Werkgroep Weidevogelbescherming Zuidoost-Brabant
Verslag broedseizoen 2014
Secretariaat: Molenpad 14, 5524 BD Steensel henklepelaars@planet.nl Tel. 0497-512 995 Bankrekening: NL41RABO 013 083 2820 Inschrijving K.v.K.: 17117129
1
Werkgroep Weidevogelbescherming Zuidoost-Brabant
2014
Doelstelling: De vereniging heeft ten doel de weidevogels in Z.O. Brabant te beschermen, vooral tijdens het broedseizoen, zowel de eieren als de jonge vogels. Daarnaast wordt getracht om de biotoop van weidevogels zo goed als mogelijk als broedgebied, als foerageergebied of als rust- c.q. slaapgebied te beschermen. Hiernaast is ruimte voor andere activiteiten zoals voorlichting, educatie en beheerswerkzaamheden omtrent het fenomeen weidevogels in ZuidoostBrabant.
Bestuur van de vereniging:
voorzitter:
Noud Janssen
secretaris:
Henk Lepelaars
penningmeester:
Jopie v.d. Ven
algemeen lid:
Frans Huijbers
Inhoudsopgave
pagina
Voorblad
1
Doelstelling van de vereniging - - Bestuursleden - - Inhoudsopgave
2
Voorwoord van de voorzitter - - Overzichtstabel 2006 - 2014
3
Legsels per jaar en soort 2006-2014 - - Tabel kieviten
4
Hoe was het weer in het voorjaar van 2014
5
Meldingen van eerste legsels - - Naamlijsten van actieve en niet-actieve vrijwilligers
6
Vrijwilligers: Wie loopt waar?
7
Namenlijst van deelnemende bedrijven - - Grafiek: kievitsnesten op gras / mais
8
Namenlijst van “reserve bedrijven�
9
Gevonden nesten per dag
10
2
Werkgroep Weidevogelbescherming Zuidoost-Brabant
2014
Van de voorzitter, terugblik op de weidevogelbescherming in 2014. Beste weidevogelbeschermers, Nadat we wel een donkere periode maar geen winter gehad hebben begon in 2014 het weidevogelseizoen heel vroeg. De kieviten waren ongeveer 2 weken vroeger dan anders aan het nestelen. Dat geeft ze net wat meer tijd voordat de boeren volop mais gaan zaaien. Als dan ook het weer nog meewerkt en een warm voorjaar geeft zie je dit terug in de resultaten. Het gehalte aan uitgekomen nesten van ruim 84 % is erg goed. Ook zien we een lichte verbetering van het aantal kievitnesten na de grote terugval van vorig jaar. Gelukkig blijven onze leden erg actief om deze goede resultaten mogelijk te maken. Er zijn gelukkig ook weer een paar nieuwe leden bijgekomen, bij deze hartelijk welkom. Maar de teruggang in biodiversiteit in de gebieden baart ons toch grote zorgen. In de weidevogelgebieden zouden we met wat meer vluchtstroken en akkerranden zeker betere resultaten kunnen halen. Ik had mijn hoop gevestigd op het nieuwe landbouwbeleid. Helaas is dit door de Tweede Kamer zodanig afgezwakt dat dit nog weinig perspectief biedt. Ook het maaibeleid van de slootkanten vereist nog onze aandacht daar waar weidevogels zich bevinden. Wel zien we in deze regio dat steeds meer EVZ stroken (Ecologische Verbindings Zone) worden aangelegd langs de beken, (De Gender Steensel, Kleine Beerze Hoogeloon en Raamsloop Reusel). Deze kunnen wellicht ook dienst doen als vluchtstrook voor de weidevogels. Verder zit er voor ons niets anders op dan met veel enthousiasme het beschermen van nesten te blijven uitvoeren. Ik dank jullie allen hartelijk voor de steeds opnieuw getoonde inzet. Laten we ook volgend jaar weer alles in het werk stellen om deze mooie vogels voor deze streek te behouden. Noud Janssen.
