Daarom Emmen

Voorwoord Daarom Emmen

Dit boek beschrijft de gemeente Emmen in al zijn facetten en daar ben ik blij om. Emmen heeft namelijk veel te bieden en daarover vertellen we graag aan iedereen die daarin geĂŻnteresseerd is.

Misschien leest u dit boek omdat u hier woont en belangstelling heeft in alles wat te maken heeft met de gemeente. Of u kent Emmen van het Dierenpark, de Drenthe Marathon in Klazienaveen, de vlindermarkten in de zomer en wilt wel eens wat meer weten over onze gemeente. Het kan ook zijn dat u erover denkt om hier te gaan wonen of uw bedrijf in Emmen te vestigen.

Wat de reden ook is, als u dit boek heeft gelezen, kent u het verhaal van Emmen anno 2010. U heeft gelezen over de rijke geschiedenis van onze gemeente.

U weet dat de gemeente Emmen een ideale combinatie biedt van stedelijke voorzieningen, natuur en cultuur en dat we het grootste industriegebied van Noord-Nederland binnen onze grenzen hebben.

Steeds meer bedrijven vinden hun weg hier naar toe.

Daarbij speelt het goede ondernemingsklimaat een rol, maar zeker ook de uitstekende bereikbaarheid en goede verbindingen met Duitsland en ScandinaviĂŤ via de A37.

Emmen richt de blik ook naar voren. De komende jaren werken we hard aan de herinrichting van ons centrumgebied. De plannen voor onder meer een nieuw stadstheater en een dierenpark nieuwe stijl zijn in een vergevorderd stadium. Ook de vaarverbinding Erica-Ter Apel en het ontwikkelingsgebied Runde zijn zeker het noemen waard. Natuurlijk zijn wij blij dat de NAM opnieuw is gestart met het winnen van olie in Schoonebeek. En uiteraard blijven we investeren in de leefbaarheid van de dorpen.

Het is en blijft goed wonen, werken en leven in Emmen. Dit boek vertelt u waarom!

Burgemeester van Emmen, Cees Bijl Daarom Emmen 1

Voorwoord .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 1 Inhoud ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2 Inleiding . ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 6

Inhoud Daarom Emmen

1 Geschiedenis van Emmen

. .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

8

Intro ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 8 Emmen in de prehistorie ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 10 Stichting Grote Kerk Cultureel ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 15 Gemeentehuis .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 16 Gemeentewapen en -logo .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 17 Monumenten en gedenktekens .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 18 De oude melkfabriek . .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 20 Nieuwe toekomst voor historische oude melkfabriek ............................................................................................................................................................................................................................................................................................ 21 Centrum Beeldende Kunst Emmen ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 22 Persoonlijke aanpak in loopbaanbegeleiding ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 23 De tien hunebedden van Emmen .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 24 Een uitstekende reputatie dankzij veelzijdigheid . ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 27 Emmer wijken ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 28

2 Kunst en cultuur

. ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

32

Intro ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 32 Dichten over de gemeente ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 34 Leven met energie . ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 35 De Nabershof en ‘t Volk van Grada . ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 36 Collecties en Kunst Kwartier Emmen . ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 38 Kunstzinnige activiteiten ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 40 Communication with impact .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 41 ‘t Aol’ Volk ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 43 De ziel in beeld ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 44 Theaters en podia ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 46 Van schoolaula tot theater .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 47 Snufjes en service... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 48 Kunst in de Kas, uniek voor Emmen ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 49

3 Evenementen

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

50

Intro ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 50 Festivals en evenementen ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 52 Een familiebedrijf in hart en nieren ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 54 Overige evenementen ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 56 Dé feestexperts van Emmen ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 56 Tijdloos genieten van Retropop . .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 57 Toeristische topper ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 58 Nederlands bier met een Duits karakter ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 59

4 Leven in Emmen

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

60

Intro ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 60 Commercieel en laagdrempelig . ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 62 Een gemoedelijk familiebedrijf met een ruim assortiment ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 63 Dé aluminiumspecialist van Emmen . ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 64 Flexibilitiet en loyaliteit ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 65 Internationaal en elk jaar spectaculair ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 65 50 Jaar kwaliteit en betrouwbaarheid . ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 66 Bouwkundig bureau voor bouwen met passie ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 67

2 Daarom Emmen

Inhoud Daarom Emmen

Emmen Revisited: samen aan de slag . .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 67 Drentse zandgronden . ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 68 Sterk in plafond- en wandsystemen . ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 69 Van oudsher een vertrouwd adres .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 70 Tevreden klanten . ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 72 Terug naar de roots .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 73 Emmen winkelstad voor de regio ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 74 Oudste ondernemersfamilie ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 76 Bedden, met een eigen visie ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 78 Bijna vijftig jaar een constante factor ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 79 De juiste keus voor “wind in de banden” ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 80 “In het personeel zit onze kracht” ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 81 Liefde voor boek en klant . ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 82 Onderwijs in Emmen ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 84 Pedicure of nagelstylist! Daar zit toekomst in! ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 84 Onderwijs in een goede sfeer ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 85 Een gewone maar bijzondere school .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 86 Persoonlijk studeren in Emmen ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 89 Wijsheid door vriendschap .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 90 Een bijzonder project .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 91 Vakmanschap is Meesterschap .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 91 Zestig jaar Bibliotheekwerk Emmen .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 92 Zorg ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 93 De stille kracht van klassieke homeopathie ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 93 Een van de grotere werkgevers ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 94 Ambachtelijk werk, nieuwe techniek ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 96 Het eerste commerciële re-integratiebureau van Nederland ..................................................................................................................................................................................................................................................................... 97

5 Toerisme, recreatie en sport

................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

98

Intro ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 98 Hotels, pensions en jeugdherbergen ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 100 Doorgroeien ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 101 Horeca-geschiedenis . ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 102 Restaurants, cafés, partycentrums en casino’s . .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 103 Genieten op z’n Amerikaans . ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 104 Authentiek Italiaans eten . ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 105 Ouderwets genieten . ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 106 Genieten nabij het station ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 107 Emmer horeca traditie gaat voort ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 108 Een gemoedelijke ambiance gecombineerd met moderne voorzieningen ...................................................................................................................................................................................................................... 109 Traditie en authenticiteit .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 110 Kwaliteit staat voorop ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 110 Oer-Emmer gezelligheid ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 111 Een echt familiebedrijf ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 112 Het totaalpakket in catering . ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 113 Buitengewoon genieten ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 114 Dierenpark Emmen, de mooiste dierentuin ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 117 Sport in Emmen ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 118 Nieuw stadion voor amateurkampioen . .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 120 Creatieve duizendpoot ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 121

6 Bereikbaarheid en economie

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

122

Intro ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 122 Zeg wat je doet en doe wat je zegt .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 124 De oplossingmakers .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 125 Daarom Emmen 3

Inhoud Daarom Emmen

In de taal van de streek... ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 126 Al 45 jaar een begrip .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 127 En dat is het topje van de ijsberg . ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 128 Werken met hart voor het ambacht ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 129 Grafische dienstverlening tot in 3-D . .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 130 Als het piept of kraakt... . ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 131 Bereikbaarheid van Emmen ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 132 “Zorgen dat alles blijft draaien” ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 134 Milieuvriendelijk autorijden ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 135 Met de paplepel ingegoten... . ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 136 Nieuwe start op nieuwe locatie .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 137 Motorsport op internationaal niveau ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 138 “Wij denken met u mee” ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 139 Industriegemeente ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 140 Ruim honderd jaar een begrip ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 142 Voor en door Emmenaren ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 144 Hoogwaardige technologie . ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 146 Een ondernemende familie . ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 147 Specialist in boren en zagen .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 148 Warmte in soorten en maten .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 149 Creatief en slagvaardig .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 150 Een gat in de markt . .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 152 Sterk in totaalonderhoud . ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 153 De groenste gemeente van Drenthe ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 154 Tuinbouw . .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 156 Aan de voet van de molen... ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 158 Hydrauliek en oplossingen . ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 159 Een lange historie ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 159

7 Dorpen

......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

160

Intro ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 160 Klazienaveen ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 162 Wat is er te beleven in Klazienaveen? ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 163 Meer dan alleen maar putdeksels . ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 164 “In de financiële dienstverlening moet je echt mee gaan met de tijd” ................................................................................................................................................................................................................................. 165 Kampioenen uit Klazienaveen . .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 166 Een winkel voor iedereen . .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 167 Wonen in Klazienaveen ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 168 “De klanten moeten zich bij ons thuis voelen” . ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 169 Vriendelijkheid is belangrijk .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 170 “Er is geen zonwerend probleem dat wij niet kunnen oplossen” . .................................................................................................................................................................................................................................................. 170 “Het complete wonen onder één dak” . ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 171 Een levendig centrum .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 172 Door jeans groot geworden ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 172 Damesmode met een rijke geschiedenis .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 173 “Er is hier voor iedereen iets te vinden” .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 174 “Als je van mode houdt, ben je bij ons in de hemel” . ............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 174 Hofleverancier bakt met liefde . .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 175 Thuisvoelen in de winkel ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 176 Beleef het verschil .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 177 Service staat voorop ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 178 Zorgboulevard Klazienaveen ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 180 Zorggroep Tangenborgh . ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 180 Onderwijs in Klazienaveen .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 181 Kassen en industrie ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 182 Thuis in Klazienaveen ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 183

4 Daarom Emmen

Inhoud Daarom Emmen

Om eens drie dorpen te noemen... . .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 184 “Jaarlijks monteren wij vele duizenden tonnen staal” ........................................................................................................................................................................................................................................................................................ 185 Beleef de geschiedenis van het veen ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 186 Schoonebeek . ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 190 Hernieuwde oliewinning .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 191 Wereldwijd succesvol ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 192 Vakwerk, zandstrooien en ossendrijven ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 193 Dol op moeilijke klussen .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 194 Natuur aan de grens .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 195 Al tachtig jaar in de transportwereld ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 196 Bekend in de wijde omgeving ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 197 Trekkerslep en Zandstrooisterweek .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 198 Agrariërs en jaknikkers ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 199 “Groene handelsgeest” .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 200 Alles bij de hand ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 202 Zorg op loopafstand: De Anloop ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 202 De klant staat centraal ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 203 Nieuw-Schoonebeek en Weiteveen ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 204 Weerdinge . ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 206 Nieuw-Weerdinge .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 207 Woonplezier voor elk wat wils ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 209 De houtexpert van Nieuw-Weerdinge .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 210 Uitgaan in Emmen óók buiten het centrum ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 211 Emmer-Compascuum . ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 212 Spraakmakende mannenmode ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 215 Wonen in Emmer-Compascuum ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 216 Alles in één in Emmer-Compascuum .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 217 Van alle gemakken voorzien .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 218 Herman Scholtenhoek ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 219 Uittocht van veenarbeiders ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 220 Roswinkel ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 221 In Roswinkel beleef je het .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 222 De wereld van Herman van der A ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 223 Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 224 Kunst, cultuur en evenementen .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 226 Verblijven, sporten en ontspannen .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 227 Wonen en winkelen . ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 228 Van Gogh Huis . .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 228 “De samenwerking met mijn vader was perfect” ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 229 Jong geleerd, oud gedaan .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 230 Zorggroepen en -centra ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 231 Woon- en Zorgcentrum Oldersheem .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 231 Economische historie ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 232 Trouw aan Engelse auto’s .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 233 Slotwoord . ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 234 Colofon ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 235 Zakenregister ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 236

Daarom Emmen 5

Inleiding Daarom Emmen

Omdat Emmen veel meer is dan het kerkdorp alleen, vindt u op de voorkant van dit prachtige fotoboek een opsomming van alle dorpen en kernen waaruit Emmen bestaat. Al die mooie dorpen in de gemeente hebben namelijk ook heel veel te bieden.

Dit boek gaat dan ook over de hele gemeente met alle bijzonderheden die daarbij horen. Emmen is een veelzijdige plaats waar de schrijvers en fotografen met veel plezier mee aan de slag zijn gegaan.

De metamorfose van dorp naar stad maakt op straat nog regelmatig de tongen los. Tegenwoordig heeft Emmen een prachtig winkelcentrum, een modern gemeentehuis en veel nieuwbouw in het centrum en in de dorpen.

Toch wordt er vaak weemoedig gesproken over het oude raadhuis, Grimme aan de Markt of Hotel Postma. Met een terugblik en vele mooie historische foto’s prikkelt ‘Daarom Emmen’ de nostalgische gevoelens. Er is reden genoeg om trots te zijn op de grootste gemeente van Drenthe. Kijk alleen maar naar de mooiste dierentuin van Europa, het winkelcentrum de Weiert dat bezoekers trekt uit heel Noord-Nederland, of de traditionele zomeravondronde, de Gouden Pijl.

Emmen is een gemeente met rust en ruimte, een unieke plek in het mooie Drenthe. Vandaar dat wij met trots kunnen zeggen: “Daarom Emmen”!

6 Daarom Emmen

De Grote Kerk

Daarom Emmen 7

Geschiedenis van Emmen

Intro De geschiedenis van Emmen spreekt tot de verbeelding. Mammoeten, hunebedden, Celtic fields en de kerk: alle ingrediënten voor een rijk geschakeerd geschiedenisverhaal zijn aanwezig.

Een verhaal dat zo’n 40.000 jaar geleden begon, toen neanderthalers al in de omgeving van Emmen op wisenten en mammoeten jaagden. Daarna werd de Emmer grond eeuwenlang bewoond door nomaden.

Rond 3000 voor Christus werden de eerste hunebedden gebouwd: stenen grafkelders in grafheuvels die vol gezet werden met aardewerk voor de reis van de overledene.

De grafkelders werden gebouwd door de eerste boeren die in het gebied op één plaats bleven wonen. Een nieuw tijdperk deed zijn intrede: de landbouwer kwam naar Emmen. Een tijdperk dat tot op de dag van vandaag voortduurt, want nog steeds is de agrarische sector belangrijk voor Emmen en omgeving.

Uiteraard werd in de middeleeuwen de kerk steeds invloedrijker en in de 19e eeuw kwamen er nieuwe economische impulsen: turfwinning, oliewinning en andere industrie.

Laat de geschiedenis van Emmen aan u voorbij trekken en lees meer over de mammoetjacht, de kerstening en de veenkoloniën.

Paardenmarkt Noordeind, tegenwoordig Noorderplein

8 Daarom Emmen

Daarom Emmen 9

Emmen in de prehistorie Het gebied waar we tegenwoordig de woonplaats Emmen vinden, kent een rijke bewoningsgeschiedenis. Zo’n 40.000 jaar geleden bivakkeerden hier al mensen. Bewijzen daarvoor zijn vuurstenen werktuigen, gevonden door amateurarcheologen.

De mensen die hier toen leefden, waren Neanderthalers. Zij leefden van de jacht op onder andere wolharige mammoeten, wisenten en wolharige neushoorns.

Ongeveer 9.000 jaar geleden werd het klimaat in onze streken warmer en er ontstonden bossen. De Neanderthalers waren verdwenen en het huidige mensenras zwierf ook door het gebied waar we nu Emmen vinden. Ze leefden als nomaden en verzamelden voedsel, zoals noten en bessen. Ook de jacht was een belangrijke vorm van voedselvoorziening.

Vanaf circa 2850 voor Christus werden overledenen begraven onder grafheuvels. In en rond Emmen zijn heel veel grafheuvels gevonden. In 1833 werden er alleen al op de es, ten westen van het huidige woonwagencentrum De Ark, maar liefst 67 aangetroffen. Ongeveer 3.000 jaar geleden gingen de mensen in onze omgeving over tot lijkverbranding. Overledenen werden gecremeerd en de as werd in een urn gedaan, die onder een heuveltje begraven werd. Zo ontstonden in ons land de urnenvelden. De oudste urnenvelden in ons land vinden we ondermeer bij Emmen. Zo’n 300 jaar later werden de crematieresten van een overledene niet meer van de brandstapel gehaald, maar men maakte een heuvel over de brandstapel zelf. Zo ontstonden de brandheuvels.

Er zijn veel plaatsen in de gemeente Emmen waar sporen zijn gevonden van urnenvelden en brandheuvels uit de prehistorie zoals bij Barger-Oosterveld, Emmerhout, Angelslo, Weerdinge, Noordbarge, Westenesch en de Wolfsbergen.

Veensteken

10 Daarom Emmen

Emmen centrum in vroeger tijden

Het oude Gemeentehuis van Emmen

Turfwinning Nieuw-Amsterdam

Celticfield Rond 750 voor Christus begon de ijzertijd en ontstonden de zogenaamde Celticfields, een aaneengesloten patroon van door walletjes omgeven veldjes of akkertjes. Er zijn Celticfields aangetroffen van wel 100 ha groot. Een akkertje was gemiddeld 30 x 30 m. De Celticfields werden gebruikt tot ongeveer het begin van de jaartelling.

Stenen en veldkeien op de akkertjes waren lastig, daarom wierp men ze op de omringende walletjes.

Aanvankelijk waren die smal, slechts enkele decimeters breed, en vrij laag. Door de eeuwen heen echter werden ze soms wel meters breed! Op luchtfoto’s zijn rond het huidige Emmen soms nog sporen te zien van verschillende Celticfields: ten westen en noordwesten van Emmen op de Schimmer Es, bij de huidige woonwijk Angelslo en ter hoogte van de Oude Roswinkelerweg. Ten westen van het woonwagencentrum De Ark in Emmen lag ook een Celticfield.

Locatie oud-Emmen?

Uit onderzoek op de Emmer Es ter hoogte van het nieuwe politiebureau, bioscoop Utopolis en de grote parkeerplaats bleek, dat daar in de Romeinse tijd bewoning was. Er zijn sporen aangetroffen van huisplattegronden, hutkommen, een spieker (een graanopslagplaats) en waterkuilen. Archeologen concluderen dat op die plek op de Emmer Es in de eerste paar eeuwen na de jaartelling een kleine boerennederzetting heeft gelegen die bestond uit een groot woonstalhuis, een waterput, één of meerdere hutkommen en een spieker.

Emmen rond het begin van de jaartelling De Romeinse tijd begon rond het begin van de jaartelling en duurde tot ongeveer het jaar 500. Een feit is echter, dat Julius Caesar reeds tussen 58 en 52 voor Christus enkele malen voet had gezet op ZuidNederlandse bodem. Rond 85 na Christus werd het zuidelijke deel van ons land officieel een deel van het Romeinse Rijk. De Romeinen hebben Noord-Nederland nooit permanent onder beheer gehad. Het noorden van Nederland bleef behoren tot het Vrije Germanië.

Mag men hieruit concluderen dat Emmen als dorpje waarschijnlijk is ontstaan op of tegen de huidige Emmer Es. Heeft het oude dorpje Emmen, of Empne zoals het in de middeleeuwen genoemd werd, ongeveer gelegen waar we nu Utopolis vinden en de grote parkeerplaats aldaar? Op de plaats Daarom Emmen 11

wel ‘Saalhof’, ‘Heerenhof’of ‘Edelehof’ genoemd. De bisschoppelijke hof in Empne was een van de oudste in Drenthe. Het zou zo maar eens kunnen zijn dat deze hof uit een nog oudere periode stamde, namelijk uit de tijd van Karel de Grote.

Turf en werkloosheid Een sprongetje naar de 19e eeuw. Na 1850 veranderde er veel in het kleine dorpje Emmen. Ten oosten van Emmen lag namelijk een groot aaneengesloten veengebied dat men wilde vervenen, omdat turf in die tijd nog een belangrijke brandstof was. Vanaf 1851 ontstonden de veenkolonies. Het werken in het veen trok veel mensen aan uit verschillende delen van het land. Het dorp Emmen kreeg dan ook een belangrijkere bestuursfunctie, hier stond immers het gemeentehuis van waaruit veel zaken geregeld moesten worden.

Vooral na 1920 viel de vraag naar turf sterk terug. Er ontstond in de gemeente Emmen, vooral in de veenkolonies, een enorme werkloosheid, doordat er verder geen of weinig industriële activiteit was. Economisch ging het de gemeente Emmen niet goed en dat is voorzichtig uitgedrukt! In 1922 waren er werkverschaffingsprojecten gestart, maar die voorkwamen niet dat de armlastige gemeente Emmen onder financieel toezicht van het Rijk werd gesteld. De almaar aanhoudende economische crisis zorgde voor grote armoede en veel zorgen in Zuidoost-Drenthe. Vooral de woonomstandigheden waren slecht. In 1927 waren er nog zevenhonderd krot- en keetwoningen. In 1938 was zelfs een kwart van de beroepsbevolking in de gemeente Emmen werkloos.

Historische kaart, Emmen 1890

van het huidige Noorderplein lag honderden jaren lang het centrum van het oude dorp Emmen. Dat ligt er bijna tegenaan…

Noordbarge Noordbarge hoort bij Emmen, maar was vroeger een zelfstandig dorp. De boeren van Noordbarge vormden samen met die van Zuidbarge de grootste marke in Emmen. Noordbarge is minstens zo oud als Em-

Emmen voor het eerst genoemd Aangenomen wordt dat Drenthe omstreeks het jaar 800 gekerstend was door Bisschop Willehad.

Uit opgravingen in 1964 in de Grote Kerk in het centrum van Emmen blijkt dat er op de plaats van de huidige N.H.-kerk minstens twee houten bedehuizen hebben gestaan. Onderzoek wees uit dat in de 9e eeuw het eerste houten kerkje stond op de plek van de huidige Grote Kerk. Interessant was de vondst van een grafveld dat onder de eerste houten kerkjes bleek te liggen. Er zijn tientallen graven, waaronder ook kindergraven, gevonden met grafgiften als zwaarden, messen, dolken en armbanden. De graven dateerden uit de 8e en 9e eeuw.

De huidige kerk is gebouwd in 1856.

In een oorkonde uit 1139 komen we voor het eerst de naam ‘Empne’ tegen. Hierin wordt gesproken over de bisschoppelijke hof. Deze werd destijds ook Noordbarge

12 Daarom Emmen

men, archeologische en historische onderzoeken hebben dat aangetoond. Een bijzondere plek is de Hoge Loo, dit lag ongeveer op de plek waar nu de (mini)woonwijk Bargermeer ligt en het meest oostelijke deel van Noordbarge.

De Hondsrugweg die Noordbarge en de Bargermeer van elkaar scheidt, ligt er precies overheen. Het oude woord ‘loo’ betekent bos, wat de naam Hooge Loo zou kunnen verklaren. Opgravingen hebben ons geleerd dat er al bewoning was in de prehistorie en in de Romeinse tijd. In 1972 en 1973 tijdens de aanleg van de Hondsrugweg werden onder andere grondsporen gevonden van boerderijen, hutkommen en van omheiningen die allen dateerden uit het begin van de jaartelling. Er werd vastgesteld, dat er rond het begin van de jaartelling op de Hoge Loo negen boerderijen gestaan moeten hebben. Interessant zijn ook de sporen van enkele urnenvelden. Op de Hoge Loo werden maar liefst 390 (!) bijzettingen gevonden. Noordbarge is ‘ingelijfd’ door Emmen. Het is een mooi dorp met prachtige brinken.

Zuidbarge Zuidbarge is jonger dan Noordbarge. Het is waarschijnlijk in de 10e of 11e eeuw ontstaan als afsplitsing van Noordbarge. In de 14e eeuw werd Zuidbarge voor het eerst genoemd. Oude familienamen uit Zuidbarge zijn onder andere Bleringe, Rabbers Sikkinge en Garming. Ten oosten van Zuidbarge lag het voormalige Bargermeer. Via het riviertje de Oude Delft, soms ook wel Garming Delft genoemd, werd het overtollige water naar het Drostendiep afgevoerd. De Oude Delft liep dwars door Zuidbarge. In Zuidbarge vonden onderzoekers van de Stichting Archeologie en Monument (SAM) de resten van een spieker die dateerde uit de 11e of 12e eeuw. Verder werden er twee waterputten gevonden en kogelpotaardewerk. Zuidbarge werd vroeger Spekkiesbarge genoemd, en Noordbarge Bottiesbarge. Dit betekende dat

De St. Gerardus Majella kerk in Barger-Oosterveld

in Zuidbarge de rijke boeren woonden, zij hadden het spek, en in Noordbarge de wat minder rijke, zij hadden de botten. Even ten zuiden van Zuidbarge, daar waar we nu Erica vinden, lag een schans, de Zuidbergerschans.

Barger-Oosterveld Barger-Oosterveld is geen veenkolonie, zoals wel eens gedacht wordt. Het heeft zijn bestaan echter wel te danken aan de vervening in de gemeente Emmen. Het vroegere Barger-Oosterveld behoorde aan de Barger boeren. Voor de ontginning was het een groot heideveld waar de boeren hun schapen lieten grazen. De eerste bewoners kwamen rond 1870. Ze woonden in primitieve keten en pikten een graantje mee van de vervening uit de buurt.

Iets later kwamen er kleine zelfstandige boeren uit de omgeving van Emmer-Compascuum in BargerOosterveld wonen. Zij kwamen van oorsprong uit Hannover en werden daarom ook wel Hannoveranen genoemd. Het was een hardwerkend volk dat belangrijk was voor de ontwikkeling van BargerOosterveld.

Zuidbarge

Daarom Emmen 13

Weerdinge Het dorp Weerdinge is, samen met Noordbarge en Emmen, een van de oudste dorpen in de gemeente Emmen. Het werd vroeger ook wel ‘de oude wereld’ genoemd omdat het lang vast hield aan oude tradities. Belangrijk was het Weerdingerholt, een oerbos tussen Weerdinge en Valthe, het huidige Weerdinger Dikbos zou er nog een overblijfsel van zijn. Dankzij het bos kon er veel hout gekapt en verkocht worden en dit was een belangrijke bron van inkomsten. De houtveilingen zorgden ook voor vertier in het rustige dorpje. In 1770 bracht zo’n veiling nog 1406 guldens en 10 stuivers op. In en rond Weerdinge werd vroeger keileem gevonden.

Ook dit zorgde voor extra inkomsten.

Woonwagencentrum De Ark Een groot deel van de bewoners op het woonwagencentrum de Ark in Emmen is afkomstig van reizigers die honderden jaren lang door Nederland trokken. Een van hen was Machiel Wolters. Hij kwam rond 1750 ons land binnen, samen met zijn zuster Herminda Wolters. Herminda trouwde in ons land, met ene Hendriks. De families bleven bij elkaar en trokken gezamenlijk door de noordelijke provincies. Ze leefden van het slijpen van scharen en messen en van de verkoop van galanterie.

Molen ‘De Hondsrug’, Weerdinge

Woonwagens ‘ontstonden’ rond de jaren tachtig van de 19e eeuw. Aanvankelijk waren ze nog heel klein, maar van binnen heel keurig en schoon. Elke dag werden ze uitgeboend. Al in 1894 stonden er regelmatig woonwagens bij elkaar langs de Odoornerweg, ter hoogte van de locatie van het huidige woonwagencentrum De Ark. Vanaf het eind van de jaren zestig wordt er niet meer gereisd. Veel overheidsregels hebben dat onmogelijk gemaakt. In Emmen werd in 1968 een geheel nieuw woonwagencentrum in gebruik genomen dat inmiddels al meerdere malen vernieuwd is. Ook op dit moment wordt er gebouwd en vinden er veranderingen plaats.

Woonwagencentrum de Ark

14 Daarom Emmen

Stichting Grote Kerk Cultureel “Een mooiere plek om een evenement te organiseren vind je in Emmen niet”, zegt Henny Katerberg, doelend op de Grote Kerk in haar woonplaats. De groep kerkgangers die de zondagsdienst van de PKN-kerk middenin het centrum van Emmen bezoekt, slinkt en daarom wordt het gebouw sinds 6 jaar multifunctioneel gebruikt.

Nadat de kerk in 2002 was gerestaureerd, werd in 2003 de Stichting Grote Kerk Cultureel opgericht. Henny Katerberg is secretaris. “Wij zijn opgericht met als doel het organiseren van culturele activiteiten in de kerk.” De stichting is verantwoordelijk voor de organisatie van tal van concerten gedurende het hele jaar. Ook organiseert ze lezingen en symposia in het gebouw dat uit 1856 stamt. Verder wordt de kerk verhuurd voor huwelijken, vergaderingen en feestjes.

Daarnaast zijn in het gebouw tussen Pasen en Kerst drie tentoonstellingen van professionele kunstenaars te zien. Galerie Van Strien uit Nieuw-Amsterdam organiseert die exposities in opdracht van de Stichting Grote Kerk Cultureel. Tussen Kerst en Pasen organiseert de kerkgemeente er zelf twee.

De Stichting Grote Kerk Cultureel huurt de kerk van de kerkgemeente. Voor haar eigen activiteiten krijgt de stichting financiële ondersteuning van de gemeente Emmen en ontvangt ze inkomsten uit diverse fondsen en de zaalverhuur. Daarnaast is er een groep van ongeveer honderd ‘vrienden’ die de stichting sponsort.

Het gaat goed met de stichting. Toch leeft het gevoel dat de mogelijkheden die de Grote Kerk biedt bij veel Emmenaren nog niet bekend zijn. Henny Katerberg: “We hopen bijvoorbeeld dat meer bedrijven gebruik willen maken van onze zaal. Deze kerk is immers een prachtige ruimte voor onder meer recepties en afscheidsfeestjes. Bovendien is dit een AAA-locatie.”

Ook wordt tegen het einde van ieder jaar de Nieuwe Wereldmarkt gehouden. Een markt waar onder meer leuke cadeautjes voor de feestdagen te vinden zijn. De opbrengst ervan komt ten goede aan projecten in ontwikkelingslanden.

Exterieur Grote Kerk

Interieur Grote Kerk

Daarom Emmen 15

Gemeentehuis Het gemeentehuis van Emmen dateert van 1875.

Het werd gebouwd als woonhuis en stond tegenover de NH Kerk in het centrum. Nu staat er een grote bloemenklok ter herinnering aan oud wethouder R. Zegering Hadders. Voor die tijd, vanaf 1812, toen de burgerlijke stand ontstond, vergaderde het bestuur van Emmen in een cafĂŠ, Huize Wielens, tegenover de huidige Rabobank. Het kantongerecht was op de bovenverdieping gevestigd en de vergaderkamer van het bestuur en het cafĂŠ op de begane grond. Ook werden er bruiloften en partijen gehouden. In 1880 ontstonden plannen voor een nieuw gemeentehuis, want een combinatie van openbaar bestuur, rechtspraak en cafĂŠbezoek werd als onwenselijk beschouwd. Het huis dat tegenover de ingang van de NH Kerk stond werd aangekocht en in 1881 in gebruik genomen.

Ook het kadaster en het kantongerecht werden er ondergebracht

Centrale balie gemeentehuis

Het huidige gemeentehuis aan de westkant van de Hondsrugweg, het Bruggebouw over de Hondsrugweg heen, de Trouwzaal en de huidige centrale ingang aan de oostkant, werden vanaf 1967 in fasen gebouwd. Een gemeentehuis dat gedeeltelijk over een weg gebouwd was, trok in het begin veel bekijks. Enkele jaren geleden kreeg het gemeentehuis een facelift. Die was hard nodig omdat er na 35 jaar intensief gebruik veel achterstallig onderhoud was. Bovendien paste de inrichting niet meer bij de moderne manier van werken. Emmens eerste gemeentehuis ging trouwens halverwege de jaren zeventig in vlammen op. De renovatieplannen van dit stukje Emmer geschiedenis konden daardoor helaas naar het archief. De monumentale eiken die in tuin van het toenmalige Emmer bestuurshart stonden, staan nog fier overeind. De bomen plus het groene hart bij het raadhuis in het centrum zijn stille herinneringen aan de tijd dat de stad Emmen van 109.000 inwoners nog een boerendorp van hooguit een paar honderd zielen was.

Oorlogsmonument

16 Daarom Emmen

Gemeentewapen en -logo Het uit 1923 daterende gemeentewapen bestaat uit een schild met daarboven een kroon. Het wit met groene schild is in vier vlakken verdeeld. Die staan voor de oorspronkelijke kernen van Emmen. Dat waren Emmen en Westenesch, Roswinkel en Noord- en Zuidbarge. Op het schild zijn een keerploeg en een turfsteker te zien. Dat waren in de jaren twintig de belangrijkste voorwerpen voor de economie.

In 1926 werd het wapen uitgebreid met twee Drentse paarden aan beide zijden van het schild. Hierboven werd een kroontje geplaatst. Emmen volgde hiermee het voorbeeld van alle andere Drentse gemeenten.

In de praktijk wordt het gemeentewapen bijna niet meer gebruikt. Het is hooguit nog op trouwboekjes te zien. In eerste instantie wilde Emmen een wapen met een ploegende arbeider, bomen op de voorgrond en zwerfstenen als achtergrond. Ook moest een turfstekende veenarbeider te zien zijn en waren op de achtergrond bomen gepland.

Verder wilde Emmen een turfkrooi en uitgestoken turven op haar wapen. De Hoge Raad van Adel, verantwoordelijk voor gemeentewapens, zag dit echter niet zitten. Het zou volgens de deskundigen te weinig heraldisch zijn. In 1926 ging de gemeenteraad van Emmen akkoord met een aangepaste versie.

De officiële beschrijving van het Emmer gemeentewapen luidt: “Schuin gevierendeeld van zilver en sinopel; het bovenste kwartier beladen met een keerploeg, het onderste met een turfsteker, beide van sabel.

Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee paarden en gehouden door twee paarden van sabel met opgeslagen staart. Het geheel geplaatst op een wit voetstuk. De lengte verhoudt zich tot de hoogte der vlag als 3 : 2.”

Emmen heeft sinds 1988 een eigen logo dat gebruikt wordt bij officiële publicaties. Het logo, meestal rood van kleur, bestaat uit negen naar boven toe gerichte pijlen. De pijlen worden gebruikt in combinatie met de gemeentenaam of de afkorting MM, Emmen dus.

Daarom Emmen 17

Monumenten en gedenktekens In de hele gemeente Emmen zijn in totaal 93 rijksmonumenten te vinden. Met rijksmonumenten worden gebouwen met een unieke en waardevolle status bedoeld, die aangewezen worden door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Dit kunnen kerken zijn, zoals de Grote Kerk in het centrum, of gebouwen, zoals het Kantongerecht. Ook oude dienstwoningen, scholen of schutsluizen behoren tot deze bijzondere lijst in Emmen. Tevens is er een aantal kunstwerken in de gemeente te vinden, dat onder monumenten worden geschaard.

Kantongerecht Het gebouw aan de Hoofdstraat 6 is in 1855 als woonhuis gebouwd en lijkt opgetrokken in een Indische stijl, lage bouw met hoge ramen en een zuilenportiek. Het heeft verschillende bestemmingen gehad en is uiteindelijk in 1911 aangekocht voor het kantongerecht Synagoge De synagoge aan de Julianastraat 27 is gebouwd in 1878. Op de top is een noksteen met obelisk aanKantongerecht

gebracht. Het is de enige synagoge in Drenthe waarvan het interieur nog geheel in de oorspronkelijke staat aanwezig is. Alle vensters zijn negenruits en hebben een spitsgebogen bovenlicht met roedenverdeling. De ramen zijn van gietijzer. Van binnen ziet men een houten tongewelf met trekstangen. Tegen de oostelijke wand bevindt zich een ark met Thorarollen. In het midden is de houten biema (verhoogd platform in de synagoge) met lezenaar. Aan de westzijde is een balkon, ondersteund door kolommen, met de door gaaswerk afgezonderde vrouwengalerij.

Postkantoor Aan de Hoofdstraat staat het postkantoor, dat dateert van 1910. Sinds maart 2009 is het gesloten en wordt het gebruikt voor andere doeleinden.

Het Indië-monument In opdracht van De Stichting Monument Gesneuvelde Indië Militairen 1945 -1962 ontwierp kunstenaar Onno de Ruijter in 1993 het Indië-monument aan het Insulindeplantsoen. Het monument bestaat uit een natuurstenen zuil van 4 m hoog. Aan de zuil is de bronzen kop van een karbouw gemonteerd. De karbouw en de plantendelen in de zuil staan voor Indië; de natuurstenen plaat aan de voet van het kunstwerk symboliseert de leegte die ontstond na het sneuvelen van een militair.

Het Indië-monument

18 Daarom Emmen

Joods gedenkteken Het Joods Gedenkteken staat sinds 2000 aan de Emmastraat bij de synagoge. Volgens de Stichting Joods Gedenkteken zijn in het kunstwerk van Luc Leenknegt de symbolen verschrikking en hoop op duidelijke wijze uitgebeeld. Aan de voet van het beeld staat op een davidster de tekst te lezen: herinneren, herdenken, bezinnen 1940-1945.

Bij de joodse gemeenschap bestond al jaren de behoefte een eigen monument te hebben om aandacht te vragen voor de 145 joodse slachtoffers van de holocaust uit Emmen en omliggende dorpen. Op 10 mei 2000 werd dit kunstwerk/monument onthuld door gedeputeerde mevrouw M.W. Brink-Massier.

Begraafplaatsen De gemeente Emmen kent als geheel veertien begraafplaatsen, waarvan zich er vier in de stad zelf bevinden. Dit zijn: begraafplaats Oeverse Bos, de begraafplaats aan de Kerkhoflaan en algemene begraafplaats De Wolfsbergen. Aan de Wilhelminastraat is een kerkhof dat gerestaureerd wordt.

Het enige crematorium dat de stad kent staat aan de Meerdijk.

Monument Erica, Schutsluis 1925

De Opengescheurde Archiefdoos Kunstenaar Kees van Renssen kreeg in 1985 de opdracht van het 4 Mei Comité in Emmen om een kunstwerk te maken ter gedenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het was dat jaar de veertigste keer dat 4 mei werd herdacht sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. Het monument moest een waarschuwing zijn voor de gevolgen van oorlog in het algemeen, zodat het op die manier ook de vrede kan symboliseren.

De muur die van Renssen ontwierp, is een muur met vierkante keramiektegels en stelt een opengescheurde archiefdoos voor. De wanden zijn voorzien van fragmenten van archiefstukken van de gemeente Emmen uit de periode `40-`45. Aan de achterkant is de muur voorzien van donkere tegels rond de scheur, die samen een V-teken vormen. Verder zijn er afbeeldingen van een tank, van handgeschreven teksten en gedrukte woorden en cijfers in de keramiektegels verwerkt. Ook is de tekst ‘Dit nooit meer’ te lezen. Op één van de zijkanten staat een fragment uit het gedicht ‘Het lied der achttien doden’ van Jan Campert (1902-1943). Het fragment is, heel precies vergroot, uit het handschrift van Jan Campert overgenomen.

Het monument staat op de plek waar vroeger het oude gemeentehuis stond en is zo gemaakt dat er een verbinding is met de Grote Kerk. De kijkrichting door de opening vormt één lijn met de as van de kerk. Daar was oorspronkelijk een klein monument voor gevallenen.

Monumentale begraafplaats

Daarom Emmen 19

De oude melkfabriek De Melkfabriek is een opvallend pand aan de rand van Emmen-Centrum. Strak gerenoveerd en toch met de vroegere elementen nog goed zichtbaar, staat De Melkfabriek aan de Ermerweg, de 35 m hoge schoorsteen fier richting de hemel wijzend.

In de voormalige fabriek huizen tegenwoordig bedrijven als M2 en C-Vites loopbaanbegeleiding, alsmede het Centrum voor de Beeldende Kunst.

Dat De Melkfabriek in deze tijden zo’n multifunctionele plek is geworden hadden de oprichters natuurlijk nooit kunnen bedenken. In februari van het jaar 1893 werd De Stoomzuivelfabriek opgericht door het bestuur van wat de ‘Cooperatieve

Stoomzuivelfabriek van Emmen’ werd genoemd. Voortaan konden boeren uit de omgeving hier tegen een vaste minimumprijs hun melk kwijt. Ook hun graan konden ze hier brengen, ’s avonds brengen betekende de volgende dag al gemalen.

Natuurlijk zijn er onvergetelijke anekdotes die bij de geschiedenis van een pand als De Melkfabriek horen.

Zo stond er in een krant uit 1901 hoe boeren ijs uithakten voor de ijskelder van de fabriek, met dank aan de invallende vorst. Ook is er eens een poging gedaan om de kluis van het fabriekskantoor te kraken. Dit was echter zo klungelig gedaan dat de daders al snel in de kraag gegrepen konden worden. In 1952 werd de fabriek afgebroken en vervangen door nieuwbouw. Het was in die tijd gebruikelijk dat boeren hun volle melkbussen aan de kant van de weg zetten en dat de melkrijders van de fabriek het goedje op kwamen halen. Een mooi nostalgisch beeld: rammelende bussen die in het ochtendgloren hun weg naar de fabriek vinden.

Na diverse verbouwingen, samenvoegingen en overnames door andere fabrieken sloot De Melkfabriek uiteindelijk in 1988 definitief de deuren. Het gebouw heeft nog een hele tijd leeggestaan, voordat het gerenoveerd en in ere hersteld werd. Zouden de oprichters het kunnen weten, dan had het ze waarschijnlijk deugd gedaan dat De Melkfabriek eindelijk weer een mooie bestemming heeft.

De voormalige melkfabriek

20 Daarom Emmen

Nieuwe toekomst voor historische oude melkfabriek “Wij zitten aan de Ermerweg in het pand met de schoorsteen”, meldt de telefoniste van M2 participaties.

Verdere informatie is niet nodig. De vijfendertig meter hoge, uit de jaren vijftig stammende schoorsteen van Emmens oude melkfabriek, haast vergelijkbaar met de Brandaris op Terschelling, is in weer en wind een herkenbaar baken.

De ruim honderd jaar oude voormalige melkfabriek is misschien wel het oudste industriële monument van de gemeente. In 1893 werd het complex aan het Oranjekanaal gebouwd en het was tot eind jaren tachtig in bedrijf. M2 participaties zetelt in het vroegere ketelhuis, waar alleen de fraaie aardewerk koeien op de balie nog herinneren aan lang vervlogen tijden en hoge melkprijzen.

De vierkoppige directie steunt bedrijven die in zwaar weer zitten. “Als we een bedrijf zien zitten, kopen we ons in en proberen het weer gezond te maken. Op verschillende vakgebieden hebben we mensen aan boord die hun bijdrage leveren. Als het bedrijf weer winst maakt, verkopen we onze aandelen weer terug aan de directie en zijn beide partijen gelukkig,” schetst mededirecteur Dick Edelstein de werkwijze.

Zo is het participatiebedrijf de komende jaren aandeelhouder van een 10-tal bedrijven uit verschillende branches. “Dat een stukje Emmer geschiedenis bewaard blijft, spreekt de investeerders ook erg aan”.

Sinds twee jaar is Edelstein eigenaar van een deel van de ‘fabriek’, zoals het complex aan de Ermerweg tegenwoordig heet. Edelstein: ‘In de jaren negentig was het hier een overwoekerde bende en wachtte Emmen af tot het, zoals zoveel historische panden, in vlammen zou opgaan. In 1995 leek het even mis te gaan, maar de brand bleef beperkt tot de voormalige koelcel. Het streelt me wel dat het tegenwoordig één van de mooiste bedrijfsgebouwen van Emmen genoemd wordt. “

Daarom Emmen 21

Centrum Beeldende Kunst Emmen Het Centrum Beeldende Kunst Emmen is een begrip in Emmen. Sinds 1972 organiseert het instituut exposities in het Bruggebouw en van daaruit is het uitgegroeid tot wat het nu is: een bloeiend centrum voor beeldende kunst, vanaf 2010 op een nieuwe locatie in De Melkfabriek in Noordbarge.

Er is de afgelopen jaren hard gewerkt aan een eigen gezicht en dat is de noeste werkers van het CBK Emmen goed gelukt. Niet alleen is daar de Kunstuitleen, waar mensen voor een laag bedrag een kunstwerk kunnen huren, er is ook volop ruim-

te voor exposities. Het tentoonstellingsaanbod is heel breed. Naast exposities van professionele beeldende kunst en vormgeving is er ruimte voor onder andere cultuurhistorie, fotografie en amateurkunst.

Het CBK Emmen is op de nieuwe locatie van start gegaan met de vierde editie van Werkplaats Emmen, waarin 34 Emmer kunstenaars zich presenteerden. In de monumentale expositieruimtes in De Melkfabriek komen de kunstwerken bijzonder goed tot hun recht.

Een belangrijk onderdeel van de expertise van het CBK ligt op het gebied van educatie. Ook voor jongeren heeft het CBK Emmen een breed aanbod. Jongeren uit het voortgezet onderwijs kunnen elk jaar kennis maken met kunst en cultuur tijdens de Kunstontmoetingsdag. Voor het basisonderwijs is er het Cultuurmenu waarvan het CBK Emmen ĂŠĂŠn van de participanten is.

Het CBK verzorgt op de website www.beeldeninemmen.nl een overzicht van alle beelden die in de openbare ruimte staan binnen de gemeente Emmen.

Een unieke expositieruimte

22 Daarom Emmen

Persoonlijke aanpak in loopbaanbegeleiding Dat De Melkfabriek tegenwoordig een plek vol bedrijvigheid is moge duidelijk zijn. Ook het hoofdkantoor van Cvites, een van de bekendste en kwalitatief betere loopbaanbedrijven in Noord-Nederland is er gevestigd. Begonnen in 2001 met een kantoor in Emmen is Cvites uitgegroeid met vestigingen in Assen, Coevorden, Steenwijk, Zwolle, Hoogeveen en Groningen. De organisatie heeft een breed aanbod van diensten en biedt ondermeer loopbaanbegeleiding, advies, re-integratie en coaching.

Vanuit Emmen ondersteunen oprichters en directeuren Geert Hoving en Laurens Ponds alle overige vestigingen. Dat Cvites voornamelijk in het noorden des lands zit is geen toeval.“Wij zijn verankerd met de regio,” zegt Hoving in de lichte vergaderruimte in De Melkfabriek. “We voelen ons verbonden met Drenthe, Groningen en Overijssel. We kennen het werkklimaat en de werkgeverscultuur hier goed. Dat is een toegevoegde waarde voor alle partijen.”

Via werkervaringsplekken, arbeidsmarktgerichte trainingen, opleidingen en door de persoonlijke en integere begeleiding van een jobcoach zoekt Cvites een duurzame en passende baan voor de werkzoekende. Het succes zit ‘m volgens Hoving vooral in de persoonlijke aanpak. “Wij stellen de ontwikkeling van iemand centraal. We gebruiken de kansen en mogelijkheden van de werkzoekende om de snelste weg naar duurzaam werk te vinden.” Cvites hanteert hierbij drie stappen: ten eerste de diagnose, wat zijn

de belemmeringen waardoor iemand niet aan het werk komt? Ten tweede: er wordt gewerkt aan de belemmering, iemand wordt sterk gemaakt. Tot slot is er de bemiddelingsfase, waarin de werkzoekende wordt begeleid naar een baan.

Het UWV, bedrijven en gemeenten vinden sinds jaar en dag hun weg naar Cvites. Het bedrijf groeit met maatschappelijke ontwikkelingen mee. Zo worden allochtonen door het bedrijf begeleid met hun inburgeringsexamen en lopen er projecten voor jongeren of alleenstaande moeders. De Werkfabriek is hier een voorbeeld van. Alleenstaande moeders kregen de gelegenheid om schoonmaakwerk bij particulieren te doen onder schooltijd. Dit bood hen de kans om werkervaring op te doen en een doorstap naar regulier werk te maken.

Daarom Emmen 23

De tien hunebedden van Emmen Wie Drenthe zegt, zegt hunebedden. De prehistorische grafmonumenten zijn in de provincie rijkelijk te vinden. In totaal telt Drenthe 52 van deze megamonumenten. In Emmen liggen er tien, waarvan een aantal gewoon tussen de huizen in een woonwijk. Waarschijnlijk waren het er ooit veel meer, maar de reuzenstenen werden vroeger gebruikt voor ondermeer dijkenbouw in het westen.

Vader van de hunebedden Pas in de 19e eeuw kwam er grondig onderzoek naar de Drentse hunebedden. In de vorige eeuw werd dit uitgebreid gedaan door professor Van Giffen. Hij heeft meer dan 50 jaar lang de stenen bestudeerd, uitgegraven, uitvoerig beschreven en indien nodig gerenoveerd. Niet voor niets werd hij wel de vader van de hunebedden genoemd. Wie alles over hunebedden wil weten moet zeker een bezoek brengen aan het hunebedcentrum in Borger.

D38, 39 en 40 in het Valtherbos Een bezoek aan deze drie hunebedden is ideaal te combineren met een wandeling door het Valtherbos. Wie vanuit de wijk Emmermeer dit bos binnenloopt kan het drietal niet missen. Ze liggen op een heideveld. In 1918 zijn ze door Van Giffen blootgelegd. Echt groot zijn ze geen van allen en ook is niet duidelijk waarom er drie kleine exemplaren zijn in plaats van ĂŠĂŠn grote. Tussen D38 en 39 liggen de restanten van een vierde hunebed. Hier is niets meer van te zien, want alle stenen zijn verdwenen.

Alleen van de vloer van de grafkelder zijn resten gevonden. Deze is afgedekt met een soort afrasteringgaas met daaroverheen een aarden heuvel(tje).

D41 klein maar fijn Wie de stad via de Odoornerweg binnenkomt, ziet aan de rechterkant het eerste hunebed. Het ligt pal tegenover de wijk Emmermeer en werd in 1809 opgegraven. Het is een klein exemplaar met vier dekstenen op acht zijstenen en twee sluitstenen.

D45

24 Daarom Emmen

D42 op de Emmeres Dit exemplaar heeft flink te lijden gehad van keienrovers. Het is dan ook zwaar beschadigd. Het ligt op de Es bij het buurtschap Westenesch en is alleen via een bospad bereikbaar. Het moet een van de grotere hunebedden geweest zijn met negen dekstenen. Hiervan zijn er nog maar vier over waarvan twee nog op hun plaats liggen.

D43 ofwel het Langgraf Even verderop aan de Odoornerweg ligt het langste hunebed van Nederland. Dit is het zogeheten Langgraf van ruim 40 m lang en 6 m breed. De naam is eigenlijk een soortaanduiding. Officieel wordt het hunebed D43 genoemd. Het Langgraf ligt tegen de historische es van Emmen aan en is evenals de andere hunebedden gebouwd tussen 3400 en 3200 voor Christus. Het is het enige hunebed van deze soort dat we in Nederland kennen. Onderzoekers vermoeden dat in de bronstijd mensen onder de heuvel binnen de steenkrans zijn begraven. In 1960 werd het grafmonument gerenoveerd.

D44 trieste restanten Niet elk hunebed heeft de tand des tijds goed doorstaan. Hunebed D44 in Westenesch is als enige nog in particulier bezit. De meeste grafmonumenten zijn namelijk eigendom van de staat. Er is zo weinig van over dat het bijna geen hunebed meer genoemd kan worden.

D45 en Napoleon Waar hunebedden zijn komen toeristen. Dat is bij wijze van spreken van alle tijden. Neem hunebed D45 in de huidige Emmerdennen, een heerlijke plek om rustig naar te staren of langs te slenteren.

Je kunt er zelfs met een paard op gaan staan. Reken dan wel op een boete want Staatsbosbeheer is terecht zuinig op haar monumenten. Wie wel ongestraft met paard en al op dit hunebed kon gaan staan was Napoleon. Nee, niet de keizer, maar zijn broer Lodewijk, op dat moment koning van Holland. In 1809 deed hij een rondje Drenthe Daarom Emmen 25

op uitnodiging van de Landdrost, de toenmalige Commissaris van de Koningin. Die hoopte daarmee de bescherming van de grafmonumenten zeker te stellen. De overlevering wil dat de koning met z’n paard op het hunebed heeft gestaan en dat de sporen daarvan nog terug te vinden zijn. Of dat ook daadwerkelijk zo is moet elke bezoeker zelf maar gaan beoordelen. D45 ligt op tien minuten lopen vanaf station Emmen. Voor de automobilist kan de auto aan de Boermarkeweg geparkeerd worden.

D46 steen zoekt steen Niet alle hunebedden liggen in lommerrijke bossen of ergens in de ruigte. In de wijk Angelslo, midden tussen de woningen in een klein plantsoen, ligt D46. Ook dit exemplaar lag ooit midden in de natuur, maar in de jaren zestig is de wijk Angelslo er omheen gebouwd. Het toen zwaar beschadigde hunebed werd gerestaureerd en is nu dus weer in volle glorie te bewonderen.

D47 oud en nieuw samen Het tweede hunebed van Angelslo ligt aan de Haselackers. Het heeft door de ligging in een woonwijk veel last van vandalisme gehad. Er werd zelfs over gedacht het monument weer met zand te bedekken. Uiteindelijk is in 1997 gekozen voor renovatie.

Er werden twee ‘nieuwe’ dekstenen geplaatst om het hunebed weer compleet te maken. Het hunebed is, net als D46, door de Stichting Archeologie en Monument uit Emmen geadopteerd. Vrijwilligers controleren de monumenten wekelijks.

D48 de steen van Noordbarge Deze reuzenkei in het Noordbargerbos werd jarenlang voor hunebed aangezien, maar onderzoek toonde aan dat het geen hunebed betreft.

Indrukwekkend grafmonument

26 Daarom Emmen

Een uitstekende reputatie dankzij veelzijdigheid De steiger-, tegel-, voeg-, kalkzandsteen-, timmer- en metselbranche. Dat zijn de takken waarin Aannemers- & Metselbedrijf Schuler b.v. in Emmen werkzaam is. “We houden ons bezig met verbouw, renovatie, utiliteitsbouw, woningbouw en restauratie van woningen en bedrijfsgebouwen”, vertelt eigenaar Gerrie Schuler. “Door deze veelzijdigheid hebben we een uitstekende reputatie weten op te bouwen.”

Het bedrijf werd in 2001 opgericht en is werkzaam in Nederland en Duitsland. Momenteel werken er 225 mensen. Schuler noemt zichzelf de genietende ‘directeur van het circus’. “Ik ben geen manager, maar een gewone Emmenaar, net zoals de rest.” Hij begon begin jaren negentig bij een soortgelijk bedrijf waar hij werkte als bedrijfsleider. “Ik had al snel door hoe het allemaal werkte en besefte dat ik dat zelf ook kon. Die stap heb ik in 2001 gezet.” Met het bedrijf van Schuler ging het meteen goed. “We zijn explosief gegroeid. Eigenlijk staat alles wat wij doen met elkaar in verband. Als je een gebouw renoveert, heb je steigers nodig. Dan kan je als aannemer wel op zoek gaan naar een bedrijf dat voor de steigerbouw zorgt, maar je kan het ook gewoon zelf doen. En als je ergens moet zijn om tegels te plakken, waarom zouden

we die tegels dan ook niet zelf leveren? Zo hebben we de zaak de afgelopen jaren uitgebreid en zijn we van de ene ontwikkeling in de andere gevallen.”

Schuler is trots op alle projecten die het bedrijf de afgelopen jaren heeft gedaan. “Maar als ik dan toch iets moet noemen waar ik extra trots op ben, kies ik voor Verpleeghuis De Horst in Emmen. Dat hebben wij gemetseld. En het contract dat wij voor de steigerbouw met Teijin Armid hebben, dat gevestigd is op het Emmtec terrein in Emmen, is ook bijzonder. Het gaat hier om industriesteigers die door speciaal opgeleide steigerbouwers worden opgebouwd.”

Daarom Emmen 27

Emmer wijken Emmermeer Emmermeer, de eerste naoorlogse wijk van Emmen, telt momenteel ruim zesduizend inwoners.

Het was de eerste officiële woonwijk, die gedeeltelijk bestemd was voor arbeiders uit de snel groeiende industrie, zoals de AKU. De wijk, met daarin de eerste flats van de gemeente, werd in de jaren vijftig gebouwd. Een blauwdruk voor de nieuwe wijk bestond niet. Eigenlijk ontstond die stukje bij beetje. Emmermeer, de naam zegt het al, ligt gedeeltelijk op de bodem van het eind 19e eeuw drooggevallen meer.

Het droogvallen werd veroorzaakt door het graven van het Oranjekanaal. De waterspiegel van dit kanaal lag lager dan die van het meer, dat daardoor droog kwam te staan. De term ‘meer’ is eigenlijk overdreven, want het was hooguit een ondiep ven, dat geregeld droog viel. Te ondiep om de schapen in te wassen, constateerden de boeren in de omgeving. De woonwijk mag dan naoorlogs zijn, bewoning was er ook voor die tijd wel degelijk. Op sommige plekken in de wijk, bijvoorbeeld in de Flintstraat, zijn de oude boerderijen nog terug te vinden. Vanwege de lage ligging is wateroverlast een bekend begrip in Emmermeer. Het water van onder meer de Emmer Es stroomt de wijk in, met ondergelopen kelders en enkele jaren terug een bijna omvallende hijskraan tot gevolg. Het aan het Valtherbos gelegen ‘oude’ Emmermeer heeft de afgelopen jaren een facelift ondergaan. Om de vergrijzing tegen te gaan moesten flats wijken voor ruime nieuwbouw en kreeg de wijk een nog groener aanzien. Deze vernieuwingsoperatie zorgt ervoor dat de oudste wijk van Emmen straks klaar is voor de toekomst.

Angelslo Rolf to Angerso uit 1450 is de oudste geregistreerde bewoner van wat nu de wijk Angelslo is. Dit blijkt uit onderzoek van historicus Johan Withaar, Emmermeer

28 Daarom Emmen

die een boek schreef over het gebied. Sinds 1938 is het gehucht Angelslo onderdeel van de gemeente Emmen. Een stukje van het oude Angelslo is nog terug te zien aan de Oude Meerdijk. Enkele oude boerdijen geven een beetje het gevoel van vroeger weer. Gezien de twee hunebedden in de woonwijk was het gebied zo’n vijfduizend jaar geleden, al bewoond. De herkomst van de naam Angelslo is niet duidelijk.

Mogelijk is er verband met het vele bos in de omgeving, aangezien het oude woord loo, bos betekent.

In 2009 woonden ruim zevenduizend mensen in de enige Emmer wijk waar ooit een ‘jachtslot’ zou hebben gestaan. Waarschijnlijk was dit aan de Slotstee gelegen slot niet veel meer dan groot huis. Min of meer een uitvalbasis voor jachtpartijen in dit bosrijke gebied.

De bouw van de wijk in de jaren zestig trok wereldwijd belangstelling. Angelslo werd net als Emmermeer gebouwd om industriepersoneel te kunnen huisvesten. Het is een woonwijk met vrijwel alleen maar platte daken. Iets wat in die tijd zó bijzonder was, dat architecten massaal kwamen kijken. Het ministerie van VROM ziet het stedenbouwkundig ontwerp van de wijk als stedenbouwkundig erfgoed.

Emmerhout Deze wijk trok tijdens de bouw in de tweede helft van de jaren zestig veel bekijks vanwege de woonerven. Emmerhout, met tegenwoordig ongeveer zevenduizend inwoners, was een van de eerste wijken waar dit concept in praktijk gebracht werd. De naam woonerf is trouwens bedacht door de Emmer stedenbouwkundigen Niek de Boer en Andre de Jong. Deze stedenbouwkundigen worden nu geroemd om hun visie. Ze zijn verantwoordelijk voor het unieke karakter van de oude Emmer wijken.

Inmiddels is Angelslo, dankzij het stadsvernieuwingsproject Emmen Revisited en een ingrijpende renovatie van het winkelcentrum, aan een tweede leven toe. Wijkbewoners, gemeente en woningcorporatie besloten in dit project samen welke problemen aangepakt moesten worden en hoe de wijk er in de toekomst uit moest zien. Deze in ons land unieke werkwijze wordt inmiddels vrijwel overal in Emmen toegepast en heeft ook landelijk navolging gevonden.

De naam Emmerhout of Emmerholt is al behoorlijk oud. Het oude bosgebied Emmerholt, al in 1502 genoemd, lag ongeveer tussen de oude Roswinkelerweg (bij Knarphoorn) en de westzijde van de huidige woonwijk Emmerhout. Er zijn in dit gebied ook sporen van ruim 3500 jaar geleden gevonden.

Een woonwijk midden in de Emmerdennen zorgde voor het nodige verzet. Zeker omdat in eerste in-

Angelslo

Emmerhout

Daarom Emmen 29

stantie 50 ha bos het veld zou moeten ruimen. Emmenaren, maar ook Staatsbosbeheer, zagen deze aantasting van het bos bepaald niet zitten.

Uiteindelijk bleef de kap beperkt tot 25 ha. De wijk is dankzij Emmer Revisited fors gerenoveerd. Zo werden de gedeeltelijk verpauperde flats aan de Dilgt gesloopt om plaats te maken voor koopwoningen en appartementencomplexen in een parkachtige omgeving. De straatnaam werd ook gelijk aangepast en veranderd in ‘het Waal’. De komende jaren wordt er ook een nieuw wijkwinkelcentrum gerealiseerd.

bijna tienduizend inwoners is in de jaren zeventig en tachtig gebouwd rondom de Brinkenweg. In het midden slingert het Oranjekanaal zich door de wijk.

Bargeres, met vierduizend woningen, is gebouwd op de esgronden van de Noord- en Zuidbargerboeren, vandaar ook de naam Bargeres. Het is een wijk met veel groen en de woningbouw heeft zich hierbij aangepast. De oude houtwallen met eikenbomen zijn daardoor voor een groot deel nog terug te vinden. In het midden van de wijk ligt het groene hart van Bargeres met daarin scholen en een multifunctioneel sportveld.

Bargeres was jarenlang de enige Emmer wijk met een eigen station of halte. Eind 2010 gaat deze eer, ondanks protesten uit de wijk, over naar de nieuwste wijk van Emmen: de Delftlanden. Ook Bargeres doet mee aan Emmen Revisited. Als onderdeel daarvan wordt al jaren gewerkt aan een modern nieuw winkelcentrum.

