wie je be
nt
Haal die schaar en pennen maar boven, want het is tijd om je leiding te bedanken. Knip de kaartjes uit op de stippellijn en werk ze af met een gepersonaliseerde boodschap op de achterkant. Wie stuur jij 2020 in met een welgemeende dankjewel?
Bedankt, jij maakt echt een verschil
EEN STRAF MAGAZINE VOOR IEDEREEN DIE JONG IS OF WIL BLIJVEN
EEN STRAF MAGAZINE VOOR IEDEREEN DIE JONG IS OF WIL BLIJVEN
t k n a d e B , g n i leid
om te zijn
Jitske Van de Veire pleit voor meer liefde voor ons lijf
All I want for Christmas KLJ’ers over hun dromen
Walter De Donder
“De jeugd is de toekomst”
K in KLJ
Cultuurshock in Israël en Palestina
Risicovol spelen
“Blauwe plekken mogen wél”
Zo ne goeie hebben wij nog niet gehad!
Polonaise!
Jens is KLJ’er én charmezanger 2 _ ‘19
nr.2 12/2019
HÉLABA
Wie bezorg jij een fijne start van 2020?
Wie bezorg jij een fijne start van 2020? Haal die schaar en pennen maar boven, want het is tijd om je leiding te bedanken. Knip de kaartjes uit op de stippellijn en werk ze af met een gepersonaliseerde boodschap. Wie stuur jij 2020 in met een welgemeende dankjewel?
Jij zorgt elke week voor de kers op de KLJ-taart. Dank je wel voor je enthousiasme!
Zonder jou zag KLJ Dank je wel om de leukste
Bedankt om elke keer weer
grappigste
het beste van jezelf te geven.
tofste creatiefste actiefste Colofon
Redactie Diestsevest 32 bus 3b - 3000 Leuven - helaba@klj.be​- 016 47 99 99 Hoofdredactie Jonas Smeulders Verantwoordelijke uitgever Isabelle Myncke CoÜrdinatie en eindredactie Jonas Smeulders, Maud Vanmeerhaeghe (Xpair Communication) Redactieraad Jessie Broos, Isaak Dieleman, Peter Frison (Xpair Communication), Kevin Goos, Jolande Guelinckx, Eveline Kenis, Alec Lamberts, Lise De Maerteleire, Sander Malfliet, Nelle Van der Meiren, Anke Van Oeckel, Nnenna Onuhurironye, Joachim Rombouts, Jonas Smeulders, Maud Vanmeerhaeghe (Xpair Communication) Redactionele bijdragen Marijse Van Bastelaere, Lot De Kimpe, Laura Lenaerts, Gino Van Moer, Eline Van Reeth, Davy Roose, Elke Timmerman, Matty Veulemans Fotografie Jessie Broos, Jolande Guelinckx, Lot De Kimpe, Lise De Maerteleire, Anke Van Oeckel, Steffi Ruts, Jonas Smeulders, Matty Veulemans Ontwerp en lay-out Peter Frison (Xpair Communication) Drukkerij Hendrix Xperience Reclameregie Trevi plus - www.treviplus.be - thomas.lannoo@treviplus.be - 09 360 48 54
er helemaal anders uit.
sympathiekste meest enthousiaste ................................................................ leid(st)er te zijn en telkens weer voor ons klaar te staan!
1
Hélaba, mag ik even je aandacht?
De winter en de eindejaarsfeesten zijn weer in het land en daar worden wij blij van. Het lijkt misschien tegenstrijdig, maar in deze periode van het jaar kan je helemaal back to basics gaan.
Helemaal in de kerstsfeer
Weetjes uit dit nummer
Leg je gsm aan de kant, schuif je benen onder de feesttafel en geniet met volle teugen van de kerstfeestjes met je familie en die op de KLJ. De cadeautjes onder de kerstboom zijn mooi meegenomen, maar uiteindelijk draaien deze gezellige winteravonden om vriendschap. Trek je warme wanten en muts aan, ga samen naar buiten en maak de grootste sneeuwman van je dorp. Want samen je handen en knieën vuilmaken is het leukste wat je kan doen.
Deze Hélaba heeft weer heel wat interessants in petto. De redactieraad haalde er de vijf weetjes uit die haar mond deed openvallen.
Ligt er geen sneeuw? Dan kan je je tijd nog steeds zinvol én leuk vullen. Met deze Hélaba bijvoorbeeld. Onze eerste editie werd drie maanden geleden enthousiast onthaald, dus haalden we ook voor deze editie alles uit de kast. Dat leidde tot boeiende interviews met bekende en minder bekende personen, een diepgaand dossier en rubrieken die je helemaal in de kerstsfeer brengen. Want “all we want for Christmas is… KLJeeeeeee”. Fijne kerst en een gelukkig nieuwjaar. Geniet van de feestdagen! De Redactieraad
Walter De Donder speelde 30 jaar lang de burgemeester in Samson en Gert, maar eigenlijk was het de bedoeling dat hij in slechts één aflevering zou meedoen. (p. 14) KLJ’er Jens Deltour is de next big thing in de schlagerwereld. Hij trad al op voor een publiek van 20.000 mensen en bracht onlangs twee eigen nummers uit. (p. 8) Een van de favoriete liedjes van KLJ Haasdonk is niet te vinden op Spotify of YouTube. Hoe dat kan? Een oud-leider bracht het lied enkele jaren geleden mee uit Afrika. (p. 25) KLJ Lier-Zuid zet een uur voor de activiteit begint een kruiwagen op het speelplein. Zo zorgen ze ervoor dat de KSA of de FOS Open Scouting het terrein niet inpikken. (p. 42) Jitske Van de Veire durfde tot twee jaar geleden geen rokjes of kleedjes te dragen, en ook blote armen probeerde ze te vermijden. Vandaag is ze het toonbeeld van body positivity op Instagram. (p. 48)
2
28
60 48
8
19 14
54
34
3
4
IN HET KORT
8
POLONAISE! Straffe KLJ’er Jens over zijn schlagercarrière
12
EEN DAG IN HET LEVEN VAN... Pedagogisch medewerker Elke
14
Walter De Donder “De jeugd staat altijd centraal”
19
RISICOVOL SPELEN “Vuile kleren zijn niet erg”
24
WIST JE DAT... ... over Nieuwjaar?
25
DE PLAYLIST Uit de bol op een nummer recht uit Afrika
26
UIT DE OUDE DOOS Sus was gewestvoorzitter en KLJ’er in hart en nieren
28
48
32
53
ALL I WANT FOR CHRISTMAS KLJ’ers over hun dromen
HET SJAALTJE Jasmiens sjaaltje barst van de herinneringen
34
DE K IN KLJ Cultuurshock in Israël en Palestina
38
KNUTSELHOEK Van krant tot kerstbal
40
OVERWINTER MET KLJ
42
JONGEREN VAN HET PLATTELAND over natuur en ruimtegebruik
44
BLIND DATE Nieuwe leidster en bijna-af leider ontmoeten elkaar
46
DOE DE TEST Klaar voor 2020?
JITSKE VAN DE VEIRE “Sinaasappelhuid, striemen of acne: alles is oké”
DE POLL Wat is jouw goede voornemen?
54
#BOERENTROTS Ben is een trotse boerenzoon
56
NOOIT MEER VERLIEZEN BIJ GEZELSCHAPSSPELLETJES? Dat doe je zo!
60
ECHTE KERSTKOST De lekkerste cupcakes
62
SAY ‘KLJEEEEEEEEEJ’
64
HOE KLJ IS JENS? Jens over de leukste letters van het alfabet
65
BEDANK JE LEIDER
4
ET H IN
T R KO
kom vrijdag naar de warmste week De week voor Kerstmis is standaard de Warmste Week van Studio Brussel. Duizenden mensen zamelen dan geld in voor het goede doel. Dit jaar trekken we naar Kortrijk, waar de radiozender neerstrijkt. We brengen graag zoveel mogelijk KLJ’ers op de been en verzamelen met z’n allen in Kortrijk, vlak voor de radiostudio. Zo steken we samen de goede doelen een hart onder de riem. Vorig jaar mochten we maar liefst 391 KLJ’ers uit 43 verschillende afdelingen verwelkomen op De Warmste Week. Doen we dit jaar nog beter? Hoe oud je ook bent, trek op vrijdag 20 december je KLJ-trui en -sjaaltje aan en kom ons vergezellen tijdens ons KLJ-checkpoint. Wanneer? Vrijdag 20 december tussen 15 en 23 uur
Win tickets voor walibi en bellewaerde Wauw, KLJ geeft 50 tickets voor Walibi én 50 tickets voor Bellewaerde weg! Wil jij met jouw afdeling gratis naar een van deze pretparken? Doe dan voor 31 januari 2020 mee met onze wedstrijd. Hoe kan ik winnen? Beeld met minstens vier andere KLJ’ers een attractie uit van het pretpark waar je naartoe wil. Hoe origineler, hoe beter. Vergeet zeker je KLJ-sjaaltje niet te dragen. Stuur je foto, de naam van de attractie en van het pretpark naar helaba@ klj.be. Onze jury kiest begin februari de twee winnende afdelingen.
Deel je avontuur Zo’n mooi cadeau, daar willen we allemaal van meegenieten. Daarom nemen de twee winnende afdelingen onze Instagrampagina
(@klj_vzw) over tijdens hun uitstap naar Walibi of Bellewaerde. In het juninummer van Hélaba kan je alles lezen over de favoriete attracties van de winnende afdelingen. Nog even dit: de tickets gebruik je enkel in KLJ-verband en alleen in de maand april 2020.
5
goed getrainde klj’ers 4
jaar. Zolang blijft een leid(st)er of bestuurslid gemiddeld actief in zijn of haar KLJ-afdeling.
215
KLJ’ers behaalden vorig jaar hun animatorattest. Dat officiële attest bewijst dat ze alle kneepjes van het leidingsvak onder de knie hebben en kunnen instaan voor een uitstekende KLJ-werking.
43 KLJ’ers behaalden dan weer hun hoofdanimatorattest. Daarmee bewijzen ze dat ze een groep vrijwilligers kunnen aansturen en dat ze een grote verantwoordelijkheid op zich kunnen nemen. Als dat niet mooi staat op een cv?
3750 Zoveel leiders en bestuursleden telt KLJ. Dikke merci om jullie elke week in te zetten!
6
bedank eens je leiding Zijn leiders en bestuursleden niet fantastisch? Een heel jaar lang steken ze de leukste activiteiten in elkaar, organiseren ze de lekkerste eetdagen en beste fuiven, verzorgen ze alle wondjes met veel liefde en bezorgen ze duizenden kinderen en jongeren de tijd van hun leven. Dat verdient toch een extra grote pluim aan hun sjaaltje? Heb jij er al eens aan gedacht om luidop ‘dankjewel’ te zeggen tegen je leiding? We durven te wedden dat je leid(st)ers en bestuursleden dat enorm zouden appreciëren. Om het je wat makkelijker te maken, vind je achteraan deze Hélaba enkele bedankingskaartjes. Knip ze uit, schrijf er een leuke boodschap op, deel ze uit aan je leid(st)ers en bedank hen zo voor al hun harde werk.
#boerentrots hoeve-ijsjes Weet je nog dat we in de Hélaba van september stap voor stap uitlegden hoe hoeve-ijsjes gemaakt worden? En weet je ook nog dat we een bon weggaven voor tien gratis hoeve-ijsjes? Vincent Dhaenens – ouder van een lid van KLJ Ouwegem – stuurde de winnende foto in. Smakelijk!
proficiat dieter In de vorige Hélaba kon je lezen hoe Dieter Coppens 100% zichzelf kan zijn bij de deelnemers van Down the Road. Onlangs sleepte hij voor Down the Road de Britse Association for International Broadcasting-award in de wacht, een beloning voor de brede impact die het programma heeft. Niet meer dan verdiend, als je het Hélaba vraagt. Dikke proficiat, Dieter!
7
hélaba zoekt straffe verhalen Was jij ook zo onder de indruk van onze allereerste editie van de Hélaba? Dacht je bij het lezen aan een straf verhaal dat je zelf graag met alle KLJ’ers deelt? Laat het ons weten. Alles kan: een speciale hobby, een straf verhaal uit de oude doos, een gekke gewoonte van je afdeling of iemand die je in de bloemetjes wil zetten. Stuur je idee door naar helaba@klj.be en wie weet valt jouw verhaal binnenkort in de brievenbus.
dit was de dag van de jeugdbeweging 18 oktober vond de Dag van de Jeugdbeweging plaats. Overal in Vlaanderen gingen jongeren in KLJ-uniform naar school. En dat leverde enkele mooie beelden op.
8
Jens Deltour is KLJ’er én charmezanger
“Het Schlagerfestival zou het toppunt zijn”
9
The next big thing in de schlagerwereld is een KLJ’er. Jens Deltour (24, KLJ Lauwe-Rekkem) ontpopt zich elk weekend tot een waar podiumbeest. Hoogtepunt tot nu toe? Zijn optreden voor 20.000 man: “Als je schlagermuziek speelt, weet je dat er altijd ambiance is. Polonaises worden ingezet, iedereen zingt mee en de boel ontploft.”
H
et verjaardagsfeestje van een vriend. Meer was er niet nodig om de muzikale carrière van Jens Deltour in gang te zetten. Toen hij een tweetal jaar later mocht zingen op festival Kamping Kitsch Club, ging de bal pas echt aan het rollen. Ondertussen treedt Jens gemiddeld drie keer per weekend op. Je carrière startte op een verjaardagsfeestje. Wat gebeurde daar? “Ik was 17 of 18 jaar toen ik op een feestje het nummer Sweet Caroline van Christoff hoorde. Ik was altijd al fan van Vlaamse muziek en van Christoff, dus ik kroop op het podium, nam de micro in de hand en zong luidkeels mee. Blijkbaar viel dat in de smaak, want nog diezelfde avond vroeg de grootmoeder van de gastheer of ik op haar huwelijksjubileum wou zingen. Via mond-tot-mondreclame kregen steeds meer mensen interesse in mijn optreden. Al snel had ik een drietal optredens per maand.” En toen kwam Kamping Kitsch Club, een festival dat in teken staat van schlagers en fout verkleedde festivalgangers. “Zelf ben ik van Aalbeke, de thuisbasis van het festival. De organisatie nodigde de buurtbewoners uit voor een barbecue, om zo de mogelijke overlast van het festival te compenseren. Toen mijn buren de organisatoren lachend vroegen
of ik ook een liedje mocht opvoeren, gingen ze wonderwel akkoord. De dag nadien stond ik op het hoofdpodium voor zo’n 15.000 mensen. Ik bracht opnieuw Sweet Caroline en heel de wei ontplofte. Drie maanden later kreeg ik telefoon van Kamping Kitsch Club. Ze vroegen me of ik opnieuw op het hoofdpodium wou staan, maar dan in Kortrijk voor 20.000 mensen. Ik heb geen seconde getwijfeld.” Je carrière was gelanceerd. “Tijdens dat optreden in Kortrijk was de pers aanwezig. De dag nadien stond ik op de voorpagina van het regionale nieuws van de krant. Ook WTV (een West-Vlaamse regionale televisieomroep, red.) kwam langs. Die persaandacht zorgde voor een immense boost. Ik kreeg tientallen telefoons en mails – allemaal boekingen voor nieuwe optredens.” “Maar ik treed niet altijd op voor duizenden mensen, hoor. Ik sta op huwelijks- of verjaardagsfeesten, openbare evenementen, oktoberfeesten, recepties, openingen... En dat voor zowel jong als oud.” Breng je tijdens die optredens uitsluitend covers? Of heb je ook eigen nummers? “Tot voor kort coverde ik vooral Vlaamse liedjes, maar sinds november heb ik twee eigen nummers. Niet eenvoudig voor een beginnende muzikant, want een
eigen single vraagt veel tijd en budget: je moet een opnamestudio huren, een cd uitbrengen bekostigen en je moet aan publiciteit denken. Dat is niet zo voor de hand liggend. Gelukkig begeleidt Steve Tielens (Vlaamse charmezanger, red.) me overal bij.” “Ook dat heb ik te danken aan Kamping Kitsch Club. Toen Steve mij daar aankondigde twee jaar geleden, stuurde ik hem na afloop een mailtje. De eerste weken kreeg ik geen antwoord, tot plots toch de telefoon ging. Zo ging de bal aan het rollen. Nu spreken we bijna wekelijks af.” Hoe is het om als beginnende zanger in de grote schlagerwereld terecht te komen? “Heel fijn. Ik had nooit gedacht om na een optreden een pint te pakken met grote namen als Wim Soutaer, Willy Sommers of Bart Kaël. Iedereen is heel open en vriendelijk. Christoff, mijn grote idool, heb ik nog maar een keer gezien. Ik heb een foto met hem, maar wil hem toch ooit eens uitgebreider spreken.”
“Soms ben ik 24 uur aan een stuk
bezig, kan ik drie uur slapen en begint dan alweer een nieuwe werkdag”
STRAFFE KLJ’ERS
Tekst & foto Jonas Smeulders
10
“Kamping Kitsch Club heeft heel wat
deuren geopend.”