Overzichtstabel 2006 - 2014 In de onderstaande tabel zien we het overzicht van onze vereniging van de afgelopen 9 jaar. Het aantal actieve vrijwilligers is nagenoeg gelijk gebleven, Het aantal bedrijven is met 56 ook minder dan vorig jaar. Dat komt vooral doordat bedrijven, waar al jarenlang geen nesten meer gevonden zijn, van de lijst zijn afgehaald. Deze bedrijven staan nog wel op de lijst van “reserve bedrijven�. De dalende trend in de aantallen is gestopt. Ten opzicht van 2013 zijn er nu 6% meer legsels gevonden.
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
47
53
55
50
46
45
43
37
39
129
126
122
121
88
84
85
68
56
Totaal legsels
1024
798
947
848
658
672
461
332
353
Uit %
73,6
70.7
78.1
73.9
78,3
80,2
78,0
73,6
84,9
Jaar- overzicht Actieve vrijwilligers Bedrijven
3
Werkgroep Weidevogelbescherming Zuidoost-Brabant
2014
Legsels per jaar en soort van 2005 t/m 2014 Soort
2005 2
Fazant Geelgors Gele kwikstaart Graspieper Grutto Kievit Kleine plevier Knobbelzwaan Meerkoet Nijlgans Paapje Patrijs Rietgors Roodb.tapuit Scholekster Slobeend Tureluur Veldleeuwerik Waterhoen Watersnip Wilde eend Witte kwikstaart Wulp Zomertaling
6
10 1
9
2008 4 3 8 3 49 732 1 1 9
5
2
3
1 7
3 44
6 51 1 4 1 6 6 7
10 39
15 48
2
21
12
2 1 5 1 8 1 14 1
2 46 767 3
2006 1
924
1 2 7 1 34 627 4
5 2 34 854 1
2 2 8 1 11 1 21
Totaal
2007
4 1 7
1013
763
2009
914
2010 1 4 13 6 6 7 35 23 650 508 1
2012 1 5 4
2013 1 5 1
11 355 2
5 275
2 296 1
2
1
1
2
2
7 19
17 12
1 1
2
11 1
6
10 1
9 1 20 33
5
13
10 32
20 34 1 1 1
1 1 4
2
12
11
23 820
20 34
2005
2006
2007
2008
2009
800 700 600 500 400 300 200 Kievitsnest 100 0
4
2010
2011
3 2
1
5 8
4
5
27
2 4 4 19
18
10
10
648
672
461
332
353
Kievit - aantal legsels per jaar 900
2014
2011 1 16 13 5 13 513 1
2012
2013
2014
Werkgroep Weidevogelbescherming Zuidoost-Brabant
2014
Hoe was het weer in het voorjaar van 2014 De op één na zachtste lente in drie eeuwen volgt op een uitzonderlijk zachte winter Met een gemiddelde temperatuur in De Bilt van 11,2 °C, was de lente de op één na zachtste sinds het begin van de regelmatige waarnemingen in 1706. Alleen de lente van 2007 was met 11,7 °C nog zachter. Het langjarig gemiddelde bedraagt 9,5 °C. Het uitzonderlijk zachte weer hield al vanaf december onafgebroken aan. De afgelopen winter eindigde daardoor ook al bij de zachtste in drie eeuwen. De natuur liep door het warme weer enkele weken vóór op de kalender!
