ULTRA-LIGHT ENGINEERING. BLISTERING ELECTRIFIED POWER. SUBLIME AGILITY AND ENGAGEMENT.
Artura isn’t simply our first series production hybrid. It’s the next-generation supercar.
McLaren Utrecht +31 (0)30 221 21 21 utrecht.mclaren.com
Fuel consumption combined: 4.6l/100km | CO2 emissions combined: 104g/km. For our emissions statement please go to cars.mclaren.com
© Disney
16 IN THE MIX
Om te lezen, toe te juichen, naar te luisteren, te bezoeken, naar te kijken, uit te vinden, aan te ruiken of mee de ruimte in te gaan…
19 COLUMN
THOMAS OLDE HEUVELT
Overcompensatie.
30 GENT’S CLASSIC
M1, de BMW die de 911 moest aanpakken…
36 RICHARD BRANSON
Over de nacht dat Elon Musk opeens in zijn keuken stond en andere memorabele momenten.
46 LUKE VAN DEN BERGH
Over fashion en trends voor de warme maanden.
52 COLUMN HANS VAN WETERING
Forever young.
54 VINTAGE HORLOGES
Onuitputtelijke bron van inspiratie.
60 HAEVN
De relaxte muziek van HAEVN wordt nu nog intiemer.
64 CARS & BIKES
Om snel mee weg te rijden.
72 VERRASSEND INVESTEREN
Japanse whisky, rum en gin…
78 PR:OUD
Sevilay Maria fotografeert de trots van ouder worden.
Tangente neomatik blue gold. A deep radiance and the highest precision define this model of the NOMOS icon—straightforward and at the same time with a desire for the extraordinary. The slender DUW 3001 automatic caliber, manufactured in Glashütte, ticks away on the inside. Technical excellence does not get any more elegant—or more comfortable to wear. Available with a diameter of 35 or 39 millimeters at select retailers in Belgium (Antwerpen: Slaets; Brussels: Prosper ), in Luxembourg ( Molitor ) , and in the Netherlands (Amsterdam: Ace Jewelers , Den Haag: Steltman Watches , Maastricht: Loonstra Juwelier , Utrecht: Van Bruggen Juwelen; Velp: Aalbers , Venlo: Nellissen Juwelen ; Zwolle: Aalbers ). As well as online here: nomos-glashuette.com
84 OP ZOEK NAAR
Met
/ tv-maker Henk Spaan.
90 NIEUWE HORLOGES
Voor om je pols.
98 ALBERT SERRAS
Over zijn bejubelde thriller Pacifiction.
100 VANGUARD
Stijlvol op reis met Vanguard en andere essentials.
102 HIGH-TECH
Schitterende high-tech om naar te luisteren, te kijken en bij in slaap te vallen.
104 THE OCEAN RACE
Competitie en varend laboratorium ineen.
108 SPORTS & TRAVEL
Indoor & outdoor.
110 DE STIJL VAN
David Beckham, ex-profvoetballer en stijl-icoon.
In dit magazine zijn diverse pagina’s (plus vrijwel alle advertenties!) interactief gemaakt. Download de app en ontdek wat APPAVIEW te bieden heeft!
114 COLUMN MARCEL LANGEDIJK
Een half uur praten over mezelf? Yes please!
VOOR € 29,75
Opgave en vragen over abonnementen Nederland: Abonnementenland
Postbus 20 1910 AA Uitgeest T 0900-ABOLAND of T 0900-226 52 63 (€ 0,10 per minuut)
www.bladenbox.nl voor abonneren.
www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen.
Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter. Stuur je tweet naar: @Aboland_klanten
Opgave en vragen over abonnementen in België: Abonnementenland
Ambachtenlaan 21 Unit 2A 3001 Heverlee
T +32 (0)28 08 55 23
F +32 (0)28 08 70 05
www.bladenbox.be voor abonneren.
www.aboland.be voor adreswijzigingen en opzeggingen.
Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.
Prijswijzigingen voorbehouden.
1 JAAR GENTLEMEN’S WATCH + WATCH JAARBOEK
QLOCKTWO is een prachtige samensmelting van vakmanschap, kunst en een uurwerk. Bekijk de tijd in een typografische weergave terwijl u een uniek kunstwerk bewondert. De collectie is verkrijgbaar in verschillende maten, kleuren en materialen en is bekroond met talrijke designprijzen. Made in Germany. www.qlocktwo.com
Zoals ik in vorige Gentlemen’s Watch al op deze plaats schreef: we wonen tijdelijk in een piepklein Frans gehucht, tot ons nieuwe huis in Nederland klaar is. De winter doorbrengen op dit heuvelrijke platteland is heerlijk, maar heeft ook zijn uitdagende kanten. De belangrijkste daarvan, zo weet ik inmiddels, is tijd. Tijd is dat ongrijpbare goedje wat voor iedereen een andere inhoud lijkt te hebben. Zo vraag ik me hier elke avond opnieuw af waar het is gebleven. De dagelijkse routine van opstaan, dik aankleden, met de honden lopen, houthakken, kachels aanmaken, ontbijten, de kachel die ondertussen is uitgegaan opnieuw aanmaken, werken, kachels aanhouden, koken, honden lopen, werken en tussendoor zo nu en dan klussen of een aardige rit om de dichtstbijzijnde winkels, restaurants en locale vrienden te bezoeken, doet tijd sneller vervliegen dan het sliertje rook uit onze schoorsteen. En wanneer je dan aan het einde van de dag moe, maar voldaan neerploft om een in Nederland gedownloade aflevering van een serie te kijken –internet is hier óók een uitdaging– vraag je je af wat je de hele dag hebt gedaan. Zo’n vraag wordt des te prangender wanneer je doorbladert naar pagina 36 en het interview leest met de 72-jarige Richard Branson. Het verstrijken van tijd lijkt op deze multi-ondernemer absoluut geen vat te hebben. Er is altijd een restje over om nog iets extra’s te doen. Enige idee hoeveel bedrijven deze zakenavonturier in zijn leven heeft opgezet? Hij weet het zelf ook niet precies meer. En voorlopig lijkt hij ook niet echt van zin om het rustiger aan te gaan doen en maakt hij vast plannen voor na z’n honderdste. Zo’n Richard Branson zou ook naadloos passen in het fotoproject PR:OUD (pagina 78): prachtige portretten die ons laten zien hoe je weer trots oud kunt worden, een bijna vergeten vanzelfsprekendheid in onze op jeugdigheid gefocuste samenleving. Want omgaan met tijd, het vervliegen ervan beheersen en het effect ervan omarmen is een kunst op zich. Gelukkig dus dat er ook weer veel schitterende nieuwe horloges zijn gelanceerd (pagina 90), om ons daar een handje bij te helpen. Voorlopig wonen we hier nog wel een paar maanden. En wat mij betreft mag de lente snel beginnen en lekker warm zijn. Houden we allicht meer tijd over om als God in Frankrijk te genieten, met une bierre blanche in de hangmat, gewoon lekker wat tijd laten vervliegen, alsof hij nooit zal opraken…
Hoofdredacteur
Gerben Bijpost
Uitgevers
Leo van Klaveren
Gerben Bijpost
Art Director
Kirsten Vermeulen
Eindredacteur
Elise Glaudemans
Acquisitie
Leo van Klaveren
T +31 (0) 6 53 33 34 36
E leo@gentlemenswatch.com
Redactie en medewerkers
Luke van den Bergh, Rosan Bijpost, Jules Bijpost, Karine Bloem, Elise Glaudemans, Kirstin Hanssen, Annika Hoogeveen, Jeroen Jansen, Marcel Langedijk, Gijs Naastepad, Jorrit Niels, Hans Offringa, Thomas Olde Heuvelt, David Samwel, Thomas van Straaten, Brenda de Vries, Hans van Wetering
Druk
Tuijtel
Distributie Betapress
YELLOW HOUSE Publishers BV
Lireweg 102
2153 PH Nieuw Vennep
Nederland
T +31 (0) 6 53110089
E info@gentlemenswatch.com
www.gentlemenswatch.com
YELLOW HOUSE Publishers Bank:RABO 1113.88.783,BIC
P.O.Box 142,2150 AC Nieuw
Address:Lireweg 102,2153 PH T:+31(0)252-688110,F:+31(0)252-680441,info@gentlemenswatch.com,
GENTLEMEN’S WATCH is an international
Coverfoto: Richard Branson door Guerin Blask The Times
DNV bevestigt en certificeert de drukveiligheid van de T50-serie tot een duikdiepte van 500 m en de temperatuurbestendigheid en functionaliteit in overeenstemming met de Europese normen voor duikapparatuur EN250 en EN14143.
Model T50 GBDR. ø 41 mm. Duikershorloge met gezekerde draaibare lunette, beveiligd tegen per ongeluk verstellen. Kast van hoogwaardig titanium. Draaibare lunette van GOLDBRONZE 125, waarvoor SINN patent heeft aangevraagd, gematteerd. Lichtgevend materiaal met kleurcodering op de minuten- en secondewijzer en de hoofdmarkering op de draaibare lunette, voor een betrouwbare aflezing van de verstreken tijd. Saffierglas. Vacuümbestendig. Kroon op 4 uur om te voorkomen dat deze in de achterkant van de hand drukt. Ar-ontvochtigingstechnologie, dus meer functionele zekerheid en geen condensvorming. Waterdicht en drukbestendig tot 500 m duikdiepte (= 50 bar), gecertificeerd door DNV. Drie jaar fabrieksgarantie. Onder druk in topvorm.
Dit twaalfde studioalbum is het eerste album sinds Hardwired… To Self- Destruct uit 2016 dat volledig bestaat uit nieuw materiaal. James Hetfield over de inspiratie voor de titel 72 Seasons: “Dat kwam voorbij in een boek dat ik las over de kinderjaren. De eerste achttien jaren van je leven beslaan 72 seizoenen. De periode waarin je jouw ware of valse ik ontwikkelt. Waarin onze ouders zeggen ‘wie we zijn’. Waar onze persoonlijkheid in een hokje wordt geplaatst.” Volgens hem is het meest interessante gedeelte het voortdurende onderzoek naar die interne overtuigingen en hoe het onze perceptie op de hedendaagse wereld beïnvloedt. “Veel van onze ervaringen als volwassene zijn re-ensceneringen of reacties op die kindertijd.” Drummer
Lars Ulrich gaf in 2020 aan: “Als we er niet van overtuigd zijn dat ons beste album nog niet gemaakt is, waarom gaan we dan door? Bij Metallica houden we van het creatieve proces en ik kan me niet voorstellen dat we er ooit mee stoppen.”
72 Seasons van Metallica is vanaf 14 april 2023 te beluisteren.
Daarnaast kun je op 13 april bij diverse Pathé bioscopen genieten van de release van 72 Seasons: het gehele album in surround sound, waarbij elk nummer een eigen clip heeft met commentaar van Metallica over het opnameproces en hoe de liedjes samenkwamen.
BOEK
Sorry, dit boek is -vooralsnog- uitsluitend in het Duits verkrijgbaar. Maar dermate interessant dat we het toch even willen aanstippen. Want het is de eerste, uitgebreide gids over hoe je namaakhorloges kunt herkennen. Maar ook over zaken als: wat zeggen de wetgevers van de afzonderlijke landen hierover? Welke straffen gelden er? Waar worden deze horloges meestal vervaardigd? En wat gebeurt er als ik, wellicht onbewust, met een vervalsing naar een ander land reis? Kortom, nuttige info voor de horlogeverzamelaar en -liefhebber.
€ 28 |
ISBN 978-3-96664-537-9 | HEEL Verlag
Zit je te peinzen over het welzijn van onze aarde en krijg je opeens een Eureka-moment? Meld je dan voor 19 juli 2023 aan voor de James Dyson Award, de jaarlijkse ontwerpwedstrijd met een focus op duurzaamheid. Al sinds 2005 daagt deze internationale competitie ondernemende studenten en pas afgestudeerden in de ingenieurswetenschappen uit om een wereldwijd probleem aan te pakken, van milieukwesties tot het verbeteren van de gezondheidszorg. De hoofdprijs? Internationale winnaars ontvangen
€34.000 en nationale winnaars € 5700, plus de nodige ondersteuning om het project voort te zetten. Want belangrijker: 70% van de eerdere winnaars heeft zijn uitvinding daadwerkelijk kunnen commercialiseren en de aarde een stukje mooier gemaakt. www.jamesdysonaward.org
Deze Idris Elba kruipt opnieuw in de huid van John Luther.
Terwijl de uit de gratie geraakte rechercheur in de gevangenis zit wordt Londen geterroriseerd door een seriemoordenaar (Andy Serkis). Hij ziet maar een mogelijkheid: ontsnappen. Schrijver Neil Cross beschrijft John Luther als een combinatie van Sherlock Holmes en Columbo: de intelligentie en het talent van Holmes om misdaden op te lossen en het introverte van Columbo. Volgens Elba is Luther moeilijk om te spelen en pittig om deel van uit te maken. Het is een duistere serie. Voor hem voelt het als een therapiesessie, vanwege het vele gegil en geschreeuw. Dit donkere aspect zorgde ervoor dat Serkis de rol bijna afwees: “Toen ik het script voor eerst las, wilde ik het bijna in de prullenbak gooien en een douche nemen. Het is lang geleden dat ik zoiets duisters ben tegengekomen.”
Luther - The Fallen Sun is te zien bij Netflix.
In een wereld zoals de onze ontwikkelen tienermeisjes, zonder waarschuwing, de kracht om anderen te elektrocuteren. De machtsbalans van de gehele wereld draait honderdtachtig graden, naar een matriarchale maatschappij. Hoe zou de wereld eruitzien als mannen bang zijn voor vrouwen in plaats van andersom? Het verhaal is gebaseerd op Naomi Aldermans bekroonde gelijknamige roman en toont gelijkenissen met Margaret Atwoods The Handmaid’s Tale. Enigszins logisch, want Alderman was Atwoods protegé in 2012. Volgens haar kwam het idee -een klooster dat onderdak geeft aan de jonge vrouwen- dan ook van Atwood. “Als je erover nadenkt, veel van wat we doen is het kopiëren van een bestaand narratief, maar dan in een andere plaats met andere personages. Dat heeft ons gevormd. Zoals iedereen weet bestaat Hollywood uit herhaalde verhalen.”
The Power is vanaf 31 maart 2023 te zien bij Amazon Prime.
Daniel ‘de Zandman’ Miller vermoordde veertien mensen voordat hij verdween. Zijn vrouw, Carrie, staat nu terecht als zijn handlanger. Het is aan Eddie Flynn om de jury en de rest van de wereld ervan te overtuigen dat ook Carrie slachtoffer was van de Daniel Miller. Echter, nu zijn vrouw terechtstaat ziet de Zandman zich gedwongen tevoorschijn te komen om haar te redden van een levenslange gevangenisstraf. Hij zal doden om haar te beschermen, en iedereen die bij de zaak betrokken is, is een doelwit... Steve Cavanagh was als advocaat betrokken bij meerdere belangrijke rechtszaken, voor hij fulltime schrijver werd. Zijn praktijkervaring proef je op iedere bladzij van dit razend spannende boek.
€ 22 | ISBN 9789021037585 | Luitingh-Sijthoff
In dit project van kunstenaar en cartograaf Carlijn Kingma in samenwerking met platform Follow the Money staan vragen centraal als: Hoe zit ons geldstelsel in elkaar? Wie hebben er invloed op? Werkt het financieel systeem wel voor iedereen? Kingmas tekening Het waterwerk van ons geld brengt het geldstelsel in kaart, met als doel het voor een breed publiek toegankelijk te maken. Een ontdekkingsreis naar de rol van geld in onze maatschappij: men wordt meegenomen door een landschap van verborgen geldstromen en onzichtbare krachten. Kingma’s kaarten bestaan uit architectonische elementen en structuren, waarin zij systemen van de maatschappij analyseert en toekomstige verwachtingen schetst. Ook ontvouwt zich op de website van Follow the Money -een platform voor onafhankelijke onderzoeksjournalistiekde komende maanden een uitgebreid dossier onder de noemer: ‘De ontrafeling van ons geldstelsel’. Te zien in Kunstmuseum Den Haag van 15 april t/m 10 september 2023.
SERIE
Geschreven en geproduceerd door de geroemde David E. Kelley (Big Little Lies, The Undoing) vertelt deze zevendelige miniserie het waargebeurde verhaal van twee kerkgaande stellen die van hun leven in Texas genieten… totdat een affaire ertoe leidt dat iemand een bijl oppakt. De film is gebaseerd op het boek
Evidence of Love: A True Story of Passion and Death in the Suburbs en diverse artikelen uit Texas Montly. In 1980 werd Betty Gore dood gevonden, ze was 41 keren met een bijl geslagen. Haar vriendin Candy Montgomery werd opgepakt. Zij getuigde in de rechtszaal: “I hit her, and I hit her, and I hit her, and I hit her.” Candy claimt zelfverdediging en is vrijgesproken. Ze werkt nu, ironisch genoeg, klaarblijkelijk als geestelijk gezondheidswerker. Volgens Elizabeth Olsen (Candy Montgomery) probeert de serie “het type druk en perfectionisme te begrijpen dat haar tot haar daad heeft gedreven.”
Love & Death is vanaf 27 april 2023 te zien bij HBO Max.
Wanneer Alyssa Stone vermist raakt, moet hulpsheriff Noah Harper heel wat grenzen overschrijden om het jonge meisje te vinden. Zijn reddingsactie kost hem zijn vrouw, zijn baan en zijn woonplaats. Twaalf jaar later heeft Noah een nieuw leven opgebouwd. Dan krijgt hij een telefoontje… Alyssa is opnieuw verdwenen. Gaat hij weer tot het uiterste om haar te vinden? Dat zou betekenen dat hij oog in oog komt te staan met zijn verleden… Ook deze thriller van Cleave kenmerkt zich door een razend tempo, ingenieus plot vol, interessante personages en de nodige humor. Lekker leesvoer!
€ 22 | ISBN 9789021036694 | Luitingh-Sijthoff
Ook in dit vierde (en laatste) seizoen kan men weer genieten van de sarcastische dialogen en verborgen machtsstrijd tussen de leden van de familie Roy. Seizoen drie eindigde met een deal waarin Logan Waystar Royco verkocht aan techvisionair Lukas Matsson (Alexander Skarsgård). Eindelijk hadden alle kinderen hun verschillen opzij gezet om gezamenlijk hun vader ten val te brengen, maar ze konden alleen maar hulpeloos toekijken. In het nieuwe seizoen veroorzaakt deze deal existentiële angst en verdeeldheid onder de Roy clan, terwijl ze anticiperen hoe hun toekomst er na de verkoop uit zal zien. Volgens Brian Cox (Logan Roy) is Succession, ondanks de paralellen met het bedrijfsleven en de realistische familiedynamiek, satire. De schrijvers hebben het vanuit een socialistisch perspectief geschreven. Het is een kritiek, zegt hij, maar het interessante is dat mensen het blijkbaar geweldig vinden: de personages en de mate van egoïsme. Succession seizoen 4 is vanaf 26 maart 2023 te zien bij HBO Max.
Er was een tijd dat het horloge dat mee de ruimte in mocht vooral werd geselecteerd op basis van zijn betrouwbaarheid, als een mechanische back-up voor wanneer de elektronica aan boord het zou laten afweten. Dat de Garmin fenix 7 nu is verkozen om tijdens de vijfdaagse bemande ruimtevlucht Polaris Dawn de polsen van de bemanning te sieren dient een ander doel: de fēnix 7 meet continu hartslag, Pulse Ox2 en slaappatronen van de bemanningsleden en geeft zo inzicht in de effecten van ruimtereizen op het menselijk lichaam. Opvallende tegenstelling met vroeger: dat de keuze op Garmin viel was vooral vanwege de uitzonderlijke batterijduur van deze smartwatches, ofwel een optimaal vertrouwen in… de elektronica.
www.garmin.com
1. Scan de hele pagina waarop dit logo staat.
2. Bij sommige telefoons is het nodig om hem langzaam van links naar rechts en omhoog en omlaag te bewegen.
3. Je wordt gelinkt naar interessante extra content.
4. Bekijk trailers van de nieuwste films, extra interviews, achtergrondfilms van je favoriete horlogemerk, autotests of welllicht een heel bijzondere aanbieding.
Ook vrijwel álle advertenties in Gentlemen’s Watch verrijkt met APPAVIEW. Alles is mogelijk met APPAVIEW. En het leuke is: de link kan iedere dag veranderen!
Ik was zeven toen ik zo’n beetje al Roald Dahls boeken las. Na Joris en de Geheimzinnige Toverdrank sloop ik het huis door, mengde al mijn moeders crèmes, shampoos, schoonmaakmiddelen en andere smeersels in een flesje, nam er een heel klein likje van, en lag met zware buikkramp te kronkelen op bed. Na Mathilda zette ik een glas water voor me op mijn bureau en staarde er een half uur intens geconcentreerd naar, om het om te gooien met mijn telekinetische krachten (ik had alleen succes als ik het fakete door mijn knie tegen het tafelblad te stoten). Na De GVR kroop ik ’s nachts voor mijn slaapkamerraam in de hoop een reus door onze wijk te zien sluipen (maar níét de Bloedbottelaar, nee!). En na De Heksen heb ik een half jaar lang mijn moeder wakker geschreeuwd en vertrouwde ik niemand meer op straat die handschoenen droeg.
Net als hele generaties kinderen ben ik gevormd door Dahls verhalen. Ze prikkelen op een unieke manier je verbeelding, en tegelijk bereiden ze je voor op een wereld waarin niet alles perfect is. Waarin mensen ronduit wreed zijn. In Dahls werk worden kinderen opgegeten, verpletterd, of door het schoolhoofd aan hun vlechtjes over het hek geslingerd. Betere metaforen voor volwassen worden kan ik niet verzinnen. Toen Roald Dahls Britse uitgever bekendmaakte dat ze op aanraden van sensitivity readers honderden wijzigingen hebben aangebracht om de scherpe of politiek incorrecte randjes uit het werk te schrappen, viel de hele wereld erover. Van vrije denkers uit de literaire hoek tot, ironisch genoeg, dezelfde hysterische massa die nog geen week eerder auteur Pim Lammers dood wensten omdat hij ooit over het taboe der taboes heeft geschreven.
Het idee van sensitivity readers komt overwaaien uit de VS. Meer dan wat dan ook is het overcompensatie. In de wens om het goede te doen –minderheden een stem te geven– slaat men door. Ik ervaar het zelf ook. Personages in mijn boeken die iets politiek incorrects zeggen, gewoon omdat ik ze reëel wil neerzetten? Mijn Amerikaanse redacteur wil het schrappen (geloof me, Hans Teeuwen begrijpen ze daar niet). Nog zoiets: ik was te gast op een conventie. Een vrij bekende Amerikaanse SciFi-schrijfster deed super bekoeld tegen me, maar toen ze zag dat ik een vriend had (tien punten erbij) die ook nog eens gekleurd was (twintig punten erbij), werd ze ineens slijmerig lief. En ondertussen morren blanke heteroschrijvers dat ze daar steeds moeilijker uitgevers of media-aandacht vinden. Maar ja, als ze klagen valt iedereen over ze heen.
