Nieuwsbrief WBG Waalwijk 2014, nummer 2 Weidevogelbeschermingsgroep Waalwijk werkzaam in de gemeenten Waalwijk en Heusden onder begeleiding van het Brabants Landschap Coördinatoren:
Harry Keijzer tel. 0416-335156 harry.keijzer@zonnet.nl
Henk Bergmans tel. 0416-338856 h.th.bergmans@home.nl
5 mei
Hoe ging het in april? In de vorige nieuwsbrief maakten we melding van het mooie en vroege voorjaar en van het feit dat niet alleen de weidevogels, maar ook de agrariërs er in maart vroeg werk van maakten. In april bleef het mooie voorjaarsweer aanhouden en daarmee ook de activiteiten op het land. Er werd wat afgeploegd, gefreesd, bemest en gezaaid! Regen viel er overigens heel weinig. Als je nu in ons werkgebied rond kijkt, dan zie je op heel veel plaatsen de maïs al uit de grond te voorschijn komen. Andere jaren moest je vaak tot half mei wachten om dit te zien. Eén en ander kwam de rust bij de weidevogels niet ten goede. Er zijn akkers waar de nestmandjes met kievitenlegsels meerdere keren verlegd zijn en dat zal straks misschien te merken zijn aan het broedresultaat. Op sommige plaatsen zijn de kieviten door de hectiek op het land nog niet eens aan nestelen en broeden toegekomen! Maar toch zijn er omstreeks half april ook al jonge kieviten waargenomen. Behalve de kievit zijn in bescheiden mate ook de scholekster, wulp en grutto in beeld gekomen. Ad Hooijmaijers meldde dat groep 2 een wulpennest vond en de grasgroep een gruttonest. Zoals verderop blijkt zijn, ondanks enkele sombere berichten, de resultaten tot nu toe niet minder dan in de laatste twee jaar. Laten we er op vertrouwen dat het verdere verloop van het seizoen voor de weidevogels ook niet tegenvalt.
Resultaten Hierna een weergave van de resultaten van de verschillende groepen tot en met april, bij het einde van de voor de kievit eerste legselronde. Er wordt vergeleken met de resultaten van eind april vorig jaar, maar dat is natuurlijk niet helemaal terecht, gezien de heel andere ontwikkeling van het voorjaar. Vorig jaar laat en koud, nu vroeg en veel warmer. Groep 1 o.l.v. Antoon Muskens Er werden 12 nesten gevonden, allemaal van de kievit. Van deze 12 nesten zijn er tot nu toe 7 uit. De overige 5 legsels worden nog bebroed. Het aantal gevonden nesten is 4 meer dan vorig jaar rond deze tijd. Opvallend is het dat er geen verlies is door bewerkingen of predatie. De volgende andere akker- en weidevogels werden gesignaleerd: grutto,wulp, scholekster, patrijs, gele en witte kwikstaart. Groep 2 en grasgroep o.l.v. Ad Hooijmaijers Groep 2 vond tot nu toe één wulpennest in haar zoekgebied. Verder niets. Helaas een duidelijke voortzetting van de trend van de laatste jaren. De grasgroep vond na lang waarnemen in hetzelfde gebied een gruttonest. Beide legsels worden nog bebroed. Toen Ad de gebruiker van het gruttoperceel opgetogen van de vondst op de hoogte stelde, reageerde die in de trant van “Ach nee, het is toch niet waar!” Zoals je zult begrijpen was deze agrariër niet bereid gebruik te maken van de subsidie in het kader van de ‘Rustzone regeling’. Hij vond de vergoeding van € 432,= per hectare te laag. Op aandringen van Ad probeert hij het maaien nog wel even uit te stellen en het nest te sparen. Mogelijk komt het legsel voor het maaien toch nog uit. Het resultaat van deze groep blijft wederom ver achter bij dat van 1
Gruttonest, rechts is de stevig broedende grutto te zien, foto Ad Hooijmaijers jaren her. Het valt op dat er geen enkel activiteit van kieviten meer te bespeuren is in het gebied en ook amper van andere akker- en weidevogels. Groep 3 o.l.v. Henk Pijnappels Zij vonden tot nu toe 18 kievitsnesten. Hiervan zijn er inmiddels 7 uit. Van de andere 11 nesten worden er nog 9 bebroed. Hier horen ook een aantal nesten bij die door werkzaamheden meerdere keren verplaatst zijn. De overige twee nesten zijn gepredeerd. Er werd ook een nest van een Canadese gans gevonden, dat een week later ook gepredeerd bleek. Het aantal gevonden nesten is ongeveer de helft groter dan vorig