NR.3 / JAN. 2022
Brengt gezinnen in beweging
Supertips om je sportieve voornemens in 2022 waar te maken Ontdek de troeven van onze wintersportvakanties Ontmoet de familie van veldrijder Eli Iserbyt
Verkoopprijs €7
WATERBALLET IS DE DROOMSPORT VAN JOLIEN
“IDEAAL OM JE HELE LIJF TE ONTSPANNEN”
Maak van je oogappel een waterratje
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
1
COLOFON
Redactie en administratie / Gezinssport Vlaanderen, Troonstraat 125, 1050 Brussel, Tel. 02/507.88.22 Verantwoordelijke uitgever / Freddy De Nert, Troonstraat 125, 1050 Brussel
Redactiecomité / Marijke Brewaeys, Freddy De Nert, Peter Frison, Daan Paredis Dirk Remmerie, Wout Stevens, Liesbeth Uyttersprot, Maud Vanmeerhaeghe Redactionele bijdragen / Daan Paredis, Dirk Remmerie, Maud Vanmeerhaeghe Coördinatie en eindredactie / Xpair Communication, Wout Stevens Fotografie / Thomas De Boever en Jan Crab
Ontwerp en lay-out / Peter Frison, Xpair Communication Concept en realisatie / Xpair Communication Drukkerij / Van der Poorten
Contact, opmerkingen en suggesties / gezinssportvlaanderen@gezinsbond.be Prijs per magazine: €7,Prijs voor een abonnement (4 nummers): €20,-
2
GEZINSSPORT VLAANDEREN
Het lijkt wel of we een frisse duik nemen in nieuwe mogelijkheden. Gewennen is een woord dat elk gezin mag en moet invoeren: gewennen aan bewegen. Laat dit een eerste uitdaging zijn in een jaar dat zich gestroomlijnd aankondigt met de mooie cijfercombinatie 2022. Het zou geen verre droom mogen blijven om het gezins-beweeg-moment als realiteit te ervaren: “Met het hele gezin in beweging, met het hele gezin aan het sporten!” Dat die kansen door Gezinssport Vlaanderen aangereikt worden, is evident. Misschien klinken de woorden van professor Jeroen Scheerder verderop in deze HUP! als een extra stimulans om binnen de club, binnen het gezin een extraatje aan te bieden… ‘Achter op de fiets is plaats genoeg’, maar veel prettiger is het zelf de trappers aan te vuren. Leuk is het je eigen buurt te ontdekken en die vele wegeltjes in jouw omgeving te bewandelen. Neen, topprestaties hoeven wij niet te leveren. Maar top is het wel als we oog hebben voor beweegkansen. FamilieFit is daarvoor de perfecte gids. Elke maand een nieuwe uitdaging voorgeschoteld krijgen is één, er iets mee doen is iets anders. Niet alleen jonge gezinnen komen aan hun trekken. Opa en oma, nonkel en tante wachten wellicht op jouw uitdaging. Wij willen met zijn allen bewegen, gezond bewegen, grenzen verleggen. Bijna ging ik voorbij aan het aantrekkelijke van het gestoei in de sneeuw. “Vol verwachting klopt ons hart”, klinkt het – ook na Sinterklaas. Die verwachtingen worden voor klein en groot op een heel eigen wijze ingevuld. Met toffe mensen een toffe week beleven… een kei-coole uitdaging! Reis mee via onze woorden en geniet van de verhalen.
VOORWOORD
Wie beweegt, wint altijd En we zijn vertrokken! De drukte van de eindejaarsfeesten en de start van het nieuwe jaar liggen achter ons. Tijd om er terug in te vliegen. Hoog tijd ook om opnieuw te bewegen en sporten een vaste plaats te geven in het leven van elke dag. Door op de Overlegcomités geen beperkingen op te leggen voor sportactiviteiten, toont premier Alexander De Croo dat ook hij overtuigd is van onze visie: gezinnen gezond doen bewegen. Bewegen en sporten kan buiten en binnen – en neen, aan publiek hebben recreatieve sporters zoals wij geen nood.
Gezinssport Vlaanderen wil – heel ambitieus – via Bondsafdelingen en sportclubs, beweegmomenten aanbieden die ‘verslavend’ zijn. Kennismaken met bewegen, moet leiden tot meer willen bewegen. Het ‘dansmoment van 10 uur’ uit de Warmste Week zou kunnen uitgroeien tot een dagelijks beweegmoment voor jezelf, voor je gezin, binnen de club: het gezins-beweeg-moment. 2022 kan wellicht het jaar van de uitdagingen worden. Wie de functie van sportschoenen nog niet ontdekte (uit beweegvrees?), willen we op een toffe manier verleiden om die toch eens aan te trekken en te ontdekken hoe fijn een actief leven is. Bewegen is geen zaak van kampioen zijn. Bewegen is genieten en je eigen mogelijkheden in een juist perspectief zien. Relativeer prestaties-om-de-prestaties en weet dat je er altijd wat aan hebt. Belangrijk is dàt je beweegt, dàt je aan sport doet. Wie beweegt, wint altijd. Misschien ligt hier een bijkomende kans voor een gelukkig 2022. Durf gelukkig te zijn.
Freddy De Nert (Voorzitter Gezinssport Vlaanderen)
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
3
6
10
Hoogleraar Jeroen Scheerder houdt met een vergrootglas élke beweging in het oog. Ben jij gezien?
Goede voornemens, maar geen goede moed? 10 TIPS van topsportcoach Paul Van Den Bosch om je veters te strikken…
33
… en als Paul je niet kan overtuigen, laat Familie Fit het dan doen. Hup! met die beentjes.
WINTERSPORT VOORBIJ DE LATTEN
13
18
Pingpongen, fakkeltochten, knutselen, fuiven, quizzen … Altijd fijn, die wintersportvakanties met David!
16 Hilde bewijst dat in besneeuwde berglandschappen méér dan skiën kan. Brettljause eten, bijvoorbeeld.
WENNEN AAN (BEVROREN) WATER KOMT-IE … BUKKEEEUH! Denk twee keer na voor je de kids op sneeuwgewenning stuurt, want voor je het weet, heb je een sneeuwbal in je nek (voel je het ijs al langs je rug afdruppen?)
4
GEZINSSPORT VLAANDEREN
Zon, zand, zee,
HIJ KOMT ER WEER AAN, DIE MOOIE ZOMER
20 zomerzoektocht!
EEN TERUGBLIK. Voor wie niet houdt van
32 koude vingers & tenen:
het Gardameer en Sloveense rivieren! EEN VOORUITBLIK.
STOP! Jaak en Simon maken korte metten met grensoverschrijdend gedrag.
22
24
ZONDER GEZIN, GEEN TOPSPORT. De stuwende familiekracht achter Europees kampioen veldrijden Eli Iserbyt.
30
28
KOMT-IE … BOMMETJEEEUH! Denk twee keer na voor je de kinderen op watergewenning stuurt, want voor je het weet, zit je met waterratten in huis (nooit meer rustig baantjes trekken)
WAAROM WATERBALLET EEN SUPERSPORT IS.5 BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
DAAN PAREDIS
JAN CRAB
Hoogleraar Jeroen Scheerder wil iedereen uit z’n zetel krijgen
“De huidige generatie jongeren loopt een fysieke en sociale achterstand op” Afgelopen november maakte hoogleraar sportbeleid en sportsociologie Jeroen Scheerder (KU Leuven) de laatste nieuwe resultaten van de tienjaarlijkse studie naar sporten bewegingsdeelname in Vlaanderen bekend. Die waren niet rooskleurig, vooral de jongeren bewegen veel te weinig. “Zelfs voor de allernoodzakelijkste dingen kunnen we blijven zitten. Waarom zouden we dan nog opstaan?”
6
GEZINSSPORT VLAANDEREN
“Scholen sluiten na de laatste bel, waardoor veel sportinfrastructuur onbenut blijft. Daar liggen kansen”
Het fameuze onderzoek naar de bewegingsactiviteit van schoolgaande jongeren en hun ouders loopt al sinds 1969 en is daarmee het langstlopende ter wereld in zijn soort. De laatste nieuwe metingen dateren van 2019, toen van corona nog geen sprake was, en zijn na analyse recent gepubliceerd.
DE STUDIE Cijfers Cijfers zeggen nooit alles, maar altijd iets. 8 op 10 Vlamingen komt actief in contact met vrijetijdssport. “Heuglijk nieuws, het hoogste cijfer ooit”, zegt Scheerder. Maar 2 op 10 Vlamingen komt in z’n vrije tijd dus nog altijd absoluut niet in contact met sport. “Zorgwekkend.” Van de jongeren komt net geen 100% in de vrije tijd in contact met sport. “Een topcijfer, maar het zegt niets over de intensiteit. Iemand die één keer z’n teen in het zwembad steekt, telt hier mee.” En
daar knelt het schoentje. “Als we kijken naar het aantal minuten dat we bewegen, afgetoetst aan de bewegingsnorm van de WHO, dan zien we, zeker bij jongeren, echt problematische cijfers.” 1 op 4 schoolgaande jongeren tussen zes en achttien jaar is minder dan 420 minuten per week matig tot zwaar fysiek actief. “Lees: wandelen naar de bakker, fietsen naar school, (rustig) sporten... Dat is verontrustend.” Witboek Begin de jaren ‘80 brachten experts een witboek uit om de fysieke conditie van de Belgische jeugd op te volgen. Sindsdien is die niet verbeterd, integendeel. “De lat van de normen voor de fysieke testen op school ligt lager, maar wordt steeds moeilijker gehaald. Het vak L.O. krijgt een stiefmoederlijke behandeling.” De huidige studie dateert van voor de coronacrisis, wat maakt dat we wellicht een soort van laatste finishfoto in handen hebben van de precoronaire situatie van sport- en bewegingsdeelname.. “Maar op dit moment is al duidelijk
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
7
dat de coronacrisis, zeker bij jongeren, ook op dit vlak geen goed heeft gedaan en zelfs negatief versterkend werkt. We consumeren nu nog meer dan anders producten instant en van thuis uit. We kweken een generatie die zowel fysiek als sociaal een achterstand oploopt. Dat valt rechtstreeks te koppelen aan een toegenomen BMI en obesitasprobleem. Naast gezondheid geeft sport ook heel wat waarden en normen door. En net zoals een achterstand voor bijvoorbeeld wiskunde haal je die niet zomaar snel even in op latere leeftijd.” Sociale stratificatie Het onderzoek biedt, naast cijfers over de sportdeelname, ook zicht op patronen in de sociale gelaagdheid daarvan, en of er dus al dan niet sprake is van democratisering van sportparticipatie. De conclusie? Ondanks meer dan een halve eeuw Sport voor Allen-beleid blijkt de sportbeoefening in Vlaanderen niet gedemocratiseerd. “Kwetsbaardere groepen in onze samenleving scoren nog steeds beduidend lager op sportdeelname, al dan niet in clubverband. Het gaat om mensen met een laag opleidingsniveau, mensen met een laag inkomen en mensen met een migratieachtergrond. Hoewel Vlaanderen een welvarende regio is, stellen we dus in de 21ste eeuw nog altijd vast dat niet iedereen de weg vindt naar de sport(club). Het is frustrerend dat er mensen achterblijven, ondanks heel wat inspanningen en campagnes.”
