนจนถงสมยเอโดะในยคทเมองเกยวโตยงเปนเมองหลวงของญปน พพธภณฑแหงชาตเมองนาราเปนทตงของมรดก ทางวฒนธรรมของเมองนาราและพทธศลปโดยเฉพาะ ในขณะทพพธภณฑสถานแหงชาตของภมภาคควชเนนททรพยสน ทางวฒนธรรมทเกยวของกบความสมพนธทางวฒนธรรมของญปนกบประเทศอน ๆ ในภมภาคเอเชย นอกจากน รฐบาลทองถนหลายแหงยงใชความพยายามมากขนในการสงเสรมวฒนธรรมและศลปะ ในพนทเพอนําเสนอประสบการณทางวฒนธรรมของวฒนธรรมทองถนของตนแกผมาเยอน ในกรณของรฐบาลกรงโตเกยว (Tokyo Metropolitan Administration: TMG) ตงแตปงบประมาณ 2558 รฐบาลกรงโตเกยวไดจดสรรทนสํารอง ประเภทใหมเพอเปดตวนโยบายดานวฒนธรรมและโครงการทเกยวของตาง ๆ มากขน เชน การสงเสรมศลปะและ วฒนธรรม การโรงแรมและการทองเทยว การสรางเมองทเปนมตรตอผคนและมความสะดวกสบาย และการสรางเมองทม สวสดการสงคมขนสง เปนตน
หนา 24 แผนภาพท 3 งบประมาณของทบวงวฒนธรรม (Agency of Cultural Affairs) ปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ทมา: ทบวงวฒนธรรม (Agency of Cultural Affairs), 2559 (2) แรงจงใจทางเศรษฐกจ หลงการประกาศใชกฎหมายวาดวยการสงเสรมวฒนธรรมและศลปะในป พศ 2493 ผถอกรรมสทธใน ทรพยสนทางวฒนธรรมทสําคญสามารถไดรบการยกเวนภาษทองถน เชน ภาษสนทรพยถาวร (fixed asset tax) ภาษ ทรพยสนเฉพาะอยาง (special property tax) และภาษผงเมอง (urban planning tax) หลงจากนน การลดหยอนภาษ ไดมผลบงคบใชในปงบประมาณ พ.ศ. 2508 กรณทมการบรจาคเพอซอมแซมทรพยสนทางวฒนธรรมทสําคญและเพอ ตดตงสงอํานวยความสะดวกในการปองกนภยพบต บคคลหรอองคกรสามารถหกจํานวนเงนบรจาคจากภาษเงนไดบคคล ธรรมดาและภาษเงนไดนตบคคล จนถงปจจบน รฐบาลญปนไดจดใหมแรงจงใจทางเศรษฐกจหลายรปแบบ ทงการ ลดหยอนภาษและยกเวนภาษแกผสนบสนนการคมครองมรดกทางวฒนธรรม ดงแสดงในตารางท 5 และตารางท 6 จดทนาสนใจทสดของระบบการเกบภาษของญปน คอ การขยายการลดหยอนภาษเพอดงดดการบรจาค เพอสาธารณประโยชนมากขน รวมถงการบรจาคเพอวฒนธรรมและการคมครองมรดกทางวฒนธรรม ตวอยางเชน การ บรจาคของบคคลหรอองคกรทมอบใหกบองคกรไมแสวงหาผลกําไรทจดทะเบยนโดยมจดมงหมายเพอใหเกดประโยชนแก สาธารณะในการจดกจกรรมดานสวสดการสงคม การศกษา การพฒนาชมชน วทยาศาสตร วฒนธรรม และอนๆ มสทธ ไดรบการลดหยอนภาษ (กรมสรรพากร, 2554) นอกจากน ยงมการลดหยอนภาษสําหรบการบรจาคใหกบเทศบาลหรอ หนวยงานของรฐภายใตระบบ “ภาษบานเกด” ซงเรมขนในปงบประมาณ พศ 2551 (กรมสรรพากร, 2558) และใน บางกรณ ผบรจาคสามารถเปนผกําหนดการใชเงนบรจาคเพอวตถประสงคตางๆ ได รวมถงการใชเงนบรจาคเพออนรกษ มรดกทางวฒนธรรม
ประเภท หนา 25 ตารางท 5 ระบบการจดเกบภาษทเกยวของกบวฒนธรรมของประเทศญปน คําอธบาย การบรจาคทระบ ชอหนวยงานผรบ บรจาค ทนทไดมาจากการ โอนทรพยสนทาง วฒนธรรมทสําคญ ฯลฯ ปท ประกาศ การบรจาคเปนรายบคคล มลคารวมของการบรจาค ลบคาธรรมเนยม 2,000 เยน จะถกหกออกจากภาษเงนไดของ บคคลนน (ไมเกน 40% ของรายไดในปทใช ในการคํานวณภาษ) การบรจาคขององคกรหรอหนวยงาน มลคาการบรจาคทงหมดนํามาลดหยอนภาษ เงนไดนตบคคลตามจํานวนทบรจาค มลคาทรพยสนทางวฒนธรรมสามารถนํามา ลดหยอนภาษไดสงสด 20 ลานเยน (ภาษเงนไดบคคลธรรมดา) หรอนํามาคํานวณ ลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลตามจํานวนท บรจาค เกบภาษเงนได 50% ของผลกําไรจากสวนตาง ของราคาหลกทรพย (Capital Gain) วสาหกจเพอสงคม / มลนธ คาใชจายทจําเปนสําหรบการซอมแซมทรพยสนทาง วฒนธรรมทสําคญและการตดตงสงอํานวยความสะดวก เพอปองกนภยพบต องคกรอสระดานวฒนธรรม คาใชจายทจําเปนสําหรบนํามาใชสําหรบการเกบรกษา การอนรกษ และการซอมแซมทรพยสนทางวฒนธรรม ทสําคญตามทพพธภณฑศลปะแหงชาต สถาบนมรดก วฒนธรรมแหงชาต หรอพพธภณฑธรรมชาตและ วทยาศาสตรแหงชาตของบประมาณในการดําเนนการ การโอนทดนทถกกําหนดใหเปนทรพยสนทางวฒนธรรม ทสําคญ แหลงโบราณสถาน สถานททมทศนยภาพ สวยงามหรออนสรณสถานทางธรรมชาต ใหกบหนวยงาน รฐบาลระดบชาตหรอหนวยงานรฐบาลระดบทองถน หรอ องคกรอสระดานวฒนธรรมโดยเฉพาะ (สถาบนมรดก วฒนธรรมแหงชาต หรอพพธภณฑธรรมชาตและ วทยาศาสตรแหงชาต) หรอองคกรอสระดานวฒนธรรม ในทองถนพนท (การจดตง/การบรหารจดการพพธภณฑ หรอสวนพฤกษศาสตรทกําหนดใหเปนสถานทเทยบเทา พพธภณฑ) การโอนทรพยสนทางวฒนธรรมทมคณสมบตในฐานะ ทเปนทรพยสนทางวฒนธรรมพนบานทจบตองได (ทรพยสนหรออาคารทสามารถเคลอนยายได) ใหกบ หนวยงานรฐบาลระดบชาตหรอหนวยงานรฐบาลระดบ ทองถน ตลอดจนพพธภณฑศลปะแหงชาต สถาบนมรดก วฒนธรรมแหงชาต หรอพพธภณฑธรรมชาตและ วทยาศาสตรแหงชาตทมสถานะเปนองคกรอสระดาน วฒนธรรมหรอองคกรอสระดานวฒนธรรมในทองถนพนท (การจดตง/การบรหารจดการพพธภณฑ พพธภณฑศลปะ สวนพฤกษศาสตร สวนสตว หรอพพธภณฑสตวนํ้าท กําหนดใหเปนสถานทเทยบเทาพพธภณฑ) 2508 2543 2513 2515 ทมา: ทบวงวฒนธรรม (Agency for Cultural Affairs), 2559
หนา 26 ตารางท 5 ระบบการจดเกบภาษทเกยวของกบวฒนธรรมของประเทศญปน (ตอ)
การบรจาคเปนรายบคคล มลคารวมของการบรจาค ลบ คาธรรมเนยม 2,000 เยน จะถก หกออกจากภาษเงนไดของบคคลนน (ไมเกน 40% ของรายไดในปทใช ในการคํานวณภาษ) การบรจาคขององคกรหรอหนวยงาน คาใชจายทนําไปหกลดหยอนได คอ 1) ยอดรวมของการบรจาค หรอ 2) จํานวนเงนทหกพเศษ (ภาษเงนไดทงหมด x
+ (จํานวนเงนทน
x 0.1875%) แลวแตวาจํานวนใดจะนอยกวา * (ภาษเงนไดนตบคคล) * จํานวนเงนทบรจาคใหแกงานดาน วฒนธรรมทนํามาหกภาษแยกจาก จํานวนเงนสําหรบการบรจาคทวไป ไดรบการยกเวนการเกบภาษมรดก การโอนทรพยสนทางวฒนธรรมทสําคญ (ทรพยสนหรอ อาคารทสามารถเคลอนยายได) ใหกบหนวยงานรฐบาล ระดบชาตหรอหนวยงานรฐบาลระดบทองถน หรอโอน ไปยงองคกรอสระดานวฒนธรรมแหงใดแหงหนง โดยเฉพาะ (พพธภณฑศลปะแหงชาต สถาบนมรดก วฒนธรรมแหงชาต หรอพพธภณฑธรรมชาตและ วทยาศาสตรแหงชาต) หรอองคกรอสระดานวฒนธรรม ในทองถนพนททมการจดตง/การบรหารจดการพพธภณฑ พพธภณฑศลปะ สวนพฤกษศาสตร สวนสตว หรอ พพธภณฑสตวนํ้าทกําหนดใหเปนสถานทเทยบเทา พพธภณฑ วสาหกจเพอสงคม / มลนธ • มลนธไมแสวงหาผลกําไรทดําเนนการเผยแพรศลปะ • มลนธไมแสวงหาผลกําไรททํางานอนรกษและบรหาร การใชทรพยสนทางวฒนธรรม
ทางการ • มลนธไมแสวงหาผลกําไรททํางานระดบประเทศ ทเกยวของกบการสงเสรมพพธภณฑทจดทะเบยน อยางเปนทางการ องคกรอสระดานวฒนธรรม • พพธภณฑศลปะแหงชาต • สถาบนมรดกวฒนธรรมแหงชาต • พพธภณฑธรรมชาตและวทยาศาสตรแหงชาต • สภาศลปะญปน วสาหกจเพอสงคม / มลนธ • มลนธไมแสวงหาผลกําไรทดําเนนการเผยแพรศลปะ • มลนธไมแสวงหาผลกําไรททํางานอนรกษและบรหาร การใชทรพยสนทางวฒนธรรม ประเภท คําอธบาย ปท ประกาศ ทมา: ทบวงวฒนธรรม (Agency for Cultural Affairs), 2559