Bargeres In Bargeres zijn geen woonerven, maar lange woonstraten ofwel Brinken, veertien in totaal. De wijk met

Rietlanden Met ruim tienduizend inwoners is de Rietlanden de grootste, en tot de bouw van de Delftlanden, ook de jongste wijk van Emmen. De Rietlanden is tegen het oude zanddorp Zuidbarge aangebouwd en ligt on-

Bargeres

de Rietlanden

30 Daarom Emmen

9 holes bij Parc Sandur

Parc Sandur

geveer 6 km van Emmen centrum. Het is duidelijk een jonge wijk, met de bouw werd in de jaren negentig begonnen. De wijk kenmerkt zich door veel groen en vrijstaande ruime huizen en villa’s. Aan de rand van de wijk ligt de Rietplas, onderverdeeld in de kleine en de Grote Rietplas. Vroeger lag er op deze plek een groot heideveld. De wijk heeft een modern winkelcentrum en ligt vlak bij de aansluiting op de A37. De meeste huizen in De Rietlanden zijn koopwoningen, waarvan een aantal aan het water ligt.

Parc Sandur Eigenlijk meer een grote woonbuurt dan een wijk, maar wel één met ongeveer 2200 inwoners en 800 woningen. De ‘wijk’ is gebouwd op voormalige landbouwgrond en grenst aan recreatieplas de Grote Rietplas.

Sandur is een geologische term voor de uitloper van een gletsjer. De wijk ligt dan ook op het zuidelijke puntje van de Hondsrug. Parc Sandur is speciaal gebouwd voor mensen die rust en recreatie willen combineren. Tegenover het woonpark ligt het recreatiepark Sandur, eigendom van Landal GreenParks. In 2011 komt het park in handen van Sunparks. De wijk heeft geen eigen voorzieningen als scholen of wijkcentra.

Wel is Parc Sandur in trek vanwege de supermarkt van het recreatiepark, die als enige in Emmen op zondag geopend is.

Delftlanden De nieuwste wijk van Emmen, de Delftlanden is nog volop in ontwikkeling. Er woonden in 2009 ruim zeshonderd mensen. In 2006 werd met de bouw van de wijk begonnen. Vroeger lag op deze plek landbouwgrond. De wijk is genoemd naar het stroompje, de oude Delft, dat door het gebied loopt. In totaal moeten er 3500 woningen verrijzen; de eerste fase, Tuindorp genaamd, telt er 1200. De wijk krijgt een eigen winkelcentrum, een station en twee basisscholen. Ook komt er een multifunctioneel wijkcentrum. Omdat Emmen zich als vlinderstad profileert zijn in deze nieuwe wijk massaal vlinderstruiken geplant. Met een grootse reclamecampagne probeerde de gemeente in 2009 Randstedelingen naar Emmen te ‘lokken’. Opvallende billboards met de tekst: “Kom Donen, Deven, Derken in…. Delftlanden” moesten nieuwsgierigen prikkelen om informatie over een nieuw leven in Drenthe te zoeken.

Delftlanden

Daarom Emmen 31

Intro

Kunst en cultuur

Kunst en cultuur verrijken de samenleving. Het is een ideale uitlaatklep voor het hectische leven van alledag.

Zingen in een pop- of smartlappenkoor, schilderen of dichten, in Emmen is het allemaal mogelijk. Bovendien krijgt de gemeente over enkele jaren een modern en uniek dierentuintheater.

Ook is het Centrum voor Beeldende Kunst in een nieuw en ruimer jasje gestoken. Over een nieuwe jas gesproken, de Toyisten beschilderen de gasbol. De saaie blauwe bol wordt ‘omgetoverd’ tot een heus kunstwerk.

De Emmer gemeentedichter legt dit alles op onnavolgbare wijze vast voor het nageslacht.

Naar het kunstwerk Broken Circle & Spiral Hill komen al decennia lang mensen uit de hele wereld kijken.

Ondanks het ontbreken van een eigen museum is er op het gebied van kunst en cultuur genoeg te zien en te beleven in deze stad van dorpen.

Het beleven van kunst en cultuur is voor iedereen anders. De filmliefhebber kan onderuit zakken in de stoelen van Utopolis, de muziekliefhebber kan zich uitleven op de drums van het CQ. Kunst voor alle leeftijden en in alle soorten en maten vind je volop in Emmen.

32 Daarom Emmen

Daarom Emmen 33

Dichten over de gemeente Emmen heeft geen stadsdichter, maar een gemeentedichter, die de meer dan honderdduizend inwoners regelmatig trakteert op een actueel gedicht. De gemeentedichter wordt jaarlijks benoemd door de Stichting Gemeentedichter Emmen. Van maart 2006 tot en met maart 2008 was Gezienus Omvlee de gemeentedichter. Momenteel is Bart FM Droog gemeentedichter van Emmen.

Wekelijks publiceert hij een gedicht of log op de website http://gemeentedichter.wordpress.com.

Daarnaast organiseert hij samen met het bestuur activiteiten om het literaire klimaat in Emmen een extra impuls te geven. Vanaf het voorjaar van 2010 krijgt een nieuwe dichter de kans om Emmen in pakkende bewoordingen te beschrijven.

Links: Gerard Boels, rechts: Bart FM Droog

34 Daarom Emmen

Van China naar Emmen Uit China, de volksdictatuur bereiken ons te Emmen twintig jaar ná de Muur het ‘China Festival of Lights’ YangYo de reuzenpanda en asielzoekers, die als de krant niet liegt vechten voor hun plaats in de rij voor dierentuin of, wat natuurlijk ook kan voor vlucht naar daar waar dictators vielen.

Bart FM Droog

China Festival of Light

Leven met energie Een bijzonder fenomeen in de stad van dorpen is De Gasbol. De ‘blauwe bol’, waarin voorheen gas werd opgeslagen, is vanaf 1979 niet meer in gebruik en stond in 1981 zelfs op de nominatie om gesloopt te worden. Gelukkig werd tijdig ingezien dat deze bol, overigens de enige gasbol die nog overeind staat in Nederland, uniek is en tot Nederlands industriële erfgoed behoort.

Kunstenaarsgroep De Toyisten uit Emmen zag een enorme artistieke uitdaging in het opnieuw laten functioneren van De Gasbol. Zij besloten met toestemming van eigenaar Enexis de bol te beschilderen. Een pittige klus, aangezien er eerst vanuit de politiek een ‘ja’ voor moest komen, en er naast vergunningen, veiligheidsmaatregelen en verzekeringen ook materiaal en kunstenaars geregeld moesten worden. Het duurde dan ook tien jaar voordat het daadwerkelijke beschilderen een aanvang kon nemen. Kunstenaar en oprichter Dejo van het Toyisme is met recht trots op het project, dat in juni 2010 zijn officiële onthulling zal hebben.

“De Gasbol is industrieel erfgoed en fantastisch om een nieuw leven te geven,” zegt hij. “Via onze stichting Living Industry gaan we landelijk nog meer gebouwen, installaties en terreinen bekijken die om creatieve herinvullingen of functieveranderingen vragen.”

Gasbol wordt kunstwerk

De Gasbol, die vanaf de opening de naam De Stip zal dragen, heeft als thema ‘Leven Met Energie.’ De Toyistische kunstenaars die de bol verfraaien en die Dejo vanuit de hele wereld bij elkaar bracht, verbeelden via hun schilderingen de geschiedenis van de energie. Ook vertellen zij het verhaal van de ontwikkeling van Zuidoost-Drenthe en de kansen die er liggen.

De bol is 22 m hoog en heeft een oppervlakte van 1250 m2. Tel daarbij op dat er drie lagen verf op moeten en nog een laklaag om de kleur te beschermen, en dat de Toyisten niet bang uitgevallen moeten zijn om overal bij te kunnen. “Zeker een zeer arbeidsintensieve opdracht,” zegt Dejo, “maar straks een prachtig werk waar iedereen van kan genieten.”

Toyisme in de praktijk

Daarom Emmen 35

De Nabershof en ‘t Volk van Grada Bij een bezoek aan Emmen kan de Nabershof niet overgeslagen worden. Deze Saksische boerderij die in de kern van de gemeente staat, is het oudste bouwwerk van Emmen en stamt uit 1681. Het heeft tot in de vorige eeuw als boerderij gefunctioneerd. Toen het op de nominatie kwam om gesloopt te worden is de Nabershof gekocht door de cultuur-historische Drentse vereniging ‘t Volk van Grada. ‘t Volk van Grada heeft het pand vervolgens grotendeels op eigen kracht gerestaureerd onder toezicht van Monumentenzorg.

Langgraf

Achter de Nabershof ligt het enige langgraf dat Nederland rijk is, een 5000 jaar oud hunebed van 40m lang. Vanaf daar is er een schitterend zicht op het achtergelegen essenlandschap.

‘t Volk van Grada doet er alles aan om de boerderij te behouden. Zo kunnen er arrangementen geboekt worden via www.bus-idee.nl. Bezoekers worden ontvangen door een boer en boerin in traditionele kledij, krijgen een verzorgde lunch en worden rondgeleid in de museumboerderij en over het terrein. Op verzoek kan een folkloristisch programma worden verzorgd. De visie van ‘t Volk van Grada is het ‘vergaren, bewaren en uitdragen van de Drentse cultuur.’

Interieur slaapkamer met bedstee

Exterieur Nabershof

36 Daarom Emmen

Collecties en Kunst Kwartier Emmen Collectie Brands In het dorp Nieuw-Dordrecht, onder de rook van Emmen, is in de boerderij van Jans Brands (1932) een unieke verzameling te bezichtigen: de Collectie Brands. In zestig jaar verzamelde Brands een grote kunstcollectie bij elkaar, die inmiddels is opgedeeld in twaalf deelcollecties.

Ergens in Nederland 1939-1945 Erik Zwiggelaar (1969) uit Emmen verzamelt sinds de jaren tachtig oorlogsspullen. Aanvankelijk bewaarde hij ze in een doos, later in een vitrine en tegenwoordig staan ze bij hem thuis in in totaal drie ruimtes.

Inmiddels is de Emmenaar alweer op zoek naar een grotere ruimte. Zwiggelaars bedoeling is dat de spullen uiteindelijk in een oorlogsmuseum terechtkomen. Zijn droom is in zijn eigen museum. De verzameling omvat poppen met uniformen aan, wapens, gereedschappen en nog veel meer spullen.

De naam ‘Ergens in Nederland’ koos Zwiggelaar, omdat die term tijdens de Tweede Wereldoorlog regelmatig in publicaties over militairen werd gebruikt. Omdat hun precieze plaats niet bekend mocht worden, werd vaak geschreven over ‘ergens in Nederland’. Zwiggelaars spullen zijn niet alleen thuis te bezichtigen.

Hij neemt wel eens dingen mee op locatie, als hij bijvoorbeeld een presentatie houdt.

In opdracht van de provincie Drenthe werd in 1999 onderzoek gedaan naar de waarde van de Collectie Brands. Die waarde bleek groot, ook uit cultuurhistorisch oogpunt voor Drenthe. De collectie bestaat uit onder meer penningen, dia’s, munten, kaarten, sieraden, kalenders, glaswerk en nog veel meer.

Een verbouwing van de boerderij van Brands tot museum wordt nu gerealiseerd.

Kunst Kwartier Waanderveld Op het Waanderveld, aan de zuidkant van Emmen, vind je het Kunst Kwartier. Een viertal kunstenaars(stellen) besloot de afgelopen jaren een nieuw huis met atelier te bouwen op een rustige plek in de wijk. Ieder atelier werkt voor zich, maar sinds juni 2009 organiseren ze ook regelmatig samen evenementen. Het Kunst Kwartier bestaat uit Dick Lubbersen en Ellen Kroeze van Atelier Helderrood, Elsbeth en Henk van Beilen van Galerie Abel, Ria Dijkstra van Galerie Dijkstra en Maarten van Leuken van Galerie Opera VII.

Jans Brands

De boerderij van Brands

38 Daarom Emmen

Collectie Brands

Daarom Emmen 39

Kunstzinnige activiteiten Broken Circle en Spiral Hill In 1971 maakte de inmiddels overleden ‘landart’ kunstenaar Robert Smithson aardkundige kunstobjecten in twee voormalige groeves bij Emmen.

Hij deed dit voor de internationale expositie Sonsbeek buiten de perken, een manifestatie met als thema Ruimte en ruimtelijke relaties op diverse locaties in Nederland. In overleg met de kunstenaar viel de keuze qua locatie op een zandgroeve in Emmerschans.

De objecten die Smithson maakte, genaamd Broken Circle en Spiral Hill, behoren tot de zogeheten ‘landart’: kunst gemaakt in of met het landschap.

Broken Circle en Spiral Hill

Voor de Broken Circle trok Smithson een cirkel op de grens van water en land. Van de aan het water grenzende helft maakte hij de rand voor driekwart tot een landtong, door afgraving van zand, waardoor water de rest vulde. Dit laatste gebeurde ook ten aanzien van de andere cirkelhelft, waarvan hij driekwart van de rand weggroef tot een kanaaltje. Op het resterende zandsegment bleef de klei liggen als onderdeel van het kunstwerk. Gedurende de werkzaamheden voor Broken Circle stootte Smithson op een enorm rotsblok uit de ijstijd, een zogenaamde ijstijdmegaliet. Smithson besloot het rotsblok te laten staan. Dit rotsblok geeft aan het oorspronkelijk tijdelijke karakter van het kunstwerk een speciale betekenis, omdat zulke oerstenen in een ver verleden werden gebruikt voor het bouwen van hunebedden.

Vanwege het ‘levende karakter’ is Broken Circle een uitermate bijzonder kunstwerk. Per seizoen vallen er andere facetten aan op, omdat het deel uitmaakt van de natuurlijke omgeving. Wanneer het werk bijvoorbeeld onder water ligt, treedt er een fascinerend schouwspel op tussen het object, het water en de wolken die erin worden weerspiegeld. Naast de vlakliggende cirkel ontstond als een soort tegenbeweging de Spiral Hill; een opgeworpen kegelvormige lemen heuvel, met een, met wit zand bedekt, spiraalvormig oplopend pad naar de top. Inmiddels is de Spiral Hill begroeid.

Kunstmenu Met ingang van het schooljaar 2009-2010 is het Platform Culturele Vorming Primair Onderwijs (CVPO) officieel van start gegaan met het Cultuurmenu Emmen als opvolger van het Kunstmenu Emmen. Leerlingen van het basisonderwijs in de gemeente Emmen kunnen via het Kunstmenu kennismaken met een aanbod van kunst en cultuur.

Het Platform CVPO bestaat uit de Bibliotheek Emmen, Centrum Beeldende Kunst Emmen, CQ Centrum voor de kunsten, Drents Plateau en Theater De Muzeval. Gezamenlijk staan zij garant voor een mooi, leerzaam, spannend, maar vooral kwalitatief goed en aansprekend basisaanbod cultuureducatie voor scholen uit de gemeente Emmen. Sinds de start van het Kunstmenu Emmen in 1997 is de participatie van de scholen uitgegroeid tot een deelnamepercentage van 97% van alle scholen uit de gemeente. In het schooljaar 2008-2009 deden 11.146 leerlingen mee aan het aanbod van het Platform CVPO.

Art Event

40 Daarom Emmen

Communication with impact Een balie heeft Martin Middelveld, directeur van Sign Group Reclamemakers, niet in zijn kantoor. “Een balie is een drempel. Ik wil dat klanten die hier binnenkomen, meteen op ons af kunnen stappen.”

No nonsens, daar houdt hij van. Als zoon van een ondernemersechtpaar uit Emmen stroomt het ondernemersbloed ook door zijn aderen. Een aantal bedrijven heeft hij inmiddels afgestoten om het wat rustiger aan te gaan doen, maar met Sign Group Reclamemakers gaat Martin door, want daar ligt zijn hart. Het ontwerpen vindt hij prachtig.

Vader Gerrit Middelveld legde in 1978 de basis voor het reclamebureau, toen hij in Erica begon met MLE Licht en Visuele Reclame, een bedrijf in reclamezuilen en lichtbakken. Het werd een succes. “Mijn vader is echt mijn voorbeeld”, zegt Martin. “Nog steeds komt hij geregeld op kantoor en hij draagt ook nog ideeën aan.” Zelf stapte hij ongeveer achttien jaar geleden in het bedrijf. Bij Sign Group Reclamemakers werken, inclusief de vestigingen in Groningen en Zwolle, 24 mensen. Onder het motto Communication with impact, levert het bedrijf alles op het gebied van reclame: van autobelettering, lichtreclame en druk-

werk tot spandoeksystemen. “Reclame moet impact hebben”, verduidelijkt Martin. Het werk van Sign Group Reclamemakers is door heel Nederland te zien. Een paar voorbeelden? De Playzone bij McDonalds-vestigingen, alle reclame van zorggroep Leveste en de belettering van de bedrijfsauto’s van Fixet.

“In Nederland is reclame vaak een sluitpost op de begroting”, aldus Martin. “In Amerika wordt van een nieuw pand eerst de voorgevel met reclame erop gebouwd. In Nederland wordt eerst alles gebouwd en dan denkt men: O ja, er moet ook nog een reclamebord op. Als bedrijf kun je beter meteen wat meer investeren, zodat het ook goed is. Reclame is heel belangrijk en wij kunnen alles maken. Bovendien luisteren wij al meer dan dertig jaar naar onze klanten.”

Daarom Emmen 41

Touwtje springen is tijdloos

42 Daarom Emmen

‘t Aol’ Volk Tijdens de oprichtingsvergadering van de Drentse cultuurhistorische vereniging ‘t Aol’ Volk op 24 februari 1948 werden de volgende doelstellingen vastgelegd: “Samenwarken en ienheid zuken, het minderweerdigheidsgevuul helpen bestrien en metwarken an culturele en sociaal-economische belangen.” Dit vat in een notedop samen wat de vereniging na de oprichting door Meester Buiskool en andere ‘eerdaodige’ Drenten wilde bereiken. In deze moderne jachtige tijden zijn die woorden nog steeds van kracht. Naast gemeenschapszin en plezier hebben met elkaar, willen de 1200 leden van ’t Aol’ Volk nog altijd het Drentse erfgoed uitdragen. Vooral de kern van de vereniging, die bestaat uit 140 actieve leden, is wekelijks druk bezig binnen de tien verschillende disciplines van ’t Aol’ Volk.

Naast verhuur en onderhoud van folkloristische Drentse kostuums zijn er dansgroepen voor jong en oud, worden er voordrachtswedstrijden gehouden en wordt er jaarlijks een boerenbruiloft opgevoerd. Ook een palmpaasoptocht behoort tot de vaste evenementen, evenals het bouwen en keuren van diverse paasvuren in de regio. De toneelgroep, een van de grootste pijlers van de vereniging, staat al sinds de oprichting veelvuldig op de planken. Deze groep, waarvan sommige leden al meer dan 40 jaar actief zijn, speelt stukken die speciaal voor ’t Aol’ Volk geschreven worden. De decors worden door leden gemaakt en ook zaken als licht en geluid regelen de leden allemaal zelf, met behulp van moderne apparatuur. Daarnaast zijn de Drentse kledingshows een belangrijk onderdeel van de vereniging. Tijdens het tonen van de unieke

Haantie op ‘n stokkie

Oude kleedgewoonten in beeld

collectie kostuums, kledingstukken en sieraden die ’t Aol’ Volk in haar bezit heeft, wordt een indruk verkregen van de vroegere kleedgewoonten van de Drenten.

Kenmerkend voor de Drentse vereniging is enerzijds het plezier dat zij hebben in de activiteiten en anderzijds het streven naar kwaliteit in alle opzichten.

Ook worden het onderlinge overleg en samen besluiten nemen geroemd. ’t Aol’ Volk is niet alleen toegankelijk voor Drenten, maar zoals secretaris Albertje Steensma zegt: “Voor iedereen die de Drentse zaak een warm hart toedraagt.”

Volksdansen

Daarom Emmen 43

De ziel in beeld Als één van de eerste afgestudeerde fotografen aan de Fotoacademie Groningen is Bianca Verhoef altijd op zoek naar een verhaal dat aandacht verdient. Gedreven door haar interesse in mensen zoekt zij thema’s op die ze in beeld kan vangen. Een bijzonder project, dat ze in 2010 heeft mogen maken, is de Portretserie STIL, een serie waarin ze ouders portretteerde die hun kind hebben verloren.

“Een beladen thema”, aldus Bianca, “maar ook een verhaal dat verteld dient te worden. Er rust vaak een taboe op, mensen vermijden het onderwerp. Ik heb getracht het immense verdriet, de leegte vast te leggen die het overlijden van een kind met zich meebrengt.”

Naast haar eigen projecten werkt de documentairportretfotografe in opdracht. Zo heeft ze onder meer werk mogen maken voor grote namen als Heineken, KWS en de KNSA. “Ik heb een kleine studio aan huis, maar werk voornamelijk op locatie.” Ook maakte Bianca een aantal portretten van rolstoelsporters, zoals de internationaal tennisster Korie Homan, en bij de Gehandicapte Sport Emmen. “Het is mooi om mensen te fotograferen die ondanks hun handicap een sport kunnen uitoefenen met zoveel inzet en plezier.”

44 Daarom Emmen

De klanten weten Bianca na al die jaren goed te vinden en dat zijn zowel uitgevers en bedrijven als particulieren. Bianca is al van kleins af aan met fotografie bezig. Waar ze toendertijd nog met rolletjes werkte, schiet ze nu alles digitaal. “Ik kan mijn klant sneller beelden aanleveren, of een keuze geven in de beelden, door ze op mijn server te plaatsen. Via een link kan de klant ze dan bekijken en downloaden. Ook de uitwerkmogelijkheden via bijvoorbeeld programma’s als Photoshop zijn oneindig groot geworden.”

Dat Bianca als echte Emmense, geboren in Klazienaveen, maar opgegroeid in Emmen, in allerlei wijken heeft gewoond, kwam haar goed van pas voor het boek Daarom Emmen. “Ik ken Emmen op mijn duimpje, fotograferen in mijn eigen stad was dan ook erg leuk om te doen.”

De fotografe meent dat er hier in het noorden interessante mensen met een speciaal verhaal wonen.

Zo maakte zij een indringende documentaireserie van Berend Jan, de bekende zwerver uit Emmen die in zijn auto woont. Bianca kruipt graag in de ziel van haar onderwerpen. “Het bijzondere van fotograaf zijn is dat mensen je het vertrouwen geven om de bijzondere momenten in hun leven met jou te delen.”

Daarom Emmen 45

Theaters en podia CQ: dĂŠ plek voor creatief Emmen De ouderwetse muziekschool, bekend van de traditionele blokfluitlessen is in Emmen al jaren geschiedenis. De stad beschikt over een volwaardig Centrum voor de Kunsten, ofwel CQ. Op creatief gebied zijn meer dan 150 cursussen in de aanbieding. Voor alle duidelijkheid: dat zijn lang niet alleen muzieklessen. Dans, toneel, beeldhouwen, multimedia, alles is er in het episch centrum van kunstminnend Zuidoost-Drenthe.

basisonderwijs, het voortgezet onderwijs, het sociaal cultureel werk, de bibliotheek, het theater en andere kunstinstellingen.

Comfortabel film kijken in bioscoop Utopolis Zeven zalen en 1250 stoelen telt bioscoop Utopolis aan het Westeind in Emmen. Daarmee is het meteen de grootste bioscoop van de provincie Drenthe. De Luxemburgse bioscoopketen Utopia opende in 2005 haar deuren in Emmen. Tot die tijd waren Emmenaren aangewezen op de Eurobioscopen in winkelcentrum de Weiert, dat na de opening van Utopolis na 28 jaar haar poorten sloot, of de Astra servicebioscoop in Klazienaveen. Het bioscoopcomplex aan de rand van de Emmer Es vormt een ware blikvanger. Van veraf is het al te zien en iedereen heeft een duidelijke mening over het gebouw. Dat geldt zeker voor de deskundigen. In 2007 streed het complex in de strijd om het beste Drentse gebouw.

De organisatie werkt namelijk niet alleen in Emmen maar ook in buurgemeenten Coevorden en Borger-Odoorn. CQ werkt intensief samen met het

Het nieuwbouwcomplex van het Scheperziekenhuis ging er uiteindelijk met de prijs vandoor, maar Utopolis kreeg een eervolle vermelding. Voordelen van het Emmer bioscoopcomplex zijn de ruime parkeergelegenheid voor de deur en de nabij gelegen bushaltes. De comfortabele stoelen vormen een belangrijk visitekaartje van de bioscoop: het zitcomfort daarvan kan vergeleken worden met de business- seats in vliegtuigen. De filmliefhebber heeft maar liefst 1,40 m beenruimte tot zijn of haar beschikking.

Balletlessen in CQ-Emmer ballet talenten

Interieur Utopolis

46 Daarom Emmen

Van schoolaula tot theater

stellingen en tientallen amateuroptredens te zien.

De grote zaal telt ruim zeshonderd stoelen.

Aardrijkskundeleraar Sjouke Zijlstra van het Lyceum werd in 1968 de eerste theaterdirecteur van De Muzeval. In 1993 ging hij met pensioen en namen zakelijk leider Gerrit Nijhuis en artistiek leider Mieke Kluivers het stokje van hem over. “Een fantastische baan”, zegt Kluivers. Zij houdt zich bezig met de programmering en de contacten met de artiesten. “De podiumkunsten en alles wat zich rondom een voorstelling afspeelt, is een levend organisme. Heel boeiend.” Jaarlijks zijn in De Muzeval zo’n 115 professionele voor-

Toen het Esdal College in 1997 afbrandde, bleef het theater gespaard. “Helaas”, wordt soms gefluisterd, “Anders had Emmen allang een nieuw theater gehad”. Het is tijd voor vernieuwing, vindt ook Kluivers. Al ruim tien jaar worden er plannen gemaakt, maar pas in 2009 kwam er duidelijkheid: er komt een nieuw theater op de Noordbargeres, als onderdeel van het Atalanta-project van Dierenpark Emmen. Doel is het in 2014 te openen. Met de website mijnmuzeval.nl. loopt de Muzeval alvast vooruit op alle vernieuwingen. Elke bezoeker kan online onderzoeken welke voorstellingen bij hem passen.

Een vorm van klantgericht werken, legt Kluivers uit.

“Het publiek komt bij ons op de eerste plaats.”

Theater De Muzeval

Het Slakkenhuis in Theater De Muzeval

De geschiedenis van Theater De Muzeval en die van het naastgelegen Esdal College (het vroegere Lyceum) zijn nauw met elkaar verweven. Zoals de gebouwen tot de zomer van 1997 aan elkaar vast zaten, zit ook hun verleden dat. Sinds 1968 draagt het theater haar huidige naam.

De twintig jaar daarvoor heette het aanvankelijk de Aula en vanaf 1954 de Nieuwe Aula. Tot 1954 was de Aula een apart gebouwtje bij de school met een podium, waarvan leerlingen gebruik konden maken, maar waar ook andere voorstellingen werden gegeven. In 1953 werd de Aula voor 500.000 gulden verbouwd en flink uitgebreid.

Daarom Emmen 47

Snufjes en service...

Gezelligheid kent geen tijd, dit geldt zeker voor de Astra bioscoop in Klazienaveen. Een perfect avondje uit, meent eigenaar Frans Einhaus. De bioscoop heeft twee zalen onder dak en de nieuwste techniek in huis. Maar de bezoekers komen vooral in Astra vanwege de persoonlijke benadering en de service.

In de bioscoop hangt een warme sfeer, waarbij nostalgische details niet ontbreken. Bij binnenkomst ziet de bioscoopbezoeker een antieke kassa. Waar de toegangsbiljetten vanachter een ronde opening worden verkocht. In twee sfeervol ingerichte zalen staan comfortabele stoelen aan tafeltjes met verlichting. Achterin beide zalen bevinden zich de

48 Daarom Emmen

bars. Tijdens de film worden de bezoekers voorzien van een hapje en een drankje. Een stukje service, dat door de vorige eigenaar, Abel Abeln, in 1977 werd bedacht en uitgevoerd. Geen bioscoop in Nederland kende destijds dergelijke vertroeteling tijdens een filmvertoning. Een druk op de knop en de bediening staat naast het tafeltje. Deze persoonlijke benadering en service heeft de bioscooponderneming Abeln groot gemaakt. “Van heinde en ver komen bezoekers om dit filmuitje op deze manier te beleven”, klinkt Einhaus trots. Hij nam in 2007 het stokje van zijn oom Abel Abeln over.

Het was opa Koos Abeln die in de dertiger jaren begon met dit familiebedrijf. In Emmer-compascuum startte Abeln met de vertoning van films in een zaal achter het toenmalige café. Daar wist hij zijn passie voor films en Hollywood over te brengen op de bezoeker. In 1952 werd een filmzaal in De IJzeren Klap in Musselkanaal geopend. Al snel volgde Astra in Klazienaveen. De locaties in Musselkanaal en Emmer-Compascuum zijn inmiddels verleden tijd. Voor de bouw van de Astra Bioscoop werden de films in Klazienaveen vertoond in een zaal van het toenmalige hotel café restaurant Van Dijk. In september 1958 werd met de bouw van de nieuwe bioscoop begonnen en op eerste kerstdag 1958 werd Astra opengesteld voor het publiek. In 1988 werd Astra Service Bioscoop uitgebreid met een tweede zaal. Sinds 2009 kunnen de films d.m.v. nieuwe digitale projectietechniek ook in 3D bekeken worden. “Deze techniek maakt het ook mogelijk om concerten, sportwedstrijden of andere live evenementen uit te zenden”, zegt Einhaus enthousiast.

Maar dan niet zonder de goede sfeer en service waar deze bioscoop om bekend staat”.

Kunst in de Kas, uniek voor Emmen Dansen tussen de komkommers, meedeinen met hommels of met een shantykoor tussen de paprika’s.

Het klinkt vreemd, maar tijdens de jaarlijkse tuinbouw-/kunstmanifestatie Kunst in de Kas is het even heel gewoon. Al 11 jaar lang zetten de Emmer tuinders elk najaar hun kassen open voor kunst, zang, dans en theater. Het is de enige kunstmanifestatie van Nederland in een tuinbouwgebied. Zelfs het Westlands mannenkoor verruilde ooit de eigen kassen voor die van de concurrent in Erica.

Vijftienduizend mensen Dankzij Kunst in de Kas krijgen kunstenaars eens een ander podium, waardoor hun optreden of werk soms heel anders overkomt. Bovendien verdwijnt hierdoor de bekende drempel om een theater of galerie te bezoeken. Jaarlijks trekt dit typisch Emmer evenement vijftienduizend bezoekers.

Alles is mogelijk tijdens Kunst in de Kas. Niet raar opkijken dus als er plotseling salsadansers tussen de potplanten vandaan komen, achtervolgd door Rob Verlinden, de bekendste tuinman van Nederland. Even zat van de mensenkunst? Dan is er altijd nog de natuur, die laat zien dat zij pas echt creatief te werk gaat.

Een praatje met de tuinder is natuurlijk ook mogelijk, zodat Kunst in de Kas in alle opzichten leerzaam is.

Kassen als kunstpodium

Tuinbouw als inspiratie

Daarom Emmen 49

Intro De liefhebber van evenementen hoeft zich in Emmen niet te vervelen.

Of het nu gaat om de Gouden Pijl, het grootste en oudste wielerevenement van het noorden, of de altijd drukke Vlindermarkten. Gezelligheid is troef in Emmen.

Evenementen

Maar ook in de dorpen is genoeg te beleven. Denk eens aan het carnaval in Stiekelstad. Barger-Compascuum, zoals het dorp de rest van het jaar heet, kent de grootste carnavalsoptocht van boven de grote rivieren.

Muziekliefhebbers kunnen hun hart ophalen tijdens Retropop en de Nacht van Emmen. En dat kan ook tijdens het Full Colour festival. Probeer daar eens een Australische didgeridoo of swing mee met een Afrikaans koor.

Niet alleen de Emmenaar weet deze festiviteiten te vinden: duizenden toeristen en bezoekers vanuit de regio feesten gezellig mee. Het is dan ook geen toeval dat Emmen in 2004 door ANWB-leden tot beste uitgaansstad van Nederland werd uitgeroepen.

Dat Emmen niet stilzit, bleek ook tijdens de eerste etappe van de Ronde van Spanje ofwel, de Vuelta, die Emmen als etappeplaats kende. In 2013 komt dit wielerspektakel waarschijnlijk opnieuw naar Drenthe en, wie weet, komen de coureurs dan ook weer door Emmen.

De Gouden Pijl

50 Daarom Emmen

Daarom Emmen 51

Festivals en evenementen

ander programma. Lekker meedansen met een Zuid-Afrikaanse dansgroep bijvoorbeeld of je longen leegblazen op een Australische didgeridoo.

Full colour festival is kleurrijk genieten Normaal gesproken zijn het de oer-Hollandse kaas- en visboer die op deze plek hun waar slijten.

Maar elke laatste zondag van augustus worden de broodjes haring en de jonge Goudse vervangen door ondermeer saté, broodjes bapao of heerlijke loempia’s.

Afrikaans Schminken Ook voor kinderen is er voldoende te doen. Zij kunnen zich bijvoorbeeld Afrikaans schminken. Spelenderwijs kunnen de bezoekers kennis maken met ‘vreemde’ culturen en met name de culturen van de derde wereld. Het festival bestaat uit een grote markt waar producten uit de derde wereld verkocht worden, informatiestands, kramen met exotisch eten en drinken en een plein met unieke kinderactiviteiten. Er is een aantal podia met muziek uit diverse werelddelen. Het Full Colour festival is het laatste grote evenement dat ‘s zomers in Emmen centrum plaatsvindt en wordt al sinds 1994 gehouden.

Het centrum van Emmen staat dan in het teken van het jaarlijkse Full Colour festival, het grootste multiculturele festival in Noord-Nederland. Jaarlijks trekt dit veelkleurige feest ruim zeventigduizend bezoekers. De bezoekers kunnen er even een vleugje buitenland opsnuiven. Elk jaar is er een

Gouden Pijl niet meer weg te denken Sinds jaar en dag is het centrum van Emmen op de tweede dinsdag in augustus het domein van de wielersport. In 2009 stond de teller op 32 edities. In de loop der jaren is de Rabobank Gouden Pijl uitgegroeid tot één van de best bezochte wielercriteriums in ons land. Tijdens de Tour de France, die enkele weken daarvoor wordt verreden, wordt het rennersveld met zorg samengesteld. Ieder jaar zijn er verschillende wereldtoppers in Emmen te bewonderen. Grote namen die in het verleden de Gouden Pijl wonnen, zijn

Full colour festival

52 Daarom Emmen

Sean Kelly, Joop Zoetemelk, Gerrie Kneteman, Erik Breukink, Erik Dekker, Michael Boogerd, maar ook de laatste winnaar, Andy Schleck.

Gratis toegang Iedereen kan de wereldtoppers gratis voorbij zien flitsen. Bij vergelijkbare grote wielerrondes wordt entree gevraagd. Niet in Emmen, en dat vooral dankzij de actieve en betrokken sponsors. Vanaf het middaguur tot ‘s avonds laat is er een uitgebreid programma met diverse wielerkoersen en de laatste jaren met een 4 mijlsloop. Junioren, dames, amateurs en profs draaien hun rondjes, met daaromheen een prachtig randprogramma met verschillende artiesten op meerdere podia. In 2010 staat de 33e editie op het programma. De organisatie hoopt dat er nog vele zullen volgen.

Grootste carnavalsoptocht boven de rivieren in ‘Stiekelstad’ In de stad Emmen moet je goed zoeken om tijdens carnaval een feestneus te ontdekken. In BargerCompascuum, tijdens het zottenfeest omgedoopt tot Stiekelstad, is het al 45 jaar juist net andersom. Vijf dagen lang staat het dorp op zijn kop en is het dansen, zingen en feesten wat de klok slaat. Carnaval in het noorden, het bestaat. Vooral in de dorpen van Emmen. Niet alleen in Barger-Compascuum is het feest.

Ook in Zwartemeer, Weiteveen, Nieuw-Schoonebeek en Barger-Oosterveld worden al sinds jaar en dag

Full colour festival

de bloemetjes buitengezet en zijn er optochten.

De grootste optocht boven de grote rivieren wordt bovendien al 40 jaar gehouden gehouden in Stiekelstad. Dit alles wordt goed in de gaten gehouden door prins Iegel, ‘stadsprins’ van Stiekelstad.

Rosenmontag Op Rosenmontag trekken honderd karren uit de hele regio door het dorp en staan gemiddeld vijftienduizend mensen uit de hele regio langs de kant te kijken. De optocht in Barger-Compascuum hoort hierdoor bij de grotere evenementen in de gemeente Emmen. Dat juist in deze dorpen uitbundig carnaval gevierd wordt, heeft met de Roomskatholieke achtergrond van de bevolking te maken.

Zelfs rascarnavalsvierders uit Brabant raken onder de indruk tijdens een bezoek aan Stiekelstad.

Rosenmontag in Stiekelstad

Daarom Emmen 53

Een familiebedrijf in hart en nieren Een bloeiend familiebedrijf dat op meerdere gebieden service biedt in heel Nederland. In 1985 had Henk Derks nooit kunnen denken dat hij zoiets moois ruim twintig jaar later in handen zou hebben. Maar het is een feit. D.E.V., oftewel Derks Emmer Verhuurbedrijf, is in twee decennia uitgegroeid tot een volwassen bedrijf dat niet alleen dranghekken plaatst, maar ook gespecialiseerd is in opvallende buitenreclame, het verhuren van vlaggen en vlaggenmasten alsmede toiletvoorzieningen en wegafzettingen.

Begin jaren tachtig ging het allemaal van start, toen Henk Derks, toen nog ambtenaar bij de ver-

54 Daarom Emmen

keersdienst, in zijn vrije tijd afzettingen plaatste bij calamiteiten en evenementen. “Dat was op verzoek van de gemeente, maar ik deed het vaak buiten werktijd om,” zegt de oprichter-directeur nu. “Als er op zaterdag om negen uur een wielerronde begint, kun je moeilijk op vrijdag overdag tussen negen en vijf het parcours gaan afzetten. Dus doorgaans was ik daar vroeg in de ochtend of laat in de avond mee bezig.”

De gemeente vroeg daarom in 1985 al aan Derks of hij de afzettingen buiten zijn werk om wilde doen.

Het had wat voeten in de aarde voordat het bedrijf kon starten, want Henk Derks gaat niet over één nacht ijs als hij zaken aanpakt. Maar in 1988 tekende D.E.V. een contract met de gemeente en kon de nieuwe onderneming van start.

Al snel breidde Derks niet alleen het terrein uit, van waaruit hij werkzaam was, maar ook zijn diensten.

Door de jaren heen vonden stichtingen, verenigingen en tal van organisatoren van evenementen hun weg naar D.E.V. voor het begeleiden van hun evenementen.

Of het nu om de landelijke intocht van Sinterklaas gaat, een marathonloop in Rotterdam of de Vuelta die in 2009 in Drenthe haar start kende, Derks, zijn drie zoons en 25 oproepkrachten zorgen ervoor dat de opbouw, begeleiding en afbouw van de evenementen tot in de details geregeld wordt. “Wij bieden een

compleet pakket voor al onze diensten,” zegt Henk Derks in het ruime kantoorpand aan de Atlantis, waar het 4000 m2 grote bedrijf huist. “Alles moet tot in de puntjes geregeld zijn, voor minder doe ik het niet.”

Dat de directeur en zijn zoons daardoor weinig vrije tijd kennen is een logisch gevolg.“We zijn altijd aan het werk. Vooral de de zomer leidt tot topdrukte. Maar we zorgen goed voor ons personeel. We hebben regelmatig een leuk uitje en praten altijd even na als we klaar zijn. Voor sociaal verkeer is ook ruimte.”

D.E.V. klassement in district Noord en werd er tevens een sprintersklassement in ere hersteld. Henk Derks beleeft hier veel plezier aan. Het is mooi dat er naast het harde werken ook plaats is voor een hobby.

Het is soms ook hard nodig om met elkaar na te praten. Zo was D.E.V. erbij toen er in 2009 een aanslag werd gepleegd in Apeldoorn op Koningin Beatrix. Derks en zijn medewerkers zijn dagen gebleven om te helpen waar nodig. “Mensen vergeten dat weleens, maar we maken heel wat mee. Door de aard van ons werk zijn we evenzogoed toeschouwer. Vaak van leuke dingen, maar bij ongelukken en branden zit je in een heel andere hoek.”

“We gaan op deze voet gewoon verder,” meent de directeur als hem naar de toekomst van zijn florerende bedrijf wordt gevraagd. “Doeltreffend en Verzorgd, zoals we D.E.V. ook wel noemen. We groeien en ontwikkelen ons gestaag met de tijd mee.”

De Emmenaar is nog lang niet aan zijn pensioen toe, ondanks dat zijn zoons volop meewerken in het bedrijf. “Ik kan niet stil zitten, ik moet bezig zijn. En er is hier ook altijd wel iets te doen. Door de jaren heen is het werk gelukkig wel wat lichter geworden. Vroeger laadden en losten wij de dranghekken bijvoorbeeld met de hand, maar daar hebben we tegenwoordig heftrucks voor.” Naast de drukke werkzaamheden van het familiebedrijf sponsort D.E.V. ook wielercriteria. In 2009 deden meer dan dertig criteria mee aan het

Daarom Emmen 55

Overige evenementen “Gooi maar in mijn pet”, is het motto tijdens het gelijknamige zomerfestival in Emmen centrum.

Tientallen straatartiesten treden op in alle hoeken van het centrum. Een officiële winnaar wordt niet gekozen. De artiest met de meest gevulde pet heeft echter alle recht om de zege op eisen. Het zomerfestival is een vrolijke en sfeervolle gebeurtenis. Datzelfde geldt ook voor Rupspop. Het popevenement aan de rand van Emmen is nog maar jong maar trekt veel publiek. Een evenement van een totaal andere orde en langere geschiedenis is de wekelijkse vrijdagmarkt. De markt van Emmen staat in de wijde omgeving bekend als trefpunt.

Even een visje halen of gewoon rondslenteren terwijl de marktkooplui hun waren aanprijzen.

Dé feestexperts van Emmen Bij HB Systems in Emmen is het altijd feest. De partyexperts organiseren namelijk feesten in alle soorten en maten. Van bruiloften tot schoolfeesten en van een tropical party tot karaoke shows. Ze draaien er hun hand niet voor om. Zelfs een feest op maat is geen probleem. Ze zijn van alle markten thuis bij HB Systems.

In principe regelen de mensen van HB Systems alles wat bij een feest komt kijken. Van tafelkleedjes tot en met bij wijze van spreken het optreden van een landelijke topartiest. Alleen voor het goede humeur moeten de klanten zelf zorgen.

Een topartiest hoeft trouwens niet perse van ver te komen. Regionale artiesten weten de sfeer er minstens net zo goed in te krijgen. Dankzij de feestexperts van HB Systems kan iedereen ontspannen aan een feest beginnen. Het bedrijf begon in 1999 met het organiseren van de traditionele drive-in show en breidde dit snel uit tot feesten en partijen. Ook wie de organisatie in eigen hand wil houden kan bij de feestexperts van Emmen aankloppen. Ze staan altijd klaar met een goed en handig advies. Geluid en lichtapparatuur is trouwens ook te huur of eventueel te koop.

Emmen on Ice

56 Daarom Emmen

Tijdloos genieten van Retropop Een popfestival voor elk wat wils op misschien wel de mooiste locatie van Emmen. Dat is Retropop, tot en met 2009 beter bekend als het C1000 Back to the 80’s festival. Het muziekfeest aan de Grote Rietplas is een must voor liefhebbers van the sound of the 60’s, 70’s, 80’s en niet te vergeten de 90’s. Even terug in de tijd naar die jaren, zwijmelen over de eerste liefde of die plaat uit je jeugd. De artiesten die vroeger alleen via de beeldbuis te zien waren, staan nu jaarlijks op het podium van Retropop. Cock Robin, Kim Wilde, Paul Young, 10cc en andere toppers van toen zorgden bij eerdere edities voor feest en gezelligheid.

Zalavolbate De organisatie ligt in handen van Zalavolbate. Een groep Emmer zaalvoetballers die niet alleen als team voetballen, maar ook samen een feestje op poten kunnen zetten. De opbrengst van het festival gaat naar Wensstichting Zalavolbate, die zich inzet om wensen te vervullen van kinderen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Het festival geniet, ondanks zijn achtjarig bestaan, al landelijke bekendheid. De achtste editie in 2009 trok tienduizend bezoekers uit heel Nederland. De omgeving van de Grote Rietplas is een perfecte locatie voor Retropop, omdat bezoekers en artiesten uit hun dak kunnen gaan zonder dat er overlast ontstaat voor omwonenden.

Retropop

Daarom Emmen 57

Toeristische topper Een bezoekersgroei voor Dierenpark Emmen van 1,3 naar 1, 8 miljoen per jaar, zeker honderd extra hotelkamers en in plaats van dagjesmensen meer toeristen die een weekend of langer voor Emmen kiezen.

Ton Duivenvoorden, voorzitter van de Stichting Promotie Emmen, heeft geen glazen bol nodig om de toekomst van de grootste gemeente van Drenthe te voorspellen. “Deze regio heeft echt alles in zich om een toeristische topper te worden. Over vijf jaar is er een nieuwe dierentuin, een wildpark bij Erica, een prachtig theater en een ver-

58 Daarom Emmen

nieuwd centrum,” stelt de bestuurder enthousiast. Naast alle attracties scoort de regio met de rust en de ruimte, plus het structureel ontbreken van files. De stichting Promotie Emmen is een krachtenbundeling van de toeristische organisaties en is onder meer verantwoordelijk voor het Toeristisch Informatiepunt Emmen, de voormalige VVV. De voorzitter, in het dagelijks leven directeur van Hotel Emmen, verwacht ook veel van de hernieuwde oliewinning in Schoonebeek.

“Ik reken echt op veel publiek en publiciteit.” Ook de aanleg van de Hanzelijn en de verbetering van de spoorverbinding Emmen-Zwolle kan volgens de toerisme-expert een belangrijke stimulans worden.

Duivenvoorden: “Hierdoor wordt de reistijd vanuit de Randstad fors verkort. Je boekt zeker een half uur tijdwinst”. In het ‘westen’ spreken ze dan niet meer over een reis naar het ‘oosten’ maar wordt het een tripje naar Emmen.” Dankzij het nieuwe kanaal tussen Erica en Ter-Apel vaar je bij wijze van spreken vanuit Amsterdam via Emmen naar Friesland. Ook van deze ‘watersnelweg’ gaat Emmen de voordelen merken. Helemaal klaar voor de toeristenstroom is de stad volgens Duivenvoorden nog niet. “Vooral Duitse bezoekers klagen wel eens over parkeerruimte in hartje centrum. Ook qua gastronomie kan het beter in Emmen. Zelf denk ik dat deze problemen over vijf jaar grotendeels opgelost zijn. Vraag creëert aanbod, zo werkt het ten slotte,” besluit hij.

Nederlands bier met een Duits karakter ‘Nederlands bier met een Duits karakter’, staat er op de flesjes Gewoon Lekker Bier. Een rake omschrijving voor het vocht dat Emmer ondernemer René Derks sinds 2007 in Duitsland laat brouwen en dat gestaag zijn plek op de Nederlandse markt verovert.

“Zoals vele goede ideeën is ook dit idee begonnen in de kroeg,” zegt Derks. “Maar gaandeweg werd het steeds serieuzer. Ik wilde een bier brouwen dat laag blijft in prijs, maar qua smaak niet onderdoet voor de betere A-merken.”

Derks zegt maanden te hebben gesleuteld aan de smaak van Lekker Bier. “Proeven, proeven, proeven, samen met de bierbrouwer, tot je de juiste formule hebt,” blikt hij terug. Die opzet lijkt geslaagd. Lekker Bier vindt inmiddels zijn weg naar allerlei afnemers, van evenementen, horeca en cateringbedrijven tot studentenverenigingen en particulieren.

Derks verkoopt Lekker Bier inmiddels in flesjes en kratten, maar ook in fusten van 20, 30 en 50 liter.

Overigens heeft hij naast Emmen ook een depot in Amersfoort dat Lekker Bier landelijk aan de man en vrouw brengt.

“Bepaalde doelgroepen, zoals studenten, staan open voor iets nieuws,” zegt ondernemer Derks.

“Daarbij ben ik servicegericht en is de prijs van Lekker Bier erg aantrekkelijk”. Lekker Bier begint een serieuze speler op de markt te worden. “Precies wat ik ambieer,” aldus Derks.

Daarom Emmen 59

Intro Emmen is een grote gemeente, die bestaat uit vele dorpen, en dat maakt het boeiend en aantrekkelijk om er te wonen en te leven. De gemeente telt ruim 109.000 inwoners, is 35.000 ha groot en is na Groningen de grootste gemeente van Noord-Nederland.

Leven in Emmen

Wie kiest voor een ‘stadse’ omgeving kan terecht in Emmen centrum of één van de moderne nieuwbouwwijken.

De wijken zijn of worden opgeknapt.

Modern en betaalbaar wonen met het bos als achtertuin. Dat kan in Emmermeer, Angelslo en Emmerhout.

Wie meer geeft om rust en de nadruk legt op landelijk wonen, kan kiezen voor bijvoorbeeld EmmerCompascuum, Erica of één van de andere dorpen. Met een hogeschool, moderne scholengemeenschappen, een prachtig winkelcentrum en grote bedrijventerreinen doet Emmen niet onder voor andere steden.

Ook op het gebied van horeca heeft Emmen genoeg te bieden. Wat de grootste gemeente van Drenthe anders maakt dan andere gemeenten is de vele natuur en het ontbreken van files. Hooguit staat er in de zomer een bezoekersfile voor de ingang van de dierentuin. Ook de gejaagdheid van de Randstad is in Zuidoost-Drenthe ver te zoeken.

Bruggebouw en Gemeentehuis

60 Daarom Emmen

Daarom Emmen 61

Commercieel en laagdrempelig

is een groot succes. Ondernemers komen daarbij samen om onder het genot van het ‘witte goud’ met elkaar te netwerken. Daarnaast nodigt de CCE-ZOD veel interessante sprekers uit om naar Emmen te komen en hun verhaal te houden voor de leden.

Een uitstekend platform voor ondernemers is de Commerciële Club Emmen-Zuidoost Drenthe, oftewel de CCE-ZOD (www.cce-zod.nl). De CCEZOD, opgericht in 1988, heeft 230 leden en stelt zich ten doel het onderling contact tussen de leden te bevorderen, zodat men zaken kan doen met elkaar. Dit doet de club door de organisatie van vele inspirerende activiteiten, waarbij veel wordt samengewerkt met andere clubs in de regio.

De CCE-ZOD is een vereniging die leden kent uit de zakelijke dienstverlening, industrie en non-profitsector, waarbij de focus ligt op ondernemers en leidinggevenden. De enthousiaste organisatie legt zich ook toe op nieuwe initiatieven. Zo heeft de CCE-ZOD samen met Emmen Vlinderstad het initiatief genomen om één grote gala-avond te organiseren, waarbij diverse Drentse Ondernemersprijzen worden uitgereikt, waaronder de innovatieprijs ‘De Voorloper’, ook een initiatief van de CCE. De eerste editie van het gala werd georganiseerd in februari 2010 en was een groot succes. Een daverende avond in black tie die de Commerciële Club elk jaar hoopt te houden.

Voorbeelden van activiteiten zijn ‘De Derde Kamer’, een bijeenkomst op de derde donderdag in september, waarbij een politiek thema centraal staat, en de jaarlijkse lunchbijeenkomst met de gemeente Emmen. Ook de jaarlijkse Aspergeparty

62 Daarom Emmen

Uiteraard kijkt de CCE-ZOD ook naar de toekomst. Er zal nog meer ingestoken worden op samenwerking.

Ook wil de CCE-ZOD jonge aanwas extra aandacht geven. De kernwaarden blijven dezelfde. De CCE-ZOD is niet alleen commercieel, maar ook informeel, laagdrempelig, sympathiek en dynamisch. Alle leden moeten zich thuis voelen in de sfeer en de diverse activiteiten. Eigenlijk zouden alle ondernemers in Emmen lid moeten worden van deze club!

Een gemoedelijk familiebedrijf met een ruim assortiment In 1960 werd Giezen Woninginrichting opgericht door Klaas Giezen, die in 1977 opgevolgd werd door zijn zoon. Henk Giezen is sindsdien, samen met zijn vrouw Elly, eigenaar van het familiebedrijf. Er is zelfs sprake van dat de volgende generatie binnen enkele jaren de zaak zal overnemen. Wat begonnen is als een klein winkelpandje aan de Weerdingerstraat 14 te Emmen, is op dezelfde locatie in 1989 vervangen door het huidige pand. Dit moderne pand bleek na enige jaren alweer te klein, waarna in 2000 het achterste deel opnieuw verbouwd werd.

Bij Giezen kunnen klanten terecht voor alles op het gebied van vloeren: van laminaat tot tapijt en van marmoleum tot parket. Ook wat betreft raamdecoratie is er een ruime keuze aan gordijnen, vitrage, inbetweens, binnenzonweringen en horren. De laatste jaren zijn daar vouwgordijnen, shutters en multishades bijgekomen. Giezen heeft naast twee verkoopmedewerkers tevens vier stoffeerders in vaste dienst die de producten plaatsen, wat gezien wordt als een service van de zaak.

“We leveren naast het product altijd juiste en betrouwbare informatie,” aldus Henk Giezen. “Ons personeel is goed opgeleid en kan de klant uitstekend voorlichten, voordat hij een keuze maakt.” Echtgenote

Elly voegt eraan toe, dat de gemoedelijke sfeer in de zaak eraan bijdraagt dat klanten graag terugkomen: “Wij helpen klanten graag en dringen ons niet op. We geven ze de ruimte om in alle rust tot een goede beslissing te komen.”

In 2010 viert Giezen Woninginrichting haar vijftigjarig bestaan. Aan de klantenkring is te zien dat de zaak door de jaren heen een goede naam heeft opgebouwd. “Klanten komen generatie na generatie bij ons terug,” aldus Henk Giezen. “Mensen hebben vertrouwen in ons én in ons assortiment.” Volgens het echtpaar wordt er altijd naar gestreefd om de klant tevreden achter te laten.

Klanten komen voornamelijk uit de regio, maar soms ook uit het westen van het land. “Via onze website worden we vaak gevonden,” zegt Elly Giezen. Daarbij weten andere bedrijven uit de omgeving ook de weg naar het familiebedrijf te vinden.

Kortom; ook in de toekomst staat Giezen Woninginrichting garant voor iedere tevreden klant.

Daarom Emmen 63

Dé aluminiumspecialist van Emmen GEVO Aluminium Systems is een flexibel en dynamisch bedrijf dat gespecialiseerd is in het ontwerpen, assembleren en bouwen van aluminium serres, veranda’s, carports, deuren en ramen. GEVO levert aluminium producten die het woon- of werkcomfort aanzienlijk kunnen verbeteren.

De onderneming is actief zowel op de particuliere als de zakelijke markt en bestaat sinds 1994. Eigenaar Gert Vos startte als eenmansbedrijf in Erica.

Sinds 2008 is GEVO gevestigd op een zichtlocatie aan de Rondweg te Emmen.

In de afgelopen 15 jaar is erg veel ervaring opgedaan. GEVO is gegroeid van eenmanszaak naar een onderneming met vijftig mensen. De betrokkenheid van de medewerkers is erg groot, omdat ook zij meegegroeid zijn. Voor de particuliere markt is serrebouw specialiteit.

Met een driedimensionaal computerprogramma maakt GEVO direct inzichtelijk wat de toegevoegde waarde van een nieuwe serre aan de woning is. Dit betekent in de praktijk dat de klant virtueel door zijn serre kan wandelen. Op die manier is de serre vanuit alle hoeken te bekijken.

GEVO neemt haar klanten, indien nodig, vrijwel alle werk uit handen. Het bedrijf ontwerpt vanzelfsprekend de serre, maar vraagt ook de benodigde vergunningen aan. De serre wordt vanzelfsprekend op maat gemaakt in de eigen werkplaats.

Naast serres is er bij het bedrijf aan de Jacob le Mairestraat ook ruime keus in veranda’s, carports, deuren, ramen, zonweringen en horren. In de sfeervolle showroom is alles goed te zien en zorgen de medewerkers voor een heldere en deskundige toelichting. Voor de zakelijke markt is GEVO gespecialiseerd in glasgevels, winkelpuien en brandwerende kozijnen.

64 Daarom Emmen

Flexibilitiet en loyaliteit Persbureau Martin Laning kenmerkt zich door twee begrippen: flexibiliteit en loyaliteit. Drijvende kracht achter deze eenmanszaak is naamdrager Martin Laning, begonnen als jongste bediende bij Radio Emmen in 1989 en uitgegroeid tot de regionaal verslaggever die hij nu is. Laning, woonachtig in Emmen sinds zijn geboorte, kent de stad van dorpen en haar omgeving op zijn duimpje. Handig voor zijn werk, want de razende reporter weet alles te vinden en kent alle ins en outs van zijn gemeente, vooral op politiek gebied.

Als autodidact leerde Laning de fijne kneepjes van verslaggeving bij Radio Emmen, waarna zijn loopbaan zich verder ontrolde bij RTV Drenthe en de Drentse Courant.

“Elke avond op m’n fietsje achter het nieuws aan,” omschrijft hij de beginjaren zelf. In 1996 startte hij zijn eigen Persbureau Martin Laning, waarna een succesvolle samenwerking werd opgestart met het ANP en er vele opdrachten volgden. Klanten waren ondermeer Typisch Emmen, een krant die Laning grotendeels eigenhandig in elkaar draaide, de Zuidenvelder en bioscoop Utopolis, waarvoor hij tijdens de opening de PR volledig verzorgde. Radio maken is de grote passie van Laning: “ Zet me ergens neer met een microfoon in handen en ik ben helemaal in mijn element.” De laatste jaren buigt de verslaggever zich vaak over commerciële klussen, zoals het maken van bedrijfsreportages. “Meedenken met de klant, adviseren op gebied van PR en communicatie, daar ligt zeker ook mijn hart.”

Internationaal en elk jaar spectaculair Aan de Grote Rietplas in Emmen wordt in de maand augustus jaarlijks een vliegerfeest gehouden waar zo’n twintig- tot dertigduizend mensen op af komen. De organisatie van het spectaculaire evenement is in handen van Stichting Vliegerfeest Emmen (S-V-E). Vliegeraars uit heel de wereld komen naar Emmen om hun bijzondere creaties op te laten.

“Het festival is gratis en leuk voor jong en oud”, vertelt Gerrie Enninga van S-V-E. “Op alle drie de dagen zijn er vliegershows van de deelnemers te zien. Maar er is nog veel meer te doen en te bekijken. Demonstraties, workshops, muziek… Als klapstuk wordt er op zaterdagavond een spectakel georganiseerd op het hoofdterrein, zoals bijvoorbeeld een deelnemersparade, nachtvliegeren en optredens met veel vuur en licht.”

Vliegerfestival in Emmen

Daarom Emmen 65

50 Jaar kwaliteit en betrouwbaarheid Sinds november 1971 is Autoworld van Boven gevestigd aan de Phileas Foggstraat in Emmen. De geschiedenis van het bedrijf gaat echter veel ver-

der terug. Vlak na de Tweede Wereldoorlog begon grootvader van Boven op bescheiden schaal in Erica. Na verloop van tijd veranderde de zaak in een autobedrijf met een eigen werkplaats. De zaken gingen goed en aan de Phileas Foggstraat in Emmen werd een tweede vestiging geopend. Toen Roelof van Boven begin 1980 stopte met werken, nam zijn zoon Bert het autobedrijf in Emmen over. Onder zijn leiding breidde het bedrijf in de loop der jaren flink uit. Zo werden het naastliggende pand en een stuk gemeentegrond aangekocht om een tweede showroom en een occasionplein te realiseren. Tegenwoordig ligt de leiding bij zoon Raymon en dochter Rosilde. De vriend van Rosilde, Jan-Aart Misker, is hoofd verantwoordelijke voor Nissan. Autoworld van Boven is ruim dertig jaar Suzuki dealer. Sinds 2009 is het bedrijf eveneens officieel Nissan dealer.

De zaken gaan naar wens bij de familie van Boven. Dat is bepaald geen vanzelfsprekendheid in deze economisch zware tijden. De vaste klanten spelen hierin een belangrijke rol. Veel mensen kopen er al tientallen jaren hun auto en komen voor onderhoud en reparatie. Deze klanten lopen niet snel naar een prijsvechter. Volgens de van Bovens zijn de zogenaamde prijsvechters niet veel goedkoper. Vooral de service en kwaliteit zijn bij de dealer veel beter. Bij de Emmer Suzuki en Nissan dealer kunnen klanten bijvoorbeeld hun eigen ervaren monteur kiezen of zelf in de werkplaats poolshoogte nemen. Niet alleen de klanten zijn honkvast, ook onder het personeel is het verloop klein.

De meeste medewerkers, zowel de monteurs als die in de verkoop en administratie, zijn er al tientallen jaren actief.

De vertrouwde gezichten zorgen voor een informele sfeer en dat is prettig zaken doen, voor beide partijen.

66 Daarom Emmen

Bouwkundig bureau voor bouwen met passie De panden van Bosma bedden aan de Nijbracht in Emmen en H&S personeelsdiensten in Klazienaveen zijn door hem ontworpen. Bovendien staan er in Coevorden veel bedrijfsgebouwen die door de 26-jarige bouwkundig adviseur Johannes Flim zijn bedacht. Het plezier en de passie stralen er bij hem af, zodra hij over zijn projecten vertelt. De jonge ondernemer timmert duidelijk aan de weg. Hij heeft het bouwen bij wijze van spreken met de paplepel ingegoten gekregen. Flim treed dan ook in de voetsporen van zijn vader. Deze was twintig jaar lang eigenaar van een bouwkundig bureau in Dalen. In het ‘wereldje’ is de naam Flim dus geen onbekende en dat maakt het voor de tweede generatie makkelijker, maar ondanks de goede naam valt en staat het met kwaliteit in het vak.

Een bouwkundig adviseur wordt vaak vergeleken met een architect. Bepaald geen belediging voor iemand met een zus als architect. Hij doet echter meer dan alleen gebouwen ontwerpen. Als bouwkundig adviseur gaat hij ook op zoek naar een geschikte locatie voor de nieuwbouw. De klant wil tenslotte ook publiek trekken en daarbij is een passende plek enorm belangrijk. De toekomst ziet hij met vertrouwen tegemoet. Hij wil, samen met zijn zus, doorgroeien tot een gerenommeerd architectenbureau in de regio.

