wereldreis in waterland hier moet je zijn
Kopenhagen in waterland
OP STEDENTRIP IN 7 STADJES P. 5
WERELDERFGOED 100 JAAR WOUDAGEMAAL WAARDE VAN WATER P. 13
najaar
bewaaarar exempl 2020
InspIratIekrant WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL
EN VERDER /// HET HELE JAAR ROND SUPPEN /// FIETSEN À LA CARTE /// JOURE, BOLSWARD EN SNEEK SPECIALS EN WIN EEN BALLONREIS met jouw gedicht over Zuidwest Friesland
wereldreis leeuwa rd
en >
harlingen
kimswerd
waddenZee
grou wommels
greidhoek
pingjumer gouden witmarsum halsband
wieuwerd
bolsward terherne
sneek
makkum
snitser mar
wolsum
allingawier
de afsluitdijk
tjerkwerd
ijlst joure oudega
oudehaske langweer
heeg
workum
heerenveen
gaastmeer
nannewiid
woudsend hegemer mar
hindeloopen
idskenhuiZen
elahuizen
sleattemer mar
de fluezen
ijsselmeer
stavoren
gaasterland
easterskar
echtenerbrugdelfstrahuiZen
de luts
bakhuiZen
rohel
tsjûkemar
sloten
balk
koudum bocht van molkwar
sint nicolaasga
oosterzee
lemmer bantega
rijs wyldemerk
mirns oudemirdum
veerdienst enkhuiZen - stavoren
Wij als VVV Waterland van Friesland zijn ontzettend trots op onze regio. Zeker na zo’n bijzonder zomerseizoen. Zoveel mensen hebben mogen genieten van onze ruimte, Friese meren, bossen in Gaasterland, IJsselmeerkust, Elfstedensteden, rijke cultuur en meer. We laten het graag zien aan onze gasten. Maar ook aan jou als inwoner van deze regio. Want ken jij ook écht alle pareltjes in je eigen omgeving?
Deze inspiratiekrant laat je zien dat de wereld ook in het najaar aan je voeten ligt. Want: Op stedentrip naar Kopenhagen? Slenter eens langs de gekleurde huisjes in de haven van Stavoren. Toeren over de Route 66? Rijd hier de duurzame variant. Het monster van Loch Ness spotten? Onze wateren zitten vol bijzonder leven. Werelderfgoed bewonderen? Het 100-jarige Woudagemaal ligt om de hoek. Ga je mee op wereldreis in Waterland?
Meer tips? Ga naar www.waterlandvanfriesland.nl
5
ynhâld inhoud WATERLAND VAN FRIESLAND
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
8
VVV Waterland van Friesland 25 Win een ballonvaart 38 Agenda Zuidwest Friesland Inspiratie 5 Kopenhagen in Stavoren 11 De wereld rond 19 Route 66 op de e-chopper 31 Spreuk
17
Cultuur 13 Blogger Wiepkje bezoekt Werelderfgoed 22 Musea en bezoekerscentra
19
Natuur 17 Loch Ness in de Friese meren 24 Indian Summer in de Wyldemerk Sportief 08 Fietsen à la carte: La Douce 27 Het hele jaar rond suppen Specials 32 Tower Bridge in Sneek 35 Must sees in Bolsward 36 Big Ben in Joure
24
winactie Ben je op ‘wereldreis’ in Waterland van Friesland? Maak dan hiervan een foto en deel deze met #hiermoetjezijn, #wereldreisfriesland én #wereldreiswaterland en maak kans op een Fries verrassingspakket of VVV cadeaukaart.
3
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
MAAK KENNIS MET WKNDS!
Nieuwe naam, nieuw concept, nieuwe inrichting, nieuwe keuken en nieuwe specials. Maak kennis met WKNDS, gevestigd in het Amicitia Hotel in Sneek.
KOM OOK GENIETEN!
Je bent van harte welkom!
Ve rn
ho
ek
U bent van harte welkom voor een goede kop koffie met verse lunch. ‘S avonds geniet u van onze uitgebreide à la carte menukaart. Zelf je gerechten koken? Ga zelf aan de slag met familie en vrienden met onze gloednieuwe WKNDS tafelgrill!
d ie u w d e kin
er
Bij WKNDS geniet van je de lekkerste vis, vega of vleesgerechten bereid op de gloednieuwe lavagrill, bij ons in het restaurant of gewoon bij u thuis. We willen dat iedereen zich welkom voelt bij WKNDS, dus daarom staat kwaliteit en service bij ons hoog in het vaandel.
Graaf Adolfstraat 37 • 8606 BT Sneek • T 0515 436 800 • T info@amicitiahotel.nl
www.amicitiahotel.nl
Is dit uw boot? Wij geven uw interieur graag een facelift. Wij zijn DÉ SPECIALIST in: (her)stoffering van uw boot, meubelstuk, caravan, camper etc. etc. Vraag gerust naar een vrijblijvende prijsopgaaf!
ECHTENERBRUG ECHTENERBRUG LEMMER Duimstraat Duimstraat 36 36 Verlaet 16 tel.: 0514tel.: 541006 0514 541006 tel.: 0514 569909 WWW.MEL
DEJONG.NL
kopenhagen
KLEURIGE NIEUWE HUISJES IN DE HAVEN VAN STAVOREN VERWIJZEN NAAR DE HISTORISCHE HAVENFRONTEN EN DOEN DENKEN AAN KOPENHAGEN
op stedentrip in 7 stadjes Voor een stedentrip hoef je niet in het vliegtuig te stappen of ver te rijden. Hier wachten zeven ‘schatjes van stadjes’ op je om eens met andere ogen te bekijken. Met elkaar verbonden door water. Kom hun schatten ontdekken. Ze gaan over heldendom en tragiek. Over historie en toekomst. Over verre handelsreizen en eigen cultuur. Combineer twee of drie steden in een weekend en geniet volop.
5
SCHATZOEKEN In elke stad pak je de ‘7 schatten van Waterland van Friesland’ erbij op www.waterlandvanfriesland.nl/ stedentrip en je wandelt zo van het ene verhaal in het andere. Maak met deze Verhalenroute een tijdreis naar het verleden en land weer op een terrasje in het heden. Reis van stad naar stad met de fiets, Arriva trein of bus, auto of wandelend. Geniet onderweg van de ruimte en het landschap.
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
schat zoeken
1
2
7 schatjes
van stavoren Voormalige Zuiderzeestad en Hanzestad Stavoren kende naast hele goede ook bitter slechte tijden. Toch wisten de bewoners er altijd het beste van te maken en de schoonheid van de oudste havenstad van Friesland te bewaren. Wist je dat Stavoren zelfs een eigen munt heeft gehad? Vanuit de haven van Stavoren werd namelijk handel gedreven met vele landen. Neem een kijkje in deze gezellige havenstad aan het IJsselmeer waar historische zeilschepen een thuishaven hebben gevonden. WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL
4
5
3
1 /
HET VROUWTJE VAN STAVOREN Bezoek in de oude haven het vrouwtje van Stavoren. Vol verlangen kijkt ze uit naar terugkerende schepen met waardevolle spullen. Door haar hoogmoed stort ze zichzelf in het ongeluk en neemt Stavoren mee in haar val. Ontdek haar verhaal en sta even stil. Durf jij bescheiden te zijn?
FONTEIN DE VIS Recht tegenover het Vrouwtje staat een nieuw cultureel icoon: De Vis. Drie meter hoog en acht meter lang, water spuwend uit haar boven- en onderkaak. Het ontwerp is een knipoog naar een symbolische prent van Pieter Bruegel de Oude: ‘Hoe grote vissen kleintjes eten!’
2 /
4 /
HAVEN VAN STAVOREN Proef de sfeer van handel, visserij en pleziervaart. Stavoren heeft een unieke ligging, omdat het aan drie kanten omringd is door het IJsselmeer. Dit levert gezelligheid op en prachtige fotogenieke plekken zoals de zeesluis uit 1576, de visserijhaven, kleurige huisjes die doen denken aan Kopenhagen en de esthetisch vormgegeven havenlichten. Het fotograferen waard!
6
3 /
TOANKAMER ’T PONTHÚS Hier worden de roemruchte verhalen van Stavoren langs een tijdlijn tot leven gebracht. Waarom vielen de Noormannen Stavoren binnen? Hoe zat de handelsrelatie met Hamburg in elkaar? Of leer meer over het verhaal van de noodlanding van de Halifax V op het IJsselmeer ten zuiden van Stavoren tijdens de Tweede Wereldoorlog.
6
VEER
DIENST Met Salonschip de ‘Bep Glasius’ vaar je nog t/m half oktober in circa 80 minuten comfortabel over de oude Zuiderzee. Ideaal voor een mooi rustmoment tijdens een lange fietstocht of fietsvakantie, want je mag je fiets meenemen. Of om vanuit Friesland een uitstapje te maken naar het Zuiderzee Museum of Sprookjeswonderland in Enkhuizen.
7
WINKEL
TIP
Nepalese kleding, sjaals uit India, zomerse batik uit Indonesië en lagenlook uit Italië... In de Himalaya shop in Stavoren vind je een wereld aan inspiratie voor het kopen van een cadeautje. Of geef jezelf een prachtige rugtas uit Nepal cadeau. Loop eens naar binnen en proef de sfeer van deze landen. Noord 1 - Stavoren
5/
D E SPOORHAVEN
Toen de Afsluitdijk nog niet was aangelegd, was de veerpont tussen Enkhuizen in NoordHolland en Stavoren een belangrijke verbinding. Je kwam aan met de trein in Stavoren, stapte op de veerboot en kon weer in Enkhuizen verder reizen met de trein. Verderop in de Spoorhaven legde de stoompont aan. Hierop werden goederen en vee vervoerd. Geladen treinwagons werden via een brug met rails zo de stoompont opgesleept. In 2015 zijn de resten van deze oprit genaamd het ‘Pontgat’ gerestaureerd en vormen nu een blijvend monument in de Staverse spoorhaven.
6/
HET BLOKHUIS Na 1525, maakte Friesland deel uit van het rijk van keizer Karel V. Om de Friezen in bedwang te houden liet Karel V een groot blokhuis bij de Staverse haven bouwen. Een blokhuis is een oude naam voor een militair verdedigingswerk op een strategische plek om de toegang te bewaken. Dit verdedigingswerk heeft er tot circa 1580 gestaan. Bij opgravingen zijn resten van de poort, muren, torens en (kanons)kogels gevonden. Nu is op deze plek boven de oude fundamenten een verbeelding van het vestingwerk gebouwd: Een groot kunstwerk van staal, beton en glas.
7/
HET KLOOSTER
VAN ODULPHUS Lopen in de voetsporen van de heilige Sint Odulphus? Dat kan op het gelijknamige 260 kilometer lange pad dwars door Zuidwest Friesland. Odulphus richtte in Stavoren zijn eigen Odulphusklooster op. Helaas is het klooster overspoeld door de voormalige Zuiderzee. Maar je kunt wel het 17 kilometer lange stuk (nr 3) genaamd ‘Via Ortus Sancte’ van de oude pelgrimsroute lopen met als eindpunt Stavoren. Je komt dan langs het klooster van Hemelum, waar de monniken naartoe verhuisden vanuit het verzwolgen Odulphusklooster.
