OTOMASYON Makine
&
Otomasyon - Robotik - Üretim Teknolojileri ve Endüstri Dergisi
Mayıs - Haziran 2018 Yıl :7 Sayı : 46 Fiyat : 20 TL
YENİLENEN İÇERİĞİYLE MAKİNE OTOMASYON VE ROBOTİK DERGİSİ SEKTÖRÜNÜN NABZINI TUTUYOR..
ROBOTiK
RÖPORTAJ
RÖPORTAJ
UNIVERSAL ROBOT KANDAN ÖZGÜR GÖK
CDT ALPER GÖĞÜŞ
ETKİNLİKLER *ROBOT BİLİM KONFERANSI *BİLİM KAHRAMANLARI İZMİR’DE BULUŞTU * GEDİK ÜNİVERSİTESİ ROBOT SEMİNERİ *TEKNOLOJİDE LİDER KADINLAR
OTOMASYONUN LOKOMOTİFLERİ GÜNCEL HABERLER *ROCKWELL * ABB *ELK MOTOR
Yayın Türü Yaygın Süreli
EDİTÖR
Yayıncı Dünya Medya Basın Yayın Reklam Tanıtım Hizmetleri İmtiyaz Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İlker Kaplan 0 505 400 94 34 İdari İşler Müdürü Hatice Karabay 0 505 400 94 33
2018 WORLD MEDIA GROUP İÇİN ATILIM YILI OLACAK
Reklam Müdürü Ziya Alkan 0 546 675 59 49 Reklam Müdürü Ayhan Üstüner 0 535 352 50 59
ilker kaplan
Muhasebe Müdürleri Sevda Öncü Düzgün Turgut 0 542 292 83 85
2018 Yılında yayınlarımızın içeriği gelişecek
Halkla İlişkiler Müdürü Ayşe Savranoğlu
Ö
ncelikle, Otomasyon Robotic Dergisi ve büyük ailemiz World Media Group olarak; ülkemizin ekonomik gelişmişlik açısından iyi yerlere gelmesi için yoğun bir çaba sarfettiğimizi ve tüm iş dünyasının da aynı çabayı gösterdiğinin bilincinde hareket ediyoruz. Bu doğrultuda bu yazımızda; ülkemizin içinden geçmekte olduğu zor sürece de değinmek istiyoruz. Evet; TÜİK verilerine göre 77 milyar dolar civarı cari açık verdiğimizi biliyoruz. Tedarik sağladığımız Makine imalat sektörü de 10 milyar dolar civarı cari açık veriyor. Katma değer yaratan ürünler, bilimsel bilgiye dayalı inovatif ürünler üretmediğimiz sürece de bu fasit daire içinde döneceğimizi bilmemiz gerekiyor. Dolar ve Euronun yükselişinden, istihdam sorununa kadar tüm olumsuzlukarı tetikleyen bu unsura bir an önce neşter vurmak gerekiyor. Yoksa ekonomide daha zorlu bir dönem bizi bekler durumda. Hiçbir katma değer yaratmayan inşaat sektörüne gerçekleştirilen yatırımların ülkemizi getirdiği nokta ortada artık üretim sektörüne ağırlık vermek gerekiyor. Bir zihniyet değişimi gerekiyor.
Yazı İşleri Simgenur Savranoğlu Gamze Onat Grafik Tasarım Ezgi Kamburoğlu Abone Sorumlusu Defne Deniz Kaplan Beste Kamburoğlu Fotoğraf Editörleri Murat Çapkın Sinan Temur İnsan Kaynakları Müdürü Sibel Şanlı İletişim Danışmanı Alper Tuna Bilişim Sorumlusu Kerem Mercan Bölge Temsilcileri Çetin Sülün (Ankara) Mesut Karabay (İzmir) Umut Yıldız (Bursa) Avrupa -Almanya - Temsilcisi Pınar Açıkgöz Sosyal Medya Fatma Kurşun
Fuarlara katılımlarımızı yoğunlaştırıyoruz
Dağıtım Ali Savranoğlu Zafer Kamburoğlu
Bu yıl Fuarlara katılımlarımız yoğunlaşıyor. KONMAK - KONYA 2018, SANTEK KOCAELİ 2018, MAKTEK-İSTANBUL 2018, TOSS+EXPO - İŞGÜVENLİĞİ 2018 fuarlarına katılıyoruz ve bu fuarlardaki standımızdan geniş çaplı dağıtım yapacağız. Ayrıca yurtdışında da; Hannover Messe - Almanya fuarına katıldık. Katılımcı, ziyaretçi ve tüm parametreler açısından verimli bir fuar geçirdiğimizi söylemeliyim. EMO - İtalya fuarlarında da okur ve firmalarmızla buluşacağız. Bu fuarda da dergilerimizin geniş ölçekli dağıtımını gerçekleştireceğiz.
Genel Koordinatör Süleyman Kaplan Hüsniye Kaplan Katkıda Bulunanlar Meryem Savranoğlu Fatma Kaplan Selda Kamburoğlu Dağıtımcı Aras Kurye - PTT - Yurtiçi Kargo Yönetim Yeri Akşemsettin Mah. Güneş Sokak No: 48 D :10 Eyüp / İstanbul Tel:0 850 532 94 68 Fax : 0 212 427 00 15
Sektörün Lokomotif Firmaları Yayınlarımızda… Sektörün ilk ve tek Kesici Takımlar Tutucular dergisi olarak sektörün lokomotif firmalarına sayfalarımızda yer veriyoruz ve kapak – dosya – fokus – inceleme- sektör konularımızla sektörlere yol gösteren çalışmalara imza atıyoruz. Bu yolda bizimle yürüyen firmalarımıza de teşekkür ediyoruz. Sektörün ilk ve tek gerçek anlamda dergisinde yerinizi ayırtın. Bizden söylemesi... İLKER KAPLAN
Editör - Künye
www.endustri40dergisi.com www.kesicitakimlardergisi.com www.worldmediagroupe.com www.makineotomasyondergisi.com makineotomasyondergisi@gmail.com worldmediareklam@gmail.com
Makine Otomasyon Dergisi Basın Meslek İlkelerine Uymaya Söz Vermiştir. İçeriğindeki yazınsal ve görsel malzemeler, izin alınmaksızın; yazılı, görsel, işitsel ve elektronik medyada kullanılamaz. Reklamların hukuki sorumluluğu reklamveren firmaya aittir. Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018 3
İÇİNDE İçindekiler
3
İÇİNDEKİLER Editör – Künye:
2018 EKONOMİYE DİKKAT!!!
6 İKLİME UYGUN TESİSATLA ENERJİDE YÜZDE 50 TASARRUF SAĞLANABİLİR
8
“UNİVERSAL ROBOT OTOMASYONU HERKESE ERİŞTİREBİLİR HALE GETİRECEK”
ELK MOTOR, SANAYİNİN ÖNDE GELEN FİRMALARIYLA ANKARA’DA BULUŞTU.
4
Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
14
EKİLER İçindekiler-Reklam İndeksi
18
“ELEKTRONİK FİRMALARINA FARKLI ÇÖZÜMLER SUNUYORUZ”
İNDEX ALTIUM - Arka Kapak
SANDVİK - Arka Kapak içi
KOÇ SİSTEM - Ön Kapak İçi
KOÇ - 11. Sayfa
SCHNEİDER - 13. Sayfa
ETG ROBOTİCS - 15. Sayfa
“TEKNOLOJİDE LİDER KADINLAR” BİR ARAYA GELDİ
ALTIUM - 21. Sayfa
OMRON - 23. Sayfa
34
İNFOMA - 25. Sayfa
ELK MOTOR - 33. Sayfa
EMS - 35. Sayfa
WORLD MEDIA GROUP ENDÜSTRİ
4.0- 41. Sayfa
PROJE VE ROBOTLAR YARIŞTI 38
MAKTEK - 43. Sayfa
KONMAK - 47 . Sayfa
III. WORLD MEDIA GROUP - END. 4.0
ZİRVESİ - 49.Sayfa
WORLD MEDİA - ABONE-50. Sayfa
Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
5
Sempozyum
İKLİME UYGUN TESİSATLA ENERJİDE YÜZDE 50 TASARRUF SAĞLANABİLİR TTMD Genel Sekreteri Dr.
Türk Tesisat Mühendisleri Derneği 13. Uluslararası Yapıda Tesisat Teknolojisi Sempozyumu İstanbul’da Düzenlendi
6
Makine
Kemal Gani Bayraktar: “Toplam enerjinin yüzde 35’inin tüketildiği binalarda iklime uygun tasarlanmış tesisat enerjide yüzde 50’yi aşkın tasarruf sağlar…Geleceğin küresel ihtiyaçlarını da öngörecek şekilde tasarlanmış ve enerji korunumlu inşa edilmiş binalarla enerjiye olan talebi azaltmalı, yenilikçi verimli teknolojilerle bütünleşik mekanik tesisat çözümlemelerimizi başta güneş, biyogaz ve jeotermal olmak üzere yenilenebilir enerji ile desteklemeliyiz. Ülkemiz iklimi, tasarımcılarımız ve tüm yönleriyle sanayimiz net sıfır enerjili yerleşim alanlarını oluşturma, düşük karbon toplumuna ulaşmada önemli katkı sağlayacaktır.” TÜSİAD Başkanı Erol Bilecik: “Dijital dönüşüm, enerjiden sağlığa, hizmetten tarıma bütün sektörleri yakından etkiliyor. Türkiye’nin yeni hikayesi “sanayinin dijital dönüşümü” üzerinden yazılabilir. Dijital dönüşüm bir Türkiye projesi olmalı. Türkiye’nin yeni kalkınma hikayesi, tek tek değil tam bir seferberliktir. Türk Tesisat Mühendislerine, daha güçlü bir Türkiye’nin tesis edilmesinde büyük rol düşüyor.
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
İnşa edeceğiniz en büyük proje budur. Hepimiz aynı gemideyiz ama rüzgarı yakalayan liderler, geminin seyrini değiştirecek.
Başkanı Zeki Poyraz ile Romanya Mekanik Tesisat Mühendisleri Derneği AIIR Başkanı Dr. Catalin Lungu yaptı.
Türk Tesisat Mühendisleri Derneği’nin düzenlediği 13. Uluslararası Yapıda Tesisat Teknolojisi Sempozyumu 12-14 Nisan 2018 tarihleri arasında ulusal ve uluslararası arenadan 500’ü aşkın kişinin katılımıyla İstanbul’da gerçekleştirildi. Aralarında ABD, Fransa, İtalya, Hindistan, Belçika ve Macaristan gibi yakın coğrafyadan 10’u aşkın ülkeden akademisyen, özel sektör ve STK temsilcisinin bulunduğu ısıtma, soğutma, yalıtım, iklimlendirme ve yenilenebilir enerji uzmanının bir araya geldiği sempozyumda; Dünyanın ana sorunu olan enerjinin akılcı ve verimli kullanımı ele alınarak dünyadan başarılı örnekler sunuldu.