Het is vreselijk belangrijk dat we kunst en literatuur beoordelen op wat het is, niet op wat we in de kruistocht der moraalridderschap wíllen dat het zou moeten zijn. Zonder vrijdenkers, zonder mensen die grenzen opzoeken en er soms overheen gaan, staat de ontwikkeling stil. Kunst moet schuren. Het moet prikkelen. Het moet een eerlijk tijdsbeeld geven, waarin mensen dingen anders zeiden dan hoe we dat nu met voortschrijdend inzicht doen. En het moet discussie oproepen. Anders is het een veilige eenheidsworst. Nee, dáármee bereid je kinderen goed voor op het leven.
Gelukkig kwam Roald Dahls Franse uitgever meteen met een statement dat zij de teksten niet zullen aanpassen. Chapeau. En de Nederlandse uitgever, De Fontein? Die moest “eerst eens goed in gesprek met de Britten.” Lekker Nederlands weer. Waarom zouden we ook zelf eens voorop lopen, hè?
The Type 20 Furtivité Limited Edition is a testament to stealthiness. Its name was chosen to emphasise its military overtones and its exclusive and elusive character.
The anthracite shade provided by its Diamond-Like Carbon (DLC) coating offers enhanced durability and lends it a sleek, inconspicuous identity that subtly complements any outfit. Limited to 134 pieces. www.airain.com
It is essential to keep an automatic watch in motion to ensure precision and prolong its lifespan. SwissKubiK watch winders are designed and manufactured by hand with the greatest care to showcase your watches and protect their movement.
100% SWISS MADE
Komt het wellicht doordat het Britse koningshuis afgelopen jaar zo veelvuldig het nieuws en Netflix beheerste? In ieder geval maakt de nostalgische studentikoze look waar menig mannelijke royalty z’n vrije tijd in slijt, een comeback. Wil je ook een schoolvoorbeeld van goede smaak zijn? Pak er dan nog wat 00’s essentials als het baseballjack en het rugbyshirt bij en je geeft de Ivy League het nakijken.
De houtachtige, aromatische en sensuele touch blijft bij deze nieuwste versie van Code sterk aanwezig. Nieuw bij dit parfum zijn de irisnoten die dynamiek en frisheid geven en een verfijnde geur achterlaten. De fles is eco-verantwoord ontworpen en navulbaar, waarmee Armani laat zien dat ze haar steentje wil bijdragen aan een betere planeet. Ook zijn ingrediënten als de Braziliaanse tonkaboon, Franse salie en het Amerikaanse cederhout duurzaam geproduceerd.
Armani Code Parfum – 125 ml € 159 (refill - 150 ml € 159)
The Scent Magnetic van Boss, gecomponeerd door parfumeur Delphine Lebeau, is een sensuele, amberachtige, fruitige en leerachtige geur. Net wat intenser dan de voorgaande editie: The Scent. Uitgangspunt van Lebeau was contrasterende ingrediënten te gebruiken met een magnetische -en dus onweerstaanbare- uitwerking. De Eau de Parfum wordt gepresenteerd in een ronde flacon, gelakt in een diepzwarte tint met een goudkleurige ‘kooi’.
Boss The Scent Magnetic for Him - 100 ml € 129
Van je favoriete geur kun je nooit genoeg hebben. Gucci creëerde daarom een XL formaat (200 ml) van haar succesgeur Gucci Guilty. Guilty Pour Homme is zowel sensueel als decadent. De geur opent met pikante roze peper vermengd met Italiaanse citroen. In het hart oranjebloesem-absolute, iets dat traditioneel gebruikt wordt in vrouwelijke geuren en dat bekend staat als symbool van romantiek en onschuld. Daarbij komen nog neroli en Franse lavendel – uitgerekend de bloem die de beroemde playboy Casanova gebruikte om zijn liefdesbrieven mee te parfumeren. Mysterieus partchouli, hinten van leer en cederhout met een vleugje wierook maken het compleet. Om je helemaal onder te dompelen in deze geur gebruik je ook de bijbehorende nieuwe grooming lijn.
Gucci Guilty Pour Homme Eau de Parfum XL - 200 ml € 216, After Shave 90 ml €62, Shower Gel 150 ml € 33 en Deo Spray 150 ml € 48
Lekker om mee te nemen op vakantie of om in je sporttas te gooien; de verpakking in reisformaat past altijd. Een frisse en hydraterende parfumspray voor het lichaam die je huid verzorgt dankzij het extract van groene citrusvrucht uit Japan. Even sprayen en een lichte nevel laat een verkwikkende, warme geur achter. Met Italiaanse mandarijn, sensuele amandelachtige tonkaboonnoot en witte muskusnoot.
Chanel Allure Homme All-Over Spray - 100 ml € 82
Invictus Victory Elixir is de nieuwste krachtige herengeur van Paco Rabanne. Onder het motto ‘stap in de schijnwerpers en koester je moment van onsterfelijkheid’ werd een rijke, sprankelende en lang aanhoudende nectar van kruidige houtsoorten en sensuele frisheid gelanceerd. De geur is een nog rijkere, meer geconcentreerde versie van de bestseller Invictus Victory.
Keywords, Elise Glaudemans
Het hing medio jaren zeventig van de vorige eeuw al een tijdje in de lucht: BMW zou iets gaan doen tegen die oppermachtige Porsche 911. Tijdens de Autosalon van Genève van 1977 werd het gerucht bevestigd. E26 luidde de interne naam van het ambitieuze project, om later in showrooms te schitteren als BMW M1…
Laag, breed, futuristisch. En met een logische naam, want de strak gelijnde M1 was het allereerste model van de Beierse autobouwer dat door diens sportieve M-divisie, opgezet in 1972, werd ontwikkeld. M, dat stond voor Motorsport, werd geleid door ene Jochen Neerpasch. Deze voormalige autocoureur -en latere ontdekker van Michael Schumacher- had persoonlijk de nodige racesuccessen geboekt en wist van wanten. Na zijn racecarrière en diverse managementfuncties belandde hij in München, waar hij voor BMW de M-divisie opzette. Neerpasch wilde een circuitgerichte machine creëren die voor BMW de vlag kon voeren binnen de autoracerij. Bovendien zou een ‘burgerversie’ van de M1 niet alleen een alternatief voor de 911 bieden, maar ook klanten kunnen weglokken bij merken als een Ferrari, Aston Martin, Jaguar, Lotus…
Om de sterke Porsche 911 serieus uit te kunnen dagen, opteerde Neerpasch voor een auto voorzien van middenmotor. Maar bij gebrek aan de capaciteit om de vierhonderd M1’s te produceren die nodig waren om aan de homologatieregels te voldoen, benaderde BMW het fameuze Lamborghini. Deze Italianen golden indertijd als dé experts op het gebied van middenmotorontwerp. Gian Paolo Dallara, meesterbrein achter de Lambrghini Miura, de eerste supercar voorzien van een middenmotor, ontwikkelde voor de BMW M1 een spaceframe-chassis
M,
van buisvormig staal. Maar bijna liep dat fout. Economische tegenwind stak op en Lamborghini kwam in de problemen. Faillissement dreigde. Personeel kwam in opstand en bezette de fabriek. Maar vlak voor de deuren op slot gingen werden in de nachtelijke uurtjes snel alle prototypes van de
M1 vanuit de fabriek in Modena naar Duitsland gebracht. Project E26 was op het nippertje gered…
Ondanks dit ongeplande afscheid van Lamborghini bleef de ontwikkeling van BMW’s allereerste supercar een internationaal avontuur. Met de slanke, wigvormige carrosserie van glasvezel, ontworpen door Giorgetto Giugiaro van ItalDesign en gebouwd door Trasformazioni Italiana Resine. En het chassis geassembleerd door een andere firma uit het Italiaanse Modena, Marchesi. De gedeeltelijk voltooide auto’s werden vervolgens naar Duitsland gestuurd, waar Baur de motor installeerde. Aanvankelijk werd getwijfeld tussen een acht- of twaalfcilinder motor. Maar uiteindelijk werd gekozen voor modificatie van een bestaande motor, een met de hand gebouwde 3453 cc zescilinder in lijn, met brandstofinjectie en dubbele bovenliggende nokkenas, ontworpen door de fameuze Paul Rosche.
Tussen 1978 en 1981 werden slechts 455 M1’s geproduceerd. Welgeteld 56 daarvan moesten de autosportambities van BMW gaan vervullen.
De overige 399 exemplaren werden gebouwd in straatuitvoering, om het model voor wedstrijden te homologeren. De M1 die je op deze pagina’s
ziet is een van die 399 stuks, werd in 1980 fonkelnieuw geleverd in bij een geluksvogel Californië en bleef tot 2019 onder de hoede van een enkele familie. Origineel was hij blauw, maar op een kwade dag besloot de eigenaar dat wit toch mooier was. Gelukkig werd het wel een hoogwaardige spuitbeurt, resulterend in het strakke exterieur dat we nu zien.
De auto is topfit, in concoursstaat en staat te koop. Mocht je interesse hebben, neem dan eens een kijkje bij veilinghuis Sotheby’s. Vis je achter het net, weet dan dit: de voorloper van de BMW M1 was in 1972 de BMW Turbo met vleugeldeuren. Ook deze auto had een middenmotor en opklaplampen. Dat was echter een conceptwagen waarvan er slechts twee zijn gebouwd, die nu beide in musea staan. Onbetaalbaar dus. Exact dertig jaar ná de M1 verscheen de BMW M1 Hommage Concept. Een prachtige herinterpretatie van de legendarische klassieker, getekend door onder meer de Nederlander Adrian van Hooydonk. Echter, ook die ging niet in productie en is dus niet aan te komen. Maar… ook de recente plugin hybride BMW i8 wordt gezien als een rechtstreekse nazaat van de M1. En laat dat nou net een auto zijn waarvan je nu wél heel fraaie exemplaren tegen een enigszins redelijke prijs kunt aanschaffen. Dus mocht je een stukje M1 historie willen rijden, grijp dan je kans…
Origineel was hij blauw, maar op een kwade dag besloot de eigenaar dat wit toch mooier was.
Richard Branson, oprichter van de Virgin Group, is 72 jaar oud, maar aan pensioen denkt hij nog lang niet. Met journalist Nick Rufford sprak hij over het krijgen van zijn ‘astronaute wings’, zijn onwaarschijnlijke vriendschap met ruimterivaal Elon Musk, over Brexit, de ravage veroorzaakt door Covid19 (Branson moest delen van zijn bedrijven verkopen), de noodzakelijke decriminalisering van cannabis, zijn familie en…
hoe hij van plan is om 110 jaar oud te worden.
Op een besneeuwde dag begin 2008 was Richard Branson met zijn gezin aan het skiën in Verbier, Zwitserland, toen onverwacht Elon Musk in een sportwagen bij zijn chalet verscheen. “Elon had net zijn eerste auto gebouwd, naar Europa verscheept, en was ermee naar ons toe gereden om hem te laten zien,” zegt Branson. “We gingen er een ritje in maken en het bleek een buitengewoon comfortabele en mooie wagen te zijn. Ik heb het gevoel dat hij er misschien op hintte dat we in zijn bedrijf konden investeren, wat toen nog een vrij laag bedrag zou zijn geweest. Maar het kan ook zijn dat hij de wagen gewoon had meegebracht om ermee te pronken. Want hij was er terecht erg trots op.”
Branson had Musk een paar weken eerder leren kennen op de bruiloft van Larry Page, de miljardair mede-oprichter van Google en een wederzijdse vriend. De ceremonie vond plaats op Necker Island, Bransons Caribische thuis. Als onderdeel van de festiviteiten hadden Larry en Lucy, de pasgetrouwden, rond het eiland gekitesurft in witte outfits, op boards met de opdruk “L loves L”. Op een gegeven moment verscheen er naast hen een enorme tijgerhaaienvin in het water. Die bleek nep te zijn, gemaakt door Branson om de feestgangers te vermaken.
Musk vermeed de feestdrukte vooral en er was iets in zijn bedachtzaamheid en aarzelende manier van spreken dat Branson deed denken aan een jongere versie van zichzelf. In die tijd was Musk nog vrijwel onbekend buiten Silicon Valley. Maar hij was al serieus bezig met dingen die Branson ook erg aanspraken, waaronder het bouwen van elektrische auto’s die konden helpen de opwarming van de aarde te verminderen. De Tesla Roadster die
hij naar Verbier bracht, bestond uit het omhulsel van een in Groot-Brittannië gebouwde Lotus waarin Musk een batterij en een elektromotor had gelepeld. Het feit dat hij emissievrij was, maakte indruk op Branson, maar de kleine tweezitter stond niet op het punt de wereld te veranderen. Of althans, dat dacht hij. Uiteindelijk investeerde hij dus niet (niet een van zijn beste zakelijke beslissingen, bekent hij nu - hij had 200 keer kunnen terugkrijgen wat hij betaalde), maar de twee mannen bleven nauw contact houden. “Elon is enorm slim en nog gedrevener,” zegt Branson. “Ik bewonder zijn talent en zijn bereidheid om berekende risico’s te nemen. Hij is bij vele, vele gelegenheden slechts centimeters van een totale mislukking af geweest, maar bleef pushen. Hij is de Henry Ford van zijn generatie.”
In juli 2021 zou Musk, Bransons vriend en inmiddels ook rivaal, opnieuw een verrassingsbezoek brengen. Dit keer om hem succes te wensen op de dag dat VSS (Virgin Space Ship) Unity de recordboeken zou binnenschieten, door als eerste betalende passagiers mee de ruimte in te nemen, zwevend boven de door NASA erkende hoogte van 50 mijl. Branson was ‘s nachts wakker geworden in zijn haciënda in de buurt van het spacecenter van New Mexico en ontdekte Musk op blote voeten beneden in zijn keuken. Bij hem, diep in slaap, was baby X Æ A-12 (uitgesproken als X Ash A Twelve). Een familielid van Branson had hen binnengelaten.
“Ik denk dat het ongeveer 2.30 uur was,” herinnert Branson zich. “Ik werd twee uur eerder wakker dan de bedoeling was en sprong uit bed. Vrijwel direct realiseerde ik me dat het nog veel te vroeg was, maar tegen die tijd was ik al klaarwakker,” zegt hij. “Dus ging ik naar de keuken voor een kop koffie om de dag te beginnen. En daar zat Elon, die had besloten ons te verrassen. Hij was er met zijn baby. Elon is een nachtdier. Hij slaapt ‘s nachts nauwelijks; dat doet hij vooral overdag. We maakten een pot thee en gingen buiten onder de sterren zitten om bij te praten.”
Later die dag was Musk bij het spacecenter om te zien hoe Branson zijn negentig minuten durende missie voltooide. Terwijl hij boven de aarde zweefde -vijf minuten lang gewichtloos, zijn stem schor van emotie- beschreef Branson hoe het voelde om de ambitie van zijn leven te vervullen. “Aan alle kinderen hier beneden, ik was ooit een kind met een droom, opkijkend naar de sterren.”
De historische Virgin Galactic-vlucht met Branson aan boord vond negen dagen eerder plaats dan die van de Blue Origin, met die andere ruimtemiljardair, Jeff Bezos, aan boord. Het bracht het aantal records dat Branson de afgelopen vier decennia op zijn naam heeft gezet op zeven. Hij was de eerste persoon (met Per Lindstrand) die de Atlantische Oceaan overstak in een heteluchtballon, de eerste
die de Stille Oceaan overstak per ballon en de snelste die het Engelse Kanaal overstak in een amfibiewagen. Voordat hij met pensioen gaat zal hij wellicht nog een record claimen: dat van de oudste persoon die naar de ruimte reisde, momenteel in handen van William Shatner, ook bekend als Captain Kirk, op 90-jarige leeftijd. “Ik heb Virgin Galactic geboekt voor mijn 80ste, 90ste én 100ste verjaardag,” zegt Branson. “Waarschijnlijk boek ik ook voor mijn 110e verjaardag, want ik blijf een optimist. Ik hoop dat op minstens één van die reizen de kinderen en kleinkinderen meekomen.” Branson erkent dat hij dan nog wel twee decennia ruimtefit moet blijven om moedig een stap verder te gaan dan ‘Captain Kirk’.
Als we elkaar ontmoeten in New York is hij nonchalant gekleed, in een open overhemd zonder stropdas. Zijn grijze haardos ziet er winderig uit, alsof hij net nog bij Necker Island aan het kitesurfen was. Dankzij een rigoureus regime van fietsen, fitnesstrainingen en Pilates ziet de 72-jarige er fit en sterk uit, maar hij heeft zijn risicobereidheid wel teruggeschroefd, zegt hij. Nooit meer met heteluchtballonnen midden op zee landen, of gered worden uit zinkende speedboten in woelig water, zoals gebeurde in 1985 tijdens een poging om het trans-Atlantische snelheidsrecord te breken (hij deed een jaar later alsnog een geslaagde poging).
In de nieuwe editie van zijn autobiografie vermeldt hij het aantal ‘close calls’ dat hij heeft gehad, de keren dat zijn hang naar actie en avontuur hem bijna fataal werd. Het zijn er 79. In 1986 trok hij tijdens een parachutesprong aan het verkeerde koord, waardoor hij zijn hoofdparachute kwijtraakte. Op het nippertje trok een instructeur aan het koord van zijn noodparachute en redde zo zijn leven. In 2004 sprong hij met een bungee van de Victoriawatervallen en sneed daarbij zijn hoofd open, waarbij hij ternauwernood aan ernstig letsel ontsnapte…
Met uitzondering van de ruimtevluchten wil Branson de komende jaren zo veel mogelijk met beide voeten op de grond blijven, zodat hij tijd kan doorbrengen met zijn vrouw Joan, 74, met wie hij nu 33 jaar getrouwd is. En met zijn vijf kleinkinderen van dochter Holly en zoon Sam. Hij vult notitieboekjes met dagelijkse verslagen vol “ideeën, gedachten, verzoeken en herinneringen”. Maakt hij zich soms zorgen dat hij vergeetachtig wordt?
“Bloody hell,” zegt hij lachend. “Ik kan het me niet herinneren. Gelukkig ben ik nog redelijk scherp, maar er gebeurt van alles in de hersenen en soms denk ik dat het gewoon vol zit.” Een van de dingen die hem bezighouden, is het nakomen van zijn beloftes aan klanten die ritten op zijn raketten hebben geboekt, waaronder naar verluidt Leonardo DiCaprio, Angelina Jolie en Justin Bieber. “We hebben 900 mensen die zich hebben aangemeld om naar de ruimte te gaan,” zegt hij. Tickets op Virgin Galactic kosten momenteel 450.000 dollar, maar Branson denkt dat de tarieven uiteindelijk kunnen dalen tot 30.000 dollar of minder. De volgende commerciële vlucht staat gepland voor komende zomer. Om gelijke tred te houden met de vraag, bouwt hij een derde ruimteschip naast de twee reeds voltooide ruimteschepen. Maar met slechts ruimte in elk voor maximaal zes passagiers zal het even duren voordat alle aspirant-astronauten aan de beurt komen. Musk heeft een voorrangspositie, hij stortte meer dan tien jaar geleden een aanbetaling van 10.000 dollar. Maar zijn astronautentraining kan worden uitgesteld terwijl hij met andere dingen bezig is, geeft Branson aan, verwijzend naar de
onrustige overname van Twitter door zijn vriend. “Ik zou heel blij zijn hem aan boord te zien, maar hij heeft duidelijk zijn handen vol op dit moment.” Gelden er nog speciale vriendentarieven door ruimtereizen? “We doen niet aan kortingen voor de ruimte, zelfs niet bij Elon.”
Als je nieuwsgierig bent naar waarom de man die eigenaar is van SpaceX -‘s werelds meest succesvolle commerciële lanceringsbedrijf- op de ruimtelijn van Branson wil vliegen, dan komt dat omdat het bij SpaceX bij het sturen van astronauten naar de ruimte gaat om orbitale vluchten. Virgin Galactic daarentegen brengt burgers naar de rand van de buitenste atmosfeer en weer terug naar aarde in een sub-orbitale vlucht. “Er is een groot verschil tussen orbitale en sub-orbitale ruimtevluchten dat het publiek niet helemaal begrijpt,” legde Musk uit toen ik hem in 2011 interviewde, net nadat hij zijn vlucht bij Branson had geboekt. “Om een orbitale ruimtevlucht te maken, moet je een eindsnelheid hebben van 25 keer de geluidssnelheid - Mach 25. Terwijl je bij sub-orbitaal kunt wegkomen met een eindsnelheid van Mach 3. “Wat Branson doet is gaaf,” voegde hij er enthousiast aan toe. “Het is geweldig en ik heb direct een kaartje gekocht. Ik heb om een [vertrek]datum gevraagd. Wanneer het precies moet gaan gebeuren weet ik nog niet, maar ik ben zeker van plan om op dit ding te vliegen.”
Virgin Galactic was de grootste gok van Branson. Het duurde zeventien jaar, plus het harde werk van bijna duizend ingenieurs, technici en piloten en 1 miljard dollar om zijn eerste missie te volbrengen. Dat ging niet zonder flinke tegenslagen. Bij een ongeval kwamen in 2007 drie mensen op de grond om het leven en één piloot stierf en een andere raakte ernstig gewond toen de VSS Enterprise tijdens een testvlucht in 2014 in de lucht uit elkaar viel. Achteraf verklaarde een geschokte Branson: “Bij het zoeken naar de grenzen van menselijke capaciteiten en technologieën staan we op de schouders van reuzen. Gisteren kwamen we tekort.” Een officieel onderzoek legde de schuld van het incident bij menselijk falen en fouten bij het bedrijf dat was ingehuurd om het ruimteschip te besturen en de piloten op te leiden. Als kind werd Branson constant door zijn familie uitgedaagd tot van alles en nog wat, om zijn tomeloze energie enigszins tot bedaren te brengen.
Geïnterviewd voor een nieuwe HBO-documentaire, zegt Vanessa, zijn zus, dat Branson vandaag de dag zou worden gediagnostiseerd als ‘volledige ADHD’. Is dat waar? “Ik vroeg aan mijn vrouw of ik zowel dyslexie als ADHD had en ze zei: alleen op de momenten dat ik naar haar luisterde. Toen pauzeerde ze even en vervolgde: maar Richard, je hebt wel een soort syndroom waar nog geen naam voor bestaat.”
“Ik kwam het dichtst bij depressiviteit in de buurt tijdens Covid, toen de dingen er heel, heel somber uitzagen.”
Kan hij aan het eind van de dag tot rust komen en ontspannen of is hij net als Musk een nachtbraker? “Ik slik wat melatonine om te helpen en soms neem ik voor de zekerheid een slaappil. Ik heb echt een goede nachtrust nodig. Als er iets is misgegaan, laat ik me er meestal niet door van de wijs brengen, in ieder geval niet te lang. Ik kwam het dichtst bij depressiviteit in de buurt tijdens de eerste weken van Covid, toen de dingen er heel, heel somber uitzagen.