Emmen Revisited: samen aan de slag In 1997 startte Emmen Revisited in de Emmer wijken Angelslo, Emmerhout en Bargeres. Dit gebeurde met de ondertekening van een convenant, waarin partijen zich verbonden aan de uitgangspunten en doelstellingen van Emmen Revisited. Inmiddels wordt er in vier wijken en vijf dorpen in de gemeente Emmen op de Emmen Revisited manier gewerkt.

Emmen Revisited is een samenwerkingsverband van mensen en organisaties die nauw betrokken zijn bij de dorpen en wijken in de gemeente Emmen. Zoals de gemeente Emmen, wooncorporaties Lefier, Domesta en Woonservice, de Erkende Overlegpartners, de huurdersvereniging, welzijnorganisatie Sedna, politie, en vele vrijwilligers en professionele organisaties.

Bij Emmen Revisited hebben deze partijen elkaar gevonden: samen met bewoners streven zij naar leefbare wijken en dorpen in Emmen. Daarbij worden zaken die niet goed zijn aangepakt en is er zorg voor het behoud van de dingen die al goed geregeld zijn. Uniek is dat bewoners betrokken zijn bij alle onderdelen van de besluitvorming. Concreet betekent dit dat er in de Emmen Revisitedgebieden gewerkt wordt aan: het aanpassen van het woningaanbod aan de hedendaagse bewonerseisen, het verbeteren van de woonomgeving en voorzieningen op het gebied van zorg, welzijn, onderwijs en veiligheid.

Daarom Emmen 67

Drentse zandgronden Elbement in Emmen produceert, levert en monteert complete casco's voor woningbouw en utiliteitsbouw. Naast een groot assortiment van producten is het bedrijf gespecialiseerd in lichtbeton. “Hiervoor is zand nodig, veel zand,” laat Bert Koning weten. Bert Koning is samen met Nico Kortekaas eigenaar van dit bedrijf. De plaats Emmen op de Drentse zandgrond is dan ook bij uitstek een geschikte locatie om een dergelijk bedrijf te vestigen.

Onder de naam Fiboment Bouwsystemen BV startten Bé Koning (de vader van Bert Koning) en Harry Meijer het bedrijf op 23 september 1992 aan de Pioniersweg in Emmen. Drie jaar later werd de naam gewijzigd in Elbement Bouwsystemen BV. De naam Elbement komt van de letters ‘L en B’ (van lichtbeton) en het woord ‘element’.

68 Daarom Emmen

Tot medio 2000 stonden Harry Meijer en Bé Koning aan het roer van dit bedrijf. Nadien ging de onderneming over in handen van Nico Kortekaas en Bert Koning. Het pand aan de Pioniersweg werd te klein en de betonfabriek verhuisde naar twee grote hallen aan de Kapitein Grantstraat waar een verviervoudiging van de productie gerealiseerd kon worden.

De oprichters van Elbement komen uit Emmen en de directe omgeving. Een andere reden dat Elbement in Emmen is gevestigd is de goede toegankelijkheid door de ligging aan de A37. “Wij halen zand en grint uit zandwinningsgebieden in Groningen en Drenthe en zitten dus als het ware boven op onze grondstoffen.

Bovendien zijn de grondprijzen nog betaalbaar. En niet het minst belangrijk: de werknemers in deze regio zijn zeer gemotiveerde krachten,” schetst Koning.

Elbement heeft momenteel bijna dertig werknemers op de loonlijst staan. Door het productieproces zijn de casco's twaalf uur na de start van de productie gereed voor transport en montage. Elbement draagt zorg voor de levering en montage. In twee dagen kan het casco voor een gebouw van twee verdiepingen overeind staan. “Op maat gemaakt voor de klant. De woorden ‘kan niet’ kennen wij in feite niet. Samen met de klant komen wij altijd wel tot een oplossing”.

Sterk in plafond- en wandsystemen AC Afbouw in Emmen levert en monteert sinds een kwart eeuw systeemplafonds en systeemwanden in Noord-Oost Nederland en Overijssel. In Emmen is het werk van AC Afbouw ondermeer te bewonderen in het Scheperziekenhuis, het zorg- en dienstencentrum De Horst, het Eden City hotel (voorheen De Giraf) en het CWI/UWV kantoor.

AC Afbouw begon 25 jaar geleden als onderdeel van Meijer Bouwmaterialen aan de Jules Verneweg en verhuisde mee naar de Pieter de Keyserstraat in Emmen. De onderneming ging in 1998 over in handen van Frits Stuulen, voorheen reeds bedrijfsleider. Het huurpand aan de Pieter de Keyserstraat werd in 2005 verruild voor een nieuwbouwpand aan de Charles Darwinstraat. Volgens Stuulen een geschikte en goed bereikbare locatie. Het pand beschikt naast een kantorengedeelte over een opslagruimte.

AC Afbouw is ondermeer gespecialiseerd in het indelen van grote ruimtes naar functionele kleinere ruimtes door systeemwanden te plaatsen. De wanden worden afgewerkt met deuren, kozijnen en glaspanelen. De materialen van de systeemwanden zorgen voor een brandvertragend effect en geluidsreductie en zijn in alle kleuren en afmetingen leverbaar. De panelen voor de plafonds kunnen brandwerend zijn en zorgen voor optimale akoestiek, essentieel voor alle (bedrijfs)ruimtes als kantorencomplexen, ziekenhuizen en (sport)scholen. Desgewenst kunnen de panelen en ophangprofielen in elke gewenste kleur worden

aangebracht. Het bedrijf levert plafonds en wanden van alle bekende fabrikanten.

AC Afbouw is niet alleen sterk in het monteren van systeemwanden en -plafonds. Het bedrijf is tevens een erkend leerbedrijf. Als lid van de branchevereniging N.O.A. (Nederlandse Ondernemingsvereniging voor Afbouwbedrijven) leidt AC Afbouw monteurs op. Het bedrijf biedt leerlingen van de vakopleiding in Assen een gedegen praktijkopleiding. De leerlingen worden gedurende hun leertraject begeleid door een leermeester. AC Afbouw is een onderneming met twaalf vaste medewerkers; gemiddeld worden nog 8 mensen elders ingehuurd. Hiermee voldoet het bedrijf aan de vraag uit de bouw voor wat betreft de flexibiliteit. Het team van AC Afbouw hecht waarde aan het maken en nakomen van de afspraken. Het biedt een breed scala aan kennis en ervaring op het gebied van systeemplafonds- en wanden.

Daarom Emmen 69

Van oudsher een vertrouwd adres Koop de Vries startte na de oorlog (1946) in Klazienaveen een bloeiende handel in huishoudelijke artikelen. Een onderneming die uiteindelijk uitgroeide tot een meubelbedrijf van totaal 10.000 m2 op de woonboulevard Nijbracht te Emmen. Aanvankelijk ging Koop de Vries met zijn handel langs de weg. Al snel werd een winkel geopend, waarin de Vries samen met zijn echtgenote werkzaam was.

“Na vele verbouwingen in Klazienaveen werd de handel uitgebreid met woningtextiel en meubelen”, vertelt Piet Hettinga, de schoonzoon van De

70 Daarom Emmen

Vries en al sinds 1970 werkzaam in het bedrijf. Inmiddels heeft de derde generatie zijn intrede gedaan in het bedrijf. Audrey, de dochter van Piet is in 2008 toegetreden tot de directie. Samen geven ze nu leiding aan het bedrijf.

Koop de Vries was een handelsman in hart en nieren. “Hij keek altijd waar de mogelijkheden lagen. Hij ging vernieuwingen niet uit de weg”, zegt Piet Hettinga. “Mijn grootouders waren vakkundig, vriendelijk en behulpzaam”, vult kleindochter Audrey haar vader aan. De goede naam die Koop de Vries destijds verwierf is door de volgende generatie verder uitgebouwd. “Vaak komen klanten hier binnenwandelen op advies van hun ouders, omdat die al jarenlang naar volle tevredenheid bij ons kopen,” aldus Audrey.

Koop de Vries keek verder dan Klazienaveen. Hij zag hoe in Emmen de woonwijken als paddenstoelen uit de grond schoten. In 1973 maakte Koop de Vries de stap naar het hart van Emmen. In winkelcentrum De Weiert opende Koop de Vries een nieuwe meubelzaak van 3000 m2. In 1986 nam Piet Hettinga het roer over van zijn schoonvader en sinds 1996 is hij eigenaar van het bedrijf. De zaak floreerde en het pand in

De Weiert werd uiteindelijk te klein voor deze onderneming. In 1998 verhuisde de zaak naar de Nijbracht.

“Een veelzijdige woonboulevard, op een mooie zichtlocatie en goed bereikbaar voor het publiek dat hier doelgericht komt winkelen”.

Het familiebedrijf is inmiddels uitgegroeid tot 35 medewerkers, een vakkundig en klantvriendelijk team.

Waarden die de familie hoog in het vaandel hebben staan. “Wij bieden onze medewerkers regelmatig training en scholing aan”. Koop de Vries staat van oudsher bekend om haar juiste advisering, goede service en kwaliteit. “We zijn er trots op dat onze medewerkers het gezicht van het bedrijf vormen, mede door het feit, dat een grote kern van ons personeel al vele jaren bij ons werkzaam is,” aldus Audrey.

Koop de Vries is blijven groeien. Zoals de grondlegger van deze onderneming altijd nieuwe kansen benutte, gingen de opvolgers nog een stap verder met de opening van twee woonformules, Profijt Meubel en Pronto Wonen, en met een keukenstudio: Superkeukens. Ook allemaal op woonboulevard Nijbracht te Emmen. Het expeditiecentrum van Koop de Vries is nu nog gesitueerd in Emmer-Compascuum. “Ook

het magazijn gaat binnen afzienbare tijd naar Emmen”, zegt Piet Hettinga. Wat de toekomst nog meer brengt? “Koop de Vries blijft ook voor de volgende generaties een vertrouwd adres”.

Daarom Emmen 71

Tevreden klanten Klanten waren nog nooit zo tevreden over hun accountant als in het jaar 2009. In een tevredenheidsonderzoek van het zakenblad Incompany kwam dat jaar de GIBO Groep als winnaar uit de bus van accountancy en belastingadvies.

Als je de klant goed kent, kun je hem ook goed adviseren is het devies van GIBO Groep (dat staat voor informatievoorziening, Bedrijfsbegeleiding en Organisatie). De GIBO Groep ondersteunt ruim 20.000 ondernemingen, waarvan 70 procent Midden- en Kleinbedrijven (MKB) en 30 procent agrarische bedrijven. Een landelijke organisatie met meer dan zestig vestigingen. Sinds 1950 heeft GIBO Groep zich ook in Emmen gevestigd. “We waren één van de eerste grote accountantsorganisa-

72 Daarom Emmen

ties die voor Emmen kozen als vestigingsplaats,” zegt Eric Calkhoven, die sinds 1996 in Emmen aangesteld is als vestigingsdirecteur. “Naast Groningen is Emmen uitgegroeid tot het belangrijkste economische centrum van het Noorden.” Dat komt mede doordat de mensen in deze regio harde werkers zijn. Afspraak is afspraak hier. Niet alleen de ondernemers in deze regio zijn recht door zee, ook hun accountant: “Als het mooi weer is, is het mooi weer. We zeggen het zoals het is. We houden de klant een spiegel voor, maar we gaan niet op de stoel van de ondernemer zitten,” aldus Calkhoven.

Het ondernemerschap is een manier van leven. De ondernemer is de hele dag met zijn bedrijfsvoering bezig, bewust en onbewust. Calkhoven: “Het leven van de ondernemer is een aaneenschakeling van keuzes.

Elk besluit heeft invloed op het bedrijf. En voor elk ondernemersvraagstuk hebben we de juiste specialisten in huis.”

Naast accountancy heeft de organisatie belastingadviseurs, juridische specialisten, salarisadministrateurs en adviseurs op gebied van Personeel en Organisatie (P&O) in huis. Het advies is grensoverschrijdend; de GIBO Groep is als enige Nederlands accountants- en adviesorganisatie lid van BKR International.

Als BKR-lid kan de GIBO Groep ondernemers over de grens ondersteunen. Anderzijds schakelen gelieerde accountantskantoren de GIBO Groep in voor buitenlandse ondernemers die in Nederland actief zijn.

Terug naar de roots Task Environmental Services Worldwide BV is terug naar haar wortels in Emmen. In januari 2010 heeft het bedrijf haar vestiging in het Noord-Hollandse Alkmaar gesloten en is het neergestreken in Drenthe.

Geen onbekend terrein. Oprichter Ben J. Többen werd geboren in Emmer-Compascuum. Többen: “terug naar de roots”.

In 1994 begon Többen voor zichzelf door het bedrijf Task Environmental Services BV in Alkmaar op te richten. Többen had toen al twintig jaar ervaring in de boorsector. In 2000 werd zijn bedrijf omgezet in een Besloten Vennootschap (BV) en was het verhuisd naar een pand in Heerhugowaard. ”Ik maakte een mooie start”, blikt Többen terug. Hij kreeg een mooi aanbod voor een klus in Spanje, waar hij met zijn gezin een half jaar neerstreek. In 2006 verkocht Többen Task Environmental Services BV aan de Nederlandse Machinefabriek Alkmaar (NMA). Dit bedrijf (NMA) ging in 2008 ter ziele. “Met Alain Meijers besloot ik te zorgen voor een doorstart en nam het personeel, dertien man, over”. Onder de naam Task Environmental Services Worldwide BV ging het bedrijf in 2009 verder.

Het bedrijf verhuurt, verkoopt en ontwikkelt apparatuur voor het separeren van vaste stof en vloeistoffen, zowel 2 als 3 fasen scheiding, tijdens de gas- en olieboringen en voor olie lagunes e.d. Többen ontwikkelde

in de loop der jaren gepatenteerde Mudkoelers voor de olie- en gasindustrie, die naast andere apparatuur, wereldwijd worden gebruikt.

Naast het feit dat Emmen geen onbekend gebied is voor Többen hebben meer factoren meegespeeld om te verhuizen naar Drenthe. “De grond- en huurprijzen liggen hier lager. Emmen is goed bereikbaar, zeker sinds de aanleg van de A37”. Maar ook de arbeidsethiek staat Többen bijzonder goed aan. “De mensen steken hier, evenals in Noord-Holland, hun handen uit de mouwen. Ze weten wat aanpakken is”.

In het bijzonder zijn Többen & Meijers zeer goed te spreken over de positieve houding van de gemeente en de investering- en ontwikkelingsmaatschappij de NOM. Terugkeer naar Drenthe vindt Többen dan ook geen slechte zet. “Hier zijn voldoende mogelijkheden om te innoveren en te verbeteren. Emmen biedt een gezond ondernemersklimaat”.

Daarom Emmen 73

Emmen winkelstad voor de regio Vooral dankzij het grotendeels overdekte winkelcentrum de Weiert in het hart van de stad, trekt Emmen winkelend publiek uit de wijde omgeving.

Het 12.000 m2 grote winkelcomplex met ruim 60 winkels is eind jaren negentig grondig gerenoveerd. In totaal werd er door de gemeente, middenstand en projectontwikkelaars 250 miljoen gulden geïnvesteerd. Dit was geen overbodige luxe. Het publiek liet het oude, uit de jaren zestig daterende winkelcentrum, steeds vaker links liggen.

De ‘oude‘ Weiert was een grijze betonkolos, niet overdekt, erg winderig en kampte met veel leegstand. Het winkelend publiek ging voor het ‘funshoppen’ liever naar Assen of Groningen. Na de ingrijpende renovatie werd de nieuwe Weiert een publiekstrekker voor de regio en ver daarbuiten. De

Winkelcentrum de Weiert

winkelstraten zijn vernoemd naar beroemde kunstschilders. Mede dankzij deze ‘opknapbeurt´ werd Emmen een gezellige winkelstad en niet langer alleen de stad van de dierentuin. In 2004 kozen ANWB-leden Emmen als dé vrijetijdsstad van het jaar.

Oude centrum en Vlinderpassage Hoewel in Emmen de grote bekende winkelketens zijn gevestigd, zijn ook de kleinere winkels en speciaalzaken ruim vertegenwoordigd. De laatste zijn vaak buiten de Weiert in het oorspronkelijke centrum gevestigd.

Emmen is van oorsprong een boerendorp, dus een centraal historisch stadshart ontbreekt. Het centrum is langgerekt en begint op het Noorderplein, waar schoenen en mode de overhand hebben. Via de Noorderstraat, waar vooral lokale winkels zijn gevestigd, kom je in de Hoofdstraat met het oudste warenhuis van Emmen, Jan van Peer. De gevel is begin deze eeuw in oude glorie hersteld. Broodjeszaken, kappers, bloemenwinkels en juweliers zijn hier te vinden. Op het Marktplein komt vooral de inwendige mens aan bod. Hier staan de meeste kroegen van Emmen. Je kunt hier trouwens ook een broodje eten of rustig de krant doorspitten. Langs de grote kerk beland je in winkelcentrum de Vlinder met kleine winkels en een V&D. De Vlinderpassage komt weer uit in winkelcentrum de Weiert.

Het oude centrum

74 Daarom Emmen

‘s avonds afgesloten. Tijdens de renovatie worden de middenstanders gehuisvest in een tijdelijk winkelcentrum. In de wijk Bargeres is het uit de jaren zeventig daterende winkelcentrum ook verouderd.

De plannen voor renovatie van het 4.200 m2 grote winkelgebied zijn echter nog niet concreet.

Overdelft In de oudste wijk van Emmen, Emmermeer, is het winkelcentrum de afgelopen jaren flink veranderd.

Een deel van het oude centrum maakte plaats voor nieuwbouw. Dit jaar wordt begonnen met het tweede deel van de renovatie. In de Rietlanden zijn zestien winkels te vinden. Het centrum, in 1998 uitgebreid, is bijna 4000 m2 groot. Ook hier wordt al aan renovatieplannen gewerkt. In de nieuwste woonwijk van Emmen, de Delftlanden zijn nog geen winkels. De wijk in aanbouw krijgt wel een eigen winkelcentrum. De plannen voor winkelcentrum Overdelft liggen al klaar.

Winkelen in de wijken Elke wijk van Emmen heeft een eigen winkelcentrum. Het modernste is dat van Angelslo. De wijk heeft de afgelopen jaren een facelift gekregen en de ondernemers wilden daarbij niet achterblijven. In 2005 werd het totaal gerenoveerde 7.800 m2 grote winkelcentrum opgeleverd. Vergeleken met de situatie voor de renovatie een groei van 1.500 m2. Er zijn ruim dertig winkels gevestigd waaronder twee supermarkten.

En met honderd gratis parkeerplaatsen is er voldoende parkeergelegenheid. Sinds de opknapbeurt trekt het winkelcentrum bezoekers vanuit heel Emmen. Dit heeft ook te maken met het winkelaanbod en de prettige sfeer.

Emmerhout en Bargeres Waar Angelslo modern en sfeervol is, zijn die twee begrippen in Emmerhout en Bargeres ver te zoeken.

In Emmerhout is dit jaar begonnen met de sloop van het oude winkelcentrum en de bouw van een compleet nieuwe. Deze operatie gaat anderhalf jaar duren. Het oude centrum was verdiept aangelegd en kende vele donkere hoeken, waardoor de sociale veiligheid niet optimaal was. Veel wijkbewoners trokken bijvoorbeeld naar Angelslo voor hun boodschappen. Mede hierdoor vertrokken veel middenstanders uit Emmerhout. Het nieuwe wijkwinkelcentrum wordt 6.500 m2 groot en de drie entrees worden Winkelcentrum Angelso

Daarom Emmen 75

Oudste ondernemersfamilie De oudst bekende nota dateert uit 1911 en betreft de aanschaf van een meubelstuk voor een paar oer-Hollandse guldens. Ronald van Peer, alweer de vierde generatie van de bekende Emmer ondernemersfamilie, koestert het document. Het maakt de

76 Daarom Emmen

lange historie van de firma Jan van Peer namelijk heel tastbaar. Een historie die meer dan honderd jaar terug gaat. Naar een tijd toen er nog boerderijen in Emmen centrum stonden en de huidige dierentuin nog niet bestond. In Emmen begon de familiegeschiedenis in 1911. In dat jaar vestigde overgrootvader Jan Van Peer zich aan de Hoofdstraat, toen nog Stationsstraat.

De kleine zelfstandige had tot die tijd een bedrijf in Schoonoord. In Emmen deed hij goede zaken met de verkoop van ondermeer naaimachines, meubels en horloges. Dat de aartsvader bij de tijd was, bleek in 1916 toen hij zich vestigde op de huidige locatie op de hoek van de Derksstraat. Het nieuwe pand kreeg

namelijk als eerste in Emmen elektrisch licht. Kwaliteit en persoonlijke aandacht staan al sinds de beginjaren voorop. De liefde voor het product en de passie voor het ondernemen is bij de van Peers erfelijk. De firma van Peer bleef groeien en bestrijkt tegenwoordig vrijwel de gehele Derksstraat. De broers Berjo, Ronald en Jan staan aan het roer van de verschillende speciaalzaken, samen 3300 m2 groot. Ronald is verantwoordelijk voor de kook- en huishoudafdeling. Messen, kookgerei, koffiezetapparaten, noem maar op.

Het moet raar lopen voordat Ronald een klant nee moet verkopen. Het is niet voor niets de grootste winkel van het Noorden als het gaat om koken, tafelen en cadeaus. Broer Jan van Peer behoedt de klanten voor slapeloze nachten en laat ze prettig dromen. Hij is de man achter Jan Van Peer Slaapcomfort.

Wie na een heerlijke nacht ontspannen wil genieten van tuin en zon kan bij Tuin & Serre Meubelen Jan van Peer terecht. De derde broer, Berjo van Peer, staat hier aan het roer. Samen hebben ze de grootste Intertoys van Noord-Nederland onder hun hoede. Het familiebedrijf bloeit en maakt bij wijze van spreken al plannen voor haar 125 jarig bestaan in 2026.

Daarom Emmen 77

Bedden, met een eigen visie

De nieuwe winkel is gevestigd in een markant pand met veel glas. De uitstraling is modern en warm. Niet voor niets ligt het bij Bosma letterlijk en figuurlijk net even anders.

De bedden staan er zo uitnodigend bij dat je het gevoel krijgt even te willen liggen. Het zwarte plafond met de uitgekiende belichting maken het slaapkamerplaatje compleet. Het creëren van een knusse sfeer was precies de bedoeling van Gerrie en Ada Bosma bij de bouw van de nieuwe winkel van Bosma Bedden aan de Nijbracht in Emmen.

In de loop der jaren is het koopgedrag van de consument behoorlijk veranderd, weet Ada: “Vroeger kochten mensen complete slaapkamers; alles moest bij elkaar passen. Tegenwoordig combineert de klant veel meer met accessoires uit andere winkels.”

In 1963 begonnen vader Pieter en moeder Fennie Bosma een beddenzaak in het centrum. Als vanzelfsprekend kwamen Gerrie en zijn broers ook in de zaak terecht. Gerrie nam samen met zijn vrouw Ada de winkel in Emmen over. Na twee verhuizingen heeft Bosma Bedden nu haar definitieve plek gevonden.

Onderscheidend is Bosma ook in de persoonlijke benadering van de klant. “We merken dat onze klanten graag persoonlijk geholpen willen worden”, zegt Ada. “Die aandacht kunnen wij de klant ook geven.”

78 Daarom Emmen

“Daarom hebben wij ons volledig toegelegd op het beddenaanbod. De kwaliteit is daarbij het belangrijkste. Daarmee onderscheiden wij ons van anderen. Ons personeel heeft verstand van zaken, in tegenstelling tot veel andere beddenwinkels”, aldus Gerrie.

Bosma Bedden ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet. “Wij hebben tijdens de economische crisis onze nek uitgestoken door te verhuizen en te vernieuwen. Dat was een lastige, maar wel een juiste keuze”, zegt Gerrie. “De winkel voelt als een nieuwe uitdaging en we zijn de concurrentie een stap voor. Want nogmaals: bij ons ligt het net even anders.”

Bijna vijftig jaar een constante factor Al toen hij klein was en voor zijn vader de sigarettenautomaten bijvulde, dacht Roelof Boelens: dit wil ik.

Midden jaren tachtig werd hij mede-eigenaar in de tabaksspeciaalzaak van zijn ouders. In 1996 stapte zijn vrouw Renate in.

Door de jaren heen heette de winkel Bruna, De Boekelier en The Read Shop, maar in de wijk Emmermeer staat de winkel bekend als ‘Boelens’. Met het vijftigjarig bestaan voor de deur is The Read Shop aan de Middenhaag veel meer dan alleen een tabaksspeciaalzaak. De buurtwinkel heeft tegenwoordig ook een uitgebreid assortiment tijdschriften, wenskaarten en boeken. Bovendien is er een TNT Servicepunt.

De wens om een bloeiend bedrijf op te zetten, was niet de reden dat Egbert Boelens, de vader van Roelof, de winkel op 19 maart 1960 opende. Hij en zijn vrouw Alie moesten kiezen: óf op een woonboot wonen óf een woning mét winkel aan de Warmeerweg accepteren. Ze kozen voor het laatste.

koninklijk huis af en in 1970 hing hij zijn koksmuts definitief aan de wilgen. De winkel liep goed, Boelens verhuisde naar een groter pand en breidde het assortiment uit. Door de bewerkelijke bestellingen en de vele leveranciers lonkte eind jaren zeventig de franchisevereniging. De winkel werd een Bruna en boeken deden hun intrede in het assortiment .

In de jaren negentig namen Roelof en Renate de winkel over. Sindsdien zijn ook Anita en Henriëtte, de twee personeelsleden die nu nog steeds bij The Read Shop werken, van de partij.

Ondanks de vele verhuizingen, naamsveranderingen en assortimentsuitbreidingen is Boelens een constante factor in de wijk. Iedereen kent Boelens.

Moeder Boelens stond in de winkel en vader bleef chefkok in Het Heerenhof, later hotel Homan. Omwille van het voortbestaan van de winkel sloeg vader Boelens al in het begin een baan als kok voor het

Daarom Emmen 79

De juiste keus voor “wind in de banden” Vraag tien willekeurige fietsers in Emmen naar een lokale fietsenmaker en de kans is groot dat ze doorverwijzen naar Theo Brüning aan de Weerdingerstraat. Niet verrassend, want de fietsspecialist zorgt al meer dan een halve eeuw voor, ondermeer, ‘wind in de banden’ van de Emmenaren.

Begin jaren zestig begon het bedrijf als brommerzaak. Vooral de jeugd uit de eigen wijk Emmermeer wist het bedrijf te vinden als er brommers opgevoerd moesten worden. De ‘brommerhype’ leidde in de jaren zeventig zelfs tot druk bezochte Kreidler-feesten en het kiezen van een heuse miss Kreidler. Met de invoering van de valhelm nam de

80 Daarom Emmen

populariteit van de brommer af. De fiets werd het hoofdproduct en dat is het nu nog. In 2005 werd het pand gemoderniseerd.

Het begrip ‘fiets op maat’ neemt de tweewielerspecialist trouwens letterlijk. In principe wordt elke klant opgemeten, voordat er naar een passend stalen ros gezocht wordt. Een te kleine fiets kan namelijk voor rug- en andere klachten zorgen en zelfs voor de fietsenmaker geldt: ‘Voorkomen is beter dan genezen’. Het begrip fietsenmaker doet de medewerkers van Theo Brüning eigenlijk geen eer aan. Je kunt er voor veel meer terecht dan alleen een lekke band of een defect achterlicht.

Aan de Weerdingerstraat is ook ruime keuze in bijvoorbeeld fietstassen, sport- en andere zadels en regenkleding. De ruime showroom nodigt uit om rustig rond te kijken. Verse koffie staat altijd klaar. De sfeer proeven nemen de liefhebbers bij Theo Brüning bijna letterlijk. Wie wil kan ook een kijkje nemen in de werkplaats. Daar zijn ondermeer de enthousiaste jongeren van de Trans aan het sleutelen. Deze monteurs van de Trans repareren en poetsen tweedehands fietsen. Een ervaren fietsenmaker begeleidt de jongeren en zorgt er bijvoorbeeld voor dat alle schroefjes op de juiste plek terecht komen.

“In het personeel zit onze kracht” TV Stuk? Schomaker! is de veel gehoorde slagzin die Schomaker vanaf begin jaren tachtig gebruikt in Emmen. Geen tv was te ingewikkeld. Schomaker wist ze te repareren. Dertig jaar later is Schomaker TV & Audio gevestigd aan de Weerdingestraat. Een ruim opgezette zaak met luister- en showrooms voor ondermeer de bekende merken als Bose, Loewe, Marantz en NAD. “De Mercedessen onder de merken, zogezegd”, zegt B. Schomaker.

Het is 1975 als Schomaker een HTS-studie volgt in Utrecht. Tijdens de studie pakt hij met beide handen een baan bij Skala TV Verhuur aan. “Ik wist al snel dat mijn hart bij de TV’s lag”, blikt de techneut in hart en nieren terug. De geboren en getogen Emmenaar komt in het noorden terug als hij een functie bij Skala in Groningen aanvaardt. “Mijn toenmalige vriendin, en nu echtgenote, woonde in Emmen. Een extra reden om terug te keren”, lacht Schomaker. Eind 1982 begon de Emmenaar voor zichzelf. De slogan TV stuk?

Schomaker! werd geboren. Schomaker repareerde televisies bij de mensen thuis. Gaandeweg kreeg de ondernemer de vraag om nieuwe televisies te leveren. Aan het Noordeind in Emmen werd in 1985 Schomakers eerste winkel geopend. De onderneming verhuisde in 1994 naar de Weerdingestraat.

Schomaker is dealer van de topmerken op TV- en Audio gebied. Zowel het merk Bose als Loewe kent twee dealers in Emmen, waaronder Schomaker.

Via een elektronisch schakelpaneel beoordeelt de klant per box het geluid. Desgewenst neemt de klant eigen boxen mee om die aan te sluiten op een bepaalde receiver of versterker. In een woonkamersetting neemt het personeel met de klant alle tijd voor het uittesten van de kwaliteitsproducten. In diverse showrooms zijn in verschillende prijsklassen de nieuwste LCD en plasmatelevisies in complete settings opgesteld. Uitvoerig en gedegen demonstreert het personeel deze producten.

“Daar zit onze kracht, in het personeel. Ons team bestaat uit vier vakkundige toptechneuten gespecialiseerd in installatie en reparaties van al uw TVen audio apparatuur, video en videocamera’s.”

Daarom Emmen 81

Liefde voor boek en klant ‘Lees, leef & beleef het bij Plantage Books & More’ staat op de website van de Plantage Boekhandels. Dat is in Emmen niet tegen dovemansoren gezegd. Plantage Books & More Vermeer aan de Noorderstraat is veel meer dan een winkel.

Alhoewel eigenaar Henk Goslinga zich bescheiden opstelt en liever zegt dat Vermeer ‘de grootste in boeken is in Drenthe’, is zijn winkel toch echt de grootste boekhandel in de provincie en zijn er talloze bijzonderheden over te melden. Zo is de schoolboekenspecialist, de Studieboekencentrale, voortgekomen uit een initiatief van voormalig eigenaar Frits Vermeer, en was de winkel één van de eerste geautomatiseerde boekhandels in Nederland.

“Boekhandels hebben een stoffig imago,” zegt Goslinga in het kantoor boven zijn winkel. “Maar

82 Daarom Emmen

dat klopt natuurlijk niet, een boekhandel is heel dynamisch. Wij volgen op de voet wat er in de maatschappij gebeurt, de boeken die we in voorraad hebben zijn daar een afspiegeling van. Bovendien verandert in een jaar tijd bijna de hele boekenvoorraad. Als je nagaat dat we zo’n 20.000 boeken hebben staan, dan is dat een behoorlijke beweging die we jaarlijks maken.”

In 1978 begonnen Trees en Frits Vermeer, beiden kopstukken uit het boekenvak, de gelijknamige winkel.

Eerst aan de Noorderstraat 2, daarna op nummer 20 en in 1995 verhuisde de zaak, omdat deze steeds groter werd en meer ruimte nodig had, naar het huidige adres op nummer 38/40. “Achttien jaar geleden kwam ik erbij,” zegt Goslinga. “Na een gesprekje met Frits Vermeer ben ik de winkel ingelopen, heb gesolliciteerd en ben nooit meer weggegaan. In 2005 ben ik eigenaar geworden van Vermeer, die zich inmiddels bij de franchiseorganisatie van Plantage Books & More had aangesloten. Het echtpaar Vermeer wilde na hectische jaren in de boekenbranche gaan genieten van welverdiende rust.”

Goslinga heeft een enorme binding met zijn product. “Ik ben altijd al een lezer geweest. En ik vind het interessant en belangrijk om te volgen wat er op het gebied van lezen gebeurt. Zo wordt er regelmatig beweerd dat mensen minder lezen, maar dat is niet juist. Wel verandert het lezen en het leesgedrag voortdurend, men kan nu ook van een beeldscherm en e-bookreader lezen.”

Directe concurrent van algemene boekhandels is tegenwoordig het internet. Goslinga is een trendwatcher te noemen als het op zijn vak aankomt en hij omarmt veranderingen. Daarnaast verliest hij de waarde van levend contact niet uit het oog. “Het is natuurlijk makkelijk om via een site je boeken te bestellen,

maar er gaat uiteindelijk niets boven direct contact met mensen,” meent de eigenaar van Vermeer. “Een boekhandel is ook een soort ontmoetingsplek. We hebben een leestafel, die ik in de toekomst ga uitbreiden. Ik wil van de winkel nog meer een belevenis maken, gelieerd aan cultuur. Vermeer als cultuurbolwerk lijkt me een prachtig streven. Emmen is een vrij jonge stad met relatief weinig geschiedenis, daarom is er alle ruimte om mooie dingen te creëren op het gebied van cultuur en dan liefst met eeuwigheidswaarde.”

Op de werkvloer van Vermeer, die meer dan 550 m2 beslaat en bestaat uit vier lagen, lopen verdeeld over de week achttien medewerkers rond, die allen iets met boeken hebben. “Dat is de meerwaarde van een boekhandel, dat de mensen die er werken binding hebben met hun product,” zegt Goslinga. “Ook hebben wij een sterke regionale functie. Naast fictie/non-fictie hebben wij een ruim aanbod van regionale boeken. Dat kunnen boeken zijn in de Drentse taal, maar ook over Drentse geschiedenis. Of, met een knipoog, een ‘Daarom, Emmen’.”

Kinderboekhandel Tessa maakt ook deel uit van de winkel. Kinderen glijden er via een glijbaan zo in en kunnen genieten van het ruime assortiment kinder- en jeugdboeken, dat overzichtelijk op leeftijd gerangschikt staat. Een belevenis op zichzelf. “Ik ben er trots op dat we dit neergezet hebben,” zegt Goslinga.

“We krijgen nu volwassenen over de vloer die met een gerust hart hun kinderen in de kinderboekenwinkel achterlaten, terwijl ze voor zichzelf een boek uitzoeken. Er is hier voor ieder wat wils.” Volgens de eigenaar van Plantage Books & More Vermeer bestaat een goede boekhandel bij een combinatie van commercieel denken en liefde hebben voor het boek, en de klant. “Het gedrukte boek zal naast alle veranderingen altijd blijven bestaan.”

Daarom Emmen 83

Onderwijs in Emmen

Pedicure of nagelstylist! Daar zit toekomst in!

Door de economische tegenwind is op grote voet leven een stuk minder vanzelfsprekend geworden. Toch kunnen juist deze voeten ook economisch voordeel opleveren. “Alleen in Emmen lopen al ruim 217 duizend voeten rond. Je struikelt bij wijze van spreken over de likdoorns, kloven of ingegroeide nagels. De ‘voetenmarkt’ biedt dus voldoende mogelijkheden”, stelt Inge Jagt, directeur van ROCAS Nederland in Emmen. Het bedrijf, gevestigd aan de Pioniersweg, is een erkend opleidingsinstituut en verzorgt sinds jaar en dag pedicure opleidingen en sinds kort ook de opleiding tot Medisch Pedicure, waarbij vooral risicovoeten een grote rol spelen.

Voor wie het liever wat hogerop zoekt is de opleiding nagelstylist een leuk alternatief! Wie denkt dat het hierbij ophoudt, heeft het mis, want ROCAS begeleidt de leerling ook bij de start naar hun eigen nieuwe onderneming. De opleiding tot pedicure duurt 1 jaar en de allround nagelstylist is al na 12 weken klaar!

Groot voordeel van een vrij beroep als pedicure, medisch pedicure of nagelstylist is dat je je eigen tijd kunt indelen en zoveel kunt werken als uitkomt. Alle opleidingen kunnen in termijnen betaald worden zodat de kosten geen hindernis hoeven te vormen.

Emmen is dé onderwijsstad van Drenthe en dat is vooral te danken aan de Stenden Hogeschool. De Hbo-opleidingen in Emmen trekken studenten uit heel Nederland maar ook ver daar buiten. Chinezen, Indonesiërs maar vooral Duitsers weten de economische studies in Emmen te vinden.

Voorbeeld is de studierichting Horse-Business Management. Het is een kweekvijver voor (top)sportmanagers. In feite maakt de student van zijn hobby zijn beroep. De opleiding gericht op de tweede sporttak van Nederland, paardensport, is door de Hogeschool zelf ontwikkeld.

Ook wat voortgezet onderwijs betreft is er in Emmen volop keuze. Er zijn vier scholengemeenschappen met elk een eigen identiteit. Verder heeft elk dorp zijn eigen basisschool.

84 Daarom Emmen

Onderwijs in een goede sfeer Op de gang worden de laatste proefwerkresultaten besproken en gaan, zoals gebruikelijk, de leraren over de tong. De cijfers vallen kennelijk niet tegen, want er wordt veel gelachen. De leerlingen van het Hondsrugcollege in Emmen gedragen zich zoals je het van scholieren mag verwachten. Het Hondsrugcollege is de enige Protestants-christelijke scholengemeenschap in de gemeente Emmen. Ruim 2200 kinderen volgen hier een opleiding, variërend van VMBO tot Gymnasium. Het overgrote deel komt uit Emmen zelf.

Toch zijn ook de buurgemeenten ruim vertegenwoordigd. De ontspannen sfeer is inderdaad duidelijk merkbaar tijdens de rondleiding door de diverse gebouwen van de school. Een van deze gebouwen is de Es. Hier krijgen de brugklassen les in het Hondsrug Start College. Door de starters een school binnen een school te geven verloopt de overgang van basis naar middelbare school soepeler.

De goede sfeer op het Hondsrugcollege is inmiddels een handelsmerk geworden. De directie wordt er op aangesproken Niet alleen door ouders maar ook door collega’s. Zelfs mensen die bijvoorbeeld naar een gastles komen, herkennen het. De directie doet er dan ook alles aan om het onderwijs op de kwali-

teiten van de individuele leerling af te stemmen.

De HAVO of VWO leerling kan bijvoorbeeld terecht op het ‘Technasium’. Deze studierichting stelt techniek en bèta centraal. De leerlingen moeten in teams praktijkopdrachten uitvoeren. De handen uit de mouwen dus, in plaats van klassikaal studeren. Ze leren zelfstandig werken en theorie combineren met de praktijk.

Wie het bij wijze van spreken moet doen met één rechterhand, maar wel erg goed en makkelijk leert kan voor VWO+ kiezen. Dit is, zeg maar, VWO in minder uren. De resterende tijd kan bijvoorbeeld besteed worden aan vakken als Spaans, filosofie en wiskunde+. Onderwijs op maat dus bij het Emmer Hondsrugcollege.

Daarom Emmen 85

Een gewone maar bijzondere school “Dit is een gewone, maar bijzondere school,” beschrijft rector Kees Torreman ‘zijn’ Carmelcollege aan de Wendeling. De school kent een lange traditie, van het KDC van vroeger naar het Carmelcollege van nu.

Naast het ‘gewone’ programma dat leerlingen kunnen volgen, van VMBO tot Atheneum, kent het Carmelcollege namelijk een heldere profilering op het gebied van sport en tweetalig onderwijs.

“Leerlingen en ouders mogen allereerst van ons verwachten dat hun zoon of dochter binnen de gestelde tijd een diploma behaalt… met prima resultaten! Wij zijn er om ze daarbij goed onderwijs te geven en ze te begeleiden waar dat nodig is.”

“Aangesloten bij het Landelijk Overleg Onderwijs en Topsport (LOOT) is het Carmelcollege de enige school in de provincie die leerlingen de speciale faciliteiten voor topsporters mag geven,” aldus de rector. “In eerste instantie was die er voor talentvolle voetballers van FC Emmen, maar sinds een aantal jaren maken ook turners, handballers, tennissers van de regionale selecties en individuele sporters er gebruik van.”

De LOOT-stroom maakt het mogelijk om op hoog niveau te sporten en tegelijkertijd onderwijs op maat te volgen. Het Carmelcollege maakt afspraken met de betreffende leerling en andere betrokkenen zodat sport en onderwijs optimaal gecombineerd kunnen worden.

Op het college kunnen leerlingen van de onderbouw de eerste twee jaar ook kiezen voor aparte sportklassen. Het zijn klassen voor jongens en meiden die graag sporten. Ze krijgen twee keer zoveel sport als in andere klassen; zes uren in plaats van drie uren per week. Vaak zijn dat sporten waar ze anders niet snel mee in aanraking komen, zoals waterskiën, tafeltennis en skeeleren.

86 Daarom Emmen

behalen van internationaal erkende diploma’s, zoals het CAE (Certificate in Advanced English) of het examen Language A2 van het International Baccalaureate. Dit certificaat vergemakkelijkt de toegang tot praktisch alle buitenlandse universiteiten. Wij zijn er trots op dat we dit in huis hebben.”

De kleinschaligheid is typisch voor het Carmelcollege. Iedere afdeling heeft een eigen vleugel met eigen lokalen en docenten en een inrichting die daarbij past. “De komende twee jaar staan nog forse investeringen op het programma; een groot deel van de school gaat op de schop… om nieuwe lokalen en studieruimten voor onze afdelingen Mavo, Havo en Atheneum te realiseren.”

“Voorop blijft staan dat we een goede en degelijke school willen zijn waar iedere leerling succesvol is… ieder op zijn eigen niveau. Dat betekent dat wij bovengemiddeld willen presteren,” zegt Kees Torreman. “Succesvol en meetbaar beter zijn, en tevreden leerlingen en ouders hebben. Daar streven we naar.”

In de overige lessen krijgen de leerlingen les in zaken die belangrijk zijn voor een baan in de sportwereld en de maatschappij. Dat zijn bijvoorbeeld samenwerken, doorzetten, leidinggeven en organiseren. Een deel van de leerlingen stroomt na de sportklassen door naar een opleiding SDV, Sport, Dienstverlening en Veiligheid.

Dit is een Vmbo-opleiding gericht op de geüniformeerde beroepen of een beroep in de sport of de recreatie .“ Het Carmelcollege heeft ook een zogeheten talentencentrum. De Carmel Handbalschool Drenthe is opgezet om talentvolle handballers en handbalsters onder deskundige begeleiding verder aan hun ontwikkeling te laten werken. Dat is gebeurd in nauwe samenwerking met het Nederlands Handbalverbond.

Sinds 2007 is ook het voetbaltalentencentrum aan het Carmelcollege verbonden, dat samen met de KNVB is opgestart en is bedoeld voor talentvolle meisjes en jongens. “We dragen graag een sportieve uitstraling uit die past bij onze school,” zegt rector Torreman. “We doen bijvoorbeeld mee met de Rietplasloop, organiseren schaatswedstrijden, maar ook een eigen ruitertoernooi. En we hebben in 2009, vanwege ons vijftigjarig bestaan, 28.000 euro ingezameld voor Gehandicaptensport Emmen.”

Leerlingen kunnen bij het Carmelcollege ook Engelstalige opleidingen voor Havo en Atheneum volgen, het TTO oftewel tweetalig onderwijs. In het TTO wordt de helft van de lessen in het Engels gegeven. Ook maken leerlingen kennis met allerlei dingen die typisch zijn voor Engeland. In korte tijd raken de leerlingen zeer vertrouwd met de Engelse taal en cultuur. “Voor deze lessen moet je stevig je best doen,” aldus Torreman. “Het programma ligt vast en is strak gecertificeerd. De lessen in het TTO zijn ook gericht op het Daarom Emmen 87

88 Daarom Emmen

Persoonlijk studeren in Emmen Het is niet de kleinste hogeschool van Nederland, misschien wel de gemoedelijkste. De mensen van de Stenden hogeschool in Emmen zijn daar trots op. Stenden hogeschool is in 2007 ontstaan door een fusie van Hogeschool Drenthe in Emmen en Christelijke Hogeschool Noord Nederland in Leeuwarden. Aan Stenden studeren circa 11.000 studenten en werken bijna 1000 medewerkers. Stenden hogeschool is internationaal en dichtbij met vestigingen in Nederland, Zuid-Afrika, Indonesië, Thailand en, in de toekomst, in Duitsland.

In Emmen studeren ongeveer 2400 jongeren. Desondanks kennen studenten en docenten elkaar bij naam.

Deze persoonlijke benadering maakt Stenden bekend en geliefd bij studenten uit binnen- en buitenland.

Zij kunnen kiezen voor Techniek, Economie en Basisonderwijs.

Elke studierichting kent aparte richtingen. Zo zijn er vier economische opleidingen met verschillende specialismen zoals Tourism & Event Management en Horse Business Management. Bij deze laatste leer je geen paardrijden, wel hoe een manege ‘gerund’ moet worden.

Wie een creatieve duizendpoot, ofwel leerkracht wil worden, kan kiezen voor de opleidingen tot leraar basisonderwijs. Daar komt meer bij kijken dan alleen leren lesgeven. Je groeit als mens en leerkracht door vaardigheden tijdens de stage en op school te bewijzen. Als je kiest voor een internationale stage, leer je letterlijk kijken voorbij de grenzen van het Nederlandse onderwijs.

Stenden Emmen (www.stenden.nl) heeft drie technische studierichtingen: Werktuigbouwkunde, Informatica en Life Science. Alle richtingen bieden aantrekkelijk en innovatief technisch onderwijs, zowel voor pure als voor breder geïnteresseerde bèta’s. Na een veelzijdige studie met stagemogelijkheden, bijvoorbeeld in het Emmer bedrijfsleven, kunnen studenten met hun kennis in vele sectoren aan de slag.

Steeds meer buitenlandse studenten kiezen voor Emmen als studieplaats. Met name onze Oosterburen kiezen graag voor de Drentse hbo-opleiding om de persoonlijke aandacht en begeleiding.

Daarbij staat Stenden bekend om haar Probleem Gericht Leren, waarbij zelfstandig en creatief werken voorrang heeft op het stampen van de theorie.

Studenten werken in een soort minibedrijfjes aan dagelijkse problemen, waarin alle leercompetenties aan bod komen. Wie wil studeren op een persoonlijke en kwalitatief hoogwaardige manier, is bij Stenden aan het juiste adres.

Daarom Emmen 89

Wijsheid door vriendschap In Emmen is sinds anderhalf jaar een heel bijzondere club neergestreken: de Monte Christo Education Club. Geïnspireerd door haar eigen levenservaringen en het verhaal van graaf Monte Christo, die in gevangenschap veel leerde van een medegevangene, startte Henriëtte Bijen deze bijzondere club, die kinderen van alle leeftijden helpt met leren. “We brengen ze de kunst van het leren bij,” zegt Bijen. “Elk kind dat vastloopt in een bepaald traject kan bij ons aankloppen.”

Bijen, die een carrière in het onderwijs doorliep en een Master in Education & Management heeft, draagt er zorg voor dat in haar huiswerkinstituut leerlingen met hun huiswerk begeleiding kunnen krijgen. Maar even belangrijk is dat zij zich thuisvoelen, ‘members’ heten en op persoonlijk wijze kunnen groeien in het leren leren en het leren le-

90 Daarom Emmen

ven. De Monte Christo Education Club is dan ook geen ‘huiswerkfabriek’, maar een instelling waarin kinderen volop tot ontwikkeling kunnen komen.

“Vaak wordt afwijkend gedrag ingegeven door angst,” meent de gedreven directeur. “In ons Talentencentrum geven wij hier trainingen voor. We brengen kinderen bij dat zij vanuit hun vrije geest dingen kunnen doen die hen blij maken. Mensen die in de maatschappij aan de zijlijn staan, bied ik een stage- of leerwerkplek binnen Monte Christo.”

Bijen leidt daarvoor gedreven studenten van de Rijksuniversiteit van Groningen en bovenbouw leerlingen van het voortgezet onderwijs op. Zij zijn getraind in het coachen van leerlingen met speciale onderwijsbehoeften.

Naast het runnen van de Education Club doet Henriëtte Bijen nog veel meer. Zij is mediator, geeft cursussen op gebied van onderwijs en onderzoek, maakt studiereizen met haar pupillen en heeft een logeerboerderij. In deze laatste vangt zij kinderen van jong tot oud op, die het thuis moeilijk hebben of extra begeleiding nodig hebben. Spin in het web Bijen is nuchter onder haar drukke leven: “Wijsheid door vriendschap is mijn slogan. Dat ik dingen kan doen die mensen blij maken, is een droom die uitkomt.”

Een bijzonder project Industria Technische Verlichting B.V. is specialist in buitenverlichting als het gaat om openbare verlichting, tunnel- en onderdoorgangverlichting, decoratieve verlichting en als aparte tak assimilatiebelichting voor de glastuinbouwsector. Industria produceert armaturen die gericht zijn op het vervullen van een elementaire behoefte van de mens, namelijk licht, en is onderdeel van de Spaanse Indal Group, een toonaangevende speler op het gebied van technische buitenverlichting. Indal behoort tot de top-5 van Europese buitenverlichtingproducenten en is aanwezig in meer dan 53 landen verspreid over 5 continenten. Bij Indal zijn circa 1000 medewerkers werkzaam.

In Emmen combineert Industria het assembleren van armaturen met een bijzonder werkgelegenheidsproject. Uitzendorganisatie Tempo Team zit inpandig bij het bedrijf en levert uitzendkrachten die speciaal voor Industria zijn ingewerkt. Om zo goed mogelijk op de hoogte te blijven van de planning en de productie draait Tempo Team mee met de vergaderingen van Industria. Het UWV, ook op de hoogte van dit project, levert werkloze jongeren, die in deze speciale pool aan de slag willen.

In 2009 kwam staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken een kijkje nemen bij Industria in het kader van de aanpak van jeugdwerkloosheid. De samenwerking tussen het verlichtingsbedrijf, Tempo Team en het UWV werd geroemd als voorbeeld om de werkeloosheid onder jongeren te bestrijden.

Vakmanschap is Meesterschap “Vakmanschap is Meesterschap� , heette het vroeger in de reclamespot. Harwig in Emmen neemt deze leus al jaren letterlijk. Al meer dan twintig jaar wordt aanstormend talent door ervaren vakmensen uit het Emmer bedrijfsleven bijgeschoold.

Hiervoor is de Stichting Regionaal Bedrijfstak Opleidingen Centrum (RBOC) opgericht, waar cursisten, onder leiding van echte vaklui, de fijne kneepjes van het vak leren. Ook ervaren technici kunnen bij het opleidingscentrum terecht. Goede vaklieden in een bedrijfstak met weinig werk kunnen vaak prima aan de slag in een andere sector. Bijscholing op maat wordt dankzij het RBOC geregeld.

Urenlang in de schoolbanken zitten is niet aan de orde. Tijdens de opleiding doen de aspirant loodgieters, of elektromonteurs praktische vakkennis op.

In de praktijk leer je tenslotte van je fouten en help je anderen die te voorkomen. Na twee jaar hard werken wacht een diploma, maar ook een baan.

Daarom Emmen 91

Zestig jaar Bibliotheekwerk Emmen In oktober 1947 werd de Stichting Openbare Leeszaal en Bibliotheek (O.L.B) opgericht. In juni 1949 meldde de Emmer Courant dat er spoedig een ’Openbare Leeszaal te Emmen’ zou komen. Op 24 februari 1950 was het zover. De deuren van de eerste Openbare Lees Bibliotheek (O.L.B.) in Emmen werden geopend voor het publiek. Het pand, waarin de bibliotheek gehuisvest was, dateerde van 1851 en stond aan het Kerkpad.

In de jaren vijftig groeide het aantal inwoners van Emmen explosief en het pand aan het Kerkpad werd te klein. In 1961 schreef het bibliotheekbestuur aan de gemeente Emmen dat het een locatie op het oog had, waar een nieuwe bibliotheek gebouwd zou kunnen worden en in oktober 1965 opende burgemeester Gaarlandt de bibliotheek en

92 Daarom Emmen

leeszaal aan de Sterrenkamp. In 1988 verhuisde de bibliotheek naar de huidige locatie aan het Noorderplein. In 1994 werd dit gebouw met een extra verdieping uitgebreid.

Sinds 2007 kunnen leden hun boeken zelf ‘afstempelen’. Pasje en boek scannen volstaat. De medewerkers hebben hierdoor extra tijd voor service en advies. In de Emmer wijken zijn de bibliotheken in de jaren negentig wegens bezuinigingen gesloten. De meeste dorpen hebben wel een bibliotheekvestiging. Bovendien rijden er een tweetal bibliobussen, die wekelijks 65 halteplaatsen bezoeken.

De huidige bibliotheken in de gemeente zijn in geen enkel opzicht meer te vergelijken met de bibliotheken van zestig jaar geleden. Was de bibliotheek toen nog een uitleenhuis van boeken, nu worden er ook tijdschriften, muziek cd’s, films, luisterboeken, bladmuziek, e.d. uitgeleend. Daarnaast is het mogelijk om diverse databestanden over allerlei onderwerpen te raadplegen. Wat veel mensen zeer op prijs stellen, is de mogelijkheid om vanuit huis via internet boeken te verlengen, aan te vragen of te reserveren bij de eigen bibliotheek, of bij een bibliotheek uit het wijdvertakte netwerk. Het stimuleren van het lezen is ook een belangrijke taak van de bibliotheek, waarbij nauw samengewerkt wordt met het onderwijs.

Verder organiseert de bibliotheek vele activiteiten, varieërend in lezingen, voorstellingen, tentoonstellingen en workshops. Het leescafé in de bibliotheek aan het Noorderplein is daarvoor een uitstekende plek. Bibliotheekbezoekers kunnen hier ook terecht voor het lezen van tijdschriften en kranten, daarbij genietend van een lekkere kop koffie of een andere versnapering.

Zorg Als stad heeft Emmen een regiofunctie als het gaat om zorg en welzijn. Het Scheperziekenhuis, het grootste ziekenhuis van Drenthe, staat tenslotte in Emmen. Het ziekenhuis met 381 bedden heeft als enige in Drenthe de status van opleidingsziekenhuis. Ook als het gaat om bijvoorbeeld verpleeghuiszorg doet Zuidoost Drenthe een beroep op Emmen en haar voorzieningen. De moderne verpleeghuizen de Bleerinck en de Horst zijn hier voorbeelden van. Veel dorpen rond Emmen hebben een eigen verzorgingshuis. Ouderen kunnen hierdoor in eigen omgeving blijven wonen.

Ook particuliere zorg is in ruime mate aanwezig. Zorggroep Heerendordt uit Nieuw-Dordrecht, biedt al ruim vijf jaar ondermeer thuiszorg, huishoudelijke hulp en maaltijdvoorziening. In de Rietlanden is sinds jaar en dag de Trans gevestigd. Deze instelling begeleidt mensen met een verstandelijke beperking. De bewoners wonen zoveel mogelijk zelfstandig, midden in de wijk.

Nieuw in Emmen is het zorghotel Kop van Zuid. Het eerste zorghotel van Drenthe biedt het comfort van een hotel en, indien nodig medische zorg op maat. Als het gaat om geestelijke gezondheidszorg kent Emmen het psychiatrische behandelcentrum MFE. Ook is er een regionale vestiging van de thuiszorgorganisatie Icare. Duidelijk is dus dat de moderne gemeente Emmen een breed en veelzijdig aanbod heeft op zorg gebied.

De stille kracht van klassieke homeopathie Tien jaar geleden startte Ynette Mulder haar Praktijk voor Klassieke Homeopathie. Honderden patiënten hebben haar inmiddels bezocht. Vaak mensen die bij specialisten zijn geweest, die hen niet verder konden helpen. Niet iedereen kan geholpen worden, maar toch hebben zeer velen baat gevonden bij de ‘stille kracht’ van klassieke homeopathie.

In tegenstelling tot andere geneeswijzen, richt de klassieke homeopathie zich niet op de symptomen van allerlei kwalen, maar op het weerstandsvermogen. Mensen worden ziek omdat hun weerstandvermogen te laag is geworden. Door middel van homeopathische middelen, wordt het zelfgenezingsvermogen weer geprikkeld om haar werk te doen.

Elke praktijkdag is weer een avontuur. Het blijft spannend de mens achter de patiënt te mogen ontmoeten. Een ziektegeschiedenis proberen te doorgronden. Het juiste middel te vinden. Meeleven als iets niet direct aanslaat en genieten als iemand van zijn/haar kwaal verlost raakt. Het meest geniet ze als een langdurige kinderwens vervuld wordt! Met behulp van klassieke homeopathie kun je soms bepaalde blokkades om zwanger te worden opheffen. Ynette heeft dat inmiddels een paar keer mogen meemaken. En dan dat telefoontje: “Ik ben zwanger!” een telefoontje dat haar nog lang bij zal blijven...

Scheperziekenhuis

Daarom Emmen 93

Een van de grotere werkgevers Door een fusie van verschillende woon- en zorgcentra en verpleeghuizen werd in 2002 Zorggroep Tangenborgh opgericht. Zorggroep Tangenborgh bestaat uit verschillende woon- en zorgcentra, verpleeghuizen, ouderensteunpunten, aanleuncomplexen, een dagbehandelingscentrum, thuiszorg en andere voorzieningen en is gevestigd in de drie gemeenten van Zuidoost-Drenthe: Borger Odoorn, Coevorden en Emmen. In alle drie gemeenten biedt Tangenborgh ook Thuiszorg voor zowel verpleging en verzorging als voor huishoudelijke werkzaamheden.

Met 1750 werknemers en 700 vrijwilligers is Tangenborgh één van de grotere werkgevers in Drenthe. In Emmen vallen de locaties De Bleerinck, Heidehiem, De Schans, De Vennen en Iemenhof onder Tangenborgh.

In alle disciplines bewaakt Zorggroep Tangenborgh uiterst zorgvuldig haar zorgvisie. De zorg is erop gericht om de bewoner in staat te stellen in een herkenbare omgeving zijn of haar leven zo veel mogelijk voort te zetten. Dit kan zowel op lichamelijk als geestelijk gebied zijn. “Als je in één van onze locaties binnenkomt, sta je vaak meteen in het levende hart van het gebouw, namelijk een plein met daaraan gelegen een kleine supermarkt, een café, een restaurant, een kapsalon, een zalencentrum enz. In onze veelal nieuwe gebouwen zijn de gangen met appartementen ingericht als echte straten. De temperatuur in de gang is zelfs iets lager afgesteld’’, aldus Piet de Kroon lid van de Raad van Bestuur van Zorggroep Tangenborgh.

Alle bewoners van Tangenborgh hebben een eigen, veelal ruim, appartement dat ze naar persoonlijke smaak mogen inrichten. In de woon- en zorgcentra kunnen de bewoners kiezen of ze in het mooi aangeklede restaurant van de zorginstelling eten of op de eigen kamer. In beide gevallen wordt altijd een keuzemenu aangeboden. In de verpleeghuizen koken de verzorgenden in de gezellige woonkeukens, samen met de bewoners, zelf de warme maaltijd. Onder andere hierdoor wordt het leefritme, zoals dat altijd is geweest, zoveel mogelijk in stand gehouden. Het personeel van Zorggroep Tangenborgh draagt bewust geen uniform, maar eigen kleding. “Zo ga je institutionalisering tegen,” zegt Piet de Kroon. “De leefwijze in onze locaties is in feite therapie.”

Wat de toekomst betreft, is Tangenborgh met allerlei ontwikkelingen bezig. In samenwerking met welzijnsorganisaties en woningcorporaties zijn er wooneenheden gebouwd of in aanbouw, die zowel voor bewoners als buurtbewoners kunnen functioneren. Heidehiem, Meerstede en De Schans zijn hier een goed voorbeeld van. Vanaf 2012 staat er in de wijk Emmermeer een compleet nieuw Heidehiem. Dit spiksplinternieuwe gebouw heeft 91 seniorenwoningen en een verpleegafdeling met 19 woningen. De apparte94 Daarom Emmen

in 1978, is in alle opzichten uitgekomen. Door de woonomgeving van ouderen met een ziekte uit het dementieel spectrum zo gewoon mogelijk te maken, wordt normaal gedrag gestimuleerd en het welzijn van de bewoners bevorderd, was en is de visie.

“De Bleerinck was één van de eerste verpleeghuizen in Nederland met deze visie,” zegt Piet de Kroon in zijn kantoor aan de Spehornerbrink. Als psycholoog was hij vanaf de oprichting van De Bleerinck nauw betrokken bij het ontwikkelen van het huidige therapeutische klimaat. De Bleerinck beschikt over eigen artsen, psychologen, maatschappelijk werkers, een geestelijk verzorger, verpleegkundigen, verzorgenden, en activiteitenbegeleiders die gewend zijn om, in goed overleg met elkaar, een individueel zorgleefplan op te stellen en uit te voeren. Het verpleeghuis biedt plaats aan 189 bewoners en staat bekend om de goede respectvolle zorgverlening aan haar bewoners.

menten zijn ongeveer 80 m2 en allemaal voorzien van een tweede slaapkamer. Natuurlijk zijn ook hier de nodige voorzieningen als een supermarkt, kapsalon, café, restaurant enz. In het multifunctionele centrum Meerstede, dat valt onder Heidehiem, biedt Tangenborgh dagopvang en thuiszorg in de omgeving aan.

Verder is er een restaurant van Tangenborgh, waar mensen van zowel de appartementen van Meerstede als belangstellenden van buitenaf kunnen eten. Ook kunnen hier maaltijden worden afgehaald en feesten worden georganiseerd.

Woon en Zorgcentrum De Schans staat in de wijk Emmerhout en biedt plaats aan een 100-tal bewoners.

