Dwa Kwadranse październik 2021 by Park Śląski

HOROSKOP MIESIĘCZNY 30–31

październik 2021 | wydanie nr 20

GAZETA BEZPŁATNA

Gigantyczne wsparcie inwestycyjne

Strumień pieniędzy dla regionu! Ponad 2,1 mld zł trafi do gmin regionu w ramach Programu Inwestycji Strategicznych w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład. Samorząd województwa otrzymał wsparcie 152 mln zł na przebudowę drogi wojewódzkiej nr 934. – To są największe środki w historii samorządu. Dzięki wsparciu uda się zrealizować inwestycje w infrastrukturę drogową, wodno-kanalizacyjną, zdrowie, edukację czy turystykę. Dziękuję rządowi z premierem Mateuszem Morawieckim na czele i parlamentarzystom z regionu za ten program, z którego efektów będziemy wszyscy korzystać – podkreślił marszałek Jakub Chełstowski podczas specjalnej konferencji prasowej dotyczącej podziału środków.

Premier RP Mateusz Morawiecki ogłosił podział środków w ramach Polskiego Ładu w poniedziałek 25 października.

W skali kraju do samorządów trafi 23 mld zł. 2,1 mld zł to strumień finansowania skierowany do województwa śląskiego. W tej puli najwięcej pieniędzy – 1,2 mld zł – przeznaczonych zostanie na inwestycje drogowe, 374

mln zł na projekty związane z infrastrukturą wodno-kanalizacyjną, 133 mln zł na inwestycje w turystykę, 80 mln zł na sport, a 78,7 mln zł na

Odnawialne Źródła Energii. /MAR/

Szczegóły na stronie 3 aktualnego wydania Dwóch Kwadransów

WIELKI SUKCES EUROPEJSKIEGO FORUM PRZYSZŁOŚCI

Śląskie w obliczu nowych wyzwań

30 tysięcy uczestników online, 8 tysięcy uczestników stacjonarnych, 330 dyskutantów w 60 panelach, 200 dziennikarzy, 94 partnerów i 8 wydarzeń towarzyszących. Trzy październikowe dni Europejskiego Forum Przyszłości, którego gospodarzem był Stadion Śląski, były poświęcone najistotniejszym wyzwaniom cywilizacyjnym, społecznym i gospodarczym Starego Kontynentu. – Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do organizacji pierwszej edycji – podkreślił marszałek Jakub Chełstowski. – Europejskie Forum Przyszłości zadebiutowało w kalendarzu wydarzeń koncentrujących kluczowe dla gospodarki i biznesu debaty, ale nie mam wątpliwości, że od razu zajęło w nim bardzo ważne miejsce. Dziękuję wszystkim za udział w Europejskim Forum Przyszłości, także za ciepłe słowa skierowane do nas przez prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego oraz Prezydenta Andrzeja Dudę i premiera Mateusza Morawieckiego. Do końca dekady mamy być regionem niemal zupełnie innym, przyjaznym środowisku, wykorzystującym zupełnie nowe technologie, ale podczas forum mogliśmy poznać zdanie autorytetów, jak te zmiany powinny przebiegać. Jak ważny jest

powinny ewoluować tak ważne dziedziny jak eksport, produkcja, umacnianie marek i promowanie ich w Europie i na świecie. Poznaliśmy kondycję, w jakiej znajdują się takie gałęzie jak transport i logistyka. Z Europejskim Forum Przyszłości splotły się także dwa ważne jubileusze – dziesięciolecia istnienia Kolei Śląskich i ćwierć wieku funkcjonowania Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, która jest dziś jednym z motorów gospodarki regionu – podsumowuje marszałek województwa Jakub Chełstowski. /MAR/ czynnik ludzki i jak wielkie znaczenie odgrywa precyzyjna informacja adresowana do mieszkańców

regionu, w tym poszczególnych grup zawodowych, które w procesie transformacji będą odgrywały

najważniejszą rolę. Forum było swego rodzaju nauką, Poszukiwaniem odpowiedzi, w którym kierunku

O tematyce Europejskiego Forum Przyszłości szeroko piszemy na stronach 8–9, 14–18.

KURIEREM PRZEZ #ŚLĄSKIE

Dwa Kwadranse | październik 2021

CHORZÓW / KATOWICE / SIEMIANOWICE / MYSŁOWICE

Czas wielkiego biegania

Ponad 8 tysięcy uczestników niemal z całej Polski stanęło na starcie trzynastej edycji Silesia Marathonu. Trasa biegu tradycyjnie wiodła przez cztery miasta: Katowice, Siemianowice Śląskie, Chorzów i Mysłowice, z metą na Stadionie Śląskim. – Silesia Marathon na stałe wpisał się w kalendarz imprez sportowych regionu. Ma to szczególne znaczenie, bowiem Województwo Śląskie stało się stolicą polskiej lekkoatletyki. Królowa sportu szlifuje charaktery, hartuje i uczy dyscypliny. Oddaje ducha sportu, pozwala pokonywać własne słabości. Każdego uczestnika czyni zwycięzcą – podkreślił marszałek województwa Jakub Chełstowski. Do minimaratonu zgłosiło się 2 tysiące uczestników, w półmaratonie wystartowało 3200 biegaczy, 2600 w maratonie i 300 zawodników w ultramaratonie. Na mecie Stadionu Śląskiego pierwszy zameldował się

Andrzej Rogiewicz (Grudziądz) z czasem 02:19:07, drugi był Jakub Szymankiewicz (Wronki), osiągając czas 02:22:27, a trzeci Piotr Szalony (Będzin) z wynikiem 02:39:57. Wśród pań najlepsza była Irina Masnyk (Ruda Śląska) z czasem 02:59:00, druga Joanna Susmanek (Wrocław), osiągając czas 03:03:18, trzecia Anna Bodnar (Cieszyn) z wynikiem 03:10:47. W zawodach biorą udział zawodnicy amatorzy nie tylko z Polski, ale także m.in. Ukrainy, Rosji, Szwecji, Słowacji, a nawet USA i Maroka. Najstarsi uczestnicy biegu mieli kolejno 86, 81 i 73 lata. /Mar/

Jako pierwszy na mecie tegorocznego Silesia Marathonu zjawił się Andrzej Rogiewicz z Grudziądza. Zwycięzcy gratulacje złożył marszałek województwa, Jakub Chełstowski.

PYRZOWICE

Chcecie lecieć do Wenecji? Proszę bardzo! Linia lotnicza Ryanair zapowiedziała uruchomienie nowego połączenia z lotniska imienia Wojciecha Korfantego. Pierwszy rejs z Katowice Airport do portu lotniczego imienia Marco Polo w Wenecji wystartuje w sezonie Lato 2022, dokładnie 27 marca. Kierunek obsługiwany będzie dwa razy w tygodniu – w czwartki i niedziele. – Ryanair związany jest z Pyrzowicami od listopada 2007 roku, kiedy to uruchomił połączenie do Dublina. W październiku 2019 roku irlandzki przewoźnik otworzył w Katowice Airport bazę operacyjną, którą chciał dynamicznie rozwijać zarówno w segmencie przewozów regularnych, jak i czarterowych. Niestety pandemia koronawirusa zahamowała realizację tych planów. Na szczęście w połowie tego roku sytuacja epi-

demiczna ustabilizowała się, co praktycznie od razu spowodowało, że baza Ryanaira w Pyrzowicach zaczęła funkcjonować na zdecydowanie wyższych obrotach. Zapowiedź uruchomienia połączenia do Wenecji w sezonie Lato 2022 potwierdza, że Ryanair niezmiennie stawia na Katowice Airport, co jest bardzo dobrą informacją w kontekście procesu wychodzenia całej branży lotniczej, w tym pyrzowickiego lotniska, z kryzysu

wywołanego przez pandemię koronawirusa – mówi Artur Tomasik, prezes Zarządu Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego SA, firmy zarządzającej Katowice Airport. W zbliżającym się sezonie Zima 2021/22, który tradycyjnie rozpoczyna się w ostatnią niedzielę października i trwa do ostatniej soboty marca, Ryanair oferuje z Pyrzowic w sumie 16 tras do 8 państw, to jest na Cypr (Pafos), do

DWA KWADRANSE wydanie nr 20 Wydawca: Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku S.A. w Chorzowie Redakcja: aleja Różana 2, 41-501 Chorzów Tel. 694 594 633 E-mail: dwakwadranse@parkslaski.pl

Grecji (Ateny), Irlandii (Dublin), Niemiec (Dortmund, Kolonia/ Bonn), Norwegii (Oslo-Gardermoen), na Ukrainę (Odessa, Kijów-Borispol) do Wielkiej Brytanii (Birmingham, Edynburg, Londyn-Stansted, Manchester) i Włoch (Alghero, Bolonia, Katania, Mediolan-Bergamo). Katowice Airport należy do grona największych lotnisk regionalnych w Polsce. W 2019

roku z jego siatki połączeń skorzystało r e ko r d o w e 4,84 mln pasażerów, w tym ponad 2 mln w ruchu czarterowym. Prognoza na 2020 rok zakładała przewiezienie 5,5 miliona podróżnych. Ostatecznie, ze względu na pandemię koronawirusa, w minionym roku zanotowano 1,44 mln pasażerów. Lotnisko jest krajowym liderem w segmencie przewozów czarterowych i regionalnym w przewozach towarowych. /MAR/

Redaktor naczelny: Marcin Król Dział reporterski: Przemysław Malisz, Łukasz Pulnar Redaguje: Zespół Reklama: Dagmara Piskorz Projekt: Marcin Król/KaT-Graphic

Drukarnia: POLSKA PRESS sp. z o.o. Oddział Poligrafia Drukarnia Sosnowiec Nakład: 150 000 egzemplarzy

o tym się mówi

Dwa Kwadranse | październik 2021

REKORDOWE ŚRODKI DLA SAMORZĄDÓW NA INWESTYCJE

Polski Ład wchodzi w decydującą fazę

Podczas konferencji dotyczącej podziału środków w ramach programu Polski Ład marszałek województwa Jakub Chełstowski odebrał symboliczny czek na realizację przebudowy DW 934.

Gigantyczna kwota ponad 2,1 mld zł trafi do gmin regionu w ramach Programu Inwestycji Strategicznych z Rządowego Funduszu Polski Ład. dokończenie ze strony 1 – To ważny i dobry dzień dla regionu. Polski Ład wchodzi w decydującą fazę. Obok wyrównywania szans i zrównoważonego rozwoju, jedną z podstawowych spraw są inwestycje, bez nich trudno marzyć o rozwoju Śląska i Polski. To pierwszy etap programu, już wiemy, że planowane są kolejne w całym kraju. Te 23 mld zł, które trafią do prawie wszystkich gmin w Polsce, znacząco poprawią jakość życia mieszkańców – mówił wojewoda śląski Jarosław Wieczorek w trakcie konferencji, podczas której ogłoszono podział środków dla samorządów województwa.

Na co gminy przeznaczą pieniądze? Środki z pilotażowego programu zostaną przez gminy rozdysponowane przede wszystkim na poprawę infrastruktury drogowej i poprawę gospodarki wodno-

-ściekowej. Przykładowo w Bieruniu za kwotę ponad 8 mln zł rozbudowane zostaną ulice Domy Polne i Szynowa wraz z budową kanalizacji sanitarnej. Bojszowy przebudują drogę gminną wzdłuż ulicy Gromadzkiej w Międzyrzeczu wraz z budową chodnika, kanalizacji deszczowej i oświetlenia ulicznego, przebudują także budynek komunalny w Bojszowach Nowych, by utworzyć tam Centrum Usług Społecznych. Chełm Śląski będzie dzięki tym środkom montował instalacje fotowaltaiczne na budynkach użyteczności publicznej na terenie gminy Chełm Śląski i przebuduje drogę gminną przy ulicy Osada. Imielin przeznaczy pieniądze na budowę kanalizacji sanitarnej w rejonie ul. Rzemieślniczej i ul. Przemysłowej wraz z modernizacją oczyszczalni ścieków, Lędziny sfinansują odnawialne źródła energii w budynkach użyteczności publicznej, sam powiat bieruńsko-lędziński otrzyma ponad 18 mln zł na budowę Powiatowej Biblioteki Publicznej w Bieruniu. Tychy przebudują dwa

wiadukty w ciągu drogi krajowej nr 44 przy ulicy Mikołowskiej. Piekary Śląskie zabezpieczą kanał rzeki Szarlejki, wystarczy też środków na budowę dróg: Jesiennej, Ustronnej, Sławowej, Kościelnej, Chabrowej, Konwaliowej, Groszkowej, Radzionkowskiej, Cichej, Darwina, Jasnej, Kawalca. Siemianowice Śląskie poprawią efektywność energetyczną budynków mieszkalnych, a Świętochłowice zmodernizują układ drogowy ulic Szczytowej i Sportowej w Chropaczowie, wyremontują ponadto infrastrukturę drogową DW 902 poprzez podniesienie parametrów jezdnych z modernizacją węzła komunikacyjnego z ulicą Bytomską. Chorzów przebuduje ulicę Nową i rozbuduje DK 79 na odcinku od estakady do ul. 3 Maja. Katowice zbudują nowe układy drogowe dla skomunikowania terenów o funkcjach mieszkaniowych i usługowych. Duże inwestycje zrealizują Mysłowice: przebudują ulicę Kryształową od ul. Wiosny Ludów do ul. ks. J. Dzierżonia i Piastów Śląskich. Ponad 26 mln zł otrzyma-

ją Mysłowice na kompleksową przebudowę ul. Armii Krajowej, Reymonta, Wyspiańskiego, Prusa, Mickiewicza, Lompy, Wojska Polskiego z łącznikiem z ul. Wyspiańskiego. Ruda Śląska stworzy przestrzeń publiczną (plac Niepodległości) i zmodernizuje ul. Bałtycką.

Dodatkowa kasa na DW 934 152 mln zł trafi na modernizację Drogi Wojewódzkiej, przebiegającej przez wschodnią część regionu. Stanowi ona połączenie między drogą krajową nr 79 w Mysłowicach i drogą krajową nr 44 w Bieruniu. Łączy się też z drogą ekspresową S1 w rejonie Mysłowic. Droga jest znacznie obciążona ruchem oraz znajduje się w pobliżu przejazdu kolejowego. W związku z tym dochodzi tam często do zatorów drogowych w momencie zamknięcia przejazdu kolejowego. /MAR/

PRZYKŁADOWE ŚRODKI DLA MIAST AGLOREMACJI:

Katowice 85,9 mln zł Siemianowice Śląskie 34,9 mln zł Chorzów 34,8 mln zł Mysłowice 31,4 mln zł Piekary Śląskie 29,9 mln zł Świętochłowice 20,9 mln zł Ruda Śląska 19,7 mln zł Tychy 47,5 mln zł pow. bieruńsko-lędziński 18,3 mln zł Bojszowy 9,1 mln zł Bieruń 8 mln zł Chełm Śląski 6,5 mln zł Lędziny 4,7 mln zł Imielin 4,5 mln zł Goczałkowice Zdrój 4,9 mln zł Kobiór 10,4 mln zł Miedźna 6,4 mln zł Pawłowice 2,7 mln zł powiat pszczyński 6,6 mln zł

BĘDZIEMY WSPÓŁGOSPODARZEM MISTRZOSTW ŚWIATA W PIŁCE RĘCZNEJ!

Inauguracja i mecze kadry w Spodku! Kolejna wielka impreza zagości tylko u nas! Województwo Śląskie i miasto Katowice podpisały ze Związkiem Piłki Ręcznej list intencyjny w sprawie organizacji mistrzostw świata w 2023 roku. To wydarzenie miało wyjątkową oprawę. Na Stadionie Śląskim w pokazowym meczu wystąpiły gwiazdy piłki ręcznej i medaliści mistrzostw świata w tej dyscyplinie zespołowej.

atowice będą jednym z gospodarzy mistrzostw, które odbędą się jednocześnie w Polsce i Szwecji. W Spodku odbędzie się inauguracja i wszystkie mecze grupowe polskiej reprezentacji. – Cieszę się, że akurat u nas zagości kolejna wielka impreza sportowa. Naszym celem jest przyciąganie największych wydarzeń do regionu, czego przykładem są

Mistrzostwa Świata Sztafet czy memoriały lekkoatletyczne, które wpisały się w kalendarz Stadionu Śląskiego. Współpraca ze Związkiem Piłki Ręcznej w Polsce to kolejny etap w budowaniu sportowego wizerunku województwa – podkreślał wicemarszałek Wojciech Kałuża. Mistrzostwa świata w piłce ręcznej są kolejną wielką imprezą, która odbędzie się w naszym

regionie. Wiosną Województwo Śląskie zostało ogłoszone organizatorem Lekkoatletycznych Mistrzostw Europy w 2028 roku. Tak prestiżowych lekkoatletycznych zawodów jeszcze w Polsce nie było. Z kolei Drużynowe Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce, które w maju odbywały się na Śląskim, zostały nagrodzone Złotymi Kolcami przyznawanymi przez Przegląd Sportowy w kategorii Impreza Roku 2021. /MAR/

Podpisaniu listu w sprawie organizacji mistrzostw świata w piłce ręcznej towarzyszyło wyjątkowe wydarzenie. Na płycie Kotła Czarownic zobaczyliśmy gwiazdy szczypiorniaka, w tym medalistów w tej popularnej zespołowej dyscyplinie.