Ruim twee jaar geleden werd Branson geconfronteerd met de gedachte dat zijn imperium, met een waarde van 3,6 miljard Britse Ponden, wel eens zou kunnen instorten. Door de overheid opgelegde lockdowns dwongen hem zijn vliegtuigen aan de grond te houden, zijn hotels en sportscholen te sluiten en Scarlet Lady, zijn nieuwe cruise-paleis van £ 500 miljoen, in de mottenballen te zetten, omdat het virus luxeschepen in besmettingshaarden veranderde. Als toppunt van slechte timing kwam het schip met ruimte voor 2800 passagiers in april 2020 in de vaart, net toen de pandemie toesloeg. “Covid was absoluut het meest rampzalige dat Virgin ooit is overkomen,” zegt Branson hoofdschuddend. “We hebben met man en macht gevochten om alles bij elkaar te houden.
Na de pandemie is de vraag naar hotelbedden enorm gestegen in de stad die nooit slaapt, legt hij uit, en de bouwers haasten zich naar de finish. Het is een teken van de terugkeer, althans in de VS, van de feelgood-factor; dat vage ding, dat altijd de levensader is geweest van Bransons bedrijven. Al sinds zijn dagen als jonge muziekmagnaat, toen hij begon met het verkopen van afgeprijsde platen en het contracteren van bands als de Rolling Stones, Culture Club en de Sex Pistols. Sommige van zijn start-ups waren spectaculaire mislukkingen -Virgin Cola, Virgin Brides, Virgin Cars- maar dankzij een neus voor het volgende én de bereidheid om zijn fiches te verzilveren en verder te gaan, is hij er nog steeds, deze door de strijd gehavende maar volledig intacte zeventiger.
Wanneer zijn nieuwe hotel voltooid is, zal het zich aansluiten bij een keten van aardse Virgin Hotels (Chicago, Dallas, Las Vegas, Nashville en New Orleans zijn al open) en, zo hoopt hij, uiteindelijk een hotel dat in de ruimte zweeft, waar gasten kunnen genieten van een panoramisch uitzicht op de maan. Branson geeft toe dat de verkoop van zijn meerderheidsbelang in zijn ruimtedienst één van de moeilijkste beslissingen was die hij ooit heeft moeten nemen. Maar hij is filosofisch. Niemand heeft ooit gezegd dat zaken eerlijk zijn, reflecteert
We hadden uit voorzorg gediversifieerd in veel verschillende sectoren, maar precies álles waarin we hadden gediversifieerd, werd door Covid in de war gestuurd: luchtvaart, vrije tijd, hotels, sportscholen, banken en cruises. Elke week was er een nieuwe crisis die ons met de ondergang bedreigde.” Ironisch genoeg was het zijn meest riskante onderneming die uiteindelijk de rest van de Virgin Group te hulp kwam. “Ik moest 85 procent van de aandelen van Virgin Galactic verkopen om Virgin Atlantic in leven te houden. Als dat niet was gebeurd, zou de luchtvaartmaatschappij er vandaag niet meer zijn.”
Branson vertelt dit verhaal zittend op een bank in het karkas van een gebouw en omringd door baksteenstof, hout en gipsplaat. Nee, niet weer een gestrand project, maar een wolkenkrabber met 460 kamers en 38 verdiepingen met uitzicht over Lower Manhattan en over het Empire State Building. De toren wordt gestript en omgebouwd tot een nieuw Virgin Hotel.
hij. Als troost haalde hij honderden miljoenen op met een openbare verkoop van Virgin Orbit, een ruimtevaartbedrijf dat een vergelijkbaar goedkoop lanceersysteem als Galactic gebruikt om satellieten in een lage baan om de aarde te brengen. De waarde van het bedrijf steeg tot $ 3,7 miljard als gevolg van een explosieve groei van satellietcommunicatie en verkenning. Daags na dit interview zou er een allereerste lancering plaatsvinden vanaf Britse bodem (eentje die mislukte en waarbij de negen satellieten aan boord verloren gingen. Zie ook kader – red.). Is hij bang dat hij zaken steelt van Musks commerciële lanceringsbedrijf SpaceX? Branson benadrukt
“Het is belangrijk om ‘s avonds vrienden te blijven met je rivalen en overdag hard en eerlijk te strijden.”
Virgin Orbit, een afsplitsing van ruimtetoerismebedrijf
Virgin Galactic, werd in 2017 opgericht door Branson als gespecialiseerd satellietlanceringsbedrijf. Virgin Orbit laat zijn LauncherOne-raket vallen vanaf een gemodificeerde Boeing 747-400 genaamd Cosmic Girl, waarna deze de ruimte in schiet om zijn beoogde missie te volbrengen. Na een mislukte eerste testvlucht in mei 2020 realiseerde het bedrijf vanaf begin 2021 vier succesvolle vluchten, waarmee lichte satellieten in een baan rond de aarde werden gebracht. Desondanks rapporteerde Virgin Orbit tot en met 30 september een nettoverlies van $ 139,5 miljoen. Op 9 januari 2023, tijdens de zesde lancering van het bedrijf, stopte de motor van de tweede trap voortijdig, waardoor de raket terugviel naar de aarde en verbrandde in de atmosfeer. De satellieten die aan boord waren gingen verloren. Het aandeel Virgin Orbit kelderde door dit incident flink in waarde. Niet lang hierna werd bekend dat Virgin Orbit een extra 10 miljoen dollar had opgehaald bij Virgin Investments Limited, een investeringsmaatschappij die eigendom is van Sir Richard Branson. Critici merken op dat dit bedrag laag is en slechts volstaat voor enkele weken, mede gezien de hoge overhead- en loonkosten van het bedrijf. Later dit jaar –waarschijnljk rond eind maart–zal meer bekend worden over de financiële solvabiliteit van Virgin Orbit – redactie Gentlemens Watch.
gebaart om zich heen om aan te geven dat veel staten in Amerika dit al zonder ernstige gevolgen hebben gedaan. “De oorlog tegen drugs is al zeventig jaar aan de gang. Als zakenman zou ik daar 69 jaar geleden al mee zijn gestopt omdat het een verschrikkelijke mislukking is. Het heeft honderdduizenden levens verwoest, mensen die wegkwijnen in gevangenissen, mensen die geëxecuteerd zijn in Singapore, Saoedi-Arabië en andere landen. Hetzelfde gebeurde met alcohol in de Verenigde Staten in de jaren twintig en begin jaren dertig. Elk jaar verdwijnt er 390 miljard dollar naar de onderwereld, via drugs. Nu gaan er belastingen [van marihuana] naar onderwijs, naar gezondheid, terug naar de samenleving. Er zijn dus moedige regeringen over de hele wereld nodig om het juiste te doen.”
dat geld minder belangrijk is dan vriendschap. “Elon en ik zijn twee heel verschillende mensen, maar hebben samen veel meegemaakt. Het is belangrijk om ‘s avonds vrienden te blijven met je rivalen en overdag hard en eerlijk te strijden.”
In ieder geval is SpaceX tot op heden al zijn concurrenten te slim af in de commerciële ruimterace. Zijn raketten zijn hoger en verder gevlogen dan die van Branson en Musk kijkt dan ook al uit naar zijn volgende doel: vluchten naar Mars. Branson denkt ondertussen na over andere manieren om high te worden. Hij wil dat cannabis wordt gedecriminaliseerd. Hij
Branson is aan het nadenken over een Virgin Hotel in Londen. Hij komt tegenwoordig nog maar af en toe naar zijn geboorteland Groot-Brittannië. “Het is momenteel een puinhoop in het Verenigd Koninkrijk,” zegt hij, verwijzend naar wat hij beschouwt als de gevolgen van de Brexit. “Het was een vergissing van Groot-Brittannië om geen deel uit te willen maken van de [interne] markt en het niet te regelen zoals bijvoorbeeld Zwitserland heeft gedaan. Ik ga vermoord worden omdat ik dit zeg, maar het zij zo. Er gaat ongeveer twee procent van het bbp per jaar verloren [als gevolg van de Brexit], wat heel veel geld is. De andere [Europese] landen zullen sterker worden.”
De vriendschappelijke band tussen de twee ondernemers is verrassend als je kijkt naar hun contrasterende achtergronden en het leeftijdsverschil van 21 jaar. Musk, geboren in 1971, was een computer whizzkid die al op 12-jarige leeftijd begon met het schrijven van spelsoftware en een fortuin verdiende met de verkoop van PayPal, het online betalingssysteem dat hij hielp bouwen. Hij stopte de opbrengsten in Tesla en SpaceX (afkorting van Space Exploration). Branson is een voortijdig schoolverlater die nooit een computer heeft gebruikt en nog steeds met de hand schrijft in een verzameling notitieboekjes.
Toch lijken ze ook op elkaar: verlegen mannen die showmannen zijn geworden, maar die nog steeds in het openbaar met hun mond vol tanden staan. Beiden werden gepest op school. Beiden hebben de tragedie meegemaakt van het verlies van hun eerstgeboren kinderen. Nevada Alexander Musk was tien weken oud toen hij in 2002 stierf door wiegendood. Musk en zijn eerste vrouw, Justine, hadden hem in zijn wieg te slapen gelegd, maar toen ze later kwamen om hem te controleren, ademde hij niet meer. “Tegen de tijd dat het ambulancepersoneel hem reanimeerde, had hij al zo lang geen zuurstof meer gekregen dat hij hersendood was”, schreef Justine later. Bransons eerste dochter, Clare Sarah, stierf in 1979 in een couveuse in een Schots ziekenhuis. Ze was pas vier dagen oud. Doktoren dachten dat Joan, de partner van Branson, een aanval van blindedarmontsteking had. Het bleek een vals alarm, maar toen ze werd geopereerd om het te onderzoeken, veroorzaakte dat een vroege bevalling en werd Clare 15 weken te vroeg geboren. “We baden dat het ziekenhuis haar in leven zou houden, maar het mocht niet zo zijn”, zei Branson. “Het herstelproces kost tijd en dat begon pas echt toen Holly 18 maanden later werd geboren.”
Na hun ontmoeting in Zwitserland, toen Musk opdook met zijn eerste elektrische auto, nodigde Branson zijn ruimterivaal in 2008 uit op Necker Island, toen hij gastheer was van een klimaattop. Enerzijds was het een kans voor Musk om kitesurfen uit te proberen, maar tegelijkertijd ook een om te praten over de technische uitdagingen van raketten. Tijdens het verblijf van Musk lieten de twee de andere gasten –waaronder Tony Blair– dan ook regelmatig achter en maakten lange
strandwandelingen.
Net als Branson wist Musk hoe het voelt om in de afgrond te staren wanneer een van zijn vroege ondernemingen op een faillissement afstevende. Terugkijkend op de eerste drie mislukte pogingen om zijn Falcon-raket te lanceren en die tijd dat Tesla bijna failliet ging, vertelde Musk me ooit tijdens een interview: “Dat was de donkerste tijd … de tijd dat ik emotioneel echt aan de grond zat. Ik herinner me nog dat ik wakker werd en dacht: wauw, ik had nooit verwacht dat ik een zenuwinzinking zou kunnen krijgen. Maar ik was er echt dichtbij.”
Beide mannen hebben gestreden tegen diepgewortelde belangen in diverse branches en zijn de strijd aangegaan met kartels: Musk, de autogiganten en hun beschermde systeem van verkoop via dealers (Tesla verkoopt auto’s rechtstreeks aan klanten); Branson, de luchtvaartmaatschappijen, die probeerden zijn jonge vervoersbedrijf in de kiem te smoren. British Airways huurde zelfs privéspionnen in en probeerde hem via een campagne vol smerige trucs het leven zuur te maken.
Na deze moeilijke tijden samen te hebben overleefd, zagen ze hun gok in de ruimtevaart lonen en hun fortuin groeien. Musk veranderde Tesla in ‘s werelds meest waardevolle autobedrijf – op een gegeven moment zelfs meer waard dan Toyota, Volkswagen, Mercedes en Ford tezamen. SpaceX heeft inmiddels tientallen succesvolle lanceringen gehad, waaronder een bemande vlucht naar het internationale ruimtestation ISS. Beide mannen vliegen de wereld rond in Falcon 900-privéjets, hoewel Branson vertelt dat de zijne nu te koop staat. (“Als u een Falcon wilt kopen, bent u van harte welkom.”)
Maar er zijn ook duidelijke verschillen, misschien een weerspiegeling van het feit dat ze een generatie uit elkaar liggen. Branson heeft de afgelopen 47 jaar doorgebracht met Joan, met wie hij twee overlevende kinderen heeft. Musk scheidde in 2008 van zijn eerste vrouw voordat hij twee keer trouwde én twee keer scheidde van Talulah Riley, een Britse actrice. Hij ging ook uit met Amber Heard en heeft kinderen met de Canadese popster Grimes (echte naam Claire Elise Boucher), en door IVF met Shivon Zilis, een leidinggevende bij zijn Neuralink-bedrijf, waardoor zijn totale aantal overlevende kinderen op negen komt.
Heeft Brexit hem ervan weerhouden om in Groot-Brittannië te investeren? “Ja. Als we een extra dollar of een extra pond te besteden hebben, zullen we daarmee eerder een grotere markt betreden. Amerika is een even grote markt als Europa. We zitten hier in New York in een groot hotel. Helaas is zoiets in Groot-Brittannië momenteel onmogelijk te realiseren. Maar dat zal niet eeuwig duren. Het is afwachten tot je op een dag een regering hebt die dapper genoeg is om dingen te veranderen.”
Hij heeft een verleden waarin hij bedrijven heeft gestart, om ze vervolgens te sluiten als ze niet presteren. Weet hij eigenlijk hoeveel bedrijven hij heeft? Voor het eerst tijdens dit interview kijkt Branson enigszins onthutst. “Ik weet het niet precies,” zegt hij. “Een flink aantal, denk ik. Ik weet dat ik tijdens mijn leven ongeveer 400 bedrijven heb opgestart en 1,5 miljoen mensen in dienst heb genomen. Zo veel, dat ik continu mensen blijf tegenkomen die ooit voor Virgin werkten, wat heel dankbaar is.”
Hij stopte een tijdje met alcohol drinken, nadat hij in 2009 dronken had geflirt met Jessica Michibata, die destijds de vriendin was van Jenson Button, de Formule 1-wereldkampioen van dat jaar. “Ik kan me niet herinneren dat ik daarvoor of daarna ooit zó dronken ben geweest,” geeft Branson toe in zijn autobiografie. De details van wat er is gebeurd zijn weggelaten uit de laatste herziening van de memoires, maar hij bekende in een vorige editie dat hij haar in een restaurant in Melbourne had benaderd en haar “dwaas” had verteld “hoe prachtig ze was”. Button, die in het toilet was toen het incident plaatsvond, zei dat hij haar een ongemakkelijk gevoel gaf. “Jenson voelde zich begrijpelijkerwijs beledigd,” gaf Branson toe. Hij verontschuldigde zich later.
Waar heeft hij spijt van? “Ik denk dat ik een triest persoon zou zijn als ik spijt zou hebben. Ik heb het geluk gehad een
buitengewoon leven te leiden, met een buitengewoon gezin, ouders, vrouw, kinderen, kleinkinderen en heel veel geweldige vrienden. Ik heb heel, heel veel geluk gehad. Geen spijt dus.”
Hij zegt dat hij veel opvattingen deelt met Barack Obama, een andere bezoeker van zijn Caribische huis. Betekent dit dat hij ook gelooft in een of andere vorm van eeuwige beloning? “Nee, ik zou graag eeuwig leven, maar ik denk dat ik meer darwinistisch dan religieus ben.” Als hij uiteindelijk de dood onder ogen moet zien, hoopt hij dat dit niet is terwijl hij probeert een nieuw record te vestigen, maar gewoon vredig in zijn slaap. “Bij voorkeur 110 jaar oud,” voegt hij er grinnikend aan toe.
En in tegenstelling tot Musk, die hoopt te sterven op Mars (hoewel “niet bij impact”, grapt Musk), heeft Branson geen zin om zijn laatste adem uit te blazen op een andere planeet. Noch om zijn as de hemel in te laten schieten met één van zijn eigen raketten. In plaats daarvan wil hij zijn dagen beeindigen op Necker, het onbewoonde eiland dat hij in 1978 via zijn bedrijf kocht. Destijds bouwde hij nog aan Virgin Records en werd aangetrokken door het feit dat het op de Britse Maagdeneilanden lag. De vraagprijs was destijds $ 6 miljoen, maar hij wachtte en betaalde uiteindelijk slechts $ 180.000, waarbij hij de uitgaven aan collega-directieleden van Virgin rechtvaardigde door te zeggen dat hij van plan was daar een opnamestudio te bouwen. De echte reden, geeft hij nu toe, was “om Joan het hof te maken”, zijn toekomstige vrouw. “Necker is mijn lievelingsplek, waar ik verliefd werd op Joan toen ik 28 jaar oud was en waar ik het geluk heb om te wonen. Ik verwacht op Necker te blijven, waarschijnlijk voor de eeuwigheid.”
Finding My Virginity, de bijgewerkte autobiografie van Richard Branson, wordt uitgegeven door Penguin Books.
Fashion-expert Luke van den Bergh, buyer en product developer bij The Society Shop, laat je zien wat dé trends en stijlen zijn voor de komende warme maanden.
Nu de meeste mensen het thuiswerken in een hoody wel zo’n beetje beu zijn, vele huwelijksfeesten zijn losgebarsten en er weer meer ruimte bestaat voor updressing is de vraag naar pakken extreem toegenomen. Bij de Italiaanse weverijen uit het Noord-Italiaanse stadje Biella zijn zelfs enorme tekorten ontstaan. Eén van de meest beroemde weverijen is misschien wel Loro Piana, die met de kleurrijke Summertime collectie, bestaande uit een blend van wol, linnen en zijde, de absolute winnaars zijn van deze zomer. Liefhebbers moeten er snel bij zijn, want de vraag is groot en de voorraden zijn zeer beperkt.
Natuurlijke tinten doen het al een tijdje goed en binnen dat spectrum zijn de zandtinten de absolute trend. Van het lichtste beige tot diep donker bruin; we zien deze kleuren deze zomer veel terug binnen alle productgroepen. Bijkomende voordelen zijn de luxe uitstraling en het gemak van combineren met andere kleuren zoals oranje, wit en denim blauw.
De polo draait al ruim honderd jaar mee in het modebeeld en is nog steeds ‘never out of fashion’. De pique stof en het gebreide ribboord blijven in de basis onveranderd, maar achter de schermen is er in de tussentijd veel ontwikkeld. Zo worden er veel lichtere pique stoffen gebruikt dan een aantal jaren geleden en wordt er een klein beetje elasthan toegevoegd voor stretch en dus meer comfort. Door de toevoeging van echte parelmoeren knopen, Italiaanse kleurstellingen en verfijnde details verdwijnt de polo uit de sportieve hoek en ontstaat een luxe smart casual look.
Ook op het gebied van schoenen volgen de ontwikkelingen elkaar snel op. De vraag naar meer comfortabele artikelen heeft ook deze productgroep bereikt, wat heeft geleid tot modellen met een volledig gebreide (knitted) ‘upper’, de bovenkant van de schoen. Door sommigen wordt dit oneerbiedig een ‘sokschoen’ genoemd, maar daarmee wordt het product tekort gedaan. Zeker de meer luxe fabrikanten gebruiken materialen die de drager absoluut ten goede komen. Denk aan het Italiaanse Tallia di Delfino, een stoffenleverancier die een blend heeft ontwikkeld van wol, spandex en katoen, die tegelijkertijd zowel
De combinatie van traditioneel vakmanschap en de nieuwste technologische ontwikkelingen op het gebied van stoffen en verwerkingen neemt sinds een aantal seizoenen een enorme vlucht. Heel gek is dit niet; de consument die de stap heeft genomen naar deze artikelen wil door de hoge mate van comfort en de vele functionele eigenschappen eigenlijk niet meer terug. Denk aan een pak vervaardigd van nylon en elasthan, ontwikkeld door het Italiaanse Eurojersey en een travel trenchcoat van vergelijkbaar materiaal. Beide zijn kreukvrij, zacht, ademend, snel droog en voorzien van veel stretch voor ultiem comfort.
De modellen van de Meister en max bill lijnen, waarvan de wortels respectievelijk teruggaan tot de jaren 1950 en 1960, behoren vandaag tot de horlogeklassiekers van Junghans.
Zij genieten een grote populariteit als dagelijkse metgezel en worden bij tal van gelegenheden gedragen. Junghans speelt nu in op de vraag naar horloges die nog net iets beter bestand zijn tegen dagelijks gebruik, door alle Meister- en JUNGHANS max bill-modellen standaard uit te rusten met enorm krasbestendig saffierglas. Dankzij de zorgvuldig vervaardigde en speciaal gebogen glazen behouden de modellen hun karakteristieke vormgeving en winnen ze bovendien nog aan gebruikswaarde en duurzaamheid. De modellen zijn niet alleen beter bestand tegen krassen, maar zijn tegelijk ook uitgerust voor een dynamisch dagelijks leven met een waterbestendigheid tot 5 bar.
Betere weerstand met ongewijzigde optiek – deze eis gold ook voor het nieuwe horlogeglas zelf: Al decennia lang is de bijzonder hoge welving van het glas met lage lichtbreking een centraal designkenmerk van Junghans horloges. Om beide eigenschappen te kunnen reproduceren met het meer resistente glas, moeten de sneden van de binnenste en buitenste welvingen perfect op elkaar zijn afgestemd voor ideale optische eigenschappen. Bovendien is voor de productie van deze karakteristieke welving ongeveer driemaal zoveel van het kostbare materiaal nodig als voor vlak saffierglas.
Het resultaat van dit proces is indrukwekkend onopvallend en weerspiegelt toch datgene wat de horloges van Junghans al decennialang tot gekoesterde klassiekers maakt: de liefdevolle combinatie van schoonheid en praktische waarde tot een tot in het kleinste detail samenhangend geheel.
Voor meer informatie: info@timecompany.nl of 0031-570-514200
Zoals alle Junghans klassieke horloges, is de Meister Chronoscope ook uitgerust met dit robuuste saffierglas.
De combinatie van schoonheid en functionaliteit: met de nieuwe saffierglazen vindt de designfilosofie van Max Bill zijn logische voortzetting.
Since the 1930s the finest watches of the company have borne the Meister appellation. They continue to feature a skilful blend of the fascination with watchmaking and aesthetic design. Junghans Meister Chronoscope: Self-winding movement, stopp function, water-resistant up to 5 bar. www.junghans.de For more information info@timecompany.nl or tel. 0031-570-514200
All Junghans models are available with sapphire crystal.
Tot op de dag van vandaag zien we nieuwe horloges voortborduren op vintage designs.
Sommige zijn directe re-issues, andere slechts lichtjes geïnspireerd op hun vintage voorgangers. Hoe komt dat toch? En zou het soms zo kunnen zijn dat vrijwel álle horloges vintage-geïnspireerd zijn?