STO
ONT
FACEB
WWW
Foto: U.S. Ar
Advertenti
11
Je combineert het zingen met nog drie andere jobs. (lacht) “Dat klopt. Elke maandag en dinsdag ben ik zelfstandig hoefsmid. Op woensdag, donderdag en vrijdag rijd ik met tractor en vrachtwagen rond in een loonbedrijf. Daarnaast werk ik twee dagen per week als veedrijver op de vroegmarkt en in de weekends heb ik mijn optredens. Soms ben ik 24 uur aan een stuk bezig, kan ik drie uur slapen en dan begint er alweer een nieuwe werkdag. Ik besef dat ik dit niet voor eeuwig kan doen, maar ik ben nog jong. Het is nu dat ik zoveel mogelijk moet doen.” En dan ga je ook nog naar de KLJ. “Ik zit zelfs in het bestuur. Jammer genoeg heb ik steeds minder tijd
voor KLJ, maar ik ga naar zoveel mogelijk activiteiten en vergaderingen. Soms rijd ik om middernacht na een optreden nog naar de KLJ, want ik wil mijn vrienden niet in de steek laten. Zij hebben er trouwens ook voordeel bij dat ik charmezanger ben. Naar VIP-feestjes neem ik hen wel eens mee. Maar hoe graag ik ook bij KLJ ben, volgend jaar zet ik een punt achter mijn KLJ-carrière. Na zeven jaar in het bestuur is het tijd voor de nieuwe generatie.” Wat zijn je toekomstplannen? “Ik wil verder doorbreken en een muzikale carrière uitbouwen. Mijn job in het loonbedrijf geef ik niet graag op, want ik ken de baas al bijna mijn hele leven en ik doe het werk graag. Als het aantal optre-
dens nog meer toeneemt, bouw ik misschien mijn werk als hoefsmid af. We zien wel hoe het loopt. Als ik echt mag kiezen, dan sta ik net als Christoff op grote evenementen, zoals het Schlagerfestival in Hasselt. Dat zou het toppunt van mijn carrière zijn.”
STOP
KILLER ROBOTS
CAMPAGNE TEGEN AUTONOME WAPENSYSTEMEN
STOPPEN DOEN WE SAMEN ONTDEK HOE JIJ KILLER ROBOTS KAN STOPPEN FACEBOOK.COM/PAXCHRISTIVLAANDEREN WWW.PAXCHRISTI.BE/KILLERROBOTS
Foto: U.S. Army
Advertentie-Helaba_210x140.indd 1
22/11/2019 13:42:38
12 EEN DAG IN HET LEVEN VAN
Een dag in het leven van... Van je hobby je beroep maken: voor velen een droom, voor pedagogisch medewerker Elke Timmerman (25) de realiteit. Want welke werkplek is beter geschikt voor iemand die sinds haar 9de KLJ-lid is (Kleine-Brogel) en sinds haar 19de bovenlokaal vrijwilliger is in Limburg dan KLJ zelf?
S Pedagogisch medewerker Elke Timmerman zorgt ervoor dat alle KLJ’s vlot draaien
07u30
amen met acht anderen vormt Elke een team van pedagogisch medewerkers. 255 Vlaamse KLJ-afdelingen nemen ze samen onder hun hoede. Elke neemt daarvan zo’n 30 Limburgse KLJ’s voor haar rekening. Coaching en ondersteuning zijn sleutelwoorden om de dagelijkse werking van de verschillende lokale leiding- en bestuursploegen vlot te doen draaien. Concreet betekent dat contact onderhouden met die 30 KLJ’s, op afdelingsbezoek gaan, ideeën uitwisselen tijdens gewestvergaderingen en zoveel mogelijk KLJ’ers overtuigen om een cursus te volgen of KLJ-evenementen bij te wonen. Sommige afdelingen hoort ze maandelijks, andere zelfs wekelijks of dagelijks. Op elke kleine of grote vraag zoekt Elke een antwoord. Samen met haar collega’s – die elk hun eigen specialiteiten hebben –, want KLJ beschikt ook nog over een secretariaat, evenement- en communicatiemedewerkers, een kwaliteitscoördinator en een voorzitter. Over de vraag wat het mooiste is aan werken bij KLJ moet Elke niet lang nadenken. De groeikansen die ze krijgt zowel in haar job als op persoonlijk vlak zorgen ervoor dat ze elke dag met plezier gaat werken. “Voorzitter Isaak (Dieleman, red.) zegt vaak: ‘Het eerste jaar is je ontdekkingsfase, het tweede jaar de uitprobeerfase en in het derde jaar ben je een volgroeide medewerker die nog een paar jaar het beste uit zichzelf haalt’”, zegt Elke. “Ik zit volop in de uitprobeerfase en geniet met volle teugen. Bedankt KLJ!”
wakker worden! “Opstaan is nooit makkelijk als je de avond voordien nog een vergadering had tot 23u, maar we zijn opnieuw klaar om de dag te beginnen.” met de KLJ-mobiel op weg “Mijn werkdag begint telkens met een stevige rit van Limburg naar het kantoor in Herentals. Ik doe er toch een uurtje over.”
08u30
13
start van de werkdag “Ik kom aan in het KLJ-kantoor. Eigenlijk is dat ook een beetje thuiskomen, want er hangt hier best een huiselijke sfeer.”
09u30
Facebooken is ook werken “Wat staat er vandaag op de planning? Ik bekijk eerst mijn mails en Facebookberichten. KLJ’ers mailen niet zo graag meer, dus stellen ze hun vragen vaak via Facebook.”
09u45
nom nom nom, lunchtime! “Middagpauze met de collega’s. Vandaag staan er boterhammen met choco en met kaas en tomaatjes op het menu. Zoals je ziet aan de vlaggetjes is het altijd feest in Herentals.” kantooroverleg “Een keer per week zitten de pedagogische medewerkers uit Limburg, Antwerpen en Vlaams-Brabant samen tijdens een kantooroverleg. Alle pijnpunten uit onze regio’s komen dan aan bod, maar we wisselen ook tips en tricks met elkaar uit.”
12u30
15u00
voorbereiding is key “Later vandaag heb ik gewestvergadering. Zo’n vergadering is een uitwisselmoment voor afdelingen die dicht in elkaars buurt liggen. Voor vanavond voorzie ik een methodiek met kaartjes waarmee we onze vergaderstructuur onder de loep nemen.“ laatste deel van de kantoordag “Mijn dag op het kantoor zit er bijna op. Ik doe nog enkele telefoontjes en werk de voorbereiding voor de vergadering van vanavond verder af samen met een vrijwilliger.” sjaaltje niet vergeten! “Ik kom thuis, eet snel iets en vertrek opnieuw, naar de gewestvergadering deze keer. Maar het allerbelangrijkste: sjaaltje niet vergeten!”
18u20
13u00
16u00
vergaderen doen we goed “Ik kom aan bij het gewest Bilzen. We overlopen even welke evenementen georganiseerd worden in KLJ-land. Zo kan elke aanwezige afdeling haar planning maken.”
19u30
plannen “Na een tweetal uur zit de vergadering erop. We leggen onze agenda’s naast elkaar om de volgende bijeenkomst te plannen. De aanwezige KLJ’ers blijven nog even plakken en kletsen na.”
21u30
Snel bed in! “Na een lange, maar leuke werkdag kom ik thuis. Ik aai nog even mijn konijn Floris en kruip mijn bed in. Slaapzacht!“
23u15
14 PORTRET VAN WALTER DE DONDER
Tekst & foto Jonas Smeulders
Walter De Donder is jeugdidool en voorvechter van een sterk jeugdbeleid
“ALS ACTEUR OF ALS ‘ECHTE’ BURGEMEESTER: DE JEUGD STAAT ALTIJD CENTRAAL” VAN ‘MENEER DE BURGEMEESTER’... Wat ooit begon als een eenmalige gastrol, groeide de afgelopen dertig jaar uit tot een van de meest geliefde personages van Samson en Gert. Binnenkort staat Walter De Donder – beter bekend als ‘meneer de burgemeester’ – voor de laatste keer samen met Samson en Gert op het podium. Iets waaraan hij liever nog niet te vaak denkt. “Het begint mij stilaan te dagen”, zegt Walter De Donder (59). “Die dertig jaar bij Samson en Gert zijn voorbijgevlogen. Ik ga dit heel erg missen.”
15
Na drie decennia komt een einde aan het Samson en Gert-verhaal. Hoe ben je daar ooit terechtgekomen? “Op mijn negende ging ik naar de muziekschool, waar ik ook dictie volgde. Vanuit de dictielessen kwam ik eerst in dramalessen en daarna bij de plaatselijke toneelgroep terecht, waar gastregisseurs me opvisten. Zij namen mij mee naar voorstellingen doorheen Vlaanderen. Gaandeweg begon ik ook te figureren in televisieprogramma’s en zo werd ik opgepikt bij Samson en Gert.” Studio 100-baas Hans Bourlon vroeg je eigenlijk voor een eenmalige gastrol en toch ben je 30 jaar later nog steeds de burgemeester. “In 1990, het beginjaar van Samson en Gert, was er een vaste formule en cast: er was Samson, Gert en de gekke buurman Joop Mengelmoes. Elke week kwam een gastpersonage langs – een brandweerman, een postbode, een politieagent... En op een bepaald moment dus een burgemeester.” “Tijdens de zoektocht naar die burgemeester liep ik Hans (Bourlon, hoofd van Studio 100, zie vorige Hélaba, red.) tegen het lijf. Hij vroeg of ik hem wou helpen, maar ik had er eigenlijk niet veel zin in. Als hij echt niemand vond, mocht hij het me nog eens vragen. Een week later was hij daar opnieuw met dezelfde vraag. (lacht) Ik nam een dag verlof en zou die rol wel even spelen. Twee weken na de opnames kwam de vraag of ik nog eens in de huid van de burgemeester wou kruipen. Op drie maanden tijd werd ik zo een vast personage in de reeks.”
16
Einde in zicht Ondertussen is het einde van je personage in zicht. Het einde van Samson en Gert beroert alle leeftijden. “Dat klopt. Vanochtend huwde ik nog twee prille dertigers. Ze hadden me duidelijk niet verwacht toen ik binnenkwam. Zij zijn opgegroeid met Samson en Gert, dus ergens is het logisch dat ik voor hen een soort jeugdidool ben. Hun ouders vertelden me achteraf dat wij de jeugd van hun kinderen mee hebben bepaald. Dat geeft zo’n goed gevoel. Dan besef ik dat we misschien toch meer hebben betekend voor de Vlaamse jeugd dan we durven denken.” Als Kabouter Plop kan je die impact behouden. “Voorlopig zijn er geen plannen om de Melkherberg op te doeken, nee. Dat is het voordeel van de tijdloosheid van Plop. Is die kabouter 40, 150 of 243 jaar oud?
Niemand weet het. Dus zolang ik fysiek in orde blijf, kan ik nog een tijdje doorgaan. Komende zomer sta ik bijvoorbeeld weer een vijftal weken op het podium in Plopsaland, in november trekken we opnieuw op tournee door Vlaanderen.”
Heavymetaloptreden Is je mooiste moment als acteur er een als Kabouter Plop, of als de burgemeester? “Moeilijk te zeggen. Als Plop blijven de optredens in de theaters in Nederland me altijd bij. Het publiek is er enorm enthousiast en het blijft fijn om in het buitenland te spelen. Met Samson en Gert is een van de mooiste ervaringen de Throwback Thursday-shows in het Sportpaleis. Iedereen zong er onze liedjes mee van A tot Z. De technici van het Sportpaleis wisten ons te vertellen dat zelfs heavymetaloptredens niet het decibelniveau haalden dat wij tijdens die
optredens bereikten. Dat kwam door de samenzang met de zaal.” “Tegelijk kan ik dat succes relativeren, hoor. Succes is mooi, maar relatief. Je hebt maar succes tot je laatste vertoning. Als het laatste doek valt, eindigt je succes.” Ben je klaar voor de afscheidstournee? “Dat is dubbel. Afgelopen zomer speelde ik met Gert (Verhulst, red.) de laatste show in Plopsaland. Na die voorstelling moest ik toch een paar dagen bekomen. Ik heb met Gert zo’n 10.000 keer opgetreden: op een podium kennen we elkaar door en door. Nu moeten we ons stilaan voorbereiden op de allerlaatste keer samen spelen. Zeggen dat het doek voor de laatste keer valt en definitief afscheid nemen is heel vreemd. Gelukkig duurt de afscheidstournee zo’n zes maanden – we staan nog een tachtigtal keer op het podium. Daar ga ik nog volop van genieten.”
17
... NAAR BURGEMEESTER IN HET ECHT Ook al is het einde van Samson en Gert in zicht, Walter De Donder hangt zijn burgemeesterkostuum niet definitief aan de haak. Als geëngageerde Affligemnaar en burgemeester van de Vlaams-Brabantse gemeente zet hij zich in voor alles wat zijn gemeente aangaat, maar vooral voor een sterk jeugdbeleid: “Jongeren worden vaak vergeten, maar zijn het kloppend hart van een gemeente.” In 2000 werd je verkozen in de gemeenteraad, in 2007 werd je schepen en in 2011 burgemeester. Vanwaar die politieke interesse? “Ik ben altijd al actief geweest in het plaatselijke verenigingsleven: ik was twintig jaar lang Chiro-lid, was voorzitter van de KWB (Kristelijke Werknemersbeweging, red.), zat in verschillende kookclubs en ben nog steeds actief bij de fanfare. Ik ben dus enorm betrokken bij onze gemeenschap en alles wat hier reilt en zeilt. Als je deel uitmaakt van een gemeenschap, moet je ook je verantwoordelijkheid opnemen en je inzetten om die gemeenschap goed te doen draaien, vind ik.” “Net omdat ik zo actief was in het verenigingsleven vroegen de toenmalige politici of ik op een lijst wou staan. Maar ik werkte toen voltijds, deed mijn acteerwerk en engageerde me voor al die verenigingen. Ik vroeg me oprecht af wanneer ik de politiek er nog bij zou nemen, dus opperde ik om me op een onopvallende plaats op de lijst te zetten. Dat deden ze en toch werd ik meteen verkozen. Ik voelde dat niet meteen aan als een succes, maar wel als een soort vertrouwen dat ik van de mensen kreeg.”
Hoe moeilijk is het om de switch te maken van je acteerwerk naar de politiek? “Het zijn twee verschillende werelden. In de acteurswereld, of toch in het groepje waarin ik zit, wordt hard gewerkt, maar is er ook ruimte voor plezier. Alles is er meer gericht op emoties en gevoel. Soms is de job ook eenzaam, want je leert thuis – alleen – je teksten vanbuiten om die daarna in een
“Als je niet in
10 minuten kan
uitleggen waarmee
je gemeente bezig is,
dan ben je
slecht bezig”
donkere studio voor te dragen. De cameraman en de regisseur zijn vaak de enigen die luisteren.” “De politiek is daarmee niet te vergelijken. Het is er vaak ernstig en ingewikkeld. Als burgemeester zie je hoe de mensen zich vandaag gemakkelijk tegen elkaar opgezet voelen. Daarbij moet je proberen te bemiddelen, verbinden en verzoenen. “ “Ik ben wel blij met de combinatie van die uiteenlopende dingen. Dat is zo’n verrijking. Ik leer nog alle dagen bij. Uitsluitend beroepspoliticus zijn wil ik liever niet. Door mijn acteerwerk benader ik dingen vaak op een andere manier: minder ernstig, misschien wel iets menselijker. Beroepspolitici zijn vaak serieus en spreken een technische, administratievere taal. Het ontbreekt ons vaak aan duidelijkheid en daardoor keren mensen zich van de politiek af.”
18
Sterk jeugdbeleid Je bent even zowel burgemeester als schepen van Jeugd geweest. Hoe komt dat? “In de vorige legislatuur verdeelden we met de toenmalige coalitiepartners alle bevoegdheden – zoals ruimtelijke ordening, openbare werken, sociale zaken, onderwijs en toerisme –, maar niemand sprak over de jeugd. Toen ik vroeg wie die bevoegdheid op zich wou nemen, hapte niemand toe. Ik zei dat als niemand het wou doen, ik zelf de taak op mij zou nemen. Zo werd ik naast burgemeester ook schepen van Jeugd, zes jaar lang. Ik vond dat enorm leuk.” Hoe komt het dat de functie van schepen van Jeugd moeilijk in te vullen was? “Ik denk dat de jeugd onderschat wordt. Hoe snel wordt niet gezegd dat we niet meer op de jeugd kunnen rekenen en dat ze zich niet meer engageert? Dat is fout, want onze sterkste verenigingen vandaag zijn de jeugd- en de seniorenverenigingen. Elke cultuur- of sportvereniging heeft een raakvlak met de jeugd: senioren door hun kleinkinderen, sportclubs door hun jeugdploegen, cultuurverenigingen door hun jeugdfanfares. Je moet de jeugd dus altijd integreren in je werking en in je beleid.” Hoe staat het nu met dat jeugdbeleid in jouw gemeente? “We hebben twee scoutsgroepen, een Chiro en een KLJ. Dat is veel. Ook onze jeugdraad werkt goed. Iedereen kan binnen en buiten lopen wanneer hij of zij dat wil. Toen ik schepen was (ondertussen is Greet Van Holsbeek schepen van Jeugd in Affligem, red.), vond ik de jeugdraadvergaderingen altijd
“Nog ‘maar’ tachtig shows
te gaan als de burgemeester. Dat nijpt, ja” leuk én gedisciplineerd. Ik maakte er een punt van om er altijd bij te zijn. Aan het einde van de vergadering kreeg ik tien minuten waarin ik moest uitleggen waarmee de gemeente bezig was. Waren die voorbij, dan moest ik zwijgen. Dat vond ik fantastisch, want voor mij is het simpel: als je niet in tien minuten kan uitleggen waarmee je als gemeente bezig bent, dan ben je fout bezig.” Wat is het geheim van een goed jeugdbeleid? “Luisteren. Wat leeft er bij de jeugd? Hoe willen ze hun gemeenschap vormgeven? Welke accenten willen ze leggen? Daar moet de politiek bij helpen, maar de jeugd moet zelf zeggen waar ze nood aan heeft. Dat is een andere werkwijze dan met het vingertje zwaaien en zeggen wat de jeugd moet doen. Zo werkt het niet.” “De jeugdlokalen in onze gemeente waren bijvoorbeeld niet meer in een goede staat. Tijdens de jeugdraad vroegen de jongeren middelen om oude lokalen te renoveren of nieuwe te bouwen. We bedachten samen een jeugdlokalenfonds, maar ik heb de jongeren zelf het plan laten uitwerken. Natuurlijk hielp ik waar nodig, maar het is fijner als zulke plannen van onderen naar boven komen. De jeugd mag ons vertellen wat wij moeten doen, wij voeren uit. En dat is gebeurd.”
