n o Tim wijzer g r zo
Zorg moet anders ‌
Inhoudsopgave
Zorg dichtbij
6
positie van timon
8
De kern van onze zorg
9
Veilig thuis | groeien in veiligheid
10
Ambulante Spoedhulp Crisisopvang Screeningsmodule Onderwijs-zorg arrangementen Ambulante opvoedingsondersteuning MDFT Gezinsbehandeling Signs of Safety, veiligheidsaanpak Training en gespreksgroepen Oudercursus en therapeutische groepen
12 14 16 18 20 21 22 24 26
Weerbaar leven | Versterken eigen kracht
28 30 32 34 36 38 40
Deeltijdbehandeling 24-uurs behandeling Ambulante contextuele gezinsbegeleiding Trainingsprogramma Equip Behandeling en verblijf voor meiden Behandeling en verblijf voor tienermoeders
4
Zelfstandig verder | Werken aan toekomstperspectief Kamertrainingscentrum Begeleid wonen voor zwerfjongeren Begeleid wonen voor jonge moeders Begeleid wonen Timon woongroepen Ambulante woonbegeleiding
42 44 46 48 50 52
Samen sterk | meedoen in de maatschappij U-Turn, wijkgerichte aanpak
54 56
Het resultaat van onze inzet
58
Route naar timon
59
Aanmelden en informatie
60
Crisis
61
Colofon
67
5
Zorg dichtbij Schooluitval, jong ouderschap, middelenmisbruik en beginnende verslavingsproblemen. Afglijden in straatcultuur en criminaliteit of juist een geïsoleerd bestaan en gebrek aan contact met leeftijdgenoten. Vaak vinden deze problemen bij jongeren hun oorsprong in het gezin. Er is sprake van bijvoorbeeld financiële problemen, psychiatrische problematiek bij ouders of de jongere, relatieproblemen die uitlopen op (v)echtscheiding of onveiligheid in het gezin door misbruik of mishandeling. De gevolgen voor de jongeren, hun gezin en de samenleving kunnen ernstig zijn. En vragen dus snel om een oplossing.
Elke gemeente heeft hier wel mee te maken. Maar de oplossing is niet langer alleen een zaak van de overheid en professionals. Burgers krijgen een steeds belangrijker rol. Want de zorg anno nu moet anders. Mensen moeten zelf meer verantwoordelijkheid (leren) nemen om hun problemen op te lossen. Als het echt nodig is, kunnen zij rekenen op ondersteuning van andere burgers en maatschappelijke organisaties.
Timon doet graag mee Timon is een bevlogen organisatie met een geheel eigen benadering van de zorg. We richten ons al meer dan 25 jaar op zorg voor gezinnen, jongeren en jong volwassenen. Wij ondersteunen jongeren bij problemen met opgroeien op weg naar zelfstandigheid en volwassenheid. En we bieden ouders hulp bij opvoedproblemen. Met gerichte programma’s, van ambulante begeleiding, training en coaching tot specialistische behandeling.
Gedreven door overtuiging Onze motivatie en inspiratie is de christelijke levensovertuiging, waarbij iedere jongere of ouder,
6
ongeacht (culturele) achtergrond en levensovertuiging, een beroep kan doen op Timon. Hierbij hebben we aandacht voor diversiteit. Vanuit onze achtergrond zijn we stevig verankerd in de maatschappij, met een uitgebreid netwerk en een actieve achterban.
Al 25 jaar vrijwilligersinzet Vanaf het eerste uur is de inzet van vrijwilligers verweven in onze zorgvisie. Dit zit in de genen van onze organisatie en medewerkers. Wij kunnen dan ook al ruim 25 jaar bouwen op een omvangrijk netwerk van betrokken en geïnspireerde vrijwilligers. Zij zijn bij uitstek de mensen die jongeren veel aspecten van het ‘gewone leven’ voorleven. Niet alleen als maatje, maar ook als goede buur, wonend in of nabij de verschillende voorzieningen van Timon. De vrijwilligers ontvangen van Timon methodische coaching en professionele training om hun rol goed te kunnen vervullen.
Samenwerking Timon kiest positie dichtbij jongeren. Hulp verloopt via reguliere routes, zoals Bureau Jeugdzorg, maar ook via buurt- en wijkteams en onderwijs-zorgprogramma’s.
Een benadering die succesvol is
Overal waar dat nodig is, zoeken we samenwerking met ketenpartners uit de nulde, eerste en tweede lijn zoals CJG’s, gemeentelijke welzijnsvoorzieningen, GGD, verslavingszorg, onderwijs, GGZ, politie en justitie. In samenwerkingsverbanden met collega-organisaties voor Jeugd en Opvoedhulp leveren we een dekkend en samenhangend aanbod, zowel inhoudelijk als op de verschillende leeftijden gericht. We nemen deel in multidisciplinair overleg en bieden consultatie, screening en advies. Ook bieden we zelf - of samen met anderen - tweedelijnszorg bij kind, gezin en school, waarbij we op ruime ervaring met trajectregie kunnen bogen. In de vorm van een netwerkorganisatie kunnen we een breed palet aan specialistische zorg voor jeugd betrekken (specialistische jeugdzorg voor 0-23 jaar, jeugdLVB en jeugdGGZ). Hulp wordt geboden volgens de principes van 1 gezin, 1 kind, 1 plan. Daarnaast werkt Timon samen met ketenpartners in specialistische zorgprogramma’s (Verslavingszorg, REC4 onderwijs, Justitie en Reclassering).
Als thuis wonen echt niet meer lukt Als de jongere niet meer thuis kan wonen en niet kan terugvallen op het eigen netwerk, bieden we tijdelijke vervangende sociale netwerken: laagdrempelige, kleinschalige voorzieningen die deel uitmaken van de sociale infrastructuur in wijken en steden. Het zijn bij uitstek de vrijwilligers die samen met jongeren werken aan ‘herstel van het gewone leven’. Wij geven daarmee handen en voeten aan de pedagogische civil society.
Onze doelgroepen Wij richten ons met effectieve zorgconcepten op jongeren en jongvolwassenen van 12 tot 23 jaar, met een onderverdeling naar drie geprofileerde doelgroepen: • Crisishulp voor jongeren en hun gezin • Gespecialiseerde zorg voor jongeren en (jong)volwassenen met meervoudige problemen waarbij ook hun gezin en netwerk betrokken wordt • Tienermoeders en hun achterban Timon is inmiddels uitgegroeid tot een landelijke specialist voor bijzondere doelgroepen als zwerfjongeren en tienermoeders. De media herkennen de kracht van onze professionele zorgconcepten, waarbij de Timon Woongroepen vaak expliciet geroemd worden. Het is één van onze zorgvormen, waarbij vrijwilligers zich voor langere termijn aan jongeren verbinden.
Een duidelijk doel We zien altijd kansen en oplossingen. Onze vraaggestuurde, gespecialiseerde hulp sluit daar op aan. Wanneer wij bij jongeren en hun gezin betrokken worden, is dat tijdelijk en gericht op versterking van hun eigen mogelijkheden en kracht. De jongere en het gezin formuleren zoveel mogelijk de eigen hulpvraag en begeleidingsdoelen en schrijven mee aan het hulpverleningsplan. Hulp thuis staat voorop. Als het ook maar even kan, wordt een beroep gedaan op het netwerk van de jongere. Wanneer zorg in de thuissituatie niet mogelijk is, zoeken we oplossingen zoveel mogelijk in de nabije omgeving, zodat de jongere met zijn leven kan doorgaan - op de eigen school of werkplek. Bij uithuisplaatsing zetten we ons in om dit zo kort mogelijk te laten duren.