HOOGTIJDAGEN VAN HORLOGEONTWERP
Een horloge om de pols is nog niet zo héél lang gemeengoed. De twintigste eeuw was namelijk al een eind onderweg toen het polshorloge prominent in het straatbeeld verscheen. En toen deze ontwikkeling
eenmaal goed op gang was en onomkeerbaar bleek, braken hoogtijdagen aan voor de Zwitserse horloge-industrie. De Tweede Wereldoorlog zorgde vervolgens voor een versnelling in de ontwikkeling van functionele, degelijke horloges. Daarna duurde het tot aan de ‘quartz-crisis’ (1970 tot eind jaren tachtig) voordat de Zwitserse mechanische horloges echt zwaar weer te verduren kregen. De jaren veertig tot en met zestig kun je met wat goede wil dus de hoogtijdagen van deze industrie noemen. Kijk je puur naar horlogeontwerp, dan moet je de jaren zeventig daar ook toe rekenen.
Praktisch elk iconisch horloge dat we vandaag kennen heeft dan ook zijn roots in deze periode. We noemen: Fifty Fathoms, Submariner, Navitimer, Speedmaster, Datejust, Seamaster, Nautilus, Portugieser, Royal Oak… en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Deze modellen zijn zonder uitzondering door de decennia heen subtiel geëvolueerd. Geen merk durft dergelijke iconen radicaal aan te passen. En ze zijn vandaag misschien nog wel geliefder dan ooit tevoren.
Je zou kunnen stellen dat het horloge geperfectioneerd werd in het midden van de twintigste eeuw. Elke niche kreeg eigen specialistische horloges. Horloges voor alledag werden betrouwbaarder en robuuster. Praktische complicaties werden optimaal afleesbaar gemaakt. Veel van de kenmerken die we nu mooi vinden, werden ontwikkeld om de betrouwbaarheid en afleesbaarheid te optimaliseren.
Je mag je dan ook afvragen of het wel zinnig is om af te wijken van de ontwerp-taal uit de hoogtijdagen. Je kunt natuurlijk een kastvorm en een set wijzers verzinnen die nog nooit eerder vertoond zijn. De grote vraag is echter: wordt het horloge daar beter van? Meestal is het resultaat weliswaar origineel, maar gaat dit ten koste van de functie. Soms ziet het er zelfs ronduit gezocht uit. Alsof de briefi ng was: “Ontwerp een duikhorloge, maar probeer niet aan de Fifty Fathoms, Seamaster en Submariner te denken.” Dat kan zomaar in moeilijkdoenerij resulteren.
duidelijk leunen op de taal die werd
De ontwerpen die daaruit voortkwamen hadden een puurheid, ingegeven door functionaliteit. Dat resulteerde in de kasten, wijzerplaten, wijzers, kronen, uurmarkers en andere design elementen die we nu heel gewoon vinden. Door die bril bezien zijn modellen als de Rolex Explorer en Omega Speedmaster zo ongeveer perfecte horloges. Niet zo gek dat de huidige Explorer en Speedmaster er nog nagenoeg hetzelfde uitzien als weleer. Veel moderne horloges zijn technisch natuurlijk wél doorontwikkeld. Nauwkeuriger uurwerken, langere gangreserves en service intervallen, grotere drukbestendigheid en materialen die niet of nauwelijks verouderen werden geïntroduceerd. Maar aan het uiterlijk van het polshorloge veranderde opvallend weinig.
Zo nu en dan lukt het wel. Denk bijvoorbeeld aan de unieke visuele taal die F.P.Journe ontwikkeld heeft. Deze horloges zijn compleet origineel en lijken niet op iets dat eerder al bestond. Toch zie je dat deze ontwerpen duidelijk leunen op de taal die werd ontwikkeld in de gouden periode. Ze hadden in dat opzicht ook in de jaren zestig ontworpen kunnen zijn, alleen… is dat niet het geval.
Speedmaster zo ongeveer perfecte
Veel moderne horloges zijn technisch natuurlijk wél doorontwikkeld.
Een ander mooi voorbeeld is de Zeitwerk van A. Lange & Söhne. Dit horloge oogt heel vernieuwend, en dat is het ook. Maar wanneer je goed kijkt, zie je dat het maar een paar elementen zijn die niet rechtstreeks uit de gouden periode stammen. Lettertypen, kast vorm, croco band, wijzers, kleuren, texturen, het is allemaal vertrouwd. En daardoor heeft de modernistische, brutalistische wijzerplaat-layout met ingelegd, contrasterend vlak zo’n sterk effect. Er wordt weleens gezegd dat de mooiste muziek vertrouwd klinkt met een kleine verrassing. De Zeitwerk volgt dat recept precies. Er zijn natuurlijk ook merken die de kunst van tijdweergave naar een ander niveau tillen. Denk aan de creaties van bijvoorbeeld MB&F. Ook deze horlo -
ges zijn totaal origineel. Echter, puur als horloge zijn ze geen verbetering van de standaard die in de vorige eeuw werd gezet. Het is weliswaar heel knap en kunstig, maar dat gaat ten koste van afleesbaarheid en de elegantie van de simpelst mogelijke oplossing. Je kunt dit soort horloges dan ook meer als kunst zien dan als praktisch horloge.
De Rolex en Tudor horloges waar de Heritage Black Bay op is geïnspireerd, hebben dus de visuele taal van het duikhorloge geperfectioneerd. Dat verklaart waarom nieuwe Tudors gebruik maken van die taal. Maar dat maakt een horloge nog niet persé vintage-geïnspireerd. De Tudor Pelagos maakt bijvoorbeeld gebruik van die-
zelfde taal, maar is duidelijk moderner dan een Heritage Black Bay. Het zijn de kleine extraatjes die het hem doen. Popnagels in de band, gouden accentjes, een gebold glas en crèmekleurige Super-LumiNova. Deze stijl is het afgelopen decennium razend populair geworden. Bijna alle merken hebben hun oude catalogi doorgespit om de mooiste modellen van weleer terug te brengen in een nieuw jasje. En met succes. Longines heeft zijn Heritage-lijnen, Oris heeft de Big Crown en Divers’ 65 en ook Breitling heeft de iconen weer wat klassieker gemaakt.
Het is misschien de romantiek van oude horloges die deze re-issues zo aantrekkelijk maakt. In een snelle wereld waarin we elke twee jaar de nieuwste smartphone moeten hebben, vormt een klassiek horloge een soort rustpunt. In onzekere tijden grijpen we graag terug op een geromantiseerd beeld van het verleden. Misschien zijn vintage-geïnspireerde horloges daar een mooi voorbeeld van.
Wat we vaak echter niet doorhebben is dat ook de mooiste moderne horloges van vandaag bijna allemaal vintage-geïnspireerd zijn. Misschien zien ze er niet zo vintage uit als bovengenoemde modellen, maar ze gebruiken wel de visuele taal uit de jaren veertig tot en met zeventig.
Een Grand Seiko 44GS ziet er hypermodern uit. Toch stammen de kast, wijzers en indexen uit de jaren zestig. Natuurlijk is er een hoop veranderd. Nieuwe technologieën resulteren in unieke nieuwe wijzerplaten. De maten zijn naar moderne standaarden aangepast. De afwerking is verbeterd. Maar
de design-taal is nagenoeg hetzelfde gebleven. En dat is logisch, want dat is wat we het mooist vinden én wat het beste functioneert. Met uitzondering van het digitale horloge zijn er weinig ontwikkelingen geweest die dat concept aan het wankelen brachten.
Onder liefhebbers van vintage is de gouden periode van de jaren veertig tot en met zeventig breed gewaardeerd. Maar ook voor bewonderaars van moderne horloges is dit een cruciaal tijdvak. Het bezorgde ons de horloges waar we zo dol op zijn. En het gaf ons een visuele taal waarin we de tijd maar wat graag zien weergegeven. Wij kijken dan ook uit naar de nieuwe variaties die toekomstige ontwerpers op basis van dit gegeven gaan creëren.
aantrekkelijk maakt.van weleer terug te brengen in een
Over de toekomst wordt een hoop onzin beweerd. Eigenlijk staan maar twee dingen vast: de tijd zal onverschrokken voortgaan en het eeuwig leven is niemand gegund. Een beetje langer leven echter, misschien zelfs honderdvijftig of tweehonderd jaar oud worden, dat is wellicht wél mogelijk, denkt een groep wetenschappers die zich met verouderingsonderzoek bezighoudt.
Niet dat langer leven per se het doel is van hun experimenten; het gaat niet om een langere life-span, zeggen ze, maar om een langere health-span: een ziektevrije levensperiode. Dat langere leven is bijvangst: wie langer gezond is, gaat vanzelf later dood. Aan leeftijdgerelateerde ziektes als diabetes, hart- en vaatziekten, kanker en Alzheimer liggen namelijk dezelfde processen ten grondslag, zo wordt steeds duidelijker. Een soort basismechanismen van ouder worden, en door die processen vroegtijdig een halt toe te roepen kun je vele ziektes tegelijk voorkomen. En flink wat jaren bijschrijven dus.
Er zijn experimenten gaande met bloedplasma van jonge mensen, met engineering van onze darmflora, met stamceltransplantatie, met metformine: een diabetesmiddel dat bij muizen het wonderlijke effect heeft dat ze veel langer gezond blijven, én veel ouder worden. De belangrijkste ontdekking misschien wel is het bestaan van ‘senescente cellen’, ook wel ‘zombiecellen’ genoemd. Dit omdat ze, nadat hun werkzame leven erop zit en er geen sprake meer is van celdeling, in ons lijf blijven rondhangen en voor ontstekingen zorgen; ontstekingen die een directe relatie blijken te hebben met ouderdom-gerelateerde ziektes. Ruim die cellen op, zo is het idee, en een lang en gezond leven komt binnen handbereik. En zo blijkt ook in de werkelijkheid.
Muizen waarvan de senescente cellen met behulp van nieuw ontwikkelde medicijnen, zogeheten ‘senolytica’, waren geëlimineerd, bleven langer gezond, kenden veel minder spierweefselverlies, bleven pienter, leefden langer.
En er is meer! Want leuk natuurlijk die zombiecellen-opruiming, maar stel dat je het onderliggende mechanisme kunt aanpakken, de bron van veroudering, dát zou pas wat zijn. Een cel kan maar een beperkt aantal keer delen: met elke deling wordt een beschermend stukje op onze chromosomen, de zogenaamde ‘telomeren’, iets korter. Net zolang tot ze ‘te kort’ zijn, de cel ophoudt met delen en, als gevolg ervan, die nare zombiecellen opduiken.
Wat nu als we dat korter worden van die telomeren een halt toe kunnen roepen of zelfs terug kunnen draaien: een eeuwige jeugd lonkt!
Journalist-schrijver Hans van Wetering is gefascineerd door het fenomeen tijd en de wereld van overmorgen. Een column over toekomstvisioenen, technologische (bokken)sprongen en dappere pogingen de tijd zelf te verslaan.
Die eeuwige jeugd, zover zijn we nog niet, maar ook hier is positief nieuws te melden vanuit de dierenwereld: experimenten met muizen die het enzym telomerase kregen toegediend, hadden als opmerkelijke uitkomst dat hun telomeren aangroeiden: de muizen waren de facto jonger geworden!
De ontdekkingen hebben, zoals dat dan gaat, tot een omvangrijke industrie geleid. De wonderpillen zijn niet aan te slepen, verjonging gegarandeerd! Mensen laten zich injecteren met telomerase, slikken zich suf aan senolytica en metformine. Niet zonder risico, zeggen de wetenschappers, want veel weten we nog niet, en een muis is tenslotte geen mens. Dat moge zo zijn, maar die stap van muis naar mens wordt op dit moment wel al gezet, een nieuwe wereld is in aantocht. De vraag hoe fijn dat eigenlijk is, honderdvijftig jaar oud worden, is daarmee nog niet beantwoord. Honderden achterachterkleinkinderen die je niet kent, voor de tigste keer die favoriete plaat horen of op die bergtop staan: dat eindeloze leven is een recept voor depressie, klinkt het.
Bevolkingsgroei, nog zo’n dingetje. Leuk dat we allemaal stokoud worden, maar ehm, er is nu al woningnood, en de wegen slippen nu al elke dag dicht. Over het klimaat hebben we het dan nog niet gehad, over onze ecologische footprint.
Toch iets om over na te denken misschien als u over een paar jaar naar die apotheek snelt voor dat receptje eeuwige jeugd.
Zoeken naar een nieuwe uitdaging en de wens om hun ‘dreampop’ op een intiemere manier te brengen resulteerde in de eerste HAEVN theatertour. Wat mag de bezoeker daar verwachten?
Gentlemen’s Watch sprak met songwriter Marijn van der Meer en filmcomponist
Annika Hoogeveen
Even geen clubtour dus…
Jorrit: Wij hebben zeven jaren door clubs getoerd met altijd een staand publiek. Nu gaan we naar prachtige klassieke theaters, met andere type zalen die ook om een andere voorstelling vragen. Het zal intiemer aanvoelen, de muziek wordt persoonlijker. De muziek kan ‘kleiner’ zijn en daardoor zorgen voor meer impact.
Maar waarom een theatertour?
Jorrit: We waren benieuwd naar een andere ervaring. Wij zijn zeven jaren geleden met de radiohit ‘Where The Heart Is’ op een snelle manier doorgebroken. Toen we vervolgens gingen optreden hadden we niet echt de tijd om diep na te denken over wat we wilden brengen. Inmiddels zijn we jaren verder en wijzer geworden. Dat heeft invloed op hoe je naar het leven kijkt. De innerlijke rust groeit en dat is terug te horen in onze muziek en teksten. We durven onze muziek op een kleinere manier, naakter te spelen. Ook denken we dat een theater een ander soort publiek enthousiasmeert om te komen. Als wij foto’s van de zalen in Leiden of de Schouwburg in Groningen zien, dan inspireert dat enorm. Dat zijn een soort mini-operagebouwen, met balkons en rood pluche. Verandering van spijs doet eten, zegt men. Paradiso is
een waanzinnig mooie plek, maar je ontkomt er niet aan dat als je daar voor de zevende keer het podium opstapt, er toch een beetje routine insluipt. Een schouwburg zal een fris gevoel vol magie geven.
Schouwburgen hebben ook een meer prestigieuze reputatie dan popzalen…
Marijn: Wij hebben vijf keer in Carré mogen optreden en de sfeer die daar hangt past heel goed bij onze muziek. Een prachtige zaal met mensen die aandachtig luisteren.
Jorrit: Wij hopen eigenlijk dat we door nu een theatertour en later een clubtour te doen, twee verschillende perspectieven op HAEVN kunnen geven. Want een clubtour is meer gericht op luide-
re muziek en bewegen, terwijl in het theater meer ruimte is voor een wat langere persoonlijke anekdote of een fellere solo.
Dus het soort podium is bepalend voor de vorm en inhoud van jullie show?
Jorrit: You dress for the occasion. Het is leuk om onszelf uit te dagen, om de verschillende kanten te laten zien. Wat we bijvoorbeeld in de theatertour gaan doen is dat de hele band achter zijn instrument vandaan komt, drummer vanachter het drumstel en cellist vanachter de cello, en dat we met zijn allen in een kringetje om een microfoon gaan staan om a capella een liedje te brengen met gitaar. Dat is een
muzikale kwetsbaarheid die we tot nu toe nog niet aan zijn gegaan, omdat we dat spannend vinden. Echter, tijdens het repeteren ervan hebben we misschien wel het grootste plezier met elkaar gehad. Zoiets kwetsbaar doen creëert tussen de vijf muzikanten die op het podium staan een enorme verbinding. Ik denk dat het publiek dat ook gaat voelen.
En de persoonlijke verhalen tijdens de theatertour doen daar nog een schepje kwetsbaarheid bovenop?
Jorrit: Jazeker, maar dat is juist fijn. Ik ben van mening dat ieder mens die zich kwetsbaar opstelt en voelt dat die kwetsbaarheid op een goede manier wordt ontvangen daar geen spijt van heeft. Gedurende de jaren dat we getoerd hebben, zijn het de momenten dat er iets fout gaat in een show -een fout gespeelde noot of de techniek die uitvalt door de hitte- die ervoor zorgen
dat de verbinding met het publiek het allergrootst is. Dan moet je gaan improviseren en het publiek ziet dat je niet een artiest bent die zijn show even komt doen, maar ook een mens van vlees en bloed waar dingen bij mis kunnen gaan.
Valt er voor mensen die jullie eerdere optredens zagen nog nieuwe muziek te horen?
Marijn: Jazeker. Wij proberen sowieso elke tour en elk optreden anders te laten zijn, met verschillende arrangementen. Voor ons trouwe publiek hebben wij een nieuwe show met gloednieuwe muziek en ook andere uitvoeringen van bepaalde nummers.
Hoe zouden jullie zelf de ‘dreampop’ van HAEVN omschrijven?
Marijn: Zo wordt het inderdaad genoemd. Onze muziek biedt veel mensen troost en is een soort van muzikale reis met verschillende facetten: het be-
gint vaak rustig en de luisteraar gaat langs verschillende hoofdstukken om uiteindelijk weer langzaam te landen.
Jorrit: Die term dreampop is door iemand anders bedacht, maar we kunnen ons er wel in vinden. We hopen dat onze muziek een canvas biedt om jouw gedachten verder te laten gaan dan normaal. Je uit het hier en nu halen. Het is een soort soundtrack voor een verre gedachtenreis.
Wat representeert muziek voor jullie?
Jorrit: Als woorden te kort schieten om een bepaald gevoel (weer) te geven dan gaat muziek daarin verder. Of het nou verliefdheid of gelukzaligheid is. Of wanneer je je wat minder voelt. Niemand wil met dat gevoel in zijn of haar lijf opgesloten blijven zitten. Voor ons betekent muziek maken en ernaar luisteren dat gevoel resoneren. Het is onze belangrijkste uitlaatklep. Het grootste cadeau dat je jezelf kunt geven is muziek maken die jezelf fantastisch vindt om naar te luisteren. Dat is een bizar gevoel van gelukzaligheid, zelfs als het een verdrietig liedje is.
Hoe is het gesteld met jullie samenwerking?
(beiden lachen) Marijn: Goede vraag. Jorrit en ik verschillen namelijk heel erg. Ik ben wat rustiger en minder ondernemend en Jorrit wat drukker en juist heel erg ondernemend. Wij zijn tegenpolen en het mooie is dat we elkaar daardoor aanvullen. Want hoe erg we ook van elkaar verschillen, wij vinden elkaar altijd in het midden en dat is waar onze muziek ontstaat.
Jorrit: Inderdaad, we verschillen inderdaad sterk, en dat geldt zélfs voor onze muzieksmaken. Maar als je onze muzieksmaken als cirkels naast elkaar legt dan zie je een duidelijke overlap. En precies dáár zit het krachtige energieveld dat HAEVN is.
HAEVN theatertour is in diverse Nederlandse theaters te zien en beleeft zijn laatste voorstelling op 28 april 2023.
“WIJ PROBEREN ELKE TOUR EN ELK OPTREDEN ANDERS TE LATEN ZIJN.”
Motor: Twee elektromotoren, batterijpakket (75 of 100 kWh)
Vermogen: 653 pk 0-100 km/u: 3,8 sec.
Actieradius: 445 of 580 km (afhankelijk batterijpakket)
Topsnelheid: 200 km/u
Prijs: vanaf €72.900
Dat verrast, want de ET7 is maar liefst 5,1 meter lang, de breedte net geen twee meter, terwijl de hoogte wel 1,5 meter is. De ET7 is een luxe sedan met coupélijnen, waarbij Nio luxe voor de bestuurder en passagiers voorrang geeft boven bagageruimte. Want die meet slechts 363 liter. Meestal goed, prima te doen. Maar wil je per se extra ruimte, kies dan binnenkort voor hun SUV: de EL7.
De Nio ET7 wordt geleverd met een 100 kWh of 75 kWh batterij, wat een actieradius van 580 of 445 km oplevert, gemeten volgens de WLTP-norm. De motorprestaties zijn in beide varianten gelijk, met maar liefst 653 pk. Het koppel bedraagt 850 Nm. Door die extreme krachten wordt de 0-100 km/u in slechts 3,8 seconden afgeraffeld. De topsnelheid is begrensd op 200 km/u. Met de hoge bouwkwaliteit en soepele rit is het een waardige toevoeging tussen de Tesla Model S en de volledig elektrische Duitse sedans. Wat deze Chinese nieuwkomer –die overigens meer Westers aanvoelt dan je zou denken– bijzonder maakt, is de mogelijkheid om binnen vijf minuten van batterij te wisselen in Nio’s swap stations. We hebben het geprobeerd in één van de handvol stations in Nederland en het werkt verrassend makkelijk. Parkeer de ET7 ervoor en hij parkeert en wisselt autonoom. Aan het einde van 2023 moeten er volgens Nio 100 stations door heel Europa staan. Voor wat betreft het autonoom rijden is de Nio slechts een paar software-updates verwijderd om mee te doen met de gevestigde namen, alle sensoren zijn in ieder geval al voorhanden. Een blijvertje.
In 1947 reed Maserati zijn eerste productiewagen de weg op, de A6 1500. De 1500 Gran Turismo, zoals hij zou heten, liep op een 1.5 liter zes-in-lijn motor met een vermogen van 65 pk en een topsnelheid van 156 km/u. De afgelopen 75 jaar zijn er wat dingen veranderd, op zijn zachtst gezegd. Zie hier de nieuwe GranTurismo Folgore.
De komst van een nieuwe Maserati GranTurismo is geen alledaagse gebeurtenis. De afgelopen zestien jaar is de auto een usual suspect geworden op de meest glamoureuze en welvarende plekken ter wereld. Waar hij indruk maakt met zijn kenmerkende ontwerp en overdonderende V8-sountrack. Twee van de nieuwe GranTurismo’s, gaan verder met die soundtrack. De Modena- en de Trofeo-uitvoeringen hebben dezelfde 3.0 liter V6 twin-turbo verbrandingsmotor. De Modena presteert met 490 pk en de Trofeo, met enkele upgrades voor de aandrijflijn, met 550 pk. Aan de andere kant van de medaille staat de Folgore; de eerste elektrische auto van Maserati. Een auto die Formule E-technologie toepast om voor 100% op batterijen te rijden. Hij heeft drie magnetische motoren van 92,5 kWh voor een totaal vermogen van 761 pk. De 0-100 tijd is daardoor een erg minimale 2,7 seconden, met een topsnelheid van maar liefst 320 km/u.
Een officieel bereik is er nog niet, maar de accu van Maserati ondersteunt wel pre-conditioning. Zo bereikt de accu de juiste temperatuur zodra hij in de buurt komt van een snellader, om zo sneller op te kunnen laden.
Verder heeft ‘ie een innovatieve constructie die gebruikmaakt van lichtgewicht aluminium, magnesium en hoogwaardig staal. Daarnaast wordt in het interieur gebruik gemaakt van Econyl voor de stoelen, een duurzaam materiaal gemaakt van gerecyclede visnetten.
Folgore, wat ‘bliksemschicht’ betekent in het Italiaans, wordt Maserati’s lijn van EV-varianten in de toekomst, terwijl het merk de onvermijdelijke geëlektrificeerde toekomst tegemoet gaat.
