SCOORT MET HEART OF STONE
QLOCKTWO is een prachtige samensmelting van vakmanschap, kunst en een uurwerk. Bekijk de tijd in een typografische weergave terwijl u een uniek kunstwerk bewondert. De collectie is verkrijgbaar in verschillende maten, kleuren en materialen en is bekroond met talrijke designprijzen. Made in Germany. www.qlocktwo.com
16 IN THE MIX
Om te lezen, toe te juichen, naar te luisteren, te bezoeken, naar te kijken, uit te vinden, aan te ruiken of bij af te koelen…
30 GENT’S CLASSIC
Een Ferrari met een laagje patina…
36 GAL GADOT
Nam de controle over haar eigen lot en bedacht Netflix-hit Heart of Stone
46 CZAPEK & CIE…
Wie kent het niet.
50 COLUMN HANS VAN WETERING Diermens.
52 CASIO G-SHOCK
Al vier decennia onverwoestbaar…
56 JURA
Het eiland dat drijft op whisky.
58 WIJN
Wat maakt wijnen van de Etna zo bijzonder?
60 DAAN HEERMA VAN VOSS
Over zijn indringende theater debuut.
64 AUTO’S
Om in weg te rijden.
70 HORLOGES & SPORT
In het zadel met Longines.
76 MITJA BORKERT
De man achter het design van Lamborghini.
LET US SHOW YOU CONTEMPORARY
AND OBSESSION FOR DETAIL
84 CREËER JE EIGEN HORLOGEMERK.
Deel II.
88 STIJLTRENDS
Door Luke van den Bergh.
94 OP ZOEK NAAR SCHOONHEID
Met Rob Scholte.
100 IT’S TIME FOR…
Een nieuw horloge!
106 DE STIJL VAN
Tommy Kleerekoper van designbureau TANK.
112 TRAVEL
Een 4x4 roadtrip door fascinerend Namibië.
120 SPORTS & TRAVEL
Uit & thuis.
122 COLUMN MARCEL LANGEDIJK
Als we iets wilden, was het dansen tussen mensen die minimaal vijfentwintig jaar jonger waren.
In dit magazine zijn diverse pagina’s (plus vrijwel alle advertenties!) interactief gemaakt. Download de app en ontdek wat APPAVIEW te bieden heeft!t.
VOOR € 29,75
Opgave en vragen over abonnementen Nederland: Abonnementenland
Postbus 20 1910 AA Uitgeest T 0900-ABOLAND of T 0900-226 52 63 (€ 0,10 per minuut)
www.bladenbox.nl voor abonneren.
www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen.
Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter. Stuur je tweet naar: @Aboland_klanten
Opgave en vragen over abonnementen in België: Abonnementenland
Ambachtenlaan 21 Unit 2A 3001 Heverlee
T +32 (0)28 08 55 23
F +32 (0)28 08 70 05
www.bladenbox.be voor abonneren.
www.aboland.be voor adreswijzigingen en opzeggingen.
Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.
Prijswijzigingen voorbehouden.
© Disney
In de vorige uitgave van Gentlemen’s Watch kondigde ik aan dat we met het gezin op het punt stonden een 4x4 trip te gaan maken door Namibië. Die is inmiddels achter de rug. Helaas, want we zouden ‘m zo weer willen maken; wat een boeiend land is dit! Dus hebben we ter plekke besloten er verslag van te doen (pagina 112).
Maar nu komt ie. Zo’n beetje sinds we terug zijn in Nederland lees ik dat de wereld overal in brand staat. Letterlijk. Van Hawaï tot Tenerife, van Griekenland tot Canada en ga zo maar door. En ondertussen vallen in de Italiaanse zomer tennisbalgrote hagelstenen uit de lucht en geven smeltende gletsjers hun soms trieste geheimen prijs. Klimaatverandering alom.
En dat zorgt voor twijfels. Want hoe verantwoord is het eigenlijk om vandaag de dag nog een verre (vlieg)reis te maken? Ik moet eerlijk bekennen dat ik daar voor mezelf nog niet helemaal over uit ben. Astronaut André Kuipers had het ooit over het overview effect : een fenomeen onder ruimtevaarders waarbij, zodra ze onze wereld vanuit de ruimte zien, het besef pas goed doordringt hoe kwetsbaar de aarde is. En dat dit ze inspireert om zich in te zetten voor het behoud ervan.
Geldt die redenering ook voor gewone stervelingen die vanuit minder hoge positie de schoonheid van de aarde bewonderen? Of is het milieutechnisch inmiddels wenselijk dat wij ons wereldbeeld nog slechts laten bepalen door documentaires op tv en niet verder meer reizen dan van de leunstoel naar de koelkast? Terwijl we door Namibië reisden, spraken we met lokale rangers die neushoorns beschermen tegen stropers. Een ingewikkelde, haast militaire operatie, die alleen bekostigd kan worden doordát toeristen het gebied bezoeken en daar goed voor betalen. Het wegvallen hiervan zou de doodsteek zijn voor deze dieren. En zo kwamen we meer voorbeelden van conservation tourism tegen. Voorbeelden die aangeven dat de wereld vooral uit grijstinten bestaat. Persoonlijk denk (of hoop?) ik daarom dat het overview effect een goede start kan zijn naar breder bewustzijn. Geniet, maar reis met mate ; zoiets. In plaats van niet meer te reizen, kunnen we er dan bijvoorbeeld voor kiezen nog slechts lokale producten te eten. Geen idee hoeveel vliegverkeer dat zou schelen, maar het zou reizen naar exotische bestemmingen met hun lokale keukens alleen maar nóg specialer maken, de liefde voor onze mooie planeet vergroten en ons enthousiasmeren er beter voor te gaan zorgen. Want dat dat laatste hard nodig is, is iets waar ik níet aan twijfel.
Hoofdredacteur
Gerben Bijpost
Uitgevers
Leo van Klaveren
Gerben Bijpost
Art Director
Kirsten Vermeulen
Eindredacteur
Elise Glaudemans
Acquisitie
Leo van Klaveren
T +31 (0) 6 53 33 34 36
E leo@gentlemenswatch.com
Redactie en medewerkers
Luke van den Bergh, Rosan Bijpost, Jules Bijpost, Peter Bijpost, Karine Bloem, Elise Glaudemans, Kirstin Hanssen, Annika Hoogeveen, Jeroen Jansen, Marcel Langedijk, Gijs Naastepad, Jorrit Niels, Hans Offringa, Thomas Olde Heuvelt, David Samwel, Thomas van Straaten, Brenda de Vries, Hans van Wetering
Druk
Tuijtel
Distributie
Betapress
YELLOW HOUSE Publishers BV
Lireweg 102
2153 PH Nieuw Vennep
Nederland
T +31 (0) 6 53110089
E info@gentlemenswatch.com
www.gentlemenswatch.com
YELLOW HOUSE Publishers
Bank:RABO 1113.88.783,BIC
P.O.Box 142,2150 AC Nieuw
Address:Lireweg 102,2153 PH T:+31(0)252-688110,F:+31(0)252-680441,info@gentlemenswatch.com,
GENTLEMEN’S WATCH is an international
Joost Spijkers en band toeren door het land met een visueel, humoristisch, muzikaal en theatraal spektakel: Spijkerpaleis. Hierin raakt een man op een kermis verzeild in een spiegelpaleis. Hij dwaalt door het doolhof van spiegels waarin hij zijn ouders, kinderen, geliefden, vriend en vijand ziet. En daarmee dus ook zichzelf, want de mens bestaat immers bij de gratie van de mensen om zich heen. Daarom is eenzaamheid ook zo fataal. Joost realiseerde zich dat zijn leven na elke ontmoeting anders was dan ervoor en daarom verdient elk treffen een lied. Spijkerpaleis is een collage van warmbloedige momentjes voor hen allemaal. Spijkerpaleis is van 4 oktober t/m 24 februari 2024 te zien in de diverse Nederlandse theaters.
BOEK
Het is 1992. Acht mensen worden dood aangetroffen op verschillende plaatsen in de VS. Het lijken op zich staande ongelukken, tot één lichaam –het slachtoffer van een dodelijke val uit een ziekenhuisraam– voor onverwachte aandacht zorgt. Die aandacht komt van de minister van Defensie, die gelijk oproept tot een brede taskforce, met Jack Reacher als vertegenwoordiger van het leger. Reacher haast zich om de moorden te ontrafelen, maar speelt zich daarmee in de kijker van enkele van de gevaarlijkste mensen die hij ooit is tegengekomen… Een ouderwets lekkere pageturner, met Reacher natuurlijk weer vermakelijk bijdehand en voor de duivel niet bang.
Luitingh-Sijthoff | ISBN 9789021038056 | € 22,99
MUZIEK
Hardrockers en metalliefhebbers kunnen hun haar losgooien tijdens de eerste editie van The Rock Circus. Nederland is hiermee een (indoor) heavy muziekfestival rijker. In de reusachtige Brabanthallen in ‘s–Hertogenbosch kunnen bezoekers drie dagen lang headbangen en genieten van snoeiharde entertainment in drie arena’s: trommelvlies-uitdagende muziek en spectaculaire live-shows van geweldige bands. Vrijdag trapt het festival af met een pre-party waarna bezoekers op zaterdag en zondag getrakteerd worden op twee volledige festivaldagen met onder andere: Cradle of Filth, Electric Callboy en Powerwolf. Niet verplicht, maar wel aan te raden: oordopjes. The Rock Circus is van 3 t/m 5 november 2023 te bezoeken in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch.
SERIE
Het is alweer bijna tien jaren geleden dat detective Rust Cole (Matthew McConaughy) aangaf dat ‘Time is a flat circle’. Het eerste seizoen van True Detective was ijzersterk, terwijl de tweede serie een teleurstelling was. Het derde deel met Mahershala Ali en Stephen Dorff was wel weer de moeite waard. En nu is het tijd voor deel vier. True Detective: Night Country speelt zich af in Ennis, Alaska. De acht mannen die de Tsalal Arctic Research Station bedienen verdwijnen zonder enig spoor. In tegenstelling tot de vorige seizoenen zijn het nu twee vrouwelijke detectives, Liz Danvers (Oscarwinnaar Jodie Foster) en Evangeline Navarro (voormalig professioneel bokser Kali Reis), die de confrontatie aan moeten gaan met hun verleden en de duistere waarheid onder het Noordpoolijs. Dat geeft een interessante twist aan de serie die werd gekenmerkt door Nic Pizzolattos ‘peinzende mannelijke’ en ‘dubbelzinnige bovennatuurlijke’ elementen. Dit seizoen nemen producent Barry Jenkins en schrijver-regisseur Issa López het van Pizzolatto over.
True Detective: Night Country wordt in november 2023 verwacht op HBO Max.
Deze tentoonstelling is het meest volledige overzicht van Ai Weiwei’s werk tot nu toe. De expositie toont vier decennia aan kunst van de wereldberoemde Chinese kunstenaar en mensenrechtenactivist: culturele readymades, sculpturen, fotografie, LEGOwerken en meer. De tentoonstelling biedt een kijkje in zijn jeugd in ballingschap als gevolg van de Culturele Revolutie (19661976), de neergeslagen studentenprotesten in Beijing en zijn gevangenschap in 2011. Ai Weiwei verbindt traditionele cultuur met zijn persoonlijke beeldtaal. Hij wordt gezien als een van de meest controversiële Chinese kunstenaars. In 2015 ontdekte hij afluisterapparatuur in de stopcontacten van zijn studio in Peking en in 2018 sloopten de Chinese autoriteiten zijn studio. Weiwei woont en werkt tegenwoordig in Groot-Brittannië, nadat hij Duitsland verliet omdat het land, zo liet hij weten in een interview met de Britse krant The Guardian, volgens hem ‘intolerant, onverdraagzaam en autoritair’ is.
Ai Weiwei- In Search of Humanity is van 30 september 2023 t/m 03 maart 2024 te zien in Kunsthal Rotterdam.
Eerst was daar De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween, een vermakelijk, inspirerend en hoopvol boek van Jonas Jonasson, over een 100-jarige die het op zijn heupen krijgt en op avontuur gaat. En nu is er Morgen gaat het beter, een serie portretten die Humberto Tan maakte van (minimaal) 100-jarigen. Nostalgische zwartwit beelden, closeup portretten, handen en interieurs. En begeleidende interviews over hun geluk, angsten, levenslessen en toekomstdromen. Wat Tan vooral opviel tijdens het maakproces?
Naast de wijsheid, energie en vitale gezondheid van de 100-plussers, het eindeloze optimisme om vooruit te blijven kijken. Wie de schitterende foto’s bekijkt, kan het zich dan ook moeiteloos inbeelden dat er binnenkort weer eens een eeuweling een raam uit klimt en....
Te zien in Fotomuseum aan het Vrijthof in Maastricht, van 23 september 2023 tot en met 17 maart 2024. www.fotomuseumaanhetvrijthof.nl
Het Spaanse misdaaddrama, El Cuerpo en Ilamas, is gebaseerd op ware gebeurtenissen, namelijk de moord op politieagent Pedro Rodríguez. Zijn verkoolde lichaam werd op 4 mei 2017 gevonden in de kofferbak van zijn auto bij Foix reservoir in Barcelona. Het moordonderzoek legde een giftig netwerk van leugens, geweld, verraad en seksschandalen bloot bij de Guàrdia Urbana, Barcelona’s lokale politie. De overige twee hoeken van de dodelijke liefdesdriehoek, Pedro’s partner Rosa en haar ex-vriend Albert, probeerden tevergeefs de detectives ervan te overtuigen dat Rosa’s ex-man en lid van de Catalaanse politie Mossos d’Esquadra de dader was. Het personage Rosa wordt gespeeld door Úrsula Corberó, a.k.a. Tokio in het immens populaire La Casa de Papel (Money Heist). Burning Body is vanaf 8 september 2023 te zien bij Netflix.
Wie ooit langs de douane op JFK of Newark is geweest herkent het ongetwijfeld: enigszins intimiderend uitziend personeel dat wil weten met wat voor een reden je naar New York bent gekomen. Diego en Elena reizen vanuit Barcelona met een geldig visa op zak naar de Verenigde Staten met als doel een nieuw leven te starten in ‘the land of opportunities’. Echter, bij aankomst op Newark worden ze naar de ruimte van de immigratiedienst geleid, niet wetend waarom of wat hun te wachten staat. Urenlang worden ze verhoord en psychisch op de proef gesteld. Uitgedaagd. Tegen elkaar uitgespeeld. Het centrale deel van het verhaal speelt zich af in twee ruimtes. Dit belicht de beklemmende en zenuwslopende sfeer waarin de twee zich bevinden. De immigratiedienst vs. Elena en Diego; de psychologische thriller zorgt er -afwisselend- voor dat je begrip hebt voor beide kanten. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard, daar hebben de meeste mensen ervaring mee. Wat is de waarheid? Upon Entry speelt tot het einde van het verhaal een fascinerend spel met zowel Elena en Diego als met de kijker. En je hoopt vooral dat je bij jouw volgende bezoek aan een luchthaven gewoon door de douane mag lopen… Upon Entry is vanaf 21 september 2023 te zien in de diverse Nederlandse bioscopen.
SERIE
In de verfilming van de gelijknamige, met Pulitzerprijs bekroonde roman van Anthony Doerr proberen het blinde Franse meisje Marie-Laure en de jonge Duitse soldaat Werner om te gaan met de verwoesting van de Tweede Wereldoorlog, wanneer hun paden elkaar kruisen in bezet Frankrijk. Schrijver Doerr was verbaasd over het commerciële succes van zijn boek. Volgens hem duurde het jaren om het uiteindelijk verhaal met diverse vertellijnen te componeren. “Er waren momenten waarin ik dacht, waarom ben ik zo ambitieus, waarom kan ik niet één van hun verhalen vertellen?”
Doerr durfde echter te experimenteren, omdat hij dacht dat hij schreef voor slechts een beperkte groep literaire fictielezers. Niets bleek minder waar. Hugh Laurie (House, The Night Manager) speelt Etienne LeBlanc, Marie-Laures oudoom, een excentrieke en teruggetrokken Eerste Wereldoorlog-held met PTSS die, als onderdeel van het Franse verzet, geheime radio-uitzendingen opneemt. Mark Ruffalo (I Know This Much Is True, Spotlight) is Marie-Laures vader Daniel LeBlanc, slotenmaker bij Muséum National d’Histoire Naturelle in Parijs.
All the Light We Cannot See is vanaf 2 november 2023 te zien bij Netflix.
BOEK
Deze fascinerende whodunit is de eerste thriller van Jordan Harper en wat voor eentje… Dit filmisch geschreven, verrassende verhaal gaat over de onderwereld van Los Angeles met in de hoofdrol Mae. Zij werkt in ‘de stad der engelen’ bij één van de machtigste PR-crisisfirma’s en heeft iedere dag te maken met een groot netwerk van advocaten, persvoorlichters en beveiligingsbedrijven. Door haar ook wel Het Beest genoemd, omdat het koste wat het kost de happy few beschermt waarbij geen middelen worden geschuwd. Als haar baas willekeurig lijkt te zijn neergeschoten, trekt Mae haar eigen plan en leert de wetteloze praktijken van Het Beest kennen en het corrupte systeem dat het in stand houdt.
Luitingh-Sijthoff | ISBN 9789021040479 | € 21,99
live optreden als het ware kunt voelen. Ook zorgt de nauwkeurig afgestemde woofer nu voor een veel diepere, dynamische bas, hetgeen zeker buiten een mooie verbetering oplevert. Gelijktijdige Bluetooth- en WiFi-mogelijkheden zorgen daarbij voor meer flexibiliteit bij het gebruik van meerdere speakers, al dan niet binnen een bestaand Sonos-systeem.
En een batterijduur tot 24 uur -het dubbele van Move- zorgt ervoor dat je er lekker lang van mag genieten. Bovendien kun je dit apparaat gebruiken om onderweg je telefoon of elektronica op te laden, met behulp van de ingebouwde USB-C-poort. Kost € 499. www.sonos.com
Je kent het merk vooral van de stijlvolle espressomachines die Brad Pitt altijd aanprijst, maar bij De’Longhi maken ze meer dan dat. Zoals deze handige Pinguino mobiele airco. Ideaal om het klimaat in je huis aangenaam te houden. Hij koelt, maar brengt tegelijkertijd de luchtvochtigheid omlaag, zodat het minder benauwd aanvoelt. Daarbij wordt de lucht met UV-LED’s ook nog eens gereinigd van virussen en bacteriën. En slimme technologie houdt het energieverbruik natuurlijk zo laag mogelijk. Kost € 1199. www.delonghi.com
De typebenaming Signature zijn ze zuinig op bij het Britse Bowers & Wilkins. Deze is slechts voorbehouden aan de meest exclusieve en vergaand geüpgradede versies van hun reguliere luidsprekers en technieken. Dus wanneer ze iets heel goeds nóg veel beter maken. Sinds de oprichting van het merk in 1966 hebben slechts zeven luidsprekerseries de prestigieuze aanduiding mogen dragen. Daarbij komt nu de 800-Serie Signature, de ultieme versie van de al veelgeprezen 800-Serie Diamond luidsprekers, met de handgemaakte 801 D4 Signature als meest imposante variant. Deze ruim 100 kilogram zware vloerstaande luidspreker beschikt over diverse geoptimaliseerde elementen, waaronder de belangrijke Diamond Dometweeter en Solid Body Tweeter-on-Top, een nieuw tweeter-rooster en geüpgradede crossover. Kost € 25.000. Per stuk. Maar dan mag je ook rekenen op de meest indrukwekkende geluidservaring denkbaar. www.bowerswilkins.com
Speciaal ontworpen om tekenen van huidveroudering (rimpels, grove poriën, minder elastisch, doffere teint) tegen te gaan en te corrigeren. Dit serum combineert de kracht van rode camellia-extract met revitaliserende eigenschappen. Het Revitalizing Serum is al effectief vanaf de kleinste toepassing maar de voordelen verbeteren met de tijd: na zes maanden gebruik vervijfvoudigd de vitaliteitsindex van de huid.
N°1 Chanel Revitalizing Serum | €139
Ken je Pascaud? Mooie producten voor mannen en vrouwen met zoveel mogelijk een natuurlijke oorsprong. De ingrediënten liggen op het snijvlak van cosmetica en wetenschap en dat betekent zeer werkzaam en een goed resultaat. Deze oogbooster pakt het specifieke gebied rondom je ogen aan zodat jij weer fris en fruitig de wereld in kijkt.
Pascaud Eyeboost Gel | €101,80
Een ampul is een intensief verzorgingsproduct met zeer geconcentreerde ingrediënten. Geschikt om de conditie van je huid op te kalefateren of om de producten die je al gebruikt te versterken. Kortom een intensieve booster! Clarins biedt een kuur van zeven dagen waarbij de hoge concentratie zuivere vitamine C je een gladdere huid met een fijnere huidstructuur belooft.
Clarins Beauty Flash Fresh Ampoule | €43,50
Versterk je huidbarrière, voorkom vochtverlies, voed het met lichaamseigen lipiden en kalmeer een geïrriteerde en eczeemgevoelige huid met Junglück’s nieuwe Ceramide Serum. Geschikt voor alle huidtypes, maar vooral voor de gevoelige en droge huid.
Junglück Ceramide Serum | €39
De combinatie van hyaluronzuur en Vichy’s beroemde vulkanische water zorgen ervoor dat het natuurlijke afweersysteem van de huid sterker wordt. De huid herstelt en de antioxiderende werking wordt verhoogd. Gebruik het onder je dagcrème en je huid is snel gezonder en sterker dan ooit!
Vichy Minéral 89 Booster | €27,50
Geïnspireerd door de natuur en haar eeuwige vernieuwing, ontwikkelde Giorgio Armani een concentraat op basis van metabolieten. Kort gezegd zijn dit moleculen die de conditie van de huidcellen weerspiegelen en beïnvloeden. Het geeft je huid een unieke opleving en laat ‘m minder ‘oud’ lijken. Dat is wat we willen!
Armani Crema Nera Reviscentalis Meta Concentrate | €450
Keywords, Elise Glaudemans
Tekst:
Een beetje
voor je huid kan geen kwaad na deze zomerse periode.
Model 356 FLIEGER Klassik W. ø 38,5 mm. De klassieke SINN pilotenchronograaf in de 356 modelreeks in een eigentijds formaat. Met slagvast acrylglas. Roestvrijstalen kast, gesatineerd. Solide achterkant. Wijzerplaat wit, gesatineerd. Counters zwart gegalvaniseerd en gesatineerd. Wijzers zwart glanzend en voorzien van lichtgevend materiaal voor perfecte afleesbaarheid in de cockpit. Kleine secondewijzer en 30 minuten-stop. Waterdicht en drukbestendig tot 10 bar. Vacuümbestendig. 2.390 euro met regionaal gefabriceerde Nubuck-band van wildzwijn-leder. Een klassieker in zwart en wit.
100% SWISS MADE
Eerder praktisch dan esthetisch, toch is de cargobroek here to stay. Om af te wisselen met het standaard legergroen worden ze door designers opgefleurd (Dries van Noten) of voorzien van een chique saus (Colina Strada). Ander voordeel: de veelzijdige broek is er in alle prijsklassen. Deze premium selectie dient vooral ter inspiratie.
In iedere uitgave van Gentlemen’s Watch tipt 333travel een land dat je absoluut op je bucketlist moet plaatsen. Te beginnen met Japan, Land van de Rijzende Zon.
Japan -in het Japans Nippon , wat ‘de oorsprong van de zon’ betekentbetovert reizigers met een mix van ultramoderne technologie en diepgewortelde tradities. Het land heeft een ontzettend rijke cultuur en een fascinerende geschiedenis. En achter zijn ultramoderne façade gaat een traditionele wereld schuil, waar klassieke gebruiken en gedragsregels nog altijd met respect worden nageleefd.
In Japan is eenvoud tot een kunst verheven, een esthetiek die je terugvindt in elk aspect van het dagelijks leven. Van de verfijnde theeceremonies en serene tuinen tot de majestueuze shinto-schrijnen. Voor bezoekers biedt het een unieke kans om in contact te komen met eeuwenoude tradities die nog steeds springlevend zijn. Of je nu door de smalle steegjes van Kyoto slentert, jezelf onderdompelt in de warmwaterbronnen van een ryokan of deelneemt aan een traditionele theeceremonie. Japan zal je onontkoombaar betoveren met zijn betekenisvolle rituelen en verfijnde levensstijl.