ทนทไดมาจากการ โอนทรพยสนทาง วฒนธรรมทสําคญ ฯลฯ การบรจาคใหกบ องคกรหรอหนวยงาน ทไดรบการยอมรบ อยางเปนทางการวา เออตอสาธารณะ ประโยชน บรจาคทรพยสน ทไดรบจากมรดก 2515 2519 (2540 สําหรบ องคกรทดําเนน กจกรรมเกยวกบ พพธภณฑท จดทะเบยนอยาง เปนทางการ 2544 2520 ไดรบการยกเวนการเกบภาษเงนได
3125%)
ฯลฯ
• มลนธไมแสวงหากําไรทดําเนนงานเกยวกบการจดตง และดําเนนงานพพธภณฑทจดทะเบยนอยางเปน
หนา 27 ตารางท 5 ระบบการจดเกบภาษทเกยวของกบวฒนธรรมของประเทศญปน (ตอ) บรจาคทรพยสน ทไดรบจากมรดก ทรสตการกศลทไดรบ การจดทะเบยนและ มจดประสงคเฉพาะ การสบทอดมรดก ของงานศลปะ ทจดทะเบยนแลว การสบทอดมรดก และการมอบ ทรพยสนทาง วฒนธรรมทสําคญ หรอสงอน ๆ การบรจาคใหกบ หนวยงาน/สถาบน การบรจาคใหกบ องคกรไมแสวงกําไรท ไดรบการจดทะเบยน 2544 2544 2530 2541 2547 2547 2547 2554 2554 ไดรบการยกเวนการเกบภาษมรดก ความสญเสยทเกดขนจะไดรบการดแลจดการ คลายกบกรณการบรจาคใหกบวสาหกจ เพอสงคม(ภาษเงนไดบคคลธรรมดาและ ภาษเงนไดนตบคคล) ระดบความสําคญสําหรบการชําระเงนภาษเพมขน จากระดบ3เปนระดบ1(ภาษมรดก) ลดหยอนภาษได70%ของมลคาทรพยสน ทประเมน(ภาษมรดกและ/หรอภาษ ของขวญ) ลดหยอนภาษได30%ของมลคาทรพยสน ทประเมน(ภาษมรดกและ/หรอภาษ ของขวญ) ลดหยอนภาษได30%ของมลคาทรพยสน ทประเมน(ภาษมรดกและ/หรอภาษ ของขวญ) การบรจาครายบคคล [มลคาการบรจาค(สงสด40%ของรายได ทงหมด)ลบ2,000เยน]จะถกหกออกจากภาษ เงนไดของบคคล หรอ[มลคาการบรจาค(สงสด40%ของรายได ทงหมด)ลบ2,000เยน]xจํานวน40%ทหก จากจํานวนภาษเงนได(สูงสด25%ของจํานวน ภาษเงนได) องคกรอสระดานวฒนธรรม • พพธภณฑศลปะแหงชาต • สถาบนมรดกวฒนธรรมแหงชาต • พพธภณฑธรรมชาตและวทยาศาสตรแหงชาต • สภาศลปะญปน องคกรไมแสวงกําไรทไดรบการจดทะเบยน • จดกจกรรมทมงสงเสรมวทยาศาสตร วฒนธรรม ศลปะ หรอการกฬา • ทรสตการกศลททํางานเกยวกบการเผยแพรศลปะ (จํากดเฉพาะการจดหาทน) • ทรสตการกศลทดําเนนกจกรรมเกยวกบการอนรกษ และการใชทรพยสนทางวฒนธรรม (จํากดเฉพาะ การใหเงนชวยเหลอ) งานศลปะทจดทะเบยนแลวใชแทนการชําระเงนภาษ หากการเกบภาษอาจทําไดยากขนถาเลอนเวลาชําระ ภาษออกไป การสบทอดมรดกและการมอบบานหรออาคารอน ๆ (รวมถงทดน) ทเปนทรพยสนทางวฒนธรรมทสําคญ การสบทอดมรดกและการมอบบานหรออาคารอน ๆ (รวมถงทดน) ทเปนทรพยสนทางวฒนธรรมท จบตองไดและไดรบการจดทะเบยนแลว การสบทอดมรดกและการมอบบานหรออาคารอน ๆ (รวมถงทดน) ทเปนอาคารดงเดม (ตามทรฐมนตร วาการกระทรวงศกษาธการ วฒนธรรม กฬา วทยาศาสตร และเทคโนโลยกําหนด) วสาหกจเพอสงคม / มลนธ ทปฏบตตามหลกเกณฑ ทกําหนด กจกรรมทมงสงเสรมวทยาศาสตร วฒนธรรม ศลปะ หรอการกฬา ประเภท คําอธบาย ปท ประกาศ ทมา: ทบวงวฒนธรรม (Agency for Cultural Affairs), 2559
50% (ภาษสนทรพยถาวรและ ภาษผงเมอง) ไดรบการยกเวนภาษหรอลดหยอนภาษ ตามสถานการณ (ภาษสนทรพยถาวร และภาษผงเมอง) เกบภาษ 50% (ภาษสนทรพยถาวรและ ภาษผงเมอง) เกบภาษ 50% (ภาษสนทรพยถาวรและ ภาษผงเมอง)
เกบภาษ 50% (ภาษสนทรพยถาวร) เกบภาษ 50% (ภาษการซอ อสงหารมทรพย ภาษสนทรพยถาวร และ ภาษผงเมอง)
หนา 28 ตารางท 6 ระบบการจดเกบภาษทองถนทเกยวของกบวฒนธรรม หมวดหม ปงบประมาณ ทบงคบใช คําอธบาย กรรมสทธใน ทรพยสนทาง วฒนธรรมทสําคญ 2493 2532 2539 2543 2548 2548 2548 2551 ไดรบการยกเวนภาษ (ภาษสนทรพยถาวร ภาษโรงเรอนและ ทดนชนดพเศษ และภาษผงเมอง) ไดรบการยกเวนภาษ (ภาษสนทรพยถาวร และภาษผงเมอง)
เกบภาษ
ทรพยสนทางวฒนธรรม พนบานทจบตองได โบราณสถาน จดชมวว หรอ อนสรณสถานแหงชาต (อาคารและทดน) อาคารทกําหนดใหเปน "อาคารดงเดม" ซงเปนสวนหนง ของพนท "เขตอนรกษสําหรบกลมอาคารประวตศาสตร" (ตามทรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ วฒนธรรม กฬา วทยาศาสตร และเทคโนโลยกําหนด) ทรพยสนทางวฒนธรรมทจบตองไดทไดรบการขน ทะเบยน (อาคาร) แปลงทดนของอาคารทกําหนดใหเปน
(อาคารและแปลงทดน) อาคารและแปลงทดนทเปนสวนหนงของภมทศนทาง
กฬา วทยาศาสตร และ เทคโนโลยกําหนด) สงอํานวยความสะดวก (อาคารและแปลงทดน) ทเปน ของสมาคม/องคกรทจดตงขนเพอประโยชนสาธารณะ หรอมลนธจดตงขนเพอประโยชนสาธารณะสําหรบใช จดการแสดงของผถอครองทรพยสนทางวฒนธรรม ทจบตองไมไดทสําคญ (จนถงวนท 31 มนาคม 2560) (3) กองทนมรดกทางวฒนธรรม ในประเทศญปน กองทนมรดกทางวฒนธรรมไมเปนทนยมสําหรบการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมเนองจาก งบประมาณทใชดําเนนการจะมาจากงบรายจายประจําปของรฐบาลกลาง หนวยงานรฐบาลสวนทองถนอาจกําหนด งบประมาณของตนเองเพอบํารงรกษามรดกทางวฒนธรรมทสําคญในพนท ตวอยางกรณกองทนมรดกทางวฒนธรรมของ จงหวดชมาเนะ รฐบาลทองถนรวมกบคนในพนทและบรษทอออนไดรวมตวเปนพนธมตรกน หากทกครงทมคนในทองถน ใชบตรเครดตอออนเพอซอของ เงนบางสวนจากการใชบตรเครดตจะถกนําไปชวยบํารงรกษาเหมองเงนอวามกนซน (ทมา: นตยสาร AEON Sustainability Magazine, 2554) ทมา: ทบวงวฒนธรรม (Agency for Cultural Affairs), 2559
ทรพยสนทางวฒนธรรมทสําคญ
"อาคารดงเดม" ซงเปนสวนหนงของพนท "เขตอนรกษสําหรบกลม อาคารประวตศาสตร" ทรพยสนทางวฒนธรรมพนบานทจบตองไดทไดรบการ ขนทะเบยน (อาคาร) อนสาวรยและสถานททไดรบการขนทะเบยน
วฒนธรรมทสําคญ (ตามทรฐมนตรวาการกระทรวง ศกษาธการ วฒนธรรม
(Public ownership) • การกําหนดมาตรการภาษพเศษเกยวกบทรพยสนทางวฒนธรรมทขนทะเบยนและเรองอน
2.2.5 ความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนในประเทศญปน ในแงความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนในประเทศญปน บทบาทของหนวยงานรฐบาลระดบชาต หนวยงานรฐบาลสวนทองถน เจาของทรพยสนทางวฒนธรรม ประชาชน และหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของไดถกระบไว ตามกฎหมายวาดวยการคมครองทรพยสนทางวฒนธรรม รวมถงกฎหมายและกฎระเบยบขอบงคบอน ๆ ดงตอไปน (ทบวงวฒนธรรม, 2559) บทบาทของหนวยงานรฐบาลระดบชาต • กฎหมายคมครองทรพยสนทางวฒนธรรม • การกําหนดและการคดเลอกทรพยสนทางวฒนธรรมทสําคญ การขนทะเบยนทรพยสนทางวฒนธรรมทจําเปนตองม การอนรกษและนํามาใชประโยชน • ขอควรปฏบต ขอกําหนด และขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารจดการ การบรณะฟนฟ และการจดแสดงตอสาธารณะ สําหรบเจาของทรพยสนทางวฒนธรรมทไดรบการคดเลอกใหขนทะเบยน • ระเบยบปฏบตและคําสงหามหากมการเปลยนแปลงรปแบบหรอสภาพเดมของทรพยสนทางวฒนธรรมทขนทะเบยน และขอจํากดในการสงออกทรพยสนทางวฒนธรรม • การใหความชวยเหลอแกเจาของทรพยสนทางวฒนธรรมทขนทะเบยนเกยวกบการบรหารจดการ การบรณะ การจดแสดงตอสาธารณะฯลฯ • การใหความชวยเหลอแกรฐบาลสวนทองถนเกยวกบการโอนทรพยสนทางวฒนธรรมใหเปนของรฐ