Lees op onze website de uitgebreide verhalen van Stavoren en alle andere schatjes per stad. WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/STEDENTRIP
7
LEKKER
ETEN
Bij Strandpaviljoen de Potvis heb je een prachtig uitzicht over het IJsselmeer. Een aanrader is het broodje hamburger met vlees van de koeien van het biologische bedrijf Friese Rispens State uit IJlst. Súderstrand 32 - Stavoren
VVV
Souvenirs, kaartjes voor de veerdienst, fietskaarten en meer vind je naast de ‘visfontein’ in de vernieuwde VVV Waterland van Friesland winkel. Stationsweg 7 - Stavoren
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
la douce
HOOFDGERECHT
DESSERT
Friese frites met groente
Wentelteefjes
VOORGERECHT
Baguette met griene tsiis
fIetsen
‘God yn Fryslân’ We wisten het al lang. ‘La Douce France’ past bij deze regio. De letterlijke vertaling uit het Frans betekent ‘zacht’ of ‘zoet’. Maar deze uitdrukking staat voor meer: vriendelijkheid, het goede leven, een mooi landschap en lekker eten. En dat hebben we hier allemaal. We starten onze fietstocht bij Landgoed Kippenburg 19 . In gedachten zien we vrouwen in mooie jurken een kopje thee drinken op de veranda van Landgoed Kippenburg. Geen thee voor ons, wij gaan fietsen en op zoek naar ‘La Douce’ in Waterland van Friesland. Zo trappend over de zacht glooiende zandrug van Gaasterland voelen we ons stiekem als een ‘God yn Fryslân’.
à la carte
Zo langzamerhand hebben we de zomer achter ons gelaten. De omgeving verandert van geur en kleur. De lichtval is anders en laat de contouren van het landschap van haar zachte kant zien. Een beetje melancholisch stappen we op de fiets. We gaan kijken wat het najaar ons brengt. Want wordt het een onvervuld verlangen naar de warme zomeravonden? Of luiden we dit seizoen in met de zachte, zoete verleidingen van Waterland van Friesland? Geertje Bouma-Posthuma (VVV Waterland van Friesland) houdt erg van schrijven én onontdekte plekjes laten zien. Ze maakte deze fietsroute met kooktips. WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL
8
Friese frites en baguettes We stoppen bij een bord langs de weg waarop staat: ‘Elke week een frisse seizoen oogst’. Dat belooft wat! In de markttuinwinkel vertelt Ytsje de Vries over de FARMily, het Gaasterlands akkerbouwbedrijf en de biologische markttuin: “We verbouwen hier biologische groenten, aardappelen, graan, kruiden en bloemen op een duurzame manier. Hier krijgen we heel veel energie van. En dat komt ook omdat we dat zien bij de mensen die hier komen.” Ytsje heeft niks teveel gezegd. Er gaan prachtige Marmande tomaten, wortelen, komkommers en Friese boerenfriet mee in de fietsmand.
fIetsroute vIa knooppunten CA. 43 KM
19
35
34
33
29
68
32
44
43
42
53
15
77
60
KLEIN STUKJE RICHTING
58
DAARNA
RECHTSAF DOOR DE VEGELINBOSSEN WIJNDOMEIN DE HEIDEPLEATS
Dit wordt ons hoofdgerecht: Friese frites met een stoplicht van tomaat, wortel en komkommer. Een snack met een gezonde toevoeging. Voor het dessert en het voorgerecht hoeven we niet ver te zoeken. Want voor ‘boulangerie’ hoeven we maar een klein uitstapje te maken naar het naastgelegen Balk bij Bakkerij Meinsma. Uit alle zoete verleidingen hier kiezen we de baguette (stokbrood) en sûkerbôle (suikerbrood). Die mee gaan onder de arm.
Struinen naar brocante In Balk is het gezellig druk rondom de Luts. We bezoeken een sfeervol brocantewinkeltje met de toepasselijke naam ‘Oan ‘e Luts’. Ook in Elfstedenstadje Sloten kunnen wij de verleiding niet weerstaan en struinen nog even door De Brocante en Antiekwinkel. Welke Franse schat kan mee op de fiets? We vervolgen onze ‘Tour de Fryslân’ richting onze eigen Friese Eiffeltoren: de toren van Spannenburg. Vanuit een open landschap bereiken we de beschutting van de Vegelinbossen. Het is hoog tijd voor koffie. En dat doen we buiten op het terras van voormalig stoeterij De Oorsprong. Met uitzicht over het mooie landschap bereiden wij ons voor op ons laatste Franse avontuur. Fries Donia Grande Dat goede wijn geen krans behoeft, ervaren wij bij Wijndomein de Heidepleats nabij Sint Nicolaasga. Ruim 2.000 stokken van verschillende druivenrassen rijzen voor ons op. Scan de QR-codes voor de recepten. Stoplicht van groenten
Wentelteefjes van Fries suikerbrood
GEERTJE IN DE MARKTTUINWINKEL VAN FARMILY
neem mee
fietsmand /// contant geld /// fietskaart met knooppuntennetwerk, deze is verkrijgbaar bij één van onze VVV locaties
De aanblik van de wijnranken op de lichte glooiing in het landschap met het najaarszonnetje erbij is magisch. Eigenaresse Jântsje Hoogkamp vertelt dat van deze druivenrassen rosé, witte en rode wijn worden gemaakt. We mogen proeven van de Friese Donia Grande wijn. Die gaat samen met de Griene Tsiis, die ook door de Heidepleats wordt gemaakt, in de mand. Het voorgerecht is compleet. En we weten: La Douce France in Waterland wordt hier werkelijkheid.
Proosten op het najaar Onze Friese schatten pronken fier op de fiets. Het wordt tijd voor de terugreis. En we hebben nog een behoorlijke fietstocht voor de boeg. De voelbare glooiingen, de wijn en de indrukken maken ons rozig. Wij kunnen niet anders dan concluderen dat melancholie heeft plaatsgemaakt voor zoete verleiding en euforie. Thuis ontkurken wij bij het koken alvast onze eerste Donia Grande en maken we het overheerlijke driegangendiner met ingrediënten uit eigen regio. Zo luiden we het najaar in. Fryslân Boppe!
57 77
-DE HEIDEPLEATS-
15
53
42
VIA WIJCKEL RICHTING
21
57
55
43
44
30
26
55 54
27
19
FARMily De Vries Markttuinwinkel /// Harichsterdyk 54 in Harich /// open elke vr. en za. tot november van 9.00 - 17.00 uur. Bakkerij Meinsma /// Van Swinderenstraat 4 in Balk /// open ma. t/m do. 8.00 - 18.00 uur, vr. tot 21.00 uur en za. tot 16.30 uur. Oan’e Luts Art & Brocante /// Raadhuisstraat 47 in Balk /// open op vr. 13.00-18.00 en op za. van 10.00-17.00 uur. Brocante en Antiek Sloten /// Koestraat 44 in Sloten /// open t/m oktober op do. t/m za. van 14.00 - 17.30 uur en van nov. t/m april op za. van 12.30 - 17.00 uur. De Heidepleats /// Heide 13 in Sint Nicolaasga /// Bel 06-30065107 voordat je langskomt. Wijn en kaas zijn te koop in de boerderijwinkel. Er ligt informatie voor je klaar om zelf een rondwandeling te doen.
Tip: voorkom teleurstellingen door te bellen naar de locaties wanneer je een bezoek plant.
9
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
voorkant
Klaar voor een race tegen de klok?
Combinatie eten +drinken mogelijk
60 min spanning
ruimte voor grote groepen
Het leukste indoor uitje van Sneek! Airco aanwezig!
www.escaperoomssneek.nl Smidsstraat 5 |8601 WB | Sneek | info@escaperoomssneek.nl | 0633601631
wereldreis
Marrakesh
Nog even er tussen uit? Marrakesh ligt gewoon vlakbij het Tsjûkemar. Op camping Kampari in Delfstrahuizen wel te verstaan. Hier boek je nog t/m eind oktober een slaapplaats in de setting van ‘Duizend-en-een-nacht’.
Egypte
Een eeuwenoud raadsel bevindt zich in de kelder van Wiuwert. Hier liggen mummies, maar wie zij zijn en waarom ze hier begraven liggen is een goed bewaard geheim. Ontrafel het geheim nog t/m oktober en reserveer via de website www.mummiekelder.nl
Corfu
Na een wandeling op de dijk langs de IJsselmeerkust kun je even uitrusten op het bankje bij het reddinghuisje in Hindeloopen. Blauw op blauw, ton-sur-ton, de Méditerranée om de hoek.
Afrika
Laat je bij Galerie Nuweland in Oosterzee verrassen door een grote variatie aan hedendaagse Afrikaanse voorwerpen. Je vindt hier niet alleen unieke kunstobjecten, maar ook meubelen, sierkussens en behang. Deze bijzondere accessoires brengen een stukje Afrika bij je thuis. Kijk voor openingstijden op www.nuweland.nl
Skyline
Geen hoge skyscrapers in vierkante vormen maar een organisch gevormd schouwspel aan de horizon: zo’n verrassende skyline vind je niet zo snel. Je kunt er zelf onderdeel van uitmaken, maar ook vanaf de kant er heerlijk naar kijken door de continue verandering van vorm en kleur.
In een hink-stap-sprong de hele wereld rond is een makkie in Zuidwest Friesland. Doe nog meer wereldse ontdekkingen op WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ WERELDREIS
11
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
Lekker stil... elektrisch (schoon) varen...
Schön Leise Fahren mit Elektromotor
RONDVAARTEN BINNENWATEREN / BINNENGEWÄSSER MAKKUM
B&B / Pension Luxe bungalows Bootverhuur Waterarrangementen
Elke dinsdag & donderdag om 14.00 uur opstap Turfmarkt 33 Makkum
Gouden Boaijum 4 Heeg 0515-442703 info@aanhetwater.nl
Prijzen : Volwassenen: €10,- p.p. Kinderen: €8,- p.p. (t/m 3 jaar gratis)
Honden mogen gratis mee - Bij minder dan 10 personen wordt de route8621 aangepast! CV
Jeden Dienstag & Donnerstag 14.00 Uhr Abfahrtsstelle Turfmarkt 33 Makkum
Preise : Erwachsenen: €10,- p.p. Kinder: €8,- p.p. (bis 3 Jahre frei)
Hunde dürfen auch mitkommen! - Bei weniger als 10 personen wird die Route angepasst!
Een gouden plek in het centrum van het Friese merengebied. Lekker stil... elektrisch (schoon) varen...opstapplaats Schön Leise Fahren mit Elektromotor
www.aanhetwater.nl Lekker stil... elektrisch (schoon) varen...
RONDVAARTEN RONDVAARTEN RONDVAARTEN Turfmarkt
opstapplaats Camping Holle Poarte
Schön Leise Fahren mit Elektromotor
Taxicentrale v/d Bles -
Lekker stil... elektrisch (schoon) varen...
Schön Leise Fahren mit Elektromotor
BINNENWATEREN / BINNENGEWÄSSER MAKKUM van 1 juli t/m 1 september op donderdagen
BINNENWATEREN / BINNENGEWÄSSER MAKKUM vertrek Makkum 14.45 uur en vanaf Camping de Holle Poarte 15.30 uur.
Von 1.Juli bis 1.September jeden Donnerstag BINNENWATEREN / BINNENGEWÄSSER MAKKUM
Lekker stil... elektrisch (schoon) varen...
Abfahrtsstelle Makkum 14.45 Uhr und Camping Holle Poarte 15:30 Uhr.
Schön Leise Fahren mit Elektromotor
RONDVAARTEN
2 uren varen met een praam dinsdag & donderdag om 13.30 uur 2 Elke Stunden fahren mit einem Prahm opstap Turfmarkt 33 Makkum : Volwassenen: €10,- Fahren p.p. Kinderen: €8,p.p. (t/m 3 jaar gratis) Lekker stil... elektrisch (schoon) varen... ElkePrijzen Schön Leise Elektromotor dinsdag & donderdag om mit 13.30 uur r
BINNENWATEREN / BINNENGEWÄSSER MAKKUM
t Elektromoto Schön Leise Fahren mi
RONDVAARTEN N E T R A A V D N O R R DVAA TEN
aren...
Honden mogen gratis mee - Bij minder dan 10 personen wordt de route aangepast!
opstap ElkeTurfmarkt dinsdag33 & Makkum donderdag om 14.00 uur
... ktrisch (schoon) varen stil... ele kerdinsdag LekElke & donderdag om 14.00 uur opstap Turfmarkt 33 Makkum t Elektromotor Schön Leise Fahren mi
opstap Turfmarkt Prijzen : Volwassenen: €10,p.p. Kinderen: €8,- p.p. Jeden Dienstag33 &Makkum Donnerstag 13.30 Uhr(t/m 3 jaar gratis) Prijzen :Honden Volwassenen: €10,€8,-dan p.p.10 (t/m 3 jaar gratis) Abfahrtsstelle Turfmarkt 33 mogen gratisp.p. meeKinderen: - Bij Makkum minder personen wordt de route aangepast! Honden mogen gratis mee - Bij minder dan 10 personen wordt de route aangepast!