7
Positie van Timon Timon helpt jongeren van 12 - 23 jaar en hun gezin. Timon kiest op basis van haar expertise en aansluitend op de ontwikkelingen in het werkveld voor een zorgaanbod dat zich richt op: 1. Specialistische (jeugd)zorg op regionaal en lokaal niveau. 2. Doorlopende zorglijnen en begeleiding van jeugd en (jong)volwassenen op lokaal niveau. 3. Ondersteuning van gezinnen, helpen integreren van jongeren in de samenleving en ontwikkelen van social Âcommunities op wijkniveau.
inst ro uits om tro om
om ro m st oo uit tstr ui
uits tro om
m oo tr ins
om ro st uit
uits tro om
o
do
oom str om uit stro uit
instr o uitst om room
st
ro 8
or
st
roo
m
doo r
m
De kern van onze zorg Veilig Thuis | Groeien in veiligheid Weerbaar leven | Versterken eigen kracht Zelfstandig Verder | Werken aan toekomstperspectief Samen Sterk | Meedoen in de maatschappij
Ve
s i u h T g i il
Groeien in veiligheid Bij Veilig Thuis is onze zorg gericht op gezinnen waar jongeren in hun ontwikkeling of veiligheid bedreigd worden. Vaak is er in het gezin sprake van huiselijk geweld of kindermishandeling, van een (v)echtscheiding, psychiatrische of verslavingsproblemen van ouders of jongeren, de invloed van loverboys of de impact van eerwraak.
Timon sluit aan op de eerstelijns zorg in de wijk en op school en participeert in multidisciplinair overleg met bijvoorbeeld het CJG of (school)maatschappelijk werk. We bieden expertise op het gebied van consultatie, screening, advies en diagnostiek en betrekken waar nodig de tweedelijns zorg bij de jongere, het gezin en school. Kortom, zorg dichtbij. Daarmee kan de zorg zo licht blijven als mogelijk is en voorkomen we door verwijzing zo lang dat kan.
Uitgaan van de kracht van het gezin Als de veiligheid van de jongere het toelaat, wordt samen met het gezin een oplossing gezocht. Zij kunnen rekenen op hulp in de thuissituatie. In samenspraak met het gezin worden daar belangrijke personen uit de directe omgeving bij betrokken zoals familieleden, buren, vrienden of een mentor van school. Bij deze benadering helpen we het gezin om te versterken van wat er wel goed gaat en begeleiden we de gezinsleden bij verbetering van wat er niet goed gaat.
Het belang voor de maatschappij Door jongeren met problemen in hun gezinssituatie te helpen, voorkomen we dat zij terecht komen in veel ingrijpender en ‘duurdere’ zorgtrajecten in instellingen, of als overlastveroorzaker op straat belanden.
Zorgproducten • Ambulante Spoedhulp • Crisisopvang • Screeningsmodule • Onderwijs-zorg arrangementen • Ambulante opvoedingsondersteuning • MDFT Gezinsbehandeling • Signs of Safety, veiligheidsaanpak • Training en gespreksgroepen • Oudercursus en therapeutische groepen
Ambulante Spoedhulp
12
Doelgroep Jongens en meiden van 12 tot 18 jaar (tot 23 jaar bij verlengde jeugdzorg) en hun gezin in crisissituaties. Zowel bij een acute crisis als een uitputtingscrisis. Veelal is sprake van een combinatie van problemen in het psychosociaal functioneren van de jongere, in gezin en opvoeding en in de interactie tussen jongere en omgeving (zoals problemen op school, met leeftijdgenoten en in de vrije tijd).
ambulante spoedhulp Mogelijk In combinatie met de volgende modules: • Crisisopvang (kort verblijf, zie pagina 14) • Veiligheidsplan volgens de methode Signs of Safety (zie pagina 22) • Netwerkanalyse van de jongere en het gezin • Screening van de jongere (gezin, school, vrije tijd) (zie pagina 16) • Oplossingsgerichte interventies en advies voor vervolghulp Christianne van Essen, Timon medewerker
Duur/frequentie 4 weken (intensief).
‘ We proberen regelmatig een combinatie aan te bieden van Crisisopvang en Ambulante Spoedhulp, hiervoor hebben we ook een screeningsmodule ontwikkeld. Met als doel: een jongere zo kort mogelijk uit huis plaatsen en snel helder krijgen welke hulp er nodig is. Dan kan de jongere weer terug. Positief van deze kortere trajecten is de snelle doorstroming. Er wordt meer beroep gedaan op het netwerk van een gezin. En de jongere woont niet langer bij de crisisopvang dan nodig.’
Aanpak Individuele en systeemgesprekken, veiligheidsplan.
Aanmelden Let op, aanmelding verloopt rechtstreeks via: Crisiscoördinatie Punt, Bureau Jeugdzorg Utrecht tel. 0900 - 400 55 55 (lokaal tarief)
Regio Utrecht
Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
13
Crisisopvang
‘ Ik besloot bij Timon te blijven ’
14
Doelgroep Jongens en meiden van 12 tot 18 jaar (tot 23 jaar bij verlengde jeugdzorg) en hun gezin in crisissituaties. Zowel bij een acute crisis als een uitputtingscrisis. Veelal is sprake van een combinatie van problemen in het psychosociaal functioneren van de jongere, in gezin en opvoeding en in de interactie tussen jongere en omgeving (zoals problemen op school, met leeftijdgenoten en in de vrije tijd).
Crisisopvang (kort verblijf) Mogelijk In combinatie met de volgende modules: • Netwerkanalyse van de jongere en het gezin • Screeningsmodule (zie pagina 16) • Advies voor vervolghulp • Ambulante Spoedhulp (zie pagina 12) • Veiligheidsplan volgens de methode Signs of Safety (zie pagina 22)
Achmed ‘ In onze cultuur is het zo: als het met één persoon slecht gaat, gaat het met de hele familie slecht. Mijn twee broers hebben me aangemeld bij Bureau Jeugdzorg, zo kwam ik bij Timon terecht. Voor het eerste gesprek bij de crisisopvang, kwam ik zwaar onder de cocaïne binnen. ’s Avonds toen ik daar alleen op m’n kamertje zat, brak ik. Ik belde mijn moeder in tranen op. M’n moeder zei: ‘als je terug wilt komen mag dat, maar is dat wel verstandig?’ Ik besloot bij Timon te blijven. Ik dacht: als ik een normaal leven wil, dan moet ik dit gewoon doen.’
Duur/frequentie 4 weken, 24-uurs verblijf.
Aanpak Individuele en systeemgesprekken. Plus driehoeksgesprekken tussen de jongere en zijn of haar gezin, de casemanager en de mentor. Bieden van een gestructureerd leefklimaat en begeleiden naar vervolgplek.
Aanmelden Let op, aanmelding verloopt rechtstreeks via: Crisiscoördinatie Punt, Bureau Jeugdzorg Utrecht tel. 0900 - 400 55 55 (lokaal tarief)
Regio Utrecht
Timon kan dit ook in uw regio ontwikkelen.
15
screeningsmodule
‘ Zo snel mogelijk helder krijgen welke hulp nodig is’
16
Doelgroep Jongens en meiden van 12 tot 18 jaar en hun gezin, waarbij sprake is van meervoudige problematiek. Er bestaan vragen over de oorzaken van de problematiek: door onderliggende (psychiatrische) problematiek van de jongere en/of problemen in de interactie in het gezin en de omgeving. Zoals op school en in de vrije tijd.
Samenwerking met Universiteit Utrecht Timon Crisisopvang heeft de screeningsmodule in samenwerking met het Ambulatorium van de Universiteit van Utrecht ontwikkeld. Bescherming en verblijf enerzijds en assessment anderzijds zijn de twee pijlers van de methodiek.
screeningsmodule • Crisisopvang (kort verblijf) (zie pagina 14) en screenings programma: bestaande uit observatie op verschillende dagonderdelen en diagnostiek bij de jongere • Screening en een netwerkanalyse in het gezin • Screeningsrapport met crisisanalyse, systeemanalyse, analyse kind-factoren en advies voor vervolghulp • Indien nodig wordt er gebruik gemaakt van een veiligheidsplan op basis van de Signs of Safety (zie pagina 22)
Duur/frequentie
Aanmelden
Interventie en screening van de jongere en het systeem gedurende 4 weken (intensief). Een verblijf op de crisisopvang en/of deeltijdbehandeling van maximaal 4 weken is nodig voor de intensieve observatie.
