25 października 2019
Bezpłatny miesięcznik Parku Śląskiego w Chorzowie
Rekordowy Silesia Marathon To było wielkie święto biegowe. Silesia Marathon 2019 zakończył się nowym rekordem trasy, który pobił Kenijczyk Kipmoletich Evams Tamui, z czasem 2 godziny, 21 minut i 37 sekund. W wydarzeniu wzięło udział prawie 5 tysięcy osób. Gratulacje, a później nagrody wręczał biegaczom marszałek województwa Jakub Chełstowski. Stadion Śląski po raz kolejny zdał egzamin jako centrum wielkiej, sportowej imprezy.
2
gazetaParkowa nr 10/2019
Modernizacja Parku Śląskiego /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
OGRÓD JAPOŃSKI WRACA DO PARKU ŚLĄSKIEGO /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
FLORĘ KRAJU KWITNĄCEJ WIŚNI W PARKU ŚLĄSKIM, BĘDZIE MOŻNA PODZIWIAĆ PO PRAWIE 50 LATACH OD ROZPOCZĘCIA BUDOWY OGRODU JAPOŃSKIEGO. JEGO POWSTANIE, TO KOLEJNY WAŻNY PUNKT PROGRAMU MODERNIZACJI PARKU ŚLĄSKIEGO. WŁAŚNIE OGŁOSZONO PRZETARG NA WYKONAWSTWO. ZAKOŃCZENIE ZAPLANOWANO NA WIOSNĘ 2021 ROKU. Wizualizacje: SGGW
Łukasz Respondek ozpoczęta w1967 roku budowa Ogrodu Japońskiego, z różnych przyczyn, nigdy nie została dokończona. Zponad setki drzew, które według projektu profesora Edwarda Bartmana ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie miały rosnąć w tym miejscu, posadzono tylko kilka. Przez lata, głównie z powodu braku pieniędzy, nie podjęto starań o nadanie tej przestrzeni właściwego charakteru. Dopiero kilka lat temu nanowo powstała koncepcja i projekt przedsięwzięcia. Teraz, dzięki środkom unijnym, będzie możliwa jego realizacja.
R
WAŻNĄ ROLĘ ODEGRA WODA
Autorom nowej aranżacji zależało na wykreowaniu miejsca o niepowtarzalnym nastroju, które będzie się kojarzyć nie tylko z historycznymi ogrodami japońskimi, ale także ze współczesnymi nurtami tej sztuki. Szczególnie istotnym elementem ogrodów japońskich jest woda, dlatego, jako osnowę w aranżacji, zaprojektowano rozbudowany układ wodny, składający się ze zbiornika wodnego, wodospadu oraz strumienia. Całość systemu wodnego w obiegu zamkniętym, zaprojektowano z wykorzystaniem istniejącego ukształtowania terenu, z centralnie zlokalizowanym wzniesieniem. Przewidziano tu kaskadę wodną, nad którą góruje taras widokowy z nowoczesną altaną. Projektowany wodospad będzie wykonany z ostro ciosanych bloków szaro-zielonego piaskowca z lokalnych kamieniołomów. Uzupełniającym elementem systemu wodnego ma być strumień. Jego dno wykonano ze zróżnicowanych bloków piaskowca, po których będzie spływać woda. U podnóża kaskady zaprojektowano duży, dwupoziomowy zbiornik wodny oraz przejście z bloków kamiennych, stanowiące miejsce widokowe na kaskadę wodną. Kolejną atrakcją ma być żwirowy ogród Zen, położony w pobliżu tarasu widokowego. W jego projekcie zaadaptowano istniejące mury, przewidując ich odpowiednią renowację. Zaprojektowane pole żwirowe z odpowiednim rozmieszczeniem układu kamieni, ramowane od strony południowej drewnianym podestem, będzie miejscem do spokojnej kontemplacji. Wejście na teren ogrodu podkreślają bramy, wkomponowane w ażurowe ogrodzenie.
Ogród Japoński powróci do Parku Śląskiego po 50 latach
nie najcenniejszego drzewostanu, który jednak wymaga właściwych zabiegów pielęgnacyjnych. – Pod drzewami nasadzone zostaną między innymi rododendrony, azalie, paprocie, trawy oraz funkie. Dodatkowo, dla podkreślenia wartości przestrzenno-plastycznych projektowanych kompozycji roślinnych, obok form naturalnych, pojawią się również strzyżone formy roślinne. Wczęści południowo-zachodniej izachodniej terenu, nastąpi korekta i prześwietlenie istniejącego drzewostanu oraz zakrzewień. Dzięki tym zabiegom, będzie możliwe wprowadzenie nowych, różnych gatunków iodmian różaneczników oraz azalii. Uzupełnieniem kompozycji będą między innymi krzewy pierisa, jałowców oraz irgi błyszczącej. W części wschodniej i południowo-wschodniej, zaprojektowano „wiśniowy sad”, z wykorzystaniem różnych gatunków oraz odmian wiśni, eksponowanych między innymi na tle jodły kalifornijskiej, odmian derenia jadalnego oraz kosodrzewiny górskiej. Kompozycje uzupełni m.in. magnolia Soulangeana. Wzdłuż części północno-zachodniej, przewidziano nasadzenia krzewów różnych gatunków i odmian hortensji oraz kolekcje kalin, uzupełnione lilakami i krzewuszkami. W strefie placu i projektowanego głównego wejścia na teren ogrodu, zobaczymy jodły koreańskie, głogi pośrednie, magnolię gwiaździstą oraz odpowiednie gatunki bambusów. W części centralnej, system wodny uzupełnią odpowiednio skomponowane układy roślinności przywodnej. Wzdłuż strumienia zostaną nasadzone liczne rabaty bylinowe z kolekcją irysów i poduchami mchów, a w strefie przybrzeżnej zbiornika wodnego, grupy liliowców z grzybieniem białym. W rejonie strumienia zaprojektowano także nasadzenia odmian klona palmowego, magnolii gwiażdzistej oraz wybrane odmiany sosny gęstokwiatowej. MIEJSCE KONTEMPLACJI
Ma to być jeden z najpiękniejszych ogrodów, pełen oryginalnej roślinności ROŚLINNOŚĆ SPECJALNIE DEDYKOWANA
– Kompozycję ogrodu będzie dopełniać odpowiednia roślinność. W założeniu projektantów, zgodnie z filozofią ogrodów japońskich, ma ona
stanowić właściwą oprawę terenu, niczym „kosztowne” ramy obrazu – tłumaczy dr inż. Elżbieta Myjak-Sokołowska, kierownik zespołu projektowego i wyjaśnia, że koncepcja zakłada zachowa-
Budowa ogrodu ma potrwać półtora roku. – Chcemy, aby prace zakończyły się wiosną 2021 – zaznacza Artur Cieślak, dyrektor administracyjno-techniczny Parku Śląskiego. – Dla nas bardzo istotne jest to, że ta przestrzeń będzie dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. Jesteśmy przekonani, że w parku powstanie wspaniałe miejsce do kontemplacji i wyciszenia – dodaje. ■
Modernizacja Parku Śląskiego ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
nr 10/2019
gazetaParkowa
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
3
Zdjęcia: Rafał Zduńczyk
Aleja Harcerska od wjazdu przy centrum handlowym już cieszy nową jakością
Świątynia Petrycha ma być jednym z ciekawszych miejsc wypoczynku i spotkań
OSTATNIE PRACE PRZY KAROLINCE, KOBIETA Z DZBANEM DO REMONTU /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
MODERNIZACJA PARKU ŚLĄSKIEGO WKRACZA W KOLEJNĄ FAZĘ. JEDNE ZADANIA SĄ NA FINISZU, INNE WKRÓTCE SIĘ ROZPOCZNĄ. REALIZACJA NIEKTÓRYCH WYMAGA DIALOGU TECHNICZNEGO Z POTENCJALNYMI WYKONAWCAMI. WŚRÓD WAŻNYCH ZADAŃ, KTÓRE WKRÓTCE MAJĄ WYSTARTOWAĆ, JEST BUDOWA WODNEGO PLACU ZABAW I ODNOWIENIE ŚWIĄTYNI PETRYCHA. Łukasz Respondek akończył się już remont odcinka alei Harcerskiej odulicy Parkowej do ronda na Stadionie Śląskim, na ukończeniu są też prace związane z remontem i konserwacją rzeźby Karolinka. Prace naalejach wcentralnej części parku mają natomiast potrwać do połowy listopada. Wkrótce ma się rozpocząć montaż oświetlenia na alei Leśnej. Obejmie budowę nowej sieci kablowej z 56 słupami oświetleniowymi przy alei Leśnej, od skrzyżowania z aleją Dojazdową do parkingu przy restauracji „Villa Gardena”. Jeszcze w tym roku ruszy odtwarzanie skradzionej w 2016 roku „Kobiety z dzbanem”, a także wyburzanie kotłowni na terenie starego ogrodnictwa, które umożliwi nową adaptację tego miejsca.
