Maczima aug 2015 - regio West-Vlaanderen

maczima met zorg geschreven

Afgiftekantoor: Turnhout / Erkenningsnummer: P 309958 / Periodiciteit: maandelijks

p.8 Minist er va Paula D n Staat “Mijn l ’Hondt: eve gevech n is één t om mij geweest n ideal en t verwez enlijke e n.”

bezield door Nr. 76 - augustus 2015

Geraakt

Inhoud

LAAT

Vertraag.

Vertraag.

Vertraag je stap.

Stap trager dan je hartslag vraagt.

Verlangzaam.

Verlangzaam.

8

Verlangzaam je verlangen En verdwijn met mate.

Neem niet je tijd En laat de tijd je nemen Laat.

Leonard Nolens (1947) uit: Laat alle deuren op een kier (Querido 2004)

12 15

Maczima

met zorg geschreven

(verschijnt niet in januari en juli)

Redactieadres:

vzw Ziekenzorg CM, Haachtsesteenweg 579, PB 40, 1031 Brussel tel. 02 246 47 00 - fax 02 246 47 79 e-mail: maczima@cm.be Abonnementen: Ellen Panne, tel. 02 246 47 00, ellen.panne@cm.be Verantw. uitgever: Johan Tourné, Meirstraat 13, 2890 St.-Amands Hoofdredacteur: Stef Dehantschutter Vaste medewerkers: Bea De Rouck, Lisa Develtere, Lieve Holvoet, Frederika Hostens, Fons Jacobs, Kelly Leloup, Carina Rooselaers, Daniël Steevens, Erik Stroobants, Katleen Van Landschoot, Veerle Vivijs, Miet Waes Leesgeld per jaar: 10 euro Vormgeving: Brandle, Beerse Drukwerk: EVMprint Oplage: 45 000 ex.

Lid van de unie van uitgevers van de periodieke pers.

Overname van teksten en illustraties is enkel toegelaten na schriftelijke toestemming van de redactie en met vermelding van herkomst.

Giften voor Ziekenzorg CM

Ziekenzorg CM steunen kan! Ondermeer door een gift te storten op rekeningnummer 799-5503943-68 van Ziekenzorg CM. Giften vanaf 40 euro zijn fiscaal aftrekbaar.

Klachtenprocedure: We doen er alles aan om onze dienstverlening zo goed mogelijk te laten verlopen. Als je toch klachten zou hebben over Ziekenzorg CM en de werking kan je terecht bij klachten.ziekenzorg@cm.be of Klachten Ziekenzorg CM, Haachtsesteenweg 579, pb40, 1031 Brussel. tel. 02 246 47 70.

2

maczima augustus 2015

19

Minister van Staat Paula D’Hondt Paula D’Hondt is als arbeidersdochter gepokt en gemazeld in de christelijke arbeidersbeweging. Ze heeft zich heel haar leven geëngageerd voor de sociaal zwakkeren. Een engagement dat culmineerde in haar gedreven aanpak van de integratie van migranten. Als Koninklijk Commissaris zette ze het thema hoog op de agenda. Op haar 89ste is ze terecht trots op haar verwezenlijkingen.

Meldpunt senioren in nood Misschien herken je het: iedere nacht heibel bij je bejaarde bovenbuur, het oude dametje dat in je winkel brood komt kopen en een fortuin aan bankbiljetten op de toonbank legt, het sjofele heertje dat iedere ochtend op de bank zat en nu al weken niet meer opdaagt… Moet je ingrijpen of is dat te bemoeierig? In Oostende zou je bijvoorbeeld kunnen bellen naar het meldpunt Senioren in nood.

Uitdagingen op het kruispunt van technologie en zorg Waar de zorg op zich nog iets ambachtelijks heeft, winnen de technologische ontwikkelingen in de gezondheidszorg steeds meer veld. Denk bijvoorbeeld aan de vertrouwensrelatie met de huisarts en het werk van verplegenden, met aan de andere kant robots om zorgbehoevenden te helpen. Beide elementen lijken op het eerste gezicht in tegenstelling tot elkaar te staan, maar in realiteit zijn ze in deze tijd van dalende budgetten veeleer complementair.

Voeding en diabetes Heb je zelf diabetes of kook je geregeld voor iemand in je gezin of familie die diabetes heeft? Dan vraag je je waarschijnlijk wel eens af wat thuishoort in een diabetesdieet en wat beter niet. “Het is best moeilijk om te weten welke impact voeding heeft op de bloedsuikerwaarden”, zegt diëtiste Mimi Van Meir. In haar boek ‘Let op, suiker’ koppelt ze tips en recepten aan inzichten en getuigenissen.

En verder Gespot...............................................................................4 Column: Dat kan niet want ik stink................................... 18 Wandelen op de frontpaden van de Ieperboog.................22 Van alarmcentrale naar zorgcentrale................................24 Actie vuilbakjes in herentoiletten......................................27 Sociale voordelen voor chronisch zieke mensen...............28 Winnaars Johh TROFEE 2015.........................................30 Uitslag Solidariteitsactie Ziekenzorg CM...........................31 Prikbord...........................................................................32 Puzzelpagina...................................................................35

Burgerlabo We lazen het in de krant. De Koning Boudewijnstichting organiseerde het eerste ‘burgerlabo’. Gedurende drie weekends gingen 32 landgenoten in debat met elkaar, met patiënten en met experts over het budget van de gezondheidszorg en formuleerden ze criteria die zij belangrijk vinden bij beslissingen over uitgaven in de gezondheidszorg. Dit panel kwam tot verrassende en heel andere conclusies dan eerdere wetenschappelijke onderzoeken. Blijkt dat dit alles te maken heeft met het opzet dat, als mensen in debat gaan met elkaar en ze hun mening aftoetsen, ze niet blijven hangen in een eerste buikgevoel dat ze wel in enquêtes – vaak anoniem - ventileren. De samen geformuleerde besluiten bevatten ook een groter solidariteitsgehalte dan de inzichten waarmee iedereen het burgerlabo instapte.

Fantastisch toch. Het beste bewijs dat het werk van middenveldorganisaties – zoals Ziekenzorg CM – belangrijk is en alle ondersteuning verdient. Het is de essentie van ons werk, vroeger, nu en in de toekomst.

Chronisch zieke mensen, mantelzorgers en gezonde mensen elkaar laten ontmoeten, met elkaar in dialoog gaan, om van daaruit inzicht en energie te verwerven om samen te bouwen aan een solidaire samenleving – in al zijn facetten. Vandaag zijn er in tal van verenigingen dagelijks burgerlabo’s aan de gang, rond uiteenlopende maatschappelijke thema’s. Met veel meer dan 32 deelnemers. De overheid heeft er daarom alle belang bij om al deze verenigings(burger)labo’s op de beste wijze te ondersteunen. Onze samenleving wordt er alleen maar beter van.

Graag organiseren we een nieuw burgerlabo voor staatssecretaris van fraudebestrijding Bart Tommelein. Zijn recente uitspraken over vrijwilligerswerk en zwartwerk getuigen overduidelijk dat hij nood heeft aan bijkomende inzichten en ervaring(en) om tot meer weloverwogen analyse te komen. We nodigen hem graag uit om een week mee te draaien als vrijwilliger binnen één van onze vakantieweken die deze zomer georganiseerd worden. Deugddoende vakantieweken die enkel mogelijk zijn dankzij de grenzeloze en onbaatzuchtige inzet van vele Ziekenzorg CM-vrijwilligers. We zijn zeker dat het dan overduidelijk is – ook voor de staatssecretaris- dat zijn opdracht als fraudebestrijder zich beter afspeelt op andere domeinen dan het vrijwilligerswerk in onze samenleving.

“We gaan niet meer op bezoek bij elkaar”, is de aanhef van een artikel dat we lazen in dezelfde krant en al onze aandacht opeist. Bezoek en contact zijn immers sterke fundamenten van de Ziekenzorg CM-werking.

Uit het tijdsbestedingsonderzoek blijkt dat we minder bij elkaar op bezoek gaan en minder met elkaar praten dan vijftien jaar geleden. Praten via Facebook en de computer, stijgt wél. Maar dat kan een gesprek in levende lijve niet vervangen, dixit onderzoeker Mark Elchardus. In vergelijking met 1999 trekken we nu een uur minder uit per week voor sociale contacten. En bij jongeren is deze daling nog opmerkelijker. Bij veel Vlamingen heeft onlinecontact het traditionele bezoek vervangen. Contact via de computer is nagenoeg verdubbeld, van één tot twee uur per week. Bij 65-plussers is de toename enorm, tot gemiddeld 2,5 uur per week. Hoe dan ook blijft dit onlinecontact oppervlakkiger – zo blijkt uit de studie - en leidt nooit tot een diepe band. Het sociaal leven verarmt. De computer kan nooit een persoonlijk contact vervangen maar kan wel een perfecte basis zijn als opstap tot echt contact en bezoek. Belangrijke wetenschap voor onze werking, om op de beste wijze verder werk te maken van contacten die deugd doen en bijdragen tot een warme samenleving. Een uitdaging voor de toekomst. Laat ons eerst samen genieten van warme en deugddoende zomermaanden!

Johan Tourné Nationaal secretaris Ziekenzorg CM

maczima augustus 2015

3

G

Gespot Verrassende eerste resultaten van Vlaams Darmflora Project Anderhalf jaar na de start van de grootschalige inzameling van stoelgangstalen bij de Vlaamse bevolking, zijn de eerste resultaten van het Vlaams Darmflora Project bekend. De onderzoekers van de VIB/ KU Leuven/Vrije Universiteit Brussel beschrijven in het g e re n o m m e e rd e vaktijdschrift Gut hoe de consistentie van stoelgang de darmflora beïnvloedt. Met het Vlaams Darmflora Project wilden de onderzoekers inzicht verwerven in hoe de darmflora verschilt tussen gezonde individuen. En meer specifiek hoe stoelgangconsistentie de samenstelling van de darmflora verandert. Bij het indienen van hun stoelgangstaal hebben de vrijwilligers van het Vlaams Darmflora Project de consistentie van hun stoelgang aangegeven op een schaal van 1 tot 7 van erg hard tot heel waterig zoals bij diarree.

Op basis van deze informatie en de analyse van de aanwezige darmbacteriën in 53 stalen tonen de onderzoekers nu aan dat - tegen de verwachting in - de hardere stoelgang de grootste diversiteit herbergt. En dat de consistentie van de stoelgang niet altijd iets zegt over gezondheid. Want in eerder onderzoek was al aangetoond dat mensen op basis van hun darmflora kunnen ingedeeld worden in drie types darmflora, de zogenaamde enterotypes. Een van deze drie types, het ‘Prevotella enterotype’, werd - eerder tegenstrijdig - gekoppeld aan zowel een gezond, vezelrijk voedingspatroon als aan bepaalde ziektebeelden.

Uit de resultaten van het Vlaams Darmflora Project blijkt nu dat het Prevotella enterotype voornamelijk voorkomt bij mensen met losse, enigszins vloeibare stoelgang - die dus veroorzaakt kan zijn door zowel een vezelrijk dieet als door bepaalde ziektes. Het onderzoek bij gezonde mensen laat toe om door zulke evidente associaties heen te kijken om vervolgens de correcte link tussen darmflora en ziektebeelden bloot te leggen.

En om te leren hoe de samenstelling van de darmflora kan beïnvloed worden, bijvoorbeeld door de darmtransit te versnellen of net te vertragen.

Meer info op www.vib.be/darmflora en op Facebook/VlaamsDarmfloraProject

Opstart mantelzorgoverlegkomitee (Mok) Om de belangen van mantelzorgers en zorggebruikers nog beter te behartigen, bundelen de zes erkende Vlaamse verenigingen van gebruikers en mantelzorgers voortaan hun krachten. Met de oprichting van het Mok (lees M-oké) - het mantelzorg-

4

maczima augustus 2015

overlegkomitee - willen de initiatiefnemers een cruciale schakel vormen tussen de (Vlaamse) overheid en de individuele mantelzorgers en gebruikers. Hierbij vertrekt men steeds vanuit de expertise, inzichten en ervaringen van deze mantelzorgers en gebruikers. De uitdagingen op het vlak van mantelzorg zijn groot.

Denken we maar aan het faciliteren van een goed evenwicht tussen mantelzorg en arbeid, de maatschappelijke waardering van mantelzorgers, de betrokkenheid van mantelzorgers in de organisatie van zorg, de bescherming (op verschillende terreinen) van man-

telzorgers… Mantelzorgers hebben hier recht op. Hun vaak grenzeloze inzet maakt dat zorgbehoevende mensen langer in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven wonen.

Zij zijn de belangrijkste speler in de vermaatschappelijking van de zorg en dragen op een belangrijke wijze bij aan een zorgzaam Vlaanderen.

Het Mok is een samenwerking tussen de zes erkende Vlaamse verenigingen voor mantelzorgers en gebruikers: Liever Thuis LM, OkraZorgrecht, Ons Zorgnetwerk, S-plus mantelzorg, Steunpunt mantelzorg vzw en Ziekenzorg CM vzw.

G

Gespot

Medicinale cannabis binnenkort wettelijk verkrijgbaar

NIPT-test brengt ook kanker en erfelijke afwijkingen aan het licht

Binnenkort mag medicinale cannabis verkocht en gebruikt worden. Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) heeft het koninklijk besluit hiervoor ondertekend.

De NIPT (Niet-Invasieve Prenatale Test) die het Centrum Menselijke Erfelijkheid van het UZ Leuven sinds 2013 bij zwangere vrouwen uitvoert om hun foetus te testen op het syndroom van Down, blijkt ook aan het licht te brengen of de vrouwen al dan niet kanker hebben of andere erfelijke afwijkingen. Het UZ onderzoekt daarom of het nuttig is om de test niet enkel bij zwangere vrouwen uit te voeren.