Let op, aanmelding verloopt rechtstreeks via: Crisiscoördinatie Punt, Bureau Jeugdzorg Utrecht tel. 0900 - 400 55 55 (lokaal tarief)
Aanpak De screeningsmodule bestaat uit enerzijds een intensieve observatieperiode van de jongere gedurende een verblijf van 4 weken. Daarnaast vindt er screening en een netwerkanalyse plaats in het gezin. De diagnostiek is niet alleen doeltreffend - vanwege de gewaarborgde kwaliteit - maar ook efficiënt omdat het aangrijpingspunten voor de vervolghulpverlening geeft. Dit maakt uitgebreide diagnostiek bij de vervolgplek overbodig. In korte tijd krijgen we inzicht in problemen en krachten van het gezin en kunnen we gedegen vervolghulp adviseren of inzetten.
Regio Utrecht
Timon kan dit ook in uw regio ontwikkelen.
17
Onderwijs-Zorg Arrangementen
18
Doelgroep
Aanpak
Jongeren vanaf 12-18 jaar en hun gezinnen, die al langere tijd ernstig zijn vastgelopen op school en waar sprake is van uitval uit het reguliere onderwijs of waar uitval dreigt. Er is sprake van opeenstapeling van problemen, een combinatie van complexe gedragsproblematiek bij de jongere en (ernstige) gezins problematiek. Jongeren met een (zeer) beperkte motivatie, die moeilijk opstaan en dag- en nachtritme omkeren, problemen hebben in de omgang met volwassenen en/of leeftijdgenoten, vluchtgedrag tonen in gamen, alcohol en drugsgebruik of automutilatie, emotionele problemen die tot uiting komen in een negatief zelfbeeld en gebrek aan zelfvertrouwen.
De Timon hulpverlener kan door middel van participatie in de daartoe geëigende overlegorganen (zorgadviesteam, interne zorgbesprekingen) en middels een wekelijks spreekuur een actieve bijdrage leveren aan preventie en vroegsignalering.
Vaak in combinatie met een problematische of instabiele thuis situatie, waar sprake is van verwaarlozing en/of onveiligheid, gevoelens van machteloosheid bij ouders en andere opvoeders. Er kan bij de ouders zelf ernstige problematiek aanwezig zijn (relatie-, persoonlijkheids- of bijvoorbeeld verslavingsproblematiek).
Programmaonderdelen • In het kader van preventie: consultatie en advies voor schoolmaatschappelijk werk • Screeningsmodule wanneer een jongere reeds in aanmerking komt voor een rebound voorziening (zie pagina 16)
Als schooluitval reeds aan de orde is en de jongere in aanmerking komt voor een reboundvoorziening kan Timon gespecialiseerde jeugdzorg bieden in de vorm van: • gezinssessies • oudersessies • gesprekken met de jongere De hulpverlener sluit aan bij de geëigende overlegorganen en houdt intensief contact met: • de mentor van de jongere bij een rebound • de zorgcoördinator van de school van herkomst • de schoolmaatschappelijk werker van de school van herkomst • eventuele betrokken behandelaar in de GGZ of GGZ verslavingszorg Bij terugkeer op school wordt - in onderlinge samenhang en samenwerking met bovengenoemde partijen - en samen met de jongere en zijn gezin, een terugvalpreventieplan opgesteld.
Timon kan daaropvolgend een ambulant traject inzetten voor de jongere en diens gezin: • Ambulante opvoedingsondersteuning voor gezinnen met kinderen van 6-14 jaar (zie pagina 20) • MDFT voor jongeren vanaf 13 jaar en hun gezin (zie pagina 21) • Een terugvalpreventieplan bij terugkeer op school
Regio Utrecht
Duur/frequentie • Ambulante opvoedingsondersteuning: 6 tot 12 maanden, wekelijks meestal 1,5 uur. • MDFT: Gemiddeld 4 tot 6 maanden, 2 tot 3 sessies per week in combinatie met de nodige bereikbaarheid van de therapeut.
Rotterdam
Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
19
Ambulante opvoedingsondersteuning
Doelgroep
Michael
Gezinnen met kinderen/jongeren van 0-18 jaar, waar sprake is van meervoudige problemen en daardoor van uiteenlopende en vaak meerdere hulpvragen op het gebied van opvoeding. De problematiek vindt zijn oorsprong in het disfunctioneren van (één van) de ouders, ernstige emotionele en/of gedragproblemen, of een psychiatrische stoornis (zoals ADHD of PDD-NOS) bij (één van) de kinderen. Of er is sprake van problemen rond het gezin of in het sociale netwerk.
‘ Laatst was er een incident op school. Ik had al een tijdje aangegeven op school dat iemand mij continu uitdaagde, maar daar werd niks mee gedaan. Toen het vervolgens toch een keer uit de hand liep, heeft mijn therapeut het voor me opgenomen bij de schoolleiding en de wijkagent.’
Programmaonderdelen
Aanpak
• Gezin Centraal, met accent op ondersteuning van ouders bij opvoedingsproblemen • Ambulante contextuele gezinsbegeleiding, met accent op herstel van de gezinsrelatie, ook wanneer de jongere niet meer thuis gaat wonen (zie pagina 34) • Als de veiligheid van de jongere er om vraagt, zetten we de veiligheidsaanpak Signs of Safety in (zie pagina 22)
Individuele en ouder- en gezinsgesprekken.
Regio Utrecht
Duur/frequentie
Rotterdam
6 tot 12 maanden, wekelijks meestal 1,5 uur. In geval van crisis dreiging is een intensief traject van 3 maanden mogelijk, van 2 gesprekken per week.
Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
20
MDFT Gezinsbehandeling
‘ Laatst was er een incident op school ’
Doelgroep
Duur/frequentie
Jongens en meiden van 13-19 jaar met meervoudige problemen. Denk aan (een combinatie van) ernstige emotionele problemen, gedragsproblemen, overmatig tot problematisch gebruik van alcohol en drugs en/of andere vormen van verslaving (zoals gameverslaving), school- en spijbelproblemen, delinquentie en gezinsproblemen.
Gemiddeld 4 tot 6 maanden, 2 tot 3 sessies per week in combinatie met de nodige bereikbaarheid van de therapeut.
Aanpak Gezinssessies, oudersessies en gesprekken met de jongere.
Programmaonderdelen • Multi Dimensionele Familie Therapie (MDFT), met accent op gezinsbehandeling bij verslavingsproblemen, delinquentie en gedragsproblemen en verbetering van communicatie in het gezin • Als de veiligheid van het kind er om vraagt, zetten we de veiligheidsaanpak Signs of Safety in (zie pagina 22)
Regio Utrecht Rotterdam
Waar nodig in combinatie met: • Deeltijd of 24-uurs behandeling (zie Weerbaar Leven, pagina 28) en/of een behandeling vanuit verslavingszorg GGZ in de regio
Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
21
Signs of Safety veiligheidsaanpak
‘Inschakelen van het eigen netwerk ’
22
Doelgroep Gezinnen met kinderen tussen de 0 en 18 jaar (ook bij zwangerschap in te zetten), waarbij sprake is van (signalen van) onveiligheid, zoals kindermishandeling en huiselijk geweld.
Signs of safety • Veiligheidsplan Signs of Safety (SOS) kan geboden worden als autonome module en voorafgaand of gedurende een traject bij: • MDFT Gezinsbehandeling (zie pagina 21) • Ambulante Opvoedingsondersteuning (zie pagina 20) • Ambulante Spoedhulp (zie pagina 12) • Timon hulp voor tienermoeders en jonge moeders (zie pagina 40 en 48) Anne Tom, Timon medewerker
Duur/frequentie Gemiddeld zijn er 15 gesprekken nodig. De duur is afhankelijk van de mate van veiligheid en het hulpverleningstraject.
‘ In één van de gezinnen die ik begeleid dreigde moeder in een psychose te raken. Mij leek een plotselinge uithuisplaatsing traumatisch voor de kinderen, dus ben ik met Bureau Jeugdzorg en het gezin in overleg gegaan. We hebben met elkaar geregeld dat er elke dag iemand uit de familie of vriendenkring bij moeder en de kinderen aanwezig was. De kinderen hoefden zodoende niet uit huis. Intussen kreeg moeder passende begeleiding en medicatie. Inschakelen van het eigen netwerk, om veiligheid te creëren, is typisch een kenmerk van Signs of Safety.’