Mooie herinneringen Tegenwoordig ben je geen schepen meer, enkel nog burgemeester. Wat is het mooiste moment in die functie? “In de eerste plaats de dag waarop ik burgemeester werd. Maar er zijn zoveel mooie momenten. Bij mijn eerste benoeming gaven we een feest, waar heel wat volk naartoe is gekomen. Dat was onvergetelijk. Maar ik doe ook graag dingen voor anderen. Elke derde donderdagavond van de maand kunnen inwoners bij me langskomen met een vraag of probleem, waarbij ik zo goed mogelijk probeer te helpen. Als je die mensen achteraf tegenkomt en ze laten blijken dat je hulp gewerkt heeft, dan geeft dat enorm veel voldoening.”
Walter De Donder over de jeugdbeweging “Los van mijn momenten op het podium of in de politiek, is mijn tijd in de jeugdbeweging een van de mooiste periodes uit mijn leven. De vriendschappen die je daar smeedt, zijn voor het leven. En wat je er bijleert, is onbetaalbaar: samenwerken, solidair zijn, zorg dragen, samen lachen en plezier maken, samen huilen… Dat is zo mooi. Hoedje af voor die honderdduizenden jongeren die vandaag in de leiding staan van een jeugdbeweging.”
19 DOSSIER
Tekst Jonas Smeulders / Foto Steffi Ruts
goed spelen is spelen met risico
Lang leve blauwe plekken en vuile kleren Kampenbouwers weten dat een driehoek sterker is dan een vierkant. Natte voeten leren dat één nacht onder nul niet genoeg is om te bevriezen. En de lekkerbek weet dat zandtaartjes wel lekker klinken, maar het niet zijn. Met andere woorden, spelen is ontdekken en experimenteren. Iets wat de jeugd van tegenwoordig verleerd lijkt te zijn, als we vier speel-experts mogen geloven.
A
an spelen zijn risico’s verbonden. Denk maar aan schaafwonden, breuken of vuile kleren. Maar zijn die risico’s erg? Volgens Goe Gespeeld!, een
netwerk van uiteenlopende organisaties die met jeugd bezig zijn, alleszins niet. Integendeel, Goe Gespeeld! pleit voor méér spelen met aanvaardbare risico’s.
“Goe spelen is spelen zonder al te veel opgelegde remmingen. Kinderen zouden niet moeten nadenken of ze vuil mogen worden, of ze te luid zijn en of ze wel in bomen mogen klimmen”, zegt Tine Bergiers van de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk en voorzitster van het Goe Gespeeld!-netwerk. “Uiteraard zijn er grenzen. Die zijn ook nodig om alles veilig te laten gebeuren. Maar laat kinderen vooral zelf dingen ondervinden.” Dit jaar werkt het Goe Gespeeld!-netwerk, waarvan KLJ deel uitmaakt, rond het thema ‘risicovol spelen’. Is zo’n thema nodig? Tine: “Jammer genoeg wel. We merken maar al te vaak dat spelen te sterk begrensd wordt. Ouders vrezen dat hun kind iets overkomt, KLJ-leiders zijn bang om klachten te krijgen van boze ouders na een modderspel, en kinderopvangen en gemeenten vrezen dat ze aangeklaagd worden als een kind een arm breekt tijdens een spel. Die vrees is er niet uit slechte wil, maar door (over)bescherming. Met alle goede bedoelingen voorop uiteraard. Maar het zorgt er wel voor dat kinderen van vandaag niet meer risicovol spelen, zoals volwassenen vroeger zelf als kind deden.”
20
“Risicovol spelen is niet alleen leuk, het leert kinderen ook beter risico’s inschatten.” Tine Bergiers Goe Gespeeld!
Wat is risicovol spelen precies? Tine: “Eigenlijk is het heel simpel: krijgt een kind een gek gevoel in de buik omdat het het gevoel heeft grenzen te verleggen, dan spreken we over risicovol spelen. Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld door te spelen op grote hoogtes, met een hoge snelheid of met gevaarlijke voorwerpen. Voor elk kind zijn de risico’s anders: voor een durfal houdt de hoogste tak in de boom misschien nog geen risico in, voor een minder avontuurlijk kind is van een stoel springen al eng genoeg. Het lijkt wel dat kinderen geprogrammeerd zijn om gevaar op te zoeken, net omdat ze zoveel genot halen uit dat gevoel. Hoe veilig we de omgeving ook maken, kinderen vinden toch altijd iets waarmee ze aan risicovol spelen kunnen doen.” Hoort je vuil maken daar ook bij? Tine: “Vuil worden is niet fysiek of mentaal gevaarlijk. Hoewel som-
mige kinderen misschien toch vrezen voor het moment waarop hun ouders zien hoe vuil hun kleren zijn. (lacht) Goe Gespeeld! plaatst vuil worden toch mee in het rijtje, want er hangen veel beperkingen aan vast. Een kind moet natuurlijk niet altijd vuil van de jeugdbeweging, speelplein of kinderopvang terugkomen, maar dat zou het wél moeten mogen. En animatoren, leiding of begeleiders zouden zich ook niet moeten inhouden als ze een leuk spel of activiteit hebben bedacht.” Wat zijn de voordelen van risicovol spelen? Tine: “Door risico’s leren kinderen wat ze wel en niet leuk vinden of wat wel of geen pijn doet. Ze leren hun grenzen kennen en verleggen. Door stapsgewijs om te gaan met risico’s en daarin succesvol te zijn, krijgt een kind heel wat succeservaringen. Als een kind wél aan de overkant van de beek raakt door over een boomstam te klimmen, als het wél snel van een berg durft te fietsen, als het wél lukt om met een eigen pijl en boog in het doel te schieten, leert het enorm veel bij. Bovendien krijgt het zo meer zelfvertrouwen en, nog belangrijker, leert het risico’s net beter inschatten.”
vergeten in risicovolle situaties.” Door die bevinding startte Helena met RePLAY Toddler, een onderzoek naar de ondersteuning van risicovol spelen bij peuters in de Vlaamse groepsopvang. Wat heeft het onderzoek opgeleverd? Helena: “Professionals die eerder al voorstander waren van risicovol spelen, zijn blij dat er nu concrete resultaten zijn om die stelling hard te maken. Daarnaast ontwikkelden we een toolbox die je kan vinden op www.risicovolspelen.be en maakten we de Facebookgroep ‘RePLAY - risicovol spelen ondersteunen’. Zowel professionals als ouders en jeugdbewegingen kunnen die tools gebruiken. Ook beleidsmatig hebben we iets betekend. Kind en Gezin stelt bijvoorbeeld een nieuwe werkgroep samen die de visie van de organisatie op veiligheid grondig herziet, in lijn met onze visie op risicovol spelen.”
ZO VEILIG ALS NODIG “Ook ik zag tijdens stagebezoeken in kinderopvangen dat veel begeleiders spelende kinderen onnodig onderbraken uit veiligheidsoverwegingen”, vertelt Helena Sienaert, docente in de opleiding ‘Pedagogie van het jonge kind’ aan de Arteveldehogeschool. “Dat is vreemd, want veel professionals zijn het erover eens dat kinderen autonomie nodig hebben. En toch lijken we dat te
“Een kind bij gevaar uit zijn belevingswereld halen is zelden nodig. Vaak is een kleine ingreep voldoende.” Helena Sienaert Arteveldehogeschool
21
(ON)GEVAARLIJKE RISICO’S
geef je het kind de kans om de situatie correct in te schatten. Leg dus telkens uit waarom iets gevaarlijk kan zijn en help het kind zo de gevaren te zien en in de toekomst ook in te schatten.”
“Dat klopt”, zegt Veerle De Vliegher, beleidsmedewerker bij Kind en Gezin. “Op onze website en in brochures geven we heel wat informatie en tips over veiligheid. Die zijn aan een update toe. RePLAY Toddler toonde ons dat we de woorden ‘zo veilig mogelijk’ beter aanpassen in ‘zo veilig als nodig’. Welke richtlijnen geeft Kind en Gezin nu al? Veerle: “Bij Kind en Gezin stond, zeker in het verleden, veiligheid altijd voorop. Maar de manier waarop we met veiligheid omgaan is de voorbije jaren wel geëvolueerd. Nu geven we aan de kinderopvang de kans om zelf in team te bepalen of er ruimte is voor risicovol spelen. Daarbij hou je rekening met de context: de leeftijd van de kinderen, de grootte van de groep, het aantal begeleiders, de indeling van de locatie... Maar ook hoe goed je als begeleider de kinderen kent is van belang. In de jeugdbeweging is dat niet anders.” “Tegelijk vertrouwen we erop dat de kinderopvang en jeugdbewegingen die ruimte zullen ‘maken’. Want een plek waar alle mogelijke risico’s zijn weggewerkt, wordt een hele saaie ruimte waar nog weinig speelkansen te vinden zijn.” Wanneer is ingrijpen bij spelen nodig? Veerle: “We maken het onderscheid tussen aanvaardbare en onaanvaardbare risico’s. Aan onaanvaardbare risico’s wil je je kind niet blootstellen, denk maar aan giftige producten of roestige spijkers die uit een schommel steken. Zulke elementen zijn alleen maar gevaarlijk en bieden geen enkele speelwaarde.”
“Een plek waar alle mogelijke risico’s zijn weggewerkt, is een hele saaie plek waar nog weinig speelkansen te vinden zijn.” Veerle De Vliegher Kind en Gezin
Helena (RePLAY): “Het is zelden nodig om een kind uit zijn belevingswereld te halen, want zelfs met een kleine ingreep heb je een acuut gevaar snel aanvaardbaar gemaakt. Hou je hand bijvoorbeeld op een scherpe hoek en laat het kind er dan maar onbewust tegen botsen. Bedenk altijd hoe je kan tussenkomen op een manier die het kind toch een speelwaarde oplevert en het zo meer kansen biedt om risicocompetent te worden.” Tine (Goe Gespeeld!): “De manier waarop we ingrijpen, bepaalt ook hoe een kind nadien naar een situatie zal kijken. Loop je in volle paniek naar een kind dat op de rand van de tafel zit en roep je luidkeels ‘Pas op!’, dan is de kans groot dat het kind schrikt, het gevaar ziet en er een angst aan overhoudt. Beter is het om rustig naar je kind toe te wandelen en te overleggen: ‘Heb je gezien dat je op de rand van de tafel zit? Zullen we in het midden of op de grond gaan zitten?’ Zo
Ouders moeten dus niet al te vaak bezorgd zijn? Tine: “Ja en neen. De leefwereld voor kinderen is niet meer dezelfde als vroeger. Ik spendeerde bijvoorbeeld uren liggend op straat, zonder dat er een auto passeerde. Als ik nu de straat van mijn moeder bekijk, zou ik er niet lang meer kunnen liggen. Straten en wegen zijn fel gebruikt door auto’s, maar tuinen zijn schaars én afgeschermd waardoor je niet meer door de struiken naar elkaar kan lopen en de straat wel op moet. Verhalen over Marc Dutroux hebben een angst nagelaten bij elke ouder. Er zijn dus echt wel redenen om als ouders de nood te voelen om je kind te beschermen. Doe dat dan ook, maar geef je kind ook de kans om kinds te zijn.” VERANDERDE SPEELWERELD “De leefwereld van kinderen is inderdaad veranderd”, zegt Johan Meire van Kind & Samenleving. “Op vlak van mobiliteit is bijvoorbeeld nog veel werk: hoe zorgen we ervoor dat kinderen zich veilig en zelfstandig kunnen verplaatsen? En het blijft zeker zo dat auto’s – geparkeerde en rijdende – een belangrijke hinderpaal zijn voor buitenspelen.” Wordt er eigenlijk nog op straat gespeeld? Johan: “Buitenspelen is verschoven. Vaker dan vroeger gebeurt dat in georganiseerd verband: in jeugdbewegingen, in speelpleinwerkingen, maar ook in allerlei
22
dig bereikbaar en er is vaker de beslotenheid van een tuin om in te spelen. Vergelijkingen tussen stad en platteland zijn dus moeilijk.”
“Het is een vicieuze cirkel: zijn er minder spelende kinderen op straat, dan wordt die straat voor kinderen minder interessant om te spelen.” Johan Meire Kind & Samenleving
vakantiekampen. Kinderen spelen ook vaker in de tuin, want die wordt alsmaar meer ingericht als een minispeelplein met trampolines en glijbanen. Buitenspelen op straat heeft daar onder te lijden. Er ontstaat zelfs een vicieuze cirkel: als er minder kinderen op straat spelen, wordt die straat voor kinderen minder interessant om buiten te gaan spelen. Kinderen zijn elkaars belangrijkste speelaanleiding.” Is er een verschil tussen stad en platteland? Johan: “Mensen denken vaak dat het op het platteland makkelijker spelen is. Er is meer ruimte en groen, er zijn minder auto’s. Maar buiten spelen op straat is er vaak juist moeilijker: auto’s rijden sneller, speelkameraadjes wonen misschien verderaf, leuke plekken of voorzieningen zoals een voetbalveldje zijn soms moeilijker zelfstan-
Dat gezegd zijnde trekken we onze speelkleren toch aan. Hoe ondersteun je risicovol spelen? Tine: “Ik denk door het gewoon te doen. Denk als jeugdbeweging, speelplein of kinderopvang goed na waarom je fan bent van risicovol spelen en van vuil worden. Eigenlijk is de reden ‘het is gewoon kei tof’ al goed genoeg. Als je duidelijk kan aantonen waarom je dat belangrijk vindt, is het voor ou-
ders simpel: akkoordgaan of niet. Communiceer wel duidelijk over je visie. Toon foto’s op je website, praat erover in je reglement of vraag aan ouders om reservekledij te voorzien. Zo komt niemand voor verrassingen te staan.” RISICOVOL SPELEN BIJ KLJ Ook KLJ zet graag in op risicovol spelen. “Tijdens elke activiteit bestaat de kans dat een kind zijn knie schaaft, scheur in de broek incluis. Is dat kind daarom in gevaar geweest? Allerminst”, zegt
23
Sander Malfliet, kwaliteitscoördinator van KLJ. Allemaal goed en wel, maar hoe zit dat met de verzekeringen? Sander: “Alle KLJ’ers zijn tijdens en op weg van en naar de KLJ gedekt door onze verzekering voor lichamelijke ongevallen en burgerlijke aansprakelijkheid. Als een kind zich tijdens het spelen bezeert en verzorging nodig heeft, of als een KLJ-lid per ongeluk schade toebrengt aan een omstaander, komt de KLJ-verzekering dus tussenbeide. Let wel op, want de persoonlijke spullen die je als lid meebrengt naar de KLJ zijn niet verzekerd. Denk maar aan kledij, brillen en smartphones.” Er bestaat toch ook zoiets als de toezichtplicht? Die zegt dat je alles moet doen om gevaren te vermijden. Sander: “Als een KLJ-lid tijdens een activiteit in een boom klimt, bestaat het risico dat hij een voet verkeerd zet en valt. Wanneer een leider een oogje in het zeil houdt en erop toeziet dat het kind op een aanvaardbare hoogte blijft, is er geen gevaar. In dat geval voldoe je dus aan de toezichtplicht. Hangt het kind aan een dode tak en maakt het zich klaar om drie meter naar beneden te springen, dan grijp je sowieso in.” “Naast de toezichtplicht hebben leiders trouwens ook een organisatieplicht. Een goede activiteit is dus steeds voorbereid en de leden hebben iets ‘omhanden’. Je mag je leden zich geen halve dag zonder sturing laten uitleven in en rond je lokaal. Natuurlijk mag een half uurtje vrij spel wel eens, want eigenlijk is dat ook georganiseerd. Je spreekt namelijk af waar je leden mogen spelen en houdt hen in de gaten.”
“Bij kleine, onvermijdelijke ongevalletjes is de vraag niet hoe, maar óf je dat ongelukje moet verantwoorden.” Sander Malfliet KLJ
Wat als het toch eens misloopt? Hoe moet de leiding een ongelukje verantwoorden aan ouders? Sander: “Bij grote ongevallen is het logisch dat de leiding zowel de ouders als de verzekering verantwoording verschuldigd is. Wees dus eerlijk over wat er gebeurd is. Bij kleine ongevalletjes die tijdens het spelen onvermijdelijk zijn, is de vraag niet hoe, maar óf je dat ongelukje moet verantwoorden. Wanneer je ravot is een schaafwonde of een blauwe plek af en toe onvermijdelijk. Komt je kind volgende week dus met een pleister op zijn of haar ellenboog thuis, dan is paniek niet nodig, integendeel. Dat bewijst enkel dat je kind niet alleen een intensieve namiddag gespeeld heeft, maar ook dat het goed is verzorgd toen het fout liep. Weer iets bijgeleerd, weer een grens verlegd.”
24 24
Wist je dit… over nieuwjaar? Binnen enkele dagen sluiten we het oude jaar af en luiden we het nieuwe in. Wil jij het nieuwe jaar ingaan als de slimmerik van je familie of vriendengroep? Vertel dan een van deze tien weetjes over Nieuwjaar als je naar het vuurwerk staat te kijken.