Vanaf 2011 staan er naast De Schans vier nieuwe woontorens met meer dan 300 zowel koop- als huurappartementen waar vanuit De Schans zorg wordt aangeboden. Bewoners kunnen daar dan in hun een eigen vertrouwde huis wonen en heel dichtbij gebruik maken van goede betrouwbare zorgverlening.

Verpleeghuisunit De Vennen is ook te vinden in De Schans. In De Vennen worden mensen met zowel somatische als psychogeriatrische problemen verpleegd. Het accent ligt op mensen met somatische problemen die op korte termijn geholpen moeten worden en er tijdelijk verblijven.

Dagbehandelingscentrum Iemenhof biedt aan 29 mensen dagelijks een plek waar zij hulp en begeleiding krijgen bij problemen op het gebied van ouder worden. Het gaat hier veelal om geheugenproblemen en psychiatrische stoornissen.

‘Laat dit een eigen huis zijn’ staat er bij de kei voor de deur van Verpleeghuis De Bleerinck. Deze in brons gegoten wens, uitgesproken door de geneesheer-directeur bij de opening van het bijzondere verpleeghuis Daarom Emmen 95

Ambachtelijk werk, nieuwe techniek “Kijk,” zegt Ger Veenstra en wijst naar de gravures uit de 19e eeuw die aan de muur van zijn tandtechnisch laboratorium hangen,”zo heb ik het nog geleerd. De technieken van toen, het oude ambacht van de tandtechnicus. Maar vergis je niet, ondertussen heeft die techniek zich razendsnel geëvolueerd en heb ik heel wat aan kennis bijgeleerd.”

Veenstra, Groninger van geboorte, kwam na wat omzwervingen terecht in Emmen, waar hij in 1984 zijn tandtechnisch laboratorium startte. Samen met zijn vrouw Anneke begon hij aan wat nu, vijfentwintig jaar later, een florerend bedrijf is geworden met veertien medewerkers, waaronder zijn dochter en zoon.

96 Daarom Emmen

De benaming ‘tandtechnisch lab’ dekt de lading niet meer sinds zoon Mark Veenstra in de zaak is gekomen. Mark is afgestudeerd tandprotheticus en naast zijn werk ook nog betrokken bij de opleiding tandprothetiek als docent. Hij werkt nauw samen met tandartsen en kaakchirurgen en richt samen met zijn vader de blik op de toekomst.

Vanwege de groei van het bedrijf zal Veenstra TTL uitbreiden en naar een groter pand verhuizen naast de huidige plek. Het nieuwe pand, dat nog gebouwd moet worden, zal in samenspraak met een architekt door vader en zoon Veenstra worden ontworpen. Het nieuwe lab creert meer mogelijkheden, betere efficiëntie en zal het werkplezier zeker vergroten. “Als tandtechnisch lab moeten wij meegroeien met de ontwikkelingen,” zegt Ger Veenstra. “Het is van groot belang dat wij ons jaarlijks bijscholen, aangezien ons vak zich continu ontwikkelt, vooral op technisch gebied.” De tandtechnicus benadrukt dat prothesewerk een ambacht is dat nooit verloren zal gaan in deze moderne tijden.

“Met nieuwe techniek als freesmachines en mondscanners kun je de hele mond scannen en op basis van de scan een tandtechnisch werkstuk als een kies laten frezen. Maar het bepalen van welke patiënt geschikt is voor welke prothese blijft echt mensenwerk.” Ambachtelijk werk en moderne techniek gaan in tandtechnisch laboratorium Veenstra hand in hand.

Het eerste commerciële re-integratiebureau van Nederland In de oude Rijkslandbouwschool aan de Boslaan is het eerste commerciële re-integratiebureau van Nederland: Entree. Opgericht in 1998 groeide Entree al snel uit tot een bureau met verschillende vestigingen, dat niet alleen probeert mensen terug te brengen in het arbeidsproces, maar ook op een uiterst creatieve manier cliënten coacht, opleidt, en probeert hun ondergesneeuwde talenten naar boven te halen.

“Daarvoor halen we heel veel uit de kast,” zegt algemeen directeur Eric Rooze in zijn prachtig gerestaureerde kantoor aan de Boslaan. “We stoppen er veel tijd in, werken met psychologen, haptonomen en proberen met de cliënt mee te denken. Onze klanten komen hier onder andere via het UWV, de gemeente of verzekeraars en zijn vaak niet gemakkelijk te bemiddelen. Ofwel omdat ze wat ouder zijn, of omdat hun gezondheidstechnisch iets overkomen is. We bemiddelen bijvoorbeeld per jaar 1200 zelfstandige ondernemers die hun bedrijf om de een of andere reden niet voort kunnen zetten. Of we bedenken voor iemand met een hoge dwarslaesie toch een manier om weer aan het werk te kunnen.”

Omdat er in het hoge Noorden gemiddeld minder vacatures zijn, de populatie werkzoekenden ouder is dan elders en slechter opgeleid, zijn de 45 werknemers van Entree gespecialiseerd in methodieken om

cliënten te plaatsen. Ook heeft Entree zelf allerlei werkgelegenheidsprojecten in het leven geroepen.

“We hebben drie doelen,” aldus Rooze. “Mensen moeten niet werkloos thuiszitten, ze moeten een vak leren en ze moeten doorgeplaatst kunnen worden in onze eigen projecten of het bedrijfsleven.

We hebben bijvoorbeeld een outletwinkel opgezet, ‘Entreed’, waar we mensen opleiden en aan het werk helpen. Daar lopen 29 mensen in rond en dat moeten er uiteindelijk 60 worden.”

Entree is volgens Rooze re-integratiebureau nummer 1 in Nederland. “Wij zijn het best plaatsend, blijkt uit onderzoek. Het belangrijkste is dat iedereen hier met plezier werkt, en dat we op een verantwoorde manier succes hebben. Dit bedrijf is van ons allemaal.”

Daarom Emmen 97

Toerisme, recreatie en sport

Intro Toeristen voelen zich wel thuis in Emmen, maar wat wil je ook. De stad heeft de grootste dierentuin van Noord-Nederland, een heerlijk groot zwembad en veel campings en recreatieparken waar het prima toeven is.

Op recreatiepark Ermerstrand wanen de mensen zich aan zee (het park heeft 40 ha aan water) en kan men de waterski’s onderbinden om een paar rondjes te maken op de waterskikabelbaan.

Ook heeft Emmen genoeg cafés, kroegen, restaurants en uitgaansgelegenheden. De stad biedt veel winkels en bezienswaardigheden. Na het uitgaan is een gokje wagen ook mogelijk bij Flamingo’s, het casino in het centrum van Emmen. Ook op de fiets verveel je je in en rond Emmen niet met de vele bossen en kilometers lange fietspaden.

Op sportief gebied biedt Emmen talrijke mogelijkheden. In de gemeente zijn verschillende verenigingen waar actief en enthousiast gesport kan worden in één van de vele sportaccommodaties die Emmen rijk is. Er zijn diverse sporthallen, gymnastieklokalen, sportvelden, zwembaden, een wielerparcours en een trimbaan.

Kortom: Emmen is een actieve en sportieve gemeente waar je fijn kunt wonen of vakantie vieren!

Kleine Rietplas

98 Daarom Emmen

Daarom Emmen 99

Hotels, pensions en jeugdherbergen Prinsheerlijk in een riant bed, of vegetarisch ontbijten bij een Bed & Breakfast, in Emmen kun je je hoofd altijd wel ergens op een kussen kwijt, er zijn overnachtingsplaatsen genoeg. Het ligt er maar net aan hoeveel je wilt uitgeven. Ga je voor luxe, dan zit je goed bij Hotel Ten Cate dat aan de rand van het centrum ligt. Op loopafstand van de dierentuin, dus ontbijten tussen de dieren is geen probleem. Het Van der Valk Hotel Emmen ligt vlak aan de A37 en is makkelijk te bereiken met de auto. Dit hotel heeft 106 kamers en is recentelijk uitgebreid met een binnenzwembad en een fitnessruimte.

Wie wat minder luxe zoekt heeft genoeg keuze: huiselijk overnachten in de Bed & Breakfasts die Emmen rijk is. De vegetariërs zitten in ieder geval goed bij Susanna’s Bed & Breakfast, die vegetarische ontbijten en diners serveert. En je kunt er natuurlijk ook slapen. Wie het landelijk zoekt, maar toch vlakbij het centrum wil zitten, kan z’n geluk niet op bij Bed & Breakfast Westensch. Je slaapt in een verbouwde woonboerderij, in een moderne kamer. Ontbijt wordt op bed geserveerd, of, bij mooi weer buiten op het terras.

De meeste buitendorpen van de gemeente Emmen zijn ook voorzien van Bed & Breakfast. Zo kunnen de ruiters kunnen zich tegoed doen bij De Gelpenhoeve in Aalden, waar het paard bij de Bed & Breakfast gestald kan worden. Ook zijn er huisjes te huur. Emmer-Compascuum heeft De Oostersleep, waar geslapen kan worden in blokhutten in de achtertuin. Het ontbijt wordt geserveerd op de veranda van de hut, douche en toiletten zijn bij het woonhuis.

Bij Ut Moorkot, Bed en Brood, overnacht je in een voormalig stookhok, aan de rand van het dorp Nieuw Amsterdam. De accommodatie heeft oog voor de producten uit de Drentse omgeving.

100 Daarom Emmen

Doorgroeien Nippend aan een kop koffie kijkt hoteldirecteur Ton Duivenvoorden uit over de autosnelweg A37. Dat het aan de rand van Emmen gelegen Van der Valk hotel in 2003 haar deuren opende is aan deze verkeersader te danken. Toen het concern eind jaren negentig besloot zich in Emmen te vestigen, was het nog een tweebaans tachtigkilometerweg. Mede dankzij de verdubbeling van de weg groeide het aantal toeristen.

“Als Emmen groeit, groeit van der Valk mee,” stelt de directeur nadrukkelijk. Dit blijkt ook uit de recente uitbouw van Hotel Emmen. Het hotel breidde vorig jaar het aantal kamers uit naar 106 en realiseerde een binnenzwembad en een fitnessruimte.

De gast kan tegenwoordig kiezen uit kamers variërend van standaard tot super de luxe, inclusief Turks stoombad en plafonddouche. Duivenvoorden is tevreden over de ontwikkeling van het hotel en over Emmen als toeristenplaats. Beide zijn ten slotte onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zonder dierentuin was het hotel er waarschijnlijk nooit gekomen. Ook de zakelijke bezoeker weet het hotel te vinden.

Even snel een hapje eten onderweg naar Hamburg of in de omgekeerde richting naar Amsterdam. Het Van der Valk Hotel Emmen ligt strategisch aan de snelste route tussen Amsterdam en Hamburg. De reistijd wordt over een jaar of vijf met een half uur verkort doordat de hele route in Duitsland dan vierbaans is. Duivenvoorden verwacht er veel van.

Evenals van de verplaatsing van de dierentuin en de aanleg van het wildpark bij Erica. “Ik verwacht een uitbreiding naar 180 kamers. Ook een grote feestzaal van ongeveer 1500 m2 wil ik er graag bij hebben. We missen namelijk een ruimte waar je feesten en concerten kunt houden. Het zijn nog plannen, maar zoals ik al zei, als Emmen groeit, groeit Van der Valk mee.”

Daarom Emmen 101

Horeca-geschiedenis “We willen de geschiedenis van het pand in ere houden” Midden in het centrum en ondergebracht in één van de laatste historische panden van Emmen vindt u Stads-Hotel Boerland. Mede door de kleinschaligheid kenmerkt het hotel zich door zijn persoonlijke karakter en ongedwongen sfeer.

De voorzijde van het hotel werd in 1832 voor het eerst als café uitgebaat. Door de jaren heen is het altijd een horecagelegenheid gebleven en hebben er verschillende ondernemers achter de tap gestaan. Oud-Emmenaren zullen zich de namen Café Kooiker en Hotel Homan nog wel herinneren.

102 Daarom Emmen

In vroegere tijden ging het in de horecagelegenheid niet veel anders dan tegenwoordig. Men ging winkelen en onderbrak de tocht om in het café even bij te komen. De mensen die met hun vee naar de markt gingen, konden destijds hun dieren kwijt in de speciale hokken die Stads-Hotel Boerland daarvoor had.

Tegenwoordig wordt Stads-Hotel Boerland gerund door Arnold Duursma en Joke Elting. Het petit restaurant De Heeren van Boerland maakt onderdeel uit van het hotel. “Doordat de Heeren van Boerland zowel de functie heeft van hotelbar, café en eetgelegenheid, vertoeft er een divers publiek waardoor een aangename sfeer wordt gecreëerd.” De menukaart van het restaurant wordt vier keer per jaar vernieuwd.

Tijdens de zomermaanden is het mogelijk buiten te eten op het terras, dat uitkijkt op de Hoofdstraat van Emmen.

Duursma nam het bedrijf in 2001 over. “Op mijn achttiende had ik er eerst een bijbaantje. Toen ik klaar was met mijn studie en de zaak te koop stond, ben ik ervoor gegaan.” Volgens Duursma biedt Boerland een uitstekend uitgangspunt voor zowel zakelijk als recreatief verblijf. De eigenaren zijn trots op hun bedrijf. “We zullen er alles aan doen om de horeca geschiedenis van dit pand in ere te houden.”

Restaurants, cafés, partycentrums en casino’s Niet alleen de horecageschiedenis van hotel Boerland zet zich voort tot op de dag van vandaag. Er is op het gebied van eten en drinken voor elk wat wils in de gemeente Emmen. Italiaans, Spaans, Mexicaans, Oriëntaals, Surinaams of Mediterraan, Emmen heeft het allemaal. Maar ook gewoon een frikadelletje uit de muur bij de Bikbar, die al sinds jaar en dag in het centrum staat, of een lekkere worst van de HEMA, die daarvoor een speciaal loketje heeft aan de markt.

Feta? Een mixed grill? Of een lekkere garnalensalade? Bij de Griekse restaurants is het goed toeven. Toch liever Italiaans, ga dan eens langs bij Dal Baffo, daar betekent Italiaans niet per definitie een pizzaatje, maar à la carte Italiaans dineren. Tegelijkertijd is dit restaurant hét trefpunt van het Emmer netwerk.

Ook als je houdt van darten, biljarten of gewoon even aan de bar hangen, zijn er in het centrum diverse gelegenheden waar je terecht kunt.

Wie een gokje wil wagen, kan ook in Emmen zijn hart ophalen. Er zijn verscheidene casino’s. In één ervan kun je zelfs aanschuiven voor Roulettes, Texas Hold ‘em Poker en Multiplayer. Deze spelen kunnen wel met twaalf personen gespeeld worden.

Al met al bruist het van de mogelijkheden in Emmen en kun je er heerlijk verpozen.

Midden in het centrum aan de markt, bij de prachtige oude kerk, kun je ook heerlijk even een terrasje pakken. Diverse cafés hebben daar hun terrassen uitgezet en als het maar een beetje mooi weer is, zitten die dan ook al gauw vol. Gezellig flaneren of mensen kijken. In de gemoedelijke cafés liggen ’s morgens de kranten op tafel en wordt het nieuws doorgenomen onder het genot van een cappuccino. ’s Avonds nemen de jongeren de boel over en wordt er geflirt en gedanst.

C’’est la vie op het Matisseplein

Daarom Emmen 103

Genieten op z’n Amerikaans In een stijlvol verbouwde boerderij aan de rand van Barger-Oosterveld is sinds eind 2008 Steakhouse Goodfella’s, vernoemd naar de gelijknamige film, gevestigd. Een prachtig pand, omzoomd door bomen, zoals je in de stad Emmen niet of nauwelijks meer aantreft, maar in de dorpen eromheen des te meer .

Sinds jaar en dag is de voormalige boerderij aan de Meerdijk een pleisterplaats, eerst als kroeg, later als snackbar en chinees en nu dus als steakhouse, ‘gerund’ door de ras Barger-Oostervelders Maurice en Nathalie Jansen. Het tweetal is zo ongeveer op-

104 Daarom Emmen

gegroeid in de plaatselijke horeca en kent, zeg maar, het leven aan beide kanten van de tap. Maurice: “Toch komen onze klanten uit de hele regio, zelfs uit Coevorden en Hoogeveen strijken ze hier neer.” Een steakhouse was altijd al de wens van het echtpaar, dat eerder in Emmen het voormalige kiprestaurant de Tockelaer runde.

Na acht succesvolle jaren verkochten ze het restaurant aan hun chef- kok en lieten het ondernemerschap even voor wat het was. Toen de boerderij aan de Meerdijk leeg kwam te staan sloeg de vonk weer over en zag de familie een nieuwe kans. Restaurants genoeg in de regio Emmen maar een steakhouse ontbrak.

De naam was snel bedacht, Goodfella’s klinkt goed en het is ook nog eens de favoriete film van Maurice.

Waar in de film de krachttermen van het doek spetteren is de sfeer bij steakhouse Goodfella’s trouwens prettig en gemoedelijk. Het vlees van Goodfella’s is volgens Jansen altijd vers en kent een unieke smaak.

Maurice: “Die smaak is het resultaat van veel mengen en biefstuk proeven, hard werken dus, ha ha.” In het keukenkastje zal de kruidenmix in elk geval niet worden aangetroffen. “Dat recept vormt het geheim van Goodfella’s en bewaren we bij wijze van spreken in een grote kluis waar niemand bij kan komen”, waarschuwt de restauranteigenaar nieuwsgierige liefhebbers.

Authentiek Italiaans eten Dal Baffo, wat ‘Bij de Snor’ betekent, is geen doorsnee Italiaans restaurant aan de Weerdingerstraat 247, waar juist de sfeer van een authentiek Ristorante Italiano is doorgevoerd. Het interieur is met zorg afgestemd en smaakvol ingericht. Het complete plaatje klopt en is het bewijs dat Giampaolo Pintus, de besnorde eigenaar, een perfectionist is, die met minder geen genoegen neemt.

De keukenbrigade bestaat uit vijf koks die iedere dag weer hun best doen om de lekkerste gerechten op tafel te zetten. “Bij Dal Baffo is eten: leren wat genieten is”, stelt Pintus. De inrichting en sfeer maken dit laatste erg gemakkelijk. Ruime zitplaatsen, mooi servies en deskundige bediening maken uit eten gaan tot een ontspannend avondje uit.

De vaste gasten weten, dat ze naast de zeer gevarieerde kaart de keus voor de gerechten prima aan de chef kunnen overlaten en bestellen vaak een menu. Hierbij kunnen zij kiezen uit een verschillend aantal gangen en vis of vlees. Vegetarisch eten kan vanzelfsprekend ook. Een groot aantal gasten kiest voor vis-

gerechten. Die kan men aan tafel uitkiezen uit een stalen boot op wieltjes, gevuld met ijs en allerlei verse vislekkernijen, van snoekbaars, zalm en dorades tot kreeft. In combinatie met een goede wijn levert dit iedere keer weer een feestmaal op.

Wie de Italiaanse keuken thuis wil beleven, kan ook bij Dal Baffo terecht. Het restaurant verzorgt graag een diner op maat voor een sfeervol feest. Vergeet in dat geval ook de wijn niet. Dal Baffo beschikt namelijk over een ruime sortering wijnsoorten, zodat bij ieder gerecht en voor ieder budget een passend glas gevonden kan worden. Gastheer Pintus geeft,indien nodig, graag deskundig advies. Als afsluiting is een met zorg gemaakte espresso een aanrader, of een glaasje van één van de wel twintig soorten Grappa.

Daarom Emmen 105

Ouderwets genieten Eetcafé Groothuis is een begrip in Emmen. Niet alleen weten jong en oud het café sinds jaar en dag te vinden, het is volgens de Café Top 100 al jaren één van de beste cafés van Nederland.

Het bedrijf bestaat in 2011 honderd jaar en is één van de laatste mooie, oude panden in de stad. In 1911 begon horecafamilie Groothuis tegenover de toenmalige remise van de stoomtram een koffiehuis om de reizigers tegemoet te komen. Bijna een eeuw later bestiert J. van Es, van huis uit tropisch landbouwkundige, het bedrijf met veel plezier.

“Ik ben erin gerold na mijn studie,” lacht eigenaar Van Es. “Vijftien jaar geleden heb ik het bedrijf

106 Daarom Emmen

overgenomen en uitgebouwd tot wat het nu is.” Het café, dat inmiddels beter café-restaurant genoemd kan worden vanwege de uitgebreide spijs- en drankenkaart, heeft 25 medewerkers en is geopend van ’s middags drie tot middernacht. “We hebben een brede klandizie,” zegt Van Es. “Het zijn voornamelijk werkende 25-plussers die de weg naar Groothuis vinden, en ook veel mensen uit het bedrijfsleven. We bieden een goede keuken. We hebben vier koks in dienst die niet alleen klassieke eetcafé-gerechten bereiden als saté, maar ook kreeft, oesters, biefstuk en visgerechten op tafel kunnen zetten. We werken ook graag met seizoensproducten.”

Naast uitstekend eten heeft Groothuis een mooie wijnkaart en kunnen er zeven verschillende bieren van ’t vat gedronken worden. “We houden regelmatig proeverijen,” aldus Van Es. Entertainment en activiteiten heeft het eetcafé hoog in het vaandel staan. Bij Groothuis kunnen klanten genieten van optredens van bandjes en DJ’s, maar ook meedoen met georganiseerde activiteiten als boogschieten en Solex rijden.

Daarnaast biedt het bedrijf klanten de mogelijkheid een aparte ruimte af te huren voor vergaderingen, feestjes en andere bijeenkomsten. “Emmen is allang geen dorp meer,” zegt van Es, “Emmen groeit en wij groeien mee.”

Genieten nabij het station Waar Grand Café Restaurant Rue de la Gare zich bevindt in Emmen, is na het lezen van de naam - met een beetje kennis van het Frans - geen verrassing meer. Door de Belgische en Bourgondische invloeden is het grand café restaurant uniek in Emmen en omgeving. Naast iets drinken, uitgebreid lunchen en dineren, kun je er geregeld genieten van livemuziek. Elke maand treedt een jazzformatie op. Ook is er ruimte voor andere bandjes en worden ook af en toe literaire evenementen gehouden.

Voor eigenaar Eric van der Veen en chef-kok Erik Jager is het een uitdaging om het de gast zo goed mogelijk naar de zin te maken. Kwaliteit en gastvrijheid staan voorop bij Rue de la Gare. De gast kan altijd kiezen uit een zeer gevarieerd maaltijdaanbod. De menukaart wordt bovendien vier keer per jaar vervangen.

Tweeëntwintig jaar bestaat Rue de la Gare onder haar huidige naam. Eric: “Vroeger waren we alleen een grand café, maar sinds 2000 zijn we ook een restaurant. Nu kan het één niet meer zonder het ander. De kracht van Rue de la Gare is de huiskamersfeer, die er is”, zegt Eric. “Dat vind ik ook belangrijk. Gasten moeten zich hier gelijk op hun gemak voelen.” In totaal zijn er 170 zitplaatsen. Een deel daarvan bevindt zich op het beschutte tuinterras achter het pand.

De maaltijden aan de Stationsstraat zijn goed te betalen. Een dagschotel van twee gangen kost nog geen elf euro en een maandmenu van drie gangen bestel je voor 17,50 euro. Al het eten dat in het restaurant geserveerd wordt, is vers gemaakt. Specialiteit van Rue de la Gare is volgens Eric het rundvlees. “Het is exclusief Donald Russel-rundvlees uit Ierland. We serveren het sinds 2006. Er zijn gasten die speciaal voor dat vlees bij ons komen.”

Daarom Emmen 107

Emmer horeca traditie gaat voort Zijn opa stond op dezelfde plek achter de bar en daarom is Ronald Grevink, eigenaar van Grandcafé Markant, trots dat zijn familie terug is aan het Emmer marktplein. Grootvader Grevink runde namelijk het gelijknamige hotel met concertzaal, dat later het bekende Grimme aan de Markt werd.

Sinds april vorig jaar heeft Ronald Grevink het stijlvolle Grandcafé onder zijn hoede. Een gelegenheid waar mensen overdag gezellig een krantje kunnen lezen, koffie drinken of lekker bijpraten tijdens de lunch. In de avond komt de dinerkaart op tafel of kan er rustig geborreld worden. Voor de caféeigenaar is de horeca dus geen onbekend terrein.

Naast zijn opa werkte vrijwel de hele familie in de horeca. “Playtime, de eerste discotheek van Emmen, werd opgezet door mijn vader”.

Ook het voor ‘oud-Emmenaren’ bekende Funny Castle was van hem. “Je weet wel, wat uiteindelijk het later afgebrande Big Fun werd”, somt Grevink even een stukje geschiedenis op. Dankzij deze familie ervaring kent Ronald de ins en outs van de Emmer horeca. “Ik stond op mijn elfde al bitterballen te bakken tijdens de Gouden Pijl en op mijn vijftiende deed ik de garderobe in Funny Castle en werkte ik ondermeer in Topaz. Ik heb het vak in de praktijk geleerd. Dat is uiteindelijk toch de beste leermeester.”

Ook muziekliefhebbers komen aan hun trekken in Markant. “We hebben regelmatig livemuziek.

Eigenlijk is de concertzaal weer een beetje terug”, lacht de Emmer horecaman. Het marktplein is duidelijk hét horecaplein van Emmen. “We trekken ook samen op bij bijvoorbeeld C’est la Vie, de Gouden Pijl of de Nacht van Emmen.” Een belangrijk voordeel van Markant is ook dat het vlak bij de centrumbushalte ligt. Geen gedoe met parkeren maar gewoon de bus pakken en, bij wijze van spreken, voor de deur uitstappen.

108 Daarom Emmen

Een gemoedelijke ambiance gecombineerd met moderne voorzieningen Hotel Ten Cate stamt uit 1955 en is een gemoedelijk familiehotel. Gelegen naast de dierentuin en vlakbij het centrum is het hotel een ideale plek voor gezinnen om te genieten van omringende attracties en tevens de rust te ervaren van Noordbarge.

Het hotel heeft 58 kamers waarvan twee familiekamers. Na een flinke verbouwing in 2002 is het uitstekende restaurant geheel vernieuwd en heeft ook de keuken de nodige veranderingen ondergaan.

Voor vergaderingen, cursussen, seminars, presentaties en feesten heeft het hotel goed geoutilleerde ruimtes ter beschikking met plaats vanaf 10 tot 200 personen.

Ook voor partijen en feesten op locatie staat Hotel/Restaurant Ten Cate garant voor kwaliteit. Wat de medewerkers van het hotel vooral nastreven is dat de gasten genieten van de gezellige sfeer die er heerst.

Ten Cate heeft een eigen karakter en is groot in gemoedelijkheid. Er is persoonlijke aandacht voor de gast en een vriendelijk woord voor iedereen. Daarnaast wordt er uitstekende service verleend in alle disciplines die het hotel biedt.

In het recent vernieuwde Ă la carte restaurant kan men genieten van de culinaire hoogstandjes van de keukenbrigade. In de authentieke sfeer die overgaat van modern naar klassiek kunnen de gasten genieten van een heerlijk diner. Service en gastheerschap staan hoog in het vaandel bij Ten Cate.

De ontspannen sfeer en gezellige ambiance van het restaurant bieden volop de gelegenheid om een heerlijke avond te hebben. Een leuk gegeven hierbij is dat de oude heer Ten Cate, de oprichter van het hotel, nog regelmatig langskomt en zijn wandelstok tegen de bar zet, om vervolgens een deuntje piano te spelen. Ook de voormalige eigenaar voelt zich dus nog steeds thuis in het hotel dat de ambiance van weleer met moderne voorzieningen en gemakken combineert.

Daarom Emmen 109

Traditie en authenticiteit Sleutelwoorden van buffetrestaurant De Eekenhof zijn ‘traditie’ en ‘authenticiteit’. Comfortabel gezeten tussen de oude gebinten van de voormalige boerderij, kunnen de gasten genieten van meer dan honderd verschillende warme en koude gerechten. De Eekenhof ontleent haar naam aan de vier eiken die voor het pand staan. Het pand werd gebouwd tussen 1850 en 1900. In de 20ste eeuw brandde het deels af, waarna het werd herbouwd.

In 1999 begon familie Kral het buffetrestaurant.

De Eekenhof, die nu plaats biedt aan ruim 180 gasten, heeft naam gemaakt als eerste buffetrestaurant in de wijde omtrek.

110 Daarom Emmen

Kwaliteit staat voorop Een knapperend haardvuur en gietijzeren hekken uit een oud klooster rondom de bar, bij zulke zaken denk je niet meteen aan een bruin café. Toch weten eigenaar Marianne Visser en haar zoon Bart precies de sfeer van een gezellige bruine kroeg te scheppen. In mei 2005 namen zij de zaak, waar Marianne destijds al in werkte, over. Samen hebben moeder en zoon de Fransche Kroon gemaakt tot wat het nu is.

“Wij willen mensen het huiskamergevoel geven,” zegt Marianne. “Iedereen is hier welkom. Ook voor mensen van buiten de regio, die hier komen werken en in een hotel verblijven, zijn wij vaak een rustpunt.”

Jonge ondernemer Bart zet zijn zaak goed op de kaart door aan evenementen als Gouden Pijl en C’est la Vie deel te nemen. Daarnaast organiseert hij samen met zijn moeder allerlei leuke activiteiten, zoals de Murphy’s Quiz op zondag en de jaarlijkse biertapwedstrijd voor horeca Emmen.

In de Fransche Kroon staat kwaliteit voorop. Er worden heerlijke speciaalbieren geschonken en, heel bijzonder, wijnen van de tap. Ook is er een kleine kaart met diverse plates en borrelhapjes vers uit eigen keuken. “Iedereen moet hier kunnen genieten,” aldus Bart. In de toekomst zou Bart Visser de kroeg graag uitbreiden. Plannen genoeg voor de dynamische moeder en zoon, die een groot hart voor de zaak hebben.

Oer-Emmer gezelligheid Wie de ware aard van de Emmenaar wil leren kennen of op zoek is naar de laatste lokale nieuwtjes, moet eens aanschuiven bij café Pierrot in Emmen. Al 23 jaar is Pierrot een trekpleister voor de echte Emmenaar.

Ze komen om een biljartje te leggen, even bij te kletsen of om gewoon te ontspannen.

Pierrot is een bruin café zoals je die in Amsterdam tegenkomt. Een kroeg waar iedereen je naam kent, zoals in de beroemde tv-kroeg Cheers. Pierrot opende in 1987 haar deuren als sportcafé. Dat jaar bereikte Ajax de Europacup 2 finale. De echte fans zagen de cupwedstrijden op groot beeld in Pierrot. Samen sport kijken verbroedert en dat maakt de sfeer geweldig.

De toenmalige eigenaar had als diehard fan goede contacten met bekende voetballers. De kroegtijgers uit Emmen kregen daarom aan de bar soms gezelschap van Ronald Koeman of andere vedetten. Het team was dan op trainingskamp in Odoorn en in Pierrot was zogezegd de training voor de ‘derde helft’. Een avondje doorzakken zat er voor de voetballers niet in. Ze werden snel herkend en verdwenen dan via de achteruitgang.

Het sportcafé van toen is tegenwoordig een ‘gewone’ bruine kroeg. Hier raken de tongen van de doorgaans nuchtere Emmenaren los en overtreft het ene sterke verhaal het andere. De uitgesleten barkrukken en de typische kroeglucht nodigen bijna letterlijk uit om de sfeer te proeven.

Wie een hapje wil eten kan beter elders in Emmen kijken. De kroegbezoeker heeft genoeg aan kroegvoedsel zoals ‘dreuge worst’, pinda’s en vanzelfsprekend bitterballen. Dineren zit er niet in bij Pierrot. Het is tenslotte een kroeg. Daar neem je een blonde rakker of stevige neut. Eten staat het gezellig praten in de weg en dat mag en zal niet gebeuren in dit lokale bolwerk van gezelligheid.

Daarom Emmen 111

Een echt familiebedrijf Aan de Schimmerweg, in een prachtig pand dat stamt uit 1907, nam het echtpaar Gerrie en Marianne de Jonge op drie november 1979 het café Het Wapen van Emmen over. In het begin woonde en werkte het gezin met drie kinderen in het drukbezochte café. Langzaamaan veranderde het echter in een restaurant en werd het woongedeelte erbij betrokken. Halverwege de jaren tachtig verbouwden Marianne en Gerrie en hun kinderen Martijn, Miranda en Maurice het pand tot een volwaardig restaurant en werd er een zaal aangebouwd, die tot op de dag van vandaag verhuurd wordt voor bruiloften en partijen.

Twee jaar geleden kwamen de zoons Martijn en Maurice in het familiebedrijf. Hun ouders draaien

112 Daarom Emmen

op de achtergrond mee en geven adviezen, maar in de toekomst gaan de broers de zaak overnemen. Onder hun handen werd het Wapen van Emmen gerenoveerd en in moderne stijl ingericht. “We willen de gasten hier het huiskamergevoel geven,” zegt Maurice. “Gemoedelijk, gezellig en voor iedereen wat wils.”

De kaart, die het Wapen van Emmen biedt, omschrijven Maurice en Martijn als Hollands. “Mensen kunnen hier genieten van een tournedos, maar ook van visspecialiteiten of een stamppot,” aldus Martijn.

De ondernemende broers hebben vanuit het restaurant ook een goedlopend cateringbedrijf. Zo brengen zij dagelijks honderd zelf gekookte maaltijden voor senioren in Emmen rond en verzorgen ze desgevraagd de catering voor feestjes en andere gelegenheden. “Of dat nu voor de burgemeester is of voor een grote school, wij verzorgen het allemaal,” zegt Maurice.

Een goede service is het geheim van Het Wapen van Emmen. Voor elk budget is er een maaltijd of een catering te verzorgen. “En we zijn flexibel,” meent Martijn. “We nemen 24 uur per dag werk aan, alles kan bij ons.”

In de toekomst willen de broers hun cateringservice graag uitbreiden en zich specialiseren in maaltijden voor senioren. “Die groep wordt immers steeds groter. En wij leveren net dat beetje extra, een praatje en aandacht erbij.”

Het totaalpakket in catering ‘Totaalcateraar’ noemt Harry Engbers het cateringbedrijf dat hij al veertien jaar samen met zijn echtgenote bestiert. En dat woord dekt de lading helemaal. Als je Euro Catering & Evenementen inhuurt, ben je er zeker van dat alles tot in de puntjes is geregeld, van het eten tot aan de inrichting. Engbers, die ruim twintig jaar ervaring in de horeca heeft, merkte al snel na de start van zijn bedrijf, dat mensen behoefte hebben aan een totaalpakket.

“Wij zijn volledig “selfsupporting” en hebben alle benodigde materialen in eigen beheer,” zegt Engbers in zijn kantoor aan de Houtsnip in Emmen. “Wij cateren van tien tot tienduizend man en hebben voor elk budget wat wils. We denken graag met de klant mee, ook op gebied van aankleding en inrichting.”

Euro catering verzorgt lunches bij bedrijven met desgewenst het juiste, gemotiveerde personeel erbij, maar is ook gespecialiseerd in het cateren van bedrijfsfeesten en evenementen. “En daar nemen we alles voor mee,” aldus Engbers. “We kunnen een compleet partypaviljoen inrichten, tot en met licht en geluid toe.”

Vers werken staat bovenaan het lijstje van Engbers. Euro Catering doet daarom sinds een tijdje aan ‘live cooking.’ Op evenementen of feesten draaien koks van het bedrijf ter plekke de heerlijkste gerechten in

elkaar. ”Het is leuk voor mensen om te zien hoe dat gebeurt,” zegt Engbers. “Daarbij ruikt het ook lekker en geeft het levendigheid aan een feest of evenement.”

De eigenaar van het bedrijf zegt continu op zoek te zijn naar ‘niet-standaard’ in zowel opdrachten als gerechten. “We volgen de trends en de markt op de voet, willen zelfs graag als eerste een trend spotten. Wat opdrachtgevers betreft, nemen we heel diverse opdrachten aan. Van exclusieve feesten tot de Trekker Trek, wij verzorgen het allemaal.”

Engbers ziet de toekomst rooskleurig in. “We cateren landelijk, de mensen weten ons tot in Limburg te vinden. Mond-tot-mondreclame doet zijn werk wel. En we blijven creatief en vernieuwend en denken mee met de markt.”

Daarom Emmen 113

Buitengewoon genieten Spelen in de branding op het ‘strand’ en een duik nemen in de golven van zwembad Aquarena in Emmen. Velen zijn je voor geweest. Het Aquarena heeft het grootste golfslagbad van Noord-Nederland en de kleintjes kunnen veilig spelen op het aflopende ‘strand.’ Het zwembad heeft een 80 m lange glijbaan, een groot wedstrijdbad (25x18 m) en heeft zes aangenaam warme kruidenbaden.

Ook kun je bruin worden onder de zonnebank en bij mooi weer is de speel- en zonneweide een ideale plek om een mooi kleurtje te krijgen. Het zwembad is toegankelijk voor rolstoelgebruikers, er zijn geen drempels.

Zwemplezier in Emmen

Parc Sandur

Aan de rand van de Hondsrug, op het Drentse plateau ligt recreatiepark Ermerstrand. Het park ligt middenin natuurgebied Ermerzand, zo’n 7 km vanaf Emmen. Ermerstrand beslaat zo’n 80 ha waarvan de helft water is. Voor de sportievelingen onder ons is er veel te beleven: paintball, klimmen, survival, bushtrall, mountainbike clinics, beachvolleybal, vlotbouw en kanoën. Op de waterkabelskibaan komen ook de watersporters aan hun trekken. Je kunt er op de camping staan, maar voor wie het wat luxueuzer zoekt, is er de mogelijkheid om een chalet te huren.

Wie aan alle dieren in het Dierenpark Emmen nog niet genoeg heeft kan z’n tent opzetten bij camping De Uilenberg. Een aantal uilen zoekt daar elk jaar een plekje in de schuur en de camping beschikt over een dierenweide met pauwen, een ezel, geiten, nandoes, Vlaamse reuzen, kippen, krielkippen, lama’s en dwergkonijnen.

De kleintjes hoeven zich op camping de Fruithof niet te vervelen. Een recreatieteam staat klaar om ze op te vangen, zodat pa en ma rustig een boek kunnen lezen voor de caravan of op de fiets kunnen genieten van de mooie Drentse omgeving.

Wie alles onder een dak wil hebben is bij Parc Sandur aan het goede adres. Er is een compleet aanbod van restaurants, winkels, sportieve activiteiten en ontspanning.

Recreatiewoningen aan het water

114 Daarom Emmen

Aquarena

Daarom Emmen 115

De Nachtwacht

116 Daarom Emmen

Dierenpark Emmen, de mooiste dierentuin Wie Emmen zegt, zegt dierentuin. En terecht, want Dierenpark Emmen is al jarenlang de grootste toeristische trekpleister van het noorden. Het is zelfs één van de grootste dagattracties van Nederland. Het begon in 1935, toen het Noorder Dierenpark, zoals het park bij de oprichting heette, zijn poorten opende. Vanaf het begin overtroffen de bezoekersaantallen alle verwachtingen en tot ver na de oorlog kon het park zich steeds verder uitbreiden.

Op de succesjaren volgden de teleurstellende jaren zestig, waarop het park in 1970 een vernieuwende koers insloeg. Educatie ging een vooraanstaande rol spelen. Het biochron, een groots museum met reusachtige haaien en tal van andere levende dieren, is daar een prachtig voorbeeld van. Spectaculair onderdeel is de tropische vlindertuin. Daar lopen bezoekers in een schitterende tuin, waar kleurige, exotische vlinders rond de hoofden van de bezoekers fladderen. Sinds de opening van die vlindertuin heet Emmen vlinderstad. In Dierenpark Emmen, zoals de dierentuin sinds 2004 heet, staat respect voor de natuur op de eerste plaats. De dieren leven niet in kooien, maar in ruime, natuurlijk ingerichte verblijven en in een

groepsgrootte, die zoveel mogelijk overeenkomt met die in het wild. Die dieren gedragen zich dan ook als in het wild en zijn zo des te boeiender en leuker om te bekijken. Mooie voorbeelden zijn de Afrikasavanne met zijn grote kuddes giraffen, neushoorns, zebra’s, impala’s en vele andere Afrikaanse bewoners, Playa Pingüinos, met zijn 150 Humboldt-pinguïns de grootste kolonie pinguïns ter wereld in een dierentuin en natuurlijk de grote kudde Aziatische olifanten.

De apen leven in natuurlijke groepen elk op hun eigen eiland: voor de gibbons is dat een gezinnetje van zo’n vier apen, voor de mantelbavianen een kolonie van maar liefst 125 bavianen, net als in het wild. Wie van vogels houdt, kan in de Zuid-Amerikaanse vogeltuin wandelen te midden van flamingo’s, zilverreigers, lepelaars en felrode ibissen. Dierenpark Emmen is terecht de mooiste dierentuin.

Daarom Emmen 117

Sport in Emmen Op sportief gebied biedt Emmen meer dan genoeg mogelijkheden. In de gemeente zijn veel verenigingen, waar actief en enthousiast gesport kan worden op één van de vele sportaccommodaties die Emmen rijk is. Er zijn diverse sporthallen, gymnastieklokalen, sportvelden, vier openluchtbaden, drie overdekte zwembaden, een wielerparcours met een lengte van 1850 m en een trimbaan. Op deze accommodaties kunnen alle denkbare sporten worden beoefend, van atletiek tot korfbal, van tafeltennis tot duivensport.

In het buitengebied van Emmen ligt het geluidsportcentrum Pottendijk, waar gekart, gemotor-

crosst en geschoten kan worden en het ‘Sportlandgoed’ in Zwartemeer biedt onder andere de mogelijkheid om te survivallen. Kortom: Emmen is een actieve en sportieve gemeente.

Beroemd is Emmen ook vanwege het schaatsen op natuurijs. Traditiegetrouw strijdt de ijsvereniging van Veenoord jaarlijks tegen die van het Groningse Zuidlaren om de eerste wedstrijd op natuurijs van het nieuwe seizoen te verrijden. In de zomer is ook Emmen startplaats van de Drentse Fiets4daagse. Ruim 3000 fietsers stappen hier op.

Handbalvereniging E&O, wat staat voor Emmen en Omstreken, is niet alleen een begrip in Zuidoost Drenthe. De club met de groenwitte shirts werd opgericht in 1933. Zowel de dames als de heren spelen in de hoogste divisie. E&O speelt regelmatig mee om de prijzen. Maar liefst vijf keer sleepten de bespelers van sporthal Angelslo de landstitel in de wacht. De nationale beker kwam vijf keer naar Emmen. Bovendien werd twee maal de supercup gewonnen. De Emmer handbalclub is een kweekvijver voor talent. Vele internationals speelden of spelen bij de lokale handbaltrots. Voormalig E&O trainer Harry Weerman werd zelfs bondscoach van het Nederlands handbalteam In 2009 was Emmen de finishplaats van de eerste etappedag van de Ronde van Spanje: de Vuelta. Dit was

Handbal vereniging E&O

118 Daarom Emmen

Emmen geniet landelijke bekendheid met twee succesvolle voetbalclubs: FC Emmen en WKE. FC Emmen is een voetbalclub die werd opgericht op 21 augustus 1925. In 1985 is FC Emmen betaald voetbal gaan spelen.

In 1988 werd er binnen de club een tweedeling gemaakt tussen het amateur en het betaalde gedeelte van de club. Het amateurgedeelte heet sindsdien VV Emmen en de profclub FC Emmen. FC Emmen speelt op dit moment in de Jupiler League, ofwel de eerste divisie. Tot 1977 speelde Emmen op het sportpark aan de Kerkhof-

laan, om in 1977 te verhuizen naar het stadion aan de Meerdijk. Dit stadion is sindsdien enige malen grondig verbouwd en gemoderniseerd. Tegenwoordig draagt het stadion de naam Univé Stadion, hoewel de meeste supporters het nog altijd stadion De Meerdijk noemen. In het stadion kunnen 8600 toeschouwers de wedstrijden volgen. FC Emmen heeft een enthousiaste supportersvereniging met meer dan zeshonderd leden. Tevens heeft de club een jeugdplan, waarbinnen talentvolle jeugdige voetballers zich sportief en maatschappelijk kunnen ontwikkelen. Hiervoor werkt de club samen met verschillende scholen in Emmen, teneinde ook de studievoortgang van de spelers uit het jeugdplan te waarborgen. De spelers die in het jeugdplan worden opgenomen, komen uit de gehele provincie Drenthe, Zuid- en Zuidoost- Groningen en Noordoost-Overijssel.

Stadion FC Emmen

Gehandicaptensport, Korie Homan

een unieke sportieve gebeurtenis. Slechts éénmaal eerder startte de Vuelta buiten Spanje. In 1997 was de start in Lissabon. De Vuelta vond in Drenthe plaats, nadat de toenmalige Commissaris der Koningin en wielerliefhebber Relus ter Beek zich hiervoor sterk had gemaakt.

De Gehandicapten Sportclub Emmen vervult een regiofunctie en neemt daarmee een belangrijke plaats in de Nederlandse Gehandicaptensport in. De vereniging is aangesloten bij de Gehandicapten Sport Nederland, de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie en de Nederlandse Volleybal Bond. Sinds de Wereldkampioenschappen en Spelen voor Gehandicapten in 1990 in Assen werden gehouden, vindt in Drenthe iedere twee jaar het open NK Atletiek voor gehandicapten plaats. Emmen is in 2010 gastheer van dit evenement. In 2003 vond ook het Europees Kampioenschap Atletiek in Drenthe plaats. Sporters uit Emmen behaalden op de verschillende toernooien medailles en andere prijzen.

Daarom Emmen 119

Nieuw stadion voor amateurkampioen Voetbalvereniging WKE (Woonwagen Kamp Emmen) is bezig met een modern nieuw stadion met kunstgras aan de Sluisvierweg. De club bereikte vorig seizoen de kersverse topklasse door algemeen amateurkampioen van Nederland te worden. In een knotsgekke wedstrijd kwamen de woonwagenbewoners op achterstand maar wisten uiteindelijk na penalty’s de felbegeerde cup in de wacht te slepen. Bij promotie hoort volgens de club ook een stadion op niveau.

Dit voorjaar is al begonnen met de bouw van een nieuwe tribune. Bij de start van het nieuwe seizoen hoopt de club ook daadwerkelijk op kunstgras te

kunnen spelen. Bedoeling is dat in de nieuwe situatie 6000 mensen een wedstrijd van WKE kunnen bijwonen. ‘Het stadion mag dan vernieuwd worden, de naam van oprichter ‘Grote Geert’ Wolters blijft het complex sieren. Geert Wolters stond in de jaren zestig aan de basis van WKE. De club hecht aan traditie en is trots op haar verleden.

WKE komt voort uit het woonwagenkamp aan de Sluisvierweg. Bewoners van dit kamp voetbalden in de jaren vijftig met een eigen elftal in een bedrijfsvoetbalcompetitie. Uiteindelijk werd besloten om als officiële vereniging verder te gaan. Oorspronkelijk kwamen de clubspelers voornamelijk uit het woonwagenkamp, maar vanaf ongeveer 1980 spelen ook niet-kampbewoners mee.

Het succes van de oranjehemden komt volgens oud-voorzitter Hinke Wolters door een sterk gevoel van trots. De club wordt onvoorwaardelijk gesteund door de bewoners van het Emmer woonwagenkamp.

Voor de spelers reden genoeg om altijd 120 procent te willen presteren. Met het binnenhalen van kampioenschalen en de bouw van een nieuw stadion worden de meeste ambities inmiddels gestild. Een kampioenschap staat vanzelfsprekend wél weer op het verlanglijstje. Promotie naar het betaald voetbal niet.

Dit is ook niet aan de orde zolang FC Emmen nog in de eerste divisie actief is.

Kampioensfeest WKE

120 Daarom Emmen

Creatieve duizendpoot Tot twee maal toe sleepte ze de in fotografiekringen fel begeerde Zilveren Award in de wacht. Een toonaangevende prijs van de Dutch institute of professional Photography. Het feit dat de jury uit collega’s bestond maakt de prestatie nog groter. Winnen in deze ledenstrijd is geen makkelijke opgave. Twee keer het erepodium beklimmen is helemaal bijzonder. Bovendien kreeg ze een eervolle vermelding voor haar creaties op het gebied van portret- en huwelijksfotografie.

Reina de Vries uit Emmen heeft overduidelijk haar sporen verdiend. Sinds de tachtiger jaren timmert de vakvrouw aan de weg. In Emmen is deze duizendpoot op fotografiegebied een bekend gezicht. Geen wonder, Reina de Vries is eigenlijk van alle markten thuis. Op locatie staat ze bijvoorbeeld haar mannetje als het gaat om bedrijfs- en of illustratieve fotografie. Datzelfde geldt ook voor haar bruidsreportages. Ze is altijd vernieuwend bezig.

Naast fotografie is ze ook als cameravrouw inzetbaar voor RTV Drenthe, bij calamiteiten en nieuwsitems in de regio. Als het moet bij nacht en ontij. Blijven kijken is haar motto. Ofwel verdiep je in het onderwerp

of de geportretteerde. Dat is zeker van belang bij studiofotografie. Vanuit haar studio aan de Nieuw Amsterdamsetraat, richt ze zich op portret, glamour of ‘gewoon’ studiofotografie.

Ook groepen zijn welkom. Dankzij de grote studio van 12 x 12 m kunnen zelfs groepen van 35 man of meer op de foto. Als huis, tuin en keuken fotograaf blijf je je verwonderen over de creativiteit van deze professional. Waarom kan of zie ik dat niet, vraagt de amateurfotograaf zich af bij het zien van Reina’s werk. Talent en ervaring vormen het antwoord op deze vraag.

Ruim 25 jaar lang probeert ze zich elke dag weer te verbeteren. Een voorbeeld is bijvoorbeeld het gebruik van het fotobewerkingsprogramma Photoshop. Reina de Vries was een van de eersten die hiermee aan de slag ging.

Daarom Emmen 121

Bereikbaarheid en economie

Intro Waar eens de grensslagbomen met Duitsland stonden raast nu het verkeer met 120 km richting OostEuropa of Ruhrgebied. De A37 is momenteel de snelste route van de Randstad naar bijvoorbeeld Scandinavië of Rusland. Europa is één en dus ligt Emmen niet meer aan de rand, maar juist in het hart van het continent.

De bedrijventerreinen in de gemeente Emmen zijn mede daardoor de afgelopen jaren fors gegroeid.

Naast transport is kennis een belangrijke economische peiler. De economische opleidingen van de Stenden Hogeschool zijn internationaal in trek. Veel Duitse maar ook Chinese studenten kiezen voor Emmen als studieplaats. Het lokale bedrijfsleven profiteert van de door studenten uitgedachte innovaties.

Ook op andere gebieden is Emmen prima bereikbaar. Snelbussen rijden naar bijvoorbeeld Groningen en Hoogeveen. De spoorverbinding met Zwolle ken elk uur een sneltrein. Deze spoorlijn wordt de komende jaren verbeterd en er gaan meer en comfortabelere treinen rijden. Neem eens de afslag Emmen en oordeel zelf over de grootste gemeente van Drenthe.

122 Daarom Emmen

Daarom Emmen 123

Zeg wat je doet en doe wat je zegt ‘Zeg wat je doet en doe wat je zegt’, is het motto van Euro Plan Personeelsdiensten in Emmen. Het bedrijf, waarmee vestigingsmanager Roelie Heuving in februari 2007 begon, is allang niet meer puur gericht op uitzendwerk, zoals in de eerste periode. Inmiddels houdt het zich ook bezig met, onder meer, het detacheren van personeel in de bouwsector, maar ook het opleiden ervan. Daarnaast is er nog Euro Plan Klussendienst.

Tot 2009 werkte Heuving alleen. In dat jaar kwam Herrie Veringa erbij. Samen zetten de twee Euro Plan Opleidingen op. Europlan biedt opleidingen

124 Daarom Emmen

aan op het gebied van veilig werken, maar het bedrijf is ook bezig technische opleidingen op te zetten. De eerste – een lasopleiding – is al in voorbereiding. Eén groot stageproject van Euro Plan springt in het oog in Emmen. Het bedrijf leverde de stagiaires veiligheidskunde, die de opknapbeurt van de beroemde gasbol begeleiden. “Wij werken volgens een nieuw concept”, aldus Veringa. “Wij kunnen werkzoekenden meer bieden dan een standaard uitzendbureau. Door onze opleidingen kunnen we ze ook een stapje verder brengen, waardoor ze vervolgens meer kansen op de arbeidsmarkt hebben en wij ze makkelijker bij een bedrijf kunnen plaatsen. Euro Plan wil de link leggen tussen veiligheid, techniek en de arbeidsmarkt. Daar zijn we uniek in”. Euro Plan werkt ook vanuit de vraag van bedrijven. Veringa: “We gaan naar bedrijven en vragen: “Wat heeft u nodig om personeel aan te nemen? Wat moet iemand kunnen als hij bij uw bedrijf in dienst wil?” Wij bekijken die vraag en zorgen er vervolgens voor dat we het gevraagde personeel, al dan niet met behulp van een opleiding, kunnen leveren.”

Veringa’s broer Chris houdt zich bezig met de klussenservice. Als een bedrijf voor een bouwklus gedurende korte tijd extra personeel nodig heeft , kan Euro Plan Klussendienst ook dat personeel leveren. Het bedrijf zit zeker niet stil, want een nieuwe bedrijfstak, Euro Plan Zorg, is al in voorbereiding…

De oplossingmakers “Wij zijn dol op rare vragen, hoe vreemder hoe beter, eerlijk gezegd.” Notaris Pieter Planting en zijn collega’s van Notariaat ’t Suydevelt zien zichzelf als oplossingmakers en dan zijn bijzondere, ingewikkelde kwesties meer dan welkom. Voor veel mensen is de notaris nog steeds de man of vrouw die even een akte uitprint en een nota stuurt. “Mensen zien alleen het eindresultaat en dan lijkt het simpel. Bij een garage zie je bijvoorbeeld nieuwe banden of de weggewerkte schade. Denkwerk, daar bestaat een groot deel van ons vak uit, is niet in beeld te brengen,” aldus Planting die al sinds 1975 in Emmen werkt en woont.

Hij krijgt bijval van zijn collega Fokke de Vries, sinds 1996 in Emmen actief. Een notaris is volgens hem eigenlijk een bemiddelaar, een vertrouwenspersoon. Bijvoorbeeld bij een scheiding, waar je zelf in vastloopt, klop je bij hem aan. Een afspraak maken is vaak niet eens nodig. Planting: “gewoon binnenlopen kan ook altijd. Er is altijd iemand die even tijd heeft of, als het nodig is, een afspraak maakt. Ik probeer een antwoord te vinden op de problemen en dankzij mijn ervaring, goede juridische kennis en mijn netwerk lukt het vrijwel altijd een waterdichte oplossing te vinden.”

“De vertrouwelijke informatie blijft vanzelfsprekend vertrouwelijk,” zegt Planting, wijzend naar de papierversnipperaar onder zijn bureau. “Bij de klant valt daardoor meestal een last van de schouders,” volgens de notaris. “Ze kunnen hun energie weer in andere zaken stoppen en dat is een prachtig gegeven.”

Emmen is volgens de oplossingmaker dé ideale stad om in te werken. De stad is groot genoeg voor complexe bedrijfskwesties, maar ook de ‘gewone man’ komt langs met vragen over de erfenis, scheiding, noem maar op. “Dit maakt je veelzijdig, flexibel en scherp. Wij zien ons als huisarts en specialist ineen, zo blijft het leuk,” besluit de Vries.

Daarom Emmen 125

In de taal van de streek...

Dat notaris Ernst Rosenbaum het meent, als hij zegt dat hij dicht bij de mensen wil staan, wordt ook duidelijk als je de passeertafel in zijn kantoor ziet. Het meubel heeft een halfronde uitsparing in het midden, waar hij zit als hij met zijn bezoekers spreekt. “Zo zit ik precies in het midden en dichtbij de mensen”, zegt Rosenbaum.

Het kantoor is sinds 2007 gevestigd in een pand aan het Waanderveld, Waanderweg 16 D, een zijstraat van de Nieuw Amsterdamsestraatweg.

“Hier bied ik mijn klanten een goede bereikbaarheid en parkeerruimte,” aldus Rosenbaum.

Zijn notariële diensten bestaan uit het oprichten van BV’s, vermogensbeheer, estateplanning, maken van samenlevingscontracten en testamenten alsmede overdrachten onroerend goed. Bij dit alles stelt hij zich dienstbaar op en heeft hij voor iedere klant persoonlijke aandacht.

Rosenbaum, opgegroeid in de Zuidoosthoek van Drenthe, heeft geen moeite als mensen hem in de taal van deze streek aanspreken en om advies vragen. Zeker in deze tijd is het belangrijk ieder die met vragen zijn kantoor bezoekt, met raad en daad bij te staan, vindt hij. Rosenbaum probeert samen met drie werknemers een kantoor neer te zetten, waar klanten zich meteen op hun gemak kunnen voelen.

Zijn klanten zijn voornamelijk mensen uit deze omgeving. “Ik vind het prettig hen mijn diensten te kunnen aanbieden, soms in hun eigen taal”. Ook werft Rosenbaum klanten via het internet en andere kanalen. Mede door mond-tot-mond reclame heeft hij inmiddels een behoorlijke kring van klanten op weten te bouwen. “Ik denk”, zegt de notaris, “dat een positieve, persoonlijke en vriendelijke benadering van mensen het zal winnen van kille zakelijkheid en botte woorden. Ik benader en behandel mensen, zoals ik ook zelf graag benaderd en behandeld wil worden.”

126 Daarom Emmen

Al 45 jaar een begrip

Doornbos makelaars en adviseurs in Emmen bezit ruim 45 jaar ervaring, als het gaat om bedrijfsvastgoed en retail. Ooit bezat Doornbos senior een textielketen. De antieke kassa waarop Doornbos senior destijds zijn handel afrekende, staat prominent in het stijlvolle kantoor aan de Weerdingerstraat in Emmen. Daar waar ooit de discotheek Skopje was gevestigd.

Doornbos makelaars en adviseurs heeft, als het gaat om bedrijfsvastgoed, een brede expertise opgebouwd. Huur, verhuur, koop en verkoop van winkels, kantoren en industriepanden zijn belangrijke activiteiten binnen dit bedrijf. “Maar daarnaast zijn we ook sterk in taxaties, beleggingen, financieringen en fiscale adviezen”, vult Doornbos aan.

Doornbos is als bedrijfsmakelaar gepokt en gemazeld, in het bijzonder als het gaat om winkelvastgoed. “Wij spreken hun taal”, legt Doornbos uit.

“Aan een half woord hebben we genoeg. We weten wat de winkeliers nodig hebben en dat ze te maken hebben met bijvoorbeeld verschillende seizoenen. We hoeven hiervoor geen ellenlang overleg te voeren. Dit scheelt weer tijd.”

Het familiebedrijf is begonnen in Nieuw-Amsterdam. Ongeveer tien jaar geleden verhuisde het bedrijf naar Emmen. “We hadden meer ruimte nodig voor onze bedrijfsvoering”, aldus Doornbos.

Het werkgebied ligt verspreid in geheel Noordoost Nederland.

Spraakmakende projecten, die door Doornbos in de regio Emmen zijn ontwikkeld en begeleid, zijn de renovatie van het winkelcentrum Emmermeer, de begeleiding van de Boelsflat in Emmen en de Van Goghflat in Nieuw-Amsterdam. Maar ook landelijke winkelketens kloppen bij Doornbos aan voor gedegen advies en bemiddeling. Doornbos: “Een bordje te huur of te koop valt snel te plakken.

Maar wij kijken verder of er meer mogelijkheden zijn voor dat pand. Het is ons streven om met onze marktvisie en ervaring te voldoen aan de verwachtingen van onze opdrachtgevers.”

Daarom Emmen 127

En dat is het topje van de ijsberg In een modern kantoor aan de Waanderweg huist sinds begin 2009 accountant en belastingadvieskantoor Harkink & Partners. Samen met medewerkers Lai Ling, Pia en Marloes zet Joyce Harkink zich dagelijks in voor haar cliënten, die grotendeels bestaan uit ondernemers uit het midden- en kleinbedrijf en vrije beroepsbeoefenaren. ‘Huisdokter voor bedrijven’, omschrijft de accountant en fiscalist haar werk met een kwinkslag.

En dat is het topje van de ijsberg, want Harkink & Partners verleent diensten op diverse kennisgebieden.

Zo is Joyce Harkink zowel accountant als specialist op het gebied van fiscale economie en fiscaal recht. De combinatie komt niet vaak voor, maar was voor haar een logische stap. “Ik vind het plezierig om verstand te hebben van vlakken die elkaar raken. Ik zie vergaarde kennis als een rijkdom die je nooit verlaat,” zegt zij hierover. Ook voor begeleiding van het starten van een onderneming, administratieve dienstverlening, salarisverwerking en financiële planning kunnen cliënten bij het kantoor terecht.

“De drempel om binnen te lopen bij Harkink & Partners is laag”, zegt Harkink, die sinds 1999 haar eigen praktijk heeft. “Onderdeel van het zelfstandig willen werken is dat ik kan doen wat ik wil. Ik kan zaken tot op de bodem uitzoeken zonder beperkingen en me helemaal verdiepen in een cliënt. Mijn deur staat altijd open voor advies en vragen.”

Dat mensen Harkink & Partners graag inhuren blijkt uit de cliëntenstop die het kantoor had tot 2008.

“Vanaf het begin hadden wij nooit gebrek aan werk. Er is zelfs iemand tot drie keer toe aan de deur geweest. Gelukkig is drie keer scheepsrecht, want bij de laatste keer hadden wij een plek vrij voor hem.”

De accountant/fiscalist benadrukt dat zij graag werkt in een persoonlijke sfeer. “Bij het lezen van de stukken wil ik mijn cliënten al in het hoofd hebben. Dat vereist dat ik ze door en door ken. Wij leveren diensten op maat gesneden.”