Konuk konuşmacı olarak TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik’in katıldığı sempozyumda, Bilecik, ”Yakın zamana kadar, bizimle aynı ekonomi rakamlarına sahip olan ülkeler, bugün, sanayide dijital dönüşümün başarı hikayelerini yazıyor. Dijital dönüşüm, enerjiden sağlığa, hizmetten tarıma bütün sektörleri yakından etkiliyor. Dijital dönüşüm bir Türkiye projesi olmalı. Türkiye’nin yeni hikayesinin “sanayinin dijital dönüşümü” üzerinden yazılacağına inanıyoruz. Dijital dönüşüm aslında toplumsal bir devrimdir. Türkiye’nin yeni kalkınma hikayesi, şirketlerin ya da bireylerin tek tek değil tam bir seferberliktir. Verimliliği ve yenilikçiliği bir ülke kültürüne dönüştürerek dijital devrimi yakalayarak sağlayabiliriz. Türk Tesisat Mühendislerine, daha güçlü bir Türkiye’nin tesis edilmesinde büyük rol düşüyor. İnşa edeceğiniz en büyük proje budur. Hepimiz aynı gemideyiz ama rüzgarı yaka-
Sempozyumun açılış konuşmalarını sırasıyla TTMD Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Birol Kılkış, Sempozyum Başkanı Dr. Murat Çakan, Makine Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, İklimlendirme Sanayi ve İhracatçıları Birliği
layan liderler, geminin seyrini değiştirecekler. Bu değerli etkinliğin, ülkemizin kalkınma süreçlerine katkı sağlamasını diliyorum” dedi. 20’si yabancı, 50 konuşmacının yer aldığı Rehva (Federation of European Heating and Air-Conditioning Associations) Başkanı Stefano Corgnati’nin post karbonla enerji dönüşümü ve kullanımıyla ilgili dünyadan çarpıcı örnekler verdiği sempozyumda, dünyada önemi giderek artan enerji verimliliği, bina tesisatında iklime uygun çözümler, yenilenebilir enerji teknolojileri, sıfıra yakın ve net sıfır enerjili binalar, düşük karbonlu yerleşkeler ve sektörle ilgili fırsatlar ve gelişime açık alanlar tartışıldı, yenilikler paylaşıldı. Binalarda İklime Uygun Tesisat Enerjide Yüzde 50’den fazla Tasarruf Sağlar… Türkiye’de ısıtma soğutma havalandırma yapılarda doğru tesisat tasarımı ve kurulumu halinde yüzde 50’nin üzerinde enerji tasarrufu sağlanacağına dikkat çeken TTMD Genel Sekreteri Dr. Kemal Gani Bayraktar, “Bu yıl düzenlediğimiz
sempozyumu, enerjinin doğru, verimli kullanılmasında etkisi büyük olan tesisat ve iklime uygun mekanik çözümlere ayırdık. Amacımız, enerji tasarrufunda payı büyük olan iklimlendirme ve akılcı, bütünleşik tesisat uygulamalarının önemini kamuoyunun gündemine getirmek, enerji üreten ve tüketen toplumun her kesimini bilinçlendirmek” dedi. Türkiye’nin içinde bulunduğu kentsel dönüşüm projelerinde sıfıra yakın veya net sıfır enerjili binaların hayata geçirilmesinin, bireylere sağlayacağı enerji tasarrufu ve çoklu konforla birlikte ülkemiz enerji bağımsızlığını sağlamada ve küresel ısınma ile mücadelesinde önemli bir fırsat olduğunu vurgulayan Bayraktar, bu dönüşüm sağlanırken geleceğin ihtiyaçları da dikkate alınıp enerji verimliliğine yönelik bütünleşik tasarlanmış yüksek enerji korunumlu bina ve yerleşimlerde güneş, biyogaz, jeotermal gibi yenilenebilir enerji destekli yenilikçi ve verimli teknolojiler ile üçlü üretim destekli karma bölgesel ısıtma ve soğutma ya da ağırlık verilmesi gerektiğini belirtti. Ana teması İklime Uygun Mekanik Tesisat Çözümleri olan sempozyum-
Sempozyum da; Teknolojik sunumlardan ziyade hayata geçirilmiş örneklere ağırlık verildi. Avrupa’da geliştirilen iklime uygun tesisat çözümlerin soğuk Kuzey Avrupa iklimine uygun olması nedeniyle özellikle Güney Avrupa ve Akdeniz bölgesi için yeni çözümler getirilmesi gerektiği vurgulandı. Sempozyumda ele alınan bir diğer konu da yüksek yapılarda binaların işletmeye alınmasından bakım ve işletmesine kadar sürecin denetlenmesi konusu oldu. Bu alanda Türkiye’de de KİK (Kontrol, İşletmeye Alma, Kabul) (commissioning) sürecine uygun profesyonellerin yetiştirilmesi için REHVA’nın yürüttüğü eğitim programıyla ilgili TTMD ve REHVA arasında işbirliği anlaşması imzalandı. Platin sponsorluğunu Aldağ, ve Mitsubishi Klima Sistemleri’nin üstlendiği 13. Uluslararası Yapıda Tesisat Teknolojisi Sempozyumu’na destek veren markalar arasında; Alarko Carrier, Daikin, Orm, Boreas, Bosch Yaşam Teknoloji, Çayırova Boru, Danfoss, Gelişim Teknik, Norm Teknik, Üntes, Viesmann, Wilo ve İklimlendirme Sanayii İhracatçıları Birliği bulunuyor.
Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
7
Röportaj
UNIVERSAL ROBOT SATIŞ GELİŞTİRME MÜDÜRÜ KANDAN ÖZGÜR GÖK:
“UNİVERSAL ROBOT OTOMASYONU HERKESE ERİŞTİREBİLİR HALE GETİRECEK”
Universal Robot Satış Geliştirme Müdürü Kandan Özgür Gök görüşmemizde: “Küçük ölçekli, orta ölçekli ve büyük ölçekli firmalar Türkiye’de faaliyet gösteriyor. Universal Robot olarak biz herkese otomasyonu eriştirebilir hale getireceğiz sloganıyla hareket ediyoruz ve bunu da robotumuzun gerek teknik olarak gerekse genel yapısıyla sağladığımızı düşünüyoruz” dedi.
8
Makine
& Otomasyon / Mart - Nisan 2018
K”
Türkiye’deki faaliyetleriniz ne zaman başladı ? Şu anda hangi sektörlerle yoğunsunuz ve hangi alanlara yoğunlaşmak istiyorsunuz ? Bir de kısaca firmayı tanıyalım… Universal Robot yaklaşık
altı ay
önce benimle beraber aktif olarak Türkiye’de
faaliyet
göstermeye
başladı. Universal Robotun merkezi Danimarka’dır ve Universal Robot Türkiye olarak; Türkiye, İsrail, Yunanistan ve Ortadoğu’dan sorumluyuz. Bu bölgeler de ve Türkiye de distribütörlerimiz
üzerinden
son
kullanıcılara ulaşıyoruz. Aynı zamanda müşterilerin proje talepleri olduğunda sistem entegratöru üzerinden projeler gerçekleştiriliyor. Bunun dışında söyleyebileceğim en önemli şey Universal Robot 2000’li yılların başında kurulmuş bir firma.
Robotlar özellikle Türkiye’de insan-
Röportaj işlerde işbirliğine dayalı insanla
lar tarafından yeni keşfedilmeye
beraber çalışabilen robot olarak
başlarken; Danimarka’da Universal
adlandırıyoruz. Türkiye’de distribüt-
Robot’ un kuruluşu gerçekleşmiş.
örler üzerinden satışını yaptığımız
Danimarka’da üç kişi Robot geliştirme
için, son kullanıcılara ve distribüt-
sürecine girmişler. 2005 yılında
örlerimize teknik destek veriyoruz.
şirketlerini kurarak 2008 yılında ilk
Genel yapılanmamız bu yönde.
ürünlerini ortaya çıkarmışlar. Bu
Önümüzdeki süreçte de, ekibimize
ürün sonrasında pazarda çok ciddi bir
katılacak teknik personellerle birlikte
ivmeyle - 2017 sonu itibariyle- yirmi
Türkiye’deki çalışmalarımıza devam
bir bin robotluk bir üretim adedi-
edeceğiz.
yle dünya pazarında yerimizi almış durumdayız. Burada adlandırdığımız
Türkiye’de
Danimarka’dan
uzun
gibi dünyanın bir numaralı işbirliğine
yıllarda faaliyet yürütüldü bildiğimiz
dayalı holographic (holografik) robo-
kadarıyla sizde Ortadoğu Türkiye ve
tunu biz üretiyoruz.
Yunanistan bölgelerinden ağırlıklı olarak bahsettiniz.
Universal Robotu ben isim olarak biliyorum, Türkiye’de faaliyet alanı
Evet İsrail ve Yunanistan dedim.
olarak yeni değil mi ?
Peki daha doğuya doğru Türkiye
Ona daha sonra geleceğim. Önce-
Cumhuriyetlerine doğru bir çalışma
likle biz Universal Robot’u; yaptığı
var mı ?
Makine
& Otomasyon / Ocak - Şubat 2018 9
Röportaj Tabi ki neden olmasın. Bizim şöyle
yüksek
üretim
gösteriyor. Universal Robot olarak
bir durumumuz var. Her
ülkenin
önemli ama şöyle bir gerçekle karşı
biz herkese otomasyonu eriştirebilir
belli bir sorumluluğu var.Bizim böl-
karşıyayız; herkes esnek üretimden,
hale getireceğiz sloganıyla hareket
gemizde çok fazla robotlu sistemler
hızı değişen üretimden bahsediyor
ediyoruz ve bunu da robotumuzun
olmuyor o yüzden ben 15 yıldır 2
ama nasıl ve hangi maliyetle ? Bu
gerek teknik olarak gerekse genel
tane proje yapabildim. Bu anlamda
faktörlerin gerçek anlamda isminin
yapısıyla sağladığımızı düşünüyoruz.
baktığınızda bize talep geldiğinde
ne olduğu çok önemli değil. Buna
Geleceğin de özellikle bu anlamda
bunu değerlendirip Universal olarak
herhangi bir isimde verebilirsiniz.
insanla robotun beraber çalıştığı
gerekli cevabı verebiliriz tabî ki.
Bu başarı aslında işin ilerleyişi ile il-
bir platforma gireceği,
gili ama gerçekte baktığınızda, bunu
yaparsanız yapın işin içinde insan
gerçek anlamda gerçekleştirebilen
faktörü her zaman olacak. Bizimde
süreçlerinde veya Endüstri 4.0 eko-
firma
olduğunu
Universal Robot olarak söylediğimiz
sistemini nasıl değerlendiriyorsunuz
düşünmüyorum. Çünkü bu baştan
bir durum var; insan işin en önemli
? Yani robotlaşma yeterli düzeyde
sona bir sistem yapısı. Tek başına
parçası olmak zorunda ve aslında
mi ? Yoksa bu konuda pozitif bir vi-
bir robotlu sistem almış olmak veya
herkesin de dile getirdiği esnek üre-
zyon sahibi misiniz ? Firma olarak
otomasyon sistemi kurmuş olmak
tim yani esneklik, insanla beraber
nasıl düşünüyorsunuz ? Durumunuz
önemli ancak yeterli değil. Baştan
çalışan sistemlerle daha mümkün ve
nedir ?
sona geleceğin düşünerek sistemin
efektif. Yatırım maliyeti olarak da bu
oluşturulması gerekiyor.
durum geçerli.
Peki
Türkiye’deki
Universal
Robot
dijitilizasyon
üretim,
sayısının
kaliteli
çok
geleceğin
çünkü ne
Bu anlamda bakıldığında gelecekte
oluşturulmasında bence çok iyi
Küçük ölçekli, orta ölçekli ve büyük
insanların daha fazla robot sistem-
çalışma yaptı.
ölçekli firmalar Türkiye’de faaliyet
lerinin
10 Makine
Günümüzde artık
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
içerisinde
çalışacağını,
Ăœretim - Firma
Makine
& Otomasyon / Mart - Nisan 2018
11
Röportaj
çalışması gerektiğini göreceğiz. Bi-
alalım?
doğru
zim robotumuzda insanla beraber
Burada biz çok ciddi bir şekilde esnek-
düşünüyorum. Ama şunu da görmek
çalışma niteliklerini yerine getiren
lik kavramını ön plana çıkartıyoruz.
gerekir ki her şey çok hızlı değişiyor
ender sistemlerden.
Fabrikaların
yatırımcıların
ve önümüzdeki süreçte de Universal
tumuz 360 derece tüm eksenlere
gözden kaçırdığı, ilk yatırım maliy-
Robot’un öncüsü olduğu Endüstri
dönebilmesi ve
sebebiyle
etinde görülmeyen avantajları da
4.0 kavramı ile hayatımıza girecek
dünyada bu anlamda bir numara…
sunuyoruz. Hızlı değişimlere cevap
bu arada robot ve insanın beraber
Rakamlarda bunu söylüyor inanılmaz
vererek çok sayıda küçük ve orta
çalışması bunun ana teması olacak
avantajlara sahip.
ölçekli işletmeye çözüm üretiyoruz.
çünkü sonuçta her şey insan için
Bu anlamda endüstriyel ve teknolo-
üretiliyor
jik olarak bir vizyon kurgulandığında
işbirliği de herkes için değerli.
yapısı
Bizim robo-
Son olarak söylemek istediklerinizi
12 Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
veya
sonuçlar
alabileceğimizi
ve insanla makinenin
Seminer
ELK MOTOR, SANAYİNİN ÖNDE GELEN FİRMALARIYLA ANKARA’DA BULUŞTU.