ๆ ทเกยวของ
การจดตงและดําเนนการใหมสงอํานวยความสะดวกสําหรบเปดใหประชาชนทวไปเขาใช (เชน พพธภณฑและโรงละคร) และการจดตงสถาบนวจยทรพยสนวฒนธรรม หนวยงานรฐบาลสวนทองถน • ระเบยบปฏบตวาดวยการคมครองทรพยสนทางวฒนธรรม • การกําหนด การคดเลอก และการอนรกษทรพยสนทางวฒนธรรมทสําคญ (ยกเวนทรพยสนทางวฒนธรรมทถกกําหนดโดยรฐบาลกลางแลว) • ขอควรปฏบตและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารจดการ การบรณะฟนฟ และการจดแสดงตอสาธารณะของ ทรพยสนทางวฒนธรรมทขนทะเบยน และขอจํากดในการเปลยนแปลงรปแบบหรอสภาพเดมของทรพยสนทาง วฒนธรรมทขนทะเบยนใหแกเจาของทรพยสนทางวฒนธรรม • การใหความชวยเหลอแกเจาของและองคกรทดําเเนนการเกยวกบทรพยสนทางวฒนธรรมทขนทะเบยนในการบรหาร จดการ การบรณะฟนฟ และการจดแสดงตอสาธารณะ ฯลฯ • การจดตงและดําเนนการใหมสงอํานวยความสะดวกสําหรบการอนรกษและการจดแสดงตอสาธารณะ • การจดกจกรรมในทองถนเพอสงเสรมการคมครองทรพยสนทางวฒนธรรม เชน กจกรรมเพอการศกษา คมครอง หรอ สงตอทรพยสนทางวฒนธรรม • ทําหนาทเปนองคกรดําเเนนการใหแกทรพยสนทางวฒนธรรมทขนทะเบยนในการบรหารจดการ การบรณะฟนฟ ฯลฯ หนา 29
•
หนา 30 เจาของทรพยสนทางวฒนธรรมและองคกรทดําเเนนการ • การแจงการโอนกรรมสทธ การสญหาย การทําลาย ความเสยหาย การเปลยนแปลงสถานทตง ฯลฯ เกยวกบทรพยสน ทางวฒนธรรมทขนทะเบยนโดยรฐบาลกลางหรอรฐบาลระดบทองถน • การบรหารจดการและการฟนฟทรพยสนทางวฒนธรรม • การจดแสดงทรพยสนทางวฒนธรรมตอสาธารณะ • การแจงไปยงรฐบาลกลางในกรณทมการโอนกรรมสทธในทรพยสนทางวฒนธรรมทสําคญหรอทรพยสนทางวฒนธรรมอน ๆ ประชาชน • ใหความรวมมอกบรฐบาลกลางและหนวยงานรฐบาลระดบทองถนในการจดกจกรรมปกปองทรพยสนทางวฒนธรรม • แจงกรณพบซากทรพยสนทางวฒนธรรม • แจงการขดคนในพนทตงแหลงทรพยสนทางวฒนธรรมทมชอเสยงซงมทรพยสนทางวฒนธรรมฝงอย • แจงขณะทมการขดคนเพอสํารวจทรพยสนทางวฒนธรรมทฝงไว ภาพ : สวนสนตภาพฮโรชมา (Hiroshima Peace Memorial Park) ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา
หนา 31 2.2.6 ความรวมมอระหวางประเทศดานการคมครองมรดกทางวฒนธรรม รฐบาลญปนโดยทบวงวฒนธรรมไดดําเนนโครงการตาง ๆ เพอแลกเปลยนแบงปนความรและสรางความ รวมมอดานวฒนธรรมระหวางประเทศ รายละเอยดของแผนงานความรวมมอไดอธบายไวในตารางท 7 ประเดนทนาสนใจ คอ การเสรมสรางความรวมมอทเพมมากขนตามทระบไวในกฎหมายวาดวยการสงเสรมความรวมมอระหวางประเทศเพอ การคมครองมรดกทางวฒนธรรมในตางประเทศซงมผลบงคบใชในป พ ศ 2549 สงผลใหมการกอตงหนวยงาน Japan Consortium for International Cooperation in Cultural Heritage ขน เพอดําเนนงานในสาขาความเชยวชาญ เฉพาะทางและเพอเปนเวทหลกในการทํางานรวมกนระหวางหนวยงานหลกของทงภาครฐและภาคเอกชน นอกจากน ศนยวจย International Research Centre for Intangible Cultural Heritage in the Asia-Pacific Region ยงได ทํางานรวมกนอยางใกลชดกบองคการยเนสโกในการปกปองมรดกทางวฒนธรรมทจบตองไมได ตารางท 7 แผนงานความรวมมอระหวางประเทศดานการคมครองมรดกทางวฒนธรรม แผนงาน สรป (1) ใหรวมมอระหวางประเทศตามคําขอจาก ตางประเทศ • โครงการสนบสนนระหวางประเทศเพอการ คมครองมรดกทางวฒนธรรม (2) ฝกอบรมผเชยวชาญดานการอนรกษและ ฟนฟทรพยสนทางวฒนธรรมของตางประเทศ • โครงการสงเสรมความรวมมอในการปกปอง มรดกโลกและทรพยสนทางวฒนธรรมอน ๆ ของภมภาคเอเชยแปซฟก (3) สงเสรมความรวมมอกบองคกรระหวางประเทศ • สงเสรมการผกสมพนธกบหนวยงานทใหความ รวมมอในการปกปองมรดกทางวฒนธรรม ของโลก (4) สงเสรมการแลกเปลยนระหวางประเทศผาน ทรพยสนทางวฒนธรรม • จดสงทรพยสนดานศลปะรปแบบคลาสสค ไปจดแสดงนทรรศการในตางประเทศ (5) ปองกนการสงออกและนําเขาทรพยสนทาง วฒนธรรมอยางผดกฎหมาย เมอไดรบการขอความรวมมอจากตางประเทศในการอนรกษมรดกทางวฒนธรรม ทจบตองไดและจบตองไมได ผเชยวชาญชาวญปนจะถกสงไปสํารวจพนทและ ทําการอนรกษฟนฟมรดกทางวฒนธรรม ณ สถานทปฏบตงาน และเชญผเชยวชาญ ของประเทศนนเขารบการฝกอบรม นอกจากน ยงมการจดประชมระดบนานาชาต และใหการสนบสนนการดําเนนงานของกลมความรวมมอระหวางประเทศดาน มรดกทางวฒนธรรมเพอใหความรวมมอระหวางประเทศเกดประสทธภาพและ ประสทธผล เพอสงเสรมความรวมมอระหวางประเทศในการปกปองมรดกทางวฒนธรรมของ ภมภาคเอเชยแปซฟก โปรแกรมนดําเนนการฝกอบรมและจดกจกรรมอน ๆ ใหแก ผททํางานในพนท โดยรวมมอกบเมองนารา จงหวดนารา หนวยงาน Cultural Heritage Protection Cooperation Office และ Asia/Pacific Cultural Centre for UNESCO (ACCU) เพอสงเสรมความรวมมอกบ International Centre for the Study of the Preservation Restoration of Cultural Property (ICCROM) และสงเสรม ความรวมมอระหวางประเทศในการปกปองทรพยสนทางวฒนธรรม โครงการน จงสงเจาหนาทจากทบวงวฒนธรรมและหนวยงานอน ๆ ไปยง ICCROM โครงการนเปนการจดนทรรศการในตางประเทศอนเพอแสดงมตรภาพและความ ปรารถนาดระดบสากลและเพอสรางความเขาใจในประวตศาสตรและวฒนธรรม ของญปนผานการแนะนําวฒนธรรมของญปนทมความโดดเดน โครงการนมจดมงหมายเพอปองกนการสงออกและนําเขาทรพยสนทางวฒนธรรม ทผดกฎหมาย ทมา: ทบวงวฒนธรรม (Agency for Cultural Affairs), 2559