INWESTYCJE

Dwa Kwadranse | październik 2021

TRWA MODERNIZACJA PLANETARIUM

Księżyc i gwiazdy

na wyciągniecie ręki Planetarium Śląskie – jedno z pierwszych, które powstało w Polsce, jest gruntownie modernizowane, zaś po remoncie będzie pełniło rolę Śląskiego Parku Nauki. Pod trwającą budową zakopano symboliczną kapsułę czasu. – Wmurowanie kapsuły czasu to moment symboliczny. Dla kolejnych pokoleń zostawiamy informację o tym, jak nasz świat wygląda obecnie. Z życzeniem, by doczekać tej chwili za 40 lat i przekonać się, jak bardzo się on zmienił. I jak zmieni się samo Planetarium. A jest to inwestycja na ogromną skalę, realizowana etapami. W pewnym sensie Planetarium powstaje niemal od podstaw. Dla przypomnienia, jesienią ubiegłego roku podpisaliśmy kluczową dla tej inwestycji umowę na zestaw multimedialnych projektorów cyfrowych, analogowy projektor gwiazd, nowy ekran i nagłośnienie. Wszystkie te urządzenia znajdą się na wyposażeniu ultranowoczesnej sali modernizowanego Planetarium Śląskiego. Z kolei w nowym budynku oprócz astronomii będą prezentowane także zagadnienia związane z sejsmologią i meteorologią. Znajdzie się także miejsce na pracownie i sale konferencyjne. Jestem przekonany, że wizyta w Planetarium Śląskim, już w nowej odsłonie, będzie bardzo ciekawą propozycją na atrakcyjne spędzenie czasu dla całych rodzin. Stanie się przy tym na powrót jedną z wizytówek regionu. Myślę, że zawsze będziemy chętnie tutaj wracać – powiedział marszałek Jakub Chełstowski.

w nowym budynku. Jego miejsce zajmie hybrydowy system projekcji. Gwiazdy będą prezentowane za pomocą analogowego projektora, natomiast dzięki systemowi cyfrowych rzutników pracujących w rozdzielczości 8K będzie można wyświetlać dowolne ruchome obrazy na sferycznym ekranie. W bezpośrednim sąsiedztwie budynku będzie zlokalizowana stała ekspozycja zewnętrzna „Eppur si muove”, prezentująca różne aspekty ruchu obrotowego. W ramach realizacji projektu zakupiono także mobilne planetarium, dzięki któremu możliwa jest prezentacja niektórych seansów poza główną salą, a także testowanie nowych produkcji przygotowywanych przez zespół Planetarium

Śląskiego. Ciekawostką jest to, że na głównym budynku zamontowano nowe płyty dolomitowe, które zgodnie z życzeniem konserwatora zabytków pochodzą z Libiąża. Jest to ten sam kamień, z którego wykonana była stara elewacja. W odróżnieniu od starego nie jest kładziony na zaprawie, tylko na

Planetarium Śląskie jest najstarszym obserwatorium astronomicznym w Polsce. Jego powstanie datowane jest jeszcze na lata 50. ubiegłego wieku. W zabytkowym budynku Planetarium zostanie zmodernizowana główna sala projekcyjna, wymienione zostaną fotele, ekran, system dźwiękowy oraz projekcyjny. Projektor Zeissa, który był wykorzystywany przez ponad 62 lata, będzie wyeksponowany

W Planetarium trwają intensywne prace remontowe. A jaki będzie ich efekt, można zobaczyć na wizualizacjach.

kotwach. Między ścianą a płytą położono wełnę mineralną, aby budynek stał się bardziej energooszczędny. Nowa część obiektu będzie połączona ze starą podziemnymi korytarzami. Dziedziniec stanie się w przyszłości halą, na dachu której odtworzony ma zostać zegar słoneczny.

INWESTYCJE

Dwa Kwadranse | październik 2021

m Planetariu tarjs a n t Śląskie jes atorium rw szym obse m w Polsce. y n z astronomic nie datowane Jego powsta na lata 50. jest jeszcze łego ubieg wieku.

Stefan Janta Planetarium Śląskie

W uroczystości wzięli udział przedstawiciele zarządu województwa: marszałek Jakub Chełstowski, wicemarszałek Wojciech Kałuża, wicemarszałek Dariusz Starzycki, członek zarządu województwa Beata Białowąs oraz radni wojewódzcy, Zbigniew Przedpełski, Rafał Kandziora i Bartłomiej Kowalski. W kapsule znalazł się list do potomnych, egzemplarze regionalnej prasy, w tym wrześniowe wydanie naszego miesięcznika maseczki covidowe oraz karta pamięci z nagranym filmem obrazującym moment umieszczenia jej w ziemi. Kapsuła zostanie wyciągnięta za 40 lat – w 2061, a moment ten splecie się z zaćmieniem księżyca.

Na wyposażenie sali projekcyjnej trafi optyczno-mechaniczny projektor analogowy o średnicy 50 cm. Będzie on usytuowany w samym sercu 23-metrowej sali projekcyjnej. Pozwoli wyświetlić 9500 gwiazd widocznych gołym okiem, a dodatkowo ponad milion gwiazd, składających się na obraz Drogi Mlecznej. Nie będzie to, jak do tej pory, rozmyty obszar nieba, ale patrząc w kierunki Drogi Mlecznej przez lornetkę, zarówno w rzeczywistości, jak na Sali planetarium, zobaczymy mrowie drobnych gwiazd. Zostaną również zainstalowane ruchome projektory planet, Księżyca i Słońca. Pojedyncza kula projektująca gwiazdy będzie mogła obracać się w trzech osiach, co pozwoli odtworzyć wszystkie ruchy sfery niebieskiej: dobowy, roczny, w azymucie, zmiany szerokości geograficznej, itp.

pozwolą uzyskać pokrycie całej kopuły ruchomym obrazem w rozdzielczości 8K. Wszystkie projektory będą ze sobą zintegrowane tak, aby możliwa była projekcja hybrydowa – tzn. połączenie systemu analogowego z cyfrowym. Mimo postępu techniki nie potrafimy jeszcze ciągle uzyskać cyfrowego obrazu dorównującego jakością projekcji analogowej. Połączenie zaś obu technologii daje zaskakujące rezultaty. Na tradycyjny, analogowy obraz nieba, będzie można „nałożyć” inne obrazy: granice gwiazdozbiorów, wyobrażenia gwiazdozbiorów starożytne lub współczesne, obrazy obiektów głębokiego kosmosu itd. I to wszystko w ruchu! System śledzenia położenia projektora analogowego pozwoli obrazom cyfrowym trafiać zawsze w przeznaczone dla nich miejsce.

Na system projekcji cyfrowej złoży się 10 projektorów 4K, które po połączeniu wszystkich obrazów

Nowy ekran będzie zbudowany z perforowanej blachy aluminiowej o grubości 1 mm. To

wymóg podyktowany przepisami przeciwpożarowymi. Przedtem był to ekran płócienny. Perforacja zajmie około 22-23 procent powierzchni całego ekranu, która nieco przekracza 830 metrów kwadratowych. Perforacja będzie wykonana otworami o średnicy 1,6 mm rozstawionymi co 3,2 mm. Bez perforacji dźwięk wewnątrz takiej blaszanej puszki mógłby być bardzo nieprzyjemny. Maksymalne odchylenie powierzchni ekranu od sfery nie może przekroczyć 13 mm (w starym, płóciennym ekranie ta odchyłka sięgała 5 cm). Dla projekcji cyfrowej tolerancja w tym zakresie jest znacznie mniejsza – przy średnicy ekranu 23 m. Zostanie również odtworzona historyczna panorama okolicznych miast, tak dobrze znana bywalcom Planetarium. Umieszczona zostanie u podstawy ekranu dokładnie jak poprzednia i tak jak poprzednia będzie podświetlana, jednak w nowej wersji przy pomocy LED. Wcześniej były to po prostu żarówki. Widzowie doświadczą również klimatu z różnych części świata: od lasu tropikalnego po Antarktydę. W specjalnych komorach utrzymana będzie odpowiadająca danemu klimatowi temperatura i wilgotność. W symulatorze lotów, dzięki specjalnym kapsułom i goglom wirtualnej rzeczywistości, przeżyjemy start rakiety. Jaskinia 3D, czyli pokój, którego ściany będą stanowiły ekrany LED, zabierze nas na wirtualny spacer po Układzie Słonecznym.

– Planetarium w nowej odsłonie będzie miało salę projekcyjną wyposażoną w nowoczesny metalowy ekran. Stary, płócienny ekran nie spełniał wymagań przeciwpożarowych. Zastosowany system projekcji będzie hybrydowy – w praktyce analogowo-cyfrowy. Analogowy projektor gwiazd zostanie uzupełniony systemem projekcji cyfrowej 8K, obejmującej cały sferyczny ekran o średnicy 23 metrów. Pozwoli to nie tylko wyświetlać gwiazdozbiory na firmamencie, ale umożliwi także zabranie widza w podróż wśród gwiazd, aż na krańce galaktyki. W Parku Nauki będzie można – i to dosłownie – doświadczyć trzęsienia ziemi. Zrobotyzowana platforma do wstrząsów zabierze na pokład jednocześnie dziesięciu widzów. Będą mogli odczuć i porównać ze sobą doznania płynące z przeżycia trzęsienia ziemi, a także lokalnego wstrząsu górniczego.

Po zakończeniu robót budowlanych i wyposażeniu obiektu w urządzenia specjalistyczne Planetarium wzbogaci się o nowy budynek o powierzchni ponad 2,5 tysiąca metrów kwadratowych. Większa jego część będzie się mieścić pod ziemią. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014–2020 oraz ze środków samorządu Województwa Śląskiego i budżetu państwa. Całość inwestycji przekroczy 154 mln zł. Ponad 93 mln zł udało się pozyskać z unijnego budżetu, blisko 47 mln zł stanowi wkład własny.

MARCIN KRÓL

infrastruktura drogowa

Dwa Kwadranse | październik 2021

ULTRANOWOCZESNA DW 913

Lepszy dojazd

na lotnisko, komfort dla mieszkańców Na początku października oficjalnie do użytku oddano mierzący 12,6 km odcinek Drogi Wojewódzkiej nr 913 od skrzyżowania z DK 78 w Celinach Nowej Wsi do skrzyżowania z DW 86 w Będzinie. To alternatywna do drogi S1 trasa dojazdowa do portu lotniczego w Pyrzowicach.

oboty prowadzono na terenie czterech gmin: Ożarowic, Mierzęcic, Bobrownik, Psar oraz miasta Będzina. Układanie warstw bitumicznych zakończono jeszcze w lipcu. Uzyskano przy tym wysoki wynik równości podłużnej nawierzchni mierzony wskaźnikiem IRI. Ma to znaczenie dla kierowców – im wyższa jego wartość, tym komfort jazdy jest większy. Równość nawierzchni wpływa także korzystnie na trwałość drogi. Pozostało jeszcze zakończenie robót brukarskich i porządkowych oraz instalacja niektórych elementów oznakowania. – Inwestycja została oddana do użytku w terminie. Wykonawca już w sierpniu zgłosił zakończenie robót. Przy budowie wykorzystano najnowsze technologie, jest to taka zwana „cicha nawierzchnia”, powstały nowe ścieżki rowerowe, chodniki i zatoczki autobusowe. Oznakowanie poziome wykonano z taśm prefabrykowanych. Są one niezwykle trwałe i bardzo dobrze

widoczne nocą. W tej chwili szykujemy się do kolejnego etapu przebudowy tej drogi prowadzącej już na teren lotniska, z bezkolizyjnym skrzyżowaniem z budowaną linią kolejową Zawiercie–Tarnowskie Góry. To wszystko poprawi komfort jazdy i skróci czas dojazdu do portu lotniczego w Pyrzowicach – informuje Zbigniew Tabor, dyrektor Zarządu Dróg Wojewódzkich w Katowicach. W ramach inwestycji na zlecenie gminy Psary przebudowano wodociąg i kanalizację sanitarną. Obydwie inwestycje skoordynowano w tym samym czasie, dzięki czemu trudności związanych z remontem nie odczuli kierowcy. Właściwie cała konstrukcja drogi została rozebrana i wybudowana od nowa. Wartość kontraktu realizowanego przez firmę Strabag Infrastruktura Południe to 124,9 mln zł brutto, przy wsparciu 95 mln zł z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego (RPO) na lata 2014–20. /Mar/

Jakub Chełstowski marszałek województwa

– Jest to jedna z głównych tras dojazdowych do portu lotniczego, zatem jest istotnym ogniwem całego łańcucha komunikacyjnego. Drogę wykonano z wykorzystaniem najnowszych technologii. Warstwy bitumiczne składają się z asfaltów wysokomodyfikowanych, które są dużo trwalsze od tradycyjnych. Poza tym nowe technologie to wyższy poziom bezpieczeństwa.

Jadwiga Wiśniewska

poseł do Parlamentu Europejskiego

– W budowę drogi zaangażowane zostały także środki unijne. To pokazuje, że musimy myśleć globalnie, ale działać lokalnie. DW 913 jest ważna nie tylko dla miejscowej społeczności. Jest kluczowa przede wszystkim dla podróżujących na lotnisko. Ma to duże znaczenie, bo Pyrzowice to okno na świat, we wszystkich jego kierunkach. Podróżnych wybierających ten port lotniczy z każdym rokiem przybywa.

Tomasz Sadłoń wójt gminy Psary

– Nowa droga usprawnia dojazd do miejscowych szkół – w Gródkowie, gdzie jest szkoła i przedszkole, i Strzyżowicach. Wzdłuż drogi zlokalizowane są także markety i domy kultury. Przebudowa uwzględniała ponadto budowę ciągów pieszo-rowerowych.

biznes

Dwa Kwadranse | październik 2021

7 [KR 01]

SPOTKANIE Z EKSPORTEM W TYCHACH

Nowe szanse rozwojowe dla śląskich przedsiębiorców w zakresie internacjonalizacji

Sytuacja gospodarcza w województwie śląskim, pomimo pandemii COVID-19, jest stosunkowo stabilna. Większa część firm w chwili obecnej skupia się na rozwoju zarówno potencjału kadrowego, jak i poszukuje nowych form aktywności. Z drugiej strony zachwiane łańcuchy dostaw i dynamiczne zmiany cen surowców zmuszają przedsiębiorców do aktywnego reagowania na sytuację rynkową. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego i Fundusz Górnośląski wspierają przedsiębiorców w dostosowaniu się do nowej sytuacji.

Sprawdzonym sposobem na rozwój firmy jest ekspansja na rynki zagraniczne. Przedsiębiorstwa poszukują więc nowych możliwości kooperacji i rynków zbytu, nowych źródeł zaopatrzenia oraz możliwości sprzedaży. Jednym z narzędzi służących wzmocnieniu potencjału śląskich firm, wzrostu poziomu eksportu w sektorze MŚP w województwie śląskim, jak również promocji samego regionu są spotkania organizowane w ramach projektu „Promocja gospodarcza regionu oraz działania związane z tworzeniem przyjaznych warunków do inwestowania i eksportowania”. Projekt ten realizowany jest przez Województwo Śląskie oraz Fundusz Górnośląski S.A. ze środków EFRR Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020. Ostatnie spotkanie w ramach promocji gospodarczej regionu oraz promocji działalności eksportowej odbyło się 29 września br. w Tychach i organizowane było przez Fundusz Górnośląski wspólnie z prężnie działającą w tym mieście Okręgową Izbą Przemysłowo-Handlową.

W trakcie „śniadania z eksportem” organizatorzy mieli przyjemność przybliżyć zgromadzonym przedsiębiorcom podstawy działalności eksportowej oraz aktualnie dostępne środki pomocowe w tym obszarze, jak również planowane w najbliższych miesiącach przez Fundusz Górnośląski i Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego misje gospodarcze.

Uczestników spotkania przywitał Wiceprezes Zarządu Funduszu Górnośląskiego S.A., pan Jacek Miketa, który zwrócił uwagę na korzyści, jakie Fundusz oferuje przedsiębiorcom sektora MŚP w zakresie wsparcia internacjonalizacji ich działalności. Następnie głos zabrała przewodnicząca Komisja Współpracy Zagranicznej i Integracji Europejskiej Sejmiku Województwa Śląskiego, pani Maria Materla, oraz pan Zbigniew Gieleciak, prezes zarządu Okręgowej Izby Przemysłowo-Handlowej w Tychach. W ramach pierwszej części spotkania pan Łukasz Rosicki z Wydziału Współpracy Zagranicznej FG S.A. zaprezentował dwa kluczowe projekty dla firm z zakresu wsparcia działalności eksportowej, które obecnie prowadzi Fundusz Górnośląski: projekty InterSilesia oraz Global Silesia. Przedsiębiorcy uzyskali kompletną i szeroką informację na temat zbliżających się wydarzeń, w tym o kolejnej

edycji Akademii Internacjonalizacji i planowanych misjach zagranicznych do Chorwacji, Tunezji oraz Dubaju. Kolejnym ekspertem zaproszonym do udziału w spotkaniu była pani Mariola Misiorowska, która od lat współpracuje z MŚP i sektorem biznesowym w zakresie ekspansji na rynki zagraniczne. W swoim wystąpieniu przedstawiła poszczególne etapy internacjonalizacji, szanse i zagrożenia związane z rozpoczynaniem działalności eksportowej oraz omówiła praktyczne przykłady uwarunkowań działalności eksportowej. Spotkanie zakończyła sesja Q&A, podczas której przedsiębiorcy mogli swobodnie porozmawiać z ekspertami i przedstawicielami Funduszu Górnośląskiego S.A. W tej części spotkania przedsiębiorcy aktywnie włączyli się w dyskusję, przedstawiając również własne doświadczenia oraz

problemy związane z ekspansją na rynki zagraniczne. Zwrócono uwagę m.in. na obostrzenia covidowe, kwestie patentowe oraz obsługę prawną związaną z wejściem na zagraniczne rynki. Dużym wyzwaniem dla niektórych firm są nowe obowiązki związane z koniecznością zapewnienia transportu niskoemisysjnego np. na rynek włoski. Wydarzenie zorganizowane zostało po raz pierwszy w formule śniadania biznesowego B2B i można śmiało założyć, że taki sposób organizacji sprawdził się w stu procentach, umożliwiając zebranym kontakt nie tylko z ekspertami, ale też bezpośrednią wymianę kontaktów oraz doświadczeń pomiędzy firmami. Organizatorzy dziękują zarówno ekspertom, jak i licznie zgromadzonym uczestnikom za udział w spotkaniu, a także zapraszają na kolejne spotkania, szkolenia i misje gospodarcze, które odbędą się już niebawem.

W ŚWIECIE TECHNOLOGII

Dwa Kwadranse | październik 2021

TO NIE SCIENCE-FICTION!

Debacie towarzyszył pokaz dronów na Stadionie Śląskim.

Przesiądziemy się

na... drony?