De NIPT-test meet na een bloedafname het DNA van de baby in het bloed van de moeder en houdt geen risico in voor moeder of baby. Tien tot vijftien procent van alle zwangere vrouwen in Vlaanderen vraagt momenteel deze test aan. Uit de resultaten van de 6 000 testen die het UZ Leuven tot dusver afnam, bleken drie vrouwen in een vroeg stadium kanker te hebben. Het ging om de ziekte van Hodgkin (een vorm van lymfeklierkanker), een ovariumkanker en folliculair lymfoom. Een drietal andere vrouwen bleek dan weer een erfelijke afwijking te hebben, die mogelijk aan de foetus doorgegeven kan worden. Verder onderzoek is nodig, maar de Leuvense onderzoekers zijn ervan overtuigd dat met deze test vele vormen van kanker zouden kunnen opgespoord worden in het bloed of celvrije DNA van een zwangere vrouw.

Het KB stelt dat geneesmiddelen met actieve bestanddelen van cannabis, die over een vergunning beschikken, wettelijk en enkel op voorschrift verkocht en gebruikt mogen worden. Volgens De Block kunnen volwassenen met matige tot ernstige spasticiteit vanwege multiple sclerose (MS) baat hebben bij dit middel. Vandaar het KB. De maatregel wordt van kracht tien dagen na publicatie in het Belgisch Staatsblad. Op dit moment is er in België slechts één geneesmiddel met actieve bestanddelen van cannabis dat in aanmerking komt voor gebruik en verkoop. Het gaat om Sativex, een orale spray. De onderhandelingsprocedure over de terugbetaling loopt nog. Het nieuwe koninklijk besluit herneemt daarnaast het verbod van het oude KB van 2001 wat de magistrale bereidingen betreft. Dit verbod op magistrale bereidingen maakt het onmogelijk dat apothekers producten op basis van cannabisplanten zelf maken en afleveren.

Meer info: www.uzleuven.be/centrummenselijke-erfelijkheid

Fusie Zorgnet Vlaanderen en Icuro: samen sterk in zorg Uiterlijk op 31 december 2017 fuseren de vzw Zorgnet Vlaanderen en de vzw Icuro.

Het doel is om één Vlaamse zorgkoepel te creëren met een sterke transversale werking.

Zorgnet Vlaanderen groepeert van oudsher de algemene ziekenhuizen uit de privé-sector, naast voorzieningen uit de geestelijke gezondheidszorg en ouderenzorg. Icuro is de koepel die de Vlaamse ziekenhuizen groepeert met publieke partners. Sinds mei 2010 werken beide organisaties structureel samen, waarbij Icuro zich voornamelijk toelegde op de ondersteuning van de voorzieningen op het vlak van kwaliteitsbeleid en de publieke aspecten van de zie-

kenhuiswerking. Zorgnet Vlaanderen nam de andere thematische domeinen voor zijn rekening. Nu gaan beide organisaties nog een stap verder. Want ze zijn ervan overtuigd dat een fusie zal toelaten om via het platform en netwerk van één grote zorgkoepel de strategische positie en de slagkracht ten aanzien van de verschillende overheden en beleidsmakers te verhogen. Door een fusie wordt bovendien de expertise in de verschillende beleidsdomeinen gebundeld, zodat de middelen optimaal kunnen worden ingezet.

De domeinoverschrijdende samenwerking tussen de verschillende sectoren vanuit een ketengedachte (netwerkzorg) vormt een antwoord op de toekomstige uitdagingen in de zorg en de evoluties op het terrein.

maczima augustus 2015

5

G

Gespot Overheid moet investeren in klinische studies De overheid zou elk jaar minimum tien à vijftien miljoen euro moeten investeren in publiek gefinancierde klinische studies. Dat vindt het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE). Niet alle vraagstukken in de gezondheidszorg worden immers door de farmaceutische industrie onderzocht.

Het komt weinig voor dat een studie van de sector een geneesmiddel vergelijkt met een ander type behandeling, stelt het centrum vast. Voorbeeld is daarbij de vergelijking tussen de werking van antidepressiva en psychotherapie. Bedrijven moeten aantonen dat hun nieuwe product voldoende veilig en werkzaam is, maar dat volstaat niet altijd. Vraag is immers ook of het beter werkt dan de bestaande behandelingen.

Daarom vindt het KCE dat de overheid zelf ook moet investeren in klinische studies, zoals dat al in verschillende andere landen gebeurt. Het helpt niet alleen bij het doelmatiger gebruik van overheidsmiddelen, maar het draagt ook bij tot een betere zorg voor de patiënt.

Voorwaarde is dan wel dat onderzoeksonderwerpen zorgvuldig geselecteerd worden, dat er een solide professionele infrastructuur voorzien wordt en dat er voldoende aandacht gaat naar de bekendmaking en het toepassen van de resultaten bij de terugbetalingsbeslissingen en in de dagelijkse praktijk.

Volgens het KCE zou ook internationaal meer samengewerkt moeten worden. Voor onderzoeken naar erg zeldzame ziektes is dat bijvoorbeeld nodig. Een ander voordeel van de deelname aan internationale klinische studies is dat de zorgverleners zo meer vertrouwd worden met de principes van evidence-based medicine.

Meer info: www.kce.fgov.be

6

maczima augustus 2015

Leuvens team ontwikkelt medicijn tegen ziekte van Duchenne Een internationaal team onder leiding van de Leuvense hoogleraar Gunnar Buyse heeft het medicijn Raxone/Catena ontwikkeld dat bij patiënten met de ziekte van Duchenne de achteruitgang in de long- en ademhalingsfunctie stopt.

Aangezien de ziekte momenteel niet kan worden genezen en longlijden de oorzaak is van vroegtijdig overlijden, is deze nieuwe behandeling volgens de onderzoekers een grote stap voorwaarts.

De ziekte van Duchenne is een erfelijke neuromusculaire aandoening die wereldwijd 1 op 3 500 jongens treft. De eerste symptomen - gangproblemen en spierpijnen - treden op in de eerste levensjaren. Rond de leeftijd van negen belanden de patiënten in een rolstoel, om op jongvolwassen leeftijd te overlijden door aantasting van ademhalings- en hartspieren. Voor deze ziekte bestaat er nog geen afdoende behandeling.

Met glucocorticosteroïden is het mogelijk om de spierverzwakking in beperkte mate te vertragen, maar door de vele nevenwerkingen kunnen de patiënten het middel niet langdurig gebruiken. Het nieuwe middel Raxone/Catena wordt daarentegen wel goed verdragen en bovendien werden er tijdens de testen geen schadelijke bijwerkingen vastgesteld.

Aan de ontwikkeling van het product ging een lange periode van onderzoek vooraf. Het onderzoeksteam startte tien jaar geleden met het Zwitserse bedrijf Santhera Pharmaceuticals om ‘idebenone’, het werkzame deel van Raxone/Catena te testen op muizen. Nadat de testresultaten op muizen en vervolgens op een kleine groep patiënten veelbelovend waren, werd een meer grootschalige studie gestart. Bij 64 Europese en Noord-Amerikaanse Duchenne-patiënten die het middel 52 weken lang toegediend kregen, bleek de kracht van de ademhalingsspieren en andere longfunctieparameters bijna gestabiliseerd, terwijl die bij andere patiënten significant achteruit gegaan was.

Bron: www.uzleuven.be

G

Gespot

Kamercommissie pleit voor betere diagnose en behandeling van CVS De Kamercommissie Volksgezondheid heeft onlangs unaniem een voorstel van resolutie van Els Van Hoof (CD&V) en Nele Lijnen (Open VLD) goedgekeurd ter verbetering van de diagnose en de opvang van mensen met het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS). Er bestaat nog altijd geen algemene consensus over de mogelijke oorzaken, de diagnosestelling en meest aangewezen behandeling van CVS. De resolutie geeft het Federaal Kenniscentrum voor de gezondheidszorg (KCE) de opdracht om de internationale studies en praktijken, het biomedische model en het biopsychosociale model van diagnosestelling en behandeling van CVS te evalueren, en na te gaan welke plaats beide modellen verdienen in een ‘evidence based’ aanpak van CVS. Cruciaal hierbij is dat de eerste lijn een centrale rol krijgt in de communicatie met en behandeling van de patiënt. Huisartsen, psycho-therapeuten en kinesisten moeten daarvoor beter gevormd en geïnformeerd worden om symptomen vroegtijdig te herkennen en ook tijdig door te verwijzen. CVS is een controversiële aandoening die naar schatting zo’n 20 000 à 25 000 mensen in ons land treft. Naast verdeeldheid over de benaming, zijn er ondanks veelvuldig nationaal en internationaal wetenschappelijk onderzoek nog veel open vragen rond deze ziekte. Hierdoor is vaak veel onbegrip en leeft het fabeltje van ‘luie of depressieve mensen’ bij vrienden, in de familiekring, bij werkgevers en zelfs bij artsen.

Nieuwe inzichten sturen therapeutische strategie tegen alzheimer bij Hersencellen communiceren met elkaar via de synaps.

Een typisch kenmerk in de hersenen van iemand met de ziekte van Alzheimer is de aanwezigheid van onoplosbare aggregaten van het Tau-eiwit. Wetenschappers verbonden aan VIB, KU Leuven en Janssen Pharmaceutica hebben aangetoond dat de verspreiding van deze aggregaten doorheen de hersenen makkelijker verloopt bij synaptische contacten tussen hersencellen. Dit is belangrijk nieuws omdat er meer en meer ingezet wordt op het herstellen van synaptische contacten als therapeutische strategie bij neurodegeneratieve ziekten zoals alzheimer. Het is immers algemeen geweten dat het verlies van synaptische contacten leidt tot een verlies in cognitieve vaardigheden.

Voor dit onderzoek ontwikkelden de wetenschappers een nieuwe onderzoekstool waarmee ze de verspreiding van Tau-aggregaten konden volgen terwijl ze de synaptische contacten tussen de hersencellen wijzigden. Zo groeiden hersencellen in microscopisch kleine kamertjes die toelieten om de synaptische contacten van de rest van de cellen te scheiden. Als er synaptische contacten werden gerealiseerd, zagen de onderzoekers dat de verspreiding van Tau 50 procent efficiënter verliep dan in afwezigheid van synaptische contacten.

Onderzoek naar hersenaandoeningen kan niet zonder diermodellen. Deze nieuwe tool kan ertoe bijdragen het aantal dierproeven te beperken.

Bron: www.vib.be

maczima augustus 2015

7

PORTRET

Minister van Staat Paula D’Hondt Veerle Vivijs Foto’s: Stef Dehantschutter

8

maczima augustus 2015

MINISTER VAN STAAT PAULA D’HONDT

Het ideaal van de gelijkwaardigheid van elk mens heeft mijn leven beheerst Paula D’Hondt is als arbeidersdochter gepokt en gemazeld in de christelijke arbeidersbeweging. Ze heeft zich heel haar leven geëngageerd voor de sociaal zwakkeren. Een engagement dat culmineerde in haar gedreven aanpak van de integratie van migranten. Als Koninklijk Commissaris zette ze het thema hoog op de agenda. Op haar 89ste is ze terecht trots op haar verwezenlijkingen.

Als ik bij Paula D’Hondt aanbel, duurt het lang voor er reactie komt. Ik bel een tweede keer. Na een tijd komt ze aangesloft, met een looprekje als steun. “Tja”, zucht ze, “ik kan echt niet meer snel tot aan de deur geraken. Mijn lichaam wil niet meer mee.”

Op haar salontafel ligt een hoge stapel boeken: de memoires van Jean-Luc Dehaene, Congo van David Van Reybrouck, een boek van politicoloog Carl Devos, Augustus van John Williams en nog meer ‘politieke’ boeken. “Die boeken pluis ik helemaal uit en daarnaast lees ik nog vijf kranten per dag. De politiek blijft me bezighouden, ja.”

Paula D’Hondt: ”Ik ben een arbeidersdochter en ben opgegroeid in de christelijke arbeidersbeweging. Ik heb stichter priester Jozef Cardijn nog gekend. Zijn ideaal, de gelijkwaardigheid van elk mens, heb ik heel mijn leven meegedragen. Eerst in mijn studies: ik koos voor maatschappelijk werker, het hoogste wat mijn ouders zich konden veroorloven. Daarna heb ik 25 jaar bij de Belgische spoorwegen gewerkt waar ik het leven van de arbeiders van dichtbij kon volgen, de moeilijkheden die ze kenden, het leed dat er in hun huizen was.

Als syndicalist vocht ik mee om hun lot te verbeteren.

Mijn leven is één gevecht geweest om mijn idealen te verwezenlijken.

“Ik ben een optimist, ik geloof in een bloeiende maar moeilijke aanwezigheid van de ‘vreemde’ mens tussen ons.”

Het meest trots ben ik op mijn werk als Koninklijk Commissaris voor het Migrantenbeleid. Daar heb ik het hardst moeten werken en het meest tegenkanting gekregen. Ik maakte bij de migranten dezelfde problemen mee die ik in mijn jeugd had meegemaakt. Mensen die hier kwamen werken om de armoede in hun land te ontvluchten. Die wij als goedkope arbeiders ontvingen en die achtergestelde arbeiders bleven, die gediscrimineerd werden op de woningmarkt, in het onderwijs, die niet politiek vertegenwoordigd waren.

Het hele emancipatieproces van die mensen, hebben we op gang gebracht. Wij hebben de integratie op de kaart gezet. Wij hebben ook meteen op hun rechten én plichten gewezen.”

maczima augustus 2015

9

● Beperkingen “Sommigen beweren dat de integratie mislukt is, daar ben ik het absoluut niet mee eens, de integratie is gelukt. Als je ziet hoeveel allochtone jongens en meisjes nu verder studeren. Als je ziet hoeveel ‘vreemde namen’ je tegenkomt in belangrijke functies in onze maatschappij, in de advocatuur, in de politiek, in het bedrijfsleven, in de cultuursector… Ik heb daar toe bijgedragen en ik ben daar trots op. Maar de wereld is ingewikkelder geworden, gevaarlijker, door conflicten in het Midden-Oosten, in het Verre Oosten. Dat de integratieproblemen zo zouden uitdeinen over de hele wereld konden wij niet voorzien. Neem nu het fenomeen van de Syriëstrijders, dat konden wij onmogelijk zien aankomen.