Z
DWA TECHNICZNE DIALOGI
Park Śląski ogłosił dwa dialogi techniczne. Pierwszy dotyczy wykonania rozbudowanej aplikacji mobilnej, która umożliwi wprowadzenie wielu nowinek technicznych. Dzięki niej użytkownicy będą mogli m.in. dokonać zakupu biletów lub zaplanować swoją wizytę w Parku Śląskim. Według założeń, aplikacja ma mieć elementy ry-
CZY WIESZ, ŻE… Większość ludzi zastanawia się, skąd pochodzi nazwa Świątyni Petrycha, która powstała w jednym z pierwszych etapów budowy parku, przy alei Gwiazd, w drodze do planetarium. Większość łączy jego nazwę z architekturą i wyszukuje Petrycha wśród bóstw greckich i rzymskich. Nic bardziej mylnego. Nazwa pochodzi bowiem od nazwiska jednego z pierwszych dyrektorów działu zieleni parku, który pozyskał charakterystyczne kolumny z parku w Świerklańcu oraz stworzył kompozycję całego otoczenia.
walizacji oraz wykorzystywać najnowsze dostępne technologie do informowania użytkowników o promocjach oraz ciekawych miejscach. Drugi dialog techniczny dotyczy wybudowania wodnego placu zabaw „Od maluszka do staruszka”. – Wybraliśmy wstępną lokalizację w centralnej części parku. Chcemy jednak, przy pomocy potencjalnych wykonawców, ro-
zeznać możliwości techniczne, finansowe i właśnie lokalizacyjne – tłumaczy Artur Cieślak, dyrektor administracyjno-techniczny Parku Śląskiego. – Jesteśmy przekonani, że takie miejsce będzie się cieszyć ogromnym zainteresowaniem użytkowników – dodaje. CZEKA NA DRUGIE ŻYCIE
Wkrótce zostaną rozstrzygnięte przetargi na zabezpieczenie przeciwpowodziowe oraz remont Świątyni Petrycha. Szczególnie ta druga inwestycja bardzo spodoba się gościom parku. To ciekawe miejsce nieopodal alei Gwiazd zasługuje bowiem na drugie życie. – Chcemy, aby ten obiekt odżył i nabrał funkcji miejsca wypoczynku, rekreacji i spotkań – tłumaczy Cieślak. – Sam kompleks zostanie podświetlony. Dzięki tym pracom, będzie tam można aranżować kameralne imprezy muzyczne. Odtworzymy i wyremontujemy otaczające to miejsce alejki i ścieżki, doprowadzimy wodę i energię elektryczną. Dzięki temu, na polanie przylegającej do Świątyni, możliwe stanie się organizowanie nieco większych wydarzeń. Okolica również zostanie oświetlona. Zasadzimy też nowe gatunki roślin, by urozmaicić zieleń. ■
4
gazetaParkowa nr 10/2019
Śląskie dla mieszkańca
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
KOLEJNE PROJEKTY DLA REGIONU /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
W MUZEUM ŚLĄSKIM, W OBECNOŚCI PREMIERA MATEUSZA MORAWIECKIEGO, PODSUMOWANO DWA LATA REALIZACJI „PROGRAMU DLA ŚLĄSKA”. W TRAKCIE SPOTKANIA PODPISANO UMOWY NA REWITALIZACJĘ LINII KOLEJOWYCH BRONÓW–BIENIOWIEC– SKOCZÓW–GOLESZÓW–CIESZYN/WISŁA GŁĘBCE ORAZ NA BUDOWĘ DROGI EKSPRESOWEJ S1 PRZYBĘDZA–MILÓWKA. Zdjęcia: UMWŚ
ląsk zawsze był kluczowy dla potęgi przemysłowej, gospodarczej, a w ślad za tym, również politycznej Europy centralnej, nie tylko Polski, bo różnie toczyły się losy kraju w ostatnich kilkuset latach. Z ogromną przyjemnością chcę dzisiaj powiedzieć, że podjęliśmy decyzję o podpisaniu kilku podstawowych umów, dotyczących rozwoju infrastruktury wwojewództwie śląskim – mówił premier Morawiecki. Przed spotkaniem w łaźni łańcuszkowej Muzeum Śląskiego, odbyło się posiedzenie Rady Wykonawczej „Programu dla Śląska”, podczas którego, jak poinformował premier, zostały zatwierdzone kolejne projekty dla Śląska, opiewające na sumę 5 mld zł. – Projekty, które przyczynią się do poprawy stanu środowiska, ale też do zwiększenia szans na przyciągniecie nowych biznesów, nowych przedsiębiorców tutaj na Śląsk, a to jest przecież szalenie ważne, żeby tej pracy było jeszcze więcej, bo wtedy ludzie będą mogli jeszcze więcej zarabiać – mówił Mateusz Morawiecki, dodając, że ponad miliard złotych przeznaczono na program dla uczelni województwa śląskiego.
nej dotacji, także przyczyniło się dotego, że umowy zostały podpisane –ocenił marszałek województwa śląskiego Jakub Chełstowski. Projekt zakłada rehabilitację linii kolejowych na wskazanych odcinkach o łącznej długości prawie 52 km. Prace obejmują wymianę nawierzchni torowej, kompleksową przebudowę sieci trakcyjnej na stacjach objętych przebudową układu torowego, przebudowę istniejących i budowę nowych urządzeń oświetlenia zewnętrznego, zabudowę nowych napędów zwrotnicowych i sygnalizatorów, urządzeń systemowej kontroli zajętości torów i rozjazdów, zabudowę urządzeń łączności przewodowej, radiotelefonów wraz z rejestratorami rozmów, budowę nowych linii kablowych, przebudowę przejazdów kolejowych oraz budowę Lokalnego Centrum Sterowania.
Ś
PRZEMYSŁOWE KOŁO ZAMACHOWE – Tutaj jest ogromny potencjał techniczny, inżynierski, projektowy i przemysłowy, czyli to, co stanowi o sile Śląska. Wielka historia przemysłu śląskiego nie jest żadną kulą u nogi, nie jest żadnym piątym kołem u wozu. Przeciwnie – jest kołem zamachowym przemysłu całej Polski – podkreślił szef rządu.