„Przemysł lotniczy, dronowy i kosmiczny jako sektory gospodarcze umożliwiające rozwój regionu” to jedna z debat, która wypełniła ostatni dzień pierwszej edycji Europejskiego Forum Przyszłości. Ścigające się drony można było zobaczyć także nad Stadionem Śląskim. Futurystyczne wizje z wykorzystaniem tych urządzeń dają wiele do myślenia…

dyskusji uczestniczyli: Marcin Ociepa, wiceminister obrony narodowej; wicemarszałek województwa Wojciech Kałuża; Krzysztof Krystowski, prezes Śląskiego Klastra Lotniczego, prezes Związku Klastrów Polskich, wiceprezes European Clusters Alliance; Stanisław Wojtera, prezes Polskich Portów Lotniczych czy Marcin Dziekański, kierownik projektu ,,Drony nad Metropolią” w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. – Klastry są niezwykle ważnym elementem, jednym z filarów, na którym należy opierać inteligentną transformację naszego regionu. Tu rodzą się innowacyjne idee, których realizacja znacząco wzmacnia branżę technologiczną w zakresie lotnictwa – zaznaczył wicemarszałek województwa Wojciech Kałuża. Ze zgromadzonymi w Centrum Kongresowym na Stadionie Śląskim zdalnie połączył się Marcin Ociepa, wiceminister obrony narodowej. Podkreślił, że technologia związana z bezzałogowcami błyskawicznie rozwija się na całym świe-

cie i Polska aktywnie uczestniczy w tym procesie. Przywołał ostatni szczyt NATO w Brukseli, na którym m.in. poruszono temat utworzenia cywilno-wojskowego akceleratora innowacji obronnych DIANA. – Jako sojusznik NATO deklarujemy chęć uczestnictwa w tym przedsięwzięciu – powiedział wiceminister Marcin Ociepa. – Sami również wdrożyliśmy wiele programów, które mają wspierać rozwój tej technologii. „Gryf”, „Wizjer”, „Ważka” – to tylko niektóre z programów, które służą realizacji tego zagadnienia. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz departament innowacji Ministerstwa Obrony Narodowej pracują nad stworzeniem dogodnych warunków, aby najnowsze technologie lotnictwa bezzałogowego były wykorzystywane w armii. Jednak drony to także przyszłość lotnictwa cywilnego – tak przekonywali kolejni prelegenci. Mateusz Kotliński, kierownik Programu U-Space oraz Działu Projektów UAS w Polskiej Agencji

Żeglugi Powietrznej, zwrócił uwagę, że w tym roku w naszym kraju odnotowano już 400 tysięcy lotów bezzałogowych, czyli więcej niż lotów samolotowych. Przedstawił także wizję przyszłości, w której mieszkańcy aglomeracji mieliby korzystać z taksówek powietrznych, do obsługi których nie będzie potrzebny kierowca. – Badania i testy w tym zakresie znajdują się już w bardzo zaawansowanej fazie – mówił Mateusz Kotliński. – Póki co przeprowadza się je w zamkniętych bazach i to bez uczestnictwa w nich ludzi w roli pasażerów. To wymaga uzyskania certyfikatu i zmiany prawa, a więc jeszcze musimy na to poczekać. Prowadzący tę część panelu prof. Wojciech Moczulski z Politechniki Śląskiej zwrócił uwagę na to, że aby ten futurystyczny projekt wcielić w życie, należy stworzyć zintegrowany system nawigacyjny, który będzie obejmował zarówno loty załogowe, pasażerskie, jak również bezzałogowe w postaci dronów.

– Chciałbym jeszcze podzielić się obawą, co będzie, jeśli ten system zostałby zaatakowany i przejęty przez hakerów. Nie tylko doszłoby do chaosu, ale mielibyśmy do czynienia z zagrożeniem tysięcy osób, mieszkańców miast – mówił prof. Moczulski. – Ta rewolucja w przestrzeni powietrznej i tak nastąpi – prędzej czy później – przekonywał tymczasem Dawid Solak z Platformy Przemysłu Przyszłości. – Musimy się na to przygotować. Zwłaszcza że ostatnie raporty instytucji, które badają zagadnienia lotów bezzałogowych, mówią o tym, iż Polska jest drugim po Singapurze krajem na świecie określanym jako najprzyjaźniejsze państwo do rozwoju tej technologii – stwierdził Dawid Solak. – To potężny rynek. Powinniśmy wspierać tworzenie firm, polskich przedsiębiorstw, które podejmą się produkcji podzespołów do urządzeń bezzałogowych. Dodał, że w przyszłości będą one w znacznym stopniu wykorzystywane w rolnictwie, budownictwie czy transporcie.

PRZEMYSŁAW MALISZ

W ŚWIECIE TECHNOLOGII

Dwa Kwadranse | październik 2021

BO LICZY SIĘ KREATYWNOŚĆ

Pomysł, startup, sukces

Śląski Fundusz Rozwoju i akcelerator z Doliny Krzemowej Plug and Play rozstrzygnęły konkurs dla startupów podczas Europejskiego Forum Przyszłości.

omysłodawcy konkursu kładli nacisk na innowacyjne produkty, usługi i procesy, które znajdą zastosowanie w regionach wdrażających procesy transformacji gospodarczej oraz w regionach postindustrialnych, chcących rozwijać się i tworzyć cyfrowe społeczeństwa. Udział w konkursie był bezpłatny. Pierwsze miejsce i nagrodę w wysokości 100 tys. zł otrzymał Piotr Niedziela ze StorkJet. Drugie

miejsce i nagroda 30 tys. zł trafiły do Adama Cellary i Damiana Sromka z RealEye. Trzecie miejsce zdobył Adam Kukofka z Progresja New Materials, który otrzymał 20 tys. zł. – Zaprezentowaliśmy koncept mikrofabryk, które przetwarzają odpady w produkty. Są to odpady metalowe pochodzące z branży medycznej i lotniczej. Jest to drogi odpad tytanowy, który my przetwarzamy w wysokojakościowe prosz-

ki. Z nich produkujemy dowolne produkty, bo druk 3D pozwala nam na bardzo elastyczną produkcję, dostosowując się do trendów rynkowych – podkreślił Adam Kukofka, który zdobył trzecie miejsce w konkursie. Jak zaznaczył, nie ogranicza się jedynie do jednego startupu. Laureat trzeciego miejsca jest też częścią startupu kosmicznego, który, jak informuje, jest trochę starszy niż ten ekologiczny, ale również

rozwiązuje problemy ekologii, głównie trendy New Space. – Pokazaliśmy już nasz produkt bezpośrednio na scenie. To chyba też nas wyróżniło, bo fizycznie mieliśmy to po prostu w rękach, a nie tylko na slajdach – dodał Adam Kukofka, dodając, że Progresja New Materials planuje już kolejne startupy. Uczestnictwo w konkursie to szereg korzyści dla młodych przed-

siębiorców. – Samo uczestnictwo w konkursie stwarza startupom możliwość rozwoju, skalowania biznesu oraz budowania rozpoznawalności marki na arenie międzynarodowej. No i oczywiście szanse na wdrożenie własnych koncepcji poprzez aktywny networking z inwestorami obecnymi na Stadionie Śląskim podczas Europejskiego Forum Przyszłości – podsumowuje Benjamin Kloss, dyrektor Plug and Play Austria. /MAR/

E-SPORT

Tłumy przed komputerami Ostatniego dnia Europejskiego Forum Przyszłości poznaliśmy Narodową Drużynę Esportu, która będzie reprezentować Polskę podczas prestiżowych, międzynarodowych zawodów w stolicy Węgier – Budapeszcie – V4 Future Sports Festival. Wydarzenie transmitowane na platformie Twitch zgromadziło największą publiczność online.

zaproszenie Łukasza Trybusia, prezesa Esports Association, specjalnie do Chorzowa przyleciał Vlad Marinescu, prezes Międzynarodowej Federacji Esportu. – Liczba e-graczy na całym świecie rośnie, a wiek kibiców spada. Kluczowy dla dalszego rozwoju tej dyscypliny jest również ogromny skok technologiczny – mówił podczas briefingu w Centrum Prasowym EFP Vlad Marinescu. Podczas briefingu prasowego Łukasz Trybuś, prezes Esports

Association, przekonywał, że esport powoli wychodzi z cienia, a Stadion Śląski może już wkrótce stać się jego wizytówką. – To świetne miejsce i przestrzeń dostosowana do naszych potrzeb. Stadion Śląski może być przyszłością i wizytówką branży esportowej – ocenił. O komentarz odnośnie do aktualnej kondycji globalnego esportu pokusił się również obecny w Chorzowie Vlad Marinescu, prezes IESF (International Esports Federation).

Kiedy zawodnicy e-sportu byli w połowie walki o Puchar NDE i przepustkę na międzynarodowe zawody w stolicy Węgier – V4 Future Sport Festival, poznaliśmy laureatów Turnieju Debat Oksfordzkich „Młode Orły”, który toczył się od pierwszego dnia EFP. Pierwsze miejsce zajęło IV LO im. Stanisława Staszica w Sosnowcu, a drugie i trzecie szkoły z Katowic, kolejno – I LO im. Mikołaja Kopernika i III LO im. Adama Mickiewicza. /MAR/

Vlad Marinescu, prezes IESF (International Esports Federation), i Łukasz Trybuś, prezes Esports Association, byli gośćmi Europejskiego Forum Przyszłości.

aktualności

Dwa Kwadranse | październik 2021

WSPARCIE DLA DZIAŁKOWCÓW

Ogrody będą jeszcze piękniejsze! Blisko milion złotych z budżetu województwa zostanie rozdysponowanych do podziału wśród Rodzinnych Ogródków Działkowych z całego regionu. To pierwszy w historii projekt dofinansowania skierowany do stowarzyszeń zrzeszających działkowców. Czeki otrzymało w sumie 28 ogródków działkowych. – Cieszę się, że pierwsza edycja projektu wsparcia Rodzinnych Ogródków Działkowych cieszyła się tak dużym zainteresowaniem. Mamy świadomość, jak ważną rolę w integracji lokalnej społeczności oraz życiu kulturalnym pełnią ogrody działkowe. Dodam, że wsparcie ROD wpisuje się w strategię rozwoju „Zielone Śląskie 2030”. Przez lata wrastały one w krajobraz regionu, stając się elementem naszej kultury. Ogródek to miejsce, gdzie spędzamy całą rodziną wolny czas, dbamy o niego, pielęgnujemy. Na to potrzebne są jednak środki, często prócz składek, trzeba po prostu na remonty wydać dodatkowe pieniądze. Stąd pomysł przedsięwzięcia, które pomoże zrefundować koszty prac na działkach – podkreśla marszałek województwa, Jakub Chełstowski. Wnioski należało składać do 6 sierpnia br. Pula wynosiła milion złotych, przy czym dofinansowanie na jedno działanie na terenie jednego ROD wynosi 50 tys. zł. Pieniądze te można przeznaczyć np. na prace budowlane, modernizację alei i dróg ogrodowych wraz odwodnieniem, budowę zbiorników wody deszczowej i melioracji.

Uroczystość wręczenia czeków odbyła się w Sali Sejmu Śląskiego.

Z danych Polskiego Związku Działkowców wynika, że obecnie w całym kraju jest 4 tysiące rodzinnych ogro-

dów działkowych, które skupiają łącznie 900 tysięcy działek o łącznej powierzchni 41 tysięcy hektarów.

Korzysta z nich według szacunków nawet 4 miliony Polaków. /MAR/

aktualności

Dwa Kwadranse | październik 2021

PROJEKTY WYŁONIONE DO REALIZACJI Rodzinny Ogród Działkowy „Elżbieta”, Chorzów – modernizacja części wewnętrznej drogi dojazdowej do budynku świetlicy. Rodzinny Ogród Działkowy im. ks. Dzierżonia, Ruda Śląska – wyłożenie pasów chodnikowych na drogach głównych i bocznych. Stowarzyszenie Ogrodowe „Nad Potokiem”, Tychy – budowa wjazdu wraz z wejściem dla pieszych na aleję główną ogrodu działkowego z parkingu przy ul. Jaworowej. Rodzinny Ogród Działkowy „Magnolia” w Mikołowie – Chodnik z kostki brukowej – dojście do świetlicy. Rodzinny Ogród Działkowy „Azalia Polska”, Piekary Śląskie – Wykonanie nawierzchni betonowej ażurowej na głównej alei ogrodu. Odcinek 6 drogi nr II przy alei Bratków. Stowarzyszenie Ogrodowe „Michałkowice”, Siemianowice Śląskie – rewitalizacja alejek i utwardzenie brukiem. PZD Stowarzyszenie Ogrodowe w Warszawie Delegatura Rejonowa Okręgu Śląskiego w Zabrzu – utwardzenie alei wraz z odwodnieniem. Stowarzyszenie Ogrodowe „Środula”, Sosnowiec – utwardzenie alei i dróg dojazdowych części wspólnych ogrodu. Rodzinny Ogród Działkowy im. Br. Lipskich, Dąbrowa Górnicza – wykonanie odwodnienia i drenażu powierzchni działek i alejki na terenie ROD. Rodzinny Ogród Działkowy „Wiśnia” w Zabrzu – utwardzenie alejek brukiem. Rodzinny Ogród Działkowy „Radość”, Katowice – naprawa nawierzchni alejek. Rodzinny Ogród Działkowy „Słońce”, Zabrze – odwodnienie ogrodu przy ul. A. Struga w Zabrzu. Stowarzyszenie Ogrodowe Działkowców „Warpie”, Jaworzno – modernizacja głównej alei na terenie ogrodu.

Kazimierz Szymiczek prezes ROD im. Juliusza Ligonia w Katowicach

– To świetna inicjatywa. Dzięki tym środkom uda nam się naprawić i utwardzić drogę na terenie ogródków. Nasz ogród należy do najstarszych na Śląsku. Zawsze jest coś do zrobienia. Uzyskaliśmy na ten cel naprawdę duże wsparcie.

Barbara Sikorska ROD „Słońce” w Zabrzu

– To pierwsza taka inicjatywa wobec działkowców, do tego na tak ogromną skalę. Dzięki tym środkom uda się odwodnić nasze ogród. Prace będą prowadzone przy ul Struga. Z samych składek na pewno nie udałoby się ich zrealizować.

Stowarzyszenie Ogrodowe „Jawor” w Jaworznie – odbudowa alei i drogi ogrodowej. Rodzinny Ogród Działkowy „Bratek” w Żorach – ułożenie kostki brukowej na drodze dojazdowej do Domu Działkowca. Rodzinny Ogród Działkowy „Niedźwiedziniec”, Chorzów – aleje ogrodowe. Rodzinny Ogród Działkowy „Nowy Start” w Gliwicach – utwardzenie drogi. Rodzinny Ogród Działkowy im. M.C. Skłodowskiej w Zabrzu – przebudowa oraz modernizacja alei i drogi ogrodowej. Rodzinny Ogród Działkowy „Maluch”, Bielsko-Biała – wykonanie nawierzchni na końcowym odcinku ok. 60 m drogi ogrodowej. Rodzinny Ogród Działkowy „Załęże”, Katowice – budowa drogi dojazdowej do ogrodu od strony ul. Pośpiecha na terenie użyczonym przez Urząd Miasta Katowice oraz modernizacja alei głównej na terenie ROD „Załęże”. ROD „Sarenka”, Częstochowa – odwodnienie i utwardzenie alejek ogrodowych. Rodzinny Ogród Działkowy „Relaks” w Pyskowicach – budowa rury odprowadzającej wodę z systemu drenażowego ogrodu wraz ze studzienkami rewizyjnymi. Rodzinny Ogród Działkowy im. Powstańców Śląskich w Raciborzu – wykonanie drogi dojazdowej do gruntu rolnego tj. zjazdu z drogi wojewódzkiej nr 916 do gruntu rolnego na działkę ewidencyjną 167/91.

Alina Nowak

radna Sejmiku województwa

– Zainteresowanie konkursem wskazało jednocześnie potrzeby i problemy, z jakimi borykają się działkowcy. Prace remontowe wiążą się przecież z niemałymi kosztami. A ogródki działkowe spełniają ogromną rolę. Podczas pandemii dla wielu osób były swoistą oazą. Tam spędzali ten trudny czas.

Rodzinny Ogród Działkowy im. J. Ligonia, Katowice – naprawa i utwardzenie drogi wewnętrznej i alejek na terenie ROD.

Maria Materla

radna Sejmiku województwa

– Działkowcy to prężna, świetnie zorganizowana społeczność. Na pewno będziemy w kolejnych latach starali się rozszerzać ten projekt. Spotkał się on bowiem z dużym zainteresowaniem społecznym. Dlatego warto go rozwijać.

Rodzinny Ogród Działkowy „Tysiąclecie”, Częstochowa – wymiana nawierzchni na kostkę w celu usprawnienia ciągu komunikacyjnego. Rodzinny Ogród Działkowy im. Tysiąclecia Państwa Polskiego w Jaworznie – modernizacja i odnowa głównej alei ogrodowej. Rodzinny Ogród Działkowy „Krokus” w Blachowni – Modernizacja (ułożenie ażurowej płyty betonowej i poprawa odwodnienia) alei głównej ogrodu. Stowarzyszenie Ogrodowe Dańdówka ROD „Dańdówka”, Sosnowiec – modernizacja i odnowa alei głównej ogrodu wraz z odwodnieniem.

parkowe wieści

Dwa Kwadranse | październik 2021

GRATKA DLA NASZYCH CZWORONOŻNYCH PRZYJACIÓŁ Zmodernizowana przestrzeń planowo ma zostać oddana na początku grudnia. Psiaki nie mogą się już doczekać!

Nowy wybieg dla psiaków Czworonogi w Parku Śląskim będą miały nowe miejsce zabaw. W ramach zadania „Budowa Parku Wielu Pokoleń” istniejący wybieg dla psów zostanie zmodernizowany. Inwestycja wpisuje się w program modernizacji Parku Śląskiego – JESSICA.

Wsłuchując się w ich potrzeby, zarząd podjął decyzję o realizacji tego zadania – mówi Dagmara Piskorz, rzecznik prasowy Parku Śląskiego.

– Otrzymywaliśmy sygnały od posiadaczy psów o potrzebie modernizacji wybiegu.

W ramach inwestycji powstaną specjalne przeszkody do pokonania, przydatne m.in. w kontekście szkoleń psów. Zabawki dla zwierzaków wykonane zostaną z drew-

siaki od 2014 roku korzystają ze specjalnego wybiegu w Parku Śląskim. Powstał pomiędzy al. Główną a drogą dojazdową na Stadion Śląski. Ogrodzony teren o powierzchni 4300 mkw. szybko przypadł do gustu właścicielom i ich pupilom.

na. W ramach prac wymienione zostanie również ogrodzenie, obiekt zyska nowe oświetlenie i system monitoringu. Nie zabraknie specjalnych koszy na psie niespodzianki oraz poidełek. W trakcie prac z uwagi na bezpieczeństwo naszych czworonożnych przyjaciół teren będzie wyłączony z użytkowania.

Zmodernizowana przestrzeń planowo ma zostać oddana na początku grudnia. Do tego czasu pupile będą musiały korzystać z innych miejsc, aby na końcówkę jesieni wrócić do odnowionego, przyjaznego psiakom wybiegu. Inwestycja kosztować będzie 176,5 tys. zł. /ŁP/

IDEALNE MIEJSCE NA KAŻDĄ PORĘ ROKU Jesienią park Zmodernizowana przestrzeń planowo ma zostać tętni kolorami. oddana | Fot.naP. początku Cyganik grudnia. Psiaki nie mogą się już doczekać!

Zobaczcie, jak tutaj pięknie! Park Śląski jesienią jest jeszcze piękniejszy! Przekonać mogą się o tym spacerowicze, których przywita cudownie kolorowa sceneria. Choć gorący sezon w Zielonych Płucach Śląska za nami, atrakcji nie będzie brakowało tutaj do końca roku.

uż teraz zapraszamy na przejażdżkę kultową kolejką Elką. To niepowtarzalna i jedna z najciekawszych atrakcji . w regionie, a także najdłuższa nizinna kolejka linowa w Polsce. Jesienną przejażdżkę nad koronami drzew zapamiętamy bardzo długo. Złote, czerwo-

ne i rdzawe liście spowiły okolicę, tworząc bajeczny klimat. W listopadzie Elka kursować będzie w każdy piątek, sobotę i niedzielę (otwarcie zaplanowano też na czwartek, 11 listopada). Po szczegóły dotyczące godzin otwarcia odsyłamy na stronę: elka.parkslaski.pl oraz FB Parku Śląskiego.