Maart: Zeer zonnig, zeer zacht en droog Niet eerder, zo vroeg in het jaar, zo zacht Op 9 maart werd het in De Bilt 19,5°C. Sinds het begin van de metingen in 1901, werd het daar niet eerder zo vroeg in het jaar, zo zacht. Op 20 mrt. werd het in Eindhoven: 23,1 °C. Gemiddeld was maart zeer zacht met 8,4 °C, normaal is 6,2°C. Gedurende de eerste 10 dagen was het vaak zonnig en helder. Overdag steeg het kwik tot recordwaarden en ’s nachts koelde het dikwijls af tot onder nul. De derde week lag het kwik gemiddeld rond of beneden normaal. De laatste dagen van de maand was het opnieuw zonnig en erg zacht. Opvallend was het langdurig droge en vaak zonnige weer in maart, waar we wel van konden genieten. Er viel landelijk gemiddeld maar 26 mm neerslag, veel minder dan het langjarig gemiddelde van ongeveer 67 mm. De meeste regen viel in maart precies op de eerste dag van de lente. Maart was verder een uitzonderlijk zonnige maand, 208 zonuren tegen 125 normaal.
April: Ook in april uitzonderlijk zacht; hoeveelheid zon en neerslag gemiddeld Met een gemiddelde temperatuur in apr. van 12,1 °C tegen 9,2 °C normaal, waren sinds december alle maanden op rij zeer zacht. De eerste 10 dagen waren met een gemiddelde temperatuur van 12,7 °C de zachtste in ruim een eeuw. In het midden van de maand daalde de temperatuur naar normale waarden. In de tweede helft van de maand steeg de temperatuur weer. Op 25 april werd het in het zuidoosten plaatselijk zomers warm. Met gemiddeld 38 mm week de hoeveelheid neerslag niet veel af van het langjarig gemiddelde van 44 mm, maar plaatselijk viel meer dan 100 mm regen. In het zuiden viel het minst, enkele meetstations kwamen uit op minder dan 10 mm. Opvallend waren de zomers aandoende buien op 23, 24, 25, 29 en 30 april die, vergezeld van onweer en hagel, lokaal overlast veroorzaakten. Landelijk scheen de zon gemiddeld 180 uren tegen 178 uren normaal. In het zuiden scheen de zon, vooral rond het midden van de maand, vaak uitbundig. De laatste 10 dagen van de maand verliepen vrij somber met op sommige plaatsen maar de helft van de gebruikelijke zonne-uren.
Mei: Normale temperatuur en hoeveelheid zon Grote verschillen in hoeveelheid neerslag; lokaal extreem nat De eerste dagen van mei was het overwegend droog en koel. In de vroege ochtend van 4 mei vroor het plaatslijk nog. Van 6 t/m 14 mei was het een uitermate wisselvallige, sombere en natte periode. De temperatuur lag rond of iets onder het langjarig gemiddelde. Daarna liep de temperatuur op tot boven normaal. Op 19 mei werd het in Eindhoven 28.2 °C. Naar het einde van de maand toe werd het weer steeds wisselvalliger, meestal was het daarbij warmer dan normaal, maar tijdens langdurige regen rond Hemelvaartsdag was het juist uitgesproken koel. Mei was gemiddeld een natte maand met 98 mm regen tegen 61 mm normaal, maar de regionale verschillen waren erg groot. Op de 27e viel er in het zuiden plaatselijk 40 tot 50 mm. Tijdens het wisselvallige tijdvak tussen 6 en 14 mei viel gemiddeld over het land 50 mm regen. Het aantal zonuren kwam gemiddeld over het land uit op 209 tegen 213 normaal, maar de regionale verschillen waren ook weer erg groot. Op Terschelling scheen de zon het meest: 237 uren. In Deelen op de Veluwe was het het somberst met 167 uren.