Śląsk zawsze był kluczowy dla potęgi przemysłowej, gospodarczej, a w ślad za tym, również politycznej Europy centralnej – oceniał w Katowicach Mateusz Morawiecki Umowę na budowę linii kolejowych nr 694/157/190/191 Bronów-Bieniowiec-Skoczów-Goleszów-Cieszyn/Wisła Głębce ze strony Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego podpisali Dariusz Starzycki, wicemarszałek województwa śląskiego oraz Beata Białowąs – członek Zarządu Województwa Śląskiego. – Dzisiejsze podpisanie umów jest zwieńczeniem naszej wielomiesięcznej pracy. Za finalizację zadania realizowanego wramach Regionalnego Programu Operacyjnego zostaliśmy docenieni przez Ko-
misję Europejską. Eksperci podkreślają, że w sytuacji, kiedy po przetargu okazało się jak znacznej kwoty brakuje do tego, aby inwestycję rozpocząć, wykazaliśmy się determinacją wdążeniu docelu. To również przykład, że współdziałanie przynosi wymierne korzyści. Dziękuję za zaangażowanie premierowi Mateuszowi Morawieckiemu, ministrowi Jerzemu Kwiecińskiemu, sekretarzowi stanu Grzegorzowi Pudzie ipodsekretarzowi stanu Tomaszowi Robaczyńskiemu. Zwiększenie funduszu kolejowego o18 mln zł, czyli jednocześnie zwrot pomniejszo-
W obecności premiera ogłoszone zostały przetargi oraz podpisane umowy, które dotyczyć będą poprawy infrastruktury całego województwa
POPRAWA ATRAKCYJNOŚCI TURYSTYCZNEJ Dzięki odbudowie linii, zarówno pociągi pasażerskie, jak i towarowe, będą mogły jeździć z większą prędkością. Poprawa połączeń kolejowych południa Polski z Beskidem Śląskim, przełoży się również napoprawę atrakcyjności turystycznej regionu. Zakończenie projektu zaplanowano na koniec grudnia 2021 roku. Wartość całkowita projektu to 565,6 mln zł, zczego dofinansowanie wynosi367,2 mln zł. W hali łańcuszkowej Muzeum Śląskiego podpisano także umowę na budowę drogi ekspresowej S1 Bielsko-Biała-Żywiec-Zwardoń, odcinka Przybędza-Milówka oraz ogłoszono przetargi na pierwsze dwa z czterech odcinków realizacyjnych S1, które Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad planuje jeszcze w tym roku. Budowa drogi ekspresowej S1 na odcinku obwodnicy Węgierskiej Górki jest jednym z kluczowych przedsięwzięć objętych rządowym Programem Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023, które zapewni bezpośrednie szybkie połączenie na trasie Bielsko-Biała – granica Polsko-Słowacka (Zwardoń – Svrcinovec, powiat Czadca, Słowacja). Przedłużeniem drogi ekspresowej S1 na południe, poza granicami Polski, jest słowacka autostrada D3 relacji Żylina – Skalite. Przetargi na dwa pierwsze odcinki S1 obejmują: pierwszy „Węzeł „Kosztowy II” (z węzłem) i węzeł „Oświęcim” (bez węzła) oraz drugi „Węzeł „Oświęcim” (z węzłem) – Dankowice. Budowa S1 od Bieska-Białej do Mysłowic, to kolejny odcinek po tzw. obejściu Węgierskiej Górki, dzięki któremu trasa S1 będzie bezpieczną i wygodną drogą oraz ekspresowym połączeniem od granicy państwa w Zwardoniu, aż do lotniska w Pyrzowicach i autostrady A1. To najdłuższa część trasy z planowanych do budowy lub przebudowy odcinków drogi S1. Docelowo droga S1 będzie mieć długość 135 km. S. G.
śląskie europejskie //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
nr 10/2019
gazetaParkowa
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5
O PRZYSZŁOŚCI REGIONU W BRUKSELI /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
WSPARCIE ROZWOJU WOJEWÓDZTWA Z FUNDUSZY UNIJNYCH W OBECNEJ I PRZYSZŁEJ PERSPEKTYWIE FINANSOWEJ BYŁO TEMATEM ROZMÓW MARSZAŁKA JAKUBA CHEŁSTOWSKIEGO I WICEMARSZAŁKA WOJCIECHA KAŁUŻY Z PRZEDSTAWICIELAMI KOMISJI EUROPEJSKIEJ W BRUKSELI. UMWŚ
ojewództwo Śląskie od lat pracuje nad rozwiązaniami i projektami ukierunkowanymi na przyspieszenie sprawiedliwej transformacji. Obecność województwa – jako jednego z pierwszych polskich regionów – w Platformie Regionów Górniczych, powołanej z inicjatywy Komisji Europejskiej, pozwala nam zintensyfikować prace w tym zakresie. Dzięki tak szerokiej perspektywie, możemy uzyskać pełny obraz uwarunkowań regionalnych, barier i problemów, które chcemy rozwiązać. Zdobywamy wiedzę i dzielimy się nią, co buduje konstruktywną postawę wobec potencjalnych wyzwań i problemów – powiedział marszałek Jakub Chełstowski. Christopher Todd, dyrektor wydziału ds. Polski w Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej, zaznaczył, że władze województwa śląskiego podejmują aktywne działania w tym zakresie, a polityka spójności wspiera i będzie wspierała rozwój i transformację regionu także w przyszłości. – Śląskie jest jednym z europejskich liderów w zakresie aktywności i jakości projektów w ramach Inicjatywy na rzecz Regionów w Transformacji. Wspomniany proces to nie tylko wyzwania dotyczące sektora energii i technologii związanych z czystym powietrzem, ale także wszechstronne wsparcie dla firm, start up’ów i współpracy z sektorem badawczym – podkreślił Christopher Todd, dyrektor wydziału ds. Polski w Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej. Warto przypomnieć, że z inicjatywy władz samorządu, powołany został Regionalny Zespół dla Inicjatywy Regionów Górniczych, którego zadaniem jest uspołecznienie procesu transfor-
W
O rozwoju województwa przy wsparciu funduszy unijnych rozmawiali w Brukseli marszałek Jakub Chełstowski i wicemarszałek Wojciech Kałuża macji, wyłanianie projektów, koordynacja działań zarządu i innych partnerów transformacji, a także monitorowanie postępu realizacji projektów. Zespół liczy obecnie 39 członków, przedstawicieli różnych środowisk: rządowych, samorządowych, pozarządowych, biznesowych, naukowych i eksperckich, a także środowisk kultury.
Władze województwa pracują również nad aktualizacją dokumentów strategicznych. Kluczowym elementem strategii rozwoju będą działania nastawione na poprawę jakości życia w regionie, a to oznacza nie tylko zapewnienie mieszkańcom stabilnych idobrze płatnych miejsc pracy, przyciąganie wartościowych inwestycji, ale także poprawę jakości środowiska, przestrzeni publicznej czy za-
proponowanie atrakcyjnych form spędzania czasu wolnego. Jednocześnie od wielu miesięcy, w ramach Komisji Europejskiej, trwają prace wzakresie Platformy Transformacji Regionów Górniczych. Przedstawiciele Komisji Europejskiej podkreślają zgodnie, że wprzyszłej perspektywie unijnego programowania, znajdą się środki natransformację regionów pogórniczych i walkę z niską emisją. S.G.
RUSZA KONKURS DLA PRZEDSIĘBIORSTW SPOŁECZNYCH /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Tomasz Żak
WYRÓŻNIENIE PRZEDSIĘBIORSTW SPOŁECZNYCH DZIAŁAJĄCYCH W REGIONIE, KTÓRE NAJPEŁNIEJ REALIZUJĄ I POPULARYZUJĄ IDEĘ EKONOMII SPOŁECZNEJ, TO GŁÓWNY CEL OGŁOSZONEGO PRZEZ ZARZĄD WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO KONKURSU „ASY ŚLĄSKIEJ EKONOMII SPOŁECZNEJ 2019”. W ramach konkursu przyznane będą trzy nagrody finansowe w wysokości 1500 zł brutto dla każdego laureata, tytuły „Asy śląskiej ekonomii społecznej 2019” oraz pamiątkowe dyplomy i statuetki. Uczestnikami konkursu mogą być przedsiębiorstwa społeczne, któ-
Propagowanie ekonomii społecznej także w działaniach biznesowych jest celem ogłoszonego właśnie konkursu
re mają siedzibę, prowadzą działalność i oferują produkty/usługi na terenie województwa śląskiego. Ponadto muszą posiadać bilans, rachunek zysków i strat wraz z informacją podatkową za rok 2017 i 2018 lub inne roczne sprawozdania finansowe za te lata, zatwierdzone przez właściwy organ zatwierdzający. Zgłoszenie przedsiębiorstwa społecznego może zostać dokonane m.in. przez podmioty ekonomii społecznej; gminy, powiaty i ich jednostki organizacyjne; osoby indywidualne oraz same zainteresowane przedsiębiorstwa społeczne. Nabór zgłoszeń trwa do 18 listopada 2019 r. Szczegółowe zasady uczestnictwa w konkursie oraz informacje na temat sposobu zgłoszenia kandydatur (w tym wzór formularza zgłoszeniowego oraz regulamin konkursu) dostępne są na stronie internetowej Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Województwa Śląskiego. Dodatkowe informacje na temat konkursu można uzyskać pod numerem telefonu: (32) 730 68 96 lub mailowo: oszewczyk@rops-katowice.pl. SG
6
Śląskie dla aktywnych
gazetaParkowa nr 10/2019
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Zdjęcia: Tomasz Żak/UMWŚ
SILESIA MARATHON BIEGOWYM ŚWIĘTEM /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
SILESIA MARATHON 2019 ZAKOŃCZYŁ SIĘ NOWYM REKORDEM IMPREZY, KTÓRY POBIŁ KENIJCZYK KIPMOLETICH EVAMS TAMUI, Z CZASEM 2 GODZINY, 21 MINUT I 37 SEKUND. NAJLEPSZYM GRATULOWAŁ MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA JAKUB CHEŁSTOWSKI. ie ma lepszego miejsca na start i metę Silesia Marathonu, jak Stadion Śląski. Cieszę się, że możemy być patronem tej największej sportowej imprezy w regionie, która z roku na rok ściąga coraz większą liczbę zawodników i kibiców. Podczas tegorocznego biegu, przypominamy także historię powstań śląskich, których stulecie obchodzimy – powiedział marszałek Jakub Chełstowski, który otwierał zawody oraz wręczał medale zwycięzcom.