Niespodzianek dla parkowych gości będzie więcej. Planowane są gry terenowe, w których uczestniczyć będą mogły całe rodziny. Forma tej aktywności na świeżym powietrzu sprawdza się tutaj znakomicie, przekonać mogli się o tym uczestnicy gry „Dzień Dobry Wiosno”. Bliżej końca roku będzie jeszcze goręcej.

W harmonogramie parkowych imprez nie może zabraknąć „Elkołajek”, spotkanie z Mikołajem i wiewiórką Basią przy stacjach kolejki to gratka dla maluchów. Zwieńczeniem tegorocznego sezonu ma być Jarmark Bożonarodzeniowy. Z powodu pandemii koronawirusa nie udało się zorganizować go w minionym roku. /ŁP/

parkowe wieści

Dwa Kwadranse | październik 2021

SZEŚĆ KOLEJNYCH PARKOWYCH RZEŹB PRZEJDZIE KONSERWACJĘ

Nowe życie kamiennych dzieł Prace nad renowację rzeźb mają zostać zakończone w ciągu kwartału.

Program gruntownych prac konserwatorskich przy rzeźbach tworzących Galerię Rzeźby Śląskiej nie zwalnia tempa. W ciągu trzech miesięcy mają odzyskać dawną świetność.

Trybowskiego. „Dziewczyna z kwiatem” i „Kwiaciarka” to rzeźby wykonane przez Czesława Dukata. Z kolei „Urząd” to praca Jerzego Kędziory. Zaś „Zakochani I” to rzeźba, która powstała w 1963 r., a jej autorem jest Augustyn Dyrda.

Autorką rzeźby „Motyl” jest Joanna Ambroziak-Hanasiewicz. „Dziewczyna 83” – ta nazwa nie jest przypadkowa – powstała ona właśnie w 1983 roku i jest dziełem Leopolda

Kamienne dzieła, które tworzą Galerię Rzeźby Śląskiej – z uwagi na to, że są plenerową ekspozycją – narażone są na działanie skrajnych warunków atmosferycznych. W wielu przypadkach ich powłoki popękały, stalowe spoiwa zardzewiały, rzeźby stały się siedliskiem mchów i innych mikroorganizmów, które przyczyniają się do ich niszczenia. Na szczęście w ciągu ostatnich miesięcy

onserwatorzy zajmą się renowacją rzeźb: „Motyl”, „Zakochani I”, „Dziewczyna 83”, „Urząd”, „Dziewczyna z kwiatem” i „Kwiaciarka”. Przetarg na wykonanie tego etapu prac wygrało konsorcjum „ROZETA” Konserwacja Zabytków i firma „TALENT”, a także Meander Konserwacja Dzieł Sztuki. Łączna kwota tego przedsięwzięcia wyniesie prawie 155 tysięcy złotych brutto.

przechodzą gruntowną modernizację, której efekty mogą już teraz podziwiać wszyscy spacerujący w bezpośrednim sąsiedztwie restauracji Łania. Pełnej konserwacji doczekało się już kilkanaście rzeźb – zarówno tych z Galerii Rzeźby Śląskiej, jak i z innych rejonów Parku Śląskiego. W nowej odsłonie można zobaczyć: „Perkoza”, „Wilki”, „Totem”, „Górników”, „Płetwonurka”, „Zakochanych II”, „Matkę z dzieckiem”, „Kozice”, „Jelonki”, „Symbiozę”, „Łanie”, „Dziewczynę z kwiatem” czy „Pączkowanie”.

PRZEMYSŁAW MALISZ

TRANSPORT PUBLICZNY

Dwa Kwadranse | październik 2021

DZIESIĄTE URODZINY KOLEI ŚLĄSKICH

Komfortowo, szybko, ekologicznie W ubiegłym roku Koleje Śląskie uruchomiły połączenia na trasie Katowice – Kraków. Podczas zakończonego 8 października Europejskiego Forum Przyszłości spółka świętowała dziesiąte urodziny. Była to też okazja do nagrodzenia pracowników.

W tym roku mija dekada, odkąd Koleje Śląskie świadczą działalność przewozów pasażerskich. Dokładnie 1 października 2011 roku odbył się pierwszy kurs. Od tego czasu z usług Kolei Śląskich skorzystało blisko 150 milionów pasażerów. – Każdą firmę, każdy zakład pracy tworzą ludzie. To im należą się podziękowania za pracę, którą wykonują. Koleje Śląskie to ważne ogniwo transportu publicznego. Codziennie z ich usług korzystają dziesiątki tysięcy mieszkańców regionu, dojeżdżając do pracy, uczelni i szkół. Docierają na miejsce w szybki, bezpieczny i komfortowy sposób. W 2019 roku, jeszcze przed wybuchem pandemii, Koleje Śląskie przewiozły aż 20 milionów pasażerów. Przez dekadę było to 150 milionów pasażerów. Liczba naprawdę imponująca. Cały czas poszerzana jest także oferta kolei, czego przykładem jest uruchomienie w ubiegłym roku połączenia Katowice – Kraków. W budżecie województwa na 2021 rok zapisano 182 mln zł na organizowanie i dotowanie regionalnych kolejowych przewozów pasażerskich wykonywanych przez spółki POLREGIO i Koleje Śląskie. Celem jest stałe podnoszenie komfortu jazdy i dostępność transportu kolejowego, stąd nowa, jeszcze atrakcyjniejsza oferta przewozowa. Zależy nam, aby transport kolejowy stawał się dla pasażerów pierwszym wyborem. Poza tym podróż koleją ma także wymiar ekologiczny. Przesiadając się z samochodu do pociągu, każdy z nas ma swój mały wkład w kwestię poprawy stanu środowiska naturalnego – mówi marszałek województwa, Jakub Chełstowski. Dekadę temu, 1 października 2011 roku, na trasie Częstochowa – Gliwice odbył się pierwszy kurs Kolei Śląskich. Przewoźnik obsługiwał wtedy jedynie jedną

linię, korzystając z taborów kolejowych użyczonych przez Przewozy Regionalne. – Pierwsze lata były dla spółki bardzo trudne. Zaczynaliśmy od obsługi jednej linii. Posiadaliśmy siedemnaście sztuk taboru, który nie był nasz. Był to tabor Przewozów Regionalnych. Umowa roczna opiewała na 238 tysięcy kilometrów. Wtedy przewieźliśmy 1,8 miliona pasażerów – mówi Patryk Świrski, prezes Kolei Śląskich. Dziesięć lat później, w 2021 roku, Koleje Śląskie świadczą usługi dla zdecydowanie większej liczby mieszkańców województwa i nie tylko. Posiadają zdecydowanie większy skład taboru. – Rok pandemiczny spowodował spadek liczby osób podróżujących. W 2020 roku udało nam się przewieźć aż 13 milionów pasażerów, co uważamy za sukces – dodaje Patryk Świrski. – Staramy się być bezpiecznym przewoźnikiem. Cały czas zachowujemy wszystkie procedury sanitarne. Koleje Śląskie następną dekadę swojego funkcjonowania chcą rozpocząć od wymiany taboru kolejowego. Aktualnie wymiany wymaga 14 jednostek. W ramach Funduszy Europejskich są dwa projekty. Pierwszy projekt jest związany z zakupem taboru. Drugi dotyczy odnowy infrastruktury, w tym bocznicy, hali. Chodzi o poszerzenie i zainstalowanie dróg tokarki podtorowej, która obniża koszty bieżącego utrzymania zestawów, z których korzystają KŚ.

Są to projekty wiążące się z nakładami w wysokości nawet 80 milionów euro. W przyszłości Koleje Śląskie planują obsługiwać trasę łączącą aglomerację z lotniskiem Katowice-Pyrzowice. Na ten moment nie wiadomo jakiej linii będzie to połączenie. Pod uwagę są brane dwa warianty pierwszy Gliwice – Lotnisko Pyrzowice, drugi Tarnowskie Góry – Lotnisko Pyrzowice.

do poziomu 56,04 proc. W podnoszeniu poziomu bezpieczeństwa mają pomóc innowacje: wprowadzenie systemu ERTMS, stałe zabezpieczanie przejazdów kolejowo-drogowych oraz wprowadzenie drugiego w Europie po Holandii obowiązkowego państwowego egzaminu dla maszynistów z wykorzystaniem symulatora jazdy. /MAR/

Transport kolejowy był jednym z wiodących tematów trzeciego dnia Europejskiego Forum Przyszłości, które odbywało się na Stadionie Śląskim. – W 2019 roku polskie koleje przewiozły około 336 mln pasażerów. Jeśli wrócimy do tej ilości chętnych do przejazdów, będziemy mogli powiedzieć, że wychodzimy z kryzysu przewozowego, jaki spowodował COVID-19 – ocenił podczas panelu dyskusyjnego poświęconego sytuacji polskich przewoźników prezes Urzędu Transportu Kolejowego, Ignacy Góra. – W 2020 roku w zestawieniu do 2019 ilość pasażerów spadła o 38 procent. Powoli ta sytuacja wraca do normy. Sporo pomógł przewoźnikom rząd, przeznaczając aż 900 mln tytułem pokrycia strat z niesprzedanych biletów. Ten zastrzyk finansowy był kluczowy. Nie musieliśmy na przykład ciąć ilości połączeń – dodał Ignacy Góra. Jak zaznaczył, kolej należy do czołówki najbezpieczniejszych środków transportu. Wypadkowość została zredukowana

Patryk Świrski prezes Kolei Śląskich

– W 2019 roku, czyli w roku przed pandemią, przewieźliśmy ponad 20 milionów pasażerów, wykorzystując do tego 63 składy. Aktualnie obsługujemy 15 linii.

EUROPEJSKIE FORUM PRZYSZŁOŚCI

Dwa Kwadranse | październik 2021

EKSPORT SZANSĄ DLA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW

Jesteśmy przebojowi, ale potrzebujemy mocnej marki

– Małe i średnie firmy powinny odważniej myśleć o rynkach zagranicznych. Istnieją ku temu instrumenty i możliwości – podkreślono podczas konferencji „Internacjonalizacja małej i średniej przedsiębiorczości jako kolejny etap rozwoju gospodarczego regionów” podczas Europejskiego Forum Przyszłości.

yskusję poprzedził raport o stanie eksportu Województwa Śląskiego przygotowany przez PriceWaterhouseCoopers. Wynika z niego, że co ósma złotówka trafiająca do naszego regionu pochodzi właśnie z eksportu. Ponad 10 proc. wszystkich krajowych eksporterów to podmioty z Województwa Śląskiego. Zaś 12 proc. całego krajowego eksportu stanowi udział naszego województwa.

Śląskie jest dziś znaczącym ośrodkiem automotive. Eksportujemy także stal i żeliwo, tworzywa sztuczne, szkło, porcelanę, żywność i sprzęt AGD. Eksporterem pozostaje wciąż branża górnicza, ale jej udział w rynku wynosi 3 proc. Eksportujemy głównie do Niemiec, które są największym rynkiem zbytu, Czech, Włoch, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Norwegii, Austrii, Kanady, Japonii i Stanów Zjednoczonych. Ale jak zaznaczyła Zuzanna Bartczak, wciąż brakuje nam wiodącej marki rozpoznawalnej na całym świecie. Tylko 11 proc. eksportowanych towarów to produkty wysokiej techniki. Wicemarszałek województwa Wojciech Kałuża wskazał konieczność ciągłej pomocy przedsiębiorcom w kontekście internacjonalizacji.

Zuzanna Bartczak

Sektor Publiczny PriceWaterhouseCoopers Polska

– Wartość eksportu województwa to 3,3 mld zł. Liderami miast są Bielsko-Biała, Dąbrowa Górnicza, Tychy i Gliwice. Katowice plasują się na szóstym miejscu tego rankingu, niemniej tutaj mamy największą koncentrację rynku usług.

– Pracujemy nad tym, aby polskie firmy i rodzimi inwestorzy stawali się coraz bardziej znaczący na świecie. Dlatego mocno zachęcamy do współpracy. To okazja, aby wpiąć się w łańcuchy dostaw. Działamy przez sieć biur zagranicznych, jesteśmy obecni na wszystkich kontynentach. Nasz przekaz jest prosty: kto chce eksportować, niech się po prostu z nami skontaktuje. Szukamy partnerów biznesowych, pomagamy im, pokazujemy strukturę prawną. Organizujemy stoiska na rynkach całego świata. Zachęcamy do zawiązywania nowych relacji. Posiadamy także fundusze na działania miękkie: ekspertyzy i marketing – mówił Krzysztof Drynda, prezes Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu. Michał Polański reprezentujący Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości również zaakcentował istotną rolę dotacji w promowaniu polskich marek na świecie.

– Mamy podpisanych 3 tysiące umów na kwotę miliarda złotych. Warunek wsparcia to posiadanie swojego produktu lub usługi. Realizujemy kilka ciekawych projektów, na przykład Horyzont Europa. Konkurujmy innowacyjnością. Zwłaszcza, że będziemy dysponować coraz większymi środkami tytułem wsparcia – przekonywał Michał Polański. Arkadiusz Zabłoński z Banku Gospodarstwa Krajowego mówił o wsparciu firm obecnych na rynkach podwyższonego ryzyka.

Podczas debaty rozmawiano także o wyzwaniach, jakie stoją przed firmami sektora MŚP. Zaakcentowano, że wciąż brakuje informacji o rynkach docelowych, nie ma menedżerów eksportu, a nakłady na innowacje nadal są relatywnie niskie. Firmy wykazują niechęć do zrzeszenia się w szersze grupy sprzedażowe. Koszty logistyki i transportu ciągle są wysokie, a polskie firmy mają niewielką wiedzę o różnicach kulturowych w krajach, do których chcą eksportować swoje towary. /MAR/

– Są to dwa obszary wsparcia: finansowanie eksportu i ekspansji, tam gdzie podmiot jest inwestorem. Banki komercyjne raczej nie chcą udzielać się w projektach na rynkach, gdzie ryzyko jest duże. My się tego nie boimy – podkreślił Arkadiusz Jabłoński. – Eksport jest ogromną szansą. Dla nas kluczem i zachętą dla inwestorów są dwa projekty: Inter Silesia i Global. To projekty, które się uzupełniają, są komplementarne. Adresujemy je do mikro i małych przedsiębiorstw. Działamy według schematu: informacja, wiedza i instrumenty finansowe. Przygotowujemy przedsiębiorcę, jak prowadzić swój projekt za granicą. Nie zostawiamy nikogo w potrzebie. Na miejscu pomagają nam osoby, które znają realia danego rynku. Pomagamy także organizując udział w targach. Wszystko bezpłatnie – mówił wiceprezes Funduszu Górnośląskiego, Jacek Miketa, dodając, że planowane jest utworzenie Centrum Internacjonalizacji. – Przedsiębiorców trzeba uświadamiać w oparciu o efektywność, skuteczność i synergię – dodał Jacek Miketa.

Wojciech Kałuża

wicemarszałek województwa

– Pamiętajmy, że małe i średnie przedsiębiorstwa wytwarzają główną część PKB naszego województwa. Mamy dobre przedsiębiorstwa. Dysponujemy środkami unijnymi zarządzanymi z poziomu województwa, które mogą pomóc firmom w promocji i ekspansji na światowe rynki.

EUROPEJSKIE FORUM PRZYSZŁOŚCI

Rozwój na uczciwych zasadach

Dwa Kwadranse | październik 2021

#ŚLĄSKIE U W OBLICZ WYZWAŃ

Cykl debat zainaugurowano na płycie obiektu, a w otwarciu wydarzenia wzięli udział marszałek Jakub Chełstowski, przewodniczący Sejmiku Jan Kawulok, przedstawiciele strony rządowej Michał Wójcik i Michał Woś, wojewoda śląski Jarosław Wieczorek, a także parlamentarzyści i samorządowcy z regionu. Okolicznościowe listy do uczestników wydarzenia wystosowali Prezydent RP Andrzej Duda, premier Mateusz Morawiecki i wicepremier Jarosław Kaczyński.

ematem sesji plenarnej były bariery, wyzwania i cele w kontekście przyszłości Europy. W debacie obok marszałka Jakuba Chełstowskiego i przewodniczącego Sejmiku Jana Kawuloka, uczestniczyli poseł do Parlamentu Europejskiego Jadwiga Wiśniewska, dyrektor IETU Adam Drobniak, prezes WWF Polska Mirosław Proppe i prezes Totalizatora Sportowego Olgierd Cieślik. Wśród tematów poruszanych w trakcie dyskusji znalazły się kwestie związane z wyzwaniami demograficznymi, zagospodarowaniem migracji, otwarciem UE na handel międzynarodowy, a także inwestycjami w innowacje, edukację, infrastrukturę i energooszczędne technologie. Najwięcej miejsca poświęcono zbliżającej się wielkimi krokami transformacji regionu. – Śląskie jest zjednoczone w różnorodności, podobnie jak Unia Europejska, tu bije przemysłowe serce, a śląska tradycja spotyka się z innowacyjnością i nowymi technologiami. Transformacja może być dla nas szansą na nowe otwarcie, ale nie można zapominać w tym procesie o czynniku społecznym – tłumaczyła poseł do PE Jadwiga Wiśniewska. Dużo miejsca poświęcono wyzwaniom demograficznym. – Koncentracja problemów związanych z transformacją jest na Śląsku największa. Ramy tego procesu zostały określone, mamy wytycz-

ne dotyczące tego, na co zostaną przeznaczone środki. Musimy oddzielić transformację energetyczną od tej społecznej. Trzeba właściwie komunikować ten proces i współpracować w tym zakresie. Ważne są także zmiany legislacyjne i kwestie związane z edukacją, zmianami profili kształcenia, by móc przygotować nowe pokolenia do pracy w gospodarce cyfrowej i nowych technologii – tłumaczył Adam Drobniak, dyrektor IETU.

Różne formaty współpracy europejskiej – Nasze kraje powinny wzajemnie wspierać się nie tylko pod względem wymiany doświadczeń dotyczących transformacji, ale także próbować wspólnie wypracowywać korzystne dla siebie strategie i negocjować je z Brukselą – oceniono podczas panelu dyskusyjnego poświęconego formatom współpracy europejskiej. Na zakończenie konferencji podpisano list intencyjny wspierający kandydaturę Żyliny ubiegającej się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2026. Panel był swego rodzaju refleksją nad dotychczasowymi działaniami oraz nowymi wyzwaniami i możliwościami współpracy międzynarodowej, poszukiwaniem nowych obszarów, nadaniem dynamiki działaniom. Wzięli w nim udział

przedstawiciele Województwa Śląskiego, Hauts-de-France, Nadrenii Północnej-Westfalii oraz goście z Węgier, Czech i Słowacji. Częścią specjalną konferencji było podpisanie listu intencyjnego, który był wyrazem poparcia kandydatury słowackiej Żyliny starającej się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2026. Podpisy pod listem złożyli: Erika Jurinova, przewodnicząca samorządu Kraju Żylińskiego i marszałek województwa, Jakub Chełstowski. – Udało nam się stworzyć dobrą moc relacji. Choćby z tego powodu bardzo mocno wspieramy Żylinę w staraniach, by właśnie to miasto stało się Europejską Stolicą Kultury 2026. Będziemy tę współpracę rozwijać. Co istotne, mamy partnerów, którzy nas rozumieją. Jesteśmy efektywni, a między sobą rozmawiamy szczerze. Śląsk to region z wielkimi ambicjami gospodarczymi. Ta współpraca ma pomóc nam w tym rozwoju. Możemy przy tym od siebie wiele się nauczyć – powiedział marszałek Jakub Chełstowski. Panel był próbą odpowiedzi na pytanie, co daje regionom i ich mieszkańcom współpraca międzynarodowa i jakie korzyści można osiągnąć ze wspólnych przedsięwzięć oraz jaką rolę może odegrać Europejski Komitet Regionów. Zwłaszcza, że w ostatnim czasie dominującym zagadnieniem stała się transformacja społeczna i gospodarcza regionu i intensywna wymiana doświadczeń z regionami w Europie.