Aanpak SOS is er vanaf het eerste contact met het gezin op gericht om een veilige thuissituatie voor de kinderen te creëren. De signalen van onveiligheid worden besproken met het gezin. In overleg met het gezin en Bureau Jeugdzorg wordt er een veiligheidsplan gemaakt, waar de ouders en het gezin mee aan het werk gaan. Het netwerk speelt een belangrijke rol in het uitvoeren en monitoren van het veiligheidsplan.
Regio Utrecht Rotterdam Amsterdam Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
23
Training en gespreksgroepen
Sociale vaardigheid en assertiviteit Doelgroep
Aanpak
Deze training is bedoeld voor leerlingen van groep 8 en de eerste en tweede klas van het voortgezet onderwijs die onvoldoende vaardigheden hebben in de omgang met leeftijdgenootjes, niet voldoende weerbaar of assertief zijn, gepest worden of anderen pesten.
Tijdens de lessen oefenen de deelnemers om hun sociale vaardigheden verder te ontwikkelen. Daarnaast krijgen ze na elke les een thuisopdracht mee, om het geleerde in de praktijk te oefenen. De ouders worden betrokken bij de training door middel van een intakegesprek, ouderavond, thuisopdrachten en eventueel een evaluatiegesprek.
Programma onderdelen • Rollenspelen en andere oefeningen • Thuisopdrachten
De training wordt in een groep van maximaal 6 deelnemers gegeven. Bij de samenstelling wordt, indien mogelijk, gelet op leeftijd en de verhouding van het aantal jongens en meisjes.
Thema’s die aan de orde komen, o.a.: invoegen, assertief zijn, onderhandelen, iets weigeren en reageren op pesten.
Regio Utrecht
Duur/Frequentie Tien lessen van ongeveer 1,5 uur.
Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
24
Gespreksgroep (aanstaande) jonge moeders Doelgroep
Aanpak
(Aanstaande) jonge moeders tot 23 jaar die ondersteuning, ontmoeting en uitwisseling zoeken vanwege de pittige positie waar ze, vaak ongepland, mee te maken hebben gekregen en de vele uitdagingen waar ze voor staan.
Er wordt stil gestaan bij wat (aanstaand) moederschap inhoudt, in aansluiting op de vraag van de deelnemers. Ervaringen worden met elkaar uitgewisseld. Een ambulant gezinsbegeleider van Timon leidt de groep. De gespreksgroepen worden georganiseerd in samenwerking met het Centrum voor Jeugd en Gezin.
Programma onderdelen • Groepsgesprek • Thema’s worden besproken op basis van films, internet, vragenkaartjes e.d.
Duur / Frequentie
Regio
Gedurende 10 weken is er iedere week een bijeenkomst van 1 uur. Utrecht
Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
25
Oudercursus en therapeutische groepen
Herstel van gezag Doelgroep Opvoeders van jongeren met ernstige meervoudige problematiek (ernstige gedragsproblemen, schooluitval, middelenmisbruik, delictgedrag), die met betrekking tot hun kind de regie zijn kwijt geraakt in de domeinen: gezin, school en vrije tijd.
Daarnaast behoort een cursus voor ouders tot de mogelijkheden om deze werkwijze zelf te leren toepassen in hun gezin. Samenwerking met school vormt een belangrijke pijler. Ook kan de methodiek docenten helpen de regie te pakken en herstel van het contact met leerlingen te realiseren.
Programma onderdelen • Ambulante opvoedingsondersteuning (zie pagina 20) • MDFT gezinsbehandeling (zie pagina 21) • Cursusgroepen voor ouders
Regio
Aanpak Realiseren van nieuwe autoriteit waarbij ouders, leraren en hulpverleners de regie gezamenlijk herpakken en vasthouden met behulp van ‘waakzame zorg’, een ‘steunend netwerk’ en ‘herstelmaatregelen’. Ervaren gezinstherapeuten en ambulant hulpverleners kunnen de methode toepassen in de individuele behandeling van gezinnen.
Utrecht
Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
26
Hulp bij (v)echtscheidingen Doelgroep Gescheiden ouderparen en hun kinderen. De inzet van (gezins)relatietherapie, mediation, interventies van Bureau Jeugdzorg (BJZ), Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG), huisartsen en maatschappelijk werkers is onvoldoende gebleken. Ouders blijven steken in een destructieve strijd en hebben moeite om samen te werken bij het opvoeden.
van deze ouders. De sessies van de oudergroep en de kindergroep vinden tegelijkertijd plaats. Dit voorkomt uitval in verband met oppasproblemen bij de oudergroep. Ook biedt dit de mogelijkheid dat ouders en kinderen elkaar - voor aanvang en in de pauze - in de wachtruimte ontmoeten en elkaar weer samen meemaken. Aan de hand van opdrachten wordt in de oudergroep het wisselen van perspectief geactiveerd. Ook het perspectief van de kinderen wordt benut in de oudergroep.
Programma onderdelen • (Therapeutische) oudergroep en kindergroep • Opdrachten
Regio Utrecht
Aanpak Bewerkstelligen van samenwerking door de ouders in het belang van de kinderen. Als je samen wilt opvoeden, zul je moeten samenwerken. Beide ouders nemen deel aan een (therapeutische) oudergroep. Parallel aan de oudergroep is er een groep voor de kinderen
Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
27
a a b r e e W
n e v r le
Versterken eigen kracht Bij Weerbaar leven is onze zorg gericht op de jongere die niet langer thuis (of in het netwerk) kan wonen, of niet langer op school kan blijven. Er is sprake van een opeenstapeling van problemen, zoals ontoereikende opvoedingsvaardigheden van ouders. Maar ook communicatieproblemen in het gezin of ernstig probleemgedrag bij de jongere, zoals alcohol- of drugsmisbruik, schooluitval en criminaliteit of zwerfgedrag.
Versterken eigen kracht van jongere en gezin
Het belang voor de maatschappij
Wanneer een jongere thuis of op school volledig is vastgelopen, biedt opvang in een gestructureerde pedagogische setting vaak uitkomst. Timon beschikt over eigen locaties voor 24-uurs of deeltijdverblijf. Hier leren de jongeren beter weerbaar te worden, en ‘nee’ te zeggen tegen een ongewenste en ‘ongezonde’ leefwereld. Zo leren de jongeren met het trainings programma Equip om verantwoordelijkheid te dragen voor hun eigen denken en doen. Met als doel hen te motiveren en toe te rusten (equiperen) om elkaar te helpen en van elkaar te leren. Het gezin en het eigen netwerk worden zoveel mogelijk bij de hulpverlening betrokken.
Door jongeren tijdelijk in een gestructureerde pedagogische setting op te nemen, voorkomen we afglijden met alle mogelijke schadelijke gevolgen, zoals verslaving of criminaliteit. Door hun ontwikkeling te bevorderen en hen weerbaar te maken, leggen we de eerste bouwstenen voor een betere toekomst.
Opmaat naar zelfstandigheid Dankzij het aanspreken van de eigen kracht van de jongere komt deze sterker uit het zorgtraject en kan de jongere zich gaan richten op een gewenste toekomst. Bij voorkeur weer in het eigen gezin en eigen netwerk. Als dat niet lukt: kamertraining of nog een poosje in een Timon woongroep bijvoorbeeld. Of als de jongere daar aan toe is: zelfstandig wonen.
Zorgproducten • Deeltijdbehandeling • 24-uurs behandeling • Ambulante contextuele gezinsbegeleiding • Trainingsprogramma Equip • Behandeling en verblijf voor meiden • Behandeling en verblijf voor tienermoeders Waar nodig in combinatie met ambulante opvoedings ondersteuning, MDFT en Signs of Safety in het gezin (zie Veilig Thuis, pagina 10). Voor tienermoeders mogelijk in combinatie met video interactiebegeleiding Basic Trust. Ook is ambulante begeleiding van de tienervader mogelijk.
Timon Focus deeltijdbehandeling
‘individuele aandacht en onderwijs op maat ’
Doelgroep
aanpak
Jongens en meiden van 15 - 25 jaar met meervoudige problemen. Denk aan (een combinatie van) ernstige emotionele problemen, gedragsproblemen, overmatig tot problematisch gebruik van alcohol en drugs en/of andere vormen van verslaving (zoals gameverslaving), school- en spijbelproblemen, delinquentie en gezinsproblemen.