Wanneer je de afgelopen maanden een Cupra op de weg zag, heb je misschien een keer extra met je ogen geknipperd, je afvragend van welke autofabrikant dat Superman-achtige logo is. We nemen het je niet kwalijk. Cupra, een door Seat opgerichte autosportdivisie, werd pas in februari 2019 een zelfstandige fabrikant met een eigen DNA. Met de eerste modellen die in dat jaar op de internationale autosalon van Genève werden geïntroduceerd. De volledig elektrische Cupra Born zie je nu meer en meer op de Nederlandse wegen, maar er is nóg een model dat de moeite waard is. De Formentor e-Hybrid is een serieus knappe auto in de vorm van een stijlvolle en praktische SUV. Wel met een wat vreemde mix van materialen en afwerking aan de binnenkant, met panelen met houteffect en brons-gouden accenten. Maar wel goed uitgerust. En de Formentor e-Hybrid rijdt ook nog eens met precies de juiste respons, zij het een beetje hard over verkeersdrempels.
uit de line-up), met een nieuwe topversie in samenwerking met tenor Andrea Bocelli, zijn zoon Matteo Bocelli en JBL. Hierbij hoort standaard JBL Premium Audio mastered by Bocelli; een 320 Watt hoogwaardig audiosysteem, gebouwd voor prestaties en eenvoudig en intuïtief in gebruik. Het nieuwste topmodel wordt geleverd met een Fiat-monogramontwerp in de cabrioletkap, een 10.25-inch infotainmentsysteem, volledige LED-koplampen, 17-inch aluminium wielen en een premium interieur. Gehuld in een stealthy zwarte kleurstelling, zit er nog een aardig nieuwigheid in: de zogenaamde ‘Sanitizing Glove Box’, waar een UV-C-lamp in het dashboardkastje kleine persoonlijke goederen –zoals een smartphone, deursleutels en andere kleine alledaagse voorwerpen– reinigt. De hygiëne-cyclus duurt drie minuten en een blauwe indicator en een akoestisch signaal informeren je wanneer de cyclus is voltooid.
Prijs: vanaf €35.900
Het einde van een tijdperk komt in zicht. De Jaguar F-Type was een moderne kijk op de iconische sportwagens van het Britse merk, zoals je sinds 2014 geregeld in GW hebt kunnen zien. Maar deze F-Type wordt de allerlaatste sportauto die Jaguar met een benzinemotor levert. De F-Type 75, zoals hij wordt genoemd, viert driekwart eeuw aan sportwagens van het merk en wordt geleverd in coupé- en cabrioletvorm. Er komt een viercilinder uitvoering met 300 pk, maar voor het echte werk moet je bij de supercharged 5.0 liter V8 zijn. Die is er in een uitvoering met 450 of 575 pk. Het topmodel is de Jaguar F-Type R 75 met een topsnelheid van 299 km/u en een 0-100 tijd van 3,5 seconden. De auto komt binnenkort uit, voordat ze vanaf 2025 starten met een ‘volledig elektrische toekomst’.
Begin dit jaar werd de nieuwe Indian Motorcycle Sport Chief geïntroduceerd. Een rechtstreekse nazaat van de Indian Chief die al ruim een eeuw geleden werd geboren en uitgroeide tot één van de meest iconische en invloedrijke motorfietsen aller tijden. De nieuwe Chief vormt dan ook een eerbetoon aan liefhebbers die al die jaren de vlam levend hielden door telkens choppers en bobbers van de originele Indian Chief te blijven bouwen. Zelf slijpen, zagen en lassen is nu niet meer nodig. De Chief is speciaal gebouwd om rechtstreeks vanuit de fabriek te presteren en zit vol met premium componenten. Zoals het lichtgewicht, gegoten 19-inch wiel, voorzien van sportief Pirelli rubber. Of de nieuwe upside down KYB voorvork voor veel feedback en perfecte wendbaarheid. De motor wordt
aangedreven door de legendarische Thunderstroke 116 cubic inch (bijna 1900 cc), een setje bewezen Amerikaanse spierballen. Deze luchtgekoelde V-Twin Thunderstroke is er namelijk niet -alleen- voor de show, maar domineert door alle zes versnellingen met een enorm koppel tot 162 Nm. Gelukkig zijn er de Brembo 4-zuiger remklauwen, met dubbele semi-zwevende 320 mm remschijven voor
een superbe remvermogen onder alle omstandigheden. De Sport Chief heeft van zichtzelf al een agressieve, custom look met zijn 150 mm stuurverhogers (risers) en het ‘moto style’ stuur. Maar de kleine kuip aan de voorzijde is een open uitnodiging om de machine met echte Indian Motorcycle-accessoires verder aan te passen aan je persoonlijke stijl. Denk bijvoorbeeld aan 250 mm risers in plaats van de standaard gemonteerde exemplaren, hogere of kortere voorruitopties of premium volledig instelbare Fox-schokdempers. Wil je zelf ervaren hoe de Chief Sport de iconische Amerikaanse motorgeschiedenis naar een hoger niveau tilt? Vraag dan gewoon eens een proefrit aan. Houd er wel rekening mee dat je nooit meer wilt afstappen.
www.indianmotorcyclebenelux.com
Ooit gedacht aan investeren in Japanse whisky? En zijn rum en gin misschien óók interessant om je geld in te beleggen? Trevin Lam van data analist Spirits Invest legt de vinger op de pols van de drankwereld en geeft nuttige beleggingstips…
Tekst: Trevin Lam
We zijn dol op een glas goede whisky. En soms zelfs twee. Of drie. Drink je echter teveel, dan weet je één ding zeker: de effecten houden een paar uur aan of, wanneer je echt over de schreef bent gegaan, de gehele volgende dag. En is de kater eenmaal weggetrokken, dan rest nog slechts een wandeling naar de glasbak om de lege fles(sen) te dumpen. Het nuttigen van teveel sterke drank is niet alleen slecht voor je gezondheid, maar pleegt, mits het een goede whisky betreft, ook een aanslag op je portemonnee. Daar is niets mis mee, want genot en exclusiviteit kosten immers geld. Tenzij… het je geld oplevert. Want in plaats van het op te drinken kun je namelijk ook beleggen in sterke drank. En doe je dat een beetje goed, dan geniet je daar ook volop van, zelfs zónder een fles te hoeven openen.
Beleggen in wijn was al langere tijd populair, maar sinds een jaar of tien heeft ook het beleggen in whisky een hoge vlucht genomen. Dus laten we direct van start gaan met een verrassend feitje: vooral Japanse whisky heeft sinds 2014 voor veel geluksmomenten bij beleggers gezorgd.
Bij whisky denk je natuurlijk eerder aan Schotland dan aan Japan. En bij Japan denk je eerder aan sake dan aan whisky. Maar juist omdat het vakmanschap van Japanners in de whiskywereld decennialang onderbelicht was, hebben de duizelingwekkende rendementen sinds 2014 beleggers van hun stoel doen kieperen. Vóór 2014 was er bij beleggers vooral animo voor Schotse whisky. Het keerpunt kwam bij de Whisky Bible 2013 van Jim Murray. Deze whiskygoeroe kroonde de Japanse whisky ‘Yamazaki Sherry Cask 2013’ namelijk tot winnaar, met een indrukwekkende 97,5 punten.
Vervolgens ontstond kort daarop een enorm vacuümeffect in de whiskymarkt. De vraag nam hard toe, terwijl het aanbod juist in de tegenovergestelde richting bewoog. Whiskyliefhebbers wilden zelf graag proeven of het oordeel van Murray echt klopte. Tegelijkertijd constateerden liefhebbers van rendement dat het aanbod van Japanse whisky opeens sterk afnam, terwijl de vraag tegelijkertijd sterk toenam. Deze alternatieve beleggers droegen bovendien zelf een steentje bij en kochten zo’n beetje álle Japanse whisky, ongeacht merk of soort, massaal op. Het aanbod kon deze toegenomen vraag onmogelijk op korte termijn bijbenen. Extra whisky laat zich nu eenmaal niet zo makkelijk produceren als een voorraad instant cup noodles: het godendrankje moet minimaal drie jaar in een vat rijpen, alvorens het überhaupt whisky genoemd mag worden.
Ter illustratie van hóe goed dat historische rendement op Japanse whisky recentelijk heeft gesmaakt: de Spirits Invest Karuizawa Whisky Index liet sinds 17 maart 2007 t/m 31 december 2022 een totaalrendement van 1287 % laten zien.
Dus een inleg van € 100 van toen was op de laatste dag van 2022 € 1287 waard. Dezelfde inleg leverde over dezelfde periode in de S&P 500 aandelen index slechts € 376 op! (Fig. 1)
En het kan zelfs nog beter. De Spirits Invest Hanyu Whisky Index had zelfs een totaalrendement van 3416% tussen 2 september 2006 t/m 31 december 2022. Dezelfde inleg in de S&P 500 aandelen index leverde aan het eind van de rit slechts € 391 op. (Fig 2)
De overeenkomst tussen genoemde whiskymerken is duidelijk: Karuizawa en Hanyu zijn allebei
Japanse distilleerderijen die niet meer bestaan, omdat de vraag naar hun producten decennia geleden gestaag afnam. In 2000 sloot Hanyu voorgoed de deuren en een jaar later volgde Karuizawa dit voorbeeld. Nadat de laatste werknemers waren vertrokken, werden de resterende vaten die nog in de distilleerderij lagen verkocht. In de jaren die volgden brachten de nieuwe eigenaren deze whisky geleidelijk op de markt voor het brede publiek.
Een 52 jaar oude Karuizawa whisky uit 1960 is tot nu toe de duurste Karuizawa whisky ooit geveild. De whisky komt uit één vat en heeft een oplage van slechts 41 flessen. In 2013 was een fles van deze whisky nog te koop voor een winkelprijs van £ 12.500 Britse pond. Acht jaar later, op 18 juni 2021, legde een anonieme winnaar £ 350.000 (circa € 400.000) bij het Britse veilinghuis Sotheby’s op tafel om zo’n fles mee naar huis te mogen nemen. Dat staat gelijk aan 28 keer de toch al niet kinderachtige winkelprijs!
Hanyu whisky is vooral beroemd om de flessenserie met de 54 spelkaarten, de Ichiro’s Malt Card Series. Na de sluiting van de Hanyu-distilleerderij redde Ichiro Akuto, een erfgenaam van de oorspronkelijke oprichter, de voorraad verouderde vaten. In 2005 creëerde hij hiermee de Ichiro’s Malt Card Series, een verzameling single cask-releases, die allemaal zijn voorzien van een onderscheidend label met een uniek speelkaartmotief. (De volledige collectie omvat overigens 58 flessen - vier meer dan in een standaard kaartspel. Dat komt omdat vier van de enkele vaten in 2005 slechts in heel kleine hoeveelheden werden gebotteld). Op 21 november
2020 werd in Hong Kong zo’n flessen-serie voor het laatst afgehamerd voor $ 1.520.000 Amerikaanse dollars (circa € 1,6 miljoen). Dat is een gemiddelde prijs van ruim € 30.000 per fles. Daarom zal elke Japanse whisky druppel die verdampt op de tong van liefhebbers de prijzen van de overgebleven dichte flessen alleen maar naar nog grotere hoogtes stuwen.
Laten we eens Japanse Whisky langs de meetlat leggen met de bekendere Schotse whisky door de historische rendementen te analyseren. We vergelijken de historische rendementen in euro tussen Hanyu uit Japan en Brora uit Schotland (figuur x). Brora was actief tussen 1969 en 1983. Daarna was het een slapende distilleerderij tot aan mei 2021, waarna het weer de productie heeft opgestart. In een tijdsbestek van 16 jaar, vanaf eind 2006, heeft Brora een stevig pak slaag van Hanyu gekregen. Als je € 100 in de Spirits Invest Hanyu Whisky Index had belegd, had je op Oudejaarsavond, 31 december 2022, in je rechterhand een oliebol en in je linkerhand € 3105. Bij een belegging in de Spirits Invest Brora Whisky Index had je in je rechterhand nog steeds diezelfde oliebol, maar in je linkerhand ‘slechts’ € 567. Niet gek, maar wel een verschil van liefst € 2538 – toch flink wat oliebollen en champagne voor een éxtra mooie jaarwisseling.
whisky ooit geveild, komt uit één vat en heeft een oplage van slechts 41 flessen.
Misschien was Brora een slechte afgevaardigde uit Schotland als tegenstander van Hanyu. Daarom vliegen we even wat verder naar het westen, helemaal tot in Amerika. In Amerika is vooral bourbon populair. Bourbon is whisky die uit tenminste 51% maïs bestaat, minimaal 40% alcohol bevat en in Amerika wordt geproduceerd. Daarom smaakt Amerikaanse bourbon meestal ook zoeter dan whisky elders geproduceerd. Old Rip Van Winkle van de Buffalo Trace distilleerderij is één van de meest gezochte bourbons, die in figuur y de strijd aangaat met Hanyu uit Japan. Weliswaar heeft de Spirits Invest Van Winkle Bourbon Index wel meer opgeleverd dan Brora in figuur x, maar het toch moeten afleggen tegenover de Spirits Invest Hanyu Whisky Index. Het uiteindelijke ver schil bedraagt € 1883 in het voordeel van de Japanner, dus ook hier aanmerkelijk meer oliebollen en champagne op die oudejaarsdag van 2022.
In de slipstream van whisky beginnen ook nu ook rum en gin steeds nadrukkelijker op de radar van beleggers te knipperen. De prijzen van deze twee soorten drank zijn (nu nog) veel betaalbaarder dan whisky. En dat biedt mogelijk perspectief. Immers, hoe minder mensen zich bezighouden met een be legging, hoe meer kansen er -mogelijk- liggen voor beleggers. Bijvoorbeeld: in de rum van distilleerderij Caroni in Trini dad en Tobago vermoeden beleggers een mogelijk equivalent van de genoemde Karuizawa en Hanyu whisky. Met well licht een herhaling van diens historische rendementen. Die verwachting is zeker niet gestoeld op alleen hoop of gebak ken lucht. Caroni was namelijk óók een distilleerderij die, in 2002, voorgoed haar deuren heeft gesloten. En in 2004 kocht Luca Vargano, de eigenaar van de Italiaanse drankim porteur Velier, tijdens een bezoek aan Trinidad en Tobago, alle overgebleven vaten. Zo’n beetje een zelfde soort scenario als in Japan dus, maar nog geen garantie voor instant succes. Want ondanks dat al ver vóór 2019 de genoemde Caroni-rum
weer op de markt te vinden was, vond de Spirits Invest Caroni Rum Index de weg naar boven pas echt in de zomer van 2019. Als we op 2 februari 2014 € 100 in deze rum hadden belegd, hadden we op 31 december 2022 € 383 in onze handen. Dat is aardig, maar haalt het vooralsnog niet bij de whisky-rendementen. Sterker nog, ook de S&P 500 aandelen index is redelijk in het spoor van de rum gebleven met een totaal rendement van 224% over dezelfde periode. (Fig 3) Maar wat niet is, kan nog komen. Want zoals voor beleggen in het algemeen
En opvallend: in het kielzog van Japanse whisky, mocht met name de Kyoto Ki Noh Bi-gin collectie bij beleggers op de nodige aandacht rekenen. Momenteel bestaat deze serie al uit 26 verschillende gin-flessen, allemaal voorzien van traditionele Japanse Noh maskers als kenmerkend label. Een doordachte actie van de producent waarschijnlijk, want bij Karuizawa-whisky vonden we een soortgelijke serie met dezelfde Noh maskers, welke beleggers eerder goede rendementen had opgeleverd. Echter, sinds de lancering van de Spirits Invest Kyoto Ki Noh Bi Gin Index op 8 november 2017 stond deze 29% in de min op 31 december 2022. Een € 100 in dezelfde periode leverde bij de S&P 500 aandelen index 77% meer op. (Fig 4)
Wil dat zeggen dat deze gin -of gin in het algemeen- oninteressant is als belegging? Niet per se. Want voor beleggers die het gevoel hebben dat ze de whisky- en rumboot hebben gemist, is dit juist misschien wel een goed signaal om uit deze serie een gin-fles als belegging aan te schaffen. In het ergste geval, wanneer er geen winst of misschien zelfs verlies optreedt, kun je de fles altijd nog opentrekken. Een avondje flink doordrinken en de aansluitende kater helpen je het verlies zo te vergeten. Vergelijk dat maar eens met een aandeel of obligatie die onder het vriespunt zakt; bij de kater die dat oplevert staat niet eens een lekkere borrel tegenover.
HOE PAK JE HET AAN?
Bovenstaande voorbeelden leren dat succesvolle beleggingen soms uit onverwachte hoek komen en dat rendementen zich lastig laten voorspellen. Dus voor wie geïnteresseerd is geraakt en erover denkt om ook eens wat financiële kansen te wagen in de sterkedrankenwereld, hierbij enkele vuistregels die belangrijk zijn om in gedachten te houden.
Bepaal het beleggingsbudget wat je voor een termijn van minimaal vijf jaar kan missen. Zoals je hebt kunnen lezen, kan het namelijk best een tijdje duren voordat iets echt rendement oplevert. Bij de whisky’s van Karuizawa en Hanyu duurde het wel acht jaar, voordat beleggers er op een verjaardagsfeestje voor durfden uit te komen dat ze in Japanse whisky belegden. Het goede nieuws is wèl dat drankbeleggingen heel trendgevoelig zijn. Dus als de waardeontwikkeling eenmaal een bepaalde richting in is geslagen, dan gaat het ook niet snel meer de andere kant op bewegen. Zo is sinds 2014 de Spirits Invest Hanyu Whisky Index ruim 24 keer meer waard geworden, terwijl tussen 2006 en 2014 dezelfde index nog niet eens was verdubbeld. Verkoop daarom vooral niet te snel als de prijzen eenmaal aan het stijgen zijn.
De volgende vuistregel is dat de startende drankbelegger zich vooral moet concentreren op flessen die zich al enigszins bewezen hebben qua prijshistorie. Sommige mensen zien een fles drank namelijk als een soort kraslot, waarbij ze hopen dat ze in korte tijd miljonair worden met een fles zonder enige betekenisvolle prijshistorie. Niet doen.
En als dan eenmaal de nominaties bekend zijn voor je drankcollectie is de volgende vuistregel dat je je vooral niet moet laten verleiden door een lage prijs. Belangrijker is dat de fles niet van te ver moet komen, omdat verzending een groot risico kan vormen. Daarbij moet je niet alleen denken aan pakketjes die verloren gaan, maar ook aan de douane die niet altijd even voorzichtig omgaat met flessen drank. Want uiteindelijk is er maar één gouden vuistregel die áltijd geldt: er moet sprake zijn van een dichte fles zonder schade, om überhaupt en geheel zonder kater te kunnen genieten van je drankbelegging!
Een avondje flink doordrinken en de aansluitende kater helpen je het verlies zo te vergeten.
Hoe word je waardig ouder in een maatschappij waar nog steeds stereotype overtuigingen over ouderdom bestaan en waar een haast collectieve obsessie voor een eeuwige jeugdigheid heerst? Het project
PR:OUD van Sevilay Maria bewijst dat het beter kan. Het belicht de kracht, schoonheid en wijsheid van inspirerende ouderen.
hij doet het wél. Ik heb ook ervaren dat mensen die fysiek misschien wat minder vitaal zijn nog steeds enorm in hun kracht kunnen staan.”
Vervoer: een rode Volvo 240 Polar uit 1992
Horloge: Garmin Smartwatch
Drank: kombucha en natuurwijn
Fashion: The Attico, Devastator en Girls of Dust
Website: www.sevilaymaria.com
Instagram: @sevilay_maria
Beeldend kunstenaar Sevilay Maria (1984) laat tijdens dit interview enthousiast de proefdruk van haar boek PR:OUD - Trots op leeftijd zien. Het is een joekel van een luxe coffee table book waarin kleurrijke portretten van veertig seniors tussen de zeventig en vijfennegentig jaar van de pagina’s spatten. “Nee, we laten bewust geen leeftijden zien in het boek, we laten leeftijd gewoon los. Alle deelnemers aan PR:OUD zijn heel eigengereid en geven nog steeds zelf hun leven vorm. Ze zijn zichzelf altijd blijven ontwikkelen en nieuwsgierig gebleven. Het zijn doeners, denkers en makers, allen bekende mensen in hun vakgebied. Mensen als Noraly Beyer, Cees Holtkamp, Sjaak Swart, Vincent Mentzel, Marian Berk en vele anderen. Echte rolmodellen, want die heb je nodig om een maatschappelijk thema aan te kaarten en positief te kunnen beinvloeden. Mij hebben vooral de makers geïnspireerd. Ze lieten me zien dat creativiteit een constante factor in iemands leven is. Jan Jansen bijvoorbeeld ontwerpt nog steeds schoenen. Paul van Vliet geeft nog nieuwe voorstellingen. Voor kleinere zalen, maar
PR:OUD is een samenwerkingsverband tussen Sevilay Maria en Micaela Bartels die onder meer de interviews verzorgde. Sevilay Maria vertelt: “Micaela was ook betrokken bij mijn fotografieproject #MYOWNGENDER dat hedendaagse genderthematiek belicht. Ze was toen al bezig met PR:OUD waarvoor ze met haar iPhone foto’s had gemaakt. Samen wilden we het project naar een hoger niveau tillen met high-end studiofotografie. We hebben een team van professionals ingezet om ons daarbij te helpen. ‘Onze’ ouderen zijn van zichzelf al prachtig en dat hebben we benadrukt met professionele styling en visagie. Centraal stond voor Micaela en mij de vraag: ‘Hoe breng je iemands unieke kracht in beeld?’ Om te beginnen door iedereen in eigen kleding te fotograferen, bedachten we. Op die manier blijf je immers het dichtst bij de persoon zelf. De kracht van de foto’s zit in de authenticiteit van de outfits en in de mensen die écht zichzelf konden zijn voor de lens. Met stylist Richard Schreefel reed ik het hele land door om in kledingkasten te duiken. Dat schepte automatisch al een band met de ouderen. Ze thuis bezoeken en daar meer dan welkom zijn, de werkelijk warme ontmoetingen… ja, dat bleken voor mij de cadeautjes van dit project. Als ik een huis verliet, dan dacht ik steeds: ‘Zouden de buren wel weten dat hier zo’n bijzonder en inspirerend persoon woont?’ Neem bijvoorbeeld Allerd Stikker, voormalig topman bij grote concerns, en met vierennegentig de oudste binnen PR:OUD. Hij is bijna blind en maakte een diepe indruk
Melvin Anderson
op me met zijn wijsheid en uitspraken als ‘Ik zie haast niets meer. Maar ik wil zo min mogelijk toegeven aan het idee dat iets niet meer kan.’ Zoveel levenslust!”
Vlak voor de drukgang van het PR:OUD boek opende Sevilay Maria in Amsterdam de expositie Kind Van voor Stichting Open mind , waarvoor ze kinderen van ouders met psychische problematiek vastlegde. Sevilay Maria stond zelf, als kind van, ook model voor dit project. Is dit waar het maatschappelijk engagement vandaan komt, dat als een rode draad door haar werk loopt? “Ja, ik denk het wel. Ik heb ook lang in de vluchtelingencrisis gewerkt. Ik denk dat ik weet hoe het is om je minder dan anderen te voelen. Het is fijn wanneer iemand opstaat voor jou en jouw rechten zonder dat je daar eerst om moet vragen. Fotografie met impact betekent voor mij veel meer dan alleen een mooi plaatje schieten… Hoe ik door PR:OUD tegen ouder worden aankijk? Ik vond het altijd al leuk om ouder te worden, al vleide het me voorheen als ik jonger werd geschat. Nu vind ik dat geen compliment meer. Ik word liever gewaardeerd om wat ik doe. Later komt snel. Ik wil graag terugkijken op de dingen die ik heb gedaan en niet op wat ik niet deed. Ik hoop dat mensen een andere mindset over ouder worden ontwikkelen. Dat je kunt zeggen: Ik mag al vijfenvijftig worden, hoe gaaf is dat?! We spreken toch ook met waardering over een mooie fles oude wijn? Hoe geweldig zou het zijn als we elkaar gewoon op waarde zouden schatten?”