“Media, sociale media, entertainment… kunnen zeker jongeren heel erg prikkelen en verleiden. Het is natuurlijk schitterend dat we van zo’n enorm aanbod kunnen genieten, maar dat zou niet ten koste mogen gaan van een gezonde portie beweging, en dat gebeurt wel.” Competitie vs plezier Bovendien kan je jongeren niet verlekkeren met bijvoorbeeld een digitale marathon lopen in eigen tuin. Ze hebben regelmaat, structuur en begeleiding nodig, en dus bij voorkeur een club. Alleen zetten die sportclubs vaak nog in op doorgedreven vormen van competitie. “Terwijl de voornaamste motieven voor jongeren om te sporten plezier en vrienden maken, zijn. Veel eerder dan winnen of een kick zoeken.” En wie dikwijls op de bank moet zitten omdat de rest sterker is, gaat niet met plezier naar de sportclub en houdt het snel voor bekeken. “In vergelijking met vroeger leggen al heel wat clubs en federaties de nadruk meer op het recreatieve, maar dat neemt niet weg dat de leeftijd waarop jongeren de clubgeorganiseerde sport verlaten steeds vroeger valt.”
DE OORZAKEN
DE OPLOSSINGEN
Een makkelijkheidscultuur Onze boodschappen komen aan huis, werken en sporten doen we meer en meer thuis, en àls we buitenkomen, zitten we meestal in de auto. Veel Vlamingen brengen uren, dagen en weken zittend door. “We leven in wat ik zou omschrijven als een makkelijkheidscultuur die de noodzaak om te bewegen fnuikt. Ik kan vanuit mijn zetel zowat alles doen en beleven: inkopen, eten, post ontvangen, tv kijken, sporten … Zelfs voor de allernoodzakelijkste dingen kunnen we blijven zitten. Waarom zouden we dan nog bewegen? Om te gaan werken? Maar daar heeft corona telewerk geïntroduceerd. Onze omgeving is enorm obesogeen, zoals dat heet. Dat brengt zwaarlijvigheid mee en we geven die gewoonte van een geïmmobiliseerde maatschappij gemakkelijk door aan jongere generaties. Het gaat ver, je moet tegenwoordig goed zoeken naar een plek om fysiek actief te zijn, weg van prikkels die je van beweging afhouden.”
Liften en roltrappen Mensen met de vinger wijzen of tot een fysiek actievere levensstijl dwingen, zet geen zoden aan de dijk. Al dan niet fysiek actief zijn, is en blijft een vrije keuze. Toch vallen de voordelen van bewegen voor onze samenleving niet te onderschatten. Om die te benutten, kan onze overheid volgens Scheerder verschillende pistes bewandelen. “Meer inzetten op nudging, onbewuste keuzes beïnvloeden, in openbare gebouwen kan op een spontane manier grote groepen mensen in beweging krijgen. Bij het ontwerp van zo’n gebouw zou de architect bijvoorbeeld de gewone trappen prominenter in het zicht kunnen plaatsen dan de liften of roltrappen. Elk beetje beweging helpt.”
Netflix, Playstation, TikTok Daarnaast krijgt sport heel wat concurrentie van andere vrijetijdsactiviteiten. Netflix, Playstation en TikTok houden ons (en vooral jongeren) aan die bank gekluisterd.
8
“Fysieke achterstand valt rechtstreeks te koppelen aan het toegenomen obesitasprobleem”
GEZINSSPORT VLAANDEREN
De infrastructuur Net zoals elk beetje open ruimte telt. En of/hoe de inrichting daarvan prikkelt om actief te zijn. “Speelplaatsen, bijvoorbeeld, waren vroeger een koude, kille plek. Als kind zochten we zelf naar creatieve oplossingen zoals een poort als doel bij het sjotten. Tegenwoordig zet de speelplaats wel hoe langer hoe meer aan tot bewegen, door het gebruik van leuke kleuren, variatie in het landschap, toestellen … Die investeringen gebeuren, maar moeten ook blijven gebeuren.”
DE ROL VAN GEZINSSPORT VLAANDEREN Typische gezinssport Meer mensen laagdrempelig in beweging krijgen? Een kolfje naar de hand van Gezinssport Vlaanderen. “Ik wil graag even benadrukken dat Gezinssport Vlaanderen als multisportfederatie al een belangrijke rol speelt en die ook mooi waarmaakt. Ze slaagt er als een van de weinigen in mensen uit diverse generaties te bereiken. Dat is knap.”
Ook de bestaande infrastructuur biedt nog veel potentieel. Zeker om de (moeilijk bereikbare) jongeren aan te spreken. “Scholen sluiten na de laatste bel, waardoor heel wat sportinfrastructuur onbenut blijft. Daar liggen veel optimalisatiekansen, want zowel de infrastructuur als de kinderen zijn daar op hetzelfde moment op dezelfde plaats aanwezig, waardoor veel drempels wegvallen. Het is de ideale gelegenheid om sport te organiseren. In andere landen gebeurt dat, maar bij ons te weinig. Als een kind eerst naar huis gaat, huiswerk maakt en eet, is de stap groter om daarna weer naar een sportclub te trekken.” In uw kot Sensibiliseren werkt. Tijdens de eerste lockdown riep de overheid ons massaal op om fysiek actief te blijven. Of in de woorden van toenmalig minister van Volksgezondheid De Block: “Blijf in uw kot, maar ook in beweging.” Veel mensen namen dat advies ter harte, alleen zagen de beleidsmakers een belangrijke doelgroep over het hoofd. “We mochten wandelen, lopen en fietsen. Dat zijn populaire activiteiten voor volwassenen, maar niet voor jongeren. De sporten waarmee je jongeren verlekkert, zijn eerder in teamverband, indoor en met fysiek contact. Door corona konden die helaas niet meer doorgaan en een volwaardig alternatief bleef uit.”
“De lat voor de fysieke testen op school ligt steeds lager, maar wordt steeds moeilijker gehaald”
Scheerder ziet verschillende marges om nog meer mensen in gang te zetten. Alle clubs van Gezinssport Vlaanderen en andere federaties kunnen hun steentje bijdragen. “Een gezin uit de sociale bovenlaag heeft een grotere kans om skisport te beoefenen, en gezinnen uit de middenklasse voelen zich makkelijker aangetrokken tot zwemmen. Voor de groepen onderaan de sociale statusladder blijkt er evenwel geen typische gezinssport te bestaan, en zij hebben juist een grotere kans om minder of niet te sporten. We zien wel dat een typische gezinssport als recreatief fietsen dé sporttak bij uitstek is om diverse sociale geledingen in dezelfde mate te bereiken. Gezinssport Vlaanderen zou er dus voor kunnen kiezen dat meer te promoten als het bepaalde groepen in de samenleving meer wil bereiken.”
“Het is frustrerend dat kwetsbaardere groepen achterblijven in een 21ste-eeuws, welvarend Vlaanderen” De grootouders Het belang van sportieve ouders en grootouders in de opvoeding van kinderen valt niet te onderschatten. Vooral het intergenerationele aspect verdient voldoende nadruk. “Kleinkinderen kijken op naar hun grootouders. Die behoren tot een generatie die overtuigd is van de meerwaarde van sport en gezondheid en dat ook graag doorgeeft aan jongere generaties. Als ouders moeten werken, kunnen grootouders de sportieve opvoeding van de kinderen deels op zich nemen.” Een gezin in 2022 En de organisatie moet mee met z’n tijd. “Want wat is een gezin vandaag nog? Vroeger was dat heel duidelijk, vandaag is het concept van vader, moeder, zoon en dochter lang niet meer de enige formule. Denk aan nieuw samengestelde gezinnen of eenoudergezinnen. Gezinssport Vlaanderen kan in haar beleid overwegen daar (nog) meer rekening mee te houden.”
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
9
DAAN PAREDIS
JAN CRAB
De 10 geboden om te beginnen sporten van topsportcoach Paul Van Den Bosch
“GEWOON DOEN!” Maakt binnen zitten je moe? Ben je die overtollige kilo’s beu? Wil je een grotere weerstand opbouwen tegen ziektes? Of voel je je de laatste tijd gewoon niet zo lekker in je vel? Dan is beginnen sporten jouw ideale goede voornemen voor dit jaar. Makkelijk gezegd, maar hoe begin je daaraan? Paul Van Den Bosch zet zich bij Energy Lab al heel zijn carrière in om zowel amateurs als wereldtoppers van de beste sportbegeleiding te voorzien. Sven Nys, Luc Van Lierde, Thomas De Gendt, Marc Herremans: allemaal topsporters die naar het advies van coach Paul Van Den Bosch luister(d)en. Nu is het aan jou: maak je borst nat, smeer je kuiten in, trek je veters strak en pomp je banden op. Klaar om te beginnen? Check de 10 geboden van Paul ennnn… Start!
1. Weet waarom je sport
“Het klinkt misschien dom, maar is het niet. Je moet altijd voor ogen houden waarom je het doet. Blijf beseffen waarom bewegen zo belangrijk is. De voordelen van bewegen en sporten zijn enorm. Voor je gezondheid, je mentale veerkracht… Als je weet waarom je sport en vanuit die intrinsieke motivatie vertrekt, ga je het gemakkelijker volhouden.”
2. Doe wat je graag doet
“Zoek een activiteit die je graag doet: kijk je op naar Wout Van Aert? Dan is fietsen misschien iets voor jou. Hou je van de natuur? Ga lopen. Ben je een waterrat? Hup, het
10
GEZINSSPORT VLAANDEREN
zwembad in. Er kunnen veel redenen zijn om voor een bepaalde sport te kiezen, maar laat je niet leiden door kopieergedrag: ‘Amai, heeft hij dát gedaan?! Dat wil ik ook!’ Kies de juiste discipline, doe wat je graag doet.”
3. Vraag advies
“Haal bijvoorbeeld geen oude basketschoenen uit je studententijd die nog passen uit de kelder om te beginnen met lopen. Voor een loper is de juiste schoenkeuze heel belangrijk. Het verkeerde materiaal kan heel wat miserie veroorzaken, en het juiste kan je net heel wat miserie besparen. Als je wil beginnen te sporten in eender welke sporttak en je weet niet waar je aan toe bent, of je zit met twijfels over wat je lichaam al dan niet (nog) aankan, ga dan eerst langs bij je dokter voor advies.”
