Brengt gezinnen in beweging Verkoopprijs €7 NR.6 / SEPTEMBER 2022 FIETSEN IS FANTASTISCH! Zo ziet een warme sportclub er volgens jou uit Wat is koud, nat en doet pijn? Skiën! Hoera! Scholen komen in actie Extra WINTERBIJLAGE Met het hele gezin op wintersport
Redactie en administratie / Gezinssport Vlaanderen, Arduinkaai 16, 1000 Brussel, Tel. 02/507.88.22
Verantwoordelijke uitgever / Freddy De Nert, Arduinkaai 16, 1000 Brussel, Redactiecomité / Marijke Brewaeys, Freddy De Nert, Peter Frison, Daan Paredis Dirk Remmerie, Wout Stevens, Liesbeth Uyttersprot, Maud Vanmeerhaeghe, Agnes Vanderstegen
Redactionele bijdragen / Daan Paredis, Dirk Remmerie, Maud Vanmeerhaeghe, Agnes Vanderstegen
Coördinatie en eindredactie / Xpair Communication, Wout Stevens
Fotografie / Thomas De Boever en Jan Crab
Ontwerp en lay-out / Peter Frison, Xpair Communication Concept en realisatie / Xpair Communication Drukkerij / Van der Poorten
Contact, opmerkingen en suggesties / gezinssportvlaanderen@gezinsbond.be
Prijs per magazine: €7,-
Prijs voor een abonnement (4 nummers): €20,-
GEZINSSPORT VLAANDEREN2
COLOFON
VOORWOORD KANTTEKENING
Vakantie, zomerse dagen, heerlijke uitstappen, deugddoen de wandelingen, toffe weekjes weg, verrijkende ontmoetin gen... Het was een heerlijke zomer, dat zeker. Intussen zijn de fietshelmen al weer afgestoft, kennen de kleinsten de wandelroutes naar school weer als hun broekzak en heb ben die zomermaanden misschien – hopelijk – zin gegeven om er op sportief vlak opnieuw een lap op te geven. Ook bij Gezinssport Vlaanderen is het ‘gewone’ leven weer opgestart. Onze clubverantwoordelijken ontvangen kleine en grote bewegers opnieuw met open armen. Van zwembad tot sportzaal, van danszaal tot atletiekpiste, van wandelpad tot fietsroute... Onze clubs nodigen uit. Om te bewegen, om te beleven, om met het hele gezin in actie te schieten – “wij doen gezinnen gezond bewegen”, weet je wel. Leve Familie Fit!
Nog maar net is die zomer vol zon voorbij, maar stiekem dromen we al van een winter vol sneeuw. Gezinssport Vlaanderen geeft je goesting om al eens te neuzen in het wintersportaanbod dat voor je klaarligt. Eens te meer focussen we op all-inweken, kwaliteitsvolle verblijven, gekende en nieuwe skigbieden, vakanties op maat van elke sneeuwgenieter en heerlijke sportmomenten. Het leuke gezelschap en heel veel plezier krijg je er bij Gezinssport Vlaanderen bovenop.
En voor nu biedt Hup! je alle tools om even te rusten tussen die beweegmomenten door. Experts en erva ringsdeskundigen geven je een kijk op hoe bewegen en sporten ingebakken zit in een gezond leefpatroon. Warme sportclubs geven hun geheimen prijs. Gezinnen laten je meegenieten van hun gezonde (beweeg)gewoontes. Trek die sportschoenen (even) uit, leun achterover en geniet van deze HUP!.
Veel leesplezier!
Gezinssport Vlaanderen: uiteraard is dit iets voor jou en je gezin!
Freddy De Nert Voorzitter Gezinssport Vlaanderen
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING 3
JOEHOE! EEN NIEUW SCHOOLSPORTJAAR!
Welkom bij Triton, de warmste sportclub van het land. Ga kopje-onder in hun grote bad gezelligheid!
En zij die liever stilzitten, komen Brecht en Leen van MOEV persoonlijk uit hun luie stoel halen!
Stilstaan is achteruitgaan.
Welkom bij Immaculata, de fitste bassischool van het land. Voor alle leerlingen die hun pennen opvreten van stilzitten!
ROETSJ!
8
12
“
” 10
16
(SPORT)
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING 5 Koning Winter staat voor de deur… Brr… Loopneuzen, klappertanden en… skiën! Joepie! De familie De Boever staat al te trappelen, en niet van de kou! Extra WINTERBIJLAGE Met het hele gezin op wintersport 29 IN DA
CLUB Go, go, go, go, go… 50 cent heeft het alvast goed begrepen: in de club is het altijd fijner bewegen dan erbuiten. Vooral als die clubs warm zijn. En nee, daarvoor moet de thermostaat geen graadje hoger. Clubleden, ouders en vrijwilligers geven hun visie. Bram weet what’s up: hij support clubs en richt ze mee up, euhm, op! 14 6 TRING TRING! 11 kilometer of 700 meter? Geen verschil. De kinderen van Els trotseren weer en wind op hun stalen rossen. 22 De knieën smeren, de handen oppompen en tijdig terugschakelen: zo hou je je gestel in topconditie. 24 Glenn & Mobiel21 maken de wereld elke dag een beetje fietsvriendelijker.27 Niet Schepdaal, niet Herentals: Mechelen is dé fietsstad van 2022. Agnes trekt de kop.33 Is het handbal? Is het volleybal? Nee, dat is het niet. Het is roundnet dat je in alle parken ziet! 20
WARME SPORTCLUB BEGINT BIJ RESPECT VOOR ELKAAR
“Hoe word je een Warme Sportclub? Hoe kan je er als sportclub voor zorgen dat alle leden zich goed in hun vel voelen? Dat iedereen zich welkom voelt? Dat vroeg Gezinssport Vlaanderen aan clubleden, ouders, trainers, vrijwilligers, API’s (aanspreekpersoon integriteit) en clubverantwoordelijken. We zetten enkele resultaten op een rij.
Als de leden met iets zitten en daarover willen praten met iemand van de club, doet een op de vijf dat het liefst met een leeftijdsgenoot, maar voor de overgrote meerderheid (68%) maken leeftijd en geslacht van het aanspreekpunt niet uit. Het allerbelangrijkste is dat ze dat kunnen doen via persoonlijk contact op de club (82%) en dat die per soon tijd vrijmaakt om te luisteren (63%). Wordt eveneens enorm gewaardeerd: dat iemand van de club eens spon taan vraagt hoe het gaat (45%).
Kinderen blijven motiveren
Wat vinden de clubleden de belangrijkste aspecten? Wat verwachten zij van hun Warme Sportclub? Op een gedeel de eerste plaats staan de categorieën ‘Er wordt niemand uitgesloten’ en ‘Iedereen heeft respect voor elkaar’, met in het kielzog ‘Er wordt gepast gereageerd op pestgedrag’ en ‘Er wordt niemand uitgelachen’. De clubleden stippen ook aan hoe belangrijk ze het vinden dat er begrip is voor elkaar en dat iedereen volgens zijn eigen tempo en moge lijkheden mag presteren.
De keuze van de sportclub hangt niet alleen af van de sport zelf (86%) en het positieve effect van sporten (54%) maar ook in grote mate van de sfeer op de club (54%) en de andere clubleden (45%).
Dat ‘iedereen respect heeft voor elkaar’ is de absolute nummer één in de verwachtingen van de ouders ten aanzien van de club. De grootste bezorgdheden die ouders hebben is dat ‘er niemand wordt uitgesloten’, ‘er niemand wordt uitgelachen’ en er ‘geen opmerkingen worden gemaakt over de afkomst van iemand’. Als er toch sprake is van pestgedrag, willen ze dat ‘de club gepast reageert’. Dat de club open, tijdig en laagdrempelig communiceert, waarderen ouders ten zeerste.
Behalve de fijne sfeer op de club en de organisatie van randactiviteiten die voor een grotere betrokkenheid zorgen, juichen ouders het toe als clubs inspanningen leveren om het inschrijvingsgeld betaalbaar te houden. Als zoon of dochter het wat moeilijker heeft of als er iets niet meteen lukt, appreciëren ouders het erg dat clubs hun kind blijft motiveren en ondersteunen.
Ouders kiezen een sportclub voor hun kinderen op basis van de sport zelf en omwille van de positieve effecten van sport, maar ook op basis van de sfeer die er heerst en –niet te onderschatten! – de leuke trainer of vrijwilliger. 55% van de ouders heeft het liefst één duidelijk aan
GEZINSSPORT VLAANDEREN6
De keuze van de sportclub hangt in grote mate af van de sfeer op de club.
stelt het op prijs dat iemand van de club spontaan vraagt hoe het gaat.
spreekpunt binnen de club als ze met iets worstelen. 35% van hen verkiest dat de trainer die persoon is. Leeftijd of geslacht van het aanspreekpunt speelt voor 93% van de ouders geen enkele rol.
Passie voor sport primeert
‘Er wordt niemand uitgesloten’ is met vlag en wimpel het allerbelangrijkste kenmerk van een Warme Sportclub in de ogen van de vrijwilligers. Ze hechten er ook belang aan dat ‘iedereen respect heeft voor elkaar’, dat ‘er niemand wordt uitgelachen’ en dat ‘iedereen zich goed in zijn vel voelt binnen de sportclub’. Passie voor sport en de club en het sportplezier van de leden en de kinderen drijven de vrijwilligers, vandaar ook dat ze aangeven dat ze niet zo graag geconfronteerd worden met een berg administratief papierwerk.