Wist je dat… … ongeveer een miljard mensen jaarlijks de jaarwisseling volgen op televisie? … Samoa, een eiland in Oceanië, als eerste land nieuwjaarsdag viert? Als het in Samoa 00u00 is op 1 januari, dan is het in België nog maar 11u00 op 31 december. … het Chinees Nieuwjaar het belangrijkste feest in China is? Het nieuwjaarsfeest daar wordt trouwens op een andere dag gevierd dan ons Nieuwjaar. In 2020 vieren Chinezen bijvoorbeeld op 25 januari.
… het Chinees Nieuwjaar vijftien dagen duurt? Het wordt traditioneel gevierd met de bekende draken- en leeuwendansen en eindigt met het lantaarnfestival. … de Spanjaarden het nieuwe jaar inluiden met twaalf druiven? Zodra het middernacht is, eet iedereen met elke klokslag een druif. Die traditie zou geluk brengen voor het nieuwe jaar.
… ze zich in Estland letterlijk vol eten? De Estlanders geloven dat ze twaalf maaltijden moeten eten op oudejaarsavond, zodat ze twaalf keer sterker aan het nieuwe jaar kunnen beginnen. … de traditie om vuurwerk af te steken op oud en nieuw al eeuwenoud is? Volgens bijgelovige mensen was de kans groot dat kwade geesten rond de jaarwisseling rondspookten op aarde. Om ze weg te jagen, moest je zoveel mogelijk lawaai maken. En dus gingen mensen knallend het jaar uit. … ze in Ecuador geen vuurwerk gebruiken, maar brandstapels? Foto’s, spotpoppen en beeltenissen van vijanden worden gezamenlijk verbrand zodat ze die ‘ongeluksbrengers’ achter zich kunnen laten. … er in Japan ook geen vuurwerk is, maar wel het oorverdovende lawaai van duizenden klokken? In elke boeddhistische tempel slaat de klok precies 108 keer. Ze doen dit om Toshigami, de nieuwjaarsgod, welkom te heten. … men op het San Marcoplein in Venetië massaal begint te zoenen als het nieuwe jaar wordt ingeluid? Of je de mensen naast je nu kent of niet, iedereen wordt voor even een onverbiddelijke kusser.
25
De playlist
Elke afdeling heeft er één: de ultieme playlist waarop zij volledig uit de bol gaat. Vandaag luisteren we naar de keuze van de leden van KLJ Hoogstraten. Zij presenteren jou de platen waarop ze de dansvloer onveilig maken.
KLJ Haasdonk kiest een nummer dat alleen in Afrika te vinden is 10 Tringeling
Gebroeders Ko
“’Als ik één keer tring, dan ben jij een lekker ding. En als ik twee keer tring, dan ben jij een superlekker ding.’ Dit topnummer speelden we voor het eerst tijdens een spontaan feestje in ons lokaal. Iedereen ging los en sindsdien zingen we het lied altijd luidkeels mee.”
9
Africa Toto “Dit lied stond in de vorige Hélaba al in de playlist van KLJ Hoogstraten, maar ook wij zijn grote fan van Africa. Als één iemand begint te zingen, volgt de rest al snel.”
8
Oya Lélé K3 (E.T hardstyle remix) “KLJ Haasdonk danst op alle soorten muziek. Hardstyle is daar geen uitzondering op. Een nummer uit onze kindertijd in een nieuw jasje zet onze dansbenen dus zeker in gang.”
7Toploader Dancing in the Moonligt
“Wij presenteren u: het beste lied ooit geschreven in de muziekgeschiedenis, althans volgens de meerderheid van onze afdeling, en dan vooral volgens de jongens.”
6
Je hoeft niet naar huis vannacht Marco Borsato “Als wij op café gaan, zijn we meestal diegenen die het café afsluiten. ‘Nee, je hoeft niet naar huis vannacht’, is dus onze leuze. En Marco Borsato is ook gewoon onze held.”
5Ultimate Casanova Kaos
“In onze afdeling zitten in elke leeftijdsgroep wel meerdere Casanova’s. Speciaal voor die jongens kozen we dit nummer.”
4Soulja Kiss me thru the Phone Boy (African Remix)
“Een oud-leider bracht dit nummer enkele jaren geleden mee en burgerde het in in onze afdeling. Spijtig genoeg kunnen jullie deze versie niet vinden op Youtube of Spotify, want ze komt rechtstreeks uit Afrika.”
3Avicii Wake me up
“Onderweg naar ons bestuursweekend vroegen enkele bestuursleden dit nummer aan op radiozender MNM. We moesten vroeg opstaan om te vergaderen, dus dit nummer was een voor de hand liggende keuze. Nadien stuurden we naar MNM een filmpje waarin we allemaal meezongen. Ook dat speelden ze af op de radio.”
2
Dans DJ Dans Peter Van de Veire “Tijdens een vrouwenweekend in Amsterdam was een van de meiden hele grote fan van dit nummer. Ze zong Dans DJ Dans heel het weekend mee. Daar is dan ook haar bijnaam ‘Louisa Fissa’ ontstaan.”
1
Virtual Zone
Virtual Zone (Tom Boonen remix) “Dit nummer was afgelopen kamp ons weklied. Als we ‘Tommeke, Tommeke, Tommeke wat doe je nu? Tom Boonen op één! Tom Boonen op één! Tom Boonen is wereldkampioen!’ door de boxen hoorden schallen, was iedereen meteen wakker en klaar om aan de dag te beginnen.”
26 UIT DE OUDE DOOS
Tekst & foto Jessie Broos
Sus Sanders (62) werd gewestvoorzitter van KLJ-gewest Essen
“Liever een dag verlof voor de KLJ dan een dag geld verdienen op mijn werk” Zou het geen zonde zijn om alle mooie KLJ-verhalen verloren te laten gaan? Daarom gaat Hélaba op pad, op zoek naar verhalen uit de oude doos. Sus Sanders (62) van KLJ Essen-Hoek haalt zonder enige moeite alle details op van zijn mooiste KLJ-herinneringen. Veertig jaar geleden was hij niet alleen in zijn afdeling een onmisbare leider, ook in het gewest was hij een graag geziene KLJ’er.
KLJ
stopt niet aan de grenzen van je dorp, dat weet alle leiding. Alle afdelingen werken samen, en dat doen ze voornamelijk in een gewest. In zo’n gewest komen KLJ’s die dicht in elkaars buurt liggen samen om ideeën uit te wisselen en zelfs om samen activiteiten en evenementen te organiseren. “Veertig jaar geleden was dat niet anders”, zo zegt Sus Sanders van KLJ Essen-Hoek. Tot de vroege uurtjes Sus: “Als +16-lid kreeg ik de vraag of ik gewestleider wilde worden. Ik was toen nog niet eens leider in mijn eigen afdeling, maar iedereen was ervan overtuigd dat dat écht iets voor mij zou zijn. En gelijk hadden ze! Al snel werd ik de voorzitter van het gewest.”
27
Het toenmalig KLJ-gewest Essen had een bijzonder druk programma. “Ik stak bijna evenveel tijd in de gewestwerking als in onze afdelingswerking”, vertelt Sus. “Met de gewestleiding organiseerden we niet alleen gewestelijke sportfeesten en activiteiten voor elke leeftijdsgroep, het ging verder dan dat. Als er iemand met een (te) zot idee afkwam op de gewestvergadering, blokten we dat niet af maar gingen we met z’n allen op in het idee. Dat maakte van ons zo’n sterk team.” “Onze gewestvergaderingen duurden soms tot twee uur ’s nachts en zelfs dan was er niemand die eraan dacht om vroeger naar huis te gaan.” Sus lacht. “Met de gewestleiding bouwden we ooit een KLJ-lokaal volledig om tot levende kerststal. Iedereen stond verkleed in de kerststal en las bezinnende teksten voor. Alle leden van de afdelingen waren welkom.” Koppeltjes op weekend Sus stak met plezier veel tijd in het gewest. Hij kreeg er dan ook enorm veel voor terug. “Bijna alle afdelingen van het gewest waren tijdens de activiteiten en evenementen voltallig aanwezig. De leden uit de verschillende afdelingen kregen zo snel een sterke band en wilden geen enkele activiteit meer missen. Ook van de leiding uit de afdelingen kregen we veel respect voor ons werk. Zij kregen de nodige rust, want door ons moesten ze niet elke week een eigen activiteit uitwerken.”
“Met de gewestleiding bouwden we ooit een
KLJ-lokaal volledig om
tot een levende kerststal”
Als gewestvoorzitter kende Sus heel veel KLJ’ers uit de buurt en daar genoot hij van. “Vroeger gingen we met alle leiding en -16-leden uit het gewest op weekend. Tijdens dat weekend boden we vormingen aan – zo konden de aanwezigen iets bijleren. We debatteerden bijvoorbeeld eens over relaties. Het zal je niet verbazen dat er tijdens dat weekend KLJ-koppeltjes ontstonden. Sommige daarvan zijn later ook getrouwd.” Veranderende KLJ-werking “Mijn vier kinderen zijn allemaal leiding geworden bij KLJ Achterbroek”, vertelt Sus met trots. “Ik zie wel dat de werking van KLJ-afdelingen en -gewesten doorheen de jaren veranderd is. Afdelingen moeten alsmaar meer inzetten op specialere en niet-alledaagse activiteiten om leden te werven. Toen ik leider was, waren er nog niet zoveel vrijetijdsmogelijkheden. Wou je een hobby, dan ging je naar de KLJ. Net daarom zetten bijzonder veel KLJ’ers zich voor de volle 100% in voor hun hobby. Ook ik nam liever een extra dag verlof voor KLJ dan dat ik die dag geld zou verdienen op het werk. Bovendien deden kinderen en jongeren vroeger niet zoveel uitstappen met hun ouders. Een dag naar Bobbejaanland gaan met KLJ was in mijn tijd het van het.” Foutjes van de typemachine “Jeugdbewegingen maken nu ook veel gebruik van computers en sociale media. Daar was vroeger geen sprake van. Enkel tijdens vergaderingen konden wij dingen afspreken en het verslag noteerden we in een groot boek. Iedereen schreef dat verslag nadien over in een eigen verslagboekje.”
Reclame maken voor activiteiten kon vroeger ook niet via sociale media. “We reden om de twee weken rond in het dorp en staken uitnodigingen in de brievenbussen. Die uitnodigingen maakten we met een typemachine. Je kan je wel voorstellen dat dat tot frustraties leidde als je op het einde van het blad een foutje typte.”
28 TERUG NAAR SCHOOL
KLJ’ers op een kruispunt in hun schoolcarrière Rinske leonie
Boven: Reno (l), Mattis (m), Marte (r) Onder: Esther (l), Liene (r)
jonathan
29 Tekst Gino Van Moer / Foto Lise De Maerteleire
All I want for Christmas Exact 25 jaar geleden bracht de Amerikaanse zangeres Mariah Carey het nummer All I Want For Christmas Is You uit. Maar wat willen onze KLJ’ers eigenlijk écht voor Kerstmis? We gingen te rade bij KLJ Sint-Gillis-Waas en spraken met vijf leden, elk van een andere leeftijdsgroep.
Esther (7):
“Ik mocht een koe nadoen in de klas, dat was leuk” ID-kit Naam: Esther Speleman Studie: Tweede leerjaar bij juf Katrien Hobby’s: KLJ, zwemmen en turnen Favoriete activiteit: Spelletjes spelen
Esther, wat wil jij deze kerst zeker krijgen? “Een barbiepoppenhuis met alles erop en eraan: een Barbie, veel kleren en een tv. Ik speel enorm graag met Barbies.” Wie kies je: Sinterklaas of de Kerstman? “Ik vind ze allebei even leuk, want ze brengen allebei cadeautjes. Als ik echt moet kiezen, dan kies ik voor Sinterklaas. Hij brengt ten minste heerlijke koekjes en hij komt altijd naar de KLJ. Vorig jaar zat de Sint met zijn Pieten op het dak van het eerste leerjaar. Ze zaten dus bovenop mijn klas.”
Wat vind je zo leuk aan Kerstmis? “De cadeautjes natuurlijk. Ik weet wel nog niet wat ik ga doen tijdens Kerstmis. Mijn juf heeft nog niet gezegd of we dan naar school moeten komen. Ik weet dus nog van niets.” Wat onthoud je van 2019? “Ik vind het leuk dat we bij KLJ veel chips mogen eten. Soms mag ik dat ook thuis. Tijdens een activiteit spelen we veel spelletjes. Ik speel het liefste Dikke Bertha. Meestal staat de leiding dan in het midden om ons op te tillen, dus eigenlijk is dat niet zo eerlijk. Wat ook leuk was: in de klas mocht ik eens een koe nadoen. Dat kan ik heel goed. BEUUUUU!”
Liene (9):
“Nieuwjaarsbrieven voorlezen is het leukste van de kerstvakantie” ID-kit Naam: Liene Van Landeghem Studie: Vierde leerjaar bij Juf Charlotte Hobby’s: KLJ, spelletjes spelen, turnen en tekenschool Favoriete activiteit: Op kamp gaan
Liene, wat wil jij deze kerst zeker krijgen? “Een tijdje geleden kreeg ik een nieuwe boterhammendoos, maar daardoor krijg ik de rits van mijn boekentas niet meer dicht. Een nieu-
we, grotere, boekentas wil ik dus wel hebben, maar ik weet dat die sowieso al onder de kerstboom ligt.” Wat vind je het leukste aan de kerstperiode? “Dat ik een nieuwjaarsbrief mag voorlezen voor mijn twee oma’s, opa, mama, papa, moeke en vake. Ik heb drie keer een feestje: eentje thuis, eentje met heel de familie en eentje met Moeke en Vake. Daar krijg ik meestal leuke cadeautjes. Ik kijk er al naar uit.” Wat onthoud je van 2019? “De verjaardag van mijn juf. Ze gaf ons enorm veel snoep, we mochten naar FC De Kampioenen kijken en speelden het computerspelletje Just Dance. Alleen in de voormiddag moesten we even rekensommetjes maken, maar dat vond ik niet erg. Ik kan goed rekenen.” Waar kijk je in 2020 het meest naar uit? “Naar de KLJ. We spelen veel leuke spelletjes en ik heb er veel
30
Wat vind jij het leukst aan de kerstperiode? “Eindelijk rust na een vermoeiende examenperiode, twee weken lang geen taken of schoolwerk en genoeg tijd om naar de KLJ te gaan. Dit jaar gaan we met vrienden op vakantie naar Hasselt. Vroeger deden we dat ook altijd, maar de voorbije jaren was het een beetje stilgevallen. Ik kijk er heel erg naar uit.” vriendinnetjes. Mijn beste vriendin is onlangs ook lid geworden van KLJ. Nu kan ik hopelijk nog een heel jaar lang veel met haar spelen.”
Mattis (13):
“Eindelijk rust na een vermoeiende examenperiode” ID-kit Naam: Mattis Leeman Studie: Tweede middelbaar sport-economie Hobby’s: KLJ en voetbal Favoriete activiteit: Ons jaarlijkse kamp
Mattis, wat wil jij deze kerst zeker krijgen? “Een goede kerstvakantie is voor mij genoeg. Het liefst ook een goed rapport, zo hoef ik mij geen zorgen meer te maken over school. Maar als ik dan toch moet kiezen, dan kies ik voor een nieuwe laptop. We zijn thuis met z’n vieren, dus dan is een eigen laptop wel handig.”
Wat onthoud je van 2019? “Deze zomer, op het sportfeest van KLJ Hamme, won ik de 400 meter lopen. Ik was de voorbije jaren vaak derde, dus dit was een mooie prestatie. In het begin van de wedstrijd hield ik me even in, maar de laatste 100 meter liep ik de longen uit mijn lijf. Ik liep zo snel voorbij de finish dat ik moest teruglopen om mijn medaille af te halen.” (lacht)
Wat wens jij KLJ Sint-Gillis-Waas toe voor 2020? “Toffe activiteiten, een goed kamp, geen ruzies of problemen en veel bekers op de sportfeesten.”