4. Stel een realistisch doel
“Iedereen z’n beginsituatie is anders. Sommige mensen hebben bourgondisch geleefd, maar vroeger wel gesport. Anderen hebben gezond geleefd, maar vroeger nooit gesport. Wat je kan, verschilt heel erg door eerdere keuzes. Er bestaat geen basissituatie om vanuit te gaan, niet iedereen is even geschikt voor dezelfde soort inspanning. Overgewicht, X-benen, O-benen, platvoeten… Verschillende factoren hebben een invloed op je sportkeuze en mogelijkheden. Stel daarom een realistisch doel. Als je nog nooit gelopen of gesport hebt, is het geen goed plan om over zes maanden een marathon te willen lopen.”
5. Maak een plan
“Als je een planning maakt, zie je progressie. Dat werkt enorm motiverend. Stel daarom ook tussendoelen. Om
“Als je een planning maakt, zie je progressie. Dat werkt enorm motiverend”
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
11
mezelf even als voorbeeld te nemen: in 2021 was mijn doel om 365 uren te fietsen, dus gemiddeld een uur per dag. Ik kon mezelf dan wijsmaken dat ik dat allemaal wel in de zomer zou doen, als het goed weer is, maar dat zou niet gelukt zijn. Daarom heb ik tussendoelen gesteld: twintig uren in januari en februari, en tijdens de zomermaanden dan veertig uren en meer per maand… Die indeling was heel belangrijk. Maak dus een plan, want als je gewoon op bijvoorbeeld 10 miles mikt, lijkt dat doel altijd ver weg.”
6. Sla geen stappen over
“Om het voorbeeld van lopen te nemen: veel beginnende lopers zullen na een week puur op karakter en met hard genoeg afzien waarschijnlijk wel ineens vijf kilometer ononderbroken kunnen lopen, maar dat is niet het beste idee en brengt hoogstwaarschijnlijk een hoop ellende met zich mee. De kans op overbelastingletsels of ernstige spierpijn is dan zeer groot. Op die manier is sporten niet fijn en ebt de moed om door te gaan snel weg. Sla geen stappen over, ga progressief te werk en bouw je inspanning geleidelijk op, bij elke sport.”
7. Laat je begeleiden
“Er bestaan allerlei digitale toepassingen die je kunnen helpen om op een goede manier op te bouwen. De app Start 2 run, bijvoorbeeld, biedt verantwoord advies en een laagdrempelige, digitale begeleiding bij de voorbereiding op je eerste vijf kilometer. Daarnaast kan het interessant zijn om een coach aan te spreken. Soms komen bepaalde stappen te snel, of loop je een blessure op en lig je een paar weken stil. Het is dan moeilijk om zelf uit te maken wanneer en op welke manier je weer kan hervatten. Trainen is wetenschap.”
8. Luister naar je lichaam
“Je kan een schema hebben, maar als je ergens een pijntje voelt: stop! Iets te vroeg stoppen kan nooit kwaad en kan heel wat miserie voorkomen. Als je daarentegen iets te lang door blijft gaan met pijn, loop je het risico op een blessure waarmee je weken out bent. Dat geldt ook als je je moe of ziek voelt: luister naar je lichaam en volg je schema niet halsstarrig op. Met een ziek of vermoeid lichaam kan je niet trainen. Je moet je eerst verzorgen.”
9. Omring je met gelijkgezinden
“Vertel je sportieve doelen aan je familie, vrienden, collega’s … Zij kunnen je stimuleren, steunen en wijzen op je engagement. Spreek eventueel ook af om samen met anderen te sporten, stel een gemeenschappelijk doel: ‘Op die dag, op dat uur, gaan we altijd dat doen.’ Of sluit je aan bij een club. Groepsdruk, omgaan met gelijkgestemden en eventuele begeleiding werken heel motiverend. Doordat je je engageert in een groep, ga je op een koude en regenachtige zondagochtend ook niet snel een activiteit afzeggen om pistolets te gaan eten. Men zegt wel eens: ‘Wie je bent, wordt bepaald door de vijf mensen waarmee je het meest omgaat.’ Omring je daarom met mensen die ook willen sporten.”
10. Schrijf
“Als je vandaag in je agenda opschrijft dat je morgen anderhalf uur gaat fietsen, dat een belangrijke plek in je dag geeft en die tijd ook vrijhoudt, ga je dat minder snel uitstellen. Er schuilt een enorme kracht in schrijven.”
“En dan nog een allerlaatste tip, misschien wel de allerbelangrijkste: gewoon doen! Ga ervoor!”
12
GEZINSSPORT VLAANDEREN
MAUD VANMEERHAEGHE
THOMAS DE BOEVER
David Douchy zorgt voor een onvergetelijke wintersportvakantie
“EERST EEN AFDALING, DAARNA EEN QUIZ” Als “een krak van een animator”, zo omschrijven zijn Gezinssport-collega’s David Douchy (39). We kunnen hen geen ongelijk geven: na ons aanstekelijke gesprek staan ook onze skilatten al klaar. Niet alleen om ons uit te leven in de sneeuw, maar ook daarnaast. Want de wintervakanties van Gezinssport Vlaanderen komen altijd met een heleboel randactiviteiten die minstens zo leuk zijn als die uren op de latten. “Van vierjarigen over pubers tot hun grootouders: we proberen iedereen ook naast de skipiste de tijd van zijn leven te bezorgen.”
Hij is leerkracht lichamelijke opvoeding, maar ook in de schoolvakanties is stilzitten moeilijk: op het moment dat die laatste schoolbel gaat, is David Douchy al bezig met de volgende gezinsvakantie van Gezinssport Vlaanderen. Hij en zijn collega-monitoren zijn het aanspreekpunt voor alle praktische vragen – “we bezorgen iedereen zijn skipas, voorzien het skimateriaal, maken afspraken met het hotel...” – en zijn de breinen achter alle randanimatie. “Ik vind het fantastisch dat we het plezier van de wintersportvakantie niet laten eindigen op het moment dat we de skipiste inruilen voor het hotel”, zegt David.
“Vanaf het moment dat de deelnemers op de bus stappen richting bestemming, worden ze een stukje familie” BUSBABBELS “Vanaf het moment dat de deelnemers op de bus stappen richting bestemming, worden ze een stukje familie”, vertelt David. “Op de busreis beantwoorden we de vragen van de deelnemers en slaan we met iedereen een babbeltje, zodat we elkaar al wat kennen voor we op onze bestemming aankomen. De busrit is ook het ideale moment om de verwachtingen af te stemmen en inspiratie op te doen voor activiteiten. Zijn de kleintjes graag met hun handen bezig? Willen de pubers zich uitleven in het zwembad ter plaatse? Zullen de ouders nog energie overhouden na het skiën voor een actieve activiteit? Op de antwoorden stemmen we ons programma af.” Want nee, de randactiviteiten naast het skiën zijn niet vooraf vastgelegd. En ja, dat betekent dat elke groep activiteiten krijgt die op haar lijf (en interesses) geschreven zijn. “Maar dat wil niet zeggen dat we ‘blind’ vertrekken, hoor”, zegt David. “Na twintig jaar als animator heb ik een heel archief aan activiteiten opgebouwd. Daaruit kan ik selecteren, maar evengoed verzinnen we ter plaatse iets nieuws wat bij de groep past.”
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
13
14
GEZINSSPORT VLAANDEREN
“Ik vind het fantastisch dat we het plezier van de wintersportvakantie niet laten eindigen op het moment dat we de skipiste inruilen voor het hotel”
VAN FAKKELTOCHT TOT PINGPONGTORNOOI “Als het weer en de omgeving van het hotel het toelaten, trekken we eropuit voor een fakkeltocht. Voor de ouderen is dat een rustige activiteit, de kleintjes vinden het fantastisch om met vuur door de sneeuw te wandelen. Voor die laatsten voorzien we activiteiten vóór het avondeten, zoals een knutselopdracht in het thema van carnaval of Pasen – afhankelijk van de periode waarin we gaan skiën. Na het eten gaan de kleintjes dan naar bed en is er tijd voor de pubers, ouders en grootouders om bijvoorbeeld te quizzen. Of we zetten een fuif op poten, zodat de jongeren zich kunnen uitleven zonder hun ouders.” Hoewel sommige activiteiten gesplitst zijn, is bij zo veel mogelijk activiteiten het volledige gezin betrekken, het doel. “Ons uitbeeldingsspel is een grote hit bij jong en oud. In drie rondes moeten de deelnemers achtereenvolgens een woord uitleggen zonder bepaalde termen te gebruiken, een begrip tekenen, en iets of iemand uitbeelden. Als daaraan prijzen verbonden zijn, gaan mensen all the way. Zalig om te zien.”
EVENWICHT ZOEKEN Verder stonden ook al zwembadspelletjes, een pingpongtornooi, De Drie Wijzen, Familie Fit-opdrachten en een bingoavond op het programma. “We zoeken altijd naar een evenwicht tussen actievere en rustigere bezigheden. En dat werkt wel, als ik mijn eigen vrouw en kinderen (11 en 13) mag geloven. Zij gaan ook al jaren mee op wintersportvakantie en zijn altijd heel enthousiast. Maar voor je denkt dat ik bevoordeeld ben: ook de andere deelnemers zijn tevreden dat er zo veel zorg wordt besteed aan de randanimatie.” (lacht)
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
15
DAAN PAREDIS THOMAS DE BOEVER
“DE BERGEN, DE SNEEUW, DE NATUUR … IK KRIJG ER NIET GENOEG VAN” Wie als enige in het gezin helemaal niet van skiën houdt, maar wel graag mee wilt op wintersportvakantie, kan rekenen op Hilde Van Hooreweghe (59). Elke dag neemt zij wie zin heeft mee op een leuke, stevige bergwandeling. “We brengen elk jaar variatie in het programma.”
Een afbeelding van besneeuwde sparren op hoge bergen vormt de achtergrond van Hilde haar Microsoft Teams-omgeving. “Nee, het is hier niet koud, en ja, ik kijk er al naar uit om weer te gaan wandelen”, grapt de vlotte wandelbegeleidster. Het illustreert haar passie voor het wandelen. “Ik herinner mij hoe ik als klein meisje een verjaardagskaartje met een rugzak en een berg op van mijn moeder kreeg. Wandelen heeft er altijd al ingezeten.” DE LIEFDE Maar zoals zo vaak in het leven nemen een gezinsleven en eigen kinderen op een gegeven moment de bovenhand op passies. Na haar scheiding smijt Hilde zich weer volledig op haar liefde voor het wandelen. Ze engageert zich voor het bestuur van wandelclub De Sterrestappers. “En in 2017 ging ik voor het eerst mee wandelen met Gezinssport Vlaanderen, samen met mijn vriendin Agnes. Na die vakantie vroegen ze ons om het jaar daarna wandelingen te begeleiden. Ik heb niet lang moeten nadenken!”
