Davidsfonds Q. Metsysplein 12 B - 3000 Leuven
Het Accent
Afgiftekantoor Leuven MassPost • P925845
Tweemaandelijks ledenblad mei-juli 2021
“Ik ben een bibliofiel, maar geen fanatieke, hoor!”
K L E M TO N E N O P C U LT U U R I N V L A A N D E R E N
02
Taal is Toekomst: Ludo Permentier
05
Denken aan en in de negende eeuw
06
Op ontdekking langs Kruisemse kunstroutes
Lees op pag. 05
08
Peter De Wilde: Op zoek naar verdieping
Meer weten over Academie, Cultuurreizen en Junior Journalist? Blader snel verder!
“Het Nederlands evolueert, en niets of niemand houdt dat tegen” Lees op pag. 02
De taalstrijd is nooit helemaal gestreden. Wel is het strijdperk van nu niet dat van gisteren. Taal gaat Davidsfonds na aan het hart – omwille van haar intrinsieke schoonheid, maar ook omdat het onze cultuurgemeenschap vormt. Nederlands is een kapi-taal voor iedereen die in Vlaanderen leeft. Investeren in taal is investeren in de toekomst. Daartoe wil Davidsfonds bijdragen. De hoogoplopende en emotioneel zwaarbeladen discussies over dt- en andere regels die momenteel hevig woeden, leveren het onomstotelijke bewijs dat taalbeheersing en taalvaardigheid gevoelige kwesties zijn. Bijna zouden we in die polemische commotie vergeten dat het Nederlands geen bron van verzuring, maar van verwondering hoort te zijn.
De ene studie na het andere onderzoek wijzen op de achteruitgang van taalvaardigheid van leerlingen in lager, middelbaar en hoger onderwijs. De gevolgen reiken verder dan ‘een slecht cijfer voor Nederlands’. Veel verder. Dat geldt ook voor nieuwkomers. Voor iedereen die in Vlaanderen woont, werkt en leeft, geldt: taal maakt deel uit van je menselijk kapitaal. Taal is Toekomst.
Taal is cruciaal om de wereld te begrijpen en om elkaar te verstaan. Om een gemeenschappelijke cultuur te bouwen en te beleven. Zonder Nederlands sta je in onze contreien nergens. Maar als taal het alleenrecht is van wie het te allen tijde perfect beheerst, dan wordt het stil in Vlaanderen.
Jazeker, van een beetje auteur mag je vlekkeloos Nederlands verwachten. En van Davidsfonds ook, al beweren we niet zonder fouten te zijn. Natuurlijk staat enige taalbeheersing ook niet mis op om het even welk curriculum. Verzorgd is beter dan verloederd. Maar taal is zoveel meer dan dat. Wie wil kan taal gebruiken om hoge muren op te trekken en de kaart te trekken van ‘wij’ versus ‘zij’. Tegelijkertijd is taal een uitnodiging, een krachtig instrument om een grote cultuurgemeenschap te vormen. De schoolbibbon en de Junior Journalist schrijfwedstrijd zijn slechts twee van de vele initiatieven waarmee Davidsfonds taal centraal zet.
Taal geeft letterlijk en figuurlijk betekenis aan onze cultuur en ja, aan het leven zelf – reden waarom we er de zo grootst mogelijke zorg aan moeten besteden. Reden ook waarom Davidsfonds al van bij de oprichting in 1875 een lans breekt voor (het correcte gebruik van) het Nederlands. Elk tijdsgewricht brengt eigen uitdagingen. Onderwijs in de eigen volkstaal is intussen gelukkig een verworven recht. En ook van het talige minderwaardigheidscomplex tegenover onze noorderburen zijn we zo goed als verlost. Godzijdank. Maar ook deze tijden roepen hun demonen op.
HetAccent-Mei2021-v16.indd 1
Onder de noemer ‘Taal is Toekomst’, willen we dat verhaal versterken om zo een wezenlijk verschil te maken. Taal is Toekomst gaat over de grootste schoonheid van taal: het brengt mensen samen. Om cultuur te beleven, bijvoorbeeld.
D
e olympiades voor wetenschapsvakken, we kennen ze allemaal. De ene denkt er vol heimwee aan terug, de ander met pure horror. Maar waarom geen olympiade voor het Nederlands? Davidsfonds Ieper en Stichting Aliverde kwamen met het antwoord: de Taaltrofee Nederlands. Vorig jaar nog in honderden scholen in West-Vlaanderen, dit jaar bij uitbreiding ook in Oost-Vlaanderen. En volgend jaar? Vlaanderen-breed! Hannelore Bedert is dan ook de trotse meter van deze taalwedstrijd.
© Baanrecords
Taal is Toekomst
Taaltalent
Ik nam deel aan allerhande wedstrijden. Enerzijds omdat ik wilde weten wat ik kon, anderzijds omdat ik doodgraag naar buiten wilde komen met mijn schrijfsels. Door aan wedstrijden deel te nemen, door te luisteren naar ervaren schrijvers, door zelf heel veel te lezen en uit te proberen, heb ik enorm veel geleerd.”
“Het Nederlands evolueert, en niets of niemand houdt Hoe kwam je in aanraking met dat tegen” de Taaltrofee? “De mensen van de Taaltrofee kwamen eerder in aanraking met mij, denk ik. (lacht) Toen ze de vraag stelden om meter te worden, had ik gelukkig wel al over de Taaltrofee gehoord. De vraag om ergens meter van te worden, wordt heel vaak gesteld, maar ik wil voeling hebben met een project. Ik hou enorm van taal, zowel in tekst als in muziek. Bij sommige vragen hoef je niet lang na te denken.” Waarom besloot je meter te worden van de Taaltrofee? “Ik heb als kind, als tiener en als student enorm veel mensen in mijn omgeving gehad die mij stimuleerden op taalvlak. Leerkrachten op school, op de academie, mijn ouders, familieleden ...
Wat hoop je dat jongeren die deelnemen aan de wedstrijd onthouden? “Dat taal leuk is. En dat ons Nederlands een enorm mooie en rijke taal is, hoe melig dat ook mag klinken. Jongeren grijpen heel gemakkelijk naar het Engels. Zelf deed ik dat als tiener ook: Engels is een wereldtaal, klinkt hipper of voelt alvast meer wendbaar aan dan ons eerder ‘hoekige’ Nederlands. Pas gaandeweg heb ik beseft hoe ongelooflijk schoon onze eigen taal is, hoeveel poëzie erin zit. Voor veel jongeren lijkt het Nederlands iets ouderwets, iets oubolligs. Ik kan alleen maar hopen dat er ook even veel jongeren zijn die de schoonheid zien van onze taal ... Man, wat klink ik ineens oud.” (lacht)
19/05/2021 15:02
02
TAAL IS TOEKOMST
TAAL IS TOEKOMST
Taal is Toekomst
Groene Boekje, heb ik de toorn van velen over mij heen gekregen, ook al bracht ik enkel de nieuwe regels onder woorden en had ik ze niet gemaakt. Mensen worden boos als er getornd wordt aan iets waarvan ze denken ‘dit blijft bestaan, dit blijft duren’. Maar niets van wat met taal te maken heeft, blijft duren. Taal evolueert en ik ga dat niet tegenhouden. De Taaladviesdienst van de Vlaamse gemeenschap gaat dat niet tegenhouden, Van Dale kan daar geen dam tegen opwerpen en de Taalunie evenmin. Taal evolueert in de richting waarin zij gaat. Taal wordt gemaakt doordat ze elke dag in de mond ligt van miljoenen taalgebruikers, niet doordat iemand of een instantie daar iets over beslist. Spelling, woordenschat, grammatica en uitspraak veranderen. Om maar iets te zeggen: de uitspraak van het Nederlands ten tijde van Vondel, daar versta je haast niets van.”
Taal gaat Davidsfonds na aan het hart – omwille van haar intrinsieke schoonheid, maar ook omdat het onze cultuurgemeenschap vormt. Nederlands is een kapi-taal voor iedereen die in Vlaanderen leeft. Investeren in taal is investeren in de toekomst. Daartoe wil Davidsfonds bijdragen. In de reeks Taal is Toekomst belicht Het Accent de vele dimensies van het Nederlands. Tekst: Dirk Remmerie – Foto: Jan Crab
Over Vondel gesproken, de ‘vader van het Nederlands’ gebruikte ‘groter dan’ en ‘groter als’ lekker door elkaar. En nu doet dat stof opwaaien. “Al tientallen jaren staat in de ANS (de Algemene Nederlandse Spraakkunst) dat de traditionele grammatica wel een onderscheid maakt, vooral ten behoeve van het geschreven Nederlands, maar dat in het taalgebruik heel veel mensen beide voegwoorden door elkaar gebruiken. Onlangs werd de nieuwe webversie van de ANS voorgesteld en moet die oude regel een journalist zijn opgevallen. Niets nieuws, maar het werd nieuws toen het verkocht werd als ‘wat jaren verboden was, wordt nu versoepeld’. En hopla, van ‘versoepeld’ is het een kleine stap naar ‘de lat lager leggen’, ‘de luie jeugd op haar wenken bedienen’, ‘nu is alles om zeep’ en ga zo maar door. Het hek was van de dam, maar heel de commotie was gebaseerd op nepnieuws.”
LUDO PERMENTIER
“Het Nederlands evolueert, en niets of niemand houdt dat tegen” “Het is goed dat velen zich betrokken voelen bij het waaien en draaien van de Nederlandse taal. En ik begrijp ook dat er soms een grote emotionaliteit mee gepaard gaat, zoals nu weer bij het nepnieuws rond ‘groter dan’ en ‘groter als’”, zegt taalman Ludo Permentier. “Dat we onze taal koesteren en willen bewaren, dat is positief. Maar we moeten ook vooruit durven kijken. Onze ogen opentrekken voor het Nederlands van de toekomst en ons afvragen ‘Hoe kunnen we ervoor zorgen dat onze taal hanteerbaar is voor zo veel mogelijk mensen in zo veel mogelijk situaties?’”
Zowat je hele leven staat in het teken van taal (zie kader). Waar komt die passie vandaan? Ludo Permentier: “In ons gezin en in het dorp waar ik opgroeide, sprak iedereen dialect. Tot en met de leerkrachten in de lagere school. Toen ik de schoolbanken van Bornem inruilde voor die van het middelbaar in Puurs, werd ik ineens ondergedompeld in wat toen nog het ABN, het Algemeen Beschaafd Nederlands, heette – of wat daarvoor moest doorgaan, want die mensen spraken dat ook niet perfect. De standaardtaal was voor mij een motor voor sociale promotie. Een goede leraar Nederlands inspireer-
de me en zette mij op weg om Germaanse te gaan studeren. Mijn interesse ging toen uit naar literatuur en minder naar taalkunde, wat achteraf bekeken een grote vergissing was. Taalkunde is meer wetenschappelijk en onderbouwd. Taalsociologie, psycholinguïstiek, de taalontwikkeling bij kinderen … daarvoor was destijds weinig aandacht, maar laat dat nu net de meest interessante aspecten zijn van taal. Onderschatte aspecten ook: mensen zouden zich er veel meer bewust van moeten zijn dat taal bepaalt wat ons tot mensen maakt en dus meer dan de moeite waard is om over na te denken.”
Los van deze episode, is de bezorgdheid over de staat van onze taal dan niet terecht? “Het conservatisme waar ik het net over had, heeft zijn waarde. Maar het Nederlands van nu is geen eindpunt. Wel denken velen dat de taal die ze dertig, vijftig jaar geleden leerden op school voor eeuwig de norm is. Daar vergissen ze zich in. Het is goed om achterom te kijken, beter is ook de ogen open te trekken voor het Nederlands van de toekomst – in die zin vind ik Taal is Toekomst een gezond streven. Belangrijker dan de discussie rond ‘groter dan – groter als’ zijn vragen als: Kunnen we het functieverlies
Taal bepaalt wat menselijk is, zeg je. Misschien is het daarom dat discussies erover vaak gevoelig liggen? Hoe verklaar je de soms heftige reacties? “Onze omgang met taal – en bij uitbreiding met veel zaken die met cultuur te maken hebben – is in wezen conservatief. Conservatief in de strikte betekenis van het woord: gericht op het beveiligen en het bewaren. Op zich is dat een goede zaak. Hoe zou je literatuur, schilderkunst, architectuur … kunnen interpreteren als je het verleden niet apprecieert? Cultuur en taal leven van wat we hebben geërfd van vorige generaties. Dat conservatisme is in se dus heel gezond.”
”Wel is die conservatieve houding tegenover taal in Vlaanderen dominanter dan in Nederland. Als in Vlaanderen taal ter tafel komt, gaat het al snel over wat we niet kapot mogen laten gaan, en dus over taalfouten en regels. We houden vast aan wat we hebben geleerd en dat koesteren we. Mochten we die uitgangspunten loslaten, dan zouden we niet langer boeken kunnen lezen die vijftig jaar geleden geschreven zijn. Maar dat zou een meer op de toekomstgerichte kijk op taal niet mogen belemmeren.” “Als er gezegd wordt dat je moet loslaten wat je geleerd hebt en aanvaarden dat taal in beweging
is, dan kunnen mensen heel boos worden. Eerlijk, ik heb het er soms ook moeilijk mee. Als ik iets lees waarvan ik heb geleerd dat het fout is, dan schrik ik ervan. Dat stoot mij af. Maar ik erger mij niet aan het taalgebruik van andere mensen. Deed ik ook niet bij de krant, waar ik betaald werd om het taalgebruik van collega’s na te kijken en te bekritiseren.”
Ludo Permentier,
zoveel taal in één persoon Journalist voor en taalbewaker bij
De Standaard Ò Docent journalistiek Ñ Vlaams jurylid in het Groot Dictee
der Nederlandse Taal Redacteur bij Van Dale c Medewerker bij de Nederlandse Taalunie © Columnist voor het Instituut voor
“Ik begrijp dat mensen heel kwaad worden als er voorgesteld wordt dat die dt-regel maar moet veranderen. Ik heb van heel dichtbij de vorige spellingherziening meegemaakt. Als auteur van de Leidraad van het nieuwe
de Nederlandse taal en het tijdschrift Onze Taal ¦ Auteur van Het stijlboek van De Standaard,
Typisch Vlaams (Davidsfonds Uitgeverij) en Met zoveel woorden (Standaard Uitgeverij)
03
van het Nederlands een halt toeroepen? Denk aan het Engels aan de universiteiten. De plaats van het Nederlands in de maatschappij, in de wetenschap, in de politiek, in de internationale handel … dát zijn prangende kwesties.” “Nog zo’n relevante vraag: ‘Hoe gaan we om met meertaligheid?’ Weinigen die zich boos maken over de verloedering van het Nederlands, staan stil bij het feit dat hoe langer hoe meer mensen opgroeien in tweetalige of meertalige gezinnen. Denk aan Franstaligen in Brussel die hun kinderen naar Nederlandstalige scholen sturen omdat de kwaliteit van het onderwijs daar beter is. Is dat een probleem of is dat een kans? Moeten we dat bestrijden of moeten we bepaalde voorzieningen treffen zodat dat vlotter gaat? Als je enkel achterom kijkt, vind je geen antwoord op die uitdagingen.” Ish Ait Hamou vertelde me dat hij in het middelbaar geen Nederlands meer durfde te spreken omdat hij telkens op fouten werd gewezen. Gevolg: schuldgevoel, gêne, afkeer. Tot hij tegen zichzelf zei: ‘Nederlands is ook mijn taal.’ En nu is hij een van de meest succesvolle auteurs in Vlaanderen. “Over kinderen met een migratieachtergrond wordt om de haverklap gezegd dat ze taalachterstand hebben. Heel bizar is dat, want de meesten zijn meertalig en spreken Nederlands, Frans, Arabisch en Engels – ik wil het mijn medeleerlingen op de middelbare school in Puurs van vroeger wel eens zien doen. Dat is geen taalachterstand, dat zijn polyglotten. Wel is het zo dat ze wellicht niet alle talen in alle registers goed beheersen, en dat ze bijvoorbeeld spelfouten maken. Mijn Frans is niet fameus, maar ik kan er mijn plan mee trekken. Als ik een Franse tekst schrijf, staat die vol spelfouten. Moeten Franstaligen tegen mij zeggen: ‘Die man heeft taalachterstand?’ Kom nu. Ik denk dat leerkrachten die in de praktijk staan, daar nu wel oog voor hebben, maar de maatschappij denkt daar nog vaak negatief over.”
Met dit artikel trappen we Taal is Toekomst af, maar hiermee is het laatste woord nog lang niet gezegd. Wat is jouw visie? Laat het ons weten op taalistoekomst@davidsfonds.be.
02
TAAL IS TOEKOMST
TAAL IS TOEKOMST
Taal is Toekomst
Groene Boekje, heb ik de toorn van velen over mij heen gekregen, ook al bracht ik enkel de nieuwe regels onder woorden en had ik ze niet gemaakt. Mensen worden boos als er getornd wordt aan iets waarvan ze denken ‘dit blijft bestaan, dit blijft duren’. Maar niets van wat met taal te maken heeft, blijft duren. Taal evolueert en ik ga dat niet tegenhouden. De Taaladviesdienst van de Vlaamse gemeenschap gaat dat niet tegenhouden, Van Dale kan daar geen dam tegen opwerpen en de Taalunie evenmin. Taal evolueert in de richting waarin zij gaat. Taal wordt gemaakt doordat ze elke dag in de mond ligt van miljoenen taalgebruikers, niet doordat iemand of een instantie daar iets over beslist. Spelling, woordenschat, grammatica en uitspraak veranderen. Om maar iets te zeggen: de uitspraak van het Nederlands ten tijde van Vondel, daar versta je haast niets van.”
Taal gaat Davidsfonds na aan het hart – omwille van haar intrinsieke schoonheid, maar ook omdat het onze cultuurgemeenschap vormt. Nederlands is een kapi-taal voor iedereen die in Vlaanderen leeft. Investeren in taal is investeren in de toekomst. Daartoe wil Davidsfonds bijdragen. In de reeks Taal is Toekomst belicht Het Accent de vele dimensies van het Nederlands. Tekst: Dirk Remmerie – Foto: Jan Crab
Over Vondel gesproken, de ‘vader van het Nederlands’ gebruikte ‘groter dan’ en ‘groter als’ lekker door elkaar. En nu doet dat stof opwaaien. “Al tientallen jaren staat in de ANS (de Algemene Nederlandse Spraakkunst) dat de traditionele grammatica wel een onderscheid maakt, vooral ten behoeve van het geschreven Nederlands, maar dat in het taalgebruik heel veel mensen beide voegwoorden door elkaar gebruiken. Onlangs werd de nieuwe webversie van de ANS voorgesteld en moet die oude regel een journalist zijn opgevallen. Niets nieuws, maar het werd nieuws toen het verkocht werd als ‘wat jaren verboden was, wordt nu versoepeld’. En hopla, van ‘versoepeld’ is het een kleine stap naar ‘de lat lager leggen’, ‘de luie jeugd op haar wenken bedienen’, ‘nu is alles om zeep’ en ga zo maar door. Het hek was van de dam, maar heel de commotie was gebaseerd op nepnieuws.”
LUDO PERMENTIER
“Het Nederlands evolueert, en niets of niemand houdt dat tegen” “Het is goed dat velen zich betrokken voelen bij het waaien en draaien van de Nederlandse taal. En ik begrijp ook dat er soms een grote emotionaliteit mee gepaard gaat, zoals nu weer bij het nepnieuws rond ‘groter dan’ en ‘groter als’”, zegt taalman Ludo Permentier. “Dat we onze taal koesteren en willen bewaren, dat is positief. Maar we moeten ook vooruit durven kijken. Onze ogen opentrekken voor het Nederlands van de toekomst en ons afvragen ‘Hoe kunnen we ervoor zorgen dat onze taal hanteerbaar is voor zo veel mogelijk mensen in zo veel mogelijk situaties?’”
Zowat je hele leven staat in het teken van taal (zie kader). Waar komt die passie vandaan? Ludo Permentier: “In ons gezin en in het dorp waar ik opgroeide, sprak iedereen dialect. Tot en met de leerkrachten in de lagere school. Toen ik de schoolbanken van Bornem inruilde voor die van het middelbaar in Puurs, werd ik ineens ondergedompeld in wat toen nog het ABN, het Algemeen Beschaafd Nederlands, heette – of wat daarvoor moest doorgaan, want die mensen spraken dat ook niet perfect. De standaardtaal was voor mij een motor voor sociale promotie. Een goede leraar Nederlands inspireer-
de me en zette mij op weg om Germaanse te gaan studeren. Mijn interesse ging toen uit naar literatuur en minder naar taalkunde, wat achteraf bekeken een grote vergissing was. Taalkunde is meer wetenschappelijk en onderbouwd. Taalsociologie, psycholinguïstiek, de taalontwikkeling bij kinderen … daarvoor was destijds weinig aandacht, maar laat dat nu net de meest interessante aspecten zijn van taal. Onderschatte aspecten ook: mensen zouden zich er veel meer bewust van moeten zijn dat taal bepaalt wat ons tot mensen maakt en dus meer dan de moeite waard is om over na te denken.”