5
Werkgroep Weidevogelbescherming Zuidoost-Brabant
2014
Meldingen van eerst legsels in 2014 Landelijke eerste legsels Op 5 mrt. 2014 werd om 12.29 u. in Delwijnen, gem. Zaltbommel het eerste kievitsei gevonden. Kievit: op 5 maart in Delwijnen Grutto: op 23 maart in Nijkerk Wulp: op 25 maart in de Mastenbroekerpolder in Overijssel Scholekster: op 24 maart in de buurt van Nieuwland (ZH) In ons gebied werden de eerste nesten gevonden van de: Kievit: Grutto: Wulp: Scholekster:
op 10 maart, door Kees van Hees bij Melkveebedrijf Romme in Diessen. op 15 april, door Wim van Dal op een perceel van M. de Haas uit Wintelre. op 2 april, door Piet Wuyts bij J. van den Heuvel in Westerhoven. op 16 april, door Wim van Dal op een perceel van M. de Haas uit Wintelre
Lijst van actieve vrijwilligers in 2014 Naam
Woonplaats
Berndsen, F. Bleeker, A. Boomen, R. van de Bouwer, L. Busink, P. Busink, W. Coppelmans, P. Dal, W. van Dooren, W. van Doren, M. van Eliens, J. Hees, C. van Herk, K. van Heuvel, P. van den Hoskam, A. Huijbers, F. Janssen, N. Kantelberg, T. Kelders, R. Kinderen, K. der
Hulsel Westerhoven Oostelbeers Steensel Biest- Houtakker Eindhoven Wintelre Oirschot Knegsel Veldhoven Veldhoven Baarschot Veldhoven Hoogeloon Bergeijk Steensel Vessem Steensel Hoogeloon Oirschot
Klaasen, H. Lange L. de Lepelaars, H. Liebregts, A. Lieshout, A. van Mol, J van Oort, A. van Rooy, C. van Sande, J. v.d. Smetsers, H. Smetsers, K. Smetsers, R. Smetsers-v.d.Pol, A. Timmermans, D. Verdonschot, A. Verhagen, B. Vreugdenhil, E Wouters, W Wuyts, P.
Knegsel Middelbeers Steensel Eindhoven Westelbeers Hoogeloon Middelbeers Hoogeloon Wintelre Oirschot Oirschot Oirschot Oirschot Riethoven Eersel Bladel Dommelen Hoogeloon Westerhoven
Lijst van reserve vrijwilligers in 2014 Op deze lijst staan de namen van leden die dit jaar niet actief waren in het veld of die tijdelijk gestopt zijn. Naam Diesen, J. van Haren, N. van Herk-Wuyts, R. van Jacobs, B. Krieken, F. van der
Plaats Waalre Vessem Westerhoven Dalfsen Steensel
Krieken, P. van der Meurs, C. Sande-v. Dal, D. v.d. Schulte, H. Ven, J. van de
6
Steensel Steensel Oirschot Steensel Vessem
Werkgroep Weidevogelbescherming Zuidoost-Brabant
2014
Vrijwilligers – Wie loopt waar in 2014. Groep / Vrijwilliger
Bedrijven
Groep: Hulsel Berndsen, F.
Lange, L. de
Berndsen, F.
Groep: Oostelbeers Boomen, R. v. d.
Kinderen, K. der
Anoniem, A. Anoniem, B.
Deenen, J. Leermakers, J.
Lepelaars, H. Timmermans, D.
Aa, T. van der Eijck, van Grotel, J.W. van
Hoof, P. van Moonen, Weert, van
Janssen, N. Sande, J. v.d.
Gerwen P. van Gestel, H. van Kuylaars, H.
Leermakers, P. Selst, G. van
Beerens, Bosch, A.M. v.d. Defensie, Legerplaats Oirschot Defensie, Oirschotse Heide Eeten, H. Haas, H. de
Haas, M. de Hazenberg, L. Strijpse Kampen, Vliegveld, Wouters, J.
Groep: Steensel Bouwer, L. Huijbers, F. Kantelberg, T.
Groep: Rouwven Coppelmans, P. Doren, M. van Eliens, J.
Groep: Strijpse Kampen Dal, W. van
Groep: Knegsel Dooren, W. van
Herk, K. van
Bolck, H. Dienst Landelijk Gebied
Groep: Westerhoven Bleeker, A. Hoskam A.