Reno (16):
“In 2020 wil ik op buitenlands kamp naar een warm, zuiders land” ID-kit Naam: Reno Smet Studie: Vijfde middelbaar Industriële Wetenschappen Hobby’s: KLJ en volleybal Favoriete activiteit: Kamp en +16-weekend
Reno, wat is het beste cadeau dat je ooit gekregen hebt? “Dat was een Xbox One. Omdat het een duurder cadeau was, kreeg ik het voor Sinterklaas, Kerstmis en Nieuwjaar samen. Mijn favoriete spelletjes op de Xbox zijn Fifa en Call Of Duty, want die kan je samen met vrienden online spelen.” En het minst leuke cadeau? “Vroeger kreeg ik vaak T-shirts. Goed bedoeld, maar ze waren niet mijn stijl. Ik kies liever zelf mijn kledij.” Wat onthoud je van 2019? “De zomer was écht een topzomer. De eerste tien dagen ging ik op kamp met de KLJ en daarna op reis met mijn ouders. Ik moest ook wel bijleren tijdens de vakantie, want ik veranderde van studierichting: van Wetenschappen naar Industriële Wetenschappen. Zo leerde ik wat over elektriciteit,
31
elektronica en mechanica. In september ging ik ook naar het festival Crammerock, waar ik het optreden van K1D het beste vond.” Wat wens jij KLJ Sint-Gillis-Waas toe voor 2020? Veel leuke activiteiten, een vlekkeloos jaar en veel succes met de sportfeesten. Als ik het kamp mocht kiezen, zou ik graag eens op buitenlands kamp gaan. Naar waar maakt me niet uit, zolang het maar een warm land in het Zuiden is. Dat kamp zou wel enkel voor de +16 en de -16 zijn, natuurlijk.” (lacht)
Marte (20):
“De Kerstman mag iedereen een KLJ-sjaaltje cadeau doen” ID-kit Naam: Marte Schelfhout Studie: Tweede jaar bachelor kleuteronderwijs Hobby’s: Leiding bij KLJ, dat vraagt al tijd genoeg. Favoriete activiteit: Leefweek
Marte, wie kies je: Sinterklaas of de Kerstman? “Sowieso de Kerstman: die blijft langer in het land en deelt meer cadeautjes uit.” Wat mag de Kerstman dan aan alle kinderen in België geven? “Ik hoop vooral dat alle kinderen gelukkig zijn rond Kerstmis. Daarnaast mag de Kerstman iedereen een KLJ-sjaaltje geven. Ik ben zo blij dat ik in de KLJ zit. Al mijn vrienden zijn hier aanwezig en er is altijd een goede sfeer. Als
iedereen zo’n plaatsje vindt, zou de wereld zoveel mooier zijn.” Met wie zou je enkele weken van leven willen wisselen? “Met een kleuterjuf. Dan moet ik niet meer studeren in de kerstvakantie en heb ik de job die ik graag wil doen. Het zou fijn zijn als ik, zonder stress, gewoon mijn diploma en droomjob zou hebben.” Wat wens jij KLJ Sint-Gillis-Waas toe voor 2020? “We willen 1000 volgers halen op ons Instagramprofiel, nu zitten we aan 650. Onze -16 heeft aan de hand van opdrachten ons volgersaantal al omhoog gekregen, dus tegen de zomer moet ons doel zeker bereikt zijn. Voorts hoop ik dat de leiding in 2020 veel dingen samen doet, ook buiten de KLJ. Op die manier blijven we onze vriendschapsband versterken.”
S
32 HET KLJ-SJAALTJE
Tekst & foto Jolande Guelinckx
“Één brok geschiedenis” Het sjaaltje van Jasmien Jacobs barst van de herinneringen Jasmien Jacobs (23), sinds haar zesde enthousiast KLJ-lid (Kersbeek) en al drie jaar trotse hoofdleidster, toont ons de bijzondere buttons, veelkleurige lintjes en tientallen kaartjes die aan haar KLJ-sjaaltje hangen. Wat een historie!
FLUITJE “Iedereen in onze leidingploeg krijgt een fluitje wanneer hij of zij leiding wordt. Omdat we een vrij kleine afdeling hebben, werken we niet met vaste leiding per leeftijdsgroep. Dat heeft als voordeel dat we met iedereen in contact blijven en voldoende kunnen afwisselen. Dat ik mijn fluitje al vaak gebruikt heb, kan je er wel aan zien.” VERDWAALBANDJE (groen bandje links) “Een paar jaar geleden gingen we op kamp in een echte legerkazerne aan zee. Voor de activiteiten op het strand kregen we een ver-
dwaalbandje met het nummer van de toenmalige hoofdleiding op. Ik heb het bandje nog steeds!” HOOFDANIMATORCURSUS “In 2014 volgde ik de hoofdanimatorcursus in twee weekends. Het thema van het tweede weekend was iets rond skiën. Ik kreeg toen een raar, wit rondje dat ik aan mijn sjaaltje hing, maar tot op heden weet ik nog steeds niet wat het is.” (lacht)
B T O
Be tic en
Ko als Tro lig
* Ont voo Dan woe
ZELFGEMAAKTE AANDENKENS “Onze leidingploeg probeert voor elk kamp leuke kampaandenkens te maken. Die kunnen onze leden dan aan hun sjaaltjes hangen. Ik heb er zelf al heel wat verzameld, zoals het blauwe papiertje en de verschillende bandjes.” SECRETARESSEBADGE (blauwe button) “Ik ben, naast hoofdleiding, ook secretaresse van mijn KLJ. Op de Dag van de Secretaresse stuurde KLJ Nationaal me deze mooie badge op. Sindsdien is hij niet meer weg te denken van mijn sjaaltje.”
Wil jij met jouw sjaaltje in de volgende Hélaba komen? Stuur dan een mailtje naar helaba@klj.be.
WALI8514
SPORTCLUB OF JEUGDBEWEGING?
BOEK NU EEN TOPDAG IN WALIBI OF AQUALIBI
33
WALIBI EN/OF
AQUALIBI
-10%
*
Bestel vóór 31 maart* tickets voor Walibi of Aqualibi en krijg 10% korting. Komen jullie met 15 jongeren? Dan mag je als begeleider gratis binnen. Mooi meegenomen! Trouwens: wist je dat het park op wandelafstand ligt van een treinstation? Da’s pas praktisch! * Ontvang 10% korting op het standaard groepstarief indien je boekt voor 31 maart 2020. Bezoek je het park in de week van april en mei? Dan vang je maar liefst 15% korting. Wie in juni van maandag t.e.m. woensdag naar het park komt, krijgt 5% korting.
Spetterende avonturen voor de hele groep voor bijna de helft van de prijs! Een activiteit vinden voor de hele groep. Da’s een echte uitdaging. Sommige kinderen houden van een kick, anderen gaan dan weer graag op ontdekking. Gelukkig kan elk kind, groot of klein, energiek of rustig, zich helemaal uitleven in Bellewaerde Aquapark.
Nog vragen?
Bel 010 42 17 17
WALI85143518_AdB2B_Jeugd_Helaba_210x280.indd 1
Geniet van een voordelig groepstarief • •
•
Slechts €12,50 (ipv €21) per jongere. Eén begeleider mag gratis binnen per 15 betalende bezoekers. De bus parkeer je gratis op onze parking.
Boek snel je groepsuitstap
Bellewaerde Aquapark. Da’s een spetterend avontuur voor de hele groep!
Mail naar reservations.blw @cda-parks.com
26/11/2019 13:24
34 DE K IN KLJ
Een leerrijke ervaring om nooit meer te vergeten
Cultuurshock in Israël en Palestina Al jaren heerst onrust tussen de Israëli’s en de Palestijnen. Wanneer joden uit alle hoeken van de wereld zich vestigen in het gebied rond de Middellandse Zee na WOII is dat tegen de zin van de islamitische Palestijnen, die er al jaren gevestigd zijn. Palestina wil een officiële staat vormen met de Gazastrook, de Westelijke Jordaanoever en Jeruzalem – voor zowel joden, christenen als moslims ‘het Beloofde Land’. Israël beschouwt Jeruzalem echter als zijn hoofdstad, en ook de Westelijke Jordaanoever wordt gedomineerd door Israëlische nederzettingen. Om de orde te behouden, zet Israël blokkades rond de Palestijnse gebieden. Het gevolg? Protesten, conflicten en oorlog, met heel wat burgerslachtoffers. Tot vandaag blijft het conflict tussen de gebieden onopgelost.
35 Tekst Laura Lenaerts en Davy Roose
Midden september vertrokken 41 KLJ’ers en KSA’ers op K-reis naar Israël en Palestina. Ondanks de vele conflicten in het land een ervaring om niet snel te vergeten, als je het aan de enthousiaste deelnemers vraagt. Een maand na hun reis spreken de KLJ’ers opnieuw af voor een terugblik op hun avontuur.
“Ik hoorde spannende verhalen van de reis naar Israël en Palestina in 2015, dus ik wou die deze keer niet missen”, zegt Arne Baeyens (27) van KLJ Zele-Heikant. “De deelnemers van toen wilden me niet alle details vertellen. Ze zeiden dat ik het zelf moest ervaren. Dat heeft gewerkt: tijdens de reis viel ik van de ene verbazing in de andere. Hoe de media het ene of het andere ‘kamp’ portretteren, bleek in de realiteit veel complexer. Mijn ogen zijn opengegaan.” Bart Uyttebroeck (24) van KLJ Oplinter knikt. “Tijdens de reis deden we meer dan alleen wat sightseeing. We kwamen op plaatsen waar anderen niet komen en spraken met boeiende lokale mensen. Net daarom ging ik mee.”
Heel wat hoogtepunten...
Dat de deelnemers een druk programma voor de boeg hadden, is een understatement. Ze bezochten steden als Nazareth, Jeruzalem, Bethlehem en Tel Aviv, spraken met Palestijnse christenen, bezochten het Meer van Galilea en een vluchtelingenkamp, stapten door de woestijn en dreven in de Dode Zee. Ook de sportieve KLJ’er kon zich uitleven: zwemmen in de Middellandse Zee, een kamelentocht en de beklimming van de Taborberg is slechts een greep uit het lijstje. “Heel de reis was een aaneenschakeling van
hoogtepunten”, zegt Arne. “Aanvankelijk keek ik uit naar Tel Aviv om er te feesten, maar ik genoot echt van alles.”
...maar ook tijd voor serieuze zaken Heel wat tijd voor ontspanning dus, al was er zeker ook tijd en ruimte voor serieuze zaken. De getuigenis van een Israëlische ex-soldaat was er een van. “Die dag in het Palestijnse vluchtelingenkamp was een zware dag”, vertelt Bart. “Zeker na die getuigenis begon ik me steeds meer vragen te stellen. Gelukkig waren onze begeleiders Dirk en Karel er om alles te kaderen.” “Dat vluchtelingenkamp was inderdaad een unieke ervaring”, vult Lotte Caers (22) van KLJ Arendonk aan. “Ik had het toch verkeerd ingeschat: je veronderstelt dat
een vluchtelingenkamp bestaat uit tentjes, bedoeld als tijdelijk onderkomen. Niet dus. Er stonden vaste gebouwen en de vluchtelingen verbleven daar al jaren, terwijl ze gewoon terug naar hun eigen dorp willen.”
Cultuurshock
Israël en Palestina is ook een gebied waar religies zoals het christendom, het jodendom en de islam samenkomen. Het cultuurverschil valt op, en dat ervoeren de KLJ’ers en KSA’ers aan den
“Tijdens de reis deden we meer dan alleen wat sightseeing. We kwamen op plaatsen waar anderen niet komen en spraken met boeiende lokale mensen” Bart Uyttebroeck – KLJ Oplinter
36
vlnr: Lotte, Arne, Bart, Jolien, Jonas lijve. “Toen we Palestijnse christenen vertelden dat jongeren bij ons op latere leeftijd kunnen beslissen of ze al dan niet gedoopt worden, zag ik het ongeloof in hun ogen”, zegt Bart. “We hebben dan wel hetzelfde geloof, we hebben er toch een andere kijk op.” “In België mag iedereen een short dragen in de kerk, in Israël en Palestina is dat not done. Jongens mochten soms met een short tot boven de knie rondlopen, meisjes moesten een lange broek dragen. Dat vond ik best discriminerend”, zegt Lotte. “En soms moesten we ons opsplitsen volgens geslacht”, vult Jolien Weltjens (25) van KLJ Bocholt aan. “Bij het graf van koning David, bijvoorbeeld. En aan de Klaagmuur.” “De drie religies hebben dezelfde basis en die komt samen in Israël en Palestina. Voor iedereen hebben de heilige plaatsen een betekenis, dus is het des te jammerder dat alles opgesplitst is en er ruzies en oorlogen ontstaan”, zegt Arne. “Elk geloof wil vrede en toch loopt het mis. Geloof is liefde, maar jammer genoeg ook haat.”
“Los van de verschillen tussen de religies, zijn er nog veel andere dingen die wij in Europa niet meer kennen”, zegt Jonas Van Poelvoorde (28) van KLJ Sint-Kruis Vivenkapelle. “Dankzij de Europese Unie kennen we geen grenzen meer. In Israël en Palestina is dat wel anders: we werden op de bus gecontroleerd door militairen. En toen we terug naar België kwamen, werden we allemaal apart ondervraagd in de luchthaven. Wij vinden vrij reizen en vrije meningsuiting vanzelfsprekend, maar dat is dus zeker niet overal zo.”
37
Innige gesprekken Tijdens de reis werden innige vriendschapsbanden gesmeed, maar na tien dagen zat het avontuur erop. “Toen ik terugkwam van de reis stond ik toch stil bij waarover wij ons soms zorgen maken. We jagen ons altijd op en maken problemen van het minste”, zegt Jonas. “Dat gevoel is toch enkele dagen blijven hangen.” Ook voor Arne werkte de reis inspirerend. “Er was meteen een klik tussen alle deelnemers, ook tussen KLJ’ers en KSA’ers. Iedereen had dezelfde instelling: we wilden ons 100% openstellen om de best mogelijk ervaring te krijgen. En iedereen heeft dat ook gedaan. Niet alleen over de toestand ter plaatse, maar ook voor elkaar. Tijdens één van de bezinningsmomenten had ik het met enkele medereizigers bijvoorbeeld over verder studeren. Zij inspireerden me om verder te kijken dan het voor de hand liggende. Nu ben ik aan het kijken wat mogelijk is.”
“De reis was intens, ja”, sluit Jolien af. “Als mensen mij vragen hoe het was, kan ik dat nog steeds niet onder woorden brengen. Ik denk dat de deelnemers er onderling wel over kunnen praten, maar het is moeilijk om die indrukken te delen met de buitenwereld. Je moet het gewoon zelf meegemaakt hebben.”
38 DE KNUTSELHOEK
Tekst & foto Anke Van Oeckel
Van krant tot kerstbal Pssst, hoor je het al? Nee? Luister dan nog eens... HET IS BIJNA KERSTMIS! En wat zou Kerstmis zijn zonder een prachtige kerstboom vol zelfgemaakte kerstballen? Haal de glitters uit de kast, volg deze zes simpele stappen en overdonder iedereen met je DIY-kerstversiering. Benodigdheden Voor je aan de slag kan, heb je een aantal spullen nodig: • • • • • • •
Oude kranten, tijdschriften of papiersnippers Behangerslijm Een ballon Glitter Verf Een verfborstel IJzerdraad
39
STAP 1 Blaas de ballon op, maar zorg ervoor dat hij niet te groot wordt. Kerstbalgrootte is – logischerwijze – perfect. Scheur de oude kranten of tijdschriften tot je een stapel papiersnippers hebt.
STAP 2 Smeer de ballon in met behangerslijm en bekleed hem met de papiersnippers. Laat het opblaasstukje van de ballon nog even met rust: daar plak je geen papiersnippers. Zorg er wel voor dat de opening rond het opblaasstukje zo klein mogelijk blijft. Herhaal deze stap enkele keren totdat je meerdere papierlagen hebt aangebracht.
STAP 3 Wacht tot de behangerslijm droog is en de papiersnippers hard geworden zijn. Breng vervolgens een laagje verf aan en versier met voldoende glitters todat je de papiersnippers niet meer ziet. Wil je graag een figuurtje, zoals op deze foto? Knip uit een oude krant een ster en houd die op je kerstbal. Breng lijm of verf aan rond het figuurtje en bestrooi met glitters. Haal daarna het patroon voorzichtig van je kerstbal.
STAP 4 Wacht tot de verf en glitters volledig droog zijn. Prik de ballon nadien stuk via het kleine gaatje en verwijder hem voorzichtig uit je kerstbal, zonder de opening groter te maken.
STAP 5 Maak een lusje uit ijzerdraad en stop de uiteinden door de opening van de kerstbal. Zo krijg je een haakje waarmee je de kerstbal in de boom kan hangen.
STAP 6 Tadaaaa! Je kerstbal is klaar, dus hang hem snel in je kerstboom. Geniet van een fonkelende kerst!
40
Kies el en best s dget KLJ-ga ia online v j.be shop.kl
OVERWINTER MET KLJ Heb je vragen of een wild idee voor een nieuw product? Stuur dan zeker een mailtje naar winkel@klj.be.
Trui € 31,00
Slabbetje € 5,25
Mok € 5,00
ADV
W ee
Shopping tas € 2,50
Sc
Veiligheidshesje € 5,50 Sportkousen € 8,00
Geldbeugel € 4,00
Sjaaltje € 4,00
vu
ds-
Nobelprijswinnaar Rigoberta Menchú komt naar Brussel. Om jou te horen.
41
PeaceJam 2020 ∙ 7 en 8 maart Rigoberta Menchú, Nobelprijswinnaar voor de Vrede en straffe mensenrechtenmadam uit Guatemala, luistert graag naar jouw ideeën voor een rechtvaardige, klimaatvriendelijke maatschappij.
Wat is jouw idee voor een betere wereld? Schrijf je nu in op
vub.be/peacejam
0
Nobelprijswinnaar
Rigoberta Menchú
42 JONGEREN VAN HET PLATTELAND
Tekst Eline Van Reeth / Foto Jonas Smeulders
JONGEREN VAN HET PLATTELAND OVER natuur en ruimtegebruik
“We hadden geen waardevol speelterrein, dus gingen we zelf aan de slag” Buiten spelen in een stad is niet altijd gemakkelijk: de natuur en speelruimte blijven er beperkt. Dat vinden ook enkele jeugdbewegingen uit Lier. Via een projectaanvraag kregen KLJ LierZuid en de plaatselijke KSA en FOS Open Scouting de middelen om samen een nabijgelegen terrein op te waarderen tot een kwaliteitsvol speelterrein. Naast het lokaal van KLJ Lier-Zuid ligt een kleine parking die af en toe gebruikt wordt om activiteiten op te spelen, als er geen auto’s geparkeerd staan. “Balspelen, verfspelen of waterspelen kan je er bijna niet organiseren”, zegt Maarten Sluyts (21), leiding bij KLJ Lier-Zuid. “Zo gebeurt het dat er wel eens leden vallen, met de nodige schaafwonden tot gevolg. Soms trekken we naar het centrum van Lier voor een stadsspel, maar ook daar kan je geen hevige spelen doen.” Het dichtstbijzijnde bos ligt dan weer op meer dan twee kilometer. Daar trekt de KLJ slechts één keer per jaar naartoe, want de tocht met leden is niet evident. Een speelveld voor KLJ Lier-Zuid was dus hoognodig.
