14
opinie SANDRA VAN ZAAL MANAGER STRATEGIE/ PLAATSVERVANGEND DIRECTEUR WELBIONS, HENGELO
‘ONEERLIJK ZULLEN WE ALLES DELEN’ Probleemwijken en krimpregio’s hebben gemeen dat de vastgoedwaarde drastisch terugloopt terwijl juist extra investeringen nodig zijn. Met de Vogelaar-heffing kwam er geld voor de probleemwijken. Het is tijd dat er voor krimpregio’s een krimpfonds komt, zegt Sandra van Zaal. Maar het zijn niet alleen corporaties die dat fonds moeten vullen. ILLUSTR ATIE : HAN HOOGERBRUGGE
Als ik wethouder in het westen was, zou ik alle uitleg-
deze lokale bestuurders een deal kunnen sluiten? Waar-
gebieden vol bouwen met woningen. Vraag genoeg, er is
schijnlijk komen ze daar samen niet uit. Daar ligt een taak
voldoende verdiencapaciteit en het levert werk voor veel
voor de landelijke overheid.
burgers. Ik kan ongetwijfeld rekenen op extra stemmen bij de volgende verkiezingen. Maar als wethouder in
Solidair
Oost-Groningen zou ik mijn hoofd breken over hoe ik
Het is aan de landelijke overheid ons belastinggeld te ver-
kleinere en toch leefbare kernen kan creëren. Zouden
delen en beslissingen te nemen die voor de hele samen-
15 ‘Alle seinen in het overheidsbeleid staan op decentralisatie van de verzorgingsstaat en op Europeanisering van het financieeleconomisch en begrotingsbeleid. En dus op uitholling van het nationale niveau.’ RENÉ CUPERUS, CULTUURHISTORICUS, IN DE VOLKSKRANT.
leving van belang zijn. Zo vinden we het logisch dat zorg deels uit de staatskas wordt bekostigd. Ook al gebruikt de een daar meer van dan de ander. Je weet tenslotte nooit of je ooit zelf ziek wordt. Lastiger is het als je vrijwel zeker weet dat iets nooit jouw probleem zal worden. Het voelt oneerlijk als je mee moet betalen aan het probleem van een ander. Juist dat ‘oneerlijk verdelen’ vanuit een overkoepelende visie op verschillende belangen is de taak van de overheid. Daarom is het verdedigbaar dat iedereen meebetaalt aan de noodzakelijke investeringen in krimpregio’s. Met de Vogelaar-heffing hebben we het geld ook ‘oneer-
‘Deze ontwikkeling zou je kunnen plaatsen in een breder kader, waarin over heel de wereld de macht van steden toeneemt, ten koste van nationale overheden die worstelen met trage bureaucratie, complexe wetgeving en afstandelijke politici.’ JAMES KENNEDY, HOOGLERAAR IN DE GESCHIEDENIS VAN NEDERLAND AAN DE UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM, OVER DE DRIEVOUDIGE DECENTRALISATIE, IN TROUW.
lijk’ verdeeld. Alle corporaties legden in en alleen de corporaties met probleemwijken kregen geld. Daarmee gaven we een solidair antwoord op een probleem dat in sommige steden wel en in andere niet speelde. De geldschietende corporaties klaagden wel, maar stelden uiteindelijk het belang van de leefbaarheid in Nederland boven hun eigen lokale belangen. Voormalig minister Vogelaar legde de heffing enkel op aan de corporaties en liet de markt buiten schot. Daardoor draaiden uiteindelijk huurders van sociale woningen op voor de verbetering van probleemwijken. Dat kan eerlijker.
Verwijderingsbijdrage
‘Minister, u wilt de aansturing van corporaties meer bij de gemeenten leggen. Heb dan ook vertrouwen in die lokale overheden. De minister eist een merkwaardige dubbelrol op. Hij wil zowel de eindverantwoordelijkheid hebben als de toetsing doen.’ FREEK OSSEL, SCHEIDEND AMSTERDAMS WETHOUDER, OVER DE NOVELLE HERZIENING WONINGWET, IN NUL20.
Het krimpfonds kan gevuld worden uit drie bronnen. Allereerst door geoormerkt belastinggeld waar iedere burger in Nederland aan meebetaalt. Daarnaast dragen alle woningcorporaties er – analoog aan de Vogelaarheffing – aan bij. En tot slot vragen we ook een bijdrage van de markt. Commerciële partijen verdienen aan de bouw van woningen in gebieden waar nog uitbreidingscapaciteit is. Het is redelijk van hen een bijdrage te vragen voor het afbreken van woningen in krimpregio’s. Een soort verwijderingsbijdrage. Marktpartijen gaan dat wellicht niet helemaal zelf betalen. Aandeelhouders nemen geen genoegen met minder winst. Het zullen deels de kopers zijn die opdraaien voor de extra kosten. Dat kun je oneerlijk noemen. Je kunt het ook vergelijken met de Vogelaar-heffing. Die trof alleen huurders.
‘Nederland is een klein land. Daarom willen alle burgers overal dezelfde (rechten op) bijstand, jeugdzorg, gezondheidszorg en noem maar op. Wij willen dat “Den Haag” daarover zekerheid biedt. En bovendien is er Europa dat voor alle landen dezelfde richtlijnen uitvaardigt. Het lokale bestuur is er voor om al deze nationale en internationale regels uit te voeren.’ WIM DERKSEN, HOOGLERAAR BESTUURSKUNDE ERASMUSUNIVERSITEIT ROTTERDAM, OP SITE WIMDERKSEN.COM.