Michael Murphy

szef komisji Europejskiego Forum Regionów

– Województwo Śląskie jest przykładem regionu, który bardzo ambitnie myśli o przyszłości. Od półtora roku wiele firm w całej Europie dosłownie walczy o przeżycie. Na Śląsku pokazano, jak skutecznie im pomagać. A przecież małe i średnie przedsiębiorstwa to krwioobieg gospodarki. Przeobrażenia gospodarcze bez nich nie byłyby możliwe. Dlatego trzeba tworzyć dla nich dobrą atmosferę, pomagać im.

EUROPEJSKIE FORUM PRZYSZŁOŚCI

Dwa Kwadranse | październik 2021

Panel był swego rodzaju refleksją nad dotychczasowymi działaniami oraz nowymi wyzwaniami i możliwościami współpracy międzynarodowej, poszukiwaniem nowych obszarów, nadaniem dynamiki działaniom. Wzięli w nim udział przedstawiciele Województwa Śląskiego, Hauts-de-France, Nadrenii Północnej-Westfalii oraz goście z Węgier, Czech i Słowacji.

– Chcemy stworzyć dobre warunki dla różnych grup krajów. Trójkąt Weimarski to duża odpowiedzialność. Jesteśmy regionami górniczymi i doskonale wiemy, na czym polega transformacja, także w dziedzinie społecznej. Mamy wyzwania kluczowe dla przyszłości Europy. W ciągu ostatnich 20 lat zdefiniowaliśmy współpracę. Czynnik kulturowy jest bardzo ważny – powiedział Francois Decoster, wiceprzewodniczący regionu Hauts-de-France. – Zagłębie Ruhry to największy region w landzie, a w sektorze górniczym pracowało 500 tysięcy ludzi. Nie muszę zatem przekonywać na jak wielką skalę przeprowadziliśmy transformację w swoich warunkach. Mamy wspólną historię przemysłu – mówił Mark Speich, wiceminister ds. europejskich, zaznaczając przy tym, że regiony powinny razem wywierać wpływ na politykę Brukseli.

Jakub Chełstowski marszałek województwa

– Stoimy przed wielkim wyzwaniem i chcemy uniknąć błędów poprzedniej transformacji, kiedy z regionu i kraju wyjechało za pracą i lepszym życiem wielu ludzi. Chcemy się rozwijać na uczciwych zasadach, w oparciu o potencjał, który drzemie w regionie i stworzyć warunki dla dobrej przyszłości dla nas wszystkich. W tym gronie chcemy wskazać cele dla Śląska i Polski, dobra debata jest inspiracją do działania, współpracy ze stroną rządową i Komisją Europejską. Musimy wyzwolić potencjał, który drzemie w regionie.

– Tymczasem regiony niedostatecznie włączają się w plany tworzone centralnie, a powinniśmy działać w grupie. Mamy przecież podobne interesy i podobne wyzwania. To jest punkt wyjścia, który pomoże nam odnieść sukces w Brukseli. Nasze trzy regiony mogą pokazać innym, jak współpracować wzorowo. Wiemy jak funkcjonują przepisy Brukseli lokalnie. Nie wszystko się sprawdza, a my wiemy, co poprawić. Ważną rolę będzie miała tutaj do odegrania prezydencja francuska – dodał Mark Speich. Jakub Unucka, wicehejtman Kraju Morawsko-Śląskiego zaznaczył, że doświadczenia Nadrenii Północnej Westfalii są dla jego regionu inspiracją. – Wzorujemy się na tych, którym się udało. Budujemy na przykład duże szklarnie koło Karwiny, gdzie uczymy się jak rekultywować tereny pogórnicze. Tworzymy miasteczka badawcze – podkreślił Unucka. Erika Jurinova, przewodnicząca samorządu. Kraju Żylińskiego zaakcentowała ruch na terenach przy-

granicznych jako ważny impuls dla turystyki. – Stawiamy na rozwój ruchu turystycznego. Stosując projekty transgraniczne, przyciągamy turystów do regionu – przekonywała. Tibor Gerencser, konsul generalny Węgier w Krakowie w podsumowaniu także zwrócił uwagę na konieczność wypracowania wspólnej polityki wobec Unii Europejskiej. – Naszym atutem jest poziom bezrobocia, które w naszych krajach jest najniższe w Unii Europejskiej. Nie mamy też wielkiego zadłużenia – podsumował.

Samorządy dla przedsiębiorców Pierwszy dzień Europejskiego Forum Przyszłości zakończył panel dyskusyjny poświęcony regionom, które zostały uhonorowane tytułem Europejskiego Regionu Przedsiębiorczości. W tym gronie znalazło się także Województwo Śląskie. Nagrodę otrzymali także: Region Prowansja–Alpy–Lazurowe Wybrzeże (Francja), Region Wspólnota Madrytu (Hiszpania), Region Helsinki–Uusimaa (Finlandia), Miasto Castelo Branco (Portugalia) i Miasto Gabrovo (Bułgaria) Laureatom przyznano markę ERP na okres dwóch lat (2021 i 2022), co umożliwi im zaplanowanie i wdrożenie strategii odbudowy gospodarczej i społecznej. – Śląsk znalazł się w elitarnym gronie, ale znalazł się w nim nieprzypadkowo. Zastosowaliśmy nieszablonowe rozwiązanie w warunkach kryzysu. W trudnym czasie walki z pandemią potrafiliśmy, we współpracy z Komisją Europejską i administracją rządową, przygotować największy w Polsce regionalny program pomocy gospodarce o wartości 1,4 miliarda złotych. To pozwoliło przetrwać

wielu firmom trudny czas i zachować miejsca pracy. Działaliśmy szybko i skutecznie: osłonowo dla sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw i dla służby zdrowia. Doceniła to Komisja Europejska, ale jednocześnie udowodniliśmy, jak bardzo skuteczny potrafi być samorząd. Przed nami kolejne wyzwanie, jakim jest realizacja strategii „Zielone Śląskie” 2030. W ciągu kilku najbliższych lata mamy stać się regionem w pełni przyjaznym środowisku. Chcemy jednak robić to w miarę na własnych zasadach – mówił marszałek województwa, Jakub Chełstowski. Podczas konferencji łączono się online z każdym z przedstawicieli uhonorowanych regionów. Z kolei Michael Murphy, przewodniczący komisji ECON Europejskiego Komitetu Regionów, określił Śląskie jako wzorowe względem strategii przygotowanej dla przedsiębiorców. Podobne do Województwa Śląskiego strategie wsparcia dla przedsiębiorców zastosowano także w wyróżnionych regionach Francji i Hiszpanii. – Mamy to szczęście, że jesteśmy regionem, który w skali kraju wypracowuje najwyższy wskaźnik PKB. Jeśli ktoś traci pracę lub przedsiębiorstwo popada w kłopoty, od razu otrzymuje wsparcie. Każdy ma prawo do szansy. A jeśli musi zacząć wszystko od nowa, podamy mu pomocną dłoń. Po to przecież jesteśmy – zaakcentował Alberto González Díaz, dyrektor generalny ds. samozatrudnienia i przedsiębiorczości Regionu Madrytu. – Nasz region od lat posiada specjalny fundusz wspierający przedsiębiorców. W dobie pandemii sprawdził się on podwójnie – wskazała Lucie Durocher – dyrektor Dyrekcji Generalnej ds. Europejskich i Wspólnoty Śródziemnomorskiej Regionu Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże. /MAR/

EUROPEJSKIE FORUM PRZYSZŁOŚCI

Dwa Kwadranse | październik 2021

JAKA PRZYSZŁOŚĆ STREF EKONOMICZNYCH?

Alternatywa dla pracowników odchodzących z górnictwa

W całym kraju funkcjonuje 14 stref ekonomicznych. To na tych obszarach najchętniej lokują swoje firmy inwestorzy, również zagraniczni, ponieważ mogą liczyć na ogromne wsparcie ze strony państwa.

emat stref ekonomicznych był obecny podczas Europejskiego Forum Przyszłości. W gronie prelegentów znaleźli się przedstawiciele czterech największych stref ekonomicznych, samorządowcy, przedstawiciele nauki, politycy.

skuteczni, aby być konkurencyjni na tle innych europejskich państw. – Na Śląsku mamy bardzo dobrze wykształconych pracowników, dysponujemy kilkudziesięcioma uczelniami wyższymi, całe województwo to swoisty inkubator przedsiębiorczości – mówiła Zdzisława Dacko-Pikiewicz, rektor Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej. – Uczelnie współpracują z przedsiębiorcami. Uczniowie na wielu kierunkach studiów mają szansę odbywać część zajęć w zakładach pracy potencjalnych przyszłych pracodawców, ucząc się zawodu w praktyce. To samo funkcjonuje w wielu szkołach branżowych niższego szczebla. Synergia nauki i biznesu procentuje.

Na początku sporo uwagi poświęcono Katowickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej, która świętuje 25-lecie powstania. To najlepsza nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie strefa pod względem ekonomicznym i druga w ogóle na świecie! Jest rozlokowana na 4000 hektarów inwestycyjnych. Daje 80 tysięcy miejsc pracy. – Zainteresowanie inwestorów Śląskiem cały czas się powiększa. To przekłada się na rozwój całego regionu i nowe miejsca pracy, które w dużej mierze powstają także w KSSE – podkreślił Grzegorz Piechowiak, wiceminister rozwoju. – Śląsk jest bardzo konkurencyjnym inwestycyjnie regionem. Doskonała sieć dróg, skrzyżowanie autostrad, drugi co do wielkości w kraju port lotniczy w Pyrzowicach, droga rzeczna – to sprawia, że przedsiębiorcy chcą otwierać tu swoje zakłady pracy – dodał.

Prezes Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Janusz Michałek odnosząc się do tych słów, zauważył, że duży potencjał drzemie w terenach pogórniczych.

Województwo Śląskie ma otrzymać rekordowe wsparcie z Unii Europejskiej z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. To kwota 3 mld euro. W nadchodzących przemianach najważniejsi będą ludzie. I tak w górnictwie wskutek wygaszania kopalń trzeba będzie przebranżowić kilkadziesiąt tysięcy osób, kolejnych kilkadziesiąt tysięcy pracujących dziś w branżach okołogórniczych też trzeba będzie zaktywizować zawodowo w innych obszarach.

– To aż 3000 ha obszarów, które można zrekultywować i przeznaczyć pod inwestycje – mówił Janusz Michałek, dodając, że strefy już przechodzą postępującą metamorfozę, ponieważ nie służą już jedynie jako miejsce do inwestowania, ale mają także służyć potencjalnym inwestorom w rozwiązywaniu wszystkich ich problemów, jakie mogą napotykać na drodze do uruchomienia swoich przedsiębiorstw na terenie naszego kraju.

Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna funkcjonuje od 25 lat. | Fot. KSSE/materiały prasowe

Zgodnie podkreślono, że inwestorzy coraz większą wagę przywiązują do warunków – także z punktu widzenia ekologii, jakie oferuje im dana lokalizacja. Uzyskanie pożyczki na stworzenie np. fabryki coraz częściej obwarowane jest tym, aby przedsiębiorstwo cechowało się niskoemisyjną działalnością. Aby spełnić te wymagania, samorządy, politycy i same SSE muszą współdziałać. – Mamy środki na uzbrojenie kolejnych terenów i wyposażenie ich w dostarczenie energii ekologicznej – mówił minister Grzegorz Piechowiak. – Stawiamy na zieloną energię, musimy być w tej materii

Zdaniem prelegentów przyszłość Specjalnych Stref Ekonomicznych nie jest zagrożona, co więcej transformacja jest dla nich szansą na osiągnięcie kolejnego szczebla rozwoju. Przemawia za nimi wieloletnie doświadczenie w działaniu, doskonałe wyniki i nagrody, które stawiają nas w ścisłej europejskiej czołówce, oraz wykwalifikowani pracownicy. Podkreślono jednak, że należy wspólnie zmierzyć się z wieloma zagrożeniami, które mogą ograniczyć szansę na ich rozwój. To m.in. możliwy brak rąk do pracy, który może być zauważalny już w nadchodzącej dekadzie. Zauważono, że należy także znacznie ograniczyć czas wydawania decyzji administracyjnych, które przedłużają proces powstawania nowych przedsiębiorstw.

PRZEMYSŁAW MALISZ

WIELKA GALA EFP

Nagrody dla najlepszych

Filharmonia Śląska była gospodarzem uroczystej gali Europejskiego Forum Przyszłości, podczas której wręczono nagrody w sześciu, kluczowych dla województwa kategoriach. – Nagroda Europejskiego Regionu Przedsiębiorczości jest dla nas powodem do dumy, ale to nagroda przede wszystkim dla przedsiębiorców, bo to oni budują potęgę gospodarczą regionu. W ten sposób chcemy im podziękować i docenić ich wkład w rozwój regionu – powiedział marszałek Jakub Chełstowski, który w ten sposób uhonorował dokonania osób, firm i instytucji, które mają bezpośredni wpływ na przyszłość regionu, jego rozwój, transformację oraz promocję. W finale wydarzenia w Filharmonii Śląskiej wystąpiła Śląska Orkiestra Kameralna. W trakcie gali wszystkie punkty programu artystycznego zostały wzbogacone hologramami. Zabrzmiały m.in. utwory Wojciecha Kilara. Po raz pierwszy to właśnie hologram dyrygował orkiestrą. /MAR/

Laury Europejskiego Forum Przyszłości:

 Europejski Ambasador Województwa Śląskiego – Jadwiga Wiśniewska;  Inwestor – kapitał zagraniczny nagrodę otrzymała firma SK Innovation;  Inwestor – kapitał polski nagrodę otrzymały firmy Rosa i Eko-Okna;  Eksporter – nagrodę otrzymały firmy Mokate i Formed;  Samorząd przyszłości – wyróżniono Tychy, Bytom, Tarnowskie Góry i powiat raciborski;  Instytucja Otoczenia Biznesu – nagrody trafiły do Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej i Izby Rzemieślniczej oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości, Okręgowej Izby Przemysłowo-Handlowej w Tychach i Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej w Katowicach;  Ambasador Województwa Śląskiego – Anita Włodarczyk i Bracia Golcowie.

#ŚLĄSKIE LOKALNIE

Dwa Kwadranse | październik 2021

NASZE MAŁE OJCZYZNY POZNAJCIE TEGOROCZNYCH LAUREATÓW: W kategorii najpiękniejsza wieś Województwa Śląskiego przyznano następujące nagrody: W forum udział brali radni województwa: Agnieszka Biegun. Jarosław Szczęsny, Rafał Kandziora, wiceprzewodnicząca Sejmiku Beata Kocik oraz Beata Białowąs, członek zarządu województwa.

ÒÒI miejsce – Kaniów, gm. Bestwina pow. bielski, 27 000 zł ÒÒII miejsce – Przybędza, gm. Radziechowy-Wieprz, pow. żywiecki, 20 000 zł ÒÒIII miejsce – Rogoźnik, gm. Bobrowniki pow. będziński, 15 000 zł

Nagrody w kategorii najpiękniejsza zagroda wiejska: ÒÒI miejsce – Ewa i Adam Synowcowie, gm. Przyrów, pow. częstochowski, 2500 zł ÒÒII miejsce – Anastazja i Edward Tomicowie, gm. Goleszów, pow. cieszyński, 2000 zł ÒÒIII miejsce – Grażyna i Grzegorz Szlosarkowie, gm. Świerklany, pow. rybnicki, 1500 zł

Kaniów najpiękniejszą wsią regionu

Podczas Forum Sołtysów poznaliśmy zwycięzców tegorocznej edycji konkursu „Piękna wieś Województwa Śląskiego”. Główna nagroda trafiła do Kaniowa w powiecie bielskim. Gospodarzem imprezy była siedziba Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” w Koszęcinie.