Ik ben een optimist, ik geloof in een bloeiende maar moeilijke aanwezigheid van de ‘vreemde’ mens tussen ons. We moeten de gave hebben om naar elkaar te luisteren om tot een harmonisch samenleven te komen. Waarbij we rechten en plichten mengen. Er

“Ik kan leven met mijn beperkingen, maar ik heb soms moeilijke dagen.” zijn goede politici opgestaan, maar er zijn er jammer genoeg ook politici die wanklanken laten horen, die een nationalistische taal spreken.”

“Ik ben nu 89 en dat is oud. Ik begin lichamelijke krachten te verliezen en ik besef dat ik niet tegen de natuur op kan, dat ik moet berusten. Ik heb heel veel fysieke ongemakken. Soms lach ik er mee en dan begin ik ze op te sommen, van kop tot teen. Ik heb een knobbeltje op mijn hoofd, mijn haar is grijs, mijn ogen gaan sinds een half jaar achteruit, mijn oren sinds een jaar.

Van mijn tandprothesen heb ik nog het meest van al afgezien, twee jaar lang pijn gehad. Mijn schouder is pijnlijk, op mijn linkerarm is een melanoom weggenomen, aan mijn rechterhand heb ik twee vingers die recht blijven staan. Ik heb vier jaar geleden borstkanker gehad, ik moet soms naar adem happen. Ik draag al sinds mijn 40ste een korset omdat ik last heb van mijn rug. Mijn knieën zijn niet goed meer, aan mijn benen ben ik geopereerd.

Mensen zijn niet gemaakt om 100 jaar te worden. Ik kan leven met mijn beperkingen, maar ik heb soms moeilijke dagen. Ik heb wel nog mooie dingen rond mij: mijn kinderen, mijn vrienden. Hoe ouder je wordt, hoe meer je kunt berusten en kan genieten van kleine dingen. Als ik hier naar buiten kijk, dan zie ik al dat groen, die mooie witte en gele bloemen. Ik geniet daar intenser van, dieper.

10

maczima augustus 2015

Bio

Paula D’Hondt-Van Opdenbosch is geboren op 27 augustus 1926. Ze komt uit de christelijke arbeidersbeweging ACW. Van 1948 tot 1974 werkt ze als maatschappelijk assistent bij de NMBS. In 1974 wordt ze provinciaal senator voor OostVlaanderen. Van 1981 tot 1988 is ze staatssecretaris voor PTT (Posterijen, telegrafie en Telefonie) in de regeringen Martens V tot Martens VII. Van 1988 tot 89 is ze de laatste nationale minister van Openbare Werken.

In 1989 benoemt de koning haar tot Koninklijk Commissaris voor het Migrantenbeleid, dat doet ze tot 1993. D’Hondt ligt aan de basis van het Centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding. Hiervoor ontvangt ze in 1993 de Prijs voor de Democratie. In dat jaar krijgt ze ook de Arkprijs van het Vrije Woord. In 1992 wordt ze benoemd tot minister van Staat. Ze was gehuwd met Paul D’Hondt (†2007) en is moeder van vijf kinderen en elf kleinkinderen.

Alleen wonen is alleen zijn hé. Mijn man is zeven jaar geleden gestorven en ik heb toen zware jaren gehad.

Hij was voor mij het begin en het einde. Hij was mijn kameraad, mijn medestrijder, mijn rust. De wijsheid en de kracht die ik bij hem kon opdoen, mis ik nog altijd zeer. Ik vond toen ook dat mijn kinderen mijn eenzaamheid niet voldoende opvulden, dat ze beter konden. Je leert aanvaarden dat dat normaal is. Zij staan in voor hún gezin, hún idealen en hún dromen.”

● Zoekend “Ik ben mijn hele leven een zoekende gelovige geweest en dat blijft zo. Ik wil geloven, dat blijven zoeken is een rijkdom, ik wil dat niet opgeven. Mijn man was diepgelovig. De mooiste mensen die ik gekend heb, waren gelovig. Zoals koningin Fabiola en Wilfried Martens.

“Ik ben mijn hele leven een zoekende gelovige geweest en dat blijft zo.”

Het overlijden van Wilfried Martens heeft mij zwaar aangegrepen. Ik moet de laatste tijd veel denken aan hem. Hij heeft in de politiek op een intense wijze aan mijn zijde gestaan, hij was er altijd om mij te helpen, om mij waardering te geven. Als ik later mijn hart eens wilde luchten over politieke zaken, dan kon ik Wilfried altijd bellen. Hij was mijn maat in de politiek, een vriend tot op het einde. Jean-Luc Dehaene was ook een goede maat, maar met hem discussieerde ik meer, ik had zijn tegensprekelijke aanwezigheid nodig.

Maar er was ook veel vriendschap tussen ons.

Koningin Fabiola, met wie ik bevriend was, was diepgelovig. Daardoor kon ze haar weduwschap beter dragen dan ik. Haar geloof was haar diepe kracht. Ze moet intens verdriet hebben gehad toen koning Boudewijn stierf, maar de manier waarop ze dit verwerkte was een openbaring voor mij. Ze kon ook heel intens genieten van de mooie dingen. Ze vertelde me eens dat ze naar Ierland was geweest en dat ze daar had gedanst met de koning – ‘de koning kan goed dansen’ - zei ze. Ze had er echt plezier in, ze ging op in haar vreugde.”

“Er is geen dag in mijn leven geweest dat ik niet aan de dood heb gedacht, de dood als een onontkoombaar moment, het moment van de waarheid. Soms was ik er bang voor, soms kon ik er vrede mee nemen. Hoe ouder ik word hoe meer ik er mij mee verzoend heb.

Wat me wel weemoedig maakt, is dat er veel vrienden sterven, mensen met wie ik zoveel mooie uren heb beleefd. Ze verdwijnen een voor een. Ik word een zeldzame plant onder leeftijdsgenoten. Dat kan soms zeer doen. Sommige dagen vind ik mijn situatie uitzichtloos. Maar ik voel ook nog opstand, ik leg er mij nog niet bij neer.”

Paula d’Hondt is dagelijks enkele uur bezig met het ordenen van haar persoonlijk archief.

maczima augustus 2015

11

MELDPUNT SENIOREN IN NOOD

Tekst: Bea De Rouck Foto’s: Anne Van der Kelen

Wij willen de verhalen in de pers voor zijn Misschien herken je het: iedere nacht heibel bij je bejaarde bovenbuur, het oude dametje dat in je winkel brood komt kopen en een fortuin aan bankbiljetten op de toonbank legt, het sjofele heertje dat iedere ochtend op de bank zat en nu al weken niet meer opdaagt… Moet je ingrijpen of is dat te bemoeierig? In Oostende zou je bijvoorbeeld kunnen bellen naar het meldpunt Senioren in nood. Een in Vlaanderen uniek initiatief van het Sociaal Huis. algemeen gegeven. Bovendien willen nogal wat mensen na hun pensionering aan de kust wonen. Deze ‘aangespoelde’ ouderen vestigen zich hier maar hebben geen netwerk. Ze komen aan als koppel, kinderen in het binnenland, ze bouwen geen nieuwe contacten op. Valt één van beiden weg, dreigt de ander in eenzaamheid terecht te komen. Oostende is ook een appartementenstad. Mensen kennen hun buren niet of deze zijn enkel in de vakantieperiodes aanwezig.

Het gebouw is maanden zo goed als onbewoond.”

● Hallo, met de bakker om de hoek

Candice D’hulst: “Om het vertrouwen te krijgen van een bewoner in nood, moeten wij open kaart kunnen spelen.”

“In de stad Oostende willen wij de verhalen in de pers voor zijn’, vertelt Candice D’hulst, coördinator van Senioren in Nood. ‘Eenzame bejaarde na drie maanden dood teruggevonden. Je leest het wel eens in de krant of je hoort het de wijkagent vertellen.

En in Oostende is er nu eenmaal van een dubbele vergrijzing sprake! De bevolking vergrijst, dat is een

12

maczima augustus 2015

“Om naar ons te bellen, hoef je geen professioneel hulpverlener te zijn. Iedereen die zich bezorgd maakt over een 65-plusser in zijn omgeving kan ons contacteren: buurman, vriend, familie, wijkagent, kinesist, winkelier, huisarts, postbode, taxichauffeur, syndicus…

Zo krijgen wij wel eens meldingen van tearoomuitbaters: mevrouw X komt plots niet meer opdagen, mevrouw Y loopt al enige tijd zonder geld op zak en meneer Z heeft een bedenkelijke lijfgeur die de andere klanten wegjaagt. Kortom, wij luisteren naar iedere verontruste burger hier in de stad. Mensen kunnen ons bellen, mailen of ons via een digitale fiche op de hoogte brengen.

Wij willen wel graag weten wie de aanmelder is en welke band hij eventueel heeft met de betrokken ‘senior in nood’. Bovendien vragen wij ook of de betrokkene weet heeft van de aanmelding bij ons. Niet alle melders zijn hier even gelukkig mee. Soms wil men wel een situatie signaleren maar verder anoniem blijven.

Dat druist echter een beetje in tegen onze visie. Om het vertrouwen te krijgen van een bewoner in nood, moeten wij open kaart kunnen spelen. Daarnaast vinden wij het ook belangrijk dat de verantwoordelijkheid niet stopt bij de aanmelding, maar dat het een gedeelde verantwoordelijkheid wordt.”

● Mogen wij even binnenkomen?

Voor de medewerkers van Senioren in Nood begint het werk pas goed, na de aanmelding. Want dan wordt er op pad gegaan. Vooraf telefoneren is geen optie. De kans bestaat dat je dan meteen wordt afgescheept. Wel wordt aan de melder gevraagd om eventueel samen naar de oudere te gaan, zeker wanneer het professionele melders of familieleden zijn.

Wordt de betrokkene niet thuis aangetroffen, dan keert Candice of haar collega Eva terug tot het lukt. Aanklampend, zoals dat tegenwoordig wordt genoemd.

“Je hebt er geen idee van hoe gemakkelijk mensen je binnenlaten! Dat is meegenomen voor ons maar tegelijk is het ook wel verontrustend. Ik bel aan en nog vooraleer ik mij aan de parlofoon kenbaar maak, springt de deur al open. Binnengeraken is dus niet zo een probleem als we de eerste keer langsgaan.

Soms wordt het de volgende keren moeilijker, wanneer de betrokkene merkt dat er ‘iets’ gaat ondernomen worden. Maar evengoed worden de genomen initiatieven net als heel positief ervaren. Het installeren van gezinshulp, poetshulp, een vrijwilliger: de regelmatige komst van iemand kan voor de eenzame bejaarde hèt verschil maken. Je ziet mensen helemaal openbloeien en uitkijken naar de volgende afspraak.”

● Oprechte menslievendheid of verborgen agenda?

Volgens Candice D’hulst zijn beide aan de orde.

Oprechte bezorgdheid om de oudere medemens ligt zeker vaak aan de basis van de aanmelding. Soms onmacht van familie om er zelf iets aan te doen. De weg niet weten in het hulpaanbod of ervaren dat de oude vader zich niet door hen maar wel door derden iets laat zeggen.

Maar evengoed worden wij geconfronteerd met bijvoorbeeld eigenaars van appartementen die gewoon willen dat het oude koppeltje of de vereenzaamde zonderling

Problemen? Welke problemen?

• Een man doolt ’s nachts in pyjama verward rond langs de straat.

• Een oude vrouw verzamelt kranten en reclamefolders en verspert de doorgangen.

• Een dame bonkt iedere avond met een bezemsteel op de vloer om belagers te verjagen.

• Een vrouw is niet meer in staat de trappen naar beneden te komen wat maakt dat ook haar hond niet meer uitgelaten wordt waardoor het hele appartement vervuilt …

• In de hal op de vijfde verdieping is de stank niet te harden.

• Een graatmagere, achterdochtige dame scheldt iedereen die in haar omgeving komt de huid vol.

• Een meneertje is geboren in 1919 en zou dus volgens de buurvrouw toch beter in een rusthuis zitten.

• Een dame blijkt al maanden in het donker te zitten, wegens een gesprongen zekering.

• Een vrouw staat maanden achter met de huur, blijkt dat ze alleen woont en toenemend dementeert.

• Een koppeltje slaagt er niet meer in om de vuilnisbakken beneden te krijgen. De lift is al een hele tijd stuk en dus staat het vuil wekenlang op de overloop te stinken.

• Een bankbediende signaleert de alarmerend hoge bedragen die van de rekening van een begoede maar stokoude klant gaan.

• Een ongeruste flatbewoner merkt bij zijn bejaarde buur brandende sigarettenpeuken, gasgeur, andere verdachte en gevaarlijke toestanden.

maczima augustus 2015

13

vertrekt. Wij bedanken de aanmelder omdat hij ons een wantoestand signaleerde, maar voor ons primeert de zorg voor de ouderen. Ons doel: de kwaliteit van hun leven opnieuw verbeteren. Soms is een aanmelding gebaseerd op persoonlijke vetes in het gebouw, op een burenruzie, op angst voor iemand die wat raar doet.

Het kan volstaan om met de aanmelder in gesprek te gaan om de zaak weer op de sporen te krijgen.

Andere keren hoort er drastischer te worden ingegrepen’.

● Actie!

Senioren in Nood krijgt ook inzage in de lijsten van dreigende uithuiszettingen. Dan is het vijf voor twaalf.

Ouderen zitten in een totaal verwaarloosde en vervuilde woning. Of ze hebben een serieuze huurachterstand. Of ze laten al een hele tijd de eigenaar niet meer binnen.

Candice D’hulst: ‘Door tijdig in te grijpen kunnen wij voorkomen dat bejaarde mensen met heel hun boeltje op straat worden gezet. Zo werken wij bijvoorbeeld goed samen met de schoonmaakfirma van een Sociale Huisvestingsmaatschappij. Indien wij in een woning komen waar wij oordelen de schoonmaakklus niet zelf te kunnen klaren met de eigen poetsdienst van het Sociaal Huis, schakelen wij deze firma in. Dat gebeurt natuurlijk niet gratis maar wij beschikken over een budget waar we gebruik van kunnen maken voor mensen die het zelf niet kunnen bekostigen. Soms betalen wij ook enkele weken de poetsdienst. Ondertussen kan de sociale dienst voor de betrokken bejaarde een rechtenonderzoek opstarten en komt er misschien wat meer financiële ruimte om in de toekomst blijvend poetshulp in te zetten’.