Naast al deze culturele pracht biedt het land een adembenemende natuurlijke schoonheid. Het herbergt sprookjesachtige valleien met eeuwenoude hangbruggen, heilige vulkanen, ruige kustlijnen en thermale baden, waar zelfs sneeuwapen baden in het warme water. De wisselende
3X BUITEN DE GEBAANDE PADEN:
1. Aso Kuju National Park - Ontsnap aan de drukte en verken de adembenemende vulkanische landschappen en imposante bergen in dit park, waar de natuur heerst.
2. Shikoku en de Iya vallei - Verken het ongerepte Shikoku-eiland en de afgelegen Iya vallei met zijn steile kliffen en historische touwbruggen.
3. Wandel de Nakasendo trail - Ga terug in de tijd terwijl je deze oude handelsroute bewandelt, omringd door weelderige landschappen en charmante traditionele dorpjes.
1. Bezoek de wereldsteden Kyoto en TokyoOntdek de harmonie tussen het traditionele en moderne leven in deze dynamische steden vol cultuur, tempels en futuristische technologie.
2. De Japanse Alpen - Geniet van wandelingen door indrukwekkende berglandschappen, authentieke dorpen en badende sneeuwapen in de schilderachtige Japanse Alpen.
3. Hakone en Mount Fuji - Bewonder de majestueuze Mount Fuji vanuit het pittoreske Hakone. Bekend om zijn warmwaterbronnen en uitzicht op de iconische vulkaan.
1. Slaap in een ryokan en ontspan in een onsen - Ervaar de traditionele Japanse gastvrijheid en ontspanning in een ryokan met futonbedden en geniet van een verkwikkende onsen (heetwaterbronnen) ervaring.
2. Ga op culinaire ontdekking in Osaka - Proef de overheerlijke Osaka-keuken, waaronder okonomiyaki, takoyaki en andere lokale lekkernijen in deze culinaire hotspot.
3. Duik in de wereld van de sumoworstelaars - Krijg een uniek inzicht in de eeuwenoude traditie van sumo door een echte sumotraining bij te wonen en de atleten van dichtbij te zien.
seizoenen voegen een magische dimensie aan dit landschap toe. Van de betoverende kersenbloesems (sakura) in het voorjaar tot de levendige herfstkleuren (koyo) in het najaar. Elke tijd van het jaar heeft zijn eigen unieke charme.
Om het meeste uit je reis naar dit mysterieuze land te halen geven we je graag een aantal insider tips. Van must-see bestemmingen tot smakelijke culinaire ontdekkingen. Klaar voor een onvergetelijk avontuur? Volg onze 3x3 reistips en laat je betoveren door de magie van Japan!
333travel is dé specialist in verre reizen op maat. Onze ervaren reisexperts vertalen ieders persoonlijke wensen naar een unieke rondreis, met accommodaties en excursies die het beste aansluiten bij jouw voorkeur en budget.
Er waren windvlagen tot 240 km/u nodig om ervoor te zorgen dat deze unieke Ferrari op deze pagina’s terecht kwam. Een prachtig collectors item, voor wie niet vies is van een laagje patina…
Charley begon 4 augustus 2004 als een bescheiden tropische storm aan de Afrikaanse westkust. Maar toen hij vijf dagen later, na een duizenden kilometers lange reis over de Atlantische Oceaan aankwam bij Florida was zijn kracht op angstwekkende wijze toegenomen tot een orkaan hoog in Categorie 4, een van de zwaarste stormen die hier ooit waren geregistreerd. Charley hield zes dagen huis en liet een spoor van vernieling achter, kostte 35 mensen het leven en veroorzaakte bijna 17 miljard dollar aan schade.
Een van de meer onbeduidende schadegevallen betrof het dak van een oude schuur, dat er compleet was afgerukt. Wat daaronder tevoorschijn kwam zou de geschiedenis ingaan als een van de meest bijzondere barnfinds ooit, later gedoopt tot de Lost & Found Collection: een twintigtal Ferrari’s uit het gouden tijdperk van het bedrijf -dat zich uitstrekt van de jaren vijftig tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw- waaronder enkele van de meest bijzondere creaties van het Italiaanse merk.
Eén daarvan is deze Ferrari 250 GT Coupe Speciale uit 1956, nog voorzien van zijn originele laklaag. Of althans, wat daarvan nog over is. Het is een auto met een bijzonder verhaal, dat begon op de Autosalon van Brussel in januari 1956. Ferrari introduceerde hier een nieuw vlaggenschip ter vervanging van de 375 America: de 410 Superamerica met Lampredi-motor. Indrukwekkend in elk opzicht, niet in de laatste plaats door zijn fraaie koetswerk. Dit Pinin Farina-ontwerp was een combinatie van formele en sportieve elementen, te beginnen met een prominente grille en bol uitstekende spatborden met geïntegreerde koplampen, een cockpit met hoog profiel overlopend in een wraparound achterruit en uiteindelijk een vlak achterdek geflankeerd door subtiele staartvinnen. Twee maanden later, op de Salon van Genève, werd deze Superamerica vergezeld door een ánder nieuw Ferrari-
Wil je meer informatie over deze bijzondere Ferrari. Scan deze pagina met de Appaview app.
model dat hier sterk op leek. Dit was de introductie van de nieuwe 250 GT, aangedreven door een verbeterde versie van Gioacchino Colombo’s V-12-. Dit nieuwe koetswerk, eveneens van Pinin Farina, was vrijwel identiek aan dat van de Superamerica, zij het iets groter en voorzien van verchroomde motorkapen spatbordopeningen en geaccentueerde achterspatborden.
Van deze 250 GT bouwde Pinin Farina slechts twee prototypes en een viertal vroege exemplaren, totdat de productie opeens een eigenaardige wending nam: het productiecontract werd door Ferrari toegewezen aan carrosseriebouwer Felice Mario Boano, terwijl Pinin Farina het contract kreeg voor de productie van de 250 GT Cabriolet – nota bene een ontwerp van… jawel, diezelfde Boano. Het gevolg was echter
dat de Ferrari 250 GT Coupe Speciale van Pinin Farina een uiterst zeldzame verschijning werd. Nóg zeldzamer waren de slechts drie exemplaren die Pinin Farina bouwde zónder spatbordopeningen en die verkocht werden aan vooraanstaande klanten wereldwijd. De belangrijkste onder hen? De koper van de hier afgebeelde auto, met chassisnummer 0469 GT, afgeleverd in augustus 1956 aan Mohammed alKhamis bin Yusef bin Hassan al-Alawi, beter bekend als Mohammed V, koning van Marokko.
Mohammed V was minder dan een jaar eerder teruggekeerd naar zijn land, nadat hij in 1953 door de Fransen was verbannen naar Madagaskar. Hij was een fanatiek voorvechter van nationale onafhankelijkheid en in een poging om zijn stem het zwijgen op te leggen, probeerden de koloniale autoriteiten hem
uit de nationale bewustzijn te wissen. Die truc mislukte. Na zijn thuiskomst eind 1955 bleef Mohammed V met de bezetters onderhandelen, met als uiteindelijk resultaat groen licht voor de onafhankelijkheid van Marokko. Hoewel het niet meer dan speculatie is, is het heel goed mogelijk dat de koning –gekend liefhebber van bijzondere auto’s- de zwaarbevochten onafhankelijkheid van zijn land vierde door de nieuwste snelheidsmachine van Ferrari te kopen. Waarbij hij natuurlijk iets exclusievers wilde dan een standaard seriemodel. Deze Pinin Farina coupé met zijn bijzondere koetswerk was de perfecte keuze, zeer zeldzaam en elegant, maar ook onmiskenbaar sportief.
Aan het begin van de jaren zestig raakte Mohammed kennelijk toch op zijn karretje uitgekeken, want de Ferrari werd geëxporteerd naar de Verenigde Staten en belandde na wat omzwerving in een schuur die langzaam maar zeker werd vergeten. Aldaar, in het donker, bedekt door een steeds dikker worden laag stof, wachtte hij geduldig op die ene bescheiden windvlaag, die tientallen jaren later in de buurt van zijn vorige thuisland Marokko zou ontstaan, de oceaan zou oversteken en uiteindelijk krachtig genoeg zou worden om hem met donderend geweld weer in het volle daglicht te plaatsen. Klaar voor een tweede leven. Te beginnen met een stevige opknapbeurt…
o.a.verkrijgbaarbij:
Aalsmeer: SparnaaijJuweliers,Zijdstraat90 Alkmaar: MarcLange,Mient12 Amersfoort: vanHellJuweliers,Utrechtsestraat28 Amsterdam: TheMillDiamonds,Rokin123;QPExclusieveHorloges, Willemsparkweg154(hoekCornelisSchuytstraat) Apeldoorn: vanHellJuweliers,Hoofdstraat120B Arnhem: JuwelierPunte,Rijnstraat33 Barendrecht: JuwelierEttema,Middenbaan57-59 Barneveld: KaasschieterJuweliers,JanvanSchaffelaarstraat42 Bussum: JuwelierGeerling,Wilhelminaplantsoen1 CapelleaandenIJssel: BrunottJuweliers,Koperwiek67 Culemborg: Boumanonline.nl,Markt
43 DenHaag: JuweliervanWillegen,Hoogstraat15 Delft: vanLoenenHorlogerie,Markt63 Doetinchem: JuwelierKopmels,Boliestraat56 Enschede: KoelinkJuwelier,Haverstraatpassage32-
34 Eindhoven: JuwelierC.vandeKerkhof,Rechtestraat38 Goes: FaberydeJonge,LangeKerkstraat30 Haarlem: F.J.DriessenJuweliers,Barteljorisstraat1 Haren(GN): HAJuweliers,Rijksstraatweg
170 Heerenveen: Popma&PopmaJuweliers,Dracht37 Helmond: StockxJuwelier,Ameidestraat8 Hengelo(Ov.): KwekkeboomJuweliers,Brinkstraat8 Huizen: VeermanJuwelen,Lindenlaan28
Leiden: DeGunstJuwelier,NieuweRijn7 Maastricht: LoonstraJuwelier,Platielstraat16 Middelharnis: JuwelierKeuvelaar,Zandpad32 Nijmegen: JuweliervanBaal,Broerstraat53 Oss: Juwelier
Marijnissen,Kerkstraat9 Oud-Beijerland: Gentlemen,Oost-Voorstraat4 Oudewater: ReijersenJuweliers,KorteHavenstraat16
Rijssen: SaffierJuweliers,Haarstraat11
Rotterdam: A.P.vanWillegen Juwelier,Schiekade4;BrunottJuweliers,OudeBinnenweg45 ’s-Hertogenbosch: TonvanGrinsvenJuwelier,Hinthammerstraat50
Schoonhoven: RikkoertJuweliershuys,Haven1-13 Spijkenisse: AtelierEdNobel,Vredehofplein7 Tilburg: JuwelierPijnenburg,Heuvelstraat61 Utrecht: PunteJuwelierHorloger,Choorstraat34-36
Veenendaal: HorlogerievanManen,Hoogstraat28 Venlo: Nellissen Juwelen,Markt4(naaststadhuis) Vianen: ’tJuweliershuisReijersen-vanBuuren,Voorstraat15 Waalre: JuweliervanHooff,Denhof1
derWeerd-Janssen,Slotlaan254-256 Zwolle: JuwelierVeenemans,Luttekestraat32;enop www.meistersinger.nl
Winterswijk: MilikanJuwelier,Wooldstraat22 Zeist: Juweliervan
Voormeerinformatie: TimeCompany info@timecompany.nl Tel.+31570514200
DePerigraphwordtbeschouwdalseenhorloge-icoonen klassiekerinonzecollectieenvertoontzelfsna20jaargeen enkeltekenvanvermoeidheid.Hethorlogemetzijn ongebruikelijkemanieromdedatumweertegevenopeen zichtbaredatumschijfisbekroondmetdegerenommeerde RedDotDesignAwardendeGoodDesignAward.
„Heteerstehorloge watmijtijdschenkt!“ Karl-HeinzM.
‘Ik weet nooit zeker of ik op de goede weg zit, maar ik volg mijn hart’
name met Wonder Woman en intussen is Gal Gadot hard op weg om één van Hollywoods meest succesvolle én populaire actrices te worden. Haar nieuwste is de Netflix-film
Heart of Stone en voordat de acteursstaking in Hollywood
losbarstte, kreeg Gentlemen’s Watch de kans om haar exclusief 1-op-1 te spreken.
“Eén moment, het bereik is slecht hier,” vertelt Gal Gadot terwijl ze langs de kust van Tel Aviv rijdt. Dit zijn interviews anno 2023. Zo nu en dan een face-to-face gesprek in Londen, Parijs of de VS, maar verder is de ‘Zoom’ een vaste waarde geworden voor het celebrity-interview.
De 38-jarige Gadot is op dit moment in Israël, waar ze een huis heeft in Tel Aviv. Naast haar optrekje in Malibu, Californië. De aanleiding voor dit interview? Haar nieuwste actiethriller Heart of Stone (nu te zien op Netflix).
Gadot speelt hierin geheim agent Rachel Stone die werkt voor een mysterieuze wereldwijde inlichtingendienst. Ze moet alles op alles zetten als een hacker hun meest waardevolle en gevaarlijke wapen probeert te stelen.
Naast Gadot zien we Jamie Dornan (The Fall ), Alia Bhatt (RRR ), Matthias Schweighöfer ( Army of the Dead ) en Sophie Okonedo (Hotel Rwanda). De spionage thriller is geregisseerd door Tom Harper (Peaky Blinders).
Het is de eerste keer dat Gadot, zij het buiten superhelden-franchise Wonder Woman , een big budget blockbuster draagt. Gadot kreeg wat bekendheid door haar bijrol in de Fast & Furious -films, maar brak door als Wonder Woman in 2016. Naast de nieuwe Netflix-film is ze binnenkort ook te zien in Disney’s live-action Snow White remake als de Evil Queen en speelt ze de hoofdrol in een nieuwe adaptatie van het Cleopatra-verhaal.
“
Snow White was iets onwaarschijnlijks, dat filmde ik na Heart of Stone. Heel theatraal en bijzonder om deel uit te maken van Disney-geschiedenis. Cleopatra zal een evenement worden. Ik ben opgegroeid met zoveel verhalen over haar. Als Wonder Woman de denkbeeldige sterke vrouwelijke leider is, is Cleopatra eigenlijk de echte. Die vrouw was haar tijd zo ver vooruit. Ik kan er nog weinig over zeggen, maar ik ben gepassioneerd om haar verhaal te vertellen en recht te doen aan dit personage en haar nalatenschap. We zullen haar zien als meer dan simpelweg een verleider.”
Voor nu is haar nieuwste, Heart of Stone, een onverwacht vermakelijke blockbuster, met grote actiescènes, waaronder een paraglide-achtervolging door de Alpen en een auto-achtervolging door Lissabon. Vul het aan met een charmante cast en dit zou wel eens Gadots volgende franchise kunnen worden.
Dat was dan ook het doel toen Gadot met het idee voor deze film kwam, via haar productiemaatschappij Pilot Wave. Opgericht met haar echtgenoot Jaron Varsano.
“Ons doel was om iets op een enorme schaal te maken,” gaat Gadot verder. “Die ambitie wilde ik overbrengen en hopelijk hebben we dat voor elkaar gekregen. We nemen
kijkers mee op een behoorlijke rit en direct vanaf het begin, die eerste 15 minuten, word je erin mee gezogen. Hopelijk voelt de hele film zo aan.”
Een achtbaanrit?
“Ik vind het geweldig als mensen op het puntje van hun stoel zitten door de actie. Maar ook door alle plottwists, een gezonde dosis humor, actie en drama. Ik wilde dat de film vooral een ‘hart’ had. Meer dan een verhaal dat je enkel van actiescène naar actiescène helpt. Ik wilde kostte wat het kost voorkomen dat we andere, door mannen geleide, filmseries zouden imiteren. Hoe geweldig ze ook zijn.”
Het is een vrouw, maar daar is het niet op geschreven. “Exact. Ik wilde een sterke hoofdrol, die toevallig een vrouw is. Al durf ik wel te zeggen dat de vrouwelijke touch hier het verschil maakt. Ik hoop dat dit overkomt, met net wat meer emotie, gevoel en charme dan wat je kent van dit soort
films. Ik had het gevoel dat er ruimte was voor een actiefilm met een vrouwelijke hoofdrolspeler die iedereen zou aanspreken. Want hoe vaak zijn ze niet van geslacht veranderd in andere films? Ze nemen een verhaal dat over mannen gaat en ze veranderen het gewoon in een vrouw, en gaan dan filmen… Nee, voor mij was het belangrijk om Heart of Stone een beetje anders te maken, omdat mannen en vrouwen nu eenmaal anders zijn. Ze zijn anders gebouwd, ze functioneren anders.”
‘Ik wilde een sterke hoofdrol, die toevalligvrouween is.’
Naam Gal Gadot
Geboortedatum: 30 April 1985 (38), Petak Tikva – Israël
Woonplaats: Malibu, Californië – VS & Tel Aviv, Israël
Privésituatie: Getrouwd (drie dochters)
Filmografie: Fast & Furious-franchise (2009, 2011, 2013, 2015, 2023), Date Night (2010), Knight & Day (2010), Triple 9 (2016), Batm an v Superman (2016), Criminal (2016), Keeping up with the Joneses (2016), Wonder Woman (2017), Justice League (2017), Ralph Breaks the Internet (2018), Wonder Woman 1984 (2020), Red Notice (2021), Death on the Nile (2022), Heart of Stone (2023)
Binnenkort in: Snow White (2024), Cleopatra, Hedy Lamarr, Red Notice 2
In een film die rauw is en meer gebaseerd op realiteit.
“Precies, in plaats van de gepolijste superheldenfilm, waar je me waarschijnlijk vooral van kent. Daarom koos ik ook voor
Tom Harper als regisseur. Hij heeft van alles geregisseerd, maar wat mij vooral overtuigde was zijn film Wild Rose. In die onafhankelijke low-budget film vertelde hij een groots en meeslepend verhaal over een fantastische vrouw. Vanuit een klein uitgangspunt. Ik wilde zien wat er zou gebeuren als we hem in een wereld van achtervolgingen en explosies zetten.”
Dat had ook mis kunnen gaan.
“Haha, dat was ook doodeng en ik had enorm kunnen afgaan, maar het heeft goed uitgepakt!”
Hoe was het om met deze film je lot in eigen hand te nemen? Je ontwikkelde en produceerde hem ook.
“Meestal krijg je als acteur het script en kun je dit bespreken met je filmmaker, maar dat is het wel zo’n beetje. Dat is best ontspannend, want je hoeft je nergens zorgen over te maken. Maar er is niets zo stimulerend en opwindend als wanneer je iets vanaf nul zelf creëert.”
Een geplande filmserie als eerste project, je had hetjezelf makkelijker kunnen maken…
(lacht) “Mensen zien ‘weer’ een nieuwe actiethriller… Maar inderdaad, bijna niemand weet hoe moeilijk het is om een compleet nieuwe wereld neer te zetten. De inlichtingendienst waar Rachel voor werkt, de technologie, een keur aan unieke karakters… Die ook echt leven en niet alleen maar in dienst staan van de plot. Daar geef ik de regisseur en de schrijvers de volledige credits voor trouwens. Ik leid het slechts in goede banen. Zo goed en kwaad als ik kan!”
Met actie die echt is en niet één groot CGI-festijn. Een bewuste keuze?
“Ik kende het superhelden-ding met Wonder Woman en het mocht voor mij nu wel wat realistischer zijn. Zonder al teveel blauwe schermen en explosies uit een computer. We reizen daarnaast de wereld over naar bijzondere locaties in Portugal, Marokko, Engeland, IJsland en Italië. Het is verfrissend om een echt mens te spelen die kwetsbaar is en niet altijd alles onder controle heeft.”
Centraal staat kunstmatige intelligentie, akelig actueel. Hoe kijk je zelf naar deze technologie?
“Het is iets dat deel is geworden van ons leven. Wat er nu is zal niet meer worden teruggedraaid. Kunstmatige intelligentie (AI) in ons leven zal exponentieel toenemen. Kijk hoe afhankelijk we zijn geworden van onze smartphones. Wie had dat tien of twaalf jaar geleden ooit kunnen bedenken? Ik vind wel dat we de gevaren van AI in de gaten moeten houden. Of het nu gaat om toekomstige wapens of nepnieuws. Ik ben geen tech-guru, maar ik vraag me geregeld af wat het risico is als deze ontwikkeling uit de hand loopt. Conceptueel en filosofisch vind ik dat mateloos interessant.”
Kijkend naar je eerdere ervaringen in de filmindustrie, wat wilde je absoluut anders doen?
“Als je dit soort big budget films maakt, dan is het script vaak nog niet af, is het vooral een geraamte dat als basis moet dienen. Voor mij is het script als een bijbel. Als het er niet in staat, dan zie je het ook niet op film. Dus hebben we gezorgd dat het script honderd procent af was én goed, zodat we ons tijdens het filmen konden focussen op het acteren en het verhaal. Het klinkt simpel en logisch, maar is een zeldzaamheid in deze industrie.”
‘Ik hou er niet van om thuis te zitten en te wachten op het volgende aanbod’
Wat motiveerde je om ditmaal ook áchter de schermen actief te zijn?
“De controle nemen over mijn eigen lot. Ik hou er niet van om thuis te zitten en te wachten op het volgende aanbod. Ik ben een nieuwsgierig persoon en iemand die niet een maand lang wil zitten en nietsdoen. Ik wil door. Produceren is een fantastisch middel om dat te bereiken.”
Had je die instelling altijd al?
“Ik denk dat dit zich gaandeweg ontwikkeld heeft. In het begin wilde ik niet eens actrice worden! Toen probeerde ik het en gaf ik het bijna op. Om vervolgens door te breken en echt van het vak te gaan houden. En hoe meer ervaring ik kreeg, hoe meer ik wist van de wereld achter de schermen. Waarom doe ik daar niet aan mee?
Wat ik vervolgens ben gaan doen met de beste partner die ik me kon wensen; mijn eigen man. Dus we zijn er gewoon voor gegaan. Het leven is kort. Ik wil later niet de persoon zijn die te veel spijt heeft van gemiste kansen.”
Geef je dat ook mee aan je dochters?
“We hebben drie dochters en ik moedig ze altijd aan om ‘te doen’. Je proactief opstellen en niet verlegen te zijn. Het beste ouderschap wordt gedaan door het juiste voorbeeld te geven. Dat probeer ik mee te geven. Ook als ik het zelf even niet weet. Dan denk ik ‘hoe zou ik dit aan mijn dochters uitleggen’ als ze in mijn schoenen zouden staan. En dan doe ik het zoals ik het aan hun zou vertellen. Ook zorg ik dat ze niet teveel kijken naar de paden van andere mensenfocus op dat van jezelf. Wees nederig en werk hard.”
Geeft werken met je echtgenoot een extra dimensie?
“Hij is slim, een zakenman die de essentie snapt van deze industrie, dus dat helpt enorm. Daarbuiten is er natuurlijk het simpele feit dat je zoiets als het maken van deze film kunt delen. Dat dit lukt, is immers heel bijzonder. En bekijk het ook praktisch. Ik reis de hele wereld over, dus hoe mooi is het dan als je met je liefde en werk samen kunt reizen. Ik klop het af terwijl ik dit tegen je zeg: maar deze samenwerking is voor ons een zegen gebleken.”
Wie in deze industrie heeft je het meest geïnspireerd?
“Dat is niet echt één iemand. Door de jaren heen heb ik van meerdere mensen wel wat opgepikt. Maar er is één ding dat direct in mij opkomt: als je succesvol bent, dan vragen veel mensen zich af waar ze dat aan hebben verdiend. Ik ben toch niet zo exceptioneel? Mag ik wel trots zijn op dit succes?
Het bekende bedriegersyndroom. Zodra ik dat voel, denk ik terug aan een meeting die ik ooit had met regisseur Francis Ford Coppola. Ik vroeg aan hem: ‘hoe voelt het om een nationaal symbool te zijn?’ Hij vertelde mij dat wat hij ook doet, hij altijd onzeker is over wat mensen zullen denken. Of ze het wel goed zullen vinden. Ik weet nooit zeker of ik op de goede weg zit, maar ik volg mijn hart. Want als zo’n legende dat ook ervaart, dan mag ik mij zeker ook wel eens zo voelen. Dat was voor mij een heel bevrijdende gedachte.”