Los van deze episode, is de bezorgdheid over de staat van onze taal dan niet terecht? “Het conservatisme waar ik het net over had, heeft zijn waarde. Maar het Nederlands van nu is geen eindpunt. Wel denken velen dat de taal die ze dertig, vijftig jaar geleden leerden op school voor eeuwig de norm is. Daar vergissen ze zich in. Het is goed om achterom te kijken, beter is ook de ogen open te trekken voor het Nederlands van de toekomst – in die zin vind ik Taal is Toekomst een gezond streven. Belangrijker dan de discussie rond ‘groter dan – groter als’ zijn vragen als: Kunnen we het functieverlies
Taal bepaalt wat menselijk is, zeg je. Misschien is het daarom dat discussies erover vaak gevoelig liggen? Hoe verklaar je de soms heftige reacties? “Onze omgang met taal – en bij uitbreiding met veel zaken die met cultuur te maken hebben – is in wezen conservatief. Conservatief in de strikte betekenis van het woord: gericht op het beveiligen en het bewaren. Op zich is dat een goede zaak. Hoe zou je literatuur, schilderkunst, architectuur … kunnen interpreteren als je het verleden niet apprecieert? Cultuur en taal leven van wat we hebben geërfd van vorige generaties. Dat conservatisme is in se dus heel gezond.”
”Wel is die conservatieve houding tegenover taal in Vlaanderen dominanter dan in Nederland. Als in Vlaanderen taal ter tafel komt, gaat het al snel over wat we niet kapot mogen laten gaan, en dus over taalfouten en regels. We houden vast aan wat we hebben geleerd en dat koesteren we. Mochten we die uitgangspunten loslaten, dan zouden we niet langer boeken kunnen lezen die vijftig jaar geleden geschreven zijn. Maar dat zou een meer op de toekomstgerichte kijk op taal niet mogen belemmeren.” “Als er gezegd wordt dat je moet loslaten wat je geleerd hebt en aanvaarden dat taal in beweging
is, dan kunnen mensen heel boos worden. Eerlijk, ik heb het er soms ook moeilijk mee. Als ik iets lees waarvan ik heb geleerd dat het fout is, dan schrik ik ervan. Dat stoot mij af. Maar ik erger mij niet aan het taalgebruik van andere mensen. Deed ik ook niet bij de krant, waar ik betaald werd om het taalgebruik van collega’s na te kijken en te bekritiseren.”
Ludo Permentier,
zoveel taal in één persoon Journalist voor en taalbewaker bij
De Standaard Ò Docent journalistiek Ñ Vlaams jurylid in het Groot Dictee
der Nederlandse Taal Redacteur bij Van Dale c Medewerker bij de Nederlandse Taalunie © Columnist voor het Instituut voor
“Ik begrijp dat mensen heel kwaad worden als er voorgesteld wordt dat die dt-regel maar moet veranderen. Ik heb van heel dichtbij de vorige spellingherziening meegemaakt. Als auteur van de Leidraad van het nieuwe
de Nederlandse taal en het tijdschrift Onze Taal ¦ Auteur van Het stijlboek van De Standaard,
Typisch Vlaams (Davidsfonds Uitgeverij) en Met zoveel woorden (Standaard Uitgeverij)
03
van het Nederlands een halt toeroepen? Denk aan het Engels aan de universiteiten. De plaats van het Nederlands in de maatschappij, in de wetenschap, in de politiek, in de internationale handel … dát zijn prangende kwesties.” “Nog zo’n relevante vraag: ‘Hoe gaan we om met meertaligheid?’ Weinigen die zich boos maken over de verloedering van het Nederlands, staan stil bij het feit dat hoe langer hoe meer mensen opgroeien in tweetalige of meertalige gezinnen. Denk aan Franstaligen in Brussel die hun kinderen naar Nederlandstalige scholen sturen omdat de kwaliteit van het onderwijs daar beter is. Is dat een probleem of is dat een kans? Moeten we dat bestrijden of moeten we bepaalde voorzieningen treffen zodat dat vlotter gaat? Als je enkel achterom kijkt, vind je geen antwoord op die uitdagingen.” Ish Ait Hamou vertelde me dat hij in het middelbaar geen Nederlands meer durfde te spreken omdat hij telkens op fouten werd gewezen. Gevolg: schuldgevoel, gêne, afkeer. Tot hij tegen zichzelf zei: ‘Nederlands is ook mijn taal.’ En nu is hij een van de meest succesvolle auteurs in Vlaanderen. “Over kinderen met een migratieachtergrond wordt om de haverklap gezegd dat ze taalachterstand hebben. Heel bizar is dat, want de meesten zijn meertalig en spreken Nederlands, Frans, Arabisch en Engels – ik wil het mijn medeleerlingen op de middelbare school in Puurs van vroeger wel eens zien doen. Dat is geen taalachterstand, dat zijn polyglotten. Wel is het zo dat ze wellicht niet alle talen in alle registers goed beheersen, en dat ze bijvoorbeeld spelfouten maken. Mijn Frans is niet fameus, maar ik kan er mijn plan mee trekken. Als ik een Franse tekst schrijf, staat die vol spelfouten. Moeten Franstaligen tegen mij zeggen: ‘Die man heeft taalachterstand?’ Kom nu. Ik denk dat leerkrachten die in de praktijk staan, daar nu wel oog voor hebben, maar de maatschappij denkt daar nog vaak negatief over.”
Met dit artikel trappen we Taal is Toekomst af, maar hiermee is het laatste woord nog lang niet gezegd. Wat is jouw visie? Laat het ons weten op taalistoekomst@davidsfonds.be.
DE BOEKENKAST
05
“Uit de hand gelopen passie voor oude boeken”
I
n de reeks Davidsfonds Essays verscheen onlangs Oud papier van Leen Huet, een heruitgave van de bundel uit 1998 met artikelen over oude literatuur en vondsten in antiquariaten die de kunsthistorica tussen 1994 en 1998 schreef voor De Morgen. Het zijn aantekeningen van een gretige lezer die haar liefde voor oude boeken en bijzondere historische figuren niet kan verstoppen. Geen wonder dus dat ze een grote bibliotheek heeft en graag over haar boeken vertelt.
“Ik kan geen boeken wegdoen”
‘Gaat wat ik nalaat aan een goed doel ook echt voor 100 % naar dat goede doel?’
“Mijn boeken staan verdeeld over verschillende plaatsen, zowel in mijn eigen huis als dat van mijn ouders. Samen zijn dat een achttal kasten met naar schatting zo’n 3.000 boeken. Mijn passie voor oude boeken is dan ook wat uit de hand gelopen. Wat begon als een noodzaak toen ik student was en geen dure boeken kon kopen, is nu uitgegroeid tot mijn beroep. Ik kan dus ook geen boeken wegdoen, want het is al gebeurd dat ik dan net dat boek nodig had voor een schrijfopdracht. Wat ik vroeger uitspaarde aan tweedehandsboeken, heb ik intussen uitgegeven aan kasten (lacht).”
Online ontdekking “Een bijzonder boek dat ik dit jaar via een online veiling op de kop hebben getikt, is een Franse uitgave uit 1711 met een se-
Vanaf 1 juli 2021 wel. Vraag nu onze gratis gids aan!
lectie historische liefdesbrieven. Kan het Franser? Vooral de brieven tussen Héloise en Abélard vond ik prachtig. Sommige passages over hun tijd zijn moeilijk te begrijpen, maar de beschrijvingen van hun emoties zijn zo rauw en zo direct – dat blijft aangrijpend. Wat me ook aan het boek aantrok, was dat het toebehoorde aan een vrouw: in het ex libris staat Joanina Soulé. Op mijn blog kun je een aantal foto’s zien.”
Vlaamse bestseller uit 1975 “Een ander verhaal dat ik het afgelopen jaar herontdekt heb, is Hoe heette de hoedenmaker? van Loekie Zvonik. Die roman verscheen in 1975 en werd toen laaiend enthousiast ontvangen. Ik vind dat het de tand des tijds goed heeft doorstaan. Het is absoluut geen klassieke roman, maar ondanks de experimentele vorm is het toch heel sfeervol, bijvoorbeeld door de mooie beschrijvingen van Gent. In 2018 verscheen het verhaal in een nieuwe uitgave met een nawoord van Jeroen Brouwers, die ook een groot bewonderaar is.”
Surf zeker eens naar leenhuet.be en naar cultuurenco.blog, want daar lees je meer over Leen Huet en haar boek Oud papier. Tekst: Lotte De Snijder - Foto: Rob Stevens
“Ik denk aan en in de negende eeuw”
Vanaf 1 juli 2021 is in Vlaanderen de erfbelasting voor een goed doel 0 %. Uw legaat gaat dus belastingvrij naar ons. Daardoor kunnen we met uw bijdrage nóg meer doen om kanker uit de wereld te helpen. Vraag nu onze gratis gids aan met 21 veelgestelde vragen (en antwoorden) over nalaten, testament en schenken. Inclusief de laatste wijzigingen in kader van de hervormingen van de schenk- en erfbelasting.
E
lke editie van Het Accent vragen we onze lezers hoe zij cultuur schenken. Davidsfonds leden die reageren, laten we hier hun verhaal vertellen. Deze keer is het aan Katrien Ryserhove van de afdeling in Landegem. Zij schenkt cultuur op een heel specifieke manier: ze schrijft boeken.
✁ Ja, ik ontvang graag de gratis gids over nalatenschap en testament.
Katrien: “Voor mij zijn cultuur en onderwijs een van de belangrijkste zaken in een mensenleven. Zelf een boek uitgeven is dus zeker aan cultuur doen. Ik schrijf historische romans en dat vraagt het nodige op-
Bestel de gids via komoptegenkanker.be/nalaten of vul deze antwoordstrook in.
De heer
Mevrouw
Voornaam
Naam
Straat Postcode
Nummer
Bus
“Ik hoop dat mensen zelf ook dieper gaan graven”
Gemeente
Stuur de ingevulde antwoordstrook in een gefrankeerde envelop naar: Kom op tegen Kanker, Koningsstraat 217, 1210 Brussel.
Wij gaan zorgvuldig met uw gegevens om en verstrekken ze nooit aan derden. Kijk op komoptegenkanker.be/privacybeleid voor meer informatie.
Tekst: Jolien Vandeven - Foto: Lauren De Clerck
DF_2_21
Vragen? Contacteer ons via testament@komoptegenkanker.be of op 02 227 69 69.
1056.3122-advertentie 297x420-DAVIDSFONDS-vanaf.indd 2
“Ik ben een bibliofiel, maar geen fanatieke, hoor!”
01/04/2021 09:49
Hoe schenk jij cultuur? Laat het ons weten via communicatie@davidsfonds.be en wie weet schitter jij in onze volgende editie!
zoekwerk. Ik hoop mensen zo aan te zetten om zelf verder te graven in de onderwerpen die ik aanreik. Voor mij is schrijven dé manier om mensen warm te maken voor alles wat met cultuur te maken heeft.” Intussen zit Katrien aan haar achtste boek, dat ze uitgeeft in eigen beheer. “Het verhaal van mijn laatste boek speelt zich af in de negende eeuw – een periode waarover heel weinig bekend is. Er is dan ook jaren opzoekwerk in gekropen. Ik heb meer dan 400 werken geraadpleegd en nog eens zoveel websites. Als ik
Over Het Prille – eerste deel van de trilogie Judith, de stammoeder van de graven van Vlaanderen Katriens achtste boek vertelt het liefdesverhaal van Judith, de stammoeder van de graven van Vlaanderen, en Boudewijn. Ze zijn op heel jonge leeftijd uitgehuwelijkt en worden de eerste graaf en gravin van Vlaanderen. Het is een verhaal van schaken,
een klein paragraafje vind over mijn twee hoofdpersonages – die dus gebaseerd zijn op echte historische figuren – dan ben ik al tevreden.” Katriens boek is een eerste deel van een trilogie. “Ik ben volop bezig aan het tweede deel. Daarvoor hoop ik snel opzoekwerk te kunnen doen in Noord-Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Verder droom ik ervan om mijn hoofdpersonages achterna te reizen in Frankrijk. De geschiedenis zelf opnieuw beleven en die dan kunnen neerschrijven voor anderen: fantastisch.”
vluchten en zelfs excommunicatie door de kerk. Het verloop van het liefdesverhaal zelf is fictie, maar de rest van het verhaal is volledig gebaseerd op historische feiten.
Zin om te lezen? Bestel het boek in een boekhandel in je buurt of rechtstreeks bij de auteur door 25 euro te storten op BE08 9796 2678 5713 - Merendreedorp 56 - Merendree
DE BOEKENKAST
05
“Uit de hand gelopen passie voor oude boeken”
I
n de reeks Davidsfonds Essays verscheen onlangs Oud papier van Leen Huet, een heruitgave van de bundel uit 1998 met artikelen over oude literatuur en vondsten in antiquariaten die de kunsthistorica tussen 1994 en 1998 schreef voor De Morgen. Het zijn aantekeningen van een gretige lezer die haar liefde voor oude boeken en bijzondere historische figuren niet kan verstoppen. Geen wonder dus dat ze een grote bibliotheek heeft en graag over haar boeken vertelt.
“Ik kan geen boeken wegdoen”
‘Gaat wat ik nalaat aan een goed doel ook echt voor 100 % naar dat goede doel?’
“Mijn boeken staan verdeeld over verschillende plaatsen, zowel in mijn eigen huis als dat van mijn ouders. Samen zijn dat een achttal kasten met naar schatting zo’n 3.000 boeken. Mijn passie voor oude boeken is dan ook wat uit de hand gelopen. Wat begon als een noodzaak toen ik student was en geen dure boeken kon kopen, is nu uitgegroeid tot mijn beroep. Ik kan dus ook geen boeken wegdoen, want het is al gebeurd dat ik dan net dat boek nodig had voor een schrijfopdracht. Wat ik vroeger uitspaarde aan tweedehandsboeken, heb ik intussen uitgegeven aan kasten (lacht).”
Online ontdekking “Een bijzonder boek dat ik dit jaar via een online veiling op de kop hebben getikt, is een Franse uitgave uit 1711 met een se-
Vanaf 1 juli 2021 wel. Vraag nu onze gratis gids aan!
lectie historische liefdesbrieven. Kan het Franser? Vooral de brieven tussen Héloise en Abélard vond ik prachtig. Sommige passages over hun tijd zijn moeilijk te begrijpen, maar de beschrijvingen van hun emoties zijn zo rauw en zo direct – dat blijft aangrijpend. Wat me ook aan het boek aantrok, was dat het toebehoorde aan een vrouw: in het ex libris staat Joanina Soulé. Op mijn blog kun je een aantal foto’s zien.”
Vlaamse bestseller uit 1975 “Een ander verhaal dat ik het afgelopen jaar herontdekt heb, is Hoe heette de hoedenmaker? van Loekie Zvonik. Die roman verscheen in 1975 en werd toen laaiend enthousiast ontvangen. Ik vind dat het de tand des tijds goed heeft doorstaan. Het is absoluut geen klassieke roman, maar ondanks de experimentele vorm is het toch heel sfeervol, bijvoorbeeld door de mooie beschrijvingen van Gent. In 2018 verscheen het verhaal in een nieuwe uitgave met een nawoord van Jeroen Brouwers, die ook een groot bewonderaar is.”
Surf zeker eens naar leenhuet.be en naar cultuurenco.blog, want daar lees je meer over Leen Huet en haar boek Oud papier. Tekst: Lotte De Snijder - Foto: Rob Stevens
“Ik denk aan en in de negende eeuw”
Vanaf 1 juli 2021 is in Vlaanderen de erfbelasting voor een goed doel 0 %. Uw legaat gaat dus belastingvrij naar ons. Daardoor kunnen we met uw bijdrage nóg meer doen om kanker uit de wereld te helpen. Vraag nu onze gratis gids aan met 21 veelgestelde vragen (en antwoorden) over nalaten, testament en schenken. Inclusief de laatste wijzigingen in kader van de hervormingen van de schenk- en erfbelasting.
E
lke editie van Het Accent vragen we onze lezers hoe zij cultuur schenken. Davidsfonds leden die reageren, laten we hier hun verhaal vertellen. Deze keer is het aan Katrien Ryserhove van de afdeling in Landegem. Zij schenkt cultuur op een heel specifieke manier: ze schrijft boeken.
✁ Ja, ik ontvang graag de gratis gids over nalatenschap en testament.
Katrien: “Voor mij zijn cultuur en onderwijs een van de belangrijkste zaken in een mensenleven. Zelf een boek uitgeven is dus zeker aan cultuur doen. Ik schrijf historische romans en dat vraagt het nodige op-
Bestel de gids via komoptegenkanker.be/nalaten of vul deze antwoordstrook in.
De heer
Mevrouw
Voornaam
Naam
Straat Postcode
Nummer
Bus
“Ik hoop dat mensen zelf ook dieper gaan graven”
Gemeente
Stuur de ingevulde antwoordstrook in een gefrankeerde envelop naar: Kom op tegen Kanker, Koningsstraat 217, 1210 Brussel.
Wij gaan zorgvuldig met uw gegevens om en verstrekken ze nooit aan derden. Kijk op komoptegenkanker.be/privacybeleid voor meer informatie.
Tekst: Jolien Vandeven - Foto: Lauren De Clerck
DF_2_21
Vragen? Contacteer ons via testament@komoptegenkanker.be of op 02 227 69 69.
1056.3122-advertentie 297x420-DAVIDSFONDS-vanaf.indd 2
“Ik ben een bibliofiel, maar geen fanatieke, hoor!”
01/04/2021 09:49
Hoe schenk jij cultuur? Laat het ons weten via communicatie@davidsfonds.be en wie weet schitter jij in onze volgende editie!
zoekwerk. Ik hoop mensen zo aan te zetten om zelf verder te graven in de onderwerpen die ik aanreik. Voor mij is schrijven dé manier om mensen warm te maken voor alles wat met cultuur te maken heeft.” Intussen zit Katrien aan haar achtste boek, dat ze uitgeeft in eigen beheer. “Het verhaal van mijn laatste boek speelt zich af in de negende eeuw – een periode waarover heel weinig bekend is. Er is dan ook jaren opzoekwerk in gekropen. Ik heb meer dan 400 werken geraadpleegd en nog eens zoveel websites. Als ik
Over Het Prille – eerste deel van de trilogie Judith, de stammoeder van de graven van Vlaanderen Katriens achtste boek vertelt het liefdesverhaal van Judith, de stammoeder van de graven van Vlaanderen, en Boudewijn. Ze zijn op heel jonge leeftijd uitgehuwelijkt en worden de eerste graaf en gravin van Vlaanderen. Het is een verhaal van schaken,
een klein paragraafje vind over mijn twee hoofdpersonages – die dus gebaseerd zijn op echte historische figuren – dan ben ik al tevreden.” Katriens boek is een eerste deel van een trilogie. “Ik ben volop bezig aan het tweede deel. Daarvoor hoop ik snel opzoekwerk te kunnen doen in Noord-Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Verder droom ik ervan om mijn hoofdpersonages achterna te reizen in Frankrijk. De geschiedenis zelf opnieuw beleven en die dan kunnen neerschrijven voor anderen: fantastisch.”
vluchten en zelfs excommunicatie door de kerk. Het verloop van het liefdesverhaal zelf is fictie, maar de rest van het verhaal is volledig gebaseerd op historische feiten.
Zin om te lezen? Bestel het boek in een boekhandel in je buurt of rechtstreeks bij de auteur door 25 euro te storten op BE08 9796 2678 5713 - Merendreedorp 56 - Merendree
06
DE MINNAAR
“De Zomerzoektocht is de ideale mix van cultuur, ontspanning en geschiedenis”
De Minnaar W
at doet jouw culturele hart harder kloppen? Dat vragen we in elk nummer aan een cultuurliefhebber. Maak kennis met Ivan van Davidsfonds afdeling Aarsele-Kanegem.
ze als mens omgaan met succes of tegenslag. Ik hoop eruit te kunnen leren. Recent kocht ik de biografie van Hans Wiegel. Daarnaast verslind ik alle historische romans van Joris Tulckens.”
Davidsfonds “In 2008 wilde ik mij naast mijn professionele loopbaan graag engageren in een totaal ander domein: zorg en cultuur. Samen met drie mensen ontwikkelden we onze slapende lokale afdeling tot wat ze vandaag is. Naast activiteiten van Davidsfonds Aarsele-Kanegem neem ik ook graag deel aan de Zomerzoektocht en aan activiteiten van andere afdelingen binnen het Gewest Molenland. Wat de Zomerzoektocht te bieden heeft, is uniek. De goede mix van cultuur, ontspanning, geschiedenis en een fijn restaurant wil ik voor geen geld missen. Nu Zulte, Gent en de Leiestreek op de agenda staan, wordt deze editie zeker een zoektocht voor het gezin.”