Een ‘ingreep’ waar Senioren in Nood ook wel eens moeten toe overgaan, is het aanstellen van een voorlopige bewindvoerder of het aanvragen van een gedwongen opname. Niet leuk maar soms wel een noodzakelijk kwaad!

Candice D’Hulst: “Iedereen kent ze wel: die goeie vriendinnen die zich ‘belangeloos’ voor een bejaarde inzetten maar ondertussen wel de bankrekening plunderen.

Voor de afhankelijke bejaarde is het vaak het enige contact dat ze hebben. ‘Rita’tje zorgt zo goed voor mij,’ zegt Mariëtte ‘zij doet alles! Wat zou ik zonder haar zijn!?’

Een hoogbejaarde man laat zich dan weer strikken door allerlei aanbiedingen die zijn deur passeren.

Hij ondertekent maar, zonder precies te weten wat.

De zoon weet zich geen raad, durft niet in te grijpen maar weet ook niet waar dit eindigt. In zo een situatie kunnen wij hem op weg helpen om voor zijn vader een bewindvoerder aan te stellen of om de zoon zelf de geldzaken van zijn vader te laten beheren.

Ook een gedwongen opname regelen behoort wel

14

maczima augustus 2015

Onderzoek vergrijzing en vereenzaming 1997 2014 2024

+ 600 000 alleenwonenden + 835 000 alleenwonenden + 900 000 alleenwonenden

De toename van het aantal alleenstaanden zal zich vooral bij de oudere en oudste bevolkingsgroep laten voelen. Precies in deze leeftijdsgroep is het risico op sociale uitsluiting, vereenzaming en armoede het grootst. Vijftien procent van de zestigplussers voelt zich ernstig eenzaam.

Vijf procent onder hen heeft zo goed als geen sociale contacten.

Info Meldpunt senioren in nood Oostende tel. 059 80 55 00

eens tot onze acties. Soms resulteert paranoia in regelrechte vijandigheid en onhandelbaarheid.

Mensen met ernstige psychische problemen hebben nood aan een aangepaste behandeling, maar daar zijn ze zelf wel eens minder van overtuigd!”

● Buurthuizen en WZC’s In Oostende doen de buurthuizen schitterend werk. Alleen verslikken ze zich wel eens in het vele administratieve werk. Volgens Senioren in Nood gaat er hierdoor veel kostbare tijd verloren die door de medewerkers misschien zou kunnen worden aangewend om zelf eens te gaan kijken bij de bejaarde thuis.

Candice D’hulst: “Buurthuizen zijn de plekken bij uitstek waar ouderen op regelmatige basis ‘kind aan huis’ zijn. Komen zij plots niet meer opdagen, dan springt dat natuurlijk meteen in het oog. Soms is de reden heel simpel! De stoep is opengebroken en de oudere durft er niet meer met de rollator overheen.

Of de kosten in het appartementsgebouw lopen zo hoog op, dat er echt geen koffietje meer af kan!

En ja, heel af en toe loopt het ook fout in een WZC. Wij hebben zelf al eens een klacht ingediend over wantoestanden in privé serviceflats waar de enige vorm van dienstverlening een noodknop was. Die dan ook niet bleek te werken. Of de conciërge van het gebouw die de medicatie bedeelde … Het meldpunt Senioren in Nood heeft wel degelijk ook zelf een signaalfunctie’!

PROF ONTWIKKELT INNOVATIEVE OPLOSSINGEN ROND ZORG EN WONEN

Tekst: Daniel Steevens

Uitdagingen op het kruispunt van technologie en zorg Waar de zorg op zich nog iets ambachtelijks heeft, winnen de technologische ontwikkelingen in de gezondheidszorg steeds meer veld. Denk bijvoorbeeld aan de vertrouwensrelatie met de huisarts en het werk van verplegenden, met aan de andere kant de robots of Apps om zorgbehoevenden te helpen. Beide elementen lijken op het eerste gezicht in tegenstelling tot elkaar te staan, maar in realiteit zijn ze in deze tijd van dalende budgetten veeleer complementair.

Hogeschool Vives wil vanaf de maand september 2015 hierop inspelen met een bacheloropleiding zorgtechnologie. Deze studierichting zal gedoceerd worden op de campus Kortrijk, die focust op het vakgebied IndustriĂŤle Wetenschappen en Technologie.

De opleiding – uniek voor Vlaanderen – richt zich in de eerste plaats tot creatievelingen die interesse hebben voor technologie en zorg. De student leert de noden van de individuele zorgvragers in kaart te brengen en biedt technologische of andere oplossingen op maat om de levenskwaliteit van de zorgvrager te verhogen.

Hij leert ook hoe de arbeidsomstandigheden te verbeteren van mensen die in de zorg werken, hoe samen te werken met andere disciplines en projectvoorstellen uit te werken om technologie en zorg op elkaar af te stemmen. De zorgtechnoloog zal m.a.w. op het kruispunt van technologie en zorg staan.

Het diploma biedt onder meer mogelijkheden voor tewerkstelling in technologische bedrijven, zorginstellingen, revalidatiecentra, centra voor personen met een beperking, onderzoekscentra, mutualiteiten, verzekeringsmaatschappijen, dienstencentra zoals OCMW en thuiszorgwinkel en ziekenhuizen.

maczima augustus 2015

15

Patient Recovery Room of the Future De Patient Recovery Room of the Future in het ziekenhuis van de toekomst speelt optimaal in op de huidige tendens naar meer daghospitalisatie. De bevolking veroudert wat meer chronisch zieke patiënten met zich meebrengt. Maar chronisch ziek staat niet gelijk een permanent verblijf in het ziekenhuis, integendeel. Meer en meer komt men voor één dag naar het ziekenhuis voor periodieke verzorging zoals nierdialyse, diabetesbehandeling, zelfs chemotherapie en het plaatsen van een pacemaker.

Door de evolutie van robotchirurgie (het uitvoeren van operaties door specialisten op afstand met behulp van een robot) zullen ziekenhuizen zich steeds meer specialiseren in een specifiek vakgebied en ook de deskundigen op dit vakgebied verzamelen. Daarnaast zullen er ziekenhuizen bestaan die instaan voor meer routinematige behandelingen waarvoor slechts opname voor één dag vereist is. Bovendien bestaan alle technieken om de patiënt thuis op te volgen.

Dit betekent dat het ziekenhuis van de toekomst niet langer zal bestaan uit oneindig veel kamers met bed-

16

maczima augustus 2015

den en elk een eigen badkamer. Dit concept houdt een enorme besparing aan oppervlakte in, maar ook aan personeel.

De uitdaging voor de Patient Recovery Room of the Future bestond erin om veel mensen samen te kunnen plaatsen op een manier dat het aangenaam verblijven is voor de dagpatiënt en tegelijk efficiënt werken voor het ziekenhuispersoneel. Deze kamers waar patiënten kunnen bekomen van de ingreep of behandeling doen denken aan business seats in een vliegtuig, Het concept is een halfopen cocon van 2 x 2,5 m waarbij het personeel het overzicht behoudt over de verschillende units, maar dat tegelijk de nodige privacy en comfort garandeert. De patiënt ligt niet langer in een bed, maar neemt plaats in een luxezetel waarbij ontspanning (televisie, internet, …) binnen handbereik is en de medische apparatuur haast onzichtbaar geïntegreerd is in een wand. Weg met gordijnen die moeten gewassen en ontsmet worden, weg geluidsoverlast, weg het gevoel van een ziekenboeg door de eigen veilige cocon.

● Internationaal consortium PRoF

● Oude dag zelf in handen nemen

De opleiding zal heel praktijkgericht zijn en daarvoor samenwerken met bedrijven en zorginstellingen die al een en ander gepresteerd hebben op gebied van zorgtechnologie. Er zullen ook heel wat stagemogelijkheden aangeboden worden en gastcolleges gegeven. De partner bij uitstek is PRoF, een internationaal consortium van gebruikers, fabrikanten, vormgevers, kenniscentra, onderwijsinstellingen en beroepsorganisaties. ProF focust via multidisciplinaire aanpak op specifieke thema’s in de zorg en het wonen.

Een andere grote reden waarom het geen echt toeval kan genoemd worden dat dergelijk initiatief vanuit West-Vlaanderen opgestart wordt, is dat daar de zorgeconomie de grootste sector blijkt geworden te zijn. Dat laatste stelt Joris Hindryckx, algemeen directeur Vives.

De kustprovincie wordt het meest geconfronteerd met de diverse uitdagingen die de vergrijzing met zich meebrengt. De beroepsactieve bevolking (20-64 jaar) bedraagt er volgens de recentste gegevens amper nog 45 procent van de totale bevolking. De vergrijzing is veruit het meest opvallend in de kustgemeenten. Daar is gemiddeld 26 procent van de bevolking ouder dan 65 jaar. Het vergelijkbaar cijfer voor heel Vlaanderen is 19 procent.

Een en ander maakt van deze provincie een uitstekende locatie om in te spelen op de stijgende, maar ook veranderende zorgvraag. Steeds meer zorgvragers willen immers zo lang mogelijk thuis blijven wonen, of meer algemeen de regie van hun oude(re) dag zelf in handen nemen.

Op deze wijze heeft het consortium al drie prestigieuze projecten gerealiseerd, nl. de ziekenhuiskamer van de toekomst, het leeftijdsbestendig woonappartement van de toekomst en de seniorenzorgkamer (in kortverblijf) van de toekomst. In elk prototype zijn vele honderden ideeën – klein en groot - in de praktijk uitgewerkt. Essentiële leidraad hierbij is niet-stigmatiserende oplossingen en technologieën (geen enkele zorgbehoevende bv. draagt graag een alarmbelletje rond de hals), veiligheid, respect voor privacy, het doorprikken van de vereenzaming en oog voor de intergenerationele samenleving.

● Functioneel design Een voorbeeld: de patiëntenkamer van de toekomst beschikt onder meer over vloeren in warm aanvoelend bamboe, een houtsoort die heel snel groeit en waarvoor geen bossen dienen gerooid. De kamer wordt afgesloten door een schuifdeur die patiënt en verplegers eenvoudig met een badge kunnen bedienen: dat verhoogt het veiligheidsgevoel en spaart vooral plaats uit.

Alle leidingen zitten horizontaal in de wand verwerkt.

Ze zijn direct via een klep bereikbaar wanneer zich een defect voordoet. Tegelijk wordt daarmee de ziekenhuisbacterie bestreden die wel eens voorkomt in de warme en vochtige ruimte boven de uitneembare plafonds van de bestaande patiëntenkamers. De patiëntenkamer van de toekomst maakt gebruik van spanplafonds, die het bijkomend voordeel bieden nergens schaduw af te werpen.

Uit de muur kan een ingebouwd bed te voorschijn gehaald worden voor het geval een bezoeker besluit om de nacht door te brengen, bv. bij palliatieve zorg.

In de kamer staat een gecombineerd design zit- en schrijfmeubel dat ook ruimte laat voor iemand in een rolstoel, enz…

De grote bezieler achter PRoF is afgevaardigd-bestuurder en voorzitter Jan Boone, tevens CEO van het meubelbedrijf Boone International, gevestigd in (het West-Vlaamse) Poperinge.

● Moeilijke budgettaire context De context is er één van minder middelen die van hogerhand aangereikt worden. Aan de goede wil van de Vlaamse overheid ligt het niet. Die wil niks liever dan tegemoet komen zowel aan de kwantiteit als aan de kwaliteit van de zorg, lees een betere zorg op maat aanbieden waarbij mensen langer in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven dankzij preventie en thuiszorg.

De cijfertaal spreekt echter in het nadeel: per 100 euro die in het algemeen aan gezondheidszorg wordt uitgegeven, gaat slechts 1 euro naar preventie en liefst 90 euro naar onze laatste twee levensjaren. Ter volledigheid: het totale bedrag gezondheidszorg beloopt op jaarbasis 37 miljard euro (cijfer 2010).

De nood aan financiële orthodoxie maakt dat de overheid steeds minder kanalen en dus ook minder personeel ter beschikking heeft om het zorgaanbod en de kwaliteit ervan te blijven garanderen. In z’n nota omtrent zorg en welzijn in 2020 schreef Flanders’ Care letterlijk “dat een efficiëntere zorg mede gerealiseerd kan worden door het effectief en efficiënt inzetten van de technologie in de verschillende fases van het zorgproces”.

Zorgtechnologie beantwoordt dus aan een bestaande behoefte. We liggen wat dat betreft alvast wat achter op hoogtechnologische landen zoals Duitsland en Nederland, maar zijn zeker niet beducht voor een inhaaloperatie.

Meer info: www.vives.be en www.prof-projects.be

maczima augustus 2015

17

column Dat kan niet want ik stink!

Martine Wolfaert Een oude, gebogen man met een groezelige pet, een wit gezicht en rode ogen staat tegenover me in de gang. In zijn schoenen ontbreken de veters.

‘Mijn vrouw komt morgen naar het hospice, kan ik u alvast een paar vragen stellen?’

‘Natuurlijk, komt u maar met me mee.’

Even later zitten we tegenover elkaar aan tafel, hij wil niets drinken maar bedankt me uitvoerig voor het aanbod en verontschuldigt zich drie keer voor zijn lijstje met vragen.

Ze wijst waar ik haar spullen mag neerleggen, ze heeft rode vlekken in de hals van het zenuwachtige redderen.

‘Mijn shampoo was net op... Ik zou graag eens een bad nemen, moet je daarvoor extra betalen?’

Ik stel haar gerust en help haar in bed: ze is volledig uitgeteld. ‘Wanneer eten we?’ vraagt ze. Het ziet er niet naar uit dat ze veel opkan: ik schat dat ze hoogstens veertig kilo weegt.

‘Er zijn frietjes vandaag. Hebt u honger?’ ‘O ja! Geef me maar een extra grote portie!’ Haar ogen vallen dicht.