Preise : Erwachsenen: €10,- p.p. Kinder: €8,- p.p. (bis 3 Jahre frei)
Hunde dürfen auch mitkommen! - Bei weniger als14.00 10 personen wird die Route angepasst! Jeden Dienstag & Donnerstag Jeden Dienstag & Donnerstag 13.30 UhrUhr
Prijzen : Volwassenen: €10,- p.p. Kinderen: €8,- p.p. (t/m 3 jaar gratis)
Honden mogen gratis mee - Bij minder dan 10 personen wordt de route aangepast!
Abfahrtsstelle Turfmarkt33 33Makkum Makkum Abfahrtsstelle Turfmarkt
Jeden Dienstag & Donnerstag 14.00 Uhr
Preise : Erwachsenen: €10,- p.p. Kinder: €8,- p.p. (bis 3 Jahre frei) Preise : Erwachsenen: €10,- p.p. Kinder: €8,- p.p. (bis 3 Jahre frei) Hunde dürfen auch mitkommen! - Bei weniger als 10 personen wird die Route angepasst!
BINNENWATEREN / BINNENGEWÄSSER MAKKUM Reserveren is gewenst! M RESERVERINGEN ER MAKKUTaxicentrale Reservierung istÄ erwünscht SS EW G EN N N BI / EN ER AT v/d Bles +31(0)6-55784959 BINNENW M U KK A M ER SS Ä G EW Abfahrtsstelle Turfmarkt 33 Makkum
Hunde dürfen auch mitkommen! - Bei weniger als 10 personen wird die Route angepasst! opstapplaats
Preise : Erwachsenen: €10,- p.p. Kinder: €8,- p.p. (bis 3 Jahre frei)
Hunde dürfen auch mitkommen! - Bei weniger als 10 personen wird die Route angepasst! Taxicentrale v/d Bles / Stichting It Preamke Súderseewei 11, 8754 GK Makkum (fr) Tel.+31(0)515-232222, services@taxivanderbles.nl preamke@makkum.nl - www.preamke.nl
Turfmarkt
opstapplaats opstapplaats Turfmarkt Turfmarkt
opstapplaats Turfmarkt
Afvaarten en groepsarrangementen op andere dagen en tijden op aanvraag.
opstapplaats Camping Holle Poarte
/ BI N N EN
opstapplaats Camping Holle Poarte
Taxicentrale v/d Bles -
Taxicentrale v/d Bles -
RESERVERINGEN TEL: 06-55784959 www.preamke.nl Elke dinsdag & donderdag om 14.00 uur van 1 juli t/m 1 september op donderdagen vertrek Makkum 14.45 uur en vanaf Camping de Holle Poarte 15.30 uur. Von 1.Juli bis 1.September jeden Donnerstag Abfahrtsstelle Makkum 14.45 Uhr und Camping Holle Poarte 15:30 Uhr.
van 1 juli t/m 1 september op donderdagen vertrek Makkum 14.45 uur en vanaf Camping de Holle Poarte 15.30 uur. Von 1.Juli bis 1.September jeden Donnerstag Abfahrtsstelle Makkum 14.45 Uhr und Camping Holle Poarte 15:30 Uhr.
uur opstap Turfmarkt 33 Makkum erdag om 14.00 ndKinderen: dop.p. &€10,g da ns : Volwassenen: €8,p.p. (t/m 3 jaar gratis) ke di ElPrijzen RESERVERINGEN akku Honden ar mogen gratis - Bijm minder dan 10 personen wordt tis) de route aangepast! Mmee kt 33 +31(0)6-55784959 rfm p0Tu sta . (t/m 3 jaar gra op gepast! RESERVERINGEN r nen: €10,- p.p. Kinderen: €8,- p.p uu .0 wordt de route aan 14 en son om per g 10 sse dan da Jeden Dienstag 14.00 Uhr - Bij minder jzen : Volwa Pri meeDonnerstag & donder +31(0)6-55784959 gratis & Honden mogen Uhr Abfahrtsstelle Turfmarkt 33 Makkum 33 Makkum g 14.00 RESERVERINGEN 3 jaar gratis) Donnersta(bis & g ast! gep ta€10,te aan en: €8,- p.p. (t/m rouns deie dtD Preise :n Erwachsenen: p.p. Kinder: €8,- p.p. 3 Jahre frei) en wor €10,- p.p. Kinder der dan 10 perJe sonde +31(0)6-55784959 RESERVERINGEN m ku akweniger als 10 personen wird Hunde dürfen - Bei die Route angepasst! arkt 33 M gratis mee - Bij min rfmmitkommen! lle Tuauch frei) +31(0)6-55784959 ste rtsU sst! Abfah - p.p. (bis 3 Jahresonen wird hr €8, : die Route angepa der 0 Kin .0 . 14 g €10,- p.p 10 per ta als en: r rs ige sen ne ach wen Bei Erw on Preise : kommen! ag & D mit h auc fen de dür Taxicentrale v/d Bles / Stichting It Preamke Súderseewei 11, 8754 GK Makkum (fr) Tel.+31(0)515-232222, services@taxivanderbles.nl preamke@makkum.nl - www.preamke.nl
Ligplaatsen en afmeren in Sneek Taxicentrale v/d Bles / Stichting It Preamke Súderseewei 11, 8754 GK Makkum (fr) Tel.+31(0)515-232222, services@taxivanderbles.nl preamke@makkum.nl - www.preamke.nl
Afvaarten en groepsarrangementen op andere dagen en tijden op aanvraag.
Afvaarten en groepsarrangementen op andere dagenv/d en tijden aanvraag. Taxicentrale Bles /op Stichting It Preamke Súderseewei 11, 8754 GK Makkum (fr) Tel.+31(0)515-232222, services@taxivanderbles.nl
Taxicentrale v/d Bles / Stichting It Preamke preamke@makkum.nl - www.preamke.nl Súderseewei 11, 8754 GK Makkum (fr) Afvaarten en groepsarrangementen op Tel.+31(0)515-232222, services@taxivanderbles.nl andere dagen en tijden op aanvraag. preamke@makkum.nl - www.preamke.nl
Afvaarten en groepsarrangementen op andere dagen en tijden op aanvraag.
m rfmarkt 33 Makku
• Ideale ligging > ruim 600 vaste ligplaatsen • Vlakbij het centrum van Sneek • Verhuur van boxen van 6 tot 20 meter
Hun
Jahre frei) sst! : €8,- p.p. (bis 3 die Route angepa €10,- p.p. Kinder- Bei weniger als 10 personen wird
uch mitkommen!
opstapplaats Turfmarkt laats opstapp opstapplaats Turfmarkt Camping Holle Poarte Taxicentrale v/d Bles opstapplaats Poarte ntrale v/d Bles Camping Holle Taxice
opstapplaats Turfmarkt opstapplaats Poarte Camping Holle
Taxicentrale v/d
van 1 juli t/m 1 september op donderdagen vertrek Makkum 14.45 uur en vanaf n er op donderdage septemb t/m 1Poarte juli Holle Camping 15.30 uur. van 1 de uur en vanaf kum 14.45 jeden Mak Vonvert 1.Juli 1.September Donnerstag rekbis uur. 0 rte 15.3 Holle Poa Abfahrtsstelle Makkum 14.45 Uhr n Donnerstag Camping de ber jede ptem15:30 bis 1.Se und Von Camping Poarte Uhr. 1.JuliHolle kum 14.45 Uhr Abfahrtsstelle Mak e Poarte 15:30 Uhr. Holl ping Cam und
Bles -
derdagen september op don van 1 juli t/m 1 f 14.45 uur en vana vertrek Makkum uur. 0 e Poarte 15.3 Camping de Holl jeden Donnerstag ber ptem 1.Se bis Von 1.Juli kum 14.45 Uhr Abfahrtsstelle Mak e Poarte 15:30 Uhr. und Camping Holl
RESERVERINGENEN RESERVERING +31(0)6-55784959
Taxicentrale v/d Bles / Stichting It Preamke Súderseewei 11, 8754 GK Makkum (fr) Tel.+31(0)515-232222, services@taxivanderbles.nl amke preamke@makkum.nl - www.preamke.nl / Stichting It Pre ntrale v/d Bles GK Makkum (fr) Taxice Afvaarten en groepsarrangementen op 8754 11, ei derbles.nl eew ers van andereSúd dagen en tijden op222 aanvraag. , services@taxi Tel.+31(0)515-232m.nl - www.preamke.nl kku ma ke@ ke am am pre chting It Pre n op epsarrangemente K Makkum (fr) bles.nl Afvaarten en gro tijden op aanvraag. vices@taxivander andere dagen en ww.preamke.nl ementen op aanvraag.
N RESERVERINGE
59
+31(0)6-557849
59
+31(0)6-557849
Camperplaatsen
Sanitaire voorzieningen
Jachthaven de Domp 4 • T 0515-755640 • E camping@dedomp.nl
www.dedomp.nl
werelderfgoed
Met volle kracht vooruit! Er is een goede reden om weer eens een bezoek aan het Woudagemaal in Lemmer te brengen: het stoomgemaal viert dit jaar zijn 100e verjaardag! Voor VVV Waterland van Friesland mocht ik op pad naar dit iconische bouwwerk, dat opgeleverd werd in hetzelfde jaar dat mijn beppe Anna geboren werd. Honden mogen er niet naar binnen, dus Yfke is vandaag maar even thuisgebleven.
Wiepkje Hoekstra is gek van Fryslân, dieren en buiten zijn. Met hond Yfke trekt ze er regelmatig op uit in Zuidwest Friesland. Als blogger verslaat ze haar avonturen voor VVV Waterland van Friesland.
NA 100 JAAR NOG STEEDS FUNCTIONEEL Bij aankomst word ik verrast door de nieuwe entree, nu gevestigd in één van de voormalige dienstwoningen. Het huis is prachtig heringericht; je loopt er volledig ‘coronaproof’ doorheen op weg naar het futuristische bezoekerscentrum, vanwaar je uiteindelijk de oversteek kunt maken naar de historische stoomkathedraal; het hoogtepunt van je bezoek. Sonja Hylkema - PR dame van het Woudagemaal - ontvangt mij hartelijk met een kop thee en vertelt honderduit over haar geliefde werkplek. Nog voordat ze er werkzaam was, liet ze hier haar trouwfoto’s maken. “Het gemaal is zo bijzonder; het is na 100 jaar nog steeds mooi en
13
bovendien functioneel. Zou er vandaag de dag nog wel eens iets worden gebouwd dat er over een eeuw nog zo bij staat?”, vraagt Sonja zich terecht af. Dankzij ingenieur Wouda is ze zelfs geïnteresseerd geraakt in techniek en kan ze mij nu alles over stookketels en stoommachines vertellen. >>>
“
Hoera, het Woudagemaal bestaat 100 jaar!