Een Warme Sportclub stopt voor vele vrijwilligers niet aan de deur van de club zelf: ze zetten zich graag in voor andere activiteiten die het gemeenschapsgevoel versterken. Wordt minder gewaardeerd: ouders die vanaf de zijlijn tij dens trainingen commentaar geven op hun kinderen of de lesgevers – dat verstoort het leerproces. Ook belangrijk bij de vooruitgang van de spelers, zeggen de vrijwilligers: dat er bevestiging komt bij een positieve evolutie en ondersteu ning bij tegenslag of terugval.
Een Warme Sportclub moet ook een waardenkader aan brengen en duidelijk stelling nemen bij ongewenst gedrag. Net zoals de ouders, stippen de vrijwilligers aan dat de sportclub betaalbaar moet blijven voor iedereen. Opvallend: de sfeer die heerst op een sportclub is voor vrijwilligers nog ietsje belangrijker dan het sportaanbod zelf in de keuze van een club.
Als de leden met iets zitten en daarover willen praten is het allerbelang rijkste dat ze dat kunnen doen via persoonlijk contact op de club.
Leeftijd of geslacht van het aanspreekpunt speelt voor de grote meerderheid van de ouders geen enkele rol.
CONCLUSIE
De sport blijft de belangrijkste drijfveer om lid te worden van een sportclub. Maar het onderzoek toont ook aan dat de beleving in grote mate beïnvloed wordt door het randgebeuren. Sporters, trainers, vrij willigers, ouders… Het is essentieel dat al die actoren op een respectvolle manier met elkaar omgaan. En kel zo kan iedereen optimaal van de sport genieten.
WARME SPORTCLUB:
BELEVING BELANGRIJKER DAN PRESTATIE
Beleving is de belangrijkste drijfveer binnen de club werking van Gezinssport Vlaanderen. “Via het pro ject Warme Sportclub willen we iedereen binnen de club bewustmaken van het belang van het extraspor tieve. Beleving gaat voor op prestatie. Samen zorgen we ervoor dat iedereen zich goed voelt op de club”, zegt Liesbeth Uyttersprot, federatie-API binnen Gezinssport Vlaanderen. “Clubs komen vaak pas bij ons terecht als er echt al sprake is van grensoverschrij dend gedrag. Daarom willen we samen met onze clubs een gunstig klimaat creëren waar dergelijke zaken sneller naar boven komen en opgelost kunnen worden nog voor er zich een probleem voordoet.”
Meer weten over Warme Sportclub? Neem contact op met collega Liesbeth via liesbeth.uyttersprot@gezinsbond.be.
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING 7
54%
82%
45%
93%
“WE MAKEN EEN SPORT VAN GEZELLIGHEID”
Een van de clubs die deelnamen aan voorgaand onderzoek is Zwemclub Triton uit Strijtem. En wat blijkt? Zwemclub Triton is een héél warme club, om niet te zeggen heet. Medeoprichtster Joke Van de Sijpe en haar team laten niemand in de kou staan.
“Een kind dat zich goed voelt, leert rapper en ontwikkelt zich beter. Een trainer die zich goed voelt, blijft gemoti veerd om te komen, zich bij te scholen en zich in te zetten voor de kinderen. Ouders die zich goed voelen, gaan hun kind stimuleren om te komen sporten en zullen zich veel sneller durven uitdrukken als er een probleem is, dat hoeft dan geen frustratie te worden. Dat iedereen zich goed voelt, is een win-win, op alle vlakken, altijd”, Joke zegt meteen waar het op staat. “Ik merk dat mensen binnen onze club vrienden maken en zich goed voelen. Dat is heel belangrijk in het leven. Als we fijne mensen leren kennen, worden we gelukkiger. Het is het begin van een vicieuze cirkel van positiviteit.”
Zwemclub Triton ontvangt iedereen met open armen
8 DAAN PAREDIS THOMAS DE BOEVER
Lieve groeten
Ariël, Botje, Sebastiaan… De verschillende zwemgroepen bij Triton krijgen toepasselijk de namen van personages uit De Kleine Zeemeermin. Het zit ‘m in zulke details, in de kleine dingen, vertelt Joke, die van de club een warme club maken. “Ik sluit mijn mails altijd af met ‘lieve groeten’ en maak steeds duidelijk dat ik opensta voor vragen, dat vind ik heel belangrijk. Ik verstuur ook af en toe standaardmails, want ik ga het warm water niet iedere keer heruitvinden, maar probeer dan wel telkens over bijvoorbeeld ‘Charlotte’ te schrijven en niet ‘jouw kind’. Volgens mij appreciëren mensen dat, ik vind het alleszins een meerwaarde.”
Inspraak en communicatie
Een warme club zijn, begint daar, maar gaat nog veel verder. “Iedereen moet zich welkom, veilig en goed voelen: kinderen, ouders en lesgevers. Voor de kinderen is het belangrijk dat ze naast goed trainen en zich ontwikkelen ook kunnen lachen en spelen. Bij onze watergewenning, bijvoorbeeld, krijgen de kinderen inspraak in de oefening. De juf geeft een aanzet en laat de kinderen daar creatief mee omspringen. Ze polst naar hun ideeën en gaat daarmee aan de slag. Op die manier willen we kinderen niet pushen, maar wel aanmoedigen om op een veilige manier hun grenzen te verleggen.”
“Ook de monitoren krijgen inspraak. Over de groeps verdeling, bijvoorbeeld. We vragen aan welke groep, aan welk niveau ze graag les willen geven, en of ze het nog zien zitten. Lesgevers zijn ook maar mensen. Soms hebben ze met het ene kind een betere klik dan met het andere. Daar houden we dan rekening mee.”
“Wat de ouders betreft, vinden we communicatie heel be langrijk. Dat is een van onze sterke punten, denk ik. We hebben een gesloten Facebookgroep voor de ouders en de trainers waarin op een vrije, leuke manier onderling gecommuniceerd wordt.”
Joke Van de Sijpe (42) is mede-oprichtster van zwemclub Triton. Ze zorgt voor het dagelijks beheer, is leerkracht in het buitengewoon onderwijs en mama van Merel (11) en Nand (8).
“We hebben nog nooit ‘die past hier niet’over iemand gezegd”
Gepersonaliseerde badmutsen
De start van het nieuwe sportjaar is een belangrijk mo ment. Nieuwe en oude leden komen met knikkende knieën of fris gemoed naar de eerste activiteit. Zwemclub Triton ontvangt ze allemaal met open armen. Elk kind krijgt een gepersonaliseerde badmuts, eigenhandig bedrukt door Joke. “Op de badmutsen na ziet die eerste zaterdag er voor ons niet anders uit dan andere zaterdagen. Joke en Patrick begroeten alle kinderen aan het onthaal en ouders kunnen met vragen bij hen terecht”, legt ze uit. “Aan de douches staat Jana. Zij neemt de aanwezigheden op en begeleidt de kindjes naar de juiste groep. Jana is een heel waardevol persoon voor onze club, ze kent alle kinderen bij naam en kan ze heel goed lezen.”
Een vat vriendelijkheid Triton laat niets aan het toeval over. Het lijkt wel alsof de hele club in een vat vol vriendelijkheid viel toen Jana en Joke ze in 2019 boven het doopvont hielden. “Bijna al onze lesgevers staan in het onderwijs of hebben een peda gogisch diploma. Dat is geen vereiste, het is eerder toeval, maar wel een meerwaarde. Alle begeleiders weten hoe ze met kinderen moeten omgaan. Die positieve mentaliteit doorgeven, is daarom niet moeilijk. Het is een beestje dat hier leeft en het slorpt iedereen direct op. Ik vind dat we goed bezig zijn. We hebben nog nooit ‘die past hier niet’ over iemand gezegd.”
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING 9
MOEV moedigt scholieren aan tot minder zitten en meer bewegen op, rond en naar school
“WIE SPORT, DIE WINT”
“Stilstaan is achteruitgaan. Bewegen is de toekomst.” Met die gevleugelde woorden wil schoolsportorganisatie MOEV elke scholier – van kleuter tot puber – aan het bewegen brengen. “Schoolsport is vandaag veel meer dan turnlessen of naschoolse sport alleen. Het is leuk, gemakkelijk en toegankelijk”, zeggen Leen Vanlooy en Brecht Vermeir van MOEV.
“Wie sport, die wint”. De slogan van de campagne die sportorganisatie MOEV eind september lanceerde, klinkt klaar en duidelijk. De campagne is een samenwerking met Sport Vlaanderen en het Departement Onderwijs en Vorming. “We willen alle schoolgaande jeugd het plezier van bewegen en sporten laten ontdekken”, zegt beleidsme dewerker Brecht Vermeir. “Het is al langer geweten dat beweging veel voordelen heeft. Je conditie aanscherpen, vrienden maken of gewoon je hoofd leegmaken: er valt veel te winnen. Van die voordelen willen we elk kind en elke jongere laten proeven. Door toegankelijke bewegings
mogelijkheiden aan te reiken, willen we hen laten ontdekken dat bewegen leuk is en niet altijd veel inspanning – verplaat sing, geld... – hoeft te kosten.”