Zelfs al staan ze voor mij ondersteboven, Ik breng haar bord. ik kan de woorden op dat lijstje perfect ‘Ik help mijn vrouw wel bij het eten,’ lezen: bezoekuren vraagteken; meebren- zegt de man. ‘En ik breng de afwas gen vraagteken, dokters vraagteken. wel zodra ze klaar is.’ In een mum van Kosten dubbel uitroepteken. tijd staat hij met het lege bord in de Na een half uur heeft hij al zijn vragen keuken. ‘Ze vond het heel lekker!’ glimgesteld, alleen het woord ‘onkosten’ blijft door hem onuitgesproken. Als ik er zelf over begin, onderbreekt hij me met een andere vraag: ‘Hoe lang liggen de mensen hier meestal?’

Hoestend en buiten adem komt zijn vrouw de volgende dag naar binnengesloft, steunend op de arm van haar man.

Ze blijft even met grote ogen in de deuropening van haar kamer staan.

‘Wat mooi!’, verzucht ze, ‘is die kamer echt voor mij alleen?’

‘Natuurlijk, mevrouw!’

‘Het is Mariëtte!’

Ze zet haar versleten handtas op het bed, voorzichtig, als om de sprei niet te kreuken.

Ik help Mariëtte met uitpakken en als ik haar koffer opendoe, beneemt een penetrante walm me de adem. Veel heeft ze niet bij zich: twee handdoeken, stijf als karton, wat nachtkleding en ondergoed, grauw en versleten. Een pak pampers. Een plastic zakje met een versleten tandenborstel, een lege tube tandpasta en een miezerig stukje zeep.

18

maczima augustus 2015

lacht hij.

Elke middag herhaalt zich hetzelfde tafereel: meneer helpt zijn vrouw achter de gesloten kamerdeur, nadien brengt hij haar bord terug, lachend dat zijn vrouw nog steeds zo’n grote eetlust heeft. ‘s Morgens en ‘s avonds vraagt Mariëtte vier boterhammen, die altijd onmiddellijk opgegeten zijn.

Op een keer praat ik nog even met meneer in de gang. Als hij een zakdoek uit zijn zak wil pakken, vallen de boterhammen met kaas die Mariëtte die ochtend kreeg, op de grond.

De schaamte van de man raakt me.

Schaamte om armoede maakt dat mensen dingen gaan verstoppen: gaten, geuren, slijtage. En vooral: zichzelf.

‘De tijd van liefdadigheid is voorbij’, hoor je tegenwoordig beweren. ‘Iedereen is zelf verantwoordelijk voor zijn leven, zelfs voor zijn lot. Hij moet zichzelf er maar weer bovenop helpen. Want wie in de armoede terechtkomt, heeft niet hard genoeg zijn best gedaan: eigen schuld, dikke bult.’

Gisteren hoorde ik dat een Poolse aartsbisschop in opdracht van de paus langs daklozen en armen was gegaan om ze geld te geven en ze te helpen met het betalen van hun energierekeningen. Jarige daklozen mochten samen met de bisschop in een restaurant gaan eten. ‘Dat kan niet want ik stink!’ had een van hen uitgeroepen. De bisschop had het aan de paus verteld.

Zo ontstond een plan voor het bouwen van douches voor daklozen op het SintPietersplein.

De armoede in Rome wordt er niet mee opgelost, maar doordat ze zich kunnen wassen en weer fris gaan ruiken, krijgen deze mensen iets van hun eigenwaarde terug. Is dit liefdadigheid? Of is het fundamenteel menselijk respect?

Ik denk hierover na terwijl ik de badkamer van Mariëtte schoonmaak. Ik vraag me af vanwaar die penetrante geur komt, het is dezelfde als die bij haar aankomst ook uit haar koffertje kwam. Op de chauffage hangt een handdoek te drogen, netjes open gespreid. Die moet maar eens gewassen worden, bedenk ik ‘Mijn vrouw wilde dat ik het meenam,’ en ik pak hem op. hakkelt hij met een rood hoofd, ‘ze had Twee kletsnatte pampers vallen van de geen honger vanmorgen, maar als ze chauffage naar beneden. Ze komen met het zou laten liggen, zouden jullie nog een plof op de grond terecht, vlak naast denken dat ze ondankbaar is!’ mijn voeten.

VOEDING EN DIABETES

Tekst: Frederika Hostens

Opgepast met suikers en vetten Heb je zelf diabetes of kook je geregeld voor iemand in je gezin of familie die diabetes heeft? Dan vraag je je waarschijnlijk wel eens af wat thuishoort in een diabetesdieet en wat beter niet. “Het is best moeilijk om te weten welke impact voeding heeft op de bloedsuikerwaarden”, zegt diëtiste Mimi Van Meir. In haar boek ‘Let op, suiker’ koppelt ze tips en recepten aan inzichten en getuigenissen. “Beter begrijpen wat er met voeding gebeurt in het lichaam, helpt om met de juiste voedingskeuzes de bloedsuikerwaarden onder controle te houden.”

Test je suikerkennis!

Ook mensen zonder diabetes hebben er alle belang bij om hun suikergebruik te beperken. Zoet is een verleider die om elke hoek loert. Waar zitten al die suikers? Zijn suikers enkel dikmakers? Test je suikerkennis aan de hand van zeven stellingen op www.cm.be/suikertest.

De bloedsuikerwaarde is de hoeveelheid suiker in het bloed. Synoniemen zijn o.a. glycemie, glucose in het bloed, bloedsuiker, bloedsuikergehalte of bloedsuikerspiegel. Bij gezonde mensen met een gezonde levensstijl schommelen de bloedsuikerwaarden tussen de 60 en 140 mg per deciliter bloed. Bij mensen met diabetes is dat evenwicht verstoord doordat het lichaam geen (bij diabetes type 1) of te weinig (bij diabetes type 2) insuline aanmaakt, een hormoon dat ervoor zorgt dat de glucose (suiker) uit onze voeding in onze cellen wordt opgenomen. De bloedsuikerwaarden duiken bij mensen die diabetes hebben soms onder de 50 mg per deciliter bloed (hypoglycemie of hypo) of schieten hoger dan 180 mg per deciliter bloed (hyperglycemie of hyper).

Hypers brengen het lichaam schade toe en verhogen het risico op complicaties zoals nierfalen, oogproblemen, chronische voetwonden of hart- en vaatziekten.

Ook hypo’s zijn te vermijden omdat ze concentratieverlies, beven en transpireren kunnen veroorzaken. “De bloedsuikerwaarden op een normaal niveau brengen, is daarom het eerste doel van elke diabetesbehandeling”, stelt Mimi Van Meir. “Een regelmatige, gezonde en gevarieerde voeding op basis van de actieve voedingsdriehoek kan daarbij helpen.”

maczima augustus 2015

19

● Koolhydraten

Let op, suiker!

Omgaan met diabetes Mimi Van Meir Uitgeverij Lannoo 144 blz – 19,90 euro EAN 9789401417556

Win een gratis boek!

We mogen van uitgeverij Lannoo vier exemplaren weggeven van ‘Let op, suiker!’ Waag je kans en stuur voor 1 september een kaartje of mailtje naar Maczima, Let op, suiker!, PB40, 1031 Brussel, maczima@cm.be.

Hulp van een diëtist

Begeleiding van een erkende diabetesdiëtist is geen overbodige luxe. De diëtist kan je helpen om een individueel aangepast dagschema op te stellen dat rekening houdt met je persoonlijke situatie.

Daarnaast kan de diëtist bijvoorbeeld antwoorden op je vragen rond product- en etiketinformatie en het uitwerken van recepten.

Heb je een diabetespas of maak je deel uit van het zorgtraject diabetes? Dan heb je recht op twee consultaties per jaar van een half uur waarbij je alleen het remgeld betaalt.

Ben je in behandeling in de diabetesconventie?

Dan kan je gratis de diëtist van het diabetescentrum raadplegen.

Vaak zijn er ook extra tegemoetkomingen vanuit de aanvullende ziekteverzekering van je ziekenfonds. Informeer ernaar bij je behandelende arts en ziekenfonds.

Zoek een diabetesdiëtist in jouw buurt via www.vbvd.org.

Wat versta je onder ‘regelmatige voeding’?

Mimi Van Meir: “Regelmaat betekent dat je kiest voor drie vaste eetmomenten per dag. Het is belangrijk dat wie diabetes heeft elke dag hetzelfde aantal koolhydraten opneemt en liefst op hetzelfde moment. Bespreek met je behandelende arts en je diëtist hoeveel koolhydraten je het best eet per dag en hoe je ze het best verdeelt. Dat hangt immers af van het type medicatie dat je neemt en van je gezondheidstoestand.”

Koolhydraten, wat zijn dat eigenlijk?

“Koolhydraten zijn opgebouwd uit koolstof, waterstof en zuurstof. Ze worden in ons spijsverteringskanaal (zo ver als mogelijk) afgebroken en komen uiteindelijk als glucose in ons bloed terecht. Voor de lichaamscellen is glucose bijna onmisbaar als brandstof. De glycemische index (GI) is daarbij van belang omdat die bepaalt hoe snel koolhydraten in de darm worden verteerd en als glucose in het bloed worden opgenomen.”

Hoe valt de glycemische index van koolhydraten te achterhalen?

“Op het etiket van verpakte voedingswaren staan de voedingswaarden per 100 gram. Bij koolhydraten moet je vooral letten op het getal naast ‘waarvan suikers’, want het zijn deze suikers die de bloedsuikerwaarden sneller laten stijgen. Mensen met diabetes eten het best zo weinig mogelijk koolhydraten met een hoge glycemische index, ook wel enkelvoudige koolhydraten of snel werkende suikers genoemd. Ze zitten onder meer in witte suiker, bruine suiker, chips, popcorn, bier, snoep en gebak. Koolhydraten met een lage glycemische index, ook wel meervoudige koolhydraten of traag werkende suikers genoemd, krijgen de voorkeur. Je vindt ze bijvoorbeeld in volkorenbrood, volkorenpasta, volkorenrijst, peulvruchten en groenten.”

Welke plaats neemt fruit in, in een diabetesdieet?

“Fruit bevat van nature suiker. Die suiker beïnvloedt de bloedsuikerwaarden, maar dat betekent niet dat je alle fruit moet bannen want fruit is ook een belangrijke bron van vitaminen, mineralen en voedingsvezels. In een gezonde voeding zijn twee tot drie porties fruit per dag nodig. Fruit heeft een grotere invloed op het bloedsuikergehalte dan groenten. Daarom mag je het niet onbeperkt eten. Bespreek met je diëtist welke fruitsoorten je mag eten en in welke hoeveelheden.

Geef in ieder geval de voorkeur aan vers fruit.”

Welke rol spelen vezels precies?

“Vezels zorgen er onder andere voor dat de glucose langzamer wordt opgenomen in het bloed en dat de

20

maczima augustus 2015

bloedsuikerwaarden dus stabieler blijven. Als bonus krijg je er vitamines, mineralen en bioactieve stoffen bovenop. Bovendien geven ze je langer een aangenaam voldaan gevoel. Handig als je wat kilootjes kwijt wil.”

● Verborgen suikers Hoe zit het met vetten?

“Te veel vetten en vooral verzadigde en transvetten zijn niet goed voor de gezondheid. Niet voor een gezonde persoon en al zeker niet voor wie diabetes heeft. Mensen met diabetes hebben veel vaker last van hart- en vaatproblemen door een hoger vetgehalte in het bloed en een hogere bloeddruk. Wees matig met de vetstof voor het smeren van de boterham en voor de bereiding van de maaltijden (slechts 1 eetlepel per persoon) en geef de voorkeur aan soorten met een laag gehalte aan verzadigde vetzuren (maximaal een derde van het totaal vetgehalte).”

Hoe schadelijk zijn ‘verborgen suikers’ en waar zitten die zoal verstopt?

“Suiker wordt niet alleen gebruikt in voedsel vanwege de zoetheid, maar ook als bewaarmiddel (bv. in confituur), smaakversterker (van bv. gekookte groenten) en om structuur te geven aan voedsel. Voor mensen met diabetes is het niet alleen van belang om deze (snelle) suikers zo veel mogelijk te beperken. Zij moeten alle koolhydraten tellen, dus ook de traag werkende. Die vind je vaak als bindmiddel in sauzen, oosterse gerechten, kant-en-klare maaltijden, blikvoeding enzovoort. De samenstelling op het etiket goed lezen, is de boodschap.”

Horen producten ‘zonder toegevoegde suikers’ thuis in een diabetesdieet?

“Ook hier is de boodschap: lees het etiket. Het is prima als het gaat over confituur waar meer fruit en minder suiker is aan toegevoegd. Helaas worden er vaak producten aangeboden waaraan minder suiker is toegevoegd en waaraan in de plaats meer vet is toegevoegd.

En let op: staat er op het etiket ‘zonder toegevoegde suikers’, dan kunnen er nog altijd natuurlijke suikers aanwezig zijn. Denk bijvoorbeeld aan vruchtensap.”

Welke zoetstoffen zijn aan te bevelen voor mensen met diabetes?

“Zoetstoffen kunnen een handig hulpmiddel zijn voor mensen die toch nog graag genieten van voeding met een zoetere smaak. Er bestaan ongeveer vier verschillende soorten. Ik neem de uitleg over van www.diabetes.be : ‘Intensieve zoetstoffen zoals sacharine, cyclamaat, aspartaam, acesulfaam-K, sucralose en steviolglycosiden (van de steviaplant) zijn vele malen

zoeter dan suiker. Ze hebben geen invloed op het bloedsuikergehalte en brengen geen energie aan. Maltitol, isomaltitol, sorbitol, mannitol, lactitol, erythritol en xylitol behoren tot de groep van de polyolen. Deze suikervervangers zijn iets minder of ongeveer even zoet als suiker. Ze leveren ongeveer de helft van de energie en hebben weinig of geen invloed op het bloedsuikerwaarde. Tagatose is een zoetmiddel dat wordt verkregen uit lactose (= melksuiker). De zoetkracht is ongeveer even groot als die van suiker, maar het zoetmiddel brengt minder dan de helft van de calorieën van suiker aan. De invloed op de bloedsuikerwaarde is verwaarloosbaar. Fructose (= vruchtensuiker) en andere alternatieve suikers zoals moutstroop (= maltose), maïsstroop, cichoreistroop en honing zijn broertjes van gewone suiker. Ze leveren evenveel energie en zullen de bloedsuikerwaarden wel beïnvloeden. Ze worden nochtans veel gebruikt in producten met vermelding ‘suikervrij’ of ‘geschikt voor mensen die het gebruik van gewone suiker willen of moeten vermijden’. Laat je dus niet beetnemen, lees altijd aandachtig de samenstelling op de verpakking!’ (einde citaat, red.)”