Boeken “Ik houd van biografieën, want ik ben benieuwd naar wat mensen drijft, wat hun beweegredenen zijn en hoe
3 JULI TOT 7 NOVEMBER 2021
Cultuurcitaat “‘Dis ‘n land van kleure en klank, dis ’n land van overvloed en drank’. Dat Zuid-Afrikaanse gezegde geldt zeker voor onze vereniging in volle ontwikkeling. De Groot-Nederlandse gedachte is nooit veraf.”
Cultuurreis “‘De Baltische Landen’-reis onder de puike begeleiding van Bea Honoré was een eyeopener. Het concert in de Dom van Riga was de kers op de taart van een cultureel interessante en leerrijke reis. Ook Yves Senden met de muzikale ‘Crete Senesi’-reis was gewoon prachtig: een week van veel ontdekkingen, met schitterende concerten en aangename bezoeken.”
Verlanglijstje “De e-cursus Magistraal meerstemmig: polyfonie voor starters en liefhebbers van Davidsfonds Academie staat met stip genoteerd om eens uit te proberen. Verder staan ook een volgende cultuurreis en een bezoek aan het Raveelmuseum, het Museum van Deinze en de Leiestreek en de tentoonstelling rond Raveel in BOZAR hoog op het verlanglijstje.”
Wie is Ivan Van Cauwenberghe? Leeftijd: 63 jaar d Beroepsactiviteit: actieve gepensioneerde Familie: Getrouwd met Muriel Bellemans op 30 januari 2021, vader van Charlotte (28 jaar) en Brent (23 jaar) \ Davidsfonds: Secretaris van de Davidsfonds Aarsele – Kanegem, secretaris Gewest Molenland. Recent ook lid van het Nationaal Bestuur en Raad van Bestuur van Davidsfonds nationaal.
Net zoals Ivan op de cultuurreis ‘Crete Senesi’ of ‘de Baltische Landen’ gaan of de e-cursus Magistraal meerstemmig aankopen? Neem een kijkje op cultuurreizen.be en davidsfondsacademie.be. Meer informatie over de Zomerzoektocht vind je op dezomerzoektocht.be.
Tekst: Marjolein Goris – Foto: Thomas De Boever
MEDEWERKER AAN HET WOORD
Op ontdekking langs Kruisemse kunstroutes
I
men aan bod. Zelfs Marc De Bel doet mee. Elke kunstenaar stelt werken op coronaveilige wijze tentoon langs de routes.”
Kruisem werd dankzij jullie deze lente omgetoverd tot een openluchtmuseum. Hoe zijn jullie op dat idee gekomen? “Het idee ontstond in november 2020. We dachten aan een kunstproject en contacteerden daarvoor lokale kunstenaars. Daarna werden de wandel- en fietsroutes uitgestippeld. Het eindresultaat is Langs Kruisemse wegen genieten van kunst.”
Hebben jullie tips voor anderen die aan de slag willen met een gelijkaardig initiatief? “Maak de wandelingen niet te lang (5 à 7 kilometer) en integreer het landschap als cultureel erfgoed in de wandeling. Denk creatief na over het kunstaanbod en betrek er ook minder voor de hand liggende kunstenaars bij. Zo hebben we in de buurt een instelling voor personen met een handicap en de kunstwerken van de bewoners werden mee geïntegreerd in de route.”
n Kruisem kon je tot eind mei genieten van verschillende kunstroutes. Een initiatief van verschillende Davidsfonds afdelingen. Fiere voorzitters Hervé Claeys (Davidsfonds Kruishoutem) en Bart Begine (Davidsfonds Huise-Ouwegem-Zingem) vertellen maar al te graag hoe de routes tot stand kwamen.
Kostte het moeite om de kunstenaars te laten instappen in het project? “Integendeel. Ze werden door ons, maar ook de gemeente Kruisem en de cultuurregio Leie en Scheldeland aangesproken. Zo kwamen we aan een veertigtal enthousiaste kunstenaars die eindelijk hun werk nog eens aan het publiek kunnen tonen.” “Fotografie, schilder- en beeldhouwkunst, borduurwerk, literatuur en poëzie … Verschillende kunstvormen ko-
“Na de selectie van de kunstenaars hebben we de routes uitgestippeld via Routeyou, een titanenwerk! Boudewijn De Nys, gewestvoorzitter van Vlaamse Ardennen, verdient daarvoor een pluim.” Wat is de respons tot nog toe? “De respons is fantastisch en boven alle verwachtingen. We overschreden de kaap van 15.000 hits op Facebook en al meer dan 6.000 mensen hebben onze routes gedownload. We ontvangen heel wat leuke reacties en ook
EXPO
in Zwin Natuur Park
de kunstenaars zijn heel opgetogen, want bezoekers uit alle provincies komen naar Kruisem. Dit project toont dat het publiek interesse heeft voor cultuur op lokaal niveau. Er is zo veel plaatselijk talent dat nog onderbelicht blijft.” Hoe verliep de samenwerking tussen beide afdelingen? “Uitstekend. De kans is groot dat we volgend cultuurjaar tot een nieuwe Davidsfonds afdeling Kruisem fuseren. We zijn heel trots dat we echt alles in eigen beheer gedaan hebben, maar het heeft heel wat inspanningen gevraagd van onze grote ploeg geëngageerde bestuursleden. Cultuur kan dus niet alleen mensen, maar ook afdelingen verbinden in de moeilijkste omstandigheden.”
Lees het volledige interview op cultuurenco.blog. Tekst: Valerie Vermassen – Foto: Thomas De Boever
Herbeleef de gouden tijden van de Zwinstreek WWW.VERDWENEN-ZWINHAVENS.BE Expo and cycling tour are also available in EN FR DE
i.s.m.
FIETSROUTE met unieke VR-kijkers
06
DE MINNAAR
“De Zomerzoektocht is de ideale mix van cultuur, ontspanning en geschiedenis”
De Minnaar W
at doet jouw culturele hart harder kloppen? Dat vragen we in elk nummer aan een cultuurliefhebber. Maak kennis met Ivan van Davidsfonds afdeling Aarsele-Kanegem.
ze als mens omgaan met succes of tegenslag. Ik hoop eruit te kunnen leren. Recent kocht ik de biografie van Hans Wiegel. Daarnaast verslind ik alle historische romans van Joris Tulckens.”
Davidsfonds “In 2008 wilde ik mij naast mijn professionele loopbaan graag engageren in een totaal ander domein: zorg en cultuur. Samen met drie mensen ontwikkelden we onze slapende lokale afdeling tot wat ze vandaag is. Naast activiteiten van Davidsfonds Aarsele-Kanegem neem ik ook graag deel aan de Zomerzoektocht en aan activiteiten van andere afdelingen binnen het Gewest Molenland. Wat de Zomerzoektocht te bieden heeft, is uniek. De goede mix van cultuur, ontspanning, geschiedenis en een fijn restaurant wil ik voor geen geld missen. Nu Zulte, Gent en de Leiestreek op de agenda staan, wordt deze editie zeker een zoektocht voor het gezin.”
Boeken “Ik houd van biografieën, want ik ben benieuwd naar wat mensen drijft, wat hun beweegredenen zijn en hoe
3 JULI TOT 7 NOVEMBER 2021
Cultuurcitaat “‘Dis ‘n land van kleure en klank, dis ’n land van overvloed en drank’. Dat Zuid-Afrikaanse gezegde geldt zeker voor onze vereniging in volle ontwikkeling. De Groot-Nederlandse gedachte is nooit veraf.”
Cultuurreis “‘De Baltische Landen’-reis onder de puike begeleiding van Bea Honoré was een eyeopener. Het concert in de Dom van Riga was de kers op de taart van een cultureel interessante en leerrijke reis. Ook Yves Senden met de muzikale ‘Crete Senesi’-reis was gewoon prachtig: een week van veel ontdekkingen, met schitterende concerten en aangename bezoeken.”
Verlanglijstje “De e-cursus Magistraal meerstemmig: polyfonie voor starters en liefhebbers van Davidsfonds Academie staat met stip genoteerd om eens uit te proberen. Verder staan ook een volgende cultuurreis en een bezoek aan het Raveelmuseum, het Museum van Deinze en de Leiestreek en de tentoonstelling rond Raveel in BOZAR hoog op het verlanglijstje.”
Wie is Ivan Van Cauwenberghe? Leeftijd: 63 jaar d Beroepsactiviteit: actieve gepensioneerde Familie: Getrouwd met Muriel Bellemans op 30 januari 2021, vader van Charlotte (28 jaar) en Brent (23 jaar) \ Davidsfonds: Secretaris van de Davidsfonds Aarsele – Kanegem, secretaris Gewest Molenland. Recent ook lid van het Nationaal Bestuur en Raad van Bestuur van Davidsfonds nationaal.
Net zoals Ivan op de cultuurreis ‘Crete Senesi’ of ‘de Baltische Landen’ gaan of de e-cursus Magistraal meerstemmig aankopen? Neem een kijkje op cultuurreizen.be en davidsfondsacademie.be. Meer informatie over de Zomerzoektocht vind je op dezomerzoektocht.be.
Tekst: Marjolein Goris – Foto: Thomas De Boever
MEDEWERKER AAN HET WOORD
Op ontdekking langs Kruisemse kunstroutes
I
men aan bod. Zelfs Marc De Bel doet mee. Elke kunstenaar stelt werken op coronaveilige wijze tentoon langs de routes.”
Kruisem werd dankzij jullie deze lente omgetoverd tot een openluchtmuseum. Hoe zijn jullie op dat idee gekomen? “Het idee ontstond in november 2020. We dachten aan een kunstproject en contacteerden daarvoor lokale kunstenaars. Daarna werden de wandel- en fietsroutes uitgestippeld. Het eindresultaat is Langs Kruisemse wegen genieten van kunst.”
Hebben jullie tips voor anderen die aan de slag willen met een gelijkaardig initiatief? “Maak de wandelingen niet te lang (5 à 7 kilometer) en integreer het landschap als cultureel erfgoed in de wandeling. Denk creatief na over het kunstaanbod en betrek er ook minder voor de hand liggende kunstenaars bij. Zo hebben we in de buurt een instelling voor personen met een handicap en de kunstwerken van de bewoners werden mee geïntegreerd in de route.”
n Kruisem kon je tot eind mei genieten van verschillende kunstroutes. Een initiatief van verschillende Davidsfonds afdelingen. Fiere voorzitters Hervé Claeys (Davidsfonds Kruishoutem) en Bart Begine (Davidsfonds Huise-Ouwegem-Zingem) vertellen maar al te graag hoe de routes tot stand kwamen.
Kostte het moeite om de kunstenaars te laten instappen in het project? “Integendeel. Ze werden door ons, maar ook de gemeente Kruisem en de cultuurregio Leie en Scheldeland aangesproken. Zo kwamen we aan een veertigtal enthousiaste kunstenaars die eindelijk hun werk nog eens aan het publiek kunnen tonen.” “Fotografie, schilder- en beeldhouwkunst, borduurwerk, literatuur en poëzie … Verschillende kunstvormen ko-
“Na de selectie van de kunstenaars hebben we de routes uitgestippeld via Routeyou, een titanenwerk! Boudewijn De Nys, gewestvoorzitter van Vlaamse Ardennen, verdient daarvoor een pluim.” Wat is de respons tot nog toe? “De respons is fantastisch en boven alle verwachtingen. We overschreden de kaap van 15.000 hits op Facebook en al meer dan 6.000 mensen hebben onze routes gedownload. We ontvangen heel wat leuke reacties en ook
EXPO
in Zwin Natuur Park
de kunstenaars zijn heel opgetogen, want bezoekers uit alle provincies komen naar Kruisem. Dit project toont dat het publiek interesse heeft voor cultuur op lokaal niveau. Er is zo veel plaatselijk talent dat nog onderbelicht blijft.” Hoe verliep de samenwerking tussen beide afdelingen? “Uitstekend. De kans is groot dat we volgend cultuurjaar tot een nieuwe Davidsfonds afdeling Kruisem fuseren. We zijn heel trots dat we echt alles in eigen beheer gedaan hebben, maar het heeft heel wat inspanningen gevraagd van onze grote ploeg geëngageerde bestuursleden. Cultuur kan dus niet alleen mensen, maar ook afdelingen verbinden in de moeilijkste omstandigheden.”
Lees het volledige interview op cultuurenco.blog. Tekst: Valerie Vermassen – Foto: Thomas De Boever
Herbeleef de gouden tijden van de Zwinstreek WWW.VERDWENEN-ZWINHAVENS.BE Expo and cycling tour are also available in EN FR DE
i.s.m.
FIETSROUTE met unieke VR-kijkers
08
NAWOORD
PARTNERS
Op zoek naar verdieping
I
k moet je niet meer vertellen dat we momenteel door een van de zwaarste crisissen gaan die ons land al ooit gekend heeft. Het is daarom meer dan ooit belangrijk om vooruit te kijken. Waar willen we staan als alles terug normaal is? Hoe zorgen we dat Vlaanderen de bezielde plek blijft die ze nu is? Hoe garanderen we onze authenticiteit? Met andere woorden: hoe reizen we naar morgen? Het laatste jaar zijn Vlamingen volop op ontdekking gegaan in eigen land. Ze zagen hoe mooi hun eigen streek is. Dat gevoel moeten we
vasthouden. We moeten ervoor zorgen dat een Vlaming die naar het buitenland trekt, met fierheid over zijn plek vertelt. De Davidsfonds afdelingen hebben daarin een sleutelrol. Zij zijn verankerd in de lokale gemeenschap en vormen mee het cement. Ze zorgen voor samenhang en versterken hun liefde voor de plek met hun interesse in geschiedenis, kunst, taal enzovoort. Samen met hen kunnen we de nadruk leggen op duurzaamheid, aandacht voor het milieu, inclusiviteit en een positief zelfbeeld. Allemaal zaken waar meer dan ooit nood aan is.
Mensen gaan meer en meer op zoek naar het ongewone, naar verdieping. Dat kan Davidsfonds hen bieden. Door met veel zorg voor gezondheid en veiligheid een unieke beleving in elkaar te steken. Lokaal bij een Davidsfonds afdeling, bovenlokaal via Davidsfonds Academie en met een blik op de wereld door Davidsfonds Cultuurreizen. Ik ben alvast blij dat ik als herverkozen voorzitter het allemaal vanop de eerste rij mee mag vormgeven.
Cultuuragenda De Renaissance in Mechelen
Achter de muren van het Hof van Kamerijk in Mechelen zijn gedurende een halve eeuw de kinderstemmen te horen van enkele politieke hoofdrolspelers van het zestiende-eeuwse Europa. De tentoonstelling Kinderen van de Renaissance vertelt het bijzondere verhaal van dat kinderhuishouden. In het Hof van Kamerijk groeien drie generaties Bourgondisch-Habsburgse prinsen en prinsessen op, waaronder Filips de Schone, Margaretha van Oostenrijk en de toekomstige Karel V. d Meer info en tickets: www.hofvanbusleyden.be
Peter De Wilde Voorzitter Davidsfonds
Trakteer op een zomerzoektocht met 5 euro korting
Meester van de Magdalenalegende, Portret van een Habsburgse prinses, Isabella van Habsburg (1501-1526) of Eleonora van Habsburg, 1502 of 1507, olieverf op paneel, privécollectie © Sotheby’s 2019
Op de voorpagina van deze editie van Het Accent vind je een unieke code waarmee je geniet van een bijkomend voordeel van 5 euro op een pakket van de Zomerzoektocht. Als Davidsfonds lid is die zelfs cumuleerbaar met de ledenkorting van 2 euro. In plaats van 27 euro voor een standaardpakket, betaal je dus slechts 20 euro.
Expo Sanam Khatibi
Sanam Khatibi woont en werkt in Brussel. Ze heeft heel wat (inter)nationale exposities op haar palmares staan, maar exposeert voor het eerst in het Groeningemuseum. Aan de hand van een tiental schilderijen dompelt Khatibi de toeschouwer onder in een bevreemdende wereld met kleurrijke fauna en flora. Mens en dier ontmoeten er elkaar in een sensueel spel van macht, geweld en destructie, triomf en verlies, angst en verlangen. De personages ontlokken verwondering. Ze roepen om (grote) bewondering. Gele en (licht)groene tonaliteiten kleuren het verhaal dat de tentoonstelling vertelt.
Met de code kun je buren, vrienden of familie trakteren op diezelfde korting van 5 euro, ook al zijn ze geen Davidsfonds lid. Het is een geschenk van Davidsfonds aan jou, een geschenk dat jij bovendien onbeperkt kan doorgeven. Zo bouwen we samen de zomerzoektocht uit tot een coronaveilig cultureel topevenement.
d Meer info en tickets: www.museabrugge.be
Gent, Zulte en de schilderachtige Leiestreek tussen beide, vormen het decor van de 35ste Zomerzoektocht van Davidsfonds. Tussen 21 juni en 21 september nodigen we je uit om deel te nemen aan het grootste culturele zomerevent van Vlaanderen.
Inschrijven kan vanaf 1 juni op www.dezomerzoektocht.be.
Rechtzetting
In Het Accent van mei kreeg je een overzicht van alle kandidaten voor het nieuwe Nationaal Bestuur van Davidsfonds. Jacques Mylle ontbrak echter in die lijst. We wensen hem en de andere verkozenen veel succes!
Verantwoordelijke uitgever: Kris Opdedrynck (handelend in naam van een vennootschap) Eindredactie: Jolien Vandeven Concept, coördinatie & redactie: XPAIR Communication
Lay-out: Maarten Deckers Drukkerij: Van der Poorten Reclameregie: Publicarto Contact: communicatie@davidsfonds.be
Courtesy of the artist and Rodolphe Janssen, Brussel. Foto: HV studio, Brussel.
05/2021
Academie LEER MEER, BELEEF MEER, LEEF MEER
Davidsfonds Academie verdiept je kennis en verbreedt je blik. Onze deskundige docenten dompelen je onder in een boeiende en verrassende wereld vol geschiedenis, kunst, muziek, actualiteit en zingeving.
De tijd door de ogen van drie generaties Als geschiedenisleraar kijk je als geen ander met een open blik naar de tijd. Dat bewijst ook Stoomboot (Niels Boutsen) in zijn nieuwste voorstelling en album Omdat we naar de zee stromen. In die unieke voorstelling vertelt en zingt Niels over drie generaties die elk op een andere manier tijd beleven. Kunstenaar Wide Vercnocke tovert zijn woorden om in tekeningen op een grote constructie, zodat de hele voorstelling een mooi geheel is. Tekst: Marjolein Goris – Foto: Janne Monard – Cover: Wide Vercnocke
Het thema van je nieuwste album Omdat we naar de zee stromen is tijd. Wat moeten we ons daarbij voorstellen? “De ruggengraat van mijn voorstelling is hoe drie generaties tijd beleven. Tijd, hoe alles verandert en hoe het straks zal zijn, heeft me altijd gefascineerd. Ik ben ooit geschiedenis gaan studeren vanuit het idee dat ik dan zou begrijpen hoe de tijd en de wereld in elkaar zitten. Naast muzikant ben ik ook geschiedenisleraar geweest. Voor mijn album ben ik onder andere op bezoek gegaan bij mijn leerlingen. Jongeren interesseren zich niet altijd voor geschiedenis, want zij staan nog aan het begin van hun toekomst.” “Daarnaast besef ik als twintiger dat ik alle tijd met mijn grootouders moet koesteren. Daarom ben ik tijdens mijn werkproces met hen beginnen te praten over hun verleden. Zo kan ik hopelijk nog wat verloren tijd met hen inhalen. De relatie tussen een grootouder en een kleinkind is zo speciaal en interessant om naar te kijken door een artistieke bril. De voorstelling is een manier om de herinnering aan hen levend te houden, al is het maar alleen voor mezelf.” “Het derde personage waarop ik focus, is mijn vrouw. Zij kreeg een burn-out, waardoor ook zij
HetAccent-Mei2021-v12.indd 13
“Met de voorstelling wil ik de herinnering aan mijn grootouders levend houden” tijd anders beleefde dan ik. Daardoor besef ik dat gezondheid je kijk op de tijd kan veranderen. Een burn-out verandert tijd en wat die betekent.” Je zingt dus vooral over hoe andere mensen tijd beleven, maar hoe beleef je zelf tijd? “Eigenlijk weet ik dat niet goed, omdat ik niet verder kom dan de tijd gewoon te ervaren. Door die drie generaties te ontdekken, fladderde ik tussen verschillende perspectieven. De tijd heeft mij ook nog niet vastgepind, zoals die mijn grootouders of mijn vrouw heeft vastgepind. Alles kan nog. Ik moet nog geen compromissen sluiten, omdat ik jong en gezond ben.” Welke thema’s belicht je nog in je muziek? “Mijn nieuwste voorstelling focust op het thema tijd, maar voor mijn eerste drie albums was het hoofdthema de onbeantwoorde liefde. Daar zit ik nu in een existentiële crisis, want ik ben ondertussen getrouwd met de liefde van mijn leven en wij verwachten ons eerste kindje. (lacht) Dat brengt me op ar-
tistiek vlak wel in een moeilijk parket, want het is makkelijker om mooie muziek te schrijven over ongelukkig zijn dan omgekeerd. Maar ik vermoed dat dat zal veranderen wanneer ik deze zomer papa word. Wie weet zal mijn focus – zowel in mijn leven als in mijn muziek – verschuiven naar mijn kind.(lacht)” Nu we het toch over tijd hebben. Welke projecten wil je in de toekomst nog verwezenlijken? “Binnenkort bestaat Stoomboot tien jaar, maar door de huidige omstandigheden zal het niet mogelijk zijn om dat met veel mensen in één keer te vieren. Daarom heb ik vooral een aantal kleinere projecten in het verschiet rond die verjaardag. Zo was er eind april een livestream – Stoomstream – in de Begijnhofkerk van Diest met allemaal muzikanten met wie ik samengewerkt heb in die tien jaar. Ik ben ook bezig aan een podcast, omdat ik verhalen
heel belangrijk vind. Al die kleine dingen die op afstand kunnen, wil ik uitbrengen onder de noemer ’10 jaar Stoomboot’.” Je voorstelling is vanaf 1 mei beschikbaar op de website van Davidsfonds Academie. Hoe kwam je op het idee om je concert via ons online platform te delen? “Door de coronapandemie vond ik het nodig om alles op te nemen – eigenlijk meer als bewijs voor mezelf dat het echt plaatsgevonden had. Na vijf keer optreden ging ons land in lockdown en kon ik niet meer op het podium staan. Nadat de vloedgolf aan livestreams een beetje bedaard was, vond ik het jammer om mijn voorstelling niet met meer mensen te delen. Het is namelijk niet zomaar een concert, maar een soort theatervoorstelling waarin ik niet alleen zing, maar ook vertel. Bovendien ondersteunt tovertekenaar Wide Vercnocke het hele gebeuren met visuele
kunst. Het online platform van Davidsfonds Academie was daarom ideaal: mensen kunnen alles online bekijken en bovendien kunnen ze me op 24 juni al hun vragen persoonlijk stellen in een online vragenuurtje.”