Biltek
Eğitim Kurumunun davetlisi olarak 10.Nisan tarihinde Ankara’da “Endüstri’de Elektrik Motorları ve Enerji Verimliliği” başlıklı eğitim programına katılan ELK Motor, Sanayinin çeşitli sektörlerinden firma katılımcılarına, üretmekte olduğu elektrik motorları ve üretim teknolojilerine dair bilgiler aktardı. ELK Motor’un mensubu olduğu Yılmaz Ailesi Şirketler Grubu, sahip olduğu elektrik motoru, redüktör ve döküm fabrikalarıyla, tek bir çatı altında müşterilerine komple çözüm sunabilen Türkiye Sanayisindeki tek firma. ELK Motor bünyesinde gerçekleştirdikleri projeleri hakkında da bilgi veren ELK Motor Satış ve Pazarlama Müdürü Alkan Demircioğlu, öncelikle üretim detaylarından bahsederek sunumuna başladı: 14
Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
“ELK Motor, Çerkezköy OSB’de, Yılmaz Ailesi tarafından, ürün ailesinin devamı olarak kurulmuştur. Toplamda 100 bin metrekare açık alan üzerine kurulu, 40 bin metrekare kapalı alanlı fabrikada, 3 fazlı elektrik motorları üretilmektedir. ELK Motor olarak tüm motor serisinde, DIN/IEC standartlarına uygun olarak tasarlanmış, IE2 ve IE3 verimlilik sınıflarında elektrik motorları üretilmektedir ve Sanayinin kullanımına sunulmaktadır. 2017 senesi içerisinde 300 bin adet ELK Motor üretilmiş ve Sanayinin kullanımına başarıyla sunulmuştur. Fabrikada tek vardiyada, senede 1 milyon adet asenkron motor üretebilme yeteneği mevcuttur. Fabrikada an itibarıyla üretimde bulunulan elektrik motor gövdeleri 71-250 gövde arasındadır.”
Eğitim Salonunda katılımcılara, ihtiyaca uygun doğru elektriksel ve mekanik özelliklere sahip bir elektrik motorunun seçebilmesi için izlenmesi gerekli olan adımları izah eden Alkan Demircioğlu, bir işletmede tam performans ile çalışıp iş makinesini en optimum noktada tahrik edebilen bir elektrik motorunun; müşterinin ihtiyacının en başından doğru tespit edilmesi ve buna uygun elektrik motorunun seçilip imal edilmesi ve hizmete sunulması ile mümkün olabileceğini belirtti. Sanayideki örnek bir uygulamaya cevap vermesi beklenen örnek bir elektrik motorunun seçilmesindeki adımları tek tek sıra ile izah eden Alkan Demircioğlu, göz önünde bulundurulması gereken teknik adımları sırasıyla aşağıdaki şekilde maddeledi;
Seminer
1- Motorun çalışacağı şebeke değerleri: besleme gerilimi, faz sayısı ve şebeke frekansı. (Örneğin 3AC 50Hz 400V şebeke değeri veya 3AC 60Hz 380V gibi.) 2- Motorun çalışacağı düzen: motor enerjilendiği vakit sürekli mi yoksa kesintili mi çalışacaktır. (farklı çalışma rejimleri, S1….S9) 3- Motorun sahip olması istenilen koruma sınıfı: Dış etkilere karşı IP koruma sınıfı. 4- Motor kutup sayısı: Motor kaç kutuplu, bir başka deyişle hangi devir/dakika değerinde olacaktır sorusunun saptanması. 5- Motor Anma Gücü: motorun mil çıkışında kaç kW gücü vereceği.(bu durum mekanik olarak iş makinesinin ne kadar kW’ lık güce ihtiyaç duyduğu ana fikrinden yola çıkılarak bulunur.) 6- Motor Anma Momenti: motorun iş makinesine ileteceği mil
16
Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
döndürme momenti(Nm.) 7- Motor Yapı Şekli: motorun ortama kurulacağı yapı inşa şekli. 8- Ortam Fiziki Şartları: motorun çalışacağı ortam sıcaklık değeri(derece C.), ortam yüksekliği(m.) ve oluşabilecek olası mil çıkış gücündeki düşüşün hesaplanması. 9- Tüm bu 8 madde neticesinde tespit edilebilen uygun gövde büyüklüğündeki ac motor tipi 10- Motorun en uygun soğutma sınıfının seçilmesi, şebeke frekansının altında uzun süreli çalışma olacaksa, cebri soğutma fanının düşünülmesi 11- Şayet varsa istenilen özel motor RAL boya kodu isteğine göre dizayn edilmesi. 12- Motorun şebeke üzerinden veya inverter(frekans çevirici) üzerinden çalışacağı bilgisinin net biçimde bilinmesi, buna ve ortam sıcaklığına
bağlı olarak Sargı Yalıtım ve Isınma sınıfının en doğru şekilde tespit edilmesi 13- Motorun iş makinesine bağlantı biçimi, direkt aküple veya k-kasnak ara bağlantısına uyumlu DE(yük) tarafı Motor Rulmanının en uygun şekilde saptanıp, seçilmesi. 14- ve son hali ile tüm yukarıdaki maddeler doğrultusunda uygulamaya yönelik spesifik elektrik motorunun tüm detayları ile seçilmesi ve imalat planına alınmasıdır. Eğitim, katılımcıların günlük hayatta işletmelerinde karşılaştıkları sorunların ortaya konulması ve karşılıklı soru/cevap ve tecrübe paylaşımları eşliğinde, verimli bir biçimde işlendi ve bir sonraki senede farklı yenilikler ve tecrübelerin tekrar paylaşılması dilekleriyle başarıyla neticelendirildi.
Röportaj
CDT Bilgi Teknolojileri Sanayi Ticaret A.Ş. Genel Müdürü Alpay Göğüş görüşmemizde: “Elektronik ile işi kesişen firmalar için birden fazla konuda veya disiplinde; çözüm sunabilen Türkiye’de tek şirketiz diyebiliriz” dedi.
CDT BİLGİ TEKNOLOJİLERİ SANAYİ TİCARET A.Ş. GENEL MÜDÜRÜ ALPAY GÖĞÜŞ:
“ELEKTRONİK FİRMALARINA FARKLI ÇÖZÜMLER SUNUYORUZ” 18
Makine & Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
Röportaj
Ö ncelikle firmanızın kuruluşu, gelişimi ve faaliyet alanlarıyla ilgili konuşalım daha sonra sohbetimize devam ederiz.
CDT, Türkiye’de elektronik üretim yapan firmalara, fikir aşamasından üretim aşamasına kadar geçen süreçte; konsept - farklı ürünler, danışmanlık ve çeşitli hizmetleri sunabilen, toplam çözüm üreten bir mühendislik firmasıdır. Dolayısıyla elektronikte fikirden üretim aşamasına kadar dediğimizde işin içerisine; baskılı devre kartlarının tasarımı, bunların üstünde çalışacak gömülü sistemlerin üretilmesi, çip tasarımı ve çip üretimi de giriyor. Sistem anlamında baktığınızda, sistem tasarımı ve analizi de iş tanımımız içerisinde yer alıyor. Tasarım ve üretim sonrası; test sistemleri, üretim aşamasındaki otomasyon çözümleri ve son olarak da üretim aşamasındaki çok katmanlı üretim teknolojileri de bu kapsamın içerisinde bulunuyor. Bütün bu unsurları ele aldığımızda; birincisi yazılım ürünleri var, ikincisi üretim kısmında donanım üretimi var. Bunların farklı disiplinlere uy-
gun şekilde sertifikasyonlarla hedef sektörlerine uygun hale getirilmesi var ve bu ürünlerle ilgili (yani yazılımlarla, donanımlarla) çeşitli hizmetlerle ilgili konsept; ürün ve danışmanlık hizmetleri var. Bahsettiğiniz ürün ve hizmetlere ihtiyacı olan firmalara entegre bir çözüm sunmuş oluyorsunuz, değil mi ? Aslında ihtiyacı olan firmaya, ihtiyacı ne ise onun tedariğini sağlıyoruz. Öncelikle konsept eğitimi veriyoruz. Sonra ürün ve bu ürünün kullanımına yönelik eğitim ardından da proje içerisinde destek oluyoruz. Üretimin tüm aşamalarında, bir hizmet varsa bunların hepsini birden ya da ayrı ayrı sunabilecek çözümlerimiz mevcut. Dolayısıyla elektronik ile işi kesişen firmalar için birden fazla konuda veya disiplinde; çözüm sunabilen belki de Türkiye’de tek şirketiz diyebiliriz. Bu çerçevede bizim faaliyet alanında bulunduğumuz konularda bu kadar kapsamlı ve bu kadar farklı konuyu bir araya getirebilen başka
şirket sanırım bulunmuyor. Peki yoğunlaştığınız sektörler var mı ? Var tabi ki. Yoğunlaştığımız sektörlerin başında mevcut müşteriler bazında baktığımızda savunma sanayi geliyor. Ayrıca; otomotiv, tüketici elektroniği, beyaz eşya ve otomasyon sektörlerine ağırlıklı hizmet ve ürün tedariği sunuyoruz. Firma olarak kendinizi Endüstri 4.0’ın neresinde konumlandırıyorsunuz ? Bence bizim sattığımız yazılım çözümleri, -tasarım yazılımları- Endüstri 4.0’ın alt başlığı olarak geçmez. Çünkü tasarım yazılımları eskiden beri var. O zamanlarda; Endüstri 2’de de vardı 3’te de vardı. Bir ürünü tasarlamanız lazım ki üretebilesiniz. Zaten üretimin olmazsa olmazı tasarımdır. Ancak bizim sunduğumuz üretim otomasyonu çözümleri; Endüstri 4.0’ ın bileşeni içerisinde geçiyor. Yani iki tane konumuz var orda. Bir tanesi, Endüstri 4.0’a elektronik kart üretimi kısmında. Elektronik kartların, dizgi makinelerinde Makine & Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018 19
Röportaj
dizilmesi kısmında biz devreye giriyoruz. Farklı üretim teknolojileriyle üretilen; ürünün üretim bandının otomasyon ve optimizasyonu kısmında da hizmet sunuyoruz. Ondan bir kademe öncesinde de tasarım yazılımlarının üretilebilir tasarımlar olması noktasındaki kaygılarını giderecek yazılım çözümlerini veriyoruz. Yani tasarım yazılımlarıyla üretim dünyası arasındaki köprüyü üretim dünyasında da otomasyon ve yönetilebilirlik noktasındaki dijitilizasyon hizmetlerinin çözümlerini entegre olarak sunuyoruz. Burada sunduğumuz valor şirketinin IOT Box dediğimiz bir kutusu var. Bu kutuyu siz elektronik üretim bandında herhangi bir marka, model bir makinaya bağladığınızda o makinenin bütün verisi SEP gibi ya da farklı EIP çözümlerinin ya da MES sistemlerinin yönetebileceği dataları başka bir şeye ihtiyaç kalmadan otomatikman alıp verebiliyor. İşte bu noktada siz Endüstri 4.0’ın tanımından yola çıktığınız zaman dijitalleştirdiğiniz, dijital İkiz mantığıyla tasarımdan üretim noktasına gelinceye kadar yaptığınız her şeyin dijital kopyasını tutabildiğiniz, üretim bandına dijital kopyaya taşıyabildiğiniz, ( elektronik 20
Makine & Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
için konuşuyorum mekanik icin değil ve bizim çözümlerimiz açısından söylüyorum) elektronik üretimin dijital ikizliğini oluşturabildiğiniz ve üretirken bunu optimum şekilde yönetebileceğiniz veri akışını sağlayan ve yönetimi sağlayan çözümleri sunuyoruz. İkinci unsur da Endüstri 4.0 noktasındaki teknolojiler itibariyle çok katmanlı üretim dediğimiz kısım. Çok katmanlı üretimde de biz yeni yaptığımız anlaşmayla ? Nano şirketinin temsilciliğini aldık. Çok katmanlı üretimde bugüne kadar hep mekanik ürünler üretildi. Mekanik ürünler prototip aşamasında önce üretildi. Bugün artık çok katmanlı üretim gerçek son ürünün üretilmesi noktasında devreye giriyor. Metal printerlar geldi, üretim hassasiyeti ve ürün kalitesi itibarıyla artık kullanabileceğiniz şeyleri üretmeye başladı. Bir de en önemli şey hızdı. Printerlar hız noktasında da çok yolaldı ve 7/24 çalışabilir hale geldi. Bu noktadan baktığınızda artık prototipten normal üretime doğru kaymaya başladı.