”
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
DEZE LANDSCHAPSTAFEL LAAT ZIEN DAT FRIESLAND VOOR EEN GROOT DEEL ONDER ZEENIVEAU LIGT
WIEPKJE SPEELT HET WATERTAFELSPEL
“
We proberen bezoekers na te laten denken over hoe zij hun steentje kunnen bijdragen aan goed waterbeheer
ANDERS MET WATER OMGAAN Samen lopen we door naar het bezoekerscentrum dat als een langgerekte grijze koker boven het Friese landschap zweeft. Eenmaal binnen wacht de nieuwe expositie. Ging het hier voorheen nog vooral om de strijd met het water, nu is er ook veel aandacht voor de strijd óm het water. Nu wij het klimaat dwingen steeds extremer te worden, dwingt het klimaat ons anders met water om te gaan. We zullen ons moeten weren tegen lange periodes van droogte, maar ook tegen hevige regenval, zo lees ik. Waar Wetterskip Fryslân de afgelopen eeuw met hulp van het Woudagemaal vooral bezig was met water wegpompen, wordt er nu veel meer gedaan aan water opslaan en inlaten. KLIMAATBESTENDIG WORDEN Gelukkig hebben we daarvoor het IJsselmeer; WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL
het grootste zoetwaterbekken van Europa. Naast het Woudagemaal zit een inlaat die bij extreme droogte kan worden opengezet, om de Friese boezem aan een hoger waterpeil te helpen. Maar er moeten meer oplossingen komen om klimaatbestendig te worden. “We proberen bezoekers na te laten denken over hoe zij hun steentje kunnen bijdragen aan goed waterbeheer” vertelt Sonja. “Na een bezoek aan deze expositie zou je waterbewustzijn getriggerd moeten zijn”. Straks bij thuiskomst ga ik nog wat tegels uit onze tuin trekken en een extra regenton plaatsen, mijmer ik.
SCHOORSTEEN 2.0 Dan gaan de schuifdeuren open en stappen we naar buiten: over de hoge brug lopen we naar de achterzijde van het Woudagemaal. Onderweg hebben we schitterend uitzicht over
14
”
het IJsselmeer en de hoge schoorsteen.“Wist je dat dit het tweede exemplaar is? De eerste werd 9 dagen na de bouw al getroffen door blikseminslag”, vertelt Sonja.
OP STOOM Zodra we binnenstappen in het ketelhuis, komt de geur van stookolie ons tegemoet. Werden hier vroeger nog bakken vol kolen naar binnen gekruid, nu draait de installatie op stookolie. Hierdoor is het gelukkig iets minder arbeidsintensief om het gemaal in werking te stellen. Desondanks is men nog bijna een halve dag bezig om het gevaarte op stoom te krijgen. Daarom wordt bij hoog water in de boezem altijd eerst het modernere Hooglandgemaal in Stavoren in werking gesteld. Pas als het echt de spuigaten uitloopt, komt Lemmer in actie.
tingeling Op 7 oktober 2020 viert het Woudagemaal officieel haar verjaardag. Op deze datum opende Koningin Wilhelmina - na het spreken van enkele welgekozen woorden - 100 jaar geleden het Woudagemaal. Nadat zij het zilveren belletje luidde, kon het stoomgemaal aan zijn lange loopbaan beginnen. Dit originele belletje is nu nog onderdeel van de expositie.
DE MACHINEHAL VAN HET WOUDAGEMAAL
BLINKENDE MACHINES En dan gebeurt er ook wat! Ongelooflijk om te beseffen dat dit gemaal in 35 seconden een heel Olympisch zwembad kan leegpompen en dat na twee dagen pompen zelfs de bodem van het Sneekermeer is bereikt! Enthousiaste gidsen in gele hesjes vertellen het verhaal over het netwerk van vernuftig aangelegde buizen. Bezoekers gaan in groepjes van maximaal 12 personen mee ‘on tour’ door het historische gebouw om te proberen Wouda’s vinding zo goed mogelijk te doorgronden. Van het ketelhuis gaan we het trapje op naar de symmetrisch uitgevoerde machinehal naar ontwerp van de Amsterdamse school. Het smeedijzeren traphek, de wandtegeltjes, de eikenhouten kozijnen van de kantoren en niet te vergeten de indrukwekkende waaierpompen; het is een lust voor het oog. Ook al ben ik geen techneut, ik vind het schitterend om deze hal vol blinkende machines te aanschouwen. Terecht dat UNESCO de Werelderfgoed status aan dit monument toekende; het Woudagemaal staat wat mij betreft voor het hoogtepunt van Nederlandse waterbouwkunde!
weiland en de IJsselmeerdijk. Eenmaal op de dijk heb je goed zicht op het geheel. Je ziet het stalen bezoekerscentrum net boven de IJsselmeerdijk uitpiepen, het staat er zo mooi bescheiden en contrasterend ten opzichte van het gemaal van roodbruine bakstenen met zijn smalle schoorsteen. Het valt mij nu voor het eerst eigenlijk op hoe laag ons Friese land eigenlijk ligt ten opzichte van het IJsselmeerwater…
Zelf
bezoeken? Om te testen of alle machines nog goed werken en om het personeel op te leiden, wordt het gemaal in ieder geval tweemaal per jaar in werking gesteld, meestal in de voorjaarsvakantie en in de herfstvakantie. Houd de website van het Woudagemaal in de gaten wanneer je voor deze spectaculaire dagen tickets wilt reserveren. Maar ook zonder stoom is het echt de moeite waard het gemaal en de nieuwe expositie te gaan bekijken. Reserveren is verplicht. Dit kun je doen via www.woudagemaal.nl of telefonisch als het online niet lukt.
EEN OMMETJE MAKEN Als je denkt dat je alles gezien hebt, kun je buiten nog een mooi ommetje maken. Het nieuwe bruggetje geeft je toegang tot het
15
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
gewoon bijzonder! De KuubsKist is één van de grootste, leukste en meest spraakmakende kringloopbelevenissen van Friesland.
gewoon bijzonder!
Op meer dan 4000 m2 vindt je, naast tweedehands meubelen, een bonte verzameling van brocante, curiosa, antiek, retro, boeken, platen, kleding en nog véél meer. Dit alles over-
Graag de bovenste gebruiken voor het bord!
zichtelijk en bijzonder smaakvol gepresenteerd in diverse
gewoon bijzonder! gewoon bijzonder! De KuubsKist is één vanbijzonder! de grootste, leukste en meest gewoon
loodsen.
Graag de bovenste gebruiken voor het bord!
Kom gezellig langs en laat je verrassen door het enorme
aanbod. De koffie staat klaar in ons gezellige café. De KuubsKist is één van de grootste, leukste en meest Parkeren is natuurlijk gratis! spraakmakende van Friesland. De KuubsKist iskringloopbelevenissen één van de grootste, leukste en meest Op meer dan 4000 m2 vindt je, naast tweedehands meubelen, spraakmakende kringloopbelevenissen van Friesland.
spraakmakende kringloopbelevenissen van Friesland.
e grootste, leukste en meest Op meer dan m2 vindt je, naast tweedehands meubelen, een bonte verzameling van4000 brocante, curiosa, antiek, retro, Op meer dan 4000 m2 vindt je, naast tweedehands meubelen, boeken, platen, en brocante, nog véél meer. Dit alles overeen bonte verzameling van curiosa, antiek, retro, belevenissen vankleding Friesland. een bonte verzameling van brocante, curiosa, antiek, retro, Graag de bovenste gebruiken voor het bord!
zichtelijk en bijzonder smaakvol gepresenteerd in overdiverse boeken, platen, kleding en nog véél meer. Dit alles loodsen. zichtelijk en bijzonder smaakvol gepresenteerd in diverse
t je, naastboeken, tweedehands meubelen, platen, kleding en nog véél meer. Dit alles overloodsen. NIEUW • NIEUW • NIEUW • NIEUW • NIEUW • NIEUW • NIEUW • NIEUW Kom gezellig langs en laat je verrassen door het enorme n brocante, curiosa, antiek, retro,
zichtelijk en bijzonder smaakvol gepresenteerd in diverse
aanbod. De koffie klaar in ons gezellige café. Kom gezellig langsstaat en laat je verrassen door het enorme Parkeren is natuurlijk gratis! aanbod. De koffie staat klaar in ons gezellige café.
n nog véél meer. Dit alles overLemsterpad 22, 8531 AA Lemmer, 0514-534112, www.kringlooplemmer.nl
LEKKER WEG BIJ
loodsen.
Parkeren is natuurlijk gratis!
maakvol gepresenteerd in diverse
Kom gezellig langs en laat je
Kleinschalige Bed Breakfast verrassen &door het in Centrum Sneek
enorme
aanbod. De koffie staat klaar in ons gezellige café.
t je verrassen door het enorme
Parkeren is natuurlijk gratis! Lemsterpad 22, 8531 AA Lemmer, 0514-534112, www.kringlooplemmer.nl
aar in ons gezellige café.
ratis!
LEEUWEN
Lemsterpad 22, 8531 AA Lemmer, 0514-534112, www.kringlooplemmer.nl
B&B LEKKER WEG BIJ LEEUWEN Email: info@lekkerwegbijleeuwen.nl Tel: 0031-614890193 @lekkerwegbijleeuwen
ook online
MERKEN: O.A. BITTOUN/LA MAISON VICTOR ABOUT BLUE FABRICS • LANG YARNS • PHILDAR
Nieuwe collectie stoffen en garens
Lemsterpad 22, 8531 AA Lemmer, 0514-534112, www.kringlooplemmer.nl
r, 0514-534112, www.kringlooplemmer.nl
Volg ons!
Dijkstraat 41 | 8701 KC Bolsward | t (0515) 33 54 50 | info@es-ster.nl | ESSTER.NL
loch ness
We nemen je mee naar het jaar 564. Priester Sint Colomba is op missie in Schotland en passeert daarbij een begrafenis bij de rivier Ness. Omstanders vertellen dat de man gedood was door een enorm waterbeest… Meteen stuurt Colomba zijn assistent Lugneus Mocumin het water in. En inderdaad... het beest duikt ineens op! De priester grijpt zijn Latijnse kruis, heft het op en roept: “Tot hier en niet verder!” Het monster verdwijnt in de diepten van het water… Pas in 1933 krijgt deze mythe wereldwijd bekendheid door een foto van ‘Nessy’ gemaakt door dokter Kenneth Wilson.
Nog jaarlijks trekt het monster van Loch Ness vele toeristen. Was het een reuzenaal? Een kleine aardbeving die het water zo hoog deed golven dat mensen er een beest in zagen? Of een meerval van 2,5 meter zoals Steve Challice uit Southampton recent nog beweerde met zijn vakantiekiekjes van Schotland? Wanneer dit zo is, dan zou het ‘monster’ ook zomaar op kunnen duiken in de Friese meren. De omgeving hier vormt de ideale habitat voor de meerval: holen, gaten onder het riet, voldoende voedsel... Wie fotografeert of vangt de nieuwe mythe van de Friese meren?
17
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
route 66 “
Hihaa, op naar Nieuw Amerika!
”
Route 66. Verreweg de bekendste weg van de Verenigde Staten tussen Chicago en Santa Monica bij Los Angeles. In 1985 werd de weg opgeheven, maar vele toeristen volgen nog steeds het oude traject. Menig motorrijder droomt er dan ook van om (een deel van) deze 4.000 kilometer te rijden. VVV Waterland van Friesland zoekt deze uitdaging van de Route 66 dichterbij, zonder vliegreis en zelfs zonder uitlaatgassen. We pakken vandaag namelijk een elektrische chopper in Wijckel bij Sloten. VOL GAS DOOR WATERLAND Bij Solex Sloten staan ze al gepoetst voor ons klaar: e-choppers in mooie glimmende kleuren. Ze lijken een beetje op een Harley Davidson, maar zijn kleiner en dus veel handzamer. En muisstil doordat ze volledig elektrisch aangedreven zijn. Het rijden is heel simpel: je geeft gas met je hand zoals bij een brommer en je remt met de handremmen. Na deskundige uitleg van Solex Sloten en een paar minuten wennen rijden we vol gas over de beboste weggetjes in Gaasterland. OP NAAR AMERIKA We gaan een mooi rondje maken door Waterland van Friesland vanuit Wijckel naar Lemmer, via het Tsjûkemar naar Tjerkgaast en Sloten. Geen Chicago dus voor ons, maar één
van onze eerste bestemmingen komt dicht in de buurt. “Hihaa, op naar Nieuw Amerika!” Niks geen stoffige wegen hier. Het landschap rondom het buurtschap Nieuw Amerika, wat zijn naam te danken heeft aan dit werelddeel, is een plaatje. Het ligt in Gaasterland ten zuiden van Ruigahuizen en dat is goed te zien door de prachtige bossen en het licht glooiende landschap om ons heen.