“Een school is daarvoor de ideale plek: daar bereik je álle kinderen”, zegt provinciaal coördinator Leen Van Looy. “Alleen: kinderen bewegen veel minder en zitten veel meer dan vroeger. Daarom kijken we wat er mogelijk is om die lange zitmomenten te onderbreken. Kunnen we kinderen bewegend doen leren? Lesmomenten onderbreken met bewegingstussendoortjes? Is de speelplaats wel op bewegen gericht? We zijn ervan overtuigd dat er nog heel wat mogelijkheden zijn. Daarom werken we vanuit MOEV nauw samen met het onderwijs: we voorzien didactisch materiaal, richten beschikbare ruimtes in met het oog op bewe ging en hebben in verschillende scholen een bewegingsaanbod waar kinderen ook na school gebruik van kunnen maken.”
Van sportsnack tot SNS-pas Elke leeftijdscategorie vindt zijn gading in het brede aanbod van MOEV. “Voor de kleinsten organiseren we bijvoorbeeld Multimove en Sportsnack, in samenwerking met Sport Vlaanderen. Meteen na school kunnen zij bewegingsreeksen volgen, parallel met het traditionele naschoolse opvangaanbod. Door die twee naast elkaar te plaatsen, hopen we dat ouders sneller geneigd zijn hun kinderen van het sportaanbod te laten proeven: ze hoeven hun kind bijvoorbeeld niet naar de sportclub te brengen,
GEZINSSPORT VLAANDEREN10
MAUD
VANMEERHAEGHE THO MAS D E BOEVER
“Na school naar de sportclub gaan is fantastisch, maar eigenlijk zou bewegen een constante moeten zijn doorheen de dag”
want de lessen vinden op of in de heel directe omgeving van de school plaats. Door de prijs van de bewegingslessen gelijk te stellen aan die van de gewone opvang, willen we kinderen bereiken die in het traditionele sportaanbod uit de boot vallen. De reeksen zijn trouwens geen typische L.O.-lessen, maar zetten in op spel en een veelheid aan sporten.”
Jongeren uit het middelbaar kunnen zich onder andere met de Sport-Na-Schoolpas (SNS-pas) uitleven in het sportaan bod over heel Vlaanderen tegen een zachte prijs. Verschillen de privéaanbieders en clubs stellen hun ruimtes open, maar ook zwembaden of fitnesscentra ontvangen de jongeren graag in de daluren. “Opnieuw zijn we op zoek gegaan naar laagdrempeligheid”, legt Leen uit. “We willen dat jongeren met ál hun vrienden kunnen sporten. We werken samen met Uitpas, mutualiteiten en lokale overheden om de prijs te drukken. De SNS-pas blijkt ideaal om dropouts (jongeren die de sportclub verlieten zonder dat daarvoor iets in de plaats kwam, red.) opnieuw aan het bewegen te krijgen. Deze activiteiten organiseren we bewust buiten school – voor een zestienjarige is het niet heel aantrekkelijk om na school nog langer in of rond die gebouwen te blijven hangen. Bovendien zijn pubers zelfstandig genoeg om zich zelf te verplaatsen naar een sportlocatie.”
Zaak van iedereen Maar er is meer mogelijk, gelooft MOEV. Sport na school is een mooie eerste stap, maar in een ideale wereld zet de organisatie elke leerling aan tot bewegen – ook en zeker de minder sportieve. En dat het liefst een hele dag door, dus ook tijdens de schooluren. “Het is fantastisch dat kinderen na schooltijd richting de sportclub spurten, maar bewegen zou een constante moeten zijn doorheen de dag, geen uitschieter een of twee keer in de week”, zegt Brecht. “Onze kinderen en jongeren zitten nog veel te vaak – ononderbroken – stil doorheen de dag en bewegen te weinig, en dat in tijden waarin ze net meer nood hebben aan de vele voordelen die beweging en sport kunnen bieden.” Daar wil MOEV nog eens extra op wijzen met de campagne die nu loopt. “Om van bewegen een reflex te maken, moet iedereen mee zijn in het verhaal. Kinderen, leerkrachten én ouders. Die bood schap willen we breed verspreiden: bewegen is een zaak van ons allemaal. Mochten we ouders warm kunnen maken om samen met hun kinderen op zoek te gaan naar bewegings kansen op, rond en naar de school, zou dat fantastisch zijn.” Op moev.be is alvast veel inspiratie te vinden.
Wat is MOEV?
MOEV is de organisatie die alle schoolgaande jeugd – van kleinste kleuter tot grootste puber – in onze vijf Vlaamse provincies en Brussel meer aan het bewegen wil krijgen voor, tijdens en na de schooluren. MOEV werkt samen met scholen, sportclubs, lokale overheden en an dere partners om het bewegings- en sportaan bod voor schoolgaande jeugd zo kwalitatief mogelijk in te vullen.
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING 11
Brugse kleuter- en basisschool Immaculata beweegt erop los “BEWEGEN TIJDENS EN NA DE SCHOOLUREN HOEFT NIET MOEILIJK TE ZIJN”
“Naschools bewegen begint eigenlijk al óp de schoolbanken”, zo is Mathieu Vandevoorde, directeur van het Brugse Immaculata, overtuigd. Bewegingstussendoortjes, een speelplaats vol spelmateriaal en een naschools bewegingsaanbod om ‘u’ tegen te zeggen: het zijn maar enkele van de vele initiatieven waar de school haar schouders onder zet.
Rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Herman Van Veen kan een puntje zuigen aan de bewegingslessen die op dinsdagavond kleuter- en basisschool Immaculata kleuren. Via sport en spel worden het derde en vierde leerjaar onderge dompeld in het mantra van de school – ‘bewegen is leuk!’ –, na een paar weken zijn de andere leerjaren aan de beurt. Directeur Mathieu Vandevoorde stond erbij, keek ernaar... en zou stiekem wel willen mee doen, zo blijkt. “Het enthousiasme van die kleintjes werkt aanstekelijk, hé. Gelukkig steken ze niet alleen mij, maar ook hun leeftijdsgenootjes aan om mee te stappen in de bewegingslessen.”
Bewegen is beter leren Bewegen staat al jaren hoog op de agenda van de Brugse school, zegt Mathieu. “We geloven heel erg in een gezonde geest in een gezond lichaam. Bijleren gaat, als je ’t ons vraagt, een stuk gemakkelijker als je tussendoor de tijd neemt om de benen te strekken –om over de mentale voordelen nog maar te zwijgen. Onze leerkrachten zijn helemaal mee in dat verhaal, en dan heb ik het niet alleen over de L.O.-leraars. Een van de collega’s start elke lesdag met een loop parcours, anderen voorzien bewegingstussendoortjes tussen twee lesuren in... We zijn hier heel creatief met sport en beweging. Als we iets organiseren, bij voorbeeld, voorzien we altijd muziek en dans. En ja, ook ik doe dan met plezier mee”, lacht Mathieu.
Bewegen gebeurt in de Brugse kleuter- en basisschool zowel voor, tijdens als na de lessen. “We sporen ouders aan om hun kinderen met de fiets te brengen, of vragen hen om de auto iets verderop te parkeren en het laatste stukje te wandelen. Dat maakt onze schoolomgeving niet alleen veiliger, maar zorgt ook voor een gezonde start van de dag.” Op de speel plaats vindt klein en iets minder klein van alles om de pauzes te vullen met sport en spel. “Ons speelhuisje met motorisch materiaal is populair”, zegt Mathieu daarover. “De stelten en fietsjes worden regelmatig bovengehaald. Daar wilden we oog voor hebben, voor de aantrekkelijkheid van onze speelplaats.
MAUD VANMEERHAEGHE THO MAS DE BOE VER
Omdat we die delen met de secundaire vleugel van onze school, waren extra initiatieven voor onze jongste leerlin gen nodig.” Zijn er ook te vinden: een grote fietsenstalling en een kleuterturnzaal. Zeiden we al dat alles hier in het werk wordt gesteld om van bewegen een reflex te maken?
Van Rollebolle tot Sportsnack
Bij haar inspanningen kan de school niet alleen op eigen inbreng rekenen, maar ook op die van sportorganisatie MOEV. “Regelmatig steken we de koppen bijeen op zoek naar nieuwe ideeën. Als school hoef je echt niet zelf het warme water uit te vinden, hoor: organisaties als MOEV hebben een hele databank aan ideeën. Ze reiken ons didactisch materiaal aan, laten zien dat kleine bewegingsmomenten tussendoor niet zo veel inspanning hoeven te vragen... Ook voor ons naschoolse sport aanbod geven zij ons heel wat tools en inspiratie: het is dankzij hen dat we Sportsnack en Multimove organise ren, bijvoorbeeld. Via die formule kunnen leerlingen na school kiezen voor bewegingslessen in plaats van traditio nele opvang, maar tegen hetzelfde tarief.”
“Op woensdagnamiddag tekenen we in op verschillende sportactiviteiten – van lopen tot volleybal”, gaat Mathieu verder. “Deze middag is ook het voetbal voor het vijfde en zesde leerjaar opnieuw gestart. Onze derdekleuters bieden we de kans om watergewenning te doen in het zwembad waar ze hun hele lagereschoolperiode zullen zwemmen... En dan zijn er nog Rollebolle en Kronkel diedoe: twee bewegingsnamiddagen voor respectievelijk de kleuters en de eerste graad lager onderwijs waar zelfs onze leerkrachten naar uitkijken. (glimlacht) Het hele jaar door zetten we in op bewegen in alle mogelijke vormen, zodat elk kind iets vindt wat het graag doet.”