Ga je mee op bezoek bij de
drie generaties waarover Stoomboot vertelt? Koop de e-cursus Stoomboot: omdat we naar de zee stromen nu aan voor 25 euro / 22 euro (met Davidsfonds Lidkaart) op davidsfondsacademie.be en bekijk de hele voorstelling.
18/05/2021 10:42
DAVIDSFONDS ACADEMIE
Vlieg er vanaf deze zomer terug in met Davidsfonds Academie!
Knokke-Heist ● Oostende ● Oudenburg ●
Brugge ●●●●
Beve
Eeklo ● Landegem ●
Koksijde ●
(Zomer)cursussen, dagevenementen, lezingen, e-cursussen en webinars. Davidsfonds Academie staat ook deze zomer en dit najaar voor je klaar met een nieuw en uitgebreid aanbod in heel Vlaanderen, Brussel én online. Tijdens al die activiteiten maken experten je wegwijs in diverse onderwerpen. Extra’s zoals tentoonstellingsbezoeken, concerten en excursies maken je beleving compleet.
Diksmuide ●
Gent ●●
Torhout ● Lichtervelde ● Tielt ●
De Pinte ● Deinze ●
Dende Wetteren ●
Roeselare ●
Aalst ●●
Waregem ●
Zottegem ●
Ieper ●●
Ninove ●
Kortrijk ●●
H
Blader door deze krant en ontdek alle zomer- en najaarsactiviteiten die op de planning staan. E-cursussen en webinars herken je aan het label Ù. Bij cursussen en dagevenementen op locatie die voorlopig volzet zijn, maar waar een wachtlijst is, staat het label .
1830: de musical
Beleef het ontstaan van België
Els Witte n Westerlo, Kasteel van Westerlo
Vr. 13 augustus van 15.15 uur tot ca. 22 uur Met musicalticket t.w.v. € 45,95 i.s.m. Historalia € 65 - € 55 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: WS21-108
Heb je gevonden wat je zocht?
Surf dan snel naar onze nieuwe website davidsfondsacademie.be en schrijf je in!
DAGEVENEMENTEN
ZOMERCURSUSSEN
“ Het is aftellen naar de eerste zomercursussen of dagevenementen ergens in Vlaanderen. Na meer dan een jaar cursisten en docenten achter een scherm aan te treffen, kijk ik uit naar échte ontmoetingen, fijne babbels en spontane reacties. Uiteraard op een veilige manier.” – Saskia, medewerker bij Davidsfonds Academie
Ù Joskin - Gosse - Juschino Wie was Josquin des Prez?
E-cursus door Sofie Taes
i.s.m. AMUZ, Laus Polyphoniae € 15 - beschikbaar vanaf 6 augustus
Ontmoet Mozart
Beelden: © Shutterstock indien anders aangegeven
� Alle info en inschrijvingen: www.davidsfondsacademie.be Davidsfonds Cultuurnetwerk Cultuurenco.blog 016 31 06 70 academie@davidsfonds.be
HetAccent-Mei2021-v12.indd 14
S T
Pianoconcerti van het wonderkind Marc Erkens n Brugge, Concertgebouw Za. 5 juni van 14.30 tot ca. 21.30 uur Met concertticket t.w.v. € 42 (rang 1) € 70 - € 64 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: BG21-101
Een blik achter de operaschermen 100 jaar Schouwburg
Bruno Forment n Kortrijk, Schouwburg
Ma. 21 juni van 10 tot 15.45 uur Met exclusief bezoek achter de schermen i.s.m. Schouwburg Kortrijk € 45 - € 35 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: KT21-104
Intra Muros Festival 2021
Oude muziek in Alden Biesen Luc Ponet n Bilzen, Landcommanderij Alden Biesen Za. 10 juli i.s.m. Intra Muros Festival Alden Biesen Uur en prijs worden binnenkort gecommuniceerd op onze website Cursuscode: BZ21-109
MA Festival 2021 Emilio de’ Cavalieri
Koen Uvin n Brugge, Concertgebouw
Vr. 6 augustus van 14.30 tot ca. 21.30 uur Met ticket voor openingsconcert t.w.v. € 49 (rang 1) i.s.m. MA Festival Brugge € 73 - € 65 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: BG21-107
“ Voor dagevenementen reis ik het hele land door met de trein, omdat ik de combinatie van een volledig verzorgde daguitstap en een grondige voorbereiding op een concert of tentoonstelling een absolute meerwaarde vind.” – Cursist Danny Braet
Bells
Een dag vol klokkenklanken
Luc Rombouts n Leuven, Maria-Theresiacollege
Za. 2 oktober van 14.15 tot ca. 21.30 uur Met unieke beiaardwandeling en concerttickets t.w.v. € 25 i.s.m. Festival 20·21 € 55 - € 49 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: LE21-205
Musica Divina 2021 Een kleine eeuwigheid
Jelle Dierickx n Lier, Begijnhofkerk
Zo. 3 oktober Uur en prijs worden binnenkort gecommuniceerd op onze website i.s.m. Festival van VlaanderenKempen Cursuscode: LI21-206
18/05/2021 10:42
WWW.DAVIDSFONDSACADEMIE.BE
Cursusplaatsen
Brecht ●
Hoogstraten ● Oostmalle ●
Kapellen ●
Beveren ●
Turnhout ●
Brasschaat ● Schoten ● Schilde ● Zandhoven ● Herentals ● Antwerpen ●● Mortsel ● Edegem ●
Sint-Niklaas ● Temse ● Aartselaar ●
Westerlo ● Lier ●●
Bocholt ● Maaseik ●
Dendermonde ●
Mechelen ● Bonheiden ● Aarschot ●
●●
● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
Zomercursussen Dagevenementen Actualiteit Europa Wereld Oudheid Kunst Muziek Wetenschap Zingeving & maatschappij
Genk ●
Diest ●
Hasselt ●
Strombeek-Bever ● Leuven ●●●
Bilzen ●●
Brussel ● Tienen ● Hoeilaart ● Halle ● St.-Genesius-Rode ●
Stemmen en gezichten Diverse sprekers, keuzesessies, debat met Phara de Aguirre, expo’s en film n Ieper, Vleeshuis Zat. 9 oktober van 10 tot ca. 19.30 uur Een initiatief van de stad Ieper i.s.m. kunstenaar Willy Baeyens, Davidsfonds Academie, Avansa, Moeders voor Vrede, Wakker voor Vrede, In Flanders Fields Museum, Cultuurcentrum Het Perron, Handicap International, Westhoek Vredeshoek Prijs afhankelijk van keuzesessies, tussen € 5 - € 60 Cursuscode: IE21-204
Tongeren ●
herontdekking van zijn Joodse identiteit sinds de late jaren ’80. Geniet van een totaalbeleving tijdens dit dagevenement.
Rosas en Reich
Steve Reich, van ‘gradual process’ tot postmodern boegbeeld Maarten Beirens n Brugge, Concertgebouw Do. 11 november van 15 tot ca. 21.30 uur Met ticket t.w.v. € 42 (rang 1) i.s.m. Concertgebouw Brugge € 66 - € 58 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: BG21-202
Het ModeMuseum heropent Mode voor de fotolens
© JB Millot
Marleen Daniëls n Antwerpen, MoMu
Anne Teresa De Keersmaeker danst Reich in Concertgebouw Brugge Met de creatie Drumming brengt Rosas een hommage aan de Amerikaanse minimalist Steve Reich. Sinds het begin van haar carrière ontwikkelde Anne Teresa De Keersmaeker een hechte band met de muziek van Reich. Vanuit een minimaal vertrekpunt – één enkele frase – creëren beiden, choreografe en muzikant, door eindeloze verbuigingen een ingenieuze en intrigerende structuur. Steve Reich (°1936) behoort ontegensprekelijk tot de meest prominente componisten van de laatste vijftig jaar. Tijdens een inleidende lezing schetst Maarten Beirens een beeld van de evolutie van zijn muziek, van de radicale minimal music uit zijn beginjaren die ook heel belangrijk is geweest in Anne Teresa De Keersmaekers iconische voorstelling Fase, over de rijke harmonieën van Music for 18 Musicians, tot de
Za. 20 november van 10.30 tot 18 uur Met gegidst museumbezoek en facultatieve lunch i.s.m. MoMu Antwerpen € 60 - € 50 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: AW21-201
KNAL
Cultureel stadsfestival Leuven
Jan Van der Stock en Leen Decin n Leuven, Mleuven
Do. 25 november van 10 tot ca. 18 uur Met broodjeslunch en geleid bezoek aan expo en universiteitsbibliotheek i.s.m. MLeuven en KU[N]ST Leuven € 80 - € 70 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: LE21-207
David Hockney bij BOZAR
n Brussel, BOZAR
Alle info vanaf september op onze website
ACTUALITEIT
“ Tijdens mijn webinars voor Davidsfonds Academie apprecieer ik de vlotte interactie met alle cursisten die enthousiast deelnemen aan de sessies. Als docent is het leerrijk om je cursusinhoud te blijven aanpassen aan dit nieuwe format. Cursisten stellen vanop het thuisfront soms meer ongedwongen vragen en aarzelen ook niet om nadien nog feedback door te sturen. Het grote bereik van een online cursusaanbod kan in de toekomst zeker perfect aansluiten bij de fijne dynamiek van een lezingenreeks ter plaatse.“ – Tom Bruyer, docent bij Davidsfonds Academie
Ù Krachten en machten in de
wielerwereld
Achter de schermen van de wieler(commentator)wereld E-cursus door Christophe Vandegoor € 17 - Lange tijd beschikbaar
Ù Pandemieën en bedevaarten E-cursus door Kris Merckx
€ 13 - Lange tijd beschikbaar
Ù Brussel in 2020
Hoofdstad en wereldstad
E-cursus door Anne Peeters
€ 10 - Lange tijd beschikbaar
Meer actualiteit op de volgende pagina
HetAccent-Mei2021-v12.indd 15
Beelden: © Shutterstock indien anders aangegeven
Burgerleed in oorlog
Sint-Truiden ●
© Louvre, Abu Dhabi (photography: Mohamed Somji)
18/05/2021 10:42
DAVIDSFONDS ACADEMIE
Kunst, cultuur en futurisme aan de Perzische Golf
Een blik achter de façade van de rivaliserende Golfstaten Tom Bruyer n Halle, Heilig-Hart & College Woe. 29 september en 6 oktober van 14 tot 16.30 uur € 44 - € 39 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: HA21-231
Poetinisme
Een Russisch fenomeen? Katlijn Malfliet n Schilde, GC WERF 44 Ma. 4, 11, 18 en 25 oktober van 14 tot 16 uur € 66 - € 58 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: SL21-251
De eeuwige kop van jood
Evolutie van het antisemitisme
Ludo Abicht n Sint-Genesius-Rode, CC Wauterbos
Di. 5, 12, 19 en 26 oktober van 14 tot 16 uur € 66 - € 58 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: SG21-253
Jan Peumans, een zachte anarchist n n n
Zijn leven als politicus Jan Peumans Koksijde, CC CasinoKoksijde Woe. 13 oktober van 14 tot 16 uur Cursuscode: KO21-238 Aalst, CC De Werf Vr. 22 oktober van 14 tot 16 uur Cursuscode: AL21-211 Tienen, CC De Kruisboog Ma. 22 november van 14 tot 16 uur Cursuscode: TN21-259 € 22 - € 18 (met Davidsfonds Lidkaart) per lezing. De lezingen zijn identiek op de verschillende locaties.
Democratie en demagogie
Een politiek beleid filosofisch doorgelicht Rob Devos n Beveren, Sint-Martinuskerk Do. 21 en 28 oktober, van 14 tot 16 uur € 32 - € 28 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: BV21-114
Het Belgische migratierecht
Twee gezichten Ellen Desmet n Waregem, Cultuurcentrum De Schakel ma. 15 nov. en 6 dec. 2021 van 14 tot 16 uur € 42 - € 37 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: WA21-263 EUROPA
België en zijn koningen
De macht en invloed van de monarchie
Mark Van den Wijngaert n Aalst, CC De Werf
Vr. 1, 8 en 15 oktober van 14 tot 16 uur € 54 - € 48 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: AL21-210
Florence Nightingale
n n
Meer dan grondlegger van de moderne verpleegkunde Magda Michielsens Schoten, CC Kasteel van Schoten Di. 12 oktober van 20 tot 22 uur Cursuscode: SO21-252 Eeklo, OC ‘t Kerkplein Di. 19 oktober van 14 tot 16 uur Cursuscode: EE21-227 Strombeek-Bever, Cultuurcentrum Strombeek Woe. 1 december van 14 tot 16 uur Cursuscode: SB21-256 € 22 - € 18 (met Davidsfonds Lidkaart) per lezing. De lezingen zijn identiek op de verschillende locaties.
Van de Ottonen tot de Cisterciënzers
Cultuurgeschiedenis van 950 tot 1200
Jan Vaes n Bocholt, Sint-Laurentiuskerk
Do. 14, 21, 28 oktober, 18, 25 november en 9 december van 19.30 tot 22 uur l Opgelet: deze cursus is een verderzetting van de cursus van vorig jaar. Inschrijven is niet meer mogelijk.
“ De e-cursussen laten toe om de cursus meerdere keren te bekijken als opfrissing of om bepaalde delen nog dieper te bekijken.” – Anonieme cursist
Peter Verlinden met geactualiseerde cursus in Kortrijk over de koloniale erfenis Moeten de standbeelden van Leopold II uit het straatbeeld verdwijnen? Moet België zich verontschuldigen voor het koloniale verleden? Heeft Congo recht op ‘herstelbetalingen’ voor wat er meer dan zestig jaar geleden gebeurd is? Niet alleen de Speciale Parlementscommissie van België buigt zich over deze delicate vragen. Tijdens de cursus met journalist en auteur Peter Verlinden ga je het debat aan. Maar niet voordat je een uitgebreide uitleg over de geschiedenis van de koloniale tijd en Kongo-Vrijstaat vóór, tijdens en na Leopold II krijgt. Want pas als je goed begrijpt hoe het koloniale systeem functioneerde en hoe het er werkelijk aan toe ging, kan je trachten in te schatten wat de gevolgen van de koloniale tijd zijn. En met die kennis wordt een dialoog mogelijk: zowel in de betrokken landen als hier in België. Deze cursus is een ideale kans om alle stemmen te laten horen en een opbouwende discussie over de koloniale erfenis te voeren, net zoals die ook zal plaatsvinden in het Belgische parlement.
Zwarte trots, witte schaamte?
60 jaar koloniale erfenis Peter Verlinden n Kortrijk, OC Lange Munte Vr. 8, 15 en 22 oktober van 14 tot 16.30 uur € 56 - € 50 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: KT21-239 Beelden: © Shutterstock indien anders aangegeven
HetAccent-Mei2021-v12.indd 16
Ù 1066. Cultuur voor en na de slag
bij Hastings
E-cursus door Jozef Janssens
€ 16 - Lange tijd beschikbaar
Ù Een renaissance in de twaalfde
eeuw?
E-cursus door Jozef Janssens
€ 20 - Lange tijd beschikbaar
Ù De Brontës en Brussel Inspirerend huwelijk
E-cursus door Kristien Hemmerechts
€ 16 - Lange tijd beschikbaar
Ù Brussel, bier en boogschutters E-cursus door Anne Peeters
€ 10 - Lange tijd beschikbaar
Ù Duivelse minnaars
E-cursus door Gorik Goris
€ 10 - Lange tijd beschikbaar
Te wapen!
Europa’s vergeten krijgskunsten
Bert Gevaert n Antwerpen, Erfgoedbibliotheek Hen-
drik Conscience Za. 18 en 25 september van 10 tot 12.30 uur € 44 - € 39 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: AW21-214
Frankrijk in een notendop
Een geschiedenis van grote mannen Hans Cools n Knokke-Heist, CC Scharpoord Ma. 20, 27 september, 4, 11 en 18 oktober van 14 tot 16 uur € 82 - € 72 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: KN21-237
De katharen, vrienden van God De katharen blijven een veelbesproken en intrigerend onderwerp. Waren het duivelaanbidders, dweepten ze met dood en zelfdoding en bezaten ze zelfs de Graal? En het recentste gerucht: hebben ze überhaupt wel bestaan? Mieke Felix gaat in op de verhalen die in de twaalfde en dertiende eeuw de ronde deden over de katharen. Ze neemt je mee doorheen de geschiedenis van kruistochten, een pauselijke Inquisitie en brandstapels. Aan de hand van hun teksten, commentaren van tegenstanders en getuigenissen voor de rechtbanken van de Inquisitie leer je meer over het katharisme. Stap binnen in een wereld van andersdenkenden die zichzelf toch christenen noemden, maar niet in mirakels geloofden en de eucharistie verwierpen. Christenen die ervan overtuigd waren dat wij, mensen, vrienden van God zijn en niet thuishoren in deze wereld, omdat God geen lijden, dood, oorlog en vervolging wil.
