REINDER TEIJE TEL

MAN MET EEN MISSIE

Reinder Teije Tel (21) uit Oudehorne heeft naast zijn fulltime baan als interieurbouwer een grote hobby: hij maakt van eikenhout meubels op maat. Maar als echte vakman heeft hij een nóg belangrijkere missie: jongeren het ambacht van meubelmaker bijbrengen. Ook zet hij zich in voor World Servants: als vrijwilliger hielp hij twee keer mee om in de Derde Wereld scholen te bouwen. Daarnaast is hij echtgenoot van Vivian en jonge vader van twee dochtertjes, waarvan de oudste al staat te trappelen om ‘heit’ te helpen in de werkplaats. Wij spraken Reinder Teije bij zijn ouders op de boerderij, waar liefde en zorg voor kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen voorop staat. “Ik zie mezelf terug in de leerlingen die ik begeleid.” >>

W

e zijn in Oudehorne bij interieurbouwer Reinder Teije Tel en het is even zoeken naar de werkplaats. Die bevindt zich namelijk achter in de boerderij van vader Willem Teun en moeder Anneke Tel. Maar Reinder Teije meldt zich al gauw en geeft ons een korte rondleiding.

DAGOPVANG

“Mijn vader en moeder hadden tot 2005 hier een melkveebedrijf”, legt hij uit. “Ze hadden de keuze: groter of stoppen. Het werd het laatste en sindsdien hebben zij samen met mijn oom Bert-Yntze en Theresia Tel in het voorhuis een kinderopvang en een zorgopvang en dagbesteding voor jongeren, volwassenen en ouderen; daarvan helpt één oudere mij regelmatig in de werkplaats. Daarnaast heeft mijn vader op het erf een moestuin en een kas waar hij onbespoten groenten verbouwt, die daarna in pakketten worden verkocht. Ook hierbij zijn er volwassenen die helpen en er een stuk dagbesteding in vinden. Het is mooi om te zien hoe de verschillende groepen met elkaar omgaan; we geven ze hier graag een fijne en vertrouwde plek.”

OPLEIDING MEUBELMAKER

Bescheiden laat Reinder Teije zijn werkplaats zien, en stelt hij ons voor aan vader Willem Teun. Die legt net de laatste hand aan een hoofdbordsteun voor een bed. Zittend tussen de eikenhouten balken en grote frees- schaaf- en zaagmachines, vertelt Reinder Teije over zijn passie voor het vak van timmerman en het belang van een ambachtelijke opleiding voor de hedendaagse generatie. “Ik ben in 2001 hier op de boerderij geboren, ik groeide op met een jongere broer en zus. Na de basisschool hier in Oudehorne ging ik in Heerenveen naar de landbouwschool. Na twee jaar liep ik stage bij een boer en bij een horecabedrijf in Oranjewoud. Maar het ging niet zo lekker op school en toen mocht ik thuis stagelopen. Daar begon ik voorzichtig met het maken van houten picknickbanken, en stroomde ik op het Friesland College in Heerenveen in op niveau 2 van de opleiding ‘meubelmaker’, dat scheelde me een jaar. maken. Dat ik graag met eikenhout werk is een stukje smaak. In principe kan ik met alles werken, maar eiken is heel modern.”

GEVAARLIJKE MACHINES

Reinder Teije was nog maar negentien jaar toen hij van school kwam, hij had er toen inmiddels een stage van tien weken bij een interieurbouwer in Gorredijk opzitten en een werken/leertraject bij een interieurbouwer in Heerenveen. “Hier werk ik nog steeds”, verduidelijkt hij. “Veertig uur per week en met veel plezier. We maken alles op het gebied van keukens, dus de kastjes maar bijvoorbeeld ook de gootstenen; daarnaast doen we ook alle montage. Ik ben samen met twee leerlingen de jongste van het team. Ik leid deze twee leerlingen op en dat is heel mooi om te doen. Op school krijgen ze de basis, één dag per week. In de praktijk leren ze het vak in vier dagen per week. Ik vraag ze vaak: ‘Hoe zouden jullie het doen?’ Ik maak ze bewust van de stappen die ze gaan maken. Alleen zo kunnen ze het vak goed leren. Ze werken met grote, gevaarlijke machines, dus controle over de motoriek van hun handen is heel belangrijk! Verder laat ik ze graag vrij. Ik zie ze groeien, zie hoe trots ze zijn als ze bijvoorbeeld een bureautje hebben gemaakt. En dan ben ik op mijn beurt ook heel trots op hen.”

KINDERKEUKENTJE

Vader Willem Teun komt binnen met de koffiepot en zegt lachend: “Zal ik jullie maar even wat inschenken? Want als het aan Reinder Teije ligt, krijgen jullie vanmiddag geen koffie. Die vergeet dat altijd.” We drinken met smaak ons bakkie terwijl Reinder Teije verder gaat met zijn verhaal: “Het is jammer dat we te weinig aanwas hebben van jonge mensen. Er is duidelijk een leerlingentekort. Ik denk dat je tegen het timmervak en de opleiding aan moet lopen. Zo was het bij mij ook. Je moet iets vinden wat jou raakt. Het is een praktisch vak dat valt of staat met de juiste begeleiding. Mijn docenten op de opleiding vroegen mij altijd waar ik nou enthousiast van werd. Zij waren echt geïnteresseerd in mij en dat helpt enorm. Als leerling is het ook belangrijk dat je blijft vragen. Ik heb liever dat mijn leerlingen mij tien keer vragen, dan dat ze het fout doen. En de veiligheid staat altijd voorop.