Win-win-win
En dat het niet altijd groots hoeft te zijn, bewijzen ook de kleine acties waar Immaculata sinds jaar en dag bij zweert. Uitstappen doet de school zo veel mogelijk te voet of met de fiets. “Naar de zwemles gaat de derde graad te fiets. Een win-win-winsituatie, noem ik dat: voor ouders sparen we zo de kostprijs van een busrit uit en onze leerlingen leren zich veilig in het verkeer te begeven. En in dit geval nog het allerleukste: door de fiets krijgen we onze leerlingen aan het sporten nog voor de sportles officieel gestart is.” (lacht)
“Bijleren gaat een stuk gemakkelijker als je tussendoor de tijd neemt om de benen te strekken”
Clubondersteuner Bram De Smet (39) staat sportclubs bij met raad en daad 14
“SPORTEN IN EEN CLUB WERKT MOTIVEREND”
Met ongeveer 23.000 clubleden, actief binnen een 500-tal clubs, is Gezinssport Vlaanderen een van de grootste erkende recreatieve sportfederaties in Vlaanderen.
“We zijn ontzettend dankbaar voor de inzet van alle vrijwilligers die hun schouders zetten onder sporten en bewegen in onze sportclubs, want er komt wel wat kijken bij een sportclub runnen”, zegt Gezinssport-medewerker Bram De Smet.
“De voordelen van sporten in een club zijn talrijk”, aldus Bram. “Je leert nieuwe mensen kennen, maakt samen plezier en het werkt motiverend. Het is onze taak om de clubs zo goed mogelijk te ondersteu nen. In de eerste plaats willen we het zo eenvoudig mogelijk maken om administratief alles op te volgen. Daarnaast hebben we natuurlijk een gemotiveerd team van collega’s dat klaarstaat voor onze clubs en bij wie ze met al hun vragen en moeilijkheden terecht kunnen.”
Recreatief sporten
“We zeggen vaak dat we een aanbod hebben van A tot Z, van atletiek tot zwemmen. Bij Gezinssport zijn alle sporttakken welkom. Wat onze clubs bindt, is het laagdrempelige karakter en het sporten op recreatief niveau. Competities organiseren we niet, daar zijn andere federaties voor. Wij richten ons op de recrea tieve sporter.”
Gezinssport
Gezinssport Vlaanderen heeft niet alleen sportclubs in heel wat sporttakken, met haar aanbod wil het ook alle leeftijdsgroepen bereiken. “We willen met onze sportclubs zoveel mogelijk leden van het gezin bereiken: van babyzwemmen voor de allerkleinsten tot seniorensport. Maar we zouden Gezinssport Vlaanderen niet zijn als we daarnaast ook niet zouden mikken op het volledige gezin. Sportclubs waar meerdere generaties samen sporten, of waar meerdere generaties op hetzelfde moment sporten, daar liggen nog heel wat mogelijkheden voor de toekomst.”
Méér dan een verzekering Clubsporters zijn bij Gezinssport Vlaanderen goed verzekerd. “En natuurlijk is dat heel belangrijk, maar we willen graag iets meer betekenen voor onze leden. Zo krijgen clubleden korting op onze vakanties en evenementen én ontvang je vier keer per jaar dit fantastische magazine in de bus. Wat kan je nog meer wensen?” (lacht)
Nog niet met heel het gezin lid van een sportclub? Neem zeker een kijkje op www.gezinssportvlaanderen.be en zoek de sportclub op jullie maat! Snel en zonder risico’s zelf een sportclub oprichten? Neem contact op met onze medewerkers en geniet van de clubondersteuning: T 02 507 88 90 of gezinssportvlaanderen.clubwerking@gezinsbond.be
“Sportclubs waar meerdere generaties samen sporten, daar liggen nog heel wat mogelijkheden voor de toekomst”
BRAM DE SMET THOMAS DE BOEVER
Wintersport als warm gezinsmoment
HET HELE GEZIN OP DE LATTEN
BART CLAES THOMAS DE BOEVER
“Skiën is eigenlijk een waanzinnige sport. Het is koud en nat, het doet pijn want je valt gegarandeerd, het is niet goedkoop.” Fotograaf Thomas De Boever heeft een vreemde manier om een lofzang over wintersport af te steken. Want hij is verknocht aan skiën, net als iedereen van zijn gezin. Voor hen gaat het in de eerste plaats niet om die latten onder de voeten. “De Gemütlichkeit en de koude zorgen voor warme gezinsmomenten.”
beerd, dat had meer aanzien bij de meisjes. Maar dat is grandioos mislukt. (schaterlacht) Ik ben na mijn studiejaren altijd blijven skiën, en nu ben ik heel blij dat ik die microbe aan mijn kinderen heb doorgegeven. Vooral Jules is gebe ten. Als wij met z’n tweeën naar de besneeuwde bergen trekken, staan we van ’s ochtends tot ’s avonds op latten.” “Dat zijn intensieve dagen”, knikt Jules, die net in een indrukwekkende slalombeweging de piste is afgegleden. “Maar het zou niets voor de vrouwen van ons gezin zijn. Hygiëne komt op de tweede plaats dan, dus na die drie dagen rijden we met de ramen van de camper open weer naar huis. Pas daar is er tijd om te douchen. ‘Op de berg mag je stinken’, lacht papa altijd.”
It’s easy, Edna!
“Het is het echte werk niet, maar het stilt toch even de honger naar verse sneeuw”, zegt Thomas terwijl hij zijn dikke wintermuts wat dieper over de oren trekt. Buiten schijnt een late zomerzon, maar hier op de indoor skipiste van SnowWorld is het ijskoud. Thomas, Els en hun kinderen Jules (17) en Alix (21) glijden zich warm voor de volgende wintersportvakantie. Vroeg in het jaar trekken Thomas en Jules enkele dagen naar een Zwitsers skigebied met de camper, en in de paasvakantie vlucht het hele gezin een week naar de sneeuw. Een traditie al sinds de kinderen amper konden stappen. Op een jammerlijk coronajaar na hebben ze nog geen enkele skivakantie gemist.
“De eerste keer op ski’s? Dat was tijdens een skitrip met de school”, herinnert reisfotograaf Thomas zich. “Het was vroeger blijkbaar nog betaalbaar voor scholen om met het hele leerjaar op skitrip te gaan. Ik had de smaak snel en goed te pakken. Als tiener heb ik ook snowboarden gepro
“De beste quote over skiën komt van de Amerikaanse ski kampioen Max Dercum”, zegt Thomas. “Toen hij met z’n vrouw de eerste keer ging skiën, zei hij haar: ‘It’s easy Edna, it’s downhill all the way’. Edna moet de smaak helemaal te pakken hebben gekregen, want ze werd skikampioen in 1941. Max had gelijk, eigenlijk is skiën heel eenvoudig. Je glijdt van boven op de berg naar beneden. Edna was snel overtuigd, maar om mijn vrouw Els te overtuigen kostte het me een beetje meer moeite. Vandaag skiet Els op een Belgisch niveau.”
“En wat bedoel je daarmee?” wil Els weten. “Welja, zoals wij Belgen skiën: voorzichtig en één keer per jaar. Zonder de rode en zwarte pistes op te durven. Maar voor Jules, Alix en ik mag het wat meer zijn.” Alix komt erbij staan. “Nochtans is skiën een echte hobby van mama, toch?” “Een grapje dat al zeker vijftien jaar meegaat”, verdui delijkt Thomas. “Els moest ooit op een document haar hobby’s invullen. Ze gaf skiën op, maar omdat ze de minst bekwame skiër van ons alle vier is, herinneren we haar daar elk jaar wel eens aan.”
GEZINSSPORT VLAANDEREN16
“Als vader en zoon met z’n tweeën naar de besneeuwde bergen trekken, staan we van ’s ochtends tot ’s avonds op latten”
“Wintersport is onze ultieme gezinsvakantie, veel meer dan een week strand”
Kaasfondue en gezelligheid
Kleine plagerijen horen erbij in het gezin De Boever. Maar zo hecht zal je ze maar zelden vinden. Daar heeft het jaar lijkse wintersportweekje zeker mee te maken. “Die week is veel meer dan alleen maar sneeuw en skiën. Het is onze ultieme gezinsvakantie, veel meer dan een week strand. ’s Avonds brengt de koude en de Gemütlichkeit ons vanzelf dicht bij elkaar. Er is tijd om een spelletje te spelen, samen te eten, te genieten van de sauna.”
“We huren een chalet of een appartementje, maar toen de kinderen kleiner waren trokken we er met een kleine camper op uit. Dan leef je letterlijk op enkele vierkante meters. Intensief maar o zo warm. De beruchte après-ski is niet aan ons besteed. Geef ons maar een kaasfondue, een avondwandeling en gezelligheid.”
Alix op snelheid
“Jules en Alix waren vier of vijf jaar oud toen ze voor het eerst op ski’s stonden. De beste leeftijd, want kinderen kennen geen angst zoals volwassenen dat doen. Ze houden ervan om te glijden en te rollen door de sneeuw. Eén van de eerste keren in de bergen met Alix – ze was misschien zes jaar – verloren we haar een seconde uit het oog toen we uit de skilift waren gestapt. Voor we het beseften vloog ze met een enorme vaart naar beneden. Luid lachend, ter wijl alle andere skiërs haar angstig probeerden te ontwij ken. Het liep gelukkig goed af en ze vond het schitterend. Toch even schrikken.”
“Jules was twaalf jaar toen ik hem meenam buiten de piste. We waren nog maar net weg of hij deed zijn hand schoenen uit en begon sneeuwballen te gooien. Ik zei nog: hou je handschoenen aan, straks zijn ze nat en heb je koude handen. Maar kinderen van twaalf weten het altijd beter. Wie mocht er aan het einde van de dag met blote handen skiën omdat er eentje aan het huilen was omdat zijn vingers bevroren waren? Juist, papa.”