Je voelt je zo vrij als een vogel. Maak je dan ook klaar voor veel bekijks en jaloerse blikken van voorbijgangers. De muisstille elektrische motor zorgt ervoor dat je volop geniet van de ruimte, de afwisselende landschappen en je gezellig kunt kletsen. >>>
ZO VRIJ ALS EEN VOGEL Hoewel de e-choppers niet harder gaan dan zo’n 25 kilometer per uur, voelt het toch enorm stoer om zo door het landschap te cruisen. Al snel begint iemand van ons te zingen “Get your motor running, head out on the highway…!” En dat verwoordt precies het gevoel wat je krijgt op een e-chopper.
19
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
“
Get your motor running, head out on the highway!
”
spannenbrug
wijckel
sloten
follega
sondel
oosterzee lemmer LEMMER
BOOTJES KIJKEN IN LEMMER De route leidt ons uit Amerika langs de IJsselmeerkust richting Lemmer. Onderweg gaan we nog even ‘vogels kieken’ bij de vogelkijkhut bij Sondeler Leien. Niemand in ons gezelschap is een echte vogelaar en omdat we niets zien vliegen, zijn we ook zelf weer vrij snel gevlogen. Op naar Lemmer. Aangekomen bij de Lemstersluis zetten we de e-choppers op de standaard om te genieten van de bootjes die langskomen. Hierna maken we een ‘Slag om het Dok’ langs het water door WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL
te wandelen door de straten Kortestreek en Langestreek. Lunchen kun je bij één van de restaurants aan het water. Hierna rijden we verder en zwaaien we nog even naar Jacob van de VVV Waterland van Friesland winkel waar we langs rijden. We hebben nog meer om te ontdekken!
BRUGDOEK BIJ FOLLEGA Het landschap trakteert ons op mooie vergezichten onderweg. En bij het naderen van de brug van Follega zien we nog iets herkenbaars en daarom draaien we flink
20
SPANNENBURG
aan de gashendel. De brug staat open en het brugdoek van VVV Waterland van Friesland met de prachtige foto van Kobus van Leer is te zien. Helaas is de brug alweer dicht wanneer we bij de slagbomen aankomen. Een collega rent naar het brugwachtershuisje waar de brugwachter relaxed zit te tokkelen op zijn gitaar. Of hij de brug speciaal voor ons wil openen? “Dat hoeft niet,” antwoordt hij lachend en wijst naar de volgende boot die alweer verschijnt in de verte. We kunnen dus in alle rust de foto van de lepelaars nog eens bewonderen.
handig Solex Sloten heeft prachtige routes die ze voor je kunnen printen en bevestigen op een slim systeem aan het stuur van je e-chopper. Voor het rijden op een e-chopper moet je in het bezit zijn van een geldig brommercertificaat of rijbewijs B. Een aantal e-choppers hebben een extra zadel voor een passagier. Voor kleine kinderen is er ook één met kinderzitje.
FOLLEGA
LETTERLIJK IN DE WOLKEN Vlak voor Tjerkgaast passeren we nog het hoogste bouwwerk van heel Friesland: de toren van Spannenburg. Met haar 118 meter torent ze zelfs boven de Achmeatoren van Leeuwarden uit! Al meer dan 40 jaar doet ze dienst als gebouw voor telecommunicatie en radio-uitzendingen. Maar omdat de apparatuur voor telefonie, radio en televisie tegenwoordig veel kleiner en lichter is geworden, werd de toren steeds leger. Hiervoor is sinds een paar jaar een datacenter in de plaats gekomen. De servers boven in de toren staan daardoor letterlijk in ‘de cloud’.
GEZELLIGHEID IN SLOTEN Vlak voor de finish komen we aan in Sloten. Dit Elfstedenstadje en Los Angeles: je kunt bijna geen groter contrast bedenken. In het najaar is Sloten nog altijd gezellig met dagjesmensen en vakantiegangers die het naseizoen de voorkeur geven. Bij een mooie dag is een stop op een terras zeker aan te raden. Slenter in ieder geval langs het water om deze vestingstad te ontdekken en wandel over de Lemsterpoort voor het maken van een foto. Hier zie je ook Korenmolen de Kaai waar je de molenwinkel op zaterdag kunt bezoeken.
21
verhuur - Solexverhuur Sloten www.solexsloten.nl - E-Rent Friesland Workum www.e-rentfriesland.nl - Hotel van der Valk in Sneek www.hotelsneek.nl - Camping en Jachthaven de Domp in Sneek www.dedomp.nl
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
nijsgjirrich nieuwsgierig
ir. d.f. woudagemaal
bezoekerscentrum mar & klif
UNESCO Werelderfgoed in Friesland
Beleef Nationaal landschap Zuidwest-Fryslân, start bij Mar & Klif
Een magistrale beleving van stoom, architectuur en water. Leuk en leerzaam voor jong en oud!
Nergens in Nederland vind je zoveel landschappelijke variatie als in Zuidwest-Fryslân, niet voor niets een Nationaal landschap! Start je ‘expeditie’ door het landschap bij Bezoekerscentrum Mar & Klif. Ontdek er het verhaal van de kust met kliffen, het kleigebied met middeleeuwse terpen en dijkjes, de zes pittoreske Elfstedenstadjes, het weidse boerenlandschap, de meren en het charmant glooiende Gaasterland waar bos, weide en water elkaar afwisselen. Terug in de buitenlucht weet je meer. Zie je meer. Geniet je meer.
Beleef de kracht van stoom Een groot deel van Nederland ligt onder zeeniveau, dit geldt ook voor de provincie Friesland. In de negentiende en begin twintigste eeuw stonden ‘s winters grote delen onder water. Het stoomgemaal moest daar een einde aan maken. Het Woudagemaal, dat eigendom is van Wetterskip Fryslân, heeft nog steeds een taak in het waterbeheer. Bij extreem hoge waterstanden wordt het ingeschakeld om het peil te verlagen. Als het gemaal wordt aangezet pompt het als het moet 4 miljoen liter water per minuut vanuit de Friese boezem het IJsselmeer in.
Voor kinderen Bij Bezoekerscentrum Mar & Klif is ook voor kinderen van alles te doen. Bij binnenkomst glijd je de ‘ijsgrot’ in, waar we je vertellen waar de sporen van het ijs nog te zien zijn.
Nieuwsgierig naar onze nieuwe beleving? Een bezoek aan het Ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer is nu zeker de moeite waard. De afgelopen maanden is hard gewerkt aan de nieuwe beleving van het bijna 100-jarige stoomgemaal. Het resultaat mag er zijn. De expositie in het bezoekerscentrum is deels vernieuwd, de dienstwoningen zijn verbouwd tot nieuwe entree, winkel en ontvangstruimte en het bezoekersgebied is verfraaid en uitgebreid met een nieuw natuurpad voor een wandeling over de IJsselmeerdijk.
Neem een kijkje onder de grond of richt je blik naar boven vanaf de uitkijktoren. Een visdiefje, een slobeend of een bosmuis? Bij Mar & Klif kun je ze van dichtbij bekijken. Er zijn heel veel opgezette vogels te zien. Ga je liever met de kids naar buiten? Mar & Klif heeft de leukste bos-ontdekroutes. Mar & Klif is t/m oktober van dinsdag t/m zondag geopend. In het winterseizoen is het centrum iedere zaterdag en zondag geopend.
Check onze website voor de meest actuele openingstijden! Gemaalweg 1a, 8531 PS Lemmer www.woudagemaal.nl WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL
De Brink 4, 8567 JD Oudemirdum www.marenklif.nl
22
Ga op onderzoek uit, wees nieuwsgierig en prikkel je zintuigen in Waterland van Friesland. Deze musea en bezoekerscentra zijn (bijna) het
Reserveer online Reserveren is in deze tijd noodzakelijk. Boek je ticket online op de website van deze musea. Of via www.watervanfriesland.nl
gehele jaar geopend en bieden een schat aan cultuur, historie en belevenissen.
fries scheepvaart museum
museum joure
Ontdek de geschiedenis van de Friese scheepvaart en de verhalen van Sneek
Verrassend maakmuseum op de plek waar Douwe Egberts ooit begon
Sneek ligt in het hart van het Friese merengebied. Logisch dat het museum van de stad Sneek gaat over de geschiedenis van de Friese scheepvaart. In gevarieerde presentaties worden de verhalen verteld van de binnenvaart met skûtsjes en tjalken en over de Friese zeevaart. Ook de zeilsport komt ruimschoots aan bod. Sneek is per slot van rekening bekend vanwege de Sneekweek. ‘s Winters bevroren de waterwegen en werd er in Friesland volop geschaatst. Schaatsen, sleden en de prijzen van de Elfstedentocht zijn opgesteld in de ijszaal.
Museum Joure is een binnen- én buitenmuseum. In totaal bestaat het museum uit 10 monumentale gebouwen, mooie kades en een grote tuin. Dit gebied was het oudste industrieterrein van Joure. Hier was altijd veel reuring en bedrijvigheid, en dat is er nog steeds. In Museum Joure beleef je de passie voor het maken en kun je natuurlijk ook zelf aan de slag!
Van koffie tot klokken Beroemd middelpunt van het museum is de eerste fabriek van Douwe Egberts, waar je het verhaal achter dit wereldberoemde merk beleeft. Natuurlijk kun je hier genieten van een (gratis) kopje koffie of thee. Ook zeker de moeite waard zijn de fotogenieke Metaalfabriek van Keverling, waar vroeger koper gegoten werd, en de authentieke Drukkerij. Een deur verder vind je een Friese Klokkenmakerij én de grootste collectie Friese klokken ter wereld. Alles gezien? Vergeet tenslotte niet om even te sneupen in De Witte Os, het winkeltje waar Douwe Egberts ooit begon.
Leuk voor gezinnen Gezinnen met kinderen kunnen bij het Fries Scheepvaart Museum hun hart ophalen. De grootste zaal van het museum is namelijk speciaal gereserveerd voor kinderen. In dit interactieve kindermuseum kun je spelen in een zeilschouw, een vlot leren bouwen, de werking van katrollen ontdekken en proberen of je een skûtsje kunt trekken.
je
Ideaal voor families Ben je met kinderen op pad? Museum Joure is ideaal voor gezinnen! Er staat altijd een ontdekroute door het museum voor je klaar, met de leukste doe-dingen. En iedere schoolvakantie is er een speciaal programma voor kinderen.
Wil je het museum optimaal leren kennen? Boek dan de speciale gezinsrondleiding. Een museumgids neemt jullie mee op sleeptouw en laat je verschillende aspecten van de Friese scheepvaart zien. Onderweg zijn er leuke doe-opdrachten voor jong en oud. Het museum is dagelijks geopend maar de gezinsrondleiding moet wel vijf dagen van tevoren reserveren.
Museum Joure is het hele jaar van dinsdag t/m zondag geopend en van mei t/m oktober ook op maandagmiddag.
Kleinzand 16, 8601 BH Sneek www.friesscheepvaartmuseum.nl
Geelgietersstraat 1, 8501 CA Joure www.museumjoure.nl
23
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
indian summer
WYLDEMERK Geitekeuteltsjes en skytaaien ferklappe in ferburgen gearkomste fan ôfrûnne nacht Wetterdamp stiget op út ‘e mar en kringelt tusken de beammen troch Kontoeren fan libben tekenje har ôf It is in hiele drokte mei kij, geitebokjes en fûgels omjûn troch magy en tsjoenderij By dat komplot fan wyldguod hâldt it wetterhynderke de wacht It is it geheim fan de Wyldemerk
WYLDEMERK Geitenkeutels en koeienvlaaien verklappen een verborgen bijeenkomst van afgelopen nacht. Mist stijgt op uit het meer en kringelt tussen de bomen door. Contouren van leven tekenen zich af. Het is een drukte van belang met koeien, geitenbokjes en vogels omgeven door magie en tovenarij. Bij dit complot van wilde dieren houdt de pantserjuffer de wacht. Het is het geheim van de Wyldemerk. Dit gedicht is onderdeel van de Verhalenroute Ruimte. Lees meer gedichten op WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/RUIMTE
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL
24
Wandelen
Wyldemerk vIa knooppunten CA. 5 KM
95
67
68
62
64
65
69
95
63
Maak op een mooie ‘Indian Summer’ dag in het najaar een frisse wandeling langs het meer de Wyldemerk. De bomen rondom het meer hebben de mooiste kleuren en je komt er heerlijk tot rust. Wist je dat koeien en geiten hier los rondlopen? Om te parkeren rijd je op de Skouleane in Oudemirdum eerst voorbij knooppunt 95 richting de Wyldemerk. Aan je rechterhand zijn een aantal parkeerplaatsen. Vanuit hier wandel je langs het meer naar knooppunt 67 en
deel jouw gedicht maak kans op een ballonreis
DEEL JOUW GEDICHT
WIN EEN BALLONREIS
volg je de aangegeven knooppunten. Vervolg hierna je route en kom weer aan bij het startpunt.