128 Daarom Emmen

Werken met hart voor het ambacht Werken met hart voor het ambacht, dat is de impuls geweest voor de groei sinds de oprichting in 1962, ontdekken wij als we spreken met Fokke de Jong, die in 1977 in de voetsporen trad van oprichter en vader Piet de Jong. Laatstgenoemde legde in die eerste jaren een stevig fundament, onder meer door het aantrekken van echte vaklieden. Velen van dat eerste uur zijn het bedrijf tot op de dag van vandaag trouw gebleven, zodat gerust gesteld kan worden dat er bij ons ruim 200 jaar ervaring rondloopt. “We vulden elkaar goed aan, mijn vader op vaktechnisch terrein en ik wat meer op commercieel gebied. Tot aan het overlijden van de oprichter in 2006 bleef hij, ook na de feitelijke overname in 1995, mijn steun en toeverlaat,” aldus Fokke.

Naast veiligheid en gezondheid voor de medewerkers en aandacht voor milieuaspecten bleef en blijft kwaliteit hoog in het vaandel staan. Dit blijkt ook wel uit de SEB-erkenning, die het bedrijf als derde (!) in het land, bijna twintig jaar geleden heeft verkregen. Ook stond Piet de Jong als pionier aan de wieg van de landelijke werkgeversorganisatie OBN, waarvan Fokke al jaren voorzitter is van de afdeling Noord. Dit alles onder het motto: “samen staan we sterk”.

Door constante scholing en opleiding ontstond er een kader op vaktechnisch terrein waar we uitstekend op kunnen bouwen, zonder de aandacht voor het ambachtelijke aspect uit het oog te verliezen. Deze mensen dragen op hun beurt de kennis weer over aan een jongere generatie.

Anno nu

Voor de toekomst van het familiebedrijf kan worden gemeld dat Sander de Jong in 2007 goed opgeleid en geschoold de gelederen kwam versterken.

Hij heeft intussen met de verkregen kwalificatie leermeester de continuïteit van de erkenning als leerbedrijf gewaarborgd.

Over continuïteit gesproken, de vierde generatie staat al in de startblokken, vertelt opa Fokke trots, als hij een foto toont van zijn eerste kleinzoon.

“Daarom” waren, zijn en blijven we trouw aan “Emmen” en willen we graag iets terug doen voor de Emmer gemeenschap. Het is ook daarom dat o.a. het handbolwerk E & O op onze steun mag rekenen. Bij die vereniging is dat in de vorm van suben jeugdsponsoring. ...Zoals het begon

Daarom Emmen 129

Grafische dienstverlening tot in 3-D “Wat wij precies doen? Hoe moet je dat in één zin samenvatten? Facility P ( de P die wordt uitgesproken als “pie” staat voor Partner) verzorgt alles wat gedrukt of bedrukt moet worden. Te denken valt aan het laten drukken van bedrijfsformulieren, maar ook aan het bedrukken van (werk-)kleding.

Of het nu gaat om het verzorgen van de huisstijl van een bedrijf of om het ontwikkelen van een direct-mail actie, we doen het allemaal.”

Aan het woord is Richard Heller, eigenaar van Facility P, dat is gevestigd aan de David Livingstonestraat 7 in Emmen. De ondernemer begon in de jaren negentig in de buitendienst bij een internationaal opererend grafisch bedrijf. “Ik had een heleboel opdrachten die niet konden worden ondergebracht in het eigen machinepark. Ik ging op zoek naar alternatieven en kreeg een uitgebreid netwerk van leveranciers.”

Dankzij zijn expertise, kon Heller in 2005 zijn eigen bedrijf starten. De ondernemer werkt samen met vaste partners, allemaal expert op hun eigen vakgebied. “Zo kunnen wij de opdrachten onderbrengen waar ze horen: een envelop bij de enveloppendrukker en een sticker bij een etikettendrukker.

Door mee te liften met de massa kunnen zowel grote als kleine producties voor een scherpe prijs aangeboden worden. En dat is natuurlijk precies wat wij en onze klanten willen.”

Vanaf 1 januari 2010 is Facility P tevens exclusief verkoopagent in Nederland geworden voor Vogt Foliedruk, Europees marktleider op het gebied van 3-D(imensionale) druktechniek.

130 Daarom Emmen

Als het piept of kraakt...

“Piept ’t of kraak ‘t, Autoschade Oranjedorp maakt ‘t! Het klinkt eenvoudig, maar zo is het wel”, zegt Hennie Lingenaar breed lachend. Samen met zijn vrouw Jolanda en het echtpaar Roelof en Petra Habing begon hij op 1 november 1997 het autoschadebedrijf in Emmen.

De mannen waren collega’s in dezelfde branche en wilden allebei voor zichzelf aan de slag. “We hadden allebei het idee dat we het beter konden”, aldus Hennie. Als 8-jarig jongetje was hij al vaak in de schuur van zijn vader te vinden. Een man die ook altijd met auto’s bezig was. Ook Roelof volgde het voorbeeld van zijn vader.

“We zijn met z’n vieren begonnen op een leeg terrein met een schaftkeet als kantoor en toilet. Daar werkten we zeventig tot tachtig uur in de week”, aldus Hennie. De klantenkring bestond in het begin vooral uit mensen voor wie Hennie en Roelof in de vrije tijd al auto’s opknapten. Door mond-tot-mond-reclame groeide het bedrijf.

Autoschade Oranjedorp is inmiddels een begrip in Emmen en omstreken. Vanaf 2001 is het bedrijf gevestigd aan de Roald Amundsenstraat op het Emmer industrieterrein en heeft het een oppervlakte van bijna 2000 m2. Er werken 15 medewerkers.

Het bedrijf is gespecialiseerd in alle soorten schadeherstel, van particuliere voertuigen tot (kleine) bedrijfswagens. Als een klant een auto brengt, staat er altijd vervangend vervoer klaar. Zijn eigen auto krijgt hij na het schadeherstelwerk gewassen mee terug.

Jolanda en Petra herstellen geen schade; Petra houdt zich bezig met de financiële administratie en Jolanda vult de schaderapporten in en onderhoudt het contact met verzekeraars. Autoschade Oranjedorp werkt samen met alle verzekeringsmaatschappijen. Daardoor kan de financiële afhandeling van de schade snel geregeld zijn. Door de nieuwe, hypermoderne spuitcabine gaat ook het herstellen van lakschade aan voertuigen extra snel. Kortom: Autoschade Oranjedorp heeft kwaliteit hoog in het vaandel staan.

Daarom Emmen 131

Bereikbaarheid van Emmen Emmen is prima bereikbaar per auto, trein en bus.

Met alle grote steden in de omgeving zijn snelle busverbindingen en per sneltrein sta je vanuit Zwolle binnen het uur op station Emmen. Files zijn in Emmen een zeldzaam verschijnsel. Zelfs in de spits komen verkeersopstoppingen in principe niet voor. Vanuit het westen rijd je via de A37 vierbaans naar Emmen.

Vanuit het noorden is er de N34 die via Borger en Gieten naar Groningen leidt. Ter Apel en Stadskanaal liggen dankzij de N391 op hooguit een half uur rijden. De Frieslandroute, ofwel de weg Emmen-Drachten, heeft prima aansluiting op de A28 zodat een reis naar de Drentse hoofdstad Assen niet veel langer dan 30 minuten kost. Met de bus naar de Duitse buurgemeente Meppen is ook mogelijk. Veel reizigers stappen daar op de trein om sneller in, bijvoorbeeld, Berlijn te zijn dan met de Nederlandse treinverbinding.

A37 Deze snelweg is nog geen 5 jaar oud, maar is al uitgegroeid tot een van de drukste vrachtroutes van ons land. Het is de snelste verbinding vanuit de Randstad naar het voormalige Oostblok of ScandinaviĂŤ. In tegenstelling tot de alternatieve route via Twente is de Drentse snelweg filevrij. In Duitsland sluit de A37 aan op de A31. Deze Autobahn gaat in het zuiden richting Ruhrgebied en in het noorden naar Emden, Bremen en Hamburg. Voor Nederlanders is deze autosnelweg een ideaal alternatief voor de Nederlandse wegen naar bijvoorbeeld Limburg. De weg is vrijwel filevrij en op een groot deel bestaat geen maximumsnelheid. Bovendien sla je belangrijke Nederlandse knelpunten als Zwolle en Arnhem over.

N34 Via deze route bereik je vanuit Emmen ondermeer Groningen. Ondanks het feit dat dit de belangrijkReuze giraf als toeganspoort naar Emmen

132 Daarom Emmen

Station Emmen

N34

ste verkeersader tussen de twee grootste steden van Noord-Nederland vormt, is dit geen vierbaansweg.

Dit geldt ook voor de oostelijke route, richting Coevorden en Hardenberg. Het Noordelijke deel is trouwens enkele jaren geleden grondig gerenoveerd. Zo zijn er bij Borger en Gieten ongelijkvloerse kruispunten gekomen. De veiligheid, maar ook de doorstroming, is hierdoor behoorlijk verbeterd. Het is een van de drukste wegen van Drenthe.

lijn 327. De eerste twee rijden naar Groningen. Lijn 300 stopt tussen Emmen en Groningen ook aan de N34 bij Borger, Gieten en Gasselte. De reistijd tussen beide stations bedraagt iets meer dan een uur. De 305 rijdt stopt alleen bij Borger. Met deze bus staat de reiziger vanuit Emmen binnen het uur bij het centraal station Groningen. Tussen Emmen en Hoogeveen rijdt lijn 327. Deze intercitybus rijdt in ongeveer 50 minuten de afstand tussen beide stations. Naast de snelbussen pendelen er ‘gewone’ bussen tussen Emmen en Assen en Emmen en Stadskanaal. Vanzelfsprekend zijn er ook goede verbindingen met de dorpen en wijken in de gemeente zelf. Vier keer per dag vertrekt de bus naar het Duitse Meppen. In een half uur staat de bus op het station aldaar. De verbinding heeft goede aansluitingen met de treindiensten in Meppen en in Emmen met de trein naar Zwolle en de Q-liner naar Groningen.

Treinverbinding Tussen Zwolle en Emmen rijden snel- en stoptreinen. De sneltrein, die elk uur vertrekt, stopt alleen in de grotere plaatsen op de route. Dit zijn onder meer Coevorden en Hardenberg. De reistijd bedraagt ongeveer 50 minuten. De stoptrein doet vrijwel alle dorpen en kernen op de route aan. In Mariënberg kan overgestapt worden op de trein naar Almelo. De komende jaren gaat er veel veranderen op het traject Emmen-Zwolle. De provincie Drenthe heeft de spoorlijn overgenomen en zoekt een nieuwe vervoerder.

Ook wordt er fors geïnvesteerd in verbeteringen, zodat er meer treinen sneller kunnen rijden. Niet minder belangrijk is dat Emmen vlugger bereikbaar wordt door het gereedkomen van de Hanzelijn in 2012. Vanaf dat moment rijden treinen via Lelystad naar Amsterdam en is reizen via Amersfoort overbodig. De nieuwe route moet een forse tijdwinst opleveren.

Q-liner en gewone bussen Vanuit Emmen rijden drie zogeheten Q-liners ofwel snelbussen. Het gaat om de lijnen 300 en 305 en

Daarom Emmen 133

“Zorgen dat alles blijft draaien” Hij begon op zijn zeventiende als wikkelaar bij Beenen Elektrotechniek in Emmen. “Ik wilde niet leren en stopte met de HAVO. Werken, dat paste veel beter bij mij.” Na jaren ervaring opgedaan te hebben, werd hij in 1989 benoemd tot bedrijfsleider.

Maar Hendrikus Velzing wilde meer. “Ik had in die tijd het gevoel dat de groei van het bedrijf werd geremd door de aanwezigheid van aandeelhouders.

Daardoor kon er niet worden geïnvesteerd in onze groei. Het was tijd om het anders te doen.”

In 2004 werd het bedrijf Elektro Motoren Emmen opgericht. Met Velzing als directeur. “We onderhouden elektromotoren van allerlei verschillende

134 Daarom Emmen

vermogens. Maar ook wikkelen en reviseren van motoren, pompen, ventilatoren en motorreductoren, montage en demontage op locatie en uitlijnen van motoren behoren tot onze werkzaamheden”, vertelt de ondernemer. “Met andere woorden: Wij zorgen ervoor dat alles blijft draaien. Er zit namelijk bijna overal een elektromotor op. Denk maar aan liften, rioolpompen, transportbanden en bijvoorbeeld schepen.”

Het Emmer bedrijf heeft een uitgebreid klantenbestand. “We werken voor gemeenten en NAM-locaties, maar onderhouden bijvoorbeeld ook de attracties in Attractiepark Slagharen. We zorgen dus ook voor plezier”, vertelt hij lachend. Bij Elektro Motoren Emmen werken achttien mensen. “Het bijzondere aan dit bedrijf is dat we 24 uur per dag klaar staan voor onze klanten. Dat is zeker belangrijk bij storingen. Snelheid en kwaliteit, daar draait het bij ons om.”

Volgens Velzing is het bedrijf in het vakgebied het grootste van Noord-Nederland. Maar dat is voor de ondernemer niet genoeg. “Het kan altijd meer en beter.” Daarom zet hij een tweede bedrijf op in de haven van Delfzijl. “Daar is een groeiende behoefte aan onderhoud van motoren van vijf ton. We beginnen met vier mensen, maar ik verwacht snel te kunnen groeien. Ik ben er namelijk van overtuigd dat Elektro Motoren Emmen daar veel kan betekenen.”

Milieuvriendelijk autorijden De eerste biodieselfabriek van Nederland staat in Emmen. In 2005 opgezet door een stel Drentse durfals, zoals Minister Cramer van milieu vorig jaar tijdens een werkbezoek stelde. Biodiesel is nog maar een jaar of zes verkrijgbaar maar neemt duidelijk een grote vlucht. Dat merken ze bij Sunoil Biodiesel ook. Bij de fabriek werken ‘maar’ 13 mensen, desondanks wordt er jaarlijks 80 miljoen liter biobrandstof geproduceerd.

Dat staat ongeveer gelijk aan het verbruik van 60.000 dieselauto’s per jaar.

In tegenstelling tot de traditionele diesel is de biologische soort niet giftig en zwavelvrij, vandaar dus het milieuvoordeel. Heel concreet bereik je een CO2 reductie van ongeveer 85%. Veel dieselrijders gebruiken uit Emmen afkomstige brandstof. Wettelijk is namelijk bepaald dat een percentage van de oude ‘diesel’ aangevuld moet worden met de bio-variant. Sunoil gebruikt trouwens geen palmolie of maïs als grondstof. Het bedrijf gebruikt vloeibaar frituurvet, letterlijk afkomstig van de snackbar op de hoek. “Frituurvet is gewoon plantaardige of dierlijke olie. Het grote voordeel ervan is dat er geen voedselgewassen als maïs meer nodig zijn. “Zie het als de tweede generatie biobrandstoffen,” aldus Wilfred Hadders, directeur van Sunoil.

De Emmenaren zijn bepaald geen kleine speler in Nederland. Het bedrijf is goed voor 1/3 van alle in ons land gebruikte biodiesel. Ook bij onze Oosterburen is de Emmer biodieselfabriek een actieve factor .

De kans dat Nederland snel massaal overschakelt op milieuvriendelijke diesel is trouwens klein. De accijns is hoger, vandaar dat een liter ongeveer 20 cent duurder is dan gewone diesel.

Biodiesel is een jong product en daarom nog volop in ontwikkeling. Productie kost daarom ook iets meer dan bij de traditionele brandstoffen. Hadders verwacht desondanks een zonnige toekomst voor zijn bedrijf. “We dragen door een patatje te eten een steentje bij aan een beter milieu, wat wil een mens nog meer? ” lacht de Emmer ondernemer.

Daarom Emmen 135

Met de paplepel ingegoten...

“Het omgaan met verf is hem met de paplepel ingegoten”, zegt Simon van der Weerd van Van der Weerd Verfgroothandel in Emmen. Samen met zijn vader Jos staat hij aan het roer van het bedrijf, dat ook een vestiging in Groningen heeft.

Er is niets op verfgebied dat Van der Weerd niet verkoopt. Ook gereedschap en behang behoren tot het assortiment. De klantenkring is al even divers.

Die loopt uiteen van woningbouwcorporaties en schildersbedrijven tot autoschadebedrijven.

Overal in Drenthe en Groningen zijn panden te zien, die geschilderd zijn met verf van Van der Weerd. “Ook voor de mooiste en opvallendste panden in het centrum van Emmen hebben wij de ma-

136 Daarom Emmen

terialen geleverd: het vooraanzicht van de dierentuin, de Grote Kerk en het kantongerecht”, zegt Jos. In 1970 richtte hij het bedrijf op, op 19-jarige leeftijd. Aanvankelijk verkocht hij alleen autolak, maar al snel werd de zaak uitgebreid. Simon groeide op in de groothandel. “Ik leerde er zelfs fietsen”, lacht hij. Dat hij in de zaak kwam werken, was dan ook geen verrassing. Jos verkiest inmiddels steeds vaker een rol op de achtergrond.

Sinds 1999 is Van der Weerd gevestigd aan de Kapitein Nemostraat. Met een magazijn van 1800 m2 is er aan ruimte geen gebrek. “We organiseren hier regelmatig informatiebijeenkomsten en demonstratieavonden. De klant kan een nieuw product dan zelf proberen. Hij moet er tenslotte ook mee werken”, zegt Simon. Van der Weerd volgt de ontwikkelingen op de verfmarkt op de voet. Jos: “Wij verkopen uitsluitend kwaliteitsproducten.”

Snel en correct een bestelling leveren, is minstens zo belangrijk, weet hij. “Wij zijn flexibel en doen wat we beloven. Klinkt logisch inderdaad, maar bij veel bedrijven werkt het niet zo. Als wíj een klant beloven dat hij om vier uur zijn bestelling krijgt, heeft hij het ook om vier uur.”

Nieuwe start op nieuwe locatie Sinds veertig jaar is auto- en bergingsbedrijf De Jong een begrip in Emmen. In januari 2006 werd dit bedrijf overgenomen door het echtpaar Peter en Johanna Koolen. Met stille trom, nadat de vorige eigenaar plotseling was overleden. “Ik was toen twintig jaar in dienst bij De Jong. In goed overleg met alle partijen heb ik het roer overgenomen. Zonder feestelijkheden”, legt Koolen uit.

Vier jaar later vindt het echtpaar Koolen het tijd worden voor een nieuwe start. Een nieuw bedrijf op een nieuwe locatie. In januari 2010 gaat de schop de grond in voor een nieuw pand in de Jacob Le Mairestraat aan de Rondweg in Emmen. “Deze locatie waar wij nu zitten, is gevestigd in een woonwijk. Geen optimale situatie. We zijn uit het jasje gegroeid”, schetst Koolen.

De nieuwe locatie biedt het garage- en bergingsbedrijf niet alleen meer ruimte, maar is ook beter bereikbaar. Dit is volgens Koolen van belang voor een bedrijf dat een 24-uur service levert. Het garagebedrijf wordt volgens de nieuwe normen ingericht. Het staat al jaren bekend om de goede service en dienstverlening. “We hebben veel klanten van het eerste uur. Dit bedrijf blijft een vertrouwd adres, daar verandert niets aan”, geeft Koolen aan. De nieuwe werkplaats beschikt over uitstekende apparatuur voor alle onderhoudswerkzaamheden aan alle merken (bedrijfs) auto’s.

Vooral de bergingsactiviteiten zijn enorm toegenomen. “Wij hebben een 24-uur dienstverlening voor pechhulp en bergingswerkzaamheden”, gaat Koolen verder. In het nieuwe pand aan de Jacob Le Mairestraat is voldoende ruimte voor de bergingswagens.

Het bedrijf bezit inmiddels vier bergingswagens en twee pechhulpauto’s. Koolen streeft naar verbeteringen van alle facetten op het bergingsvak.

Dit is mogelijk op de nieuwe locatie aan de Rondweg in Emmen. Het bergingsbedrijf van Koolen is aangesloten bij alle alarmcentrales, maar ook de ANWB wegenwacht en justitie zijn opdrachtgevers van Koolen. De moderne gecertificeerde bergingswagens staan volledig uitgerust klaar en kunnen vanaf de nieuwe locatie nog sneller op weg naar alle schadegevallen.

Daarom Emmen 137

Motorsport op internationaal niveau Motorsport vereniging (MSV) Motodrome is meer dan een motorsportclub. MSV Motordrome Emmen heeft de motorsport in Noord-Nederland opnieuw op de kaart gezet.

Op haar unieke locatie, het geluidsportcentrum ‘De Pottendijk’ organiseert de Emmer motorclub tal van evenementen. De afgelopen jaren heeft de club fors geïnvesteerd en daarmee de motorsportaccommodatie ‘De Pottendijk’ voor Nederland tot een unieke locatie gemaakt. “Met volledige vergunningen. Dagelijks mag er worden gereden”, zegt vicevoorzitter Gezinus de Lange niet zonder trots.

Open Nederlandse kampioenschappen

De vereniging telt inmiddels zo’n driehonderd leden. Sinds een jaar of dertig wordt op het terrein in Emmer-Compascuum de motorsport bedreven, als amateurclub. Mede door tijdsinvesteringen en het gebruiken van zijn connecties heeft voorzitter Gerard Cramer deze sportvereniging naar een hoger niveau getild. “Cramer wist de internationale wedstrijden naar het Noorden te halen”, aldus De Lange. In september 2009 werden de eerste Open Nederlandse Kampioenschappen gereden. Motodrôme Emmen is in Nederland één van de zes clubs waar dergelijke professionele wedstrijden mogen worden gereden. Op het terrein wordt naast de motorcross ook speedway en stockcar racing gereden.

De accommodatie is van professioneel niveau; een clubgebouw met een bar, restaurant, douches en toiletten. Een compleet verhard buitenterrein voorzien van 220 volt aansluitingen voor campers, overnachtingen zijn mogelijk. De verbouwing heeft ongeveer één miljoen euro gekost. MSV Motodrôme Emmen is trots dat de internationale motorcross op hun terrein grote internationale wedstrijden rijdt. Niet alleen belangrijk voor de uitstraling van de club, maar ook voor de gemeente Emmen en de regio. “Zelfs Noord Nederland wordt hiermee op de kaart gezet.”

Geluidsportcentrum Pottendijk

138 Daarom Emmen

“Wij denken met u mee” Eigenlijk is de telefoon beantwoorden bij Remerij aandrijftechniek bij wijze van spreken één van de eentonigste beroepen die er bestaat. Welke vraag de klant ook stelt. Het antwoord is altijd hetzelfde, namelijk, ja! Het maakt niet uit hoe groot, bijzonder of spoedeisend de opdracht of bestelling is. Het bedrijf uit Emmen vindt de gevraagde machineonderdelen. Al moeten ze midden in de nacht een leverancier in China uit zijn of haar bed bellen. De handelsonderneming, met een historie van 35 jaar in Emmen, heeft flexibiliteit duidelijk hoog in het vaandel staan. Hoe ingewikkelder of lastiger de klus hoe groter de uitdaging voor Remerij, geleid door Wim Nieborg en Jan Engbersen. De machines staan hoe dan ook niet langer stil dan strikt noodzakelijk. Juist het afbreken van dat ene schroefje kan een machine volledig tot stilstand brengen en een spoedopdracht in het water doen vallen. In noodgevallen biedt Remerij dus snel en doeltreffend uitkomst maar beter is om het niet zover te laten komen.

ook op voor Remerij. Het bedrijf doet namelijk veel meer dan onderdelen verkopen. Het denkt mee met het totale technische bedrijfsproces. Daarmee onderscheidt het bedrijf zich nadrukkelijk van de concurrent.

Ook het magazijnbeheer kan met een gerust hart aan hen worden overgelaten. “Wij zorgen dat het magazijn altijd up to date is en is ingericht volgens de wensen van klant”, legt Wim Nieborg uit. De klant kan zich hierdoor concentreren op de hoofdtaak, namelijk de productie. Steeds meer bedrijven kiezen tegenwoordig voor het gemak van deze service.

Als het productieproces effectief verloopt en de machines in topconditie zijn is de kans op problemen een stuk minder. Ook hier bieden Nieborg en zijn mensen uitkomst. Zij adviseren over slijtagebestendige productietechnieken en onderdelen. De oude reclameslagzin van de bank die met u meedenkt, gaat

Daarom Emmen 139

Industriegemeente Emmen is de grootste industriegemeente van Noord-Nederland. De stad telt bijna 1300 ha aan moderne bedrijventerreinen waar ruim 5.500 ondernemingen gevestigd zijn. Er werken ruim 45.000 mensen. Het bedrijventerrein Bargermeer is het grootste bedrijventerrein van Emmen. Vooral de grotere bedrijven hebben zich hier gevestigd.

Het is 650 ha groot en dateert uit de jaren vijftig.

Gemeente en ondernemers hebben de afgelopen jaren de krachten gebundeld om het terrein te moderniseren. Ook op het gebied van energie, kennisuitwisseling en beveiliging werken de bedrijven nauw samen. De laatste jaren is vooral het bedrijvenpark A37 in trek. Het bedrijventerrein ligt op een steenworp afstand van de autosnelweg.

Gasontzwaveling NAM

140 Daarom Emmen

Oliewinning Niet alleen in de kern Emmen is industrie aanwezig. In Schoonebeek begint de NAM met de hervatting van oliewinning. Dit is ook een economische impuls voor het bedrijfsleven in Schoonebeek en de rest van Emmen. In plaats van de bekende jaknikkers wordt de olie nu door middel van stoom uit de bodem gehaald. Hiervoor wordt ultrapuur water gebruikt. Dat is water waar vrijwel alle afvalstoffen uit verwijderd zijn. Hiervoor is speciaal een nieuwe fabriek gebouwd, een investering waarmee ruim 43 miljoen euro gemoeid is. Het bedrijventerrein De Tweeling in Nieuw-Amsterdam/Veenoord wordt de komende jaren uitgebreid. Dit geldt ook voor de Pollux in Klazienaveen en het bedrijventerrein in Emmer-Compascuum.

Het Schoonebeker bedrijventerrein De Vierslagen is beter bereikbaar geworden door de aanleg van een weg tussen het terrein en de A37. De provincie heeft Emmen samen met de andere grote steden in het noorden aangewezen als economische kernzone. Belangrijke investeringen worden geconcentreerd in deze gebieden. Bovendien worden bedrijven gestimuleerd zich in ĂŠĂŠn van deze kernen te vestigen.

Industriegemeente Emmen is pas na de Tweede Wereldoorlog een industriegemeente geworden. Tot die tijd was het dorp vooral gericht op de vervening. Toen na de oorlog veen plaatsmaakte voor steenkool en gas kwamen de veenarbeiders zonder werk te zitten. Direct na de oorlog maakte vooral Burgemeester Gaarlandt werk van dit probleem en hij gebruikte zijn contacten in Den Haag om werkgelegenheid naar Emmen te krij-

Emmtec Business Park

gen. Mede daardoor kwam Emmen in beeld bij de Algemene Kunstzijde Unie, ofwel de AKU. Het bedrijf wilde nylons gaan produceren en zag in Emmen mogelijkheden. Ruimte was er genoeg en ook personeel was eenvoudig te vinden. In 1951 was de fabriek productiegereed en de eerste grootschalige industrie in Emmen was een feit. Het succes van de AKU kreeg navolging en multinationals als AKZO, DRAKA en Honeywell kwamen ook naar Emmen.

Een belangrijk deel van de beroepsbevolking werkte in de industrie. Het was meestal laag opgeleid productiewerk. Tot begin jaren tachtig vormde dit geen probleem, maar toen het economische tij keerde werden veel van deze productiemedewerkers werkloos. De multinationals, die van Emmen een industriestad maakten, moesten namelijk fors bezuinigen en bij gebrek aan opleiding was het vinden van ander werk voor veel mensen erg moeilijk. Voor de gemeente Emmen reden om te investeren in andere sectoren. Denk hierbij aan de dienstensector, de glastuinbouw, transport en sport en vrijetijdsbesteding, zoals fitnesscentra. Het nieuwe businesspark Meerdijk is erg geschikt voor bedrijven in de diensten en vrijetijdsbesteding.

sector kan, dankzij de A37 en de Duitse A31, belangrijk worden. Verder verwacht Emmen veel van het nieuwe dierenpark dat een plek krijgt op de Emmer Es. Het nieuwe park, inclusief theater vergt een investering van ruim 400 miljoen euro. Bij deze megaklus worden de Emmer industrie en het bedrijfsleven volop betrokken. Het project moet een belangrijke stimulans voor de werkgelegenheid worden. De komende jaren wil Emmen ook inzetten op scholing. Werkgevers zoeken tegenwoordig veelal MBO of HBO-geschoold personeel, terwijl veel van de werkzoekenden in Emmen een lagere opleiding heeft. Veel jongeren met een HBO opleiding vertrekken na hun studie immers uit Emmen.

Transport Ook de start van kleine lokale bedrijven wordt nadrukkelijk gestimuleerd. Achterliggende gedachte is dat een eenmansbedrijf in een aantal jaren doorgroeit en nieuwe banen creĂŤert. Bovendien is de sociale binding van dit soort ondernemers met Emmen veel groter dan die van multinationals. Ook de transport-

De Draka

Daarom Emmen 141

Ruim honderd jaar een begrip Toen Willem Harwig begin vorige eeuw met zijn koperslagerij aan de weg timmerde, besefte de ondernemer vast niet dat het bedrijf onder dezelfde naam in 2010 nog steeds zou bestaan. Het koperslaan is vervangen door moderne installatietechniek, de basis van het bedrijf is nog dezelfde.

Directeur Bernard Nederhoed van Harwig Installatiegroep: “Ons motto is ´Uw installatie in goede handen’. Dat was honderd jaar geleden zo en daar staan we nog steeds pal voor.”

Geboren en getogen Emmenaren kennen de naam Harwig trouwens ook nog wel van het gelijknamige reisbureau aan de Hoofdstraat en de elektroni-

142 Daarom Emmen

cawinkel die tot begin jaren negentig aan de Wilheminastraat was gevestigd. De Harwigs waren duidelijk een ondernemende familie. Tegenwoordig is de koperslager van weleer uitgegroeid tot een gezond bedrijf met ongeveer tweehonderd werknemers.

Harwig installatiegroep is tegenwoordig één van de grootste totaalinstallateurs in Noord Nederland met vestigingen in Emmen en Groningen, maar is ook buiten deze regio actief met een vestiging in Almere.

Het bedrijf is verantwoordelijk voor het ontwerpen, uitvoeren en onderhouden van elektrotechnische en werktuigbouwkundige installaties. Harwig regelt de elektriciteit, zorgt voor een comfortabel klimaat, maakt optimale communicatie mogelijk volgens de laatste technologieën, bedenkt slimme duurzame energieoplossingen en houdt ongewenste bezoekers buiten door de aanleg van inbraakbeveiliging.

Zelfs cameratoezicht en brandmeldinstallaties kunnen door het bedrijf geregeld worden. Ook sprinklerinstallaties of moderne gasblussystemen worden door de Emmenaren geïnstalleerd. Deze laatste manier van blussen heeft volgens Nederhoed een goede toekomst. “Bij een brand wordt er een voor mensen onschadelijk gas in een ruimte geblazen dat zich op basis van hitte hecht aan zuurstof. ”Nieuw is dat het voor het milieu volstrekt ongevaarlijk is. Het vuur is daarentegen wel binnen enkele seconden gedoofd en dat zonder de waterschade van een sprinklerinstallatie,” aldus de directeur.

Een brandmeld- of blussysteem is van levensbelang voor bedrijven. Cijfers wijzen uit dat 43 procent van de ondernemingen failliet gaat na een brand. Harwig heeft het alleenrecht voor dit product in Nederland.

“In Groot-Brittannië is het al een succes, vooral in computerruimtes en machinekamers, plekken waar snel brand uitbreekt dus. Wij willen een consumentenversie op de markt brengen,” legt de ondernemer uit.

Deze ‘Firebuddy’ moet als het aan hem ligt een plek krijgen in elke Nederlandse meterkast. “Hier ontstaan namelijk de meeste branden en die kunnen dankzij de Firebuddy straks zonder schade in de kiem gesmoord worden.” Harwig installatiegroep richt zich duidelijk niet alleen op bedrijven en instellingen “Wij zijn van alle markten thuis en onze mensen installeren net zo lief een nieuwe HR-ketel bij een particulier thuis, als dat ze voor een grote klant aan de slag moeten,” aldus Nederhoed.

“We zijn geen uitvinders op het technische vlak, maar we zijn wel goed in het bedenken van concepten op basis van de technieken die zijn ontwikkeld. Harwig Installatiegroep is daarom erg alert op ontwikkelingen met betrekking tot het energieverbruik. Traditionele energie wordt steeds duurder en de markt vraagt om duurzame oplossingen. Harwig heeft al diverse projecten opgeleverd waarbij aardwarmte, zonne-energie en energiezuinige producten, zoals LED-verlichting, een belangrijke rol hebben gespeeld.

“We willen dichtbij onze klanten zitten, zodat we snel ter plaatse kunnen zijn. Dat zijn we onze afnemers verplicht. Die kopen een servicepakket of product en willen geen uren wachten op een monteur of installateur.”

Het bedrijf verzorgt trouwens ook alle elektra voor Plopsaland Coevorden. “Dankzij ons kan Mega Volta de strijd aan met Mega Mindy,” grapt Nederhoed, die trouwens met plezier terugdenkt aan het tekenen van de contracten voor deze klus. Wie denkt dat dergelijke belangrijke deals in sjiek ingerichte kamers worden gesloten, heeft het mis. “We tekenden het contract in de kleedkamers van Plopsaland Hasselt. Heel primitief op een simpel krukje. Het was volgens mij trouwens de kleedkamer van Mega Mindy. Nee, we hebben niet gewacht om haar een handtekening te vragen. We waren blij genoeg met de handtekening die we van de directie hadden, haha.”

Daarom Emmen 143

Voor en door Emmenaren “Het oude zwembad aan de Angesloërdijk met zijn schuifdak.” Jan Brands directeur van het gelijknamige bouwbedrijf hoeft niet lang na te denken als hem gevraagd wordt naar een bijzonder project in de geschiedenis van het bedrijf. Dat hij zelf niet betrokken was bij het begin jaren zestig gebouwde zwembad, doet voor de eigenaar van het familiebedrijf niet ter zake. “Mijn vader bouwde een zwembad, waarvan het dak bij mooi weer open kon. Dat was uniek in Nederland en zelfs bijzonder in Europa,” kijkt Brands terug. Het zwembad is, samen met de bouw van vrijwel alle Emmer woonwijken, één van de Emmer projecten waar de ondernemer met plezier aan terugdenkt. Het

144 Daarom Emmen

bedrijf is namelijk nauw betrokken bij de verandering waardoor Emmen vanaf de jaren vijftig langzaam uitgroeide van een rustig boerendorp tot een stad. Voor wie het pand van de Brands Bouwgroep aan de Nautilusstraat betreedt, wordt dat trouwens al gauw duidelijk. Aan de muur hangt namelijk een beeldje van oprichter Brands. De Emmenaar, die in 1968 overleed, richtte het bedrijf op in 1939, samen met zijn broer. Het tweemans timmerbedrijfje is inmiddels uitgegroeid tot een firma met ruim 250 vakmensen in dienst met vestingen in Groningen en Emmen.

Trots toont de 62-jarige Brands het kleine ‘museum’ over zijn vader. Een wandvullende zwart-witfoto met daarop de examenklas van de oude, toen nog jonge, Brands, siert de muur. In een vitrine liggen getuigschriften, timmergerei en rapporten van de Emmer ambachtschool. Een sober, maar stijlvol eerbetoon aan de grondlegger die het bedrijf ruim zeventig jaar geleden startte. “Ik heb een verantwoordelijkheid voor 250 mensen en hun families. Ik ken mijn mensen en doe mijn best voor ze en zij voor mij,” stelt hij.

Erg trots is Brands op de trouw van zijn personeel. “We hebben bijna elke week wel een jubilaris. We vieren het pas vanaf 25 jaar, want met 12,5 jaar dienst kom je er hier bij wijze van spreken net kijken,” lacht hij.

Na de oorlog werkte het bedrijf intensief mee aan de bouw van de Emmer woonwijken. Van Emmermeer tot de Rietlanden, een wijk zonder woning van Brands bestond tot een aantal jaren terug niet in de groot-

ste gemeente van Drenthe. De ondernemer: “Wij hebben zeker 30 procent van de woningen in Emmen gebouwd, evenals veel van de flats in Emmermeer.”

Brands zit duidelijk op zijn praatstoel, want met glimmende ogen vertelt hij over de ontwikkeling van Emmerhout, waar het woonerf zijn primeur beleefde, of over de platte daken van Angelslo. “Ik ben een chauvinistische Emmenaar, trots op het bijzondere karakter van deze stad van dorpen en ik steek dat niet onder stoelen of banken.”

Was Emmen vroeger het brandpunt van de bouwactiviteiten, tegenwoordig is het bedrijf in heel het noorden actief. Bij de Groningse vestiging werken ongeveer tachtig mensen en Zwolle staat als volgende op de lijst. “Op die manier hebben we het noorden en het oosten goed afgedekt. Je moet de regionale markt goed kennen en dat kan het beste met mensen die daar wonen en werken.” Brands is ook groot in het kleine werk. De 110 mensen van de onderhoudsafdeling staan met hun 85 servicebussen klaar voor kleine opdrachten. “Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd,” stelt Brands.

Ook een afdeling winkeltechniek ontbreekt niet. Het Emmer bouwbedrijf doet daardoor al jaren zaken met ondermeer Albert Heijn, Jumbo en Bakker Bart. Aangezien Jan Brands niet echt dol is op vissen, is

hij niet van plan snel met pensioen te gaan. Voor het voortbestaan van het familiebedrijf maakt dat echter geen verschil. “Twee van mijn kinderen ‘zitten’ in de zaak, dus dat zit wel goed.”

Daarom Emmen 145

Hoogwaardige technologie

kende Twaron garen geproduceerd. In de Pulp- en Nabewerkingsfabriek produceert men pulp en wordt het garen nabewerkt volgens wensen van de klant. Zo wordt het garen bijvoorbeeld getwijnd of in stukjes gesneden.

Als je over Emmen spreekt, kun je niet om één van de grootste werkgevers van de stad van dorpen heen. Teijin Aramid, gevestigd op het Emmtec Industry & Business Park, vervaardigt hoogwaardige aramidevezels, met zo’n 700 medewerkers in Emmen. Het is de grootste vestiging van Teijin Aramid en tevens de grootste aramidefabriek ter wereld.

Aramide kent allerlei toepassingen, zoals in auto’s (banden, slangen, riemen), in de lucht- en ruimtevaart, de civiele techniek, de bouw, vrijetijdsartikelen (bijvoorbeeld boten en zeilen), beschermende kleding (kogel-, brand- en steekwerende kleding), glasvezelkabels, frictie- en afdichtingsmaterialen en nog veel meer.

Twaron vezels worden onder andere toegepast vanwege hun stevigheid (5 maal sterker dan staal bij gelijk gewicht!), licht gewicht, duurzaamheid en hittebestendigheid.

Teijin Aramid heeft daarnaast nog productielocaties in Delfzijl en Arnhem en het hoofdkantoor en research center vinden we ook in Arnhem. Over de hele wereld heeft het bedrijf verkoopkantoren.

Teijin Aramid is de afgelopen jaren hard gegroeid, in tegenstelling tot veel andere industriële bedrijven in de omgeving.

In Emmen staan twee fabrieken van Teijin Aramid, waarin gewerkt wordt in een technologisch hoogwaardige omgeving. In de Spinnerij wordt het be-

146 Daarom Emmen

Teijin Aramid is onderdeel van het Japanse Teijin Ltd, een mondiaal technologiebedrijf. Beide hebben duurzaam ondernemen, ofwel ‘Corporate Social Responsability’ hoog in het vaandel. Een voorbeeld hiervan is de betrokkenheid bij de directe omgeving. Teijin Aramid is temidden van woonwijken en bedrijventerreinen in Emmen gevestigd. Het bedrijf doet er dan ook alles aan om zo veilig mogelijk te werken en zo min mogelijk overlast te veroorzaken.

Om de omgeving te informeren over de activiteiten van Teijin Aramid worden er bijvoorbeeld open dagen voor omwonenden georganiseerd en excursies voor studenten en scholieren.

Een ondernemende familie Barend van Nie richtte in de jaren zestig in Schoonoord de gereedschappenhandel Dregema op. Dregema; een afkorting van Drentse Gereedschappen en Machines. Sindsdien is Dregema een begrip in Emmen en omstreken. In 1970 verhuisde de zaak naar het winkelcentrum De Weiert in Emmen en traden de twee zonen van Van Nie in het bedrijf. Naast gereedschappen richtte de onderneming zich op automaterialen en -accessoires. Tegenwoordig is Dregema, de totaalspecialist op autogebied, gevestigd aan de Nijbracht in Emmen.

In 1974 hadden de broers Van Nie een servicestation in Angelslo in Emmen. “We waren de eersten in Emmen die de uitlaten gratis monteerden. Nu is dit normaal, toen was dat uniek,” blikt Dolf van Nie terug.

De broers lieten hiermee zien vooruitstrevende ondernemers te zijn. Dregema houdt zijn naam hoog en dat weten de klanten. “We hebben klanten die al ruim dertig jaar klant bij ons zijn. Dat zegt voldoende,” klinkt Van Nie tevreden.

Naast Dregema stortte Dolf van Nie zich op vastgoed. Hij startte een nieuwe onderneming aan de Weerdingerstraat in Emmen. Samen met zijn drie zonen houdt de onderneming zich bezig met vastgoed en projectontwikkeling. “We beleggen in commercieel onroerend goed als winkels en bedrijfspanden. En we houden ons bezig met de herontwikkeling van onroerend goed. Naast vastgoed, dat de kern is van het bedrijf, participeren wij ook in bedrijfsdeelnemingen in andere branches. Deze verscheidenheid maakt het ondernemen nog leuker,” laat Van Nie weten.

Stap voor stap groeien, is het devies van Van Nie. Over de derde generatie binnen de onderneming zegt Van Nie: “zij zijn enthousiast en ondernemend. Ik breng mijn vakkennis en ervaring in. We vullen elkaar op alle vlakken goed aan. Dat is de kracht van het familiebedrijf”.

Daarom Emmen 147

Specialist in boren en zagen Dertig jaar geleden begon Gerrit Gankema als aannemer in de woningbouw. Door de slechte jaren in de bouw specialiseerde Gankema zich echter, in de loop der tijd, in betonboren en zagen en inmiddels is Gankema Betonboringen een begrip in Emmen en daarbuiten.

Algret Bosma nam in 2008 het bedrijf over. Bosma nam twintig jaar ervaring uit het vak met zich mee en voorziet samen met zijn tien werknemers de noordelijke provincies en daarbuiten van vakwerk.

“Boren is onze hoofdwerkzaamheid,” zegt Bosma, “maar wij zijn ook in andere zaken gespecialiseerd.” Zowel in de renovatie en sloopwerken als in de weg- en waterbouw zien opdrachtgevers in Gankema betonboringen een betrouwbare partner voor het vakkundig boren en zagen van sparingen in beton, steen, asfalt en steenachtige mate-

148 Daarom Emmen

rialen. Door gebruik te maken van de modernste boor- en zaagapparatuur kunnen de vakmensen van Gankema voor vrijwel elke klus de juiste oplossing aanbieden. Opdrachten, groot of klein, worden met de grootste zorg en vakmanschap uitgevoerd. De professionele boorders en zagers werken volgens de laatste kwaliteits- en veiligheidsnormen en zijn VCA gecertificeerd.

Bosma jaagt zijn klanten niet graag op kosten en denkt met hen mee. “We leveren totaalpakketten, mensen hoeven niet van alles aan anderen uit te besteden. Ook hebben zij te maken met één contactpersoon, dat is wel zo praktisch.”

Bosma wil zijn bedrijf ook specialiseren in asbestverwijdering. “Daarmee zouden we het enige bedrijf in Emmen zijn.” Groeien is niet iets waar de eigenaar van Gankema meteen aan denkt als hij het over de toekomst heeft. “Ik wil graag maatwerk blijven leveren en dat gaat prima zo. Misschien dat we met iets meer personeel gaan uitbreiden, maar het belangrijkste is dat we de service blijven geven, zoals we dat nu doen.”

Gankema biedt niet alleen oplossingen aan bedrijven, maar staat ook voor particulieren klaar. Bijvoorbeeld voor het boren van gaten voor afzuigkappen, wasdrogers en ventilatoren of het zagen van deur- en raamsparingen.

Warmte in soorten en maten Van de strenge winter hebben ze geen last gehad bij de Allesbrander in Emmen. Aan kachels nu eenmaal geen gebrek bij de speciaalzaak aan de Kapitein Nemostraat in Emmen. Over een hoge gasrekening hoefden ze, dankzij de houtkachels in de showroom, ook niet in te zitten. Mede-eigenaar Raymond Wessels spreekt liever over houtkachels dan over allesbranders. Wessels is, samen met Michel Stoks, eigenaar van de haardenspeciaalzaak, die sinds 2007 in Emmen gevestigd is.

“Je kunt niet ongestoord oude kranten of rommel in de kachel gooien. Je blaast daarmee een hoop rotzooi het milieu in. Dat moet je niet willen”, legt hij uit. Hout en kolen zijn de voornaamste brandstoffen van deze kachels. Deze brandstof verbrandt milieuvriendelijk en is niet schadelijk voor de kachel. Al het andere dat je in de ‘allesbrander’ stopt, zorgt voor aanslag aan de binnenkant en dus verkorting van de levensduur. Bovendien verdient een houtkachel zichzelf voor een deel terug. “In vergelijking met een gaskachel is een besparing van 50 procent niet overdreven”, stelt de haardendeskundige. Ook voor een gas- of elektrische haard is een bezoek aan de Allesbrander zeker de moeite waard. Keuze genoeg in nieuwe en gebruikte modellen.

Een bezoek aan de showroom wordt bij serieuze interesse gevolgd door een tegenbezoek. Hierdoor wordt duidelijk of alle technische wensen haalbaar zijn en welk materiaal nodig is. Door dit gratis bezoek kan een accurate offerte worden gemaakt en kunnen verrassingen worden voorkomen. “Wij komen trouwens, als de klant dat wil, alles thuis gratis installeren en vertrekken niet eerder dan dat de kachel brandt en

het warm is. Ze hebben dus alle tijd”, lacht Wessels. “De service en garantie gelden”, zo garandeert hij, “voor de hele levensduur van de kachel. Pas als onze klant er warmpjes bij zit zijn wij tevreden”.

Daarom Emmen 149

Creatief en slagvaardig Het liefst zou hij zijn maatpak direct verruilen voor een overall en laarzen. Bert Platje, directeur van Balance Point Control B.V. (BPC) is dan wel directeur van een bedrijf met 70 medewerkers, een ‘kantoortijger’ zal hij nooit worden.

Het bijna elf jaar oude bedrijf werkt voor de olieen gasindustrie. BPC onderhoudt en repareert ondermeer olie- en gasputten zowel op het land als ter zee. Het bedrijf, dat ooit met drie mensen begon, is in 2007 door een Amerikaanse multinational overgenomen. De vrijheid en zelfstandigheid zijn hierdoor niet verloren gegaan. De grote baas mag dan in de Verenigde Staten zetelen, in Emmen zit nu eenmaal de kennis en dat weten ze aan de overkant van de oceaan heel goed.

Van de crisis is bij BPC niets te merken. Platje verwacht zelfs dat hij de komende jaren meer mensen nodig heeft. Een van de sterke punten van deze Emmer onderneming is creativiteit. Alle gebruikte apparatuur wordt door het bedrijf zelf bedacht en ontworpen. De ontwerpers worden hierbij gevoed door praktijksituaties. Problemen, die de mensen van BPC op bijvoorbeeld een booreiland tegenkomen, worden doorgespeeld aan de productontwikkelaars. Zij passen de apparatuur aan of ontwikkelen een alternatief. Tijdverlies door technische problemen wordt hierdoor zoveel mogelijk beperkt. De onderneming is door de opgebouwde kennis toonaangevend geworden in onderhoud en aanleg van gas- en olieputten.

Bert Platje is trots op zijn mensen. Net als hij harde werkers die niet zeuren over hard werken of overuren. Dat is belangrijk bij een bedrijf dat 24 uur per dag en zeven dagen per week doorwerkt.

Vrije, creatieve jongens, dat is het soort mensen dat volgens de directeur bij Balance Point Control past. Omdat er vooral in het buitenland gewerkt wordt is talenkennis een must. Werken in de olie150 Daarom Emmen

en gasindustrie is verantwoordelijk en soms ook gevaarlijk werk. De Emmenaren schieten bijvoorbeeld te hulp bij een zogeheten Blow-out. Dit houdt in dat een oliebron niet meer controleerbaar is en de olie eruit spuit. BPC zorgt voor een passende oplossing van dit probleem. Een goede communicatie is dus letterlijk van levensbelang. Platje is er daarom trots op dat zijn mensen vloeiend Duits en Engels spreken.

Niet alleen de technici maar ook de telefoniste spreekt haar talen. Naast taalbeheersing kennen de BPC praktijkmensen ook in grote lijnen de cultuur van de landen waarin ze werken.“Er gaan grote bedragen om in deze sector. Een misverstand kan dus snel behoorlijk in de papieren lopen. Wij willen een dergelijke situatie zoveel mogelijk zien te voorkomen”, legt hij uit. Ook op technisch gebied worden cultuurverschillen nadrukkelijk in de gaten gehouden. In Nederland ontworpen en gebouwd materiaal en/of apparatuur kan niet zomaar in het buitenland gebruikt worden. Daarom voldoet alles wat het bedrijf gebruikt aan de nieuwste Duitse of Britse wetten en regels.

Vorig jaar nam Balance Point Control een collega-onderneming in Duitsland over. Bij het bedrijf in Celle, bij Hannover, werken nu al veertien mensen, terwijl dat er in het begin vijf waren. Platje is er regelmatig te vinden. Net als hij vaak de booreilanden voor Schotland of de sites in Marokko bezoekt. Op afstand een bedrijf besturen werkt volgens hem niet. Het echte werk doen tenslotte de mannen die met hun laarzen in de modder staan. Even bijpraten en eventuele problemen signaleren doe je, zo stelt de ondernemer, niet vanachter je bureau. Goed, de werkbezoeken mogen dan noodzakelijk zijn, maar voor de Emmer ‘oliebaas’ is het ook een beetje thuiskomen. Hij werkte 17 jaar in het ‘veld’ en geniet van elk moment dat hij bij zijn jongens is. “Soms kriebelt het ook zo erg dat ik alles laat liggen, in de auto spring en even naar een boorlocatie ga. De sfeer opsnuiven, lekker kletsen met de jongens en zien, waar je het allemaal voor doet. Na zo’n bezoekje kan ik er weer een tijdje tegen”, lacht hij.

Daarom Emmen 151

Een gat in de markt AGNN staat voor Afbouw Groothandel Noord Nederland. Het Emmer bedrijf is één van de eerste groothandels die zich gespecialiseerd heeft in de verkoop van stukadoorsmaterialen voor ondermeer afbouwbedrijven. Eigenaar en oprichter Ferry van der Weerd ontdekte in 2005 dit gat in de markt. Stukadoors moesten tot die tijd veelal aankloppen bij bouwmarkten. Die hebben weliswaar een groot aanbod, maar missen gespecialiseerde producten. Een speciaalzaak had volgens van der Weerd dan ook zeker toekomst. In 2010 is AGNN duidelijk een bloeiend bedrijf.

Het bedrijf is in naam dan een groothandel, kleinschaligheid en persoonlijk contact met de klant staan wel voorop. Ook voor de aanschaf van airless spuitapparatuur voor schilders-en stukadoorsbedrijven kan de klant aan de Magelhaenstraat terecht. AGNN heeft goede contacten met Europese en Amerikaanse producenten. Hierdoor kan AGNN bedrijven adviseren in de aankoop van verschillende soorten spuitapparatuur, zoals HVLP-, airless-, spackspuit- en vloerenpompen.

Producten voor de stukadoor en spuiter worden in het bedrijf meteen op kleur gemengd. Indien nodig brengt de eigen bezorgdienst de aangeschafte materialen naar de bouwplaats. Service en snelheid zijn dan ook kenmerken van deze Emmer onderneming. Ook voor reparatie van deze apparaten kan de klant trouwens bij eigenaar van der Weerd terecht.

152 Daarom Emmen

Sterk in totaalonderhoud Voor een deskundig advies over een aangename bungalowvakantie is Mulder Schilders BV uit Emmen hét aangewezen adres. De verfspecialisten van Mulder beheren weliswaar geen reisbureau, maar kennen wel de indeling van vrijwel elke bungalow in Zuidoost Drenthe uit het hoofd. In plaats van te kleumen op een steiger voorzien deze schilders jaarlijks circa 75 bungalows van een fris verfje. Zowel de bungalows van Parc Sandur als die van de Huttenheugte in Dalen worden door Mulder onderhouden. In de paar winterweken dat de vakantiehuisjes leeg staan gaat het schildersbedrijf er als een witte tornado doorheen.

Bij de start van het seizoen zijn de woningen dan weer fris en schoon voor de nieuwe stroom toeristen.

Onderhoud is eigenlijk het sterke punt van het bedrijf, dat al ruim 25 jaar in Emmen actief is. Het blijft niet alleen bij schilderen. Ook het vervangen en repareren van ramen en kozijnen wordt door Mulder uitgevoerd. De klant weet dat er altijd een paar schilders in de startblokken staan voor noodklussen.

ziekenhuis in Emmen en een aantal verzorgingshuizen van Zorggroep Tangenborgh worden 24 uur per dag door Mulder Schilders BV onderhouden.

In de dorpen rondom Emmen is het bedrijf altijd volop aan de slag. In Erica werd bijvoorbeeld het historische ‘tegeltjeshuis’ door Mulder in de oude luister hersteld.

Wie zaken doet met Mulder Schilders BV weet zeker dat er een echte vakman op bezoek komt.

Directeur Pieter Franx: “Onze projecten zijn onze reclame maar vanzelfsprekend beschikken we over alle keurmerken die er in de schilderswereld verkrijgbaar zijn”.

Dat is een rustige gedachte. Als in een bungalow de ketchup niet op de hamburger maar op het plafond en behang terecht komt, rukt een specialist van Mulder uit om de woning weer snel bewoonbaar te maken. De volgende bewoner zal deze ongerechtigheden dan ook niet terugvinden. Ook het Leveste Scheper-

Daarom Emmen 153

De groenste gemeente van Drenthe De natuurliefhebber kan in Emmen zijn hart ophalen. Het dorp is min of meer omringd door bossen en ook de wijken zijn ruim van groen voorzien. Het groen overheerst zelfs in Emmen centrum. De beste manier om dit te constateren is vanaf de kerktoren. Wie naar beneden kijkt ziet, in de zomer dan, een zee van groen. De bebouwing komt er bijna niet tussendoor en mensen zie je al helemaal niet.

Een park kent Emmen niet, maar de bossen die op loopafstand van het centrum liggen, compenseren dit. Wie op de hoofdstraat in Emmen de pas erin zet staat binnen 10 minuten midden in de Emmerdennen.

Bossen Er kan bijvoorbeeld heerlijk gewandeld worden in het Valtherbos, de Emmerdennen, het Oosterbos en Noordbargerbos. In het Valtherbos zijn nog hunebedden te bewonderen en karrensporen uit een ver verleden. Het ruige gebied dat ooit op de plek van het bos lag, vormde de belangrijke verkeersroute naar Odoorn en verder naar het noorden.

Ook goed bewaard zijn de diverse grafheuvels her en der in het bos. De Emmerdennen dateren van eind 19e eeuw.

Bargerveen

De ´Emmer dunen’, zoals het zandverstuivinggebied toen heette, dreigden zelfs delen van Emmen centrum op te slokken. De bomen werden geplant om het zand vast te houden. De straatnaam Kolhoopstraat (kale hoop) herinnert daar nog aan.

Staatsbosbeheer heeft de mooiste gebieden ontsloten door wandel- en fietspaden. Voor de fietsers die meer plezier hebben aan het ‘ruige’ landschap dan aan de natuur zijn er Mountainbikeroutes aangelegd.

De met ruim 25,6 m boven NAP hoogste heuvel van Drenthe “Haantjeduin”, ligt ook in de Emmerdennen. Het is trouwens de zuidelijkste punt van de Oostersebos Schoonebeek

154 Daarom Emmen

Rietplas

Recreëren in Emmen

Natuurreservaat Bargerveen in Zwartemeer

Hondsrug. Dat is de zandrug die zich uitstrekt van Groningen tot aan Emmen. Het jongste bos in Emmen is het Oosterbos. In de jaren zeventig van de vorige eeuw werd dit geplant op niet ontgonnen hoogveen.

Rietplas Wie na een bezoek aan de bossen of het Bargerveen even heerlijk wil ontspannen, kan een duik nemen in het water van de Rietplas, het waterrecreatiegebied van de gemeente Emmen. De Grote Rietplas en Parc Sandur zijn onderdeel van een ongeveer 400 ha groot recreatiegebied met een surf-en zeilmeer. Rond het 135 ha grote meer zijn stranden, ligweiden, haventjes, een camping, parkeerplaatsen, wandel- en fietspaden door een glooiend bosrijk landschap, een kanobaan en tal van andere recreatieve voorzieningen. Daarnaast worden er regelmatig evenementen georganiseerd bij de Grote Rietplas, zoals het ‘C1000 Back to the 80’s’ feest, het vliegerfestival en de Rietplasloop.

Veen en Vennen Het Zuidoost-Drentse grensgebied bij Emmen was vroeger onderdeel van het Bourtangermoor. Dit ruige moerasgebied was ooit ruim 2.000 ha groot en onbegaanbaar. Het overgrote deel ervan is ontgonnen en veranderd in bos of landbouwgrond. Het hoogveenreservaat Bargerveen is een restant van dit ooit onafzienbare moerasgebied. In 1992 is de turfwinning in dit gebied gestopt. Sinds die tijd krijgt de natuur de ruimte en wordt er hard gewerkt aan herstel van het veen. Je wandelt door bos, langs vennen en uitgestrekte moerassen. Op sommige plekken in het Bargerveen zijn hopen turf of een verwaarloosd spoorlijntje stille getuigen van een industrieel verleden van dit stiltegebied. Je gaat in het gebied voor je gevoel terug in de tijd. Het Hoogeveen reservaat tussen Zwartemeer en Weiteveen is een waar paradijs voor zeldzame vogel en planten. Ze hebben de ruime en geen last van de mens. Wandelen of fietsen is toegestaan en dat kan prachtige uurtjes aan ontspanning opleveren. Het gebied is zo groot dat men zich soms alleen op de wereld waant. Het veenloopcentrum in Weiteveen organiseert tochten door het veen.

Een aanrader, want een gids weet de leukste plekjes te vinden en de boeiendste verhalen te vertellen. In de zomer worden er nachtwandelingen georganiseerd, waarbij men nog de echte stilte en de echte nacht kan ervaren.

Daarom Emmen 155

Tuinbouw Emmen heeft het grootste glastuinbouwareaal van Noord-Nederland: ongeveer 300 ha verspreid over twee tuinbouwgebieden namelijk Erica en Klazienaveen. Het jongste tuinbouwgebied het Rundedal wacht nog op de eerste tuinders. De tuinbouwsector verschaft werk aan vijftienhonderd mensen. Emmen hoopt binnen enkele jaren 500 ha aan kassen te hebben. De gemeente verwacht, dat met name de gunstige ligging van Emmen ten opzichte van Oost-Europa en Scandinavië de lokale tuinbouw zal stimuleren. Alle tuinbouwgebieden liggen vlak bij de autosnelweg A37, die in Duitsland overgaat in de A31. Deze route is nu al de snelste verbinding tussen de Randstad en Scandinavië en bijvoorbeeld Hamburg. Over enkele jaren is ook het laatste stuk Duitse autoweg vervangen door een vierbaansroute. De reistijd naar Hamburg en Oost-Europa wordt daardoor ruim een half uur korter.

Erica, komkommers bloemen en planten Het tuinbouwgebied Erica was de eerste locatie in de gemeente Emmen waar de glastuinbouw tot ontwikkeling kwam. In de jaren veertig was er in bescheiden vorm al sprake van tuinbouw. Het gebied Erica kenmerkt zich door een concentratie van komkommer-, pot- en perkplantenkwekers. Een grote biologische kweker teelt er op 8 ha paprika’s en tomaten. Naast de traditionele Hollandse producten worden in Erica ook palmbomen gekweekt.

Niet alleen voor tropische zwemparadijzen of dierentuinen maar gewoon voor in de tuin. De winterharde palmbomen kunnen tot -18 graden overleven. Dus pas als een Elfstedentocht zich aandient, heeft de boom verzorging nodig.

Klazienaveen scoort met bloemen en groente.

Het tuinbouwgebied Klazienaveen, tussen Emmen en de snelweg A37 ontwikkelt zich samen met de glastuinbouwlocatie Erica gestaag tot de belangrijkste concentratie kassen in Noord-Nederland.

156 Daarom Emmen

Het gebied kent veel sierteelt, maar ook de groentetelers vinden er hun stek, waarbij komkommers, paprika en tomaat een belangrijke plaats innemen. In het gebied Klazienaveen is ook ruimte voor intensieve boomteelt. Het tuinbouwgebied Klazienaveen is als uitbreidings- en verplaatsingslocatie voor tuinbouwbedrijven opgenomen in het Rijksbeleid van de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra, de Vinex. Klazienaveen heeft als enige noordelijk tuinbouwgebied zijn eigen proeftuin, ook wel tuinbouwlaboratorium

glastuinbouwbedrijven. Een tuinbouwcentrum dat voldoet aan alle bedrijfseconomische eisen die de moderne tuinbouw aan de inrichting stelt. Rundedal is aangelegd op aandringen van de rijksoverheid. Hier zouden de tuinders uit het Westland zich vestigen als uitbreiding daar stopgezet zou worden. Inmiddels is duidelijk dat de tuinbouwgebieden in het Westland niet op ‘slot’ gaan en dat op vrijwillige basis niemand naar Emmen wil komen.

Het jarenlange gemeentelijk beleid om juist in die omgeving Emmen te promoten is inmiddels van tafel. Het herhuisvesten van eigen tuinders staat tegenwoordig voorop.