Zermatt
De favoriete skibestemming? “Wij Vlamingen gaan vooral naar Frankrijk, Oostenrijk en Zwitserland. Ook Italië is best populair. Maar de De Boevers trekken het liefst naar Zwitserland. Ik ging vroeger als kind al op vakantie in Zwitserland en ben verknocht geraakt aan dat land. Het is er relatief duur, ja. Maar het is er zo puur, zo mooi, zo krachtig en kwaliteitsvol. Mijn walhalla is Zermatt, aan de voet van de Matterhorn. Dit jaar kozen we voor Wengen. We gaan zeker niet altijd naar dezelfde plek, en dat is me teen een goede raad die ik aan andere wintersporters geef: verleg je bestemming van tijd tot tijd eens. Je zal verrast zijn van de vele kleine skigebieden die er zijn.”
Budgetskiën
Een wintersportvakantie
hoeft niet heel duur te zijn. Hoe kan je de kosten drukken? “Boek je skivakantie via een reisorganisatie. Ook Gezinssport Vlaanderen heeft een mooi aanbod. Een all-in-pakket is een relatief goedkope en gemakkelijke manier om een skigebied te ontdekken. Je verliest geen tijd met eten te kopen, skilessen voor de kinderen te boeken, skipassen te regelen en zo meer. Je geeft alles uit handen, stapt in ons land de bus op en de rest wijst zichzelf uit.”
“Je hoeft ook geen duur materiaal te kopen. Zeker niet voor kinderen, die toch snel uit hun skipak groeien. Zorg dat je het basismateriaal hebt. Misschien vind je dat tweedehands en anders is een goedkoop merk zeker goed genoeg voor een dagje op de piste.”
“We moeten allemaal uitkijken wat we doen met onze centen. Energie is heel duur en de inflatie weegt. Maar dat weekje in de koude berglucht heeft mijn gezin nodig. Daar bespaar ik niet al te veel op. Het is de ideale manier om de winterblues van ons af te schudden met de mooiste uitzichten ter wereld.”
De eerste helling
Een kind van een jaar of tien met rode wangen komt voorbijgegleden. De papa er behoedzaam achter. “Het is haar eerste keer. En de mijne ook”, zegt hij, nog net voor hij onderuit gaat.
“Skiën is niet zo moeilijk”, meent Thomas. “Als je een beetje sportief bent ingesteld, ben je er snel mee weg. De meeste kinderen kunnen na twee daagjes oefenen al hun eerste helling af. Maar begin er niet ondoordacht aan. Zet je spieren wat in beweging in de weken voor je naar de bergen vertrekt. Doe wat basisbewegingen thuis, zodat je je spieren niet al te veel belast.”
“Het beste moment om van die wintersportvakantie te genieten? Voor ons is dat de paasvakantie. De kinderen zijn thuis, de dagen worden al wat langer zodat je ook al eens kan wandelen of een stadje bezoeken. Wintersport is echt meer dan die latten alleen.”
Kan je niet wachten tot jouw volgende wintersportvakantie? Ga dan al eens ‘opwarmen’ in één van de vijf indoor wintersportresorts van Snowworld. Wist je trouwens dat leden van de Gezinsbond 7,5 euro spaarkorting krijgen op een skipas van 2 uur?
Alle info op ledenvoordelen.gezinsbond.be.
GEZINSSPORT VLAANDEREN18
Voel je de koning te rijk tijdens een wandeling langs een kasteel
Er zijn prachtige kastelen te ontdekken in Wallonië en de Ardennen. Van lustkastelen en sprookjeskastelen tot middeleeuwse forten en ruïnes… Zin om dit wonderschone erfgoed met wandelen te combineren? Wij selecteerden voor jou enkele wandellussen.
Hou je van rust? Dan is de wandeling van 8 km rond het kasteel van Modave in het hart van de Condroz je op het lijf geschreven!
Een rivier, een natuurgebied, een rustig gehucht en een romantisch kasteel zullen je in vervoering brengen. Je kan vandaag nog steeds het schitterende kasteel en de buitengewone tuinen bezoeken. De rozenperken zijn echt prachtig.
Zin in een prinsessenkasteel? Met zijn magnifieke torens en prachtige houtwerk lijkt het kasteel van Vêves wel rechtstreeks uit een sprookje te komen. Niet alleen het kasteel is uniek, maar dat geldt ook voor de streek, dankzij de ongelooflijke charme van de Lesse. Onze zeer aangename wandeling van 6,5 km vertrekt in Celles, een van de mooiste dorpen van Wallonië.
Als je niet bang bent van een steile helling word je zeker beloond voor jouw moeite tijdens onze kasteelwandeling van 7 km in
de Hoge Venen. Je krijgt een adembenemend uitzicht en de kans om het middeleeuwse kasteel van Reinhardstein en zijn mooie ridderzaal te verkennen. Ter plaatse kan je ook lokale kazen en bieren proeven. De lus vertrekt vanaf het mooie Meer van Robertville, ook een ideale plek voor wat verdiende rust en ontspanning achteraf.
Fan van de middeleeuwen? Hoog tijd voor een bezoek aan Bouillon! Deze duizendjarige stad met een formidabele vesting kan je verkennen tijdens een kasteelwandeling van 7 km, langs de authentieke Semois en met een onvergetelijk uitzicht. Ook in de stad is er veel te beleven. Breng bijvoorbeeld een bezoek aan het fort en zijn schitterende roofvogelspektakel en aan het hertogelijke museum, of herbeleef de allereerste kruistocht in de Archeoscoop Godfried van Bouillon.
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING 19
Kasteel
van Modave © WBT –Dominik Ketz Kasteel van Bouillon © WBT –David Samyn
Meer informatie over deze kasteelwandelingen en andere leuke wandelingen: visitwallonia.be/wandelen
Kasteel
van Vêves © WBT - I. Monfort
Het pleidooi: roundnet “ALS JE ROUNDNET EEN KEER SPEELT, BEN JE VERKOCHT”
derde: je speelt twee tegen twee. Het is dus een teamsport en persoonlijk vind ik dat extra fijn. Mijn partner en ik hebben een supergoede synergie, we verstaan mekaar en dat maakt het nog veel leuker. Ten vierde: de roundnet-gemeenschap is fantastisch. Ik ben alleen nog maar toffe, vriendelijke mensen tegengekomen. Iedereen heet elkaar met de glim lach welkom. We merken dat enorm nu we internationale tornooien spelen. Overal staan mensen te popelen om tips uit te wisselen en mekaar te leren kennen, in de sport en erbuiten. Het is gewoon algemeen een geweldig toffe groep om deel van uit te maken.”
Verkocht
Dit jaar alleen al zijn er in Vlaanderen vier nieuwe round net-clubs opgericht. Dat de sport de wind in de zeilen heeft, is een understatement. Iedereen kan het, en dat maakt het zo populair. “Je moet wel een klein beetje balgevoel hebben, natuurlijk. Maar je maakt het zo moeilijk als je zelf wil. Als je echt competitie wil spelen, is het wel een veeleisende sport. Je moet beweeglijk zijn om snel korte bewegingen te kunnen maken en het is een klein balletje dat heel snel gaat, dus je moet dat ook goed kunnen inschatten. Je hebt kracht nodig, balgevoel en spelinzicht.”
“Maar roundnet staat open voor iedereen. Het is de leukste sport op aarde en iedereen moet ze kunnen spelen. Kom gerust eens naar een training of een van onze evenementen. We proberen die zo laagdrempelig mogelijk te maken en ont vangen je met open armen. Alleen al voor het groepsgevoel ga je willen blijven. En eens je roundnet speelt, kan het niet anders dan dat je helemaal verkocht bent.”
Wat maakt van jouw sport de ideale uitlaatklep? In ‘Het pleidooi’ vertelt een sportminna(a)r(es) waarom zijn of haar sport de beste is. Amy Campbell (27) – speelster bij Roundnet Gent en financieel verantwoordelijke van Roundnet Belgium – maakt groot en klein graag warm voor roundnet.
Vier jongeren die in een park rond een netje op poten springen en daar een balletje op proberen te kaatsen, roept het een beeld op? Dát is roundnet. Ook Amy begon op die manier: chill met vrienden in de zon en een pintje erbij. Ze somt enthousiast de troeven van de sport op. “Ten eer ste: roundnet kan je buiten spelen. Ik heb heel m’n leven zaalsporten gedaan. Wanneer het in de zomer mooi weer is, is er niks zo vervelend als de hele dag in een sporthal zitten. Ten tweede: je neemt het zo serieus als je zelf wil. Je kan het gezellig met vrienden doen, zoals de meesten eraan beginnen, maar je kan het ook echt serieus nemen. Ten
BK, EK en WK
In Europa zijn België en Duitsland de absolute koplopers wat roundnet betreft. “Duitsland staat qua professionaliteit een stuk verder dan wij, maar wij hebben altijd de grote eerstes mogen organiseren. Het allereerste EK vond plaats in België in 2017 en twee jaar later organiseerde België ook het allereerste grote internationale roundnet-toernooi van Europa, de European grandslam. In september hebben we ook het allereerste WK ooit georganiseerd, waarvoor spelers van 34 landen zijn afge zakt naar België. Alle grote toernooien zijn zo ooit begonnen in België. Onze werking heeft dat altijd gestimuleerd en het werpt z’n vruchten af. Daar zijn we heel fier op.”