Kısa vadede olabilecek bir şey mi o ? Modellemede çok hızlı bir süreç. Eskiden CNS de bir şey üretebilmeniz için önce tasarımı çıkarmanız gerekirdi sonra başka aşamalardan geçirmeniz gerekiyordu ama şimdi üç boyutlu bir makinaya veriyorsunuz bilgisayardan size çok hızlı bir şekilde modelini çıkarıyor, bunu seri üretime geçirebilme şansımız var mı ? Ben bir buçuk ay önce katıldığım bir toplantıda fiilen düşündüğünüzü tasarladığınız, tasarladığınızı bastığınızda kullanılabilir kalitede hatta renkte üreten 3D printer gördüm (mekanik parçalar için konuşuyorum). Bu printer 7/24 çalışıyor. Burada konuşuyor olduğumuz üretim eğer; ayda on milyonsa muhtemelen bunu sağlamak zor. Bu mümkün fakat maliyet gideri açısından sağlamak zor. Eğer sizin bin tane üretime ihtiyacınız varsa neden olmasın ? Bir de burada önemli olan kişiselleştirme. Kişiselleştirilmiş ürünlere olan ihtiyaç arttıkça adetler azaldığı için kişiselleştirilmiş üretimi üç boyutlu printerlarla yapmak zaten mümkün olacak. Zaten şu anda da belirli bir aşamada mümkün.
Ürün
NANO DIMENSION DRAGONFLY 2020 PRO 3D YAZICI CDT BİLGİ TEKNOLOJİLERİ GÜVENCESİYLE TÜRKİYE’DE! CDT Bilgi Teknolojileri, 3D Baskı Elektroniği’nin lider şirketi Nano Dimension’ın Türkiye, Ortadoğu ve Orta Asya Bölgesi temsilcisi oldu…
22
Elektronik Tasarım ve Üretim Otomasyonu konusunda Türkiye, Ortadoğu ve Orta Asya ülkelerinde kapsamlı çözümler sunan CDT Bilgi Teknolojileri A.Ş, elektronik sektöründe dünyanın önde gelen 3D Yazıcı üreticilerinden Nano Dimension (NASDAQ, TASE: NNDM) firması ile işbirliği anlaşması imzaladığını duyurdu. Bu anlaşma ile elektronik, otomotiv, dayanıklı tüketim malları, savunma, uçak ve uzay sektörlerindeki kuruluşlar, AR-GE merkezleri ve yüksek eğitim kurumları Nano Dimension firmasının ürettiği DragonFly 2020 Pro 3D yazıcısını CDT güvencesiyle kullanma imkânına kavuşacak.
C DT bu işbirliği ile müşterilerine sağladığı elektronik tasarım, analiz, simulasyon ve üretim çözümleri yelpazesini genişletirken bugüne dek mekanik bileşen üretimi ile sınırlı kalan 3D yazıcı kullanımını; sensör, anten, iletken geometriler, bağlantılı cihazlar, baskılı devre kartları ve benzeri pek çok elektronik bileşenin üretiminde de yaygınlaştırmayı hedefliyor. Ödüllü Dragonfly 2020 Pro 3D yazıcısı otomotivden tıbbi cihazlara, nesnelerin internetinden telekomünikasyona, savunma sanayinden tüketici elektroniğine kadar çok geniş bir alanda elektronik bileşen üreten kuruluşlar ve AR-GE merkezleri için yeni ufuklar açarken, kontrollü, düşük maliyetli ve güvenli ürün geliştirme
Makine & Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
olanağı sunacak. Nano Dimension’un benzersiz çözümler sunduğunu belirten CDT Bilgi Teknolojileri Genel Müdürü Alpay Göğüş görüşlerini şu şekilde dile getirdi; “Nano Dimension ürün ve çözümleriyle müşterilerimize tüm ürün geliştirme döngülerini kontrol edebilme, verimliliklerini arttırma ve piyasaya giriş sürelerini hızlandırma olanağı sunabileceğimiz için memnuniyet duyuyoruz. Müşterilerimizin elektronik bileşen tasarım, prototip yaratma ve üretiminde karşılaştıkları zorlukları aşmasında anahtar çözümün Nana Dimension olduğuna inanıyoruz.” Gelişen pazarlardaki konumunu güçlendirmek isteyen ve küresel çapta güvenilir iş
ortaklıkları ile dağıtım ağını genişletme stratejisi izleyen Nano Dimension, CDT Bilgi Teknolojileri ile yaptığı anlaşmayla Türkiye, Ortadoğu ve Orta Asya bölgesinin sunduğu büyüme fırsatlarını değerlendirmeyi hedefliyor. CDT ile yaptıkları stratejik iş ortaklığı anlaşmasından duyduğu memnuniyeti belirten Nano Dimension CEO’su Amit Dror, “CDT Bilgi Teknolojileri’nin deneyimli ekibi, teknik bilgi birikimi, endüstri uzmanlığı ve müşterileri ile olan yakın ilişkileri ile hızla büyüyen bu pazarı yakından takip ederek, farklı endüstrilere ulaşabileceğimize ve Nano Dimension’un bölgede hızla büyüyeceğine inanıyoruz.” dedi.
Seminer
Makine & Otomasyon / Mart - Nisan
2018
23
Ürün
BOSTİK, KONYA’DA YENİ ÜRÜNLERİNİ TANITTI! Bostik, iş ortaklarıyla Konya’da bir araya geldi. Toplantıda sızdırmazlık ve yapıştırıcı ürün grupları hakkında bilgi verildi. Yapı kimyasallarında ETAG 005 sertifikasyonunun önemi anlatıldı.
K onya’da Hilton Garden Inn Hotel’de 9 Nisan’da yapılan
toplantıya aralarında bayilerin ve uygulayıcı firma yetkililerinin de olduğu yaklaşık 60 kişi katıldı. Bostik Kıdemli Ürün Müdürü Eda Rubacı tarafından yapılan sunumda, Bostik Su Yalıtımı, Sızdırmazlık ve Yapıştırıcı ürün grupları anlatıldı. Son teknolojilerin uygulandığı çözüm önerileri hakkında ayrıntılı bilgiler aktarıldı. Toplantıda, Su uygulamalarındaki
24
Makine & Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
Yalıtımı sistem
çözümleri ve sistem çözümlerinde ETAG 005 sertifikasyonunun yeri, önemi ve sertifikasyonun detayları hakkında bilgilendirme de yapıldı. Toplantı, katılımcılarla birlikte yenen akşam yemeğinin ardından sona erdi. BOSTİK HAKKINDA… Bostik, endüstriyel üretim, inşaat ve tüketici pazarlarında önde gelen küresel yapıştırıcı uzmanıdır. Bir asırdan fazla bir süredir, insanların günlük yaşamlarında karşılaştıkları güçlüklere daha akıllı ve uyumlu yenilikçi yapıştırıcı çözüm-
leri geliştirmektedir. Beşikten mezara, evden ofise, Bostik akıllı yapıştırıcıları her yerde bulunabilir. Şirket, 1,6 milyar euro’luk cirosu ve 4 bin 900 çalışanıyla 50’den fazla ülkede faaliyette bulunmaktadır. Bostik Türkiye de; yapı ve endüstri sektöründe sızdırmazlık, yapıştırıcı ve yapı kimyasalları alanlarında çok güçlü bir marka olmakla beraber çok geniş bir ürün portföyüne sahiptir. Bostik’in, Hadımköy ve Çorlu’da birer üretim tesisi bulunuyor. Ayrıntılı bilgi için www.bostik. com.tr
Fuar
ABB SOLAREX 2018’DE YENILENEN SOLAR ÇÖZÜMLERI ILE ZIYARETÇILERIYLE BULUŞTU.
ABB, 05-07 Nisan 2018 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleşen Solarex 11. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nda, büyük güçlü inverter istasyonları ile endüstriyel ve evsel kurulumlara uygun akıllı inverter çözümlerini sergiledi
A BB, 10.Hol’de bulunan B01-C02 nolu standında,
2MW gücündeki PVS80057B merkezi inverter ve konteyner istasyonlarını, UNO-DM-PLUS, REACT, PVS 100/120 inverterlerini, alçak gerilim şalt malzeme-lerini ve servis-eğitim hizmetlerini tanıttı. ABB’nin 2MW gücündeki yeni PVS800-57B inverteri ile oluşturulan, 4MW gücünde paket konteyner çözümü solar yatırımcılarının beğenisine sunuldu. ABB, son derece başarılı PVS800 merkezi inverter serisinin yeni bir üyesi olan yüksek güçlü merkezi inverteri PVS800-57B’nin piyasaya sürülmesiyle birlikte, kapsamlı güneş enerjisi inverter portföyünü genişletmeye devam ediyor. ABB, güç inverterleri teknolojisindeki uzun 26
Makine
&
Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
yıllara dayanan tecrübesi ile geliştirdiği, yüksek güçlü PVS800-57B’yi, ailenin yeni üyesi olarak piyasaya sürdü. Yeni PVS800-57B merkezi inverterler, 2 MW’a kadar güç de-ğerlerine sahip kompakt ve bakım kolaylığı sağlayan tasarımıyla fotovoltaik (PV) güneş enerji santrallerinin yatırım maliyetlerini düşürmeye katkıda bulunuyor. Modüler ve genişletilebilen doğru akım (DC) giriş tasarı-mı, sistem entegratörlerine üstün kullanım kolaylığı sağlıyor. Önceki PVS800 modellerine kıyasla daha fazla güç üretimine sahip yeni PVS800-57B, gerekli alan ihtiyacı bakımından piyasadaki en kompakt inverter çözü-münü sunmaktadır. Bu özelliği hem kurulum hem de kabin alanı ihtiyacını azaltarak nakliye maliyetlerini de düşürmektedir. Ayrıca 2 adet PVS800-57B merkezi inverterden oluşan ve Türkiye’de üretilen
4MW gücünde paket konteyner çözümü kullanıcılara taşımada, kurulumda ve operasyonda büyük kolaylıklar sağlıyor. Farklı güçlerde tasarlanabilen, iç ihtiyaç trafosu ve panosu ile birlikte komple çözüm sunan konteyner paketi uzun yıllar sürecek işletme ömrü ile solar yatırımlarını güvence altına alıyor. ABB yeni dizi inverteri PVS100/120 ile operasyon ve sermaye giderlerini azaltıyor. ABB, PVS-100/120, 100kW ve 120kW‘lık çözümleri ile solar inverter portföyünü genişletiyor. ABB’nin dizi inverterler ile oluşturulan fotovoltaik sistemler için geliştirdiği bulut bağlantılı, üç fazlı dizi inverter çözümü PVS-100/120 serisi bu alanda büyük bir ihtiyacı karşılamaktadır. ABB, PVS-100/120 ürünü ile kullanıcıların yatırım getirisini en üst düzeye çıkartarak
Fuar SERMAYE ve OPERASYON maliyetlerini azaltmayı hedefliyor. Hem geniş ölçekli ticari hem de endüstriyel zemin ve çatı uygulamalar için ideal olan PVS-100/120, kompakt ve esnek tasarımı sayesinde proaktif tesis yönetimi ve kurulum kolaylığı sağlayarak tam donanımlı bir tesis kurmanıza olanak sağlıyor. ABB’nin Akıllı, Bulut Uyumlu ve Verimli tek fazlı inverter çözümleri ile güneş enerjisi artık evlerde Konut tipi küçük ölçekli güneş enerji sistemlerinde kullanılmak üzere tasarlanan UNO-DM-PLUS serisi solar inverterler, entegre kablosuz haberleşme ve kolay kurulum (takçalıştır) özellikleri sayesinde konut tipi çatı solar sistemler için müşterilerin beklentilerini karşılarken, REACT inverterler enerji depolama kabiliyeti ile arttırılmış öztüketim ve özyeterlilik oranlarını yakalamaya yardımcı oluyor. Her iki inverter serisinde de Yük Yöneticisi (Load Manager) ve SıfırBesleme (zero-injection) özellikleri sayesinde şebekeyle olan etkileşimi (örneğin şebekeye hiç enerji vermemek gibi) en aza indirecek şekilde ayarlanabilmektedir. Bu üstün akıllı özellikleri sayesinde şebekeye yük oluşturmadan kendi kendine yetebilen sistemler oluşturulabilmekte ve şebeke operatörlerine işletme
kolaylığı sağlamaktadır.
kadar optimizasyon sağlanabilir.