Aardwarmte Tuinders in Klazienaveen zitten bij wijze van spreken bovenop hun eigen energie. Seismologisch onderzoek heeft uitgewezen dat er op winbare diepte meer dan voldoende aardwarmte is voor de 280 ha tuinbouwgebied in Emmen. Aardwarmte is eigenlijk een bron van kokend heet water die zich in de bodem van het tuinbouwgebied bevindt. Als deze bron met succes aangeboord wordt, kunnen tuinders hier de komende 30 jaar van profiteren.

Groot voordeel is, dat de prijs van deze alternatieve energie de komende tientallen jaren gelijk blijft. Tuinders hopen dat ze door gebruik van deze natuurlijke energiebron hun gasverbruik fors kunnen beperken en op die manier veel geld kunnen besparen, indien de aardgasprijs weer hoog wordt natuurlijk. Ander groot voordeel is, dat deze energievorm niet alleen Co2 neutraal is, maar zelfs tot een afname van het Co2-gehalte leidt.

genoemd, waar ondernemers nieuwe producten en machines kunnen testen. Emmen wil hiermee de concurrentie aangaan met gelijksoortige voorzieningen in het westen.

Kom in de Kas Elk voorjaar is het open huis in het Emmer kassengebied. Tuinders bieden een kijkje achter de schermen en vertellen over hun producten, teeltwijze en het werk in de kas. Tijdens ‘Kom in de Kas’ zijn er ook demonstraties van diverse vakgebieden. Het is een landelijk evenement dat in het Emmer tuinbouwgebied al 32 jaar plaatsvindt.

Rundedal Het Rundedal is het modernste tuinbouwgebied. Het is 300 ha groot, waarvan 180 ha bestemd is voor Daarom Emmen 157

Aan de voet van de molen...

De molen in Zuidbarge was ooit de basis voor Tuincentrum en Dierenspeciaalzaak Omvlee. Sietse Omvlee, kleinzoon van de man die in 1917 de molen kocht en een handel in veevoer begon, runt samen men zijn vrouw Elza het veelzijdige bedrijf aan de voet van de molen.

In 1973 begon Sietse met zijn ouders aan de Zuidbargerstraat met de verkoop van tuinzaden, meststoffen en dierenbenodigdheden naast de reeds bestaande veevoerhandel. Enkele jaren later begon hij ook een dierenspeciaalzaak in de wijk Bargeres.

Toen zijn ouders aan het eind van de jaren zeventig met pensioen wilden, bouwden Sietse en Elza een loods en een huis naast de molen in Zuidbarge. Ze besloten de zaak daar in zijn geheel voort te zetten.

Aanvankelijk verkochten ze zaden, meststoffen en diervoeding voor zowel de ‘kleine’ huisdieren, zoals konijnen en cavia’s, als voor de ‘grote’, zoals varkens, geiten, koeien en paarden. Ook had Omvlee een klein assortiment planten en heesters. Dit werd echter al snel uitgebreid en tegenwoordig kunt u er ook terecht voor een goed en groot assortiment vaste planten, heesters en (fruit)bomen.

Bovendien heeft het bedrijf een grote afdeling vijverplanten. Naast al het groen is er ook een uitgebreid assortiment aan dierproducten. Een bijzonderheid is dat er in de eigen molen gemalen meel wordt verkocht. En – minstens zo belangrijk – bij Omvlee kunt u ook altijd terecht voor een goed advies!

Molen Zeldenrust te Zuidbarge, 1951

Omvlee is uitgegroeid tot een zaak waar zeven mensen werken. In 2009 werd het bedrijf door Garden Retail Services verkozen tot tuincentrum van het jaar. Omvlee scoorde met het feit, dat het bedrijf heeft durven kiezen voor een niet alledaags, uitgebreid groenassortiment. Als sterke punten noemde de jury ook de vakkennis die het tuincentrum in huis heeft en de klantvriendelijkheid.

Nog steeds geen rust voor Zuidbarger molen

158 Daarom Emmen

Hydrauliek en oplossingen In twee jaar tijd is HSE, oftewel de Hydrauliek Service Emmen van Matthijs de Haan, een begrip geworden in Emmen en omstreken. De jonge ondernemer startte zijn bedrijf in 2007, met twaalf jaar branche-ervaring op zak, en wist vrijwel direct een trouwe schare klanten aan zich te binden. Dat ligt niet alleen aan zijn vakkennis, maar ook aan het maatwerk dat hij levert. “Ik denk in oplossingen,” zegt De Haan hier zelf over. ”Ik ontwikkel en denk mee in het proces van de klant, ook kostentechnisch.”

Hydrauliek Service Emmen profileert zich als een voorraadhoudend technisch service bedrijf met ervaring in hydraulische, pneumatische en industriële slangen en componenten die men in eigen “huis” kan voorzien van een druktest en certificaat.

De Haan bedient hiermee ondermeer de olie-industrie en land-, carrosserie- en machinebouw. In de productieafdeling worden op maat hoogwaardige slangen geassembleerd met diameters van 2mm inwendig tot wel 300mm. De toepassingen van deze slangen zijn divers, het kan gaan om hydraulische of industriële (reinigings-) installaties maar ook om boortorens of productiebedrijven.

Tevens biedt HSE de mogelijkheid om op locatie systemen in te meten en te monteren.

Een lange historie Het pand van Mega-Camp aan de Wolfsbergenweg 47 heeft een lange historie als de vroegere werkvoorziening “Arbeidsvreugd”. Vanaf 1990 is het in gebruik als kampeer- en vrijetijdswinkel en sinds mei 2006 onder de huidige naam Mega-Camp, met als eigenaars Roel en Jettie Akkerman.

De filosofie van de winkel is bijzonder: goede kwaliteit verkopen tegen de scherpste prijzen met een prima service en dito vakmanschap.

Deze winkel heeft in het heden en verleden altijd al een bijzondere aantrekkingskracht gehad, omdat men hier altijd ”graag even mag rondneuzen”.

Het hele jaar door speelt men in op het seizoen.

Mega-Camp is dan ook wijd en zijd bekend om het grote kampeer- en vrijetijdsassortiment, de unieke kerstshow en de vuurwerkverkoop.

Voor spoedeisende gevallen hanteert het bedrijf een 24/7 dienst voor zijn klanten, alles bij elkaar maakt dat de één op één relatie met de klant erg prettig.

Daarom Emmen 159

Intro Mede door de omliggende dorpen zou je Emmen een grote stad kunnen noemen: er wonen rond de 109.000 mensen op 35.000 hectare. De dorpen hebben elk een eigen identiteit en geven de gemeente daarmee een veelzijdig karakter.

Dorpen

Zo bieden de Schoonebeker jaknikkers en de oude turfstrooiselfabrieken zicht op het industrieverleden van Emmen, terwijl in Roswinkel het veenbeekje de Runde doet denken aan de tijd dat boeren de droge zandruggen uitkozen voor hun veenkoloniĂŤn. In Emmer-Compascuum was de Runde gedempt, maar die is weer in ere hersteld en ook kanaaldorp Klazienaveen wil weer een waterweg.

De verscheidenheid zit hem niet alleen in water- en landbouwgrond, maar ook in de natuur. Onder meer Weiteveen, Nieuw-Schoonebeek en Zwartemeer grenzen aan moerasgebied het Bargerveen, dat tot hoogveenreservaat bestempeld is, terwijl de omgeving van Weerdinge meer bosrijk is.

Rondom de Emmer dorpen werd het landschap gekneed, de geschiedenis beleefd en de toekomst bepaald. Van oude Saksische boerderijen tot hunebedden, van zandstrooiers tot booĂŤn en van veenboeren tot landontginners: de dorpen vertellen het kleurrijke verhaal van Emmen.

160 Daarom Emmen

Daarom Emmen 161

Klazienaveen Klazienaveen is één van de jongste veenkolonies van Nederland en is ontstaan rond 1884. Voor die tijd had de grootvervener Willem Albert Scholten zich vanuit Groningen in het gebied gevestigd. Hij noemde Klazienaveen naar zijn vrouw: Klaziena Sluis. Rond 1870 bouwde Scholten de turfstrooiselfabriek Maatschappij Klazienaveen aan het Scholtenskanaal.

Bij de aansluiting van het Scholtenskanaal op de Verlengde Hoogeveense Vaart ontwikkelde het dorp zich in eerste instantie langs het Scholtenskanaal, maar al vrij snel vond er een concentratie plaats in de buurt van het Van Echtenskanaal. Het Van Echtenskanaal dankt zijn naam aan Van Echten, de man die voor de daadwerkelijke ontsluiting

Sluis Bladderswijk

162 Daarom Emmen

van het veengebied zorgde door het graven van de wijken. Klazienaveen heeft lange tijd vrij geïsoleerd gelegen. Op 14 januari 1904 kreeg het dorp een verbinding per stroomtram, toen de DSM de lijn EricaKlazienaveen opende. In 1907 werd deze lijn doorgetrokken naar Emmer-Compascuum en later dat jaar naar ter Apel. De verbinding naar ter Apel werd in 1940 opgeheven, de overige lijnen in 1947.

Rond 1900 was Klazienaveen de grootste veenkolonie van de gemeente Emmen en lange tijd ook groter dan het hoofddorp. Ook na de Tweede Wereldoorlog bleef Klazienaveen zich sterk ontwikkelen. Er is toen ooit sprake geweest van een opdeling van de toenmalige gemeente Emmen in twee helften: een noordelijke onder Emmen en een zuidelijke met Klazienaveen als hoofddorp. Dat plan werd verworpen.

Monumenten in Klazienaveen: In 1999 heeft de Dorpskrant Klazienaveen de bevolking gevraagd, wie naar hun mening de titel Klazienavener van de twintigste eeuw mocht dragen. Een meerderheid koos voor de veenarbeider, omdat hij aan de basis van de ontwikkeling van Klazienaveen staat. Om de veenarbeider voort te laten leven, kreeg kunstenaar Bert Kiewiet de opdracht een bronzen beeld te ontwerpen. Zijn dochter Egbertje Kiewiet maakte het, na zijn overlijden in 2008, af. Het bronzen beeld De Veenarbeider staat op de hoek van het van Echtenskanaal en de Langestraat.

De Veenarbeider

Wat is er te beleven in Klazienaveen?

Klazienaveen kent een hecht verenigingsleven. Het dorp heeft meerdere buurtgebouwen en ook jongerencentrum Sparrow is een belangrijk onderdeel van de plaats. In het buurtgebouw en het jongerencentrum zijn vaak bijeenkomsten, voorstellingen en themafeesten. Op het gebied van kunst in Klazienaveen, is vooral Kunst in de Kas het noemen waard. Het evenement wordt jaarlijks gehouden in het tuinbouwgebied. In verschillende kassen wordt het publiek getrakteerd op een mix van kunst, muziek, dans en theater.

De jaarlijkse Geraniummarkt die op Bevrijdingsdag in het centrum van Klazienaveen wordt gehouden, trekt elke keer weer duizenden mensen naar het dorp. Handelaren uit heel Nederland stallen hun geraniums en vele andere planten en bloemen uit langs beide kanten van het kanaal. Bezoekers moeten vaak voetje voor voetje langs de kramen schuifelen om een glimp op te vangen van al het moois dat er op de markt te koop is.

Wat evenementen betreft staat Klazienaveen verder vooral bekend om de sportevenementen, die er gehouden worden. Zo zijn er de Oosterbosrun, de Tuinbouwloop, de Triathlon, de Jeugdwieler Omloop, het Open Air Karate, het Eindejaars Volleybaltoernooi, het Teamtafeltennistoernooi en natuurlijk de Univé Drenthe Marathon. De Univé Drenthe Marathon wordt in 2010 voor de 27ste keer gehouden. Naast de

marathon, staan de halve marathon en het open Drents Kampioenschap 10 km op het programma.

De organisatie van het evenement noemt de marathon één van de mooiste evenementen in NoordNederland. Niet alleen doen er veel bekende en onbekende hardlopers mee en trekt de marathon veel bezoekers uit heel het land, ook het parcours is op zijn minst bijzonder te noemen.

Zo is het Oosterbos een vast onderdeel van de wedstrijd. Het gebied is één van de laatste restanten van wat eens het grootste moerasgebied van West-Europa was, een uniek natuurgebied. “Het parcours leidt deelnemers langs de mooiste plekken van Drenthe”, zo laat de organisatie van de marathon weten. “Van de flanken van de Hondsrug tot het veenkoloniale karakter van ZuidoostDrenthe.”

Univé Drenthe Marathon

Daarom Emmen 163

Meer dan alleen maar putdeksels

reldoorlog kwam er dankzij de Marshallhulp geld vrij om de industrialisatie in de regio te stimuleren.

Daarom bouwde het Metaalbedrijf Rademakers N.V. uit Rotterdam een gemechaniseerde gieterij in Klazienaveen.”

Bekend is het bedrijf vooral van de TBS-putdeksels die er geproduceerd worden. In heel Nederland kom je ze tegen. Maar bij Rademakers Gieterij in Klazienaveen wordt veel meer gemaakt. Voorbeelden zijn onderdelen voor motoren en pompen, maar ook onderdelen van transportbanden op

Rademakers Gieterij groeide enorm de afgelopen tientallen jaren. “Momenteel werken er 130 mensen en verwerken we zo’n 15.000 ton gietijzer per jaar”, vertelt Van de Belt. “In 1995 zijn we onderdeel geworden van Ballast Nedam. Het is een groot voordeel om deel uit te maken van zo’n groot concern.” De gieterij heeft ook een zusterbedrijf: Technisch Bedrijf Soest. “Daar maken wij de putdeksels voor. Het is voor ons een grote klant, een solide basis.” De Klazienaveense gieterij is volledig gemoderniseerd. Van

luchthavens. “Als je goed oplet, kom je ons werk bijna overal tegen”, vertellen Bert van de Belt, hoofd verkoop, en Ria Hengstmengel, directiesecretaresse.

de Belt: “Aan de buitenkant ziet de fabriek er misschien een beetje oud uit, maar dat komt doordat we liever investeren in moderne machines en automatisering. Zo werken we bijvoorbeeld met robots en dat is behoorlijk bijzonder voor een gieterij.” Van de Belt vindt het belangrijk dat er geïnvesteerd wordt in productiemiddelen in plaats van in gebouwen. “Een luxe kantoor hebben wij echt niet nodig.”

Rademakers Gieterij werd op 28 december 1948 geopend. “In Zuidoost-Drenthe was veel werkloosheid”, vertelt Hengstmengel. “Na de Tweede We-

Wat Rademakers Gieterij extra interessant maakt, is dat een groot gedeelte van de grondstoffen uit gerecycled materiaal bestaat. “Oud ijzer wordt gesmolten en vervolgens bij een temperatuur van ongeveer 1400 graden in de vormkasten gegoten. Hieruit komen de volledig nieuwe gietstukken.”

164 Daarom Emmen

“In de financiële dienstverlening moet je echt mee gaan met de tijd” Op een mooie zichtlocatie in een karakteristiek pand, is het kantoor van Lancyr Heidinga gevestigd. Adviseren en bemiddelen in verzekeringen, hypotheken en consumptief krediet. Dat is waar het bedrijf Lancyr Heidinga van Jan Wessel Heidinga voor staat.

transparantie in onze branche. Lancyr Heidinga heeft daar een passend antwoord op gevonden en biedt dit aan voor bestaande en nieuwe klanten.”

“Als mensen een huis willen kopen geven wij ze financieel advies, maar ook als iemand met pensioen gaat kunnen wij alle informatie geven hoe het pensioen aangevuld kan worden.” Verzekeringen zijn een

Bij Lancyr Heidinga werken drie mensen: Jan Wessel Heidinga, zijn zoon Alexander en Tim van de Broek. “Alexander en Tim zijn gediplomeerde verzekeringadviseurs en al geruime tijd werkzaam bij het bedrijf. De meeste van onze klanten komen uit

belangrijk onderdeel van Lancyr Heidinga. “We bieden de mogelijkheid om verzekeringen zonder provisie af te sluiten, dit gaat in combinatie met een abonnement. De consument is daardoor veel voordeliger uit en heeft voor al zijn verzekeringen een vast aanspreekpunt.”

de gemeente Emmen, maar ook door mond-totmond reclame krijgen we nieuwe klanten vanuit Zuidoost-Drenthe.”

Jan Wessel Heidinga begon twintig jaar geleden voor zichzelf. De interesse in de financiële wereld bracht hem in deze branche. Eerst als directeur van een grote organisatie en later vond hij het tijd voor een nieuwe uitdaging. Hij richtte zijn eigen bedrijf op: Heidinga Advies Bureau. Er is veel veranderd sinds Jan Wessel Heidinga in de branche werkzaam is. “Het bedrijf is met de tijd mee gegaan. De consument is op zoek naar Daarom Emmen 165

Kampioenen uit Klazienaveen In sportief opzicht behoort Klazienaveen tot één van de rijkste sportdorpen in de provincie Drenthe.

Om die sportbeleving mogelijk te maken beschikt het dorp over een overdekt zwembad, sporthal De Zon met bijbehorende tafeltennishal, een hardloopbaan en een fietscrossbaan. De voetbalverenigingen Zwartemeer en Klazienaveen hebben een eigen sportaccomodatie: sportpark De Planeet.

Op het gebied van tafeltennis heeft Klazienaveen erg veel bereikt met tafeltennisvereniging Petstra/

Uiterst rechts, Bettine Vriesekoop

DTK ‘70. Het vrouwenteam van de club promoveerde in 1995 naar de eredivisie en wist maar liefst acht keer op rij landskampioen te worden. Hendrikus Velzing, voorzitter van de vereniging, haalde Nederlandse toppers als Bettine Vriesekoop en Diana Bakker en de Chinese sterren Ni Xia Lian en Jing Jun Hong naar Klazienaveen. Dat leidde in 2002 tot het winnen van de Europacup voor landskampioenen die in Klazienaveen werd gehouden. Maar liefst veertig ondernemers verbonden zich als sponsor aan het evenement.

Tegenwoordig spelen de vrouwen van Petstra/DTK ’70 niet meer op het hoogste niveau. De mannen van de vereniging draaien al een aantal jaren mee in de eredivisie. In 2008 plaatsten zij zich in de najaarscompetitie voor de play offs om het landskampioenschap, maar de club werd in de halve finale uitgeschakeld.

De voetbalvereniging Klazienaveen werd op 1 juni 1948 opgericht. De jeugd van v.v. Klazienaveen speelt samen met de jeugd van v.v. Zwartemeer in de jeugdcombinatie KZC’08. Bij KZC’08 zijn 36 teams actief, waaronder 4 meisjesteams.

Naast tafeltennis en voetbal, zijn ook judo, volleybal, handbal en hardlopen zeer populaire sporten in Klazienaveen. De judoka’s van judovereniging Vos behoren tot de top van Nederland, maar ook de volleybaldames van Tjoba laten zich niet onbetuigd en wonnen vier keer de Noordelijke Volleybalbeker. Het heren- en damesteam van handbalvereniging Actief zijn al jaren een vaste waarde in de regionale handbalwereld en het hardlopen in Klazienaveen heeft een aantal grote sportnamen voortgebracht zoals Roelof Bos, Willie Berends, Marleen Lubbers en Elvera de Jong.

Lokale aardolie trots

166 Daarom Emmen

Een winkel voor iedereen Ze werd de jongste schoenenondernemer van Nederland genoemd, toen ze op haar 22ste Van Veen Schoenen & Sport overnam: “Ik wist precies wat ik wilde”. Karien Velzing heeft inmiddels een heel eigen draai gegeven aan de winkel in het centrum van Klazienaveen. “Maar omdat de bedrijfsnaam al honderd jaar bestond, heb ik daar alleen mijn eigen achternaam aan toegevoegd.”

De schoenen- en sportwinkel werd in 1901 opgericht door de familie Van Veen. “Van oorsprong is het een schoenmakerij”, vertelt Velzing. “Daarna is er een hoedenwinkel bij gekomen en vervolgens ook nog een schoenenzaak. In de loop der jaren is de hoedenwinkel verdwenen en is daar een sportafdeling voor in de plaats gekomen. Die is behoorlijk uitgebouwd en uitgebreid.”

Velzing nam de winkel in 2001 over en maakte van het bedrijf, dat door drie generaties van de familie Van Veen was gerund, een eenmanszaak. “Tijdens mijn studie had ik er stage gelopen en ik wilde maar al te graag verder met de zaak.” Velzing heeft twee parttime medewerkers in dienst en kan, als het nodig is, op de hulp van haar ouders Geert en Martha rekenen.

“Op het gebied van schoenen, heb ik de basis behouden”, zegt Velzing. “Kwaliteit en service staan nog steeds voorop. Maar ik ben me wel meer gaan richten op comfort en heb me verdiept in de wereld van steun- en corrigerende zolen.” Durea, Finn Comfort, Verhulst en Xsensible (Stretch Walker) zijn bekende merken die in de Klazienaveense winkel worden verkocht. “Het zijn met name oudere mensen die deze schoenen kopen. Dat is een heel dankbare groep om voor te werken. Daarom vind ik het dan ook geen probleem om naar die mensen toe te gaan als ze aangepaste schoenen nodig hebben en het te veel moeite kost om naar de winkel te komen.”

Daarom Emmen 167

Wonen in Klazienaveen

toch zeker het winkel- en appartementencomplex Het Schip boven het Van Echtenskanaal. Het Schip bestaat uit een parkeerkelder, een commerciële begane grond en twee lagen met luxe appartementen. Het gebouw heeft een totale lengte van 120 m en is 30 m breed.

Klazienaveen telt in 2010 ruim twaalfduizend inwoners. Het dorp kent verschillende buurten: de Sterrenbuurt, de Molenbuurt, het Kruidenveld, West en het 6e blok. In het zuiden van Klazienaveen wordt veel nieuwbouw gerealiseerd. Zo kan de Molenbuurt tegenwoordig bijvoorbeeld opgedeeld worden in de oude en de nieuwe Molenbuurt, dit omdat een deel van de oude woningen

Burgemeester Cees Bijl van de gemeente Emmen opende Het Schip officieel op 20 oktober 2006. Tijdens de opening brachten de Eemslanders Shanty’s een lied ten gehore dat speciaal voor het gebouw geschreven is: ‘En tussen de brug en de dam ligt ze daar. Voor altijd en eeuwig voor anker. Heel mooi van vorm, ze is echt enorm. Geweldige blikvanger. Je kon hier voorheen nog parkeren. Het schip is toen aan komen meeren.’ Na de opening van Het Schip is de belangstelling van winkelend Zuidoost-Drenthe en van de Oosterburen voor het winkelcentrum van Klazienaveen toegenomen.

Voormalige marechaussee kazerne

Het Schip

is gesloopt en er een geheel nieuw bouwplan is gerealiseerd. De huizen in Klazienaveen zijn een mix van huur- en koopwoningen, gebouwd in de zestiger jaren of kortgeleden, er staat van alles wat. Het meest opvallende bouwproject in Klazienaveen is

Het luxe winkel- en appartementencomplex werd ontwikkeld door Peter van Dijk Projects and Investments. Het bedrijf omschrijft Het Schip als één van zijn grootste en meest bijzondere projecten. “De bouw van het Schip heeft geresulteerd in een totale upgrading van het winkelhart van Klazienaveen.” Het bedrijf is nog druk bezig met de ontwikkeling van het woon- en winkelcomplex Schip 2 dat in het verlengde van Het Schip wordt gebouwd.

168 Daarom Emmen

“De klanten moeten zich bij ons thuis voelen” “Zoals de naam al doet vermoeden, zijn wij oorspronkelijk een dochteronderneming van Univé. Voordat ik zelfstandig met de zaak verder ging, werkte ik vanuit een kantoor in Emmen. In 2004 kreeg ik de kans om de makelaardij over te nemen. De keuze was snel gemaakt: we gingen verder in Klazienaveen. Dat is de plaats waar ik woon en me thuis voel.” Herman van der Veen, makelaar en taxateur, kan het haast niet duidelijker maken. In Klazienaveen zitten hij en zijn bedrijf Uni Makelaardij meer dan goed.

Van der Veen runt zijn bedrijf samen met makelaar Arjan Heidinga. “We zijn aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Makelaars onroerende zaken (NVM) en proberen onze klanten zo zorgvuldig en uit-

voerig mogelijk te adviseren. Klanten kunnen ook bij ons terecht voor verzekeringen, hypotheken en alle andere financiële zaken met betrekking tot wonen.” De makelaar vindt het belangrijk dat zijn klanten een persoonlijk benadering krijgen. “Ik wil dat de mensen zich bij ons thuis voelen.” Van der Veen zegt goed door te hebben hoe dat moet. “Ik ken de mensen hier en weet wat ze willen.” Uni Makelaardij heeft zo’n honderd huizen in de verkoop. “De meeste staan in Klazienaveen, maar we verkopen ook in de omliggen-

de dorpen. Zwartemeer, Erica, Nieuw-Dordrecht…”

Plannen om in een groter gebied te gaan verkopen, heeft Van der Veen niet. “Hier hebben wij onze contacten.” Als het aan de makelaar ligt, blijft hij dit werk nog lang doen. “De afwisseling maakt het ontzettend leuk. Ook werk ik graag met mensen.”

Wat de toekomst betreft, heeft hij veel verwachtingen. “Klazienaveen groeit en er komen steeds meer voorzieningen bij, terwijl de huizenprijzen relatief laag zijn. Je merkt dan ook dat het aantal

kopers uit het westen van het land blijft groeien.”

Lachend: “Ik begrijp die mensen goed. We hebben hier nou eenmaal veel te bieden.”

Daarom Emmen 169

Vriendelijkheid is belangrijk

“Er is geen zonwerend probleem dat wij niet kunnen oplossen’ Aan de Langestraat 165 in Klazienaveen is het bedrijf Zonlicht van Gerrie en Annie Enninga gevestigd. “In 1984 hebben mijn vrouw en ik het bedrijf overgenomen”, vertelt Enninga. “Het heette toen nog Sunlight en er werden jaloezieën en rolgordijnen gemaakt. Omdat het zonnescherm toen in opmars kwam, hebben we dat aan ons pakket toegevoegd. De zonneschermen zijn nu nog steeds een belangrijk onderdeel van onze zaak.”

Enninga zegt dat zijn bedrijf bijzonder is omdat het een speciaalzaak is op het gebied van binnen- en buiten zonwering én overkapping in de breedste zin van het woord. Gedacht moet worden aan terrasoverkappingen en carports, maar ook aan parasols. “Ons motto is dat er geen zonwerend probleem bestaat dat wij niet kunnen oplossen.” Daarnaast levert Zonlicht ook garage- en industriedeuren.

Enninga werkt met een vaste ploeg van drie mensen. “In drukke tijden huren we extra mensen in.” Het werkgebied van het bedrijf is voornamelijk Zuidoost-Drenthe. Trots is de eigenaar op de vernieuwde showroom van de zaak. “Daar kunnen we de nieuwste ontwikkelingen tonen.” Zonlicht heeft bovendien een eigen zeilmakerij. “Daar worden windwanden geproduceerd en kunnen tenten gerepareerd worden.”

Goede producten aanbieden en vriendelijkheid in de winkel. Dat is voor Harry Koster, eigenaar van drogisterij De Vijzel in Klazienaveen, ontzettend belangrijk. Koster runt de zaak met zijn vrouw. “De zelfstandigheid en het omgaan met mensen vinden we allebei heerlijk.”

De drogisterij bestaat sinds 1952 en werd opgericht door de vader van Koster. De winkel is groot: 320 m2. “We hebben een uitgebreid assortiment”, vertelt Koster. “Medicijnen, homeopathische middelen, een luxe parfumhoek… We vinden het belangrijk om speciale producten te hebben en we proberen die altijd te leveren.”

Hoewel Koster zijn werk graag doet, is er de afgelopen jaren veel veranderd. “Vroeger had dit werk meer charme. Maar dat verandert niets aan mijn liefde voor het vak. Ik ben drogist en dat blijf ik.”

170 Daarom Emmen

“Het complete wonen onder één dak” Het Stevens Meubelen Shopping Center aan de Brugstraat in Klazienaveen kent een bijzondere geschiedenis. Het bedrijf werd in 1949 opgericht door Henk de Vries. “Hij begon in een schuur met een meubelstoffeerderij en een groothandel”, vertellen eigenaren Dick en Anja Stevens. “Dat werd later uitgebreid met een toonkamer.”

In die tijd werd volgens Stevens de woonkamer thuis bij veel mensen vooral voorzien van vier clubs met één salontafel. “Op de vloer werd vooral Balatum vloerbedekking gelegd met in het midden kokosmatten. Deze matten waren 1 m breed en werden handmatig aan elkaar genaaid om de gewenste breedte te krijgen. Rond 1968 kwam de Jabo op de markt, het eerste type kokostapijt van 3,60 m breed”, vertelt Dick.

“In die tijd kwam ik bij Woninginrichting Henk de Vries in dienst.”

In 1973 kon Henk de Vries, samen met zijn vrouw Albertien, een winkelpand kopen aan de Langestraat.

“Het werd een prachtige showroom winkel met veel keuze in meubelen, bedden en woningtextiel”, zegt Dick. “In de jaren tachtig kwam de recessie. Henk kwam in december 1981 te overlijden.” De winkel hield op te bestaan.

Toch besloten Dick en Anja in 1982 de draad weer op te pakken. “We begonnen opnieuw in het oude schuurtje aan de Brugstraat, onder de naam Woninginrichting Dick Stevens v/h H. de Vries. In de ruimte van 300 m2 stonden bankstellen, wandmeubelen, bedden, salontafels, gordijnen en vloerbedekking.”

Inmiddels is de winkel uitgegroeid naar ruim 4000 m2. Naast meubelen en bedden is ook de landelijk bekend staande verlichtingswinkel Lampenier gevestigd in Stevens Meubelen Shopping Center. De woningstoffering is nu in handen van Harry en Lucretia, een jong stel mét ambities. Hoewel Dick inmiddels de zestig is gepasseerd, willen hij en Anja niet stil blijven staan maar met de tijd mee gaan. “Het complete wonen onder één dak, dat is waar wij voor blijven zorgen.”

Daarom Emmen 171

Een levendig centrum Klazienaveen heeft een levendig centrum met restaurants, cafés en een groot winkelgebied.

Het dorp manifesteert zich graag als Fashion City.

Naast diverse modezaken, zijn er ook de landelijk bekende warenhuizen, doe-het-zelf-zaken en supermarkten te vinden.

Klazienaveen heeft een zeer actieve ondernemersvereniging: Handelsvereniging Klazienaveen (H.V.K.). In december 2007 liet de H.V.K. een reuzenrad van 40 m hoogte in het centrum plaatsen.

In 2009 ging de vereniging nog een stap verder en kwam er een zweefmolen van 60 m hoogte bij het Schip te staan. Het was voor het eerst dat de verlichte zweefmolen Around the World, die normaal alleen op de grootste kermissen in Nederland staat, in het noorden werd opgebouwd.

Zweven in hartje Klazienaveen

172 Daarom Emmen

Door jeans groot geworden “Hoe ik onze winkel zou omschrijven? Een familiebedrijf, dat in de loop der jaren is uitgegroeid tot een servicegericht, toonaangevend en vooruitstrevende jeanszaak. Waarbij gezelligheid en persoonlijke aandacht nooit uit het oog is verloren.” Aan het woord is Richard Veeninga, eigenaar van Jitse Fashion in Klazienaveen. Richard begon eind jaren tachtig in de kledingzaak, die in 1977 destijds door zijn vader Jitse, bekend van de band ‘Trio Jitse’, werd opgericht. Richard: “Sinds ons bestaan hebben wij mooie, gezellige en moeilijke tijden meegemaakt. Het begon allemaal in ons eerste pand. Daar bevond zich een kelder van hooguit 2 m, deze werd al snel omgedoopt tot ‘het jeanskeldertje’. Had je een mooie spijkerbroek nodig, dan ging je naar het jeanskeldertje van Jitse. In die tijd een begrip in de regio. Daar gebeurde van alles, koffie roeren met een kleerhangertje of met z’n allen zingen en dan pakte mijn vader de accordeon. Een hele gezellige tijd. Bij menigeen liepen de tranen over de wangen van het lachen.” In 1996 verhuisde de winkel naar een ander pand. “Een goede keus “, vertelt Richard, “de kelder van het vorige pand bleek lek. Na een mooie start in dit pand, sloeg het noodlot toe in 2001. Door brand getroffen moesten we noodgedwongen een herstart maken in het huidige pand aan de Van Echtenskanaal NZ. Wat er dan allemaal op je afkomt, wens je niemand toe. Dankzij behulpzame collega’s en onze trouwe klantenkring hebben we het toch allemaal gered.” De noodgedwongen verhuizing pakte achteraf gezien heel positief uit. De dameszaak ‘Zazou’ (ook van Jitse) en ‘Jitse Fashion’ werden samengevoegd en zo werd er een begin gemaakt aan een nieuwe winkelformule. De accordeon van weleer is naar achteren geschoven, maar de gezelligheid is er nog altijd te vinden. “Spijkerbroeken zijn nog altijd een belangrijk onderdeel van onze zaak,” zegt de ondernemer.

“Daar zijn we groot mee geworden. “

Damesmode met een rijke geschiedenis Damesmodezaak Niezing Heijes in Klazienaveen heeft een rijke geschiedenis. Vader en zoon Niezing kunnen er met passie over vertellen. In 1924 begon grootvader Heijes met een kruidenierszaak, die grootmoeder Heijes-Cramer draaiende hield. “Het zakelijke instinct kwam vooral uit de Cramer-tak,” zegt Niezing senior hierover. Gezeten in het kantoor van de modezaak, vertelt hij hoe de winkel in 1938 op de huidige locatie kwam te staan en de combinatie met textiel werd gemaakt. “Een veel voorkomende combinatie”, aldus senior. “We draaiden de grootste omzet van Noord-Nederland,” herinnert hij zich.

In 1941 namen zijn ouders de zaak over, een zware tijd. Alles moest op de bon of op de pof. Toen de vader van Niezing senior overleed, nam moeder Niezing het over en zij draaide de zaak alleen. “Met drie opgroeiende jongens een moeilijke taak, die ze uitstekend heeft volbracht,” zegt haar trotse zoon nu. Vanaf 1952 breidde het kledingpakket in de winkel zich uit en werden er voor die tijd bekende merken als Oxford Herenkostuums verkocht. Het vrouwelijk personeel haalde door hun belangstelling de damesmode naar voren.

In 1956 kwam Niezing senior in de zaak. Er volgde een verbouwing en de naam veranderde in 1958 in Niezing Heijes als eerbetoon aan de naam Heijes. In 1967, na zijn huwelijk met Anneke Koster, namen Niezing senior en zijn vrouw de zaak helemaal over.

Zij organiseerden modeshows in de provincie, waar vrouwen van heinde en verre op af kwamen en waarbij Anneke een uitstekende ladyspeaker was. In 1977 werd de modezaak dubbel zo groot gemaakt en werd de kledingcollectie fiks uitgebreid.

In 1996 kwam zoon Niezing in de zaak na jaren ervaring bij Marks & Spencer. Een verbouwing moderniseerde het geheel en er werd nog een aantal zaken geopend in Emmen. Tot op de dag van vandaag kan de klant bij Niezing Heijes voor de betere merken damesmode.

Daarom Emmen 173

“Er is hier voor iedereen iets te vinden” Het juweliersbedrijf aan de Langestraat in Klazienaveen bestaat al sinds 1928. “Maar toen heette de zaak nog Groeneveld”, vertelt eigenaar Nick Keen. “In 1995 hebben mijn ouders en ik het bedrijf overgenomen en hebben wij er onze eigen naam aan gegeven: Juwelier Keen.”

De vader van Nick was goudsmid. “Dat wilde ik als kleine jongen dan ook worden.” Tegenwoordig runt Nick de zaak samen met zijn moeder Fennie en een team van vijf enthousiaste dames.

“We verkopen vooral veel modieuze sieraden en horloges. In onze winkel is voor iedereen wel iets te vinden.”

174 Daarom Emmen

“Als je van mode houdt, ben je bij ons in de hemel” Om de kledingzaak Flair Fashion in het centrum van Klazienaveen kan je hoe dan ook niet heen. Niet alleen is het pand 600 m2 groot, ook de kleding die er verkocht wordt, kan op zijn minst bijzonder genoemd worden.

“De meeste modehits hebben wij erg snel in de verkoop”, vertelt eigenaar Dick Foorthuis. “We zitten wekelijks in Amsterdam waar we nieuwe en vooral hippe merken spotten. Wij verkopen veel kleding die je niet snel in andere zaken ziet hangen. Als je van mode houdt, ben je bij ons in de hemel! Daar ben ik zeker trots op.”

De medewerkers van Flair Fashion proberen hun klanten zo compleet mogelijk aan te kleden. “Accessoires en schoenen zijn dus ook een belangrijk onderdeel van de winkel.” De zaak onderscheidt zich volgens Foorthuis van andere winkels door zich specifiek op modieuze mensen te richten. “Veel zaken proberen iets aan te bieden voor de hele familie. In 2007 hebben wij besloten om dat vooral niet meer te doen. Onze klanten hebben verschillende leeftijden, van een jaar of vijftien tot zestig, maar hebben allemaal iets gemeen: ze zijn hip, dynamisch en gek op mode.”

Hofleverancier bakt met liefde Mocht koningin Beatrix ooit Koninginnedag in Klazienaveen vieren, dan haalt ze haar lunchpakket waarschijnlijk bij bakkerij ten Napel. De Klazienaveense bakker met tevens vestigingen in Nieuw Amsterdam en Emmen, is nu eenmaal niet voor niets hofleverancier. Sinds 2006 mag het 104 jaar oude bedrijf deze eretitel gebruiken en daar zijn ze met recht trots op. “Ze bakken met liefde,” zeggen ze in Klazienaveen.

“Ik ben al de derde generatie die hier het deeg kneedt”, aldus de 60-jarige Jan ten Napel. Voor de vorstin steekt hij waarschijnlijk nog iets meer liefde in het Drentse veenbrood of de rogge-rozijnenstoet, beide specialiteiten van het huis.

Begin vorige eeuw vestigde de eerste ten Napel zich in het toen nog kleine en armoedige Klazienaveen. Ze konden er wel een bakker gebruiken ging het gerucht, en de ondernemende familie trok vanuit Steenwijk naar de veengebieden.

Vanuit de eigen ijssalon in Emmen wordt in de zomer ook ijs verkocht. De term warme bakker gaat dan even in de ijskast. De kleine maar gezellige winkel in Klazienaveen ademt een gemoedelijke sfeer. Er staat geen grote toonbank aan de Langestraat. De kassa staat op een onopvallende plek zodat er meer ruimte is voor gebak, koek of bonbons. Ook aan de hartige trek is gedacht, met vers gesmeerde broodjes en zelf gemaakte saucijzenbroodjes. De vijfde generatie loopt zich inmiddels warm. Al zal het nog wel even duren voor deze heren van respectievelijk 3 en 1 het bakken onder de knie hebben.

Een goede keuze, want inmiddels werken er in de drie bakkerijen 38 mensen. Bovendien lanceerde zoon Gertjan ten Napel het eerste uitzendbureau voor bakkers. Het concept slaat aan. Inmiddels zijn er via dit uitzendbureau in heel Nederland, en zelfs op de Antillen, bakkers aan een baan geholpen.

Daarom Emmen 175

Thuisvoelen in de winkel

baar ogen en oren zijn en zijn metingen zijn nauwkeurig. Guido is een enthousiast mens hij houdt van zijn vak. Hij slijpt de glazen zelf passend in de monturen, zodat hij zeker weet, dat de bril optimaal is.

Wie Guido Creatieve Brillen aan de Langestraat 127 in Klazienaveen binnenloopt, proeft onmiddellijk de ontspannen huiskamersfeer. De grote tafel in het midden van de winkel nodigt uit tot een kopje thee of koffie met een koekje. Natuurlijk mag u ook plaatsnemen achter de vleugel die in de zaak staat en laten horen hoe u speelt… Als Guido er niet zelf achter zit!

Naast brillen en hoortoestellen, kan Guido alle merken contactlenzen leveren; als gediplomeerd contactlensspecialist zal hij de lens zoeken die perfect past bij de vorm van uw ogen. Door goede vraagstelling en een luisterend oor kan hij bij oogmeting ‘verborgen scheelstand’ ontdekken. Dit kan een vorm van dyslexie veroorzaken. Met een prismageslepen glas kunnen de ogen zich weer op één punt richten. Vaak worden lezen en leren hierdoor makkelijker.

Guido Spannenburg startte op 1 augustus 1998 zijn optiekzaak in Klazienaveen, nadat hij twintig jaar ervaring had opgedaan door het hele land. In zijn vak is Guido professioneel: hij weet hoe kost-

Guido vertelt: “Als iemand hier naar een montuur komt kijken, bekijk ik de vorm en kleur van het gezicht.

Daar zie ik monturen bij. Wil iemand weten hoe het montuur staat bij andere kleren, dan gebruik ik mijn kleurige doeken voor een kleurenanalyse. Mensen zien dan hoe prachtig hun nieuwe montuur staat!”

176 Daarom Emmen

Guido houdt van kleur en schoonheid in zijn leven. Dat is te zien aan de inrichting in zijn winkel en zijn kijk op mode en monturen. Zo beschilderde Kees Ketting een stoel en een spiegel voor hem.

Beleef het verschil Klanten het naar de zin maken. Dat is iets wat Jos Fischer, eigenaar van supermarkt Plus Fischer in Klazienaveen, erg graag doet. “Ik wil zo veel mogelijk doen voor onze klanten. Zo moet ons assortiment niet alleen groot en uitgebreid zijn, maar ook een hoog ‘lekker-gehalte’ hebben en als het kan verantwoord zijn.”

Fischer begon in 2000 als supermarktondernemer in Klazienaveen. “Eerst met een EDAH, maar na twee jaar ben ik verder gegaan met de Plus formule.” Bij de supermarkt werken zo’n honderd mensen. “Service en klantvriendelijkheid heb ik hoog in het vaandel staan.”

Dat service inderdaad erg belangrijk is bij Plus Fischer, blijkt uit het aantal extra diensten dat de supermarkt aanbiedt. “Zo hebben we een servicecounter waar mensen met hun vragen, opmerkingen en eventuele klachten terecht kunnen, een boodschappenbezorgdienst, een inpakservice, bloemenafdeling, digitale fotoservice, fototaart service en een stomerij. Ook heeft Plus nog een hele reeks extra ‘pluspunten’.

“Onze supermarkten hebben de meeste biologische en fairtrade producten. Op onze brood- en banketafdeling wordt brood gebakken tot sluitingstijd en we verkopen verschillende soorten gebak. Daar komt bij

dat we de beste wijnen in ons assortiment hebben.

We zijn al zes jaar achter elkaar verkozen tot wijnsupermarkt van Nederland.”

Omdat Fischer zijn klanten erg dankbaar is, probeert hij zoveel mogelijk terug te doen voor de lokale gemeenschap. “We keren maandelijks leuke bedragen uit aan verenigingen, scholen en andere goede doelen. Dat doen we met onze doorlopende sponsoractie: klanten die bij ons hun boodschappen doen, steunen daarmee automatisch één van de goede doelen. Daarnaast sponsoren we diverse evenementen. Voorbeelden zijn de Drenthe marathon, het Plus Fischer Volleybaltoernooi, Promopop, de Avondfietsvierdaagse en de Wandelvierdaagse. En! We organiseren jaarlijks een groot en gratis kinderfestival.

Daarom Emmen 177

Service staat voorop Hij begon in 1986 als oproepkracht bij Bruna in Groningen en werkte zich op tot bedrijfsleider.

“Maar een eigen zaak was wat ik echt wilde.” In 2005 kreeg Harry Omlo de kans om een franchiseonderneming van Bruna te kopen in Klazienaveen.

“Samen met mijn vrouw Marjon ben ik op een zondag naar het dorp gereden om een kijkje te nemen. We waren allebei enthousiast en verrast over de grootte van de plaats. Over het overnemen van Bruna in Klazienaveen twijfelden we dan ook geen seconde.”

Helemaal onbekend was het gebied voor Omlo niet. “De ouders van mijn vrouw woonden in Emmen en dus kwamen we al regelmatig in de buurt. Toch was ik erg verbaasd over het aantal winkels in Klazienaveen. Er waren er zo veel bij gekomen!” Hoewel de ondernemer zich meteen thuis voelde in de plaats, bleven hij en zijn vrouw nog anderhalf jaar in Groningen wonen. “Ik reisde zes dagen per week heen en weer. Mijn vrouw ging twee of drie dagen mee.”

Toen Omlo de zaak in 2005 overnam, runde hij de winkel met drie medewerkers. Inmiddels is dat aantal uitgegroeid naar zes. “Het ging goed en we bleven maar groeien. Uiteindelijk hebben mijn vrouw en ik de knoop doorgehakt en zijn we naar Klazienaveen verhuisd. Spijt hebben we nooit gehad van onze keuze. We voelen ons hier op onze plek en willen absoluut niet terug naar Groningen. De mentaliteit van de mensen hier bevalt me uitstekend. Ze zijn lekker recht door zee. Bovendien kan ik nu op de fiets naar mijn werk en dat is heerlijk!”

Wat Omlo erg belangrijk vindt in zijn winkel, is het postkantoor dat hij heeft uitgebreid. “In 1996 is het postkantoor van Klazienaveen gesloten en moesten de mensen voor hun postzaken naar Bruna.

Toen ik hier net kwam was er maar één postloket.

De rij met wachtende klanten was altijd lang, soms 178 Daarom Emmen

zelfs tot buiten de winkel. Ik wist meteen dat ik dat moest veranderen en er kwam in 2006 een tweede postloket bij. Klazienaveen is een groot dorp en een redelijk postkantoor hoort daar bij. Ik heb er winkelruimte voor moeten opofferen, maar ik ben erg blij dat we onze klanten nu beter van dienst kunnen zijn.”

Omlo omschrijft zijn zaak als een gezellige winkel, waar service voorop staat. “We zoeken graag dingen uit voor onze klanten en helpen waar we kunnen. Ik moet eerlijk zeggen dat Klazienaveen geen makkelijke plaats is voor een boekwinkel. Hoewel er natuurlijk genoeg mensen zijn die lezen, is het aantal boeken dat we verkopen niet erg groot. Maar dat wil niet zeggen dat we er daarom minder aandacht aan besteden.

Hoewel niet elk boek hier altijd in de winkel zal liggen zoals bijvoorbeeld bij de boekhandel in Emmen, kunnen we wel alles bestellen. Onze klanten kunnen dan na een paar dagen weer langs komen om het boek dat ze graag willen op te halen.” Lachend: “Veel mensen doen dat liever dan dat ze naar Emmen gaan.”

Trots is Omlo op het feit dat zijn winkel is verkozen tot de Beste Bruna van 2009 van de regio. “We zijn gekozen uit ruim honderd vestigingen. Dat doet me zeker wat. In het rapport stond onze goede service vermeld en het feit dat we erg betrokken zijn bij lokale activiteiten.” Dat Omlo lokale activiteiten belangrijk vindt, blijkt ook uit zijn lidmaatschap van de Handelsvereniging Klazienaveen (H.V.K.). “Daar probeer ik zo veel mogelijk mee bezig te zijn. Het is belangrijk om je gezicht en je bedrijf te laten zien.” De strijdbaarheid richting Emmen, die in heel Klazienaveen voelbaar is, is ook bij Omlo aanwezig.

“Een eigen identiteit is voor de mensen hier, en ook zeker voor mij, erg belangrijk. Wij proberen ons als dorp altijd te onderscheiden. De decembermaanden zijn een goed bijvoorbeeld. De gemeente Emmen regelt een ijsbaantje, wij gaan voor een enorm reuzenrad of een zweefmolen van 60 m. Dat voelt goed!”

Daarom Emmen 179

Zorgboulevard Klazienaveen Aan de Koriander in Klazienaveen staat het Medisch Centrum Klazienaveen. In het pand hebben verschillende medici een eigen praktijk. Inwoners van het dorp kunnen er bijvoorbeeld terecht bij huisartsen, diëtisten, verloskundigen en een podotherapeut. Ook heeft het gebouw een apotheek en een laboratorium voor bloedafname. Daarnaast wordt er manuele en fysiotherapie aangeboden en is er een afdeling voor geestelijke gezondheidszorg.

In 2008 nam UMCG Ambulancezorg het initiatief om een ‘zorgboulevard’ in Klazienaveen op te richten. Het nieuwe complex moest behalve aan de ambulancedienst onder meer onderdak bieden aan een tandartsenpraktijk, een praktijk voor fysiotherapie en een prikpolo. Eind 2009 werd er een streep door het project gezet omdat verschillende deelnemers zich op het laatste moment terugtrokken.

Medisch Centrum

180 Daarom Emmen

Zorggroep Tangenborgh Aan de zuidrand van Klazienaveen liggen Woon- en Zorgcentrum Dillehof en Verpleeghuis De Weegbree, die met elkaar verbonden zijn. Er wordt gezamenlijk gebruik gemaakt van de algemene voorzieningen zoals winkel, kapper en theaterzaal.

Dillehof heeft 101 zorgappartementen en verschillende ruimtes voor groepsverzorging. Daarnaast vind je in het woon- en zorgcentrum een restaurant, een bibliotheek, een kleine supermarkt, een kapsalon en een café. Vanuit Dillehof wordt ook professionele thuiszorg en personenalarmering geboden buiten het woon- en zorgcentrum bij mensen thuis.

De Weegbree biedt plaats aan 64 bewoners. Door de kleinschaligheid komt het gebouw niet direct over als een verpleeghuis, hetgeen door bewoners, familieleden en medewerkers als zeer plezierig ervaren wordt. Zo wordt er in de gezellige woonkamerkeukens samen met de bewoners de eigen warme maaltijd gekookt. De meeste bewoners zijn ouderen met geestelijke problemen, waarbij dementie een veel voorkomende oorzaak van opname is.

Zowel De Weegbree als Dillehof bieden zorg die zo veel mogelijk aansluit bij de levensstijl van haar bewoners, waarbij rekening wordt gehouden met de individuele wensen, mogelijkheden en beperkingen van bewoner en klant. De Weegbree en Dillehof maken deel uit van Zorggroep Tangenborgh. Hierover is meer te lezen elders in dit boek.

Zorgcentrum Dillehof

Onderwijs in Klazienaveen Klazienaveen heeft verschillende basisscholen voor openbaar, christelijk en katholiek onderwijs. Aan de Horizon is o.b.s. ‘De Planeet’ gevestigd. De school kreeg deze naam omdat zij gevestigd is in de woonwijk ‘de Sterrenbuurt’. De school is gehuisvest in de voormalige openbare mavo. In Barger-Oosterveen, een buurtschap van Klazienaveen, staat o.b.s. ‘De Klobbestoek’. De naam van de school is samengesteld uit termen die in het veen gebruikt werden: een stoek (stapel van gestoken turven) en een klobbe (een rij stoeken).

O.b.s. ‘De Spil’ is gelegen in de Molenbuurt. Ook deze school is gevestigd in een gebouw waar eerder voortgezet onderwijs werd gegeven. De Spil heeft ongeveer honderd leerlingen. Vlakbij het Kruidenveld ligt o.b.s. ‘De Viersprong’. De school werd gebouwd in de jaren vijftig, maar is sindsdien flink verbouwd en uitgebreid.

Vlakbij het centrum van Klazienaveen staat c.b.s. ‘De Brug’. De school werd in 1983 gebouwd. Omdat het leerlingenaantal van ‘De Brug’ de afgelopen jaren behoorlijk is gegroeid, zijn er in 2008 en 2009 drie permanente lokalen aangebouwd. Aan De Kap staat c.b.s. ‘De Kap’, een VTB-school (Verbreding Techniek in het Basisonderwijs). Door techniek een plaats te geven in het onderwijsprogramma, wil de school laten zien dat techniek iets anders is dan vaak gedacht wordt.

De Sint-Henricusschool is één van de katholieke basisscholen in Klazienaveen. Het bestuur van de school is de Stichting Katholiek Onderwijs Drenthe. Dit bestuur beheert elf basisscholen en één school voor speciaal

St. Hendrikusschool

onderwijs in de gemeente Emmen. Zo ook de Pastoor Middelkoopschool aan de Meridiaan in Klazienaveen. Het bestuur en de scholen willen zich laten inspireren door de bijbel in hun doen en laten.

Het Esdal College is een regionale scholengemeenschap voor voortgezet onderwijs en heeft in de gemeente Emmen zeven locaties. Drie daarvan staan in Klazienaveen, de overige vier in Emmen. Het Esdal College is met ongeveer 2500 leerlingen één van de grootste scholengemeenschappen in Drenthe.

St. Hendrikusschool

Daarom Emmen 181

Kassen en industrie Een belangrijk onderdeel van de economie in Klazienaveen is het glastuinbouwcomplex dat tussen Emmen en de snelweg A37 ligt. Samen met de glastuinbouwlokatie in Erica ontwikkelt dit zich tot de belangrijkste concentratie kassen in noord Nederland. Het gebied heeft een eigen gietwater-voorziening, eigen elektriciteit en goede verbindingen met de rest van Nederland, Duitsland en Noord-Europa.

Het tuinbouwgebied van Klazienaveen kent veel sier- en boomteelt, maar ook de groentetelers zijn in groten getale aanwezig. Er worden vooral komkommers, tomaten en paprika’s gekweekt.

Klazienaveen is tevens een industrieplaats, waar producten als ijzer, draad, remvoeringen, actieve

182 Daarom Emmen

kool, vuurwerk en turfstrooisel een belangrijke plaats innemen. Bovendien heeft de plaats een grote winkelkern, waar veel middenstanders zich gevestigd hebben. De ondernemers hebben zich verenigd in de zeer actieve Handelsvereniging Klazianaveen (H.V.K.).

Klazienaveen heeft een eigen Bedrijventerrein: Pollux. Het terrein ligt aan de noordzijde van Klazienaveen en is zo’n 35 hectare groot. Het ligt op enkele honderden meters afstand van de op- en afritten van de autosnelweg A37. Een gedeelte van Bedrijventerrein Pollux is geschikt voor de vestiging van ondernemingen met een bedrijfswoning. Het andere deel is in gebruik voor grootschalige detailhandel.

De N382, de weg van Emmen naar Klazienaveen, is de belangrijkste toe- en afvoerroute van de bedrijventerreinen in de gemeente Emmen naar de A37. Vereniging Parkmanagement Emmen (VPB), belangenbehartiger van de ondernemers op de Emmer bedrijventerreinen, wil dat er een onderzoek komt naar een mogelijke verdubbeling van de tweebaansweg, omdat deze het toenemende verkeer niet of nauwelijks aan zou kunnen. VPB heeft het verzoek bij Gedeputeerde Staten ingediend.

Thuis in Klazienaveen In Klazienaveen is een fabriek van Norit gevestigd. Norit, bekend van de anti-diareepilletjes, is wereldmarktleider in de productie van actieve kool. Dit is verkoold materiaal, dat makkelijk stoffen aan zich bindt en zo onschadelijk maakt. Norit is een van oorsprong Nederlands bedrijf, dat is opgericht in 1918.

De holding, met in totaal acht bedrijven, is sinds 2007 grotendeels eigendom van de Britse investeringsmaatschappij Doughty Hanson.

De N.V. Algemeene Norit Maatschappij is de moederonderneming van de Drentse N.V. Purit Maatschappij.

In 1921 ontdekte Norit dat de firma Purit uit Klazienaveen, die was opgericht door de N.V. Veenderij en Turfstrooisel Maatschappij Klazienaveen v/h erven W.A. Scholten, onder haar prijs actieve kool aanbood.

Ook werd bekend dat bij de bouw van de ovens van de fabriek van Purit een werknemer betrokken was geweest die ook had meegewerkt aan de bouw van de ovens van Norit. Door het vermoeden van bedrijfsspionage en schending van haar octrooien zocht Norit contact met Purit. De onderhandelingen die hierop volgden, leidden er in 1924 toe dat Norit de fabriek van Purit in Klazienaveen overnam. Purit had wortels in de veenderij en vervaardigde kool van zwarte turf. Door de overname ging Norit ook een rol spelen in de verveningen in Zuidoost-Drenthe en daarbuiten.

In de Norit-fabriek in Klazienaveen wordt actieve kool in poedervorm gemaakt. Hoewel het al tientallen jaren geleden is dat Purit werd overgenomen door Norit, blijven de inwoners van Klazienaveen het bedrijf gewoon Purit noemen. “Als een Klazienavener op vakantie is geweest, voelt hij zich pas weer echt thuis als hij de pijpen van de Purit ziet”, wordt er in het dorp gezegd.

Bij Norit in Klazienaveen werken ruim honderd mensen. Er worden miljoenen geïnvesteerd in de fabriek, waardoor het aantal werknemers zal groeien. De investering wordt gedaan, omdat Norit de capaciteit in Klazienaveen wil uitbreiden en de productielijn voor de bekende anti-diareepilletjes wil moderniseren.

“de piep’n van de purit”.

Daarom Emmen 183

Om eens drie dorpen te noemen...

Zwartemeer: Het dorp Zwartemeer is ontstaan in 1871 ten zuiden van het Swarte Meer. Dit was een 100 ha groot hoogveenmeer, een Meerstal genoemd, dat de oorsprong vormde van de Runde. Het meer is bij de ontginning drooggelegd en verdwenen. Zwartemeer is een veenkolonie, oorspronkelijk bestaande uit lintbebouwing langs de Kamerlingswijk. De bebouwing vond later meer plaats in het noorden, langs de Hoogeveense Vaart. Vooral na de Tweede Wereldoorlog is het dorp uitgebreid met nieuwbouwwijken. Zwartemeer heeft drie basisscholen, een sporthal, een sportpark en diverse winkels en horecagelegenheden. Bekende verenigingen in Zwartemeer zijn handbalvereniging ‘Hurry Up’ en voetbalvereniging ‘Zwartemeer’. Handbalvereniging Hurry Up houdt de eer op handbalgebied hoog.

In het dorp staan drie kerken: de Nederlands-Hervormde kerk, de katholieke Verrijzeniskerk en een

gereformeerde kerk. Aan het zuideinde van de Kamerlingswijk, waar het dorp ontstond, staat een rijksmonument: de RK Sint-Antoniuskerk uit 1921.

In de omgeving van Zwartemeer, dat direct aan de A37 ligt, is veel landbouwgebied. Ook is er ten noorden van de Verlengde Hoogeveense Vaart een klein bos. Ten zuiden van het dorp ligt het laatste grote hoogveenreservaat: het Bargerveen.

Barger-Oosterveen: Barger-Oosterveen is een buurtschap, dat hoort bij Klazienaveen. Het voormalige veengebied heeft ongeveer zevenhonderd inwoners. Barger-Oosterveen is een actieve gemeenschap met een eigen buurtvereniging, De Stobbe, een eigen basisschool, De Klobbestoek, en ijsvereniging Barger-Oosterveen.

Barger-Compascuum: Tegen de Duitse grens in het uiterste oosten van de provincie Drenthe ligt de veenkolonie Barger-Compascuum. Het dorpsgebied bestaat uit een combinatie van landbouw- en natuurgebied. Tot de laatste categorie behoort niet alleen het hoogveenreservaat Berkenrode, maar ook het Oosterbos en het aangrenzende Landgoed Scholtenszathe. Het dorp heeft behalve de RK Sint-Josephkerk uit 1924, twee basisscholen, sportvelden en verschillende winkels. Barger-Compascuum kent een uitbundig verenigingsleven.

De belangrijkste bezienswaardigheid in Barger-Compascuum is het Veenpark. Hier wordt de geschiedenis van het veengebied en de veenkoloniën verteld. Van het moeras, via de plaggenhutjes en de turfgravende veenarbeiders, naar het ontstaan van de dorpen en de geschiedenis van de landbouw. Met een smalspoortreintje is het hele park, maar ook Berkenrode, te bereiken.

Zwartemeer

Barger-Oosterveen

184 Daarom Emmen

Barger-Compascuum

“Jaarlijks monteren wij vele duizenden tonnen staal” “Het lijkt zo simpel, een staalconstructie. Maar het tegenovergestelde is waar. Voordat er daadwerkelijk met het produceren en monteren van de constructie begonnen kan worden, zitten er al vele uren in de voorbereiding. Zo moeten er tekeningen en diverse berekeningen worden gemaakt, om aan alle eisen te voldoen.”

Aan het woord is Alina Jumelet van het bedrijfsbureau van Webru B.V. aan de Eemslandweg in Zwartemeer. Het bedrijf werd in 1979 opgericht en in 2002 overgenomen door Egbert Dekker en Hans Koerssen, de huidige directie. Het gebouw van Webru bestaat uit een werkplaats en een kantoor. Er werken in totaal veertig mensen bij Webru.

Webru is een erkend leerbedrijf. “We vinden het belangrijk om onze leerlingen zo goed mogelijk op te leiden”, vertelt Jumelet. Dat een goede opleiding belangrijk is voor de mensen die in dienst zijn of willen komen bij het bedrijf, blijkt uit het feit dat alle lassers minstens een opleiding op niveau drie hebben gevolgd. “Er zijn ook werknemers die niveau vier hebben, dat is zo’n beetje het hoogste wat je in dit vak kunt halen.”

Dankzij de diploma’s van de werknemers en de manier van werken heeft Webru diverse certificaten. Jumelet: “Het bedrijf is ISO/VCA gecertificeerd . Ook zijn we in het bezit van het SNS-keurmerk. Daaruit blijkt dat onze mensen alle juiste diploma’s hebben en dat de kwaliteit van het laswerk dat zij leveren goed is.”

Webru heeft veel staalconstructies gerealiseerd in de gemeente Emmen. Voorbeelden zijn de Sligro en Drenthea kantoormeubelen. “Omdat we vooral veel publieke ruimtes opzetten, is de veiligheid en nauwkeurigheid van ons werk uiterst belangrijk.

Hoewel het bedrijf bij voorkeur in de regio werkt, zijn we nu ook betrokken bij een groot project in Amsterdam. Dat is momenteel ons visitekaartje.

We werken daar aan een enorm project voor de biobrandstofindustrie. Een klus van vele maanden waarin honderden tonnen staal worden gemonteerd, oftewel meer dan één miljoen kilogram staal.“

Daarom Emmen 185

Beleef de geschiedenis van het veen Nog geen honderd jaar geleden bestond Zuidoost Drenthe voor een groot deel uit woeste veengronden. Hele gezinnen zwoegden lange dagen om Nederland van turf te voorzien. Armoede en erbarmelijke arbeidsomstandigheden waren een vanzelfsprekendheid. Tegenwoordig is van het veen en het leven in die tijd weinig terug te vinden. Een bezoek aan het Veenpark in Barger-Compascuum, van oorsprong een veenkolonie, werkt als een tijdmachine. In het 160 hectare grote openluchtmuseum loop je terug in de tijd.