Groeipijnen
De sport groeit enorm, maar stoot op groeipijnen. “In Gent kunnen we het al bijna niet meer aan. Het is moeilijk om ruimte en velden te vinden om de sport te beoefenen omdat de ‘gevestigde waardes’ zoals het voetbal de meeste velden in beslag nemen. Er is weinig plek voor ons – dat is een probleem bij alle clubs, maar met hoe meer we zijn, hoe sterker we staan. We hopen daarom dat het WK onze groei nog een boost gaat geven.”
GEZINSSPORT VLAANDEREN20
DAAN PAREDIS THOMAS DE BOEVER
“Het is de leukste sport op aarde en iedereen moet ze kunnen spelen”
Amerika
Oorspronkelijk deemstert het kinderspelletje roundnet weg, tot het in de jaren ‘90 een heropflakkering beleeft. In de VS ontstaat een ware hype. Rond 2014 waait het met de frisbeeclubs, die veel internationale toernooien organiseren, mee de Atlantische Oceaan over. Niet toevallig dat de grootste Belgische roundnet-club in Gent ontstaat, daar waar ook de grootste frisbeeclubs gevestigd zijn.
Wat is het nu? Roundnet of spikeball?
De officiële naam van de sport is roundnet. Spikeball is het merk dat het spel nieuw leven heeft ingeblazen. Het is ook de naamsponsor van het WK, en algemeen een grote sponsor in alle werkingen wereldwijd. Vandaar dat de naam Spikeball in de volksmond veel valt.
JOUW SPORT HIER? GRAAG!
Mail naar gezinssportvlaanderen@gezinsbond.be en vertel kort waarom jouw sport de beste is.
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING 21
HOU
FIETS
22 ZO
JE JE
FIT DAAN PAREDIS JAN CRAB
Hou niet alleen je lijf, maar ook je materiaal in topconditie. 6 tips en trucs van Tom Dewalheyns (41) van Rijwielen Jacobs in Leuven zodat jouw fiets fit blijft.
1. Pomp je banden op
“Ten eerste fiets je met platte banden een heel stuk minder vlot omdat ze meer weerstand bieden. Ten tweede plooien platte(re) banden op de rand bij elke omwenteling waardoor het rubber telkens tegen de grond slaat en er scheurtjes ontstaan. De banden barsten en in het slechtste geval ontploft de binnen band. Wij raden aan om zeker elke twee maanden de banden bij te pompen. Zeker bij elektrische fietsen merken we dat mensen dat over het hoofd zien omdat de motor die extra weerstand tot op een bepaald punt compenseert.”
2. Smeer je ketting
“Roestige kettingen draaien niet vlot
rond. Op tijd je ketting smeren en poetsen, is heel belangrijk om vlot en veilig onderweg te zijn. Wat op tijd is, hangt af van welke smeer je gebruikt en hoeveel je fietst. Als je ketting af en toe doorslaat wanneer je trapt, is hij echt versleten en laat je hem best vervangen. Dat merk je als je in het niets trapt en hij tak zegt.”
3. Vertrek in de kleinste versnelling “Om in de grootste versnelling te vertrekken, moet je heel veel kracht op de ketting zetten. Probeer dat te vermijden want zo leur je de ketting uit. Dat geldt ook voor elektrische fietsen met een derailleurversnel ling: mensen denken dat de motor dat wel zal dragen, maar dat klopt niet.”
4. Poets je fiets
“Na een fietstocht in slecht weer zet zand of modder zich onder andere op de remblokjes. Dat schuurt het rubber van die blokjes weg, en hoe sneller het rubber weg is, hoe rapper de blokjes versleten zijn. Poets je fiets dus na een tocht in slecht weer.”
5. Luister naar je remmen
“Fietsen met half en half werkende remmen die steeds minder goed gaan, is echt gevaarlijk. Veel men sen blijven daarmee rondrijden, maar je kan dat niet inschatten. Smeer de binnenkant van de remkabel als je merkt dat je remmen stroever gaan. Breng je fiets binnen als je krruuuuugghhh hoort wanneer je remt, want dan zijn je remblokjes ver versleten.”
6. Fiets zonder handen
“Zet na een valpartij eerst je stuur terug recht. Probeer daarna zonder handen te fietsen. Wanneer je fiets dan nog naar links of rechts trekt, scheelt er waarschijnlijk iets en laat je hem best nakijken. Een voorwaarde voor dit trucje is natuurlijk dat je voor je valpartij wél recht zonder handen kon fietsen.”
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING 23
IS VRIJHEID”
De kinderen van Els fietsen elke dag naar school “FIETSEN
DAAN PAREDIS JAN CRAB
Door weer en wind, in de winter en de zomer, bij eb en vloed: de vier kinderen van Els Van den broeck (45) uit Leefdaal gaan al heel hun leven elke dag met de fiets naar school. “Zo jammer dat een helm niet cool is”, zegt Els.
18, 16, 14 en 11 zijn ze, de kinderen van Els Van den broeck. De lagere school ligt op 700 meter van hun thuis, de middelbare school op elf kilometer. “Met de kleinste fietsen we elke dag mee naar school. 700 meter is niet zo ver, maar onderweg zijn er voldoende hindernissen. De groteren gaan elke dag alleen met de fiets naar school.”
‘Van te moeten’
Een autolift van mama of papa zit er in dit gezin niet in. “Voor ons is dat een no-brainer. De kinderen mogen wel de bus nemen, maar fietsen biedt enorm veel voordelen: vrij heid, flexibiliteit, ze kunnen eens op een vriendje wachten en ze kunnen hun fiets – in tegenstelling tot de bus – niet missen. In het begin was het ‘van te moeten’, nu kiezen ze er zelf voor. Ook al sakkeren ze af en toe wel over de afstand.” (lacht)
Leren fietsen
Net zoals kinderen moeten leren fietsen, moeten ze ook in het verkeer leren fietsen. En dat leren ze door het te doen, vertelt Els. “Die 700 meter naar de lagere school hebben wij altijd meegefietst. Daarop belanden ze al in voldoende situaties waaruit ze kunnen leren: auto’s en vrachtwagens die langskomen, een kruispunt… Onder weg hebben we hen altijd op de gevaren en aandachts punten gewezen.”
700 meter samen fietsen: tot daaraan toe. De stap naar het middelbaar is, net zoals de tocht, veel groter. “We zijn bij ieder van onze kinderen in het begin drie keer meegefietst. De eerste keer hebben we de route getoond en voorge daan. De tweede keer hebben we hen de leiding laten nemen en achteraf besproken wat beter moest. De derde keer hebben ze het alleen gedaan, terwijl wij volgden. Na die derde keer konden ze het goed genoeg om alleen te gaan, en dan is het gewoon een kwestie van loslaten.”
September
Kinderen alleen onderweg: natuurlijk blijft de bezorgd heid van een ouder altijd ergens sluimeren. Zeker in de eerste week van september duimt ze dat haar kinderen veilig aankomen, zegt Els. “Dan gebeuren er altijd veel
“Een fluovestje is ook niet cool, maar dat vind ik in het donker nog belangrijker dan een helm”
ongelukken. Je kan maar hopen dat ze niet de enige zijn die op dat moment fietsen en dat de automobilisten extra aandachtig zijn omdat ze doorhebben dat er veel kinde ren op de baan zijn.”
“Het verkeer is heel gevaarlijk en da’s jammer, want we maken het zelf zo. Ik denk dat iedereen graag megaveilig onderweg zou zijn, maar iedereen neemt wel eens de auto. 100% veilig zal het nooit zijn, voor niemand, je kan altijd pech hebben. Zeker in donkere dagen, of wanneer het re gent, ben ik extra bezorgd. Ik rijd ook soms met de wagen en weet dat je als automobilist nooit alles gezien hebt, zelfs al let je heel goed op.”
Helm, fluovestje, oortjes Sommige dingen heb je niet in de hand, andere wél, gaat Els verder. Zoals je uitrusting en de manier waarop je zelf fietst. “We proberen advies te geven over wat we veilig vinden en hen op de gevaren te wijzen. We praten met de kinderen en gaan ervan uit dat ze al doende leren, hopelijk met niet te veel blutsen en builen.”
“Ik vind het zo jammer dat helmen niet cool zijn. In het eer ste middelbaar hebben we het verplicht, maar dan merkte ik na een tijdje dat ze thuis met helm vertrokken om hem dan 500 meter verder aan hun stuur te hangen. Dat is nog veel gevaarlijker, dan laten ze hem beter thuis. In de ideale wereld fietsen ze natuurlijk gewoon mét helm.”
“Een fluovestje is ook niet cool, maar dat vind ik in het donker nog belangrijker dan een helm. Als de dagen donkerder worden, moeten ze iets fluorescerend aandoen. Onze tussenoplossing is zo’n hoes om over hun rugzak te trekken. Dat is ook regenbestendig, en dus een win-win. Soms, als we met de auto ergens naartoe gaan, wijs ik hen erop hoe slecht je fietsers ziet, en wij zijn dan nog aan dachtig. Daardoor beseffen ze de noodzaak ervan wel.”