N
TYSZANIN ZWYCIĘZCĄ ULTRAMARATONU
W tym roku po raz pierwszy, biegacze, oprócz maratonu i półmaratonu, mogli wystartować w liczącym 50 km ultramaratonie. Najlepszy w tym morderczym wyścigu był tyszanin – Paweł Kosek, z czasem 3 godziny, 23 minuty, 52 se-
kundy. Do rywalizacji na najdłuższym dystansie wyruszyło 211 zawodników, w maratonie wystartowało 1694 biegaczy, zaś do półmaratonu zgłosiło się 2804 sportowców. W sumie, w trzech biegach wzięło udział 4709 uczestników z 40 krajów. Jako pierwsi maraton ukończyli dwaj Kenijczycy – Kipmoletich Evams Tamui i Moses Kipruro, poprawiając czasy imprezy. Pierwszy minął linię mety po 2 godzinach, 21 minutach i 37 sekundach, drugi zaliczył dystans w 2 godziny, 23 minuty i 16 sekund. Trzeci na mecie był ubiegłoroczny zwycięzca, Andrzej Rogiewicz z Grudziądza, z czasem 2 godziny, 29 minut, 17 sekund. Jako pierwsza wśród kobiet, linię mety maratonu przekroczyła Kenijka Gladys Jepkurui Biwott, która z czasem 2 godziny, 45 minut i 54 sekundy, również poprawiła rekord Silesia Marathonu.
Prawie 5 tysięcy zawodników wzięło udział we wszystkich biegach w ramach Silesia Marathonu W Silesia Półmaratonie wygrał Kenijczyk Isaac Kimutai Ngeno – finiszując po 1 godzinie, 9 minutach i 51 sekundach. ROCZNICOWY WYMIAR
Podczas tegorocznego oraz przyszłych dwóch maratonów, upamiętnione zostaną historyczne wydarzenia, jakimi były powstania śląskie. Organizatorzy maratonu stworzyli dedykowaną powstaniom triadę biegową, będącą elementem obchodów stulecia śląskich zrywów narodowowyzwoleńczych. Biegacze, pragnący zostać zdobywcami Triady Biegowej Powstań Śląskich, muszą w przeciągu trzech najbliższych lat ukończyć minimum trzy dowolne, organizowane w ramach Silesia Marathonu biegi. Warunkiem koniecznym jest, aby minimum jednym z trzech wybranych dystansów był bieg nie krótszy niż półmaraton.
Start i meta zawodów zorganizowane były na Stadionie Śląskim
GAZETA PARKOWA wyd. 10/2019 Wydawca: Park Śląski w Chorzowie Redakcja: aleja Różana 2, 41-501 Chorzów
Tel. 601 472 618, fax. 032 790 53 76 E – mail: gazeta@parkslaski.pl Redaktor naczelny: Łukasz Buszman Zespół: Łukasz Respondek Redakcja i korekta: Aneta Bergieł
Zawodnicy, którzy ukończą Triadę Biegową Powstań Śląskich, będą mogli wnioskować o przyznanie pamiątkowego trofeum po ogłoszeniu oficjalnych wyników ostatniego biegu, wchodzącego w skład Triady w 2021 roku. Partnerem projektu jest Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. 7 października, dla upamiętnienia 100. rocznicyIpowstania śląskiego, wyruszył także „Bieg Śląskie 1919-2019”, przeznaczony dla uczniów szkół podstawowych. Trasa biegu poprowadzona była alejkami Parku Śląskiego z metą na bieżni Stadionu Śląskiego, a jej długość liczyła 1919 metrów. Silesia Marathon to jedyny w Polsce i Europie bieg maratoński prowadzony ulicami czterech miast. To największa impreza biegowa na Śląsku i jednocześnie jeden z największych maratonów w Polsce. SG
Gratulacje zwycięzcy maratonu jako pierwszy złożył marszałek Jakub Chełstowski Projekt: EMILDESIGN Redakcja graficzna: Marek Michalski Dział sprzedaży reklam: Katarzyna Zazgórnik-Sitz, tel. 666 031 465
Miesięcznik w nakładzie: 100 tys.egzemplarzy Gazeta Parkowa także w internecie na: www.parkslaski.pl Kolejny numer Gazety Parkowej ukaże się: 29 listopada 2019 r. Okładka: Rafał Zduńczyk
Śląskie dla mieszkańca ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
nr 10/2019
gazetaParkowa
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
7
GŁOSUJ NA PROJEKTY OBYWATELSKIE! /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
MIĘDZY 12 A 30 LISTOPADA ODBĘDZIE SIĘ GŁOSOWANIE NA ZADANIA ZGŁOSZONE W I EDYCJI MARSZAŁKOWSKIEGO BUDŻETU OBYWATELSKIEGO. MIESZKAŃCY BĘDĄ MOGLI WYBIERAĆ SPOŚRÓD KILKUDZIESIĘCIU ZADAŃ, WŚRÓD KTÓRYCH ZNALAZŁY SIĘ M.IN. ZAJĘCIA EDUKACYJNE, TURNIEJE SPORTOWE, KONCERTY ORAZ PIKNIKI RODZINNE. DO ROZDYSPONOWANIA JEST 10 MILIONÓW ZŁOTYCH NA ZADANIA WOJEWÓDZKIE (PULA 2,5 MLN ZŁ) ORAZ PODREGIONALNE (ŁĄCZNIE 7,5 MLN ZŁ PRZEZNACZONYCH DLA SIEDMIU PODREGIONÓW). czerwcu rozpoczęła się I edycja Marszałkowskiego Budżetu Obywatelskiego, wramach której można było zgłaszać zadania m.in. z zakresu kultury, edukacji, sportu i zdrowia do zrealizowania przez Samorząd Województwa w 2020 roku. W czerwcu i lipcu odbyło się łącznie 15 spotkań informacyjnych –m.in. wŻywcu, Bielsku-Białej, Częstochowie, Lublińcu, Katowicach, Jaworznie i Bytomiu. Mieszkańcy zgłosili 140 zadań, z których 134 trafiło doweryfikacji merytorycznej. Dwie trzecie z nich zostało zakwalifikowane do kolejnego etapu i trafią pod głosowanie. Największym zainteresowaniem cieszyła się pula wojewódzka. Znajdują się w niej m.in. propozycje działań infrastrukturalnych narzecz wybranych jednostek wojewódzkich – Muzeum Historycznego wBielsku-Białej, szpitali wojewódzkich, czy Śląskiego Ogrodu Zoologicznego. Oprócz tego, mieszkańcy będą mogli wskazać zadania z puli podregionalnych, które ich zdaniem są najpotrzebniejsze lub najbardziej interesujące. O ich głosy zawalczą np. warsztaty zrobotyki dla dzieci, cykle wycieczek historycznych, turniej hokejowy dla dzieci, imprezy promujące śląskie dziedzictwo. Kilka zgłoszonych projektów to propozycje dla seniorów, nie brakuje także pomysłów
W
napromowanie wybranych szlaków turystycznych – kajakowych i pieszych. Uprawnieni dogłosowania są wszyscy mieszkańcy województwa – niezależnie od wieku. Każdy mieszkaniec będzie mógł zagłosować raz, oddając jeden głos na zadania w puli wojewódzkiej oraz trzy głosy na zadania w pulach podregionalnych. Głosowanie prowadzone będzie elektronicznie – w czasie jego trwania można oddawać głosy za pośrednictwem strony bo. slaskie. pl. Zainteresowani będą mogli także zagłosować wmobilnych punktach.10 takich punktów znajdzie się na terenie całego województwa – przede wszystkim winstytucjach kultury, m.in. w Teatrze Rozrywki w Chorzowie, Muzeum Zamkowym w Pszczynie, Zamku Cieszyn oraz Muzeum Górnośląskim, a także w siedzibach Urzędu Marszałkowskiego wKatowicach, Bielsku-Białej i Częstochowie. Szczegółowe informacje dotyczące głosowania, poszczególnych zadań oraz mobilnych punktów, będą zamieszczane na stronie bo. slaskie.pl. Wyniki głosowania poznamy do 31 grudnia 2019 r. Zadania, które zdobędą najwięcej głosów i zmieszczą się w poszczególnych pulach, zostaną zrealizowane przez Urząd Marszałkowski w 2020 roku. S.G.