Het begon in 1966 toen Barger-Compascuum 100 jaar bestond. Voor de gelegenheid werd een plaggenhuttendorp uit 1866 nagebouwd. Een heus veenmuseum dus. Het trok veel bezoekers en dus werd besloten het uit te breiden. Om de sfeer van vroeger nog beter weer te geven kwamen er ondermeer een houten kerkje, en een huiskamerkroeg. Zelfs het ‘huuske’, de toenmalige wc, ontbreekt niet. Het bouwen van een plaggenhut lag in het veengebied voor de hand. Een bouwvergunning was in de die tijd ook nog niet nodig. Op de dag van de trouwerij van een jong stel gingen de

186 Daarom Emmen

buren het veen in om hun ‘woning’ te bouwen. Als binnen 24 uur de schoorsteen rookte mocht het paar niet meer door de eigenaar van de gronden worden weggestuurd.

Alleen huisjes kijken is er in het Veenpark allang niet meer bij. Tegenwoordig ruik en proef je de sfeer van vroeger. In het dorpje Bargermond is het dagelijks leven van bijna de hele vorige eeuw, tot 1966, in volle gang. Proef er bijvoorbeeld gevulde koeken of ‘stoet’ uit grootmoeders tijd, verser dan ooit.

Bij de kruidenier ligt het ‘ouderwetsch’ lekkere snoep letterlijk voor het opscheppen. Wie wil kan zelfs de klompenmaker een handje helpen of bij de radiowinkel naar muziek luisteren door op het venster van de etalage het liedje aan te wijzen.

Het Veenpark is geen attractiepark of pretpark.

Naar een acht- of wildwaterbaan zal vergeefs gezocht worden. Lange wachtrijen zijn er dus ook niet. Als het wel erg druk is, dan lost de menigte bij wijze van spreken op in het ruim opgezette park.

Het is een sfeervol familiepark met een speeltuin en restaurants rondom het thema veen. Een gezellig dagje uit, waar je ook nog iets van opsteekt.

Daarom Emmen 187

Er is meer dan genoeg te zien in het Veenpark, maar het blijft niet alleen bij kijken. Zelf turfsteken hoort er vanzelfsprekend ook bij. Hiervoor is een kleine tijd- en treinreis nodig. Een dieseltreintje tuft de nieuwsgierige veentoerist diep het nog ruige hoogveengebied in. Zodra de machinist de motor op het eindpunt uitzet, valt de stilte neer.

Zo zag de wereld van vroeger er dus uit. Een turfsteker ploetert eenzaam voort. Wie wil mag hem een handje helpen. Dit blijkt in de praktijk toch nog verrassend moeilijk. Het kleddernatte ‘bruine goud’ blijkt onverwacht zwaar. Zeker voor de met bureaubanen verwende moderne mens is het even afzien. Wie door de spierpijn geen trek meer heeft in een wandeling door de rest van het park, pakt de stoomtrein. Deze stoomt al fluitend door Bargermond en het Aole Compas, waar de geschiedenis van het park begon.

Ook kinderen kunnen zich prima vermaken in het Veenpark. Zij worden door de ‘dorpskinderen’ Lieske en Geert via een digitale speurtocht wegwijs gemaakt in Bargermond. Het historische dorp is verrassend bij de tijd. Met een persoonlijke barcode kan er naar vragen worden gespeurd. De computer houdt de punten bij en verklapt bij het verlaten van het park de uitslag. De kinderen leren op een spannende en leuke manier het leven in de ‘veentijd’ kennen. Trouwens, in de prachtige speeltuin bij de uitgang is het spelen altijd gratis. Er is 188 Daarom Emmen

zelfs een speciale kleintjeshoek. Terwijl de kinderen zich uitleven, kan de rest van de familie bijkomen op het terras van restaurant Berkenrode.

Eigenlijk is een dag te kort om het hele park grondig te verkennen en te beleven. Een klein vakantiepark moet dit probleem oplossen. Er ligt een plan om langs het kanaal Erica-Ter Apel, dat dwars door het park loopt, vakantiewoningen te bouwen. Bij wijze van spreken vakantie vieren in een plaggenhut en dan ‘s ochtends wakker worden met de geur van vers brood uit de Veenpark bakkerij. Het ‘huuske’ ontbreekt vanzelfsprekend. Sommige dingen moeten nu eenmaal geschiedenis blijven. Ook voor het vaartoerisme zit er genoeg in het vat. Als het kanaal Erica-Ter Apel klaar is varen de jachten zo het Veenpark binnen. De nieuwe vaarroute vormt dan de snelste verbinding van Duitsland met de Friese meren en de Waddenzee. Eenmaal onderweg is het Veenpark een leuke onderbreking.

Naast toeristen weten ook trouwlustigen het park te vinden. Een trouwerij in de kerk van Bargermond is erg in trek. Het Veenpark is zelfs een officiële trouwlocatie. Plechtigheden in het prieel of het oude kerkje vinden ongeveer honderd keer per jaar plaats. De horeca is speciaal aangepast om trouwpartijen, tot 500 man, snel van hun natje en droogje te voorzien. Ook voor personeelsfeesten is het park dat op tien minuten rijden van de autosnelweg A37 ligt, prima geschikt.

Daarom Emmen 189

Schoonebeek Schoonebeek is een dorp dat hoog scoort in lijstjes met grootste, meeste, oudste. Zo is het één van de oudste ontginningsdorpen van Drenthe, het ligt in het uiterste zuidoosten van de provincie, aan de grens met Duitsland, en het dorp ligt naast het grootste olieveld van het vasteland van West-Europa.

Schoonebeek en omgeving veel bedrijvigheid. Het dorp Schoonebeek werd tussen 1250 en 1435 gesticht als ontginningsdorp. De eerste bewoners die uit het nabijgelegen Duitse graafschap Bentheim de grens overstaken, vestigden zich op een zandrug, een verhoging in het veen. Vanaf de verhoging behandelden ze het veen voor landbouw: ontwateren en verkavelen met behulp van sloten, vervolgens ontdoen van begroeiing en klaarmaken voor, veelal, roggebouw.

Het dorp bestond oorspronkelijk uit vier delen op vier zandruggen: Westerse Bos, Middendorp, Kerkeinde en Oosterse Bos. Op bestuurlijk niveau legde het dorp een lange weg af. Door de eeuwen heen hoorde het bij Emmen, Coevorden en Dalen en tussen 1884 en 1998 was Schoonebeek een zelfstandige gemeente.

Sinds de gemeentelijke herindeling in 1998 hoort het dorp weer bij de gemeente Emmen.

Uit opgravingen uit de steentijd blijkt, dat er al ver voor de jaartelling nederzettingen waren in de omgeving van Schoonebeek. Haardplaatsen, vuurstenen, bijlen en andere stenen werktuigen duiden op bewoning van de streek tussen 9000 en 4900 voor Christus. Maar ook ná de jaartelling was er in

Over de naam Schoonebeek doet een sage de ronde. De mooie Rebekke uit Noordbarge (Emmen) wordt door een volksgericht verbannen, als blijkt dat ze ongewenst zwanger is. Ze trekt het moerasgebied in en baart een kind op een verhoging in het landschap. Het dorp dat later op de zandrug ontstond, werd naar de Schone Rebekke genoemd. De naam, ‘van Sconebeke’, duikt voor het eerst op in 1341.

jaknikker

Hervormde kerk

190 Daarom Emmen

Hernieuwde oliewinning De jaknikker, het symbool van de oliewinning is overbodig in de oliewinning plannen van de NAM. De olie onder hét oliedorp van Nederland is nog lang niet op. Tussen 1948 en 1996 heeft de NAM 25 procent van de aanwezige één miljard vaten olie uit het Schoonebeeker olieveld gewonnen. In totaal werden er in die periode 250 miljoen vaten volgepompt. In 1996 staakte de NAM de oliewinning in Schoonebeek. De stroperige olie werd, met de toen beschikbare techniek, steeds moeilijker te winnen. Met nieuwe, innovatieve technologie, zoals horizontale putten en lagedruk-stoominjectie, denkt de NAM vanaf 2010 de komende 25 jaar in totaal nog eens 100 à 120 miljoen vaten uit een deel van het olieveld te kunnen produceren.

Om de olie te kunnen bereiken zijn er maar liefst zeventig nieuwe putten geboord. Om de dikke olie naar boven te krijgen is gewoon pompen niet effectief. De NAM injecteert de olie dan ook met stoom zodat de vloeibaarder geworden olie makkelijker te winnen is. Dit lijkt eenvoudiger dan het is. De buizen en leidingen mogen niet aangetast worden door bijvoorbeeld kalkaanslag.

kan worden. De Nederlandse oliereserve groeit dankzij het opnieuw aanboren van ‘Schoonebeek’ met 50 procent. Het project kost honderden miljoenen euro’s en is, volgens de NAM, goed voor 1500 manjaren aan werk.

Het overgrote deel van de werkgelegenheid betreft de aanleg van putten, leidingen en installaties. Toch verwacht de NAM dat er structureel 400 manjaren werkgelegenheid ontstaat. Voor de regio Emmen is de hernieuwde oliewinning van belang voor de economie. Het creëert niet alleen werkgelegenheid, maar het zet Emmen ook nadrukkelijk op de kaart.

Een 43 miljoen euro kostende puurwater fabriek is dé oplossing. In deze fabriek wordt afvalwater bacterievrij gemaakt. De stoom hiervan is zo puur dat de leidingen schoon blijven en dat het dus veilig gebruikt

Hernieuwde oliewinning

De Wolfshoeve, spin-off door de NAM

Daarom Emmen 191

Wereldwijd succesvol Voor grote opdrachtgevers van Corlido zoals Shell, Chevron en NAM is effeciĂŤnt werken van groot belang om concurrerend te zijn. De opdrachtgevers van Corlido richten zich op hun kernactiviteiten en besteden de routinematige inkoop en logistiek uit.

Corlido verzorgt sinds 1995 de inkoop, magazijnfunctie en logistieke werkzaamheden voor diverse multinationals.

De Drentse inkoopspecialist zit weliswaar op afstand, maar daar ondervindt de dienstverlening geen hinder van. De speciaal hiervoor door Corlido ontwikkelde software systemen zijn volledig afgestemd op de wensen van de verschillende op-

192 Daarom Emmen

drachtgevers. De opdrachtgever in Moskou is online verbonden met Corlido en zal niets merken van de bijna 2400 km afstand tussen Schoonebeek en de Russische hoofdstad. Corlido functioneert, dankzij een volledig geĂŻntegreerd computersysteem, als een verlengstuk van de organisatie van de opdrachtgever en is als het ware een afdeling binnen de organisatie.

Corlido is geen groothandel of verkooporganisatie maar verzorgt met 25 medewerkers in Schoonebeek, op basis van open calculatie-inkoop, magazijn en logistieke werkzaamheden voor haar opdrachtgevers.

De kantoren in Moskou en China zijn een onderdeel van deze dienstverlening. De inkoop, het vinden van de juiste leveranciers, de administratieve afwikkeling, het tijdig en op de juiste bestemming aanleveren van de producten inclusief de benodigde documenten en inspecties wordt door Corlido wereldwijd ingevuld.

Ook buiten de huidige opdrachtgevers zijn de voordelen van deze aanpak niet onopgemerkt gebleven.

Voor veel organisaties kan met deze werkwijze efficiĂŤnter worden ingekocht en aanzienlijke besparingen op het inkoopproces worden gerealiseerd. Nieuwe samenwerkingen met hogescholen zijn voorbeelden dat de belangstelling voor de dienstverlening van Corlido groeit. Ook ziekenhuizen en gemeenten zijn met Corlido in gesprek om de dienstverlening binnen hun organisatie toe te passen.

Vakwerk, zandstrooien en ossendrijven In de omgeving van Schoonebeek zijn veel oude Saksische boerderijen en boerderijcomplexen met rieten daken en vakwerk bewaard gebleven. Sommige zijn beschermd dorpsgezicht of een rijksmonument. Éen van de oude boerderijen, de Zwaantje Hans-Stokman’s Hof, die in de 17e eeuw gebouwd en in de 19e eeuw herbouwd is, doet dienst als museum. De familie Hans uit Bentheim, die de boerderij na 1885 honderd jaar lang bewoonde, maakte er zandstrooitapijten, waardoor de boerderij uitgroeide tot een toeristische attractie. Zandtapijten werden in de oude boerderijen op de vloer gestrooid als men geen geld had voor echte tapijten. Door met een dubbelgevouwen papier figuren te strooien, of met de vinger lijnen te trekken in een hoopje zand ontstonden beeltenissen van bijvoorbeeld bloemen of korenaren. Nog steeds kun je deze zandtapijten, evenals een collectie originele stenen en vuistbijlen uit de oudheid, in het museum bewonderen.

Tot voor kort was Schoonebeek bekend om de oudste nog authentieke boo van Nederland, de Wilmsboo.

Booën zijn lemen veestallen van omstreeks de 17e eeuw, meestal voor jonge ossen, waarin ook de booheer (de herder) kon overnachten. In 2004 werden de plannen om de Wilmsboo op de monumentenlijst Wilmsboo

te krijgen in één klap verleden tijd: de Wilmsboo brandde in oktober van dat jaar af. Inmiddels is de boo op dezelfde plek herbouwd. Het is nu een Bed & Breakfast.

Ook een andere boo heeft een replica gekregen, de Hekmansboo. Die is niet op de oorspronkelijke plek herbouwd, maar heeft nu een plaatsje op Zuivelboerderij De Katshaar in Schoonebeek. Schoonebeek stond aan de Duitse kant van de grens lange tijd bekend als Booëndorf.

Wat betreft bezienswaardigheden is Schoonebeek en omstreken een combinatie van oud en nieuw: oude veengronden, waterlopen en industrieel erfgoed, tegenover modern natuurbeheer, nieuwe landbouwgronden en hedendaagse recreatiemogelijkheden. Overal zie je tekenen van de bedrijvigheid die het dorp door de eeuwen heen kenmerkt.

Zo zijn de gebouwen van Turfstrooiselfabriek Veldkamp nog in gebruik voor feesten en partijen en in het centrum van Schoonebeek staat een ouderwetse jaknikker als aandenken aan de honderden jaknikkers van de NAM die jarenlang de skyline bepaalden.

De Zwaantje Hans Stokman’s Hof

Daarom Emmen 193

Dol op moeilijke klussen Een grote ploeg oer-Drentse betonbouwers trekt wekelijks vanuit Schoonebeek naar het westen van ons land om daar de handen uit de mouwen te steken. In de hoofdstad wordt o.a. hard gewerkt aan de renovatie van het Rijksmuseum. Het belangrijkste museum van ons land krijgt zes ondergrondse opslagplaatsen. Wegro Betonbouw B.V. uit Schoonebeek voert deze klus uit. Vier dagen lang wordt er hard gewerkt. ‘s Avonds thuis een warme hap halen zit er, gezien de afstand en de files, niet in. De Drenten overnachten in hotels en gaan pas op donderdag weer terug naar huis. De Schoonebekers hebben hun sporen verdiend als het gaat om grote projecten. Viaducten op de A32, het Omnisportcentrum in Apeldoorn en het betonwerk van het nieuwe busstation bij het Amsterdam Centraal station. Het zijn allemaal klussen waarvoor de Drenten zijn ingeschakeld.

Sinds 1986 opereert het Zuidoost Drentse familiebedrijf Wegro (Schnoing) vanuit Schoonebeek en de zaken gaan goed. Het sterke punt van Wegro is het opzoeken van moeilijke en risicovolle klussen.

De Drenten schrikken hier, dankzij de jarenlange ervaring, niet voor terug en dat zien ze beloond worden in opdrachten. De 8 m diepe catacomben van het Rijksmuseum zijn een voorbeeld. Kwestie van betonstorten en een dak erop, zou de leek zeggen. Bij Wegro weten ze dat beton een eigen wil heeft. Het reageert in elke situatie anders en het is een kwestie van vakmanschap om hier effectief op in te kunnen inspelen. Het kost dus vaak tijd voordat de opdracht naar volle tevredenheid is uitgevoerd. Een negen tot vijf mentaliteit tref je bij deze ‘betonboeren’ dan ook niet aan. De honderd vaklieden uit Schoonebeek zijn klaar voor de toekomst. Door het stimuleren van jonge instromers probeert men de kennis en ervaring van vandaag over te dragen aan een nieuwe generatie. Deze moet zorgdragen voor het behouden van het handelsmerk.

194 Daarom Emmen

Natuur aan de grens Het is mogelijk om te voet, fietsend, per solex, met de huifkar, te paard en op de kickbike (step) door de omgeving te trekken en het oude cultuurhistorische landschap in je op te nemen. Bij de VVV in Emmen weten ze waar je welk vervoermiddel kunt huren.

Het Schoonebeker Diep vormt een natuurlijke grens tussen Schoonebeek en Duitsland. Het riviertje, dat in Duitsland de Grenzaa (Grens Aa) wordt genoemd, ontspringt in het Duitse Nedersaksen en staat via verschillende kanalen in verbinding met de Overijsselse Vecht. Er zijn plannen om de waterloop aantrekkelijker te maken voor mensen en dieren. Er moet meer water in uitkomen en de omgeving van de beek moet natuurlijker worden zonder dat dit ten koste gaat van landbouwgrond.

Langs het Schoonebeker Diep staat een laatste nog overgebleven luchtwachttoren uit de Koude Oorlog.

Vanuit zulke torens probeerde men vliegtuigen die onder de radar vlogen, op te sporen. De toren is inmiddels een provinciaal monument.

Ook ligt op de grens tussen Erica en Schoonebeek het Griendtsveenpark, een dierenpark met onder andere lama’s, pony’s, schapen, herten, konijnen en vogels, zoals kippen en pauwen. Dit parkje, waarvan het idee is dat de bezoekers dicht bij de dieren kunnen komen, ligt in het Amsterdamscheveld, ten westen van het Bargerveen.

De NAM-vijver is dan weer een natuurgebied van een heel andere orde. Dit unieke stukje natuur is ontstaan uit een oude afwatering van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). De bijzondere flora en fauna in het kleine gebied wordt goed in de gaten gehouden door verenigingen op het gebied van natuur en milieu. Zo is bekend dat de wettelijk beschermde orchidee de Brede Orchis er regelmatig bloeit.

In de omgeving van Schoonebeek ligt het Bargerveen, een drassig restant van de oude veengrond dat door vroegere turfwinning, ander historisch landgebruik en recent natuurbeheer een uniek natuurgebied is geworden.

Per solex erop uit

Griendtsveenpark

Daarom Emmen 195

Al tachtig jaar in de transportwereld “Mijn opa Geert Lubbers begon in Nieuw-Schoonebeek met het transportbedrijf Lubbers en mijn vader zette eind jaren zestig het familiebedrijf voort in Schoonebeek”, vertelt Ronald Lubbers.

Het bedrijf is tegenwoordig gespecialiseerd in het vervoer voor de olie- en gasboorindustrie. Met tien vestigingen in zeven landen biedt het transportbedrijf haar opdrachtgevers een passend Europees netwerk over de weg.

Naast het Europese wegvervoer heeft het bedrijf voor intercontinentale opdrachten een aparte businessunit die wereldwijd haar service verleent.

In 1993 heeft Ronald Lubbers het bedrijf overgenomen. Vanaf het moment dat het bedrijf in 1994 verhuisde naar een grotere plek op industrieterrein ‘De Vierslagen’ groeide de onderneming fors.

Lubbers specialiseerde zich in de olie- en gasboorindustrie en werd daarmee één van de grootste dienstverleners op dit gebied.

“Bij een groeiende onderneming is het de kunst om het kennisniveau binnen het bedrijf zo hoog mogelijk te houden,” aldus Ronald Lubbers. “We investeren daarom aanzienlijk in het opleidings- en kennisniveau van onze mensen. We werken in een specifieke markt, waarin je je kunt onderscheiden met toegespitste kennis. Deze kennis hebben wij en daarom kunnen wij snel en efficiënt werken.”

Het bedrijf vervoert materialen door heel Europa met ruim negentig eigen vrachtwagens. In totaal staan 180 werknemers op de loonlijst. “En daar zal het niet bij blijven”, blikt Lubbers vooruit. Naast de hoofdvestiging in Schoonebeek heeft het bedrijf (neven)vestigingen in West-Nederland (2), Engeland (2), Schotland, Duitsland, Denemarken, Italië en Roemenië. Op alle vestigingen heeft Lubbers eigen vrachtwagens en opslagfaciliteiten.

196 Daarom Emmen

Bekend in de wijde omgeving Wie Menkveld zegt, zegt installatie. Aanleg van electra, gas, water, sanitair, verwarming en dakbedekking behoren tot de werkzaamheden van het bedrijf. Overal in Schoonebeek en de wijde omgeving zie je ze rijden en staan, de busjes met het bekende rood-witte logo. De nog altijd gezonde onderneming die in 2009 haar 80-jarige bestaan vierde, wordt inmiddels gerund door de derde generatie Menkveld. In 1929 gaf opa Jan-Willem Menkveld in Nieuw-Amsterdam de aanzet tot het bedrijf. Omdat de ondernemer op een gegeven moment in Coevorden meer markt en toekomst zag, werd Technisch Buro Menkveld naar de vestingstad verplaatst. Mede door de komst van de NAM leken de kansen in Schoonebeek na verloop van tijd nog beter, en dus volgde verplaatsing naar het oliedorp. Daar bleek het bedrijf goed te zitten.

Zoon Geert zette het bedrijf later voort. Nooit is er volgens de huidige directeuren Jan-Willem en Johan, zoons van Geert, dan ook meer over een eventuele verhuizing gepraat, laat staan nagedacht. Het succes van de onderneming is volgens Jan-Willem en Johan niet alleen te danken aan de kwaliteit en de service die hoog in het vaandel staan, maar zeker ook aan het team vaste en goede werknemers. “Zij moeten tenslotte het werk uitvoeren.”

Menkveld heeft een vast personeelsbestand dat schommelt tussen de 40-50 personen. Uitgangspunt is om dat ook zo te houden. “Kunnen we de opdrachten niet aan, en dat is geregeld het geval, dan zetten we ZZP’ers en mensen op uitzendbasis in,” zegt technisch directeur Jan-Willem.

De opdrachtgevers van het Schoonebeker bedrijf zitten zowel in de industrie, woningbouw als de particuliere sector en zijn verspreid over het Noorden van het land, met uitschieters naar Twente en Flevoland. Het ondernemersduo heeft alle vertrouwen in de toekomst. Tot nu toe hebben ze, volgens eigen zeggen, ook nog nauwelijks iets gemerkt van de recessie. “Uiteraard blijven we alert. Actieve acquisitie blijft van belang. We houden de markt en de ontwikkelingen dan ook scherp in de gaten.”

Daarom Emmen 197

Trekkerslep en Zandstrooisterweek Schoonebeek heeft zoals elk dorp een resem aan eigen tradities. Elke Pinkstermaandag wordt bijvoorbeeld de Trekkerslep gehouden: een wedstrijd waarbij er met tractoren van alles en nog wat versleept wordt, waaronder een loodzware truckoplegger zonder wielen. De sport, ook wel tractorpulling genoemd, wordt niet alleen beoefend met tractoren, vaak trekken ook andere krachtpatsers zoals tanks, Amerikaanse trucks en gemotoriseerde grasmaaiers ten strijde.

veenloopclub uit Weiteveen zetten diverse tochten door het veen en langs oude boorplekken uit, het Schoonebeeker dweilorkest De Olietappers organiseert elk jaar tijdens de feestweek het Dweilorkestenfestival, en de motorclub houdt in de Zandstrooisterweek de jaarlijkse motorvierdaagse.

Het jongerencentrum Goeroe organiseert bovendien al bijna 25 jaar het Goeroefestival rond die tijd. In het verleden programmeerde het festival soms internationale bands, zoals Uriah Heep en New Model Army, daarna was het Goeroefestival een reggaefestival en de laatste jaren organiseerde Goeroe telkens een grote houseparty. Nu is het jongerencentrum bezig het Goeroefestival nieuw leven in te blazen.

In de Zandstrooisterweek worden ook de jaarmarkt en de kermis gehouden. Uiteraard is de week genoemd naar de zandstrooitapijten die te zien zijn in de Zwaantje Hans-Stokman’s Hoeve. Daarnaast zijn er in Schoonebeek ook nog gewone sport- en ontspanningsmogelijkheden, zoals een duik in het plaatselijke zwembad De Slagen, aan je conditie werken in het fitnesscentrum, of je aansluiten bij een wandel- en hardloopclub, een petanqueclub, een volleybalvereniging of een dierenfokvereniging.

De Zandstrooisterfeestweek, jaarlijks eind augustus, is een ander typisch Schoonebeeks evenement. In die week komen alle lokale verenigingen in actie. De wandelclub uit Schoonebeek en de

Dankzij deze rijke schakering van verenigingen zijn er door het hele jaar toertochten, wedstrijden en andere kleinschalige evenementen. Verder zijn er regelmatig optredens of concerten in dorpscentrum ‘t Aole Gemientehoes en feestzaal De Engelenweij. De laatste is een monumentale museumboerderij uit 1828.

Museumboerderij de Engelenwij

Trekkerslep

198 Daarom Emmen

Agrariërs en jaknikkers De economie van Schoonebeek heeft meer dan eens gefloreerd. Uit de vondsten uit de steentijd en de bronstijd blijkt dat er toen al een lokale industrie was. Maar ook met de komst van de veenkoloniën na 1250 was er veel economische bedrijvigheid. Niet alleen bleef het gebied eeuwenlang geschikt voor akkerbouw en veeteelt, toen tijdens de industriële revolutie de juiste machines werden ontwikkeld, werd de omgeving van Schoonebeek ook aantrekkelijk voor industriële landontginning en winning van turfstrooisel, met als stille getuige uit die tijd de gebouwen van Turfstrooiselfabriek Veldkamp.

In 1945 werd er nog een bron van inkomsten aangeboord: olie. De Bataafse Aardolie Maatschappij ontdekte het olieveld en de Nederlandse Aardolie Maatschappij exploiteerde het: tot 1996 werden er 250 miljoen vaten omhoog gepompt met de welbekende Schoonebeeker jaknikkers. Tussen 1996 en 2005 werd de oliewinning gestaakt, maar sinds 2009 worden met nieuwe technieken (geen jaknikkers!) de laatste 100 miljoen vaten omhoog gehaald.

De industrie komt samen in de Industriekring Schoonebeek. Ook voor de detailhandel is het goed zaken doen in Schoonebeek, het winkelgebied ligt in het centrum van het dorp, in de omgeving liggen supermarkten en grote bedrijven, bovendien zijn er tal van toeristische attracties met evenzovele overnachtingsmogelijkheden. En door de gunstige ligging, aan de provinciale weg met het Duitse Emlichheim, is er een breed scala aan binnenlandse én buitenlandse klanten en afnemers.

Daarnaast is in Schoonebeek nog een groot bedrijventerrein, waar, afgezien van bedrijven in metaal en chemische producten, ook de transportsector vertegenwoordigd is. Bovendien is er een banketfabriek.

De horeca- en recreatieondernemers van Schoonebeek hebben zich verenigd in Gastvrij Schoonebeek en omgeving. Door de koppen bij elkaar te steken kunnen de ondernemers gevarieerde dagarrangementen samenstellen, waarin alle activiteiten en slaapplaatsen die de leden aanbieden, worden gecombineerd.

Turfstrooiselfabriek Veldkamp

jaknikker

Daarom Emmen 199

“Groene handelsgeest” Terwijl zijn leeftijdgenoten de zandbak bevolkten, was Gerard Brinks al bezig met het poten en verkopen van worteltjes en andere groenten. De huidige directeur van Cubri Pallet & Handelsmaatschappij B.V. uit Schoonebeek heeft het ondernemen duidelijk in het bloed zitten. Toen Brinks te oud werd voor de wortelhandel stortte hij zich op brommers en fietsen. Hij kocht kapotte exemplaren op en verkocht ze voor een goede prijs door. Het ondernemen kreeg een professioneel vervolg toen hij als vrachtwagenchauffeur door Europa toerde.

Een jeugdwens kwam hiermee uit. Vanaf zijn 14e werkte hij al bij een transportbedrijf en op zijn 18e ging bij wijze van spreken de vlam in de pijp. In het toen nog communistische Polen struikelde Brinks zogezegd over de goedkope pallets. Voor een paar Zloty gekocht en tegen veel meer harde Nederlandse guldens weer verkocht.

Al snel was duidelijk dat je voor een goede handel bij Gerard Brinks moest zijn. Het handelen met handen en voeten maakte plaats voor scherpe deals, gesloten in vloeiend Duits en Engels. Zodra er ook maar een beetje ruimte in de truck over was, werd dat opgevuld met eigen handel. Het handelen en regelen bleek Gerard Brinks nog meer te liggen dan het truckersleven. Dat was reden genoeg om Cubri op te richten.

Inmiddels, bijna 25 jaar later, doet het bedrijf veel meer dan alleen pallets verkopen. Vooral de inkoop en verwerking van rubber gerelateerde afvalstromen is een belangrijke tak geworden. Bekende nationale en internationale autobandenproducenten sturen hun afvalstromen graag naar Schoonebeek. Aan de Kanaalweg wordt het zodanig bewerkt dat hergebruik weer mogelijk is. “Het milieu is de grote winnaar en daar ben ik blij mee. Vroeger verdwenen de afvalstromen onder de grond of, met alle milieugevolgen van dien, op de vuilnisbelt. Nu kan de fabrikant het voor een belangrijk deel hergebruiken,” legt de directeur uit. Cubri is hierdoor één van de milieuvriendelijkste bedrijven van Nederland geworden.

200 Daarom Emmen

gebracht door eigen vrachtwagentransporters.

Het nadeel van het succes is het vele bureau- en papierwerk dat bij een groot bedrijf hoort. Gelukkig is het 25 man sterke team van Cubri goed op elkaar ingespeeld. Voor de 43-jarige ondernemer is er daardoor ondanks de administratie tijd genoeg voor zijn passie; de handel.

In- en verkopen van vrachtwagens, heftrucks, kranen en alles waar “handel in zit”. Het liefst gaat Brinks de hele dag op pad. Als er zaterdags tijd is, springt Brinks zelf ook op de heftruck; laden, lossen, ruimte scheppen. Onder het opruimen ontstaan de beste ideeën.

Hij is trots op zijn bedrijf maar nog meer op zijn mensen. Ze hebben maar een half woord nodig om elkaar te begrijpen en dat maakt het werk leuk en effectief. De toekomst ziet er goed uit voor dit milieuvriendelijke bedrijf. Duurzaamheid en recycling worden steeds belangrijker. Cubri in Schoonebeek is er duidelijk klaar voor. Een eigen vestiging in Frankrijk zit in de planning. Het gaat een overslaglocatie worden zodat de trucks van Cubri reistijd en het milieu sparen.

Zeer trots is Cubri op het in december 2009 behaalde ISO 14.001 certificaat; door het behalen van dit certificaat bewijst het bedrijf dat duurzaam en verantwoord werken een belangrijk onderdeel is van het gehele bedrijfsproces. Milieu is een passie geworden van Brinks. Hij neemt zijn werk zelfs mee naar huis.

De sigarenroker gooit zelfs zijn sigarenblikjes niet zomaar weg. De stalen doosjes gaan netjes bij het oude ijzer. Niet alleen het milieu speelt hierbij een rol. Ook de oer-Hollandse handelsgeest telt mee. Oud-ijzer is geld waard en alle kleine beetjes helpen tenslotte.

Niet alleen rubber, maar ook de pallets worden hergebruikt. Speciale machines maken het mogelijk om van een kapotte pallet de bovenkant en onderkant te scheiden en daarna te voorzien van een nieuw deel.

De pallet is daardoor weer zo goed als nieuw en kan via de eigen ‘transportvloot’ van Cubri heel Europa of zelfs het Midden-Oosten door. Dat geldt ook voor de handel in trucks waar Brinks zich ook nog eens mee bezig houdt. Regelmatig vertrekken Schoonebeekse exemplaren over de hele wereld; veelal naar de haven Daarom Emmen 201

Alles bij de hand Schoonebeek heeft om en nabij de vijfduizend inwoners die van alle gemakken zijn voorzien: onderwijs, zorg, winkels, rust, ruimte, historie en moderne woningbouw. Er is een bibliotheek, er zijn feestzalen, sportvoorzieningen, er is een plaatselijke vestiging van welzijnsstichting Sedna, een jeugdsoos en een kerkenraad. Kortom: alles wat je van een goede woonomgeving verwacht.

Aan de zuidoostkant van Schoonebeek worden sinds 2008, 175 nieuwe woningen gebouwd in wat de nieuwe woonwijk Stroomdal moet worden. De wijk wordt gebouwd volgens de Emmen Revisitedmethode. Die methode heeft als voornaamste kenmerk dat de (her-)inrichting in nauw overleg met bewoners en organisaties plaatsvindt. De bedoeling is, dat de nieuwe wijk niet alleen bijdraagt aan de woningvoorraad, maar dat bij de bouw al meteen rekening wordt gehouden met de veiligheid en

Basisschool De Oliebron

202 Daarom Emmen

de mogelijke sociale problemen in de omgeving. Bovendien is de nieuwe wijk een ‘ecologische’ woonwijk.

De term ecologisch wil in dit verband zeggen dat de wijk wordt aangepast aan het natuurlijke karakter van het landschap. Zo ontstaat, volgens de principes van Duurzame Stedenbouw, een gebied waar mensen, planten en dieren in harmonie met elkaar kunnen leven. Ook voor onderwijs kun je in Schoonebeek terecht. Kinderen kunnen om te beginnen naar kinderdagverblijf De Veldwachter. Daarna zijn er drie basisscholen: openbare basisschool De Lemenhof, christelijke basisschool De Oliebron en de katholieke Nicolaasschool. Ook is er naschoolse opvang. Alle drie de scholen zijn echte dorpsscholen. Door de kleinschaligheid van de scholen in Schoonebeek zijn er veel kansen op het gebied van rust en persoonlijke begeleiding. De klassen zijn klein en de omgeving van de scholen is rustig. Na hun twaalfde zijn scholieren echter aangewezen op middelbare scholen in bijvoorbeeld Coevorden of Emmen.

Zorg op loopafstand: De Anloop Voor ouderen is in Schoonebeek het Woon- en Zorgcentrum De Anloop, een onderdeel van Zorggroep Tangenborgh. Het verzorgingshuis kwam er in 1993 nadat de provincie had besloten dat er ook ouderenvoorzieningen in de buitendorpen moesten komen.

Hoog in het vaandel staat de kwaliteit van leven van ouderen: de zorginstelling besteedt veel aandacht aan recreatiemogelijkheden en ontspanningsactiviteiten. De Anloop in Schoonebeek is een dependance van Woon- en Zorgcentrum St. Franciscus in Coevorden, maar heeft een eigen erkenning als verzorgingshuis. In 2007 werd de nieuwe locatie van de Anloop opgeleverd. Er zijn 31 zorgplaatsen en tal van aanleunwoningen. De Anloop biedt ook thuiszorg. Het nieuwe zorgcentrum ligt in het centrum van Schoonebeek en is prima bereikbaar met het openbaar vervoer.

Schoonebeker woonzorgcentrum

De klant staat centraal Loze beloftes passen niet bij Oving Constructie BV in Schoonebeek. “Je hebt commerciële ondernemers en emotionele. Wij scharen ons in de laatste categorie”, schetst eigenaar Marinus Hulshof. Hij stelt de klant centraal. “Daar kom je verder mee dan mee te doen met prijzenslagen”. Flexibel in staal is de bedrijfsfilosofie van Oving.

Oving Constructie BV fabriceert, levert, assembleert en monteert diverse constructiedelen en ondersteuningen voor leidingen in staal, roestvrijstaal en aluminium. In de grote hallen achter het kantoor van het bedrijf wordt naar hartelust gelast aan stalen bordessen en overige constructies. Een groot deel van de klanten komt uit de olie- en gaswinning, chemie, petrochemie, voedingsindustrie en bouwsector. Onlangs is het constructiewerk van de nieuwe Kisuma-fabriek langs de N33 in Veendam vervaardigd. “Zo’n 1300 ton staal is verwerkt in dit project”, aldus Hulshof.

Maar ook particulieren kunnen terecht bij Oving. Van oorsprong verrichtte het bedrijf smederijwerkzaamheden. “Nee zeggen is er voor ons niet bij als het gaat om het maken van bijzondere constructies. We maken op maat voor de klant, zowel voor grote als kleine afnemers. Daarin maken wij geen onderscheid”, gaat Hulshof verder. Begin jaren vijftig begon A. Oving met zijn smederij voor landbouwwerktuigen in Schoonebeek. Daarbij vervaardigde Oving hekwerken en roosters voor de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Na de overname van zijn zoon in 1977 verhuisde dit bedrijf naar het industrieterrein ‘De Vierslagen’ aan de Industrieweg. Hulshof nam de zaak over in oktober 2004. Er werkten destijds acht

mensen voor dit bedrijf. Dit is uitgegroeid naar een team van bijna dertig medewerkers. Onder de bezielende leiding van Hulshof werd een nieuwe productiehal gebouwd. De oplevering van de hal was in 2008. Alle onderdelen worden gemaakt in eigen werkplaats. “Door mensen met een hart voor hun werk”, klinkt Hulshof niet zonder trots. Relatiebeheer is één van de grote krachten van dit bedrijf; “Het vakmanschap en inzet van de medewerkers spelen eveneens een grote rol”.

Daarom Emmen 203

Nieuw-Schoonebeek en Weiteveen Nieuw-Schoonebeek Ten oosten van Schoonebeek ligt het dorp NieuwSchoonebeek. Het dorp staat bekend om de rust, de natuur en de mooie woonmogelijkheden.

Eind 18e eeuw stonden in Nieuw-Schoonebeek voornamelijk booĂŤn, de Saksische veehutten voor ossendrijvers. Maar aan het begin van de 19e eeuw trokken Duitse en Oud-Schoonebeekse landontginners naar het beekdal waar Nieuw-Schoonbeek nu ligt om daar massaal vee te weiden. De Schoonebeekse boeren besloten de drassige gronden gedeeltelijk te verkopen aan de Duitsers, waardoor er steeds meer Duitse boeren in het gebied gingen wonen. Zo ontstond dit lintdorp aan de Europaweg en aan het Schoonebeker Diep.

Omdat de Duitse boeren voor een groot deel katholiek waren en de Schoonebeekers protestant, bleven de gemeenschappen gescheiden van elkaar. Lange tijd was Nieuw-Schoonebeek vooral op Duitsland gericht. Dat veranderde, toen er serieuze grensbewaking kwam en Nieuw-Schoonebeek een katholieke kerk kreeg, waardoor de Duitsers in hun eigen dorp naar de kerk konden. Zo ontstond er een hechte gemeenschap. Die oude Bonifatiuskerk is overigens weer afgebroken, maar de scheve toren is blijven staan.

De indeling van Nieuw-Schoonebeek lijkt erg op die van Oud-Schoonebeek, in beginsel waren er de Oosteindsche Stukken en de Westeindsche Stukken. Tegenover Nieuw-Schoonebeek aan de andere kant van de grens ligt het Duitse dorpje Neuringe.

Nieuw-Schoonebeek heeft ruim dertienhonderd inwoners die de beschikking hebben over de nodige voorzieningen, zoals een bibliotheek, een artsenpraktijk, een basisschool, een fitnesscentrum, een sporthal en sportvelden, een voetbalvereniging, een supermarkt, een postagentschap en verschillende horecagelegenheden.

Bedevaartsoord Nieuw-Schoonebeek

204 Daarom Emmen

Het dorp Nieuw-Schoonebeek grenst aan het Bargerveen en aan akker- en weideland. De bedoeling is dat het unieke hoogveen-, heide- en boslandschap van het Bargerveen in de toekomst bewaard blijft, maar dat tegelijkertijd de landbouwstructuur verder wordt verbeterd.

Weiteveen Tot 1954 heette Weiteveen Nieuw-Schoonbeekerveld. Het dorp ontstond door de ontginning van het Amsterdamsche Veld en het Schoonebeekerveld. Net als bij Schoonebeek en Nieuw-Schoonebeek was het dorp in eerste instantie heel duidelijk verdeeld in een oostelijke kant en een westelijke kant. In het oosten woonden de Duitse katholieken in het westen de protestantse Schoonebeekers.

Toen het dorp in de jaren vijftig Weiteveen ging heten, naar de destijds veel voorkomende boekweitteelt, werden het oostelijke en het westelijke deel samengevoegd. Het dorp werd langzaamaan één geheel.

Weiteveen is bekend om het tabernakel dat in 1925 uit de katholieke Onze Lieve Vrouwe Vredekerk gestolen werd. Omdat de Maasbode er in die tijd veel aandacht aan besteedde, groeide Weiteveen een poosje uit tot bedevaartsoord. De roof was ook aanleiding voor de zusters Franciscanessen om naar Weiteveen te komen.

Het huidige Weiteveen heeft ruim 1750 inwoners.

De dorpskern is ongeveer 80 jaar oud en ligt rond de kerk en het klooster. Belangrijkste voorzieningen zijn twee basisscholen, sportvelden, een zwembad, twee supermarkten, waarvan één met postagentschap, en enkele winkels en horecagelegenheden.

Daarom Emmen 205

vroeger wel anders. Toen was er rondom het dorp sprake van een wolvenplaag. Er werden op een bepaald moment zowaar premies verstrekt voor afgeschoten wolven.

Weerdinge Het esdorp Weerdinge, of Wering in goed Drents, is waarschijnlijk ongeveer 1000 jaar oud. In 2009 telde het dorp 590 inwoners. Weerdinge is, net als Barger-Oosterveld, officieel een wijk van Emmen.

Veel voorzieningen kent het dorp niet. Er is een basisschool, sportvelden en een dorpshuis.

De molen De Hondsrug, gebouwd in 1910, is prominent in het dorp aanwezig. Weerdinge heeft al sinds 1870 een eigen molen. De Hondsrug is het derde exemplaar: de vorige twee gingen in vlammen op. Ook staan er nog een aantal Saksische boerderijen. De omgeving bestaat uit essen en bossen, het is er ideaal en veilig wandelen. Dat was

Molen De Hondsrug

206 Daarom Emmen

Eerste vermelding In 1327 duikt de naam voor het eerst in de boeken op. Er wordt geschreven over een grondkwestie tussen Weerdingers en het klooster van Schildwolde. Groot was het dorp vroeger ook al niet: rond 1645 telde het hooguit 12 huizen. De omgeving werd trouwens al in de steentijd bewoond. In grafmonumenten zijn veel bijzondere zaken aangetroffen. In 1904 zijn er in het toenmalige Weerdingerveen zelfs twee veenlijken gevonden. De herkomst van de naam Weerdinge is niet helemaal duidelijk. Er wordt gezegd dat het een afgeleide is van “Waarde-Inge”, wat zoiets als “beste weide” betekent. “Inge” zou ook kunnen staan voor “zoon”. “Weerd z’n zoon” dus zou je kunnen zeggen.

Tot in de jaren veertig had het dorp een eigen station. Het lag namelijk aan de spoorlijn van Emmen naar Stadskanaal. Vroeger kende het dorp ook de zogeheten ijsspoorweg. Een karrenspoor dat in de winter dichtvroor waardoor er vracht naar met name Roswinkel vervoerd kon worden. In de 18e eeuw werd deze voorloper van onze moderne spoorweg al vermeld.

Boerderijen in Weerdinge

Nieuw-Weerdinge Zo’n 10 km ten noordoosten van Emmen ligt langs het (gedempte) Weerdingerkanaal het dorp NieuwWeerdinge; een veendorp met iets meer dan 3500 inwoners. Nieuw-Weerdinge ontstond in 1872 tijdens de grootschalige vervening van Zuidoost-Drenthe. Rond die tijd vestigden zich veel veenarbeiders uit andere, inmiddels uitgeputte, verveningsgebieden. Nieuw-Weerdinge werd in deze periode de grootste turfleverancier van Nederland. Het beeld ‘De Veenarbeider’ van Gerrit Bolhuis dat midden in het dorp staat, herinnert aan de verbondenheid van het dorp met het veen en de vervening.

In de loop der tijd groeide Nieuw-Weerdinge uit tot een 14 km lang lintdorp, met halverwege een aantal naoorlogse wijken richting het zuidoosten.

Vergeleken met Emmen is Nieuw-Weerdinge natuurlijk maar een klein dorp, maar ooit was het bijna twee keer zo groot als Emmen.

Het Paar van Weerdinge Tijdens de veenwinning in Zuidoost-Drenthe werden tal van archeologische vondsten gedaan. Op 29 juni 1904 werden in het veen twee lichamen gevonden en naar het lijkenhuisje in Nieuw-Weerdinge gebracht en later naar het Provinciaal Museum. Lang stonden de lijken bekend als het Paar van Weerdinge omdat ze zo knus tegen elkaar aan lagen. Uit recent onderzoek is gebleken dat het om twee mannen uit de Romeinse of late ijzertijd gaat. Omdat één van de twee een gat in de borst heeft, lijkt een onnatuurlijke dood zeer waarschijnlijk. De beroemde veenlijken zijn te zien in het Drents Museum in Assen.

In 1921 woonden er 4510 mensen in Nieuw-Weerdinge, terwijl er op dat moment in Emmen slechts 2382 mensen woonden. Een paar jaar later zou zelfs de grens van vijfduizend inwoners worden overschreden. Vanaf de jaren twintig was er nauwelijks nog werk in de turfsector en nam de werkloosheid in het dorp enorm toe. Zelfs de vestiging van een aantal kleine fabrieken leverde onvoldoende werk op en dus vertrokken steeds meer mensen naar andere gebieden op zoek naar werk.

‘De Tramhalte’ in Nieuw-Weerdinge

De Veenarbeider

Daarom Emmen 207

De Landbouwer

Lokale ijspret

Kunst en cultuur In en om het dorp is een aantal interessante kunstwerken te bekijken. Het belangrijkste is natuurlijk de eerder genoemde ‘De Veenwerker’ dat in 1972 werd onthuld ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van het dorp. Ter gelegenheid van dat feest werd ook het beeld ‘De Landbouwer’ geplaatst, dat symboliseert dat naast de vervening ook de landbouw aan de basis staat van het dorp.

op de bezorgdheid van veel mensen over de schadelijkheid van hoogspanningskabels. De door de kunstenaars gecreëerde ruimte is ‘field free’ oftewel afgeschermd van al dan niet schadelijke elektromagnetische velden. Het culturele leven in het dorp speelt zich vooral af in verenigingsverband. Er zijn twee zangverenigingen en er is een fanfareorkest, de Christelijke Muziekvereniging Juliana. Jaarlijks speelt toneelvereniging NiWeTo een toneelstuk, dat wordt uitgevoerd in de theaterboerderij De Noorderbak in het vlakbij gelegen dorpje Roswinkel. Sinds 1994 beschikt Nieuw-Weerdinge over een multifunctioneel centrum dat ruimte biedt aan culturele en andere activiteiten, zoals dansen.

De meest opvallende en veel modernere verschijning in het Nieuw-Weerdinger landschap is het moderne kunstwerk Field Free Space uit 2001 van het kunstenaarsduo Madelon Hooykaas (1942) en Elsa Stansfield (1945-2004). Het 10 m hoge werk staat in een akker tussen het Weerdingerkanaal en de hoogspanningkabels. Een zwevend S-vormig metalen object dat met spankabels is opgehangen aan twee palen. De ruimte, die doet denken aan een wetenschappelijke observatiepost, kan via een trapje aan de zijkant betreden worden. De wanden bestaan uit roodkoper metaal in honingraatmotief, waardoor er uitzicht is over de omliggende akkerlanden. Het kunstwerk is mede geïnspireerd 208 Daarom Emmen

Onderwijs, gezondheidszorg en sport In Nieuw-Weerdinge zijn twee basisscholen, Protestant Christelijke basisschool De Bentetop en Openbare Basisschool ’t Koppel. Voor het voortgezet onderwijs moeten kinderen naar Emmen of Ter Apel. Voor de heel jonge kinderen is er peuterspeelzaal Krummelhof. Ook wat betreft de gezondheidszorg heeft NieuwWeerdinge de nodige voorzieningen. Er is een huisartsenpost, een consultatiebureau en een tandartsenpraktijk. Voor ziekenhuiszorg is men afhankelijk van het Scheperziekenhuis (zie het hoofdstuk over de gezondheidzorg in Emmen), wel is er een twee dagen in de week geopende priklocatie, waar mensen terecht kunnen voor bloedprikken en het afgeven van ander laboratoriummateriaal. In het dorp zijn volop mogelijkheden om te sporten. Er zijn twee voetbalverenigingen, er is een wielersportvereniging, er kan gehandbald, gejudood en gevolleybald worden en er is een tennisclub. Zomers kan er gezwommen worden in openluchtzwembad De Wieke en er zijn twee ijsverenigingen voor de koude winterdagen. Sinds 1989 heeft Nieuw-Weeringe een sporthal.

Toerisme, recreatie en natuur In het oosten van het dorp ligt het recreatiegebied De Wenke. Een park met veel groen, visvijvers en een klein dierenparkje met onder meer herten, wallabies en geiten. Voor meer rust en ruigere natuur kan je

Het oude pand van Woninginrichting Wachtmeester

Het nieuwe pand van Woninginrichting Wachtmeester

terecht in natuurgebied Vledderdiep, een gebied dat is aangelegd als ecologische verbinding tussen de Hondsrug en de Westerwolde en dat uitermate geschikt is voor een wandeling. In het gebied bij NieuwWeerdinge zijn geregeld herten en vossen te zien. Aan het begin van het dorp ligt de kleine camping De Brink midden in de natuur, waar je niet alleen in je eigen tent of caravan kunt kamperen, maar ook een tent of caravan kan huren. Aan de andere kant van het dorp ligt de minicamping Drentse Monden.

Vanaf 1961 ging Johannes Wachtmeester zelfstandig verder. Met succes want tot op de dag van vandaag is Woninginrichting Wachtmeester een begrip in het dorp. De moderne winkel vol woonplezier biedt voor elk wat wils. Tegenwoordig staat met kleizoon Bart de derde generatie aan het roer.

Hij leerde het vak op de mts voor meubileringbedrijven en in de praktijk. Hij nam de zaak in 2005 over van zijn vader. Vakwerk stond en staat voorop.

De gordijnen worden bijvoorbeeld nog in eigen atelier genaaid.

Economie De sectoren die van oudsher sterk vertegenwoordigd waren in en om Nieuw-Weerdinge, vervening en landbouw, zijn verdwenen of sterk in belang afgenomen. Volgens de gemeente Emmen waren er in 2008 nog maar acht landbouwbedrijven, met in totaal dertien arbeidsplaatsen. Ook de drie fabrieken sloten in de jaren tachtig en negentig definitief de deuren. Op dit moment werken de meeste bewoners buiten het dorp. Wel zijn er nog allerlei kleine bedrijven in onder meer de bouw, de dienstverlening en natuurlijk winkels. Al deze kleine bedrijven samen zijn toch nog goed voor ruim vijfhonderd arbeidsplaatsen in het dorp.

Woonplezier voor elk wat wils Woninginrichting Wachtmeester uit Nieuw-Weerdinge is direct na de Tweede Wereldoorlog door grootvader Johannes Wachtmeester opgericht. De eerste zaken werden gedaan in de als winkel ingerichte voorkamer. Het bedrijf heette toen nog Hof en Wachtmeester. Transport vond plaats per schip of fietskar.

Het aanbod bestond in die beginjaren hoofdzakelijk uit eetkamer- en armstoelen. Die werden per set verkocht. De stoelen werden door de familie Wachtmeester zelf gestoffeerd. Nadat de winkel in 1949 was afgebrand ging in 1951 een vernieuwde zaak open. Ook de collectie werd uitgebreid. De Nieuw-Weerdingers konden er vanaf dat moment ook voor kinderwagens, kokosmatten en verlichting terecht. De klanten werden vanuit de wijde omgeving opgehaald om te winkelen. Geen luxe, maar pure noodzaak. Auto’s waren in die dagen namelijk een zeldzaamheid. De creatieve klantenbinding zorgde voor goede zaken.

Naast meubels verkopen is voetbal een belangrijke passie van Bart Wachtmeester. Voetbalvereniging Titan is de trots van het dorp. De bloeiende club speelde in 1995 tegen het tweede team van Ajax. De Nieuw-Weerdingers kregen 14 goals om de oren tijdens deze ‘moeder alle wedstrijden’ in stadion De Meer. De ’match’ zorgde voor veel plezier en mooie verhalen. Zelfs zonder bal valt er in Nieuw-Weerdinge te scoren. De club kent namelijk ook een eigen dartafdeling. De trouwe supportersschare mag zeker niet vergeten worden. De echte fan zorgt namelijk altijd voor een goede sfeer.

Daarom Emmen 209

De houtexpert van Nieuw-Weerdinge De eigenaar van totaalhandel Fühler weet alles van hout. Vraag hem naar de voordelen van MDF, OSB of naar een goed, maar prettig geprijsd stuk laminaat en je wordt zeker niet teleurgesteld. De 25-jarige Jeroen Fühler heeft het er maar druk mee.

Het complex van Totaalhandel Fühler in NieuwWeerdinge is trouwens niet moeilijk te vinden. Het is het grootste pand aan het Eerste Kruisdiep. Begin dit jaar nam het bedrijf er haar intrek, om af te zijn van de ruimteproblemen in de oude ‘zaak’.

Wie de producten van Fühler in de praktijk wil zien moet eigenlijk eens een hapje gaan eten bij party-

210 Daarom Emmen

centrum Viper, eveneens in Nieuw-Weerdinge en ook eigendom van de familie. Het houtwerk in Viper is namelijk allemaal uit eigen zaak afkomstig. De totaalhandel werd opgebouwd door Fühler senior maar tegenwoordig zwaait zoon Jeroen er de scepter. Vader en zoon werken nog wel nauw samen. De kennis van senior is nu eenmaal te kostbaar om links te laten liggen.

De naam Totaalhandel is trouwens niet voor niets gekozen, want het is lang niet alleen hout wat in de verkoop gaat. Ook bouw of verbouwbenodigdheden zijn volop verkrijgbaar. De familie verkoopt niet alleen kwaliteit, maar biedt ook een aangename prijs. Dat komt doordat ze altijd zelf op zoek gaan naar een goede ‘deal’. “Wij hebben een neus voor de handel”, bekent Jeroen.

In zijn jacht naar goed hout of een goed product kijkt de Nieuw-Weerdinger trouwens niet op een kilometer meer of minder. Zonder problemen rijdt hij naar Duitsland of België om juist die ene partij hout op de kop te tikken. “Hout heb je in diverse soorten en maten, maar juist als je haast hebt, ontbreekt de maat die je nu net nodig hebt”.

Uitgaan in Emmen óók buiten het centrum Uitgaan in de gemeente Emmen hoeft echt niet beperkt te blijven tot de stad Emmen zelf. Ook in de dorpen rondom is genoeg te beleven. Ongeveer twaalf kilometer buiten het centrum geeft partycentrum Viper in Nieuw-Weerdinge, al bijna 20 jaar eigendom van de familie Fühler, het goede voorbeeld.

Het partycentrum aan het Weerdingerkanaal Noordzijde begon ooit als discotheek en werd vervolgens uitgebouwd tot een uitgaansgelegenheid met alles onder één dak. In Buffetrestaurant Texas City wacht bijvoorbeeld elk weekend een uitgebreid buffet, terwijl in Brasserie 1850 gezellig geborreld of vergaderd kan worden. Vanzelfsprekend kunnen de beentjes ook van de vloer. Viper is tenslotte een voormalige discotheek en dus mag er gefeest worden. Het is een familiebedrijf met een gemoedelijke sfeer waarin Jeroen en moeder Marchien Fühler de scepter zwaaien.

Viper is waarschijnlijk de meest noordelijk gelegen uitgaansgelegenheid in de gemeente Emmen. Een kilometer verderop ligt de provinciegrens en sta je in het Groningse Ter Apel. “We willen de mensen even heerlijk laten genieten en het gezeur van alledag doen vergeten”, aldus de Nieuw-Weerdinger horecaman. Wie ook kunnen genieten zijn de kinderen. Die kunnen zich uitleven in de enorme speelkelder onder

het restaurant. “Speelkussen, glijbaan, tekenbord, voetbalspel, eigenlijk is alles aanwezig om de jonge gasten te vermaken. Het partycentrum heeft volgens Fühler elke doelgroep iets te bieden. À la carte eten in de brasserie, genieten van het buffet in Texas City en dan zijn er voor de liefhebber ook avondvullende shows met een goochelaar of met clowns. ”Je kunt alleen niet blijven slapen, wij willen tenslotte ook een keer van onze nachtrust genieten,” lacht de eigenaar. Aan uitbreiding wordt overigens gedacht maar Fühler wil hier niet op vooruitlopen. “Ik heb zo mijn ideeën maar die moeten nog rijpen. We willen in elk geval voorzichtig uitbreiden, net als we met Viper hebben gedaan.

Daarom Emmen 211

Emmer-Compascuum Ten oosten van Emmen ligt het op één na grootste buitendorp Emmer-Compascuum. Compascuum betekent ‘de gemeenschappelijke weide’. EmmerCompascuum is een langgerekt lintdorp. EmmerCompascuum heette vroeger Friesch-Compascuum. Het dorp is onderverdeeld in buurtschappen Emmer-Erfscheidenveen (dit was vroeger een zelfstandig dorp), Foxel en Munsterscheveld en het gelijknamige Emmer-Compascuüm.

Geschiedenis Toen de venen rond de 19e eeuw in Nederland allemaal vergraven waren, bleef alleen in het noordoosten van Nederland nog een stuk hoogveen onberoerd. Vanuit het noorden, westen en het zuiden werd vanaf de tweede helft van de 19e eeuw in de richting van het huidige Emmer-Compascuum gegraven. Dwars door het dorp liep het veenbeekje de Runde, dat gedempt werd om het veen met kanalen te ontwateren. Later werd de toen drooggevallen Runde overal weggegraven. De Runde wordt inmiddels weer in ere hersteld.

Emmer-Compascuum is een typische veenkolonie.

Voorheen werd er voornamelijk gebouwd langs de

Hartje Emmer-Compascuum

kanalen Hoofdkanaal, Oosterdiep en Runde. Later werd er langs de overige kanalen gebouwd, waaronder Kanaal-A, Kanaal-B, Scholtenskanaal en Kanaal-C. Haaks op de kanalen lopen de plaatswijken. De plaatswijken verdeelden het moeras in evengrote langgerekte percelen. Vanuit die plaatswijken werden weer sloten gegraven die het veen ontwaterden om gestoken te worden. Via deze systematische wijze van winning werd een veenpakket van ongeveer 3 m vergraven. De veenarbeiders die in Emmer-Compascuum te werk gesteld werden, kwamen uit alle delen van het land. De meeste van hen zijn met de veencompagnies meegetrokken vanuit Friesland en Groningen.

Monumenten In Emmer-Compascuum zijn een aantal monumentale panden te vinden, zoals de Willehaduskerk en Molen Grenszicht. De Willehaduskerk werd gebouwd in 1889. Toen de parochie groter werd, bouwde men een nieuwe kerk op de fundamenten van de oude. Een tweetal schoolgebouwen, een oude smederij, een marechausseekazerne, een buurthuis, een zusterhuis en een vervenerswoning hebben tevens een monumentale status gekregen. Al deze gebouwen stammen uit het begin van de 20ste eeuw.

Cultuur Emmer-Compascuum is een gemeenschap waarin het sociaal verkeer een belangrijke rol speelt. Het verenigingsleven is hierin een grote factor. Het dorp heeft een cultureel centrum genaamd De Hilde waar een flink aantal activiteiten plaatsvinden. Er worden cursussen gegeven in schilderen, er wordt gedanst, en er zijn regelmatig toneeluitvoeringen te zien. Ouderen kunnen er volksdansen en De Hilde heeft zelfs een eigen minitheater. In het dorp zijn ook diverse muziek- en toneelverenigingen te vinden en zijn er verschillende zangkoren actief.

Interieur molen Grenszicht

212 Daarom Emmen

De Willehaduskerk

Kruiskerk uit 1923

Kunst Het dorp kent ook aantal kunstobjecten. Om te beginnen is daar het beeld ‘De Veenvrouw’, gemaakt door Groninger kunstenaar Johan Sterenberg. Het is een natuurstenen beeld van een vrouw op een sokkel. Aan de vier zijden van deze sokkel zijn vier reliëfs aangebracht, waarvan er een de tekst ‘door den vreemdling met eerbied te naderen’ bevat.

Achter buurthuis De Foxel staat een beeld van kunstenaar Joan Bruggink, waarvoor bewoner Wiebe Russchen model heeft gestaan. Russchen is in brons afgebeeld met een gebalde vuist en een uitgestoken hand en staat symbool voor onverzettelijkheid.

Het kunstwerk staat pal aan het riviertje de Runde.

Het beeld Signaal in het centrum van Emmer-Compascuum is vervaardigd door Jan de Baat en betekent iets als ‘hier is het’. De vorm wijst een bepaalde kant op en zou de betekenis ‘vaart, richting’ hebben. Het is in 1999 geplaatst.

De Lichtsluis aan de Runde, ontworpen door Loes Heebink, is een 70 m lange, neonverlichte muur die vanaf de kruising met het Westerdiep tot 3 m oploopt in hoogte. Het verbeeldt een Emmer-Compascuumer sluis uit het verleden, compleet met verschillende waterstanden. Het werk werd tijdens de feestelijke opening van de reconstructie van het dorp in 1994 onthuld en kende eerst wat tegenstand van de omwonenden.

De Kainbongel is een boomwortel (kienstobbe) die symbool staat voor kracht en als beeld aan Kanaal A staat. Als veenwerkers een kienstobbe tegenkwamen tijdens hun werkzaamheden, kostte het heel wat kracht om deze weg te halen.