Landhuis
Geef jouw creativiteit de ruimte door bij één van deze unieke plekken jouw eigen gedicht te schrijven. Of misschien kom je een andere plek tegen, die je diep in je hart raakt. Laat ons je gedicht, wens of gedachte weten via uniek@waterlandvanfriesland.nl. De 12 mooiste inzendingen maken kans op een ballonvaart boven Waterland van Friesland.
Kippenburg
Kijk bij Meedoen kan t/m 30 november 2020. Door mee te doen gaknooppunt je akkoord64 uit naar met onze actievoorwaarden die na te lezen zijn op Landhuis Kippenburg. Dit is een Rijksmonument dat rond 1830 is www.waterlandvanfriesland.nl/gedichtenwedstrijd
Geef je creativiteit de ruimte door bij een voor jou bijzondere of unieke plek in Waterland van Friesland jouw eigen verhaal te schrijven. Laat ons je gedicht, wens of gedachte weten via uniek@waterlandvanfriesland.nl. De 10 mooiste inzendingen maken kans op een ballonvaart boven Waterland van Friesland.
gebouwd door Jonkheer Oncko van Swinderen. De naam Kippenburg is ontleend aan de hoenderhof die daar ook door de jonkheer is gesticht. Het huis is nu, zes generaties later, nog steeds in het bezit van een rechtstreekse afstammeling van de jonkheer. Namelijk van jonkvrouw A.M.J. van Panhuys. Vandaag de dag kunnen groepen hier overnachten.
Door mee te doen ga je akkoord met onze actievoorwaarden die te lezen zijn op WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/GEDICHTENWEDSTRIJD
25
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
MUSEUM SLOTEN & VVV HISTORIE TOVERLANTAARN S STADSWANDELIN GE N W I NK E L I NF O R MATI E
‘ T WEE ZIEL EN, ÉÉN NATU U R’ EXPOSIT IE 2020
Actie! Knip uit! MET DEZE BON
KINDEREN GRATIS + EEN LEUKE SPEURTOCHT
LIN O’S VAN LIEN KE B OOT B I J GEDICHTEN VAN EPPIE DAM
W W W. M U S E UM S LOT E N . NL Heerenwal 48 8556 XW Sloten open juni-oktober di-vr 11-17u za-zo 13-17u feestdagen gesloten
R e s e r v e re n m u s e u m : 0 5 1 4 - 5 3 5 4 1 i n f o @ m u s e u m s l o t e n . n l
cultureel en musea Er is zoveel te ontdekken, leren en beleven in Waterland van Friesland. In deze krant staat nog maar een klein deel van wat Zuidwest Friesland te bieden heeft op het gebied van kunst, cultuur en kennis. Want ook het Zuivelmuseum ‘It Tsiispakhûs’ in Wommels, het Museum Hindeloopen en Museum Houtstad IJlst zijn het bezoeken meer dan waard. Een overzicht van musea en bezoekerscentra vind je op www.waterlandvanfriesland.nl
... ten tie e g i ver pos 2020 t e x r Ni o e mbe e c Frit 1 nov to
2000 jaar geschiedenis van de Friese landbouw in een Rijksmonumentale boerderij inspirerend voor jong en oud
Felling 6 - 8912 CG Leeuwarden - 0511-539420 www.frieslandbouwmuseum.nl
Het hele jaar rond
suppen
Overgewaaid uit Hawaï is suppen (Stand Up Paddling) misschien wel de allersnelst groeiende watersport in Friesland. En alhoewel wij hier niet het hele jaar de temperaturen van dit tropische eiland hebben, hoeft dat je niet te weerhouden om in het najaar een tocht te maken.
ALLE RUIMTE IN HET NAJAAR Waterland van Friesland is met haar meren, waterwegen en steden dé regio om het hele jaar door te kunnen suppen. En in het najaar geniet je doordat er minder bootjes zijn nog meer van de rust en de ruimte. Om nog niet te spreken van de prachtige kleuren onderweg. Suppen is één van de meest duurzame manieren om je over het water te bewegen. Het is dus goed voor de natuur en een heerlijke work-out. VVV Waterland van Friesland geeft je hier tips voor de juiste kledingkeuze, waar een board te huren en twee mooie SUP-routes. KIES JE KLEDING WIJS Er is een Zweeds spreekwoord dat zegt ‘Slecht weer bestaat niet, slechte kleding wel”. Er is dus geen excuus meer om niet het water
op te gaan. In het najaar is een wetsuit met lange mouwen en broekspijpen aan te raden. Wanneer je goed geoefend bent en niet meer in het water valt, dan kun je ook werken met hardloopkleding met daaronder thermokleding en hierover een windjack. Deze laagjes zorgen ervoor dat je lekker warm blijft. Ben je een ervaren supper, wil je in de winter en is het koud? Dan is een drysuit een goede optie. Dit zit los om je lijf, waardoor je er nog thermokleding onder kunt dragen.
KOUDE VOETEN Omdat je op een SUP-board je voeten nauwelijks beweegt, is het warm houden hiervan een uitdaging. Blijf in ieder geval je tenen regelmatig bewegen. En een paar skisokken van merinowol kunnen
27
uitkomst bieden. Over de sokken draag je waterdichte schoenen of als het echt koud is watersportlaarzen.
VEILIG HET WATER OP Naast met goede (felgekleurde) kleding het water op gaan, zijn er nog meer tips voor je veiligheid. We raden aan om niet te gaan suppen bij windracht 4/5 of hoger. Ook is het aan te raden om in het najaar en de winter een zwemvest te dragen. Bij koudere watertemperaturen is onderkoeling een wezenlijk gevaar. Gebruik ook altijd je leash, waardoor je altijd je SUP-board bij je in de buurt houdt wanneer je valt. Het veiligst is om samen het water op te gaan. Ga je alleen, laat dan andere mensen weten van je plannen en neem een telefoon mee in een waterdichte hoes. >>> INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
“
Met suppen kun je doorgaan tot het echt niet meer kan. En dan kunnen we de schaatsen uit het vet halen!
”
Rondje
Parkeer je auto op een parkeerplaats van de Stedspôle aan het Súd 41 in Workum. Hier is genoeg ruimte om je SUP-board op te blazen. Aan de rechterkant van het parkeerterrein zie je de binnenhaven met een kanosteiger waar je op kunt stappen. Zodra je de haven uit supt, kom je terecht in het water van de Djippe Dolte. Dit is ook een deel van de Elfstedenroute. Je kunt hier kiezen om het rondje linksom of rechtsom te maken. In deze route maken we het rondje linksom.
workum AFSTAND 5 KM
Bure brêge
de Pa r
Ketting brêge
ei
Dj ip pe
start
Do lte
Begine brêge
Bu
re fe a
rt
La ng s
workum
Sudergoa brêge Spoor W a Tre rk brêge kf um ea e rt r ra lle lw
Noarder brêge
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL
Je gaat dus vanuit het haventje meteen links. Al snel zie je de ‘leeuwenfontein’ van Workum en de Sint-Gertrudiskerk aan je linkerhand. Je peddelt verder richting de Beginebrêge waar je de grootste uitdaging van deze route tegenkomt. Omdat de brug erg laag is moet je even op je knieën of zittend onder de brug door. Hierna kun je in volle vaart door en peddel je over de Elfstedenroute richting de Noarderbrêge. Deze brug wordt in de volksmond ‘Pieter’s brêge’ genoemd, vernoemd naar een in Workum beroemde brugwachter. Onder deze brug hangt trouwens een prachtige zeemeermin die je kunt bewonderen.
28
Inmiddels is de Djippe Dolte overgegaan in de Warkumer Trekfeart. De naam verwijst naar de tijd waarin trekschuiten door paarden getrokken naar Bolsward voeren. In de verte zie je al de Súdergoabrêge waar je onderdoor gaat. Hierna sup je onder de spoorbrug door en neem je de afslag naar rechts. Ineens ben je midden in de natuur beland tussen de rietkragen en eenden. Deze vaart die parallel ligt aan het spoor sup je helemaal door, totdat je bij een T-splitsing komt. Hier sla je rechtsaf en meteen daarna ga je weer links. Dan sup je nog een klein stukje door om vervolgens weer rechtsaf te slaan om je SUP-rondje af te maken. Op dit moment vaar je op de Burefeart en ga je door totdat je weer de mooie oude gevels van Workum in het vizier krijgt. Dan sla je rechtsaf en zie je de Kettingbrêge waar links van de brug een trapje zit. Hier kun je makkelijk even je SUP uit het water halen om op het vlakblij gelegen terras van Restaurant Sluiszicht een welverdiend hapje of drankje te bestellen. Of kies voor wat meer uitdaging door de steiger van het restaurant die iets hoger ligt te beklimmen. Na je pauze ga je verder op de Djippe Dolte om weer bij je startpunt uit te komen.
SUPPEN OVER DE LUTS
SUPPEN TUSSEN DE WEILANDEN
Rondje
gaastmeer AFSTAND 3,8 KM
Wiid eS
leat
start
ut
te G
aa st m ar
gaastmeer
Ynt em asle a
t
It Pie l
Gr
Jan Jelles Hofstrjitte
Je kunt je auto parkeren aan de Jan Jelles Hofstrjitte in Gaastmeer. Dan hoef je maar een klein stukje te lopen naar het water aan de Pieldyk. Eventueel kun je nog gebruikmaken van het openbare toilet tegenover de parkeerplaatsen (open tot 1 november). Loop gewoon met je SUP naar een plekje aan de steigers waar geen boot ligt. Hierna peddel je naar links het meer It Piel op. Op It Piel blijf je aan de rechterkant van het meer. Na een stuk op It Piel sla je rechtsaf de Yntemasleat op. Hier kunnen de passerende boten voor wat golfslag zorgen, hoewel het in het najaar veel rustiger is dan in de zomer. Wat ook leuk is, is het pontje wat nog in de maand september fietsers over het water heen en weer brengt. Na de Yntemasleat ga je naar rechts het Grutte Gaastmar op. Het valt op dat het hier meteen rustiger is om te suppen. Geniet onderweg van de bootjes die hier voor anker liggen. Blijf aan de rechterkant van dit meer en dan zie je aan je rechterzijde een bord met de tekst ‘Wolkom yn de Gaastmar’ oftewel ‘Welkom in Gaastmeer’. Hier ga je naar rechts de Wiide Sleat op. Houd ook bij de volgende kruising rechts aan. Je peddelt door een
29
heel gemoedelijk stukje met gezellige vakantiehuisjes aan het water. Wanneer je de brug van Gaastmeer ziet verschijnen, ben je weer bijna bij je startplek. Voordat je daar uit het water gaat kun je nog een stop maken bij D’Ald Herberch met een fantastisch terras aan het water voor een hapje of drankje.