De katharen, vrienden van God
Mieke Felix n Tielt, Hotel Shamrock
Di. 19, 26 oktober, 9 en 16 november van 14 tot 16 uur € 66 - € 58 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: TI21-258
18/05/2021 10:42
WWW.DAVIDSFONDSACADEMIE.BE
Beelden: © Shutterstock indien anders aangegeven
Van Mezquita tot Alhambra
De cultuur van het Moorse Spanje in de middeleeuwen Philippe Aloy n Oudenburg, CM-lokaal Woe. 10, 17, 24 november en 1 december van 14 tot 16.30 uur € 68 - € 60 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: OU21-250
Het strijdtoneel van Europa
De Zuidelijke Nederlanden onder Spaans, Oostenrijks en Frans bewind Edward De Maesschalck n Turnhout, Sint-Victorinstituut Woe. 10, 17, 24 november en 1 december van 14 tot 16 uur € 66 - € 58 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: TU21-262
1349
Hoe de Zwarte Dood Vlaanderen en Europa veranderde Joren Vermeersch n Lichtervelde, OC De Schouw Za. 13 en 20 november van 10 tot 12 uur € 42 - € 37 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: LT21-243
WERELD
“ Ik heb Annelies Valgaeren kort aan het woord gehoord tijdens een presentatie van de Cultuurreis die ze zou begeleiden naar Peru. Door haar kennis van het land, de prachtige foto’s en haar aanstekelijke enthousiasme had ik niet alleen zin om mee te reizen, maar ook om meer te weten te komen over Peru en de Inca’s. Deze cursus is alvast een fijne voorbereiding op een reis die zeker op mijn bucketlist staat.” – Sabrina, medewerker bij Davidsfonds Academie
Ù De Congo-crisis van 1960 Mislukte dekolonistatie
E-cursus door Peter Verlinden
Bang voor de guillotine
De Franse Revolutie door de ogen van de slachtoffers Joris Verbeurgt n Hasselt, CC Hasselt Woe. 17 en 24 november van 13.30 tot 15.30 uur en van 16 tot 18 uur € 40 - € 35 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: HS21-132
Johanna, Margaretha en Isabella
De vrouwen rond Keizer Karel Brigitte Raskin n Roeselare, VTI Do. 18, 25 november en 2 december van 14 tot 16.30 uur € 56 - € 50 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: RO21-144
Over heiligen, geleerden en tovenaars
Wetenschap, religie en magie in de vroege middeleeuwen Raoul Bauer n Mortsel, Zaal 't Parkske Do. 2, 9 en 16 december van 14 tot 16.30 uur € 56 - € 50 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: MO21-246
Het Firenze van familie De’ Medici
Michelangelo en Brunelleschi achterna Marc Permeke n Genk, C-Mine Di. 7 en 14 december van 14 tot 16.30 uur € 42 - € 37 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: GK21-228
€ 15 - Lange tijd beschikbaar
Ù Op reis door precolumbiaans
Peru
Van de vroegste architectuur tot de ondode keizer van de Inca’s E-cursus door Annelies Valgaeren € 18 - Lange tijd beschikbaar
Ù Verborgen verleden
Vlaanderen en Zuid-Afrika
E-cursus door Bart de Graaff (drie-
delig, met printklare syllabus) € 45 - € 40 (met Davidsfonds Lidkaart) - Lange tijd beschikbaar l Extra! Online vragenuurtje op woe. 16 juni van 14 tot 15 uur
De zijderoute naar Samarkand
Op reis door Oezbekistan Peter Van Nunen n Aarschot, Aleydistheater Vr. 22, 29 oktober en 12, 19 en 16 november van 14 tot 16.30 uur € 82 - € 72 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: AA21-212
Van Alexander de Grote tot ISIS
De geschiedenis van de Arabische wereld Koert Debeuf n Oostende, De Grote Post Di. 12, 19 en 26 oktober van 14 tot 16.30 uur € 56 - € 50 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: OO21-248
Zon en maan, goud en zilver
Tweedeling in het Inca-rijk Annelies Valgaeren n De Pinte, Ontmoetingscentrum Polderbos Di. 9, 16 en 23 november van 14 tot 16 uur € 54 - € 48 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: PI21-221
OUDHEID
Langs Tigris en Eufraat
De cultuur van het Oude Mesopotamië
Michel Tanret n Aartselaar, CC 't Aambeeld
Di. 12, 19, 26 oktober en 9 november van 14 tot 16 uur € 68 - € 58 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: AR21-213
De exodus ontrafeld
Bijbelverhalen in hun context
Marleen Reynders n Ieper, CC Het Perron
Di. 19, 26 oktober, 16 en 23 november van 13.30 tot 16 uur € 68 - € 60 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: IE21-235
KUNST
“ Wat een revelatie! Met een fantastische gids zijn we rustig door de tentoonstelling gewandeld, interactief en 90 minuten lang. Dat was een prima voorbereiding op de expo, voor wie zelf kan gaan kijken, én jullie brengen zo ook prestigieuze tentoonstellingen dichter bij mensen die door leeftijd of beperkingen niet live kunnen deelnemen. Als trouwe cursiste van Davidsfonds Academie is dit voor mij een oplossing om in de toekomst verder te kunnen blijven participeren aan culturele evenementen. Voor herhaling vatbaar!” – Anonieme cursiste over het webinar Roger Raveel 100 jaar met digitale rondleiding door BOZAR
Ù Van Eyck: motieven en materie Voor elck wat wils
E-cursus door Jan Bustin
€ 15 - Lange tijd beschikbaar
Ù Van Eyck in de praktijk
De meester en zijn materialen
E-cursus door Jan Bustin
€ 18 - Lange tijd beschikbaar
Ù Van de ku(n)st en onze hoofd-
stad
James Ensor
E-cursus door Xavier Tricot
€ 15 - Lange tijd beschikbaar
Verbeelding van het Universum n
Mongolië
Chinggis Khaan en Willem van Rubrouck achterna Bert Gevaert n Edegem, De Basiliek Di. 30 november, 7 en 14 december van 20 tot 22 uur € 54 - € 48 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: ED21-226
© Bert Gevaert
n n n
Hoe kijken we door de eeuwen heen naar het heelal? Jan Van der Stock Brugge, ZOWE Woe. 15 september van 14 tot 16 uur Cursuscode: BG21-219 Sint-Truiden, CC de Bogaard Do. 16 september van 14 tot 16 uur Cursuscode: ST21-255 Wetteren, CC De Poort Woe. 22 september van 14 tot 16 uur Cursuscode: WE21-264 Brecht, GC Brecht Di. 21 september van 14 tot 16 uur Cursuscode: BC21-218 € 22 - € 18 (met Davidsfonds Lidkaart). De lezingen zijn identiek op de verschillende locaties. © Berthe Morisot - Sommertag / Publiek Domein / Google Art Project
HetAccent-Mei2021-v12.indd 17
18/05/2021 10:42
DAVIDSFONDS ACADEMIE
Dapper voorwaarts maar waarheen?
(Cultuur)geschiedenis van 1870 tot 1970 Jan Vaes n Bilzen, Landcommanderij Alden Biesen Ma. 11, 18, 25 oktober, 8, 15, 22, 29 november, 6, 13 december 2021, 10, 17, 24, 31 januari, 7, 14, 21 februari, 7 maart 2022 van 14 tot 16.30 uur (groep 1) of van 19 tot 21.30 uur (groep 2) l Opgelet: deze cursus is een verderzetting van de cursus van vorig jaar. Inschrijven is niet meer mogelijk.
Kunst bewaren voor de toekomst
Geschiedenis en ethiek van conservering en restauratie Anne Van Grevenstein n Temse, theaterzaal Roxy Ma. 18, 25 oktober en 8 november van 14 tot 16.30 uur Cursuscode: TM21-257 n Kapellen, Zaal 't Kerkske Di. 9, 16 en 23 november van 14 tot 16.30 uur Cursuscode: KP21-236 € 56 - € 50 (met Davidsfonds Lidkaart)
Beelden: © Shutterstock indien anders aangegeven
Kunst en crisis aan het begin van de 20ste eeuw
Paul van Ostaijen en zijn beeldende tijdgenoten Johanna Kint n Gent, IVV Sint-Vincentius vzw Za. 20 en 27 november van 10 tot 12 uur € 42 - € 37 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: GT21-229
Schrijfcursus
Je (familie)verhaal schrijven Kristien Hemmerechts n Leuven, Blauwput Woe. 6, 20 oktober, 3, 24 november, 8, 15 december 2021, 12 en 26 januari 2022 van 19 tot 21.30 uur € 360 - € 320 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: LE21-241 MUZIEK
“ Jasper Gheysen leert ons analytisch luisteren naar muziek. Elk element heeft in het muziekstuk zijn bewust gekozen plaats en welbepaalde functie. Dat ontdekken wordt in de toekomst een uitdaging in het nog meer met plezier beluisteren van een muziekstuk.”
© Guillermo Kahlo
– Anonieme cursist over de cursus Op weg naar nieuwe muzikale kennis van Jasper Gheysen
Ù Magistraal meerstemmig
Polyfonie voor starters en liefhebbers
E-cursus door Sofie Taes
Vrouwelijke kunstenaars van 1850 tot vandaag Maak dit najaar in Torhout kennis met vijftig internationale vrouwelijke topartiesten. Christiane Struyven verzorgde al verscheidene cursussen rond kunst bij Davidsfonds Academie, vandaag pakt ze uit met een grandioze nieuwe reeks over vrouwelijke kunstenaars doorheen de tijd. Waarom zijn veel vrouwelijke kunstenaars minder succesvol dan hun mannelijke collega’s? Ontdek in vijf delen telkens de grote sociaal-maatschappelijke veranderingen de nieuwe kunststromingen en de condition féminine. Je reist in deze cursus van het Parijs van 1850 over het naoorlogse New York naar de kunst van vandaag. Een unieke cursus waarin je kennismaakt met topartiesten van verschillende decennia zoals Berthe Morisot, Frida Kahlo, Joan Mitchell, Cindy Sherman, Louise Bourgeois, Julie Mehretu en hun tijdgenoten.
Vrouwelijke kunstenaars van 1850 tot vandaag
© Berthe Morisot - Two girls / Publiek Domein / Google Art Project
� Alle info en inschrijvingen: www.davidsfondsacademie.be Davidsfonds Cultuurnetwerk Cultuurenco.blog 016 31 06 70 academie@davidsfonds.be
HetAccent-Mei2021-v12.indd 18
Sociaal-maatschappelijke veranderingen in de kunst Christiane Struyven n Torhout, CC De Brouckère Woe. 27 oktober, 10, 17, 24 november en 1 december van 14 tot 16 uur € 82 - € 72 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: TH21-261
€ 15 - Lange tijd beschikbaar
Ù Mooie liedjes duren wel lang Bach
E-cursus door Ignace Bossuyt
€ 15 - Lange tijd beschikbaar
Barok van Monteverdi tot Bach
Overzicht van de muziekgeschiedenis (Deel 1) Yves Senden n Mechelen, Het Predikheren Vr. 24 september, 15, 29 oktober, 10 december 2021, 21, 28 januari, 4, 11 februari, 11 en 25 maart 2022 van 14 tot 17 uur. Met facultatieve concerten -zie website € 120 - € 110 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: ME21-141
Jean Sibelius en Antonín Dvoràk Grootmeesters van de romantiek
Yves Senden n Deinze, Buurtcentrum De Rekkelinge
Ma. 8, 15, 22 en 29 november van 14 tot 16 uur € 66 - € 58 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: DZ21-222
Op weg naar nieuwe muzikale kennis Actief luisteren
Jasper Gheysen n Oostmalle, Provinciaal Vormings-
centrum Ma. 8, 15, 22 en 29 november van 20 tot 22 uur € 66 - € 58 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: OM21-249
The Long and Winding Road
Een culturele geschiedenis van The Beatles Matthias Heyman n Hoeilaart, GC Felix Sohie Centrum Di. 9, 23, 30 november en 7 december van 14 tot 16 uur € 66 - € 58 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: HL21-233
Ù Mozart: twee requiemmissen Eén omverwerpende beleving
E-cursus door Marc Erkens
€ 15 - Lange tijd beschikbaar
Ù Stoomboot
Omdat we naar de zee stromen
Online concert door Niels Boutsen
(Stoomboot) € 25 - € 22 (met Davidsfonds Lidkaart) - Lange tijd beschikbaar l Extra! Online vragenuurtje op do. 24 juni van 20 tot 21 uur
Ù Matthias Vanden Gheyn
In de sporen van de Bach van de beiaard E-cursus door Luc Rombouts € 25 - € 22 (met Davidsfonds Lidkaart) - Lange tijd beschikbaar l Extra! Online vragenuurtje op do. 9 september van 14 tot 15 uur
Dmitri Sjostakovitsj. Het ontroostbare genie
In het kader van Festival 20·21
Pieter Bergé n Leuven, zaal nog te bepalen
Do. 23, 30 september en 7 oktober van 14 tot 16 uur Met facultatieve concerten op zo. 10 okt. - zie website € 54 - € 48 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: LE21-242
Muziek als tijdskunst
(be)grijp de tijd Klaas Coulembier n Brugge, Concertgebouw Vr. 12, 19 en 26 november van 14 tot 16.30 uur Met concertticket 13 nov. t.w.v. € 36 (rang 1) i.s.m. Concertgebouw Brugge € 85 - € 78 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: BG21-220
Luisteren naar andere culturen
De betekenis en symboliek van de grote muziektradities Waldo Geuns n Tongeren, Gallo-Romeins Museum Vr. 3 en 10 december van 14 tot 17 uur € 47 - € 42 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: TO21-260
Legendarische pianowerken
Naar de geest van de muziek Waldo Geuns n Gent, Muziekcentrum De Bijloke Do. 30 september, za. 4 december, 26 februari en 16 april van 16.30 tot ca. 21.30 uur Met concerttickets t.w.v. € 104 (rang 1) i.s.m. Muziekcentrum De Bijloke € 175 - € 165 (met Davidsfonds Lidkaart) Per sessie: € 46 - € 44 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: GT21-230
18/05/2021 10:42
WWW.DAVIDSFONDSACADEMIE.BE
WETENSCHAP
Wat zijn de gevaren? En wat is het belang voor de toekomst?
“ Ik zou heel graag de cursus Hoe dieren de wereld zien volgen. Ik ben namelijk een grote dierenvriend en ben daardoor benieuwd hoe dieren en mensen één en dezelfde wereld anders waarnemen. De cursus wordt ongetwijfeld een eyeopener.”
Elon Musk en NASA hebben de ruimtevaart vandaag op zijn kop gezet: Musk wil naar Mars, NASA wil naar de maan. Welke nieuwe projecten hebben ze op het programma staan? Zal science fiction werkelijkheid worden? Een cursus waar je voor een keer niet met beide voeten op de grond blijft.
– Marjolein, medewerker bij Davidsfonds Academie
Van aderlatingen tot stamcelonderzoek
Op weg naar Mars
NASA, Spoetnik en SpaceX in de ruimte Koen Geukens n Zandhoven, Raadzaal Dinsdag 9, 16 en donderdag 18 november van 14 tot 16 uur € 54 - € 48 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: ZH21-265
De geschiedenis van bloed
Marc Boogaerts n Bonheiden, OC de Krankhoeve
Di. 5, 12, 19 en 26 oktober van 20 tot 22 uur € 64 - € 56 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: BO21-215
Tijd van en voor Verandering
Klimaatverandering in de middeleeuwen en nu Jan Stel n Ninove, Cultuurcentrum Do. 7, 14, 21 en 28 okt. van 14 tot 16 uur € 66 - € 58 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: NI21-247
Hoe dieren de wereld zien
Het dierenrijk door een andere bril
Frank Goes n Hoogstraten, Auditorium van het
Klein Seminarie Do. 21 en 28 oktober van 19.30 tot 21.30 uur € 42 - € 37 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: HO21-234
Het genetisch geheugen
Wat DNA leert over ons verleden Maarten Larmuseau n Dendermonde, Belgica BIS Di. 16 en 23 november van 14 tot 16 uur € 42 - € 37 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: DE21-223
Haestighe Sieckten
Epidemieën in de Lage Landen
Paul Broos n Herentals, Q-Bic
Vr. 19 en 26 november en 3 december van 14 tot 16 uur € 54 - € 48 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: HE21-232
ZINGEVING & MAATSCHAPPIJ
“ Pas wanneer er herkenning is, daal ik de materie in die vreemd is aan de cursist.” – Prakash Goossens over zijn cursussen
Wandelen tegen de tijdsgeest
Maar we mogen ons niet uit elkaar laten spelen. “We hebben een brede consensus nodig die de samenleving schraagt en vertrouwen geeft”, vertelt moraalfilosoof Patrick Loobuyck. In deze nieuwe cursus verheldert en concretiseert hij de morele uitgangspunten en de sociale mechanismen van ons samenlevingsmodel. Vrijheid, gelijkheid, wederkerigheid, solidariteit en redelijkheid kunnen ons redden. Ga mee op zoek naar een verbindend verhaal.
Hoe omgaan met religieuze diversiteit in een seculiere samenleving?
Samenleven met gezond verstand Patrick Loobuyck n Brasschaat, Ons Middelheem Vr. 1, 8 en 15 oktober van 14 tot 16 uur € 54 - € 48 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: BR21-216
Hoe gaan we om met verlies en verdriet?
Elkaar helpen bij verliesverwerking
Manu Keirse n Sint-Niklaas, Bibliotheek Sint-Niklaas
Vr. 1 en 29 oktober van 14 tot 16.30 uur € 44 - € 39 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: SN21-254
Christelijke tegenculturen
Worstelen met een eigen identiteit Hans Nelis n Diksmuide, Zaal De Kring Ma. 4, 11, 18 en 25 oktober van 14 tot 16 uur € 56 - € 50 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: DK21-225
Beelden: © Shutterstock indien anders aangegeven
Krishna, Jezus, Boeddha en Akhbar
Inleiding op de wereldgodsdiensten in India Prakash Goossens n Lier, Parochiezaal H. Hart Woe. 13, 20 en 27 oktober van 14 tot 16.30 uur € 56 - € 50 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: LI21-244
Waarom wij de natuur opzoeken
Joris Capenberghs n Diest, CC Begijnhof Diest
Do. 30 september, 14, 28 oktober en 2 december van 14 tot 16 uur € 66 - € 58 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: DI21-224
In wiens woorden kunnen we wonen?
Zandhoven pakt uit met nieuwe cursus over de ruimtevaart In 1961 draait Yuri Gagarin als eerste mens in een baan rond de aarde. Acht jaar later, op 21 juli 1969, zet de mens de eerste voetstappen op de maan. Ondertussen zijn we vijftig jaar verder en het lijkt erop dat NASA nog voor 2030 naar onze naaste buur wil terugkeren. Deze keer om er te blijven. Is het een tussenstap voor leven op Mars? Ontdek in drie sessies de geschiedenis van de bemande ruimtevaart. Decennialang wedijveren de Amerikanen en Russen om de macht in de ruimte. Sinds kort is ook China aan zet. Om het leven in de ruimte mogelijk te maken spelen ruimtestations zoals het ISS een belangrijke rol. Maar hoe houd je een ruimtestation operationeel?
HetAccent-Mei2021-v12.indd 19
De beste stuurlui?
Westerse wijsbegeerte en haar impact op de kunstgeschiedenis Jan Vaes n Maaseik, zaal Grevenberg Vr. 22, 29 oktober, 12, 19 en 26 november van 14 tot 16.30 uur € 82 - € 72 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: MA21-245
De impact van religies en ideologieën op mens en samenleving Ben Wuyts n Landegem, Ontmoetingscentrum Ter Kale Ma. 8, 15 en 22 november van 14 tot 16.30 uur € 56 - € 50 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: LA21-240
Samenleven en religie: op zoek naar een verbindend verhaal in Brasschaat Is samenleven moeilijk? Aanslagen, vluchtelingen, populisme: ieder schreeuwt zijn onzekerheid en angst uit. De debatten gaan hard tegen hard, op televisie, sociale media, kantoor, in het parlement of in de huiskamer. Het gevolg daarvan is dat we dreigen te vergeten hoe we moeten samenleven.
Over Abraham, Jozef en David Het Oude Testament herontdekt
Hans Ausloos n Zottegem, Kasteel van Egmont
Ma. 22, 29 november, 6 en 13 december van 14 tot 16 uur € 66 - € 58 (met Davidsfonds Lidkaart) Cursuscode: ZT21-266
18/05/2021 10:42
DAVIDSFONDS ACADEMIE
We organiseren ook webinars! Davidsfonds Academie organiseert regelmatig webinars. Die vinden plaats op een welbepaald tijdstip, waarbij je de spreker live aan het werk hoort en ziet. Je luistert niet alleen naar het verhaal van de docent, maar je stelt ook vragen of je gaat in debat. Het enige wat je nodig hebt, is een computer met een stabiele internetverbinding en veel zin om bij te leren! Beelden: © Shutterstock
Ontdek onze nieuwe webinars: Ontdek alle info op onze website davidsfondsacademie.be en klik op online cursussen.
“Tijdens de webinars merk ik dat er heel wat interactie is tussen de docent en de deelnemers, zowel via de chat als in echte discussie. Het fijne is dat mensen aan cursussen kunnen deelnemen zonder dat ze zich moeten verplaatsen. Onlangs was er zelfs een virtuele rondleiding door een gids in de expo over Roger Raveel in
Van Tel Aviv tot Jeruzalem. Een virtuele rondreis door het moderne Israël door Tom Bruyer, op do. 17 en 24 juni van 19.30 tot 21 uur
Schrijf je in! Inschrijven gaat het snelst - en bij voorkeur - via onze nieuwe website davidsfondsacademie.be Is het de eerste keer dat je inschrijft via onze website? Neem zeker een kijkje op onze hulppagina rechtsboven op de website. Je kan eventueel ook een mail sturen naar academie@ davidsfonds.be, met duidelijke vermelding van je naam (en/of de namen van de mensen voor wie je wenst in te schrijven), je volledige adres, je telefoonnummer en de cursuscode van de cursus of het dagevenement waarvoor je inschrijft. Ben je Davidsfonds lid? Geef zeker je lidnummer door.