Heart of Stone is nu te zien op Netflix.
schaapcitroen.nl
Czapek & Cie is niet bepaald een household name; zelfs menig horlogeliefhebber zal zich vragend achter de oren krabben. Tijd dus voor een nadere kennismaking…
Gerben Bijpost
Hoewel het huidige merk piepjong is, gaan de roots ervan terug tot 1811, toen in Semonice, in het huidige Tsjechië, een jongen werd geboren met de naam Franciszek Czapek. Al op jonge leeftijd emigreerde dit jochie naar Polen, waar hij later (1830-31) zou deelnemen aan de Poolse Novemberopstand tegen het Russische rijk. Of het er iets mee te maken had weten we niet, maar het jaar daarop vertrok hij naar Zwitserland, alwaar hij in 1839 met niemand minder dan Antoni Patek (grondlegger van het latere Patek Philippe S.A.) de horlogefirma Patek, Czapek & co oprichtte. In 1845 vond Franciszek Czapek het kennelijk tijd voor zijn eigen bedrijf en startte hij Czapek & Cie, waarmee hij een samenwerking aanging met Juliusz Gruzewski, een grote held van de Novemberopstand. Dat liep voortvarend: in 1854 had Czapek een bedrijf
in Warschau en in 1856 richtte hij zelfs een dochteronderneming op aan de Place Vendôme in Parijs. Niet onopgemerkt, want de Franse keizer Napoleon III was zo gecharmeerd, dat hij het bedrijf hielp om leverancier te worden van het keizerlijk hof. Alles leek Czapek dus voor de wind te gaan, maar om onbekende redenen ging het bedrijf in 1869 toch failliet. En in 1895 stierf Franciszek Czapek in extreme armoede…
Einde verhaal? Ja en nee. Het oude Czapek was dan wel ter ziele, maar in 2012 werd de naam nieuw leven ingeblazen met behulp van een crowdfunding-campagne. En in 2015 lanceerde het zijn eerste horloges. Ceo Xavier de Roquemaurel wilde een merk bouwen dat zich zou focussen op de ware horlogeliefhebber. Met horloges die blijk geven van een uniek oog voor
detail. De start was in ieder geval veelbelovend: het eerste horloge van het moderne Czapek, de Quai des Bergues 33bis, was geïnspireerd op een Czapek & Cie-zakhorloge uit omstreeks 1850 en won direct de publieksprijs tijdens de Grand Prix de l’Horlogerie in 2016.
In Nederland is Reijersen Juweliers in Oudewater exclusief retailer van dit Zwitserse merk. En wetende dat schapruimte altijd beperkt is, zijn wij benieuwd waarom deze juwelier juist voor Czapek-horloges de nodige ruimte reserveert.
Waarom past dit merk zo goed binnen jullie winkel?
Adriaan Reijersen van Buuren: “Reijersen Juweliers is net als Czapek een beetje anders. Wij noemen onszelf Juwelier-Gastronoom en hebben graag op een verrassende manier contact met onze gasten. Bijvoorbeeld door een lunch of diner te serveren tijdens het bezoek aan onze boutique. Of de -vaak eerste- beleving van het sabreren van een fles champagne te bieden voordat we samen naar alle bijzondere juwelen en horloges gaan kijken. Onze pijlers zijn: gastronomie en een zeldzame collectie van ‘ independent brands’. En dat is een mooie match met Czapek, niet?”
Als juwelier verdien je je boterham met de verkoop van horloges en juwelen. Maar de ruimte in een etalage is niet oneindig. Om dan te kiezen voor een onbekend merk als Czapek vraagt dus om overtuiging. Waar baseerde je die op?
“De overtuiging kwam vrij snel nadat we Xavier de Roquemaurel met de Czapek-collectie live ontmoeten tijdens Geneva Watch Days. Deze man is zó creatief en energiek, dat we gelijk mee wilden gaan in dit schitterende verhaal. Inmiddels blijkt het een gouden match te zijn: binnen twee jaar zijn we één van de meest succesvolle Czapek-dealers van de wereld, en dat zomaar in ‘Oudewater City’. Overigens, toen we
ermee begonnen was Czapek ook zo onbekend niet meer; de liefhebbers van verfijnde horloge hadden het merk al in het vizier en hoog op hun wishlist geplaatst.”
Hoe zou je het merk omschrijven?
“Czapek & Cie is een van de meest succesvolle onafhankelijke horlogemerken van dit moment. De uurwerken zijn extreem goed afgewerkt en onderscheidend. Het merk is verfrissend qua openheid met betrekking tot de productie. En er is veel creativiteit in vormgeving en complicaties: ze doen alles net even anders. Kortom, Czapek maakt highend horloges op een prettig verfrissende en vernieuwende manier. Het resultaat is daardoor nog meer draagplezier voor
de gelukkige die zo’n uurwerk weet te bemachtigen.”
Wat is het belangrijkste verschil tussen de verkoop van grote, bekende merken versus kleine merken als Czapek?
“Het persoonlijke… Een Czapek aanschaffen is een feest van ontdekken, persoonlijk contact, eventueel personaliseren van het horloge en vooral gehoord en gezien worden als klant. Czapek ontkomt helaas ook niet aan wachtlijsten; het enthousiasme van de liefhebbers is groter dan de capaciteit van het Czapek-team om te kunnen leveren. Maar gelukkig is de manier waarop dit allemaal gaat wel prettiger en persoonlijker; dat is misschien ook inherent aan de kleinschaligheid van het merk. Ondanks dat Czapek inmiddels best een grote naam is in de independent horloge markt, is het nog steeds vrij zeldzaam om er een te bezitten. De productie bedroeg vorig jaar nog ongeveer 500 stuks en zal dit jaar -gelukkigopgevoerd worden naar ongeveer 1000 horloges. Nog altijd heel exclusief dus.”
Een horloge van Czapek vergt een flinke investering. Hoe leg je dit prijskaartje aan potentiële kopers uit?
“Dat klopt, een uurwerk van Czapek kost wel veel geld, maar is niet duur… De horloges spreken voor zich. En de marktprijzen overigens ook, want de meeste horloges zijn na aanschaf al meer waard…”
Wat is je favoriete horloge binnen de collectie en waarom?
“Onlangs was ik met een paar van onze klanten te gast bij Czapek in la Chaux de Fonds. Daar hebben we een wijzerplaat uitgekozen voor de gelimiteerde jubileumeditie van 2025. Dit wordt een roségouden Antarctique met twee rubberen banden en heeft voorlopig de naam ‘Chameleon’. Meer kan ik nu nog niet loslaten, maar dit is de meest waanzinnige en de mooiste wijzerplaat die ik tot nu toe heb gezien!”
Scan de QR-code en bekijk onze reizen naar Japan
Volledig ontzorgd op reis.
Een verre rondreis maken waarin je heel veel ziet en compleet ontzorgd wordt? Of genieten tijdens een droomvakantie op de meest paradijselijke bestemmingen?
Laat je inspireren door ons ruime aanbod betaalbare privé rondreizen op www.333travel.nl of bel 0348 - 44 19 51 voor een persoonlijk advies met onze ervaren reisspecialisten voor een reis op maat.
333travel biedt individuele rondreizen aan naar:
Amerika - Argentinië - Cambodja - Canada - China - Costa Rica
Cuba - Dubai/Emiraten - Egypte - IJsland - Israël - India - Indonesië en Bali - Japan - Jordanië - Kenia - Laos - Malediven - Maleisië
Mauritius - Mexico - Myanmar - Namibië - Nepal - Nicaragua
Nieuw-Zeeland - Oman - Peru - Seychellen - Singapore - Sri Lanka
Tanzania - Thailand - Uganda - Vietnam - Zuid-Afrika
Bekijk ons volledige aanbod op:
www.333travel.nl
Zeemeerminnen bestaan niet. Zoals ook moet worden getwijfeld aan de harpij (een roofvogel met scherpe klauwen en vrouwengezicht) en de faun (een geit met een mensenhoofd). En de sirenen, die andere vrouwvogels? Veel bezongen, maar nimmer op een kiekje vastgelegd. De centaur en de sfinx? Idem dito.
In religieuze geschriften en volksverhalen was nimmer gebrek aan mysterieuze mensdieren. Ze worden ook wel chimaera’s genoemd, naar het monster -deels geit, deels slang, deels leeuw- dat in de Griekse mythologie het Lycische volk terroriseerde. Chimaera’s bestaan echter niet alleen in de mythologie; je hebt ze ook in de wetenschap van de biologie. Van voorwereldlijke monsters is in dit verband geen sprake. ‘Chimaera’ staat hier voor wezens met twee of meer setjes DNA.
Ze komen in de natuur van oudsher voor. De muilezel (kruising van ezel en paard) en de wolfshond zijn de bekendste voorbeelden. Maar ze zijn zeldzaam, en ze beperken zich tot het dierenrijk. Dat laatste echter is aan het veranderen.
Onlangs slaagden chirurgen erin een varkenshart in een mens te transplanteren. Xenotransplantatie, zoals dat wordt genoemd, is nog geen Standard Operating Procedure - en heel oud word je er vooralsnog niet mee: de betreffende hartpatiënt stierf na enkele maanden als gevolg van een slapend varkensvirus. Maar toch, een grens is overgestoken waarvan onze voorouders niet eens wisten dat hij bestond. In de scheppingsverhalen kon je hierover immers niets lezen: niets dat erop wees dat we ooit zouden versmelten met die veelvormige en veelkleurige wezens die Noah in zijn ark vervoerde. Genetisch gemodificeerde varkensharten transplanteren in menselijke baby’s: een biotech-startup genaamd Genesis (what’s in a name) wil er binnen afzienbare tijd mee beginnen. Het hart is slechts de eerste stap. Andere organen zullen volgen: best fijn natuurlijk bij een schreeuwend tekort aan donoren. De omgekeerde weg werd overigens al vaker bewandeld, meestal om nieuwe geneeswijzen te onderzoeken. Maar sinds kort heeft deze ‘strategie’ een razendsnelle ontwikkeling doorgemaakt, dankzij nieuwe technieken om DNA te ‘knippen en te plakken’.
Onderzoekers zijn er onlangs in geslaagd menselijke stamcellen te introduceren in varkensembryo’s, met als uitkomst dat in dat babyvarkentje inderdaad menselijke cellen bleken te groeien. Met heuse chimaera’s dus als gevolg: mensvarkentjes. Het idee: dieren als ‘draagmoeders’ te gebruiken voor het ontwikkelen van menselijke organen, die we vervolgens naar onszelf kunnen ‘transplanteren’.
‘Kannibaliseren’ zou je dat alles ook kunnen noemen, en een ethicus zou er zomaar het zijne van kunnen denken. En of een dergelijke omgang met schepping des heren zich laat rijmen met het christelijk idee van rentmeesterschap staat nog te bezien.
Journalist-schrijver Hans van Wetering is gefascineerd door het fenomeen tijd en de wereld van overmorgen. Een column over toekomstvisioenen, technologische (bokken)sprongen en dappere pogingen de tijd zelf te verslaan.
Een klein probleem bij dat al, iets waar wetenschappers vooralsnog geen antwoord op hebben, is hoe te voorkomen dat die menselijk stamcellen in dat varken niet alleen, zoals de bedoeling is, bruikbare nieren, harten, levers en wat dies meer zij ‘produceren’. De angst is dat die stamcellen, die onvermijdelijk overal in dat varkenslijfje terechtkomen, ook anderszins een menselijke uitwerking hebben. Een varken met een (gedeeltelijk) mensenbrein is het schrikbeeld.
Een schrikbeeld voor ons mensen, maar voor dat ‘varken’ zelf is het nog veel erger. Die ziet de wereld (een beetje) zoals wij die zien, ontwikkelt mogelijk bewustzijn, daar opgesloten in dat verkeerde lichaam: antidepressiva werden al voor minder voorgeschreven. En wie zal zeggen wat de volgende stap is? Wetenschappelijk bloed kruipt waar het niet gaan kan. Waarom niet datzelfde bij een mensaap geprobeerd zodat op een dag een chimpansee ons diep in de ogen kijkt, en ons als soortgenoot herkent. En wij hem. Praten zal lastig zijn, en diepzinnige uitwisselingen over de schepping een illusie, maar toch, het is een beetje alsof de evolutie een loer wordt gedraaid. Benieuwd wat good old Charles Darwin ervan zou hebben gevonden.
Al veertig jaar zijn G-Shocks de belichaming van nagenoeg onverwoestbare horloges. Spot ‘G-SHOCK’ in kapitalen op de lunette en je kunt erop vertrouwen dat het horloge heel wat kan doorstaan. Maar wat maakt dit Casio-horloge zo bijzonder?
Er zijn maar weinig horloges in de geschiedenis die zulke extreme krachttests hebben doorstaan als G-Shock. En dat was precies wat Kikuo Ibe, de geest achter het befaamde horloge, voor ogen had begin jaren tachtig van de vorige eeuw.
Sinds 1983 staat het horlogemerk synoniem voor sterkte en duurzaamheid, waardoor het favoriet is geworden onder veel atleten, militairen en zelfs astronauten. Tegenwoordig hoeft het gerenommeerde horlogemerk zelf nog maar weinig te bewijzen; de feiten zijn alom bekend. Maar als ze zelf niet laten zien hoe robuust ‘ie is, dan doen de fans dat wel. Ware adepten van het merk hebben dan ook al verschillende G-Shock-modellen in hun eigen stresstests gebruikt. Van het laten vallen vanuit een helikopter en het invriezen in een ijsblok tot het laten vallen vanaf 200 meter hoogte. En dan natuurlijk constateren dat ie het nog doet.
Opvallend genoeg had Ibe aanvankelijk zelf zijn bedenkingen bij het commerciële potentieel van het horloge. “Toen wij G-Shock in 1983 introduceerden was het de tijd van erg slanke horloges,” vertelt Ibe. “G-Shock was voor die tijd erg ‘bulky’. Ik had er daarom eerlijk gezegd gematigde verwachtingen bij.” Toch startte hij met een duidelijke missie. Een die méér behelsde dan enkel een stevige kast bouwen die tegen een stootje zou kunnen. Casio-designer Ibe wilde een horloge ontwerpen dat niet brak als je ‘m zou laten vallen. Hij formeerde het acht man sterke ‘Team Tough’ met de opdracht om een Triple 10-horloge te maken. Ofwel: een horloge dat een val van tien meter overleeft, waterbestendig is tot tien bar (honderd meter) en met een batterij die tien jaar meegaat. Meer dan 200 tests later -de meeste horloges werden door Ibe zelf naar beneden gegooid vanuit een toiletraam op drie hoog- waren ze nog geen stap dichterbij de gezochte oplossing. Toen zag Ibe een kind met een rubberen bal.
“Op dat moment kwam ik op het idee alle onderdelen te huizen in een module als een rubberen bal. Alsof het zou zweven in de kast en op die manier schokken kon absorberen. Dit vormde de basis die de horloges van nu nog steeds delen.”
In eerste instantie was het in Japan niet direct een commercieel succes en leek Ibe gelijk te krijgen met zijn twijfels. Hoe technisch interessant zijn uitvinding ook was, klanten waren meer geïnteresseerd in een klassiek model horloge. De grote boom kwam met de Amerikaanse introductie en een commercial waarin een G-Shock over een ijshockey-baan werd gesmeten als ware het een hockeypuck. Japanse consumenten keken er nog eens goed naar, samen met de hele wereld, en de G-Shock werd opeens een serieus fenomeen. Met inmiddels een totale verkoop van rond
de 150 miljoen G-Shocks sinds 1983. Nieuwe lijnen werden geïntroduceerd, de Rugged, de Baby-G, modellen voor surf- en skateboarders en sinds een aantal jaar ook de verfijnde en duurdere
MR-G lijn. Het totaal aantal modellen staat nu op ruim 4200!
De G-Shock is inmiddels uitgegroeid tot méér dan een extreem robuust hor-
loge. Het is een platform waarop niet alleen technologie nooit heeft stilgestaan, maar ook een cultuur rondom een modern icoon en Casio’s durf om een gemeenschap om een horloge heen te bouwen.
Kijk naar mensen die een robuust horloge nodig hebben –van een extreme-sporter en een vrijwilliger van de kunstwacht tot een politie-agent of een lid van de strijdkrachten– en wat
je opvallend vaak ziet is een G-Shock om de pols. Tel daarbij de trouwe clientèle van kunstenaars en celebrities op en het is niet zo gek dat Casio op deze duizelingwekkende verkoopaantallen zit. Met opvallende blikvangers als Bradley Cooper, Rihanna, Justin Bieber, Eminem, John Mayer en Pharrell Williams om er maar een paar te noemen. Natuurlijk, ze dragen allemaal ook hun luxere horloges, maar ze zijn door de jaren heen gespot met verschillende G-Shocks om de pols. Coldplay’s Chris Martin draagt zelfs bij elk live concert een andere G-Shock.
Sinds het ontstaan van de G-Shock vonden er volgens Kikuo Ibe twee belangrijke evoluties plaats. Eerst die van het horloge zelf, en dan met name bij het materiaalgebruik.
“Naast hars, tegenwoordig vanuit milieutechnische overwegingen bio-gebaseerde harsen, gebruiken we nu ook staal en zelfs edelmetaal.” Maar zeker zo belangrijk was de evolutie onder de klanten: “We hebben niet meer alleen
‘gewone’ klanten, maar we hebben een ware fanbase.” Fans zijn er te over, al springen twee er vooral uit, wat de ontwerper betreft: “Eén verzamelaar heeft ruim 2000 G-Shocks; een hele kamer vol! En we hebben ook kennis gemaakt met een tweejarig meisje, dat werd vergezeld door haar moeder. G-Shock was de favoriet van haar dochter. Wat ik nogal apart vond, totdat ik me realiseerde dat ze het horloge gebruikte als bijtspeeltje voor haar doorkomende tanden. En dat het daardoor haar favoriete object werd.”
Maar het kan ook extremer. Japan heeft regelmatig last van aardbevingen en één van de G-Shock dragers werd daardoor getroffen. “Zelf kwam deze man er gelukkig zonder kleerscheuren vanaf, maar zijn huis lag volledig in puin. Toch vond hij onder het puin zijn geliefde G-Shock. Werkend en al. Hier kwam ik achter nadat hij een dankbrief stuurde naar Casio HQ in Tokio. Dat soort dingen geven mij nog altijd voldoening.”
“Zelf draag ik de DW5600 het vaakst, omdat dit model het dichtst in de buurt komt van het origineel, het oermodel G-Shock. Een blauwe, witte en rode om precies te zijn. De kleur pas ik aan op het seizoen of de stemming waarin ik ben.”
Voor het 40-jarig jubileum brengt G-Shock door het jaar heen verschillende jubileummodellen uit. Van betaalbaar (net boven de €100 voor de Clear Remix) tot aan de MT-G Red Flare (€1600) en de Recrystalized Series (€869). Een succesvolle en geslaagde zijstap richting het hoogste segment, waar Ibe ook een merk aanhaalt dat hem inspireert als professional in de industrie. “Rolex inspireert mij het meest. Je voelt altijd goed hun ambacht en erfgoed aan. Toch durven ze ook te innoveren zonder te veel van hun tradities af te stappen. Dat proberen wij, op onze manier, ook met G-Shock te doen.”
1983 – Na twee jaar van research en ontwikkeling, creëert Kikuo Ibe de G-Shock, het resultaat nadat ruim 200 prototypes vanuit het raam van een toilet op de derde verdieping van een kantoorgebouw waren gegooid.
1993 – Tien jaar na de eerste G-Shock, lanceerde het merk de DW-6300, het eerste model met een waterbestendigheid tot 200 meter.
2002 – G-Shocks krijgen toegang tot het Tough Solar system en automatische tijdcalibratie via radiosignalen.
10:58 – De tijd die je op alle persfoto’s van Casio-horloges ziet staan. Waarom? Dit is de tijd die de capaciteiten van het LCD-scherm het beste laat zien.
-58 graden Celsius – De temperatuur tot waar de Gravitymaster het blijft doen. Het horloge is met een weerballon de stratosfeer ingestuurd tot een hoogte van 44.1 kilometer en een temperatuur van -58 graden Celsius. Bij terugkeer werkte alles nog perfect.
2010 – Het moment waarop koolstofvezel werd toegevoegd aan de polsband van de G-Shock en hem nog sterker maakte.
2012 – Dankzij een Bluetooth-connectie werd het mogelijk om het horloge te koppelen aan smartphones en het instellen van de tijd makkelijker te maken.
24.97 – Het aantal ton van het zwaarste voertuig dat ooit over een G-Shock is heen gereden, waarna het nog werkte.
150 miljoen – Het aantal verkochte G-Shocks na veertig jaar.
Van Kikuo Ibe die in ’83 van drie hoog zijn meesterwerk probeerde te ontwikkelen tot strijdkrachten die de horloges gebruiken in nagenoeg onbegaanbare gebieden; waar sommige horlogemerken iets te veel tijd besteden aan gelikte commercials en beelden om dat gevoel van robuust- en stoerheid over te brengen, werkt Casio serieus met de professionals die de horloges écht aan de martelgang onderwerpen die ze aankunnen. En dus kan je met goed fatsoen op de zaterdagmiddag over straat met die G-Shock om je pols. Want of jij nu daadwerkelijk de oceaan op gaat of een week
hoog de Alpen in, dat hoeft natuurlijk niemand te weten.
En hier blijft het natuurlijk niet bij. Want ook na veertig jaar zit Ibe allesbehalve stil. Voor deze herfst belooft hij namelijk een nieuw concept waarin hij de grenzen opzoekt van wat mogelijk is. “In deze veertig jaar hebben wij onze know-how op het gebied van schokbestendigheid almaar verbetert. Daardoor kunnen we nu zeer schokbestendige ontwerpen maken die vroeger ondenkbaar waren. Naar mijn bescheiden mening is het aankomende stuk daarom zeker de moeite waard om naar uit te kijken!”
Tekst: Gerben Bijpost
Het ruige eiland Jura ligt voor de westkust van Schotland en behoort tot de Binnen Hebriden. Het is een eiland met welgeteld één weg en één pub. Qua grootte is het ongeveer tweemaal Texel, maar er wonen slechts zo’n 200 mensen. En het feit dát ze er wonen is vooral te danken aan… whisky. Jura Whisky, om precies te zijn. Deze distilleerderij vormt namelijk al sinds 1963 de levensader van de lokale economie en zonder deze inkomsten zou het eiland waarschijnlijk zo goed als onbewoond zijn. Op zo’n 6000 herten na dan, want dat is hier de meest dominante populatie. Al schijnen er ook opvallend veel adders rond te kronkelen.
NIEUWE BEWONERS
Jura Bourbon Cask: met smaken van vanille, caramel, kaneel en cacao. De nieuwste toevoeging aan de Signature Collection. Goudachtig gekleurde, fruitige en heldere single malt whisky. Gerijpt in Amerikaanse witte eiken bourbon-vaten. Een whisky die een aroma van vanille en kokosnoot op de tong legt, gevolgd door een hint van abrikoos en romige toffee, een vleugje peer, kaneel en cacao. € 28,99
Jura Rum Cask: ondertoon van gekruide tropische tonen. Een single malt die soepel, zoet en tegelijkertijd licht rokerig van karakter is. De bijzondere Jura Rum Cask Finish is zacht en levendig van smaak met hints van vanille, karamel en kokosnoot met als aanvulling tropische tonen door de rijping op Caribische rum-vaten. € 31,99
Jura 10 Year Old: een zacht gekruide allrounder met een zoete ondertoon. Vervaardigd in uitzonderlijk hoge stills en tien jaar gerijpt in Amerikaanse White Oak ex bourbonvaten. De finishing touch van deze single malt ontstaat door een perfecte rijping in Oloroso Sherry-vaten uit Jerez, Spanje. Dit resulteert in een zoete, soepele whisky met aroma’s van rijke pure chocolade en vanillecrème. € 34,99
werd een officiële vergunning verleend en kon men in alle openheid zoveel van het goudgele genotsmiddel produceren als men wilde. Met wat onderbrekingen gebeurde dat dan ook, tot rond 1918, toen de deuren van de destilleerderij definitief leken te sluiten. Ware het niet dat een halve eeuw later twee eilandbewoners het tijd vonden om wat menselijk tegengewicht te bieden tegen die almaar groter groeiende kuddes herten. En het heropenen van de destilleerderij zagen ze als hét middel om nieuwe eilandbewoners aan te trekken. Maar die moesten het eiland dan wel eerst bereiken.