Een slotbeschouwing?

“Een regelmatige, gezonde en gevarieerde voeding is een belangrijke pijler in de behandeling van diabetes maar zeker niet de enige. Onderschat evenmin het belang van voldoende beweging, een correcte inname van de voorgeschreven medicatie en een regelmatige medische opvolging.”

Meer info?

Vragen over diabetes? Bel gratis de Diabetes Infolijn 0800 96 333 (elke werkdag van 9 tot 17 uur) of stuur een mail naar infolijn@diabetes.be.

De Diabetes Liga streeft naar de beste zorg en omkadering voor iedereen die met diabetes geconfronteerd wordt.

Het Diabeteshuis (Ottergemsesteenweg 456, 9000 Gent) is open voor het publiek elke maandag en donderdag van 9 tot 12 uur en van 14 tot 17 uur. www.diabetes.be

maczima augustus 2015

21

Tekst: Daniel Steevens Foto’s: © Stad Ieper

Wandelen op de frontpaden van de Ieperboog De rode papavers staan symbool voor de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek. Nog zo’n woord met hoge symboolwaarde in de Angelsaksische wereld dat zijn oorsprong dankt aan WOI, is ‘salient’ dat afkomstig is van Ypres Salient of de Ieperboog.

De Ieperboog is meteen één van de thema’s die de uitgebreide herdenking van ’14-’18 domineren. Op het einde van de Eerste Slag bij Ieper (november 1914) was er een kilometers lang net van loopgraven gegraven.

De eerste gasaanval (april 1915) en de daaropvolgende Tweede Slag van Ieper, leverde de Duitsers terreinwinst op. Deze laatsten konden zo positie nemen op de heuvels rond de stad en de Kleine Ieperboog ontstond op gemiddeld amper een viertal kilometer van het Ieperse stadcentrum. Op deze nieuwe frontlijn konden de geallieerden stand houden tot het uitbreken van de Derde Slag bij Ieper (31 juli 1917).

In totaal werden vijf slagen uitgevochten. Naar schatting een half miljoen soldaten, maar ook vele duizenden burgers lieten het leven in de strijd om de Ieperboog.

● Herinneringsbomen Een eeuw later werd op deze historische oorlogsbodem een fietsroute uitgewerkt en zijn er drie instappunten met bijhorende wandelroutes klaar of in de laatste fase van ontwikkeling. Fietsroute en wandeltrajecten zijn complementair met elkaar, maar kunnen gerust afzonderlijk afgewerkt worden.

Langs de Ieperboog werden dit jaar ook herinneringsbomen aangeplant. Deze bomen volgen de frontlijn en bepalen de positie van de troepen in 1915. De bomen met blauwe korf verwijzen naar de geallieerden, de rode korven naar de Duitse tegenstanders.

De fietsroute bestaat uit een 36 km lang traject dat begint en eindigt op de Grote Markt van Ieper.

In hoeve Klein Zwaanhof werd Instappunt Ieperboog Noord ondergebracht, dat de zone van de eerste gasaanval belicht. De drie instappunten rakelen de gebeurtenissen van 100 jaar geleden op, aan de hand van een historische film en objecten die verbanden leggen naar het landschap van vandaag.

Van daaruit kan men verder fietsen doorheen het Niemandsland tussen de vijandelijke linies, tot het Hooge Crater Museum, waar Instappunt Ieperboog Oost werd ondergebracht. Verder leidt de weg naar Hill 62, waar een Canadees parkmonument ingeplant werd, Hill 60 en krater The Caterpillar. In provinciaal domein De Palingbeek wordt Instappunt Ieperboog Zuid ingericht. Op de fietsroute volgt daarna nog de mijnkrater van St.Elooi, om via de Oude Vaart Ieper-Komen opnieuw op de Ieperse Grote Markt terecht te komen.

Op deze plaats bieden het In Flanders Fields Museum en het Bezoekerscentrum voor Ieper en de Westhoek (in de Lakenhallen) een uitstekende inleiding om zich een goed begrip te verwerven van de (oorlogs)landschapsbeleving.

● Yorkshire Trench

De John McCrae-site in Boezinge

22

maczima augustus 2015

Die beleving kan dus ook wandelend heel intens gebeuren. Vanuit de drie instappunten zijn lusvormige wandelroutes voorzien. Dat kunnen korte verkenningsroutes zijn of iets langere landschapswandelingen.

Wederopbouwhoeve Klein Zwaanhof (Kleine Poezelstraat), of het Instappunt Ieperboog Noord, fungeert

sinds 20 juni als sobere museale ruimte, met bijhorende toiletten en parkeerruimte. Het gebouw ligt op de rand van de industriezone en het open landbouwgebied, waar nog heel wat oorlogsrelicten in de bodem zitten.

Zo werden tijdens de aanleg van de bedrijventerreinen ruim 200 lichamen van gesneuvelde soldaten geborgen en heel wat archeologische vondsten gedaan. Op ca. 250 m van het instappunt werd de site Yorkshire Trench & Dug-out, een loopgraaf met ondergrondse schuilplaats, gerestaureerd. Onderweg wordt aandacht geschonken aan getuigenissen van dichters en schrijvers van de Salient. De Canadees John McCrae, begin mei 1915 auteur van het gedicht ‘In Flanders Fields’, geldt als bekendste onder hen.

In de hoeve zelf is één van de vroegste Duitse bunkers heropgebouwd en vindt de bezoeker tevens een overzicht van de opgravingen. Op een groot scherm worden belangrijke oorlogsgebeurtenissen, zoals het ontstaan van de frontlijnen, weergegeven aan de hand van authentieke beelden.

Het wandelpad tussen Instappunt & Trench is rolstoeltoegankelijk. Dat geldt ook voor de afstand naar de kleinere begraafplaats Colne Valley (Kleine Poezelstraat). Het 2,5 km lange pad naar de frontzone Caesar’s Nose/Welsh Cemetery is dan weer onverhard en moeilijk berijdbaar.

De Ieperboog 100 jaar geleden met de linies van de geallieerden in het blauw en die van de Duitsers in het rood.

● Kasteelparken van toen Instappunt Ieperboog Oost bevindt zich vlak naast cafémuseum Hooge Crater aan de Meenseweg te Zillebeke, rechtover de grootschalige begraafplaats Hooge Crater Cemetery en naast het heropgebouwd Kasteelhof ’t Hooghe. Dit laatste was één van de 45 kastelen waarmee dit buitengebied van Ieper uitblonk in de vooroorlogse periode, maar die bijna allemaal vernietigd werden tijdens de oorlog. Vandaag herinneren vooral infopanelen hieraan.

Ook dit onthaalpunt is sober opgevat en is steeds vrij toegankelijk. Een film toont hoe de landschapsrelicten tot stand kwamen op Bellewaerde Ridge. Deze heuvel is meteen ook het doel van de kortste wandellus (2,5 km).

De andere wandelpaden leiden resp. naar Hill 62 (6 km) en naar Commonwealth kerkhof en museum Sanctuary Wood (8 km). Deze zijn helaas niet rolstoeltoegankelijk.

Instappunt Ieperboog Zuid komt in provinciedomein De Palingbeek, vlakbij de centrale parking. De bezoekers krijgen er info over de vorming van de Zuidelijke Salient (van Hill 60 in Zillebeke tot Sint-Elooi), met z’n vele kraters en de reeks veelal kleinere begraafplaatsen. Ander groot kenmerk van deze sector is de mijnenoorlog die tussen 1915 en 1917 gevoerd werd op de sites van St.-Elooi, The Bluff, The Caterpillar, Hill 60, Sanctuary Wood, Hoge en Bellewaerde. Een film en infopanelen ter plaatse duiden deze specifieke vorm van oorlogsvoering.

Instappunt Ieperboog Oost

Opgelet

Instappunt Ieperboog Zuid wordt pas in het najaar 2015 gerealiseerd. Het provinciedomein en het hoofdpad zijn echter nu al toegankelijk, ook met rolstoel.

Info: www.toerismeieper.be www.flandersfields.be www.inflandersfields.be www.oorlogsmuseum.be www.gonewest.be www.100jaargrooteoorlog.be

maczima augustus 2015

23

VAN ALARMCENTRALE NAAR ZORGCENTRALE

Tekst: Stef Dehantschutter

Veiligheid in huis Iedereen wil zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Maar dat moet ook veilig zijn, zeker voor wie alleen woont. Gelukkig bestaan er heel wat technische mogelijkheden die de veiligheid van zorgbehoevende personen kunnen vergroten. Rik Develtere van de Thuiszorgwinkels West-Vlaanderen laat ons alle mogelijkheden zien.

Veel mensen die ziek, bejaard of gehandicapt zijn en veel alleen thuis zijn, voelen zich vaak niet altijd even gerust. Wat als ze vallen of onwel worden en niet meer in staat zijn hulp in te roepen?

Het personenalarmsysteem biedt in dergelijke gevallen een oplossing en helpt mensen zo lang mogelijk zelfstandig in eigen huis te blijven wonen.

Rik Develtere: “Het PersonenAlarmSysteem (PAS) wordt aangesloten op de telefoonlijn, waarbij de gebruiker een zendertje draagt. Dit werkt in alle kamers van de woning. Wanneer de persoon in kwestie hulp nodig heeft, drukt hij op de knop van het zendertje.

Op die manier wordt de alarmcentrale verwittigd die contact opneemt met de persoon. De ervaren medewerkers van de alarmcentrale kunnen rechtstreeks met de oproeper praten en vragen of alles in orde is. Is dit niet het geval of kan de persoon niet meer antwoorden, dan bellen zij één van de opgegeven hulpverleners.

Deze persoon komt dan een kijkje nemen en doet het nodige. Zijn de contactpersonen niet bereikbaar, dan waarschuwt de alarmcentrale de hulpdiensten (politie of ambulance) zodat de persoon altijd geholpen wordt.

Sinds enkele jaren hebben we ook Pas plus: dit is een uitbreiding van het alarmsysteem met bewegingsdetectie, valdetectie, rook- of CO-detectie. Ook een watermelder, die meldt wanneer er ongewoon veel water op de vloer staat omdat men bv. de kraan heeft vergeten dicht te draaien, behoort tot de mogelijkheden. Door al deze toepassingen wordt de veiligheid in huis gevoelig verhoogt.

De techniekers van de Thuiszorgwinkels komen het alarmtoestel plaatsen en afstellen. Het toestel en alle bijkomende toepassingen zijn draadloos. Dat maakt de plaatsing eenvoudiger omdat er geen breekwerk aan te pas komt om kabels te trekken en te bevestigen. Daardoor is de drempel om dergelijk apparaat in huis te halen meteen een stuk kleiner. In de badkamer, het toilet, plaatsen waar men soms geen alarmknop draagt, kunnen we ook een alarmkoord bevestigen, dat tot op de grond reikt en waarmee men ook contact kan maken met de centrale.

Tenslotte bieden we een sleutelsafe aan. Dit is een kastje dat buiten aan de gevel wordt bevestigd, waarin de huissleutel veilig is opgeborgen en dat alleen kan geopend worden wanneer men de cijfercombinatie kent. Op die manier moet men aan de hulp-

24

maczima augustus 2015

verleners enkel de code geven en kunnen zij altijd aan de sleutel om het huis binnen te gaan. Zo vermijdt men een ingewikkelde regeling met sleutels.

● Uitbreiding Het klassieke alarmsysteem kan, zoals al gezegd, met heel wat toepassingen worden uitgebreid.

Bewegingsdetector De bewegingsmelder detecteert elke beweging in een ruimte. Dit betekent dat alles in orde is. Wanneer er gedurende geruime tijd geen beweging wordt geregistreerd, dan wordt het alarm automatisch geactiveerd.

De bewegingsmelder wordt zo ingesteld dat deze niet werkt in de periode wanneer men ook niet rondloopt in huis, bv. ’s nachts. Rik: “Daarom is het natuurlijk erg belangrijk dat we voor het instellen van het apparaat goed op de hoogte zijn van de thuissituatie van een persoon en zijn leefpatroon.”

Bedsensor De bedsensor bestaat uit een drukmat op de matras, gekoppeld aan een zender. Zo lang de persoon in bed ligt, geeft deze aan dat alles in orde is. Wanneer de persoon echter langere tijd uit bed is, bv. door een val bij toiletbezoek ’s nachts, wordt een signaal doorgestuurd naar het alarmtoestel. De tijd dat men uit bed kan zijn zonder dat er een alarm wordt gegeven, wordt vooraf ingesteld en is ook hier weer afhankelijk van persoon tot persoon en zijn gewoontes. Iemand die bv. moeilijk kan stappen zal meer tijd nodig hebben om naar het toilet te gaan. De bedmat is een proefproject dat voorlopig nog niet op de markt is en eerst helemaal op punt wordt gesteld..

Rookdetector In geval van rook, het eerste teken van een beginnende brand, geeft de detector een signaal in huis en naar de alarmcentrale.

CO detector Het toestel wordt geïnstalleerd op risicoplaatsen waar CO-gassen kunnen vrijkomen. Indien er een te hoge concentratie van het reukloos gas is, geeft de detector een signaal in huis en naar de alarmcentrale.

Mobiele alarmering Voor wie zich veel buitenshuis beweegt, maar toch op elk moment van de dag een alarmsignaal wil kunnen sturen, is het mogelijk om zich in te schrijven op de mobiele alarmering. Via een gsm-toestel kan men dan op elk moment van de dag met een eenvoudige handeling aan de SOS knop, contact nemen met de centrale. Er is geen vaste telefoonlijn meer nodig, wel een gsm-abonnement en een eigen gsm-toestel.