Het boek PR:OUDTrots op leeftijd is verkrijgbaar via www.pr-oud.com. In De Hallen Amsterdam is nog t/m 30 april 2023 een expositie met werken uit het boek te zien.
“Wanneer je bij Ajax op de Reynoldstribune zat, op een lage plek, dan hoorde je die noppen echt keihard in dat gras beuken als hij optrok en ging sprinten. Dat vergeet ik nooit meer. Dat was een soortement explosie, want hij was iel, schriel, maar met een enorme power. Als je dat van zo dichtbij meemaakt, dat is echt ongelofelijk. Cruijff was gracieus, ja, maar het gaat nooit over zijn enorme kracht. Bij Cruijff had je kracht, souplesse en snelheid tegelijk.”
Amsterdam, een koude januaridag. In zijn appartement op Zeeburgereiland bereidt tv-maker-journalist-schrijver Henk Spaan een cappuccino. Hij is even in de stad, zegt Spaan, het appartement is in feite een pied-à-terre. “Meestal zijn we in Frankrijk, daar kan ik tenminste doorwerken: geen beslommeringen, geen boekpresentaties, geen restaurants.” Hij lacht, “en geen vrienden.” Vierenzeventig is Spaan inmiddels, maar stilzitten is er niet bij. Hij schrijft een dagelijkse column voor Het Parool , werkt aan zijn vijfde roman, gebaseerd op het revalidatieproces dat hij doormaakte nadat hij twee jaar geleden viel en, na twee operaties, opnieuw moest leren lopen. En dan is er nog zijn hoofdredacteurschap van Hard Gras, het literaire voetbaltijdschrift dat hij in 1994 met Matthijs van Nieuwkerk oprichtte.
“In de Nederlandse literatuur ging het tot dan nooit over voetbal,” zegt Spaan. “Dat was te min. Tot 1990 kom je in de Nederlandse literatuur de naam Cruijff niet één keer tegen. Maar in landen als Amerika, Brazilië en Engeland was het doodgewoon als schrijvers in romans over sport schreven.”
Hij noemt Portnoy’s Complaint van Philip Roth en Bernard Malamud’s The Natural , waarin honkbal een belangrijke rol speelt. En heb ik Fever Pitch gelezen, van Nick Hornby? “Prachtig boek, dat gaat eigenlijk helemaal niet over wat er op het veld gebeurt. Hij schrijft over het randgebeuren,
over dat iedereen altijd chagrijnig is in stadions bijvoorbeeld, en dat ie angstig opkeek naar de mannen om hem heen die altijd zo aan het schelden waren.”
Het zijn ervaringen die hij herkent, zegt Spaan: “Als kind vond ik het ook wel beangstigend dat stadion, al die grote kerels. En zeker als je moest pissen, in zo’n lange ijzeren bak langs de muur, dat vond ik echt weerzinwekkend. Je zag de pikken van die kerels. En die stank ook, die pisgeur overal.”
Die vroege voetbalherinneringen staan in Spaan’s geheugen gegrift: de eerste keer op de tribune, mee met zijn vader, die bij de dorpsclub voetbalde. “Op zaterdagmiddag hing hij de netten op en trok hij de lijnen, met zo’n ijzeren wagentje met een gat onderin waar de kalk uitkwam. Dat was echt magisch. En op zondag keek ik ademloos toe hoe hij thuis zijn benen inzwachtelde.” Alles was betoverend, zegt Spaan, die vreemde attributen, die rare noppen onder die kicksen, zijn eerste voetbalschoenen (“De oude schoenen van een oom, met stalen neuzen waarin ik krantenproppen moest doen, anders waren ze te groot”), zijn eerste ‘leren knikker’ (“Ik was een jaar of tien, daar sliep ik echt mee, die rook zo verschrikkelijk lekker”).
“Gaat ie weer, die gek. Nee Yuki!”
De kat die al die tijd rustig rondscharrelt, springt ineens op het aanrecht. Spaan lacht.
“Nee, mag niet, ga er maar af.”
Maar daar heeft Yuki duidelijk geen zin in.
“Hij zoekt water, terwijl overal in huis waterkommetjes staan. Vroeger dronk hij uit de kraan, en nu denkt hij: hier ergens moet het zijn, maar waar… Bijna 21 jaar is hij, dementie waarschijnlijk.”
Spaan zet de kat op de grond, gaat weer zitten.
“En de geur van gras ook, de geur van dat vers gemaaide gras.” Spaan voetbalde zelf, speelde ooit een proefwedstrijd bij het Amsterdamse DWS, in die jaren één van de topclubs van Nederland, maar werd er in tegenstelling tot zijn vriendje niet uitgepikt. “Wel mocht ik de volgende week terugkomen. Een nieuwe kans, dacht ik, maar toen bleek dat het was om als sparringpartner te functioneren voor de gelukkigen die wel waren geselecteerd. Ik was redelijk snel, en ik scoorde, maar ik was ook stijf, geen groot talent.”
Je was geen speler waar je nu zelf graag naar zou kijken?
“Ben je besodemieterd, nee.” Mooie voetballers, dan heb je het over Cruijff, over George Best, zegt Spaan, over Rensenbrink en Bergkamp. Hij noemt Ziyech en Nouri, over wie hij een boek schreef. “En Van Persie natuurlijk, dat was echt het prototype van een mooie voetballer: elegant, een beetje stijfjes ook, maar omdat hij zo verschrikkelijk veel balcontrole had, merk je dat niet meer.” Techniek moet efficiënt zijn, zegt Spaan.
Schaar of niet, het was zo’n doelpunt dat voor altijd op je netvlies staat gebrand. “Heb je die goal van Rashford tegen Arsenal gezien dit weekeinde?” vraagt Spaan ineens. “Rashford krijgt de bal, in de aanname passeert hij zijn directe tegenstander, die staat echt aan de grond genageld, en een tiende seconde later schiet hij die bal van twintig meter in de uiterste hoek. Dat is echt schoonheid, daar zit geen centimeter overbodigheid in. Moet je echt terugkijken!”
De mooiste doelpunten ooit? Onmogelijke opgave, zegt Spaan, er is zoveel. Bergkamp, het doelpunt tegen Argentinië en, nog mooier, dat tegen Newcastle United in 2002: “Dat heb ik vorige week nog vier keer bekeken. Een ondoorgrondelijk doelpunt, je moet echt heel vaak kijken om te begrijpen wat er gebeurt; het kan helemaal niet.” Er is een doelpunt van Van Persie ook, zegt Spaan na enig nadenken.
De duikkopbal tegen Spanje?
‘Nee, nee, een andere, een voorzet van Clasie… Jezus, wanneer was dat ook alweer?’ Hij pakt zijn telefoon. Even later: “Ha, dit is hem, het Nederlands elftal tegen Ecuador, mei 2014. Een strakke pas, vanaf de middenstip bijna, Van Persie die de bal opvangt op de borst en in één keer met links in het net ramt. Daar oefende hij ook eindeloos op hè.” Spaan slaakt een zucht… “Er zijn zoveel mooie doelpunten. En als jij weg bent denk ik: die goal had ik moeten noemen, en die…”
We lopen naar zijn werkkamer. Aan de muur veel Cruijff. Een Giacometti-achtige tekening van de kunstenaar Toon Verhoef, van een eenzame figuur met een bal aan de voet (Spaan: “Iedere topsporter is in wat hij doet eenzaam, want niemand is zo goed als hij”), een zeefdruk van een jonge en een volwassen Cruijff van Marlene Dumas, een schilderij van Emo Verkerk waarin de voetballer bijna panisch kijkt (“Cruijff was altijd
“Voor mij is schoonheid bij sport altijd gekoppeld aan resultaat.” Spelers die zich verliezen in hakjes en schijnbewegingen kijkt hij niet graag naar. Anthony, de frivole Ajax-aanvaller die inmiddels bij Manchester United speelt: Spaan vindt het niks. Ajax-legende Tscheu La Ling, die te pas en te onpas zijn ‘schaarbeweging’ eruit gooide en door fans werd toegezongen (alle ballen op Tscheu!): Spaan moet er weinig van hebben. Een schaar is prima, maar alleen als het iets oplevert. Zoals bij Piet Keizer, die tijdens de Europacupfinale in 1971 tegen Panathinaikos met een schaar zijn man passeerde en zo Dick van Dijk liet scoren. Tenminste, zo is die befaamde passeeractie de voetbalannalen in gegaan. In werkelijkheid was het helemaal geen schaar, zegt Spaan, zoals Keizer hem ooit toevertrouwde: “Ik ging gewoon een beetje naar links en toen zette ik hem voor.”
Spelers die zich verliezen in hakjes en schijnbewegingen kijkt hij niet graag naar.De Arena in aanbouw, van kunstenaar Arie Schipper. “Wat er mooi aan is? De verwachting, denk ik, wat het gaat worden.”
bang, had faalangst. Bijna nooit een penalty genomen hè, zegt genoeg”). Aan een belendende muur twee schilderijen van de Arena in aanbouw. De kunstenaar, Arie Schipper, reed twee jaar lang elke ochtend naar het stadion en schilderde de vorderingen. “Wat er mooi aan is? De verwachting, denk ik, wat het gaat worden. Nu ik er zo naar kijk, realiseer ik me…het is bijna dezelfde emotie als wanneer je wakker wordt op een wedstrijddag, wanneer je zelf moet voetballen: dat gevoel van verwachting, herinner ik me van vroeger, dat was geweldig!
En de verpletterende teleurstelling vervolgens als de wedstrijd werd afgelast. Wat moest je dan! Je dag stortte in, nee, je leven stortte in.”
Een aantal voetballers passeert nog kort de revue. Over Frenkie de Jong (“Bij hem heb je altijd het idee dat hij eigenlijk iets beters te doen heeft. Negentig procent passie en inzet, maar die andere tien procent is elders, ik denk in Arkel of zo”), over Ronaldo (“Dat is niet eens voetbal! Je geeft een diepe bal, hij gaat rennen en hij schiet hem erin, tja”), over Mbappé (“Een hele mooie voetballer. Ik maak niet graag een vergelijking met wild, maar die loopt echt als een jachtluipaard”).
Dan is het interview klaar.
De fysiotherapeut wacht, “misschien nog wat schrijven.”
De vraag wat schoonheid is, hoe je het begrip zou kunnen definiëren, is onbeantwoord gebleven. Spaan geeft niet thuis. “Er zijn honderden uitingen van schoonheid denkbaar, die verder niets met elkaar te maken hebben. Een landschapsbeschrijving van Couperus, een versnelling van Cruyff, de aanblik van een stadion in aanbouw: schoonheid is oeverloos.”
Maar als iemand zegt dat iets mooi is, weet je toch wat hij bedoelt? Er is dan toch een gedeelde ervaring? Spaan laat zich
echter niet vangen. Schoonheid is van alles, die verscheidenheid onder één noemer vangen is flauwekul. Geen gefilosofeer graag.
In de gang bij de voordeur hangt een plastic grastegel, werk van de Arnhemse kunstenaar Henk Peeters.“Ik was een jaar of acht toen ik met mijn vader voor het eerst naar het stadion ging. Ik weet nog goed dat ik gewoon schrok van de groenheid van het veld. Jezus, zo groen! Dat dat mogelijk is! Net alsof je de zee ziet voor de eerste keer. Het Olympisch Stadion, de tweede ring er nog op. Dat was zo’n ervaring die je nooit meer vergeet. Als je me vraagt wat schoonheid is… die eerste keer dat gras onder het felle licht van die stadionlampen, ja, dat was echt magisch.”
Volgens Radboud Visser is iedereen op zoek naar de liefde. En hij kan het weten. Visser is namelijk Algemeen Directeur van Mens & Relatie en NOBCO-gecertificeerd coach. Vandaar de vraag: hoe is het in Nederland met de liefde gesteld?
“Met de liefde is het op dit moment niet zo goed gesteld. Teveel mensen verlangen ernaar. En dat maakt het leven niet leuker”, weet Visser. “Want willen we niet allemaal een partner waarmee het klikt? Om samen gelukkig mee te zijn en van het leven te genieten? Maar er lopen in Nederland ondertussen wel zo’n 2,5 miljoen singles rond.”
De singles van vandaag hebben het niet gemakkelijk. En soms lijkt het wel alsof we ‘de juiste’ gewoon nog niet zijn tegengekomen. Radboud ziet dat anders: “Als het zo makkelijk was, dan was het niet zo moeilijk. Er zijn namelijk een paar miljoen singles in Nederland. Je kunt hem of haar dus ieder moment tegen het lijf lopen. Maar in de praktijk blijkt dat niet zo te werken. Want niemand heeft een bordje ‘Ik ben single’ op zijn buik hangen. En je wilt niet daten met de eerste de beste. Doordat er zoveel keus is, kiezen we daardoor vaak niets. Of de verkeerde.”
“Bij Mens & Relatie komen we bij je thuis voor een uitgebreid intakegesprek en selecteren we
Mens & Relatie is erkend door de BrancheVereniging SinglesKeurmerk (BVSK), heeft het Singleskeurmerk en is aangesloten bij Geschillencommissie van de BVSK. Internationaal is Radboud Visser (als enige in Nederland) gediplomeerd door het Matchmaking Institute als Executive Certified Matchmaker en is Mens & Relatie gecertificeerd door het Global Love Institute (New York). www.mens-en-relatie.nl
daarna een partner die op basis van de eigen wensen bij iemand past. Dan volgt de kennismaking. Pas wanneer blijkt dat er geen wederzijdse klik is en ze dus niet samen verder gaan, wordt er verder gezocht naar een nieuwe potentiële partner. Op deze manier voorkomen we dat onze cliënten door de bomen het bos niet meer zien en zorgen we ervoor dat ze alleen kennismaken met tegenkandidaten die, net als zij, serieus op zoek zijn naar een duurzame relatie”, legt Visser uit.
“Mens & Relatie heeft daarvoor de juiste expertise in huis. Met twee GZ-psychologen, een Toegepast Psycholoog, een pedagoog, een leefstijlcoach en dertig matchmakers kunnen we je op alle vlakken bijstaan. Veel van onze klanten hebben maar één van deze disciplines nodig. Daar kijken we goed naar. Vervolgens gaan we daarmee aan de slag. En omdat wij echt weten wie je bent en je dus heel gericht kunnen adviseren en begeleiden én heel goed kunnen matchen, is de kans van slagen bij ons zo groot”. Na een succesvolle match heeft Mens & Relatie bovendien de kennis in huis om de nieuwe relatie verder op gang te helpen. “Dat is belangrijk”, vervolgt Visser. “Want als iemand eerder bijvoorbeeld 25 jaar een relatie heeft gehad, dan kan het begin van een nieuwe relatie best even lastig zijn. Voor Mens & Relatie is het dagelijkse kost, dus ook hierbij kunnen wij waar nodig helpen.”
Wat Mens & Relatie onderscheidt van andere Nederlandse relatiebemiddelingsbureau is de persoonlijke, gedegen en discrete aanpak,
• Sinds 2003 Algemeen Directeur
• Heeft binnen Mens & Relatie verschillende rollen vervuld, nadat hij als onderofficier is afgezwaaid bij de Koninklijke Luchtmacht
• Studie: HBO Communicatie, Post HBO Marketing en Post HBO Register Coach
• Matchmaker Married at First Sight RTL4 seizoen 7 + seizoen 8
• 2e Generatie Matchmaker
• Familie-bedrijf met zus Liselotte GZ-psycholoog en broer Sebas Pedagoog
• Al 28 jaar samen met Anique en drie kinderen
waarbij het net een aantal stappen verder gaat. Het heeft daarvoor een uniek concept ontwikkeld dat dieper ingaat op de persoonlijkheid. Concreet: het richt zich niet alleen op de sterke maar óók op de minder sterke kanten van een kandidaat. “We ondersteunen onze kandidaten daarbij met liefde en aandacht, coaching, e-coaching, webinars, workshops en met heel veel matching. Bovendien hebben we voor het matchen in binnen- en buitenland een netwerk van gerenommeerde matchmakers om mee samen te werken. Zo bieden we heel veel verschillende mogelijkheden om onze kandidaten te laten slagen en realiseren we een grote mate van tevredenheid.”
Met trots vervolgt Visser: “Mens & Relatie is door de Nationale Business Succes Award dan ook uitgeroepen tot het beste relatiebemiddelingsbureau van Nederland. Daarnaast is Mens & Relatie meermalen door Benelux Enterprise Award uitgeroepen tot The Best Matchmaking Agency.”
©Tom Cornelissen
Wat is het: een bronzen duikhorloge dat probleemloos 500 meter diep kan, waarvan de uurwijzers en indexen groen oplichten, terwijl de minuten- en secondewijzers en de belangrijkste markering op de draaiende lunette blauwachtig zijn. Doordat de kroon op 4 uur zit, drukt hij niet op de achterkant van de hand, zelfs bij fysiek zware activiteiten. Bijzonder omdat: de unieke bronslegering bestaat voor een achtste uit zuiver goud, hetgeen hem extra duurzaam maakt.
Technische specs: goudbrons; 41 mm; automaat; ontvochtigingstechniek; saffierglas; waterdicht tot 500 mtr; oplage 300 stuks.
Richtprijs: € 4980
Wil je meer weten: www.sinn.de
nieuwe horloges die je zeker niet wilt missen…
Wat is het: een sportieve chronograaf met zwarte sandwich wijzerplaat met honingraatpatroon, omlijst door een keramische ring met tachymeter schaalverdeling in geel ‘grand feu’ email. Op 6 uur is een datumvenster waarin de ‘10’ verschijnt in het lettertype van het Speedmaster-logo, als eerbetoon aan de verjaardag van de Seamaster Aqua Terra >15’000 GAUSS.
Bijzonder omdat: het eerste horloge uitgerust met het nieuwe Spirate System, waarmee ultrafijne snelheidsaanpassingen mogelijk zijn. Zo kan Omega nu een gecertificeerde precisie van slechts 0/+2 seconden per dag bereiken!
Technische specs: edelstaal; 44,25 mm; automaat met Spirate System; gangreserve 60 uur; antimagnetisch tot 15.000 Gauss; saffierglas; waterdicht tot 50 mtr.
Richtprijs: € 12.500
Wil je meer weten: www.omegawatches.com en www.schaapcitroen.nl
Wat is het: een tweezijdig, omkeerbaar horloge dat op de ene wijzerplaat de uren, minuten, dag, datum en maanfase toont en op de andere wijzerplaat een tweede tijdzone, dag en nacht.
Bijzonder omdat: het omkeerbare horloge werd ooit uitgevonden om tijdens het sporten de kwetsbare wijzerplaat en het glas te beschermen, maar tegenwoordig benut Jaeger-LeCoultre beide zijden liefst functioneel. Het maakt de Reverso tot een telkens opnieuw verrassend icoon.
Technische specs: edelstaal (ook leverbaar in roségoud); 49,4 x 29,9 mm; omkeerbaar via kantelmechaniek; handopwinder; 42 uur gangreserve; waterdicht tot 30 mtr.
Richtprijs: € 16.700
Wil je meer weten: www.jaeger-lecoultre.com en www.schaapcitroen.nl
Wat is het: een krachtige en -dankzij Seiko’s unieke springdrive techniek- uiterst accurate chronograaf, die bovendien is voorzien van een tweede tijdzone en datumweergave.
Bijzonder omdat: de vormgeving van dit horloge is geïnspireerd op de leeuw, symbool van Grand Seiko sinds de introductie in 1960. De hoekige kast heeft klauwachtige lugs die zich door hun finish onderscheiden van de Zaratsu-gepolijste elementen. En op de wijzerplaat zie je een delicaat ‘leeuwen manen’ patroon, speciaal ontwikkeld voor dit horloge.
Technische specs: titanium; 44,5 mm; automaat met springdrive echappement; 72 uur gangreserve; waterdicht tot 200 mtr.
Richtprijs: € 13.400
Wil je meer weten: www.grand-seiko.com en www.schaapcitroen.nl
Wat is het: een stijlvolle moderne chronograaf met retro-kenmerken. Opvallende kleurstelling van grijze wijzerplaat, zwarte counters en gedempte oranje details. Ook voorzien van stopseconde, datum én dag, naar keuze in het Duits of Engels. Bijzonder: gehangen aan een schitterende band van mahoniebruin struisvogelleder.
Techspecs: edelstaal; 40,7 mm; automaat; 48 uur gangreserve; saffierglas; waterdicht tot 50 mtr.
Richtprijs: € 2140
Wil je meer weten: www.junghans.de
Wat is het: een retro-chronograaf met flyback-functie en countdownlunette, gebaseerd op een model uit de jaren vijftig. Het is uitgerust met een handmatig opwindbaar kaliber met columnwheel.
Bijzonder omdat: deze ingetogen grijze uitgave heet niet voor niets Furtivité, want dat is Frans voor de militaire term ‘stealth’. Een opvallend onopvallend horloge dus.
Technische specs: edelstaal met DLC-coating; 39,5 mm; handopwinder; columnwheel; 63 uur gangreserve; incablock shockprotectie; waterdicht tot 50 mtr.
Richtprijs: € 2900
Wil je meer weten: www.airain.com
Wat is het: een no-nonsense sporthorloge dat zich beperkt tot het essentiële (uren, minuten, seconden, datum). Het is opgedragen aan een van ’s werelds meest spectaculaire ski-en snowboardevent, de Freeride World Tour. En ook zo gebouwd dat het, mede door het dikke, krasbestendige, antireflecterende saffierglas, de zwaarste afdaling moeiteloos doorstaat.
Bijzonder omdat: een horloge met kussenvormige kast is per definitie een fraaie zeldzaamheid.
Technische specs: edelstaal; 41 x 42,5 mm; automaat; 38 uur gangreserve; waterdicht tot 200 mtr.
Richtprijs: € 1595
Wil je meer weten: www.alpinawatches.com
Wat is het: een stijlvolle ‘dresswatch’ met uren, minuten en kleine seconden, waarvan de diepblauwe wijzerplaat met sunburst polijsting zorgt voor een fascinerende glans. Strak en minimalistisch design in optima forma.
Bijzonder omdat: de nieuwe blauwe wijzerplaat krijgt zijn opvallend diepe glans doordat deze eerst is verguld voordat hij wordt verzinkt.
Technische specs: edelstaal; 35 of 39 mm; automaat; echappement met Nomos-swing system; 43 uur gangreserve; saffierglas; waterdicht tot 50 mtr.