Vreugdenhil, E. Wuyts, P.
Coppens, V. Heuvel, J. van de
Houts, H. van
Gerritsen, W. en R. Hendrikx, T.C.M. Maatschap Lagendijk, W.M.
Romme, Melkveebedrijf Roozen, Melkveehouderij
Groep: Diessen Hees, C. van
Groep: Hoogeloon 1 Kelders, R. Mol J.v.
Rooy, C. van
Ansems, W.
Groep Hoogeloon 2 Heuvel P.v.d.
Wouters W.
Beers C. van
Groep: Flight Forum Liebregts, A.
Gem. Eindhoven, Flight Forum
Gem. Eindhoven, Sliffertsestraat
Anoniem H3 Anoniem H4 Dieker, T.
Lieshout, van Pas- de Krom, van de Sande, C. van de
Diesen, P.C.F. van
Looy, v.d.
Bavel, van V.O.F. BBL Julianaweg,
Klaassen, A.M.C. Vermeer, Maatschap
Groep: Westelbeers Broek Lieshout, A. van
Oort, A. van
Groep: Spoordonk 1 Smetsers-v.d. Pol, A.J.J. Smetsers, H.C.
Groep: Spoordonk 2 Smetsers, K.
Smetsers, R.
Groep: Eersel Verdonschot, A.
Smets, A.
Groep: Bladel Verhagen, B.
Schoenmakers, J.
7
Worm, J.
Werkgroep Weidevogelbescherming Zuidoost-Brabant
2014
Lijst van deelnemende bedrijven 2014 Naam
Plaats Steensel Oostelbeers Oostelbeers
Haas, M. de Hazenberg, L. Hendrikx, T.C.M. Maatschap
Anoniem, H3 Anoniem, H4 Ansems, W.
Westelbeers
Heuvel, J. van den Hoof, P. van
Bavel, van V.O.F.
Haghorst
Klaassen, A.M.C.
BBL Julianaweg , Beerens,
Haghorst Hogeloon
Wintelre
Beers, C van Berndsen, F.
Hoogeloon Hulsel
Kuylaars, A. Lagendijk, W.M. Leermakers, J. Leermakers, P.
Wintelre
Bolck, H.
Knegsel
Lieshout, van
Westelbeers
Bosch, A.M. v.d.
Wintelre
Looy, v.d.
Oudenbosch
Coppens, V Defensie, Legerplaats Oirschot
Oirschot
Defensie, Oirschotse Heide Dieker, T Dienst Landelijk Gebied (DLG),
Oirschot Westelbeers
Moonen, Pas - de Krom, van de Romme, Melkveebedrijf Roozen, Melkveehouderij Sande, C van de Schoenmakers, J.
Riethoven
Deenen, J.
Westerhoven Oostelbeers
Selst, G. van Smets, A. Strijpse Kampen, Vermeer, Maatschap
Wintelre
Vliegveld, Weert, van
Wintelre Riethoven
Worm, J. Wouters, J.
Bladel Eindhoven
Aa, T. van der Anoniem, A. Anoniem, B.
Diesen, P.C.F. van Eeten, H. P. van Eijck, van Gem. Eindhoven, Flight Forum Gem. Eindhoven, Sliffertsestraat Gerritsen, W. en R.
Westelbeers Hoogeloon
Vessem Oirschot Wintelre Eersel Eindhoven Eindhoven Esbeek
Gestel, H. van Grotel, J.W. van
Wintelre Wintelre Steensel
Haas, H. de
Wintelre
Gerwen, P. van
Houts, H. v.
Wintelre Wintelre Diessen Westerhoven Riethoven Borkel en Schaft Haghorst Diessen Oostelbeers
Vessem Diessen Diessen Lage Mierde Hapert Eersel Oirschot Haghorst
Aantallen kievitsnesten op bouwland en op grasland - 2000 t/m 2014 600
Bouwland
500
Grasland
400 300 200 100 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Deze grafiek toont het aantal kievitsnesten op bouwland en op grasland. Onder bouwland vallen diverse gewassen, zoals aardappelen, bieten, graan, mais, peulvruchten, enz.