● Geen stress Wie gebruik wenst te maken van personenalarm neemt contact met de dienst Maatschappelijk Werk. De maatschappelijk werker zal een aanvraagformulier invullen dat alle informatie bevat over de leefsituatie van de zorgbehoevende persoon, de hulpverleners die bij nood kunnen gecontacteerd worden en alle technische gegevens. Rik: “Indien men meerdere soorten detectoren wenst te plaatsen, kan het belangrijk zijn dat een technieker vooraf langskomt om een juiste inschatting te maken van wat er allemaal nodig is om de toestellen zo goed mogelijk te programmeren. Daarom moeten zij een goed zicht hebben op de leefgewoonten van de aanvrager. Want het is niet de bedoeling dat de bewoner zich aanpast aan het systeem, maar wel omgekeerd. Daarmee bedoel ik dat dit alarmsysteem de veiligheid moet verhogen, zonder de bewoner extra stress te bezorgen. Als iemand bv. ’s nachts gehaast naar het toilet gaat om te voorkomen dat het alarm afgaat, dan zitten we fout. Ofwel moet dan de tijd dat hij uit bed mag zijn ruimer ingeschat worden ofwel moet men de bewoner beter vertrouwd maken met het systeem en hem garanderen dat hij zich niet moet haasten omdat de sensor zo is ingesteld dat hij alle tijd heeft. Zeker voor oudere mensen ligt dat soms wat moeilijk.”

● Zorgcentrale Op dit ogenblik functioneert het Pas-systeem vooral als een alarmcentrale: er is een probleem, de betrokken persoon geeft een alarm aan de centrale, deze neemt contact op en stuurt indien nodig een hulpverlener. Als deze meldt dat de situatie opnieuw onder controle is, stopt de interventie.

Rik: “Maar stel dat het bedalarm ’s nachts verschillende keren afgaat omdat de persoon telkens naar het toilet moest en te lang uit bed bleef. Dan zou dit

maczima augustus 2015

25

het signaal kunnen zijn dat er meer aan de hand is en dat dit verder opvolging vraagt. Of een persoon duwt regelmatig op het alarm, niet omdat er een probleem is, maar omdat hij zich eenzaam voelt en met iemand wil praten. Aan de hand van het soort alarmering kan men de zorg beter afstemmen en vermijden dat er zich ernstiger problemen voordoen. De alarmcentrale zou dit kunnen doorspelen naar de Thuiszorgwinkel en de dienst Maatschappelijk Werk, die dan de nodige stappen kunnen nemen. Zo evolueert de alarmcentrale naar een zorgcentrale.

Verder zal het in de toekomst ook perfect mogelijk zijn om via de centrale bepaalde medische waarden door te spelen, naar bv. de huisarts, die dan zijn chronische patiënten beter kan opvolgen. Of, om via een zendertje dat in de klederen van een dementerende persoon wordt verwerkt, na te gaan of deze het huis niet verlaat en gaat dwalen. Al deze technieken worden steeds beter en toegankelijker en kunnen een grote ondersteuning bieden aan de thuiszorg. Toch roept dit ook een aantal vragen op: hoe ver kan men gaan bij de controle van een persoon, wat met de privacy en de betaalbaarheid van de nieuwe technologie?

Door de vergrijzing wordt deze ‘markt’ steeds groter, net zoals de noden. Dat maakt dat er in tegenstelling tot vroeger ook meer en meer concurrentie komt. De vraag stelt zich dan of er geen normering moet komen over bv. privacy?

Een andere zorg is dat zeker met de toenemende vergrijzing het soms moeilijk wordt voldoende hulpverleners te vinden die bij een alarm ter plaatse kunnen gaan. En ondanks alle technologische mogelijkheden, blijft dit systeem gebaseerd op vrijwillige hulpverleners: familie, vrienden of buren die zich voor de zorgbehoevende persoon engageren. Het kan immers niet de bedoeling zijn dat bij ieder alarm professionele hulpdiensten ter plaatse moeten gaan. Dat zou het systeem onbetaalbaar maken.”

Altijd afmelden

Wanneer de centrale een alarm krijgt dat opvolging vraagt, dan zal men de eerste hulpverlener contacteren om ter plaatse te gaan. Kan men deze niet bereiken, dan wordt de tweede hulpverlener gebeld. Is ook deze niet bereikbaar of in de mogelijkheid ter plaatse te gaan, dan wordt de volgende gecontacteerd enz. Kan men geen van de vrijwillige hulpverleners bereiken, dan worden professionele hulpdiensten ingeschakeld. Op die manier heeft een gebruiker altijd de garantie dat wanneer hij in nood is, er hulp zal komen. Elk alarm wordt pas beëindigd wanneer een hulpverlener meldt dat hij ter plaatse is en de situatie onder controle is.

Hondje

Meer info Wens je meer informatie over voorwaarden, huurprijzen enz., neem dan contact met de Thuiszorgwinkel of de dienst Maatschappelijk Werk.

26

maczima augustus 2015

“Moet ik mijn hondje wegdoen wanneer ik een bewegingsmelder laat installeren?” Rik: “Dat was een ongeruste vraag die we van iemand kregen.

Want deze persoon ging ervan uit dat wanneer zijn hondje rondliep dit een verkeerd beeld zou kunnen geven. Maar dat is geen enkel probleem: wij kunnen de bewegingsmelder zo instellen dat beweging op lage hoogte, deze van een hond, niet gezien wordt en het apparaat enkel de beweging van de zorgbehoevende detecteert.

ACTIE VUILBAKJES IN HERENTOILETTEN

Urineverlies leidt vaak tot sociaal isolement

Vuilba kjes i n de heren Ook d -wc? eze z doet m aak ee!

Woensdag 24 juni stelde de Ariadne-werking van verbond CM regio Mechelen-Turnhout in het Heistse Staminee De Living de actie ‘Vuilbakjes in herentoiletten’ voor. Zo’n 300 zaken binnen de regio’s Mechelen en Turnhout worden de komende weken gesensibiliseerd over de noodzaak daarvan. Voor hen is het een kleine moeite, voor de mannen met incontinentieproblemen maakt het een wereld van verschil.

Je staat er mogelijk niet bij stil, maar zowat een op vijf mannen boven de vijfenzestig kampt met incontinentieproblemen. Dan kan zo’n vuilbakje naast het toilet natuurlijk heel wat netelige situaties voorkomen. “Urineverlies bij mannen is een groeiend en onderschat maatschappelijk probleem. Het kan zelfs leiden tot sociaal isolement”, vertelt Gerrit Ribbens, educatief medewerker van Ziekenzorg CM regio Mechelen-Turnhout, die de actie begeleidt. “Mannen die af te rekenen hebben met zulke problemen blijven vaak weg uit openbare gebouwen en horecazaken, gewoon omdat ze hun incontinentiemateriaal nergens op een discrete manier kwijt kunnen.” Horecazaken die beloven een vuilbakje te plaatsen, krijgen in september opnieuw een bezoek. Als blijkt dat ze woord gehouden hebben, krijgen ze een sticker die ze zichtbaar aan het raam en/of op het vuilbakje kunnen plakken, zodat mannen met incontinentieproblemen weten dat ze hier terecht kunnen. Voor de actie werkt Ariadne samen met de verschillende lokale Ziekenzorgkernen binnen het verbond CM regio Mechelen-Turnhout.

Bij de aftrap had de Ziekenzorgkern van Heist-Statie de eer om Staminee De Living, als eerste horecazaak in de streek, met een sticker te belonen. Zo weten mannen met incontinentie voortaan dat ze met een gerust hart deze zaak kunnen binnenstappen. “Al vanaf onze opening staat er zowel in onze dames- als in onze herentoiletten een vuilnisemmertje”, vertelt uitbater Gert De Bie. “Die keuze had oorspronkelijk niet echt te maken met het incontinentieverhaal. Wij bieden gewoon dezelfde service aan mannen als aan vrouwen: vuilnisbakjes op alle toiletten, dus."

Voor meer informatie over deze actie kan je terecht bij Gerrit Ribbens, Ziekenzorg CM regio MechelenTurnhout, 015 21 59 47, gerrit.ribbens@cm.be

Getuigenis “Toen mijn prostaat werd weggenomen is er blijkbaar tijdens de operatie iets fout gegaan en kreeg ik te maken met licht urineverlies, zodat ik steeds een kleine inlegluier gebruik. Anders zou ik me geen seconde veilig voelen en niet naar buiten durven of genieten van weg te zijn. In het begin was het echt aanpassen. Ik heb altijd een actief leven geleid en opeens durf je niet meer buiten komen uit schrik voor ongelukjes. Op de duur krijg je wel een zeker handig-

heid en weet je wat je wel en niet mag doen. Maar het zou toch helpen als je daarin wat begeleiding zou krijgen. Gelukkig was ik niet beschaamd om hierover te praten, want anders is het zeer moeilijk om de juiste hulp te vinden.

Maar natuurlijk bots je vaak op praktische problemen: waar moet je bv. met je inlegluier blijven, wanneer je naar het toilet bent gegaan. Dus hoe beter de omgeving hierop inspeelt, hoe makkelijker je terug je sociaal leven kan opne-

men. Of ik een tip heb voor lotgenoten?

Het allerbelangrijkste is dat je jezelf niet opsluit, dat je een sociaal leven blijft hebben. De voorwaarde daartoe is dat je het juiste materiaal gebruikt zodat je je veilig voelt als je buiten komt.

En dat kan alleen wanneer je over je probleem met de juiste mensen durft te praten. Incontinentie is een vervelend probleem, maar niets om je over te schamen. Want het kan iedereen overkomen”.

maczima augustus 2015

27

WEGWIJS

Tekst: Frie Hermans

Sociale voordelen voor chronisch zieke mensen en personen met een handicap

In Vlaanderen bestaan heel wat sociale maatregelen voor personen met een handicap en chronisch zieken.

Denk maar aan het sociaal telefoontarief, sociale maximumprijs voor gas en elektriciteit, gratis abonnement bij de Lijn, een verminderingskaart bij de NMBS, ‌ Je ontvangt dit sociaal voordeel omdat je arbeidsongeschikt bent of te kampen hebt met verminderde zelfredzaamheid. Voor sommige sociale maatregelen zijn er bijkomende voorwaarden betreffende gezinssituatie en/of inkomenssituatie.

Dankzij de elektronische gegevensuitwisseling tussen de overheid en de betrokken instanties krijg je een aantal van deze voordelen automatisch toegekend als blijkt dat je er recht op hebt. De overheid werkt aan een uitbreiding van de automatisering zodat je als per-

28

maczima augustus 2015

“De meeste sociale voordelen worden automatisch toegekend, soms moet je echter zelf een aanvraag doen en een attest indienen.� soon met een handicap of chronisch zieke je voordeel ontvangt zonder dat je er zelf iets voor hoeft te doen.

In een aantal gevallen zal je zelf door middel van attesten moeten aantonen dat je recht hebt op het voordeel, bijvoorbeeld bij je vermindering van erfbelasting of als blijkt dat je energieleverancier je niet automatisch een sociaal tarief gas en elektriciteit heeft toegekend.

Als je al over een attest beschikt, dan bewaar je best het origineel en je maakt een kopie als bewijs voor de instantie die het nodig heeft.

● Welke attesten kun je aanvragen?

Ben je langdurig arbeidsongeschikt dan kun je een attest aanvragen bij je ziekenfonds, het Fonds voor Arbeidsongevallen, het Fonds voor Beroepsziekte of de Federale Overheidsdienst (FOD) Sociale Zekerheid Directie-generaal Personen met een handicap.

Het attest vermeldt dat je ofwel minimum 66 procent (arbeids)-ongeschikt bent ofwel een vermindering van het verdienvermogen hebt tot één derde of minder van wat een valide persoon door een of ander beroep op de algemene arbeidsmarkt kan verdienen.

Heb je ernstige moeilijkheden bij het uitvoeren van dagelijkse activiteiten (zoals koken, eten, je wassen, poetsen,…), dan kun je dit aantonen door een attest verminderde zelfredzaamheid. Dit attest vermeldt een aantal punten en wordt afgeleverd door de FOD Sociale Zekerheid Directie-generaal Personen met een handicap. Soms volstaat een bewijs van tegemoetkoming voor hulp van derden bij je ziekenfonds.

● Welke attesten verminderde zelfredzaamheid openen het recht op een sociaal voordeel?

• minimum 2 punten scoren voor het item ‘mobiliteit’ (voor kinderen in de categorie ‘verplaatsing’ of ‘mobiliteit en verplaatsing’); • minimum 9 punten (wordt soms evenwaardig beschouwd als een attest 66 procent of tweederde arbeidsongeschiktheid); • minimum 12 punten (geldt soms als evenwaardig aan het oude systeem 80 procent arbeidsongeschiktheid); • minimum 15 punten; • vaststelling blijvende invaliditeit die rechtstreeks toe te schrijven is aan de onderste ledematen en tenminste 50 procent bedraagt; • volledige blindheid; • amputatie of volledige verlamming van beide armen; • s o m m i g e a t t e s t e n v a n o o r l o g s i n v a l i d e n (50 procent of meer).

Meer informatie nodig?

Je kunt terecht bij de dienst Maatschappelijk Werk van CM in je buurt voor meer informatie of persoonlijk advies. Je vindt de informatie op www.cm.be (ga naar ‘Contact’ en vervolgens ‘CM in je buurt’).

CM-Infopunt Chronisch Zieken, infochronischzieken@cm.be of 078 05 08 05

Als je ernstig zorgbehoevend bent is het raadzaam om een attest van verminderde zelfredzaamheid aan te vragen. Zo weet de overheid dat ze jou een aantal rechten automatisch kan toekennen.

● Waar kan ik terecht om een attest verminderde zelfredzaamheid aan te vragen?