Mieszkańcy regionu w listopadzie zdecydują, które projekty otrzymają dofinansowanie z budżetu obywatelskiego
WYSTAWA MOBILNA EX SILESIA LUX – ŚWIATŁO ZE ŚLĄSKA UMWŚ
Na placu przy Teatrze Śląskim w Katowicach można było podziwiać mobilną wystawę Ex Silesia Lux, którą otworzył marszałek Jakub Chełstowski. To niezwykłe przedsięwzięcie historyczne realizowane przez Instytucję Kultury Ars Cameralis w Katowicach w ramach obchodów 100lecia powstań śląskich. – Wielokrotnie podkreślałem, jak ważne jest godne upamiętnienie powstań śląskich. Każde nasze działanie do tego zmierza. Za nami piękne wydarzenia zarówno kulturalne, sportowe, jak i edukacyjne. Przyszedł czas na wystawę mobilną, która w doskonały sposób przedstawia trudną lecz piękną historię naszego regionu i powstańców, którzy walczyli o polskość Śląska. Wystawę będziemy prezentować w różnych miastach województwa i kraju – mówił podczas inauguracji marszałek Jakub Chełstowski. Projekt historyczny Ex Silesia zakłada przybliżenie trudnej, burzliwej historii Górnego Śląska, z jego wzlotami i upadkami. Pomysł zrodził się
Mobilna wystawa Ex Silesia Lux to innowacyjny, kulturalny pomysł na upamiętnienie setnej rocznicy wybuchu powstań śląskich z potrzeby powrotu do przeszłości i stworzenia swoistej relacji z przodkami, mieszkańcami Górnego Śląska, którym sto lat temu przyszło podjąć
ryzyko i walczyć o własną tożsamość. Wystawa ma na celu przywrócenie pamięci o tych zwykłych ludziach: mężczyznach, chłopcach, mat-
kach i żonach, którym powinniśmy być wdzięczni za wysiłek włożony w przyłączenie do Ojczyzny. W roku setnej rocznicy wybuchu pierwszego powstania śląskiego, złote kontenery przypominają o powstańczych zmaganiach, które zdecydowały o dalszych losach naszego regionu. Złoto nawiązuje do potencjału drzemiącego w tej ziemi, ukrytego nie tylko w „czarnym złocie”, ale przede wszystkim w tutejszych ludziach i kulturze. Orzeł zamknięty w symbolu serca, nawiązuje do godła województwa, a zarazem do siły i męstwa powstańców. W projekcie wykorzystano zdjęcia pochodzące ze zbiorów: Muzeum Historii Katowic, Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach, Muzeum Śląskiego w Katowicach oraz Narodowego Archiwum Cyfrowego. Wybrane zdjęcia obrazują zarówno różnorodność mieszkańców Górnego Śląska, jak i działania powstańcze, dzięki czemu został nakreślony obraz regionu w okresie międzywojnia. SG
8
Stadion śląski
gazetaParkowa nr 10/2019 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI NA STADIONIE ŚLĄSKIM ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Stadion Śląski
ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI TO WYJĄTKOWY DZIEŃ DLA NAS WSZYSTKICH. Z TEJ OKAZJI STADION ŚLĄSKI ZAPRASZA 11 LISTOPADA DO WSPÓLNEGO, RODZINNEGO ŚWIĘTOWANIA 101. ROCZNICY ODZYSKANIA PRZEZ POLSKĘ NIEPODLEGŁOŚCI. NA WSZYSTKICH UCZESTNIKÓW CZEKAJĄ LICZNE ATRAKCJE, M.IN. WIELKA WYSTAWA MILITARIÓW, STRZELNICA LASEROWA ORAZ STREFA WIRTUALNEJ RZECZYWISTOŚCI. uż po raz ósmy Stadion Śląski organizuje specjalne wydarzenie z okazji Święta Niepodległości. Uczestnicy tego święta będą mogli zobaczyć wielką wystawę militariów, w tym m.in. czołgi, pojazdy gąsienicowe, transportery opancerzone, armatę dywizyjną, wyrzutnię rakiet i wiele innych. Nie zabraknie również licznych wystaw, jak choćby tych dotyczących broni iamunicji, atakże związanych z powstaniami śląskimi. Organizatorzy przewidzieli również niezwykle ciekawe występy artystyczne. Na scenie pojawią się m.in. Harcerski Zespół Artystyczny „Słoneczni”, Silesianie, szkoła tańca Good Mood, Cover Lover, FormaX. Gwiazdą wieczoru będzie Sebastian Riedel & Cree.
J
Wszyscy chętni będą mogli skorzystać także z licznych atrakcji towarzyszących, w tym strzelnicy laserowej czy strefy wirtualnej rzeczywistości. Dla najmłodszych przewidziano ciekawe zabawy, REKLAMA
m.in. kolejkę na torach, trampoliny, karuzelę łańcuchową oraz samochodziki elektryczne. Święto Niepodległości na Stadionie Śląskim to również wyjątkowa okazja do wsparcia Maksa, trzynastolatka cierpiącego na chorobę Niemanna i Picka typu C. Choroba ta wymaga podawania kosztownego leku, którego miesięczny zapas kosztuje ok. 25 tysięcy złotych. Zorganizowana zbiórka połączona będzie także ze specjalną wystawą „Arsenał Maksa”, na którą składa się sprzęt wojskowy zebrany przez chłopca – pasjonata militariów. Impreza odbędzie się na promenadzie stadionu przy placu Europejskim. Wejście będzie możliwe bramami nr 3, 4 i 5, od godziny 11. Zakończenie wydarzenia przewidziano na godz. 17. Wstęp jest wolny.