“De kinderen fietsen allemaal samen met een vriendje naar school. Dat is voor mij een hele geruststelling. Vier ogen zien meer dan twee. Maar als dat vriendje eens niet kan, duikt er weer een nieuwe uitdaging op: oortjes. Dat vind ik nog spannender dan geen helm omdat ik geen zicht heb op hoe luid die staan en hoe gefocust ze dan fietsen. Wij checken het volume, maar blijft dat onderweg zo zacht? Ik weet het niet. Hopelijk kijken ze dan extra goed. Opnieuw: loslaten… En duidelijk maken dat zonder oortjes rijden veel veiliger is. Net zoals met een helm.”
De kracht van het getal Ondanks de risico’s overweegt Els niet om de kinderen ooit het fietsen te ontzeggen. “Ik geloof in de kracht van het getal: hoe meer kinderen fietsen, hoe meer automobi listen rekening met ze moeten houden. Het gevaar schuilt in de overvloed aan auto’s. Hoe meer fietsers, hoe veiliger het wordt, hoe beter voor het milieu, de luchtkwaliteit en de eigen gezondheid. Ik vind dat we daaraan moeten blijven bijdragen.”
GEZINSSPORT VLAANDEREN26
“100% veilig zal ons verkeer nooit zijn”
“JE KIND MET DE AUTO BRENGEN, IS GEEN OPLOSSING”
Zo weinig mogelijk met de auto en zo veel mogelijk met de fiets: actief en zelfstandig. Zo wil Mobiel21 kinderen naar school zien gaan. Schoolvervoerplannen maken dat mogelijk. “Schoolomgevingen zijn altijd chaotisch”, zegt projectmedewerker duurzame mobiliteit Glenn Godin (25).
De terugkeer van overvolle ochtend- en avondspit sen is een van de opvallendste kenmerken van het begin van het schooljaar. Een hoopje fietsers hier, een bus daar en files overal. Ouders twijfelen om hun kinderen op de fiets dat wespennest in te sturen, vzw Mobiel 21 niet. “Schoolomgevingen zijn rond aanvangs- en sluitingsuur altijd chaotisch en de combinatie van al die transportmiddelen door elkaar maakt het er niet beter op. Daardoor hebben ouders de perceptie dat een schoolomgeving per definitie onveilig is en gaan ze hun kind met de wagen naar school brengen. Als meer ouders dat doen, wordt het voor fietsers nog gevaarlijker, waardoor nog meer ouders dat gaan doen. Zo beland je in een vici euze cirkel”, legt Glenn de vinger op de wonde.
Schoolvervoerplannen
Om enerzijds die cirkel te doorbreken en anderzijds orde in de chaos te scheppen, stelt Mobiel21 – meestal op vraag van lokale besturen – schoolvervoerplannen op. Glenn: “Voor de schoolvervoerplannen gaan we samen met de
school, gemeente of stad, de lokale politie, de ouderraad en eventueel een verkeerswerkgroep aan de slag. We bekij ken hoe bereikbaar de school is op verschillende manieren en bevragen de mensen over hoe ze zich effectief verplaat sen om latere actie relevant te maken. We verzamelen zo veel mogelijk info over de routes en de ervaringen onder weg. Daarna definiëren we samen met de stakeholders een actieplan. We werken steeds op maat. Geen enkele gemeente of schoolomgeving is hetzelfde.”
Schoolroutekaarten en verkeerseducatieve routes
Naast de schoolvervoerplannen gebruikt Mobiel21 ook schoolroutekaarten en verkeerseducatieve routes om vei lige, actieve verplaatsingen naar school te stimule ren. “Schoolroutekaarten geven alle veilige en onveilige routes naar een school weer. We plotten onderweg belangrijke punten voor ouders en kinderen zoals (on)veilige over steekplaatsen, eventueel met gemachtigd opzichter, conflictvrije of -rijke ver keerslichtenregelingen, of plaatsen waar veel of weinig vrachtverkeer passeert en dergelijke.”
“Verkeerseducatieve routes zijn bewegwij zerde oefenparcours voor zowel voetgangers als fietsers in de openbare ruimte en het liefst zo lokaal mogelijk. De bedoeling is zo veel mogelijk verkeerssitu aties aandoen: voorrang van rechts, oversteken met of zonder oversteekplaats, het nemen van een rotonde… Het grote voordeel is dat het parcours er altijd ligt en er een handleiding voorhanden is, eventueel zelfs aangevuld met infoborden onderweg. Ouders, leerkrachten en kinderen kunnen er dus altijd gaan oefenen. Vakanties zijn daar voor de ideale periode. Dan kan je je kind daarna met een gerust hart zelfstandig naar school laten gaan.”
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING 27
Mobiel21 loodst kinderen veilig naar school met schoolvervoerplannen
DAAN PAREDIS JAN CRAB
Ouders
Mobiel21 kan zo veel inzetten op verkeersveiligheid en duurzame mobiliteit als het wil, uiteindelijk is het de gemeente die de infrastructuur moet aanpassen en zijn het de ouders die in grote mate bepalen hoe hun kinderen naar school gaan, zegt Glenn. “Daarom vinden we het ook belangrijk om alle stakeholders te informeren over het belang van kunnen fietsen, alle voordelen die het biedt en hoe ze kinderen slim, actief en veilig kunnen opvoeden in het verkeer. Onderweg kunnen er kleine fouten gebeuren, hopelijk uiteraard zonder grote gevolgen. Dat hoeft geen probleem te zijn, zo leer je het meeste. Oefening baart kunst. Je begint er het best zo vroeg mogelijk aan.”
Op mensenmaat
De vervoersplannen, routes en kaarten passen in het streven van Mobiel21 naar steden en gemeenten op mensenmaat, legt Glenn uit. “Een route op maat van een kind, is een route die geschikt is voor iedereen. In de ideale schoolomgeving kunnen alle weggebruikers veilig en gezond met elkaar in interactie gaan. Auto’s zijn daar bij welkom, voor alle duidelijkheid, maar op een veilige manier en met respect voor elkaar. Op mensenmaat. Elke autobestuurder of passagier is per slot van rekening ook ooit een voetganger.”
Uitdagingen
Tussen die wens van Mobiel21 en werkelijkheid liggen nog heel wat hindernissen. “De grootste uitdagingen zijn de complexiteit van onze ruimtelijke ordening en het gedrag van mensen. We zien dat er de afgelopen jaren veel inspan ningen gebeuren om schoolomgevingen veiliger te maken zoals zones 30 of meer wandel- en fietsinfrastructuur, maar er bestaat geen kant-en-klare oplossing voor elke school. En er steken altijd nieuwe uitdagingen de kop op. De nieuwe elektrische wagens, bijvoorbeeld, hoor je niet. Hetzelfde geldt voor de snelheid van e-steps. Op termijn zullen we altijd onze focus een beetje moeten verleggen en plannen vernieuwen, maar laat ons toch maar hopen dat we een heel klein beetje overbodig worden. Dan hebben we ons werk goed uitgevoerd en zijn we zeker dat elk kind zich op een veilige en actieve manier naar school kan verplaatsen.”
Een schoolroutekaart of schoolvervoerplan voor jouw school?
Mobiel21 heeft al voor heel wat steden en gemeenten schoolvervoerplannen, schoolroute kaarten en verkeerseducatieve routes opgesteld. Die zijn meestal publiek te raadplegen. Neem een kijkje op de site van jouw lokale overheid of school, of ga gewoon eens aankloppen. Moch ten ze er nog geen werk van gemaakt hebben, schieten ze misschien wel in actie. Kriebelt het om aan de slag te gaan rond duurzaam en veilig woon-schoolverkeer?
Surf dan zeker eens naar https://www.mobiel21.be/scholen.
GEZINSSPORT VLAANDEREN28
“Een route op maat van een kind is een route die geschikt is voor iedereen”
2022-2023 Winterspecial Zorgeloos op wintersport met het hele gezin SNEEUWGEWENNING GRATIS PEUTEROPVANG GEZINSVRIENDELIJKE HOTELS FIJNE SKIGEBIEDEN SKILESSEN ANIMATIE WINTERWANDELEN
Heb jij er ook alweer zin in?
Samen uitgebreid ontbijten, de mooiste pistes af suizen, lunchen onder een staalblauwe hemel om daarna heerlijk te relaxen of te après-skiën.
Bij Gezinssport Vlaanderen geniet je van het gemak van een groepsreis dat garant staat voor zorgeloos genieten. Op onze wintersportvakanties mag het je aan niets ontbreken. Al het ‘regelwerk’ nemen wij jou graag uit handen en doen we er alles aan om ervoor te zorgen dat jij en je kind(eren) een top.
Wacht niet langer en ontdek onze troeven in deze winterspecial of op aanbod.gezinssportvlaanderen.be
Vanaf €1050 per volwassene Inclusief • Zesdaagse skipas • Lessenpakket • Huur Matriaal • Verblijf in vol pension • Busreis • Ongevallenverzekering • Nederlandstalige begeleiding • Avondanimatie voor jong en oud
Altijd een correcte prijs zonder verrassingen!
Dankzij onze all-informule haal je het beste uit jouw vakantie. Een verblijf in een gezinsvriendelijk hotel, huur materiaal, skipas en -lessen…
Bij Gezinssport Vlaanderen is alles inbegrepen, ook het plezier van de après-ski.
En jij hoeft alleen maar te genieten!
Voel je thuis
Een fijne wintersportvakantie valt of staat met de juiste accommodatie. En dus heb je bij Gezinssport Vlaanderen de keuze uit een gevarieerd aanbod aan hotels. Kies je voor een meer familiaal pension of liever een viersterrenhotel?
kindvriendelijk
Ook na het skiën kan er naar hartenlust gespeeld en geknutseld worden
wellness
Puur genieten en heerlijk ontspannen
animatie
Leuke après-ski momenten voor jong en oud
Voor elk wat wils
Sneeuwgewenning
In heel wat hotels bieden we een sneeuwgewenningsprogramma aan voor 4-6-jarigen. Onze ervaren Neder landstalige skimonitoren leren onze jongste sneeuwfanaten op een speel se en ongedwongen wijze hun eerste stappen op de skilatten.