Een competentie- en systeemgerichte aanpak. De jongeren verrichten werkzaamheden in drie simulatiebedrijven, voeren individuele gesprekken met de trajectbegeleider en doen groepsactiviteiten gericht op samenwerking en (psycho)educatie, waar nodig in combinatie met Beukenrode onderwijsprogramma’s. Het doel is terugkeer naar regulier onderwijs of behalen start kwalificatie bij REC4 onderwijs.
Deeltijdbehandeling • Specifieke interventie gericht op de aard van de problematiek van de jongere Mogelijk in combinatie met: • Trainingsprogramma Equip (zie pagina 36) • Individuele en/of groepstraining op maat • MDFT Gezinsbehandeling (zie pagina 21)
Regio Utrecht
Duur/frequentie Gemiddeld 6 maanden, deeltijdbehandeling maandag tot en met donderdag van 9.00 tot 15.30 uur.
Timon kan dit ook in uw regio ontwikkelen.
30
Docenten van Beukenrode REC4 onderwijs geven les op locatie bij Timon Focus, deeltijdbehandeling. Eén van de docenten zegt daarover: ‘ De jongeren vinden het leuk dat ik kom. Sommigen zitten al een jaar thuis, terwijl ze nog leerplichtig zijn. Ze missen de aansluiting binnen het reguliere middelbaar onderwijs en hebben hun zelfvertrouwen verloren. Ik probeer ze het plezier in leren weer terug te geven. Door individuele aandacht en onderwijs op maat doen ze succes ervaringen op.’ www.jeugdzorgcompleet.nl
31
Behandelgroep 24-uurs behandeling
‘ We hebben je een tweede kans gegeven’
Doelgroep
Aanpak
Jongens en meiden van 14 - 18 jaar met meervoudige problemen. Denk aan (een combinatie van) ernstige emotionele problemen, gedragsproblemen, overmatig tot problematisch gebruik van alcohol en drugs en/of andere vormen van verslaving (zoals gameverslaving), school- en spijbelproblemen, delinquentie en gezins problemen.
Een competentiegerichte aanpak, waar we het gezin zoveel mogelijk bij betrekken. De behandeling vindt plaats in combinatie met één of meerdere van de bovengenoemde modulen. Wanneer verslavingsproblematiek op de voorgrond staat is een behandeling mogelijk vanuit Verslavingszorg GGZ in de regio.
Behandeling 24-uurs • Verblijf en behandeling Mogelijk in combinatie met: • Trainingsprogramma Equip (zie pagina 36) • Ambulante contextuele gezinsbegeleiding (zie pagina 34) • MDFT Gezinsbehandeling (zie pagina 21) • Deeltijdbehandeling Timon Focus (alleen in Utrecht) (zie pagina 30)
Regio Utrecht Rotterdam
Duur/frequentie Eén jaar verblijf in 24-uurs opvang.
Timon kan dit ook in uw regio ontwikkelen.
32
Niels Donselaar, Timon medewerker ‘ Gehard door het leven van de straat. Drugs, geweld en zware jongens. Tegelijk ben je zo klein en kwetsbaar. Want je weet zo vaak niet hoe het anders kan. We hebben je zien vallen en weer opstaan. We hebben je geholpen, een tweede kans gegeven. We hebben je geleerd te koken en eerst te denken voor je doet. Ja, je bent een stoere jongen, maar nu wil je naar huis. Zij missen daar jouw drukke gedoe en jij mist je moeders. ‘Bolognese’. Je bent vertrokken, maar ik vergeet je niet’ Column Donateursblad, herfst 2012
33
Ambulante contextuele gezinsbegeleiding
‘ herstel van gezinsrelaties’ Doelgroep Gezinnen met kinderen in de leeftijd van 14 tot 18 jaar met meervoudige problemen, waaronder (een combinatie van) ernstige emotionele problemen, gedragsproblemen, problematisch middelengebruik en schoolproblemen. In het gezin is er sprake van verstoorde gezinsrelaties.
Samenwerking met hogeschool
Ambulante contextuele gezinsbegeleiding Mogelijk in combinatie met: • 24-uurs behandeling (zie pagina 32) • Behandeling en verblijf voor meiden (zie pagina 38) • Behandeling en verblijf voor tienermoeders (zie pagina 40) • Kamertrainingscentrum (zie pagina 44)
Deze module is ontwikkeld in samenwerking met het lectoraat van de Christelijke Hogeschool Ede.
Regio
Duur/frequentie
Utrecht
Gemiddeld 6 maanden. Rotterdam
aanpak Individuele-, ouder- en gezinsgesprekken. Deze gesprekken zijn gericht op het herstel van gezinsrelaties.
Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
34
35
Equip Trainingsprogramma
‘ jongeren geven elkaar tips en tops’
36
Doelgroep Jongens en meiden van 12 tot 18 jaar, waarbij ernstige gedrags problemen (zoals delinquentie, verslavingsproblematiek en schooluitval) spelen. Er is sprake van problemen op het gebied van sociale vaardigheden, agressief gedrag en gewetensontwikkeling.
Equip Mogelijk in combinatie met: • Deeltijdbehandeling (zie pagina 30) • MDFT (zie pagina 21) • Behandelgroep (zie pagina 32) • Ambulante opvoedingsondersteuning (zie pagina 20) Equip is ook beschikbaar als autonome module. Jongeren kunnen de training volgen op school of op locatie bij Timon.
Duur/frequentie
Josée van Dijk, Timon medewerker
Gemiddeld 3 tot 4 maanden: het programma bestaat uit 33 bijeenkomsten.
Het trainingsprogramma Equip is een methodiek om het zelfregulerend vermogen van jongeren te stimuleren. Trainer Josée: ‘Nu Equip gemeengoed is geworden onder de jongeren, horen we regelmatig onderling opmerkingen zoals ‘hoor ik hier een denkfout?’ We organiseren ook huisvergaderingen waarbij jongeren elkaar tips en tops kunnen geven. De jongeren zijn vaak verbaasd over de positieve feedback en de bruikbaarheid van de tips die ze krijgen.’
aanpak Equip is een programma waarmee jongeren leren verantwoordelijkheid te dragen voor hun eigen denken en doen. Het doel is jongeren te motiveren en hen toe te rusten (equiperen) om elkaar te helpen en van elkaar te leren. Het programma kent drie aandachtsgebieden, namelijk het versterken van sociale vaardigheden, het verminderen van agressief gedrag en het stimuleren van de gewetensontwikkeling.
Regio Utrecht Rotterdam
Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
37
behandeling en verblijf voor meiden
Doelgroep Meiden van 16 tot 18 jaar, met problematiek op verschillende levensgebieden in combinatie met persoonlijkheidsproblematiek. Daarnaast hebben deze meiden vaak ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt en is er sprake van seksespecifieke of cultuurbepaalde problemen. Vaak gaat het om meiden die uitstromen uit een jeugdzorg+ voorziening (gesloten setting).
behandeling en verblijf • Individuele begeleiding volgens Wrap Around Care-model • Weerbaarheidtraining • Systeemgesprekken met het gezin en het netwerk Mogelijk in combinatie met: • Ambulante contextuele gezinsbegeleiding (zie pagina 34)
Duur/frequentie
Regio
Eén jaar. Utrecht
Aanpak Zowel individuele als ambulante contextuele gezinsbegeleiding, in combinatie met groepsgerichte trainingsprogramma’s. Daarnaast vormen omwoners een sociaal netwerk van ‘goede buren’.
Timon kan dit ook in uw regio ontwikkelen.
38
39
behandeling en verblijf voor tienermoeders
‘ Uitbreiding van het diversiteitsbeleid ’
40
Doelgroep
Tienermoeders van ongeveer 16 tot 18 (+) jaar en hun kind(eren). Veelal is er sprake van ernstige gedragsproblematiek, soms in combinatie met persoonlijkheidsproblemen. Daarnaast zijn er vaak problemen in het gezin van herkomst van de tienermoeders.
Behandeling en verblijf • Individuele begeleiding volgens Wrap Around Care-model • Training: weerbaarheid, financiën, woonvaardigheden • Systeemgesprekken met de vader van het kind en/of het gezin van de jonge moeder Mogelijk in combinatie met: • Video Interactie Begeleiding volgens Basic Trust methode • Als de veiligheid van het kind er om vraagt, zetten we de veiligheidsaanpak Signs of Safety in (zie pagina 22) • Ambulante begeleiding tienervader
Wethouder Teeuwen bij opening nieuwbouw Talita voor tienermoeders
Duur/frequentie Eén tot twee jaar in een voorziening van Timon.