F200 serisi B tipi kaçak akım koruma anahtarları fotovoltaik (PV) tesislerde hem kaçak akımlara karşı koruma sağlıyor, hem de servis sürekliliğini artırıyor
Ekip UP dijital ünite, mevcut tesisleri dijitalleştirmenin en kolay yolu
Solar inverterlerle kullanıma uygun olan F200 serisi B tipi kaçak akım koruma anahtarları ile kaçak akımlara karşı tam koruma sağlanırken, istenmeyen açmaların önüne geçiliyor. B tipi kaçak akım koruma anahtarları, IEC/EN 62423 standartında belirtilen AC kaçak akımlar ve DC bileşenli ve/ veya yüksek frekanslı dalga formuna sahip kaçak akımlara karşı koruma sağlıyor. Kaçak akım olmadığı halde parazitlerin neden olduğu açmalara karşı dayanıklı olan B tipi kaçak akım koruma anahtarları ile fotovoltaik sistemlerdeki servis sürekliliği de artırılmaktadır. ABB AbilityTM Electrical Distrubition Control System ile tesis yönetimi Elektrik dağıtım sistemlerinde izleme, optimizasyon ve kontrol imkanı sağlayan ABB AbilityTM EDCS, devre kesicilerin bağlanabildiği yenilikçi, bulut tabanlı bir platformdur. Enerji yönetimi çok daha basit bir mimari ile gerçekleştirilir ve tesiste %30’a
Ekip UP ile mevcut alçak gerilim sistemleri en kolay ve ekonomik şekilde, izleme, kontrol ve koruma alanında güncellenerek yeni nesil tesislere dönüştürülür ve kullanıcılara dijital devrimin avantajlarını yakalama fırsatı sunulur. ABB (ABBN: SIX Swiss Ex) kamu, sanayi, ulaşım ve altyapı sektörlerindeki müşterilerine elektrifikasyon ürünleri, robotik ve hareket, endüstriyel otomasyon ve güç şebekeleri alanlarında küresel hizmet sunan öncü bir teknoloji lideridir. 130 yılı aşan inovasyon geleneğini sürdüren ABB bugün, iki belirgin değer önerisiyle sanayide dijitalleşmenin geleceğini yazıyor: Herhangi bir santraldan herhangi bir prize elektrik getirmek ve doğal kaynaklardan bitmiş ürüne kadar endüstrileri otomatikleştirmek. Tam elektrikli uluslararası FIA motor sporları sınıfı olan Formula E’nin isim ortağı ABB, sürdürülebilir bir geleceğe katkıda bulunmak üzere emobilitenin sınırlarını zorlamaktadır. ABB 100’den fazla ülkede yaklaşık 135,000 çalışanı ile faaliyet göstermektedir. new.abb.com/tr
Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran
2018 27
Fuar
“ROBOT DÜNYASI VE İNSAN” KONUŞULDU
Hemen her sektörde hızla ilerleyen robot teknolojisi, gündelik hayatımızın da bir parçası haline gelmeye başladı. Geliştirilen robotların insanlarla olan ve gelecekte olması öngörülen ilişkileri, İstanbul Gedik Üniversitesi İnsan Hakları Uygulama ve Araştırma Merkezi (İHUAM) tarafından Hilton Bosphorus’ta düzenlenen “Robot Dünyası ve İnsan” konulu konferansta ele alındı. Konusunda uzman konuşmacıların yer aldığı konferans, akademik dünyadan, iş hayatından ve öğrencilerden oluşan katılımcıların yoğun ilgisiyle gerçekleştirildi. Konferansın ilgi çeken taraflarından biri de, Gedik Holding bünyesinde çalışmalarını sürdüren GEKA Robot ekibi tarafından yapılan robotun katılımcılara kahve servisi yapması oldu.
A çılış konuşmalarını İstanbul Gedik Üniversitesi
Mütevelli Heyet Başkanı Hülya Gedik, İstanbul Gedik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Zafer Utlu ve İnsan Hakları ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Berin Ergin’in yaptığı ve 4 oturumda gerçekleştirilen konferansta “Teknolojinin Evrimi, Robotik ve Kodlama, Çağımızın Mühendislik Bilimi: Mekatronik ve Geleceğin Meslekleri, Gelecekte Robotlar ve İnsanlar” konuları ele alındı. İstanbul Gedik Holding Yönetim Kurulu Başkanı ve İstanbul Gedik Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Hülya Gedik konuşmasında, robotların artık hayatımızın içinde olduğunu, bir taraftan hayatımızı kolaylaştırırken diğer taraftan da robotlar ile ilgili bir endişe taşıdığımıza
28
Makine
&
Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
dikkat çekti. Teknoloji ile birlikte yeni iş dallarının da doğmasının doğal olduğunu ve kod yazımının çok büyük önem kazandığını belirten Hülya Gedik, yapay zekânın da duygu ve sezgilerinin olacağı aşamanın yaklaşmakta olduğunu ifade etti. İstanbul Gedik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Zafer Utlu ise “Robot tanımını, “otonom veya önceden programlanmış görevleri yerine getirebilen elektromekanik cihaz” şeklinde ele aldığımızda, söz konusu teknolojinin kapsamı da bir hayli genişlemektedir. Buna rağmen, robot denince çoğu kişinin aklına insan benzeri makineler geldiği de bir gerçek; oysa robotların çok azı insana benzer” diye konuştu. Robot çalışmalarının tarihçesinden bahseden Prof. Dr.
Utlu, bu çalışmaları yapan birçok bilim insanı arasında Türkiye’den herhangi bir bilim insanının olmamasının Endüstri devrimlerini kaçırdığımızın bir göstergesi olduğunu ifade etti. Rektör Utlu “Geleceğimizi kaçırmak istemiyorsak Endüstri 4.0’ın en son vagonuna binmek zorundayız” diye konuştu. Konferansın Prof. Dr. Berin Ergin moderatörlüğünde gerçekleşen ilk oturumunda Eğitim Teknolojileri Derneği TEF Yönetim Komitesi Üyesi İnşaat Mühendisi Fatma Candan ASAL “Teknolojinin Erken Dönemi ve 1980 Öncesi Tarihi”ni anlattı. Edpoint-Labs R&D Corp. Founder & CEO’su Dr. Cüneyt Kalpakoğlu ise “1980’den Günümüze Teknolojinin Yakın Tarihi”ne değindi. Dr. Kalpakoğlu “Bilim insanları, 20. Yüzyılın ortalarından beri yapay
zekâ ve robotlar üzerinde ciddi çalışmalar yürütüyorlar. Akıllarda ise hiç değişmeyen iki soru var: Yapay zekâ nasıl olacak ve insanlık için ne gibi tehditler oluşturuyor? Bu sorunun cevabı Teknoloji ve Etik ilişkisinde yatıyor. İnsanlık tarihi boyunca gelişen teknolojiyle üretilen her araç insanların yararına bilim akıl ve bilgelikle kullanılırsa ve daha üretim safhasından başlayan süreçte amaç bu ise tehdit söz konusu olmayacaktır” diye konuştu. “Dostoyevski’nin “Sevginin olmadığı yerde akıl da yoktur” sözü çok anlamlıdır” diyen Kalpakoğlu, sorumluluğumuzun teknolojiyi yalnız bizim için değil, tüm insanların barış ve mutluluğu için etik değerlerle kullanmayı hedeflemek olduğuna, bunun da Teknoloji ve Etik ilişkisinde erdemler ile mümkün olduğuna dikkat çekti. Konferansın ilk oturumu Eğitim Teknolojileri Derneği Birkan Kılıç’ın, “Dünya’nın Hali Hazırdaki Teknoloji Seviyesi” ni anlattığı konuşmasıyla sona erdi. “Türk Gençlerine Çok Büyük İş Düşüyor” Konferansın Dr. Cüneyt Kalpakoğlu moderatörlüğünde gerçekleştirilen ikinci oturumuna Gedik Holding CEO’su ve İstanbul Gedik Üniversitesi Rektörlük Bilim ve Teknoloji
Danışmanı Dr. Mustafa Koçak da konuşmacı olarak katıldı. Sanayide robotik uygulamalar ile ilgili katılımcılara en güncel bilgileri veren Koçak, robotların hiçbir zaman insanların yerini alamayacağını, insanların daha onurlarına yakışır mesleklerde çalışmaya devam edeceklerini söyledi. Robotun magazin boyutu ile değil de programlanma boyutu ile bakılmasın gerektiğini belirten Dr. Koçak, robotları kontrollü bir şekilde yönetebilmenin ve insanların refahı için nasıl kullanabileceğimizi çözmemiz gerektiğini ifade ederek, Türk gençlerine çok büyük iş düştüğünü ve bu alanda kat edilecek çok yol olduğunun farkına vararak ev ödevlerini iyi yapmaları tavsiyesinde bulundu. Eğitim Teknolojileri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Ömeroğlu’nun “Robotik ve Kodlama Nedir? Robotlara Neden İhtiyacımız Var? “ başlıklı ve Eğitim Teknolojileri Derneği Eğitim Komisyonu Üyesi Metin Ferhatoğlu’nun “Robotik Kodlama-Eğitim Örnekleri ve Eğitim Araçları” başlıklı konuşmalarının ardından gerçekleşen üçüncü oturumda Moderatörlüğü İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Ceza Muhakemeleri Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Volkan Dülger üstlendi. “Çağımızın Mühendislik Bilimi: Mekatronik ve Geleceğin Meslekleri” başlığı altındaki oturumda İstanbul Gedik Üniversitesi Meka-
Fuar tronik Mühendisliği Bölüm Başkanı Dr. Savaş Dilibal “Mekatronik Bilimi ve Mekatronik Mühendisliği” konusunda sunumunu gerçekleştirdi. Süleyman Demirel Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Mekatronik Mühendisliği Bölüm Başkanı Dr. Melik Ziya Aykut’un “Robot- İnsan Etkileşiminin Etik Sorunları” isimli konuşmasıyla devam eden oturum, ZYXEL Türkiye Kanal Sorumlu Genel Müdürü Tuğba Şişik’in “Gelecekte Var Olmayacak Meslekler ve Geleceğin Yeni Meslekleri” adlı konuşmasıyla sona erdi. “Gelecekte Robotlar ve İnsanlar” başlığı altında ele alınan ve Moderatörlüğünü Dr. Cüneyt Kalpakoğlu’nun gerçekleştirdiği konferansın son oturumu, Yapı Kredi Teknoloj, AR- GE ve Özel Projeler Yöneticisi Seçil Arslan “Yapay Zeka” başlıklı konuşmasıyla açıldı. IBM Türkiye’den Bilgi Teknolojileri Mimarı Kıvanç Uslu’nun “Yapay Zekanın Olumlu ve Olumsuz Yanları”na değindiği konuşmasının ardından, Doç Dr. Murat Volkan Dülger’in “Geleceğin Dünyasında Hukuk, Robot Hakları ve İnsan Hakları” konusuyla devam eden konferans, IDC Türkiye Ülke Direktörü Nevin Çizmecioğulları’nın “Geleceğin Dünyasına Fütürist Bir Bakış” başlıklı konuşması ve konuşmacıların katılımcıların sorularını yanıtlamasıyla sona erdi.
Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran
2018 29
Endüstriyel IoT
YENİ AI ÖZEL UYGULAMALARI ÖĞRENİR, OPERATÖRLERİ HATA VE ÇÖZÜMLER KONUSUNDA UYARIR Endüstriyel operasyonlara yönelik tanılayıcı analitik çözümler yaratmak uzun bir süredir uzman veri bilimi bilgisi ve analiz edilecek özel uygulamayı derinlemesine anlamayı gerektiriyordu. Bu uzmanların sistemi anlaması ve modellemesi haftalar, aylar veya yıllar alabiliyordu. İşte o uzmanlık Rockwell Automation’ın Houston’da gerçekleşen Automation Fair’de tanıtımını yaptığı yeni Sherlock Yapay Zeka (AI) Projesi modülünün içine sığdırıldı.
Rockwell Automation’ın sunduğu yeni AI Modülü Endüstriyel Operasyonları Modeller, Görüntüler ve Optimize Eder
leme yapma seçeneği sunar. Bu sayede Sherlock AI Perojesi hızlı bir şekilde kontrolörlerden geçen veriden bir model inşa etmeyi öğrenir. Bu süreç dakikalar içinde tamamlanır. Dünya kadar geçmiş verisine gerek duyulmaz ya da verinin otomasyon yüzeyinin dışına çıkmasına gerek kalmaz.