Jura is namelijk niet de gemakkelijkste plek om te komen. Het wordt omgeven door een vrijwel altijd onstuimige zee. Mocht je er met je auto heen willen, dan neem je na een flinke rit vanaf Glasgow eerst de ferry vanaf het vasteland naar buureiland Islay (en zie je bij aankomst in de verte destilleerderij Caol Ila liggen) en vervolgens pak je een miniveerbootje naar de overkant om Jura te bereiken, het eilandje dat de Noormannen ooit dyr-ey (deer island) doopten, hetgeen in de loop der tijd verbasterde tot de huidige benaming.
Eén van de beroemdste mensen die deze weg ooit ook aflegde was niemand minder dan George Orwell, die hier in de laatste jaren van zijn te korte leven werkte aan zijn wereldberoemde en profetische boek 1984. Het witte en afgelegen huisje genaamd Barnhill waar hij dit meesterwerk grotendeels produceerde staat er nog steeds, noordelijk op het eiland, in de buurt van het gehucht
Kinuachdrachd. In vrijwel exact dezelfde staat als toen Orwell er woonde. En net als toen kun je het nog steeds gewoon huren.
Maar goed, terug naar de whisky. Het eiland Jura is niet bepaald de makkelijkste plek om whisky te produceren, want alles wat het eiland zelf niet levert moet worden ingevaren. En voor een productie van een indrukwekkende 2,2 miljoen liter per jaar zijn dat bijvoorbeeld aardig wat tonnen gerst en hoogwaardige eikenhouten vaten voor rijping. Wat wél van het eiland komt zijn de turf die gebruikt wordt voor het mouten en natuurlijk het zuiverst denkbare water, dat vanuit het Paps of Jura-gebergte stroomt en bij Loch a’Bhaile Mhargaidh wordt opgevangen. Voor de destillatie wordt gebruik gemaakt van vier enorme stills, die de op één na hoogste in Schotland zijn (alleen die van Glenmorangie steken er bovenuit).
En hoge distilleerketels betekenen een langzame distillatie en veel dampen die langs de hals naar beneden stromen. Door dit lange contact met koper verdwijnen naar verluid veel zware, olieachtige off-notes, waardoor onder meer fruitige en bloemige smaken beter tot hun recht komen. Dit alles tezamen resulteert in een selectie van zes single malt whisky’s die allemaal hun eigen karakter hebben. De basis voor elke Jura whisky is immers gelijk, maar het rijpingsproces en de uiteenlopende vatkeuzes zorgen ervoor dat iedere variant een uitgesproken eigen geur- en smaakprofiel ontwikkelt, die tot uiting komt in de Jura Signature Collection. Met de Jura Bourbon Cask als nieuwste aanwinst.
Jura 12 Year Old: perfecte nieuwe vriend in een intiem gezelschap. Jura op zijn krachtigst. Bourbon-vatrijping gevolgd door een verrijking op aged olorosso sherryvaten zorgen voor een honingachtige zoetheid die warme tonen van kruiden, banaan en zachte citrus oplevert. € 46,99
Jura Seven Wood: gerijpt in zeven verschillende eikenhouten vaten. Eerste rijping op het bourbon-vat, gevolgd door een verrijking op maar liefst zes verschillende soorten nieuwe eikenhouten vaten, allen uit een andere regio in Frankrijk. Dit resulteert in een aromatische single malt met hints van koffie, gember en melkchocolade. Waarna smaken van perzik, zoethout en gesuikerde sinaasappel opdoemen. € 74,99
Jura 18 Year Old: lang gerijpt voor even krachtige als volle smaken. De Jura 18 Year Old is gerijpt in bourbon-vaten en vervolgens verrijkt in Premier Grand Cru Classé Bordeaux vaten. Een whisky met een rijke smaak van rood en zwart fruit, toffee, kaneel en chocolade. € 99,99
Wijn afkomstig van de Etna is sterk in opkomst. En dat is niet voor niets…
Tekst: Peter Bijpost
Vulkanische grond is zeer geschikt voor landbouw, omdat hij rijk is aan voedingsstoffen als calcium, ijzer, kalium en magnesium. Vandaar dat ze op Sicilië al sinds de oudheid wijn produceren. Vooral in de provincie Catania, waar zich ook de Etna bevindt. In de vijftiende eeuw bestond hier zelfs een wijnmakersgilde dat kennis en ervaring deelde over wijnbouw rond de vulkaan. En eind negentiende eeuw was wijn uit dit gebied van dusdanige goede kwaliteit, dat wijnen in Noord-Italië en soms zelfs Frankrijk ermee werden versterkt. Maar toen sloeg het noodlot toe. Onder invloed van de verwoestende phylloxera(= druifluis)plaag rond 1900, twee wereldoorlogen en de crisisjaren, raakte de wijnbouw rond de Etna voor lange tijd in het slop. Pas vanaf de jaren negentig van vorige eeuw werd het grote wijnpotentieel herontdekt. Pionierende wijnmakers gingen hun krachten
BENANTI,
Witte wijn gemaakt van carricante; wijngaard op de zuidwesthelling op ruim 900 meter hoogte. Mooie balans tussen rijp fruit, zuren en mineralige impressies.
Schenktemperatuur:
12-14 graden
Importeur: Bâtard Amsterdam € 38
bundelen, er werd een consortium opgericht, oude wijngaarden werden opgeknapt en investeringen maakten de weg vrij voor modernisering, research en promotie. Inmiddels bevinden zich maar liefst 142 contrada’s (cru’s) in een omgekeerde halve C, van noord tot zuidwest, rond de Siciliaanse vulkaan. Elk van deze wijngaarden onderscheidt zich door hoogteligging, het aantal zonuren, invloed van wind en zee en bodemsamenstelling. En dat zijn allemaal factoren die van invloed zijn op geur en smaak. Zo ook het feit dat de Etna altijd een actieve vulkaan is gebleven. Uitbarstingen vinden plaats in alle richtingen, uit verschillende kraters, brengen verschillende typen lava en gesteenten naar boven, en zorgen telkens weer voor het ontstaan van nieuwe lagen grond.
Sinds 2011 mogen de producenten de contrada waar de wijn vandaan komt op het etiket vermelden. Een volgende stap is het onderscheiden en rangschikken van de allerbeste wijngaarden – te vergelijken met de Premier en Grand Cru’s in de Bourgogne. De Etna is een wijnstreek waar we nog veel van kunnen verwachten!
MAUGERI, ETNA ROSATO CONTRADA VOLPARE 2020
Verrassende rosé gemaakt van nero mascalese; afkomstig van een wijngaard op 700 meter hoogte op de oosthelling. Licht van kleur, levendig en evenwichtig, sappig met mooie zuren. Finaleplaats in het Proefschrift Wijnconcours 2023.
Schenktemperatuur: 10-12 graden.
Importeur: Ad Bibendum € 32,95
COSENTINO, MASSIMO LENTSCH, ETNA ROSSO CONTRADA FEUDO DI MEZZO 2018
Fraaie rode wijn van nerello mascalese; 100 jaar oude wijnstokken op de noordhelling van de Etna; 15 maanden rijping in eiken vat. Sappig fruit, veel inhoud en concentratie, lekker om bij te eten.
Schenktemperatuur: 16-18 graden.
Importeur: Verkerk Wijnimport / Enoteca Sprezzatura € 38,75
Het theaterdebuut van Daan Heerma van Voss lijkt op het eerste gezicht een confrontatie met zware onderwerpen als zelfdoding en rouw. Maar in werkelijkheid draait Lieve Vrienden, Familie, Genodigden vooral om vriendschap, voorbijgaande levens en liefde.
Gentlemen’s Watch sprak met de schrijver en vroeg hem hoe hij de voorstelling zelf zou omschrijven…
“Voor mij is het een voorstelling die, het klinkt misschien vreemd gezien het onderwerp, niet over de dood, maar over het leven gaat. De zoon heeft één nacht om het leven van zijn net overleden vader te overzien en daar iets over te zeggen. Voor het eerst moet hij de tijd nemen om zich écht in het leven van zijn vader te verdiepen. Om te doorzien, doorvoelen en na te denken over wat voor leven zijn vader heeft geleid. Het toneelstuk belicht al die vragen die je past stelt wanneer het te laat is. Als de dood er eenmaal is. Het zijn allemaal cruciale vragen, maar omdat het dagelijkse leven altijd doorjakkert nemen we zelden de tijd om erover na te denken. Er is immers nooit een aanleiding voor. Echter, op een gegeven moment -wanneer die persoon er niet meer is- word je ertoe gedwongen. Nadenken over de mensen van wie je het meeste houdt en de levens die ze hebben geleid. Levens. Meervoud. In het geval van Lieve Vrienden, Familie, Genodigden gaat het over een zoon, wiens ouders een leven hebben geleid vóórdat hij werd geboren. Je staat er niet bij stil, maar iedereen heeft niet één, maar honderden levens geleefd. Over dat soort dingen gaat het toneelstuk voor mij. Veel meer dan over de dood of zelfmoord.”
Het zijn geen gemakkelijke onderwerpen: zelfdoding, rouw en afscheid. Ben je niet bang dat het toneelstuk te confronterend is?
“Kunst kan niet té confronterend zijn. Hooguit niet genoeg. Te zwaar aangezet, dat het stuk te erg inspeelt op de emoties of dat het kitsch is; daar ben ik eerder beducht op. Maar kunst is per definitie een confrontatie. Altijd. Anders is het versiering. Het is niet mijn bedoeling om mensen te verpletteren en dat zal ook niet gebeuren,
want er zit ook lichtheid in het stuk. Het is niet alleen maar zwaarte. Wel hoop ik op tranen. Ik hou van tranen.”
Is Lieve Vrienden, Familie, Genodigden geschikt voor iedereen?
“Ja. Ook juist mensen die worstelen met gedachtes daarover, over zelfmoord, zouden er mogelijk baat bij kunnen hebben. Ik zou geen enkele bezoeker bij voorbaat uitsluiten.”
Waarom zelfdoding en niet een natuurlijke dood?
“Dat is ingegeven door het echte leven. Jan (Hulst, red ) is de regisseur en een vriend van mij. Hij vertelde me ooit, terwijl we in een café zaten, hoe zijn moeder aan haar einde was gekomen. Door zelfdoding. Hoe dat was gegaan en waarom. Dat hij de nacht voor de begrafenis haar hele levensverhaal moest gaan vertellen, de begrafenistoespraak moest schrijven.
Ik vond het zo’n mooi gegeven dat ik aangaf dat hij hier een toneelstuk van moest maken als hij er klaar voor was. Jan vroeg toen of ik dat wilde doen. Dit eervolle verzoek raakte me.
Ik ging akkoord op voorwaarde dat ik bepaalde elementen van het verhaal naar eigen inzicht mocht aanpassen en invullen. Het resultaat is deze mix van fictie en realiteit. Wanneer iemand er zelf voor heeft gekozen om uit het leven te stappen, dan zijn de vragen die we stellen over diens leven(s) natuurlijk des te prangend. De eeuwige vraag waarop je dan geen antwoord meer zal krijgen is ‘Waarom?’ Dat vond ik heel passend.”
Ben je zelf weleens in die positie geweest, dat je na het verlies van een dierbare moest spreken op diens afscheid?
“Met mijn vader vorig jaar. Het toneelstuk had ik al geschreven, die ervaring zit er dus niet in, maar ik heb gesproken op zijn begrafenis. Ook moest ik mij, misschien wel voor het eerst,
heel erg verdiepen in wie mijn vader was. Ik leerde hem opnieuw kennen.”
Dat klinkt zwaar.
“Dat is het, maar het is ook een kans om iemand echt te leren kennen. Je bent dan niet meer gehinderd door hoe degene wil dat je hem ziet. Misschien leer je iemand dan wel voor het eerst echt kennen. In mijn optiek was het ook een kans en ik vond het spreken op de begrafenis eigenlijk alleen maar fijn.”
Er is wel een risico dat je dingen te weten komt die je liever niet had geweten.
“Dat is altijd het geval. Je ontdekt dingen waarvan je liever geen kennis had gehad. Aan de andere kant is dat ook intiem, want je leert iemand beter kennen. Daarin zit de schoonheid. Niet in dat alles wat je ontdekt per definitie leuk is. Vervolgens denk je na over wat de reden was voor degene om te doen wat hij of zij deed. En ook daarin kan iets ontroerends zitten.”
Wat zou je graag willen dat men bij jouw afscheid zegt?
“Ik heb daar nog nooit over nagedacht. Wellicht (lachend) ‘Het had ook geen dag langer moeten duren.’ Het zou leuk zijn als iemand dat zegt. Daarnaast, ik weet niet of ik wil dat mensen dat zeggen, maar ik hoop dat ik aan het einde niet bang ben voor de dood. Misschien hoop ik wel dat de mensen zeggen ‘Hij heeft misschien niet altijd goed geleefd, maar hij is ten minste goed gestorven…’”
Lieve Vrienden, Familie, Genodigden is van 20 september t/m 10 november 2023 te zien in diverse Nederlandse theaters. Alle informatie is terug te vinden op www.theaterbellevue.nl/lievevrienden
The Type 20 Furtivité Limited Edition is a testament to stealthiness. Its name was chosen to emphasise its military overtones and its exclusive and elusive character.
The anthracite shade provided by its Diamond-Like Carbon (DLC) coating offers enhanced durability and lends it a sleek, inconspicuous identity that subtly complements any outfit. Limited to 134 pieces. www.airain.com
Al sinds zijn debuut in 2005 is de Range Rover Sport een goede optie voor diegenen die een sportievere kijk willen op het vlaggenschipmodel van het merk. Is dat ook in 2023 nog het geval?
full-size Range Rover en wordt aangedreven door dezelfde reeks motoren. Hij heeft zelfs dezelfde wielbasis als zijn grotere broer, met hetzelfde legioen aan trucs. Lees: offroad kwaliteiten zoals je mag verwachten van de Brit. De binnenkant straalt een vergelijkbaar modernistisch ethos uit met gebeeldhouwde cockpitachtige stoelen. In de Sport zit je meer in een cocon dan in de grote Range Rover –met een lagere zitpositie en bedieningselementen die hoger op de middenconsole zijn geplaatst. Met schermen in overvloed en een nette reeks leervrije ‘Ultrafabric’-interieurs, evenals veel meer ruimte op de achterbank dan in de auto van de vorige generatie. De nieuwe Sport die wij reden gebruikt een zes-in-lijn in combinatie met een fors batterijpakket. Er is de keuze uit een P510e (510pk) en de P440e (440 pk), met aan boord een 105 kW sterke elektromotor. Wij reden die laatste.
Met de tweede generatie in 2013 kwam een nieuwe hybride motor, maar als aftrap van de derde generatie heeft Land Rover zijn 2023-model uitgerust met een nieuwe, minimalistische ontwerptaal en een strak exterieur die passen bij de langere wielbasis. Waar het origineel allesbehalve aerodynamisch oogde, is dat bij de ’23 versie wel anders. Nog steeds hoekige lijnen, maar elegant met een optisch zwevend dak. Het 2023-model is geheel nieuw, net als de full-size Range Rover die hem slechts enkele maanden in de showrooms voorging. De auto rust op hetzelfde MLA-Flex-platform als de
Krachtig genoeg met een 0-100 tijd van 5,8 en 5,4 seconden, maar vooral het elektrische bereik maakt indruk. Je kunt tot maximaal 100 kilometer volledig elektrisch rijden, iets dat je kunt bijladen aan de snellader. Een volledig elektrische versie volgt in 2024. De P440e heeft onze voorkeur, de beste beschikbare Range Rover Sport. Een conclusie met een flink prijskaartje, maar ach, nog altijd minder onbereikbaar dan zijn iconische grote broer.
Range Rover Sport
Prijs: Vanaf €106.273
Met de volledig elektrische i3 en de sportieve i8 plugin, die respectievelijk in 2013 en 2014 debuteerden, was BMW er al vroeg bij met elektrische aandrijflijnen. De volgende stap in een volledig elektrische toekomst is het nieuwe vlaggenschip: de i7.
De compleet elektrische uitvoering van de nieuwe Siebener is het belangrijkste nieuwe model uit BMW’s 7 Serie en een enorme stap voorwaarts in de elektrificatiestrategie van het merk. De hier afgebeelde i7 xDrive60, wordt aangedreven door twee elektromotoren. Dat zorgt voor een vermogen van 544 pk, een actieradius van zo’n 590 kilometer en een 4,7 seconden sprint van 0-100 km/u. Elektrisch is ‘ie begrensd tot 240 km/u. Dat is maar goed ook, anders rij je de accu
natuurlijk in een mum van tijd leeg. Er is trouwens ook een M-versie van de i7 in de vorm van de i7 M70 xDrive. Een krachtpatser die is gelabeld als de krachtigste BMW ooit geregistreerd voor gebruik op de weg.
Verschillen tussen de plug-in hybride 7 Serie en de puur elektrische i7 zijn overigens niet eenvoudig te herkennen. Het komt vooral neer op badges aan de buitenkant, terwijl in de M Sport-specificatie de i7 een sportievere uitstraling aanneemt.
De wagen op zich is een levendige -en stille- ‘woonkamer op wielen’, precies zoals je ‘m graag wilt. In een wereld die gek is op SUV’s en cross-overs, lijkt dit
specifieke marktsegment de enige plek te zijn waar de traditionele vorm van een sedan onaangetast blijft. Overigens komt er geen verlengde versie dit keer, aangezien BMW vasthoudt aan één koetswerkstijl voor alle landen. Maar met 5391 millimeter lengte is de 7-serie in elk opzicht lang genoeg; hij is slechts 155 mm korter dan de Ghost van Rolls-Royce (eigendom van BMW). Het in- of uitstappen in deze wagen is vermakelijk: met een simpele druk op de knop of tik op het scherm van je BMW smartphone-app kan elk van de vier portieren elektrisch worden geopend. Dat wil zeggen, uitsluitend zolang de reeks ultrasone sensoren langs de dorpels van
de auto en in de deuren detecteert dat er niets of niemand in de weg staat. Eenmaal veilig binnen, sluit nog een druk op een knop snel de deur. Het bestuurdersportier kan bovendien óók worden gesloten door simpelweg het rempedaal in te drukken, terwijl de zij- en achterdeuren door de bestuurder kunnen worden geopend of gesloten via het centrale display. Achterin vind je een misschien minder essentieel, maar wel kinderlijk leuke technologie: BMW’s Theatre Screen, een riant 31-inch 8K-scherm dat onderaan het dak afdaalt om degenen op de achterbank een bioscoopachtige ervaring te geven. Wanneer het is geactiveerd, gaan de jaloezieën van de
achter- en zijruiten omhoog om een donkere sfeer te creëren voor beter zicht en, als je de bestuurder liever niet wilt afleiden met het krachtige stereosysteem van Bowers & Wilkins, is er een dubbele Bluetooth-hoofdtelefoon met onafhankelijke volumeregeling beschikbaar. Zoals te verwachten is de i7 niet goedkoop. Maar wat wil je als je het ultieme verlangt in snelheid, comfort, luxe en technologie. De BMW i7 is een fraai voorbeeld van wat er gebeurt als je een luxueuze sedan op de juiste manier elektrificeert.
BMW i7
Prijs: vanaf €122.463
Een sexy keuze buiten de ID.5. Zo kun je de nieuwe Cupra Tavascan kort door de bocht omschrijven. Een vol elektrische SUV met coupé-lijnen die vier jaar geleden voor het eerst werd geshowd in Frankfurt. Nieuwe details op de productieauto zijn onder meer een zwarte voorzijde die uniek is voor de Tavascan, een verlicht Cupra-logo op de motorkap en een opvallende driehoekige koplampsignatuur - een motief dat wordt herhaald in de achterlichten. Vooraan krijg je standaard kuipstoelen gemonteerd, waarbij je kunt kiezen uit gerecyclede textiel- of microvezelbekleding. De tweede volledig elektrische Cupra (naast de Born) heeft een maximaal vermogen van 340 pk en een 0-100 tijd van 5,6 seconden. Maar belangrijker is de zeer nette actieradius van 550 kilometer. Interessante extra, de Tavascan kan veelvoorkomende parkeeracties onthouden. Zet je ‘m dus vaak op de oprit of draai je in één keer in het parkeervak voor je deur, binnen een paar keer doet de Cupra dit helemaal zelfstandig. In 2024 worden de eerste Tavascans geleverd, in aanloop naar de eerste leveringen maakt Cupra pas de officiële prijs bekend.
Bij het debuut van de 720S in 2017 legde McLaren de lat behoorlijk hoog. Hij was niet alleen lichter dan de uitgaande 650S, maar ook sneller. Met een topsnelheid van 340 km/u en 0,1 seconden sneller dan de toch al indrukwekkende 0-naar-100 tijd van zo’n 3 seconden. De opvolger is de 750S en hij legt er nóg een schep bovenop. Opnieuw met een 4.0 liter twinturbo V8, met 750 pk in plaats van 720. Wat de 0-100 tijd zet op 2,8 seconden. Daarmee is het de lichtste en krachtigste productieauto die McLaren ooit heeft gemaakt. Nieuw is ongeveer een derde van de auto, met een monocoque constructie van koolstofvezel. De 750S is lichter door gebruik van koolstofvezel voor de racestoelen en de actieve achtervleugel. Als je kiest voor de Spider-variant, krijg je ook een bovenwerk van koolstofvezel met een composiet intrekbare hardtop.
Prijs: €355.100 (Coupe), €390.000 (Spyder)
De elektrische DS 3 heeft net als de reguliere DS 3 zijn Crossback-benaming verloren. Er is ook een nieuwe neus, een nieuw infotainmentscherm en een grotere batterij. En vooral dat laatste maakt de aandacht waard, buiten de facelift-updates. Er was niet veel mis met de oude E-Tense, maar het bereik mocht wat groter wat ons betreft. Nu krijg je een elektromotor met 156 pk en een accu van 54 kWh. Die kun je in 30 minuten snelladen tot 80 procent van zijn bereik, dat een maximum biedt van zo’n 402 kilometer. Vergeleken met de oude voelt de nieuwe DS 3 E-Tense als een beter product en dankzij de grotere actieradius voelt hij nu als een volwaardige elektrische auto. Bovendien: vergeleken met het reguliere benzinemodel is hij lichtjaren vooruit op het gebied van geluid en comfort. Prijs: €42.140
Ahoi neomatik 38 date sky. Elegant, sporty, and the color of the bright blue sky. Every glance at the time is a taste of freedom. This automatic watch inspires and relaxes. In the office, at the beach, during evenings spent on a rooftop terrace. Water resistant to 20 atm, with a screw-down crown, and powered by the automatic date caliber DUW 6101 with the NOMOS swing system. This watch does its job effortlessly. And it suits every occasion. It has a case diameter of 38.5 millimeters and is available with another appealing dial, the color of warm sand. Now with selected retailers in Belgium (Antwerpen: Slaets; Brussels: Prosper ), in Luxembourg ( Molitor ) , and in the Netherlands (Amsterdam: Ace Jewelers , Den Haag: Steltman Watches , Maastricht: Loonstra Juwelier , Utrecht: Van Bruggen Juwelen; Velp: Aalbers , Venlo: Nellissen Juwelen ; Zwolle: Aalbers ). As well as online here: nomos-glashuette.com
Wat hebben de Kentucky Derby, Jumping Amsterdam en Al Shira’aa International Horse Show met elkaar gemeen? Het antwoord: Longines. De lijst evenementen binnen de paardensport waaraan dit horlogemerk als officiële partner deelneemt is zó lang, dat je je kunt afvragen of er überhaupt nog ergens paarden zouden rennen zonder de betrokkenheid uit St-Imier…
Bij de ‘The Sport of Kings’ draait alles om timing, precisie, expertise en elegantie. Niet zo vreemd dus dat Longines zich hier graag mee associeert en je bij de meeste belangrijke paardrijwedstrijden wel ergens dat gevleugelde zandloper-logo langs de baan ziet staan.
Racen met paarden; het was al populair onder nomadische stammen in Centraal-Azië, zo’n 4500 voor Christus en ook de oude Romeinen en Grieken wisten er wel raad mee. Iconische films als Ben Hur leren ons dat ze zich in die tijd graag in ranke strijdwagens lieten voorttrekken over de stoffige baan in het hippodroom of circus. Levensgevaarlijk, en dus uiterst vermakelijk voor het luidruchtige publiek.