Richtprijs: € 2640 / € 2780
Wil je meer weten: www.nomos-glashuette.com
Wat is het: een retrostijl pilotenhorloge dat strak design en degelijkheid combineert met een bijzonder krachtige uitstraling. In plaats van de textiel Nato-strap kun je ook kiezen voor bruin of groen kalfsleder.
Bijzonder omdat: de starttijdindicator onder het saffierglas wordt bediend met de gekartelde draaiende lunette; een mooi stukje technisch vernuft.
Technische specs: edelstaal; 43 mm; automaat; 72 uur gangreserve; waterdicht tot 100 mtr.
Richtprijs: € 4000
Wil je meer weten: www.longines.com en www.schaapcitroen.nl
Wat is het: een uiterst degelijk duikhorloge gebaseerd op de Olympia Calendar Diver uit de jaren zestig, maar nu voorzien van een modern automatisch in-house uurwerk en met sterk verbeterde waterdichtheid.
Bijzonder omdat: beschikt over een gangreservemeter, een complicatie die je zelden ziet bij duikhorloges. Bovendien zeer aantrekkelijk geprijsd.
Technische specs: edelstaal; 41 mm; automaat; 50 uur gangreserve; saffierglas; waterdicht tot 200 mtr; oplage 900 stuks.
Richtprijs: € 1360
Wil je meer weten: www.orient-watch.com
Wat is het: een speciale uitgave van Oris pilotenhorloge, uitgerust met een 3D geprinte carbonfiber kast, het revolutionaire Kaliber 400 (slechts eenmaal per 10 jaar onderhoud nodig) en een vurig rode wijzerplaat met prachtig verloop.
Bijzonder omdat: dit horloge is gecreëerd in samenwerking met Coulson Aviation, ‘s werelds grootste brandbestrijdingsorganisatie vanuit de lucht. Dit in Canada gevestigde familiebedrijf stuurt piloten, vliegtuigen en uitrusting naar gebieden in de wereld die door bosbranden worden getroffen.
Technische specs: carbonfiber; 41 mm; automaat; 120 uur gangreserve; saffierglas; waterdicht tot 100 mtr; gelimiteerd tot 1000 stuks.
Richtprijs: € 4500
Wil je meer weten: www oris.ch
Wat is het: een speciale uitgave van de Ariadne, uitgerust met chronograaf, volledige datumaanduiding (dag, datum, maand), een maanstandindicatie op 6 uur en de aanduiding van tijd op een 24-uursschaal. Afhankelijk van wijzerplaat gehangen aan een bruingrijze of blauwe buffellederen band.
Bijzonder omdat: de 50 exemplaren met frosted turquoise wijzerplaat en 50 stuks met frosted zalmroze wijzerplaat worden exclusief voor Reijersen Juweliers in Oudewater vervaardigd en zijn dus ook nergens anders te koop.
Technische specs: edelstaal; 40 mm; automaat; gangreserve van 48 uur; saffierglas; oplage beperkt tot 2 x 50 stuks.
Richtprijs: € 8950
Wil je meer weten: www reijersenjuweliers.nl
Wat is het: een stoere chronograaf, met tachymeterschaal, grote datum en jaarkalender, hetgeen betekent dat de datum slechts eenmaal per jaar hoeft te worden gecorrigeerd.
Bijzonder omdat: Carl F. Bucherer bestaat nu 135 jaar. Om dat te vieren lanceert het een speciale capsule collectie, uitgevoerd in zwart. De collectie bestaat uit 5 verschillende horloges (check de site), waarvan enkele slechts gelimiteerd verkrijgbaar zijn. Dat geldt gelukkig niet voor dit fraaie exemplaar.
Technische specs: edelstaal met DLC-coating; 41 mm; automaat; 42 uur gangreserve; saffierglas; waterdicht tot 30 mtr.
Richtprijs: € 8100
Wil je meer weten: www.carl-f-bucherer.com
Wat is het: een letterlijk schitterend horloge, vanaf welke kant je ook kijkt. En dat is geen toeval: dit horloge is namelijk geïnspireerd door het clair-obscur van de sterrenhemel. Het combineert contrasterende tinten van goud en antraciet grijs, waarbij laatstgenoemde wordt gecreëerd door een NAC-behandeling - een galvanisch bad gevoed met metalen die dicht bij platina liggen.
Bijzonder omdat: het prachtige merk Arnold & Son wordt nu ook- eindelijk- in Nederland vertegenwoordigd (door Time Company).
Technische specs: roodgoud; 41,5 of 38 mm; handopwinder; 90 uur gangreserve; saffierglas; waterdicht tot 30 mtr; gelimiteerd tot 88 stuks per maat.
Richtprijs: € 35.600 (41,5 mm) en € 33.000 (38 mm)
Wil je meer weten: www.arnoldandson.com
Wat is het: een sportieve retro chronograaf met ‘panda-wijzerplaat’ die het startsein vormt voor een jaar lang feestelijkheden rond het 60-jarig bestaan van TAG Heuers
iconische Carrera
Bijzonder omdat: de kleurstellingen zijn rechtstreeks overgenomen van laat jaren 60 vintage naar nieuw, inclusief de zwarte strepen over wijzers en uurmarkeringen, de dubbele stops op 12, de zwarte tellers met contrasterende witte markeringen, het vintage Heuer logo met de naam Carrera erboven en de teller op 6 met het woord ‘Swiss’.
Technische specs: edelstaal; 39 mm; automaat; gangreserve van 80 uur; column wheel; saffierglas; waterdicht tot 100 mtr; gelimiteerd tot 600 stuks.
Richtprijs: € 7100
Wil je meer weten: www.tagheuer.com en www.schaapcitroen.nl
Wat is het: bij MeisterSinger luidt het credo: 1 wijzer volstaat. Zo ook hier. Bij deze limited edition in contrasterend eigeel en zwart zijn de datum- en weekdagringen extra goed zichtbaar, waardoor de wijzerplaat structuur en diepte krijgt. De centrale wijzer met zijn rode punt draait rustig zijn rondjes, terwijl de kleine rode pijl op 12 uur de huidige datum en dag van de week aangeeft.
Bijzonder omdat: de Pangaea Day Date werd onderscheiden met de Red Dot, de German Design en de Good Design Award.
Technische specs: edelstaal; 40 mm; automaat; 38 uur gangreserve; saffierglas; waterdicht tot 50 mtr; oplage 200 stuks.
Richtprijs: € 2390
Wil je meer weten: www.meistersinger.com
Albert Serras (1975) bejubelde Pacifiction is een broeierige thriller waarin wanhoop en politieke paranoia hoogtij vieren. Een nachtmerrie verborgen in het paradijs, waar macht zowel vriend als vijand is. Gevat in een film vol panoramische, soms stroperige scenes, die vooral tot hun recht komen op het bioscoopscherm.
Tekst: Annika Hoogeveen Fotografie: Marie Rouge
Albert Serra (Liberté, La mort de Louis XIV ) werd in Cannes genomineerd voor de Palme d’Or en vervolgens geselecteerd voor de festivals van onder meer Toronto, Beijing, Hong Kong, Busan, San Sebastian, Londen en New York. Hoe zou Albert Serra zijn Pacifiction zelf omschrijven?
“Als een film over de hedendaagse wereld, over spanningen, gevoelens en leed dat we allemaal herkennen. Wanneer je een politieke film probeert te maken, wordt het vaak vereenvoudigd, maar Pacifiction probeert de details levend te houden. Het is geen beschrijving van een bestaande plek; er is geen straat of markt te zien. Het is een fantasie-eiland. Afgezien van de surfscene zie je alleen in de nachtclub op Tahiti enkele mensen. Verder is er niets. Ik houd van het idee dat je een totale fantasie kan creëren en mensen erin kunt laten geloven. Kijk ook maar eens goed naar het kleurgebruik; dat is extreem gesatureerd. Nep. Hetzelfde geldt voor het plot. Wanneer je het analyseert, is het vrij absurd. Te denken dat er daar een admiraal is die drugs neemt en misbruik maakt van kinderen. Of dat men een onderzeeër te midden van de oceaan kan vinden met behulp van een fakkel. Pacifiction beschrijft geen realiteit, maar de gevolgen ervan. In dit geval het pacificeren van macht. Een onbekende, ongrijpbare dynamiek. De kloof tussen dat hoge gezag en de gewone bevolking is groter in een kolonie vanwege de afwezige middenklasse. Pacifiction is een metafoor voor de toekomstige wereld: een kolonie van de rijken.”
Hoe kwam je op het idee van Franse kernoefeningen?
“Bij toeval. Het verhaal zou over macht gaan en ik zou het oorspronkelijk filmen op het Franse vasteland. Maar die locatie inspireerde me niet. Mijn voorkeur ging uit naar een exotische plek en in mijn optiek wordt het paradijs in onze verbeelding vertegenwoordigd
door Polynesië. Toen ging ik nadenken over de ándere kant van het paradijs; waarom niet een nieuw conflict creëren om de duistere zijde ervan te tonen? Jaques Chiracs (President van Frankrijk 1995-2007, red.) laatste kernproef in Frans-Polynesië was in 1996. Dat is relatief kort geleden. Dus realistisch gezien zou het ook nu kunnen plaatsvinden.”
Heeft Pacifiction een boodschap?
“Ik heb geen controle over de boodschap van de film. Dat is mijn werkwijze. Wanneer een film een duidelijke boodschap heeft, mondt het al snel uit in een cliché.”
Wat vond je de grootste uitdaging tijdens het filmen?
“Het regisseren van de acteurs. Ze moeten, om deze film zo kunstmatig mogelijk eruit te laten zien, heel precies en bijna hyperrealistisch zijn. De acteurs moeten het publiek echt fascineren. Bij het geringste cliché in hun acteren werkt het niet, omdat de rest van de film al zo ongeloofwaardig is. Dit contrast is essentieel.”
Je hebt ooit gezegd dat je liever werkt met niet-professionele acteurs. Maar in deze film maak je er wel gebruik van.
“Het is een combinatie. Voor mij is het vermakelijker wanneer er verschillende soorten mensen op de set staan; geen homogene groep. Met mijn drie-camerasysteem en het feit dat de acteurs geen script lezen, repetities hebben of tips over hun personage ontvangen, zijn de vaardigheden van de professionele acteurs niet van belang. Iedereen is gelijkwaardig. Ik geef de voorkeur aan deze manier van werken.”
Shannah is een boeiend personage. Ze lijkt zelf haast een kijker te zijn.
“Goede gedachte, zo had ik er zelf nog niet naar gekeken. Shannah is een ambigue getuige. Ze lijkt onschuldig, maar is altijd voorbereid op een kans of
verandering. Je weet nooit in welke positie ze zich bevindt. Ik houd van deze ambiguïteit. Shannah is erg verleidelijk, omdat ze transgender is. Het concept van transgender (Māhū, ‘het derde geslacht’, red.) is een culturele traditie op het eiland Tahiti. De familie neemt de beslissing over het geslacht van het pasgeboren kind. Identiteitspolitiek komt er niet aan te pas. Dat is een belangrijk gegeven voor de fascinatie met het personage; de rol wordt op een heel natuurlijke manier gespeeld.”
Pacifiction doet me denken aan een ouderwetse film noir.
“Dat kan. Maar wel in een modern jasje. Pacifictions niveau van ambiguiteit is hoger dan ooit in een film noir vertoond. En dat correspondeert met de hedendaagse wereld; eentje zonder echte vijand. Als gevolg van het kapitalisme is het kwaad niet langer vertegenwoordigd door een enkel persoon. Waar het vroeger duidelijk was voor welke kant een politicus werkte, is er tegenwoordig een verborgen vijand. En als gevolg van sociale media zijn mensen te lui en egoïstisch geworden om tegen het kwaad te vechten. Men staat toe dat een stroming van ultra-bourgeois, conservatieve en gelijksoortig gedragingen zich over de wereld verspreidt. Pacifiction is een thriller, maar wel in een eigentijdse context, waarbij het niet duidelijk is wie de vijand is en waar deze zich bevindt. Waarschijnlijk in onszelf.”
Na een lange winter stapt kledingmerk
Vanguard weer op zijn V7 bike voor het vervolg van de Gentleman’s Journey.
Bestemming ditmaal?
Het Spaanse Valencia.
Coastal gents, modern denim style en een bruisend stadsleven komen in deze kuststad bij elkaar; een gevoel van vrijheid en zorgeloosheid dat wordt gereflecteerd in de nieuwe Vanguard voorjaar/zomer-collectie. Het kleurenpalet van de zomerse collectie bestaat uit vibrant neutrals. Sophisticated kleuren, die nooit overheersend zijn. Stijlvol en makkelijk te combineren. Het samenspel hiervan met mooie wit-, zand-, en blauwtonen geven het kleurenpalet een geraffineerde uitstraling. De neutralere kleuren worden bovendien aangevuld met een aantal zeer levendige kleuren die zorgen voor een extra zomers statement. Stoere, stijlvolle prints, gebaseerd op de inspirerende omgeving van Valencia en natuurlijk de V7 bike, maken het palet compleet.
Een essential die niet mag ontbreken
Eén van de eyecatchers blijft natuurlijk de V850 jeans. Deze iconische
Vanguard jeans is uitgevoerd in een moderne rijke denim met een stoere structuur. De frisse wassing maakt de V850 dé perfecte keuze voor de zomer. De pasvorm is een goed zittende slim fit met 4-way stretch voor ultiem draagcomfort. Tijdloze Vanguard details, zoals de nieuwe stijlvolle leren back patch en de rits op de coin pocket maken de V850 compleet. Deze must-have jeans vormt de ideale basis voor stoere, stijlvolle looks en is perfect te combineren met andere items uit de nieuwe collectie.
Langere dagen vragen om kortere mouwen
Wanneer de dagen langer worden en de temperatuur stijgt, kun je niet zonder overhemden met korte mouwen. Van comfortabele jersey shirts met allover prints tot klassieke Oxford overhemden en overhemden van zomers Tencel, luchtig linnen en sophisticated poplin katoen – het uitgebreide aanbod in de nieuwe collectie maakt het voor iedereen gemakkelijk om het ideale overhemd voor elke gelegenheid te vinden. Een highlight zijn wat ons betreft de relaxte gestreepte shirts van Vanguard. Klassiek, maar modern en dit seizoen de ideale keuze om op het strand of het terras te dragen. Ride in style.
Meer informatie: www.vanguard-clothing.com
Een ongevoerde schoen gemaakt uit één stuk gesneden kalfssuède met een cashmere touch. Verkrijgbaar in diverse kleuren. Prijs € 409 www.andreaventurashoes.com
Het klinkt als een sprookje, maar is waargebeurd. Er was eens, heel lang geleden op een mooie lentedag, een graaf die op het punt stond deel te gaan nemen aan een Grand Prix op het circuit van Mugello. Zijn Bugatti Type 35 stond al warm te draaien. De graaf deed zijn racekleding aan en ontdekte tot zijn schrik dat zijn raceschoenen ontbraken; zijn geluksbrengers, die hem de perfecte beheersing schonken over het rem- en gaspedaal van zijn blauwe Bugatti. Zonder die schoenen kon hij echt niet meedoen. Maar toen was daar opeens een jonge Florentijnse ontwerper die te hulp schoot. Bijgestaan door deskundige vakmensen slaagde deze erin om in no time een paar schoenen te realiseren, volgens de specificaties van de graaf: licht, zacht, flexibel en voorzien van zolen die absoluut rode details moesten hebben. De graaf droeg ze… en won de race. Direct wilde hij persoonlijk kennis maken met de jongeling die deze bijzondere schoenen voor hem had ontworpen. Zijn naam luidde Andrea Ventura. En een nieuw merk was geboren.
Je horloges worden er blij van; deze Valigetta 4 is gebouwd door dé pioniers van watch-winders, Scatola del Tempo. Geen winder ditmaal, maar wel een zeer luxe opberg- en reisoplossing om je horloges in te bewaren of veilig mee te nemen op reis. Handgemaakt in Italië van de fijnste leersoorten en zijde, afgewerkt met hoogwaardige metalen sluiting en scharnieren. Verkrijgbaar in diverse stijlvolle kleuren. Richtprijs € 645
www.scatoladeltempo.com
Bij Bang & Olufsen kies je nooit voor geluid alléén. Wat je er bij deze Deense fabrikant per definitie als bonus bij krijgt is een stukje karakteristiek design, uitgevoerd met de mooiste materialen. Het maakt de producten anders dan alles wat er op de markt te vinden is, verrassend en zelfs zonder merklogo herkenbaar. Iets wat zeker ook geldt voor deze Beosound Emerge. De Beosound Emerge is ontworpen in samenwerking met Benjamin Hubert van Britse designbureau LAYER en is een veelzijdige luidspreker geïnspireerd op de compacte vorm van een boek. Plaats hem als bescheiden aanwezige boekenplankluidspreker of ergens waar hij prominent in beeld is – beide een bewijs van je exquise gevoel voor stijl. De Beosound Emerge in Gold Tone (er is ook een grijze variant genaamd Black Anthracite) is gebouwd van mooie warme en natuurlijke materialen, zoals een echt eikenhouten cover die als een boekomslag rond het geweven Kvadrat-textiel is gebogen. Het parel gestraalde aluminium, geanodiseerd in een gouden toon, laat de luidspreker er luxueus uit zien op een aangenaam ingetogen manier.
En dan het geluid. Want wat mag je van zo’n compacte luidspreker verwachten? In dit geval heel veel. De 37 mm brede mid-range driver is schuin gemonteerd om het smalle design van Beosound Emerge mogelijk te maken en zendt, samen met de 14 mm dome-tweeter, het geluid van voren toe uit. Het geluid van de 100 mm woofer daarentegen wordt naar de achterkant geleid. Met als resultaat een geluidsbeeld dat breed genoeg is om moeiteloos de volledige kamer te vullen met warme en aangename klanken. En het wordt nog mooier, want het lage frequentiebereik wordt ook nog eens verbeterd door ingebouwde active room compensatietechnologie, die het geluidsontwerp aanpast aan de kamer waarin de Emerge staat. Wil je vervolgens nóg meer, dan kan je ook nog eens twee Beosound Emerge’s koppelen voor de perfecte stereo-luistersessie. Bediening gebeurt heel intuïtief via de bovenkant van de luidspreker: zachte aanrakingen om de muziek te pauzeren, het nummer wijzigen of toegang krijgen tot favoriete radiostations en afspeellijsten. Harder of zachter doe je met een cirkelvormige beweging. En ook in Apple Airplay 2, Chromecast en een ingebouwde radio en microfoon voor spraakbesturing is vanzelfsprekend voorzien. Kost € 749. Check voor alle specs: www.bang-olufsen.com
Wie ’s nachts goed slaapt kan overdag meer genieten. De nieuwe Philips N7808 slaaphoofdtelefoon, ontwikkeld samen met slaapwetenschapper Kokoon, moet ervoor zorgen dat jouw broodnodige slaap door niets of niemand meer wordt verstoord. Dat wordt bereikt door goede geluidsisolatie te combineren met intelligente ruismaskering, waarbij speciaal afgestemde ‘witte ruis’ wordt gebruikt om pieken in extern geluid, die je slaap zouden kunnen verstoren, af te vlakken. Je hebt natuurlijk ook de optie om je eigen rustgevende muziek te kiezen, via de reguliere streamingdiensten, Headspace Apps of de Kokoon App. Deze audio vervaagt automatisch zodra je langzaam in slaap valt, hetgeen wordt geconstateerd door slimme sensoren, waaronder een optische hartslagmeter in de oordopjes. Fijn om te weten: in tegenstelling tot normale earplugs zou je van deze exemplaren geen last moeten hebben wanneer je op je zij slaapt. Verkrijgbaar vanaf herfst 2023. Prijs € 250 (pre-order € 175).
www.sleepheadphone.com
In 2021 betrad het premium audiomerk Bowers & Wilkins de competitieve markt voor in-ear True Wireless-oordopjes met noise-cancellation met de Pi5 en de Pi7 en zette daarmee iets neer waarop de concurrentie haar tanden mocht stukbijten. Nu is het tijd voor een nieuwe generatie genaamd Pi7 S2 en Pi5 S2. Het prachtige geluid is als vanouds, maar een nieuw antenne-ontwerp zorgt voor een verbeterde draadloze verbinding. Het Bluetooth-bereik wordt daardoor maar liefst 25 meter, maar geeft ook een stabielere luisterervaring. Daarnaast is de batterijduur van beide modellen vergroot en kun je nu vijf uur achtereen luisteren. Dankzij de snellaadfunctie laad je de oortjes vervolgens binnen vijftien minuten op voor twee uur extra luistertijd, terwijl de smartcases waarmee je ze oplaadt nog veel meer reserveenergie bevatten. Bediening gebeurt via spraak of de capacitieve knop op de oordopjes zelf. En via de Bowers & Wilkins Music-app beheer je de noise-cancellation en kun je naar eigen smaak diverse (geluids)technische zaken aanpassen. Kost € 299 / € 399. www.bowerswilkins.com
The Ocean Race is sinds 15 januari 2023 onderweg.
Het staat bekend als de zwaarste zeilrace ter wereld.
Maar The Ocean Race is meer dan dat. Namelijk een groot varend onderzoekslaboratorium…
The Ocean Race is een zeilwedstrijd om de wereld die elke drie jaar wordt gehouden. De race is opgebouwd uit etappes en duurt zo’n zes slopende maanden. De editie van ’22-’23 is anders dan voorgaande jaren: er wordt gevaren met twee soorten schepen (IMOCA en VO65), waarbij slechts de eerstgenoemde klasse de hele wereld rond zeilt. De VO65’s zeilen alleen in-port races en een drietal offshore etappes rond Europa. Deze opzet is geboren door budgettaire problemen, maar wordt inmiddels als toegevoegde waarde gezien, omdat het de mogelijkheid biedt jonge, minder ervaren zeilers te laten proeven van ’het echte werk’. Dan kunnen zij volgend jaar wellicht ook de wereld rond, is de gedachte. En niet onterecht. The Ocean Race is namelijk zeilen over uitdagende oceanen, soms onder extreme weersomstandigheden en met metershoge golven, dag én nacht zo hard je kunt, met ruim veertig kilometer per uur langs ijsschotsen, walvissen en losgeslagen zeecontainers, ondieptes en kliffen vermijdend, continu alert, met minimale privacy, zonder comfort of luxe, weken achter-
een levend op astronautenvoer… Het is slechts weggelegd voor de beste zeilers met het grootste uithoudings- en incasseringsvermogen. Kortom, absolute topsport.
WETENSCHAPPELIJK BEWIJS LEVEREN
Maar zoals gezegd, The Ocean Race dient tegenwoordig ook een hoger doel. Namelijk de stand van onze oceanen in kaart brengen.
Stefan Raimund, Science Lead bij The Ocean Race: “Een gezonde oceaan is niet alleen essentieel voor de sport waar we van houden, het reguleert ook het klimaat, voorziet miljarden mensen van voedsel en zorgt voor de helft van alle zuurstof op onze planeet. De achteruitgang ervan heeft gevolgen voor de hele wereld. Om dat een halt toe te roepen, moeten we regeringen en organisaties wetenschappelijk bewijs leveren en eisen dat ze ernaar handelen.”