‘Talita is een geweldige uitbreiding van het diversiteitsbeleid in Houten, eerder huisvestten we bijvoorbeeld al mensen met een verstandelijke beperking. Hiermee zijn we succesvol en ik hoop dat ook hier met elkaar, dus bewoners, wijkbewoners en andere Houtenaren, wordt samengeleefd.’
Aanpak Zowel individuele als systeembegeleiding in combinatie met groepsgerichte trainingsprogramma’s. Daarnaast vormen omwoners een sociaal netwerk van ‘goede buren’.
Regio Utrecht
AD Utrechts Nieuwsblad,
Rotterdam
20 december 2012
Timon kan dit ook in uw regio ontwikkelen.
41
Zel
g i d n a t s f
r e d Ver
Werken aan toekomstperspectief Bij Zelfstandig Verder is onze zorg gericht op thuisloze jongeren (‘zwerfjongeren’), waaronder jonge moeders. Zij staan er vaak alleen voor, kampen doorgaans met financiële problemen en problemen met school of werk. Ook gaat het hier om jongeren die door bijvoorbeeld depressies of angsten een sociaal teruggetrokken leven leiden.
Timon gelooft in doorlopende zorglijnen
Het belang voor de maatschappij
Bij Timon stopt de zorg niet zodra jongeren een bepaalde leeftijd hebben bereikt. Ons streven is de jongeren te begeleiden totdat zij zelfstandig verder kunnen. Met deze doorlopende zorglijn voorkomen we een ‘inhoudelijke breuk’ in de behandeling.
Doordat jongeren - met vrijwilligers als ‘goede buren’ houvast en steun vinden, worden ze weer op de rails geholpen. De inzet van vrijwilligers versterkt de maatschappelijke samenhang en geeft vorm aan de civil society waarin burgers elkaar helpen en samen hun sociaal netwerk en wijk sterker maken.
Wij bieden een groot potentieel vrijwilligers Timon kan - naast gedreven professionals - bouwen op een omvangrijk netwerk van vrijwilligers. Zij wonen dichtbij en werken in kleinschalige voorzieningen samen met jongeren aan ‘herstel van het gewone leven’.
Zorgproducten • Kamertrainingscentrum • Begeleid wonen voor zwerfjongeren • Begeleid wonen voor jonge moeders • Begeleid wonen Timon woongroepen • Ambulante woonbegeleiding
Kamertrainingscentrum
‘ Uitgaan van eigen kracht ’
44
Doelgroep Jongeren van 16 - 18 jaar. Naast meervoudige problematiek, waaronder (een combinatie van) persoonlijkheidskenmerken, hebben deze jongeren vaak veel ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt en is er gebrek aan sociale steun. Ambulante begeleiding of begeleid op kamers wonen alléén is bij deze jongeren onvoldoende om hun ontwikkeling te waarborgen.
Wethouder Eijbersen, gemeente Bunnik ‘ Wat ze hier doen, vertrouwen geven en uitgaan van eigen kracht, daar geloof ik in.’
kamertrainingscentrum
Nieuwsbode Bunnik, 5 december 2012
• Zelfstandigheidstraining • Individuele begeleiding volgens Wrap Around Care-model • Groepsactiviteiten Mogelijk in combinatie met: • Ambulante contextuele gezinsbegeleiding (zie pagina 34)
Duur/frequentie Verblijf van maximaal 2 jaar.
Aanpak Een team van begeleiders coacht de jongeren in het gezamenlijk en individueel vormgeven van de dagelijkse routines. Daarnaast heeft iedere jongere een vaste coach tijdens het traject, die hem of haar begeleidt in het gezamenlijk opgestelde plan van aanpak. Het Wrap Around Care-model vormt het uitgangspunt en we gebruiken de principes van ervaringsleren.
Regio Utrecht
Bij het kamertrainingscentrum wonen de jongeren samen met ‘goede buren’ (vrijwilligers). Deze vrijwilligers delen hun eigen leven met de jongeren in het huis. Zo eten ze soms samen, doen ze mee aan huisvergaderingen en leveren een bijdrage aan de huiselijke sfeer, bijvoorbeeld door activiteiten te ondernemen met de jongeren. Als ‘goede buren’ hebben zij ook een signaleringsfunctie.
Timon kan dit ook in uw gemeente en/of regio ontwikkelen.
45
Begeleid Wonen zwerfjongeren
‘ Geleerd om zelf mijn administratie te regelen’
46
Jason heeft bij Timon geleerd om zijn administratie zelf te regelen. Begeleider Elske: ‘Jason heeft moeite met het begrijpen van zakelijke brieven van de gemeente of het UWV bijvoorbeeld. Wie niet eigenlijk?’ Zelf zegt Jason daarover: ‘Ik liet ze dan voor het gemak maar liggen. Nu bel ik er achter aan, regel ik gesprekken en vraag ik mensen direct of ze het nog een keer willen uitleggen als ik iets niet begrijp.’
Doelgroep
Aanpak
(Jong)volwassenen van 18 - 23 (23+) jaar met meervoudige problemen die nog niet beschikken over voldoende vaardigheden op diverse levensdomeinen om zich zelfstandig te handhaven. Waaronder (een combinatie van) ernstige gedragsproblemen, overmatig tot problematisch middelengebruik, schooluitval, delinquentie en gezinsproblemen. De jongeren zijn thuisloos of lopen het risico thuisloos te worden.
Zowel individuele als systeembegeleiding in combinatie met individuele of groepstrainingen en -activiteiten en met vrijwilligers in bijvoorbeeld ‘maatjesprojecten’. Bij de meeste voorzieningen vormen omwoners (vrijwilligers) een sociaal netwerk van ‘goede buren’.
begeleid wonen • Individuele begeleiding volgens Wrap Around Care-model • Weerbaarheidtraining • Systeemgesprekken met het gezin en netwerk van de jongere • Netwerkanalyse • Training, weerbaarheid, financiën, woonvaardigheden
Regio Utrecht Rotterdam
Duur/frequentie 1 jaar in een begeleid wonen-voorziening van Timon. Begeleiders werken op afspraak en outreachend.
Amsterdam Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
47
Begeleid Wonen jonge moeders
‘ vrijwilligers wonen nabij locatie voor jonge moeders’
48
Vrijwilligers wonen nabij de locatie voor jonge moeders
‘Goede buren’ Klaas en Marlies
Klaas: ‘Mijn klusdrive is ook een mooie manier om met jonge moeders in de wijk in contact te komen. Eén van de moeders gaat binnenkort haar woning opknappen. Alles moet gesaust worden. Dat gaat haar niet alleen lukken en daarom help ik haar graag.’
Doelgroep
Duur/frequentie
Jonge moeders van 18 tot 23 (23+) jaar en hun kind(eren). Veelal is er sprake van ernstige problematiek op meerdere levensgebieden, trauma en misbruik in het verleden, soms in combinatie met persoonlijkheidsproblemen. Daarnaast zijn er vaak problemen in het gezin van herkomst van de jonge moeders. De jonge moeders hebben veelal geen perspectief op een woonruimte waar ze zelfstandig kunnen wonen en ze beschikken nog niet over voldoende vaardigheden op diverse levensdomeinen om zich zelfstandig te handhaven in de maatschappij.
Eén tot twee jaar in een voorziening voor begeleid wonen van Timon of een zelfstandig appartement in woonwijk. Daarnaast vormen omwoners een sociaal netwerk van ‘goede buren’.
Aanpak Zowel individuele als systeembegeleiding in combinatie met groepsgerichte trainingsprogramma’s.
begeleid wonen • Individuele begeleiding volgens Wrap Around Care-model • Weerbaarheidtraining • Systeemgesprekken met de vader van het kind en/of het gezin van de jonge moeder • Netwerkanalyse
Regio Utrecht Rotterdam
Mogelijk in combinatie met: • Video Interactie Begeleiding volgens Basic Trust methode • Veiligheidsaanpak Signs of Safety, als de veiligheid van het kind er om vraagt (zie pagina 22)
Amsterdam Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
49
Timon Woongroepen Begeleid wonen
Doelgroep
Aanpak
Jongeren en jongvolwassenen van 18 tot 23 (23+) jaar, waaronder jonge moeders, die nog niet voldoende vaardigheden hebben ontwikkeld op diverse levensdomeinen om zich zelfstandig te handhaven in de maatschappij.