Ook werd tijdens voorlopers van de Olympische Spelen de zogeheten kalpe georganiseerd. Een nogal vreemde race waarbij de ruiters uitsluitend op merries reden en in de laatste ronde van hun paard sprongen om ernaast te gaan rennen. Hoewel paardenraces vaak hard en gevaarlijk waren, was het ook een nobele tak van sport. Tweeduizend jaar oude inscripties op een steentablet gevonden in het Turkse Konya beschrijven namelijk een bijzondere fair play-regel die de Grieken hanteerden: zodra een paard eenmaal had gewonnen, mocht de eigenaar nooit meer met dit of een van zijn andere paarden deelnemen aan een wedstrijd. Zodoende kon iedereen maximaal één keer winnen en was dominantie door een paard of ruiter uitgesloten. Dit is een van de oudste gedocumenteerde wedstrijdregels en hij nooit helemaal verdwenen. Want ook vandaag de dag zijn er nog grote races waaraan uitsluitend paarden van dezelfde leeftijd mogen deelnemen, zodat ze slecht éénmaal kans hebben om te winnen en daarna nooit meer….
Het is een flinke sprong vanaf de paardracende nomaden, Grieken en Romeinen naar de eerste spríngwedstrijden met paarden. Die werden pas populair in de tweede helft van de negentiende eeuw, waarbij een belangrijke rol was weggelegd voor de Italiaans cavalerie-officier Frederico Caprilli. Springen met paarden -over hoge en vaak vaste hindernissen- was tot die tijd een erg gevaarlijke sport voor zowel paard als ruiter. Door het springen van paarden zónder ruiter goed te bestuderen ontdekte Caprilli dat zij altijd op de voorbenen landen. Dat stond haaks op wat de ruiters tot dan toe deden: die leunden tijdens de sprong namelijk achterover en trokken het hoofd
Eventing (een evolutie van de vroegere ‘military’) combineert de elegantie van dressuur met de precisie van springen en de snelheid en moed van het racen. Van zowel paard als ruiter wordt dus een enorme veelzijdigheid geëist.van het paard naar achteren, in de veronderstelling dat de achterhand en spronggewrichten de schokken beter konden opvangen dan de kwetsbare voorbenen. Caprilli ontwikkelde daarom de ‘verlichte zit’, een houding die wél aansloot bij de springbeweging van het paard en sindsdien talloze blessures (en erger) onder paarden en ruiters heeft voorkomen. Dit is dus precies de manier waarop je ook tegenwoordig nog alle springruiters en paarden over de hindernissen ziet zweven.
De passie die horlogemerk Longines koestert voor alle takken van paardensport gaat terug naar omstreeks diezelfde periode. In 1869 creëerde het merkt uit het Zwitserse St-Imier zijn eerste horloge met een ruitermotief en enige jaren later lanceerde het zijn eerste chronograafuurwerk, gevat in een kast versierd met een paard en jockey. Deze gravure zal ongetwijfeld tot het succes hebben bijgedragen, maar belangrijker was natuurlijk de ambitie van Longines om steeds nauwkeurigere uurwerken te produceren. Kaliber 20H, dat in 1878 werd geïntroduceerd, onderstreepte dit. Iedereen die betrokken was bij de paardensport wilde uitgerust zijn met het meest nauwkeurige uurwerk en Longines’ chronograaf met paardendecoratie werd de logische keuze.
Een goede chronograaf bood trainers, jockeys en paardeneigenaren de mogelijkheid om exact te meten hoe snel een paard was en te zien of vooruitgang werd geboekt tijdens de training. Maar ook scouts -op zoek naar onontdekte paarden met veel potentieel- en
Longines’ link met de paardensport is vooral te danken aan de eerste chronograaf van het merk. Maar binnen de collectie wordt de relatie soms ook op creatieve wijze onderstreept, zoals bij deze Dolcevita X YVY.
1. De meeste volbloed renpaarden beginnen hun carrière als ze pas twee jaar oud zijn en gaan vaak al op driejarige leeftijd met pensioen – of starten een nieuwe carrière in de paardenfokkerij.
2. De verjaardag van een volbloed zul je niet snel vergeten. Ze vieren hem namelijk allemaal op dezelfde dag, ongeacht geboortedatum. Voor volbloeden op het noordelijk halfrond is dat 1 januari; paarden geboren op het zuidelijk halfrond vieren hun verjaardag op 1 augustus. Deze regel is bedacht om het makkelijk te maken om de leeftijd van een paard bij te houden, in verband met de leeftijdsgrens die verschillende grote races hanteren. Consequentie: fokkers op het noordelijk halfrond proberen hun paarden zo dicht mogelijk bij 1 januari geboren te laten worden. Dat geeft ze meer tijd om zich fysiek te ontwikkelen voordat ze aan hun racecarrière beginnen. Sommige fokkers van volbloeden gebruiken zelfs lampen om een merrie te laten denken dat het lente is, zodat ze precies op tijd loops wordt.
3. Kiplingcotes Derby in Engeland dateert uit 1519 en is de oudste paardenrace ter wereld die nog altijd jaarlijks wordt verreden. De race vindt plaats over vier mijl boerenland en er geldt geen leeftijdsgrens voor de paarden. In zijn ruim 500-jarige geschiedenis heeft de race slechts vier keer geen volle kaart gehad. Dieptepunt was in 2020, toen slechts twee renners deelnamen vanwege de COVID-19 pandemie.
4. Het snelste renpaard ooit is Winning Brew, die op de Penn National Race Course in Grantville, Pennsylvania, op 14 mei 2008 een snelheid van 70,76 km/u liet noteren.
5. Het hoogste bedrag ooit werd betaald voor een renpaard genaamd Fusaichi Pegasus, die verkocht werd voor zeventig miljoen dollar. Deze volbloed won tijdens zijn racecarrière zes van zijn negen starts en verdiende daarmee zo’n twee miljoen dollar. Het enorme bedrag werd dan ook neergeteld voor zijn fokpotentieel, gokkend op vele getalenteerde en waardevolle nakomelingen.
toeschouwers -die wilden wedden op het paard met de snelste rondetijd- profiteerden graag van de voordelen van een nauwkeurige tijdmeter. Het gevolg was dat Longines in de Verenigde Staten al snel tot de ‘standaard uitrusting’ van paardensportliefhebbers behoorde. Zo ook bij de legendarische Kentucky Derby, gestart in 1875, en daarmee een van de oudste sportevenementen in de VS. De ‘Run for the Roses’ was toen nog een vrij bescheiden happening, maar wordt tegenwoordig bezocht door meer dan 150.000 toeschouwers, waaronder een stoet aan bekendheden uit de filmwereld, sport en politiek, met kleurige kleding en fraaie hoofddeksels. De winnaar van de race ontvangt -onder meer- een fraai Longines-horloge, maar wat de Kentucky Derby extra bijzonder maakt is dat je hier geen begenadigd jockey hoeft te zijn om een mooi horloge te winnen: de bezoeker met de meest elegante outfit wordt eveneens door Longines beloond.
Vanuit zijn populariteit in de VS groeide de internationale bekendheid van het merk binnen de hippische sport snel. In 1912 ging Longines voor het eerst een officieel partnerschap
aan met een springconcours in Lissabon. Vervolgens raakte het merk als hoofdsponsor en officieel tijdwaarnemer steeds nauwer betrokken bij alle takken van paardensport en werden langdurige partnerschappen aangegaan met de International Federation of Equestrian Sports (FEI) en de International Federation of Horseracing Authorities (IFHA). In 2013 werd de Longines World’s Best Racehorse Award in het leven geroepen en een jaar later de World’s Best Jockey Award. Hierbij wordt via een speciaal rankingsysteem bepaald wie de meest succesvolle jockey of het meest succesvolle renpaard van het afgelopen jaar was. En de winnaar ontvangt uiteraard een mooi horloge van Longines. Dat wil zeggen, het winnende paard zal hopelijk een extra portie haver krijgen, want het horloge belandt ongetwijfeld om de pols van zijn eigenaar…
Neem eens een kijkje op www.longinestiming.com/equestrian om te ontdekken bij welke evenementen Longines betrokken is. En wil je een paardrijwedstrijd bijwonen, ga dan bijvoorbeeld eens langs bij de Longines Tops International Arena in Valkenburg, een soort moderne tempel voor hippische sporten, met faciliteiten van wereldklasse voor paarden, ruiters én toeschouwers.
ESPRIT DE VOYAGE
DSautomobiles.nl
OFFICIËLE BRANDSTOFGEGEVENS: MIN./MAX. VERBRUIK: 1,2 – 1,3 L/100KM. CO₂-UITSTOOT: 27 - 28 G/KM.
- De vermelde waarden en het energielabel voor het brandstofverbruik en CO₂-uitstoot worden bepaald door de WLTP-testprocedure. De exacte CO₂-uitstoot onder de WLTP-testprocedure is afhankelijk van de gekozen opties en combinaties hiervan. De praktijkwaarden kunnen variëren afhankelijk van de dagelijkse gebruiksomstandigheden en verschillende factoren, zoals onder andere: persoonlijke rijstijl van de bestuurder, verkeers- en weersomstandigheden, het gebruik van comfortvoorzieningen zoals airconditioning, de belading en de onderhoudstoestand van de auto. Afbeeldingen kunnen afwijken van standaard specificaties, wijzigingen en drukfouten voorbehouden.
Nadat hij voor Porsche de concept car van de Mission-E had getekend, kreeg Mitja Borkert (48) promotie: hij werd chief designer voor Lamborghini. Met GW sprak hij over wat er van hem wordt verwacht…
“Ik ben in Oost-Duitsland geboren in een periode waarin zelfs het kijken naar Westerse televisie verboden was en enkel Trabants en vrachtwagens in het straatbeeld te zien waren. Vanaf mijn vijfde jaar tekende ik enkel motorfietsen, vrachtwagens en auto’s. Alles om me heen was rot, oud en versleten – een sfeer die allesbehalve inspirerend was voor een jongetje. Toch kende ik alle Westerse auto’s via een Hongaars automagazine en kon ik de zeldzame exemplaren die in onze buurt te zien waren van een kilometer afstand herkennen. Toen ik een keertje toevallig de Grand Prix van Monaco op televisie zag, schilderde ik gedurende weken F1-auto’s in rood en wit. Toen in Berlijn de muur viel, veranderde dat het leven van iedereen, ook van mijn ouders. Je stapte voortaan letterlijk van het ene land in het andere, van het ene systeem in het andere. De waarde van onze munt viel terug op nul: iedereen moest opnieuw beginnen. Om verschillende redenen kon ik onder het communistisch regime niet naar de universiteit, maar toen de muur viel veranderde ook dat en stuurde ik mijn portfolio naar de design-hogeschool in Pforzheim. Het was een periode die ik me goed herinner omdat ik gewoon niet te stoppen was: ik wilde en ik zou designer worden. Ik was zo stellig, dat mijn kameraden me vroegen of ik nu echt dacht dat ze bij Porsche op mij zaten te wachten…
Ik droomde van een opleiding in Pasadena in Californië, maar begreep ook wel dat het bij een droom zou blijven: je moest er 80.000 dollar per periode inschrijvingsgeld betalen. En toen las ik over professor James Kelly in Pforzheim en hoe deze hogeschool in opkomst was, zich begon te meten met Pasadena en het Royal College of Art in Londen. In 1994 kon ik er aan de slag en vanaf die dag werd het leven fascinerend. Eén van mijn leraren was Stephan Stark die bij Porsche het in-
terieur van de concept car van de Boxster getekend had en deel uitmaakte van het team van Harm Lagaey. Hij suggereerde mijn naam bij Achim Anscheid, tegenwoordig hoofddesigner bij Bugatti, toen hoofd van het designbureau van de groep in het Spaanse Sitges waar ik twee maanden kon meedraaien.
Terug in Pforzheim vernam ik dat ik voor acht maanden naar Porsche kon
vele discussies over elektrische mobiliteit en het werd al snel duidelijk dat we toch echt wel iets moesten doen, daarin gepusht door Matthias Müller, de toenmalige CEO. Ik reed toen met een Porsche 911S cabrio met PDK-koppeling en vroeg mijn ingenieur om met enkele collega’s de Tesla te testen. Het was meteen duidelijk dat de nieuwe technologie de next step betekende. Helemaal gemotiveerd stapte ik op
en daarna bij Mike Lichte (nu Audidesigner) in Wolfsburg. Toen ik mijn diploma haalde en solliciteerde bij Porsche was het Harm Lagaey zelf die me uitkoos: in februari 1999 kreeg ik de job en zou er gedurende tien jaar de jongste designer blijven.”
Al snel stond Borkert aan het hoofd van de afdeling advanced design waar een kleine groep zeer dynamische designers een geheel eigen koers voer. Maar die garage band was niet te beroerd om ook elders te kijken.
“Het was de periode waarin Tesla zijn model S lanceerde en daarmee behoorlijk wat indruk maakte. Dat leidde tot
Porsches hoofddesigner Michael Mauer af en overtuigde hem om de Tesla zelf aan de tand te voelen, omdat die gewoon een weg bewandelde waaraan geen ontkomen was. Daarop stelden we hem voor om een concept car op wielen te zetten en vonden intern inspiratie bij de vierdeurs 960 met achterin liggende motor. De proporties leken te kloppen voor een elektrische Porsche en we wilden tegen de motorshow van Frankfurt 2015 een eerste model aan de wereld tonen. Zoals altijd waren er voor- en tegenstanders en Müller vond dat we de aerodynamica verder moesten benadrukken zodat de wagen ook stilstaand snelheid zou
suggereren. Zelf vond ik dat we de grote luchthappers van de turbo wagens moesten verkleinen en naar een profiel gaan dat aan de spirit van de 550 Spyder zou herinneren.”
Het eindresultaat was de Mission E die in september 2015 aan het publiek werd getoond en volgens Borkert het echte startpunt van de elektrificatie bij Porsche was, en zelfs binnen de hele Volkswagengroep. Het model inspi-
reerde heel wat constructeurs en de Taycan werd een trendsetter.
“De dag dat de Mission E intern werd voorgesteld in Weissach was heel bijzonder. Michael Mauer was uiteraard aanwezig maar ook Walter de Silva, hoofd van design van de hele groep. Op een gegeven moment nam die me even terzijde en zei: “We need you for Lamborghini.” Dat was een moment
om nooit meer te vergeten. Ook omdat ik me altijd al had afgevraagd hoe je in godsnaam chief designer wordt. Ik hoefde niet lang nadenken over het voorstel.” Niemand beter dan een designer weet hoe de persoonlijkheid van een automerk gestalte te geven. Niemand beter dan Borkert voelde aan hoe een Lamborghini hoorde te zijn. Hij toont me foto’s van een rode Countach uit de jaren tachtig, omringd door joelende kinderen.
“We need you for Lamborghini. Dat was een moment om nooit meer te vergeten.”
“Een Lamborghini moet altijd inspirerend zijn! De Terzo Millenio uit 2017 heb ik in dezelfde spirit gemaakt als de Mission E. Zelf blijf ik geïnspireerd omdat ik merk dat er zich een nieuwe generatie aandient van liefhebbers van super sportwagens: jonge fans die graag aan onze wagens snuffelen – omdat Lamborghini’s hen herinneren aan spaceships. Ze zien eruit alsof ze uit de toekomst komen en dat zorgt voor heel veel beweging op sociale media en in het bijzonder op Instagram. Die jongelui houden van Lamborghini omdat we aan de conformiteit weten te ontsnappen, verschillend zijn en tegelijkertijd het meest innoverende super merk. Die fans hebben nog nooit van de Miura of van de Marzal gehoord en toch inspireert het iconisch design en het DNA van het merk hen. Er is het unieke silhouet dat zelfs mijn zoontje van twee weet te herkennen als ik aan het schetsen ga, maar ook de hexagonale vormen, of de
snuit van een haai. We gebruiken typische wings en telephone wheels, want de inspiratie wordt ook gevoed door het verleden. Maar alle vormen hebben één ingrediënt gemeen: ze zorgen voor het onverwachte en dat creëert het wow-effect dat we nastreven. De hoekige LM-002 uit de jaren tachtig had dat ook al, net zoals de Miura. Omdat we ons bij Lamborghini alles
kunnen permitteren. Weinig merken bezitten een silhouet met zo’n impact als dat van Lamborghini. De 911 heeft dat ook en de Kever had het. Ook de scherpe inclinatie van de zijruiten springt eruit omdat de meeste merken een bolvormige cabine bezitten. Achteraan valt het geweldige profiel van de wings en van de schouders op. En er zit altijd wel een knipoog in naar de wereld van potente motorfietsen. Al was het maar omwille van de duidelijk zichtbare banden achteraan.”
“Dat we het meest innoverende supersportwagen merk blijven, heeft niet enkel met design te maken. Dat geldt ook voor het gebruik van nieuwe materialen en van een baanbrekende technologie. We waren de eersten om 3D-prints te gebruiken, of forced composite, of een koetswerk uit koolstofvezel en kunnen erg flexibel met vormen werken omdat we smart materials en temperatuurverschillen in ons voordeel gebruiken. In de toekomst zal ook het belang van het
“Onze creativiteit, die erg toekomst gericht is, stopt niet bij auto’s.”Een horloge van Roger Dubuis: Lamborghini design-DNA voor om de pols.
grafisch effect nog toenemen en de weg openen naar een nieuwe generatie van modellen. Ook in het interieur willen we een eigen weg bewandelen. De zitpositie is diep en omvat het lichaam zodat de rijder zich meteen een piloot voelt. In het lichtgewicht dashboard gebruiken we zeshoekige vormen en Y-vormige elementen. Want elk detail moet herkenbaar zijn als een onderdeel van Lamborghini.”
DIVERSITEIT
“Daarnaast mikken we op een ongelimiteerde personalisatie van elke auto. Het begint al met de kleuren: we zijn wereldkampioen wat betreft het aantal aangeboden tinten. We hebben er inmiddels 400 ontwikkeld en elke week komt er eentje bij, zodat elke wagen eigenlijk uniek is en dat past helemaal in ons ad personamprogramma. Er is geen enkele Sian gebouwd die dezelfde kleur heeft en dan heb je ook nog de fading effects van de koolstofvezel structuur. Maar onze creativiteit die erg toekomst gericht is, stopt niet bij auto’s. Het is een 360 graden beleving geworden, met daarin de aankleding van het interieur van een villa in Dubai, maar ook tafeldesign, meubels, lampen in coproductie met iGuzzini en een samenwerking met motorfietsenbouwer Ducati waaruit de Blue bike en de Green bike zijn ontstaan. We werken ook hand in hand met horlogebouwer Roger Dubuis. Maar ons meest in het oog springende project is dat met de yachtenbouwer Italian Sea Group met wie we de Tecnomar City 3 ontwikkelden, waarin onze designtaal met alcantara, koolstofvezel en microfibers wordt doorgetrokken. We zijn daar uitermate trots op omdat onze taal zo een universele designtaal is geworden.”
“Ook binnen ons eigen gamma onderscheiden we drie modellijnen en het is onmiddellijk duidelijk waarvoor de Huracan, de Aventador of de Urus staan. Binnen die lijnen hebben we weer verschillende mogelijkheden die
aansluiten bij de persoonlijkheid van de klant. Bekijk de Huracan Tecnica, een racewagen die een gehomologeerde supersportwagen werd voor de weg. Dat kan prima een voertuig voor elke dag zijn, voortgestuwd door zijn soepele maar uiterst krachtige V10-motor. De STO-variant neemt dan weer alle elementen van onze racewagens over, waardoor je er zowel op de weg als op de racetrack mee uit de voeten kan. Alleen al aan het uiterlijk merk je dat het hier om duidelijk andere oefening gaat. Onlangs nog boden we weer een andere versie van de Huracan aan, de Sterrato, een 4x4 sportwagen op hoge poten. Eenzelfde exercitie hebben we
gedaan met de Urus Performante, want het is altijd onze bedoeling geweest om binnen elke modellijn enkele varianten aan te bieden. Ik overdrijf niet als ik stel dat de Urus de coolest, best looking SUV is, een auto die de monden doet open vallen; niet just another SUV.”
De meest tot de verbeelding sprekende creatie van Borkert is zonder twijfel de concept car Terzo Millenio. Waar moeten we dit futuristische brok geweld positioneren ?
“Het was bij Lamborghini de eerste concept car waar ik volledig verant-
woordelijk voor was en dan komt het erop aan om het visitekaartje van je brand af te geven. Wat de elektrische energie betreft zijn we nog niet klaar voor de hypercars en daarom moet je deze auto in de juiste context plaatsen. Hij kondigt niet meteen een volgend model aan, hij is een knipoog naar de toekomst. Het verdwijnen van de thermische motor die toch een enorm volume inneemt, biedt ons vele mogelijkheden op designvlak. We kunnen de geluidsdempers wegnemen, de uitlaatpijpen vergeten en de vrijgekomen ruimte gebruiken om de aerodynamica te optimaliseren.
Noem het een free concept car en de uitdrukking van hoe de meest extreme Lamborghini er uit zou kunnen zien. Al zullen er natuurlijk wel elementen overleven, net als enkele ideeën en vormen. Kijk naar wat we met de Countach en met de Essenza hebben gedaan. Bij de Countach wilden we een spaceship vorm creëren met zo weinig
mogelijk lijnen, zodat het heel puur zou worden. Bij de Essenza gebruikten we dezelfde design principes op een veel extremere manier. Kortom, beschouw me als een chef die voor vele soorten klanten moet koken. Sommige willen elegante wagens, terwijl anderen juist voor het extreme gaan. Het is ook een oefening die aantoont dat we verschillende registers kunnen bespelen. Ik houd veel contact met klanten, ook met diegenen die twee tot vijf miljoen euro willen uitgeven voor een auto – een Sian of een Essenza. Daarbij is gebleken dat we een veel opener brand zijn geworden. Daar ben ik trots op, vooral omdat we in alle opzichten moed, durf, authenticiteit en het onverwachte zijn blijven cultiveren. We zijn een luxemerk met een klassiek imago. Dankzij de Urus en de verschillende varianten binnen onze supercar lijnen hebben we nieuwe klanten aangetrokken en ik heb een flink aantal onder hen leren kennen. Het gaat om
échte ondernemers of om geweldige personages uit de muziekwereld. Ze hebben mijn leeftijd maar zijn mega succesvol in hun vak en ze willen nu een Countach bestellen omdat ze fan zijn van de Countach uit de jaren tachtig. Ik heb klanten uit de wereld van de visualisering die verschillende Lamborghini’s bezitten. Ik heb ook erg gesofisticeerde klanten leren kennen die knap en intelligent zijn en een persoonlijke smaak bezitten, want Lamborghini is een merk dat erg aanlokkelijk oogt voor mensen met een sterke opinie en een even sterke smaak. Met de jaren zijn we ook internationaler geworden: we worden op handen gedragen in Japan, maar ook in Duitsland en al helemaal bij de leden van de Lamborghini Club of America die ik in Pebble Beach mocht ontmoeten.”
“Het mooie aan het leven is dat er mensen met zoveel verschillende opinies bestaan, met zo’n verschillende culturele background en dat die allemaal gelukkig worden van een Lamborghini. Omdat we een uniek stuk design voor hen ontwerpen, iets wat niemand ooit zal weggooien en daardoor als vanzelf erg sustainable is. It’s a piece of art that will remain for always. Maar vergeet niet dat we vooral een team zijn, dat we samen de beslissingen nemen: noi siamo lo squadra. Dat kan omdat iedereen hier weet waarvoor we staan, welke weg we willen gaan en hoe we ons steeds verder openen voor nieuwe ideeën. Dat zorgt voor een geweldige voldoening die ons weer aansteekt om verder in de toekomst te kijken…”
“Beschouw me als een chef die voor vele soorten klanten moet koken.”Top designer Mitja Borkert over de Lamborghini URUS! Scan deze pagina met de Appaview app voor de korte film.
In deze serie artikelen neem ik je mee op het avontuur dat ik ben aangegaan om dit jaar een eigen horlogemerk te starten. In de vorige editie van Gentlemen’s Watch kon je lezen over het concept achter mijn horloge, de VPC Type 37HW, en hoe topontwerper Max Resnick dit tot een ontwerp heeft gemaakt. In deze editie deel ik meer over de technische ontwikkeling die volgt op de esthetische ontwerpfase.
Ontwerper Max Resnick houdt bij het tekenen van een horloge natuurlijk rekening met de beoogde technische specificaties. Zo zal hij vanzelfsprekend geen horloge van 5mm hoog ontwerpen, als we weten dat er een 4,5 mm dik uurwerk in gehuisd moet worden. Hij ontwerpt het horloge rondom het beoogde kaliber en houdt ook al enigszins rekening met bijvoorbeeld de gewenste waterdichtheid.