EEN EIGEN PLEINTJE “Op de jeugdraad hoorden we van de KSA en FOS Open Scouting dat zij hetzelfde probleem hadden”, vertelt Maarten. “De andere jeugdbewegingen in Lier hebben wel een eigen speelterrein, maar wij vielen er met drie een beetje tussenuit. We begonnen te brainstormen en kwamen zo bij Dokter Jules terecht, een fonds waarbij jeugdbewegingen 2000 euro kunnen krijgen voor een project met een maatschappelijk doel.” De drie jeugdbewegingen dienden in 2017 een projectaanvraag in en stelden voor om een verwaarloosd grasplein op te knappen tot een speelplein. De projectaanvraag werd goedgekeurd en de drie jeugdbewegingen gingen meteen aan de slag. “In 2014 werden op het pleintje al eens bomen en struiken aangeplant, maar daar bleef door vandalisme weinig van over. Deze keer staken wij de handen uit de mouwen: we pakten de wildgroei van bramen en distels aan, we maakten een heuvel en breidden het speelterrein uit. Ook het stadbestuur van Lier stak een handje toe toen het merkte dat het project leefde onder de jongeren.” Ondertussen onderhouden de jeugdbewegingen het pleintje om
beurten. “Dit jaar is het aan ons”, zegt Maarten. “Afgelopen zomer trokken we met alle leiding naar het plein en zorgden we ervoor dat het er piekfijn uitzag. Toegegeven: het onderhoud is niet onze favoriete bezigheid, maar we vinden het niet erg als we daardoor zo’n mooi pleintje overhouden.” ALLES IN DE KRUIWAGEN Vandaag vindt ongeveer de helft van de activiteiten van KLJ Lier-Zuid plaats op het pleintje, maar zijn alle problemen nu opgelost? Niet helemaal. Het speelplein ligt op 300 meter van het KLJ-lokaal, wat niet ideaal is als nog snel spelmateriaal uit het lokaal nodig is. “Daarom nemen we steeds een kruiwagen mee waarin we al ons materiaal vervoeren”, zegt Dries Van Roey (20), leider bij KLJ Lier-Zuid. “Soms willen de andere jeugdbewegingen het pleintje op hetzelfde moment gebruiken als wij. Dan komt het competitiebeest in ons naar boven en zetten we onze kruiwagen er al een uurtje vroeger zodat we het plein zeker voor ons hebben. Eigenlijk vinden we dat best leuk, en we vinden het ook positief dat we door dit project meer contact met de andere jeugdbewegingen hebben. We hebben elkaar beter leren kennen.”
43
Maarten Dries
“Ik kijk dus met trots terug op het project. Wij zijn geen jeugdbeweging die voor de tv zit. We vinden het vooral belangrijk dat onze leden buiten kunnen spelen, zich drie uur vollenbak kunnen geven, veel bewegen en actief bezig zijn. We organiseren nog regelmatig stadsspelen, maar ravotten in de natuur zit toch echt in het DNA van KLJ.”
WAT ZEGT ONS ONDERZOEK? Dit jaar voerde KLJ een groot plattelandsonderzoek. In heel Vlaanderen – zowel in de stad als op het platteland – bevroegen we 1000 jongeren. Dit hebben ze te zeggen over natuur en ruimtegebruik.
95,9%
van de jongeren geeft aan dat contact met de natuur belangrijk is in de ontwikkeling van een kind. Het is er rustiger en je hebt er meer ruimte, waardoor je ook veiliger buiten kan spelen.
33%
van de jongeren geeft aan dat er niet voldoende natuur is in de omgeving waar ze wonen. Voornamelijk artificieel aangelegde pleintjes in de dorpskern of stad worden niet altijd gezien als natuur.
77,9%
van de jongeren geeft aan dat de uitbreiding van woongebieden op het platteland ten koste gaat van de natuur. Nochtans wordt natuur wel gezien als één van de grootste troeven van het platteland.
“Als de sfeer in je leidings- of bestuursploeg goed zit, blijf je met gemak acht jaar in de leiding”
44 Tekst en foto Lot De Kimpe
Blind Date
Kenneth
De leidingsjaren van Charlotte (22) en Kenneth (22)
Her first, his last, their everything Geen twee KLJ’ers zijn hetzelfde. Maar waar zitten dan net de verschillen? In Blind Date gaan twee – voor elkaar onbekende – KLJ’ers met elkaar in gesprek. Wat willen ze weten en wat kunnen ze van elkaar leren? KLJ-carrières zien er altijd een beettje anders uit. Sommigen nemen al op jonge leeftijd een leidingsfunctie op, anderen beginnen dan weer iets later aan de uitdaging. Charlotte Stans (22), kersverse leidster bij KLJ Zele-Centrum, en Kenneth Beelaert (22), bezig aan zijn laatste leidingsjaar bij KLJ Schoonaarde, hebben alvast één ding gemeen: een passie voor KLJ. Charlotte: “Hoe ben je in jouw KLJ terechtgekomen en hoe oud was je toen?” Kenneth: “Ik belandde pas bij KLJ Schoonaarde toen ik 15 was. Onze afdeling bestond toen nog niet zo lang en was op zoek naar nieuwe leiding. Ik had zin in een sociale uitdaging, dus het leek me de ideale uitlaatklep. Jij?”
Charlotte: “Ik ben al vijf jaar lid en heb nog geen seconde spijt gehad van mijn inschrijving. Doorheen de jaren kreeg ik echt goesting om ook leidster te worden. Dit jaar is het zover, hoera! Ik hoor dat we even oud zijn. Hoe komt het dat je ‘nu al’ stopt met leiding geven?” Kenneth: “De afgelopen jaren heb ik mij altijd volledig gesmeten voor mijn KLJ. Momenteel ben ik twee jaar aan het werk als accountmanager in de IT-sector. Na acht jaar leiding is het tijd om een nieuw hoofdstuk te starten. Waarom wou jij uiteindelijk leidster worden?” Charlotte: “Ik ben heel graag bezig met kinderen. Die lach op hun gezicht is toch om van te smelten? Als ik dan hoor hoe enthousiast de leden vertellen over de activiteit tegen hun mama of papa, word ik pas echt gelukkig.” TANDPASTASMILES Kenneth: “Waar kijk je het meest naar uit nu je leiding wordt? En wat lijkt je minder leuk?”
45
Charlotte: “De grote tandpastasmiles waarmee de leden vlak voor een activiteit binnenkomen in het lokaal. Die stralende ogen geven me energie om er een knaller van een spel van te maken. Als ik dan toch een minpuntje moet uitzoeken, kies ik het vroege opstaan. Onze KLJ organiseert activiteiten op zondagochtend van 9u tot 12u. Gaf jij eigenlijk leiding aan verschillende leeftijdsgroepen?” Kenneth: “Tot nu toe stond ik altijd voor de kleintjes van de -10. Supertof, maar dit jaar doe ik eens zot en geef ik leiding aan de +10. Op het einde van dit werkjaar zal ik je laten weten wat ik het leukste vond.” (lacht) Charlotte: “Deal! Wat zijn tot nu toe je mooiste herinneringen als leiding?” Kenneth: “Dat zijn onze leidingsweekends of teambuildingsdagen. Die waren altijd super leuk en zorgden ervoor dat we als leidingsgroep ook een vriendengroep werden. Als de sfeer goed zit, blijf je met gemak acht jaar in de leiding. Ga jij iets missen omdat je geen lid meer bent, maar leiding?”
“In veel jeugdbewegingen moet je de keuze maken: lid blijven of leiding worden. Bij ons kan je gewoon genieten van beide werelden” Charlotte
Charlotte: “Ik denk het niet, want ik ben ook nog lid van de +16, net zoals alle andere leiding van mijn KLJ. Op vrijdagavond hebben we dus nog steeds een leuke activiteit. In veel jeugdbewegingen moet je de keuze maken: lid blijven of leiding worden. Bij ons kan je gewoon genieten van beide werelden. Ga jij KLJ missen?” Kenneth: “De energie en vriendschap die je krijgt van de kinderen zal ik zeker missen. Heb je eens een slechte dag, dan word je meteen vrolijk van de spontane leden. Ook de lieve reacties die
je krijgt van ouders na een leuk kamp of een fijne activiteit zal ik enorm missen. Waar ik stiekem toch wel een hekel aan heb, is de administratie die je hebt als hoofdleider. Of de minder fijne boodschappen die je soms moet brengen aan leden of ouders.” GOEDE RAAD Kenneth: “Wat moet een goede leidster volgens jou doen?” Charlotte: “Je moet sowieso het goede voorbeeld geven. Dat is niet altijd gemakkelijk, want ook wij maken fouten. Door die op een correcte manier recht te zetten, toon je dan weer hoe het wel moet. Daarnaast moet je voor iedereen oog hebben. Zowel in je ledengroep als bestuursploeg moet je iedereen betrekken en je mag geen uitgesproken lievelingetjes hebben. Ik vind dat je als leiding voor een omgeving kan zorgen waarin iedereen alles eerlijk op tafel kan gooien, zonder schrik te hebben voor reacties van anderen. Heb jij, als ervaren rot, nog een gouden tip voor mij?” Kenneth: “Wees vooral jezelf en doe wat je graag doet. Wees altijd eerlijk over hoe je je voelt binnen de groep en zeg waar je mee zit. Ik denk dat het enorm belangrijk is om open te praten met elkaar.” Charlotte: “Daar ga ik volledig mee akkoord! Ik probeer mijn leden mee te geven dat iedereen welkom is en dat iedereen geapprecieerd moet worden zoals hij of zij is. Later zal iedereen moeten omgaan en samenwerken met mensen die niet altijd hun beste vrienden zijn, dus dat kunnen ze beter nu al leren. Jong geleerd is oud gedaan.”
46 46 Tekst Jolande Guelinckx
DOE DE TEST
hoe ziet jouw 2020 eruit? 2020 – lees: twintig-twintig – staat voor de deur. Heb je al goede voornemens gemaakt? We kunnen je nu al verklappen dat je je daar waarschijnlijk niet aan zal houden. Ben je benieuwd hoe jouw 2020 er voorts nog zal uitzien? Vul dan snel deze test in en werp zo een blik op de toekomst. Leef je van dag tot dag of heb je 2020 al helemaal gepland?
a b c
Mijn motto is ‘carpe diem’, dat is Latijn voor ‘pluk de dag’. Ik regel bijna niets op voorhand en zie de dag zelf wel wat ik doe. Mijn agenda is de eerstkomende maanden al goed gevuld. Hier een afspraakje, daar een vergadering. Ik wacht wel nog even om mijn zomervakantie te plannen. Ik doe niets liever dan plannen. Al mijn vakantiebestemmingen, verlofdagen en KLJ-fuiven staan in mijn agenda. Ik ben er klaar voor.
Hoe gemotiveerd ben je voor het KLJ-voorjaar?
a b c
Hoe zie jij het concept liefde in 2020?
a b c
Bah! Zo melig! Geef mij maar het eeuwige vrijgezellenleven. Liefde is iets moois en gezelligs. Ik vind het leuk om iemand te hebben met wie ik tijd kan spenderen. Kusjes sturen, 1000 hartjes in een berichtje en samen hand in hand lopen op straat: liefde is echt mijn ding.
Ga jij 2020 in met een (studenten)job?
a b c
Nee, daar heb ik allemaal geen tijd voor. Tijdens het weekend ga ik naar de KLJ, dat is meer dan voldoende. Af en toe ga ik babysitten of was ik de auto van mijn buren. Dat ligt me wel. Een nine-to-fivejobje in het weekend is niets voor mij. Ik wissel al verschillende jaren een studentenjob en KLJ af in het weekend.
Wat? IS HET AL BIJNA JANUARI? De tijd vliegt zo snel, ik ben er totaal niet klaar voor. Ik laat het rustig op me afkomen. Iedere maand bekijk ik wel wat er te doen is. Lekker chillen met die billen. Ik ben helemaal klaar om m’n tanden in het voorjaar te zetten. Laat de activiteiten, feestjes en vergaderingen maar komen!
Heb je onlangs nog een zwarte kat gezien?
a b c
Ja, maar gelukkig ben ik niet zo bijgelovig. Alhoewel, bij het lezen van deze vraag begin ik toch wat te twijfelen… Gelukkig nog niet, laat het ongeluk nog maar eventjes aan de kant staan! Ja, mijn jaar is bij voorbaat al verpest. Typisch, want ik loop onbewust altijd onder ladders en vind alleen maar klavertjes drie.
47
Ben je iemand die weloverwogen beslissingen neemt?
a b c
Nee. Mijn hele leven maak ik de ene na de andere impulsieve beslissing. Tot nu toe heb ik er nog geen spijt van gehad. Af en toe doe ik eens iets gek, maar meestal denk ik wel goed na over alles wat ik doe. Ik ben een eeuwige twijfelaar. Als je mij een beslissing moet laten nemen, krijg ik al kippenvel. Laat anderen dat maar doen.
Ben jij bezig met het klimaat te verbeteren?
a b c
Ja, enorm. Die klimaatmarsen spreken me ook aan. Als iedereen zijn steentje bijdraagt, kunnen we de wereld zoveel mooier maken. Met kleine stapjes zoals een KLJ-drinkbus of een -brooddoos probeer ik mijn steentje bij te dragen. Alle beetjes helpen, nietwaar? Het milieu kan me eigenlijk niet zoveel schelen. Anderen lossen de problemen wel op.
Heb jij een goede conditie?
a b c
Ja. Sporten is mijn leven. Iedere dag sta ik vroeg op om te joggen of de beentjes te strekken. Als ik niet op de KLJ ben, dan kan je me vinden in de fitness. Mijn conditie is zoals een lift: ze gaat constant op en neer. De ene periode ben ik supergemotiveerd, de andere keer blijf ik liever uitgestrekt in de zetel liggen. Ach, sporten is niet zo mijn ding. Ik beweeg al genoeg tijdens de KLJ-activiteiten.
Ben jij de inspiratiebron op de KLJ?
a b c
Iedereen weet dat je bij mij aan het juiste adres bent voor goede ideeën. Af en toe gaat bij mij het licht aan, meestal op de meest onverwachte momenten. Ideeën vinden is niet mijn specialiteit, maar ideeën uitwerken en plannen, dat wel!
BENIEUWD NAAR JE RESULTAAT? Je antwoordde meestal ‘A’ 2020 wordt een jaar vol verrassingen. Al je gekke ideeën worden op luid gejuich onthaald. Daarnaast ga je ook extra je best doen voor het klimaat, jij wordt de groene KLJ’er die je al zo lang wou zijn. Het geluk lacht je toe dit jaar, geniet ervan. Je antwoordde meestal ‘B’ 2020 wordt een gelukkig en sportief jaar. In tegenstelling tot vele anderen, maak jij jouw goede voornemens wel waar. Ook op het vlak van de liefde loopt alles van een leien dakje. Je bent telkens enthousiast als je naar de KLJ gaat, je bent iedere week het zonnetje in huis en dat werkt aanstekelijk. Je antwoordde meestal ‘C’ 2020 wordt een jaar om nooit meer te vergeten. Op liefdesvlak staan er grootse dingen te gebeuren en je harde werk in je (studenten)job geeft je dat financiële extraatje waarmee je de leukste uitstapjes kan maken. Die zwarte kat bracht dus toch geen ongeluk.
48 PORTRET VAN JITSKE VAN DE VEIRE
Tekst Marijse Van Bastelaere / Foto Lise De Marteleire
“Een slechte dag beter maken met een pak frieten? Gewoon doen!”
Jitske Van de Veire toont haar lichaam met al zijn mankementjes
49
Tot twee jaar geleden durfde ze geen rok of kleedje te dragen. Tot ze besefte dat niemand zich iets aantrekt van haar looks. Vandaag gooit Jitske Van de Veire (26) – dochter van Peter Van de Veire, maar als zaakvoerder van de Wakko Kapper en woordvoerder van holebi- en transgenderbeweging Wel Jong, Niet Hetero veel meer dan dat – haar onzekerheden aan de kant en kleurt ze het Instagramlandschap als voorvechter van body positivity: “Ik heb de benen van mijn mama en mijn dijen zijn wandelende rijstpapjes, maar ik heb geleerd om me dat niet aan te trekken. Picture perfect bestaat niet.” Op jouw Instagramprofiel geen filters of perfect bewerkte foto’s. In plaats daarvan toon je je lichaam met al zijn imperfecties, inclusief vetrolletjes of puistjes. Waarom doe je dat? “Het begon eigenlijk heel onschuldig en – vooral – voor een beperkt publiek. Vier jaar geleden postte ik een foto op Instagram waarop ik te zien was in een skinny jeans en beha, en waarop mijn buik wat uitpuilde. Zo’n foto posten was niet evident, aangezien toen vooral hippe, perfecte bloggers Instagram domineerden. Ik had maar 500 volgers, dus het stelde ook niet veel voor, hoor. Toch kreeg ik heel wat positieve reacties, vooral van mijn vriendinnen. Zij vonden het goed dat ik mijn onzekerheden durfde uitspreken. Toen ik later nog zulke foto’s postte, pikten de media die op. Daarna is mijn Instagramprofiel ontploft.” Vroeger durfde je zelfs je armen niet te tonen, vandaag loop je zonder problemen weer rond in rokjes. Want mensen zijn zo hard bezig met hun eigen uiterlijk dat ze maar weinig aandacht hebben voor de looks van een ander – die boodschap probeer je onder de aandacht te bren-
gen, met succes. Zie je jezelf dan als een rolmodel? “Anderen beschouwen mij zo, maar ik doe eigenlijk vooral mijn eigen ding op sociale media. Ik vind het belangrijker dat mensen eerst zichzelf zien als een rolmodel, of dat ze opkijken naar hun vrienden, ouders, broers en zussen. Velen kijken op naar bekende personen, maar die zijn zo onbereikbaar. Mijn rolmodellen zijn mijn vrienden en familie. Op Instagram zijn dat ook de enige personen die ik volg. ” Merk je dat jongeren jou ook als onbereikbaar beschouwen? “Soms wel. Berichtjes op Instagram beginnen vaak met: ‘ik hoop dat je dit ziet, maar waarschijnlijk antwoord je hier toch niet op’. Zo wil ik niet zijn. Ik ben nog altijd gewoon Jitske, hoor. Ik ben ook maar een meisje van 26 dat heel wat onzekerheden heeft en daar toevallig over schrijft online.” “Ik probeer alle berichtjes te beantwoorden, maar aangezien het er heel wat zijn, is dat niet meer zo evident. Meestal probeer ik mensen te steunen door iets liefs te sturen, maar wie mij volgt op sociale media, vraagt soms ook
tips. Dat vind ik moeilijk. Voor mij helpt het om over mijn problemen en onzekerheden te babbelen, maar dat is voor iedereen anders. Dat moet je zelf wat uitzoeken.”