jaar rond deze tijd. Er werden ook grutto’s, wulpen, diverse ganzen en de gele kwikstaart gezien. Groep 4 o.l.v. Sonja van de Hurk Deze groep vond 25 kievitsnesten. Hiervan zijn 9 legsels uit gekomen en worden er nog 11 bebroed. Van de overige 5 zijn er 3 gepredeerd en twee door onbekende oorzaak verdwenen, mogelijk door bewerkingen. Daar hoort ook het nest met de vijf eieren bij, waarvan we vorige keer melding maakten. Zoals het er nu naar uitziet lijkt de eerste legselronde behoorlijk succesvol. Het aantal gevonden legsels is nu al meer dan over geheel 2013! Vermoedelijk zal er voor de kieviten weinig aanleiding zijn nog aan een tweede broedronde te beginnen. Opvallend was het, dat op een perceel dat al vroeg bewerkt was, 5 nesten gevonden werden met maar 1 of 2 eieren en dat hier ook niet meer bijgelegd is. Groep 5 o.l.v. Stans van Dongen Tot en met 2 mei vond deze groep 5 kievitsnesten. Eén daarvan is uit. Drie nesten worden nog bebroed en 1 is verloren gegaan door bewerkingen. Ook in dit deelgebied is betrekkelijk weinig activiteit van weidevogels te bespeuren. Er is wel een koppeltje scholeksters gezien, enkele patrijzen en gele en witte kwikstaarten. Het resultaat is iets beter dan vorig jaar eind april. Groep 6 o.l.v. Henk Bergmans en Dick Pol Deze groep vond 41 kievitsnesten. Daarvan zijn er twee uit. Verder worden er nog 33 legsels bebroed en zijn er 6 verloren gegaan door bewerkingen. Er werd ook een scholeksternest gevonden met 4 eieren. Blijkens bijgaande foto zal dit echter helaas geen pullen gaan opleveren. Het aantal gevonden nesten is bijna het dubbele van dat van vorig jaar rond deze tijd. Er werden ook enkele grutto’s, wulpen, ooievaars en witte en gele kwikstaarten gezien.
2
Het trieste resultaat van predatie (door wie?), foto Jaap Pol Totaal t/m april Totaal vonden we tot en met april in de eerste legselronde, 104 nesten. Dit is bijna het dubbele van het aantal van vorig jaar rond deze tijd (54 nesten, maar toen bij een koud en laat voorjaar). Hoewel er uit enkele groepen sombere berichten komen over de resultaten van dit jaar tot nu toe, kunnen we het totaalresultaat toch niet slecht noemen. We vonden namelijk zelfs 10 nesten meer dan in 2012. Er is dus hoop dat het dit jaar redelijk zal gaan. We zijn heel benieuwd wat de tweede broedsels ons nog gaan brengen.
En verder …. Overlijden Op 24 april j.l. is op 56-jarige leeftijd overleden Mieke van Delft, de echtgenote van Rini van Delft. Groep 6 komt al vele jaren op een aantal akkers van de familie Van Delft. Namens de groep heeft Henk Bergmans de familie onze deelneming betuigd. De buurtgenoten van Rini van Delft zorgden in de moeilijke dagen rond het overlijden en de begrafenis van zijn echtgenote Mieke voor het uitvoeren van het noodzakelijke werk op de akkers. Groep 6 (Dick Pol) hielp bij het verleggen van nesten. Rustzoneregeling Zoals reeds vermeld vonden we nesten, waarvoor we - als de boer wil meewerken - gebruik mogen maken van de ‘Rustzone regeling’. De vergoeding is dan € 432,= per ha en er mag niet gemaaid worden 3
tot dat de jongen vliegvlug zijn of vertrokken naar een ander perceel, maximaal tot ca 3 weken na uitkomst van de eieren. Onderzoek Ten behoeve van onderzoek voor de Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL) door het bureau Movares, kregen we van dat bureau (via Femke van Schie) de vraag inventarisatiegegevens over weidevogels te willen verstrekken van het gebied waar groep 1 werkt (Buitenpolder van Baardwijk). Die gegevens hebben we toegestuurd. Natuur- en Milieuvereniging gemeente Heusden Van deze vereniging (via Noor Peters) kregen we de vraag hen op de hoogte te houden van onze activiteiten. We hebben toegezegd de vereniging op de verzendlijst van onze nieuwsbrief te zetten. Cursus Een aantal (nieuwe) leden, te weten Henk Pijnappels, Ben Kasper, Kees Lambrechts, Jan de Vos en Peter Wijgerde hebben eind maart/begin april de introductiecursus weidevogelbescherming gevolgd.
6 mei 2014, Henk Bergmans en Harry Keijzer
4