(6) การสงเสรมการคมครองมรดกโลก • สงเสรมการคมครองมรดกโลก • โครงการเผยแพรและใชขอมลมรดกโลก (7) โครงการความรวมมอระหวางประเทศดาน การคมครองมรดกทางวฒนธรรม ณ สถาบน มรดกวฒนธรรมแหงชาต (National Institutes for Cultural Heritage) (8) โครงการอนรกษและฟนฟอาคารมรดกทาง วฒนธรรมในเอเชยแปซฟก โครงการนมวตถประสงคเพอสงเสรมการเสนอชอมรดกทางวฒนธรรมในญปน เพอจดทําบญชรายชอมรดกโลกตามอนสญญามรดกโลกและเพอสงผแทน ไปประชมผเชยวชาญระดบนานาชาต นอกจากน ยงมการเผยแพรขอมลเกยวกบ มรดกโลกเพอใหเขาใจทรพยสนทางวฒนธรรมอยางลกซงมากยงขน สถาบนมรดกวฒนธรรมแหงชาต (National Institutes for Cultural Heritage) ดําเนนการวจยเกยวกบการอนรกษและฟนฟมรดกทางวฒนธรรมของโลก ใหความรวมมอในโครงการอนรกษและฟนฟ และขยายความรวมมอระหวาง ประเทศโดยฝกอบรมผเชยวชาญและกจกรรมอน ๆ นอกจากน การประชมและ สมมนาระดบนานาชาตจะจดขนโดยเชญนกวจยจากประเทศญปนและ ตางประเทศมานําเสนอและอภปรายแลกเปลยนเกยวกบสถานการณปจจบนและ มาตรการในการปกปองมรดกทางวฒนธรรมของประเทศตาง ๆ ตามคําขอจากประเทศภาคสมาชก โครงการนสงเจาหนาทจากทบวงวฒนธรรม ทมความเชยวชาญในการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมมาใหความชวยเหลอทาง เทคนคสําหรบการสํารวจรวมกน การอนรกษฟนฟอาคารประวตศาสตร และ โครงการนยงเชญผเชยวชาญและผเกยวของในการบรหารจดการอนรกษมรดก ทางวฒนธรรมของประเทศตาง ๆ ไปยงประเทศญปนเพอเขารบการฝกอบรม แผนงาน สรป ภาพ : พพธภณฑหมบานอยาชโนซาโตะ (Iyashi no Sato) จงหวดยามานาช ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา ตารางท 7 แผนงานความรวมมอระหวางประเทศดานการคมครองมรดกทางวฒนธรรม (ตอ) หนา 32 ทมา: ทบวงวฒนธรรม (Agency for Cultural Affairs), 2559
2.3.1 ขอบเขตมรดกทางวฒนธรรมในประเทศไทย การรบรของสาธารณชนตอมรดกทางวฒนธรรมในสงคมไทยมแนวโนมทจะเชอมโยงกบทรพยสนทาง วฒนธรรมทจบตองได เชน วตถโบราณ สงปลกสรางทางประวตศาสตร และเมองเกา มากกวาทรพยสนทางวฒนธรรม ทจบตองไมได ระเบยบสํานกนายกรฐมนตรวาดวยการอนรกษและพฒนากรงรตนโกสนทร และเมองเกา พ.ศ. 2546 (ปจจบนปรบปรงเปนระเบยบสํานกนายกรฐมนตรวาดวยการอนรกษและพฒนากรงรตนโกสนทร และเมองเกา พ ศ 2564) ใหคําจํากดความ "เมองเกา" ในราชอาณาจกรไทยเปน ๔ ประเภท ดงน (1) เมองหรอบรเวณของเมองทมลกษณะพเศษเฉพาะแหงสบตอมาแตกาลกอน หรอทมลกษณะเปน เอกลกษณของวฒนธรรมทองถน หรอมลกษณะจําเพาะของสมยหนงในประวตศาสตร ผเขยนมความเหนวา เมองเกา ประเภทนอาจรวมถงโครงสรางของเมองในอดต เชน แหลงโบราณคดใตดน (2) เมองหรอบรเวณของเมองทมรปแบบผสมผสานสถาปตยกรรมตางถน หรอมลกษณะเปนรปแบบ ววฒนาการทางสงคมทสบตอมาในยคตาง ๆ ผเขยนมความเหนวา พนทเมองเกาแหงนนอาจไมมคนอยอาศยหรอ มประชากรอยอาศยจํานวนนอยทําใหเมองเกาประเภทนอาจกลายเปนอนสรณสถานหรออทยานประวตศาสตรทม วตถประสงคเพอการศกษาหรอการทองเทยวเชงวฒนธรรม (3) เมองหรอบรเวณของเมองทเคยเปนตวเมองดงเดมในสมยหนงและยงคงมลกษณะเดนประกอบดวย โบราณสถาน ผเขยนมความเหนวา เมองเกาประเภทนกลายเปนชมชนเมองขนาดเลกทไมใชศนยกลางเมองอกตอไป (4) เมองหรอบรเวณของเมองซงโดยหลกฐานทางประวตศาสตรหรอโดยอาย หรอโดยลกษณะแหง สถาปตยกรรม มคณคาในทางศลปะ โบราณคด หรอประวตศาสตร ผเขยนมความเหนวา พนทเมองเกาทเปนโครงสราง หลกของเมองยงคงทําหนาทเปนศนยกลางทางสงคม เศรษฐกจ และ/หรอการปกครอง จงทําใหเมองเกาประเภทนม ประชากรอยอาศยจํานวนมาก เชน พนทประวตศาสตรกรงรตนโกสนทรของกรงเทพมหานคร เขตพนทเมองเกาจงหวด เชยงใหม เปนตน 2.3 นโยบายมรดกทางวฒนธรรมและการนําไปสการปฏบตในประเทศไทย หนา 33 ภาพ : ลานพลบพลามหาเจษฎาบดนทร กรงเทพมหานคร ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา
จงอาจพจารณาไดวา เมองเกาประเภทท 1 และประเภทท 2 ทไมมการใชงานของคนยคปจจบนแสดง ใหเหนการปรากฎลกษณะภมทศนในรปแบบพพธภณฑ ดวยประชากรทมจํานวนนอยในพนท การใชประโยชนทดนไมม ความซบซอนหรอกรรมสทธทดนเปนของหนวยงานของรฐ เปนผลใหเราสามารถจดการพนทเมองเกาเหลานไดดวย พระราชบญญตโบราณสถาน โบราณวตถ ศลปวตถและพพธภณฑสถานแหงชาต พศ 2504 แกไขเพมเตมโดยพระราช บญญตโบราณสถาน โบราณวตถ ศลปวตถและพพธภณฑสถานแหงชาต (ฉบบท ๒) พ.ศ. 2535 ในทางตรงกนขาม พนท เมองเกาประเภทท 3 และประเภทท 4 ยงมประชาชนอยอาศย ดงนน พนทเหลานยงคงความมชวตชวาของสภาพ แวดลอมในการอยอาศยโดยมการใชประโยชนทดนทซบซอนมากขน การบรหารจดการเมองเกาเหลานจงจําเปนตอง ไดรบความรวมมอจากหลายภาคสวนทงภาครฐและภาคเอกชน ดงนน การมสวนรวมของประชาชนจงมความสําคญเปน อยางยงในการบรรลเปาหมายตามแผนการบรหารจดการพนทเขตมรดกทางวฒนธรรมทมประสทธภาพ ภายใตพระราชบญญตโบราณสถาน โบราณวตถ ศลปวตถและพพธภณฑสถานแหงชาต พศ 2504 แกไข เพมเตมโดยพระราชบญญตโบราณสถาน โบราณวตถ ศลปวตถและพพธภณฑสถานแหงชาต (ฉบบท ๒) พ.ศ. 2535 กรรมสทธหรอสถานะการขนทะเบยนเปนโบราณสถาน (กรมศลปากร, 2558) จําแนกไดเปน 2 ประเภท คอ 1) โบราณสถานทมการจดทะเบยนกรรมสทธเปนเจาของทรพยสนตามกฎหมาย จํานวน 2,087 แหง 2) โบราณสถานทไมมการจดทะเบยนกรรมสทธ จํานวน
แหง ทงน กรมศลปากรยงไดจําแนกประเภทของโบราณสถานตามคณคาความสําคญ (โบราณสถานทมความ สําคญระดบชาตหรอโบราณสถานทมความสําคญทองถน) ลกษณะทางกายภาพ
โครงสรางทไมชดเจน เชน รองรอยของกําแพงเมอง ถนนสายเกา คลอง ฯลฯ) วสดทใชในการกอสราง (เชน ดนเหนยว อฐ หน หรอไม) หรอการใชงาน (เปนโบราณสถานทไมมชวตหรอทยงมชวต) โดยกระบวนการขนทะเบยนโบราณสถาน ในประเทศไทยดําเนนการโดยกรมศลปากร หนา 34 ภาพท 4 ขนตอนการขนทะเบยนโบราณสถานในประเทศไทย ทําการวจยเกยวกบโบราณสถานทขอ ขนทะเบยน ขออนญาตเจาของโบราณสถานเพอ ทําการสํารวจพนท จดทําผงพนทโบราณสถานและ เอกสารทเกยวของสําหรบการ ขนทะเบยนโบราณสถาน ตรวจสอบเอกสาร พจารณาคณคาและความเหมาะสมของโบราณสถานทขอขนทะเบยน ดําเนนการโดยกลมวชาการทะเบยน โบราณสถาน กองโบราณคด กรมศลปากร ดําเนนการโดยคณะกรรมการวชาการ เพอการอนรกษโบราณสถาน แจงเจาของ ผครอบครอง หรอผอาจถกกระทบสทธ ประกาศขนทะเบยนโบราณสถาน ประกาศในราชกจจานเบกษา ตดตามตรวจสอบสภาพโบราณสถานทไดรบการ ขนทะเบยนแลว ดําเนนการโดยกลมวชาการทะเบยนโบราณสถาน และกลมนตการ กรมศลปากร ทมา : Abhichartvorapan, W. & Watanabe, K., 2015
5,678
(โครงสรางทมองเหนไดชดเจนหรอ