VAN UITERLIJK ONTWERP NAAR
TECHNISCH ONTWERP
Toch focust hij in de eerste fase vooral op het uiterlijk van het horloge. Hoe zou het horloge er in de perfecte wereld uit moeten zien? Je kunt het resultaat vergelijken met een concept car op een autobeurs. De beoogde esthetiek wordt getoond, maar hij voldoet nog niet aan alle veiligheids-, comfort- en milieu eisen.
Ik ben daarom met de tekeningen van Max en mijn technische wensenlijst naar een Zwitserse partij gestapt die de technische ontwikkeling voor haar rekening neemt. Om te kwalificeren voor de Swiss Made designatie moet deze ontwikkeling in Zwitserland plaatsvinden. Deze partij zal me ook ondersteunen bij het vinden van de juiste fabrikanten voor alle onderdelen. Uiteindelijk verzorgen zij ook de assemblage, controle en op termijn ook de servicing van de horloges.
Mijn VPC Type 37HW moet een klassieke handopwinder worden, gecombineerd met de veiligheid van een schroefkroon. Dit is best een uitdaging, want wind je de veer maximaal op, dan kun je niet meer verder draaien om de kroon dicht te schroeven. Automaten hebben een koppeling die ervoor zorgt dat je de kroon altijd kunt blijven draaien. Handopwinders hebben deze koppeling niet, zodat je kunt voelen wanneer je de veer volledig hebt opgedraaid.
Gelukkig ben ik niet de eerste die deze eigenschappen combineert. De Panerai Radiomir is het bekendste voorbeeld van een handopwinder met een schroefkroon. Net als Panerai gebruiken wij een mechanisme dat de kroon ontkoppelt van het opwind-mechanisme wanneer je hem indrukt. Zo voel je eerst dat de veer volledig is opgewonden en kun je daarna toch de kroon nog tegen de kast schroeven. We gebruiken hiervoor een top grade Sellita SW216-1 kaliber, wat we ook tot chronometer specificatie afregelen en laten certificeren.
van precies de juiste balans. De stalen kastdeksel en het saffierglas moeten exact dik genoeg zijn om de vereiste 10 bar aan te kunnen, maar niet dikker. Anders verliezen we het opvallend slanke profiel van het horloge.
Op dit moment wordt het esthetische ontwerp in lijn gebracht met een eindeloze lijst aan wensen en eisen zoals die hierboven. Er worden technische tekeningen gemaakt die straks door de verschillende fabrikanten gebruikt zullen worden voor de productie. Zoals je
Deze kroon is onderdeel van een aantal eigenschappen die een waterdichtheid van tenminste 100 meter moeten garanderen. Dit brengt weer eigen uitdagingen met zich mee. Het doel is namelijk om het horloge onder de 10mm dikte te houden. Dat is dus aanzienlijk slanker dan vergelijkbare horloges als de Rolex Explorer en Omega Aqua Terra. Waterdichtheid wordt echter grotendeels bepaald door de stijfheid van de materialen. Het kastdeksel bijvoorbeeld, kan onder zeer hoge druk vervormen en daarmee de waterdichtheid doorbreken. Of het glaasje kan barsten, met hetzelfde resultaat. Het is daarom een kwestie
begrijpt luistert dit nogal nauw. De onderdelen van verschillende leveranciers moeten straks samenkomen in perfecte harmonie. Er hoeft maar één foutje in één van de talloze processen te sluipen en het horloge zal niet voldoen. Scherpte is dus vereist. Continu!
Tijdens deze fase identificeren we ook de gewenste productiepartners. Wie is de meest geschikte kandidaat om onze gefreesde wijzerplaat te fabriceren? Wie kan de band produceren op het vereiste kwaliteitsniveau? Dit is een uitdagend traject omdat de Zwitserse horlogewereld vrij gesloten en discreet is. Als Hollandse buitenstaander met een
piepklein nieuw merkje geniet ik niet bepaald de hoogste prioriteit. Enige diplomatieke behendigheid én hulp van insiders is dus absoluut cruciaal.
Het is je wellicht opgevallen dat de afbeeldingen van het horloge aanzienlijk gedetailleerder zijn dan in het eerste artikel over dit project (in GW #85). Ontwerper Max Resnick heeft een serie 3D renders gemaakt, zodat ik mijn volgers alvast een wat natuurgetrouwer beeld kan geven van het horloge. Maar we gebruiken de 3D modellen niet alleen voor de promotie.
extreem gebogen. Hij volgt daarmee de ronding van de pols voor een hele comfortabele en stabiele pasvorm. De meeste horloges rusten op het kast deksel als je ze plat op tafel legt. Onze Type 37HW staat op zijn pootjes door deze extreme kromming.
Als knipoog naar de rijke historie van het polshorloge wilde ik de oude wijzerplaattypografie nieuw leven inblazen. Veel merken gebruiken tegenwoordig lettertype Arial op de wijzerplaat.
Kijk bijvoorbeeld maar eens naar de tekst op de wijzerplaat van de nieuwe Tudor Black Bay 54. Daar is natuur lijk niets mis mee, maar ik wilde de charme van vintage horloges vangen. En lettertypes zijn daarin van grote waarde.
We hebben de kast namelijk ook 3D geprint in kunststof en zelfs staal. Zo konden we de pasvorm van het horloge grondig testen. Het doel was om klassieke proporties toch een stevige ‘wrist presence’ te geven. Om dit te bereiken zijn we uiteindelijk op een diameter van 37,5 mm uitgekomen, gecombineerd met een relatief wat langere lengte van 45 mm. Deze combinatie geeft het horloge een bijna neutrale pasvorm. Hij zit echt precies tussen een Rolex Explorer 36 mm en 39mm in qua gevoel op de pols.
We hebben meerdere 3D prints gemaakt, gedragen en gebruikt als input om het ontwerp verder te verfijnen. De uiteindelijke kast is hierdoor ook vrij
Ontwerper Samuel Baker is voor mij aan de slag gegaan. Hij heeft talloze oude Omega’s, Rolexen, Pateks en andere horloges bestudeerd om de eigenaardigheden van deze klassieke lettertypen te ontwaren. Vervolgens heeft hij een volledig nieuw lettertype gemaakt, exclusief voor VPC!
Dit lettertype bevat alle typische eigenschappen die je op horloges uit de jaren 1940 t/m 1970 ziet. De A
en 4 met afgeplat dak, de gehaakte 7, de opengevouwen S en natuurlijk de scherpe, puntige schreefjes op alle karakters. Dit unieke lettertype prijkt trots op de wijzerplaat van mijn horloge. Zowel de merknaam als de ‘Swiss Made ’ signatuur zijn erin uitgevoerd. Ook de specificaties op het kastdeksel zijn in dit lettertype gegraveerd.
DETAILS, DETAILS, DETAILS
Het klinkt misschien extreem om een geheel nieuw lettertype te ontwikkelen voor een horloge. Voor mij vormt dit echter het bestaansrecht van mijn merk, VPC. Want alleen door verder te gaan dan bestaande merken kan ik een niche creëren voor mijn horloge. En deze extreme focus op de details is ook nodig om de ontwikkeling en productie tot een goed eind te brengen. ‘Zwitserse precisie’ is zeker geen loze term wanneer je een nieuw horloge probeert te ontwikkelen. Volgende keer zullen we zien of het ook gelukt is om de juiste fabrikanten te vinden om dit droombeeld echt tot leven te wekken… Je kunt de ontwikkeling real-time volgen op Instagram: @vpc_watches
Eén van de grootste trends van dit moment is misschien wel ‘quiet luxury’. Hierbij gaat het om stijlvolle en logo-loze kleding in de meest luxe kwaliteiten, waarbij de nadruk ligt op natuurlijk tinten als lichtgrijs en beige. Waarschijnlijk is dit een tegenreactie op de grote logo sweaters en streetwear merken die we de afgelopen jaren zoveel zagen in het straatbeeld. Ondanks het succes van deze ingetogen trend wordt er door de ontwerpers hier en daar gelukkig een beetje gesmokkeld en wat kleur toegevoegd aan de collecties. Vooral de warmere oranje en gele tinten doen het daarbij goed. Ze geven net wat extra’s aan je look en combineren toch gemakkelijk met de eerder genoemde zand, grijs en bruintinten.
Over de invulling van het woord ‘kwaliteit’ bestaat helaas nog wel eens een verschil van mening tussen Noord- en Zuid-Europeanen. Voor een Nederlander staat kwaliteit vaak gelijk aan duurzaamheid: ‘Je kunt er lang mee vooruit’ Vraag je het een Italiaan, dan zal hij kwaliteit eerder omschrijven als ‘De fijnste in zijn soort’. Bij geen enkele stof komt dit verschil zo duidelijk naar voren als bij Cashmere. Deze van de Kasjmier geit afkomstige vezel wordt geroemd om zijn ongekende zachtheid en warme draagcomfort. De stof is gevoeliger voor pilling, maar een Italiaan haalt daar de schouders voor op; ga voorzichtig aan de slag met een electrische ontpiller en het probleem is immers in een handomdraai verholpen.
Met een loafer wordt van oudsher een lage veterloze schoen bedoeld. Sinds een aantal seizoenen heeft hier een evolutie plaatsgevonden. De veterloze schoen is nu namelijk in veel meer varianten verkrijgbaar en heel vreemd is dit niet; door de veters te vervangen door een elastische constructie ontstaat veel meer comfort tijdens dragen en vooral ook bij het aantrekken. Bovendien is de look echt smart casual, en daardoor voor velen zowel zakelijk als in het weekend goed te dragen. Deze winter zien we vooral de warmer gevoerde modellen, voorzien van een voering van wol, cashmere of mouton.
Zoals bij veel ontwikkelingen binnen de mode kent het bomber jacket een militaire oorsprong. Dit typische korte en stoere jack wordt ook wel een flight jacket genoemd en werd halverwege de vorige eeuw vooral gedragen door piloten van het Amerikaanse leger. Steeds vaker zagen we het jack de afgelopen decennia terug in het modebeeld en nu deze trend ook de premium herenmode heeft bereikt zien we super luxe varianten van wol, cashmere, de fijnste nylons en de meest zachte en warme donzen voeringen.
Het pak is terug van weggeweest en de behoefte aan updressing lijkt na een lange periode van ‘vercasualisering’ groter dan ooit. Toch zijn er ook bij het ‘traditionele’ pak belangrijke veranderingen zichtbaar. Zo zijn de binnenwerken zachter dan ooit, de schouderlijnen meer natuurlijk (vrijwel zonder vulling) en wordt er vaker gekozen voor subtiel afwijkende details als opgesneden revers of een slanke bandplooi. Deze details maken het pak wat minder statig en geven een meer relaxte look. Dit effect wordt versterkt door nieuwe manieren van combineren. De formele dress schoen is bijvoorbeeld nog altijd in trek, maar wordt steeds vaker vervangen door een zachte loafer in suède en het klassieke dress shirt bijvoorbeeld door een shirt-polo.
MEISTER S CHRONOSCOPE Voor iedereen die onverwachte paden in slaat. Voor iedereen die grenzen overschrijdt. Elegant en toch sportief, een nieuwe definitie van soevereiniteit. Automatisch kaliber, stopfunctie, saffierglas, waterdicht tot 20 bar.
27/4227.01
www.junghans.de
- Deel 18
Ik spreek de kunstenaar die noodgedwongen met zijn echtgenote Lijsje Snijder bij zijn moeder is ingetrokken. Sinds 2021 bewoont hij er de zolderkamer die hij ooit als zeventienjarige ontvluchtte.
Een paar stoelen, een bed, een tafel met drie beeldschermen. De keuken bevindt zich achter een kamerscherm.
“Mam, ik heb echt geen idee waar ik naar toe moet, zei ik. Kom maar bij mij, zei ze.”
Het levensverhaal van Scholte leest als een roman. Na een studie aan de Rietveld Academie ontpopte Scholte zich tot voorman van een groep hemelbestormende jonge kunstenaars. Hij verwierf internationale faam, werd in de jaren tachtig in één adem genoemd met Damien Hirst en Anish Kapoor. Hij kreeg een prestigieuze opdracht
om in Nagasaki een enorme wand- en plafondschildering te maken ter gelegenheid van de 50-jarige herdenking van de atoombom.
En toen, in november 1994 ontplofte zijn auto. Scholte verloor zijn benen, zijn toenmalige echtgenote Micky Hoogendijk zat naast hem. Een dader werd nooit gevonden. Een ‘vergisaanslag’ luidde de meest geaccepteerde duiding: niet Scholte maar advocaat Oscar Hammerstein zou het doelwit zijn geweest. “Ik weet al heel lang wie de daders zijn,” zegt Scholte, “maar daar is geen werk van gemaakt.”
Na drie maanden herstel, werkte hij door aan het project in Japan en voltooide er zijn grote opdracht ‘Après nous le déluge ’. Het huwelijk strandde, Scholte vond in 1999 in Lijsje Snijder een nieuwe liefde -met haar heeft hij
inmiddels twee kinderen– en samen kwamen ze vanuit Tenerife, waar ze woonden, terug naar Nederland, alwaar hij een leegstaand postkantoor in Den Helder betrekt. Daar opent hij in 2013 van eigen geld het Rob Scholte Museum. Het duurt niet lang of de gemeente eist het gebouw terug. Rechtszaken volgen.
In 2018 wordt Scholte met zijn gezin uit het pand gezet, waar ze woonden en werkten. Er wordt beslag gelegd op zijn gehele collectie, die de gemeente Den Helder in acht executieveilingen laat veilen.
“De manier waarop en waar ze dit deden, heeft moedwillig enorme waardevermindering van mijn werk veroorzaakt,” zegt Scholte, “alles waarvoor ik heb gewerkt is mij afgenomen, dat heb
“Ik heb besloten geen schilderijen meer te maken, ik heb al jaren geen penseel aangeraakt…” Rob Scholte (Amsterdam, 1958) steekt een sigaret op, “…en dat zal ik ook nooit meer doen.”
ik over me heen moeten laten gaan, als een tweede bomaanslag. Daarom ga ik ook niet meer schilderen: ik wil nooit meer dingen maken die gestolen kunnen worden door anderen.”
Op Marktplaats staat wat werk te koop, zo blijkt. Ik vind een zeefdruk van twee vechtende cherubijntjes. ‘Reproductie verplicht ’ moet 250 euro kosten. Het is mooi werk, maar in de beschrijving staat ‘ herkomst Rob Scholte Museum’, afkomstig uit de executieveiling dus, en is het dan geen roofkunst en maak ik me door het te kopen niet schuldig aan heling?
De kunstenaar werkte in zijn studio vaak samen met assistenten. Dat leverde hem kritiek op. In de zeventiende eeuw was dat echter heel gewoon, zegt Scholte. “Rembrandt deed hetzelfde.” Dat hij met assistenten werkte, was volgens Scholte ook noodzakelijk: “Dat Japan-project had ik nooit in mijn eentje kunnen doen. Het was bijna dezelfde oppervlakte als de Sixtijnse kapel, daar had ik zelf wel tachtig jaar aan moeten werken.” Sommige ‘leerlingen’ werden zo goed dat ze zijn werk bijna konden afmaken. “Ze gingen mijn werk zelfs vervalsen,” zegt Scholte, “daar hebben ze twintig jaar van geleefd.”
Echtgenote Lijsje brengt koffie, een grote fles melk wordt neergezet. Schoonheid is eigenlijk een onmogelijk begrip, zegt Scholte even later. “Waarover je niet kunt spreken, daarover moet je zwijgen, schreef Wittgenstein.
Als je pijn hebt, kun je dat laten merken, je kunt kermen, maar je kunt het niet laten voelen. Zo is het met schoonheid ook.”
‘Reproductie verplicht ’ is een typische Scholte. Het is heel precies, minutieus geschilderd: ‘plat en schijnbaar zonder persoonlijk handschrift ’ luidt de kenschets in de catalogus bij de gelijknamige overzichtstentoonstelling van zijn werk in 2021 in Museum de Fundatie, ‘alsof het drukwerk betreft.’ “Ja, als drukwerk,” zegt Scholte. “Je legt lagen over elkaar waardoor kleureffecten ontstaan.
Je bent steeds bezig met donker en licht, net zo lang tot het ineens tot leven komt: ‘God’s touch’ noem ik dat moment.” Met schoonheidsbeleving heeft dat niets te maken, zegt Scholte. “Arthur Rimbaud zei: ik heb de schoonheid op mijn knie gehad, maar ik heb hem verstoten. Dat begrijp ik. Als je iets lelijk vindt, ga je het niet maken natuurlijk, je bent je eerste toeschouwer. Maar schoonheid is nooit het doel.”
In zijn werk maakt Scholte vaak gebruik van al bestaande beelden, die hij in zijn schilderijen van een eigen context voorzag en kreeg daardoor beeldrechtadvocaten achter zich aan. Maar hier is iets anders aan de hand, zegt de kunstenaar. “Het verschil is dat ik erken dat dat beeldmateriaal niet van mij is: alleen hoe het gebruikt wordt, de context waarin ik het in mijn schilderij plaats, die heb ik bepaald, dat is mijn signatuur, dat is mijn werk. Als iemand echter mijn werk compleet namaakt en er vervolgens mijn naam onder zet, is dat oplichting. Het werkt ook niet, mensen voelen dat het fake is: de magie ontbreekt.”
Hij laat een korte stilte vallen, zegt dan: “Schoonheid is wel iets dat me zwak maakt, ik ben altijd geïmponeerd door schoonheid, dan vind ik mensen leuker dan ze werkelijk zijn. Schoonheid zorgt ervoor dat je verblind raakt, dat je dingen accepteert die je normaal gesproken nooit zou accepteren, bijvoorbeeld bij een vrouw: omdat… ja, ze is zo lekker! Jezus man, dat is niet te doen gewoon! Je gaat onderuit!” Hij lacht.
Scholte laat dingen zien op zijn site www.robscholtemuseum.nl, de plek waar hij tegenwoordig kunst maakt. Verf en kwasten zijn ingeruild voor muis en toetsenbord. Hij doet er wat hij altijd al deed: beelden uit de media annexeren en er een nieuwe betekenis aan geven. Elke dag opnieuw een spervuur aan bewerkte beelden, filmpjes en gifjes. Scholte: “Op mijn site heb ik geen enkel oordeel. Wel is er één dominante duiding van nieuwsfeiten, die al het andere censureert. Ik wil mensen hiervoor de ogen openen. Ik toon het publiek alles wat er op de wereld bestaat, dus ook wat er niet gezien of gezegd mag worden.”
Ik laat hem een boek van Salvador Dali zien waarin deze zijn college-kunstenaars de maat neemt, in de vorm van een tabel: “Geweldig,” zegt Scholte enthousiast, “die ga ik in het museum opnemen.” (Iets dat hij de volgende dag ook daadwerkelijk zal doen, het is nu te zien op de museum-site).
Het gesprek gaat alle kanten op. Het gaat over Aldous Huxley en de Franse postmoderne filosoof Jean Baudrillard, over Marcel Duchamp, over
Dali. Over het ‘Van Gogh-syndroom’: “Als iemand gek is en ook gekke dingen maakt, dan moet het wel iets zijn.”
Over schilderles: “Alles wat je jezelf niet aanleert, kun je nooit leren.”
Over moderne kunst: “Kunst die zozeer idee is dat ze in feite niet eens meer gemaakt hoeft te worden.”
Over vrouwen: “Ik hoop dat vrouwen het overnemen, de wereld redden, ik ben voor de vrouwen, voor het leven.”
Lijsje komt aangelopen met koffie en croissantjes. “Wil jij nog melk in je koffie?” vraagt Scholte, “anders drink ik hem op.”
Ik vraag hem of er in de kamer dingen zijn die hij mooi vindt. Scholte kijkt om zich heen: “Ik weet eigenlijk niet wat ik mooi vind.” Ik wijs op een litho: “Van Jan Toorop,” zegt Scholte, “een Christusfiguur, dat symboliseert voor mij een enorme kracht. Die vond ik in een winkeltje in Beverwijk, maar of dat nou schoonheid is… het stoort me in ieder geval niet.” Verstopt ach-
ter planten staat een afbeelding van het laatste avondmaal. “Geen idee, hoe dat hier komt,” klinkt het, en opnieuw, “maar het stoort me niet.” Een stilleven op de vensterbank blijkt van Scholtes’ overgrootvader. “Dat is zo’n beetje het enige dat we hebben overgehouden. Zelfs de schoolboeken van de kinderen zijn in beslag genomen. De gehele kunstcollectie is eerst vijf jaar lang door de gemeente Den Helder tegen torenhoge prijzen opgeslagen en inmiddels geveild. Wat je hier ziet zijn de restanten van mijn leven.”
“Ja, het doet veel pijn dat de schilderijen weg zijn,” zegt hij even later, “maar ik zie nu in dat ik niets nodig heb. Ik ben content met waar ik ben en met wat ik doe. Ik heb een goed bezocht virtueel museum, met een enorm bereik en kan snel werken. Een schilderij wordt ergens opgehangen, iemand koopt het en misschien zegt iemand er ooit nog iets over, maar dan ben ik al lang met iets anders bezig. Nu krijg ik onmiddellijk reacties, dus de interactie met het publiek is veel directer.”
Ik pak mijn spullen in. Scholte steekt nog een sigaret op. “Dit is mijn cockpit,” zegt hij bij het afscheid, “ik reis hier vandaan. Zonder benen kan ik me niet goed verplaatsen, daarvoor moet ik eerst een lange steile trap af, dat is een hel. Dus blijf ik voorlopig hier. Toch is het niet een kleine wereld waarin ik leef, hij is zo groot als ik hem wil maken. Door de computer kan ik overal heen. Ik reis vanuit het hier, vanuit het nu, mijn mogelijkheden zijn eindeloos en onbeperkt.”
Wat is het: een stijlvolle reisgenoot voor wereldreizigers die vaak tijdzones passeren.
Bijzonder omdat: de wijzerplaat is voorzien van de wereldkaart gezien van boven de Noordpool. De continenten zijn gemaakt met laser ablatie op een Grade 5 titanium ondergrond. Hoewel dit met het blote oog niet te zien valt, is het hele horloge gewelfd, om de kromming van de aarde na te bootsen. De wereldkaart wordt omlijst door een 24-uursaanduiding, verdeeld in dag- en nachtsecties.
Technische specs: ø 43 mm; edelstaal; automaat; co-axiaal echappement; chronometer; worldtimer; waterdicht tot 150 meter.
Richtprijs: € 11.500.
Meer weten: www.omegawatches.com en www.schaapcitroen.nl
Wat is het: een speciale editie van een éénwijzerhorloge verkrijgbaar in twee maten dat je niet alleen de tijd vertelt, maar ook de datum. Bijzonder omdat: deze vrolijke editie met opvallende gele details op de blauwe wijzerplaat en een bijpassend gekleurde vintage lederen band werd speciaal voor de zomer uitgebracht, maar mag wat ons betreft het hele jaar je pols sieren. Verkrijgbaar met 38 en 43 mm kast, beperkt tot 100 stuks elk. Winnaar van de Red Dot Design Award en German Design Award. Technische specs: ø 38 of 43 mm; edelstaal; automaat; gangreserve 42 uur; saffierglas.
Richtprijs: € 2190.
Meer weten: www.meistersinger.com
Wat is het: een strak gestileerd ogend horloge dat beschikt over verrassend handige technische functionaliteiten. Bijzonder omdat: het horloge laat zich besturen via de kroon of een app. Bij gebruik van de chronograaffunctie informeren de totalisators op 12 en 6 uur over seconden en minuten, terwijl ze anders dienen als kleine seconde en voor datum- en radioontvangstweergave. Dat alles wordt aangedreven via zonne-energie, die het horloge ontvangt via zonnecellen onder de transparante, koepelvormige wijzerplaat.
Technische specs: ø 39,5 mm; edelstaal; quartz; connected en solar; eeuwigdurende kalender; ontvangst radiosignaal voor exacte tijd; saffierglas; waterdicht tot 50 meter.
Richtprijs: € 1390.
Meer weten: www.junghans.de
Wat is het: een retrostijl horloge, qua vormgeving geïnspireerd op klassieke pilotenhorloges, met een opvallend kleurenpallet op de wijzerplaat.