8
Werkgroep Weidevogelbescherming Zuidoost-Brabant
2014
Lijst van “reserve bedrijven” in 2014 Op deze lijst staan de bedrijven die (tijdelijk) gestopt zijn met Weidevogelbescherming of waar al één of meer jaren niet meer wordt gezocht. Bedrijven, die voor het 5e jaar op de reservelijst zouden staan, worden niet meer vermeld. Naam
Plaats
Aken, A. van Appels, P. Bakel, T. van Beekmans, C.H.M. Biggelaar, Th. v.d. Boomen, G. v.d. Bouwman, A. Dijk, A. van Dirks, H.
Middelbeers Middelbeers Riethoven Oirschot Best Valkenswaard Diessen Haghorst Diessen
Donkers (jr), A. Dooren, J.P.A.M. van Doormaal, J. van
Haghorst Wintelre Haghorst
Doormaal, P. van Eeten, A van Ekert, van Esch, J.C. van
Haghorst Wintelre Bergeijk Moergestel
Evers, Gastel, J. van Gemeente Eindhoven, W.D.
Valkenswaard Diessen Eindhoven
Gemeente Oirschot, W.D.
Oirschot
Gooskens, J. Heerebeek, J.H.J.V. Heerebeek, P.A.M. van
Hoogeloon Oirschot Oirschot
Heijden, G van der Heijms
Hulsel Oirschot
Hesselmans J. Hoeven, C.
Biest-Houtakker Oirschot
Intven, M. Intven, P. Janssen, J.
Eersel Eersel Diessen
Kapteijns, J.
Valkenswaard
Kapteijns, W.M.J. Kemps, A.J.J.M.
Oirschot Oostelbeers
9
Klaasen, F. Kroon, F. de Kroon, J. de
Wintelre Haghorst Knegsel
Kroon, T. de
Haghorst
Kroot, E..
Diessen
Kroot-Nooijens, P. Leermakers, W.
Diessen Wintelre
Linnemans, A. Meydenberg, J. v.d. Noordman, M.J.M. Paulissen, A..
Haghorst Haghorst Oirschot Haghorst
Reijrink, E. Reijrink, H. Rijnen, A.
Diessen Diessen Oostelbeers
Sande, H. van de Schepens, L.J.A.M.
Diessen Oirschot
Slenders, A.G.F.
Valkenswaard
Smets, P.F.
Haghorst
Smits, J. Smolders, W. Soethout, A.
Steensel Oostelbeers Oirschot
Soethout, C. Spanjers, C.
Oostelbeers Oostelbeers
Spreuwel, J. van Stokmans, J.
Oostelbeers Riethoven
Tax, P. Ven, F. van de Verdonschot, A.
Diessen Steensel Eersel
Versmissen, H.
Eersel
Vugs, J.
Haghorst
Westelbeers broek
Westelbeers
Werkgroep Weidevogelbescherming Zuidoost-Brabant
2014
Totaal aantal gevonden nesten per dag 2014 25 20 15 10
Totaal
5
16-jun
9-jun
2-jun
26-mei
19-mei
12-mei
5-mei
28-apr
21-apr
14-apr
7-apr
31-mrt
24-mrt
17-mrt
10-mrt
0
Gevonden kievitsnesten per dag 2014 25 aantal 20 15 10 5
Gegevensverwerking:
Henk Lepelaars
Š Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Werkgroep Weidevogelbescherming Zuidoost-Brabant.
10
16-jun
9-jun
2-jun
26-mei
19-mei
12-mei
5-mei
28-apr
21-apr
14-apr
7-apr
31-mrt
24-mrt
17-mrt
10-mrt
0