SUPPARADIJS Waterland van Friesland kun je gerust een supparadijs noemen. Naast deze routes zijn de mogelijkheden eindeloos: peddelen over de Luts in Gaasterland, door de grachten van Elfstedensteden of pak een deel van de Poelenroute bij Oudega (SWF) of de Reidmarroute.
huur je board Op de website van VVV Waterland van Friesland kun je alle verhuurders vinden: www.waterlandvanfriesland.nl/suppen
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
Terug van weggeweest:
DROOGBLOEMEN Maak kennis met het drogen van bloemen op een leuke en gemakkelijke manier. Droog ze, hang ze op, lijst ze in of zet ze onder een stolp. Grootste assortiment
DROOGBLOEMEN
vind je in ons Groencentrum.
-----------------------------------STRELITZIA
Deze spectaculaire plant is de woonplant van de maand september.
verkrijgbaar vanaf
-----------------
6.99
Grootste assortiment hippe
KAMERPLANTEN van Friesland!
------------------------------------
GeZ ocht:
NATUUR TALENTEN NIEUWE VACATURES Kijk voor meer informatie op onze website.
Vogels in de tuin volop
VOGELVOER e.d.
------------------------------------
Ons RESTAURANT
gaat weer open!
Op vrijdag 2 oktober staat ons horecateam weer voor je klaar om je in de watten te leggen met verse koffie en huisgemaakt gebak of een heerlijke lunch. Wij zien je graag • Reserveren niet nodig • Tot gauw.
Kom geZ ellig langs, er is vast en Z eker een tafeltje vrij!
OPRUIMING op heel veel tuinplanten en woondecoratie.
tot wel
75 % korting
-----------------------------------Bij ons de grootste keuze in
BUITENPLANTEN Verleng het zomergevoel met buitenplanten in warme kleuren. Zo creëer je een
INDIAN SUMMER
-----------------------------------We zijn geopend en houden ons aan de richtlijnen van het RIVM. Kom zoveel mogelijk alleen en houd afstand.
It Fliet 3 • Witmarsum • www.groencentrumwitmarsum.nl
31
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
tower bridge
3 1 4
yn snits
2
Een brug met twee torens die fier overeind staan als symbool voor de stad vind je niet alleen in Londen. Ook om de Waterpoort in Sneek met z’n achtkantige torens en brug kun je niet heen. De Waterpoort is hét beeldmerk van Sneek. Veel Snekers rijden met een waterpoortsticker op hun auto, omdat ze trots zijn op hun stad en dat laten ze graag zien! Naast de Waterpoort is nog veel meer te zien en te doen.
5
Breng daarom tijdens je wereldreis door Friesland een bezoek aan wereldstad Sneek om de hele wereld te ervaren.
3 /
Funshoppen is niet alleen voor steden als Londen. Juist in Sneek doe je de mooiste ontdekkingen. Wist je dat funshoppen in de top 10 van leukste hobby’s staat? Geen betere stad in het Noorden om deze hobby uit te oefenen, want Sneek is niet voor niets ooit verkozen tot beste winkelstad boven de grote rivieren. Naast de grote ketens vind je gezellige boetiekjes en unieke winkels.
Na een dag winkelen is het tijd om te ontspannen. Waan je even helemaal in Thailand bij één van de Thaise massagesalons in Sneek. Met Thaise muziek op de achtergrond en de geuren van etherische oliën kom je helemaal tot rust. Zo laad je je weer op tijdens je wereldreis door Friesland.
SHOP TILL YOU DROP
DIT IS EEN ADVERTORIAL VAN SNEEK PROMOTION
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL
1 /
2 /
INTERNATIONALE KUNST
Kunst bekijken kun je in de kunstgalerie ‘Bax Kunst’ aan de Singel. Sinds 1992 heeft de galerie een mooie kunstcollectie verzameld waar ze trots op zijn met nationale en internationale kunstenaars. Je kunt het bekijken in de galerie, werken kopen of lenen.
32
RELAXEN IN THAISE SFEREN
4 /
ENGELS AVONDJE UIT
‘One hundred and eighty’, je hoort het regelmatig bij de Engelse dartwedstrijden op TV. Oefen in Sneek je dartskills bij de Garaazje Pool Biljart Snooker & Darts. Het bevindt zich midden in het uitgaanscentrum van Sneek en is de plek waar je ‘s middags gezellig een potje kan spelen of om je uitgaansavond te beginnen. Naast darten kun je er poolen, snookeren en biljarten. Geef je ook eens op voor een dartwedstrijd. In bar The Legend organiseren ze die regelmatig.
10
8
6
7
9 11
5 /
USA ON TOUR
Op een Harley Davidson rijden zoals in clip van ‘born to be wild’ is niet voor iedereen weggelegd, maar een ‘e-cruiser ride’ is dat zeker! Ontdek Sneek en omgeving op een stoere, milieuvriendelijke manier door het huren van een E-Chopper. Tour een heerlijk stukje door de prachtige omgeving en laat je verrassen door al het moois wat Sneek en de omgeving te bieden heeft. E-choppers zijn in Sneek te huur bij Hotel van der Valk in Sneek of bij de Jachthaven/camping de Domp.
6 /
NAAR MOSKOU AFREIZEN
Tref je een dag met minder mooi weer tijdens je wereldreis door Friesland, reserveer dan eens een escaperoom. Escaperoom Sneek neemt je mee naar de eind jaren ’70. De Koude Oorlog is in volle
gang. De Verenigde Staten en de Sovjet-Unie staan lijnrecht tegenover elkaar. Als spion van de CIA aan jou en je vrienden of familie de taak om naar Moskou af te reizen en in het diepste geheim de coördinaten van de verscholen kernwapens te achterhalen. Gegarandeerd voor nog urenlang napret!
8/
10 /
Op reis geniet je van de heerlijkste buitenlandse gerechten. Sneek heeft vele restaurantjes en veel daarvan hebben een buitenlandse keuken! We noemen een paar, maar voor het complete overzicht met restaurants verwijzen we naar www.sneek.nl.
Bij het Proeflokaal in het voormalig gerechtskantoor kun je voor één prijs de hele avond onbeperkt wereldse gerechten proeven. Van Franse cuisine tot Oosterse wok, van Amerikaanse barbecue tot Koreaanse grill in een unieke Brigitte Bardot stijl uit de Franse jaren ‘50 en ‘60 prikkel je al je zintuigen!
BON APPÉTIT
7 /
WERELDBIEREN EN IERSE WISKEY
9 /
HIMALAYA OP JE BORD
Bieren van de hele wereld vind je bij het 3B biercafé aan de Wijde Noorderhorne, want hier vind je maar liefst 200 nationale en internationale biersoorten! Een must voor de echte bierliefhebbers! En wilde jij dit jaar whiskey gaan proeven in Ierland afgelopen zomer, maar zette corona hier een streep door? Bij de Irish pub op de Marktstraat kun je meer dan 70 soorten whiskey’s proeven.
Himalaya aan het Grootzand in Sneek is het eerste restaurant in de regio dat eten uit het hele Himalaya gebied serveert. Traditionele gerechten uit Nepal, India en Bhutan gemaakt van verse ingrediënten. Ook voor de vegetariër staan er heerlijk Indische gerechten op de kaart zoals groente Thali en Dal Bhat.
WERELDSE GERECHTEN
11 /
EEN SNEKER SURINAMER
Je hoeft niet naar Suriname om je smaakpapillen te laten genieten van authentiek Surinaams eten, want dat doe je gewoon in Sneek bij Surinaams eetcafe Ken. Geniet van de veelzijdige menukaart die met passie door de Surinaamse chef uit Sneek is samengesteld. Het Surinaamse eten wordt bereid met zoveel mogelijk duurzame en verse producten.
Kijk voor adressen, openingstijden en extra informatie op: WWW.SNEEK.NL
33
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
EVENEMENTEN AGENDA ONTDEK EN BELEEF DE EVENEMENTEN EN ACTIVITEITEN IN BOLSWARD
DONDERDAG 1 OKTOBER
ZATERDAG 3 OKTOBER
ZONDAG 13 DECEMBER
VIRTUELE MODESHOW MET QUIZ
VIRTUELE MODESHOW MET QUIZ
KOOPZONDAG
20:30 uur online op YouTube Ga naar Bolsward.nl, Facebook en Instagram en klik op de link 20:30 uur via scherm op Marktplein
09:00 - 21:00 uur via scherm op Marktplein
13:00 - 17:00 uur
SANTA BINGO 13:00 - 17:00 uur
KINDERBOERDERIJ 12:00 - 16:00 uur op het Marktplein
ZONDAG 20 DECEMBER VRIJDAG 2 OKTOBER
ZONDAG 29 NOVEMBER
VIRTUELE MODESHOW MET QUIZ
KOOPZONDAG
KOOPZONDAG 13:00 - 17:00 uur
13:00 - 17:00 uur
ZONDAG 27 DECEMBER
09:00 - 21:00 uur via scherm op Marktplein
KOOPZONDAG 13:00 - 17:00 uur
Deze activiteiten zijn ondervoorbehoud van eventuele COVID-19 maatregelen. Zie ook www.bolsward.nl
Handig om alvast te weten! Ook in 2021 is er weer veel in Bolsward te doen! • 3 april modeshow in de stad • 3 april Shoppen op je Paasbest • 27 april Koningsdag met o.a. muziek in de stad en kofferbak verkoop
• 5 mei Bevrijdingsdag met muziek in de stad • 13 mei Hemelvaartsdag, Parkpop • 21 tm 24 mei (Pinksterweekend), Step- en Fietselfstedentocht, ‘Tsjillen
op het water’ • 23 tm 26 juni Heamiel, BOLStjurrich • Zaterdagen in juli en augustus, zomerbraderieën in diverse thema’s
Wat zijn we verder in 2021 van plan... volg ons op bolsward.nl, Facebook, en Instagram
KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWW.BOLSWARD.NL
must sees in bolsward Voormalig Hanzestad Bolsward heeft z’n historische rijkdom en schatten goed bewaard. Zie de Broerekerk en je begrijpt meteen waarom de binnenstad is aangewezen als beschermd stadgezicht. Ontdek de must sees (of misschien wel must do’s!) van Bolsward dit najaar.
fiets
elfstedentocht 2021 Achter de schermen wordt alweer hard gewerkt om volgend jaar op Pinkstermaandag de Fietselfstedentocht te organiseren. Het zijn bijzondere tijden en om die reden wordt er naast de traditionele tocht een ‘Plan B’ op poten gezet voor 24 mei 2021. Zet je ook alvast de MINI Elfstedentocht op zaterdag 22 mei in de agenda voor de kids?
MTB
fietselfsteden tocht Volgend jaar is Friesland weer een Elfstedentocht rijker: de MTB Fietselfstedentocht op 25 en 26 september. Via veelal onverharde paden door het Friese landschap worden in twee dagen alle Elfsteden aangedaan. Sinds het aankondigen van deze tocht in augustus is de belangstelling al enorm!
DIT IS EEN ADVERTORIAL VAN STICHTING BOLSWARD PROMOTION
Nieuw!
1 / broerekerk
2 / F ontein De Vleermuis
Gebouwd in de 13e eeuw als kloosterkerk van de Minderbroeders. In 1980 brandt de kerk af. De ruïne wordt in 2006 door een geniale vondst van architect Jelle de Jong nieuw leven in geblazen. Door de glazen overkapping krijgt deze kloosterkerk een ‘goddelijke’ lichtinval. www.stichtingmonumentenswf.nl
Geïnspireerd door de waterspuwers die kathedralen sieren en deze symbolisch tegen boze krachten beschermen, ontwierp Johan Creten de vleermuisfontein voor Bolsward. Deze fontein behoort tot het kunstproject 11fountains. www.11fountains.nl
3 / Het Titus Brandsma Museum
4 / Museum it Gysbert Japicxhûs
Het is niet verwonderlijk dat Titus Brandsma met zijn vele functies als journalist, hoogleraar, uitgever, organisator, weldoener en verzetsheld nog steeds veel mensen inspireert en boeit. Ontdek het in het Titus Brandsma Museum. www.titusbrandsmamuseum.nl
Friesland is het enige tweetalige gebied in Nederland. Want Fries is officieel erkend als de tweede taal. Het was er wellicht nooit van gekomen zonder Gysbert Japicx (1603-1666). In zijn geboortehuis kun je zien wat het levensverhaal is van deze markante man. www.gysbertjapicx.nl
Voor meer informatie over hanzestad Bolsward kijk je op: WWW.BOLSWARD.NL
35
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
big ben in joure
DIT IS EEN ADVERTORIAL VAN STICHTING VLECKE MARKETING JOURE
Wist je dat er in de Jouster Toer veel meer muziek zit dan in de Big Ben van Londen? Alhoewel de klok Big Ben vele malen bekender is (de klok genaamd Big Ben is zelfs zó beroemd dat men de echte naam van de toren ‘Elizabeth Tower’ is vergeten), is het luiden van de klok maar een saaie aangelegenheid. Kom je in de MIDstraat van Joure, dan hoor je minimaal elk uur prachtige muziek vanuit de Jouster Toer. Het carillon heeft maar liefst 39 klokken en hierover zijn vele verhalen te vertellen. Wist je dat het carillon in 1953 geschonken is door Douwe Egberts ter ere van het 200-jarige bestaan én om de Jousters te bedanken? Een gids vertelt je er graag meer over wanneer je een ‘stedentrip’ maakt naar Joure.