Competentiegericht, contextueel en community based. Individuele en driehoeksgesprekken. De kernbewoners vormen 24 uur per dag en 7 dagen per week een sociaal netwerk als ‘goede buren’. Voor de ambulante nazorg na het wonen in de woongroep zie Ambulante woonbegeleiding (pagina 52).
We bieden de zorg in veel situaties vanuit het perspectief van nazorg en doorlopende zorglijnen 18+.
Regio
begeleid wonen
Utrecht (6 locaties)
• Verblijf in een Timon woongroep, speciale plekken voor jonge moeders • Ambulante woonbegeleiding (zie pagina 52) • Netwerkanalyse
Rotterdam (1 locatie) Amsterdam (2 locaties) Zwolle (1 locatie)
Duur/frequentie Verblijf in de woongroep: 1,5 tot 2 jaar. Wekelijks 1 à 2 gesprekken met ambulant woonbegeleider.
Enschede (1 locatie) Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
50
Thessa ‘ Ik was een stil en verlegen meisje. In de woongroep genoot ik van de positieve sfeer en de goede gesprekken aan tafel, dat was ik van huis uit niet gewend. Ik ben trots op de persoon die ik aan het worden ben, ik heb veel meer zelfvertrouwen.’ Haar tijd bij Timon bestempelt Thessa als leerzaam. De kern? Zelfinzicht! ‘Daar hebben de bewoners van de woongroep en mijn begeleider me bij geholpen.’
‘Ik heb veel meer zelfvertrouwen ’
51
Ambulante woonbegeleiding
Doelgroep
Aanpak
Jongeren en jongvolwassenen van 18 tot 23 (23+) jaar die nog niet beschikken over voldoende vaardigheden op diverse levensdomeinen, om zich zelfstandig te handhaven in de maatschappij. Veelal is sprake van meervoudige problematiek, zoals psychologische problemen en gedragsproblemen, soms in combinatie met persoonlijkheidsproblematiek (i.o.) of een ontwikkelingsstoornis. Daarnaast is vaak ook sprake van gezins problematiek in het gezin van herkomst van de jongere.
De jongere heeft individuele gesprekken met een ambulant begeleider over belangrijke aspecten die horen bij het zelfstandig wonen (bijvoorbeeld financiën, opleiding/werk, sociale contacten en persoonlijke verzorging). De begeleiders werken wekelijks op afspraak en waar nodig outreachend. Daarnaast wordt het gezin en netwerk betrokken bij de begeleiding. Voor iedere jongere worden er eigen leerdoelen opgesteld. Mogelijk in combinatie met een ‘maatjesproject’.
We bieden de zorg in veel situaties vanuit het perspectief van nazorg en doorlopende zorglijnen 18+.
Ambulante woonbegeleiding • Individuele begeleiding in de eigen thuissituatie volgens de Wrap Around Care methodiek • Systeemgesprekken met het gezin en het netwerk
Regio Utrecht
Mogelijk in combinatie met: • Verblijf in Timon woongroep
Rotterdam
Duur/frequentie
Amsterdam
Maximaal 1 jaar. De duur en frequentie van de begeleiding is afhankelijk van de ernst en aard van de problematiek.
Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
52
‘ Begeleiding in combinatie met een maatjesproject ’
53
Sa
k r e St n e m
Meedoen in de maatschappij Bij Samen Sterk is ons streven dat jongeren zich weer zelfstandig kunnen redden. Aan de hand van een plan van aanpak gaat de jongere aan de slag. Met eigen woonruimte en steun van vrijwilligers uit de wijk. In samenwerking met onderwijsinstellingen in de wijk begeleiden we jongeren weer terug naar school, zodat ze met de juiste startkwalificaties naar werk kunnen doorstromen. Waar mogelijk dragen we via het netwerk in de wijk stageplaatsen en werkplekken aan.
Timon boort bijzondere krachten aan Ook hier stopt Timon niet bij de grenzen van de zorg. We gaan door tot er sprake is van echt herstel. Timon zoekt naar verschillende mogelijkheden om haar zorg te financieren. Waar nodig boren we daarvoor particuliere fondsen aan. En we betrekken naast p rofessionals nadrukkelijk ook wijkbewoners en ondernemers in de wijk.
Van jongere met problemen naar actieve wijkgenoot Op wijkniveau creëren we - zoveel mogelijk in samenhang en samenwerking met lokale partners zorgpunten, waar de jongeren kunnen aankloppen voor advies en nazorg. Wijkbewoners kunnen hier terecht met hulpvragen of voor doorverwijzing naar
s pecialistische hulp. Zo ontstaat een georganiseerd netwerk van ‘maatjes’ in de wijk, leren jongeren ook iets terug te doen voor hun buren en omgeving en groeit de wijk uit tot een krachtige en hechte gemeenschap. Bij terugval en uitstroom staan de zorgpunten garant voor professionele achtervang en nazorg.
Het belang voor de maatschappij Doordat jongeren weer perspectief vinden met woonruimte, onderwijs en werk kunnen zij uitgroeien tot burgers die zelf een stimulerende rol spelen in de ontwikkeling van de wijk. Zo verbetert ook de kwaliteit van de buurt.
Zorgproduct • U-Turn, wijkgerichte aanpak
u-turn wijkgerichte aanpak
‘ inzet van de buurt duwtje in goede richting’
56
Doelgroep (Jong)volwassenen, waaronder jonge moeders, van 18 tot 23 (23+) jaar met meervoudige problemen die in de laatste fase zitten van hun zelfstandigheidstraining. De kans is dat deze jongeren - die een intensieve begeleidingsperiode achter de rug hebben nog moeite hebben om zelfstandig te kunnen participeren in de maatschappij. Timon U-Turn wordt ingezet ter voorbereiding op uitstroom en als vorm van nazorg.
Aanpak Met het project U-Turn ontwikkelen we zogeheten thuishavens voor jongeren en jongvolwassenen als communities that care. Een veilige woonplek in de eigen buurt waar ze begeleiding en steun krijgen van vrijwilligers, van gemotiveerde buurtgenoten tot actieve vrienden, familie en omwonenden. Omgekeerd worden de jongeren ook zelf ingeschakeld om iets voor hun buren en de wijk te betekenen.
Wethouder Florijn, gemeente Rotterdam ‘ Bij U-Turn draait het om de eigen kracht bij de jongere en een versterking van de eigen kring. De inzet van de buurt is een duwtje in de goede richting om jongeren vertrouwen in de toekomst te geven. Zodat ze op eigen benen kunnen staan, aan de slag kunnen of weer de schoolbanken ingaan. De aanpak van U-Turn is iets wat de gemeente uiteindelijk in alle deelgemeenten terug wil zien.’
Met Timon U-Turn bieden we jongeren niet alleen zorg, maar ook de kans hun startkwalificaties te behalen door onderwijs af te ronden met uitzicht op een betaalde baan. We werken hierbij nauw samen met onderwijsinstellingen en ondernemers in de wijk en waar nodig daarbuiten. Met een helder doel voor ogen: de jongeren de regie teruggeven over hun eigen leven en weer actief mee laten doen in de maatschappij. Met partners in de wijk realiseert Timon waar mogelijk - en door gemeenten gewenst - op wijkniveau zorgpunten waar jongeren kunnen aankloppen na uitstroom voor advies en nazorg en wijkbewoners terecht kunnen met laagdrempelige hulpvragen of voor doorverwijzing naar specialistische hulp. Dankzij vroegtijdige ondersteuning hoeven zij in veel gevallen later niet aan te kloppen voor duurdere specialistische zorg.
De Havenloods, 14 november 2012
Regio Rotterdam
Duur/frequentie Aan het eind van een traject van 1 tot 1,5 jaar.
Timon kan dit ook in uw gemeente ontwikkelen.