Bijzonder omdat: dit horloge is opgedragen aan de legendarische honkballer en multi-record houder Hank Aaron, over wie Muhammad
Ali ooit zei: “Hij is de enige man die ik meer verafgood dan mezelf”. De kleuren op de wijzerplaat zijn gebaseerd op het sporttenue van Aaron. Op achterkant van de kast is een motief van Hank Aaron gegraveerd, met zijn beroemde cross-handed batting houding.
Technische specs: ø 40 mm; edelstaal; automaat; 38 uur gangreserve; stop-seconde; centrale datumwijzer; saffierglas; waterdicht tot 50 meter.
Richtprijs: € 2300.
Meer weten: www.oris.ch
Wat is het: een designprijs winnend horloge dat stijlvol minimalisme combineert met een handige tweede tijdzone. Bijzonder omdat: dit horloge laat op slimme wijze zien dat het integreren van een tweede tijdzone geen technische uitdaging hoeft te zijn: door middel van de in twee richtingen draaibare ring met 24-uurs indeling kan het horloge binnen enkele seconden aan de lokale tijd worden aangepast. De UTC-wijzer in pijlvorm kan bovendien worden gebruikt om bij benadering de windstreken te bepalen.
Technische specs: ø 41 mm; edelstaal, gezandstraald; automaat; saffierglas; onderdrukbestendig; waterdicht tot 200 meter.
Richtprijs: € 1750. Meer weten: www.sinn.de
Wat is het: een diepgroen duikhorloge met extra dik saffierglas, ontworpen voor (het behoud van) de diepste oceanen.
Bijzonder omdat: de gezondheid van de oceanen en de biodiversiteit van hun ecosystemen zijn cruciaal voor het welzijn van onze planeet. Daarom steunt Carl F. Bucherer de Manta Trust al sinds 2013. Deze opvallende Patravi ScubaTec Verde, voorzien van groen gelakte wijzerplaat met golfpatroon vormt een deel van CFB’s bijdrage in 2023 en ondersteunt de onderzoeksexpeditie in Ecuador, de habitat van ‘s werelds grootste populatie van mantaroggen.
Technische specs: ø 44,6 mm; edelstaal; automaat; 38 uur gangreserve; gecertificeerd chronometer; extra dik saffierglas; waterdicht tot 500 meter. Richtprijs: € 6250.
Meer weten: www.carl-f-bucherer.com
Wat is het: een sportieve chronograaf die opvalt door zijn comfortabele gewicht dankzij de titanium kast en band.
Bijzonder omdat: je verwacht het wellicht niet, maar dit horloge, dat op stijlvolle manier donkergrijs combineert met opvallende turquoise details, is opgedragen aan… de betoverende wereld van de live music. Vandaar dat ‘pop’ in de naam. Bij Raymond Weil zijn ze traditioneel namelijk dol op muziek. Gelimiteerd tot 400 stuks.
Technische specs: ø 43,5 mm; titanium; automaat; 56 uur gangreserve; chronograaf; saffierglas; waterdicht tot 100 meter.
Richtprijs: € 4125.
Meer weten: www.raymond-weil.com
Wat is het: een nieuwe generatie van het klassieke Type XX pilotenhorloge, dat al ruim 70 jaar deel uitmaakt van de Breguet collectie.
Bijzonder omdat: dit horloge is geïnspireerd op de 1100 exemplaren die aan de Franse luchtmacht werden geleverd tussen 1955 en 1959, en waarvan de naam in Arabische cijfers werd weergeven als Type 20. Dit in tegenstelling tot alle andere modellen, waarvan de naam Type XX in Romeinse cijfers werd geschreven.
Technische specs: ø 42 mm; edelstaal; automaat; silicium spiraal; gangreserve 60 uur; flyback chronograaf; saffierglas; waterdicht tot 100 meter.
Richtprijs: € 19.300 .
Meer weten: www.breguet.com of www.schaapcitroen.nl
Wat is het: de eerste Radiomir, een ontwerp dat al stamt uit 1935, nu uitgerust met een fraaie jaarkalender.
Bijzonder omdat: bij Panerai draait het traditioneel om optimale afleesbaarheid. Zo ook hier: dag en datum zijn naast elkaar gerangschikt, zichtbaar via venstertjes, met daar direct naast de maand. Ook handig: na het instellen van de maand en de datum kan met een corrector aan de linkerkant van de kast de dag klik voor klik worden gewijzigd.
Technische specs: ø 45 mm; Goldtech; automaat; gangreserve 3 dagen; jaarkalender; anti-shock; saffierglas; waterdicht tot 100 meter.
Richtprijs: € 40.000.
Meer weten: www.panerai.com en www.schaapcitroen.nl
Wat is het: de klassiekst ogende Rolex die je vandaag de dag kunt kopen.
Bijzonder omdat: de naam ‘1908’ is een verwijzing naar de datum waarop het handelsmerk ‘Rolex’ officieel in Zwitserland werd geregistreerd. Dit elegant klassieke horloge erft enerzijds de historische designcodes van het merk, maar is tegelijkertijd een eigentijds kwaliteitsuurwerk dat gestoeld is op het onvermoeibare streven naar steeds hogere kwaliteit dat dit merk karakteriseert.
Technische specs: ø 39 mm; geelgoud; automaat; gangreserve 66 uur; chronometer; saffierglas; waterdicht tot 50 meter.
Richtprijs: € 22.000.
Meer weten: www.rolex.com en www.schaapcitroen.nl
Wat is het: een zeer gelimiteerde uitvoerig van de bekende Tangente, ontworpen in samenwerking met het internationale horlogemagazine Revolution. Oplage 55 stuks.
Bijzonder omdat: in de minutenmarkers van dit horloge is de beroemde Fibonacci-reeks verwerkt: 1 en 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, waarbij elk getal de som is van de twee voorgaande getallen. De getallen van Fibonacci, genoemd naar de wiskundige die ze in de dertiende eeuw ontdekte, beschrijven een soort natuurlijke groeireeks: de spiraalvormige rangschikking van de schubben van dennenappels, de zaden van zonnebloemen of de groeiringen van een slakkenhuis. Er zijn nooit 7, 17 of 23 schubben, zaden, bladeren of ringen, maar altijd 5, 8, 13, 21, 34, 55, enz. Niemand precies waarom, maar het lijkt een vorm van harmonie en perfecte proportie.
Technische specs: ø 40,5 mm; edelstaal; automaat; gangreserve 42 uur; saffierglas; waterdicht tot 50 meter.
Richtprijs: € 3400.
Meer weten: nomos-glashuette.com
Wat is het: een bijzondere serie horloges, waarbinnen diverse complicaties worden gecombineerd met ambachtelijk gecreëerde wijzerplaten.
Bijzonder omdat: Seiko viert het feit dat het al 110 jaar horloges produceert met -onder meer- deze bijzondere collectie, waarbinnen je kunt kiezen voor een emaille, Urushi-lak, Arita-porselein en Shippoemaille wijzerplaat. Zo biedt ieder horloge een boeiende synthese van traditioneel Japans handwerk met het verfijnde mechanische vakmanschap van Seiko. De oplages variëren van 800 tot 1500 stuks.
Technische specs: ø 40,2 / 40,6 mm; edelstaal; automaat; gangreserve 45 uur; retrograde datum / dag; gangreserve aanduiding (afhankelijk van type) saffierglas; waterdicht tot 100 meter.
Richtprijs: € 1650 - € 2250.
Meer weten: www.seiko.nl
Van het ontwerpen van flyers voor een bevriende DJ naar verbouwing van hoofdstedelijke horecaondernemingen. Ontwerpen zat er bij Tommy Kleerekoper al vroeg in. Inmiddels runt hij samen met compagnons het internationaal succesvolle designbureau TANK, dat ook het Stadhuis van Amsterdam gezelliger wist te maken. “Ik vind het mooi dat we mogen helpen om de stad vorm te geven.”
Ik ben geboren en getogen Amsterdammer, maar mijn ouders maakten tussendoor een uitstapje naar Duivendrecht, wat toen nog echt een dorp was. Daar heb ik op de lagere school gezeten en voor de middelbare school ging ik weer terug naar Amsterdam. Dat was een rommelige middelbareschooltijd; ik heb er vier versleten. En daarna twee uni’s. Gek genoeg heb ik economie gestudeerd. De sfeer van studeren vond ik leuk: de stad, de feestjes… Maar ergens aan het einde van de studie begon het me te dagen dat economie het niet helemaal was voor mij. Voor de presentatievakken scoorde ik hoge cijfers, omdat ik dan iets heel creatiefs had neergelegd. En eind jaren negentig was de reclamebusiness booming dus dat leek me wel wat.
Ondertussen had ik Sanne (Schenk, Tommy’s businesspartner -red.) leren kennen. Zij was net afgestudeerd aan de Design Academy en ik was een beetje flyers aan het maken voor een bevriende DJ. Dat is hoe het begon, met flyers en posters. Later werden dat meer grafische uitingen en voor we het wisten hadden we een goedlopend grafisch bureau: IDING. Tot we opeens de kans kregen om iets te gaan verbou-
wen. De pitch om de club van Hotel Arena in een nieuw jasje te mogen steken was eerst het huis van de eigenaar onder handen nemen. We konden helemaal los in een 450m2 groot grachtenpand. Alles werd gestript, we zetten er onder meer een compleet glazen huis in en dat werd opgepikt door woon- en interieurbladen. Op dat moment viel bij mij het kwartje: dít is wat ik wil. Ook het gemak waarmee het ons afging was voor mij een teken dat ik mij hier verder in kon ontwikkelen. Na de club van Hotel Arena is het balletje gaan rollen en hebben we eerst vooral veel voor de horeca ontworpen. Zo rond 2013, nadat we al veel projecten hadden gedaan, gingen we onszelf de vraag stellen: ‘Waar zijn we nu precies goed in?’ Dat blijken ruimtes waarin mensen graag samenkomen, waar ze zich goed voelen. Toen hebben we ge-rebrand naar TANK en zijn we breder gaan ontwerpen.
Naast hospitality-design -wat best concurrerend is- ontwerpen we ook new work spaces. Kantoren kun je ‘t niet meer noemen. Door het mobiele werken begon het kantoorlandschap te veranderen. Die ontwikkeling is tijdens de corona-pandemie in een stroomversnelling geraakt. Werkruimtes zijn fluïde geworden. Inmiddels is
het eerder een kéuze om op kantoor te werken dan een ‘moetje’. Terwijl het wel degelijk belangrijk is voor de cultuur en de cohesie binnen een bedrijf, want informatie en creativiteit worden er uitgewisseld. En ook werkgevers willen nog altijd het liefst dat men zo’n 80% van de tijd op kantoor aanwezig is. Maar je moet je werknemers dan wel iets kunnen bieden. De ‘War on Talent’ is hierbij een ander aspect. Want hoe trek je talent aan? Nou, door ze een plek te bieden die een ander ze misschien niet biedt. En dat is waar onze propositie ligt. Daarnaast werken we zowel met projectontwikkelaars als particulieren voor de inrichting van (high end) woningen en doen we nog andere leuke dingen, zoals het ontwerpen van bijvoorbeeld lampen of bureaustoelen.
Het is in dit vak wel handig om van nature ruimtelijk inzicht te hebben; meetkunde en tekenen gingen mij altijd al makkelijk af. In plaats van een brommer kocht ik op m’n zestiende een designer bijzettafel, dus achteraf gezien was ik er ook toen al onbewust mee bezig. En een vak leren doe je toch in de praktijk. In het begin moesten we álles uitzoeken. In de eerste tien jaar hebben we vooral geleerd en bij de re-branding naar TANK waren we volleerd in onze ambitie en propositie.
Mijn compagnon Sanne komt uit een kunstenaarsfamilie. Zij is een veel breder georiënteerde ontwerper; het maakt niet uit wat voor vraagstuk je haar voorlegt, ze zal er altijd iets bijzonders van maken. Grafisch is ze beter dan ik. Ook verhalend ben ik niet zo sterk. Dat had ik graag beter gekund. Gelukkig hebben we Miriam (Zuurbier, red.) in de studio -inmiddels ook partner- die dat goed kan.
Waar ik vooral de interieurarchitect ben -ik bedenk de grote lijnen en weet wat mensen willen, zodat het commercieel succesvol wordt- vullen Sanne en Miriam mij aan op het 360 graden-ontwerp en goed uitgedachte concepten. Zo vormen we een prima team. Met een kleine twintig man maken we van TANK een geoliede machine.
Onze signatuur is denk ik te herkennen aan de texturen en het gegeven dat we de natuurlijke kleuren van de materialen laten spreken: steen, beton, hout, messing... Ook bijzonder is dat we materialen ‘oneigenlijk’ gebruiken. In de Vondelgym hadden we bijvoorbeeld een akoestische wand nodig. De meesten zouden daar vilt of iets dergelijks voor gebruiken, maar wij hebben met betontegels een wand gecreëerd die het geluid breekt. Wat een goede tagline voor onze signatuur zou zijn?
Misschien: ‘Het normale poëtisch maken’. We willen graag dat een ontwerp mensen verrast en impact heeft.
Daarbij doen we altijd onze best om maatwerk te leveren, dus we redeneren vanuit de identiteit van de klant. We werken niet vanuit het principe ‘dit is onze stijl en zo rollen we het uit’, maar zijn coöperatief.
NEXT is een project waar ik heel trots op ben. We hebben de ruimte
optimaal gebruikt met verschillende niveaus; alles kijkt op elkaar uit. Het was ook een behoorlijke uitdaging om van een zielloze nieuwbouwdoos met gipsen wanden een ruimte met karakter te maken, zonder te ‘over-designen’. We hebben ons eigen stuc ontworpen, die tevens een akoestische waarde heeft, gemaakt van hennep en kalk. En we hebben goed nagedacht over verlichting. Door de vele grijstonen bleef het met LED een beetje grauw. Dat hebben we verholpen door een dim-to-warm licht te gebruiken, zodat het wel gezellig blijft.
Waar ik van droom is een restaurant in een leeg zwembad. Hoe tof zou dat zijn! We zijn nu bezig met The Bank, het oude bankgebouw waar de studio op uitkijkt (TANK zit op de bovenste verdiepingen van café de Kroon aan het Rembrandtplein -red.). Dat is voor ons ook al een soort droomproject. Ik vind het mooi dat we mee mogen helpen om de stad vorm te geven.
Veel van onze klanten hebben een lange horizon met hun projecten, waardoor duurzaamheid voor hen belangrijk is. En een goed ontwerp is sowieso duurzaam omdat het simpelweg langer meegaat. Daarnaast zijn we met een team van ontwikkelaars en Paul de Ruiter Architecten een merk
aan het ontwikkelen dat Tatami heet. Daarbij streven we naar modulair bouwen, hetgeen ook duurzamer, sneller en uiteindelijk goedkoper is. Persoonlijk ben ik voor sterkere regelgeving, zodat ook top-down duurzaamheid wordt gestimuleerd. Een beter milieu begint dus niet per se bij jezelf.
Inspiratie haal ik vooral uit dingen die niet af zijn. Als je kijkt naar dingen die wél af zijn heb je de neiging om dat ook te willen. Dat maakt mij jaloers en competitief, haha! Loop ik daarentegen op een plek met onaffe bouwwerkzaamheden of een gesloopt gebouw, dan wil ik dat afmaken, mijn creatieve brein wordt erdoor geactiveerd. Dus ja, een bouwput vind ik inspirerend. Maar ook lelijke dingen, want dan denk je na hoe het beter kan. En continue om me heen kijken. Vervelen doe ik me nooit, er is altijd wat te zien. Zelfs in de rij op Schiphol. Daarnaast ben ik groot liefhebber van sciencefiction. Misschien ook wel omdat daarin qua design ver vooruit wordt gekeken. De kleding en de sfeer
in bijvoorbeeld Dune (ook de oude met Sting) vind ik waanzinnig. Blade Runner en nu Foundation, (te zien op Apple TV -red.) zijn ook echt te gek.
Ik hou van toegepaste kunst en ben dus gek op architectuur, maar dat zijn er te veel om op te noemen. Van Jean Nouvel tot Tadao Ando tot MVRDV.
Maar ik ben ook heel blij met mijn kleine brutalistische beeldje thuis. De beste band ever is Radiohead!
Mensen die hen niet echt kennen denken dan meteen aan de ‘crunchsound ’ in de 90’s en hun hit Creep.
Maar juist hun latere werk (In Rainbows en daarna) is echt briljant.
Succession (HBO) vind ik een geweldige serie. Vooral de snelle dialogen en hoe uiteindelijk ieder vreselijk personage toch iets fragiels blijkt te hebben, om vervolgens toch weer af te glijden naar nare karakters. Overigens heb ik de serie wel tien keer op pauze gezet om de interieurs van de NYC-skyscrapers rustig tot in de details te bekijken.
EIGEN HUIS EN VERBOUWING
In 2008 heb ik een drukkerij omgetoverd tot loft. Zelf je eigen huis bouwen is het tofste wat je kunt doen! Dus dat smaakte naar meer. Vijf jaar later heb ik een gaar kantoor in het centrum van Amsterdam gekocht en ook weer tot op het bot verbouwd. Onder de verschillende vloeren en plafonds kwam een oud pakhuis tevoorschijn, dus die sfeer heb ik het meegegeven. Ik kan niet wachten om weer een nieuwe bouwput te vinden, aangezien ik weer iets totaal anders zou willen maken. Maar een bouwput in het centrum van Amsterdam is tegenwoordig helaas moeilijk te vinden.
STIJL
Het bijzondere van mode vind ik de afspiegeling van de tijd. En het bete-
kent tegelijkertijd ook veel voor de tijd. Mode lijkt oppervlakkig, maar dat is het niet. Het is een uiting van tijd en cultuur, net als ons vak. Natuurlijk willen we tijdloze dingen maken, maar tijd zit er wél in. Denk maar terug aan de eeuwwisseling; eind jaren negentig was alles doordrenkt met een futuristisch sausje. Na 9/11 werd de wereld ingewikkelder en grimmiger. De muren van de clubs gingen van wit naar zwart. Daarna brak de periode van ‘vroeger was alles beter’ aan en werd het retro. Nu zitten we in een fase waar het niet helemaal duidelijk is, dus alles kan, een soort interbellum; de leidende stijl is nog niet gevonden.
Ik moet toegeven dat ik erg vaak -of eigenlijk altijd- zwart en zwarttonen draag, in veel verschillende texturen. Subtiele details, zoals een gedraai-
de naad of iets dergelijks, vind ik interessant. Mensen die wél excentriek gekleed zijn stel ik erg op prijs. Het is tof als mensen durven en doen, zichzelf op die manier uiten. Lenny Kravitz vind ik op alle vlakken een koning! Hoe hij eruitziet, hij heeft smaak én ontwerpt.
Vroeger winkelde ik graag bij 2PR (heren conceptstore in de Oude Hoogstraat in Amsterdam- red.). De winkel was wit en alles wat er hing was zwart, haha! De merken die daar hingen vind ik nu bij Margreet Oltshoorn in Rotterdam; denk aan Rick Owens, ThomKrom... Mijn eigen stijl zou ik omschrijven als ingetogen artistiek.
Tijdens mijn studententijd was ik een poosje duikgids in Thailand en toen had ik zo’n vet duikhorloge, een Suunto. Die droeg ik ook dagelijks en hij had emotionele waarde, want ik had ‘m van mijn moeder gekregen. Toen deze helaas stuk ging belandde
ik even in een horlogecrisis. Per toeval kwam ik de Omega Speedmaster Mark II tegen. Vintage, uit 1969. Hij is strak vormgegeven, heeft iets futuristisch, James Bond-achtig; ik vind ‘m prachtig. Je ziet bijna niemand met dit horloge en dat vind ik ook tof. Het kostte moeite om ‘m te krijgen dus ik ben er heel blij mee en
Van mezelf ben ik heel onrustig; ik wil veel, heb nooit genoeg tijd en word dan ongeduldig. Het verlies van mijn moeder heeft veel impact op mij gehad en heeft tijd een andere betekenis gegeven. Daarvoor was ik onbezonnen en dat werd stukken minder. Ik ben er emotioneler door geworden. Zij was 52 en die leeftijd nader ik zelf. Daardoor heb ik meer haast gekregen met bepaalde doelen bereiken. Vader worden van dochter Loïs Love (13) en zoon Tabe (10) was -heel cliché- ook life changing. Je wordt je veel bewuster van hoe je zaken projecteert op je kinderen. Helaas ben
ik veel met tijd bezig en zou ik willen dat ik daar onbevangener in was. Mijn vrije tijd vul ik iets verantwoorder in dan voorheen. Sinds corona ben ik gaan sporten. Kickboksen met een trainer en naar de Vondelgym. Een beetje padellen. Om de bourgondische lifestyle in stand en in balans te kunnen houden. Ons Amsterdamse leven is een warm bad. We hebben een rijk sociaal leven en dat geeft veel energie.
Vroeger reisden we veel meer. Corona heeft ook wat dat betreft wel wat veranderd. We zoeken het nu wat dichter bij huis. Dit najaar gaan we naar Zweden. Maar Bali heeft wel echt mijn hart gestolen. Mijn vrouw en ik hebben allebei roots in ‘De Oost’. Mijn moeder is daar opgegroeid en ook de vader van mijn vrouw komt daar vandaan. Verder staat Tokio hoog op mijn wishlist. Het lijkt me de perfecte combinatie van hyper stedelijk, soms misschien lelijk qua sfeer, maar overal fantastisch design.
Op zoek naar een avontuurlijke invulling voor de volgende vakantie? Ga dan eens met een 4x4 cruisen door het eindeloze landschap van Namibië...
Namibië, vooral bekend om zijn enorme zandduinen -maar het landschap heeft zoveel meer te bieden dan dat-, is één van de dunstbevolkte landen ter wereld. Dat betekent dat wanneer je hier rondrijdt, je vaak uren, soms de hele dag, niemand anders tegenkomt. Daar moet je van houden. Wat hier tegenover staat is dat cruisen in Namibië aanvoelt alsof je rechtstreeks in een natuurfilm van David Attenborough bent beland. De uitzichten zijn afwisselend en spectaculair, overal kom je wilde dieren tegen, zonsopkomst en -ondergang zijn iedere dag adembenemend en de nachtelijke stilte met de mooiste sterrenhemel denkbaar wordt regelmatig doorkliefd door het gebrul van roofdieren of het gejank van hun prooien.
Dé manier om dit land te ontdekken is in een 4x4, voorzien van daktent. Op deze manier reis je relatief langzaam –95 procent van de wegen is onverhard en vraagt om een aangepaste snelheid–en ben je dag en nacht in nauw contact met die prachtige natuur. Dus dat is precies wat we doen.
We hebben onze Toyota Hilux 2.4 opgehaald en vertrekken uit Windhoek. Al gauw rennen er apen langs de weg en niet veel later voelt het alsof de dichtstbijzijnde mens honderden kilometers verderop is. We zijn op weg naar onze eerste camping die zich midden in de Kalahari bevindt. Kalahari betekent ‘grote droogte’, dus rondom zand, zand en nog eens zand. En dan in de verte de eerste giraffennekken! Het besef dat we ver onder de evenaar zitten dringt nu goed door. We zijn in een heel andere wereld beland.
Die eerste avond hebben we een traditionele sun-downer geboekt, iets dat je tijdens je Namibië-bezoek in ieder geval één keer moet proberen. We worden opgehaald bij onze kampeerplek en zitten met een groep van vier andere
toeristen in een open safariwagen. Onderweg zien we kuddes springbokken, oryxen en zebra’s, maar de gids wil ons neushoorns laten zien. Hij gaat op zoek naar sporen, vindt verse drollen en dan opeens staan ze daar in de verte. Twee neushoorns. We rijden dichterbij en nog dichterbij, totdat we op nog geen twee meter afstand van ze staan. Dat is raar? Wild dat niet schrikt? Maar de gids legt het uit. “Niet lang geleden was het hier zó droog, dat er geen water voor de dieren was. Wij hebben ze toen geholpen door ze water te brengen. Daardoor beschouwen deze twee neushoorns de auto nu als iets goeds.” We sluiten de safari af met een gin & tonic, een wijds uitzicht en een prachtige zonsondergang. En proosten op de neushoorns. Wat als dit resort er niet was geweest om ze water te geven?