Daarnaast voorzien we nog tal van leu ke activiteiten zoals spelletjes spelen, sneeuwmannen maken, …
Gratis peuteropvang
Tijdens de kerst- en krokusvakantie voorzien we gratis opvang voor 2-4jarigen in hotel Mooswirt. Je kan met een gerust hart de piste op, omdat je weet dat er voor jouw kleintje(s) prima gezorgd wordt.
Winterwandelen
Als skiën, snowboarden of langlaufen niets voor jou is maar je toch graag wil genieten van een zalige wintervakantie kan je ook opteren voor ons wande laanbod. In heel wat hotels bieden we dan ook een begeleid wandelprogram ma aan.
Zoek
Skigebied
Skigebied
Skigebied
Skigebied
Skigebied
GEZINSSPORT VLAANDEREN32
aanbod.gezinssportvlaanderen.be 02 507 88 22
& boek Skigebied Tirol Hochzeiger Pitztal veelzijdig familieskigebied
Pyhrn-Priel rustige, onontdekte wintersportregio met wintersportmogelijkheden voor de hele familie
Hochkar sneeuwzeker skigebied in Niederösterreich. Italië Oostenrijk
Dachstein-Tauern & Sportwelt Amadé winterparadijs met talrijke wintersport mogelijkheden
Dachstein-West Veelzijdige skiregio waar zowel ervaren skiërs als families met kinderen zich thuis voelen
Folgaria Sneeuwzeker en zonnig skigebied Goede faciliteiten en moderne liften
EEN WAAIER AAN FIETSROUTES VOOR JONG EN OUD IN MECHELEN, FIETSSTAD VAN VLAANDEREN 2022
Veilig fietsen met het gezin? Dan is Mechelen een goede keuze! De Fietsstad van 2022 heeft jong en oud heel wat te bieden.
HUP! gidst je langs het Zennegat, een gezinsvriendelijke route van 15,6 kilometer. Voeten op de trappers en… fietsen maar!
We fietsen langs Dijle en Zenne en een klein stukje door de binnenstad. Deze route is voor ie dereen geschikt – ook voor gezinnen met jonge kinderen. En nu op de trappers!
Startplaats: Parking Rode Kruisplein in Mechelen Knooppunten: 97-94-90-92-93
We nemen het fietspad naar rechts langs de Guido Gezellelaan, steken de brug over en slaan rechtsaf naar de Dijle. Bij het water gaan we linksaf. Vanaf nu volgen we de knooppunten. Langs de Dijle fietsen we naar het Zennegat.
Het Zennegat (KP 94) is een schilderachtige plek waar de Zenne en het Kanaal Leuven-Dijle
samenvloeien in de rivier de Dijle, die verderop samen met de Nete uitmondt in de Rupel. Het Zennegat is een gecontroleerd overstromings gebied: bij stormweer vangt het gebied het over tollige water van de Dijle op, zodat de omgeving vrij blijft van overstromingen. Twee keer per dag stroomt langs de in- en uitwateringssluis een beperkte hoeveelheid Dijlewater in en uit het gebied. Door de getijdenwerking ontstaan er slikken en schorren met een unieke fauna en flora. Ideale plek voor vogelspotters!
TIP Houd even halt bij Zennegat 13, een authentieke bruine kroeg en eetcafé.
Dan volgen we knooppunten 90-92-93 tot aan het Vrijbroekpark. We fietsen grotendeels langs de Zenne. Onderweg zijn er banken om even uit te rusten en te genieten van het uitzicht.
Het Vrijbroekpark, een groene long van 65 hec tare aan de rand van Mechelen, is een leuke plek om te wandelen, te sporten of een terrasje te
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING 33 AGNES VANDERSTEGEN
doen. Het park is ook gekend voor haar planten collecties. Kinderen kunnen er ravotten in een avontuurlijke speeltuin en daarna genieten van een heerlijke pannenkoek of ijsje.
TIP Brasserie ‘t Park serveert eenvoudige snacks en uitgebreidere maaltijden. In Taver ne Vrijbroekhof moet je zijn voor een brood je, pasta en de aantrekkelijke dessertkaart.
Ga rechtsaf bij knooppunt 93. Rijd even verder links de brug over naar de Brusselsepoort. We steken te voet over op het zebrapad rechts van de poort en gaan rechtdoor, de Hoogstraat in. Sla de tweede straat, de Milsenstraat, rechtsaf en ga rechtdoor tot op de Gebroeders Verhaegenstraat. Bij de Onze-Lieve-Vrouw-over-de Dijlekerk hou den we links aan en vervolgens rechts om op de
Gebroeders Verhaegenstraat te blijven. Vanaf het einde van deze straat volgen we verder knooppunt 97 tot aan de Grote Markt en Sint-Romboutskathedraal.
De Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk, gebouwd in de 14de en 15de eeuw, staat op de plaats waar vermoedelijk de eerste parochie kerk van Mechelen stond. Er hangt een werk van Rubens, de triptiek ‘De wonderlijke visvangst’. Visverkopers gaven hem de opdracht om de rijkdom van hun ambacht te illustreren.
De Grote Markt is het centrale plein van Mechelen. Aan de ene kant zie je de Sint-Romboutstoren, aan de andere kant het stadhuis. De huizen rond de Grote Markt dateren uit verschillende perio des en zijn in verschillende stijlen opgetrokken, onder meer renaissance uit de 16de eeuw en rococo uit de 18de eeuw.
De skywalk op de Sint-Romboutstoren, 97 me ter hoog, biedt je een prachtig uitzicht over de stad. De bezoekersgids leidt je met interessante weetjes en opdrachten voor de jongsten door heen de rijke geschiedenis van de Sint-Rom boutstoren.
Naast Sint-Rombouts is er een speelparkje met een reusachtig beeld van het Opsinjoorke, een kort dik mannetje met een snor. Hij sym boliseert de eeuwige dronkenlap die zijn vrouw afranselt. Als straf wordt hij door zijn buren op een groot doek in de lucht gegooid en weer opgevangen.
GEZINSSPORT VLAANDEREN34
Voorbij de Sint-Romboutskathedraal verlaten we de knooppunten. We rijden rechtdoor op de Sint-Katelijnestraat, nemen de tweede straat links, de Nieuwe Beggaardenstraat in. Vervol gens draaien we de eerste straat rechts, de Nonnenstraat, in. (Ter hoogte van de Begijnhof kerk kan je links afslaan in de Krankenstraat, en Brouwerij het Anker bezoeken.) Ga op het einde van de Nonnenstraat rechtsaf, op de Guido Ge zellestraat. Bij de verkeerslichten kan je via het zebrapad veilig oversteken naar de parking.
Brouwerij Het Anker geniet wereldwijde faam met het gerenommeerde Gouden Carolusbier. De brouwerij stamt uit 1471 en is een van de oudste van België. De meermaals bekroonde speciaalbieren Gouden Carolus Classic en Gou den Carolus Tripel worden ook vandaag nog hier gebrouwen in de authentieke brouwzaal met koperen ketels.
TIP In de brasserie kan je lekker eten en de Gouden Carolus degusteren. Je kan de brou werij bezoeken als je vooraf reserveert.
NOG NIET UITGEFIETST?
Met de route achter deze QR-code maak je nog wat extra kilometers. Scan de code, lees alles over de Rupelstreek en spring op de fiets!
WIST JE DAT…
… in Mechelen heel wat deelfietsen te vinden zijn? Zijn de kleinsten nog te jong om zelf te fietsen, dan kan je in de stad een deelbak fiets huren. Ook een rolstoeldeelfiets is er beschikbaar.
… de Mechelse binnenstad één grote fietszo ne is geworden? Er zijn 179 fietsstraten waar fietsers kunnen rijden zonder ingehaald te worden door gemotoriseerd verkeer.
… je er in de toekomst terechtkan in Huis van de Fiets? Op die plek kan je niet alleen je fiets laten repareren, maar vind je ook alle info over fietsroutes, -infrastructuur en -verhuur.
JOEPIE, NOG MEER FIETSEN!
De Tivoliroute, de fietsroute over de nieuw aangelegde Tivolibrug, heeft een afslag naar het Tivolipark. Daar vind je niet alleen een aangelegd park en speeltuin, maar ook een kinderboerderij.
MEER MECHELEN
informatiekantoor Visit Mechelen +32 15 29 76 54
visit@mechelen.be Vleeshouwersstraat 6 2800 Mechelen
Brochures en info over fietstochten zijn hier verkrijgbaar.
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING 35
GEZINSSPORT VLAANDEREN36 Gezinssport Vlaanderen vzw Arduinkaai 16 1000 Brussel Hup P926718 Verschijnt vier keer per jaar oktober 2022 PB- PP BELGIE(N) BELGIQUE Afgiftekantoor Leuven Mail GEZI NSS PO R T VL AA ND ERE N3 6 www.familiefit.be/bibberjacht NIEUW! VIRTUEEL BIBBEREN MET HALLOWEEN! Brr! Durf jij het aan? Download de gratis Bibberjacht-app in de Play en Apple store. Vanaf 28 oktober beschikbaar!