16
GEZINSSPORT VLAANDEREN
Intussen kent Hilde de Oostenrijkse regio’s rond Windischgarsten en Pyhrn-Priel bijna op haar duimpje. “Maar er zijn nog altijd wandelingen die we niet hebben gedaan. We proberen ook elk jaar nieuwe wandelingen te vinden en zorgen voor variatie in het programma. Zo krijgen de mensen die enkele jaren op rij meegaan niet telkens exact hetzelfde te zien.” LOKALE SPECIALITEITEN De voorbereidingen op de wandelingen starten al in België. “En op de eerste dag ter plaatse zitten we altijd samen met een lokale gids om ons programma te overlopen. Die geeft uit de eerste hand tips over onze routes: ‘dat is afgesloten, daar kan je niet door …’ Samen passen we dan het programma aan. Ook als we ’s ochtends opstaan en het sneeuwt plotseling keihard, kan het gebeuren dat de lokale gids zegt dat we die of die boswandeling die dag echt niet kunnen maken.” De wandelingen die Hilde voorbereidt, zijn elf tot vijftien kilometer lang; bergop, bergaf. Tussendoor geeft ze af en toe wat uitleg over de streek. “Je hebt echt wel goeie wandelschoenen nodig, en het liefst behandel je die voor vertrek nog eens met een waterafstotend product. Niets vervelender dan koude, natte voeten.” Gelukkig is er ’s middags altijd een pauze in een cafeetje of restaurant voorzien om op te warmen aan lokale specialiteiten: “Brettljause, dat zijn boterhammen met kaas, vlees, augurken en mierikswortel: een kleinigheid, maar heerlijk!” IN GROEP Samen uit, samen thuis, daar zorgt Hilde voor. “De deelnemers moeten op voorhand aangeven welk niveau ze aankunnen, maar tot nu toe hebben we nog geen problemen gehad. Als iemand op een gegeven moment niet meer kan, snijden we een stuk van de route af. We zullen nooit iemand achterlaten.”
17
De groep bestaat meestal uit een twintigtal deelnemers. Skiërs die een dagje iets anders willen doen, mogen ook mee. En “Zelfs de stoerste skiërs geven na een wandeling soms aan dat het toch niet zo makkelijk was als ze dachten.” En Hilde gaat verder dan gewoon wandelen. . Twee jaar geleden stond er een tocht met sneeuwraketten op het programma. “Dat was een schitterende dag onder een staalblauwe hemel. Met raketten onder je voeten stappen is niet moeilijk, maar wel vermoeiend. Ik weet nog dat ik die avond heel goed geslapen heb.” FAMILIEGEVOEL Die stap verder gaan, moet natuurlijk niet, maar daarin schuilt net de kracht van Gezinssport Vlaanderen. Iedereen maakt het voor mekaar zo aangenaam mogelijk. “Er heerst echt een familiegevoel. Het afscheidsmoment is altijd triest en toch fijn tegelijkertijd. Omdat je merkt dat iedereen deugd heeft gehad en je samen leuke momenten hebt beleefd.” Er verschijnt een dromerige glimlach op het gezicht van Hilde wanneer ze over de wandelingen op de wintersportvakanties van Gezinssport Vlaanderen in de Oostenrijkse bergen vertelt. “Ik hou enorm veel van de omgeving, die is in de winter zo mooi. De bergen, de sneeuw, de natuur … Ik krijg er niet genoeg van. Al dat moois mogen tonen aan anderen en die liefde mogen overbrengen, vind ik fantastisch.”
Geen zin in skiën? Geen probleem! Hilde zorgt dagelijks voor een wandeltocht op wintersportvakantie
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
17
MAUD VANMEERHAEGE
JAN CRAB
Monitor sneeuwgewenning Ben Spruyt geeft tips voor die eerste keer sneeuw
“ALLES BEGINT MET GOEIE WANTEN”
18
“Plezier centraal zetten”, dat is de belangrijkste tip van Ben Spruyt (47). Hij is al meer dan twintig jaar monitor op de wintersportvakanties van Gezinssport Vlaanderen en begeleidde talloze kinderen naar hun eerste stappen in de sneeuw. Hij geeft tips over hoe je die sneeuwgewenning het best aanpakt.
WEES ZELF ENTHOUSIAST “Kinderen hebben het snel door als je je als ouder niet helemaal gerust voelt in de sneeuw. Probeer daarom je bekommernissen aan de kant te zetten. Sneeuw is niet iets om bang voor te zijn – als je bovenstaande tip (goede kledij, red.) volgt, ben je al goed vertrokken. Voor de rest: focus op fun, dan kan er niks foutlopen.”
ZORG VOOR DE JUISTE KLEDIJ “Niets moeilijker dan een leuke sneeuwdag hebben als je het te warm of te koud hebt. Zorg daarom altijd voor goede kledij en werk in laagjes: zo kan je kind gemakkelijk iets aan- of uittrekken. En zorg voor goeie handschoenen! Die zijn eigenlijk het allerbelangrijkst, want als je handen het koud hebben, is de pret er snel af. Comfortabele wanten zijn voor jonge kinderen ideaal. Die houden hen langer warm dan handschoenen waarbij hun vingers van elkaar gescheiden zijn, worden minder snel nat en zijn gemakkelijker om aan te doen.”
BEGIN LAAGDREMPELIG “Niemand verwacht dat een kind meteen van de hoogste berg zoeft. Begin laagdrempelig: laat hen wennen aan die gekke latten aan hun voeten en laat hen daarmee rondwandelen, speel spelletjes... Een sneeuwpop maken of een sneeuwballengevecht zijn klassiekers, en zijn ideaal om de sneeuw gewoon te worden. Bouw geleidelijk aan op in je spel en introduceer bewegen op de latten. Als dat gradueel gebeurt, hebben kinderen vaak niet door dat ze aan het skiën zijn en komen ze binnen de kortste keren toch die helling af.”
GEZINSSPORT VLAANDEREN
LAAT HEN WENNEN AAN DIE VREEMDE SCHOENEN “Skibotten zijn niet het aangenaamste schoeisel om aan te hebben, dus laat kinderen daaraan wennen. Wandel rond in de sneeuw, speel een tikspelletje... Op den duur merken ze niet meer dat ze die lompe gevallen aanhebben. In hetzelfde straatje: huur degelijke skilatten. Het juiste of foute skimateriaal kan ervoor zorgen dat die eerste skivakantie top of een flop wordt.”
“Oh ja: als je je kind laat aansluiten bij een groep, zorg er dan voor dat de begeleiding in de taal van je kind gebeurt. Er zijn al zo veel nieuwe indrukken dat een monitor die de eigen taal spreekt noodzakelijk is. Bij Gezinssport Vlaanderen zorgen we altijd voor een begeleider in de eigen taal.” KIES HET JUISTE SKIGEBIED Niet alle gebieden zijn ideaal om kinderen mee naartoe te nemen. Familievriendelijke skigebieden hebben een afzonderlijk ‘kinderland’, waar de kleinsten zich op een afgesloten stuk piste kunnen uitleven. Zo hoeven ze zich niet meteen tussen de volwassenen, die vaak grote snelheden maken, te begeven.” GENIET! “Kinderen een leuke tijd bezorgen is het belangrijkste. Motiveer hen gerust om een stapje verder te gaan in de sneeuw, maar het is niet de bedoeling om na die eerste sneeuwvakantie topskiërs mee naar huis te nemen. Geniet, geniet, geniet. Van de tijd samen, van de momenten in de sneeuw, van de eerste ‘overwinningen’ op skivlak. Ik zeg altijd: de grootste winst zit niet in een berg af skiën, maar in het feit dat kinderen na een skivakantie verlangen om het jaar nadien terug te komen.” Benieuwd waar je met Gezinssport Vlaanderen op wintersport kan met je gezin? Ga snel naar aanbod.gezinssportvlaanderen.be
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
19
UITKIJKEN NAAR DE ZOMER!
Weet jij al waar je de zomervakantie gaat doorbrengen? Zin in een vakantie boordevol verrassende activiteiten? Doe je gezin deze zomer een actieve vakantie cadeau en krijg meteen een hele waaier aan belevenissen met qualitytime voorgeschoteld. Wist je dat je – naast onze vertrouwde binnenlandse bestemmingen – in de zomer van 2022 ook mee kan naar Slovenië en Italië met Gezinssport Vlaanderen?
GARDAMEER 1-11 JULI 2022 Een vakantie met kinderen in Italië staat vaak gelijk aan zon, zee, pizza en pasta. Maar natuurlijk heeft Italië nog veel meer te bieden! Te voet, met de boot én op de fiets verkennen we de adembenemend mooie natuur en cultuur rond het Gardameer. Daarnaast plannen we een uitstap naar het prachtige Malcesiné, trekken we naar Limone en kan je heel wat watersporten uitoefenen op het Gardameer.
SLOVENIË 13-23 JULI 2022 Slovenië met kinderen is een geweldige ontdekkingsreis van nationale parken, bergen en mooie steden. Je ontdekt een land met een prachtige natuur, heel geschikt om te wandelen en te fietsen. Dolenjske Toplice vormt onze uitvalsbasis voor een heerlijke vakantie met het hele gezin. Geen twijfel mogelijk: dit land zal je bekoren!
20
GEZINSSPORT VLAANDEREN
ZIN IN MEER?
Ontdek nog meer actieve vakantieformules voor gezinnen, eenoudergezinnen, 50-plussers en grootouders met kleinkinderen op aanbod.gezinssportvlaanderen.be
OP ZOEK NAAR EEN JEUGDKAMP VOOR JE KINDEREN OF KLEINKINDEREN? AFYA, de jeugddienst van de Gezinsbond, organiseert tijdens de schoolvakanties heel wat jeugdkampen in verschillende thema’s, zoals sport & spel, avontuur, dieren en sport & taal. Vraag vandaag nog de AFYA-brochure aan via afya@gezinsbond.be, of ontdek het uitgebreide jeugdkampenaanbod op www.afya.be.