De volgende ochtend maken we een koffietje, bakken bananenpannenkoekjes en genieten van de uitgestrekte natuur om ons heen. We vouwen de daktenten op en stoppen onze spullen zo strak mogelijk in de auto. Het wordt een hobbelige rit naar Sossusvlei, dus alles moet goed vastzitten. We bepalen de bandenspanning op 1.8 bar, te hard voor mul zand (1 bar), maar perfect voor het ribbelige gravel. De weg is zanderig, schijnbaar eindeloos en achter onze auto hangt een lange, dichte stofwolk. We zien een eenzame oryx, kuddes springbokken, hier en daar een struisvogel en dan ineens zien we een fietser! We stoppen de auto en vragen of alles goed gaat. Hij is tientallen kilometers weg van de dichtstbijzijnde nederzetting en er is in de verste verte geen boompje voor schaduw te bekennen, terwijl de temperatuur de zesendertig graden aantikt. De man blijkt uit Spanje te komen en is al de hele dag onderweg over deze bijna niet te befietsen stuiterwegen. Dát is pas duurzaam reizen. Hij geeft een opvallend koele hand, stelt zich voor en vraagt om water. We kletsen wat. Dan wenst hij ons
een goede reis en vervolgt moeizaam zijn rit. Die avond zitten we rond het kampvuur naar de bergen in de verte te kijken. Pakketjes zoete aardappel liggen in het vuur en de mais kleurt goud op de braai. Met een koud biertje in onze handen -lang leve de koelkast in onze auto!- bespreken we de dag. Zonder mobiel netwerk en niks anders dan elkaar en de natuur om je heen, ontstaat een rust in je die je vandaag de dag nog maar zelden ervaart.
Het is nog donker als de wekker gaat. Dune 45 wacht op ons. We kleden ons snel aan, eten wat en vertrekken nog voordat de poorten van de campsite -we bevinden ons in een beschermd natuurgebied- open gaan. Daar wachten we met een aantal andere 4x4-toeristen totdat we in een kleine optocht naar de wereldberoemde duinen rijden. Ook al is het nog geen halfuurtje rijden -exact 45 kilometer, vandaar de naam-, het
landschap verandert compleet. Om ons heen doemen de rode zandbergen op. Dan zijn we er. De auto uit. We willen voor zonsopkomst op de top staan dus houden de vaart erin. En dat is nodig, want al is de beroemde duin ‘slechts’ 170 meter omhoog, de top bereiken duurt langer dan je verwacht. Bij iedere stap zak je namelijk eerst een halve meter weg voordat je je kunt afzetten voor de volgende stap.
Ondertussen klautert ook de zon langzaam omhoog wat voor een aparte lichtgloed zorgt. Het voelt buitenaards. Zo ver als we kunnen kijken zien we rode zandduinen, miljoenen jaren oud, rood gekleurd door het hoge ijzergehalte. Zo wijds, open, schoon en leeg. Zodra de zon volledig opkomt slaagt het landschap erin om er nóg indrukwekkender uit te zien. De rode bergen stralen. Deze wereld zit vol met verrassingen.
Terwijl de zon verder omhoog klimt, beginnen wij aan onze tocht naar beneden. Glijdend, rennend en springend.
Eenmaal beneden komt de hitte ons tegemoet. We zien wat laat gearriveerde toeristen zwetend aan hun weg naar boven beginnen en benijden ze niet.
Een volgende bestemming is Swakopmund, een badplaatsje waar nog veel koloniale Duitse invloeden merkbaar
zijn. Die avond zitten we met uitzicht op zee een schnitzel te eten. Van woestijn naar zee, van 36 graden naar 16 graden en van de open vlaktes naar een bebouwde stad. De veranderingen zijn fascinerend.
nie van duizenden dieren. Nieuwsgierig als ze zijn komen ze om ons heen zwemmen, knabbelen aan de peddels en springen soms zelfs over de punt van onze ranke bootjes. Dan zien we in de verte vinnen boven water. Dolfijnen! We peddelen er snel naar toe en varen opeens tussen speels springende dolfijnen, terwijl om ons heen de zee zwart ziet van zeerobben. Opnieuw voelen we ons alsof we midden in een natuurdocumentaire zijn beland. We vervolgen de weg landinwaarts, het Damara gebied in. Al snel ontdekken we her en der in het landschap kleine hutjes. Erbij staan vrouwen in traditionele kledij. Naakte kindjes rennen in het rond en paar oudere vrouwen zitten in een kringetje onder de schaduw van een boom. Ze roepen ons en vragen om water. We laten ze hun flessen vullen onder de veertig liter tank die achterin de auto staat.
We gaan hier kanoën tussen de zeerobben. Al vroeg melden we ons bij de haven waar pelikanen tussen de boten badderen. Een enthousiaste gids stelt zichzelf voor, “SJ van Dijk” en brengt ons in zijn 4x4 naar Pelican Point. We rijden over het strand en zien honderden flamingo’s, groepen pelikanen in de lucht, kolonies zeerobben deels op het strand en deels in het water en een paar jakhalzen die kadavers van overleden zeerobben aan het opruimen zijn. Onze kano’s gaan het water in en we peddelen richting de robben, een kolo-
Zodra we verder rijden staan er langs de gravelweg diverse tafels vol met, wat het lijkt, edelstenen. Zodra we mensen bij een tafel zien staan, stappen we uit om te kijken. Gelijk komen ze op ons af en laten ze zien wat ze hebben. Stenen, kettingen en andere zelfgemaakte versieringen. Wat opvalt is dat een vrouw direct haar mobieltje -geen touchscreen maar een ouderwetse Nokia- in haar tas stopt. En een andere haalt opeens ergens een aandoenlijke puppy vandaan. Zouden ze zo toeristen als wij enigszins willen bespelen? Desondanks kopen
we natuurlijk wat. Daarvoor hoeven ze niet per se geld te hebben trouwens, ook water en eten of kleding blijken welkom. We geven ze water, courgettes en champignons en vertrekken met een ketting met een woestijnroos eraan, een met een schelp en drie edelstenen.
Verder op de route arriveren we bij Twyfelfontein, in een resort waar we niet gaan kamperen, maar in een stijlvolle lodge zullen overnachten. Hier kunnen we rotstekeningen bewonderen van duizenden jaren oud, gemaakt door het San-volk. Wanneer we naar
kronkelt onverhard door het landschap, is vol kuilen, grote keien en rul zand; vierwielaandrijving is hier absoluut noodzakelijk. Dan rijden we langs een paar hutjes. “Daar woon ik,” vertelt onze gids. Hij wijst naar een vierkant huisje dat nauwelijks tien vierkante meter groot kan zijn. Dus er wonen toch écht mensen in deze verlaten ogende dorpjes. “Dankzij het resort waar jullie verblijven heb ik werk. Ik slaap daar 26 nachten van de maand, de andere slaap ik thuis.” Doordat hij hier is opgegroeid, heeft hij regelmatig met de olifanten te maken gehad. “Wanneer het nodig is geven we ze water. De
mensen in dit dorp verdienen geld aan het resort, zodat we ons een kunstmatige waterbron kunnen veroorloven. Dat is fijn voor ons, maar ook de olifanten rekenen hier inmiddels op, wanneer het erg droog is.”
We rijden door een droge rivierbedding, terwijl onze gids met zijn hoofd uit het raam de grond afzoekt naar sporen. Dan wijst hij opeens: daar! Zes olifanten staan vredig te eten. We rijden stapvoets door, zo traag mogelijk, tot onder een boom en komen op slechts tien meter afstand tot stilstand. De motor gaat uit. Dan komen de olifanten in beweging, ze komen naar ons toe. Steeds dichterbij. Onze ramen staan open en als we zouden willen, kunnen we ze aanraken. Op minder dan een armlengte afstand. Giganten, sommige wel vijf- of zesduizend kilo zwaar. De details van de huid, de lange wimpers, de langzame, soepele en opvallend geluidloze bewegingen; je wordt er emotioneel van. Zo’n groot en sterk beest, soms zo afhankelijk van mensen voor een beetje water. We zeggen geen woord.
onze lodge worden gebracht door een medewerker vertelt hij ons dat hij en zijn ‘maatje’ weten waar de woestijnolifanten nu zijn. Zijn maatje kan ons erheen brengen voor de helft van de prijs van wat het normaal zou kosten. We gaan akkoord.
Het maatje in kwestie blijkt de officiële gids te zijn, die op deze manier zorgt voor wat bijverdiensten. Gelijk heeft ie, zo ontdekken we al snel. Hij stapt achterin onze Hilux en we gaan op pad, maar niet voordat we de bandenspanning nog iets omlaag hebben gebracht naar zo’n anderhalve bar. De ‘weg’
Vandaag ruilen we onze daktent in voor een nachtje echte luxe. We verblijven in Ongava Lodge, gelegen in het Ongava Game Reserve, een privéreservaat van 30.000 hectare aan de zuidelijke grens van Etosha National Park. De lodge ligt hoog op een heuvel bij de Ondundozonanandana-bergketen en kijkt uit op een druk bezochte drinkplaats en de weidse vlakten daarachter. Er zijn hier diverse, in warme koloniale stijl ingerichte, chalets met en-suite badkamers en buitendouches, een open restaurant met panoramisch uitzicht, winkel en een groot bezoekerscentrum met veel informatie over de natuur om ons heen. Interessante troefkaart is de lange ondergrondse looptunnel die je tot aan de rand van de drinkplaats brengt. Vanuit een schuilplaats voorzien van kijkspleten met tralies sta je hier opeens oog in oog met al het wild dat hier komt
drinken, waaronder leeuwen, jachtluipaarden en zowel zwarte als witte neushoorns.
In Ongava is ons verblijf all-inclusive. Dat betekent heerlijke versbereide maaltijden à la carte, drinks en bites, high teas en alles wat ons culinaire hartje begeert na dagen kokkerellen op braai en gasflessen. Maar ook de mogelijkheid om diverse keren per dag mee te gaan met allerlei excursies. Die namiddag maken we een safaritour door het reservaat dat bij het resort hoort. Onze gids praat druk in zijn portofoon; het is grappig om te horen, zijn kliktaal. Ze gebruiken de portofoons om andere gidsen op de hoogte te houden wanneer ze interessante dieren hebben gespot en ditmaal brengt het overleg ons naar een groep van zo’n twaalf leeuwen rond een plas water, waaronder een paar jonkies. Hun vacht is nog bebloed door een net verorberde prooi. De groep was al een tijd niet gezien, dus we hebben geluk.
Op de terugweg lopen er twee gewapende mannen langs de weg. Onze gids legt uit dat zij het eindeloos lange hek rondom het reservaat aan het controleren zijn en deel uitmaken van een ingenieus systeem dat stropers moet tegenhouden. We mogen geen foto’s van ze maken, zodat niemand weet wíe precies dit werk doet. “De mannen zelf weten ook niet wat precies hun taak voor een bepaalde dag is, waar het zal zijn of met wie samen. Pas even van tevoren wordt dit bekend gemaakt. En dan is er ook nog eens de kans dat je halverwege je shift wordt opgehaald en ergens anders moet gaan werken.” Dit alles om de kans op mogelijke corruptie of chantage zo klein mogelijk te maken. Er mag niet eens gedeeld worden hoevéél neushoorns er in dit reservaat zijn. Alles om de dieren zo goed mogelijk te beschermen. Dit doordachte systeem maakt deel uit van een grotere cirkel: zolang er neushoorns en ander wild rondloopt, komen de toeristen. En zolang de
Er zijn diverse, vooral kleinere reisorganisaties waarbij je terecht kunt om een reis als deze te organiseren. Onze keuze viel op Explore Namibia (explore-namibia.com), opgericht door twee Nederlanders in 2006 en sindsdien uitgegroeid tot een specialist in het organiseren van self-drive reizen door dit land. Onze keuze was vooral gebaseerd op het eerste contact, dat persoonlijk en enthousiast overkwam. Maar ook het vervolgtraject zijn we erg positief over. Explore Namibia beschikt over veel knowhow, komt met nuttige adviezen, denkt mee en zoekt oplossingen. Kortom, ze leveren maatwerk en doen dat bovendien tegen een redelijke prijs. Ook fijn: ze werken samen met een verhuurder van betrouwbare, vrijwel nieuwe auto’s (Asco Car Hire), die voorzien zijn van een perfecte uitrusting voor een trip als deze (lees: twee reservewielen, een dubbele brandstoftank, twee accu’s, een koelkast annex vriezer, veertig liter watertank en natuurlijk overige kampeeruitrusting, afgestemd op het aantal reizigers.)
toeristen blijven komen, komt er geld binnen om de dieren te beschermen.
De volgende dag begint met een spannende ochtend. We doen namelijk mee aan een bushwalk. Samen met een gids rijden we kilometers de wilde natuur in… en stappen dan uit. Vanaf hier gaan we te voet verder. De gids haalt een aantal zware patronen tevoorschijn, laadt zijn geweer en vertelt wat te doen wanneer we oog in oog met wilde dieren komen te staan. Zie je een olifant? Blijf zo stil mogelijk staan. Neushoorns? Klim in een boom of verstop je erachter. Leeuwen? Ook stilstaan en zo hard mogelijk gillen, klappen en schreeuwen. Maar vooral niet rennen. We gaan op pad. Tijdens de wandeling
vertelt de gids alles wat hij weet over de planten, bomen, termietheuvels, keutels en sporen. Maar hoe interessant ook, wij letten er vooral op dat we niet vanachter beslopen worden. Dan staan we opeens stil. “Leeuwensporen,” zegt de gids en wijst naar de grond. En alsof de spanning nog niet hoog genoeg is begint hij een verhaal te vertellen. “Toen ik een keer met een groepje toeristen was, kwamen er drie leeuwen op ons af. We begonnen met zijn allen te schreeuwen en te gillen, maar het hielp niet, dus begon ik te bidden.” Hij legt uit dat hij alleen mag schieten als de dieren binnen tien meter afstand zijn, anders gaat hij de gevangenis in. En omdat deze leeuwen met zijn drieën waren, maakte hij geen schijn van kans om ze allemaal uit te schakelen. “Toen gebeurde er een wonder. De moederleeuw sprong tussen ons en de drie andere leeuwen in.” Die drie waren nog jong en leerden net jagen. Ze kenden nog niet het gevaar van de mens. De moederleeuw wel. “Die toeristen hebben mij uiteindelijk moeten kalmeren.”
Opeens begrijpen we beter dan ooit waarom zebra’s en kudu’s zich altijd zo zenuwachtig door dit landschap bewegen. We haasten ons terug naar de auto.
Morgen sluiten we de reis af. Na een tocht van tot nu toe zo’n 2100 kilometer blijven we vandaag op onze kampeerplek bij Waterberg om te genieten van het uitzicht. Zover je kijken kunt is het groen van de bomen; een heel ander landschap dan we tot nog toe hebben gehad.
We eten weer van de braai; vlees van een lokale boer, groentepakketjes en zelf gebakken brood. We proosten met een Namibisch biertje op de rust en wonderen die we hier hebben mogen meemaken en maken ons klaar om naar bed te gaan.
Die avond vergeten we echter de box met eten op te bergen. En zodra we de
Voor een 15-daagse reis, inclusief vliegen.
• 13 dagen autohuur voor 4 personen + complete kampeeruitrusting + verblijf op campsites en een paar keer in lodges: € 4572 (geboekt via www.explore-namibia.com)
• 4 vliegtickets Ethiopian Airlines (Amsterdam-Rome-Adis AbebaWindhoek): € 4000.
• 4 x excursie (zeerobben, morning walk, sun-downer, ochtensafari) : € 900.
Niet meegerekend: 1 nacht Ongava Lodge. De kosten daarvan vind je op www.ongava.com.
*in het laagseizoen
daktent dichtritsen horen we hem van de tafel vallen. We grijpen een zaklamp om te kijken wat er gebeurt. In de lichtbundel zien we twee enorme stekelvarkens in de omgevallen box loeren. Ze trekken zich niks van de schijnwerper aan en kiezen rustig uit wat ze mee willen nemen. Pas zodra we in onze handen klappen gaan ze er schommelend met hun stekeltooi vandoor. In de bosjes horen we ze knagen op hun ‘prooi’.
De volgende ochtend vinden we het plastic zakje dat ze hadden meegenomen gelukkig in zijn geheel terug. Maar wel leeg. Ze hebben zich tegoed gedaan aan twee ons droge pasta. Als bedankje hebben ze twee prachtige zwart-witte stekels achtergelaten…
Ideaal voor op de camping, bij het backpacken of natuurlijk gewoon in je achtertuin. Spatwaterdicht, dus niet bang voor een buitje. De Olight Olantern Classic Mini is een oplaadbare retro lantaarn met 360° egaal licht, klassiek ogend, maar uitgerust met de modernste technieken. Hij kent twee standen: warm sfeerlicht en helder leeslicht en is in beide traploos dimbaar. De lamp wordt opgeladen met een standaard USB-C oplaadkabel en is voorzien van een batterijniveau indicator. Verder heeft ie ook een powerbank functie, dus zit je onderweg nooit meer zonder stroom. Ophangen gaat eenvoudig dankzij het opvouwbare handvat, maar je kunt ’m ook monteren op een standaard statief. € 85. www.olightstore.nl
Hoka heeft zijn populaire hike-schoen Anacapa Goretex opnieuw ontworpen en noemt hem nu Anacapa 2 Goretex. Een klein verschil in naam, een grote verandering in schoen. Wat is gebleven zijn de prima ondersteuning en comfortabele demping. En natuurlijk zijn waterdichtheid dankzij Goretex-membraam. Maar de materialen die hiervoor werden gebruikt zijn nu duurzamer dan ooit: een buitenkant van 70% gerecycled polyester, een middenzool van 30% suikerriet en de wreef en zijkanten van 100% gerecyclede mesh. Je loopt natuurvriendelijker dan ooit. Kost € 160. www.hoka.com
Als je jezelf wilt (laten) trakteren op echt een bijzonder zakmes, dan is dit een mooie kandidaat. Deze Buck 110 Slim Pro 2023 TRX is een gelimiteerde uitgave van de alom bekende 110 Slim Pro, een klassieker die al in 1963 door Buck werd ontworpen, in antwoord op de vraag naar een stevig en betrouwbaar mes dat niet teveel ruimte innam. Deze 2023 limited edition heeft een clip point lemmet van taai, lang scherp blijvend en duurzaam S45VN roestvrij staal met dubbele, zwarte ‘gecerakote’ duimstuds. Het slanke heft is gemaakt van lichtgewicht titanium. En verder zijn er brons PVD gecoate details en een omkeerbare draagclip. Een echt verzamelaarsitem, en daar is de prijs ook naar: € 680.
www.buckknives.nl
Probeer je wel eens zelf brood te bakken, maar krijg je nooit die lekkere knapperige korst? Rutger van den Broek, ooit winnaar van Heel Holland Bakt, had hetzelfde probleem en bedacht samen met The Windmill Cast Iron de Broodbakbol. Het unieke ontwerp van deze bol zorgt ervoor dat er tijdens het bakken stoom ontstaat, waardoor het brood goed kan rijzen en…. jawel, die heerlijk knapperige korst krijgt. Het ding is gemaakt van geëmailleerd gietijzer, dat de warmte lang vasthoudt en goed doorgeeft aan het brooddeeg. En hoewel ie rond is, kun je er ook prima een langwerpig brood in bakken. In de oven, maar zeker óók op de barbecue of de Big Green Egg! Kost € 139,95. www.rutgerbakt.nl/broodbakbol
Eindelijk: dé gids om te overleven in elke denkbare omgeving. Na 26 jaar bij de Britse Special Air Service (SAS) schreef John Wiseman het ultieme handboek gebaseerd op de trainingstechnieken van dit beroemde elitekorps. Of je nu strandt in de wildernis, op zee of hoog in de bergen; dit boek biedt voor iedere uitdaging een oplossing, getest in praktijk. De extreme editie is de luxe-editie, voorzien van honderden duidelijke afbeeldingen in kleur. Het Grote SAS Survival Handboek is een musthave voor iedereen die zich bezighoudt met outdoor activiteiten, waar ook ter wereld. Kost €42,50 bij Kosmos Uitgevers. kosmosuitgevers.nl
Wie wil kan er vanaf december mee de showroom uitrijden. Vanaf dat moment staat de Launch Edition van deze ST5 Pinion Smart Shift daar te schitteren in Imperial Red. Hou je niet van rood, dan moet je wachten op het reguliere model (maart ’24) in Aventurine Green. In welke kleur ook, de fiets is van topklasse. Deze Swiss Made speed-pedelec is uitgerust met elektronische Pinion Smart Shift schakeling met 9 versnellingen, geïntegreerde ABS (vooraan) en zelfs een Alps Alpine audiomodule voor audiofeedback bij het schakelen en het aansluiten van de lader. De 850 Watt sterke achterwielmotor met sportmodus zorgt voor dynamisch, maar ook geruisloos rijplezier, met ondersteuning tot 45 km/u over maximaal 180 kilometer. Ook fijn: hij is heel onderhoudsvriendelijk dankzij de elektrische Pinion schakeling en de Gates Carbon Belt Drive. Kost € 10.990.
www.stromerbike.com
Het idee was om met zes vrienden naar een dancefestival te gaan. Precorona deden we dat elk jaar minimaal één keer en hoe moeilijk zou het nou helemaal zijn om dat ritueel nieuw leven in te blazen. Natuurlijk waren we inmiddels wat ouder, er waren extra kinderen geboren, haargrenzen waren verder naar achter verdwenen, buiken verdikt, condities verminderd, het was hartstikke drukdrukdruk qua carrière en wat al niet meer, maar dat zou ons niet tegenhouden. Want als je iets echt wilt, dan kun je het, dat lazen we in alle zelfhulpboeken. En als we iets wilden, was het dansen tussen mensen die minimaal vijfentwintig jaar jonger waren. De tandjes met je leeftijdsdiscriminatie.
Ruim vijf maanden van tevoren –de minimale incubatietijd om tegenwoordig een afspraak met vrienden te maken– werden kaarten gekocht en hotelkamers geboekt. De datum stond. Het was geregeld. Dit zou gebeuren.
Een week van tevoren viel de eerste vriend af. Last van zijn rug. Echt heel onverklaarbaar enzo, en hij had dit anders nooit, maar het deed echt superveel pijn. Precies onderin, weetjewel, net boven de billen en de dokter had er ook nog even aan gevoeld en harstikke moeilijk gekeken. Al met al natuurlijk niet handig als je een hele dag ging dansen. Maar we zouden het volgende keer gewoon nog een keer proberen. Ja toch?
Een vriend minder, jammer, maar min of meer ingecalculeerd. Dingen gebeuren. Vriend twee belde de dag erna. Of eigenlijk belde zijn vriendin namens hem. Haar vriend lag in het ziekenhuis, zei ze. Gevallen. Met zijn e-bike. Een bloody Phatfour, de ergste onder de elektrische voertuigen, de schrik der fietspaden en de ergonomische meest onverantwoorde. Er zijn te weinig woorden tot mijn beschikking om hier een boom op te zetten over de afgrijselijkheid van e-bikes en hun berijders, maar laat ik volstaan te zeggen dat ik er enige moeite mee heb. Vrienden zijn evengoed vrienden, ook als ze van hun sneue Phatfour lazeren, dus ik wenste de vriend een hartelijk herstel en stuurde voor de zekerheid nog even een bericht naar de overgebleven dansers. Nog een paar dagen, jongens, tikte ik, dan gaan we dansen. All systems go! De systems en ik hadden er misschien nog zin, dat gold niet voor de rest. Met twee afvallers stond de teller op vier overblijvers en dat was te weinig. Zeiden ze. Met z’n zessen hadden we de tienduizenden midtwintigers blijkbaar makkelijk omver kunnen blazen met onze moves en levenswijsheid, maar met vier was dat ondoenlijk geworden. We worden uitgelachen, zei er eentje. Weggehoond, zei de ander. Hoe groot onze zonnebril ook was, hoezeer onze petjes de wijkende haargrenzen ook zouden verbergen: het zou uitdraaien op een drama. Misschien moesten we iets anders verzinnen?
Tegen beter weten in sputterde ik nog wat tegen. Ik wist dat ik aan een dood paard van middelbare leeftijd aan het trekken was, maar trok alsnog. Het moest. Het zou. Dit deden we voor corona ook en we hadden altijd zo ongelooflijk veel en hard gelachen. We hadden slecht gedanst, te veel bier gedronken, recreatieve drugs gebruikt en het gevoel gehad dat we dit de rest van ons leven zouden blijven doen. Leeftijd was maar een getal. Een cijfertje. Kijk maar naar Arie Boomsma. Leeftijd was iets voor boomers. En wij waren nog lang geen boomers. We waren niet jong, maar zeker niet oud. Toch? Jongens? JONGENS?