Verantwoordelijke uitgever: Kris Opdedrynck (handelend in naam van een vennootschap) Eindredactie: Jolien Vandeven Concept, coördinatie & redactie: XPAIR Communication
HetAccent-Mei2021-v12.indd 20
Van het Koninkrijk van Sheba tot Arabia Felix. Een blik op het oude Jemen als welvarende handelsnatie door Tom Bruyer, op zat. 13 en 27 november van 10 tot 11.30 uur
Opgelet: je inschrijving is pas definitief na ontvangst van het inschrijvingsgeld. Er wordt geen bevestiging meer verstuurd. Noteer dus alle gegevens zorgvuldig in je agenda. Ongeveer een week voor de start van cursussen en dagevenementen op locatie krijg je per mail wel nog alle praktische info doorgestuurd. Bij een teveel aan inschrijvingen geldt de volgorde van betaling.
Veilig cultuur beleven is belangrijk Het kan zijn dat (nog) niet iedereen gevaccineerd is tegen deze zomer en dit najaar. Daarom zullen we nog steeds rekening houden met de veiligheidsmaatregelen opgelegd door de overheid m.b.t. het coronavirus. Voor de meest actuele stand van zaken verwijzen we je graag door naar onze website. Alle data en locaties hier meegedeeld zijn onder voorbehoud van o.a. nieuwe maatregelen opgelegd door overheden, instanties of partners. Ook de zaalcapaciteit kan daardoor beïnvloed worden.
BOZAR. We willen zeker blijven inzetten op online leren” – An Dodion, medewerker van Davidsfonds Academie
De datum van betaling bepaalt de volgorde van inschrijving. Als we een cursus dienen te annuleren door verstrengde maatregelen, nemen we persoonlijk contact met je op en krijg je je inschrijvingsgeld terugbetaald. Zo geniet je zonder risico van onze activiteiten. We hopen alvast je in veilige omstandigheden weer te verwelkomen op onze cursussen op locatie deze zomer en dit najaar. En ondertussen kan je zeker ook blijven bijleren dankzij ons digitaal cursusaanbod.
Contactinformatie: Davidsfonds Academie � davidsfondsacademie.be academie@davidsfonds.be Tel.: 016 31 06 70
Lay-out: Maarten Deckers Drukkerij: Van der Poorten Reclameregie: Publicarto Contact: communicatie@davidsfonds.be
18/05/2021 10:42
05/2021
Cultuurreizen SAMEN ONTDEKKEN, ONTMOETEN EN GENIETEN
Op Davidsfonds Cultuurreis heb je fijne ontmoetingen met je reisgenoten. Je reisleider is een krak in zijn vakgebied en brengt je naar de meest unieke plekjes. Je ontmoet ‘locals’ en ontdekt hoe plaatsen en culturen echt zijn. En omdat duurzaamheid voor ons geen hol begrip is, compenseren we al onze vluchten.
De smaak van het Midden-Oosten Tekst: Sara De Winter – Foto: Jan Crab
K
oert Debeuf woonde vijf jaar in Caïro, van waaruit hij door de Arabische wereld reisde en de Arabische Lente van dichtbij meemaakte. Hij is journalist, schrijver, onderzoeker en een veelgevraagd expert in binnenen buitenlandse media. Daphne Aalders is culinair journaliste en eigenares van het multiculinaire kookatelier Food For Foodies in het hart van exotisch Antwerpen. Ze reisde al vele malen naar het Midden-Oosten en is een grote fan van de Libanese keuken, maar zowat alle wereldkeukens kunnen haar bekoren. Daphne, op het programma van de daguitstap staat naast een kookworkshop ook een ‘kookwandeling’. Waar komt dat idee vandaan? Daphne: “Ik kreeg van de stad Antwerpen de vraag om de multiculturele buurt Antwerpen Noord op een positieve manier in de kijker te zetten. Ik ben in de buurt gaan rondwandelen en was meteen verkocht. Je vindt er winkels met alle smaken van de wereld: Afrikaans, Turks, Arabisch, Indiaas ... Dat heeft geleid tot de uitgave van twee kookboekjes 't Winkelend Noord. Zo is ook het idee geboren voor Food for Foodies, waarmee we culinaire wandelingen en kookworkshops aanbieden.”
Zelf proberen
Tahinisaus
Daphne deelt met ons haar lievelingsrecept uit de keuken van het Midden-Oosten, een smakelijke tahinisaus. De basis is tahini, een pasta van geroosterde en gemalen sesamzaadjes. Tahinisaus eet je als dip met een stukje brood of als dressing.
10 eetlepels tahini (te verkrijgen in de meeste supermarkten), 200 ml koud water, 1 teentje knoflook, zout en enkele druppels citroensap Plet een teen knoflook met wat zout fijn in de vijzel. Voeg de tahini toe en giet al roerend het water erbij totdat je een mayonaise-achtige saus hebt. Breng op smaak met zout en citroensap.
De keukens van het Midden-Oosten in Antwerpen Met Daphne Aalders & Koert Debeuf vr 10 september 2021
Na een inleiding door Midden-Oosten-expert Koert Debeuf, neemt culinair journaliste Daphne je mee op een kookwandeling door Antwerpen. Je bezoekt enkele typische winkels en leert de ingrediënten kennen. Daarna wordt er samen gekookt en geproefd!
Wat kan niet ontbreken in je keukenkast als je wil koken zoals in het Midden-Oosten? “Ingrediënten die vaak terugkomen zijn peterselie, granaatappel(siroop), kikkererwt, sesam, saffraan, sumac (rood poeder gemaakt van de gedroogde bessen van zuurkruid, red.) en gedroogde citroen. Heel wat zaken vind je tegenwoordig ook al in de gewone supermarkt.”
“Heel wat Oosterse ingrediënten vind je ook in de gewone supermarkt”
Koert, wat is de beste maaltijd die je ooit in het Midden-Oosten hebt gegeten? Koert: “Dat was aan het front in Syrië. Tijdens de bombardementen zaten we iets te eten. Het was een hele simpele maaltijd: wat brood, olie, tomaten en pijpajuintjes. Ondanks de verschrikkelijke realiteit van dat moment, heb ik ongelooflijk hard van die maaltijd genoten, ook om even weg te zijn van het geweld. De puurheid van het Syrische eten kan zo fantastisch lekker zijn!” “Het is wel bizar dat je in het Midden-Oosten heel goed moet zoeken om een goed restaurant te vinden met de lokale keuken, behalve in Libanon. Mensen koken vooral thuis en als ze uit eten gaan, willen ze een buitenlandse keuken of fastfood.”
“Ik heb het meest genoten van een maaltijd aan het front in Syrië” Naast de fantastische keuken, wat is er nog bijzonder aan het Midden-Oosten? “Cultureel gezien is het Midden-Oosten wat ongekend en daardoor ook onbemind. Dat is jammer, want wat je daar kan bewonderen aan cultureel en historisch erfgoed is werkelijk fenomenaal! De Romeinse site van Leptis Magna in Libië, Baalbek in Libanon, Middeleeuws Caïro, de Omajjadenmoskee in Damascus … Ik kan alleen maar hopen dat de vrede snel terugkeert in de regio en dat mensen opnieuw de kans krijgen om al die fantastische sites te bezoeken.”
Binnenland najaar 2021
Ontdek het volledige reisprogramma op www.cultuurreizen.be
In aanvulling van onze brochure Najaar 2021 met een uitgebreid buitenlands aanbod, brengen we met deze bijlage ook een binnenlands aanbod voor najaar 2021. Of we piepen net over de grens, voor wie het nog even liever dichter bij huis zoekt.
Foto © Shutterstock
HetAccent-Mei2021-v12.indd 9
17/05/2021 14:34
ONTDEK HET VOLLEDIGE REISPROGRAMMA OP WWW.CULTUURREIZEN.BE
Mechelen
Met Edward De Maesschalck za 4 september 2021
De architectuur van Oostende
Oud Molenbeek
In 1945 stond Oostende voor een zware opdracht: de wederopbouw van zowel het kursaal als het stadhuis, het post- en telegrafiekantoor en nog veel meer. Een bezoek aan dit jonge patrimonium in het gezelschap van architect en docent Marc Dubois is een verrassende ontdekking.
Molenbeek haalt geregeld de krantenkoppen met niet zo fraai nieuws, maar de wijk bruist ook van positieve initiatieven. Katelijne Hermans, journaliste woonachtig te Brussel, neemt je mee langs street art, kleine coöperatieven, fascinerende musea, originele winkels en bloeiende culturele centra.
Met Marc Dubois di 7 september 2021
Met Katelijne Hermans zo 12 september 2021
Langs de Taalgrens
De Szechuan Chinese keuken in Antwerpen
Met Brigitte Raskin di 14 september 2021 vr 17 september 2021
Daphne Aalders & Lieve De Clerck za 18 september 2021
Je flirt samen met historica en schrijfster Brigitte Raskin letterlijk met de taalgrens: vanaf de Voerstreek tot Moeskroen slinger je heen en weer tussen Wallonië en Vlaanderen. Je volgt een mooie reisroute met onderweg heel wat Belgische geschiedenis.
Chinakenner Lieve De Clerck geeft een inleiding over de Chinese (eet)cultuur. Culinair journaliste Daphne neemt je mee op een kookwandeling door Chinatown en je ontdekt de ingredienten van de Szechuan-keuken. Daarna wordt er samen gekookt en geproefd!
Brochure Najaar 2021
Foto's © Shutterstock
Mechelen was ooit het middelpunt van de Nederlanden. Landvoogdes Margaretha van Oostenrijk had er haar hof, waar ook Keizer Karel opgroeide. Historicus en auteur Edward De Maesschalck neemt je mee langs de overdaad aan prachtige, oude gebouwen.
Foto's © Shutterstock
Op reis in eigen land
Waterloo
Brussel: de Europese wijk & art nouveau
Brussel: het Belgische koloniale verleden
Leuven
Herbeleef de laatste 100 dagen waarin Napoleon aan de macht was en zijn definitieve nederlaag bij Waterloo. Generaal-majoor op rust Hubert de Vos leidt je fase per fase doorheen de Slag van Waterloo.
Je bezoekt het Europees Parlement en verkent met journaliste Katelijne Hermans de Europese wijk. Daar vind je niet alleen vergaderzalen, maar ook parken en gebouwen met een koninklijke geschiedenis en enkele art nouveau-pareltjes.
Afrikakenner Peter Verlinden neemt je in het AfricaMuseum van Tervuren mee doorheen het koloniale verleden van ons land. Vervolgens trek je naar de Afrikaanse wijk Matonge in Brussel, met een avondmaal in wellicht het beste Congolese restaurant van ons land.
Wie Leuven zegt, zegt de universiteit en haar talrijke colleges. Bijna elke steen roept herinneringen op aan voormalige studenten en professoren. Het rijke en soms tumultueuze verleden van de stad wordt uit de doeken gedaan door historicus Edward De Maesschalck.
De Belgische trappistenbieren
Gent in het spoor van Keizer Karel
Ieper & de Westhoek
Joodse cultuur in Antwerpen
Deze uitstap brengt je langs plaatsen die belangrijk waren in de tijd van Keizer Karel, zoals zijn geboorteplaats. Je ontdekt waar de geuzennaam ‘Stroppendragers’ voor de Gentenaars vandaan komt en pikt zelfs een concertje mee met de lievelingscomponisten van Keizer Karel.
Deze tweedaagse brengt je langs iconische slagvelden en begraafplaatsen van WO I. Luc De Vos, voormalig hoger officier van het Belgische leger en auteur van heel wat boeken, zorgt onderweg voor duiding en verhalen.
Antwerpen is al eeuwen de thuis van de Joodse gemeenschap. Toch zijn hun gebruiken en gewoontes vaak nog onbekend en onbemind. Roger Van der Linden, die Antwerpen als zijn broekzak kent, neemt je mee voor een boeiende ontdekkingstocht.
Met Katelijne Hermans di 28 september 2021
Met Peter Verlinden za 2 oktober 2021
Met Edward De Maesschalck do 7 oktober 2021
Foto's © Shutterstock
Met Hubert De Vos di 21 september 2021
Met Jef Van den Steen ma 11 oktober 2021 wo 13 oktober 2021
Op de driedaagse reis ontdek je de zes Belgische bieren die het officiële label van trappist dragen: Westmalle, Westvleteren, Chimay, Rochefort, Orval en Achel. Tijdens deze tour door België deelt bierexpert en microbrouwer Jef Van den Steen zijn expertise en passie met jou.
HetAccent-Mei2021-v12.indd 10
Met Chris Michel & Frans-Jos Verdoodt za 23 oktober 2021
Met Luc De Vos vr 12 november 2021 za 13 november 2021
Brochure Najaar 2021
Met Roger Van der Linden zo 14 november 2021
17/05/2021 14:34
Foto's © Shutterstock
ONTDEK HET VOLLEDIGE REISPROGRAMMA OP WWW.CULTUURREIZEN.BE
Net over de grens Rotterdam
Bouillon & Sedan
’s-Hertogenbosch & omgeving
Rotterdam is een dynamische havenstad en voedingsbodem voor vernieuwende architectuur en stedenbouw. Ontdek met architect en docent Marc Dubois de resultaten van een ambitieus beleid.
In mei 1940 doorkruist een immens Duits leger in twee dagen het massief van de Ardennen en doorbreekt na enkele dagen de stelling bij het Noord-Franse Sedan. Hubert De Vos, generaal-majoor op rust, gidst je doorheen deze cruciale episode bij de start van WO II.
Op deze tweedaagse uitstap ontdek je het historisch en religieus erfgoed van Noordoost-Brabant. Naast ’s-Hertogenbosch, dé cultuurstad van Zuid-Nederland, breng je een bezoek aan vestingstad Ravenstein, het Krona museum, de Abdij van Berne en het kasteel Heeswijk.
Met Marc Dubois za 25 september 2021 zo 26 september 2021
Brochure Najaar 2021
Met Hubert De Vos do 7 oktober 2021 vr 8 oktober 2021
Met Edward De Maesschalck za 30 oktober 2021 zo 31 oktober 2021
Een streepje muziek
Momenteel zijn de programma’s van heel wat concertzalen en festivals nog niet gekend. We brengen dan ook op regelmatige basis nieuwe muziekreizen uit. Hou dus zeker onze nieuwsbrief en website in de gaten.
Foto's © Shutterstock
Brochure Najaar 2021
Bonn
Met Hilde Goedgezelschap za 21 augustus 2021 ma 23 augustus 2021
Musicologe Hilde Goedgezelschap laat je Bonn verkennen in de voetsporen van zijn beroemdste inwoner, Ludwig van Beethoven. Je ontdekt de symfonieën van de grootmeester tijdens concerten van het Beethovenfestival. Brochure Najaar 2021
Toulouse & het orgelfestival ‘Toulouse les orgues’
Praag
Je bezoekt de indrukwekkende steden Albi en Carcassonne en pikt er telkens een privé-optreden mee van reisleider en organist Luc Ponet. Terug in Toulouse geniet je van de concerten van het orgelfestival en krijg je zelfs de kans om een belangrijke internationale orgelwedstrijd bij te wonen.
Vertrek dit jaar bij Kerstmis op muzikale stedenreis naar Praag. Naast veel kerstsfeer bewonder je de Strahov Bibliotheek, de Smetanahal, het Mucha Museum … Je maakt enkele exclusieve privéconcerten mee, uitgevoerd door reisleidster en pianiste Els Swinnen en enkele Tsjechische topmuzikanten.
Met Luc Ponet di 5 oktober 2021 za 9 oktober 2021
Met Els Swinnen do 23 december 2021 ma 27 december 2021
Brochure Najaar 2021
Mag het wat verder zijn? HetAccent-Mei2021-v12.indd 11
In het aanbod van Davidsfonds Cultuurreizen vind je stedenreizen, rondreizen, muziekreizen en cruises, en dat zowel binnen als buiten Europa. Voor 2021 ligt de focus op reizen binnen Europa. Blader online door de brochure met ons aanbod voor zomer, najaar en eindejaar 2021: www.cultuurreizen.be/nl/reisbrochure. Begin september lanceren we het reisaanbod voor het voorjaar van 2022!
Op de hoogte blijven? Omnia Travel is de logistieke partner van Davidsfonds Cultuurreizen. Een vast team van dossierbeheerders neemt alle praktische aspecten voor hun rekening: ze zorgen dat elke cultuurreis van A tot Z gepland is en volgen je boeking op. Je veilig en comfortabel op reis sturen is onze hoofdbezorgdheid. Wat dat betekent in deze onzekere tijden en h oe we dat aanpakken, lees je op www.cultuurreizen.be.
Schrijf dan in voor onze nieuwsbrief en ontvang regelmatig een update over ons reisaanbod:
www.cultuurreizen.be/nl/nieuwsbrief Voor informatie over Davidsfonds Cultuurreizen:
www.cultuurreizen.be cultuurreizen@davidsfonds.be 016 31 06 80 Voor het boeken van Davidsfonds Cultuurreizen:
www.cultuurreizen.be cultuurreizen@omniatravel.be 016 24 38 38
17/05/2021 14:34
DAVIDSFONDS CULTUURREIZEN
Alle wegen leiden naar Rome Tekst: Sara De Winter Foto: Stefan Smets
O
mdat we bij Cultuurreizen graag weten of het goed is, hebben we (Johan, directeur en Sara, stafmedewerker) deze dagtocht voor je uitgetest. Gewapend met een stalen ros en in het gezelschap van expert en ‘local’ Robert, vertrekken we vanuit Tongeren. Tongeren groeide onder Romeins bewind uit tot één van de belangrijkste steden in Noord-Gallië. Vandaag vind je daar in en rond de stad nog heel wat overblijfselen van.
Van Romeinse heerbaan tot fietspad We rijden nog maar net Tongeren uit en Robert wijst ons al op een kleine Romeinse grafheuvel of tumulus. De Romeinse weg die hier ooit liep, is nu een verhard fietspad. Dat is ook zo voor het langste stuk heerbaan dat we tijdens onze tocht volgen, van Bommershoven tot aan de kapel van Helshoven. In het midden is een kasseistrook aangelegd om visueel aan te geven dat dit niet zomaar een fietspad is, maar wel een stuk van de voormalige Romeinse heerbaan tussen Tongeren en Cassel (Frankrijk).
Op en af langs Romeinse villa’s en tumuli Onze volgende stop is het landmark Romeinse villa in Borgloon. Hier heb je een prachtig uitzicht over het landschap waar vroeger Romeinse villa’s lagen. Die villa’s waren grote landbouwbedrijven die veel meer produceerden dan nodig was voor de lokale markt. Hun belangrijkste afzetmarkt waren de Romeinse troepen aan de Rijn, de noordgrens van het rijk. Via het uitgebreide wegennetwerk konden de producten snel vervoerd worden. Aan de mooie kluiskapel van Helshoven verlaten we dit stuk heerbaan. We passeren onderweg nog heel wat fraais, zoals hoogstamfruitbomen en het kasteel van Heers. Het gaat ondertussen ook flink bergop en bergaf. Met de elektrische fiets voel je daar gelukkig amper iets van en geniet je volop van het landschap. We houden nog een laatste keer halt bij een overblijfsel uit de Romeinse tijd, de tumulus van Vechmaal. Die ligt ongeveer 2,5 km verwijderd van de Romeinse weg Tongeren-Bavay en 500
Verantwoordelijke uitgever: Kris Opdedrynck (handelend in naam van een vennootschap) Eindredactie: Jolien Vandeven Concept, coördinatie & redactie: XPAIR Communication
HetAccent-Mei2021-v12.indd 12
meter van de plaats waar een Gallo-Romeinse villa werd opgegraven. De holle weg die in alle waarschijnlijkheid de villa en de tumulus met elkaar verbond, is nog gedeeltelijk bewaard. We komen terug aan in Tongeren met 50 km op de teller en heel wat extra bagage over de Romeinse geschiedenis van deze regio.
Tongeren: fietsen over Romeinse heerbanen Met Robert Nouwen vr 27 augustus 2021
Ten westen van Tongeren loopt de voormalige Romeinse heerbaan doorheen het prachtige Haspengouwse landschap. Vanop een elektrische fiets bewonder je Romeinse grafheuvels, middeleeuwse ruïnes van motten, eeuwenoude kapellen, majestueuze kastelen en imposante vierkantshoeves. Historicus Robert Nouwen vertelt je onderweg alles over de geschiedenis van de streek, die sterk gevormd is door de aanwezigheid van de Romeinse weg.