MAUD VANMEERHAEGHE
THOMAS DE BOEVER
Joost, Krista en Olivier volgen hun zoon en broer, veldrijder Eli Iserbyt, de wereld rond
“DE CROSS IS IETS VAN HET HELE GEZIN GEWORDEN” Het aantal uren per week dat papa Joost, mama Krista en broer Olivier bezig zijn met de sport van jongste Iserbyt-telg Eli, kunnen ze moeilijk zeggen. Maar dat het er veel zijn, staat vast. De start van Eli’s carrière betekende niet alleen een pittige omschakeling voor de jonge veldrijder, ook zijn gezin stond voor een stevige reorganisatie. “We hebben al jaren geen traditionele feestdagen meer gevierd. Maar als we kijken naar de resultaten die Eli boekt, hebben we dat er graag voor over.” Op zaterdag cross in Kortrijk, op zondag wedstrijd in Besançon – zo’n 630 kilometer verderop. Zondagnacht om twee uur thuis, en op maandagmorgen tóch die onverbiddelijke wekker. Het is een ‘gewoon’ weekend uit het leven van een ongewoon gezin. Sinds jaar en dag staat de Iserbyt-clan klaar voor cyclocrosser Eli, die in 2020 nog Europees Kampioen werd bij de elite. Maar we keren even terug naar het prille begin, toen een tienjarige Eli voor het eerst op de fiets kroop. “Eli was altijd al een vinnig, sportief kereltje”, begint Joost. “Hij ging elke week voetballen en crosste dikwijls rond in de Gavers, het natuurdomein in de buurt. Dat ging zo goed dat
we hem een crossfiets kochten. Of dat dachten we toch: blijkbaar gaven we hem een koersfiets in de plaats, waardoor hij zich op ons eerste fietstochtje volledig vastreed in de modder. Om maar te zeggen: we waren niet echt thuis in de crosswereld toen Eli er zijn eerste kilometers reed.” (lacht)
“Eli was altijd al een vinnig, sportief kereltje” Joost
Van plezierritje naar profcontract Na die pleziertochtjes verlangde Eli, toen elf, naar een échte cross voor kinderen. Op initiatielessen hoorde hij uit verschillende hoeken dat hij potentieel had. “In eerste instantie relativeerden we dat”, zegt Joost daarover. “Maar goed, als je ziet dat je kind zich amuseert en aanleg heeft... Zelf vonden we de sport ook plezant. Het was eens iets anders dan voetbal.” Uiteindelijk groeide de hobby uit tot zo’n passie dat ook de vraag op tafel kwam of veldrijden een fulltime bezigheid zou worden. “Kort nadat Eli aan hogere studies begon, nam zijn carrière een hoge vlucht. Dan kwam de onvermijdelijke vraag of die studies te combineren zouden zijn met een profcarrière”, zegt Krista. “We hebben hem nooit in een bepaalde richting gepusht”, vult Joost aan. “Het enige wat ik er ooit over gezegd heb is dat, als hij voor een sport zou gaan, veldrijden een betere keuze zou zijn dan
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
21
“Eli moet kunnen trainen, rusten, eten en wedstrijden rijden. Voor al de rest zorgen wij” Olivier
22
GEZINSSPORT VLAANDEREN
voetbal. Maar we hebben Eli vrijgelaten om zelf zijn weg te kiezen, die achteraf de juiste bleek. Het scheelde dat Eli op dat moment al een profcontract in de cross had. Hoe je het ook draait of keert, financiële zekerheid speelt mee bij zo’n keuze.” Ook vandaag komt het thema nog regelmatig op tafel. Krista: “We hebben Eli zelf zijn weg laten kiezen. Nu blijkt dat zijn studies on hold zetten de juiste keuze was, want veldrijden is een fulltime job als prof.” Wederzijds begrip Intussen is Eli al dertien jaar verknocht aan het wiel en maakte hij van zijn hobby zijn job. En intussen heeft ook half Vlaanderen – al dan niet met kennis van zaken – een mening over zijn prestaties. Of Krista en Joost dan nooit het gevoel hebben Eli te moeten beschermen tegen de druk van buitenaf ? “Hoewel we zelf niet thuis waren in het wereldje, zijn we altijd op de juiste mensen gebotst”, vertelt Krista. “Eli’s trainer, bijvoorbeeld, is vandaag nog dezelfde als dertien jaar geleden. Er is altijd veel wederzijds begrip tussen hen geweest. Eli geeft aan hoe hij zich voelt en daarop wordt zijn planning afgesteld. Dat kan omdat Rudi weet hoe plichtsbewust Eli is: heeft hij op een avond maar 1u55 getraind en er staat op zijn schema twee uur ingepland, dan moet en zal hij die vijf minuten nog inhalen, ‘want Rudi heeft het gezegd’.” (lacht)
“We hebben hem nooit in een bepaalde richting gepusht” Krista
“Vanop trainersniveau of vanuit de ploeg hebben we dus nooit onmenselijke druk gevoeld”, gaat Joost verder. “Erger zijn de verwachtingen van anderen: reacties op sociale media of in de digitale pers, bijvoorbeeld, lezen we niet meer. In het begin probeerden we tegenstanders op andere gedachten te brengen, maar nu weten we wel beter. Mensen zijn altijd ‘voor’ of ‘tegen’. Hoge bomen vangen veel wind, zeker?” Met de mobilhome op pad Al sinds het prille begin is veldrijden een sport van het hele gezin. Oudere broer Olivier stopte met voetballen om de combinatie met Eli’s wedstrijden eenvoudiger te maken en bemant nu op wedstrijden de materiaalpost, moeder Krista zette professioneel een stapje terug om alles praktisch haal-
baar te houden, vader Joost rijdt op sommige trainingen mee. “Eli moet kunnen trainen, rusten, eten en wedstrijden rijden. Voor al de rest zorgen wij”, zeggen ze daarover. Om de verplaatsingen naar wedstrijden iets behapbaarder te maken, trekt het gezin erop uit met een mobilhome. “Nog altijd proberen we naar elke wedstrijd mee te gaan. Natuurlijk is er wel wat veranderd: aangezien Eli intussen bij de ouderen hoort, zijn sommige wedstrijden in het buitenland. De wereldbeker, bijvoorbeeld, vindt plaats in Amerika. Dan gaan we niet allemaal mee – het moet niet alleen praktisch, maar ook financieel haalbaar blijven. Maar er is altijd iemand van het gezin om hem te ondersteunen.” Ook al woont Eli niet meer thuis en staat hij op eigen benen, de rol van het gezin blijft groot. “Ik kreeg net nog een sms’je van hem,” zegt Joost, “aangezien hij morgen voor een training in Koksijde zit, vroeg hij me om een van zijn fietsen te poetsen die in zijn tuinhuis staat. Alles voor de renner, hé. (lacht) Maar eigenlijk doen we dat met plezier, hoor.” Champagne in de modder Op de vraag of de cross hun gezin dichter bij elkaar heeft gebracht, aarzelt Joost. “Dat is heel dubbel. Aan de ene kant hebben we een gemeenschappelijk doel en vinden we elkaar heel erg daarin. Maar dat is meteen ook het grootste nadeel: we worden zo beheerst door de cyclocross dat we nog maar moeilijk over andere dingen praten. Bovendien willen we allemaal dat alles perfect loopt, aangezien de cross Eli’s job is.” “De cross beheerst ons gezin en ons sociaal leven. Ik kan me bijvoorbeeld niet herinneren wanneer we voor het laatst op een traditionele manier Kerstmis of Nieuwjaar hebben gevierd. Onze familie moet ons vaak missen. Ze begrijpen wel dat Eli’s carrière veel vraagt, hoor, en ze komen af en toe eens kijken. Maar we moeten veel vrije tijd opofferen. Of nee, laat het me anders zeggen: onze vrije tijd heeft sinds Eli’s carrière een hele andere invulling gekregen. Kerst- en Oudejaarsavond vieren we nu standaard een paar dagen te vroeg of te laat, op Nieuwjaarsdag kraken we een fles langs het parcours en gaan we aan de aperitief in de modder. Dat heeft ook zijn charmes. Maar als we eerlijk zijn: het wedstrijdseizoen is pittig en vraagt veel. Vanaf september gaat alles in crescendo: tot aan de kampioenschappen eind januari is het dan heel druk. Februari is uitbolmaand. Als het seizoen voorbij is, halen we altijd eens diep adem. Tegelijk begint het na twee weken stilte alweer te kriebelen. (lacht) We zijn intussen zo vergroeid met het tempo van de cross dat we die niet meer kunnen missen.”
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
23
“ONZE EERSTE TAAK IS LUISTEREN”
API helpt grensoverschrijdend gedrag in de sport een halt toe te roepen
“In onze club organiseren we elk jaar een infomoment voor de ouders waarin we het onder meer hebben over pestgedrag” JAAK
24
GEZINSSPORT VLAANDEREN
DIRK REMMERIE
YANN BERTRAND
De cijfers spreken boekdelen. Gewezen zwemster, criminologe en onderzoekster Tine Vertommen tekende eind 2021 een weinig fraai beeld van grensoverschrijdend gedrag in de sport. Van de 1472 Vlaamse sporters tussen de 18 en 30 jaar die ze bevraagde in een Europese studie, kreeg 32 procent te maken met verwaarlozing, 58 procent met psychisch grensoverschrijdend gedrag, 51 procent met fysiek grensoverschrijdend gedrag, 31 procent met non-contact seksueel grensoverschrijdend gedrag en 20 procent met contact seksueel grensoverschrijdend gedrag. (Zie ook kader.)
“Het is belangrijk dat een sporter weet dat er iemand is bij wie zij of hij terechtkan, en die zal luisteren” SIMON
Grensoverschrijdend gedrag in de sport is een heet – wat zeggen we, een vuurheet – hangijzer. Niet alleen topsporters, maar ook recreanten kunnen hiermee te maken krijgen. Sinds 1 januari 2021 heeft elke federatie – en dus ook Gezinssport Vlaanderen – een aanspreekpersoon integriteit, kortweg API. Wat voor de federaties die erkend zijn door Sport Vlaanderen verplicht is, is voor sportclubs alsnog een vrijwillige keuze. “Noem ons vooral niet politieagenten.”
Het goede nieuws: de sportwereld blijft niet bij de pakken zitten. Zo helpt het Centrum Ethiek in de Sport (ICES) sportclubs bij het voorkomen en aanpakken van grensoverschrijdend gedrag. Positiever verwoord: ICES helpt clubs bij het voeren van een integriteitsbeleid. Daarvoor ontwikkelen ze specifieke tools, zoals onder meer het pas verschenen doe-boek waarmee clubs aan de slag kunnen gaan om pestgedrag bij 10- tot 12-jarigen aan te pakken. ICES organiseert ook de tweedaagse opleiding tot federatie-API (aanspreekpersoon integriteit), waarbij naast communicatievaardigheden ook een methodiek wordt aangeleerd om grensoverschrijdend gedrag goed in te schatten. Opleidingen tot club-API blijven beperkt tot twee sessies van telkens drie uur. Federatie-API’s kunnen ook terecht bij het Centrum bij vragen of incidenten rond grensoverschrijdend gedrag. Ook HUP! draagt integriteit een bijzonder warm hart toe, en sprak over grensoverschrijdend gedrag in de sport met Jaak De Vuyst (een van de club-API’s bij Smash Herzele) en Simon De Clercq (beleidsmedewerker bij ICES). Wijzen de schrijnende cijfers over grensoverschrijdend gedrag op een fenomeen dat meer in de sport voorkomt dan pakweg in de toneelwereld? Of speelt sport een voortrekkersrol en pionieren jullie met acties om ongewenst gedrag een halt toe te roepen? Simon De Clercq: “De sport loopt hoe dan ook in de kijker sinds 2018. Toen kwamen heel wat (top) sporters met hun getuigenis naar buiten. Dankzij hen besefte iedereen: we moeten in actie komen. In die zin pionieren we, ja.”