หนวยงานราชการ สวนทองถน เชน กรงเทพมหานคร สํานก การโยธา กระทรวงการทองเทยว และกฬา คณะรฐมนตร 2.3.2 หนวยงานบรหารดานวฒนธรรมของประเทศไทย (๑) หนวยงานทรบผดชอบดําเนนการ หนวยงานภาครฐ 5 หนวยงานหลกททําหนาทในการบรหาร จดการมรดกทางวฒนธรรมในประเทศไทย ไดแก กระทรวงศกษาธการมอบหมายใหคณะกรรมการแหงชาตวาดวยการศกษา วทยาศาสตรและวฒนธรรมแหง สหประชาชาต (National Commission for UNESCO) รบผดชอบการเสนอชอมรดกทางวฒนธรรมขนทะเบยน กระทรวงวฒนธรรมมอบหมายใหสํานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาตรบผดชอบดแลมรดกทางวฒนธรรม ทจบตองไมไดและกรมศลปากรรบผดชอบในการอนรกษและบรหารจดการมรดกทางวฒนธรรมทจบตองได การสงเสรมและพฒนาการทองเทยวเชงวฒนธรรมดําเนนการโดยการทองเทยวแหงประเทศไทย ดานการวางผงเมองและการควบคมอาคาร หนวยงานราชการสวนจงหวดและสวนทองถนภายใตสงกดกระทรวง มหาดไทยมหนาทสงเสรมวฒนธรรม งานบรการสาธารณะ การวางแผนการใชประโยชนทดน และการออกใบอนญาต กอสรางอาคาร สํานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สงกดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รบผดชอบจดทําแผนอนรกษสงแวดลอมทางธรรมชาตและสงแวดลอมทางวฒนธรรม และทําหนาทเปนเลขานการ คณะกรรมการอนรกษและพฒนากรงรตนโกสนทร และเมองเกา เปนแหลงมรดกโลก กระทรวงการทองเทยวและกฬา แผนภาพท 5 โครงสรางกระทรวงและหนวยงานภาครฐทเกยวของกบการบรหารจดการดานวฒนธรรมในประเทศไทย กระทรวงศกษาธการ กระทรวงวฒนธรรม กระทรวงมหาดไทย กระทรวงทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม คณะกรรมการแหงชาต วาดวยการศกษา วทยาศาสตรและ วฒนธรรมแหง สหประชาชาต สํานกงานคณะกรรมการ วฒนธรรมแหงชาต กรมศลปากร การทองเทยว แหงประเทศไทย (ททท ) สํานกงานนโยบายและ แผนทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม (สผ ) การทองเทยว แหงประเทศไทย (ททท ) สํานก วฒนธรรม กฬา และ การทองเทยว สํานก การวางผงและ พฒนาเมอง ใบอนญาต กอสราง อาคาร ผงการใช ประโยชนทดน ผงพฒนาพนท เฉพาะ การอนรกษสงแวดลอม ทางธรรมชาตและ สงแวดลอมวฒนธรรม หนา 35 คณะกรรมการแหงชาตฯ มรดกโลก โบราณสถานทมความ สําคญระดบชาต สงเสรมการทองเทยว การบรหารและงานผงเมอง คณภาพสงแวดลอม สงกอสราง ทไดรบการ ขนทะเบยน โบราณสถาน
(2) การปฏรปหนวยงานราชการ การกระจายอํานาจการปกครองสทองถน และการบรหารจดการ ดานวฒนธรรมของหนวยงานภาครฐในประเทศไทย พระราชบญญตกําหนดแผนและขนตอนการกระจายอํานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ ศ 2542 ไดตราขนตามมาตรา 289 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๔๐ ทกําหนดใหองคกรปกครองสวน ทองถนมอํานาจหนาทในการบํารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน และวฒนธรรมอนดของทองถน รวมถง มสทธทจะจดการศกษาฝกอบรม และการฝกอาชพตามความเหมาะสมและความตองการภายในทองถน และเขาไปมสวน รวมในการจดการศกษาฝกอบรมของรฐ โดยคํานงถงความสอดคลองกบมาตรฐานและระบบการศกษาของชาต ในการน กรมศลปากรไดดําเนนการถายโอนภารกจการดแลรกษาโบราณสถานใหกบองคกรปกครองสวน ทองถนในเขตกรงเทพมหานครและในภมภาค ตงแต ป พ ศ 2546 ในดานศลปะ วฒนธรรม จารตประเพณ และภมปญญา ทองถน โดยมการถายโอนภารกจ จํานวน 2 กจกรรม ไดแก 1) การบํารงรกษาโบราณสถานขนพนฐาน งานนประกอบดวยการรกษาความสะอาดพนทในตําแหนง ทมโบราณสถานตงอย การกําจดวชพชและสงกดขวาง และการปองกนรกษาความปลอดภยแกโบราณสถานทมความสําคญ ระดบชาตและโบราณสถานทมความสําคญระดบทองถน 2) การดแลรกษาโบราณสถานตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกรมศลปากรกําหนดเฉพาะโบราณ สถานทมความสําคญระดบทองถน องคกรปกครองสวนทองถนอาจดําเนนการซอมแซมเบองตนตามรปแบบ วสด และ วธการดงเดม หรอใชเทคนคการดแลรกษาโบราณสถานวธอนตามความเหมาะสม เชน การคํ้ายนโบราณสถาน การสงวน รกษาโบราณสถานใหคงสภาพและชะลอการเสอมสภาพ การสรางความมนคง การบรณะ การปฏสงขรณ การประกอบ คนสภาพ (อนสตโลซส) หรอการประยกตการใชสอยพนทอาคาร อยางไรกตาม กรมศลปากรไมไดถายโอนภารกจในการจดการพพธภณฑสถานแหงชาตและหอจดหมายเหต แหงชาตทตงอยในพนทของแตละทองถน เนองจากพพธภณฑสถานแหงชาตและหอจดหมายเหตแหงชาตไดเกบรกษา ทรพยสนและเอกสารสําคญของประเทศไว จงถอไดวาไมไดตงอยในชมชนทองถนใดโดยเฉพาะ นอกจากน การบรหาร จดการพพธภณฑสถานแหงชาตและหอจดหมายเหตแหงชาตตองการผเชยวชาญจากสหสาขาวชาชพ ซงองคกรปกครอง สวนทองถนอาจไมมประสบการณและจํานวนผเชยวชาญเพยงพอ หนา 36
2.3.3 กฎหมายคมครองมรดกทางวฒนธรรม มรดกทางวฒนธรรมในประเทศไทยไดรบการคมครองตามกฎหมายหลายฉบบ ดงน 1 พระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พศ 2535 สํานกงานนโยบายและ แผนธรรมชาตและสงแวดลอม (สผ.) มหนาทเสนอพนททมคณคาทางศลปกรรมอนควรคาแกการอนรกษและยงไมได ประกาศกําหนดใหเปนเขตพนทอนรกษในกฎหมายอนตอคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตเพอออกกฎกระทรวง กําหนดใหเปนเขตพนทคมครองสงแวดลอมทางวฒนธรรมเพอลดผลกระทบจากการพฒนาในอนาคต 2 พระราชบญญตโบราณสถาน โบราณวตถ ศลปวตถ และพพธภณฑสถานแหงชาต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2535 กฎหมายนใหอํานาจกรมศลปากรในการขนทะเบยนโบราณสถานและกําหนดเขตพนทโบราณสถานตาม บทนยามคําวา “โบราณสถาน” 3. พระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. 2518 พระราชบญญตนระบใหกรมโยธาธการและผงเมองพจารณา กําหนดเขตพนทอนรกษเพอดํารงรกษาหรอบรณะสถานทและวตถทมประโยชนหรอมคณคาทางศลปกรรม สถาปตยกรรม ประวตศาสตร หรอโบราณคดในการวางผงเมองรวมของแตละจงหวดและรวมเขตพนทอนรกษมรดกทาง วฒนธรรมไวในผงเมองเฉพาะเพอการอนรกษเมองหรอการฟนฟเมอง (หมายเหต: ปจจบนใหยกเลกพระราชบญญตการ ผงเมอง พ.ศ. 2518 และประกาศใชพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. 2562 แทน โดยใหกรมโยธาธการและผงเมองวาง และจดทําผงนโยบายระดบจงหวดซงรวมถงแผนผงแสดงเขตการอนรกษศลปวฒนธรรม ประวตศาสตรทองถน และ สภาพแวดลอมในพนทระดบจงหวด ทงน กฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2556 ในแผนผง กําหนดการใชประโยชนทดนทไดจําแนกประเภท กําหนดใหทดนประเภท ศ 1 และ ศ 2 เปนทดนประเภทอนรกษเพอ สงเสรมเอกลกษณศลปวฒนธรรมไทย โดยทดนประเภท ศ. 1 มวตถประสงคเพอการอนรกษและสงเสรมเอกลกษณศลป วฒนธรรมของชาต และสงเสรมกจกรรมทางเศรษฐกจดานการทองเทยว และทดนประเภท ศ 2 มวตถประสงคเพอ การอนรกษและสงเสรมเอกลกษณศลปวฒนธรรมของชาต และสงเสรมกจกรรมดานพาณชยกรรม การบรการ และการ ทองเทยวในเขตอนรกษศลปวฒนธรรม) 4. พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 5 ระเบยบกระทรวงพาณชยวาดวยการนําสนคาเขามาในราชอาณาจกร (ฉบบท 109) พศ 2538 6 ระเบยบกระทรวงพาณชยวาดวยการอนญาตใหนําโบราณวตถเขามาในราชอาณาจกร (ฉบบท 1) พศ 2538 7 พระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พศ 2535 8 ระเบยบสํานกนายกรฐมนตรวาดวยการอนรกษและพฒนากรงรตนโกสนทร และเมองเกา พศ 2564 ใหบทนยาม “กรงรตนโกสนทร” วาหมายถง 1) พนทภายในแนวเขตตามแผนททายกฎกระทรวง กําหนดบรเวณหามกอสรางหรอดดแปลงอาคาร บางชนดหรอบางประเภท ในพนทบางสวนในทองทแขวงวดสามพระยา แขวงบางขนพรหม แขวงบานพานถม แขวง ชนะสงคราม แขวงตลาดยอด แขวงพระบรมมหาราชวง แขวงบวรนเวศ แขวงศาลเจาพอเสอ แขวงเสาชงชา แขวง สําราญราษฎร แขวงวดราชบพธ แขวงวงบรพาภรมย เขตพระนคร แขวงบางยขน เขตบางพลด แขวงอรณอมรนทร หนา 37