Maak kennis met Robert Nouwen en … de oudste weg van Vlaanderen Robert Nouwen is naast fietsliefhebber ook historicus en auteur. Hij was o.a. conservator bij het Gallo-Romeins Museum in Tongeren en collectiebeheerder van het Openluchtmuseum Bokrijk. Momenteel is hij archivaris en consulent erfgoed bij Provincie Limburg. Hij werkte mee aan talrijke publicaties over Gallo-Romeinse archeologie en ook over de Romeinse heerbanen is een boek in de maak. Meer info op www.robertnouwen.be. Robert: “Van oost naar west dwars door Vlaanderen liep de Romeinse heerbaan Tongeren – Cassel. Die maakte deel uit van een groot en complex netwerk van wegen, dat Rome verbond met de verste uithoeken van het Romeinse rijk. Die weg ontwikkelde zich tot een belangrijke verkeersader en is de oudste weg van Vlaanderen.” “De geschiedenis van de weg eindigde niet met de ondergang van het West-Romeinse Rijk. Tijdens de middeleeuwen bleef
hij strategisch, economisch en cultureel van groot belang. Hij werd de Keulse weg genoemd en maakte deel uit van de Hanzeroute Brugge – Novgorod, de langste handelsweg ooit door Europa. Ook pelgrims trokken over de voormalige heerbaan naar talrijke bedevaartsoorden waaronder Sint-Jacob van Compostella. De historische steden en gemeenten langs de weg, gebouwd over meerdere eeuwen, tonen aan dat deze weg niet enkel van belang was in de tijd van de Romeinen, maar ook nog ver daarna.”
Ontdek het volledige reisprogramma op www.cultuurreizen.be
Lay-out: Maarten Deckers Drukkerij: Van der Poorten Reclameregie: Publicarto Contact: communicatie@davidsfonds.be
17/05/2021 14:34
Junior Journalist HET ACCENT OP
05/2021
De schatten van de winnaars
Schrijven deden ze, die Junior Journalisten: 12.000 inzendingen kregen we toegestuurd voor de wedstrijd met als thema ‘Schatten’. Vier jongedames veroverden de eerste plaats als nationale winnaar in hun categorie. Maak kennis met de schrijvers van de toekomst.
Astrid Velghe
A
strid uit Bavikhove won de titel van nationaal Junior Journalist in reeks 1, de categorie voor leerlingen in de derde graad basisonderwijs. In haar vrije tijd schrijft ze graag en is ze al volop bezig aan een volgend verhaal.
Ze was een schat.
Na het ontbijt vroeg ik Chérie of ze zin in had om iets te doen.
“Chérie, wakker worden”, hoorde ik Ju zeggen, ”Je moet
Zoals gewoonlijk wilde ze iets doen rond dieren, Chérie
over een halfuur op Bednet.”
was echt een dierenvriend.
Ik keek in mijn spiegeltje en trok een gekke bek naar mijn
En ik antwoordde ook zoals gewoonlijk dat ik wel iets
malle haren. Tenminste, naar degene die ik nog had. Ju
leuks wist.
kwam aanlopen met een mooie strik die paste bij mijn
De vorige keer had ik een vlieg gevangen en die hadden
kleren, en ze maakte van mijn haren toch nog iets leuks.
we bestudeerd.
Toen startte ik Bednet op.
Chérie had hem nagetekend, ze kon supermooi tekenen.
Zoë! Ik zag Zoë weer na zo’n lange tijd! Heel de klas zwaaide
Nu gingen we iets anders doen, want ik had een cadeautje voor
naar mij. Ook mijn goede vriend Kalil. Dat was best grappig,
haar. Ik haalde het tevoorschijn en zag haar ogen glinsteren.
want zijn naam betekende ook ‘goede vriend’.
Ik gaf het aan Chérie en ze haalde het meteen uit de ver-
Ze vroegen hoe het was. Ik klaagde dat het hier zo saai was
pakking.
en wit. Dat was natuurlijk niet waar. Ze deden echt hun
Ze straalde toen ze zag wat het was. Ze ging staan om me
best hier om het gezellig te maken. En natuurlijk had ik Ju,
een knuffel te geven, maar viel in elkaar op de grond en ik
de schat. Zij wist mij altijd af te leiden en op te vrolijken.
hoorde haar kreunen van de pijn.
Mijn klasgenootjes waren rond het scherm gaan zitten. Man,
Ik legde haar weer in bed en zei haar dat ze moest rusten
zo tof om ze te zien! Toen mocht ik mijn hersens nog eens
en dat we daarna in het boek zouden kijken.
kraken met een toffe wiskundeles. Dat deed ik zo graag! Na de les gooide iedereen zoenen en toen kwam de verpleger
Terwijl Chérie rustte, bezocht ik mijn andere patiëntjes, maar
binnen. Dat was het minst leuke deel van de dag. De baxter
ik was in gedachten heel de tijd bij haar. Waarom werkte haar
werd aangesloten en de medicijnen moesten hun werk
chemo nou niet? Ik wilde niet dat ze pijn had en al helemaal
doen. En ik kon alleen maar wachten. Wachten en hopen.
niet dat ze dood zou gaan, ze was zo’n schat van een meid.
Tess Toen de verpleegster zei dat Chérie weer wakker was, ging
Ik keek naar mijn zusje. Ze lag weer te slapen, dat deed ze
ik vlug naar haar toe.
meer en meer. Mama zei dat dat door de medicatie kwam.
Ik zette me bij haar en we keken in het dierenboek dat ik voor
Toen ze wakker werd, gaf ik haar een knuffeltje van een
haar meegebracht had. Het mooiste vond ze de parkietjes,
hagedis. Julia had ons verteld dat dat haar nieuwe lieve-
Julia
maar van de brughagedis was ze helemaal ondersteboven.
lingsdier was omdat het een overlever was. Hopelijk was
"Goeiemorgen Chérie", zei ik tegen haar terwijl ik haar zie-
“De brughagedis of Tuatara”, las ze voor, “zijn echte volhouders.
mijn zusje ook een overlever. Ze deed in elk geval heel hard
kenhuiskamer binnenkwam. Ze sprong meteen recht in bed.
Ze zijn een van de twee soorten die afstammen van een dino-
haar best. Ze bedankte me met haar allerliefste glimlach. Ik
Ze kon wel wat gezelschap gebruiken nu ze hier al bijna
sauriërsoort van 200 miljoen jaar geleden. Ze kunnen tussen
moest mijn hoofd omdraaien zodat ze mijn tranen niet zou
vier weken lag.
de 100 en 200 jaar oud worden.” We bekeken het plaatje, wat
zien. “Oh ja, kijk!”, zei ik. “Kalil heeft de Rospot van school
"Hoe gaat het, meisje?", vroeg ik haar. "Goed", antwoordde
een prachtig diertje! Ze sloeg het boek met een zucht dicht.
gebracht. Hij is superzwaar!” Ze keek naar de bokaal vol
Chérie terwijl ze haar aandacht richtte op mijn kleren.
“Wauw!”, zei ze, “Hier staat echt een schat aan informatie in!”
koperen muntjes die haar vrienden voor Kom-op-tegen-
Ik had een jeansbroek aan met een wit bloesje en daarboven
Kanker gespaard hadden.
droeg ik mijn verpleegstersschort.
Chérie
“Jammer dat ik sliep”, zei ze, “Ik had Kalil graag gezien.”
Volgens haar was ik beeldschoon, al vond ik dat zelf wel
Ik keek naar buiten en volgde een paar vogels met mijn
“Slapen is gezond”, glimlachte ik naar haar. “Slaap maar
meevallen.
ogen. Die landden in de grote boom waar ik al zoveel naar
veel, dan kunnen we gauw weer leuke dingen doen samen.”
Stiekem hoopte Chérie dat ze later ook zo werd, dat had
had gekeken. Wat zou ik daar graag eens in klimmen!
Ik gaf haar een knuffel en een zoen en hoopte met heel
ze me eens verteld.
Achter de kerk stond mijn huis, ik kon het net niet zien.
mijn hart dat ze gauw beter zou worden. Hoop doet leven,
Ik hoopte dat er voor haar een later zou zijn.
Wat was ik er al lang niet meer geweest… Ik miste het.
zeggen ze. Ik hoopte maar dat ik genoeg hoopte.
Ik zag haar met een afwezige blik naar me kijken.
Ik vroeg me weer eens af of alles gewoon doorging zonder mij.
"Gaat echt alles goed met je Chérie?"
Ik had het Ju al eens gevraagd, want ik durfde het niet
Mama
"Ja, Ju", antwoordde ze.
aan mama te vragen.
Ik kwam binnen toen de verpleger net haar chemo weer
Eigenlijk heet ik Julia. Maar zo lang als ze leeft, mag ze Ju
Ju had me toen gerustgesteld, maar hoe langer het duurde,
aangesloten had. Voor de zoveelste keer. Ik gaf haar voor-
tegen mij zeggen.
hoe moeilijker het voor me werd.
zichtig een kus, terwijl ik haar het liefst platgeduwd had
Ik zette haar ontbijt op haar tafeltje en ze vroeg meteen
Ik zuchtte. Ik vertelde Ju over mijn juf die zo haar best deed
tegen mijn hart. “Dag mijn lieve Chérie”, zei ik terwijl ik bij
of ik bij haar wilde blijven eten.
om me er via Bednet te laten bijhoren. Maar nu moest ik
haar op bed ging zitten.
"Tuurlijk!", antwoordde ik haar en ik haalde mijn ontbijt.
rusten, weeral.
“Dag mama”, hoorde ik haar kreunen. Het ging echt slecht
“Niets gaat boven een gezellig ontbijtje met mijn lieve-
Het was al de tweede keer dat ik leukemie had, maar ik
met haar en haar behandeling ging niet zoals die zou moe-
lingspatiënt”, lachte ik blij.
vond er niets leuks aan.
ten gaan.
HetAccent-Mei2021-v12.indd 21
17/05/2021 15:04
JUNIOR JOURNALIST
“Mag ik een beetje water?”, verstond ik uit het gekreunde
ook zij altijd het geluk moet nastreven, want dat dat van
‘Ma-ik eenbee wakel’.
onschatbare waarde is.
“Ik hou van jou, schat”, zei ik tegen mijn dochter terwijl ik haar een glas water gaf.
Oma legt de foto aan de kant en neemt een volgende foto
Ik zag een kleine glimlach op haar gezicht verschijnen.
waarop ze samen met opa staat. Ze begint spontaan te
De volgende morgen, toen ze wakker werd, las ik een gedicht
lachen. Amore lacht met haar mee en zegt: “Daar zien jullie
voor dat ik ’s avonds voor haar geschreven had.
er nog wel piepjong uit.” Oma schatert en vertelt dat dit de eerste foto van haar en opa samen is, ze hadden elkaar toen
Hou hoop mijn lieve kind
pas leren kennen en het was liefde op het eerste gezicht.
Hoe lastig je het ook vindt
Daarna vinden ze ook nog een huwelijksfoto waarop oma
Ik ga overal met je mee
en opa stralend staan. Amore denkt bij zichzelf: “wat zien
maar bang zijn is oké
zij er gelukkig en verliefd uit”. Alsof oma haar gedachten
Weet dat ik jouw hand niet loslaat
kan raden zegt ze: “Dit was één van de gelukkigste dagen
dat je er niet alleen voor staat
van mijn leven en tot op vandaag ben ik nog altijd even
Je mag lachen, roepen, huilen,
verliefd op opa, zelfs nu hij minder haar heeft.”
Ik zou met jou willen ruilen Geef je pijn en verdriet maar aan mij Mijn lieve kind, ik zie je zo graag blij.
Chérie Ik voelde me niet goed en ik kon er niet meer tegen. Ik was aan het verliezen. Maar ik hield te veel van het leven en ik vocht terug.
Julie Nuytten
J
ulie Nuytten uit Kortrijk overtuigde de jury in reeks 2, voor leerlingen van de eerste graad secundair onderwijs. Ze schreef Leven vol schatten, een realistisch verhaal dat toont dat de ware schatten in je eigen leven te vinden zijn.
Aan Amore vertrouwt ze toe dat ze moet onthouden dat niet alles altijd van een leien dakje loopt in een huwelijk, maar als je iets over hebt voor elkaar, een beetje water bij de wijn kunt doen en elkaar blijft graag zien, dan komt alles goed en word je heel gelukkig. Plots wordt Amores aandacht gewekt door een grote poster
Tess kwam de kamer binnen lopen.
waarop foto’s kleven van haar grootouders, haar ouders,
“Dag lieve zus”, hoorde ik haar zeggen.
tantes, nonkels en ook van haar broers, zus, neven en nich-
“Dag Tess”, zei ik terug, denk ik. Ik weet niet of ze me hoorde.
Leven vol schatten
Ik hield zo veel van haar.
ten. Oma helpt haar voorzichtig met het uitrollen van de poster. Plots ziet Amore ook zichzelf op de poster prijken
“Kijk”, zei Tess, “iedereen is bij je.”
In een land, hier niet zo ver vandaan, woont Amore samen
en ze is best wel trots dat zij zelf ook in de schatkist van
Mama, papa, de tweeling, Zoë en Kalil kwamen binnen in
met haar ouders, broers en zus. Haar ouders moeten hard
oma zit. “Dit zijn alle mensen die voor mij heel belangrijk
mijn kamer, gevolgd door Ju. Ik zag dat ze huilden, maar
werken en ook haar oudere broers en zus moeten vaak
zijn,” zegt oma. “Allemaal schattige, lieve mensen die ik
ik wist niet waarom. Plots voelde ik dat de vijand mij had
een handje toesteken. Amore is de jongste spruit van het
heel graag zie en die voor mij altijd een speciale plaats in
overgenomen. Ik probeerde mijn ogen open te houden,
gezin en de oogappel van haar grootouders. Zij wordt dan
mijn hart zullen hebben en ik bij hen ook, hoop ik.” Amore
maar wat was dat moeilijk! Ik zag ze. Ik zag hoeveel ze
ook vaak door haar schatten, oma en opa, opgevangen.
kijkt oma liefdevol aan, pakt haar stevig vast, geeft haar
van me hielden. Wat waren het toch schatten, allemaal.
Samen met hen gaat ze vaak op verkenning of op stap en
een dikke zoen en zegt: “Oma, voor mij ben je de allerliefste
Ik voelde hun knuffels, maar zag niets meer.
ontdekken ze heel wat.
en grootste schat.”
Kalil
Op een dag beslist oma om samen met Amore de grote
Samen rollen ze de poster terug op en net op het ogenblik
“Ik zei altijd dat ik later met haar zou trouwen.” In de kerk
zolder op te ruimen. Amore is wild enthousiast en samen
dat ze hem terug in de koffer willen leggen, zien ze een dik
lachten ze droevig.
trekken ze naar boven. Eenmaal boven staat Amore ver-
boek blinken. Het is een heel speciaal boek met een harde
Vorige week had ik mijn beste vriendin zien sterven.
steld van wat ze ziet. De zolder ligt overvol, maar haar ogen
speciale kaft vol hartjes en met allerlei velletjes papier
Wat had ik toen gehuild.
vallen onmiddellijk op een grote houten kist die in de hoek
ertussen. Oma schrikt een beetje dat ook Amore het boek
Ik was blij dat ik nu iets mocht zeggen, ook al was mijn
van de enorme zolder staat. Ze vliegt erop af, maar de kist
heeft gezien en zegt snel: “Deze laten we nog even liggen
stem verstikt door tranen.
is afgesloten met een zwaar hangslot en kan niet zomaar
voor later.” Amore begrijpt niet waarom ze het boek nu
Na mij was Zoë aan de beurt om een versje voor te lezen.
open. Oma begint zachtjes te lachen en vertelt Amore dat
niet kunnen inkijken, maar deze keer geeft oma niet toe. Ze
We hadden het samen uitgekozen.
daarin haar grootste schatten opgeborgen zijn en de kist
zegt enkel dat niet alle mysteries en geheimen in één dag
Aan het einde van de uitvaart nam de papa van Chérie
zeker en vast moet blijven staan.
mogen prijs gegeven worden. Dit is mijn geheimenboek en
nog een keer het woord.
dat mag je pas inkijken wanneer ik er niet meer ben. Dan Amores nieuwsgierigheid is echter gewekt en ze vraagt
pas kan je die geheimen ontdekken en zullen ook jouw
“We zullen je allemaal missen Chérie! We hadden je naam
oma of de kist echt niet even open mag. Aanvankelijk
herinneringen aan mij levend worden. Ze knipoogt naar
goed gekozen. Maar weet je liefje, de echte schat, die zit
houdt oma voet bij stuk, maar uiteindelijk zwicht ze dan
Amore en stelt voor om de koffer nu terug af te sluiten.
nu in ons hart. Alle herinneringen die wij aan jou hebben,
toch voor de smekende ogen van Amore. Samen maken
alle liefde die we voor jou voelen, dat is een echte schat.
ze de koffer open met een sleuteltje dat rond de hals van
Net wanneer ze op het punt staan om de koffer dicht te
Net als jij was, onze lieve Chérie. Je was echt een schat
oma hangt. Amore staat te trappelen van ongeduld en oma
doen, roept opa beneden aan de trap dat het eten klaar is
van een meid!”
opent de kist met trillende vingers.
en vraagt hij of ze nog veel werk hebben. Oma en Amore kijken elkaar aan en proesten het uit.
Dan is het even heel stil, de kist zit overvol met heel wat
De jury over Astrid: “Astrid schreef een prachtig warm verhaal. De vlotheid waarin het geschreven is en de afwisseling tussen de personages die rond hetzelfde thema verbonden zijn met elkaar, maken het zeer aangenaam om te lezen en zo herkenbaar. Dankzij het ik-perspectief wordt het verhaal erg tast- en voelbaar.”
foto’s, kaartjes, brieven, knuffels en nog veel meer. Oma
De koffer wordt afgesloten met het sleuteltje rond de hals
haalt er voorzichtig een foto uit, kijkt er even mijmerend
van oma en terug op zijn plaats gezet. “Tijd om naar bene-
naar en pinkt een traantje weg. Amore geeft haar oma een
den te gaan,” zegt oma, “het opruimen houden we voor een
dikke knuffel en vraagt voorzichtig wie de dame op de foto
andere keer en vergeet niet, Amore, dit is ons geheimpje.”
is. Oma vertelt haar dat dit haar mama is en dat ze reeds overleden was toen ze zelf nog heel klein was en dat ze
“De verwerkte emotionele aspecten zijn krachtig en geven een waarheidsgetrouw beeld van hoe het in het ‘echt’ zou gebeuren. Ook de dialogen zijn realistisch. Een prachtig verhaal over een meisje dat de strijd tegen leukemie aan het verliezen is, heel persoonlijk en aandoenlijk.”
haar tot op vandaag nog altijd heel hard mist. Amore krijgt
“Dit zou een mooi scenario voor een (kort)film kunnen zijn!”
plots heel erg ziek werd. De dokter is toen langsgekomen,
een krop in haar keel en vraagt wat er precies gebeurd is. Oma blijft echter verdwaasd naar de foto kijken en zegt niets, dan hapt ze even naar adem en steekt ze van wal. Ze vertelt Amore dat haar mama een heel lieve vrouw was die maar in die tijd stond de geneeskunde nog niet zo ver en haar mama kon niet geholpen worden. Na een paar weken is ze uiteindelijk gestorven, maar oma had haar moeten beloven om niet verdrietig te zijn en haar best te blijven te doen om altijd het geluk na te streven. Oma kijkt
De jury over Julie: “Julie heeft tot de laatste regel een sterk verhaal opgebouwd. Het is empathisch geschreven en zit vol levenswijsheid. Er zit geen grote verrassing in, maar toch blijft het verhaal boeien. We waren onder de indruk van dit warme en vlot geschreven opstel. Proficiat Julie.” “Het verhaal begint als een sprookje, maar verwijst direct naar het hier en nu. Het is eenvoudig en mooi geschreven, en verwijst meteen naar de werkelijkheid en leefwereld van jongeren. De duidelijke stijl in tegenwoordige tijd bekrachtigt dit.” “Blijf lezen, en blijf vooral ook je eigen verhalen opschrijven!”
Amore aan en zegt haar stilletjes dat, wat er ook gebeurt,
HetAccent-Mei2021-v12.indd 22
17/05/2021 15:04
JUNIOR JOURNALIST
er ook niets. Er was maar een kleine hoeveelheid licht die de plaats bereikte waardoor het bijna volledig in schaduwen gehuld was. Ideaal om me te verbergen. Een grommende maag midden in de nacht deed me naar het dorp teruggaan om voedsel te stelen. Met een speld uit mijn haar kreeg ik de sloten open. Ik keerde terug en mijn schuldgevoel nam toe. Ik had genoeg gezien hoe hard de mensen daar werkten om rond te komen. De donkere plaats waar ik zat, vrolijkte me ook niet bepaald op. Ik besloot om de plaats toch wat meer te doorzoeken. Verderop kwam ik de bloemen tegen. Ik stond er zelf verbaasd van dat zo’n mooie bloemen konden groeien op zo’n levenloze plaats. Het bracht me mijn hoop terug. Dat, ook al is het nog zo donker en verwacht je niet dat er nog ooit iets moois zal groeien, je misschien wat verder moet
Iliana Staelens
V
oor reeks 3, dat is de tweede graad secundair onderwijs, kwam Iliana Staelens uit Maldegem uit de bus als winnaar, met haar interview De bloem van hoop en liefde.
zoeken om het tegen te komen. Dat bracht me op het idee om de bloemen achter te laten waar ik stal. Zie het als mijn soort teken van hoop op iets moois dat gewoon nog zijn manier moest vinden om te groeien in het donker. ● Hoe zijn je adoptieouders erin geslaagd om je te vinden
aan de hand van enkel die achtergelaten bloem?