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
25
Jaak De Vuyst: “En die initiatieven krijgen navolging. Opvallend dat je het hebt over toneel. Zelf ben ik behalve voorzitter en API van badmintonclub Smash Herzele ook voorzitter van een toneelgroep – en ook daar hebben we een API aangesteld. In toneel zijn er net als in de sport behoorlijk wat risicofactoren: mensen moeten zich omkleden, er zijn soms intieme scenes…” Je bent zowel voorzitter als API van je sportclub? Waarom ben je dat engagement aangegaan, Jaak? Jaak: “Ook als de titel API niet had bestaan, zou ik die rol opgenomen hebben. Het is een thema dat velen na aan het hart gaat. Je zou kunnen zeggen dat de API van de sport de #metoo van de maatschappij is – en terecht. Onze spelers en de ouders van onze spelers verwachten met recht en reden dat onze club zich daarvoor engageert. Dat we de juiste waarden en normen uitdragen in alles wat we doen. Vanuit mijn dubbele rol (API én voorzitter) zou ik gevoelig kunnen zijn aan machtsmisbruik. Om die reden, maar ook om ervoor te zorgen dat vrouwen bij een vrouw terechtkunnen is er in onze club een tweede API: Gaby Van Liedekerke.” Simon: “Twee API’s is ideaal, want eigenlijk zijn we er geen voorstander van dat een voorzitter tegelijkertijd de aanspreekpersoon integriteit is. Want stel dat je als voorzitter een melding krijgt van een coach of trainer die ook een goede vriend is, dan zou je dat onder tafel kunnen schuiven. In alle geval zou het je in een extra lastige positie brengen. Met twee API’s verminderen zulke en andere risico’s.” Is grensoverschrijdend gedrag soms ook het gevolg van onwetendheid? Omdat we nu andere normen hanteren dan in het verleden of er gevoeliger voor zijn? Simon: “Of we gevoeliger zijn… Het is wel zeker zo dat de getuigenissen van topsporters veel in gang hebben gezet. Dankzij hen is ook voor recreatieve sporters de drempel verlaagd om met hun verhaal naar buiten te komen. Vandaar ook het belang van de API, bij wie ze daarvoor terechtkunnen.” Jaak: “De meeste meldingen zijn relatief kleine zaken, die met een gesprek geremedieerd kunnen worden. Maar goed ook, natuurlijk. Begrijp me niet verkeerd: kleine zaken zijn geen onbelangrijke zaken. Integendeel, het is belangrijk dat je leden beseffen dat je op alles let.” Heeft een API een formele bevoegdheid? Ben je een soort politieagent? Simon: “Een API heeft geen formele rol en het is allerminst de bedoeling om agent te spelen. Integendeel, de
26
GEZINSSPORT VLAANDEREN
belangrijkste taak van een API is luisteren. Het is belangrijk dat een sporter weet dat er iemand is bij wie zij of hij terechtkan, en die zal luisteren. Een API moet trouwens ook niet per se zelf advies geven – dat kan, maar moet niet. Een API neemt niet de rol op van psycholoog of hulpverlener. Indien nodig schakelt de club-API uiteraard wel door naar de federatie-API. Het is een soort eerstelijnszorg, zo je wil.” Jaak: “Lang niet alle melding leiden tot een formeel rapport. Gelukkig maar. Afhankelijk van de ernst van een incident kunnen we natuurlijk meer drastische stappen zetten, maar dat is bij ons in elk geval nog niet nodig geweest. Een API biedt een luisterend oor, zoals Simon al zei, en zoekt samen met de melder naar een oplossing. In alle transparantie. Een API neemt dus niet blindweg het voortouw maar stelt voor: ‘Dit kunnen we voor jou doen, dit zijn mogelijke volgende stappen, wil je dat of wil je dat niet?’ Het beslissingrecht ligt altijd bij de melder, wij doen als API niet aan waarheidsbevinden.” “Mijn motto is: beter voorkomen dan genezen. Als je zorgt voor een open communicatiecultuur binnen de club, hoeft niemand bang te zijn om naar jou te komen om iets aan te kaarten. En zorg er ook voor dat iedereen weet wat kan en niet kan, alvorens het tot incidenten komt. Een klassieker is het gebruik van de gsm binnen de kleedkamer – om alle discussies te vermijden geef je het best duidelijk aan dat dit niet gepast is. En als je echt moet ingrijpen, vind ik het belangrijk om te schalen: je moet niet meteen de grote hamer bovenhalen als je moet tussenkomen.” Preventie speelt een niet te onderschatten rol in de strijd tegen grensoverschrijdend gedrag? Simon: “Een groot deel van onze taak bij ICES is preventie rond grensoverschrijdend gedrag, maar ook rond pesten, respect voor de scheidsrechter, rond sportouders… Daarvoor werken we nauw samen met de sportclubs: we kunnen vormingen ter plaatse organiseren, telefonisch advies geven, of informatie en ondersteunend materiaal bezorgen.” Jaak: “In onze club organiseren we elk jaar een infomoment voor de ouders waarin we het onder meer hebben over pestgedrag. Ik zorg ervoor dat de ouders weten dat het binnen de club een aandachtspunt is en dat ze altijd bij de API terechtkunnen als er vermoeden dat er gepest wordt of als ze vragen hebben.” Wat moet je als ouder doen als je vermoedt dat je kind gepest wordt? Simon: “Zeker niet meteen naar het andere kind stappen.” Jaak: “Inderdaad. Wij raden ouders aan eerst de coach aan te spreken. En dan is het opnieuw een kwestie van schalen en natuurlijk ook afhankelijk van de ernst van het incident. In de meeste gevallen kan de coach het zelf oplossen door er meer aandacht voor te hebben. Lukt
dat niet, kan hij de API aanspreken, die à la limite op zijn beurt terechtkan bij de federatie-API.” Simon: “Wel belangrijk is om aan de ouders aan te geven dat je ermee bezig bent om te vermijden dat ze zelf zouden ingrijpen.” Jaak: “In onze club zorgen we ervoor dat er voldoende coaches zijn. Een groep van twintig sporters heeft al snel twee coaches. De ene kan zich focussen op het sportieve, terwijl de andere bij een incident kan tussenkomen zonder de werking stil te moeten leggen.” Liesbeth en Jarne, onze federatie-API’s Vragen of klachten over grensoverschrijdend gedrag? Aarzel niet en neem contact met je club-API. Is die er niet, dan kun je steeds ook terecht bij: Jarne De Bruyne (jarne.de.bruyne@gezinsbond.be) Liesbeth Uyttersprot (liesbeth.uyttersprot@gezinsbond.be) de federatie-API’s van Gezinssport Vlaanderen.
Vijf vormen van grensoverschrijdend gedrag 1. 2.
3.
4.
5.
Verwaarlozing: gebrek aan medische of educatieve zorg of veilig sportmateriaal of infrastructuur. Psychisch grensoverschrijdend gedrag: vernederingen, overdreven negatieve kritiek over het uiterlijk, bedreigingen, verbaal geweld, onrealistisch hoge verwachtingen stellen, of genegeerd worden. Fysiek grensoverschrijdend gedrag: fysiek geweld, geforceerd worden om door te trainen met een blessure en fysieke straffen of fysiek schadelijke dooprituelen ondergaan. Non-contact seksueel grensoverschrijdend gedrag: seksuele opmerkingen, blikken, beeldmateriaal tot gedwongen uitkleden of gedwongen toekijken terwijl anderen zich uitkleden. Contact seksueel grensoverschrijdend gedrag: ongewenst gekust of betast worden, aanranding en verkrachting.
IEDEREEN AAN HET JOGGEN? DE REDACTIE (WEET) RAAD Met vragen moet je niet blijven zitten. Stel ze aan de redactie via marijke.brewaeys@gezinssportvlaanderen.be, en wij lopen om een antwoord bij experts. VRAAG Christophe uit Lier: “Ik ga regelmatig joggen en doe dat graag, maar ik zou het nog liever samen met mijn gezin doen. Het probleem is dat ze niet echt sportief zijn en tot nu toe niet toehappen. Hoe kan ik hen overtuigen om toch mee te komen joggen?” ANTWOORD Paul Van Den Bosch, topsportcoach bij Energy Lab: “Met het gezin sporten is heel fijn, maar niet altijd even makkelijk op te starten. Het is belangrijk om een gemeenschappelijke deler te vinden qua intensiteit en interesse. Je moet daarbij rekening houden met de leeftijdsverschillen en de geslachten. Vader en zoon die samen gaan fietsen, dat zie je vaak. Als daar een klein zusje bijkomt, kan je je voorstellen dat het al moeilijker wordt, maar voor alles bestaat een oplossing (zoals een aanhangfiets, nvdr). Iedereen kan wandelen, maar of dat de jeugd evenzeer aanspreekt als de ouders is dan weer een ander verhaal. Je moet samen sporten alleszins niet proberen te forceren, want dat werkt niet. Ik denk dat iedereen best zijn/haar sportieve interesse zoekt en je elkaar daarin als gezond gezin stimuleert. Probeer om samen sportief te zijn, met als gemeenschappelijke deler de sportieve instelling.”
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
27
MAUD VANMEERHAEGHE
THOMAS DE BOEVER
De Dendermondse Omnisportclub begeleidt peuters en kleuters naar hun eerste stapjes in het water
“OOK DOUCHEN IS EEN STUKJE WATERGEWENNING” “Spelen en plezier maken in het water, da’s het allerbelangrijkste van watergewenning”, zeggen zweminstructrices Tina Fraipont (35), Joke Reel (38), Heidi Mertens (41) en Celine De Pauw (42) van de Dendermondse Omnisportclub. Samen begeleiden ze de kleinste waterratten naar hun watergewenningsdiploma’s. Het is bedrijvig in het Dendermondse zwembad op zaterdagmorgen. Zoals elke week is het zwembad gevuld met kinderen tussen 2,5 en 6 jaar die hun eerste stappen in het water zetten. Zwemjuffen Heidi, Tina en Joke leiden alles in goede banen. Van de glijbaan gaan, bellenblazen in het water, met een plankje drijven... Aan de hand van spelletjes en oefeningen die opbouwen qua moeilijkheidsgraad zorgen Heidi en haar team na elke lessenreeks voor een nieuwe groep fiere waterratten die met extra vertrouwen het water ingaat. Douche als eerste stap De kinderen zijn ingedeeld in groepjes van maximaal acht kinderen, “zodat elk kind genoeg individuele begeleiding krijgt”, zegt Heidi. Dat is soms nodig, want niet iedereen is even happig om het water in te gaan. “Er is een groot verschil tussen de allerkleinsten en de iets oudere kindjes”,
28
GEZINSSPORT VLAANDEREN
zegt Tina daarover. “Die laatsten zijn soms moeilijker van hun angst af te helpen, terwijl de kleintjes heel snel tóch het water in gaan, ook al durven ze eerst niet.” Een eerste stap is dan ook vaak, hoe voor de hand liggend ook, onder de douche gaan. “Je zou versteld staan hoeveel kinderen nog nooit met hun hoofd onder het water kwamen in de douche”, zegt Heidi. Tina knikt. “Hetzelfde met in bad gaan thuis: daar een speels moment van maken met badspeelgoed, spelletjes... is ook een stuk watergewenning. Zo leren kinderen dat water niet iets is om bang voor te zijn, dat het zelfs leuk is.”