Mat. Stadion Śląski
Poprzednie edycje imprezy gromadziły nawet 30 tysięcy uczestników
Stadion śląski /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
REKLAMA
nr 10/2019
gazetaParkowa
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
9
10
Projekty europejskie
gazetaParkowa nr 10/2019
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
ZIELONE WYSPY I KORYTARZE /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
KAŻDY NIEZAGOSPODAROWANY SKRAWEK MIEJSKIEJ ZIELENI, POPRZEMYSŁOWE NIEUŻYTKI, POGRANICZE ZWARTEJ ZABUDOWY I OKALAJĄCEGO MIASTO KRAJOBRAZU, TO DLA NICH TERENY NAJBARDZIEJ INSPIRUJĄCE, ZACHĘCAJĄCE INNOWACYJNYM POTENCJAŁEM. PARK ŚLĄSKI BYŁ GOSPODARZEM WIZYTY EKSPERTÓW Z CAŁEJ EUROPY W RAMACH EUROPEJSKIEGO PROJEKTU UL2L. Wojciech Zamorski o warsztatach zorganizowanych w Niemczech, Szwecji oraz włoskiej Umbrii, partnerzy międzynarodowego, unijnego projektu Urban Links2 Landscape (UL2L) odwiedzili metropolię śląską. Gospodarzem
P
trzydniowej wizyty studyjnej był Park Śląski, który wraz z partnerami z Łotwy i hrabstwa Surrey, uzupełnia skład sześciu instytucji publicznych uczestniczących w projekcie. Od30 września do2 października, partnerzy zaprezentowali iprzedyskutowali stopień zaawansowania tworzenia planów działań wposzczególnych
regionach. Jednym z głównych założeń projektu jest wyłonienie szerokiej grupy regionalnych interesariuszy, którzy wprzygotowanych przez partnerów UL2L rekomendacjach, opisach dobrych praktyk, studiach przypadków oraz nowatorskich metodach zagospodarowania publicznych terenów zielonych, odnajdą inspirujące wskazówki dla twoZdjęcia: Rafał Zduńczyk
Goście warsztatów mieli okazję dobrze poznać potencjał Parku Śląskiego, o którym rozmawiano w budynku dyrekcji
Szczególne zainteresowanie uczestników śląskiego warsztatu UL2L wzbudził Park Gródek w Jaworznie
Goście odwiedzili również teren Muzeum Śląskiego
rzenia regionalnych i lokalnych strategii rozwoju. Projekt od początku wspiera Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, który tworzy i cyklicznie modyfikuje Regionalny Plan Operacyjny. Ponadto, wśród zainteresowanych projektem, znajdują się samorządy lokalne, śląskie uczelnie oraz placówki naukowo-badawcze. Dostęp do uczestnictwa w tworzeniu planu działania UL2L jest nadal otwarty dla instytucji pozarządowych iorganizacji społecznych chętnych do wzbogacenia projektu przykładami wdrożeń dobrych praktyk oraz innowacyjnymi pomysłami. Uczestnicy śląskiego warsztatu UL2L zapoznali się z kilkoma interesującymi przykładami zagospodarowania terenów poprzemysłowych w naszym regionie. Mieli oczywiście szansę poznać Park Śląski nie tylko podczas prezentacji w budynku dyrekcji, ale też spaceru i przejażdżki kolejką linową „Elka”. Park i zalew Gródek w Jaworznie to jeden z najciekawszych przykładów rekultywacji poprzemysłowych nieużytków w naszym regionie. Głębokie wyrobiska po dawnej cementowni i zakładach dolomitowych oraz pobliskie wysypisko śmieci w ciągu minionych lat zmieniły się w malowniczy teren rekreacyjny. Wokół zalewisk zlokalizowano ścieżki turystyczne, altany i kładki, a zadrzewienie całego terenu powierzono ekspertom ze Śląskiego Ogrodu Botanicznego w Mikołowie, dokąd partnerzy warsztatu udali się wprost z Jaworzna. Mikołowski ogród powstał na terenie byłej jednostki wojskowej, a obecnie imponuje różnorodnością flory oraz wyjątkowo atrakcyjną i proekologiczną ofertą edukacyjną, adresowaną głównie do młodzieży szkolnej. Duże wrażenie na zagranicznych gościach warsztatu zrobiła też wizyta w Rudzie Śląskiej. Uciążliwa hałda w bezpośrednim sąsiedztwie osiedla mieszkaniowego została tam przekształcona w zielony teren rekreacyjny z pomysłową infrastrukturą dedykowaną zarówno dzieciom, jak i dorosłym mieszkańcom miasta. Obiecujący potencjał turystyczny prezentuje teren byłej koksowni w rudzkim Orzegowie, gdzie samorząd miasta realizuje ambitny projekt rekultywacji zdegradowanego obszaru wraz z renowacją kilku zabytkowych budynków i pieców. W ostatnim dniu warsztatu partnerzy UL2L z Włoch, Anglii, Szwecji, Niemiec i Łotwy zwiedzili zabytkową kopalnię Luiza w Zabrzu – jeden z najciekawszych przykładów innowacyjnego wyeksponowania historycznego dziedzictwa przemysłowego naszego regionu. Gospodarzem kolejnego warsztatu w ramach projektu UL2L będzie łotewskie miasto Kuldyga, które realizuje innowacyjny projekt rewitalizacji oraz nadania nowej tożsamości terenom wzdłuż rzeki Windawy. ■
Fundacja Park Śląski /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
nr 10/2019
gazetaParkowa
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
11
NOWE CENTRUM – NOWE WYZWANIA /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Z DR JOLANTĄ BERNAIS, NOWĄ PREZES FUNDACJI PARK ŚLĄSKI, ROZMAWIAMY O PLANACH NA PRZYSZŁOŚĆ, PROJEKCIE BUDOWY CENTRUM EDUKACJI EKOLOGICZNEJ ORAZ OGÓLNYM ODBIORZE PARKOWEJ PRZESTRZENI. Rafał Zduńczyk
Rozmawiał: Łukasz Respondek
Mam nadzieję, że w wyniku realizacji projektu modernizacji parku, powstanie nowoczesne Centrum Edukacji Ekologicznej – mówi Jolanta Bernais REKLAMA
– Jak odbiera pani przestrzeń Parku Śląskiego? Czy w pani przekonaniu to dobre miejsce na działalność społeczną i edukacyjną? –Park wszarym krajobrazie Śląska był, inadal jest, cudowną zieloną wyspą. Każde wejście najego teren, łączy się zprzekraczaniem granicy pomiędzy strefą „przemysłowo-biznesową” astrefą „wypoczynkową”. Siedziba Fundacji znajduje się wsamym sercu kompleksu. Jestem oczarowana izachwycona tutejszą przyrodą. Czy jest to dobre miejsce nadziałalność społeczną iedukacyjną? Idealne! Kolorowe otej porze roku drzewa, wiewiórki zgracją pokonujące trawniki przykryte szeleszczącymi liśćmi, sójki wnieustannej pogoni zazapasami nazimę… Takie obrazki iznacznie więcej można zobaczyć tylko tutaj. Dowodów natrafioną lokalizację przestrzeni społeczno-edukacyjnej dostarczają nasi wolontariusze-seniorzy, obecni wparku codziennie. Bez względu napogodę, uśmiechem ioptymizmem przekonują, że czują się tu doskonale. Dzieci imłodzież chętnie przyjeżdża dosiedziby Fundacji nazajęcia optakach, pająkach, drzewach, zbiornikach wodnych itym wszystkim, co ważne wich przyrodniczej edukacji. To chyba wystarczające
dowody napotwierdzenie wysokich walorów miejsca dla realizacji celów społeczno-edukacyjnych. – Fundacja Park Śląski istnieje od 2012 roku. Jak pani ocenia jej dotychczasowe funkcjonowanie i profil działania? Czy edukacja ekologiczna i wolontariat seniorów to słuszne kierunki? –Fundacja skupia swoje zainteresowania nagrupach, które oczekują wsparcia isą otwarte nawsparcie. Wolontariusze seniorzy odnajdują dla siebie nowe formy aktywności oraz przestrzeń sprzyjającą integracji. Uczęszczają nazajęcia fitness, uczą się języków obcych, grają wbrydża. Ich kreatywność jest niedościgniona. Są gotowi dowspierania wszelkich inicjatyw społecznych wparku. Zkolei młodzi ludzie potrzebują oryginalnych form zajęć dydaktycznych. Realizowane wFundacji projekty pozwalają doświadczyć bezpośredniego kontaktu zprzyrodą poza murami szkoły. Dzięki aktywności wysokiej klasy edukatorów (biologów, ornitologów, dendrologów, hydrologów) mają szanse napogłębienie wiedzy. Zatem, dotychczasowe działania Fundacji były adekwatne dooczekiwań ipotrzeb wybranych grup społecznych. – Jakie zmiany czekają Fundację? Co nowego w jej funkcjonowaniu zamierza pani wprowadzić?