Marek Pękala sołtys wsi Kaniów

– To jest tak naprawdę praca zbiorowa i na ten sukces zapracowali wszyscy mieszkańcy Kaniowa. Powstało u nas sporo nowej infrastruktury: ośrodek sportów wodnych, tereny rekreacyjne, korty, a nawet skate-park. Zawsze jest jednak coś do poprawienia i nowego do zbudowania.

orum Sołtysów jest imprezą cykliczną organizowaną co roku przez Departament Terenów Wiejskich Województwa Śląskiego. Zaś samą ideą konkursu „Piękna Wieś Województwa Śląskiego” jest wspieranie rozwoju wsi przez pobudzenie aktywności gospodarczej, kształtowanie ładu przestrzennego oraz pielęgnowanie środowiska naturalnego. Konkurs promuje także działania związane z zachowaniem tradycji oraz wzmacnianiem poczucia tożsamości lokalnej wsi. – Województwo Śląskie to nie tylko duże miasta. Śląska wieś ma piękne tradycje i tu także obecny jest wielki etos pracy, który stał się atrybutem naszego pokolenia. Za tą bardzo ciężką, pełną wyrzeczeń pracę, chciałbym dzisiaj z całego serca podziękować. To także ukłon za troskę, jaką otoczy-

liście nasze Małe Ojczyzny. Dzięki Wam śląska wieś pięknieje. Przyznane nagrody i wyróżnienia są tego udokumentowaniem. Wszystkim serdecznie gratuluję. Forum to jednocześnie okazja do dyskusji o przyszłości wsi. Nie mam wątpliwości, że będą one owocne. A Koszęcin to idealne do tego miejsce – podkreśla Jakub Chełstowski, marszałek województwa. W kategorii najpiękniejsza wieś triumfował Kaniów – znajdujący się w powiecie bielskim w gminie Bestwina. – Wieś nie tylko dynamicznie się rozwija. Równie ważne jest to, że pozostaje ona wierna swoim tradycjom. Nagrodzone projekty w dużej mierze do tych tradycji nawiązują – podsumowuje Beata Białowąs, członek zarządu województwa. /MAR/

Nagrodzeni w kategorii najlepsze przedsięwzięcie odnowy wsi: ÒÒI miejsce – Zakup domku wolnostojącego dla mieszkańców Skowronowa, gm. Janów, pow. częstochowski, 8000 zł ÒÒII miejsce – Odbudowa zagubionej przynależności i wzajemnej integracji, gm. Pszczyna, pow. pszczyński, 5000 zł ÒÒIII miejsce – Park sensoryczny – miejsce spotkań i relaksu pokoleń w Rudniku, gm. Hażlach, pow. bielski, 3000 zł

W kategorii najlepsze przedsięwzięcie popularyzujące tradycje, obrzędy i zwyczaje: ÒÒI miejsce – „Borowianki” Zespół Śpiewaczo – Obrzędowy, gm. Mykanów, pow. częstochowski, 7000 zł ÒÒII miejsce – Śpiewnik Pieśni Ludowe ze zbiorów Pawła Pustówki, gm. Goleszów, pow. cieszyński, 5000 zł ÒÒIII miejsce – „Marysine swatanie” Zespół teatralny „Dąbrowianie”, gm. Dąbrowa Zielona, pow. częstochowski, 3000 zł

W kategorii najlepsza strona internetowa sołectwa: ÒÒI miejsce – gm. Godów, solectwolazisk.pl, pow. wodzisławski, 2000 zł ÒÒII miejsce – gm. Goleszów, www.cisownica. org.pl, pow. cieszyński 1500 zł

Wyróżnienia w kategorii najpiękniejsza wieś – 3000 zł dla każdej wsi: ÒÒPalowice, gm. Czerwionka-Leszczyny, pow. rybnicki ÒÒStanica, gm. Pilchowice, pow. gliwicki ÒÒPodzamcze, gm. Ogrodzieniec, pow. zawierciański

W kategorii najlepsze przedsięwzięcie popularyzujące tradycje, obrzędy i zwyczaje – 1500 zł: ÒÒMstowska Noc świętojańska, gm. Mstów, pow. częstochowski ÒÒNasze kulinarne dziedzictwo, gm. Miedźna, pow. pszczyński ÒÒGrupa Kolędnicza z Sygontki, gm. Przyrów, pow. częstochowski

W kategorii najlepsze przedsięwzięcie odnowy wsi – 1500 zł: ÒÒMiejsce integracji i rekreacji w Przegędzy, gm. Czerwionka-Leszczyny, pow. rybnicki ÒÒGmina Strumień z sercem, gm. Strumień, pow. cieszyński

PARK ŚLĄSKI POLECA

Dwa Kwadranse | październik 2021

[KR 02]

MIUOSH I ZESPÓŁ PIEŚNI I TAŃCA „ŚLĄSK” WE WSPÓLNYM PROJEKCIE

Tak brzmią pieśni współczesne

22 września w Amfiteatrze NOSPR w Katowicach odbył się prapremierowy odsłuch jednego z najciekawszych projektów muzycznych ostatnich lat – wspólnego albumu Miuosha i Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”. Podczas tego niezwykłego wieczoru album „Pieśni współczesne” po raz pierwszy zabrzmiał publicznie w całości. W samym sercu Śląska, w katowickiej Strefie Kultury, w amfiteatrze NOSPR spotkali się twórcy albumu oraz publiczność zainteresowana projektem. – Raz na milion lat dochodzi do zderzenia, swoistego błędu. Strumienie biegu czasu i nieskończone ilości miejsc przenikają się ze sobą w piękny i nieobliczalny sposób, zmieniając zastałe światy. Między pokryte najdostojniejszą rdzą szacunku symbole, wierzenia i tradycje wkrada się coś im obcego. Razem tworzą nowe. Ten album to ten moment – raz na milion lat – napisał o „Pieśniach współczesnych” ich autor Miłosz Borycki. „Pieśni Współczesne” to projekt, w który zaangażowanych zostało ponad 140 osób, w tym Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” oraz wykonawcy tacy jak: Błażej Król, Bela Komoszyńska, Ralph Kaminski, Igor Herbut, Natalia Grosiak, Julia Pietrucha, Tomasz Organek, Jakub Józef Orliński, Andrzej Smolik, Marcin Wyrostek czy duet Kwiat Jabłoni. Miuosh jest autorem całości muzyki i wszystkich tekstów, które podsycone lokalną mitologią i świeżym spojrzeniem na sprawy ludzkie, tworzą opowieść o ludziach ziemi zmagających się z teraźniejszymi problemami, jednocześnie nie zapominając o szacunku dla tradycji. „Pieśni współczesne” to projekt, jakiego na polskiej scenie muzycznej jeszcze nie było – nie tylko ze względu na liczbę zaangażowanych artystów, ale także przełomowe podejście do tradycji. Pieśni w aktualny sposób poruszają ponadczasową tematykę, śmiało czerpiąc z tradycji ludowych ziemi śląskiej i Beskidu Śląskiego, nawiązując do ludowych wierzeń, wartości i historii, a jednocześnie nadając im współczesny charakter. Historia projektu ma swoje źródło w 2019 roku, gdy Miuosh zaprosił Zespół „Śląsk” do udziału w koncercie „Scenozstąpienie”. Wtedy przed 43-tysięczną publicznością zgromadzoną na Stadionie Śląskim raper i producent zaprezentował się z ponad stuosobową ekipą Zespołu „Śląsk”, co dało niezwykły efekt. Kolejne miesiące przyniosły nowe kooperacje, które zrodziły ideę nadania utworom z repertuaru Zespołu bardziej współczesnego charakteru. 31 sierpnia 2019 roku „Śląsk” ponownie spotkał się w Miuoshem podczas „Rapsodii Śląskiej", wielkiego widowiska zainicjowanego przez Marszałka Województwa Śląskiego. W dwu-

częściowym koncercie prawie 30 tysięcy osób podziwiało trzystu wykonawców i prapremierowe wykonanie utworu Jana A. P. Kaczmarka – skomponowanego specjalnie z okazji 100. rocznicy wybuchu I Powstania Śląskiego – oraz minikoncerty Moniki Brodki, Grubsona oraz Miuosha. Premierowo zabrzmiał wówczas utwór „Dom” Miuosha, z towarzyszeniem artystów Zespołu.

Nie miałem odwagi marzyć o takiej współpracy. Zmieniamy nasze plany po to, żeby dać Wam trochę dobrej energii w czasach, kiedy tak zyskała na wartości. Zostańcie z nami w Domu! – napisał wówczas Miuosh na swoim profilu w mediach społecznościowych. Przez kilka tygodni utwór był notowany w pierwszej 10 Listy Przebojów Radia Katowice, najwyżej dochodząc do 5 miejsca.

– Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” jest czymś ważnym dla każdego Ślązaka – czy to 60-letniej osoby, czy 15-letniej. Fajnie, że po historii mojej współpracy na scenie z różnymi ludźmi związanymi ze śląską muzyką przez ostatnie dekady trafiłem do źródła – podkreślał wówczas Miuosh. „Dom” miał swoją studyjną premierę w marcu 2020 roku, piosenka promowała album pt. „Powroty”.

Stąd była już prosta droga do kolejnego, wspólnego projektu, który po wielu miesiącach pracy ujrzał światło dzienne. Pierwszy singiel z płyty „Pieśni współczesne” – wraz z teledyskiem – trafił do sieci 9 czerwca 2021 roku. Był to utwór pt. „Doliny” w wykonaniu Jakuba Józefa Orlińskiego oraz Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”. Aż do dnia oficjalnej premiery albumu 24 września, w internecie pojawiały się kolejne utwory: „Zmierzch” nagrany z duetem Kwiat Jabłoni, „Mantra” z Igorem Herbutem, „Celina” z Julią Pietruchą, „Impe-

– Oddaję w Wasze ręce coś, co dla mnie, osobiście, jest pewnego rodzaju spełnieniem.

„Pieśni Współczesne” to projekt, w który zaangażowanych zostało ponad 140 osób, w tym Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”. | Fot. W. Korpusik/A. Walterowicz

rium” z Ralphem Kaminskim oraz „Wołanie” z Błażejem Królem. Dziś można już płytę nabyć m.in. w sieci EMPIK, jest też dostępna w internetowych serwisach muzycznych. O tym, jak znakomicie projekt został przyjęty przez publiczność, niech świadczy fakt, że bilety na pierwsze styczniowe koncerty „Pieśni współczesnych” w sali koncertowej NOSPR rozeszły się w kilkadziesiąt minut! Kolejne, także w innych miastach Polski, są w planach na 2022 rok, o czym na bieżąco będą informować artyści. Wydawcy albumu to Fandango Records, Narodowe Centrum Kultury. Współwydawcą albumu jest Narodowe Centrum Kultury. Sfinansowano ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017–2022. Partnerzy albumu: Miasto Katowice, Zespół „Śląsk”, Ladidadi, Osom Studios. /MP/

park śląski poleca

Dwa Kwadranse | październik 2021

NOWA WYSTAWA CZASOWA W MUZEUM ŚLĄSKIM

21 [KR 03]

Biografie (nie)autoryzowane

Muzeum Śląskie zaprasza na kolejną odsłonę „sztuki wewnętrznej potrzeby”, czyli nową wystawę czasową w Galerii plastyki nieprofesjonalnej pt. „Biografie (nie)autoryzowane”. Ekspozycja będzie prezentowana od 15 października 2021 r. do 18 kwietnia 2022 r.

życiu artystów bez wykształcenia plastycznego twórczość odgrywa często olbrzymią rolę, miewa nawet charakter terapeutyczny. Było tak m.in. w przypadku bohaterów nowej ekspozycji w Muzeum Śląskim: Szczepana Muchy, Marii Wnęk i Marianny Wiśnios. Ich twórcze zaangażowanie spotykało się jednak również ze społecznym ostracyzmem. Wystawa prezentuje prawie 100 dzieł tych trojga twórców i mimo że dotyczy artystów żyjących w połowie ubiegłego stulecia i wywodzących się ze wsi, ma ponadczasowy i uniwersalny charakter. Mucha, Wnęk i Wiśnios reprezentują pogranicze sztuki ludowej: urodzili się i mieszkali na wsi, a zatem świat i rządzące nim prawa rozumieli w magiczno-ludowy sposób. Wiejskie pochodzenie w opinii ich najbliższego otoczenia miało decydować o modelu egzystencji i wyznaczać ramy ich sztuki. Artyści ci nie chcieli jednak w te ramy się wpisywać, a ich sposób bycia oraz prezentowania świata daleki był od estetycznych gustów najbliższych społeczności. Z tego powodu byli niezrozumiali i nazywani przez sąsiadów „dziwakami”, „cudakami”, „wariatami” czy „odmieńcami”. Odnoszono się do nich z pogardą, mówio-

i muzealnikach, którzy wspierali ich (także ekonomicznie) i utwierdzali w przekonaniu, że podjęta droga artystyczna jest ścieżką właściwą i naturalną, bo wypływającą z wnętrza człowieka, a w związku z tym nie należy się jej wstydzić i negować. To za ich sprawą odnosili sukcesy: bywali bohaterami wystaw, reportaży, filmów, książek, otrzymywali nagrody w konkursach. W ten sposób stali się rzecznikami kwestii aktualnej po dzień dzisiejszy: potrzeby życia na własnych zasadach bez zagrożenia wykluczenia czy pogardy dla inności.

Maria Wnęk „Ratujcie Marie przed zabujczym eterem”, niedat., farba olejna,

papier, 50 ×70 cm. | Fot. L. Rogowicz, ze zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach

no o nich – nie zawsze otwarcie, najczęściej szeptem – że „zgłupieli na starość” albo że „poprzewracało im się w głowach”, spychając ich na margines życia społecznego. Oni jednak nie pozwolili sobie wmówić, że malowanie i rzeźbienie to dziwactwo: tworzyli jeszcze zacieklej, jak Mucha, lub uciekali w świat wyobraźni pod osłoną nocy, jak Wiśnios. W twórczości artystycznej odnajdywali spokój, przepracowywali traumy życia (jak pobyt w więzieniu czy śmierć dziecka), codzienne mniejsze czy większe przykrości. Odnosili się także do aktualnych spraw (np. reformy Kościoła katolickiego w latach 60.) czy prowadzili wewnętrzny dialog na temat istoty życia. Każde z nich wypracowało swój styl reagowania na ludzką niechęć. Poprzez sztukę opowiadali o swoim cierpieniu i nigdy nie zarzucili aktywności twórczej, mimo przykrości, jakich doświadczali z powodu swojej pasji. Miłośników swoich dzieł bohaterowie wystawy odnajdywali głównie w odbiorcach spoza lokalnej społeczności – kolekcjonerach

Maria Wnęk „Nowy Sącz w bramie. Tylko jej nie zabijaj”, niedat., farba olejna, tektura, 50 ×26 cm. | Fot. L. Rogowicz, ze zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach

– Tytuł wystawy skrywa pewną niejednoznaczność. Umiejscowienie partykuły „nie” w nawiasie sugeruje dwuznaczność życia tych artystów – rozciągniętego między ich własnymi potrzebami a wymaganiami stawianymi członkowi lokalnej społeczności, kobiecie, matce, żonie, mężczyźnie, mężowi, a więc pewnymi rolami, które należało odgrywać. Użyte w tytule sformułowanie można więc rozumieć przewrotnie: narzucenie tym artystom sposobu bycia poprzez wskazywanie irracjonalności ich działań tworzyło sytuację, w której artyści ci przestawali być właścicielami swojej biografii. Odzyskiwali ją natomiast poprzez akt twórczy, kiedy to stanowili sami o sobie, ponownie „autoryzując” swoje życie – mówi kuratorka wystawy Magdalena Łuków vel Broniszewska z Działu Plastyki Nieprofesjonalnej Muzeum Śląskiego w Katowicach. Ekspozycja będzie prezentowana w Galerii plastyki nieprofesjonalnej Muzeum Śląskiego na poziomie -2 w głównym gmachu muzealnym przy ul. Dobrowolskiego 1 w Katowicach. Wystawie będą towarzyszyły emisje filmów dokumentalnych poświęconych artystom, spektakl teatralny oraz promocja katalogu, a także oprowadzania kuratorskie, które odbędą się 30.10.2021 r. (poświęcone wspomnieniu o twórcach) oraz 27.11.2021 r. (pt. „Nałóg ten od dziecka idzie za mną do starości, pozbyć się go nie można. Człowiek musi malować”). Do wystawy powstał także podcast zamieszczony na muzealnym koncie w serwisie Spotify. /MP/ Materiał powstał we współpracy z Muzeum Śląskim w Katowicach.

park śląski poleca

Dwa Kwadranse | październik 2021

Wiedza, biznes, fachowość

[KR 04]

INFORMACJE Z GRUPY GPW

GPW Inżynieria to świetni specjaliści od prac inżynieryjnych i budowlanych.

Październikowe wydarzenia w regionie zdominowało Europejskie Forum Przyszłości, które przez trzy dni odbywało się na Stadionie Śląskim. Spółki Grupy GPW pełniły rolę partnerów głównych trzydniowych debat. – Ostatni rok obfitował w bardzo istotne wydarzenia o charakterze społeczno-gospodarczym i politycznym. Szczególnie ważna dla otoczenia, również otoczenia naszej Spółki, jest światowa pandemia wirusa SARS-CoV-2 i jej konsekwencje oraz wprowadzenie przez Unię Europejską ambitnej polityki klimatycznej Europejskiego Zielonego Ładu, w tym będącego jej konsekwencją programu Komisji Europejskiej: „Fit for 55”. Okoliczności te mają bardzo istotny wpływ na zakres i szybkość zmian zachodzących w szeroko pojętym ekonomicznym i społecznym środowisku, w którym działa nasza spółka. Zmiany rynkowe i regulacyjne generują potrzebę podejmowania przez Ekoenergię niezbędnych, zdecydowanych działań mających na celu szybkie reagowanie na potrzeby rynku oraz mitygowanie ryzyk powstających na skutek dynamicznych zmian. Ważnym wymiarem strategicznych kierun-

ków działań spółki jest jej aktywny udział w transformacji energetycznej województwa śląskiego, jednego z najbardziej złożonych procesów społeczno-gospodarczych w Polsce, który dokona się w ciągu kolejnych kilkunastu lat. Tym samym nasza obecność na Europejskim Forum Przyszłości była naturalną konsekwencją realizacji strategii spółki, która zakłada aktywną partycypację w każdym wydarzeniu wpływającym na przyszłość województwa. Uczestnictwo w Forum było unikatową okazją na wymianę wiedzy, zawiązanie oraz utrwalenie relacji biznesowych. Bardzo dziękujemy za odwiedziny naszego stoiska, możliwość wspólnych rozmów i planowania innowacyjnej przyszłości regionu – mówi Marcin Kozik, prezes Ekoenergii Silesia S.A. Odwiedzający stoisko Ekoenergii byli zainteresowani m.in. zmodernizowanym „Radarem dla Śląska”. Co więcej, planowana aplikacja

związana z tymże radarem, która będzie nowoczesnym systemem ostrzegania przed zagrożeniami burzowymi, zapowiada się na hit. Od razu należy jednak podkreślić, że zgodnie z misją Ekoenergii, która ma także na celu przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu, mniej zaawansowani użytkownicy, korzystający z prostszych urządzeń, będą mieli możliwość uzyskiwania ostrzeżeń – na przykład poprzez wiadomości SMS). Wracając do podróży po Grupie Kapitałowej GPW, przedstawmy kolejną spółkę córkę, mianowicie GPW Inżynierię Sp. z o.o. Powstała ona w celu wspomagania podstawowej działalności Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. w zakresie inwestycji i remontów. Oferta GPW Inżynierii to m.in. serwis pomp tak znanych marek jak Wilo i Grundfos, naprawa i badanie zespołów pompowych (na specjalistycznym stanowisku testowo-

-pomiarowym o dużej wydajności i szerokim zakresie testów), rozruchy urządzeń i powiązane doradztwo techniczne, serwis urządzeń mechanicznych w oczyszczalni ścieków, produkcja kołnierzy, kompensatorów oraz elementów rurociągów o średnicy do 2000 mm, a także budowa oraz remonty infrastruktury przesyłowej (sieci wodociągowe i kanalizacyjne), remonty pomp i innych urządzeń gospodarki wodno-ściekowej, w tym również remonty silników elektrycznych napędzających wymienione urządzenia. Spółka ta realizuje również zaawansowane roboty inżynieryjne w technologiach reliningu (metoda bezwykopowa) oraz renowację rurociągów metodą wykładzin cementowych. Siedziba oraz zakład główny Inżynierii znajdują się w Piekarach Śląskich przy ul. Rozalki 1. GPW Inżynieria to nie tylko świetni specjaliści od prac inżynieryjnych i budowlanych. To także zaangażo-

wanie w działania zw. z publiczną odpowiedzialnością biznesu, czego przykładem jest pomoc osobom z niepełnosprawnościami ruchowymi. Spółka bowiem od 2 lat wspiera zespół @ParaVolleySilesia, który zdobył w tym roku Mistrzostwo Polski w trakcie II Turnieju Mistrzostw Polski 2021 w piłce siatkowej na siedząco (Szczecin – Police, 01–03.10.2021 r.). Obecnie drużyna przygotowuje się do kolejnej rywalizacji, w randze mistrzowskiej, tym razem w Wielkim Finale Mistrzostw Polski, który odbędzie się w listopadzie w Elblągu. Warto odnotować, że trenerem zawodników @ParaVolleySilesia jest pracownik GPW Inżynierii, a – z racji otwartej formuły treningowej – każda osoba z niepełnosprawnością ruchową może dołączyć do spotkań i tym samym wzmocnić zawodników swoim potencjałem (więcej informacji pod adresem: Trener Adam – info@paravolleysilesia.pl). /MP/

EKO PRZEDSIĘBIORSTWA

Dwa Kwadranse | październik 2021

Specjaliści od innowacji TYCHY

RCGW zarządza obecnie ponad 400 kilometrami kanalizacji sanitarnej oraz 40 przepompowniami ścieków na terenie miasta Tychy.