Spelen, water, spelen Spelen is ook de sleutel in de watergewenningslessen, zeggen Joke en Heidi. “In alle drie de groepen hebben we hetzelfde doel, alleen is het niveau telkens anders. De allerkleinsten leren we bijvoorbeeld een zoentje te geven op het water, terwijl we de oudere kinderen bellen leren blazen onder water. Al onze lessen zijn opgebouwd rond evenwicht, ademhaling, kopje onder gaan, leren springen en drijven, en omgaan met de weerstand in het water. We leren de kinderen zo ver en zo hoog mogelijk door een hoepel springen, laten hen iets oprapen op de bodem van het zwembad... Maar altijd stemmen we onze opdrachten af op het tempo van het kind: heeft een kleintje onze hand nodig, dan is dat natuurlijk geen probleem.” Over wat het belangrijkste doel van de lessen is, kan Tina kort zijn. “Plezier beleven in het water, da’s het allerbelangrijkste. Maar het is ook zo dat watergewenning de ideale basis is voor wie daarna met zwemlessen wil starten. Er is een hemelsbreed verschil tussen wie watergewend is en wie niet. Watergewende kinderen zijn niet alleen minder bang, maar zijn motorisch ook sterker in het water.” Heidi: “Leren zwemmen kan pas als een kind geen schrik meer heeft voor water en als het onze doelstellingen heeft bereikt. Het is belangrijk om niet te vroeg te leren zwemmen. Bij kinderen jonger dan vijf is de coördinatie nog niet genoeg ontwikkeld om de juiste zwemstijl aan te leren, maar foute bewegingen zijn moeilijk terug af te leren. Daarom raden we niet-watergewende kinderen aan om pas te leren zwemmen op hun zesde. Kindjes die wel watergewenning kregen, kunnen dat vanaf hun vijfde.”
Diploma mét snoep Hun enthousiasme dragen de lesgeefsters in elk geval over op hun pupillen, zo getuigen de lachende gezichtjes in het water. “We zijn zelf zot van water, dus is het fijn om dat door te geven aan de kleintjes. Het is ongelofelijk om te zien hoe ze evolueren: hun schrik zie je veranderen naar vertrouwen in het water. Je bouwt een band op met de kindjes, dat maakt het zo mooi.” Op het einde van de reeks gaat elke waterrakker, -robbedoes of -bengel met een diploma naar huis. Daarop staat wat ze al kunnen en waaraan nog gewerkt kan worden. “En misschien nog het belangrijkste,” lacht Heidi, “bij elk diploma krijgt een kind ook een snoepje. Qua motivatie kan dat wel tellen!”
Op zoek naar een zwemclub in jouw buurt? Neem een kijkje op www.gezinssportvlaanderen.be/sportclubs
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
29
MAUD VANMEERHAEGHE
JAN CRAB
Het pleidooi
WATERBALLET Wat maakt van jouw sport de ideale uitlaatklep? In ‘Het pleidooi’ vertelt een sportminna(a)r(es) waarom zijn of haar sport de beste is. Jolien Cornelissen (27) van EDRA Kunstzwemmen in Rotem legt uit wat waterballet zo speciaal maakt.
Iedereen kan meedoen “Een dans- of zwemachtergrond hoef je niet te hebben om met waterballet te beginnen. Het enige wat we vragen, is een zwemdiploma van 25 meter schoolslag. De rest van de technieken leer je tijdens de lessen. En oh ja: hoewel
30
GEZINSSPORT VLAANDEREN
ten nodig hebben om te kunnen sporten, is een groot voordeel: één plons in het water en je kan eraan beginnen!” Show en spektakel “Waterballet is niet alleen super om te doen, het is ook fantastisch om naar te kijken. Salto’s in het water, elkaar liften, spagaat ondersteboven in het water... Op ons jaarlijkse showweekend halen we alles uit de kast. Dat we onze show drie keer moeten plannen omdat we anders niet alle toeschouwers een plek kunnen geven, nemen we er graag bij.” Één team “Van vijf tot achttien jaar: de leeftijden lopen in onze groepen door elkaar, want iedereen krijgt een plekje volgens zijn of haar kunnen. Dat zorgt ervoor dat iedereen elkaar kent en jong en oud heel hecht zijn. Elk jaar na ons showweekend laten we het water even aan de kant en trekken we er samen op uit voor een kampweekend. Daarna zijn we klaar om weer een heel jaar te knallen.” Wie is Jolien? Jolien Cornelissen (28) danst en doet al jaren aan waterballet bij EDRA Kunstzwemmen in Rotem. Sinds haar tiende is ze al gebeten door het waterballet, intussen geeft ze samen met haar collega’s Chinouk en Amy haar enthousiasme door aan de nieuwe generatie waterdansers.
het meestal meisjes zijn die voor waterballet kiezen, zijn jongens ook meer dan welkom.” Kleine groepen, individuele begeleiding “Het aantal dansers in onze groepen varieert tussen vier en negen, zoals bij de meeste waterballetclubs. Op die manier kunnen we iedereen individueel begeleiden en is er ruimte voor interactie tussen de zwemmers in het water. Want hoewel we allemaal individueel aan onze bewegingen werken, is het groepsgevoel groot. Iedereen zet zijn beste beentje voor om samen tot een spectaculair resultaat te komen.” Plons en start “In tegenstelling tot bij veel andere sporten, gebruik je bij waterballet àlle spieren. En dat zonder spierpijn achteraf – meestal toch. (glimlacht) Waterballet is ideaal als je je hele lijf wil ontspannen door inspanning. Dat we geen attribu-
Jouw sport hier? Graag! Mail naar gezinssportvlaanderen@gezinsbond.be en vertel kort waarom jouw sport de beste is.
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
31
GEZINSSPORT VLAANDEREN DEELT PRIJZEN UIT! De 19de editie van de zomerzoektochten van Gezinssport Vlaanderen kreeg op zondag 5 december 2021 zijn bekroning in ’t Bruine Café in Aarschot. Na drie maanden speuren in de beeldenstad werden de beste zoektochters in de bloemetjes gezet met mooie prijzen. De zomerzoektochten brachten afgelopen zomer zo’n 4.800 zoektochtliefhebbers op de been die door Aarschot wandelden of fietsten op zoek naar de juiste antwoorden op de vragen van de wandel-, fiets-, kinderen geocaching-zoektocht.
ZOMERZOEKTOCHTEN AARSCHOT
Annette Thienpondt uit Berlare sleepte de superprijs in de wacht. Zij was de beste speurster voor de drie zoektochtformules: wandel- en fietszoektocht en geocaching. Michel Breyne en zijn gezin uit Wervik wonnen de wandelzoektocht. Nele Van Overmeire uit Schellebelle mag zich tot hoofdwinnaar van de fietszoektocht bekronen. De beste geocacher was Tess Van der Straeten uit Vorst. Ook de kleinste speurneuzen werden beloond. Roman Perdaen uit Borgerhout is de hoofdwinnaar van de kinderzoektocht.
32
GEZINSSPORT VLAANDEREN
In de zomer van 2022 kan je opnieuw naar hartelust wandelen, fietsen en speuren met de zomerzoektochten. We zijn te gast in het mooie Herentals.
SAMEN FITTER IN 2022 MET FAMILIE FIT Met de jaarwisseling achter de rug staan de sportieve voornemens weer voor de deur. Een goed voornemen is één ding, maar het volhouden is wat anders. Gezinssport Vlaanderen helpt je de komende weken en maanden om die sportieve voornemens vol te houden.
Actief met Familie Fit
Ben je op zoek naar ideeën en inspiratie om samen met je gezin actief te blijven bewegen? Dan ben je bij Familie Fit, de online beweegtool van Gezinssport Vlaanderen, aan het juiste adres! Op www.familiefit.be vind je beweegtips en sportieve uitdagingen waar je, samen met je gezin, thuis mee aan de slag kan. Familie Fit? • Weet hoeveel jij en je gezinsleden dagelijks hebben bewogen • Weet wie van je gezin de voorbije week het meeste heeft gesport • Activeert, motiveert en daagt uit om te blijven bewegen Maak je eigen Familie Fit-profiel aan op www.familiefit.be en sluit je aan bij de sportiefste familie van Vlaanderen.
Zo doen zij het
Bewegen met het gezin, daar kikkert jong en oud van op! Zalig in de gezonde buitenlucht wanneer het zonnetje schijnt of binnen bij druilerig regenweer. Geen inspiratie om bewegen met jouw gezin op een goede manier aan te pakken? Ontdek hoe andere gezinnen het doen en ga zelf aan de slag.
“Door Familie Fit blijven we gemotiveerd om elke dag extra minuten te sporten” Familie Van den Borne uit Ravels
“Nu onze kinderen nog te klein zijn, spelen en bewegen we gewoon thuis in de tuin, samen met Familie Fit” Familie Van Ransbeeck uit Asse
Maak bovendien kans op één van de leuke prijzen, net als zij: Ook dit jaar organiseerde Gezinssport Vlaanderen een Grote Griezeltelling om de Vlaamse griezelpopulatie in kaart te brengen. We riepen heel Vlaanderen op om hun huis te versieren met een pompoen, vampier, skelet, heks, spin of andere griezel. Dat leverde weer een leuke zoektocht op voor de kinderen, die eropuit trokken om alle griezels in hun buurt te tellen. Enkele gelukkigen wonnen in ruil voor hun versierkunsten een sportpakket ter waarde van €100. Dorien Cooman en haar gezin deden mee met de gezinsuitdaging ‘Buiten spelen’ en zijn heel blij met hun prijs, een hoofdlamp van Biolite. Door het sterke licht is die ideaal voor avond- of nachtwandelingen, handig in de winter!