– Zamierzam kontynuować dotychczasowe, sprawdzone działania. Rewolucyjnych zmian nie przewiduję. Zapewne będziemy wnioskować o nowe projekty, wpisujące się w profil Fundacji oraz wsłuchiwać w potrzeby społeczeństwa. – Park Śląski rozpoczął proces modernizacji. Jak odbije się on na funkcjonowaniu Fundacji? Czy w parku powstanie centrum edukacji ekologicznej z prawdziwego zdarzenia? –Mam nadzieję, że wwyniku modernizacji parku, powstanie nowoczesne Centrum Edukacji Ekologicznej. Taka inwestycja jest oczekiwana przez wszystkie podmioty uczestniczące wdziałaniach Fundacji. Nowe centrum pozwoli napodejmowanie kolejnych wyzwań, które aktualnie, między innymi wzwiązku zbardzo skromną bazą lokalową, nie mogą być rozwijane. – Z jakimi nadziejami objęła pani funkcję prezesa tej organizacji? – Poza nową siedzibą Centrum Edukacji Ekologicznej na miarę XXI wieku, chciałabym realizować swoje zadania w dobrej atmosferze. Mam nadzieję, że spotkam wiele osób, którym bliskie będą cele Fundacji i zechcą one włączyć się w ich realizację. ■
12
Śląskie dla seniora
gazetaParkowa nr 10/2019 ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
SENIOR ZA PAN BRAT Z CYFRYZACJĄ /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
MAŁGOSIA NA TABLECIE WYSZUKUJE INFORMACJE, HALINIE KONTAKT Z TYM URZĄDZENIEM POMÓGŁ W DECYZJI O ZAKUPIE TELEFONU DOTYKOWEGO. PIOTR ROBI ZAKUPY I OBSŁUGUJE PANELE DOTYKOWE W SIECIOWYCH RESTAURACJACH. JADWIGA REGULUJE OPŁATY I KORZYSTA Z TŁUMACZA. CZY O TAKICH OSOBACH 60+ MOŻNA POWIEDZIEĆ, ŻE SĄ WYKLUCZONE CYFROWO? DZIĘKI ZAJĘCIOM PROWADZONYM PRZEZ FUNDACJĘ PARK ŚLĄSKI, NA PEWNO NIE. Łukasz Respondek ykluczenie cyfrowe wśród seniorów to mit. Zajęcia tabletowe, które od dwóch lat przygotowuje Fundacja Park Śląski, są tego najlepszym przykładem. – Jeśli pojawiają się trudności, wynikają z tego, że osób 60+ po prostu nikt nie nauczył obsługi urządzeń mobilnych. Grupy, które prowadzę, pierwszy raz dostają do ręki tablet i po dwudziestu minutach są w stanie kręcić filmy. Wiedzą, co z takim materiałem mogą potem zrobić – przyznaje Ewa Kulisz, prowadząca zajęcia. – To sprawdza się w przypadku każdego zespołu. Dlatego, moim zdaniem, wykluczenie cyfrowe to mit. Wystarczą cierpliwe i regularne ćwiczenia. Seniorzy niejednokrotnie do perfekcji opanowują zagadnienia cyfryzacji – dodaje. Fundacja w 2017 roku wygrała grant na rozwój wolontariatu seniorów. Zajęcia tabletowe były jednym z elementów projektu, który uzyskał finansowanie. Osoby, które go napisały, uznały bowiem, że to jedna z ważniejszych potrzeb tej grupy wiekowej. Zakupiono sprzęt i przeszkolono sto osób. Zajęcia cieszyły się ogromnym powodze-
W
niem. A że zakupione do tych działań tablety zostały w Fundacji na stałe, podjęto decyzję o ich kontynowaniu. ZAWSZE COŚ NOWEGO
Małgosia60+: Oddawna chciałam się ztym urządzeniem zapoznać. Dlatego poprosiłam syna ozakup. W tej chwili nie wyobrażam sobie codziennej egzystencji bez tabletu. Bardzo lubię czytać książki. Jest w nich opisanych wiele ciekawych miejsc i osób. Chcąc dowiedzieć się czegoś więcej na ich temat, sięgam po tablet. Wbijam odpowiednie hasło i wyszukuję informacje na dany temat. Aby móc korzystać z tego urządzenia, trzeba poznać podstawy: konkretne ikony, polecenia, funkcje. Gdyby nie zajęcia organizowane przez Fundację, pewnie sprawiałoby mi to znaczne trudności. Na warsztatach poznaję nowinki, o których wcześniej nie słyszałam, nie miałam okazji się zetknąć. CORAZ WIĘCEJ TAKICH URZĄDZEŃ
Halina60+: Kiedy zaczęłam uczęszczać na zajęcia, kompletnie nie wiedziałam, jak działa tablet. Wjaki sposób się go uruchamia, jak kręci się nim filmy. Teraz, dzięki pani Ewie, doskonale sobie z tym radzę. Jestem bardzo zadowolona z takiej możliwości do-
kształcania. W domu wprawdzie nie mam tabletu, ale często korzystam zkomputera. Potrafię go obsługiwać również dzięki zajęciom w Fundacji. W przestrzeni publicznej jest coraz więcej urządzeń dotykowych. Osobiście mam taki telefon. Bez tych warsztatów, napewno miałabym kłopot zjego obsługą. NA BIEŻĄCO Z TECHNOLOGIĄ
Piotr 60+: Jakieś pięć lat temu uczestniczyłem w przyjęciu u znajomych. Byli tam ludzie młodsi ode mnie, którzy korzystali z tego sprzętu. Zaciekawiło mnie to. Postanowiłem spróbować. Kupiłem tablet. Początki nie były łatwe. Poszliśmy na kurs do Chorzowa. To pomogło. Ale technologia idzie bardzo szybko do przodu. Jak się nie ćwiczy, można bardzo szybko wypaść z obiegu. Obecnie każdy dzień zaczynam od tabletu. Od czytania wiadomości i sprawdzania pogody. Potem są bieżące sprawy: robienie zakupów, sprawdzanie ulotek leków, które mam przepisane. Kiedy idę do sieciowej restauracji, nie mam problemów z obsługą panelu dotykowego. Nie mogę o sobie powiedzieć, że ta wiedza przychodzi mi jakoś opornie. W latach 80., kiedy pracowałem w górnictwie, korzystaliśmy z różnych urządzeń, które były jeszcze przed komputerami. Po-
tem była dłuższa przerwa. Cieszę się, że dzięki tym zajęciom, znowu mogę być na bieżąco z technologią i korzystać z postępu cywilizacyjnego. TO BARDZO UŁATWIA ŻYCIE
Jadwiga60+: Nie miałam zielonego pojęcia czym jest internet. Obce były mi też wszystkie urządzenia związane z komputeryzacją. Z zajęć organizowanych przez Fundację korzystam już szósty rok. I muszę przyznać, że akurat te przydały mi się najbardziej. Tablet służy mi teraz nie tylko do wyszukiwania informacji i przepisów kulinarnych, ale również do regulowania opłat. Kiedy wyjeżdżam poza granice naszego kraju, chętnie korzystam też z tłumacza. To bardzo ułatwia zwiedzanie, organizację podróży. Co do warsztatów, ważne, że prowadząca oczekuje od nas samodzielności. W naszym wieku szybciej się niektóre rzeczy zapomina, dlatego tak istotna jest systematyczność. Zajęcia tabletowe mają formę otwartą, kierowane są do wszystkich seniorów. Zapraszamy w każdy czwartek o godzinie 11.30. Dzwoniąc pod numer telefonu 666 031 514, można również zapisać się na indywidualne konsultacje, które odbywają się w środy. ■ Rafał Zduńczyk
Seniorzy, uczestnicy Fundacji Park Śląski, nabywają na zajęciach wiedzy, która pomaga im lepiej funkcjonować we współczesnym, cyfrowym świecie
nr 10/2019 /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
gazetaParkowa
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
I
śląskieeko Zdjęcia: Rafał Zduńczyk
NIEDZIELA W KROKUSACH, PAMIĘĆ W SZUMIE DĘBU /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
SADZENIE DZIESIĘCIU TYSIĘCY KROKUSÓW WCALE NIE TRWA DŁUGO. PRZEKONALI SIĘ O TYM CI, KTÓRZY PRZYSZLI NA PLAC POD BRAMĘ ŚLĄSKIEGO ZOO. PARK ŚLĄSKI PO RAZ PIERWSZY ZAPROSIŁ NA „KROKUSOWĄ NIEDZIELĘ”. TEGO SAMEGO DNIA ZASADZONO W PARKU DĄB, KTÓRY UPAMIĘTNIA ZMARŁEGO W UBIEGŁYM ROKU SPOŁECZNIKA GERARDA MĄDREGO.