Bu veriyle çalışan anali-
tik algoritması direk kontrol şasene takılabilen bir modülün içinde sunuluyor. Kurulumu yapıldıktan sonra Sherlock AI Projesi orijinal fizik temelli modellemenin operatörlerin yönettiği uygulamayı “öğrenmesini” sağlar. Modül uygulamayı tespit etmek için kontrolör etiketlerini tarar ve kullanıcılara girdi ve çıktıları seçerek model30
Makine
&
Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
Model inşa edilir edilmez Sherlock Projesi modülü operasyonu kesintisiz olarak izler. Bu izleme sırasında çalışmasına aykırı ve prensipteki sınırlarına uymayan anomaliler arar. Eğer bir sorun tespit ederse bir insan makine ara yüzü (HMI) ekranında veya bir tabloda alarmı harekete geçirebilir. Gelecekte yaşanacak tekrarlarda tanı yardımıyla sistem otomatik olarak parametreleri insan müdahalesine gerek
kalmadan ayarlayabilir. Rockwell Automation Kontrol ve Sanallaştırma İşkolu platform lideri Jonathan Wise “Sherlock Projesi endüstriyel üreticilere uygulaması çok kolay bir pakette akıllı analitik sunuyor” diye konuştu. Wise “Müşterilerimiz – üretim verilerini iş çıktılarını iyileştirmek için kullanarak - dijital bir dönüşümden geçtiği için uzmanların yapacağı analitiği bekleyemezler. Yeterli sektör veri bilimcisi olsa bile elinizde, her şirketin bu insanları istihdam etmeye gücü de yetmez. Bu makine öğrenme enstrümanı otomasyon altyapınızı kullanarak çok güçlü bir analitik çıkartabiliyor – Logix arka planına düşer düşmez değer yaratmaya başlıyor” dedi.
Endüstriyel IoT
Sherlock Projesi tanılayıcı özellikleri yanlış-pozitif alarmları fizik temelli modellemeleri ve tabanları sebebiyle diğer yapay zeka çözümlerine göre ciddi oranda düşürür. Örneğin Sherlock AI Projesi bir kazanın sıcaklığının normal operasyonlara göre farklı bir sıcaklığa kayıp kaymadığını ya da düzeltme gerektiren bir anormallik olup olmadığını söyleyebiliyor. Sherlock AI Projesi ilk versiyonunda kazan, pompa ve soğutucu operasyonlarına yönelik kullanıma hazır şablonlar da yer alacak ve bunlar hibrit uygulamalar için ideal şablonlar. Kullanıcılar ek
uygulamalarını modellemek için konfigürasyon da yapabiliyorlar olacaklar. Modülle iletişim kontrolörler tarafından öncelikli hale getiriliyor, böylece kullanıcılar ne büyüklükte ve hangi aralıkta veri gönderilebileceğini seçebiliyor. Modül ek bir kontrolör CPU yükü veya ek bir ağ trafiğine neden olmaz. Sherlock AI Projesinin pilot modülleri şu anda çalışıyor ve 18 aydır sonuçlar veriyor. Müşterilerimiz bu modülü 2018 ortalarında satın alabilecekler. Bu yeni yapay zeka motoru Rock-
well Automation’un üretim katında ayıtlar, makineler, sistemler hatta kurum genelinde çalışan ve giderek genişleyen analitik çözümler ekosisteminin sadece bir parçası. Rockwell Automation geliştiricileri bağlantıları Aygıtlar için FactoryTalk Analytics enstrümanları kullanan kullanıcıların Sherlock AI Projesine Shelby rehber robotları ve eylem kartları aracılığıyla arayüzleyebilecekleri şekilde inşa ediyor. Sherlock AI Projesi’nden çıkan analitik kolay bir şekilde FactoryTalk Analitik Platformu’na entegre olur. Bu da fabrika katındaki veriyi iş zekası stratejilerine entegre eder.
Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran
2018 31
Endüstriyel IoT
FACTORYTALK NETWORK MANAGER YAZILIMI AĞ VE BAKIM OPERASYONLARINI SADELEŞTİRİR R
Yeni yazılım ağ varlıklarının merkezi ockwell Automation Ürün görünürlüğünü sağlar Müdürü Lorenzo Majewve aygıt yerleşimini ski “Birçok üretim katı personeli farklı yönetilebilen hızlandırır. ******* Üretim tesisi personelinin ağ üzerinde giderek sayısı artan IoT aygıtları görüntülemek ve bakımını yapmak gibi zor bir görevi vardır. Karmaşık ve alışılmadık IT çözümleri yerine Rockwell Automation’ın sunduğu yeni FactoryTalk Network Manager yazılımını kullanabilirler. Bu yazılım onlara kullanımı kolay tek bir yazılım arayüzü üzerinden Allen-Bradley Stratix yönetimli anahtarlarının sağlığını görüntülemelerine, anahtar sorunlarını çözmelerine ve hızlı bir şekilde yeni yönetilebilen anahtarlarının yapılandırmalarını yapmalarına olanak sağlar.
32
Makine
anahtarlar ve farklı kaynaklardan aygıtlar hakkındaki bilgileri bir araya getirmekte zorlanır” dedi ve şu değerlendirmeyi yaptı: “FactoryTalk Network Manager yazılımıyla bu bilgilere tek bir kolektif noktadan erişebilirler. Ayrıca gerçek zamanlı uyarılar ve ağ anahtarı faaliyetleri sorunları daha hızlı ve kesin bir şekilde çözmelerine yardımcı olacaktır.” Yüzlerce belki de binlerce aygıtın bulunduğu büyük bir tesisteki kullanıcılar, yönetmeleri gereken verinin büyüklüğü nedeniyle bunalabilirler. FactoryTalk Network Manager yazılımı
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
varlıkları, IP adreslerini otomatik olarak keşfeder ve bu bağlı aygıtların bir topolojisini çıkartır. Yazılımın sezgisel arayüzü sayesinde ekipmanlar bir gösterge tablosu üzerinde gruplandırılabilir, böylece kullanıcılar aygıtların belirli alan kategorilerine göre organize edebilir veya aygıtları tek tek analiz edebilirler. Yazılım ayrıca yeni anahtarların çalışma süresini ve verimini artırmak için kullanıcı tarafından geliştirilen konfigürasyon şablonları kullanır. Bu şablonlar kurum genelinde veya OEM’lerle ve sistem entegratörleriyle ağ açılımlarını, ağ atamalarını ve bakım faliyetlerini daha da kolaylaştırmak amacıyla paylaşılabilir.
FactoryTalk Network Manager yazılımı rol bazlı erişim kontrolü ve kullanıcıya özel faaliyet ve değişiklikleri denetleme ve izleme imkanı sağlar. Yazılım Simple Network Management Protocol (SNMP), Common Industrial Protocol (CIP), Modbus, BACnet ve PROFINET’in de aralarında olduğu birden fazla protokolü destekler. Web tabanlı platforma kontrol odasındaki bir bilgisayardan ya da üretim katındaki bir mobil aygıttan erişim sağlanabilir. Rockwell Automation’ın Integrated Architecture sisteminin bir parçası olan FactoryTalk Network Manager yazılımı Stratix ailesi ve endüstriyel ağ anahtarlarıyla kusursuz entegrasyon sağlar.
Endüstriyel IoT
“TEKNOLOJİDE LİDER KADINLAR” BİR ARAYA GELDİ
21. Yüzyılın bilim ve teknolojide olduğu kadar, kadınların ekonomik olarak güçlendirilmesinin de yüzyılı olduğu fikriyle yola çıkan İstanbul Gedik Üniversitesi, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde, bilim alanında ve iş dünyasında önemli çalışmalara imza atan beş kadın konuşmacıyı misafir etti. Rektörü Prof. Dr. Zafer UTLU ve KAGİMER Müdürü Yrd. Doç. Dr. Ayşin ŞİŞMAN yaptı. Moderatörlüğünü Prof. Dr. Berin ERGİN’in üstlendiği panelde “Teknoloji ve Bilişim Sektöründe Kadın Varlığını Güçlendirmek” konusu ele alındı.
İKadın stanbul Gedik Üniversitesi Girişimciliği Uygu-
lama ve Araştırma Merkezi (KAGİMER) 8 Mart Dünya Kadınlar Günü nedeniyle “Teknolojide Lider Kadınlar” adlı bir panel düzenledi. Zorlu Center/Raffles Otel’de gerçekleştirilen panelin açılış konuşmalarını İstanbul Gedik Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Hülya GEDİK, Üniversite 34
Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
Ülkemizde bilim alanında ve iş dünyasında önemli çalışmalara ve girişimlere adını yazdırmış panelistlerden İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi ve aynı zamanda Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği Başkanı olan Prof. Dr. Filiz KARAOSMANOĞLU, “Gelişen Teknoloji ve Sürdürülebilir Yaşamda Kadın”; Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Direktörü Prof. Dr. Fazilet VARDAR SUKAN “Türkiye’de Kadın Akademisyen Olmak”; TOBB
İstanbul Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı Hatice DİNÇBAL KAL “Teknolojide Kadın Girişimciliği”, TOBB Türkiye Yazılım Meclisi Başkanı Melek BAR ELMAS “Teknolojide Kadınlara Liderliğin Yolunu Açmak” ve TÜBİSAD Bilişim Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı K. Erman KARACA ise “Bilişim Sektöründe Kariyer Yolculuğu” başlıklı konuşmalarını yaptılar. Farklı üniversitelerden öğrencilerin, iş dünyası ve sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin katılımcı olarak yer aldığı panelde İstanbul Gedik Üniversitesi Sanat Danışmanı Doç. Nihan ATALAY ve İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ayşin KİREMİTÇİ de bir müzik dinletisiyle panelde yer aldı.
Konferans
4. TÜRKİYE ROBOTBİLİM KONFERANSI GERÇEKLEŞTİRİLDİ
Türkiye Robotbilim Konferansı’nın (ToRK) dördüncüsü bu yıl Boğaziçi Üniversitesi‘nde gerçekleştirildi. ToRK serisi konferanslarının ilki 2014 yılında ODTÜ, ikincisi 2015 yılında İTÜ ve üçüncüsü 2016 yılında İstanbul Gedik Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenmişti.
36 Makine
Türkiye
Robotbilim Konferansı (ToRK 2018), robotbilim alanında faaliyet gösteren araştırmacıları ve endüstri çalışanlarını bir araya getirmek ve Türkiye’nin robot biliminde yol haritasını ortaya çıkarmak amacıyla bu yıl da geniş bir katılımla 12-14 Nisan tarihlerinde Boğaziçi Üniversitesi’nde gerçekleştirildi. Boğaziçi Üniversitesi Güney Kampüsünde bulunan Albert Long Hall’da düzenlenen konferansta ro-
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
botbilim alanında faaliyet gösteren araştırmacılar ve endüstri çalışanları bir araya gelerek özgün bildiriler ve çalıştaylar ile robotiğin çok farklı alt alanlarındaki son bilimsel ve teknolojik gelişmeleri paylaştı. Endüstriyel katılımın yoğun olduğu bu yılki konferansa KUKA, Festo, Aselsan, hktm, Robot Sepeti, SKRobotik, ASAŞ, Sestek, Innova ve Triodor firmaları sponsor olarak destek verdi. İnsan-robot
etkileşimi,
öğrenen robotlar, esnek robotik sistemler başta olmak üzere robotik alanında ilgi çekici birçok konu detaylı olarak tartışıldığı konferansın davetli konuşmacıları arasında Case Western Reserve University Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cenk Çavuşoğlu ve Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çağatay Başdoğan bulunuyordu. Konferans kapsamında Boğaziçi Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Evren Samur
tarafından düzenlenen çalıştayda, İstanbul Gedik Üniversitesi Mekatronik Mühendisliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Savaş Dilibal ve Dr. Öğr. Üyesi Haydar Şahin, Üniversitenin Robot Teknolojileri Uygulama ve Araştırma Merkezi bünyesinde yapılan çalışmalardan “Katmanlı
Konferans imalat yöntemi ile esnek robot tutucu üretimi ve endüstriyel uygulamaları” konulu sunumu gerçekleştirdi. Aynı çalıştay kapsamında Bilkent Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Bilge Aytekin, İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Merve Acer ve İzmir Yüksek Teknoloji
Enstitüsü’nden Prof. Dr. Enver Tatlıcıoğlu da sunumlarını yaptılar 32 poster sunum, 31 sözlü sunum, 8 çalıştay, endüstri sunumları ve Türkiye Robotik Yol Haritası oturumunun gerçekleştirildiği Türkiye Robotbilim Konferansı’nda geçen yıl İstanbul Gedik Üniversitesi’nde İnsan-robot etkileşimi, robot kontrolü, arama ve kurtarma robotları, sağlık sektöründe robotlar, endüstriyel robotlar, insansız araçlar, bilişsel robotbilim, haptik sistemler, biyolojik ilhamlı robotlar konulu bilimsel oturumlar yapılmış ve 10 ayrı bilimsel oturumda 41 sözlü bildiri sunumu, 10 poster, 7 çalıştay ve eğitim sunumları gerçekleştirilmişti.
Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018 37
Robotics
“Bilim Kahramanları Buluşuyor” turnuvası; suyun üretimi, kullanımı, bertarafıyla ilgili çocuk ile gençlerin geliştirdikleri birbirinden ilginç projeleri ve yarıştırdıkları robotlarıyla heyecanlı anlara sahne oldu. İzmir’deki yerel turnuvada dereceye giren 10 takımla birlikte toplamda 52 takım katıldı.
38
Makine
PROJE VE ROBOTLAR YARIŞTI
D
ünyada binlerce çocuk ve genç bilim kahramanını buluşturan, Türkiye’de “Bilim Kahramanları Buluşuyor” adıyla Bilim Kahramanları Derneği gönüllüleri tarafından düzenlenen First Lego League’in; İstanbul, Ankara ve Bursa ayağından sonra İzmir etabı da sona erdi. İZFAŞ desteğiyle fuarizmir’in C Holü’nde gerçekleşen yerel turnuvada 9-16 yaş arası öğrencilerin okullarında oluşturdukları takımlar, ana tema olan “Hidrodinamik: Suyun Yolculuğu” ile ilgili iki
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
gün boyunca ürettikleri fikirlerle oluşturdukları projeleri sundu. İki günde 85 takım yarıştı İlk gün 43, ikinci gün ise 42 takım olmak üzere toplamda 85 takım yarıştı. Genç bilim kahramanları, tasarladıkları robotlar, yaptıkları projelerle jüri önüne çıktı. Robot, proje ve takım çalışmasıyla ilgili yapılan Jüri değerlendirmesi yapıldı. İki gün boyunca takımların robotları, tüm dünya üzerinde aynı şekilde tasarlanan ve içinde 16 tane
su görevinin bulunduğu parkurda maç yaptı. Legoların bulunduğu parkur, genç bilim kahramanlarına keyifli aynı zamanda da heyecanlı anlar yaşattı. 10 takım belirlendi Bu yıl 14’ncü kez düzenlenen “Bilim Kahramanları Buluşuyor – First Lego League turnuvalarının İstanbul, Ankara ve Bursa etaplarında belirlenen 42 takımın ardından Ulusal yarışmaya katılacak 10 takım daha İzmir’deki turnuvada kesinleşti. Turnuvanın ilk
Robotics
Ulusal Turnuvaya Katılacak Takımlar Cumartesi: 1.Game of Water - Takev Okulları Narlıdere 2.Rotastars - İzmir Özel Rota Ortaokulu 3.Laissez Faire Karşıyaka Belediyesi Çocuk Klübü 4.Sparky - Özel Türk Fen Lisesi gününde birinci olan TAKEV 5.Çakatech - Özel Narlıdere Okullarından katılan Çakabey Okulları “Game of Water” takımı, ikinci günüde ise yine TAKEV Karşıyaka Okulları’ndan “Robo Pazar: Branis” birinci oldu. 1.Robobrains
- Karşıyaka Özel Takev Ortaokulu 2.Robo-Nun - Özel Takev Fen Lisesi 3.FBK - Özel Salihli Nazmi Arıkan Fen Ve Anadolu Liseleri 4.Wonder Water - Özel İzmir Takev Anadolu Lisesi 5.Robogreen Takev Okulları
40 Makine
Dikkat çeken su projeleri Turnuvaya katılan takımlar birbirinden ilginç projeler geliştirdi. Game of Water”, takımı zeytin işlenirken çıkan kara suyun buharlaştırma işlemiyle bertarafını kolaylaştıran projesiyle dikkatleri üzerine çekti. İzmir Özel Türk Koleji Fen Lisesi’nden katılan “Sparky”
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
takımı ise hidroelektrik santrallere alternatif geliştirdiği çevreci santral, RoboTime Bilim Akademisi de Afrika’daki kirli su ve susuzluk sorununa cam, plastik gibi malzemelerin kullanıldığı ucuz maliyetli bir çözüm projesiyle öne çıktı. Dokuz Eylül Üniversitesi 75. Yıl İlköğretim Okulu’nun öğrencilerinin oluşturduğu “Let’s Go “takımı ise düzenledikleri kermesten elde edilen gelirle kardeş okulun kirli suyun arıtmasını sağlayan sosyal destek projeleriyle alkışlandı.
2005’ten beri düzenleniyor First Lego League, Türkiye’de “Bilim Kahramanları Buluşuyor” adı altında gönüllüler ve destekçilerin katkısıyla 2005 yılından beri düzenleniyor. Bilim Kahramanları Derneği’nin verilerine göre Türkiye’de 13 sezonda, 47 ilden 9-16 yaş arası toplam 14 bin öğrencinin yer aldığı turnuvalar kapsamında yarışan takımlar geçen sezonlarda, Avrupa Açık Turnuva Şampiyonluğu ve Kanada Açık Turnuva Şampiyonluğu dahil 27 uluslararası ödül kazandı.
ENDÜSTRİ 4. 0 ZİRVESİ ENDÜSTRİ 4. 0 DERGİSİ WORLD MEDIA GROUP ORGANİZASYONLARIDIR .... Sponsorluk ve Reklam için temas kurabilirsiniz : 0 505 400 94 34 - 0 505 400 94 33 - 0 546 675 59 49 www.endustri40dergisi.com - makineotomasyondergisi@gmail.com - worldmediareklam@gmail.com
www.worldmediagroupe.com Ekonomi, Sanayi, Otomotiv sektörünü; dergilerimizi ve internet sitelerimizi tek çatı altında toplayan web adresimiz.
www.makineotomasyondergisi.com Makine - Otomasyon - Elektrik Elektronik Sanayi sektörünün aylık dergisi...
www.kesicitakimlardergisi.com Kesici Takımlar ve Tutucular sektörünün ilk ve tek dergisi...
www.endustri40dergisi.com 4. Sanayi Devrimi - dijital transformasyon - robotik sektörünün tek dergisi
İş güvenliği
6 – 9 Mayıs 2018 tarihleri arasında İstanbul Haliç Kongre Merkezi’nde gündemi kişisel korunma önlemleri, işyeri güvenliği ve iş yerinde sağlık konuları belirleyecek. İşyeri güvenliği ve işyerinde sağlık konularında Türkiye ve komşu ülkeler için en önemli sektörel iletişim platformunu oluşturan ve şimdiye dek iki kez başarıyla gerçekleştirilmiş olan TOS+H Expo ihtisas ziyaretçilerini yine İstanbul’a davet ediyor. Türk İş Güvenliği + Sağlığı Fuarı, 2014 ve 2016 yıllarında olduğu gibi, T.C Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından aynı mekanda, Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenecek IX. Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi ile desteklenecek. Bu iki etkinlik birlikte sektörel pazarın tamamını kapsayarak Türkiye ve komşu ülkelerdeki işletmelerde ortak iş güvenliği standartlarının uygulanmasına ve bir korunma politikası oluşturulması açısından itici güç oluşturacak.
III. TOS+H EXPO MAYIS’TA Messe Düsseldorf GmbH ve yerel ortağı Tezulaş Fuar oluşturdukları yakın işbirliğini sürdürüyor ve firmaları 6 – 9 Mayıs 2018 tarihleri arasında düzenlenecek 3. Türk İş Güvenliği ve Sağlığı Fuarı, TOS+H Expo için İstanbul’a davet ediyorlar. Fuar, T.C Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından organize edilen IX. Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi ile eşzamanlı olarak gerçekleşecek.
Türkiye
genelinde işletmelerde daha nitelikli bir çalışma ortamı oluşturulması ve bunun ortak kıstaslar uygulanarak ölçülebilir hale getirilmesi, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının belirgin şekilde azaltılması 2013 yılında Düsseldorf’ta düzenlenen Alman-Türk İş Güvenliği Diyaloğu’nun başlangıç noktasını oluşturuyordu. Kişisel korunma, işyeri güvenliği ve işyerinde sağlık konularında dünyanın en büyük uluslararası ihtisas forumu olan A+A İhtisas Fuarı ve Kongresi’ne Türkiye o yıl partner ülke olarak katılmıştı. Türkiye 20 milyonu aşkın sigortalı iş gücü ile kişisel koruyucu donanımlar açısından yüksek bir kullanıcı potan-
42 Makine & Otomasyon / Mayıs - Haziran
2018
siyeline sahip bulunuyor ve koruyucu donanım üreticileri için cazip bir pazar niteliği taşıyor. Pazardaki gelişmeler ve dünya genelinde iş güvenliği ve işyerinde sağlık konularına yönelik ilginin giderek artmakta olması sonucunda 2014 yılında, T.C Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı işbirliği ile ilk kez TOS+H Expo etkinliği gerçekleştirildi. Türk İş sağlığı ve Güvenliği Fuarı o tarihten beri, yerel fuar organizatörü Tezulaş Fuar’ın da desteğiyle Messe Düsseldorf tarafından organize ediliyor.
ihtisas ziyaretçisi gezdi. Türk İş Güvenliği ve Sağlığı Fuarı, Düsseldorf’taki A+A (Kişisel Korunma, İşyeri Güvenliği ve İşyerinde Sağlık Uluslararası Fuarı), Beijing’teki COS+H (China International Safety + Health Exhibition), Yeni Delhi’deki INOS+H (Indian Occupational Safety + Health Exhibition) ve Singapur’da düzenlenmekte olan OS+H Asia (Occupational Safety + Health Exhibition for Asia) ile birlikte Messe Düsseldorf’un işyerinde korunma önlemleri ve işyeri güvenliği konularındaki uluslararası portföyünü oluşturuyor.
2016 yılında TOS+H Expo kapsamında 17 ülkeden 100 katılımcı firma temsil edildi ve fuarı 5.000’i aşkın
Daha ayrıntılı bilgiye http:// www.toshexpo.com/ adresinden ulaşabilirsiniz.
Fuar Panorama
WIN EURASIA TURKEY FUARI GEÇMİŞ YILLARA GÖRE BEKLENTİLERİ KARŞILMAKTAN UZAKTI
Bir Fuarı değerlendirirken farklı boyutlarıyla ele almak gerekir. Katılımcı sayısı, ziyaretçi sayısı, katılımcı ve ziyaretçilerin memnuniyeti, kurulan iş bağlantıları gibi… Tüm bu parametreleri değerlendirdiğimizde WIN’de geçtiğimiz yıllara göre önemli düzeyde bir düşüş olduğunu belirtmek gerekiyor. Eğer doğruları yazacaksak durum böyle.
2 017 yılında iki faz olarak hayata geçirilen WIN’e kendilerinin verdiği rakamlarla; toplam 100 binin üzerinde ziyaretçi katılmış. Bu rakamı bize gelen basın bültenlerinden çıkarıyoruz. Metal Working 2017 29.821 ziyaretçi ağırlamış. WIN Automatıon 2017’de 72.143 kişilik bir 44 Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
katılım olmuş. Toplam 2017 yılı ziyaretçileri 101.964 kişi. Şimdi sıkı durun! İki fazın birleştiği WIN 2018’de WIN’in verdiği resmi rakam 75.368. Evet WIN kendi rakamlarında bile ¼ düşüş yaşamış. Bizim gözlemlerimiz ise daha vahim. Bu yıl 50 bin civarı bir ziyaretçi söz konusuydu. Yani yarı yarıya bir düşüş söz konusu. Özetle,
WIN’in iki fazının birleşmesi sinerji yaratmaktan uzak bir gerilemeye doğru evrilmiş. Dost acı söyler… Katılımcı sayısında da belirgin bir düşüş yaşandı Yine aynı şekilde; fuar firmasının kendi verilerine baktığımızda;
2017 WIN Metal fazında 13 ülkeden 473 katılımcı yer almış. 2017 yılı WIN Automation fazında ise; 35 ülkeden 1336 firma katılım göstermiş. Win’in iki fazının birleştiği 2018 yılında ise; 22 ülkeden 1800 katılımcı olduğu iddia ediliyor. Böyle olduğunu kabul etsek bile 2017 yılına göre; 48 ülkeden 22 ülkeye bir gerileme söz konusu. Toplam 1809 firmadan 1800 firmaya da bir gerileme WIN’in kendi rakamlarında mevcut. Bize verilen rakamların biraz yanıltıcı olduğunu düşündüğümüz için, fuar kataloğunda bir inceleme yaptık ve ortaya daha ilginç rakamlar çıktı. Fuar katılımcı listesinde; yurtiçi, yurtdışı, basın ve üniversiteler de dahil olmak kaydıyla 850 firmanın ismi vardı. Bu rakam geçen yılın yarısına bile yaklaşmamakta. Verilen 1800 rakamının ise ciddiyetini zedelemekte.