Są samowystarczalni i w stu procentach proekologiczni. Regionalne Centrum Gospodarki Wodno-Ściekowej S.A. to podmiot realizujący zadania własne gminy – w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków z terenu całego miasta. Spółka zaprojektowała i wybudowała także Wodny Park Tychy, a obecnie zajmuje się jego eksploatacją.

akład jest energetycznie samowystarczalny. Pod względem technologicznym należy do najnowocześniejszych w Europie.

– Regionalne Centrum Gospodarki Wodno-Ściekowej w Tychach produkuje energię elektryczną i cieplną w oparciu o źródła odnawialne, będąc przy tym jednym z najnowocześniejszych i najefektywniejszych tego typu przedsiębiorstw w Europie. Jest przede wszystkim przyjazny dla środowiska, a profil działalności w pełni wpisuje się w przyjętą przez województwo strategię „Zielone Śląskie 2030”. Warto przy tym zaznaczyć, że dzięki właśnie tej spółce miasto może poszczycić się Parkiem Wodnym, który powstał dzięki jej projektowi i przez nią jest prowadzony. Na pewno ambicją jest dalszy jej rozwój, wdrażanie nowych pomysłów i technologii, a co za tym idzie, zwiększanie możliwości produkcyjnych, na czym docelowo skorzysta cały region – ocenia marszałek Jakub Chełstowski. RCGW zarządza obecnie ponad 400 kilometrami kanalizacji sanitarnej oraz 40 przepompowniami ścieków na terenie miasta Tychy. Zatrudnia przy tym ponad 180 osób. Inwestycje pozwoliły na skanalizowanie

Od 2006 roku jest producentem energii elektrycznej i cieplnej w kogeneracji ze źródeł odnawialnych. Z biogazu, powstającego na oczyszczalni ścieków w procesie kofermentacji metanowej osadów ściekowych oraz innych przemysłowych odpadów biodegradowalnych, powstaje prąd i ciepło. Zakład w ciągu roku przyjmuje 103 tysięcy ton odpadów biodegradowalnych. miasta Tychy na poziomie 99,6 procent. Część inwestycji na oczyszczalni zostało sfinansowanych dzięki środkom Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach – są tą miedzy innymi modernizacja części biologicznej oczyszczalni, zabudowa III agregatu prądotwórczego budowa zbiorników na odpady, instalacja do dezodoryzacji na oczyszczalni oraz budowa 12,7 km kanalizacji w mieście. Łącznie udało się pozyskać ponad 25 mln złotych. Od 2006 roku jest producentem energii elektrycznej i cieplnej w kogeneracji ze źródeł

Wodny Park Tychy jest jedną z miejskich atrakcji coraz popularniejszych wśród mieszkańców województwa.

odnawialnych. Z biogazu, powstającego na oczyszczalni ścieków w procesie kofermentacji metanowej osadów ściekowych oraz innych przemysłowych odpadów biodegradowalnych, powstaje prąd i ciepło. Zakład w ciągu roku przyjmuje 103 tysięcy ton odpadów biodegradowalnych. – Cykliczna modernizacja zakładu oczyszczalni ścieków oraz stale realizowane kolejne inwestycje były kluczem do osiągnięcia samowystarczalności energetycznej zarówno oczyszczalni, jak i powstałego w 2018 roku Wodnego Parku Tychy. Ilość wyprodukowanego biogazu pozwala na zasilanie dwóch energochłonnych obiektów: Oczyszczalni Ścieków i Wodnego Parku Tychy – podkreśla Zbigniew Gieleciak, prezes zarządu spółki. Dzięki zastosowanym innowacjom technologicznym instalacje należące do spółki wyprodukowały w 2020 roku biogaz w ilości ponad 6,2 mln metrów sześciennych. Taka ilość wystarczyła do wyprodukowania 15 000 MWh energii elektrycznej i niemal 65 tys. GJ energii cieplnej. Oczyszczalnia ścieków, jak i Wodny Park Tychy są zatem obiektami całkowicie samowystarczalnymi energetycznie, a dodatkowo sprzedano nadwyżkę energii do sieci Tauron 5000 MWh. Przyczyniły się do tego również ekoinnowacje wdrożone w Wodnym Parku Tychy – własna bioelektrociepłownia (trzy agregaty kogeneracyjne zasilane biogazem z OŚ), wykorzystywanie energii promieniowania słonecznego do dodatkowego doświetlenia i dogrzania obiektu poprzez zamontowanie

specjalistycznej membrany dachowej – foli ETFE, a także rozwiązania pozwalające na odzysk ciepła uznawanego za stratę (poprzez pompy ciepła). Odzysk ten prowadzony jest zarówno z powietrza pochodzącego z central wentylacyjnych, jak i z wody – ścieków szarych oraz wód popłucznych, pochodzących z instalacji filtracji i uzdatniania wody w obiegach basenowych. Wodny Park Tychy jest najnowocześniejszym tego typu obiektem w Polsce, rocznie odwiedza go ponad 500 tysięcy gości. – Tylko w sierpniu tego roku frekwencja sięgnęła 72 tysięcy osób, co świadczy o popularności parku – podsumowuje Zbigniew Gieleciak. /MAR/

Zbigniew Gieleciak prezes zarządu spółki

– W ubiegłym roku samowystarczalność energii elektrycznej oczyszczalni ścieków wyniosła ponad 210 procent – co daje naszemu zakładowi pozycję lidera na skalę ogólnopolską. Obecnie jesteśmy jedyną w kraju samowystarczalną energetycznie oczyszczalnią ścieków. Lokujemy się ponadto w trójce najlepszych pod tym względem przedsiębiorstw w Europie.

ŚLĄSKIEEKO

Dwa Kwadranse | październik 2021

UCHWAŁA ANTYSMOGOWA

Będą kary za kopciuchy!

W Sali Sejmu Śląskiego odbyła się konferencja dotycząca realizacji zapisów tzw. uchwały antysmogowej w naszym regionie. – Będą kontrole i będą też kary dla tych, którzy mogli, a nic dotąd nie zrobili, by zmienić swoją kotłownię, a tym samym wpłynąć na poprawę jakości powietrza na Śląsku – stwierdzili zgodnie obecni na konferencji samorządowcy. – Działania na rzecz poprawy jakości powietrza są jednym z kluczowych wyzwań dla zarządu województwa. Tylko w taki sposób możemy poprawić jakość życia mieszkańców. Służą temu zarówno projekty dofinansowywane z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego, jak i programy rządowe: „Czyste powietrze” i „Stop Smog”, czy też przyjęty przez Sejmik „Program ochrony powietrza dla Województwa Śląskiego”. Zaplanowane do

realizacji działania naprawcze w głównej mierze powinny być skierowane na redukcję emisji z sektora komunalno-bytowego, ale również obejmują zadania związane z prowadzeniem akcji promocyjnych i edukacyjnych oraz działań kontrolnych. Program ochrony powietrza dla województwa to także realizacja uchwały w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw

– podkreślił wicemarszałek województwa Dariusz Starzycki, otwierając październikową konferencję. – Chciałbym, abyśmy wszyscy mówili jednym głosem. Walka o czyste powietrze leży w naszym wspólnym interesie. To się należy naszym mieszkańcom – dodał obecny na konferencji prezydent Rybnika Piotr Kuczera, który pełni także funkcję przewodniczącego Śląskiego Związku Gmin i Powiatów.

– Oceny jakości powietrza dokonuje się strefach. Takich jest stref jest pięć – przypomniała Jolanta Prażuch, dyrektor Departamentu Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, dodając, że wszędzie wykazywane jest przekroczenie norm, a głównym powodem jest sektor komunalno-bytowy. Dlatego konieczne było stworzenie prawa miejscowego ograniczającego stosowanie

wskazanych paliw a także urządzeń, w jakich są one spalane. Właśnie temu służy uchwała antysmogowa. – Program zakłada, że do 2026 roku osiągniemy cel związany z wymianą instalacji. Skuteczność realizacji uchwały zależy od sprawozdawczości. Musimy mieć informację o liczbach i powierzchniach budynków, gdzie wymieniono źródła ciepła lub przeprowadzono termoderni-

Dwa Kwadranse | październik 2021

[KR 05]

zację. Ważne jednak są kontrole. Trzeba sprawdzać, co jest spalane. Nakładane kary i mandaty także powinny być ujęte w sprawozdaniu – dodała Jolanta Prażuch.

Coraz większe zainteresowanie wymianą kotłów

Z danych wynika, że postęp wymiany kotłów jest znaczący. – W 2020 roku odnotowaliśmy aż czterokrotny wzrost. Wymienionych zostało ponad 80 tysięcy kotłów, najczęściej na kotły gazowe – poinformowała Jolanta Prażuch. Tomasz Bednarek, prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach wskazał podczas swojego wystąpienia na coraz większa popularność odnawialnych źródeł energii, np. pomp ciepła. Jak zaznaczył, trzeci kwartał br. był rekordowy pod względem ilości wniosków złożonych w ramach programu „Czyste powietrze”. Średnio wpływa ich około 900 miesięcznie. Aby pomóc osobom zainteresowanym skorzystaniem z dofinansowania, fundusz podpisał z gminami województwa umowy, dzięki którym otwierane są punkty terenowe. Podczas konferencji zaprezentowano także rekomendację dotyczącą obowiązków związanych z wdrażaniem uchwały antysmogowej, wypracowanych przez działający w ramach Śląskiego Związku Gmin i Powiatów zespół roboczy ds. wdrażania przepisów tzw. uchwały antysmogowej. – Opracowanie nie ma wymiaru nakazowego, niemniej ważnym punktem jest kontrola. Dużo mówi się o inwestycjach i edukacji, co oczywiście ma ogromne znaczenie. Jednak w realizacji tak ważnego programu kwestia kar i odpowiedzialności jest kluczowa – przekonywał Rafał Kołodziej, kierownik Referatu Ochrony Powietrza w rybnickim magistracie, który jest jednocześnie przewodniczącym zespołu zajmującego się wdrażaniem uchwały antysmogowej. – Gminy powinny posiadać potwierdzenia przeprowadzanych kontroli – wskazali z kolei przedstawiciele Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.

Zorganizowana w Sali Sejmu Śląskiego konferencja spotkała się z ogromnym zainteresowaniem.

Koniec taryfy ulgowej! – Samorządy na Śląsku chcą w taki sam sposób rozliczać mieszkańców z egzekwowania uchwały antysmogowej. Do końca 2021 roku zgodnie z uchwałą mają zostać usunięte najgorsze kopciuchy, użytkowane powyżej 10 lat, nieposiadające tabliczki znamionowej. W 2022 roku będą kontrole i kary bez taryfy ulgowej dla tych, którzy mieli możliwości, ale nie zrobili nic, żeby zmienić swoją kotłownię – mówił podczas konferencji Piotr Kuczera, prezydent Rybnika.

Stanowisko bezpośrednio związane jest z uchwałą antysmogową, która nakłada na właścicieli posesji obowiązek wymiany pieca centralnego ogrzewania na ekologiczne źródło ciepła. Chodzi o wymianę kopciuchów, czyli pieców starszych niż dziesięć lat lub tych, które nie posiadają tabliczki znamionowej. Czas na to właściciele posesji mają do końca tego roku. Od stycznia straże miejskie będę miały prawo karać tych, którzy do uchwały się nie zastosowali. – Współpraca z przedstawicielami samorządów, ze Śląskim Związkiem Gmin i Powiatów i Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego zaowocowała wspólnym stanowiskiem. Dziękuję wszystkim, którzy podjęli się wypracowania rekomendacji dla gmin – podkreślił Piotr Kuczera.

– Okoliczności łagodzące przewidziane są dla tych, którzy zawarli umowę przyłączeniową odpowiednio wcześniej, a gestor sieci nie zdążył jeszcze zrealizować inwestycji, albo rozpoczęli finansowanie inwestycji wymiany ciepła, ale jest ona w trakcie realizacji, oraz dla tych, którzy mają opóźnienia w wymianie ciepła w związku z realizacją programów dofinansowujących osoby ubogie energetyczne, a te opóźnienia nie wynikają z ich winy – dodał prezydent Rybnika. W takich sytuacjach kara nie zostanie nałożona, będzie czas na zakończenie inwestycji, ale potem będzie trzeba przygotować się na powtórną kontrolę.

/MAR/

TO TRZEBA WIEDZIEĆ:

Zgodnie z zapisami uchwały antysmogowej, kotły których eksploatacja rozpoczęła się przed 1 września 2017 r., podlegają okresowi przejściowemu, zależnemu od wieku i klasy posiadanej instalacji:

 kotły z 2006 r. i starsze, lub bez tabliczki znamionowej należy wymienić do 31 grudnia 2021 roku. Zgodnie z zapisami uchwały są to instalacje eksploatowane w okresie powyżej 10 lat od daty ich produkcji lub nieposiadające tabliczki znamionowej;  kotły od 2007 r. do 2012 r. należy wymienić do 31 grudnia 2023 roku. Zgodnie z zapisami uchwały są to instalacje eksploatowane w okresie od 5 do 10 lat od daty ich produkcji;  kotły od 2013 do 31.08.2017 r. należy wymienić do 31 grudnia 2025 roku. Zgodnie z zapisami uchwały są to instalacje eksploatowane w okresie do 5 lat od daty ich produkcji;  instalacje spełniających wymagania w zakresie emisji zanieczyszczeń określonych dla klasy 3 lub klasy 4 według normy PN-EN 303-5:2012 należy wymienić do 31 grudnia 2027. Kominki, piece i inne instalacje które wydzielają ciepło bądź wydzielają ciepło i przenoszą je do innego nośnika zgodnie z zapisami § 8 należy wymienić do 31 grudnia 2022 roku.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Srodowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach

Kolumnę dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Za treści zawarte w publikacji dofinansowanej ze środków WFOŚiGW w Katowicach odpowiedzialność ponosi Redakcja.

#ŚLĄSKIE DLA TURYSTYKI

Dwa Kwadranse | październik 2021

Laury dla liderów branży CZĘSTOCHOWA

OSOBY I INSTYTUCJE UHONOROWANE OSOBY I INSTYTUCJE UHONOROWANE ZA ZA ZASŁUGI TURYSTYKIW W2021 2021ROKU ROKU ZASŁUGIDLA DLAROZWOJU ROZWOJU TURYSTYKI Kategoria: Osobowość turystyczna roku ÒÒGrzegorz Swoboda (wyróżnienie główne) – piastujący stanowisko

Starosty Raciborskiego przyczynia się na co dzień w niebagatelny sposób do promocji nowej marki turystycznej „Krainy Górnej Odry”.

ÒÒIreneusz Bartkowiak – od 1999 r. do emerytury pełnomocnik Gminy Janów ds. Turystyki i Promocji. Inicjator i współorganizator ogólnopolskich imprez turystycznych w gminie Janów, promujących region północnej Jury, m.in. Jurajskie Lato Filmowe, Święto Pstrąga, Juromania.

ÒÒAnna Nowak – bytomscy globtroterzy Anna i Marcin Nowakowie.

Na swoim blogu i kanałach w mediach społecznościowych zgromadzili ponad 500 tys. fanów.

ÒÒMarek Gądek – od prawie 20 lat pracuje na rzecz rozwoju turystyki. Swoją wiedzę i zaangażowaniem inspiruje do tworzenia nowych produktów turystycznych i publikacji (np. przewodnik po zamku Ogrodzieniec).

ÒÒGrzegorz Szczepaniak – przewodnik beskidzki, instruktor

fotografii krajoznawczej, pilot wycieczek, zaangażowany w działalność turystyczną.

ÒÒAndrzej Kucia – działalność w turystyce kwalifikowanej rozpoczął w 1986 roku w Oddziale PTTK w Bielsku-Białej. Przewodniczący Delegatury Zachodniokarpackiej KTG ZG PTTK w Krakowie.

Kategoria: Działalność społeczna ÒÒZwiązek Gmin Jurajskich (wyróżnienie główne) – jedna

Podczas uroczystości wręczono Dyplomy Marszałka Województwa Śląskiego za zasługi dla Rozwoju Turystyki w roku 2021. W ten sposób samorząd województwa wyróżnia osoby i instytucje, które przyczyniają się do rozwoju turystyki w regionie, zachęcając tym samym do spędzania wolnego czasu właśnie w naszych stronach. – Mówiąc o turystyce, pierwsze o czym myślimy, to organizowanie czasu wolnego, wyjazdy, możliwość spędzenia czasu z rodziną w urokliwym miejscu, gdzieś daleko poza miejskim zgiełkiem. Pamiętajmy, że jest to branża, która według szacunków wytwarza ponad 6 procent polskiego PKB. To setki tysięcy miejsc pracy w tym właśnie sektorze. Tegoroczny Światowy Dzień Turystyki można uznać za szczególny. Wiemy, jaki pod kątem podróży ze względu na pandemię był rok ubiegły. Branża turystyczna, nie tylko w Polsce, ale niemal

przecież w całej Unii Europejskiej, znalazła się w niezwykle trudnym położeniu – powiedział wicemarszałek Wojciech Kałuża. Tegoroczne wojewódzkie obchody Światowego Dnia Turystyki zorganizowano w Sali Papieskiej klasztoru oo. paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie. Wybór Jasnej Góry wiąże się z powstaniem Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Kulturowego Paulinów – wspólnej inicjatywy o. Arnolda Chrapkowskiego, generała Zakonu Paulinów i Jakuba Chełstow-

skiego, marszałka Województwa Śląskiego. Szlak już niedługo będzie uniwersalny pod względem dostępności – dostosowanym zarówno do pieszych, jak i zmotoryzowanych oraz rowerzystów, z opisem miejsc, kwerendą historyczną, a nawet infokioskami. Do projektu, obok klasztoru na Jasnej Górze, wpisano także dwie inne perły kultury paulińskiej w regionie – klasztor wraz z sanktuarium Matki Bożej Patronki Rodzin w Leśniowie oraz klasztor z parafialnym kościołem pw. św. Barbary w Częstochowie. /MAR/

z najstarszych organizacji tego typu w Polsce, powstała w 1991 roku. Zapewnia kompleksową obsługę medialną największego festiwalu odbywającego się na Jurze.