De achterwand van de Muziekkoepel is beschilderd door de Irakese kunstenaar en reiziger Nashwan Hammed in samenspraak met Kulturele Kommissie Emmer-Compascuum. Met de schilderingen wil de kunstenaar mensen iets vertellen over zijn reizen.

Kunst signaal

Daarom Emmen 213

Toerisme en recreatie De vaarverbinding tussen Erica en Ter Apel, die dwars door het dorp gaat lopen, moet het toerisme in het dorp een belangrijke impuls geven. De vele vaarrecreanten zijn een bron van inkomsten voor de middenstand en stimuleren de werkgelegenheid in vooral de toeristische sector. Het is de ontbrekende schakel in het (inter)nationale vaarwegennet.

Vanaf 2012 is het namelijk onderdeel van een waterwegennetwerk in Noord-Nederland en NoordDuitsland. Als alles klaar is kunnen er rondtochten gemaakt worden door Drenthe en Oost-Groningen. Ook wordt een aansluiting gerealiseerd met belangrijke toeristische vaarroutes in Duitsland.

Het hele project kost 23 miljoen euro. De provincie neemt een belangrijk deel hiervan voor haar rekening.

Olympisch trainingscentrum

Het openluchtzwembad in Emmer-Compascuum wordt onderhouden en ook grotendeels gefinancierd door de inwoners zelf. Het maakt, om de hoge energiekosten te drukken gebruik van zonne-energie. Het complex bestaat uit een 25-meterbad, een peuterbad en een familiebad. De recreatievijver buiten het dorp is geschikt om in te vissen, te zwemmen of rondom te wandelen. Kinderen kunnen zich in EmmerCompascuum vermaken in speeltuin De Klimop of in een kinderboerderij. Op diverse andere plekken in het dorp vindt men speeltuinen. Uiteraard kan er in het dorp ook gekampeerd worden, bij Camping de Molenhof. De molen is tevens als museum ingericht en kan bezocht worden door mensen die geïnteresseerd zijn in hoe het er in de 19e eeuw aan toeging. Daarnaast beschikt het dorp nog over een minicamping De Kolderweide.

Sport Emmer-Compascuum is een sportief dorp als je kijkt naar de vele sportverenigingen. Van hengelsportvereniging tot biljartclub, ‘Emmer-Compas’ is van alle sportgemakken voorzien. Er kan getennist en paard gereden worden, gevoetbald, gehandbald en gevolleybald. Emmer-Compascuum kent zowel een sporthal als een sportpark. Op vijftien hectare grond bij het dorp is het Schietsportcentrum Emmen gelegen, een voor Nederland uniek centrum waar zowel verenigingen, professionals en recreanten terecht kunnen voor kleiduiven schieten en kogelschieten.

Bondscoach Nella Heemskerk traint er in totaal drie sporters op Olympisch niveau. Zij stoomt een kleiduivenschutter klaar voor de Spelen in Londen in 2012, en het is de bedoeling dat de twee anderen meedoen aan de Olympische Spelen in Brazilië in 2016. Ook wordt er een nieuwe buitenkogelbaan gebouwd, waar klein kaliber schutters buiten kunnen schieten op 50 m. Ook worden er banen op 100 en 300 m gerealiseerd. Schietsportcentrum Emmen is de enige plek in Nederland waar dit vanaf de voltooiing kan.

Museummolen

214 Daarom Emmen

Spraakmakende mannenmode Schomaker Mannenmode is decennia lang een begrip in Drenthe. Een pak nodig? Schomaker! In de zeven filialen hangt een uitgekiende collectie voor iedere man. ‘Service’ en ‘klantvriendelijkheid’ zijn sleutelwoorden. “Kleding kopen bij ons moet, zelfs voor mannen, leuk zijn. De verkoopmedewerkers, onze trots, zorgen daarvoor”, meent directeur Jos Schomaker.

Ruim honderd jaar geleden begon Heinrich Schomaker, de overgrootvader van Jos, een manufacturenzaak in Ter Apel. Nadat opa Jo in 1937 in Emmer Compascuum een zaakje startte deed vader Heinz in 1953 zijn intrede in de ‘Heeren-modes-zaak’. “Knoopje voor knoopje en ritsje voor ritsje werd de zaak opgebouwd”. Jos vertelt hoe zijn vader in het portiek op de hoek de potentiele kopers met een sigaar van de fiets lokte. De belangstellende hoefde slechts een blik in de etalage te werpen, want daar bevond zich zo ongeveer de gehele voorraad. Werd een pak verkocht dan fietste Heinz naar confectiefabriek Grol in Ter Apel om de voorraad weer aan te vullen. Een publiciteitsstunt van formaat vond plaats in 1966.

Toen verscheen op de luifel grote lichtreclame met de tekst ‘ 1000 kostuums’. Daar werd indertijd in den lande over gesproken. Uniek, een zaak met zoveel voorraad. Al spoedig werd een grapje gelanceerd dat er nooit iets verkocht werd. Er waren immers altijd 1000 kostuums. Na 1968 stond er zelfs ‘2000 kostuums’.

Onder de bezielende leiding van Heinz Schomaker werden in sneltreinvaart filialen in Coevorden, Klazie-

naveen en Hoogeveen geopend. In 1972 volgde de vestiging Emmen, pal naast C&A, in het splinternieuwe winkelcentrum ‘de Weiert’. Na zijn studie bedrijfskunde in Groningen volgde Jos in 1985 zijn vader op. Filalen in Veendam en Assen volgden. Het assortiment werd uitgebreid met trouwpakken en maatpakken. Daarnaast heeft het bedrijf een afdeling bedrijfskleding. Schomaker Mannenmode is kledingsponsor van FC Groningen, FC Emmen en BV Veendam. “In alle bedrijfsonderdelen is er een centraal doel: de klant blij maken!”

Daarom Emmen 215

Wonen in Emmer-Compascuum Wat wonen in Emmer-Compascuum uniek maakt is het landelijk wonen en tegelijk dichtbij de stad en haar voorzieningen zitten. De bewoners van het dorp hebben alle rust en ruimte, maar kunnen 11 km verderop van stads vertier genieten in Emmen.

Een fijne combinatie.

De woonbuurten bestaan voornamelijk uit sociale huurwoningen die zijn opgezet als traditionele woonbuurten, bestaande uit een straat met parkeerstroken, voetpaden en autovrije woonhofjes.

In bepaalde buurten bevinden zich vrije sectorwoningen en uiteraard koopwoningen.

rie ‘Toen was geluk heel gewoon’. Daarin speelde Mouna Goeman Borgesius de rol van Zus Stokvis die vaak over haar jeugd in Emmer-Compascuum sprak. Het moderne dorp werd daar neergezet als een achtergebleven ouderwets stukje Nederland.

Dorpsbelangen De gemeente Emmen streeft naar een goed contact met de bevolking. Een belangrijke schakel tussen de gemeente en de inwoners zijn de Erkende Overlegpartners. Dat zijn verenigingen van plaatselijk belang, wijkverenigingen en dorpsraden. De overlegpartners zijn door de gemeenteraad officieel erkend. Zij mogen gevraagd en ongevraagd advies geven aan college en raad over dorpsontwikkelingen. Bovendien mag de gemeente geen belangrijke besluiten over het dorp nemen zonder overleg met dorpsbelangen.

De overlegpartners bestaan uit een (onafhankelijke) groep bewoners, eventuele ondernemers en andere vertegenwoordigers uit het gebied. Zij vormen de officiële vertegenwoordiging van een kern, dorp of woonwijk, die een vaste gesprekspartner zijn van de gemeente Emmen. Zij zijn dan ook een belangrijk aanspreekpunt voor alle inwoners uit het gebied. Deze overlegpartners hebben allemaal een eigen investeringsbudget. Ook Emmer-Compascuum heeft de vereniging Dorpsbelangen. Daarnaast kent het nog een Plaatselijk Belang Foxel/Scholtenskanaal en een Plaatselijk Belang Emmer-Erfscheidenveen.

Veel mensen van de generatie jaren negentig kennen Emmer-Compascuum van de KRO televisiese-

Visvijver

216 Daarom Emmen

Wonen in het centrum

Alles in één in Emmer-Compascuum Met de ambitie om voor zichzelf te beginnen begonnen de heren Brands en Eisinga hun tegelzetbedrijf in 1997. Vanuit huis leverden zij gedegen service en groeiden uit tot het allround bedrijf met een eigen showroom op het bedrijventerrein te Emmer-Compascuum.

Naast het zetten van tegels kan de klant bij Eisinga & Brands inmiddels ook terecht voor het aanbrengen van grindvloeren, vloerverwarming en sanitair. Tevens zijn de tegelzetters gespecialiseerd in het leveren en aanbrengen van natuursteen, marmer, leisteen, graniet en hardsteen. ‘Tegelzetbedrijf’ dekt dus al lang niet meer de lading van wat Eisinga Brands doet.

“Eigenlijk hebben we vanaf het begin af aan breed ingezet qua activiteiten,” zegt Max Eisinga hierover.

“Dat is een combinatie van eigen interesse en de vraag vanuit de markt. Zeker in deze tijden moet je innovatief zijn om je te kunnen onderscheiden.”

Het 1000 m grote bedrijf in Emmer-Compascuum heeft, ondanks de crisis, een goed jaar achter de rug.

“Wij hebben in de loop van de jaren een trouwe klantenkring opgebouwd,” aldus Eisinga. “We werken voornamelijk voor aannemers en overheidsinstellingen, maar uiteraard ook voor particulieren. Niet alleen 2

in Drenthe, maar ook in de andere noordelijke provincies. We komen zelfs met enige regelmaat voor onze werkzaamheden op de Waddeneilanden.”

Het bijzondere van Eisinga Brands is dat alle producten die in de zaak verkocht worden, ook door medewerkers ervan geïnstalleerd of geplaatst kunnen worden.

“Dat is een groot onderdeel van de kwaliteit die we leveren,” meent de mede-eigenaar. “Of het nu om het installeren van een complete badkamer, grindvloer, marmer, mozaïek, tegelvloer of ingefreesde vloerverwarming gaat, wij staan ervoor.”

Eisinga & Brands biedt een aanspreekpunt en uitvoering van de werkzaamheden door gedegen vakmensen. “De variatie binnen ons bedrijf is het leukst. Dat maakt het nooit saai.”

Daarom Emmen 217

Van alle gemakken voorzien Winkelen Emmer-Compascuum is een modern dorp dat van alle gemakken en diensten is voorzien. Naast de gebruikelijke supermarkten en winkels is er een winkelcentrum in het dorp en richt men zich steeds meer op klanten uit de omgeving en de grensstreek, die er graag komen winkelen.

Onderwijs In Emmer-Compascuum is volop keus voor ouders van schoolgaande kinderen. Het dorp kent zeven basisscholen, waaronder een rooms-katholieke school, twee christelijke scholen en vier openbare scholen. Basisschool De Meent, voorheen school 1,

De Hilde

heeft een lange geschiedenis en stamt uit 1893. Peuterspeelzalen voor de kleintjes zijn ook te vinden in Emmer-Compascuum en men kan gebruik maken van kinderopvang.

Zorg Diverse thuiszorginstellingen verlenen in het dorp zorg aan huis. Mensen met een beperking kunnen in de toekomst wonen in een woonzorgzone, die mogelijk wordt opgezet in samenwerking met woningcorporaties en zorginstellingen. Emmer-Compascuum stelt voorop dat alle mensen die zich er thuis voelen er Basisschool de Meent

218 Daarom Emmen

Herman Scholtenhoek Woon- en Zorgcentrum Herman Scholtenhoek, genoemd naar een voormalig directeur van Woonen Zorgcentrum De Schans, ligt in het centrum van het dorp Emmer-Compascuum. Herman Scholtenhoek bestaat uit 34 woningen met een gemeenschappelijke recreatieruimte.

Er zijn overdag en´s avonds medewerkers aanwezig. Icare medewerkers verlenen ‘s nachts geplande en ongeplande zorg. Thuiszorg wordt, met uitzondering van de huishoudelijke zorg, door Zorggroep Tangenborgh geleverd. Daarnaast biedt Zorggroep Tangenborgh drie dagen per week dagverzorging aan in De Huls.

ook prettig kunnen wonen. Er wordt dan ook volop gewerkt aan het ontwikkelen van nieuwbouw en het opzetten van speciale woonvormen, zoals voor ouderen, jongeren en mensen met een beperking. Daartoe is Servicepunt WWZ (Wonen, Welzijn en Zorg) opgericht. Stichting Icare, Zorggroep Tangenborgh, Lefier, Welzijngroep Sedna en de gemeente Emmen in Emmer-Compascuum hebben dit servicepunt opgestart.

WWZ is gehuisvest in de gemeentewinkel in De Hilde in Emmer-Compascuum en past in de toekomstige ontwikkeling van het woonservice gebied in het centrum van Emmer-Compascuum. Voor ziekenhuiszorg kunnen de bewoners van Emmer-Compascuum uitwijken naar Emmen.

Herman-Scholtenhoek

Daarom Emmen 219

Uittocht van veenarbeiders Toen de DSM er in 1907 een station opende, kreeg Emmer-Compascuum een stoomtram. De lijn tussen Klazienaveen en Ter Apel werd op 9 april 1940 weer opgeheven.

Nadat het veen was afgegraven, voltrok zich een uittocht van veenarbeiders. Emmer-Compascuum verloor in korte tijd bijna de helft van zijn bevolking. Om werkgelegenheid te scheppen, werden er steenfabrieken gebouwd. Nadat de baksteenindustrie was opgeheven, kwam in 1947 een garen-

veredelingsbedrijf van de AKU naar Emmer-Compascuum. Deze werd later omgedoopt in ENKA. Na het verdwijnen van de ENKA fabriek in 1977 stonden de bedrijfsgebouwen enige tijd leeg. Hierna werd hier het Nederlands Productie Labaratorium voor Bloedtransfusieapparatuur en Infusievloeistoffen gevestigd, een fabriek die katheters, bloedzaksystemen en buizen voor bloedtransfusie en plasma produceert. Het NPBI was de grootste werkgever in Emmer-Compascuum. Sinds 1997 is het NPBI onder de naam Fresenius HemoCare Netherlands B.V., onderdeel van het internationale, in Duitsland gevestigde, concern Fresenius Kabi AG. Met de nieuwe bestaansmiddelen, industrie en landbouw, begon de bevolking weer gestaag te groeien.

Emmer-Compascuum kreeg zelfs als eerste van de gemeente Emmen een bioscoop: Abeln Bioscoop, ook wel bekend als Rex theater. Inmiddels is Emmer-Compascuum uitgegroeid tot het op een na grootste dorp van de gemeente Emmen, met een bevolkingsomvang van ongeveer 8200 mensen, waarvan 70% in het centrale gedeelte van het dorp woont.

Zoals het vroeger was

220 Daarom Emmen

Roswinkel Roswinkel is het meest noordelijke dorp van de gemeente Emmen en heeft ruim achthonderd inwoners.

Het dorp is ontstaan op een uitloper van het Westerwoldse zandgebied. Eeuwenlang was het alleen ‘s winters bereikbaar, het dorp lag namelijk midden in het onbegaanbare Bourtangermoor. Dit 300 km grote moerasgebied strekte zich ooit uit van Groningen tot aan de Eems. Roswinkel vormde min of meer een eiland in het veen. Tegenwoordig zijn de veengebieden veranderd in uitgestrekte weilanden. Roswinkel heeft waarschijnlijk haar naam te danken aan de boeren uit Weerdinge. De buren lieten in deze ‘uithoek’ hun paarden lieten grazen: ‘winkel’ betekent hoek en ‘ros’ paard. Roswinkel betekent dus zoiets als ‘paardenhoek’.

gravingen zijn vondsten gedaan die erop wijzen dat het dorp of nederzetting in de tijd van Karel de Grote ook al bestond. Het dorp heeft historisch gezien meer banden met de Groningse streek Westerwolde dan met Emmen en Zuidoost-Drenthe.

Dit heeft vooral met de bereikbaarheid te maken.

Emmen was vroeger nu eenmaal veel moeilijker bereikbaar dan de noorderburen. Tegenwoordig is Roswinkel het kleinste buitendorp van de gemeente Emmen. Het heeft behalve een basisschool geen uitgebreide voorzieningen.

Roeswinkel De eerste keer dat het dorp ‘opduikt’ is in een oorkonde uit 1327. Het heet dan nog Roeswinkel. Bij op-

NH-kerk in Roswinkel

Landelijk wonen

Daarom Emmen 221

In Roswinkel beleef je het Kunst en Cultuur Roswinkel mag dan één van de kleinste Emmer dorpen zijn, het is wel het enige dorp buiten Emmen met een eigen theater, een theaterboerderij welteverstaan. Theaterboerderij De Noorderbak is in 1993 opgericht door de Drentstalige toneelschrijver Herman van der A. De voormalige boerderij is tegenwoordig een volwaardig theater met cabaretopstelling, waardoor het een unieke en gezellige sfeer uitademt.

De knusse Noorderbak biedt ruimte aan maximaal 250 bezoekers. De theaterliefhebber kan zijn hart ophalen want er is ruimte voor toneel, cabaret, conferences, revues, muziek, dans, koren en kindervoorstellingen. Ook bezienswaardig is de Nederlands Hervormde Kerk uit 1759.

Openluchttheater Op de plek van het voormalige Fort Roswinkel, een oud verdedigingswerk tegen invallen vanuit Duitsland, ligt het gelijknamige kunstwerk van Jeroen van Westen. Binnen de wallen van het kunstwerk liggen ijzeren platen met woorden die kenmerkend zijn voor dit voormalige veengebied. Het kunstwerk doet ook dienst als openluchttheater. Wie een optreden in gedachten heeft moet wel eerst toestemming vragen bij het waterschap, de eigenaar van dit kunstwerk.

Oogstfeest en Meimarkt Het boerendorp Roswinkel is een hechte gemeenschap. Dat is bijvoorbeeld te zien aan de jaarlijkse meimarkt waar het hele dorp aan meedoet. De meimarkt is een eeuwenoude traditie die eind jaren tachtig weer in ere werd hersteld. Ook de jaarlijkse oogstdag in augustus is een dorpsfestijn, maar ook duidelijk in trek bij toeristen. Tijdens de oogstdag worden oude boerengebruiken gedemonstreerd.

Aardbevingen Het dorp heeft in de jaren negentig diverse aardbevingen meegemaakt. Deze werden waarschijnlijk veroorzaakt door de aardgaswinning. De zwaarste beving van 3,4 op de schaal van Richter was op 19 februari 1997. Het was de op één na zwaarste aardbeving ooit in Noord-Nederland geregistreerd. De laatst gemeten aardbeving was in 2000 met 3,3 op de schaal van Richter. De bevingen veroorzaakten scheuren in woningen, en bij de NAM kwamen een paar honderd schadeclaims binnen. Na onderzoek is de schade, die waarschijnlijk door gaswinning veroorzaakt werd, vergoed door de NAM.

Fort Roswinkel

222 Daarom Emmen

De wereld van Herman van der A Een toneelschrijver die een theater oprichtte; een theatereigenaar die een wijnhandel opzette; een handelaar die een kinderontdektuin maakte; een tuinliefhebber die een theaterhotel begon en een hoteleigenaar die toneelstukken schrijft: dat alles is Herman van der A. Westenesch is officieel zijn woonplaats, maar het grootste gedeelte van de week is hij in Roswinkel, in of rondom Theaterboerderij De Noorderbak.

Al bijna dertig jaar schrijft van der A blijspelen. Bepaald niet onverdienstelijk: jaarlijks wordt er in Nederland gemiddeld zevenhonderd keer een toneelstuk van hem opgevoerd.

Vroeger speelde hij ook zelf bij een theatergezelschap tot hij in 1986 een virusinfectie opliep, waardoor zijn handen en voeten gedeeltelijk verlamd raakten. Van der A stopte, maar zonder theater kon hij niet, dus bouwde hij er zelf één in het achterste gedeelte van een boerderij in Roswinkel. In 1993 opende De Noorderbak haar deuren. De eigenaar glimlacht. “Binnen twee jaar was het elk seizoen volgeboekt. Momenteel zitten we tot 2014 vol, voor negentig procent met amateurgezelschappen.”

Na lang brainstormen legde hij zestien tuintjes aan met opdrachtjes erin. De eerste zomer was het meteen een groot succes. “Kinderen zijn er moeiteloos twee uur zoet mee.”

De creatieve duizendpoot heeft ook nog een eigen wijnhandel en een wijnclub met enkele honderden leden. Jaarlijks verkoopt hij vele flessen. De cirkel is rond, wanneer tijdens de drukte altijd weer zijn oude behoefte komt bovendrijven. Van der A’s drang zich terug te trekken en dat te doen wat hij het allerliefste doet: schrijven.

In 2000 opende van der A een restaurant in de boerderij. Theaterbezoekers, maar ook gasten van theaterhotel ’t Middelkamp, dat sinds een jaar naast De Noorderbak staat, kunnen er eten. Achter het hotel vind je sinds 2009 Hermans ‘ontdektuinen’. “Wat weten kinderen nog van de natuur, vroeg ik me af. En hoe krijg je ze achter de computer weg?”

Daarom Emmen 223

Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica Nieuw-Amsterdam en Veenoord vormen samen een tweelingdorp dat aan de Verlengde Hoogeveense Vaart ligt. Aan de zuid- en oostkant loopt het Stieltjeskanaal. V贸贸r de gemeentelijke herindelingen, waren Nieuw-Amsterdam en Veenoord twee losse dorpen, maar sinds 1 januari 1998 horen beide dorpen bij de gemeente Emmen. Het tweelingdorp telt ongeveer zevenduizend inwoners.

Erica, dat ongeveer 4800 inwoners heeft, ligt ongeveer 10 km ten zuiden van het centrum van Emmen, en ongeveer 4 km ten oosten van NieuwAmsterdam en Veenoord.

Geschiedenis De geschiedenis van Nieuw-Amsterdam begint rond 1850. Een groep rijke Amsterdamse beleggers koopt een stuk veengrond. Zij kopen de grond vanwege de turfwinning in het gebied. Ze noemen dit stuk grond het Amsterdamscheveld, naar hun woonplaats. De nederzetting die een paar jaar later gesticht wordt aan de Verlengde Hoogeveense Vaart krijgt de naam Nieuw-Amsterdam.

Veenoord is een ontginningsdorp dat in 1860 ontstaat bij de aanleg van de Verlengde Hoogeveense Vaart. Door de nieuwbouw na de Tweede Wereldoorlog groeien Nieuw-Amsterdam en Veenoord volledig aan elkaar vast.

Het dorp Erica was vroeger het Zuidbargerveld, een hoogveengebied waarop boeren hun vee lieten grazen. Halverwege de 19e eeuw wordt dit gebied voor het eerst bewoond. De bewoners verdienen de kost met het graven van kanalen. Na het graven van de Verlengde Hoogeveense Vaart ontwikkelt zich langs het kanaal een dorp. Dit dorp krijgt de naam Erica, wat Latijns is voor dopheide.

Monumenten In Nieuw-Amsterdam zijn verschillende monumenKanaalgravers

224 Daarom Emmen

tale panden te vinden. Aan de Vaart ZZ 86 staat de Hervormde Kerk. Deze zogenoemde ‘zaalkerk’ werd in 1873 gebouwd door architect H.C. Winters. De kerk heeft een opengewerkte achtkantige houten spits met leien. De in 1925 door architect W. van Straten gebouwde Gereformeerde Kerk, is gelegen aan de Vaart NZ 139. Het dak is paraboolvormig en de kerk heeft glas-in-lood vensters.

Aan het Stieltjeskanaal WZ 142 vinden we Villa La Paix. Dit landhuis werd in 1874 in eclectische stijl (een bouwstijl waarbij men verschillende vormen van bouwstijlen combineert tot een nieuw geheel) gebouwd in opdracht van de Drentsche Landontginnings Maatschappij. Ook het postkantoor aan de Vaart ZZ 66, gebouwd in 1908, mogen we tot een van de monumenten van Nieuw-Amsterdam rekenen.

In Veenoord staat aan de Industrieweg 15 de Molen Nooitgedacht. Dit is een achtkantige stellingmolen, die herbouwd is in 1916.

In Erica, aan de Kerkweg 122, vinden we de Rooms Katholieke Kerk, gebouwd in 1933. Overige monumenten in Erica zijn de (te bezichtigen) korenmolen Heidebloem aan de Verlengde Vaart ZZ 84, de directeurswoning aan de Havenstraat 2 en het landhuis aan de Griendtsveenstraat 39.

De Heidebloem in Erica

Molen Nooitgedacht in Veenoord

Daarom Emmen 225

Kunst, cultuur en evenementen In Nieuw-Amsterdam zijn enkele bijzondere kunstwerken te bewonderen. Aan de Vaart ZZ staat het damwandprofiel `1+1=1´ uit 1998 van kunstenaars Loes Heebink en Carlo Kroon. De sculptuur symboliseert de verbondenheid tussen Nieuw-Amsterdam en Veenoord en de relatie tussen water en land.

Langs het traject van de Zuidenveldroute (Dommerskanaal ZZ, richting Weiteveen, bij het sluisje) zijn door kunstenaar Paul Hulskamp negen markeringstekens geplaatst. Het werk uit 1988 draagt de naam ‘Energie, voor glastuinbouw’. Elke afzonderlijke zuil verwijst door middel van een tekst op de voet naar een energievorm in het veenontginningslandschap.

De sculptuur ‘Waterweg als Bouwwerk’ van Wia van Dijk aan de Verlengde Vaart in Erica stamt uit

De Snikke

226 Daarom Emmen

1996. Het is een markering van het Wateraanvoerplan Drenthe en symboliseert het geconstrueerde systeem van een sluis met een gemaal.

Aan de Havenstraat/Verlengde Vaart staan de ‘Kanaalgravers’ (1988) van kunstenaar Willem Kind. Het werk vormt een eerbetoon aan de vele kanaalgravers die eens in Erica woonden.

In de dorpskernen van Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica neemt cultuur een belangrijke plek in het dagelijkse leven in. Belangrijke locaties hiervoor zijn het Multifunctioneel Centrum De Schalm in NieuwAmsterdam en het Sociaal-Cultureel Centrum ’t Schienvat in Erica. Beide centra bieden onderdak aan verschillende clubs en verenigingen. Er kunnen cursussen en workshops gevolgd worden in bijvoorbeeld schilderen, fotograferen, volksdansen of bloemschikken. Ook kan er genoten worden van concerten en toneelvoorstellingen.

In Erica is Galerie van Strien gevestigd. Galerie van Strien organiseert exposities en heeft een grote collectie schilderijen, grafiek, keramiek, glas en sieraden van verschillende kunstenaars en vormgevers. De galerie legt zich voornamelijk toe op hedendaagse figuratieve kunst.

Iedere zomer worden de gezellige jaarmarkten in Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica druk bezocht. In Nieuw-Amsterdam vindt tijdens de jaarmarkt ook ‘De Nacht van Nieuw-Amsterdam’ plaats. Tijdens dit openlucht muziekfeest treedt een keur aan Nederlandse artiesten op.

Skatebaan in Nieuw-Amsterdam

Verblijven, sporten en ontspannen Toeristen hebben verschillende mogelijkheden om in Nieuw-Amsterdam, Veenoord of Erica te verblijven.

Er kan overnacht worden in een hotel, een bed & breakfast of er kan gekampeerd worden in Erica op de minicampings Op Fietse (naar het bekende nummer ‘Op Fietse’ van de band Skik uit Erica) of De Peelhof.

Naturisten kunnen terecht op naturistencamping Panta Rhei.

Op het recreatieve vlak hoeft men zich niet te vervelen in Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica. Op de grens tussen Nieuw-Amsterdam en Veenoord staat het Van Goghhuis. In 1883 bracht Van Gogh enige tijd in dit huis door, dat toen nog Logement Scholte heette. Van Gogh maakte in Drenthe veel schetsen en schilderijen, die het Drentse land en het leven van de arbeiders verbeeldden. Het Van Gogh Huis doet tegenwoordig dienst als restaurant en museum. In de zomermaanden kan er een rondvaart gemaakt worden door de omgeving van Nieuw-Amsterdam en Veenoord op de volledig gerestaureerde Snikke.

In Erica kan vanaf eind april tot eind augustus gezwommen worden in het prachtige Geert Vos Bad. Het zwembad heeft een familieglijbaan, een duikbassin, beachvolleybalvelden en een kiosk. Ook is het zeer de moeite waard om in Erica een bezoek te brengen aan het Industrieel Smalspoormuseum. Het museum beschikt over een grote collectie smalspoorlocomotieven, wagens, werktuigen, foto’s en ander materiaal. Er kan een mooie rit gemaakt worden per smalspoortrein over een oorspronkelijk turftransporttraject. De tocht voert langs de enige turfstrooiselfabriek van ons land die nog in originele staat verkeert.

Ook de bijbehorende productiemachines zijn hier te bezichtigen. Op het museumterrein staat een viersporige smalspoorremise, gebouwd in 1910.

Zowel de turfstrooiselfabriek als de remise is een Rijksmonument. In het Griendtsveenpark in Erica kunnen kinderen spelen in de speeltuin en genieten van het dierenparkje.

Sport Sportieve activiteiten staan hoog in het vaandel in Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica. Er zijn verschillende sportvelden, een sporthal en het al eerder genoemde zwembad. Een breed scala aan sporten kan hier beoefend worden, van voetbal tot tennis, van volleybal tot biljarten. Veenoord geniet zelfs landelijke bekendheid door het schaatsen.

Traditiegetrouw strijdt de ijsvereniging van Veenoord jaarlijks tegen die van het Groningse Zuidlaren om de eerste wedstrijd op natuurijs van het nieuwe seizoen te verrijden.

Marathon op natuurijs in Veenoord

Daarom Emmen 227

Wonen en winkelen De relatief grote aanwas van vele nieuwbouwwoningen onderstreept dat Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica prettige plaatsen zijn om te wonen en te leven. Naast nieuwbouwwoningen zijn er in de drie dorpen zowel koop- als huurhuizen te vinden. De woonomgeving kenmerkt zich door de zo typische Drentse rust en ruimte, terwijl tegelijkertijd alle benodigde voorzieningen, zoals winkels, onderwijs en zorg, in de dorpsomgeving te vinden zijn. Men kan er ruimschoots terecht voor dagelijkse boodschappen, maar ook voor meer specialistische aankopen. Op horecagebied biedt de plaatselijke middenstand ruim voldoende mogelijkheden.

Van Gogh Huis De echte van Gogh-liefhebber kan niet om een bezoek aan het Van Gogh Huis in Nieuw- Amsterdam heen. De beroemde schilder logeerde hier tijdens zijn zogeheten Drentse periode, eind 19e eeuw.

Het onderkomen is gedeeltelijk in de oude staat hersteld en herbergt nu een museum en restaurant. De slaapkamer ziet er bijvoorbeeld uit alsof Vincent ieder moment terug kan komen. Het verhaal gaat zelfs dat hij zijn huur met schilderijen betaalde. De huurbaas zou deze vervolgens hebben opgestookt. Verder is in het museum een film over zijn Drentse dagen te zien. Van Gogh woonde in het najaar van 1883 in Nieuw-Amsterdam. Hij zwierf tussen oktober en begin december, door het toen nog woeste en ledige Drentse landschap en leefde zich er creatief uit.

Tekening van van Gogh

Het Van Gogh Huis is trouwens het enige voor publiek toegankelijke huis in Nederland waar de schilder verbleef. Ook een excursie langs de plaatsen waar de schilder actief was, is mogelijk. De turfschuit is volgens kenners het mooiste werk dat Vincent in Nieuw- Amsterdam gemaakt heeft. Het doek toont een schippersechtpaar dat bezig is een boot te laden.

In het van Gogh Huis zijn trouwens geen originele schilderen van de meester te bewonderen.

Van Gogh huis

228 Daarom Emmen

“De samenwerking met mijn vader was perfect” De combinatie van werken met mensen en gebouwen. Dat zorgt ervoor dat Gert de Vries, eigenaar van de Vries Makelaardij in Nieuw-Amsterdam, elke dag met veel plezier naar zijn werk gaat. “Ik verkoop net zo lief een tussenwoning als een kostbare villa. Als de kopers maar blij zijn met hun nieuwe huis.”

Gert de Vries stapte in 1975 in het bedrijf dat in 1968 door zijn vader Henk de Vries werd opgericht.

“Mijn vader werd één van de meest opmerkelijke zakenmensen in ons dorp genoemd. Als 13-jarige jongen verkocht hij al van alles met zijn handkar. En voor zijn twintigste had hij een eigen winkeltje in NieuwAmsterdam. Bijzonder toch!”

Henk de Vries verhuurde zijn latere VéGé-supermarkt in 1968 en startte als makelaar. “De huizenmarkt maakte in de zeventiger jaren een geweldige ontwikkeling door. Daar speelde hij op in. Hij bouwde achter de garage van zijn woning aan de Zijtak een kantoor en begon gewoon.” In 1980 nam Gert de zaak over.

“Dat was een zware tijd, met veel werkloosheid en hypotheekrentes van rond de 12,5 procent. Gelukkig kon ik altijd op de steun van mijn vader rekenen.”

Het kantoor aan de Zijtak werd in 1989 verruild voor een nieuw pand aan de Vaart Noordzijde.

“Mijn vader heeft me nog jaren geholpen. Die samenwerking was perfect. Hoewel hij mijn vader was, waren we tijdens het werken net broers. We voelden elkaar heel goed aan.” Henk de Vries overleed in 1999. “Ik ben blij dat ik zijn werk voort kan zetten.”

Inmiddels werken er zes mensen bij De Vries Makelaardij en is het bedrijf verhuisd naar een groter kantoor van 280 m2 aan de Schooldijk. Naast de makelaardij is het bedrijf ook gespecialiseerd in verzekeringen, hypotheken en belasting- en bankzaken. “We werken in heel Zuidoost-Drenthe en zijn uitgegroeid tot een full service kantoor. Mijn vader zou zeker trots zijn geweest.”

Daarom Emmen 229

Jong geleerd, oud gedaan Alle basisscholen in Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica hebben de functie van ‘brede school’. Brede scholen hebben als doel de ontwikkelingskansen van kinderen te vergroten door samen te werken met verenigingen en instellingen, waardoor een sluitend netwerk van voorzieningen ontstaat, dat meer ontwikkelingsmogelijkheden biedt dan alleen onderwijs. Er worden naast het reguliere onderwijs binnen de schooluren ook veel activiteiten en voorzieningen buiten de lesuren aangeboden, zoals naschoolse activiteiten op het gebied van sport en workshops op het gebied van welzijn, onderwijs en cultuur.

Basisschool de Willem-Alexander

In Nieuw-Amsterdam en Veenoord kunnen ouders ervoor kiezen om hun kind(eren) naar Openbare Basisschool De Bascule te laten gaan, of naar Christelijke Basisschool De Bron. De scholen zijn allebei gevestigd in mooie, nieuwe gebouwen. Oorspronkelijk waren er in Nieuw-Amsterdam en Veenoord twee openbare basisscholen. Sinds januari 2005 zijn deze scholen gefuseerd tot één school: De Bascule. De school telt ongeveer vierhonderd leerlingen. Er wordt lesgegeven in jaargroepen, volgens het reguliere onderwijssysteem. Christelijke Basisschool De Bron is in 1971 ontstaan na een fusie tussen een hervormde en een gereformeerde basisschool. De school telt ongeveer driehonderd leerlingen. Er wordt lesgegeven volgens de principes van het Daltononderwijs.

In Erica hebben ouders de keuze tussen twee openbare basisscholen, De Peel en De Anbrenge, Christelijke Basisschool de Willem Alexander, of Rooms-Katholieke Basisschool de Brummelbos. De Peel is een kleine basisschool met ongeveer dertig leerlingen. Er wordt lesgegeven in combinatieklassen. Op de Anbrenge wordt lesgegeven in zowel jaargroepen als combinatieklassen. Er zitten ongeveer 150 kinderen op de school. Op Christelijke Basisschool de Willem Alexander worden de ongeveer negentig leerlingen onderwezen volgens het regulier onderwijs in combinatieklassen. Rooms-Katholieke Basisschool De Brummelbos is de grootste basisschool in Erica en telt ongeveer 280 leerlingen. Er wordt lesgegeven volgens het reguliere systeem in jaargroepen.

Voor baby’s en peuters is er in de dorpen voldoende gelegenheid tot kinderopvang en tevens zijn er peuterspeelzalen.

Nadat kinderen uit Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica de basisschool verlaten, waaieren zij voor het volgen van voortgezet onderwijs voornamelijk uit naar Emmen en Coevorden.

Basisschool De Bascule

230 Daarom Emmen

Zorggroepen en -centra In Nieuw-Amsterdam is de huisartsenzorg verenigd in huisartsencentrum De Valkenhoed. In dit centrum zijn drie huisartsenpraktijken werkzaam. Het centrum is aangesloten bij een huisartsengroep om een zo volledig mogelijk pakket aan huisartsgeneeskundige zorg te bieden.

Medisch Centrum Op Erica is in Erica gevestigd. Er wordt eerstelijns huisartsgeneeskundige zorg geboden, met uitzondering van verloskunde. Voor een verloskundigenpraktijk kan men in Nieuw-Amsterdam terecht bij Verloskundigenpraktijk Jalad. Voor ziekenhuiszorg dienen de bewoners van Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica uit te wijken naar Emmen.

Woon- en Zorgcentrum Oldersheem Thuiszorg wordt door diverse thuiszorginstellingen aan huis verleend. Voor mensen die een extra zorgbehoefte hebben is er Woon- en Zorgcentrum Oldersheem. Woon- en Zorgcentrum Oldersheem maakt deel uit van Zorggroep Tangenborgh. Oldersheem heeft een afdeling voor vaste bewoners, welke 54 een-

persoons kamers en 3 tweepersoons appartementen telt. Daarnaast zijn er op Oldersheem twintig groepsverzorgingsplaatsen voor bewoners met cognitieve problemen, of bewoners waarvoor een duidelijk dagritme zeer belangrijk is. Tevens zijn er 8 tijdelijke zorgplaatsen voor mensen die 13 weken dienen te worden opgenomen. Het gaat hierbij om tijdelijke avond-, nacht-, of crisisopvang. De bewoners van Oldersheem hebben alle vrijheid voor het inrichten en aankleden van hun appartement. Het houden van huisdieren is toegestaan, wanneer de bewoner of diens familie er zelf voor kan zorgen.

De bewoners bepalen voor een groot deel zelf hun daginvulling en maken zelf hun keuze uit het bezighedenaanbod. Indien nodig worden ze hierin vanzelfsprekend begeleid. Oldersheem biedt ook thuiszorg.

Per Snikke naar het Van Goghhuis

Daarom Emmen 231

Economische historie Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica hebben een nauw met elkaar verweven economische historie.

Uit de aanwezige veenindustrie vloeide de ontwikkeling voort van bedrijven als scheepswerven, kalkbranderijen, machinale turf- en turfstrooiselfabrieken en een aardappelmeelfabriek. Rond 1900 volgde de aansluiting van de dorpen op het tram- en spoorwegennet. In de loop van de 20ste eeuw ontwikkelden Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica zich door het gebruik van kunstmest van veenkolonie tot landbouwkolonie. Er vestigden zich ook enkele vrij grote winkels.

Tegenwoordig bestaat de werkgelegenheid vooral uit glastuinbouw of daarmee verbonden bedrijven, zoals een bedrijf dat kassen bouwt. Erica was het eerste gebied in Emmen waar tuinbouw tot ontwikkeling kwam. Een ontwikkeling die nog altijd niet tot stilstand is gekomen. De glastuinbouw in Erica wordt vooral bevolkt door komkommer-, pot- en perkplantenkwekers. De tuinders ondernemen milieubewust en duurzaam, doordat zij de beschikking hebben over een eigen warmtekrachtcentrale en gietwatervoorziening.

In Nieuw-Amsterdam/Veenoord is een 45 ha groot industrieterrein genaamd De Tweeling. Hiertoe behoort ook een veilingterrein. Uitbreiding van het terrein met maar liefst 15 ha is in voorbereiding.

Het is de verwachting dat de vestiging van bedrijven op het industrieterrein geen probleem zal vormen en dat daarvoor genoeg animo is.

Nieuw Amsterdam/Veenoord ligt aan de spoorlijn Emmen-Zwolle en heeft goede verbindingen in alle richtingen. Zowel Nieuw-Amsterdam/Veenoord als Erica zijn zeer goed bereikbaar via de A37.

Zicht op tegeltjespand

232 Daarom Emmen

Trouw aan Engelse auto’s Aan de Vaart NZ in Nieuw-Amsterdam staat een bijzonder autobedrijf: BM Misker Classic Cars. Hier worden klassieke Engelse auto’s met verve gerestaureerd en verkocht. Eigenaar Bert Misker is trots op zijn zaak, die in 1920 werd opgericht door zijn opa Gerrit. Aanvankelijk begonnen als een rijwielhandel aan de Vaart NZ 98, werd de zaak vanaf 1959 aan de Vaart NZ 91 voortgezet, nadat in 1950 het dealerschap van het Engelse Morris was verkregen.

“Tot 1980 zijn we het Engelse merk trouw gebleven, toen bestaande uit de complete lijn van Mini tot Jaguar”, zegt huidige eigenaar Bert Misker. Al eerder, in 1972, had zijn vader er in Emmen een autobedrijf bij gekocht. Na afronding van zijn autotechnische opleiding in Apeldoorn is Bert hier in 1976 gaan werken.

Na tien jaar vonden Bert en zijn echtgenote het tijd om er uit te stappen.

Bert Misker’s gevoel voor techniek heeft hij niet van een vreemde. Zo stond zijn opa Gerrit erom bekend dat wat zijn ogen zagen, zijn handen konden maken. Een gezegde luidde: “Wat Misker niet maken kan, geef dat maar aan de vuilnisman.” Klandizie heeft het bedrijf uit het hele land.

“Een gemiddelde restauratie vergt al gauw duizend manuren, maar dan hebben we ook echt elk onderdeel in de handen gehad,” zegt Bert Misker.

Alhoewel hij om zich heen ziet dat dit ambachtelijke beroep langzaam uitsterft, hopen Misker en zijn medewerkers nog vele mooie auto’s te restaureren.

Autobedrijf B.M. Misker vestigde zich aan de Vaart NZ 91 en Bert wijdde zich vanaf toen aan het onderhoud en de reparatie van alle merken, zonder de verplichtingen van een importeur. Begin jaren negentig is Bert Misker weer begonnen met zijn oude liefde: het restaureren van Engelse sportwagens uit de jaren vijftig en zestig. Specialisatie van dit bedrijf is tegenwoordig, naast het gewone onderhoud van moderne auto’s, de restauratie van de Jaguar XK modellen uit de jaren vijftig.

Daarom Emmen 233

Waarom Emmen ?

Dát dacht u misschien, toen u de titel van dit boek zag. Emmen…Drenthe… Kun je daarover een boek volschrijven? Maar toen u het boek opensloeg, ging er vast een wereld voor u open! Want het is een prachtig boek geworden! Een soort reisgids?

Jazeker! Toeristen en toevallige bezoekers kunnen er alles in vinden, wat betreft, bijvoorbeeld, bezienswaardigheden, horeca- en overnachtingsmogelijkheden, natuurschoon, enzovoort.

Een naslagwerk? Jazeker! Alles, wat de moeite waard is om te weten van Emmen is er in te vinden.

Een geschiedenisboek? Jazeker! Het ontstaan van de veenkoloniën, de hunebedden, de oliewinning en veel meer geschiedkundige feiten worden erin beschreven.

Een zakengids? Jazeker! Interessante wetenswaardigheden betreffende winkels en bedrijven zijn er in ruime mate in te vinden.

Slotwoord

En wat is het boek eigenlijk niet? Wij zijn er trots op, dat de fotografen, de schrijvers en de overige medewerkers er zo’n mooi geheel van hebben gemaakt. Zo verrassend volledig, en zo onderhoudend geschreven!

Met al die prachtige foto’s van toen en nu is het een aanwinst, niet alleen voor de boekenkast, maar juist om bij de hand te houden, voor iedereen die ooit op één of andere manier met Emmen te maken krijgt. Het is trouwens moeilijk om het uit handen te leggen, als u er eenmaal in begint te lezen… Ja, Emmen is een veelzijdige, boeiende en bloeiende stad.

De Emmenaren zelf wisten dat allang, en u, als lezer van dit boek, weet het nu ook: Dáárom Emmen!

234 Daarom Emmen

Productie

: WEAN International b.v., Wim Andela - Pascal Weidner

Coördinatie

: Annette Kooiman

: Martin Laning - Esther Donkers - Marjan Buring - Annemiek Meijer - Hanneke Ettekoven Tekst Gerrie van der Veen - Maartje Luif - Esmee Aarbodem - Mark Ponte Eindredactie

Colofon Daarom Emmen

Fotografie

Druk

: Bianca Verhoef - Reina de Vries

Vormgeving Acquisitie

: Mark Harreveld - Leen Schmal - Johannes Schmal

: Lidia Janevski (House of Communications), Annette Kooiman

: WEAN International b.v. - Johannes Schmal

: Grafistar

: Gemeente Emmen - Gerrie van der Veen - Jan Sibon (fotografie) - Jan Anninga (fotografie) Met speciale dank aan Renate Donker (fotografie) - Bert Barelds (fotografie Plan Effect) - Piet Meiling (historische foto’s) Harry Cock (foto Boudewijn Benting) - K. v.d. Scheer (fotografie) - Klaas en Rolf Schmal Persbureau Martin Laning - het Veenpark - Wouter Wissink Bronnen

: Gemeente Emmen - Stichting promotie glastuinbouw Zuidoost Drenthe - Gemeentehuizen in Drenthe; Boekholt, Bos, Gerding - Stichting Gouden Pijl - Liesbeth Westen, Emmen Revisited - Geert Schenkel Boeken: De Encyclopedie van Drenthe Klazienaveen 100 jaar (ds. K. van den Enk) Klazienaveen in grootmoeders tijd (J.H.T. Hoogers) Internet: www.emmen.nl - www.historisch-emmen.nl - www.kunstenpubliekeruimte.nl www.drentsmuseum.nl - www.nieuw-weerdinge.com - www.wikipedia.nl - www.ngw.nl

www.klazienaveen.info - www.drenthekunstbreed.nl - www.drenthemarathon.nl www.vvklazienaveen.nl - www.klazienaveen.nu - www.scholtenszathe.nl www.encyclopediedrenthe.nl - www.vandijkprojects.nl - www.medischcentrumklazienaveen.nl www.emmer-compascuum.com - www.encyclopediedrenthe.nl

Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen en foto's uit deze uitgave (ook publicatie in het buitenland en/of internet), mag uitsluitend geschieden met schriftelijke toestemming van de uitgever. Mocht er in uw visie toch nog iets ontbreken, dan is daar een verklaring voor!

WEAN International b.v. stelt zich niet aansprakelijk voor eventuele druk- of zetfouten Uitgever ‘Daarom Emmen’

WEAN International b.v.

Wilhelminasingel 127 6221 BJ Maastricht tel: +31(0)43-325.05.91 fax: +31(0)43-351.01.40 email: info@weaninternational.com web: www.weaninternational.com ISBN / EAN: 978-90-77914-28-1 NUR: 520 Daarom Emmen 235

Zakenregister

‘t Aol’ Volk Walstraat 32 7815 RD Emmen 0591-615251 www.oalvolkemmen.nl (43)

Bakkerij ten Napel Langestraat 113 7891 GH Klazienaveen 0591-312362 info@bakkerijtennapel.nl (175)

Bruna Klazienaveen Langestraat 111 7891 GG Klazienaveen 0591-318851 www.bruna.nl (178)

‘t Wapen van Emmen Schimmerweg 1 7811 AR Emmen 0591-612502 www.hetwapenvanemmen.nl (112)

Balance Point Control B.V. Karel Doornmanstraat 4 7825 VT Emmen 0591-667687 www.bpc.nl (150)

Café-Bar de Fransche Kroon Matissepassage 8 7811 DT Emmen 0591-377266 www.defranschekroon.nl (110)

AC Afbouw Emmen Charles Darwinstraat 18 7825 AC Emmen 0591-632700 www.ac-afbouw.nl (69)

Bianca Verhoef Fotografie Smaragddreef 8 7828 BD Emmen 06-10 80 11 54 www.biancaverhoef.nl (44)

Carmel College Emmen Wendeling 59 7824 TB Emmen 0591-622870 www.carmelemmen.nl (86)

AGNN Magelhaenstraat 23 7825 VL Emmen 0591-676727 www.agnn.nl (152)

Bibliotheek Emmen Noorderplein 101 7811 MG Emmen 0591-681444 www.bibliotheekemmen.nl (92)

Commerciële Club Emmen P.a. Postbus 1078 7801 BB Emmen 0591-617419 www.cce-zod.nl (62)

Astra Service Bioscopen Jhr. MWC De Jongestraat 15 7891 KN Klazienaveen 0591-312798 www.astrabioscopen.nl (48)

Boelens the Read Shop Middenhaag 365 7815 LD Emmen 0591-613152 www.thereadshop.nl (79)

Corlido Roggeakker 1 7761 RE Schoonebeek 0524-536010 www.corlido.nl (192)

Auto-en Bergingsbedrijf De Jong bv Statenweg 5-7 7824 CR Emmen 0591-635678 www.dejongberging.nl (137)

Bosma Bedden Nijbracht 81 7821 CB Emmen 0591-659700 www.bosmabedden.nl (78)

Cubri Pallet en handelsmij BV Kanaalweg 14 7761 PH Schoonebeek 0524-531817 www.cubritrucks.nl (200)

Autoschade Oranjedorp Roald Amundsenstraat 60 7825 AV Emmen 0591-394086 www.autoschadeoranjedorp.nl (131)

Brands Bouwgroep BV Nautilusstraat 7 7821 AG Emmen 0591-657900 www.brandsbouw.nl (144)

CVites bv Ermerweg 88 7812 BG Emmen 0591-652970 www.cvites.nl (23)

B.M. Misker Classic Cars Vaart NZ 91 7833 HE Nieuw-Amsterdam 0591-551555 www.bm-misker.nl (233)

Bruin Café Pierrot BV Matisseassage 16 7811 DT Emmen 0591-658872 www.bruincafepierrot.nl (111)

D.E.V. Atlantis 21 7821 AX Emmen 0591-622611 www.dev-verhuur.nl (54)

236 Daarom Emmen

Zakenregister

Dal Baffo Weerdingerstaat 247 7811 CJ Emmen 0591-617215 www.dalbaffo.com (105)

Eisinga & Brands bv Ep Schuilinghstraat 11 7881 VV Emmer-Compascuum 0591-351048 www.eisinga-brands.nl (217)

Flim Bouwkundig Bureau Kapelstraat 16 7811 HC Emmen 06-24777997 www.flim.nu (67)

De Allesbrander Kapitein Nemostraat 1d 7821 AB Emmen 0591-653613 www.deallesbrander.nl (149)

Elbement bv Kaptein Grantstraat 20 7821 AR Emmen 0591-670503 www.elbement.nl (68)

Gankema Betonboor & Zaagbedrijf Columbusstraat 14 7825 VR Emmen 0591-632500 www.gankemabetonboringen.nl (148)

De Eekenhof Noordeind 7 7815 PA Emmen 0591-555130 www.eekenhof.nl (110)

Elektromotoren Emmen Willem Schoutenstraat 13 7825 VV Emmen 0591-616928 www.elektromotorenemmen.nl (134)

Gemeente Emmen Raadhuisplein 1 7800 RA Emmen 0591-685555 www.emmen.nl

De Vries Makelaardij Schooldijk 86 7833 GN Nieuw-Amsterdam 0591-551364 www.devriesmakelaardij.nl (229)

Entree A.1 Boslaan 2-3 7811 GJ Emmen 0591-652121 www.entree-bv.nl (97)

GEVO Jacob Le Mairestraat 243 7825 XE Emmen 0591-302752 www.gevoas.nl (64)

Doornbos Makelaars en Adviseurs Weerdingerstraat 9 7815 SB Emmen 0591-646050 www.doornbosbedrijfsmakelaars.nl (127)

Euro Plan BV Roald Amundsenstraat 56 7825 AV Emmen 0591-392550 www.euro-plan.nl (124)

Gibo Groep Hoenderkamp 3 7812 VZ Emmen 0591-652452 www.gibogroep.nl (72)

Dregema Nijbracht 110 7821 CE Emmen 0591-611396 www.dregema.nl (147)

Euro Catering&Evenementen Houtsnip 28 7827 KG Emmen 0591-677834 www.eurocatering.nl (113)

Giezen woninginrichting Weerdingerstraat 14 7815 SB Emmen 0591-612191 www.giezenwoninginrichting.nl (63)

Drogisterij de Vijzel Langestraat 105 7891 GG Klazienaveen 0591-312491 hrkoster@hetnet.nl (170)

Facility P. bv David Livingstonestraat 7 7825 AE Emmen 0591-633447 www.facility-p.nl (130)

Grandcafé Markant Marktplein 62 7811 BA Emmen 0591-646045 www.markantemmen.nl (108)

Eetcafé Groothuis Stationsstraat 75 7811 GS Emmen 0591-649944 www.eetcafegroothuis.nl (106)

Flair Fashion Langestraat 1221 7891 GH Klazienaveen 0591-313709 dickflair@planet.nl (174)

Grandcafé Rue de la Gare Stationsstraat 8 7811 GH Emmen 0591-612381 www.ruedelagare.nl (107) Daarom Emmen 237

Zakenregister

Guido Creatieve Brillen Langestraat 127 7891 GH Klazienaveen 0591-311823 www.guidobrillen.nl (176)

Industria Technische Verlichting BV Kapt. Grantstraat 9 7821 AP Emmen 0591-618328 www.industria.nl (91)

M2 participaties Ermerweg 88d 7812 BG Emmen 0591-667050 www.m2participaties.nl (21)

Harkink & Partners bv Waanderweg 18a 7812 HZ Emmen 0591-675462 www.harkink-partners.nl (128)

Jan van Peer Hoofdstraat 123 7811 EK Emmen 0591-614218 www.janvanpeer.nl (76)

Mega-Camp Wolfsbergenweg 47 7822 AV Emmen 0591-659988 www.mega-camp.nl (159)

Harwig BV 2e Bokslootweg 14 7821 AS Emmen 0591-656769 www.harwig.nl (142)

Jitse Fashion Van Echtenskanaal NZ 139a 7891 AG Klazienaveen 0591-314416 www.jitsefashion.nl (172)

Menkveld Installatietechniek Klaverakker 2 7761 RA Schoonebeek 0524-531641 www.menkveld.nl (197)

HB Systems Nijverheidsstraat 611 7815 HV Emmen 0591-646626 www.hbsystems.nl (56)

Juwelier Keen Langestraat 108 7894 CG Klazienaveen 0591-312412 nckkeen@cs.com (174)

Monte Christo Van Schaikweg 94 7811 KL Emmen 0591-853654 www.monte-christo.nl (90)

Hinke Wolters & Zn. Oosterwijk WZ 5 7885 TN Emmen 0591-631410 www.kabelrecycling.nl (120)

Koop de Vries Meubelen Nijbracht 76 7821 CA Emmen 0591-641944 www.koopdevries-meubelen.nl (70)

Mulder Schilders Jules Verneweg 40 7821 AE Emmen 0591-611777 www.mulderschilders.com (153)

Hondsrug College Emmalaan 25 7800 AB Emmen 0591-657979 www.hondsrugcollege.nl (85)

Lancyr Heidinga Brugstraat 156 7891 AV Klazienaveen 0591-315504 info@heidinga.nl (165)

Nabershof - ‘t Volk van Grada Noordeind 21 7815 PB Emmen 06-50268840 www.volkvangrada.nl (36)

Hotel Restaurant ten Cate Noordbargerstraat 44 7812 AB Emmen 0591-617600 www.hoteltencate.nl (109)

Lekkerbier Zweelerbrink 149 7812 JE Emmen 06-23936388 www.lekkerbier.nu (59)

Niezing Heijes Mode Van-Echtenskanaal NZ 141 7891 AH Klazienaveen 0591-390130 www.niezing-heijesmode.nl (173)

HSE Emmen James Cookstraat 43 7825 AN Emmen 0591-640473 www.hse-emmen.nl (159)

Lubbers Logistics BV Klaverakker 1 7761 RA Schoonebeek 0524-537777 www.lubbers-logistics.com (196)

Norit Klazienaveen Mr. Oringkanaal OZ 3 7891 EV Klazienaveen 0591-319329 www.norit-ac.com (183)

238 Daarom Emmen

Zakenregister

Schuler BV Metsel/Voeg/Tegelwerken/ Tegelhandel en Steigerwerken Pieter De Keyserstraat 17 7825 VE Emmen 0591-674466 www.schuler.bv (27)

Notariaat ‘t Suydevelt Westerbracht 20 7821 CH Emmen 0591-640000 info@notariaat.net (125)

Praktijk voor Klassieke Homeopathie Robijndreef 12 7828 AZ Emmen 0591-673041 ynette.mulder@klassiekehomeopathie.nl (93)

Notariskantoor Rosenbaum Waanderweg 16-D 7812 HZ Emmen 0591-519050 www.notariskantoorrosenbaum.nl (126)

Rademakers Gieterij BV Langestraat 12 7891 GA Klazienaveen 0591-312433 www.rademakersgieterij.com (164)

Oving Constructie BV Industrieweg 27 7701 PV Schoonebeek 0524-531271 www.oving-constructie.nl (203)

Reina de Vries fotografie Nieuw Amsterdamsestraat 86 7814 VA Emmen 0591-633100 www.reinadevries.nl (121)

P. de Jong BV Handelsweg 6 7826 TC Emmen 0591-627922 www.pdejong.nl (129)

Remerij Aandrijftechniek BV Oosterbracht 14 7821 CJ Emmen 0591-631828 www.remerij.nl (139)

Partycentrum Viper Weerdingerkanaal NZ 241 7831 HS Nieuw-Weerdinge 0591-521726 www.partycentrumviper.nl (211)

Restaurant Goodfella’s Meerdijk 71 7825 TH Emmen 0591 621433 www.steakhousegoodfellas.nl (104)

Persbureau Martin Laning Meerstraat 72 7815 XH Emmen 06-51199666 mail@persbureaumartinlaning.nl (65)

Rocas Opleidingen Pioniersweg 2 7826 TA Emmen 0591-645154 www.rocas-nederland.nl (84)

Stichting Promotie Emmen Hoofdstraat 22 7811 EP Emmen 0591-649712 (58)

Plantage Books & More Vermeer Noorderstraat 38-40 7811 AL Emmen 0591-642088 www.plantagebooksandmore.nl (82)

Schomaker mannenmode Picassopassage 41 7811 DN Emmen 0591-659320 www.schomakermannenmode.nl (215)

Sunoil Biodiesel 1e Bokslootweg 17 7821 AT Emmen 0591-637637 www.sunoil-biodiesel.com (135)

Plus Klazienaveen Van Echtenskanaal NZ 160 7891 AJ Klazienaveen 0591-317700 www.plus.nl (177)

Schomaker tv & audio Weerdingerstraat 196 7822 BJ Emmen 0591-610494 www.schomaker-tv.nl (81)

Task Environmental Services Worldwide BV Magelhaenstraat 16 7825 VK Emmen 0591-210220 www.task-es.com (73)

Sign Group Reclamemakers Jules Verneweg 3 7821 AD Emmen 0591-653130 www.signgroup.nl (41) Stads-Hotel Boerland Hoofdstraat 57 7811 ED Emmen 0591-613746 www.stads-hotelboerland.nl (102) Stenden Hogeschool, locatie Emmen Van Schaikweg 94 7811 KL Emmen 0591 853100 www.stenden.com (89) Stevens Meubelen Shopping Center Brugstraat 10 7891 AP Klazienaveen 0591-312498 www.stevensmeubelen.nl (171)

Daarom Emmen 239

Zakenregister

Teijin Aramid 1e Bokslootweg 17 7821 AT Emmen 0591-692760 www.teijinaramid.com (146)

Van Nie Beheer BV Weerdingerstraat 254 7811 CM Emmen 0591-686220 www.vanniebeheer.nl (147)

Theo Br端ning Fietsen Weerdingerstraat 82 7815 SG Emmen 0591-613585 www.theobruning.nl (80)

Van Veen Velzing Schoenen & Sport Van Echtenskanaal NZ 149 7891 AH Klazienaveen 0591-312461 www.vanveenvelzing.nl (167)

Totaalhandel F端hler Weerdingerkanaal NZ 242 7831 HS Nieuw-Weerdinge 0591-521630 (210) -

Veenpark Berkenrode 4 7884 TR Barger Compascuum 0591-324444 www.veenpark.nl (186)

Tuincentrum en dierenspeciaalzaak Omvlee Oranjekanaal NZ 4 7825 TK Emmen 0591-630559 www.zuidbarge.nl/molenzeldenrust (158)

Veenstra Tandtechnisch Laboratorium vof Noordbargerstraat 6-6a 7811 KG Emmen 0591-612279 www.ttl-veenstra.nl (96)

Uni Makelaardij BV Van Echtenstraat 47 7891 LM Klazienaveen 0591-648766 www.unimakelaardij.nl (169)

Webru B.V. Staalconstructies, Dak- en Wandbeplating Eemslandweg 100a 7894 AE Zwartemeer 0591-317153 www.webrustaal.nl (185)

Van Boven Emmen BV Phileas Foggstraat 10 7821 AK Emmen 0591-618128 www.van-boven.nl (66)

Wegro Beheer BV Wendakker 13 7761 PX Schoonebeek 0524-531478 www.wegro.org (194)

Van der Valk Hotel Emmen Verlengde Herendijk 50 7822 JD Nieuw-Amsterdam 0591-571800 www.hotelemmen.nl (101)

Woninginrichting Wachtmeester Weerdinger Kanaal NZ 150 7831 HK Weerdinge 0591-521363 www.woninginrichtingwachtmeester.nl (209)

Van der Weerd Verf Kapt. Nemostraat 21-23 7821 AB Emmen 0591-658200 www.weerdverf.nl (136)

Zonlicht Langestraat 165 7891 GL Klazienaveen 0591-317222 www.zonlicht.nl (170)

240 Daarom Emmen

Zorggroep Tangenborgh Spehornerbrink 1 7812 KA Emmen 0591-681666 www.tangenborgh.nl (94,180,202, 219,231)