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
33
De mooiste winterwandeling van Wandelclub Sterrestappers van Gent
DE ROOIGEMSEBEEKVALLEI TUSSEN HUISE, MULLEM EN WANNEGEM-LEDE PRAKTISCH: Wandelclub Sterrestappers tekende een wandeling uit in de regio Vlaamse Ardennen. De volledige tocht is 18 km en bestaat uit 2 lussen van respectievelijk 7 en 11 km. Je kan er dus ook voor kiezen om slechts een deel van de wandeling af te leggen. De voormiddag (lus 1) is een eigen creatie, de namiddag (lus 2) volgt de bewegwijzering van De Rooigemsebeekwandeling. Omdat er niks boven een warme kop chocomelk na een heerlijke winterwandeling gaat, neemt Wandelclub Sterrestappers uit Gent ons mee op hun favoriete tocht. Muts op, sjaal vast, wanten aan en gaan! De Rooigemsebeekwandeling vormt de basis voor deze wandeling, maar zoals altijd maken we er een eigen versie van. Bij Huise, Mullem en Wannegem-Lede beginnen de Vlaamse Ardennen. Het heuvellandschap biedt afwisselend pittoreske dorpjes, windmolens, kastelen en een prachtig natuurgebied langs de Rooigemsebeek. Onderweg bots je op de mooiste locaties regelmatig op comfortabele picknickbanken om even uit te rusten, te lunchen of gewoon te genieten van de omgeving. We vertrekken voor de -zelf samengestelde- lus van 7 km aan de kerk van Huise. Vanaf de kerk stappen we richting de Lange Aststraat. Direct na de lange muur slaan we linksaf en volgen we het tegelpad tot aan de Molenstraat. Hier houden we rechts aan naar de Korte Molenstraat en nemen we even later meteen het pad links langs de Wijngaardbeek, het Wilgepad. Het ene moment lopen we langs akkers en weiden, het andere moment door een tunnel van groen. Aangekomen op de Molendamstraat slaan we rechtsaf. Hier kunnen we genieten van een heuvellandschap. Bij de eerste kruising gaan we rechtdoor, volgen we het Diepepad en bij de volgende T-splitsing nemen we rechts het Hagepreekpad. Zo komen we opnieuw in de Lange Aststraat. Even naar rechts langs het fietspad stappen en dan links afdraaien naar de Korte Aststraat. Deze mooie dreef omzoomd met oude platanen, brengt ons in Mullem. MULLEM Op het einde van de dreef zien we de muur van het schitterende kasteel ter Ast of kasteel de Gerlache dat
34
GEZINSSPORT VLAANDEREN
verscholen ligt in een park met indrukwekkende bomen. Het grote landhuis dateert van begin 20ste eeuw. De toren op het einde van platanendreef diende in WO I als uitkijkpost voor de bewoners van het kasteel. Van boven in de toren zie je zowel Gent als Oudenaarde liggen. De kasteelmuur huisvest ook een Mariakapel die tot aan de Franse Revolutie een bedevaartsoord was. Baron Gaston de Gerlache de Gomery (1919 – 2006) was achttien jaar lang burgemeester van Mullem, tot de fusie met Oudenaarde in 1976, maar de familie Gerlache was meer gekend omwille van hun poolexpedities. Vader Adrien overwinterde van 1897 tot 1899 met het expeditieschip de Belgica samen met zijn crew, voor het eerst in het zuidpoolgebied. 60 jaar na zijn vader leidde Gaston op zijn beurt een expeditie naar de Zuidpool om er onder meer de Koning Boudewijnbasis op te richten. Een steile afdaling brengt ons in het centrum. De vroegmiddeleeuwse dorpskern van Mullem is beschermd erfgoed. Het stille pleintje met een 12de-eeuwse kerk, een pastorij en landelijke huisjes in Mullems geel, geeft een perfect beeld van hoe een dorp er de voorbije eeuwen uitzag. De verschillende okergele huisjes waren eigendom van de baron en bij verbouwingen moet de kleur van de gevel behouden blijven. In het authentieke etablissement ‘In de Kroon’ kan je naar believen de dorst lessen. Mullem behoort terecht tot een van de mooiste dorpen van Vlaanderen. We verlaten het dorp en nemen langs de kerk het pad naar rechts richting de Rooigemsebeek. We steken via een houten brugje de beek over, maken een U-bocht en gaan terug over de beek. Voorbij het wachtbekken draaien we rechtsaf en volgen we het tegelpad. Bij de eerste kruising nemen we het pad naar links. Op de asfaltweg, Rooigem, gaan we rechts. We volgen deze tot aan de eerste weg rechts, de Driesstraat. In de Driesstraat nemen we verderop rechts het Labeurpad. Bij de kruising slaan we af naar links, het Rietveld. Via het Prinsenhof, de Kleine Driesstraat en de Driesstraat komen we terug aan de kerk van Huise. In café De Vaderlander kan je naar hartelust picknicken.
DE VALLEI VAN DE ROOIGEMSEBEEK: EEN GROENE OASE.. In de vallei van de Rooigemsebeek legde de Vlaamse Landmaatschappij wachtbekkens met knotwilgen aan om de overstromingen in het gebied beter onder controle te krijgen. Dankzij deze ingreep kreeg de natuur nieuwe kansen. Langs de beek vind je een veelheid aan vegetatietypes en heel wat interessante fauna en flora. Het hogergelegen deel, Rooigem en Driesstraat, biedt een prachtig uitzicht op de vallei, Mullem en Huise. Voor de lus van 11 km zakken we via de Driesstraat terug af naar de Rooigemsebeek. Net voorbij de witte boerderij ‘Kapellehof’ slaan we rechtsaf langs de beek, naar de Ledepontweg. Vanaf hier volgen we de bewegwijzering van de Rooigemsebeekwandeling. Op de Dries ontdekken we de Sint-Adelardusbron. Zijn voormalige dorpsgenoten gaven zijn naam aan deze bron omdat ze ervan overtuigd waren dat op Adelardus’ voorspraak het water, na een lange droogte, opnieuw was beginnen stromen. Het Kapellehof is een gemengd landbouwbedrijf dat onder meer aardappelen, winterprei, wortelen en ajuin kweekt. Al die groenten en boter van hun melkkoeien kan je hier kopen. Een ommetje waard: Op de Sint-Hilariuslindestraat bij de afslag naar Rooigem zie je een reclamebord voor de Valleihoeve. Hoeve-roomijs en gebakjes zijn de specialiteit van het huis. Je kan er ook boerengolf spelen. Na het Kapellehof wandelen we door de vallei naar Wannegem-Lede. In de vallei hebben we een mooi zicht op Lede. Voorbij Lede verlaten we de velden en komen we aan de achterkant van het kasteel de Ghellinck. De Wannegem-Ledestraat snijdt het kasteelpark in twee. Het Kasteel van Wannegem-Lede, of het Kasteel de Ghellinck d’Elseghem, ook wel ‘het Petit Trianon van Vlaanderen’ genoemd, is een voorbeeld van een laat-18e-eeuws ‘maison de plaisance’ in zuiver classicistische of Lodewijk XVI-stijl. Het kasteelpark omvat een vijver met eilandje, bruine beuken, exotische bomen, een orangerie en een fazantenkooi. Het private karakter van dit 18de-eeuwse ‘maison de plaisance’ maakt dat je moeilijk door de haag kunt piepen. Als je op het einde van het pad rond het kasteeldomein in de Cieskensstraat komt, ga dan eerst enkele stappen naar links. Vanaf dat punt heb je wel een mooi zicht op het kasteel. Brouwerij Tsjoen, in de Fonteinstraat, bevoorraadde van 1896 tot 1964 de zestien cafés in de wijde omgeving met als huismerken Kenia Pils, Extra Bock en Super DD. Een schuur op het achtererf en de brouwerij vooraan rechts zijn net als het woonhuis van brouwer Charles Tsjoen mooi bewaard gebleven. Eens aangekomen
in het pittoreske centrum van Wannegem-Lede is Galerie De Hermelijn een aanrader om even te pauzeren. Met het unieke concept van een drankgelegenheid in combinatie met een kunstgalerie wil kunstenares en zaakvoerder Maïté kunst dichter bij de mensen te brengen. Net buiten het centrum staat de Schietsjampettermolen te blinken in het landschap. Het is een molen met een bewogen geschiedenis. In 1571 verrees hier voor het eerst een windmolen, maar in 1959 stortte die in. De huidige molen stond van ongeveer 1796 tot 1982 in het West-Vlaamse Houthave. Bij de verhuis verdedigde de toenmalige Houthaafse veldwachter de molen met hand en tand, hij aarzelde niet om zijn pistool te trekken en te schieten, what’s in a name. Je kan de molen niet bezoeken, maar wel langszij omhoog klimmen. Het uitzicht vanaf de oriëntatietafel is fenomenaal. Bij goed weer zie je zelfs de torens van Gent. Via de Huisepontweg, de Wannegemstraat en de Molenstraat wandelen we naar de Huisekoutermolen en naderen we stilaan onze eindbestemming. De Huisepontweg is sinds 1995 een beschermd monument. Generaties Flandriens denderden over de 1,5 kilometer lange kasseistrook in aanloop naar de finale van de Ronde van Vlaanderen. In 2016 zat de weg voor het laatst in het parcours. Op deze heuvelkam vond ook de Slag van Oudenaarde plaats op 11 juli 1708. De Franse legers van Lodewijk XIV delfden toen het onderspit tegen een verbond van Engelsen, Nederlanders en Pruisen. Er vielen 6.000 doden en 7.000 gewonden in slechts enkele uren tijd. De Huisekoutermolen staat op het hoogste punt tussen de Leie en de Schelde. Het uitzicht is beschermd, want het windrecht verhindert bebouwing rond de molen. Wie de molen wil bezoeken en zien draaien, kan contact opnemen met de molenaars. Ze verwelkomen graag bezoekers.
Je kan de route van de Sterrestappers downloaden (Pdf of GPX) via route you: https://www.routeyou.com/nl-be/route/view/10009196/wandelroute/huise-rooigemsebeekvallei-sterrestappers De kaart van de Rooigemsebeekwandeling kan je bestellen via: https://www.routen.be/rooigemsebeek-wandelroute Meer info en de GPX van de Rooigemsebeekwandeling: www.visitvlaamseardennen.be/wandelen-langs-de-rooigemsebeek Info Huisekoutermolen: hooghejos@hotmail.com Huise: De valleihoeve: www.valleihoeve.be Wannegem: De Hermelijn: www.dehermelijn.com Mullem: restaurant In de Kroon: www.indekroon.be
BRENGT GEZINNEN IN BEWEGING
35
ONTDEK ONS NIEUW WINTERAANBOD!
All- in formule wenning e g w u e e n S r de allerkleinsten voo
Kindevlsriendelijke hot
Zoek & Boek: aanbod.gezinssportvlaanderen.be
Gezinssport Vlaanderen vzw Gezinssport Troonstraat Vlaanderen vzw125 1050 Brussel Troonstraat 125
1050 Brussel
36
36
GEZINSSPORT VLAANDEREN
GEZINSSPORT VLAANDEREN
PB- PP BELGIE(N) - BELGIQUE PB- PP
BELGIE(N) - BELGIQUE
Afgiftekantoor Leuven Mail Afgiftekantoor Leuven Mail Hup P926718 Verschijnt vier keer per jaar Hup P926718 oktober 2021 Verschijnt vier keer per jaar oktober 2021