EXTREME OPMERKINGEN Ondertussen staat de teller op 30.000 volgers. Ga je bewuster om met sociale media nu zoveel mensen je volgen? “Toch wel. Het is dubbel: ik gebruik mijn Instagramprofiel om dingen onder de aandacht te brengen, maar ben me tegelijk ook bewust van de massa mensen die meekijkt. Daarom post ik bijvoorbeeld heel weinig over mijn vrienden of familie. Voor mijn kapsalon, De Wakko Kapper, heb ik ook een aparte pagina aangemaakt. En als ik op café ga met vrienden, probeer ik mijn gsm weg te leggen. De beperkte tijd die ik met hen heb, besteed ik het liefst ten volle. Voor mij is het dan niet nodig om dat op sociale media te gooien.” Een grote zichtbaarheid online gaat vaak gepaard met heel wat haatberichten. Word je daar vaak mee geconfronteerd? “Op zich vallen de commentaren best wel mee. Maar als ik net in de krant heb gestaan, vinden mensen sneller de weg naar mijn profiel. Op zulke momenten komen er ook meer haatreacties. Die probeer ik niet meer te lezen.” “Afgelopen zomer schakelde ik bijvoorbeeld de reacties onder een vakantiefoto uit omdat de opmerkingen te extreem werden. Het was een foto waarop ik in bikini uitgestrekt op een steen zat. Een heel mooie foto, al zeg ik het zelf – ik had er zelfs niet voor geposeerd. Bij de foto schreef ik:
50
‘Deze ochtend een traantje gelaten omdat ik me te onzeker voelde om op het strand te liggen’. Dat lokte blijkbaar enorm veel onbegrip uit, want de mensen vonden de foto wel ‘perfect’. Ik begrijp dat er commentaar komt en daar heb ik geen problemen mee, maar dan hoor ik die liever in een privébericht of in mijn gezicht. Een reactie onder een Instagrambericht vind ik zo flauw.”
“Mijn papa vindt het dan weer hilarisch. Vaak hoort hij het pas van zijn collega’s bij MNM als ik een foto gepost heb. Hij stuurt mij en mijn zussen regelmatig een berichtje waarin hij zegt hoe trots hij op ons is, dat is zo fijn. Mijn ouders steunen me en daar ben ik ongelofelijk dankbaar voor. Misschien is het daarom dat ik deze dingen bespreekbaar durf te maken.”
Hoe reageren je ouders op jouw foto’s? “Mijn mama vindt het schattig, die volgt in stilte. Mijn lichaam lijkt heel sterk op dat van haar. Zij maakte haar onzekerheden ook heel bespreekbaar. Ik heb haar ontelbaar veel diëten zien volgen, maar plots liet ze het ook gewoon los en zei ze: ‘Kijk Jitske, vrouwen hebben nu eenmaal cellulitis en hangborsten’.”
OMARM JE LICHAAM
“Mijn dijen zijn een wandelend rijstpapje en ik
heb de benen van mijn mama,
maar dat is oké”
Welke tips geef je zelf aan jongeren als het gaat over onzekerheden? “Je vooral niet vergelijken met anderen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want ik deed het vroeger zelf vaak. Het heeft jaren geduurd voor ik in rokjes en kleedjes durfde rondlopen. Maar onthoud vooral dat iédereen onzekerheden heeft. Omarm ook dat er dagen zijn waarop je je niet goed voelt. Iedereen heeft zulke dagen en dat is oké. Negeer ze niet, want dan voel je je alleen maar slechter. Wil je een slechte dag vergeten door een pak frieten te eten? Doe dat dan.” “Daarnaast babbelen we te weinig over onze gevoelens en verstoppen we ze achter vijftien filters en een cocktail. Praat dus met iemand en durf hem of haar in vertrouwen te nemen. En om even terug te komen op de sociale media: stel jezelf de vraag waarvan je echt gelukkig wordt. Van perfecte plaatjes van hippe vogels of van real life foto’s van je vrienden en de lokale jeugdbeweging?” Wanneer is je missie geslaagd? “Als ik merk dat dat iedereen zich durft te tonen zoals hij of zij
is. We verstoppen zoveel, terwijl rondingen, littekens of andere imperfecties doodnormaal zijn. Ik ga de onzekerheden de wereld niet uithelpen, daar ben ik me van bewust. Maar ik kan wel helpen door het licht aan te steken voor anderen. Als ik zelf vind dat ik uitgebabbeld ben of als ik mijn woorden niet meer moet herhalen en er geen vragen meer gesteld worden, dan is mijn missie geslaagd. Zo ver zijn we nog niet, maar ik merk wel dat de huidige generatie tieners meer open-minded is dan de tieners van enkele jaren geleden.”
AANVAARD IN DE JEUGDBEWEGING Je hebt ook in een jeugdbeweging gezeten. Heeft die tijd je geholpen om met je onzekerheden om te gaan? “Ik zat in de Chiro en maakte er vriendinnen voor het leven. Onder de meisjes grapten we regelmatig over onze onzekerheden: ‘Oei, ik ben weer uit mijn rok gescheurd’. (lacht) Tot mijn 19de mochten alleen meisjes naar onze Chiro komen. Toen we nadien een gemengde jeugdbeweging werden, merkte ik wel een verschil. Jongens kunnen veel grover en harder uit de hoek komen, terwijl meisjes zachter zijn.” “Nog steeds kan ik alles tegen die meisjes zeggen en nog altijd babbelen we over onze onzekerheden, zonder enig taboe. En dat is niet het enige wat ik aan mijn tijd in de jeugdbeweging overhoudt. Je leert er ook zo veel zoals sociaal zijn, leiding geven, samenwerken, omgaan met kinderen of verantwoordelijkheid nemen. Dat vind ik fantastisch.”
51
“We verstoppen
onze gevoelens al te vaak achter
15 filters en een
cocktail. Praat er gewoon over�
52
in ruimte is om te babbelen is heel belangrijk. Je kan makkelijk iets doen rond geaardheid op kamp, al is het maar een toneeltje waarin de prins de prins kust. Het hoeft niks choquerend zijn. Natuurlijk zijn dat geen gemakkelijke thema’s, maar ze doen er wel toe.” “Praat ook met je leden. Zo vertelde een zevenjarig lid me dat hij een meisje als liefje had, maar een jongen ook wel leuk vond. Hij vroeg mij of dat betekende dat hij homo is en of dat raar zou Je valt ook op meisjes. Hoe reageerden je Chirovrienden toen je uit de kast kwam? “Heel goed. Ze waren totaal niet in shock. Ik vroeg hen of het nog oké was om samen te douchen of halfnaakt in de rivier te zwemmen. Ik wou niet dat ze dachten dat ik hen zou begluren, maar ze hadden er totaal geen problemen mee.” Wat kunnen jeugdbewegingen doen zodat hun leden zich geaccepteerd voelen zoals ze zijn? “Een open sfeer creëren waar-
zijn. Als leiding moet je daarop kunnen antwoorden. Mijn leden vonden het ook oké dat ik een vriendinnetje had in plaats van een vriendje. Kinderen gaan daar makkelijk mee om. Pubers durven soms iets ‘zo gay!’ te noemen. Dan vraag ik wat ze gay vinden en of dat erg is. Je mag kinderen en jongeren niet afkraken en niets door hun strot duwen, maar je moet wel kunnen reageren en praten. Als leider ben je een aanspreekpunt voor je leden.”
53
5sp6ort% en,
DE POLL
WAT IS JOUW GOED VOORNEMEN VOOR 2020?
sporten, sporten
Gedaan met discussiëren, kibbelen en redetwisten. Onze poll zorgt ervoor dat eeuwige KLJ-dilemma’s voor eens en voor altijd worden uitgeklaard. Wij stellen een vraag aan onze Facebookvolgers en ontdekken zo hoe jullie er écht over denken. Een nieuw jaar, dat betekent ook goede voornemens. Daarom willen wij weten wat de KLJ’ers in 2020 van plan zijn: meer sporten of gezonder eten. Geen makkelijke keuze, zo blijkt.
44% Gezond eten
We hebben alvast goed nieuws voor de (oud-) leden die meer willen sporten: je hebt echt geen duur fitnessabonnement nodig, want bij KLJ heb je meer dan genoeg mogelijkheden om meer te bewegen. Speel bijvoorbeeld eens levende Stratego in het bos, je zal genoeg lopen. Of haal het touwtrektouw uit je lokaal en train je armspieren. Je zal nog nooit zo fit geweest zijn. Ben je sportief genoeg en wil je vooral gezonder eten? Verwittig dan nu al je kookouders en zeg ze dat je heus niet ziek bent, maar dat je komende zomer slechts twee in plaats van drie porties van hun overheerlijke kampgerechten zal nemen. Wat je goed voornemen ook is, wij geloven dat je het dit jaar wél kan volhouden. Veel succes! Aantal antwoorden: 236 Heb jij een idee voor een KLJ-poll? Zit jij met een brandende kwestie waarvan je uitsluitsel zoekt? Bezorg ons jouw ideeën en foto’s via helaba@klj.be, en misschien vind je in de volgende editie van Hélaba het antwoord op jouw vraag.
54 BOERENTROTS
Tekst en foto Matty Veulemans
Ben Speeckaert (17) is een trotse boerenzoon
Wanneer de boerenstiel in je bloed zit Boerenzonen. Het is een term die regelmatig in de media aan bod komt. Zo zijn er een aantal boerenzonen die wielrennen. Denk maar aan Yves Lampaert en Frederik Backaert, maar ook ondernemer Paul Gheysens en zanger Luc Steeno mogen zich officieel ‘boerenzoon’ noemen. Ook de 17-jarige Ben Speeckaert hoort thuis in dat rijtje. Wij zochten hem op in het Vlaams-Brabantse Lennik. onverwacht. Zijn broer Stef besliste om samen met hun mama het bedrijf verder te zetten. Maar ook Ben neemt serieus wat verantwoordelijkheden op zich op de boerderij, zoals de koeien verzorgen.
werken. Hij heeft zijn toekomst al volledig uitgestippeld. “Toen mijn vader plots overleed, moest de familie snel beslissen wat we gingen doen met de boerderij. Die dag zelf moesten de koeien namelijk gemolken worden. Voor mij is het heel duidelijk: ik wil in mijn vaders voetsporen stappen en samen met mijn broer de boerderij runnen en zelfs uitbreiden.” Op de vraag of hij nog veel aan zijn vader denkt is het antwoord snel gegeven. “Bij elke verandering of bij elk ‘probleempje’ dat zich voordoet, denk ik automatisch: hoe zou hij het doen?”
De boerenstiel zit Ben duidelijk in het bloed. “Mijn mama zegt dat toch. Zo joeg ik als tweejarige peuter samen met mijn vader de koeien naar de stal”, vertelt Ben. “Ik heb nooit anders geweten en zou het leven hier voor geen geld van de wereld willen ruilen. Ik geniet van de rustige omgeving op het platteland en de dieren rondom mij.”
Ben gaat nog naar school, maar is daarnaast vooral op de boerderij te vinden. “Ik kom thuis van school en begin meteen op de boerderij te werken. Ik help elke avond met koeien melken. Dagelijks ben ik daar toch van 18 tot 21 uur mee bezig. Veel andere vrije tijd is er niet, maar dat vind ik niet erg. Sommige leeftijdsgenoten snappen niet dat al mijn vrije tijd naar de boerderij gaat en ik snap niet dat zij uren achter een computer kunnen zitten.”
STAPJE IN DE WERELD De verantwoordelijkheidszin van Ben op zijn jonge leeftijd valt op. Andere jongeren hebben veel vrije tijd voor hun hobby en om een stapje in de wereld te zetten, maar daar ligt de jonge boerenzoon duidelijk niet van wakker. “Af en toe wil ik na school eens op café gaan, maar dat lukt niet omdat ik op tijd de koeien moet melken. Elke dag op de boerderij werken voelt voor mij nog steeds aan als een hobby.”
IN VADERS’ VOETSPOREN Ben heeft nog twee zussen en een broer. Zijn ouders runden het melkveebedrijf samen, maar daar kwam in 2014 abrupt een einde aan. Bens vader overleed zeer
Momenteel studeert Ben aan de tuinbouwschool in Merchtem. Ook wat hij na zijn middelbare studies zal doen, ligt voor hem al vast: hij wil landbouw studeren in Melle en nadien fulltime op de boerderij
Toch is er een hobby die moeten wijken voor het boerderijwerk: KLJ. Al sinds zijn zesde is Ben actief in de afdeling van Sint-Martens-Lennik. “KLJ is meer dan een hobby, het is ook mijn
Als ik de poort van het melkveebedrijf van Ben en zijn familie binnenrijd, word ik hartelijk maar luidruchtig verwelkomd door een trouwe viervoeter. Ben is net thuis. Hij had die zaterdag een papierslag met zijn KLJ-afdeling. We trekken meteen onze laarzen aan en stappen richting de weides waar overdag 80 melkkoeien vertoeven.
55
Sommige leeftijdsgenoten begrijpen niet dat al mijn vrije tijd naar de boerderij gaat. Ik snap niet dat zij uren achter een computer kunnen zitten” vriendengroep. Het zorgt voor de nodige ontspanning en je leert er veel nieuwe vrienden kennen, en samenwerken en overleggen. Dat zijn eigenschappen die ik hier op de boerderij goed kan gebruiken.” En wat als hij naar de KLJ-fuif wil gaan? “Natuurlijk kan ik af en toe eens uitgaan, maar dan moet ik dat wel inplannen en vraag ik aan mijn zussen of ze willen inspringen bij het melken.” “En als hij weggaat, profiteert hij er dubbel en dik van”, voegt een lachende zus op de achtergrond toe. Mijn laatste vraag lijkt wel overbodig: zit hier een trotse boerenzoon voor mij? “Absoluut. Wij zorgen voor het eten dat iedereen dagelijks op zijn bord heeft. Ook die mooie plekken op het platteland met de weides en koeien waar het fijn vertoeven is, zijn er dankzij de land- en tuinbouw. Ik ben een boerenzoon en ben daar absoluut fier op.”
Ben jij al #Boerentrots? Onze boeren en tuinders zijn bijzonder, heel bijzonder. Nergens ter wereld wordt er op zo’n kleine oppervlakte als Vlaanderen zo’n divers palet aan smakelijk voedsel van topkwaliteit geteeld. Daar mogen we best trots op zijn. De beweging #Boerentrots toont de echte verhalen van boeren en is een eerbetoon aan alle boeren en tuinders die elke dag het beste van zichzelf geven om al dat lekkers driemaal daags op ons bord te krijgen. Alleen is de verbinding tussen boer en burger in een sterk verstedelijkt Vlaanderen steeds minder evident. #Boerentrots wil burgers laten kennismaken met de Vlaamse boeren, hoe ze werken, waar ze op inzetten en waar uiteindelijk onze dagelijkse maaltijd vandaan komt. Steun de boer op www.boerentrots.be.
56 Tekst Anke Van Oeckel / Foto Jonas Smeulders
Nooit meer verliezen? Dat doe je zo! Het is geen weer om buiten te komen. Hoog tijd dus om al die toffe gezelschapsspelletjes nog eens van onder het stof te halen. Natuurlijk zijn gezelschapsspelletjes nog veel leuker als je ze altijd wint. Daarom geven wij je enkele tips van echte experts. Zo kroon jij je binnenkort zelf tot kampioen.