ÒÒFundacja Gniazdo – jej członkowie dzięki pracy społecznej

dokonują wszelkich starań w celu zachowania dziedzictwa kulturowego gminy Rudnik.

ÒÒTurystyczny Klub Kolarski PTTK „Ondraszek”

– klub został założony 6 listopada 1966 roku. Od początku swojego istnienia „Ondraszek” jest w swojej działalności ukierunkowany na Śląsk Cieszyński.

ÒÒGrupa Jurajska GOPR – niosą pomoc w górach, jaskiniach,

skałach na górskich rzekach, a także w każdym trudno dostępnym terenie.

ÒÒTomasz Węgrzyn – członek Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego

Oddział w Bielsku-Białej. Pomysłodawca ekologiczno-edukacyjnej akcji „Sprzątamy Beskid Mały” i „Sprzątamy Beskidy z PTT”

ÒÒKoło PTTK TRION przy Oddziale Ziemi Gliwickiej –

w ramach swojej działalności zorganizowało i przeprowadziło około 20 projektów lokalnych i powiatowych na rzecz osób niepełnosprawnych głównie z powiatu gliwickiego.

Kategoria: Działalność biznesowa ÒÒAries Hotel & Spa (wyróżnienie główne) – hotel znajduje się

w obiekcie, w którym przed laty działało schronisko PTTK Dom Turysty „Nad Zaporą” w Wiśle. Przez lata niedofinansowany Dom Turysty zaczął podupadać, aż przejął go nowy inwestor, który tchnął w budynek nowe życie.

ÒÒŚląski Klub Golfowy – klub zlokalizowany jest w Siemianowicach Śląskich. Od ponad 25 lat jest organizatorem imprez. W ŚKG odbywa się około 60 turniejów rocznie.

ÒÒRybnickie Lody Rzemieślnicze – stanowią ważny punkt na

gastronomicznej mapie Rybnika. Dzięki innowacyjnemu podejściu do produkcji lodów, inspirowanych śląską tradycją, firma stale powiększa swoje grono klientów.

ÒÒSonia Kandora-Kacprzak – współwłaściciel hotelu Opera w Tarnowskich Górach. Od samego początku mocno angażuje się w działania proekologiczne i prospołeczne.

Kategoria: Przedsięwzięcie turystyczne roku ÒÒStowarzyszenie Zwykłe Załóg Pływadeł „Rzeki Dzielą – Odra łączy” (wyróżnienie główne) – stowarzyszenie jest

wieloletnim organizatorem „Pływadeł” – jednej z najbardziej kultowych imprez wodnych.

ÒÒADV Poland – biuro podróży założone w 2014 r. roku przez Katarzynę Brzozowiec i Piotra Wyderkę, pasjonatów podróżowania na motocyklach. Wielkim hitem było i jest przygotowanie oferty na Rajd Dakar.

ÒÒMiejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Mysłowicach

– od roku 2021 znacznie przyczynił się do propagowania wiedzy turystycznej dzieci i młodzieży, organizując rajd rowerowy o charakterze wirtualnym pn. Bajtel na Kole 3 – Odkrywamy Śląskie Parki.

Dyplomy laureatom wręczył wicemarszałek Wojciech Kałuża.

Dwa Kwadranse | październik 2021

PARK ŚLĄSKI POLECA

27 [KR 06]

28 [KR 07]

park śląski poleca

Dwa Kwadranse | październik 2021

kultura

Dwa Kwadranse | październik 2021

29 [KR 08]

FILHARMONIA ŚLĄSKA PRZEDSTAWIA

Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga

Trwa trzecia edycja projektu „Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga” w Filharmonii Śląskiej. Od początku bieżącego miesiąca, z obchodzonym 15 października Dniem Białej Laski, przez listopad z Międzynarodowym Dniem Niewidomych, aż do grudnia, kiedy obchodzimy Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami, filharmonicy przygotowali szereg wydarzeń integrujących środowisko osób niewidomych i niedowidzących ze zdrowymi.

rojekt „Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga” otworzył koncert, połączony z obchodami 70-lecia Polskiego Związku Niewidomych. Wydarzenie wypełnione muzyką Gioacchino Rossiniego, Nikołaja Rimskiego-Korsakowa i Joaquína Rodrigo zakończył wyjątkowy bis. Filharmonicy śląscy wykonali raz jeszcze Concierto de Aranjuez Rodrigo, ale tym razem w całkowitej ciemności, aby zdrowym słuchaczom przybliżyć sposób postrzegania świata przez osoby z dysfunkcją wzroku. Tego samego dnia w Filharmonii można było także zapoznać się z wystawą przedmiotów, umożliwiających codzienne funkcjonowanie osobom z niewidomym i niedowidzącym.

To jednak nie wszystko! W ramach współpracy z partnerami, Filharmonia przygotowała także zajęcia łączące się z przyświecającą instytucji ideą działań ekologicznych. Uczestnicy warsztatów pszczelarskich będą poznawać życie pszczół i produkty, które otrzymujemy dzięki ich pracy. Zostaną wprowadzeni w świat tych wyjątkowych owadów poprzez wszystkie zmysły: smak (jak smakuje miód?), węch (jak pachnie ul?), słuch (jak brzmią pszczoły?) i dotyk (jaką strukturę ma plaster miodu?). Będą mogli także zapoznać się z budową pszczoły poprzez specjalny, powiększony model 3D.

W ramach tej integrującej środowiska inicjatywy, odbędą się także koncerty familijne w siedzibie Filharmonii, w których dzieci, razem z rodzicami, będą mogły aktywnie uczestniczyć. 17 października filharmonicy zabrali melomanów w świat dźwięków z bajkowej krainy, 14 listopada zostaną otoczeni rytmem, a 18 grudnia doświadczą świątecznych brzmień – bez liku! Koncertów będzie można posłuchać w sali koncertowej im. Karola Stryji, a odbywać się będą o godzinie 11:30.

Inne zajęcia nauczą naszych specjalnych gości, że do robótek ręcznych niekoniecznie potrzebują drutów – wystarczą własne palce. Kolejne będą wspólną próbą stworzenia książki sensorycznej z materiałów z odzysku, na podstawie słuchanego utworu muzycznego.

Muzycy i prelegenci Filharmonii wyruszą także do ośrodków, w których przebywają

osoby z dysfunkcją wzroku. Przeprowadzą tam zajęcia o charakterze interaktyw-

nym, stymulujące zmysł dotyku, a także dające możliwość nauki śpiewu.

Projekt został dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. /MP/

TEATRALNE NAGRODY MUZYCZNE

Solistka Opery Śląskiej najlepszą śpiewaczką! Podczas gali XV Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury, Ewelina Szybilska, solistka Opery Śląskiej w Bytomiu, odebrała nagrodę w kategorii „Najlepsza śpiewaczka operowa” ex aequo z Goshą Kowalinską. Już od pięciu lat bytomski teatr triumfuje podczas tego konkursu, przede wszystkim w kategorii „Najlepszy śpiewak/śpiewaczka operowa”.

eatralne Nagrody Muzyczne im. Jana Kiepury to nagrody przyznawane przez Mazowiecki Teatr Muzyczny imienia Jana Kiepury od 2007 roku. Laureatami są najwybitniejsi artyści z szeroko rozumianego świata teatru muzycznego. W tym roku w kapitule zasiedli m.in. Iwona Wujastyk (przewodnicząca), prof. Izabela Kłosińska, Krystyna Mazurówna, Danuta Renz, Marek Chowaniec, prof. Ryszard Karczykowski, Jerzy Satanowski, Andrzej Pągowski, Janusz Stokłosa, Tomasz Szymuś, Daniel Wyszogrodzki. Nasz teatr od pięciu lat triumfuje podczas tego konkursu, zwłaszcza w kate-

gorii śpiewak/śpiewaczka operowa. Typowani przez dyrektora Łukasza Goika, pierwszoplanowi, etatowi soliści sięgają po najwyższe laury. Rok temu nagrodę otrzymała Gabriela Gołaszewska, dwa lata temu Stanislav Kuflyuk, wcześniej Ewa Majcherczyk, a w 2017 roku Andrzej Lampert. Tegoroczna zwyciężczyni odebrała nagrodę za rolę Serpetty w „Rzekomej ogrodniczce”, Sophie de Palmy w „Callas. Master class” oraz znakomity występ podczas koncertu „Kolędy świata” rejestrowanego przez TVP w Operze Śląskiej podczas pandemii. /SAD/

Ewelina Szybilska podczas gali XV Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury. | Fot. Karpati&Zarewicz.

horoskop

? Y D Z A I W G Ą I CO MÓW

Dwa Kwadranse | październik 2021

Co szykują planety ków dla każdego ze zna ze Zodiaku na najbliżs a ek tygodnie? Kogo cz fart, a kto lepiej na powinien mieć się źcie baczności? Sprawd sami!

, e i w o r d z , ć ś o ł i M e z d ą i n e i p , a c a r p KOZIOROŻEC (22.12–19.01)

adchodzi dobry moment, aby uporządkować sprawy z przeszłości. Koziorożcom dość sporo tego się nagromadziło. Może być tak, że przeglądając jakieś papiery znajdziecie niezapłacony rachunek lub informację o nieuregulowanej składce. Drobiazg? Nic z tych rzeczy. W pierwszym przypadku możecie spodziewać się przedsądowego wezwania do zapłaty, w drugim np. wykreślenia członkostwa w klubie. W pracy raczej bez rewolucji, w życiu rodzinnym też na żadne trzęsienie ziemi się nie zanosi. Idealny dzień: poniedziałek. Dobra liczba: 4. Pechowa: 6. Zdecydowanie w każdym aspekcie powinniście radzić się Bliźniąt. Skorpiony znów będą was ignorowały. Raczej kiepsko wypadną relacje z Pannami.

WODNIK (20.01–18.02)

a początku listopada Wodniki dojdą do wniosku, że popadły w stagnację. Ale od czego są nieoczekiwane zbiegi okoliczności! Z nimi trzeba się liczyć i niekonieczne będą one miłe. Jeśli panie spod tego znaku mają coś na sumieniu, to czas zrobić jego rachunek. Panów też może dopaść przeszłość. Gwiazdy podpowiadają umiar w zakupach. Oszczędności będą wam bardziej potrzebne niż nowy telewizor. Szczęśliwy dzień: wtorek. Dobra liczba: 3. Pechowa: 7. Waszym sojusznikiem będą Lwy. Trzymajcie się z daleka od przedstawicieli swojego znaku Zodiaku. Nie będzie między wami chemii. Tego akurat Wodniki mogą być pewne.

RYBY (19.02–20.03)

oniec października będzie istnym wysypem rodzinnych spotkań. Będzie im towarzyszyć całkiem niezła atmosfera. Trochę pozorna, bo jeśli wśród organizatorów trafi się ktoś, do kogo za kilka miesięcy wybierzecie się na przykład na wesele, to oczekiwania względem waszej hojności mierzonej zasobnością portfela będą duże. Nie składajcie przy okazji zbyt wielu obietnic. Adresaci na pewno o nich nie zapomną. Szczęśliwy dzień: poniedziałek. Dobra liczba: 18. Pechowa: 10. Dogadacie się bez problemu ze Skorpionami. Akurat ostatnio dziwnym trafem jest Wam ze sobą po drodze. Koziorożce będą źle działały na wasze nerwy. Nie dajcie się sprowokować!

BARAN (21.03–19.04)

soby spod znaku Barana na przełomie października i listopada są wręcz skazane na sukces. Przedsięwzięcia podjęte kilka tygodni temu mocno teraz zaprocentują. Wasz wysiłek został dostrzeżony i doceniony. Możecie śmiało planować przyszłość. Nie wydarzy się nic, co mogłoby spowodować choć cień zmartwienia. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 2. Pechowa: 8. Byki pomogą wam w każdej, nawet najtrudniejszej sprawie. Słabo będą teraz wyglądały relacje z Lwami i Rybami. Będą bardzo zawistne. Niestety w ich przypadku przekonacie się, że nic nie boli jak czyjś sukces.

BYK (20.04–22.05)

ykom uda się w końcu wyjść z problemów natury rodzinnej. Jedna uwaga: zacznijcie w końcu wyciągać wnioski z błędów popełnionych wcześniej. To dobry moment, aby zaplanować jakąś domową inwestycję. A to przecież wychodzi Bykom najlepiej! Możecie nawet trochę pofolgować z wydatkami. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 9. Pechowa: 2. Bliźnięta znów będą skore do wsparcia i pomocy. Koziorożce co najwyżej będą udawały, że chcą pomóc. Unikajcie z kolei Skorpionów. Lubią plotkować na wasz temat.

Dwa Kwadranse | październik 2021

horoskop

BLIŹNIĘTA (23.05–21.06)

adszedł czas ujednolicenia i usystematyzowania swoich działań oraz określenia jednoznacznych priorytetów. Najprościej rzecz ujmując: od decyzji podjętych teraz, zwłaszcza w sprawach zawodowych, będzie zależała przyszłość Bliźniąt. Właśnie teraz Bliźnięta znajdują się na dobrej pozycji, by rozpocząć bardziej bezpośrednią realizację swoich marzeń. Powinny wszystkim jasno zamanifestować kierunek swoich dążeń. Dzięki temu unikną niepotrzebnych nieporozumień. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 14. Pechowa: 20. Sprzymierzeńców znów szukajcie wśród osób spod swojego znaku zodiaku ewentualnie szukajcie wsparcia u Ryb. Raki i Skorpiony będą działać Bliźniętom na nerwy.

RAK (22.06–22.07)

aka czeka dużo pracy, obowiązków domowych oraz niespodziewanych spotkań. Niestety z tego powodu zabraknie wolnego czasu i Rakowi nie uda się wypocząć. Ostatecznie mimo wszystko i tak uznacie październik za udany miesiąc, ponieważ zrealizuje większość planów zawodowych. Zostanie nagrodzony za pracowitość i wytrwałość w dążeniu do celu. Każda przeszkoda, jaką Rak pokona, doładuje go pozytywną energią. Szczęśliwy dzień: środa. Dobra liczba: 7. Pechowa: 21. Barany są ludźmi sukcesu, macie ich sporo w swoim otoczeniu i warto im zaufać. Kontakty ze Strzelcami? Jeśli nie chcecie mieć kłopotów, wybijcie to sobie z głowy.

LEW (23.07–23.08)

rzełom października i listopada okaże się czasem energii i kreatywności. Macie sporo możliwości i najprawdopodobniej większość Lwów je wykorzysta. Ma ku temu idealne warunki. Praca będzie sprawiała Lwom wyjątkową przyjemność. Jedyne poważne niebezpieczeństwo w tym miesiącu to niezdrowe pokusy. Lew może im ulegać, ponieważ sądzi, że nic nie jest w stanie go pokonać. To oczywiście nie jest prawda, więc warto zwyczajnie uważać. Przynajmniej w niektórych aspektach życia. Szczęśliwy dzień: środa. Dobra liczba: 5. Pechowa: 19. Bliźnięta będą miały do Was słabość. Naprawdę nie zauważacie, jak bardzo im na was zależy? Koziorożce tradycyjnie liczą na wasze potknięcie. Ale to standard.

PANNA (24.08–22.09)

pokój i harmonia wypełnią życie Panny. Przyda się to po wydarzeniach z ostatnich tygodni. Może nie będzie to jakiś specjalnie radosny czas, ale obędzie się za to bez jakichś rozczarowań. Pamiętajcie, że są sytuacje, gdy nuda i rutyna bywa idealnym rozwiązaniem. Spokój jest jednym z najwyższych dóbr, więc warto się nim delektować. Szczęśliwy dzień: wtorek. Dobra liczba: 12. Pechowa: 1. Jeśli już chcecie znaleźć bratnią duszę pomocną w zamierzeniach, rozmawiajcie wyłącznie z Bliźniakami. Resztę sobie darujcie. Nie warto, a i czasu szkoda.

WAGA (23.09–22.10)

o może być najlepszy miesiąc w całym roku. Choć za oknami szaruga, poczujecie, jakby ktoś dbał w sekrecie o wasze dobro i pomagał wszystko załatwić. Ów tajemniczy planetarny opiekun ma teraz wyjątkowo silny wpływ na sukcesy Wagi, choć prawdą jest, że od dawna stara się ją wspierać. Ale właśnie teraz poznacie jego prawdziwą moc! Właściwie każda dziedzina życia Wagi będzie się teraz rozwijać w dobrym kierunku. Przy odrobinie zaangażowania Waga może więc bardzo dużo osiągnąć. Szczęśliwy dzień: czwartek. Dobra liczba: 3. Pechowa: 2. Pozytywnie ułożą Wam się kontakty z Pannami. Unikajcie zwyczajowo Skorpionów.

SKORPION (23.10–22.11)

a początku listopada w waszym przypadku najważniejsze będą relacje z innymi ludźmi – zarówno w sferze osobistej, jak i zawodowej. Wszystkie sukcesy czy też porażki będą zależały od tego, jak będziecie traktować swoje otoczenie. Zwłaszcza, że pomocy i wsparcia wielu z nich będziecie lada moment potrzebować. Jeśli pragnie sprawnie realizować swoje marzenia, żyjcie z ludźmi w zgodzie. Szczęśliwy dzień: sobota. Dobra liczba: 17. Pechowa: 15. Potraktujcie po przyjacielsku Bliźniaków. W końcu coś im jesteście winni. Ryb ani Wodników do siebie nie przekonacie. Co nie znaczy, że macie z nimi wojować.

STRZELEC (22.11–21.12)

toś lub coś może nieprzyjemnie zaskoczyć Strzelca. Stanie się to już pod koniec października. Wszczynanie konfliktów z tego powodu nie jest dobrym pomysłem. Gwiazdy stanowczo to odradzają. Polubowne rozwiązywanie wszelkich niesnasek jest znacznie lepszą strategią. Potraficie się na to zdobyć? Lepiej żebyście posiadły taką umiejętność. Jeśli na początku listopada najdzie was ochota na flirt, to też lepiej odpuście. Gwiazdy przestrzegają, że wszystko wyjdzie na jaw. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 17. Pechowa: 4. Możecie liczyć na pomoc Koziorożców i Wag. Od Panien i Lwów trzymajcie się z dala.

#STREFA relaksu

UŚMIECHNIJ SIĘ! Facet złapał złotą rybkę. Ta może smełnić tylko jedno życzenie: – Złota rybko, chcę być mądry... Rybka na to: – Nie będź głupi, wybierz forsę.   

W restauracji rodzina posila się promocyjnym obiadem. Zostaje sporo resztek i ojciec prosi kelnera: – Czy może pan mi zapakować te resztki? Wzięlibyśmy dla pieska... – Hura – krzyczą dzieci – będziemy mieli pieska!   

– Dlaczego jesień to najniebezpieczniejsza pora roku? – Bo można dostać z liścia.

Dwa Kwadranse | październik 2021

Dwa Kwadranse rozrywki