Krokusy sadzone były na alei Jerzego Ziętka Elżbieta Mądry ze Stowarzyszenia „Nasz Park” oraz prezes Parku Śląskiego Tomasz Papaj podczas sadzenia Dębu Gerard
Łukasz Respondek ura dziś dopisała, dlatego zdecydowaliśmy się na jesienny spacer po parku. A sadzenie krokusów go urozmaiciło – mówi Edyta Malicka, która na „Krokusową niedzielę” przyszła z mężem i dwiema córkami. – Bywamy tu bardzo często. Wiosną na pewno sprawdzimy, jak prezentują się posadzone przez nas kwiaty – zapewnia. Park Śląski na tego typu jesienne wydarzenie zaprosił po raz pierwszy. Łącznie posadzono dziesięć tysięcy krokusów: białe, żółte i fioletowe. Wszystkie zasadzono przy alei generała Jerzego Ziętka, w okolicy bramy śląskiego zoo. Impreza, poza aspektem społecznym, ma również wymiar edukacyjny. – Nasi ogrodnicy udzielają informacji na temat prawidłowego sadzenia tych kwiatów. Pokazują, jak właściwie wkopać taką roślinę, odpowiadają też na zadawane przez uczestników akcji pytania – wyjaśnia Joanna Karweta z Parku Śląskiego. – Najczęściej dotyczyły one głębokości, na jaką trzeba wkopać cebulkę oraz kolorów, w jakich krokusy zakwitną. Wiele osób wybiera konkretne miejsce, aby doglądać posadzonych przez siebie roślin. W wydarzeniu wzięły udział osoby w różnym wieku. Starsi mogli przypomnieć sobie czasy, kiedy w ramach czynów społecznych sadzono w parku drzewa, a młodsi nauczyć się czegoś ciekawego o ro-
A
Akcja zgromadziła uczestników z każdego pokolenia ślinach i m.in. przyozdobić twarz malunkiem wykreowanym przez animatorów. Zaraz po krokusowej akcji, uroczyście posadzono dąb, który upamiętania zmarłego w zeszłym roku Gerarda Mądrego, społecznika, twórcę Stowarzyszenia „Nasz Park”, przyjaciela i wielkiego miłośnika Parku Śląskiego. Dąb Gerard stanął przyalei Głównej, tuż zamostkiem. – Mąż przez kilkanaście lat był liderem naszego stowarzyszenia. Dla nas to bardzo ważna inicjatywa. Cieszymy się, że park wyszedł ztą propozycją – podkreśla Elżbieta Mądry, żona pana Gerarda i obecna przewodnicząca Stowarzyszenia „Nasz Park”. – Chciałam za nią podziękować zarządowi ipracownikom parku. Małżonek walczył m.in. oparkowe drzewa. Dlatego taka forma upamiętnienia go wtym miejscu, jest niezwykle adekwatna dojego działalności. Zwłaszcza, że bę-
dzie to dąb, drzewo szlachetne i długowieczne, ale też twarde. A taki właśnie był Gerard. W podobnym tonie wypowiadają się przedstawiciele parku. – Gerard Mądry był ważną i zasłużoną osobą dla tego miejsca. Dzięki temu drzewu, za każdym razem, kiedy przejdziemy tą aleją, będziemy mogli sobie o nim oraz o jego wszystkich dobrych inicjatywach przypomnieć. Jestem przekonany, że dąb wyrośnie pięknie i okazale – zaznaczył podczas sadzenia Tomasz Papaj, prezes Parku Śląskiego. ■
„Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Katowicach”
II
śląskie eko
gazetaParkowa nr 10/2019
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU, CZYLI EKO-WOLONTARIAT /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
DZIĘKI WSPÓŁPRACY FUNDACJI PARK ŚLĄSKI Z FIRMĄ PWC SERVICE DELIVERY CENTER, W PARKU POJAWIŁO SIĘ KILKADZIESIĄT SCHRONIEŃ DLA ZWIERZĄT GO ZAMIESZKUJĄCYCH. ZAŁOGA CENTER W KATOWICACH, W RAMACH DZIAŁAŃ Z OBSZARU WOLONTARIATU PRACOWNICZEGO, ZAJĘŁA SIĘ TEŻ PIELĘGNACJĄ OGRODU BYLINOWEGO I SADZENIEM NOWYCH ROŚLIN. Łukasz Respondek bszar społecznej odpowiedzialności biznesu w PwC Service Delivery Center, w ramach jednego ze swoich działań, skupia się na dbaniu o zasoby naturalne. – Chcąc wspierać działania lokalne w ramach wolontariatu pracowniczego, postanowiliśmy skoncentrować nasze siły na pomocy Fundacji Park Śląski – tłumaczy Katarzyna Smuda, koordynator ds. społecznej odpowiedzialności biznesu w PwC Service Delivery Center.
O
Pracow ni cy Center przygo towa li oko ło czterdziestu dom ków i bu dek. Te pierwsze roz stawio no w leśnej części par ku, czy li w miejscach, gdzie wydmuchiwane są liście, a przez to jeże nie są w stanie przygotować sobie miejsca na zimową hibernację. Budki rozwieszono na drzewach, wzdłuż alejek spacerowych. Cała akcja poprzedzona była zajęciami przyrodniczymi, które prowadzili pracownicy parku. – W takim miejscu jeż, wiewiórka, ptak lub nawet nietoperz, jest w stanie schować się Rafał Zduńczyk
przed drapieżnikami – wyjaśnia Anna Poraj z Parku Śląskiego. – Zimą spaceruje tutaj sporo lisów, dzików i psów. Zobaczymy, jak sprawdzi się takie rozwiązanie, bo do tej pory go nie stosowaliśmy – dodaje. – Działania rozpoczęliśmy od pielęgnacji ogrodu bylinowego, w tej chwili rozlokowaliśmy domki i budki dla zwierząt, ale to z pewnością nie koniec naszej współpracy. Organizując takie akcje, zakładamy że uda nam się zwiększyć świadomość na temat ochrony zwierząt i przyrody wśród naszych pracowników, skupiając ich uwa-
gę na najbliższym otoczeniu – mówi Katarzyna Smuda. Fundacja Park Śląski jest żywo zainteresowana pozyskiwaniem właśnie takich partnerów, jak PwC Service Delivery Center. – To budowanie współodpowiedzialności za przyrodę i faunę parku – tłumaczy Anna Poraj. – Mamy nadzieję, że uda nam się kontynuować i rozwijać współpracę z PwC Service Delivery Center. Liczymy też, że inne podmioty i firmy, zechcą właśnie w ten sposób działać w parku – mówi. ■ Park Śląski
Porządkowanie ogrodu bylinowego to jedno z działań podjętych w ramach społecznej akcji PwC
Pracownicy PwC wykonali także nowe budki dla ptaków i domki dla jeży
Park Śląski
Rafał Zduńczyk
Dzięki społecznej pracy, jeden z dwóch parkowych ogrodów tematycznych, nabrał pełni jesiennych barw
Budki rozwieszono wzdłuż parkowych alejek spacerowych
„Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Katowicach”
reklama ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
nr 10/2019
gazetaParkowa
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
13
14
gazetaParkowa nr 10/2019 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
reklama ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////