แขวงศรราช เขตบางกอกนอย แขวงวดโสมนส แขวงบานบาตร แขวงคลองมหานาค แขวงวดเทพศรนทร แขวง ปอมปราบ เขตปอมปราบศตรพาย แขวงวดอรณ เขตบางกอกใหญ แขวงสมพนธวงศ แขวงจกรวรรด แขวงตลาดนอย เขตสมพนธวงศ เเขวงวดกลยาณ เขตธนบร และแขวงสมเดจเจาพระยา เขตคลองสาน กรงเทพมหานคร พ ศ ๒๕๖๓ โดยใหจําแนกพนทเปน 4 บรเวณ ไดแก บรเวณท 1 กรงรตนโกสนทรชนใน บรเวณท 2 กรงรตนโกสนทรชนนอก บรเวณท 3 พนทฝงธนบรตรงขามบรเวณกรงรตนโกสนทร และบรเวณท 4 พนทตอเนองบรเวณกรงรตนโกสนทรชนนอก 2) บรเวณอนทตดตอหรอเกยวของกบบรเวณตาม (1) ทคณะกรรมการอนรกษและพฒนากรง รตนโกสนทร และเมองเกา กําหนด 9 ขอบญญตกรงเทพมหานครและประกาศทบงคบใชเปนกฎหมายตามวตถประสงคเพออนรกษโบราณ สถานและบรเวณทมคณคาทางประวตศาสตร มจํานวน 11 ฉบบ ดงน 1) ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง กําหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลง ใชหรอเปลยนการใชอาคาร บางชนดหรอบางประเภทภายในบรเวณกรงรตรโกสนทรชนใน ในทองทแขวงพระบรมมหาราชวง เขตพระนคร กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 2) ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง กําหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลง ใชหรอเปลยนการใชอาคาร บางชนดหรอบางประเภท ภายในบรเวณกรงรตโกสนทรชนนอก ในทองทแขวงชนะสงคราม แขวงตลาดยอด แขวง ศาลเจาพอเสอ แขวงบวรนเวศ แขวงเสาชงชา แขวงราชบพธ แขวงสําราญราษฎร และแขวงวงบรพาภรมย เขตพระนคร กรงเทพมหานคร พ ศ 2530 3) ประกาศกรงเทพมหานคร เรอง กําหนดแบบแปลน แผนผง และรปแบบทางสถาปตยกรรมของ หองแถว ตกแถว ภายในบรเวณกรงรตนโกสนทรชนนอก พ ศ 2531 4) ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง กําหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลง ใชหรอเปลยนการใชอาคาร บางชนดหรอบางประเภท ภายในบรเวณฝงธนบรตรงขามบรเวณกรงรตนโกสนทร ในทองทแขวงบางยขน เขตบางพลด แขวงอรณอมรนทร แขวงศรราช เขตบางกอกนอย แขวงวดอรณ เขตบางกอกใหญ แขวงวดกลยาณ เขตธนบร และแขวง สมเดจเจาพระยา เขตคลองสาน กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2535 5) ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง กําหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลงอาคารบางชนดหรอ บางประเภทในทองทแขวงบางขนศร แขวงบานชางหลอ เขตบางกอกนอย แขวงวดอรณ แขวงทาพระ เขตบางกอกใหญ และแขวงวดกลยาณ แขวงหรญรจ แขวงบางยเรอ เขตธนบร กรงเทพมหานคร พ ศ 2539 6) ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง กําหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลงอาคารบางชนดหรอ บางประเภทในทองทแขวงวดสามพระยา แขวงบานพานถม เขตพระนคร แขวงวดโสมนส แขวงบานบาตร แขวงคลอง มหานาค แขวงวดเทพศรนทร แขวงปอมปราบศตรพาย เขตปอมปราบศตรพาย และแขวงสมพนธวงศ แขวงจกรวรรด แขวงตลาดนอย เขตสมพนธวงศ กรงเทพมหานคร พ ศ 2542 7) ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง กําหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลงอาคารบางชนดหรอ บางประเภทรมฝงแมนํ้าเจาพระยาทงสองฝง ในทองทแขวงบางซอ เขตบางซอ แขวงถนนนครไชยศร แขวงวชรพยาบาล เขตดสต แขวงวดสามพระยา แขวงชนะสงคราม แขวงพระบรมมหาราชวง แขวงวงบรพาภรมย เขตพระนคร แขวง จกรวรรด แขวงตลาดนอย แขวงสมพนธวงศ เขตสมพนธวงศ แขวงบางรก เขตบางรก แขวงยานนาวา เขตสาธร แขวง หนา 38
วดพระยาไกร แขวงบางคอแหลม แขวงบางโคล เขตบางคอแหลม แขวงบางโพงพาง แขวงชองนนทร เขตยานนาวา แขวงคลองเตย แขวงพระโขนง เขตคลองเตย แขวงบางจาก เขตพระโขนง แขวงบางนา เขตบางนา แขวงบางออ แขวง บางพลด แขวงบางยขน เขตบางพลด แขวงอรณอมรนทร แขวงศรราช เขตบางกอกนอย แขวงวดอรณ เขตบางกอกใหญ แขวงบคคโล แขวงวดกลยาณ เขตธนบร แขวงสมเดจเจาพระยา แขวงคลองสาน แขวงคลองตนไทร แขวงบางลําภลาง เขตคลองสาน และแขวงราษฎรบรณะ แขวงบางปะกอก เขตราษฎรบรณะ กรงเทพมหานคร พ ศ 2542 8) ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง กําหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลง ใชหรอเปลยนการใชอาคาร บางชนดหรอบางประเภท บรเวณโดยรอบสะพานพระราม 8 ในทองทแขวงบางยขน เขตบางพลด และแขวงอรณ อมรนทร แขวงศรราช แขวงบานชางหลอ เขตบางกอกนอย กรงเทพมหานคร พ ศ 2547 9) ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง กําหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลง ใชหรอเปลยนการใชอาคาร บางชนดหรอบางประเภท ภายในบรเวณฝงธนบรตรงขามบรเวณกรงรตนโกสนทร ในทองทแขวงบางยขน เขตบางพลด แขวงอรณอมรนทร แขวงศรราช เขตบางกอกนอย แขวงวดอรณ เขตบางกอกใหญ แขวงวดกลยาณ เขตธนบร และแขวง สมเดจเจาพระยา เขตคลองสาน กรงเทพมหานคร (ฉบบท 2) พ.ศ. 2563 10) ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง กําหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลงอาคารบางชนดหรอ บางประเภทในทองทแขวงวดสามพระยา แขวงบานพานถม เขตพระนคร แขวงวดโสมนส แขวงบานบาตร แขวงคลอง มหานคร แขวงวดเทพศรนทร แขวงปอมปราบศตรพาย เขตปอมปราบศตรพาย และแขวงสมพนธวงศ แขวงจกรวรรด แขวงตลาดนอย เขตสมพนธวงศ กรงเทพมหานคร (ฉบบท 2) พ ศ 2565 11) ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง กําหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลง ใชหรอเปลยนการใชอาคาร บางชนดหรอบางประเภท ในทองทแขวงถนนนครไชยศร แขวงวชรพยาบาล แขวงดสต แขวงสวนจตรลดา แขวงสแยก มหานาค เขตดสต แขวงทงพญาไท แขวงสามเสนใน เขตพญาไท แขวงวดโสมนส เขตปอมปราบศตรพาย และแขวง
2.3.4 กรอบดานงบประมาณดําเนนการ (1) ทมาดานงบประมาณ เพออนรกษและสงเสรมมรดกวฒนธรรมไทย งบประมาณประจําปสําหรบ โครงการและกจกรรมทางวฒนธรรมตองไดรบอนมตจากคณะรฐมนตรและรฐสภา - ปงบประมาณ พ.ศ.