“IK ZOU VOOR WORLD SERVANTS WEL EENS NAAR ZUID-AMERIKA WILLEN”

“JE MOET IETS VINDEN WAT JOU RAAKT”

In de opleiding moest ik onder andere een kinderkeukentje maken – dat is nu trouwens nog steeds een praktijkonderdeel – en ik werkte het mooi rond af en gebruikte fineer als toplaag. Mijn oudste dochtertje speelt er nu mee, het is één van haar favoriete speelgoedstukken.”

WAARDERING VOOR WERK

De op maat gemaakte bedden en nachtkastjes die Reinder Teije maakt en bij klanten bezorgt, is een uit de hand gelopen hobby. Hij geniet vooral van het maakproces, zo legt hij uit. “De weg er naartoe is het mooiste. Handigheid krijgen en in een flow zitten, zodat ik de tijd vergeet. Ik zie dat ook terug bij de oudere man die voor zijn dagbesteding gebruik maakt van mijn werkplaats. Hij maakt onder andere vogelhokjes en insectenhotels en gaat daar helemaal in op. Hij helpt mij ook weleens met het frezen van de balken. Dat vindt hij mooi en mijn waardering voor zijn werk vindt hij prachtig. De markt is wel moeilijk op dit moment, de levertijden van hout zijn lang en de prijzen zijn hoog. Daarnaast gaat de kwaliteit van het hout achteruit. Ik zoek daarom goed naar de juiste producten; de huidige situatie maakt mij bewuster. Sowieso heeft al het hout dat ik gebruik heeft het FSC-keurmerk, het is allemaal Europees eiken. Maar ik combineer ook steeds vaker bezorgritten met elkaar. Het is absoluut niet duurzaam om voor één bed naar Noord-Brabant te vliegen.”

MET HANDEN EN VOETEN COMMUNICEREN

In 2017 zette Reinder Teije zijn vakmanschap in voor het goede doel: World Servants. “Ik kende de christelijke organisatie van mijn tijd op de basisschool”, vertelt hij. “Toen haalden wij lege flessen voor hen op en zamelden we het statiegeld in. Daarnaast kregen we een presentatie over mensen die zich in de Derde Wereld inzetten voor World Servants. Mijn vader en een oom van mij gingen daar bijvoorbeeld ook naartoe. In 2017 ging ik met nog veertig andere mensen naar Sierra Leone, waar we een school bouwden. De muren waren van steen, de dakspanten van hout, dus dat was helemaal in mijn straatje. De lokale bevolking hielp mee, maar kende geen Engels. Dus we communiceerden met handen en voeten, en binnen de kortste keren was ik als jongste al leider over de groep, samen met een jonge inwoner. Mijn naam was voor hem natuurlijk een crime om uit te spreken, dus noemde hij mij ‘Henk’. In de drie weken dat ik daar was heb ik zoveel geleerd. De andere cultuur, de manier van een dak bouwen met hout; het was een heel mooi project. Met die jongen heb ik trouwens nog steeds goed contact.”

LEREN METSELEN

Het vrijwilligersproject beviel Reinder Teije zo goed, dat hij in 2018 opnieuw afreisde naar Afrika. “In Zambia bouwden we opnieuw een school. Deze keer ging ik er met een aantal bekenden uit Oudehorne naartoe. Het was een hele uitdaging voor mij, omdat deze school voornamelijk uit steen bestond, en ik dus moest leren metselen. Maar het was verrassend om te doen en ik kon me toch ook weer uitleven als timmerman. Zo maakte ik onder andere het complete dak van stalen profielen met platen daar overheen. Mijn zusje Anna Marta is dit jaar ook voor World Servants op pad geweest als vrijwilliger. Zij bouwde mee aan een gemeenschapscentrum in Brazilië. Toen ze terugkwam was ze een paar kilo aangekomen; er was daar genoeg te eten. Tijdens mijn projecten was ik alleen maar afgevallen, wij hadden niet zoveel te eten. Omdat in Zuid-Amerika de omstandigheden totaal anders zijn dan in Afrika, zou ik weleens voor World Servants naar dat continent willen. Dat lijkt mij opnieuw een zeer leerzame ervaring.”

HOUTEN TORENS EN KASTELEN

Als jonge vader met een drukke baan, een grote hobby en een net gekochte woning hoeft Reinder Teije zich niet te vervelen. “Misschien dat ik in de toekomst mijn hobby om houten bedden te maken omzet in een eigen bedrijf. Maar op dit moment ben ik tevreden over mijn leven”, zegt hij. “Het is goed zoals het nu is. Samen met mijn vrouw – zij is opticien – geniet ik volop van onze dochtertjes Annelinde van drie jaar en Rosalin van een halfjaar. Annelinde ‘helpt’ mij op zaterdag geregeld in de werkplaats. Dan komen de overall en de laarzen aan en ‘verft’ ze de balken. Dit betekent in de praktijk dat ze met een doekje de olie uitwrijft. Ook maakt ze van het afval houten torens en kastelen, waar mijn vader – die dan op haar past – bij helpt. Die twee samen zo bezig te zien, dat is geweldig.”