Metal işleme alanı olarak belirlenen Hall’lerde katılım geçen yıllara nazaran son derece düşüktü neredeyse yok denecek kadar azdı. Bu durumun en önemli sebebi 2. ve 3. hall üzerine yaşanan tartışmalar ve paylaşım olarak nitelenebilir. Büyük kaynak firmaları ise fuarı tamamen boykot etmişler. Hiçbiri yoktu.
World Media Group olarak; tüm hall’lerde firmalara temas ettik. Yazı işlerimiz, reklam bölümümüz ve dergi dağıtan arkadaşlarımızdan topladığımız veriler ışığında; görüştüğümüz tüm firmalar, fuara eleştiriler getirdi. Organizasyonla ilgili sıkıntılar yoğun bir şekilde dillendirildi.
Fuar Panorama Fuar organizasyon şirketinin teknik birimi de fuar süresince aldığı kararlarla firmaları tamamen kaybetme sürecinin hazırlayıcısı konumundaydı. Bu birimden sorumlu arkadaşların, fuar organizasyon yetkililerince uyarılmaları kaçınılmazdır. Fuar Organizasyon Teknik ekibinin yaptığı üç önemli hatayı dillendirmek gerekiyor. Bunlardan ilki; katılımcı zarflarının alakası olmayan kişilere verilmesi. İkincisi; Belirli Hall’deki kapıların akşama kadar kapatılarak o hall’in atıl duruma getirilmesi. Örneğin 10. Hall… Üçüncüsü ise; fuar süresince belirli asansörlerin kapalı olması sebebiyle yaşanan lojistik ve tedarik sıkıntısı. Bunun gibi onlarca teknik eleştiri firmalardan bize yansıdı. Bu tabi yalnızca teknik kadronun yetersizlikleriyle açıklanabilecek bir durum değil.
Şimdi gelelim bizim gözlemlerimize World Media Group olarak 10. Hall’deydik. Bu hall’deki 4-5 stand boş durumdaydı. Tahmin edebileceğiniz gibi; bunlar basın standları… 11. Ve 13. Hall tamamen kapalıydı. Fuarın tamamı dolmamıştı. 1. Hall ise üniversite kulüpleriyle doldurulmaya çalışılmış ancak yarısı gelmişti. World Media Group dört gün boyunca fuarda çalışmalar yürüttü ve gözlemler yaptı.
Fuar şirketinin yaklaşık 20 sektörel yayın grubu yerine bir tek yayıncıyla kurduğu ilişki bu düşüşte en önemli paya sahip. Gelecek yıllarda bu sıkıntıların yaşanmaması için Fuar şirketinin yayın gruplarıyla eşit ilişki kurmaya başlaması gerekir. Aslında Fuar öncesi, iki fazın birleşmesinin sinerji ortaya çıkaracağını düşünmüştük. Ancak biz de bu noktada yanılmış olduk. Fuar şirketinden arkadaşlarımız bu eleştirilerimizi ve gözlemlerimizi iyi değerlendirirlerse gelecek yıllarda daha başarılı organizasyonlar ortaya çıkabilir. Ancak bu şekilde devam ederlerse; bizden daha sert eleştiren katılımcı firmaların dediği gibi sona doğru yol alırlar. Bizden uyarması. Makine
& Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
45
Sponsor
ABB VE FORMULA E BIRLIKTE E-MOBILITENIN GELECEĞINI YAZIYOR Öncü teknoloji lideri ABB, dünyanın ilk tam elektrikli uluslararası FIA motor sporları serisi “ABB FIA Formula E Şampiyonası”na isim sponsoru olarak destek veriyor.
ABB ve Formula E, sürdürülebilir bir gelecek için e-mobiliteyi destekleyen çığır açıcı bir ortaklık kurdu. 2014 Eylül ayında Pekin’de düzenlenen ilk yarıştan beri Formula E, tam elektrikli uluslararası motor sporları alanında bir numara olarak konumlanmıştır. Bundan sonraki etaplarda, dünyanın öncü teknoloji lideri ABB’nin ismini, inovasyon ve teknoloji liderliğini de sunduğu yarış serisi “ABB FIA Formula E Şampiyonası” adıyla anılacak. Elektrifikasyon
alanında
rakipsiz
uzmanlığı, elektrikli araç şarj çözümlerindeki liderliği ve elektrikli araçlar için dünyanın en geniş hızlı şarj istasyonu ağına sahip ABB, Formula E için ideal endüstri ortağıdır. Formula E, e- mobilite alanında elektrikli ve dijital teknolojileri geliştirmek ve test etmek için rekabetçi bir platform işlevi sunarak, altyapı ve dijital platformlarıyla birlikte elektrikli 46 Makine & Otomasyon / Mayıs - Haziran 2018
araçların tasarım ve işlevselliğinin
dijital teknoloji alanındaki geçmişi
geliştirilmesine yardımcı oluyor. ABB
ve uzmanlığı ile küresel teknoloji
ve Formula E, güçlerini birleştirerek
lideri ABB’nin, Formula E’nin isim
e-mobilitenin sınırlarını zorlayacak
ortağı olarak aramıza katılmasından
biçimde konumlanacak.
onur duyuyorum. Her iki şirket de, imkanların sınırlarını zorlama ile
ABB CEO’su Ulrich Spiesshofer “E-
eş anlamlıdır. Birlikte, ortak olarak,
mobilitenin geleceğini yazmak için
ABB FIA Formula E Şampiyonasını
Formula E ile ortaklık kurmaktan
takip eden hayranlara ve tüketicilere
son derece heyecanlıyız,” diyor ve
en son teknolojiyi küresel ölçekte
ekliyor: “Bugün, iki öncü birleşiyor.
sergileyeceğiz.”
ABB ve Formula E, en gelişmiş elektrik ve dijital teknolojilerin ön
Elektrikli araç altyapısında dünya
saflarında yer aldığından, doğal
lideri olan ABB, elektrikli arabalar
bir uyum içerisindedir. Birlikte, bu
ile elektrikli ve hibrit otobüsler için
heyecan verici spor etkinliğini gel-
eksiksiz şarj çözümlerinin yanı sıra,
ecek seviyeyeye taşıyacak ve yüksek
gemilere ve demiryollarına elektri-
performanslı ekipler geliştireceğiz.
fikasyon çözümleri de sunmaktadır.
Her seferinde heyecanla bir yarış ka-
ABB Elektrikli Araç şarj pazarına
zanarak, birlikte geleceği yazacağız.”
2010 yılında girmiştir ve günümüzde
Formula E’nin kurucu ve CEO’su Ale-
6.000’in üzerinde şarj cihazı ile hızla
jandro Agag: “Formula E için tarihi
büyüyen küresel bir kurulu sisteme
bir gün yaşıyoruz. Elektrifikasyon ve
sahiptir.
Sponsor ABB FIA Formula E Şampiyonası Hakkında ABB FIA Formula E Şampiyonası, FIA’nın elektrikli sokak
Serinin dördüncü ayağında 10 ekip ve 20 sürücü ABB For-
yarışı serisi olup, motor sporlarında dünyanın ilk tam
mula E şampiyonluğu için mücadele ederek beş kıtada 11
elektrikli uluslararası tek kişilik kategorisidir. New York,
şehirde rekabet edecektir. Bir sonraki yarış 13 Ocak tari-
Hong Kong, Paris ve Zürih gibi ikonik silüetlerin önünde
hinde Marakeş’te düzenlenecek olup, 2018 şampiyonası
yarışların düzenlendiği Formula E, dünyanın başlıca
Temmuz ayında sona erecektir.
şehirlerine heyecan verici bir rekabet aksiyonu getirmektedir.
Formula E’yi takip edin: www.FIAFormulaE.com Facebook: www.facebook.com/FIAFormulaE Instagram: www.instagram.com/FIAFormulaE Twitter: www.twitter.com/FIAFormulaE (@FIAFormulaE) YouTube: www.youtube.com/user/FIAFormulaE ABB (ABBN: SIX Swiss Ex) kamu, sanayi, ulaşım ve altyapı sektörlerindeki müşterilerine elektrifikasyon ürünleri, robotik ve hareket, endüstriyel otomasyon ve güç şebekeleri alanlarında hizmet sunan dünyanın öncü bir teknoloji lideridir. 130 yılı aşan inovasyon geleneğini sürdüren ABB bugün, endüstriyel dijitalleşmenin geleceğini yazmakta ve Enerji ve
48 Makine & Otomasyon / Mayıs - Haziran
2018
Dördüncü Endüstriyel Devrimi harekete geçirmektedir. Tam elektrikli uluslararası FIA motor sporları sınıfı olan Formula E’nin isim ortağı ABB, sürdürülebilir bir geleceğe katkıda bulunmak üzere e-mobilitenin sınırlarını zorlamaktadır. ABB 100’den fazla ülkede yaklaşık 136.000 çalışanı ile faaliyet göstermektedir. www.abb.com
World Media
“yapay zeka - nesnelerİn İnternetİ / IOT”
I I . ENDÜSTRİ 4. 0 ZİRVESİ 5 - 6 ARALIK 2018 ( ÇARŞAMBA - PERŞEMBE ) INTER CONTINENTAL OTEL - TAKSİM / İSTANBUL
*Otomotiv
*Otomasyon
*Kesici Takım
*Robotik
*Elektrik
* Ana Sanayi
* Proses
*Tutucular
* İş güvenliği
* Plastik
*TedarikSanayi
*Redüktör
* Aşındırıcılar
* Metal İşleme
*Pano
*Jant - Lastik
*Makine
*Rulman
* Borulama
*Elektronik
*Amortisör
* Cad CamCae
* Kalıp
* Chip
*Kaynak
Sponsorluk için temas kurabilirsiniz : 0 505 400 94 34 - 0 505 400 94 33 - 0 546 675 59 49 www.endustri40dergisi.com - makineotomasyondergisi@gmail.com - worldmediareklam@gmail.com World Media Group - Elektrik Dergisi / Mart - Nisan 2018 77
WORLD MEDIA BÜNYESİNDE YAYINLANAN DERGİLER Haber İletişim İlker Kaplan WORLD MEDIA Genel Yayın Yönetmeni 0 505 400 94 34 makineotomasyondergisi@gmail.com
Reklam İletişim Hatice Karabay WORLD MEDIA Reklam Koordinatörü 0 505 400 94 33 makineotomasyondergisi@gmail.com
Reklam İletişim Ziya Alkan - Ayhan Üstüner WORLD MEDIA Reklam Müdürü 0 546 675 59 49 worldmediareklam@gmail.com
Dergilerimizde yerinizi ayırtın, hedef kitlenizi ulaşın!...
www.endustri40dergisi.com
www.makineotomasyondergisi.com
www.worldmediagroupe.com
www.kesicitakimlardergisi.com
World Media Bünyesinde yayınlanan Dergilere abone olmak için aşağıdaki hesap numaralarına istediğiniz dergilerin Yıllık abone ücretlerini yatırabirsiniz. İsim soyisim ve adresinizi dekont fotokopisiyle birlikte makineotomasyondergisi@gmail.com adresine mail ya da 0 212 427 00 15 numaraya faks’a gönderebilirsiniz. Ayrıca Aboneliğinizi mail order sistemiyle kredi kartınızdan ödeyerekte yapabilirsiniz.
*Kredi kartınızın ön yüzündeki 16 rakam: .......................................................................... *Kredi kartınızın son kullanma tarihini ay / yıl : ................................................................. *Kredi kartınızın arka yüzündeki üç haneli güvenlik numarası: ..........................................
ABONE FORMU Ad
:...............................................................................................
Soyad
:...............................................................................................
Adres
:...............................................................................................
ABONE FORMU
...............................................................................................
İlçe
:...............................................................................................
Şehir
:...............................................................................................
Posta Kodu
:...............................................................................................
Telefon
:...............................................................................................
Faks
:...............................................................................................
:...............................................................................................
Tarih
İmza
Dergi
İsmi
-
Yıllık Abone Ücreti
Makine & Otomasyon: Auto Tuning World: Kesici Takımlar Tutucular : Rulman & Lİneer: Endüstriyel Borulama: Cad / Cam / Cae / Plm : Endüstri 4.0 : Elektrik & Pano :
120 120 120 120 120 120 120 120
TL TL TL TL TL TL TL TL
+ + + + + + + +
KDV KDV KDV KDV KDV KDV KDV KDV