กระทรวงวฒนธรรมไดรบงบประมาณ จํานวน
และ เพมขนประมาณรอยละ
ในปงบประมาณ พศ
โดยมจํานวน
2559) - ปงบประมาณ พศ 2558 กรมศลปากรไดรบงบประมาณ จํานวน 2,3197 ลานบาท และปงบ ประมาณ พ.ศ. 2559 จํานวน 2,445 ลานบาท เพอบรณะมรดกทางวฒนธรรมทจบตองไดและใชในการบรหารจดการ - ปงบประมาณ พศ 2558 สํานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาตไดรบงบประมาณ จํานวน 779.7 ลานบาท และในปงบประมาณ พ.ศ. 2559 จํานวน 787.9 ลานบาท เพอสนบสนนการอนรกษมรดกทาง วฒนธรรมทจบตองไมไดและการจดกจกรรมทเกยวของ อยางไรกตาม หนวยงานดานวฒนธรรมสวนภมภาคประสบปญหาในการดําเนนภารกจดานวฒนธรรม เนองจากโครงการดานวฒนธรรมบางโครงการไดรบการจดสรรงบประมาณนอยกวาทเสนอของบประมาณไว การโอนเงน งบประมาณลาชา มบคลากรไมเพยงพอ และขาดการประสานงานทคลองตว อกทงหนวยงานดานวฒนธรรมบางแหง สามารถสงเสรมมรดกทางวฒนธรรมไดเพยงชวคราวเทานน ซงการปลกฝงใหคนรนหลงเขาใจถงคณคาทแทจรงของ วฒนธรรมไทยอยางลกซงจะตองมการดําเนนการอยางตอเนอง องคกรปกครองสวนทองถนสวนใหญจะไดรบงบประมาณสําหรบโครงการดานวฒนธรรม เชน การจด งานประเพณประจําจงหวดจากกระทรวงวฒนธรรม สวนการบรณะและอนรกษโบราณสถานและอนสรณสถานทาง ประวตศาสตร กรมศลปากรจะมอบหมายใหสํานกศลปากรท 1 - 12 ในสวนภมภาคดแลงานดงกลาว บางกรณ กรงเทพมหานครอาจดําเนนการจดกจกรรมทางวฒนธรรมและการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมโดยใชเงนงบประมาณ จากการจดเกบรายได อยางไรกตาม กรงเทพมหานครยงไมมผเชยวชาญในการดําเนนโครงการอนรกษมรดกทาง วฒนธรรมอยางตอเนอง นอกจากน กรงเทพมหานครจะตองไดรบอนมตจากกรมศลปากรเพอชวยดแลและใหคําแนะนํา ระหวางขนตอนการบรณะเพอรักษาสภาพทดของโบราณสถาน อาคารประวตศาสตร และอนสาวรยในกรงเทพมหานคร ซงการควบคมกระบวนทํางานทกขนตอนในการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมใชเวลานาน เนองจากกรมศลปากรตอง รบผดชอบดแลรกษาโบราณสถานและอนเสาวรยทางประวตศาสตรทขนทะเบยนแลวและทยงไมไดขนทะเบยนของ ทงประเทศ (2) แรงจงใจทางเศรษฐกจ แรงจงใจทางเศรษฐกจเพยงอยางเดยวในประเทศไทย คอ กลไกการลดหยอนภาษ เมอบคคลหรอ องคกรบรจาคเงนใหกบหนวยงานของรฐหรอองคกรทจดทะเบยน เชน สถาบนศาสนาหรอมลนธวฒนธรรม ผบรจาค สามารถนําจํานวนเงนทบรจาคไปหกจากการคํานวณภาษรายไดในปนนได หนา 40
2558
7,047.4 ลานบาท
10
2559
7,7423 ลานบาท (ทมา: สํานกนายกรฐมนตร พ.ศ.
หนา 41 (3) กองทนมรดกทางวฒนธรรม กรงเทพมหานครไดกําหนดระเบยบกรงเทพมหานครเกยวกบกองทนมรดกทางวฒนธรรม 2 ฉบบ ดงน 1) ระเบยบกรงเทพมหานครวาดวยเงนกองทนเสาชงชา กรงเทพมหานคร พ ศ 2550 หลงจากดําเนนการบรณะเสาชงชาแลวเสรจ กรงเทพมหานครไดประกาศระเบยบกรงเทพมหานคร วาดวยเงนกองทนเสาชงชา ฯ ฉบบน เพอเปนคาใชจายในการบรณะ ปฏสงขรณ การบํารงรกษาเสาชงชาและสวน ทเกยวของ การจดพธกรรมหรอการจดงานตามประเพณ การจดหาไมหรออปกรณทเกยวของเพอการเปลยนแปลง ปรบปรงเสาชงชา รวมถงคาใชจายอน ๆ ทอาจเกดขน ทมาของเงนกองทนไดมาจากเงนทมผบรจาคสมทบเขากองทน เงนซงไดมาจากการจําหนายหรอใหเชาวตถมงคลหรอของทระลกทเกยวของกบการดําเนนงานบรณะเสาชงชาและ ดอกผลจากเงนกองทน 2) ระเบยบกรงเทพมหานครวาดวยกองทนฟนฟกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2544 วตถประสงคของกองทนฟนฟกรงเทพมหานคร ไดแก (1) การฟนฟเมอง ชมชนเมอง ภมทศนและสงแวดลอม (2) อนรกษ สงวนรกษา ปฏสงขรณและบรณะอาคารประวตศาสตร อาคารควรคาแกการอนรกษ หรออาคารหรอสงกอสรางอนตามทคณะกรรมการเหนชอบ (3) การปรบปรงถนน ทางเทา สวน ทวางและสวนประกอบอน ๆ ทเกยวของกบ (1) และ (2) ทมาของเงนกองทนฟนฟกรงเทพมหานครมาจากเงนหรอทรพยสนทมผสนบสนนหรอบรจาคให กองทน ดอกผลอนเกดจากเงนหรอทรพยสนของกองทน และเงนรายรบอน เชน เงนรายไดจากการจดกจกรรมของ กองทน ฯลฯ อยางไรกตาม กองทนฟนฟกรงเทพมหานครนยงไมไดมการดําเนนการในทางปฏบต
2.3.5 ความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนในประเทศไทย รฐธรรมนญของประเทศไทยเหนถงความสําคญของการมสวนรวมของประชาชนในสงคมประชาธปไตย ตามมาตรา 57, 59, 60, 62, 67, 87, 163 และ 291 โดยสรป หนวยงานรฐตองใหสทธแกประชาชนในการมสวนรวม กําหนดนโยบาย การตดสนใจในการจดสรรทรพยากรของชมชนและทรพยากรของชาตทอาจสงผลกระทบตอวถชวตและ ความเปนอยของประชาชน การวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม การใหบรการสาธารณะ และกระบวนการออก กฎหมาย เพอผลกดนเปาหมายการฟนฟเมองในระยะยาวใหมความยงยนซงชวยสนบสนนการดําเนนการเกยวกบการ อนรกษมรดกทางวฒนธรรม การใชทรพยสนทางวฒนธรรมใหเกดประโยชนสงสด เกดความโปรงใสในการดําเนนงาน ของหนวยงานภาครฐ และสรางความรสกเปนเจาของรวมกนในทกภาคสวนทเกยวของกบการปกปองมรดกทาง วฒนธรรมใหมความเขมแขงมากยงขน ผเขารวมสนบสนนการดําเนนการเกยวกบการอนรกษมรดกทางวฒนธรรม ไดแก ชมชนทองถนในพนท สมาชกภาคการมสวนรวมในการคมครองมรดกทางวฒนธรรม หนวยงานราชการ สถาบนการ ศกษา และภาคเอกชน กรงเทพมหานครในฐานะทเปนองคปกครองสวนทองถนรปแบบพเศษชนนําของประเทศไทยไดจดให หนวยงานภาครฐและภาคเอกชนทเกยวของกบโครงการฟนฟเมองเขามามสวนรวมดําเนนการ เชน การปรบปรงภมทศน คลองผดงกรงเกษม การบรณปฏสงขรณเสาชงชากรงเทพมหานคร และการปรบปรงฟนฟอาคารประวตศาสตรทตงอย ใกลกบศาลาวาการกรงเทพมหานคร อยางไรกตาม ความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนในประเทศไทยมเพยง 3 ระดบเทานน คอ การใหขอมล การปรกษาหารอ และการมสวนรวม ดงนน จงเปนเรองทาทายสําหรบประเทศไทย ทจะสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการทํางานรวมกนและเสรมอํานาจแกประชาชนมากยงขนโดยใหประชาชน เขามามสวนรวมในการตดสนใจขนสดทายเพอใหการปกปองมรดกทางวฒนธรรมเกดขนอยางแทจรง หนา 42
- การคมครองมรดกทางวฒนธรรมอาเซยน - การคมครองสมบตของชาตและทรพยสนทางวฒนธรรม - การสบสานขนบธรรมเนยมประเพณอนทรงคณคา - การอนรกษมรดกทางวฒนธรรมทมอยในอดตและทยงดํารงอยในปจจบนทงดานวชาการ ศลปวฒนธรรม และภมปญญา - การอนรกษมรดกทางวฒนธรรมและขนบธรรมเนยมประเพณทเปนทนยมในอดตและทยงเปนทนยม ในปจจบน - การสงเสรมการศกษาดานวฒนธรรม ความตระหนกถงความสําคญและความรพนฐานทางวฒนธรรม - การรบรองศกดศรของวฒนธรรมอาเซยน - การสรางความกาวหนาดานนโยบายและดานกฎหมายมรดกทางวฒนธรรม - การรบรสทธในทรพยสนทางปญญาของชมชน - การปองกนการโอนกรรมสทธในทรพยสนทางวฒนธรรมทผดกฎหมาย - การบรณาการระหวางวฒนธรรมกบการพฒนา - การพฒนาเครอขายระดบชาตและระดบภมภาคเกยวกบมรดกทางวฒนธรรมอาเซยน - การจดสรรทรพยากรสําหรบกจกรรมดานมรดกทางวฒนธรรม - การพฒนาและการดําเนนโครงการอาเซยนวาดวยมรดกทางวฒนธรรม 2.3.6 ความรวมมอระหวางประเทศวาดวยการคมครองมรดกทางวฒนธรรม ความรวมมอระหวางประเทศไทยและประเทศอน ๆ มกจะจดขนในเชงศลปะทมรปแบบหลากหลาย โดย สํานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต กระทรวงวฒนธรรม เปนหนวยงานรบผดชอบหลกในการจดโครงการแลก เปลยนวฒนธรรมระดบทวภาคสําหรบประเทศสมาชกสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Association of South East Asian Nations: ASEAN) ในการน ปฏญญาอาเซยนวาดวยมรดกทางวฒนธรรม (ASEAN Declaration on Cultural Heritage) จงมบทบาทสําคญในการกําหนดทศทางการคมครองมรดกทางวฒนธรรมในระดบชาตและระดบ ภมภาคดวยความตกลงรวมกนในประเดนทสําคญตอไปน (สํานกเลขาธการอาเซยน, 2002) หนา 43
ขอเสนอแนะในการปรบปรงความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนสําหรบเขตพนทมรดกทางวฒนธรรม ในประเทศไทยในมมมองของผเขยนมดงตอไปน 1 การคมครองและการบรหารจดการมรดกทางวฒนธรรมควรใชแนวทางองครวมในการพจารณาทกมต ขององคประกอบทมความเชอมโยงและสมพนธกน เชน มตดานการเมอง ดานสงคม ดานสงแวดลอม ดานการทองเทยว เปนตน เนองจากแตละองคประกอบสงผลกระทบตอกนทงดานบวกและดานลบอยางหลกเลยงไมได 2 การสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนเปนสงทจําเปนอยางยงในการคมครองมรดกทางวฒนธรรม เนองจากผมสวนไดสวนเสยจากประเดนวาระตาง ๆ มจํานวนมากและมความหลากหลายของกลมขนอยกบวามความ เกยวของมากนอยเพยงใด ดงนน จงเปนเรองสําคญทจะตองรวมพลงจากทกคนทเกยวของใหไดมากทสดเพอเพมขวญกําลง ใจใหแกคนในทองถน สงเสรมจตสํานกทดในการดําเนนการเพอสงคมสวนรวม และเปนการใหอํานาจแกชมชน ทองถนใน การปกปองทรพยสนทางวฒนธรรมของตนเอง ผลลพธทได คอ เราสามารถคาดหวงไดวาโครงการฟนฟเมองในพนทเขต มรดกทางวฒนธรรมจะประสบความสําเรจและสามารถสงตอใหคนรนตอไปได 3. ในแงกรอบกฎหมาย ควรสรางการรบรแกประชาชนใหเหนถงความสําคญของทรพยสนทางวฒนธรรม ทกประเภทและขยายคําจํากดความของมรดกทางวฒนธรรม ตวอยางทไดเรยนรจากกรณศกษาในประเทศญปนพบวา รายการทรพยสนทางวฒนธรรมของประเทศญปนมการใหความคมครองรปแบบตาง ๆ อนเปนผลมาจากกระบวนการ กําหนดคําจํากดความทรพยสนทางวฒนธรรม การขนทะเบยน และการคดเลอกทรพยสนทางวฒนธรรมใหอยในระดบ ตาง ๆ นอกจากน องคกรปกครองสวนทองถนสามารถจดทําขอบญญตทองถนเพอกําหนดรายละเอยดการอนรกษมรดก ทางวฒนธรรมและเพอลดผลกระทบจากการพฒนาเมองในอนาคต 4 ในแงงบประมาณ ทรพยากรทางการเงนมความสําคญตอการดแลรกษามรดกทางวฒนธรรมใหคงสภาพด อยเสมอ รฐบาลจงควรจดสรรงบประมาณสําหรบการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมทมความสําคญระดบทองถนใหมากขน ในขณะเดยวกน องคกรปกครองสวนทองถนควรสรางเครอขายความรวมมอกบภาคประชาชน ภาคเอกชน และสถาบนการ ศกษาใหขยายวงออกไปใหกวางขวางขนเพอระดมทนสนบสนนสําหรบบรหารจดการดานมรดกทางวฒนธรรมและเกดการ ตดสนใจรวมกนเกยวกบวธการปกปองมรดกทางวฒนธรรมในภาพรวมทกมต 5. การขอความชวยเหลอผานความรวมมอระหวางประเทศถอเปนโอกาสทดอยางหนงในการปรบปรง องค ความรดานเทคนคสําหรบผปฏบตงานดานการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมใหมความเชยวชาญเพมมากขน สวนท 3 ขอเสนอแนะ หนา 44
Abhichartvorapan, W., & Watanabe, K. (2015). A Review on Historic Monument Conservation in Thailand: Problems of Modern Heritage. Retrieved fromhttp://www.u-tokai.ac.jp/academics/ undergraduate/ engineering/kiyou/ pdf/vol 40 001e/03 pdf
AEON Sustainability Magazine (2011) Retrieved from https://www aeon info/export/sites/renewal/ common/images/en/environment/report/e 2011pdf/e all pdf
Agency for Cultural Affairs, Government of Japan (2016) Policy of Cultural Affairs in Japan Retrieved from http://www bunka go jp/english/report/annual/pdf/ 2016 policy pdf
ASEAN Secretariat (2002) ASEAN Declaration on Cultural Heritage Retrieved from http://cultureand information asean org/wp-content/uploads /2013/11/ ASEAN-Declaration-on-CulturalHeritage pdf
Cultural Properties Department. (2015). Cultural Properties for Future Generations: Outline of the Cultural Administration of Japan. Retrieved from http://www. bunka.go.jp/english/report/ publication/pdf/pamphlet en 03 ver04.pdf
Horayangkura, V. (2005). The Future of Cultural Heritage Conservation amid Urbanization in Asia: Constraints and Prospects Journal of Architectural/ Planning Research and Studies Volume 3 Bangkok: Thammasat University Retrieved from http://www tds tu ac th/jars/download/jars/ v3/05 Professor% 20Vimolsidhi%20Horayangkura,%20Ph D pdf International Council on Monuments and Sites (ICOMOS) (2016) Cultural Heritage, the UN Sustainable Development Goals, and the New Urban Agenda Retrieved from http://www usicomos org/wp-content/uploads/2016/05/Final-Concept-Note pdf
Issarathumnoon, W (2003) The Machizukuri Bottom-up Approach to Conservation of Historic Communities: Lessons for Thailand Retrieved from http://utud sakura ne jp/research/ publications/ docs/2005aij/wi041112.pdf.
Kakiuchi, E. (2011). Sustainable Cities with Creativity: Promoting Creative Urban Initiatives – Theory and Practice in Japan. Sustainable City and Creativity: Promoting Creative Urban Initiatives. Surrey: Ashgate Publishing Limited
บรรณานกรม หนา 45
Kakiuchi, E. (2014). Cultural Heritage Protection System in Japan: Current Issues and Prospects for the future. GRIPS Discussion Paper 14-10. Tokyo: The National Graduate Institute for Policy Studies Retrieved from http://www grips ac jp/r-center/wp-content/uploads/14-10 pdf
Mason, R (2002) Assessing Values in Conservation Planning: Methodological Issues and Choices Assessing the Value of Cultural Heritage Los Angeles: The Getty Conservation Institute Retrieved from http://www getty edu/conservation/publications resources/pdf publications/ pdf/assessing pdf
Murayama, A (2009) Toward the Development of Plan-Making Methodology for Urban Regeneration Innovations in Collaborative Urban Regeneration cSUR-UT Series: Library for Sustainable Urban Regeneration Volume 6 Tokyo: Springer
National Tax Agency. (2011). 2011 Income Tax Guide for Foreigners. Retrieved from https://www.nta. go.jp/tetsuzuki/shinkoku/shotoku/tebiki2011/pdf/43.pdf
National Tax Agency. (2015). 2015 Income Tax and Special Income Tax for Reconstruction Guide for Aliens. Retrieved from https://www.nta.go.jp/tetsuzuki/shinkoku/ shotoku/tebiki2015/pdf/ 43 pdf
Lernapakun, P (2014) The Forgotten Heritage of the Rattanakosin Area Journal of Urban Culture Research Volume 9 Jul - Dec 2014 Bangkok: Chulalongkorn University Retrieved from https:// www tci-thaijo org/index php/ JUCR/article /view/27500
Lertcharnrit, T (2013) Cultural Heritage Management in Thailand Encyclopedia of Global Archeology New York: Springer Science+Business Media
Pacific Asia Observatory for Cultural Diversity in Human Development (2010) Protection of Cultural Heritage in Southeast Asia: Workshop Proceedings, Hanoi, Vietnam, 9-13 April 2001 Retrieved from https://www.asef.org/ images/ docs/Hanoi Proceedings Digital 2010.pdf
Shimada, N. (n.d.). Hometown Tax and Regional Activation. Retrieved from https://www.uts.edu.au/ sites/default/files/06%20Shimada-Hometown%20tax. Pdf
Sirisrisak, T & Akagawa, N (2012) Concept and Practice of Cultural Landscape Protection in Thailand Managing Cultural Landscape New York: Routledge
บรรณานกรม
หนา 46
สงกด การศกษา ประวตผเขยน วนเรารว ธนกญญา (จบ) นกผงเมองชํานาญการ กลมงานประเมนผลและมาตรฐานทางผงเมอง สวนผงเมองรวม สํานกงานวางผงเมอง สํานกการวางผงและพฒนาเมอง กรงเทพมหานคร พศ 2544 สถาปตยกรรมศาสตรบณฑต สาขา สถาปตยกรรมศาสตร (เกยรตนยมอนดบ 2) จากมหาวทยาลยขอนแกน พศ 2547 สถาปตยกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขา การออกแบบชมชนเมอง (Urban Design, GPA 356) จากจฬาลงกรณมหาวทยาลย โดยไดรบทนผชวยสอน จํานวน 18 เดอน พศ 2555 Master of Public Administration สาขา บรหารรฐกจ (Public Management, GPA 393) จาก University of Illinois at Chicago ประเทศสหรฐอเมรกา โดยไดรบทนอมรนทรของ กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2560 Master of Public Policy สาขา บรหารรฐกจ (Policy
GPA
จาก National
ประเทศญปน โดยไดรบทนรฐบาลญปน (Monbukagakusho:
ภาพ : ศาสเจาเมจ กรงโตเกยว ทมาภาพ : ผเขยน วนเรารว ธนกญญา
Studies,
366)
Graduate Institute for Policy Studies
MEXT)