Elke boot die deelneemt aan de rond-de-wereldrace heeft daarom gespecialiseerde apparatuur aan boord, waarmee gedurende de 60.000 km
lange uitputtingsslag een schat aan informatie wordt verzameld. Een unieke kans, want de IMOCA’s zeilen door enkele van de meest afgelegen delen van de planeet, die zelden of nooit worden bereikt door wetenschappelijke schepen.
Tijdens deze editie van The Ocean Race worden maar liefst vijftien soorten milieugegevens verzameld, waaronder indicatoren die wijzen op klimaatverandering. Twee boten hebben OceanPacks aan boord, die watermonsters nemen om niveaus van koolstofdioxide, zuurstof, zoutgehalte en temperatuur te meten. Dat geeft inzicht in de impact van klimaatverandering op de oceaan. Ook spoorelementen, waaronder ijzer, zink, koper en mangaan, zullen voor het eerst worden vastgelegd. Die zijn van vitaal belang voor de groei van plankton, een essentieel organisme omdat dit het eerste deel van de voedselketen is en bovendien de grootste producenten van zuurstof in de oceaan. Verder wordt er gekeken naar plastic vervuiling. Diverse schepen nemen tij-
dens de race regelmatig watermonsters om te testen op microplastics. Daarbij wordt de hoeveelheid microplastics gemeten, maar worden er voor het eerst ook monsters geanalyseerd om te bepalen waar de plasticfragmenten van afkomstig zijn (bijvoorbeeld een fles of draagtas).
En er worden meteorologische data verzameld: de gehele vloot gebruikt ingebouwde weersensoren om de windsnelheid, windrichting en luchttemperatuur te meten. Sommige teams zullen ook drijfboeien uitzetten in de Zuidelijke Oceaan om continu metingen te kunnen uitvoeren, compleet met locatiegegevens. Dat helpt om meer inzicht
te krijgen in hoe stromingen en het klimaat veranderen, biedt mogelijkheden om weersvoorspellingen te verbeteren en geeft inzicht in klimaattrends op langere termijn.
En tenslotte oceaan-biodiversiteit: dit is een experimenteel onderzoeksproject om de oceaan-biodiversiteit te bestuderen. Een geautomatiseerde microscoop aan boord maakt hiervoor opnames van marien fytoplankton op het oceaanoppervlak. Analyse daarvan moet inzicht geven in de fytoplanktondiversiteit, biodiversiteit, voedselwebben en de koolstofcyclus.
Alle verzamelde gegevens zijn opensource en worden gedeeld met wetenschappelijke instellingen over de hele wereld. Stefan Raimund: “Gegevens die tijdens onze vorige races werden verzameld, zijn opgenomen in cruciale
rapporten over de toestand van onze planeet. Ze hebben regeringen geïnformeerd en hun beslissingen beïnvloed. Het besef dat we op deze manier een verschil kunnen maken, heeft ons geïnspireerd om ons wetenschapsprogramma voor deze editie van The Ocean Race nog verder uit te breiden en samen te werken met nog meer toonaangevende wetenschappelijke organisaties om hun essentiële onderzoek te ondersteunen.”
Er bestaat een sport-cliché dat zegt: meedoen is belangrijker dan winnen. Als dat ergens geldt, zo blijkt nu, is het wel bij The Ocean Race.
Er was een tijd dat een zaklamp bestond uit een kokervormig ding, met voorop een eenvoudig gloeilampje, binnenin een batterij en bovenop een knop voor aan en uit. Die tijd ligt achter ons. Deze Olight Marauder Mini (echt klein is hij echter niet) is niets minder dan een brok high-tech. Een krachtige vierkleuren ver- en breedstraler, waarbij je kunt wisselen tussen alle standen en kleuren terwijl de lichtsterkte gelijk blijft. De draaiknopschakelaar (dimmer) zorgt voor een soepele aanpassing tussen helderheidsniveaus en de lamp geeft doormiddel van een trilsignaal aan wanneer de hoogste of de laagste stand is geselecteerd. Rondom de draaiknop bevinden zich indicatoren om de helderheid, het batterijniveau en de kleur in realtime af te kunnen lezen. En een actief thermisch management systeem schakelt automatisch naar een lagere lichtsterkte bij te hoge temperatuur. Opladen doe je met Olight’s universele magnetische oplaadkabel en de magnetische achterkant tenslotte kan ook gebruikt worden om de lamp op te hangen. Kost € 270. www.olightstore.nl
1 4 2
Wil je na de BBQ nog even lekker lang natafelen, begint het opeens onbehaaglijk kil te worden. Dan kun je natuurlijk binnen even warme plaids halen, maar je kunt ook je smartphone pakken en via een app deze hangende (staand op een paal kan ook) Moderna warmtelamp van het Nederlandse Sunred aanzetten. Allereerst zie je dan door de laser cut lampenkap een sfeervolle rode avondgloed verschijnen. En vervolgens voel je dat korte golf infrarood technologie met 360 graden warmteafgifte je lichaam van binnenuit verwarmt. De Moderna presteert het best binnen een oppervlakte van 9 m2 voor een optimale warmte-ervaring, maar het maximale stralingsbereik is 24 m2 bij een buitentemperatuur van 18 graden Celsius. Hij is schakelbaar in vijf warmtestanden,
met een maximaal vermogen van 2000 watt voor een klimaatbewust gebruik. Ook fijn om te weten: infrarood warmtestraling is gezond. Kost € 499. www.sunredheaters.eu
3
Give me a hug, a big hug. Want weinig is zo hartverwarmend als een stevige knuffel. Deze Big Hug van Stoov biedt infraroodwarmte op zit- en rugdeel en werkt draadloos, dus laat zich overal mee naartoe nemen. Je zou misschien denken een typisch product voor in de winter, maar dat zien wij toch anders. Infrarood heeft immers meer goede effecten dan alleen dat lekker warme gevoel. Naast het verwarmen is namelijk bewezen dat infraroodlicht de bloedcirculatie verbetert, pijn en ontstekingen verminderd, gewrichtsstijfheid tegengaat en de huid revitaliseert. Oók ideaal dus wanneer té fanatiek klussen of sporten je heeft opgezadeld met een pijnlijke rug. Die Stoov je er zo weer uit. Kost € 130. nl.stoov.com
Op zoek zijn naar dé ideale premium daypack voor tijdens een lange wandeling in de vrije natuur of een ontdekkingstocht door een bijzondere stad? Zoek niet verder. Deze oersterke Manta van het Amerikaanse Osprey biedt met 24 of 34 liter inhoud de ruimte voor alles wat je onderweg nodig kunt hebben – of tijdens het shoppen verzamelt. Bovendien is hij uitgerust met een 2,5 liter waterreservoir, slang en prettig werkend bijtventiel (altijd binnen bereik dankzij een magnetische bevestiging) zodat je tijdens het lopen je hydratatie op peil kunt houden. Zo loop je verder en geniet je meer. Slimme vakken, handige compressiebanden en een comfortabel ventilerend draagsysteem zijn bij Osprey vanzelfsprekend. En mocht je onverhoopt worden overvallen door een regenbui: onderin bevindt zich een vak met daarin een PFAS-vrije regencover. Kost € 180 / € 200.
www.ospreyeurope.com
Het Italiaanse familiebedrijf Fox omschrijft de stijl van dit mes zelf als ‘techno-gentleman’. Ofwel een zakmes dat een stijlvolle klassieke uitstraling combineert met hedendaagse techniek. Het lemmet is gemaakt van satijn gepolijst D2, voor een moderne look en een luxe glans. Deze staalsoort staat bekend om zijn taaiheid, scherptebehoud en duurzaamheid en is daarmee een uitstekende keuze voor dagelijks gebruik. Het lemmet is uitgerust met een flipper zodat het mes snel éénhandig geopend kan worden, waarna de linerlock het lemmet voor de veiligheid in geopende stand houdt. Het ergonomische heft is gemaakt van geolied Zebrawood en zal tijdens zijn leven een fraai patina ontwikkelen. De naam van het stukje gereedschap luidt Argus, vernoemd naar de altijd waakzame reus uit de Griekse mythologie. Kost € 74. www.foxknives.nl
6
Op het eerste gezicht lijkt deze Nano X3 van Reebok ‘just another shoe’. Maar niets is minder waar. Wat je hier ziet is namelijk een revolutionair stukje sportschoeisel, dat geschikt is voor zowel fitness als hardlopen. Deze X3 is namelijk uitgerust met het nieuw ontwikkelde Lift and Run Chassis-systeem, dat bestaat uit een koepelvormige hielstuk dat onder druk wordt samengeperst om een stabiel platform te leveren tijdens het gewichtheffen, maar daarnaast óók een zachte demping biedt tijdens het rennen. Verder zijn daar een vernieuwde hielvorm voor meer comfort, een sterkere buitenzool en een lichtgewicht, ademend bovenwerk dat voor minimaal 30% bestaat uit gerecyclede of hergebruikte materialen. Nu kun je dus voortaan hardlopend naar de sportschool. Wel even checken of je met je buitenschoenen binnen mag trainen. Kost € 140.
www.reebok.nl
Het ene moment cruiset hij nog in een mede door hemzelf ontworpen Maserati MC20 door de straten van Miami, het volgende moment zit hij in een comfortabele goudfluwelen stoel in de cinema van het Amsterdamse
Soho House, voor een interview over Zijn Stijl en andere belangrijke zaken: mister David Beckham. Voetbalheld, zakenman, filantroop, stijlicoon -en daarmee boegbeeld voor diverse lifestylemerken- bracht in het kader van zijn ambassadeurschap voor het horlogemerk
Tudor een flitsbezoek aan Amsterdam.
wat timide man die rustig antwoord geeft op alle vragen die hem worden voorgelegd.
Deze naam behoeft eigenlijk weinig introductie. De voormalig prof- en topvoetballer die zijn geslaagde voetbalcarrière begon als middenvelder bij het Britse Manchester United, trouwde in 1999 met Spice Girl (en inmiddels succesvol mode-ondernemer) Victoria Adams. Samen hebben ze drie zoons en een dochter. Beckham’s carrière en privéleven wordt al jaren breed uitgemeten in de pers, maar het blijft leuk om je eens met de beste man in één ruimte te bevinden. Zo geschiedde dus afgelopen november toen David Beckham acte de présence gaf bij een evenement van horlogemerk Tudor. Het aanwezige journaille (waaronder Gentlemen’s Watch) werd uitgenodigd bij het fancy Soho House voor ‘A Night with David Beckham’. Tijdens de borrel na afloop poseerde Beckham braaf met genodigden voor de photowall, iets wat uw verslaggever helaas moest overslaan. Maar in het korte tijdsbestek dat we hadden, hebben we de mens David Beckham leren kennen als een sympathieke, iet-
“Hoe mijn leven eruitziet sinds ik ben gestopt met voetballen? Dat draait voornamelijk om kinderen leren voetballen en voetbalteams waarmee het slecht gaat proberen te redden. Er is hierover nu een serie te zien op Disney+: Save my Squad . Ik ging daarvoor terug naar Oost-Londen, waar ik zelf ben opgegroeid, om een team met jongens onder de veertien jaar te begeleiden. Daarbij fungeerde ik meer als mentor dan als coach. Het gaat namelijk vooral om waar de jongens zich búiten het voetbalveld mee bezig houden dan daarbinnen. Het bracht me bij ze thuis, ik at bij ze, zag hoe ze leefden en wat hun andere talenten zijn. Eén van de jongens bleek een ware poëet. Hij bracht onder woorden waar de jongeren van zijn generatie mee worstelen. Dingen als armoede, racisme… Om mee te kunnen maken hoe de jongens zich ontwikkelden én de samenwerking met Disney was voor mij een droom die uitkwam. En er zullen nog mooie projecten volgen.”
“Volharding, toewijding, hard werken. Het zit in mijn dna. Ik groeide op in een arbeiderswijk in Oost-Londen in een hardwerkend gezin. Mijn ouders werken nog steeds, dat zit in hun aard en daarmee hebben ze mij het juiste voorbeeld gegeven. Binnen mijn eigen bedrijf ben ik de eerste die op kantoor aanwezig is en de laatste die vertrekt. Tijdens mijn voetbalcarrière heb ik deel mogen uitmaken van geweldige teams en wederom bof ik met de mensen waar ik mee werk. Onze kinderen hebben we hopelijk ook bijgebracht dat ze niet alles op een presenteerblaadje aangereikt krijgen en dat ze echt moeten werken om hun doelen te bereiken.”
Sinds vijf jaar is David Beckham hét gezicht van Tudor en wordt hij voor de #borntodare campagnes met enige regelmaat flink uitgedaagd: “Vanaf het eerste gesprek wist ik dat ik met dit merk wilde samenwerken. De afgelopen vijf jaar waren al waanzinnig en ik ben meerdere keren stevig uit mijn comfortzone gegaan. Bij alles wat we met Tudor doen, van het ambacht tot dit soort nieuwe ideeën, is het niveau heel hoog. Daar ben ik blij mee en ik hoop dus dat de samenwerking nog lang gaat duren.”
Beckham vervolgt: “Er is een aantal #borntodare-campagnes geweest waarbij ik echt over een drempel moest gaan, maar waar ik uiteindelijk toch heel veel plezier aan heb beleefd. De snowboard-campagne was een makkie voor me; naast motorrijden is dat namelijk één van mijn favoriete bezigheden. Maar het freediven was wél totaal nieuw voor me. Ik stond absoluut niet te springen om dit te doen, want ik ben angstig voor de oceaan en haaien. Maar ik vond het tegelijkertijd wel een uitdaging die ik moest aangaan. De opnames
vonden plaats bij Miami, waar we vrij ver het water op gingen. Er had net een flinke storm gewoed, dus je kunt je voorstellen dat de oceaan nogal onrustig was. Ik ben geen duiker en met freediven ga je echt next level. Ondanks de enorme uitdaging die het met zich meebracht hebben we er geweldig beeldmateriaal aan overgehouden. Ik werd begeleid
door Morgan Bourc’his, voormalig wereldkampioen freediven. (Deze Fransman is ook al jaren partner van Tudor -red). Het eerste wat hij aan mij vroeg was: ‘Wanneer was de laatste keer dat je je adem hebt ingehouden en voor hoe lang?’ Dat was met de kinderen in het zwembad en niet langer dan twintig seconden. Waarop hij antwoordde: ‘We gaan nu voor de tweeënhalve minuut.’ We gingen uren oefenen in het zwembad en uiteindelijk lukte het me om drie minuten mijn adem in te houden.”
STIJL
“Mode is altijd belangrijk voor me geweest, ik wil er graag goed uitzien. Terugkijkend heb ik best een paar modeblunders begaan. Maar ach, wie niet. Door de jaren heen heb ik veel verschillende outfits gedragen, geëxperimenteerd met verschillende kapsels, dus ik ben er altijd wel mee bezig geweest. Mijn stijladvies voor mannen zou zijn: houd het simpel en klassiek. Al zou je mij op basis
van eerdergenoemde modeflaters -een sarong, een all denim én zelfs all leather look- misschien niet direct op mijn woord geloven (lacht). Mijn devies is dat je altijd een paar goede klassieke stukken in je kast moet hebben: mooie jeans, wit t-shirt, stevige chelsea boots en niet te vergeten een paar klassieke pakken.”
“Er zijn weinig objecten waar ik veel waarde aan hecht, behalve mijn
grootvaders veldfles. Hij was een groot whisky-liefhebber en had van zijn vader een veldfles gekregen. Na zijn overlijden, zo’n tien jaar geleden, droeg hij deze over aan mij. Bekers, trofeeën en medailles uit mijn voetbalcarrière betekenen vooral veel voor mijn kinderen. Onze zoons hebben bewust nog veel overwinningen meegemaakt; onze dochter is daar net te jong voor.”
Voor auto’s heeft Beckham een zwak. Hij heeft samenwerkingen met diverse lifestylemerken waaronder het Italiaanse automerk Maserati met wie hij mede zijn eigen wagen ontwierp. Hierover zegt hij: “Ik ben altijd al een autoliefhebber geweest, dus om mee te werken aan de creatie van mijn eigen MC20 via het customizing-programma van Fuoriserie was een interessante
ervaring. Bij auto’s draait namelijk alles om individuele smaak, of het nu gaat om het model, de kleur of kleine persoonlijke details aan de binnenkant. Het was fantastisch om met het Maserati-team samen te werken om een unieke auto te creëren die geïnspireerd is op mijn tweede thuis, Miami en mijn voetbalclub daar. En het is een genot om achter het stuur te zitten. Voordat de auto aan de rest van de wereld kon worden gepresenteerd, was er eerst nog een testdrive op het circuit van Modena. Ik voelde me weer die tiener, bleef maar rondjes rijden en wilde niet meer stoppen!”
“Mijn interesse in horloges werd op jonge leeftijd aangewakkerd. Het eerste salaris van Manchester United gebruikte ik al om een mooi horloge te kopen, terwijl ik me dat nog niet echt kon veroorloven... Daar waren mijn ouders dus niet zo blij mee. Ik was altijd gefascineerd door mijn opa’s Rolex, die hij enkel droeg tijdens speciale gelegenheden. Dan mocht ik ‘m eventjes omdoen. Toen realiseerde ik mij dat het iets bijzonders was. Op het moment dat ik een duurder horloge kon kopen, ging ik kijken in die straat in Londen waar veel horlogewinkels zijn. De meesten waren nog boven budget, maar bij één van de winkels paste ik een paar Rolexen. Tot mijn oog
viel op een bijzonder mooi exemplaar waarvan ik eerst dacht dat het ook een Rolex was... Dat bleek een Tudor te zijn. Kopen kon ik het destijds nog niet maar het was mijn eerste kennismaking met dit merk. Horloges maken of breken je outfit; het is óf het eerste wat ik omdoe als ik ‘s ochtends de deur uit ga, óf het laatste wat ik toevoeg aan mijn outfit voor de avond. De keuze voor welk horloge hangt af van de outfit. Maar ik vind het ook juíst leuk om een sportief horloge, zoals de Tudor Pelagos, te dragen bij een meer formele look. Het is een horloge wat eigenlijk overal bij kan. Ik kies meestal klassieke kleuren zoals marineblauw en zwart. Het overgrote deel van mijn straps zijn rubber vanwege het comfort en omdat het een lichtgewicht materiaal is. Een stalen strap is natuurlijk heel chique dus ik wissel graag af naar gelang de gelegenheid.”
“Alle drie mijn zoons ‘lenen’ geregeld horloges uit mijn collectie. Maar dat niet alleen; ze duiken ook graag mijn kledingkast in. Of ze mij als hun stijlvoorbeeld beschouwen? Nee hoor, allang niet meer. Ze dragen gewoon graag mijn spullen. Onlangs was ik uit eten met Victoria en Harper, toen Romeo belde met de vraag of hij mijn zwarte flares mocht lenen. Ik plaagde hem door te zeggen dat dat prima was. Waarop hij reageerde met: ’Waar is ie dan? Hij hangt niet in je kast!’ Ik zei: ‘Dat klopt, die broek ligt nog in Miami.’ Ze mogen namelijk alles wat ze willen van me lenen, mits ze het ook nog eens een keer zouden teruggeven…”
“Naarmate ik ouder word ga ik zuiniger met mijn tijd om. Vooral met drie oudere zoons en een jonge dochter wil ik zo bewust mogelijk tijd met ze doorbrengen en alle ‘magische’ momenten meepakken.”
As je de foto hiernaast ziet, zou je het niet zeggen –vanwege de nog immer strakke kaaklijn en het gebrek aan rimpels– maar het is wel zo. Ik ben sinds kort een man van niet-meer-in-de-veertig. U mag deze opmerking zelfingenomen vinden, borderline arrogant zelfs, maar als man van nietmeer-in-de-veertig krijg je geen complimenten meer over je uiterlijk. Je mag al blij zijn met een ‘hé, je hebt nog haar’ en ‘joh, trek het je niet aan, echte schoonheid zit vanbinnen’. Ter zake.
Als man van niet-meer-in-de-veertig draai ik logischerwijs al een tijdje mee in de wereld van de journalistiek en dus heb ik het een en ander meegemaakt. Aldus werd ik op een goede dag gevraagd voor een podcast. Het idee was dat ik vanwege mijn ‘inmiddels jarenlange ervaring’ en ‘enorme successen’ kwam vertellen over hoe het allemaal zo ver had kunnen komen. En misschien had ik nog wat tips voor generaties met meer haar en minder rimpels.
Voor de zekerheid checkte ik de ABN-AMRO-app. Had ik iets gemist? Was een van mijn boeken plots toch een ‘enorm succes’ geworden? Stond er ineens een bedrag op dat mijn pensioengat –ook wel: het volledig ontbreken van een pensioen– zou opvullen? Kon ik deze maand misschien wél mijn energierekening betalen? Het was niet zo. Evengoed zijn complimenten zoals gezegd volledig verdwenen uit mijn leven, dus ik greep deze kans aan. Een half uur praten over mezelf? Yes please. En zo bevond ik mij ineens op een gruwelijk ongezellig bedrijventerrein in Duivendrecht – waar ik alsnog de hoofdprijs diende te betalen voor parkeren want alle autorijders moeten dood of in ieder geval met de trein wat ik best zou willen als ik de trein zou kunnen betalen en als ze überhaupt zouden rijden en als ze al rijden dat ik dan kon zitten of in ieder geval naar binnen kon. Het werd desondanks een leuk gesprek. Ook omdat één van de twee ondervragers Jan Heemskerk was. Oud-collega, mentor, inspirator, voorbeeld, goede vriend en voormalig drinkenbroeder – hij is nu slank, alcoholvrij en nóg slimmer. Voordat we het wisten, haalden we herinneringen op. En of ik nog een keer wilde vertellen over mijn interview met Gordon Ramsay. Want dat was zo leuk. Omdat hij gelijk had en u geen zin heeft om een half uur naar mij te luisteren, vertel ik u heden de korte versie. Vijftien jaar geleden was het. Hoe het kwam weet ik niet meer, maar ik had een interview met chef Ramsay geregeld. In één van zijn sterrenzaken in Londen. De hele redactie ging mee, want dan konden we na het interview in een Ramsay-zaak eten, een pub opzoeken en de volgende dag doodmoe terugvliegen – in die tijd had je nog geen vliegschaamte. Het interview verliep soepeltjes. De chef was in tegenstelling tot zijn reputatie heel aardig, nam anderhalf uur de tijd, schold wat personeel aan flarden en vertelde onder andere hoe een hekel hij had aan chefs die in hun eigen zaak rond gaan lopen paraderen. Een fucking chef hoort in de fucking keuken, zei hij – in die tijd had je nog geen sensitivity readers. Groot was dus mijn verbazing toen de redactie en ik na afloop van het interview in het restaurant zaten en Gordon ineens binnenkwam. Hij liep regelrecht naar onze tafel, negeerde de oe’s en aa’s van de overvolle zaak, ging achter mij staan, legde twee handen op mijn schouders en zei: “That was a great conversation, Marcel, you made me think about stuff…” Leukste compliment ooit, want echte schoonheid zit van fucking binnen.
Geniet thuis van eindeloos veel creatieve recepten met de LatteCrema Cool Technology en de Cold Extraction Technology.