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL
36
WINKELTJE DE WITTE OS
BOUTIQUEHOTEL ANNE-KLARE
SFEERVOLLE MIDSTRAAT
MUST SEES IN JOURE De Jouster Toer staat in de MID: de gezellige, één kilometer lange winkelstraat van Joure. Hier vind je een gevarieerd winkelaanbod en fijne horecagelegenheden voor een heerlijke kop koffie of een hapje eten. In de MID is ook Museum Joure gevestigd. In dit museum vind je alles over Douwe Egberts: een wereldmerk wat haar oorsprong heeft in Waterland van Friesland. Van de populaire D.E. geschenken en nostalgische reclameschilderingen tot schitterend servies en een ingenieuze thee pakmachine. Ook diverse panden herinneren aan Douwe Egberts, zoals het markante winkeltje ‘De Witte Os’. Een bezoek aan dit winkeltje mag tijdens je ‘stedentrip’ dan ook zeker niet ontbreken. NATJE & DROOGJE Wanneer je via het Douwe Egberts plein de MID uitloopt, dan vind je nét buiten het centrum ‘De Oranjerie’. Je kunt er heerlijk onderuit zakken voor een ‘lekkere hap’ zonder al te veel opsmuk.
DE ORANJERIE
De Oranjerie is gelegen bij de fraaie passantenhaven van Joure. Aan de voorkant kijk je uit over deze passantenhaven en aan de achterkant struikel je over het groen. Geen terrasweer? In de serre zit je altijd droog en kun je ’s avonds naar de sterrenhemel kijken.
LEKKER SLIEPE BIJ ANNE-KLARE Slapen tijdens je stedentrip? De Herberg van Joure is onlangs vernieuwd én kreeg een nieuwe naam. Herman den Blijker bood het hotel recent een helpende hand. De persoonlijk en gastvrije benadering moest volgens Herman terug te zien zijn in de naam, daarom heeft hij het hotel de naam ‘Anne-Klare’ gegeven, vernoemd naar de eigenaresse en gastvrouw. Hotel Anne-Klare is een sfeervol boutiquehotel met acht fraaie kamers die elk uniek en stijlvol zijn ingericht. Het hotel ligt midden in Joure op loopafstand van de MIDstraat. Bij het hotel kun je ook wendbare sloepen - met of zonder schipper - huren, zodat je Joure ook vanaf het water kunt verkennen.
Voor meer eetgelegenheden & overnachtingmogelijkheden in Joure kijk je op: WWW.TEJOURE.NL
37
GIDS Met een gids op pad door Joure en een bezoek brengen aan de Jouster Toer? Je kunt deze rondleiding boeken in de winkel van VVV Waterland van Friesland in Joure (gevestigd in de MID).
ZELF OP PAD Met de MeAr Fryslân app kun je ook zelf een wandeling door Joure maken. Download de app via deze QR-code.
App store
Play store
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
agenda
okt/nov
De leukste evenementen en agendatips in Zuidwest Friesland zijn door VVV Waterland van Friesland voor je verzameld. Vooraf reserveren is vrijwel altijd noodzakelijk. Alle evenementen zijn onder voorbehoud van de actuele ontwikkelingen. Lees de complete agenda op www.waterlandvanfriesland.nl.
zondag 4 oktober
zondag 11 oktober
donderdag 22 oktober
HEMELUM
MAKKUM
BALK
flinke streekmarkt SHOPPEN Heerlijk shoppen op de laatste streekmarkt van het seizoen. www.itflinkeboskje.nl
mooisneek
bloemstyling
hylke speerstra
WORKSHOP Cultureel Podium Makkum organiseert een workshop Boemstyling Droogbloemen. www.cultureelpodiummakkum.nl
SNEEK
KOOPZONDAG Speciale koopzondag met thema ‘Rode loper’. www.sneek.nl
ma. 12 t/m vr. 16 oktober
maandag 5 oktober
VARIA Een week vol natuuractiviteiten (buiten en online), zoals doedagen en excursies, voor groot en klein. www.gaasterlandsenatuurweek.nl
koeknuffeldag DELFSTRAHUIZEN
DOEN Heerlijk en relaxt koeknuffelen met een Friese koe. www.boerderijrecreatie.nl
zaterdag 10 oktober
wood’n goldfish SNEEK
MUZIEK Vijfkoppige band met eigen repertoire met invloeden uit de Country-, Americana- en Folkmuziek. www.lewinski.nl
martijn kardol SNEEK
CABARET Welkom is een voorstelling over ‘social distancing’, online leven en individualisme. www.theatersneek.nl
zondag 11 oktober
flinke flea market HEMELUM
MARKT Sla je slag op de laatste Flinke Flea market van het seizoen. www.itflinkeboskje.nl WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL
gaasterlandse natuurweek
zaterdag 24 oktober
vrijdag 6 november
nacht van de nacht VARIA Op diverse plekken worden activiteiten georganiseerd in de donkerste nacht van het jaar. www.nachtvandenacht.nl
zondag 25 oktober
teplak
THEATER Nieuw theaterliedjesprogramma van singersongwriter Gurbe Douwstra. www.podiumgorter.nl
de verleiders SNEEK
THEATER Met ‘Pandepaniek’ dagen De Verleiders je uit om mee te denken over de coronacrisis. www.theatersneek.nl
zaterdag 31 oktober
workumerwaardloop WORKUM
zaterdag 17 oktober
treinbeurs JOURE
BEURS Aanbod van treinmodellen, toebehoren en literatuur van de meeste merken. www.eurospoor.nl
de twigen
Za. 7 en zo. 8 november
langweer cold race LANGWEER
SPORTEVENEMENT Gezellige afsluiting van het zeilseizoen in een polyvalk. www.langweercoldrace.nl
t/m 15 november
rondom kaskade JOURE
t/m 1 november
vrijdag 13 november
EXPOSITIE Kunstfotografe Jenny Boot exposeert kunstfoto’s, de meeste geïnspireerd op de schilderijen van de oude meesters. www.friesscheepvaartmuseum.nl
38
FRIESLAND
VARIA Een oud Friese traditie wordt leven ingeblazen. Iedereen mag een verhaal vertellen met het thema ‘Het Virus’. www.verhalenavond.nl
EXPOSITIE Expositie van Klaas Gubbels naar aanleiding van de komst van het 6 meter hoge kunstwerk Kaskade naar Joure. www.museumjoure.nl
SNEEK
EXCURSIE Verrassende natuurwandeling met gids van IVN Súdwesthoeke door natuurgebied De Twigen. www.ivn.nl/afdeling/ sudwesthoeke
verhalenavond
SPORTEVENEMENT Alternatief voor de 30e Strontrace. Naast de bekende Strontracelooproutes 15.2 en 7.2 km kun je ook de halve marathon lopen. www.loopgroepworkum.nl
boot is back!
JOURE
SNEEK
KOOPZONDAG Speciale koopzondag met thema ‘Muziek en Poëzie’. www.sneek.nl
BALK
dinsdag 13 oktober
mooisneek
LEZING O over z’n boek ‘Op klompen troch de dessa’ met verhalen over Friese jongens in Indië. www.podiumgorter.nl
ZUIDWEST FRIESLAND
GAASTERLAND
zondag 1 november
britta maria SNEEK
MUZIEK Zangeres Britta Maria bezingt het rijke oeuvre van Charles Aznavour. www.lewinski.nl
ferdivedaasje
Normaal gesproken zetten we in deze inspiratiekrant een uitgebreidere evenementenkalender. Maar in tijden van corona zijn evenementen lastiger te plannen. Kijk daarom voor de actuele kalender op
www.waterlandvanfriesland.nl/evenementen
colofon Deze inspiratiekrant is een uitgave van VVV Waterland van Friesland i.s.m. Ying Media Sneek /// editie: najaar 2020 /// oplage: 75.000 /// verspreiding: huis-aan-huis in de gemeenten De Fryske Marren en Súdwest-Fryslân /// realisatie en advertenties: Ying Media Sneek, info@yingmedia.nl of 0515 745 005 /// ontwerp: Maaike de Vreeze /// opmaak: Frans van Dam (bliidd.nl) /// eindredactie: Grietje Hoekstra en Maaike de Vreeze /// gedicht: Grietje Hoekstra /// illustraties: Berber van den Brink en Maaike de Vreeze /// redactie: Grietje Hoekstra, Maaike de Vreeze, Anna Tjalsma, Geertje Bouma-Posthuma (VVV Waterland van Friesland), Wiepkje Hoekstra, Jitske de Jong en Petra Miedema /// fotografie: Lydia Annema, Tom Goossens, Jitske de Jong, Egbert de Boer, Fokke Baarssen/Shutterstock, Jurjen Backer Dirks, Hartman Feenstra, Laura Keizer, Ydwer van der Heide, Erik Hesmerg, Martin de Groot, Sonja Hylkema, Benny Jansen, Marcel van Kammen, Diana Nieuwold, Jan Tijsma, Martin de Groot, Maaike de Vreeze, Jurjen Rozeboomfotodatabase Joure en fotodatabase Sneek Promotion. Niets in deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze inspiratiekrant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard. De uitgevers achten zich slechts gehouden tot verbetering in de eerstvolgende editie.
39
INSPIRATIEKRANT NAJAAR 2020
KOM JE WEER GENIETEN MET KORTING BIJ GRAND-CAFÉ DE WALRUS?
2e
2e
HOOFDGERECHT
LUNCHGERECHT
GRATIS
GRATIS
De actie is geldig t/m 25-10-20 op ma t/m do bij een reservering
De actie is geldig t/m 25-10-20 op ma t/m do bij een reservering
Voorwaarden: Maximaal één hoofdgerecht per bon, het tweede hoofdgerecht is gratis. Het goedkoopste hoofdgerecht is van het huis.
Voorwaarden: Maximaal één lunchgerecht per bon, het tweede lunchgerecht is gratis. Het goedkoopste lunchgerecht is van het huis.
ONTSPAN, GENIET EN ONTMOET
MEETING BIJ DE WALRUS? NU MET INTRODUCTIEKORTING! Bij De Walrus ontmoet je elkaar op een toegankelijke manier, heb je andere gesprekken en kun je gelijk blijven lunchen, dineren of borrelen. Reserveer een (vergader) ruimte of ga zitten in een rustig hoekje in het restaurant. We hebben verschillende arrangementen samengesteld. Al vanaf € 9,75 per persoon
BEN JE BENIEUWD?
Ga naar www.dewalrus.nl/zakelijksneek en ontvang daar je KORTING VAN 10% op factuur voor je reservering van een jubileum, bijeenkomst, vergadering of borrel.
Leeuwarden: T 058 21 377 40 | Gouverneursplein 37, 8911 HH Leeuwarden • www.dewalrus.nl/leeuwarden Sneek: T 0515 438 100 | Leeuwenburg 11, 8601 CG Sneek • www.dewalrus.nl/sneek