57
Het resultaat van onze inzet Versterken van de wijk Kenmerkend voor de benadering van Timon is dat wij nadrukkelijk gebruik maken van het zelfregelend vermogen van de samenleving. Met onze activerende aanpak, gebaseerd op principes van Wrap Around Care, gaan we een werkalliantie aan met de jongeren en ondersteunen we hen om zelf weer richting aan hun leven te geven. Ze leren gebruik te maken van de voorzieningen die aanwezig zijn in onze maatschappij en regelingen die geboden worden. Onder meer door huisvesting, scholing en het toeleiden naar werk vinden ze hun plaats in de maatschappij.
Beperken instroom ‘dure’ zorg Dankzij deze actieve en vroegtijdige aanpak van de problemen, zoveel mogelijk in hun eigen omgeving en met de inzet van het sociale netwerk, voorkomen we dat de jongere in een latere fase moet aankloppen voor zwaardere en daarmee duurdere vormen van zorg. Die ‘dure’ specialistische hulp hoeft alleen ingeschakeld te worden als dat echt noodzakelijk is.
Inkoop specialistische zorg Onze tweedelijns expertise kunnen we op aanvraag inzetten in uw gemeente in aansluiting op de eerstelijns zorg, bijvoorbeeld: • In gemeentelijke proeftuinen • Met een beroep op de experimenteermiddelen binnen de Provincie Utrecht • Met zorginnovatiegelden
58
Route naar Timon consultatie, advies en verwijzing Het onderwijs, schoolmaatschappelijk werk, Centra voor Jeugd en Gezin, buurt- en wijkteams en andere partners uit de nulde- en eerstelijns zorg kunnen rechtstreeks bij Timon’s zorgloket aankloppen voor consultatie en advies.
Wij zetten onze specialistische expertise graag in, aanvullend op de bestaande nulde en eerstelijns hulpverlening. Timon kan in dat geval helpen bij de benodigde indicatie-aanvraag via Bureau Jeugdzorg of bijvoorbeeld het Centrum Indicatiestelling Zorg. In sommige gevallen is het mogelijk de hulp al te starten, zonder een indicatie
van Bureau Jeugdzorg (indicatie-arme trajecten). Timon helpt bij de aanvraag voor financiering. Voor trainingen en gespreksgroepen is geen indicatie nodig, van deel nemers wordt vaak een kleine eigen bijdrage gevraagd. In diverse plaatsen zijn deze trainingen en gespreksgroepen ingekocht door de gemeente.
Jongeren onder de 18 jaar en hun gezin
Jongeren ouder dan 18 jaar
De aanmelding voor hulpverlening door Timon verloopt voor jongeren onder de 18 jaar doorgaans via Bureau Jeugdzorg (BJZ) in de betreffende regio.
Jongeren ouder dan 18 jaar en verwijzers kunnen contact opnemen met het zorgloket van Timon in hun regio. Wij kijken of we passende hulp kunnen bieden, aansluitend bij de vraag. De zorg wordt gefinancierd vanuit de AWBZ en/of (W)MO. Bij AWBZ financiering is een indicatie nodig via het Centrum Indicatiestelling Zorg: www.ciz.nl
Utrecht:
www.bjzutrecht.nl
Rotterdam:
www.bjzrotterdam.nl
Amsterdam:
www.bjaa.nl
Timon heeft in Amsterdam nog geen zorgtrajecten voor jongeren onder de 18 jaar. Wel werken we samen met BJZ in relatie tot de kinderen van jonge moeders bij Timon Begeleid Wonen.
Alle partners in de maatschappelijk opvang nemen deel aan een multidisciplinair overleg per regio / gemeente. Als Timon een jongere of verwijzer niet kan helpen, dan brengt Timon de hulpvraag in bij dit overleg. Daar wordt beoordeeld wie de hulpvraag van de jongere kan behandelen.
59
Aanmelden en informatie In deze zorgwijzer heeft u een beeld kunnen krijgen van Timon, van onze drijfveren, onze benadering en onze ‘zorgproducten’. Wij werken graag samen met de diverse partijen in de zorgketen en staan beleidsmakers en verwijzers in de zorg met raad en daad bij.
Wij nodigen u uit om hiervoor contact op te nemen met het Timon Zorgloket in uw regio; letterlijk één loket voor al uw vragen. Of dat nu om de zorg voor tienermoeders of beleidsvragen gaat.
Regio Utrecht
Beleidsmakers kunnen vragen naar de directeur, de regiomanager of in Utrecht: de transitiemanager. U kunt dagelijks tijdens kantooruren contact opnemen.
Regio Rotterdam
Regio Amsterdam Plus locaties Enschede en Zwolle
Timon Zorgloket Utrecht
Timon Zorgloket Rotterdam
Timon Zorgloket Amsterdam
030 - 694 00 70
010 - 751 96 22
020 - 676 49 50
zorgloketutrecht@timon.nl
zorgloketrotterdam@timon.nl
zorgloketamsterdam@timon.nl
Openingstijden voor zorgvragen maandag t/m vrijdag 9.00-12.00 uur
60
crisis In geval van spoedeisende zorg bij jongeren en gezinnen onder de 18 jaar, kunt u bellen met Bureau Jeugdzorg in uw regio of met de crisisdienst van Timon. Deze diensten zijn 24 uur per dag bereikbaar. Voor jongeren ouder dan 18 jaar, kunt u rechtstreeks bellen met de crisisdienst van Timon.
crisis telefoonnummers Nieuw in zorg (jonger dan 18 jaar) Bureau Jeugdzorg Utrecht: Bureau Jeugdzorg Rotterdam: Bureau Jeugdzorg Amsterdam:
0900 - 400 55 55 010 - 233 00 00 0900 - 200 30 04
Reeds in zorg bij Timon en/of ouder dan 18 jaar Timon crisisdienst:
030 - 694 00 91
61
‘ samen voor je toekomst’
Zorg kan anders!
Colofon Timon Zorgwijzer
Eindredactie
Timon Centraal Bureau Laan van Vollenhove 3209 3706 AR ZEIST
Dianne de Lange Cateleijn Schenk nl.linkedin.com/in/cateleijn
Vormgeving V1 Communicatie www.v1.nl
Postbus 462 3700 AL ZEIST
Tekstschrijver Miel de Rooy www.tekstmoetlopen.nl
030 – 694 00 70 info@timon.nl www.timon.nl
Redactie Annemarie Verkaik, Dianne de Lange, Hannie Olij-Haak, Henk Jonker, Rianne Laros
Fotografie Priscilla de Boer www.sensum.nl Monique Laanstra www.laanstrafotografie.nl
Druk De Groot Drukkerij www.degrootdruk.nl
Alle citaatteksten in deze uitgave zijn met schriftelijke toestemming overgenomen. De bronvermelding is opgenomen onder het citaat. Daar waar geen bronvermelding staat, betreft het citaten uit interviews met cliënten, medewerkers of vrijwilligers, gepubliceerd in Timon’s donateursblad of medewerkersblad. De namen van cliënten zijn om privacy redenen gefingeerd. Voor de publicatie van de foto’s is schriftelijk toestemming gegeven door de jongeren, vrijwilligers, medewerkers en wethouders. Waar het foto’s van jongeren betreft, is in de meeste gevallen medewerking verleend door jongeren die model wilden staan voor Timon. Zij zijn geen cliënt bij Timon. © Stichting Timon, 2013
‘ samen voor je toekomst’
Schooluitval, jong ouderschap, middelenmisbruik
gezin door misbruik of mishandeling. De gevolgen
en beginnende verslavingsproblemen. Afglijden in
voor de jongeren, hun gezin en de samenleving
straatcultuur en criminaliteit of juist een geïsoleerd
kunnen ernstig zijn. En vragen dus snel om een
bestaan en gebrek aan contact met leeftijdgenoten.
oplossing. Elke gemeente heeft hier wel mee te
Vaak vinden deze problemen bij jongeren hun
maken. Maar de oplossing is niet langer alleen een
oorsprong in het gezin. Er is sprake van bijvoorbeeld
zaak van de overheid en professionals. Burgers
financiële problemen, psychiatrische problematiek
krijgen een steeds belangrijker rol.
bij ouders of de jongere, relatieproblemen die uitlopen op (v)echtscheiding of onveiligheid in het
Want de zorg anno nu moet anders ...