MENS ERGER JE NIET Aantal spelers: 2 tot 4 Duur: 20 min. Leeftijd: 6+
Hoe werkt het? Mens Erger Je Niet – op sommige plaatsen in Vlaanderen ook wel Paardjesspel genoemd – is een
spannend bordspel. Elke speler heeft vier pionnen die hij naar de eindcirkel van de eigen kleur moet brengen nadat ze een volledige ronde rond het speelbord hebben afgelegd. Je mag pas met een pion beginnen spelen als je met de dobbelstenen een zes gooit. Vervolgens mag de pion verplaatst worden naargelang het aantal gegooide ogen met de dobbelsteen. Wanneer een pion op dezelfde plaats op het speelbord belandt waar al een pion staat, dan moet de pion die er al
stond terug naar zijn beginpositie. Die pion is pas opnieuw bruikbaar als er weer een zes gegooid wordt. Diegene die als eerste alle pionnen in de eindcirkel kan plaatsen, is de winnaar. Tips van de expert “Bij Mens Erger Je Niet heb je vooral veel geluk nodig, want je bent afhankelijk van de dobbelstenen”, zegt Natasja Scheffer, Nederlands kampioen Mens Erger Je Niet 2019. “Ik werd kampioen zonder te oefenen, dus dat zegt
57
genoeg. Natuurlijk moet je wel nadenken waar je je pionnetjes zet. Ik ga, bijvoorbeeld, altijd met een pion het spel rond en de andere pionnen hou ik dicht bij het startpunt. Als een van die pionnen er dan afgegooid wordt, maakt dat niet zoveel uit. Zet je pionnen ook niet te dicht bij pionnen van een tegenstander en plaats ze al zeker niet op het startveld van de tegenstander, maar er net achter.”
RUMMIKUB Aantal spelers: 2 tot 4 Duur: 45 min. Leeftijd: 6+
Hoe werkt het? Elke speler krijgt veertien steentjes met daarop een getal van 1 tot en
met 13 in de kleuren rood, geel, blauw of zwart. De bedoeling is om als eerste al je stenen op tafel af te leggen in rijtjes of door bestaande rijtjes aan te vullen. Zo’n rijtje bestaat uit minstens drie stenen van opeenvolgende cijfers in dezelfde kleur, of van minstens drie stenen van hetzelfde cijfer in verschillende kleuren. Wanneer je niets op de tafel kan leggen, moet je een steen uit de pot nemen. Elke gelegde steen heeft bovendien de waarde die op het blokje staat. Zo kan je een puntentelling bijhouden. Tips van de expert “Spreek duidelijk de regels en de tijdslimiet per beurt af, want sommigen durven héél lang over hun beurt te doen”, zegt Matthijs Delvers, viervoudig Nederlands Kampioen Rummikub en Wereldkampioen in 2012. “Hou tijdens het spel bij hoeveel stenen de tegenstanders nog ongeveer over heeft en hou de tafel in de gaten. Welke getallen of kleuren ontbreken het meest, welke liggen er juist dubbel?” “Kijk vervolgens goed welke stenen je aan de kant legt. Soms
voel je je opgelucht als je eindelijk een steen kwijt bent, maar bedenk dat je tegenstander elke afgelegde steen kan en zal gebruiken. Hou daarom dubbele stenen, kleine rijtjes en jokers vast tot laat in het spel. Als je alleen neerlegt wat je kunt, dan kunnen we net zo goed bingo gaan spelen, zeg ik altijd.”
RISK Aantal spelers: 2 tot 5 Duur: 120 min. Leeftijd: 10+
Hoe werkt het? Bij Risk ben je de bevelhebber van je eigen leger. Je doel is om heel de wereld te veroveren en je tegenstanders te elimineren. Dat doe je op een spelbord waarop verschillende landen getekend staan. Elke speler begint met hetzelfde aantal landen en legers. Om beurten mag je andere, vijandelijke landen aanvallen die gren-
“Tegenstanders die elkaar bekampen zijn altijd
positief: zij verliezen legers
en jij kan de prijs makkelijk binnenhalen” Gino Van Moer Kampioen Risk
58
“Als je alleen neerlegt
wat je kunt, dan kunnen we net zo goed bingo gaan spelen”
Matthijs Delvers Kampioen Rummikub
zen aan een van je eigen landen. Gooi jij met je dobbelstenen een hoger getal dan de speler die je aanvalt? Dan vernietig jij de vijandelijke legers en verover je het gebied. Diegene die alle landen kan verover, wint. Omdat het spel heel lang kan duren, kan je ook spelen met missies. Zo moet je niet heel de wereld veroveren om te winnen, maar moet je slechts een bepaald doel bereiken, zoals ‘alle gele legers vernietigen’. Tips van de expert “Iedereen die meespeelt, speelt om te winnen. Dat wil zeggen dat iedereen de sterkste speler viseert. Blijf daarom low profile“, zegt Gino Van Moer, tweevoudig Risk-kampioen onder de KLJ-collega’s. “Wacht je moment af en neem de overhand wanneer je zeker bent dat je je overwicht kan houden. De bonuskaartjes kunnen je daarbij helpen, want je kan er plots enorm veel legers mee
bijkrijgen. Verover dus elke beurt minstens een land zodat je telkens een bonuskaart krijgt.” “Daarnaast is diplomatie enorm belangrijk in dit spel. Waarom zou je je legers opofferen om iemands continent af te nemen als je buurman zijn legers wil opofferen? Probeer dus bondgenootschappen te sluiten. Tegenstanders die elkaar bekampen zijn altijd positief voor jou: zij verliezen legers en jij kan nadien de prijs makkelijk binnenhalen.” “Tot slot heeft het geen zin om een land aan te vallen dat verde-
digd wordt door veel legers, tenzij je in de eindfase zit. Je verliest sowieso veel van je manschappen voor een land dat nadien zo hard verzwakt is dat je tegenstander het snel terug kan veroveren.”
“Ik ga altijd met één pion
het spel rond en de andere
pionnen hou ik dicht bij het startpunt”
Natasja Scheffer Kampioen Mens Erger Je Niet
-€ tot
Bij aang de k je € Niet com voor niet per b
Helaba_2
Ga met de KLJ -park! naar een
59
Nieuw in Plopsaland De Panne
DINO SPLASH
12 vanaf
€
99
per lid
Op zoek naar een uitstap vol avontuur en verwondering?
BEREKEN VRIJBLIJVEND DE PRIJS VOOR JOUW JEUGDBEWEGING VIA WWW.PLOPSA.BE OF RESERVATIONS@PLOPSA.COM
-€25
Laat je verrassen door meer dan 50 spectaculaire attracties in Plopsaland De Panne, het grootste pretpark van België! Neem een duik in het waterpark Plopsaqua De Panne of laat je betoveren door de magische indoorwereld van Plopsa Indoor Hasselt!
-€25
-€25
tot
tot
tot
Bij afgifte van deze bon en per aangekocht individueel ticket ≥1m aan de kassa in Plopsaland De Panne krijg je € 5 korting. Niet geldig bij voorverkooptickets. Niet combineerbaar met andere acties en/of voordelen. Niet inwisselbaar in geld. Mag niet verkocht worden. Maximum 5 tickets per bon. Actie geldig t/m 15/07/2021. 9680
Bij afgifte van deze bon en per aangekocht individueel ticket ≥1m aan de kassa in Plopsaqua De Panne krijg je € 5 korting. Niet geldig bij voorverkooptickets. Niet combineerbaar met andere acties en/of voordelen. Niet inwisselbaar in geld. Mag niet verkocht worden. Maximum 5 tickets per bon. Actie geldig t/m 15/07/2021. 9680
Bij afgifte van deze bon en per aangekocht individueel ticket ≥1m aan de kassa in Plopsa Indoor Hasselt krijg je € 5 korting. Niet geldig bij voorverkooptickets. Niet combineerbaar met andere acties en/of voordelen. Niet inwisselbaar in geld. Mag niet verkocht worden. Maximum 5 tickets per bon. Actie geldig t/m 15/07/2021. 9680
Helaba_210x280v2.indd 1
25/11/2019 14:54
6060
Tekst & foto Jolande Guelinckx
Heb je ook zo’n zin om tijdens deze gure en koude winteravonden gezellig onder een dekentje te kruipen met een kop warme chocomelk? Wij ook! En geniet je daarbij graag van een overheerlijke, zelfgemaakte cupcake? Volg dan dit recept en bak de leukste sneeuwmannen en de mooiste kerstbomen helemaal zelf.
ECHTE KERSTKOST VOOR THUIS:
EEN CUPCAKE, WA’S DA?
KLEURRIJKE CUPCAKES GEREI
KEUKEN
klopper • Een kom • Een aal rm weegsch jes of een bakvo • Een p cakes p rm u o c ren v ns of ie ffi p u a P m r o • vo bakvorm r • Een etjes te s o taartro en komm n k e te E s e b • a tueel extr • Even
Een cupcake is een klein versierd gebakje, meestal in een klein papieren of aluminium houdertje. Het allereerste recept voor cupcakes vind je al in een kookboek uit 1828. Cupcakes kan je op honderden verschillende manieren versieren. En versieren, dat is exact wat wij gaan doen.
INGRED
IËNTEN
Dit heb je nodig vo • 120 or 12 cu pcakes: gram bo ter • 2 eie ren • 1 ee tlepel m elk • 120 gram zelf rijz • 120 gram suik ende bloem e • Suik erpasta o r f marsepe (de kleure in n kan je zelf kieze n)
61
STAP 1 Verwarm de oven voor op 180 °C. Doe een schort aan en was je handen – alleen met propere handen maak je de lekkerste cupcakes.
STAP 2 Klop 120 gram boter samen met 120 gram suiker tot een luchtige en romige massa. Klop daarna de eieren één voor één onder het beslag. Zorg ervoor dat er geen stukjes eierschaal in het beslag terechtkomen.
STAP 3
STAP 5 Bak de cupcakes 20 minuten in een voorverwarmde oven. Haal de cupcakes uit de bakvorm en laat ze afkoelen op een taartrooster.
STAP 6 Kneed de suikerpasta tot een gladde massa en rol plat met een deegrol. Nu volgt het leukste werkje: versieren! Bekleed de cupcakes zoals jij wil: als kerstman of -boom, sneeuwpop of rendier. Laat je fantasie de vrije loop.
Voeg de zelfrijzende bloem toe en meng goed. Voeg de melk toe om het deeg wat luchtiger te maken.
STAP 4 Vul 12 papieren vormpjes voor twee derde met het deeg. Heb je een muffinbakvorm thuis, dan kan je je vormpjes eerst daarin stoppen voor je ze vult.
STAP 7 Geniet van je cupcakes!
E E E J L K ‘ ay
e f bangelijk o n e d n o v neringen in n wintera r e e h t s e f k r u e h wat le llige 62 iten, geze weer heel e n it e iv d t r c e a r w e d den . Vuile mod rbije maan o o v e en in beeld t d n k e o m O o . m s je kste spellet gen de leu n e r b ij W . gemaakt
S
KLJ ADEGEM
KLJ BELSELE KLJ TEUVEN
KLJ GALMAARDEN
KLJ WETTEREN
KLJ SLEIDINGE
KLJ OOSTKAMP
KLJ KEERBERGEN KLJ ALVERINGEM
’ J E E E E E EE
63
KLJ LICHTERVELDE
KLJ MACHELEN
KLJ DOORSLAAR
KLJ LUBBEEK
KLJ OPLINTER
LJ ARDEN
KLJ MERCHTEM
KLJ VOSBERG
KLJ EIGENBILZEN
KLJ VLIMMEREN
ment te KLJ-mo in s k u le w u foto Stuur jo e rubriek? ie weet schittert jouw z e d in to en w Jouw fo laba@klj.be an Hélaba. e h r a a n n da rv de numme het volgen
64 Tekst & foto
lders
Jonas Smeu
J L K HOE ? S N E IS J
K
L
Hoe katholiek ben je? “Ik ben gedoopt, maar ik ga nooit naar de mis. Ik heb er ook niet zoveel tijd voor door mijn verschillende jobs. Mijn KLJ organiseert wel elk jaar een sportfeest waar we ook tijd maken voor een misviering.”
Hoe landelijk ben je? “Ik ben geen landbouwer, maar veel van mijn vrienden zijn dat wel. Ik steek dus regelmatig een handje toe op hun bedrijf. Voor mijn 18de heb ik nooit in een tractor gezeten, nu rij ik er elke week mee in het loonbedrijf waar ik werk.”
Wat kies je: kerstcadeaus krijgen of geven? “Dan wil ik de kerstcadeaus krijgen. Iedereen krijgt toch graag cadeaus?”
Wat kies je: een echte kerstboom of eentje van plastiek? “Eentje van plastiek. De reden is simpel: je hebt minder opkuiswerk achteraf.”
Welk cadeau mogen de drie koningen je geven: wierrook, mirre of goud? “Het goud, sowieso! Dan heb ik extra middelen om te investeren in mijn hobby of beroep. Dat is altijd mooi meegenomen.” Een meet en greet met de paus of met zanger Christoff? “Dat is een makkelijke: Christoff. Hij is mijn idool, ik wil hem dus wel eens uitgebreid ontmoeten. Dat zou trouwens het ultieme kerstcadeau zijn.”
Deelnemen aan een datingshow of aan een survivalprogramma? “Een survivalprogramma lijkt me wel leuk. Ik ben avontuurlijk aangelegd, dus zo’n programma zal me wel liggen, denk ik.” Optreden in een tent of in een feestzaal? “Voor mij blijft dat hetzelfde. Als ik zie dat het publiek zich amuseert, maakt het voor mij echt niet uit waar het optreden plaatsvindt.”
ijn n jeugdig z , landelijk e willen wij k e li o th a k Dat Hoe te KLJ’ers? e Jens onze strafs aarom schotelden w nkele D e . g n o te m) n wel we uwe-Rekke magazine a L J L (K r u it in d Delto oor. Eerder ste als dilemma’s v l over zijn bijverdien Hélaa ij z h e we d e vertelde Maar voor t met hem r. e g n a z e charm we he e letan, hebben ba dichtsla er de drie belangrijkst v o n nog eve t alfabet. ters van he
J
Hoe jeugdig ben je? “Ik voel me nog steeds jeugdig. Wat ik doe, doe ik graag en dat zal nog wel even zo blijven. Ik ga ook nog steeds naar KLJ-fuiven, drink pintjes met vrienden of pik een KLJ-activiteit mee.” Wat kies je: een sneeuwballengevecht of binnen wachten tot de sneeuw smelt? “Een sneeuwballengevecht natuurlijk. Ik bel dan mijn vrienden op en vraag of we een sneeuwballengevecht houden.” Tien dagen op kamp of tien dagen aan een stuk optreden? “Tien dagen aan een stuk optreden. Ik hou er echt van en beleef er veel plezier aan.” Alleen nog optreden voor een jong publiek of alleen nog voor een ouder publiek? “Ik kan niet kiezen. Een ouder publiek maakt geen kilometerslange polonaises, maar het geniet even hard van een optreden. Een jonger publiek gaat vaak uit zijn dak. Als ik zie dat mijn publiek tevreden is, ben ik dat ook.”
wie je be
nt
Haal die schaar en pennen maar boven, want het is tijd om je leiding te bedanken. Knip de kaartjes uit op de stippellijn en werk ze af met een gepersonaliseerde boodschap op de achterkant. Wie stuur jij 2020 in met een welgemeende dankjewel?
Bedankt, jij maakt echt een verschil
EEN STRAF MAGAZINE VOOR IEDEREEN DIE JONG IS OF WIL BLIJVEN
EEN STRAF MAGAZINE VOOR IEDEREEN DIE JONG IS OF WIL BLIJVEN
t k n a d e B , g n i leid
om te zijn
Jitske Van de Veire pleit voor meer liefde voor ons lijf
All I want for Christmas KLJ’ers over hun dromen
Walter De Donder
“De jeugd is de toekomst”
K in KLJ
Cultuurshock in Israël en Palestina
Risicovol spelen
“Blauwe plekken mogen wél”
Zo ne goeie hebben wij nog niet gehad!
Polonaise!
Jens is KLJ’er én charmezanger 2 _ ‘19
nr.2 12/2019
HÉLABA
Wie bezorg jij een fijne start van 2020?
Wie bezorg jij een fijne start van 2020? Haal die schaar en pennen maar boven, want het is tijd om je leiding te bedanken. Knip de kaartjes uit op de stippellijn en werk ze af met een gepersonaliseerde boodschap. Wie stuur jij 2020 in met een welgemeende dankjewel?
Jij zorgt elke week voor de kers op de KLJ-taart. Dank je wel voor je enthousiasme!
Zonder jou zag KLJ Dank je wel om de leukste
Bedankt om elke keer weer
grappigste
het beste van jezelf te geven.
tofste creatiefste actiefste Colofon
Redactie Diestsevest 32 bus 3b - 3000 Leuven - helaba@klj.be​- 016 47 99 99 Hoofdredactie Jonas Smeulders Verantwoordelijke uitgever Isabelle Myncke CoÜrdinatie en eindredactie Jonas Smeulders, Maud Vanmeerhaeghe (Xpair Communication) Redactieraad Jessie Broos, Isaak Dieleman, Peter Frison (Xpair Communication), Kevin Goos, Jolande Guelinckx, Eveline Kenis, Alec Lamberts, Lise De Maerteleire, Sander Malfliet, Nelle Van der Meiren, Anke Van Oeckel, Nnenna Onuhurironye, Joachim Rombouts, Jonas Smeulders, Maud Vanmeerhaeghe (Xpair Communication) Redactionele bijdragen Marijse Van Bastelaere, Lot De Kimpe, Laura Lenaerts, Gino Van Moer, Eline Van Reeth, Davy Roose, Elke Timmerman, Matty Veulemans Fotografie Jessie Broos, Jolande Guelinckx, Lot De Kimpe, Lise De Maerteleire, Anke Van Oeckel, Steffi Ruts, Jonas Smeulders, Matty Veulemans Ontwerp en lay-out Peter Frison (Xpair Communication) Drukkerij Hendrix Xperience Reclameregie Trevi plus - www.treviplus.be - thomas.lannoo@treviplus.be - 09 360 48 54
er helemaal anders uit.
sympathiekste meest enthousiaste ................................................................ leid(st)er te zijn en telkens weer voor ons klaar te staan!