De bloem van hoop en liefde
Elise Renckens
E
lise Renckens uit Lommel won met haar opiniestuk Onschatbare (w)aarde in reeks 4. Elise deed eerder al mee aan Junior Journalist in Lommel, vier jaar geleden, waar haar talent eveneens opviel.
★ Wel, ze waren nieuw in het dorp komen wonen in hun bakkerij. Na het stelen van een paar broden bij hen liet ik ook daar een bloem achter. Ze hadden al veel tijd doorge-
Onschatbare (w)aarde
“Vandaag heb ik een interview met Aurélie. Zij werd veertien
bracht in het bos en gingen dieper dan waar ooit iemand
jaar geleden te vondeling gelegd onder een glijbaan. Ze werd
kwam. Ze bezorgden me bijna een hartaanval toen ik ze
De coronacrisis heeft ons de ogen geopend op een heel
opgenomen in een weeshuis en kreeg daar ook haar naam,
eens hoorde naderen. Ik was er toen in geslaagd om ver-
aantal vlakken. We zijn gaan inzien wat een voorrecht
Aurélie. Op haar twaalfde liep ze weg. Al gauw merkten
borgen te blijven, maar ze hadden de bloemen opgemerkt.
het is om te gaan en staan waar we willen, om te bezoe-
winkeltjes op dat er producten verdwenen. Bij deze werd er
De ochtend na mijn diefstal herkenden ze diezelfde
ken wie we willen en om niet te moeten vrezen voor onze
telkens een nog nooit geziene, prachtige bloem achtergelaten.
bloem en gingen terug het bos in. Ik was net een stuk
eigen veiligheid. Gelukkig is het allemaal tijdelijk. Maar in
Van het meisje was er een jaar geen spoor totdat de bloem
brood aan het eten en hoorde plots een mannenstem
crisistijd worden helaas vaak andere problemen vergeten.
op de juiste plaats bij de juiste mensen achtergelaten werd...”
zeggen: "Ze zijn goed, nietwaar?” Ik schrok me te pletter.
Problemen die zich niet zo opdringen als een virus dat
Ik trachtte nog weg te lopen, maar de man hield me tegen.
alles lamlegt, die niet onze woonkamer en onze gedachten
● Dag, Aurélie.
Toen ze me vroegen mee naar hun huis te gaan, zag ik
binnensluipen, die in zo veel opzichten onzichtbaar zijn,
★ Dag, Iliana.
geen uitweg meer en stemde ik toe. Ik weet nog goed
maar daarom niet minder dodelijk. Ik heb het hier over de
hoe ik tot hun enorme boekenkast aangetrokken werd.
klimaatproblematiek: onze blauwe planeet, de grootste
De vrouw zag hoe geïnteresseerd ik was en besloot om
schat die we bezitten, maar waarvoor we niet zorgen zoals
me uit de boeken voor te lezen. Ze zorgden goed voor
we dat voor andere schatten doen. En de gevolgen van deze
★ Tja, hoe was het? Het weeshuis zelf was een oud huis. Er
mij. Toch heb ik een aantal keer geprobeerd om weg te
collectieve verwaarlozing zijn niét tijdelijk.
zaten barsten in de muren, er hingen overal spinnenweb-
lopen, maar tevergeefs. Hoe harder ik mijn best deed
ben, het was kortweg goed om zo’n typisch spookhuis in
om afstandelijker te zijn, hoe meer ze hun best deden
2020 is officieel het warmste jaar sinds het begin van de
een horrorfilm te spelen. De eigenaar zelf was een donker
voor mij. Ik begon me helemaal comfortabel te voelen
metingen. Overal ter wereld doet zich een significante
figuur. Na de dood van zijn vrouw had hij zich volledig
bij hen en was dan ook razend toen ze zeiden dat ze
toename voor in het aantal natuurrampen en de intensiteit
afgesloten voor emoties. Ik geloof er nochtans in dat,
gemeld hadden dat ik gevonden was. Ik wilde helemaal
ervan. De zeespiegel stijgt jaar na jaar. De biodiversiteit
wanneer hij het weeshuis met zijn vrouw startte, het er
niet terug naar het weeshuis! Ik riep hen huilend toe
keldert. Je zou denken dat iedereen beseft dat het vijf voor
één moet geweest zijn van warmte en liefde. Daar besloot
dat er nooit mensen voor mij zouden kiezen en als ze
– nee, vijf over twaalf is. Maar dan zie ik een krantenkop
ik in te geloven toen ik een oude foto zag van hem en zijn
dat deden dan wel erg dom moesten zijn. De man ant-
in De Standaard, “Eén op de vijf Vlamingen gelooft niet
vrouw die samen met een paar weeskinderen aan het
woordde simpelweg met een glimlach: "Nou, dan moeten
in klimaatopwarming door mens”. Een hallucinant cijfer,
knutselen waren. Hij keek daar zo gelukkig! Wanneer
wij dus blijkbaar heel dom zijn.”
als je het mij vraagt. En het wordt alleen erger: slechts om
● Laten we beginnen bij het begin. Hoe was het leven voor
jou in het weeshuis?
hij erachter kwam dat ik in zijn spullen gesnuffeld had, werd ik echter weer naar de realiteit gezogen.
en bij de 60 procent van alle Vlamingen is “bezorgd” om ● Het lijken me geweldige mensen. Hoe gaat het nu met je?
de opwarming van de aarde. Deze cijfers mogen dan van
★ Ik ben gelukkiger dan ik me ooit had kunnen inden-
2015 dateren, recentere studies tonen aan dat er nauwelijks
● Was dat het moment dat je besloten had om weg te lopen?
ken. We hebben één van de bloemen ingelijst. Die staat
iets veranderd is, terwijl de klimaatsituatie zelf duidelijk
★ Het heeft toch wel mee een rol gespeeld. Toen hij me
symbool voor de schat van ons gezin, namelijk hoop
verslechterd is. Dat zijn lang niet de enige zorgwekkende
aangevuld met liefde.
cijfers, maar wat mij betreft wel de meest opvallende.
betrapte met de foto rukte hij hem uit mijn hand, waarna ik meende tranen in zijn ogen te zien opspelen. Dat was de allereerste keer dat hij emoties toonde. De weken die volgden werd hij echter killer. Ik besloot dat ik daar niet meer kon blijven. Het was zinloos om nog steeds te blij-
Want hoe zit het met die 40 procent die de ernst van het ● Inderdaad, een prachtig symbool. Ik wil je nog bedanken
voor dit interview en het ga je goed.
probleem nog altijd niet lijkt in te zien, laat staan met nog eens de helft van hen die zelfs het bestaan ervan ontkent?
★ Voor jou hetzelfde.
ven hopen geadopteerd te worden. Ik moest daar weg.
Maak je geen zorgen, in dit stuk zal ik je niet overladen met allerlei cijfers uit klimaatrapporten, zoals de hoeveelheid
● Dus liep je weg. Weglopen op zich is niet zo ongewoon.
Wel de feiten dat je een jaar lang vermist werd en die bloemen achterliet. Daardoor wou ik je verhaal horen. Hoe ben je erin geslaagd om een jaar lang niet gevonden te worden en vanwaar die bloemen?
★ Midden in de nacht ben ik het huis uitgeslopen. Dichtbij het dorp stond een bos en ik besloot daar te overnachten. De volgende dag zag ik mensen die de omgeving uitkamden op zoek naar mij. Ik moest een goede schuilplaats vinden en vond diep in het bos een donkere plek. De bomen zagen eruit alsof ze al een tijdje dood waren, allemaal dorre boomstammen. Op de grond groeide
HetAccent-Mei2021-v12.indd 23
broeikasgassen in de atmosfeer of de snelheid waarmee de
De jury over Iliana: “De tekst begint met een mooie intro, waarin het hele interview bondig geschetst wordt. Aan de hand van duidelijk gestelde vragen wordt een mooi verhaal opgebouwd. Het geheel bevat alle ingrediënten voor een sprookje, magie en realiteit.” “Iliana maakt gebruik van verschillende symbolen als sleutels van het verhaal. De tekst bevat verschillende prachtig geschreven zinnen, die getuigen van een echt schrijftalent.” “Leuk is ook het gelukkige einde. Maak het verhaal nog een beetje realistischer, dan zit het helemaal goed!”
ijskappen smelten. Ik ga ervan uit dat jij tot die 60 procent behoort die ik niet meer hoef te overtuigen van de ernst van de zaak. Wat mij vooral intrigeert, is het feit dat we over al deze cijfers uit kwalitatief onderzoek beschikken, maar nog steeds zo bitter weinig ondernemen. Waar gaat het verkeerd, zowel in de politiek als bij de bevolking? Wanneer is de wetenschap haar geloofwaardigheid verloren? En – misschien nog belangrijker – waarom? Het gebrek aan waardering voor wetenschappelijk onderzoek is een fenomeen dat zich niet alleen voordoet
17/05/2021 15:04
JUNIOR JOURNALIST
wanneer het aankomt op de klimaatcrisis. Kijk maar naar
tegen elkaar op te zetten. En het is juist die, vaak onzicht-
moeten nu ook weer niet overdrijven, hè” alsjeblieft nooit
de bestrijding van het coronavirus. Virologen voorspellen
bare, bevolkingsgroep die het zo moeilijk maakt om de
meer in de mond nemen.
een tweede golf, roepen zelfs op tot actie, maar waar blijft
klimaatcrisis op een doeltreffende en doortastende manier
de politiek? Die laat alles nog een paar weken aanslepen
aan te pakken. Een oorlog kun je immers niet winnen met
tot het kalf verdronken is en de tweede golf er werkelijk
interne verdeeldheid.
komt. Keer op keer had de wetenschap gelijk, keer op keer vielen er meer slachtoffers dan nodig was en toch blijven
Het klimaat is een onderwerp dat me na aan het hart ligt.
de mensen die aan de knoppen zitten de situatie minima-
Ik wil mijn kleinkinderen niet moeten uitleggen wat een
liseren. Zo gaat het ook met het nemen van maatregelen
koraalrif was of hen vertellen dat er ooit sneeuw viel in
om het klimaat te redden. Waar komt dit gedrag vandaan?
onze streken. Maar ik wil vooral dat ze veilig zijn, dat ze altijd genoeg te eten hebben en dat ze zich nooit zullen
Persoonlijk denk ik dat hier twee belangrijke factoren
moeten afvragen waarom onze generatie niets gedaan
spelen: een gebrek aan bewustzijn en de publieke opinie.
heeft om hun lot te veranderen.
En dat laatste is waarschijnlijk het meest hardnekkige
Bronnen: ‘European Attitudes to Climate Change and Energy: Topline Results from Round 8 of the European Social Survey’, internet, 2018-09, (https://www.europeansocialsurvey.org/docs/findings/ESS8_toplines_issue_9_climatechange.pdf). Internet, 2019-04, (https://ec.europa.eu/clima/sites/clima/files/support/docs/ be_climate_2019_en.pdf). JACOBS, L., e.a., ‘De visie van de Belg op klimaatverandering. Een overzicht van de resultaten van de European Social Survey (ESS) 2016’, Centre for Survey Methodology KU Leuven, 2017. LE BACQ, T., ‘We worden almaar ongeruster, maar één Belg op drie vindt klimaatopwarming niet schuld van de mens’, internet, 2019-11-24, (https://www. nieuwsblad.be/cnt/dmf20191123_04732579). ‘Resultaten van de publieksenquête in 2017’, internet, (geraadpleegd op 28 december 2020), (https://klimaat.be/in-belgie/communicatie-en-educatie/ klimaatenquete).
probleem. Niemand wil de boeman zijn. Niemand wil de
Dit is onze laatste kans om actie te ondernemen. De coron-
bevolking bang maken, laat staan hun het gevoel geven
acrisis heeft aangetoond dat we in staat zijn onze manier
bestraft te worden. Dat is begrijpelijk. Het is immers eigen
van leven radicaal om te gooien. We hebben bewezen dat
aan mensen dat we heel moeilijk te motiveren zijn voor iets
we een gemeenschappelijk doel kunnen nastreven, zolang
waarvan we niet onmiddellijk resultaat zien. We luisteren
de grote meerderheid overtuigd is van dat doel. Dus laten
dan ook liever naar iemand die verkondigt dat we goed
we daarop inzetten: iedereen aan boord krijgen. Want we
bezig zijn en dat we ons niet te hard moeten inspannen.
weten allemaal te weinig over wat op ons af komt en we
De jury over Elise:
Verbazingwekkend veel politici zwichten hiervoor in een
worden nog onvoldoende aangemoedigd om het verschil te
poging imagoschade te vermijden. En zo volgt al snel de
maken. Respect voor onze planeet moet de norm worden,
uitspraak “We moeten nu ook weer niet overdrijven, hè.”
niet het motto van een enkeling.
Minimaliseren of zelfs ontkennen is gewoon het gemak-
En wat als we overdrijven? In dit geval bestaat er niet zoiets
kelijkst. Maar het gevaar van die struisvogelpolitiek is dat
als “te veel van het goede”. Er gaat echt niemand dood van
“Wat meest opvalt in deze tekst is het engagement. Elise slaagt erin haar gedrevenheid over te brengen en doet dat in een duidelijke en gevatte taal. Algemene stellingen illustreert zij hier en daar met een concreet voorbeeld. Het is een overtuigend pleidooi met een logisch en degelijk gefundeerde argumentatie om de klimaatproblematiek aan te kaarten.”
een deel van de bevolking écht gaat geloven dat er niets aan
een extra inspanning, wél van een inspanning te weinig.
de hand is. Wie om welke reden dan ook de kritische blik mist om dit soort berichtgeving te kaderen en te filteren,
Onze planeet is ten slotte een schat die ons allemaal toe-
loopt het risico in een tunnelvisie te belanden en volledig
behoort, en waarvoor dus ook ieder van ons verantwoor-
te vervreemden van objectieve informatiebronnen. Die
delijkheid draagt. Dus laten we die nuancerende toon voor
mensen zijn dan weer gemakkelijk te manipuleren en
één keer overboord gooien, en laten we dat zinnetje “We
HORIZONTAAL 1 Vlaamse zangeres en schrijfster van 'Hoelang gaat papa nog gestorven zijn?' 14 Hongaars-Joodse schrijver (19332019) 20 Chileens-Spaanse regisseur van o.a. 'Mar adentro' 21 Heilige rots der Aborigines 22 Avant-gardebeweging (1948-1951) 23 Krypton 24 Grasperk 25 Gelopen tijd 27 Kopergravure 28 Televisie (afk.) 29 Lofdicht 31 De grote roerganger (1893-1976) 32 Bezieling 33 Hengselvat 35 Griekse letter 36 Bevallig 39 Onderricht 41 Zongedroogde klei 42 Gezelschapsspel 44 Vol vertrouwen in eigen kunnen 47 Wanduitholling 49 Vlieg die de slaapziekte overbrengt 52 Beslissend, stellig 55 Aanspreektitel voor priesters in Italië 56 Metropool 60 Rivier in Spanje 61 Schoonheidsproduct 63 Zoon van Noach 64 Jacht op positie en aanzien in de moderne, op prestatie gebaseerde sociale rangorde 67 Dollekoeienziekte (afk.) 69 Plaats in Vlaams-Brabant 72 Stad in Ierland 74 Wiel 75 Energiezuinig licht 77 Film van Steven Spielberg (1982) 78 Niet meer in werking 79 Ottomaanse vrouw 81 Inhoudsmaat 83 Internetextensie van IJsland 84 Plasvocht 86 Grensdorp in Antwerpen 87 Boek van Bart Van Loo 89 Munt van Hongarije 90 Boek van Jonathan Swift.
Oplossing:
65
88
60
14
65
29
62
36
71
88
60
SIOEN, L., ‘Eén op de vijf Vlamingen gelooft niet in klimaatopwarming door mens’, internet, 2015-11-26, (https://www.standaard.be/cnt/dmf20151125_01989074).
“Er zit journalistieke vaardigheid in deze jonge auteur. Een gave om te koesteren en om al doende verder te ontwikkelen.” “Elise, stap gerust in de politiek, pak daar het gebrek aan bewustzijn aan en schop de publieke opinie een geweten. Schilder op je vlag ‘er is nooit te veel van het goede’! Schitterend bedacht!”
VERTICAAL 2 Natuur 3 Nanometer (afk.) 4 Scherpe kant van een beitel 5 Belgisch abdijbier 6 Bijbelse bedelaar 7 Pasmunt voor het schimmenrijk van de oude Grieken 8 Godin uit de Noordse mythologie 9 Amerikaanse ziekenhuisserie (1994-2009) 10 Vlaamse auteur en journalist (19282019) 11 Schaakniveau 12 Oud schriftteken 13 Slaginstrument 15 Patent 16 Makers van 'Studio Sport' 17 Rubidium 18 Dokter 19 Vlaams, katholiek cultuurnetwerk 23 Vlaamse politicus, historicus en Midden-Oostenkenner 25 Centiliter (afk.) 26 Onvolledig 27 Gelofte 30 Sterk aromatisch aftreksel 32 Deel van Nazareth 34 Tijding 35 Pijnlijk 37 Roepnaam van Eisenhower 38 Vlaamse rivier 40 Mousserende wijn 43 Fotografische term 45 Wat een meisje daar laatst was 46 Oud godenverhaal 48 Europeaan 50 Ooggetuige zijn 51 Plaats in WestVlaanderen 53 Samensteller van een tentoonstelling 54 Droog (Fr.) 57 Rashond 58 Broodje 59 Bijbels vaartuig 62 Voorzetsel 65 Donderbeestje 66 Engelse zangeres 68 Gedorste halmen 70 Onbuigzaam 71 Danskledij 73 Frans eilandje 76 Plaats in Oost-Vlaanderen 78 Eenkleurig 80 Luxemburgse mediagroep 81 Gibbon 82 Stadsgracht in Brugge 85 Ingenieur (afk.) 87 Neon 88 Israëlische schrijver (1939-2018).
VERTICAAL 2 Natuur 3 Nanometer (afk.) 4 Scherpe kant van een beitel 5 Belgisch abdijbier 6 Bijbelse bedelaar 7 Pasmunt voor het schimmenrijk van de oude Grieken 8 Godin uit de Noordse mythologie 9 Amerikaanse ziekenhuisserie (1994-2009) 10 Vlaamse auteur en journalist (19282019) 11 Schaakniveau 12 Oud schriftteken 13 Slaginstrument 15 Patent 16 Makers van 'Studio Sport' 17 Rubidium 18 Dokter 19 Vlaams, katholiek cultuurnetwerk 23 Vlaamse politicus, historicus en Midden-Oostenkenner 25 Centiliter (afk.) 26 Onvolledig 27 Gelofte 30 Sterk aromatisch aftreksel 32 Deel van Nazareth 34 Tijding 35 Pijnlijk 37 Roepnaam van Eisenhower 38 Vlaamse rivier 40 Mousserende wijn 43 Fotografische term 45 Wat een meisje daar laatst was 46 Oud godenverhaal 48 Europeaan 50 Ooggetuige zijn 51 Plaats in WestVlaanderen 53 Samensteller van een tentoonstelling 54 Droog (Fr.) 57 Rashond 58 Broodje 59 Bijbels vaartuig 62 Voorzetsel 65 Donderbeestje 66 Engelse zangeres 68 Gedorste halmen 70 Onbuigzaam 71 Danskledij 73 Frans eilandje Plaats62in Oost-Vlaanderen 78 Een1476 29 36 71 kleurig 80 Luxemburgse mediagroep 81 Gibbon 82 Stadsgracht in Brugge Mail je(afk.) antwoord met naam en adres naar wedstrijd@davidsfonds.be en win een 85 Ingenieur 87 Neon 88jeIsraëliZomerzoektocht-pakket. Dit jaar trekken we naar de regio van Zulte en Gent. Ontdek sche schrijver (1939-2018). er alles over op www.dezomerzoektocht.be!
WIN
Oplossing kruiswoordraadsel maart: CULTUURAGENDA
Verantwoordelijke uitgever: Kris Opdedrynck (handelend in naam van een vennootschap) Eindredactie: Jolien Vandeven Concept, coördinatie & redactie: XPAIR Communication
HetAccent-Mei2021-v12.indd 24
Lay-out: Maarten Deckers Drukkerij: Van der Poorten Reclameregie: Publicarto Contact: communicatie@davidsfonds.be
17/05/2021 15:04