Józef F or ystek
Autor
BOJÓWKI
przygotował obszerne, bardzo interesujące, pełne unikalnych informacji personalnych opracowanie dotyczące żołnierzy formacji specjalnych Armii Krajowej z placówek Świlcza oraz Głogów Małopolski. (…) Podjęty temat ma nie tylko cechy oryginalności, ale wręcz pionierski charakter. Praca wyróżnia się przejrzystą konstrukcją, stylem, ale także wyjątkowo obszerną bazą źródłową, umiejętnie – dodajmy – wykorzystaną. Autor dobrze poradził sobie z krytycznym podejściem do źródeł. Dzięki temu oceniana praca urasta do rangi dzieła obiektywnego i wyważonego, co nie jest łatwe ani powszechne w publikacjach historycznych. (…) Autor konsekwentnie i umiejętnie starał się zachowywać historyczny „dystans”, a przy okazji prostować uproszczenia, które narosły wokół badanej tematyki, obalać narosłe przez lata „legendy” i wypaczenia. Temat jest siłą rzeczy kontrowersyjny. Dotyczy burzliwych, często bardzo dramatycznych w skutkach wydarzeń, które rozgrywały się na ograniczonym, na dobrą sprawę niewielkim wiejskim obszarze i w stosunkowo nieodległej przeszłości. Kilka lat temu ostrą polemikę wywołała publikacja wspomnień Stefana Dąmbskiego. „Egzekutor” zrodził autentyczny, ale też trudny spór wokół wielowarstwowej prawdy odnoszącej się do Armii Krajowej, jej ludzi, etosu, udziału w historii wielkiej i małej (regionalnej). Przy okazji dyskurs o roli podziemnego sądownictwa. Ale też o kruchości – a więc niezupełnej wiarygodności – pamięci. O potrzebie wrażliwości sumienia w każdej sytuacji. W pewnym stopniu podobną rolę zapewne odegra opracowanie Józefa Forystka. Wydaje się oczywistym, że znajdzie szerokie grono odbiorców i to nie tylko pośród profesjonalnych historyków i badaczy przeszłości, ale również w kręgach tak zwanych zwykłych czytelników. I na pewno nie przejdzie bez echa.
Józef F or ystek
BOJÓWKI
z recenzji prof. dra hab. Grzegorza Ostasza (Politechnika Rzeszowska)
Książka
Dr Józef F orystek
ukazał pozbawioną mitów i patosu historię żołnierzy dywersji AK na terenie jednej z „małych ojczyzn” Rzeszowszczyzny po wkroczeniu Armii Czerwonej. Ocalił od zapomnienia nieznanych bohaterów formacji zbrojnych walczących o niepodległość. Takiej książki brakowało. Gorąco polecam tym, którzy cenią sobie obiektywizm i prawdę. Adam Komorowski, syn komendanta głównego AK gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego
ISBN 978-83-64506-62-8
9 788364 506628
na terenie podrzeszowskich placówek AK
z recenzji dra hab. Marka Nalepy, prof. UR (Uniwersytet Rzeszowski)
„Świerk” i „Grab” w gminie Świlcza 1943–1947
ukazuje aktywność różnych grup i oddziałów, działających w ramach podziemnego ruchu zbrojnego i poza jego strukturami, w okresie II wojny światowej i w pierwszych latach okupacji sowieckiej na terenie wybranych gmin i sołectw Podkarpacia. Wynikiem przeprowadzonych przez nie akcji były m.in. ostre podziały wśród mieszkańców miejscowości, których dotyczyły. Autor posłużył się bogatym materiałem archiwalnym, umiejętnie i skrupulatnie opisał wykorzystane przez siebie źródła, unikając werdyktów i ocen moralnych, choć jego wywód otrzymał wyraźnie prawnicze ukierunkowanie. J. Forystek objął oglądem badawczym tragiczne wybory życiowe młodych przeważnie ludzi, przykłady bohaterstwa i poświęcenia, ale też bezmyślność czy nawet bandytyzm oraz nieodłączne skutki nieodpowiednich zachowań – poniżenie, sieroctwo i strach. Opracowanie jest ważnym świadectwem historii, tak w wymiarze rodzinnym, lokalnym jak i narodowym. W czasach procesów globalizacyjnych, zacierania się tożsamości zbiorowej i zrywania więzi etnicznych jest swoistym powrotem do korzeni, próbą znalezienia własnego miejsca w skomplikowanych procesach historycznych i ich długotrwałych skutkach.
1 9 4 3 – 1 9 4 7