Je kunt een aanvraag doen via de dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds, OCMW (Sociaal Huis) of de administratie van je gemeente. Je duidt ook aan over welk attest het gaat: • aanvraag voor het verkrijgen van een attest van de handicap zonder nieuwe evaluatie van de handicap; • aanvraag voor het verkrijgen van een attest van de handicap met evaluatie van de handicap; • aanvraag voor het verkrijgen van een tegemoetkoming met evaluatie van de handicap; • aanvraag voor het verkrijgen van een parkeerkaart; • aanvraag voor vrijstelling van belasting en btw op autovoertuigen; • attest voor het verkrijgen van een verminderingskaart voor het openbaar vervoer.

Na de elektronische registratie van je vraag, ontvang je gepersonaliseerde invulformulieren met een medisch en een administratief luik. Je behandelende arts die zicht heeft op je medische situatie en de concrete beperkingen in je dagelijkse handelingen, vult het medische gedeelte in. Je vult zelf het administratieve luik in en bezorgt het formulier aan de FOD Sociale Zekerheid (adres zie onderaan).

Je krijgt vervolgens een medisch onderzoek om de ernst van je toestand te kunnen evalueren. Je kunt uitgenodigd worden voor dit onderzoek dat meestal doorgaat in een regionale locatie. Als je je echt niet kan verplaatsen kan je vragen dat de dokter je thuis bezoekt. Gemiddeld zes weken later ontvang je dan het attest.

Informatie nodig over de stand van zaken van een bestaand dossier? Je richt je tot het Contact Center van het FOD Sociale Zekerheid op 0800 987 99 (van 8.30 tot 16.30 uur) of via het contactformulier op www.handicap.fgov.be. Je kunt je dossier ook online consulteren via www.handiweb.be.

Je dient wel in het bezit te zijn van een elektronische identiteitskaart (e-ID) en een kaartlezer.

maczima augustus 2015

29

Winnaars Johh Trofee 2015 Vrijdag 8 mei werden te Leuven de winnaars van de Johh Trofee 2015 bekend gemaakt. Dit is de wedstrijd die Ziekenzorg CM al voor het vijfde jaar op rij organiseert om het enthousiast engagement van jongeren binnen het zorgend vrijwilligerswerk in de schijnwerpers te plaatsen.

Het opzet van de Johh-TROFEE is vrij eenvoudig: samen met een groep klasgenoten, kameraden uit de jeugdbeweging of het jeugdhuis kunnen jongeren een toffe activiteit organiseren voor chronisch zieke mensen.

In 2015 werden maar liefst 85 initiatieven georganiseerd.

uit van A tot Z: brainstormen, inhoud bepalen, doelgroep contacteren, geld inzamelen, promo voeren, organiseren, uitvoeren en tot slot alles in beeld of in een verslag gieten!

Meer dan duizend jongeren deden aan zorgend vrijwilligerswerk, en fleurden op die manier de dag op van meer dan zevenhonderd chronisch zieke of zorgbehoevende mensen.

● De winnaars

De jury was in haar rapport zeer lovend voor de drie winnaars. “De drie grote winnaars hebben een Johh actie op poten gezet waarbij ze buiten hun vertrouwde comfortzone en hun ervaringen traden. Ze kozen voor een doelgroep waarmee ze nog niet eerder samenwerkten. Ze vetrokken van een wit blad en werkten elk binnen hun eigen mogelijkheden een Johh project

1 Gouden Johh TROFEE Project: ‘Buitengewoon Sprankelend’ van zestien laatstejaarsleerlingen van BIM SEM (Berthout Institituut Mechelen Klein Seminarie.

Een sprankelende voormiddag voor kinderen met een mentale beperking. De secundaire school werd omgetoverd tot een speelparadijs! De kinderen van De Spankel werden verwelkomd met een uitgebreid ontbijt en konden daarna genieten van vier goed georganiseerde activiteit e n : re i s ro n d d e w e re l d , grime, schattenjacht en dans!

30

maczima augustus 2015

Naast deze drie winnaars kregen ook een aantal projecten een pluim van de jury. Deze eervolle vermelding ging naar acties die de jury opgevallen waren door hun originaliteit, bijzondere samenwerking, opvallende promo of extra warme karakter.

Ook in 2016 organiseert Ziekenzorg CM de Johh TROFEE. Alle info hierover vind je op www.johhtrofee.be

2 Zilveren Johh TROFEE P ro j e c t : ‘ P o r t i e g e m e n g d ’ van VKSJ Moorslede.

Een namiddag met activiteiten voor kinderen met het downsyndroom samen met de leden van VKSJ. Het thema was ‘Superhelden’. Via allerhande spelletjes konden de kinderen super krachten verdienen. Er was grime en een springkasteel en op het einde van de namiddag kreeg iedereen een superheldendiploma!

3 Bronzen Johh TROFEE Project: ‘Een leuke dag op de kinderboerderij’ van zes leerlingen van BuSO Ter Bruyninge in Kortrijk.

De leerlingen van het vijde jaar logistiek assistent organiseerden een bezoek aan het dierenpark Zonnegloed met een groep slechtziende kinderen uit MPI de Pottelberg. Ze konden daar dieren aanraken, ruiken, voederen, ponyrijden en een tractorrit maken, enz.

Om dit mogelijk te maken hebben ze vooraf op verschillende manieren geld ingezameld: zo hebben ze lekkers verkocht op de lokale markt.

Uitslag Tombolatrekking 2015 Ziekenzorg CM Op vrijdag 8 mei 2015 vond de openbare trekking van de solidariteitsactie plaats te Brussel. De trekking vond plaats onder toezicht van gerechtsdeurwaarder Mevrouw Daryll Vaganée.

Personen die in het bezit zijn van een winnend nummer worden verzocht dit onder gesloten omslag op te sturen aan Ziekenzorg CM, dienst Tombola, Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel, met vermelding van de volledige naam en adres, zoals voorzien op de rugzijde van de tombolaloten.

Op de briefomslag met winnend lot dient eveneens naam en adres vermeld te worden. De prijzen worden na controle aan de prijswinnaars verzonden.

Prijzen voor gewone loten (paarse kleur) • Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van € 1.250

Serie A Serie B Serie C Serie D Serie E Serie F Serie G Serie H Serie J Serie K Serie L Serie M Serie N Serie P Serie Q Serie R

219182 215725 138783 149616 207993 173970 122836 186077 146375 207754 126773 189189 160966 189866 191663 177749

• Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van € 250 In alle series het nummer 110024 In alle series het nummer 152204 In alle series het nummer 178316 In alle series het nummer 201899 • Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van € 125 In alle series het nummer eindigend op 4351 In alle series het nummer eindigend op 5311 • Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van € 50 In alle series het nummer eindigend op 472

● Lijst der winnende nummers De loten worden opgedeeld in 16 series, in alfabetische volgorde, voorzien van de letters A tot en met R, met uitzondering van de letters I en O. Winnen een prijs in alle series: de nummers, zonder vermelding van een serieletter. Is het winnend nummer wel voorzien van een serieletter, dan betreft het enkel een winnend nummer in de door trekking bepaalde serie.

Ziekenzorg CM is niet verantwoordelijk voor eventuele drukfouten. Bij betwisting wordt te rade gegaan bij gerechtsdeurwaarder Mevrouw Daryll Vaganée.

Ziekenzorg CM dankt iedereen van harte die de Solidariteitsactie 2015 heeft gesteund.

• Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van € 25 In alle series het nummer eindigend op 140 In alle series het nummer eindigend op 361 In alle series het nummer eindigend op 617 In alle series het nummer eindigend op 778

Prijzen voor gratis omslaglot (blauwe kleur) • Wint een Audi A4 Serie J 035937 • Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van € 25 In alle series het nummer eindigend op 964

maczima augustus 2015

31

P

Prikb rd Let op voor teken!

Hopelijk kan deze zomer iedereen naar buiten, de natuur in. Let wel op, want zeker tijdens de zomermaanden loop je kans tijdens een wandeling in het bos gebeten te worden door een teek. En dan is het toch oppassen geblazen! Want de laatste jaren kennen we een gevoelige toename van het aantal teken, die de ziekte van Lyme kunnen overdragen op de mens.

Dit is een infectieziekte die ernstige schade kan aanbrengen aan het zenuwstelsel. Het risico op infectie verhoogt bij langdurig huidcontact.

Daarom is het belangrijk een teek zo snel mogelijk te verwijderen.

Probeer de kop van de teek te vatten met behulp van een pincet (of twee vingers), zachtjes draaien/ trekken om de teek te verwijderen (geen enkel deel van de teek onder

de huid laten zitten). Ontsmet de beet en hou enkele dagen goed in de gaten. Wordt de huid rood, raadpleeg dan zeker een arts.

Teken komen vooral voor op schaduwrijke plaatsen, bedekt met een dikke strooisellaag, varens of hoge grassen. Het risico om door een teek gebeten te worden kan van jaar tot jaar variëren, afhankelijk onder andere van de weersomstandigheden.

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) wil de gebieden met het hoogste risico op tekenbeten in kaart brengen, om de actieve preventie van de ziekte van Lyme te verbeteren. Om die gebieden over heel België te identificeren, lanceert het WIV de nieuwe website www.TekenNet.be

Het instituut vraagt burgers om opgelopen beten zo spoedig mogelijk op de website te melden.

Hoe meer mensen deelnemen, hoe beter de kaarten de werkelijkheid weerspiegelen.

Kroket van de chef Topchef Sergio Herman noemde haar ooit ‘de koningin van de kroket’. Vijf jaar later heeft Daphné Aers van kroketten haar corebusiness gemaakt, met twee krokettenbars, een eigen krokettenlabel Pure Daphné en nu ook haar eerste krokettenboek!

Het parcours van Daphné Aers is op zijn zachtst gezegd wat ongewoon. Op jonge leeftijd startte zij met een eigen krokettenbedrijfje. Haar aanvankelijke onervarenheid compenseerde ze met een overdosis lef, enthousiasme en overtuigingskracht. Haar bedrijf groeide gestaag, ook al omdat ze zich voortdurend bijschoolde en steeds streefde naar de beste kwaliteit van haar kroketten: vanaf het basisingrediënt tot het afgewerkte product. Van kaaskroket tot garnaalkroket, van witloof-hamkroket tot scampikroket: je kan het zo gek niet bedenken of Daphné maakt er een fantastische kroket van.

Zij bouwde haar bedrijf uit van een kleine KMO tot een heuse fabriek. Waar zij aanvankelijk 400 kroketten per dag produceerde, rollen er nu dagelijks meer dan 100 000 kroketten van de band. Meer dan dertig verschillende soorten kroketten hebben ondertussen hun weg in heel Europa gevonden.

32

maczima augustus 2015

Voor Daphné hield het hierbij echter niet op: zij nam deel aan het televisieprogramma ‘De hobbykok van Vlaanderen’, begon ze met een krokettenbar in Eeklo en Gent en schreef ook nog eens een krokettenboek, waarin ze 29 toprecepten bundelt. Het leverde haar niet voor niets de titel op van vrouwelijke ondernemer van het jaar.

In haar boek ‘kroket van de chef’ deelt ze haar kennis en ervaring met de lezer. “Ik hou van mijn kroketjes en heb niets liever dat zoveel mogelijk mensen er ook van kunnen genieten,” zegt Daphné. Kroket van de chef is dan ook een doe-boek geworden. Daphné loodst je stap voor stap van het oorspronkelijke ingrediënt naar de afgewerkte kroket. Met verschillende basistechnieken leert ze je de talloze kneepjes van het krokettenvak.

Kroket van de chef Daphné Aers Uitgeverij Davidsfonds 160 blz. – 19,99 euro ISBN 9789059086180

P

Prikb rd Zomertentoonstellingen 2015 Museum Dr. Guislain Lichtgevoelig De fototentoonstelling Lichtgevoelig brengt het pakkende verhaal van psychiatrie door de lens van toenmalige en moderne fotografen. Verkrampte handen, vreemde lichaamscurves en eindeloze blikken leiden je doorheen de intense geschiedenis van de patiënt én de psychiaters als object. Tot diep in de twintigste eeuw fotografeerde men patiënten als een vorm van inventarisatie, een poging om ziekte een gezicht te geven. De camera wierp volgens veel 19deeeuwse artsen letterlijk en figuurlijk nieuw licht op de veelal woelige binnenkant van geesteszieken.

Maar daarmee was de rol van fotografie niet uitgespeeld. Vanaf de jaren 60 van de 20ste eeuw keert de fotografie zich voor het eerst tégen het gesticht.

Fotografen klagen met hun werk de wantoestanden in de psychiatrie aan, een kritiek die kadert binnen een maatschappelijk debat rond de humanisering van de psychiatrie. De patiënt is niet meer louter een object, zijn rechten komen op de voorgrond te staan.

Ten slotte vindt ook de patiënt de weg naar de fotografie binnen het selfie-tijdperk waarin we vandaag leven. Hij gaat zelf aan de slag en geeft een inkijk in zijn wereld.

Tot 11 oktober 2015

Condemned — Robin Hammond Schending van de mensenrechten, ontwikkelingskwesties en ongelijkheid zijn centrale thema’s in het werk van Robin Hammond. De fotograaf, winnaar van de Dr. Guislain Award 2014, gebruikt fotografie om de psychiatrische zorg (of beter het gebrek eraan) in Sub-Sahara Afrika in beeld te brengen. Op bepaalde plekken in Zuid-Soedan, Oeganda en Somalië kan de situatie voor geesteszieken alleen als ‘schrijnend’ omschreven worden.

Mannen, vrouwen en kinderen worden vaak geketend of opgesloten in erbarmelijke omstandigheden. Robin Hammond bracht die mensen in beeld: een stemloze minderheid verbannen naar vergeten hoeken in kerken, getraumatiseerde ex-kindsoldaten vastgeketend aan roestige ziekenhuisbedden, lijdende mensen gedoemd tot een leven achter tralies.

Met Condemned bewijst Hammond dat het stigmatiseren, marginaliseren en onmenselijk behandelen van geesteszieken nog niet tot het verleden behoort.

De tentoonstelling in het Museum Dr. Guislain vraagt aandacht voor zijn aangrijpende beelden.

Info: Museum dr. Guislain Jozef Guislainstraat 43 B-9000 Gent +32 (0)9 216 35 95 info@museumdrguislain.be www.museumdrguislain.be

maczima augustus 2015

33

P

Prikb rd Iedereen toegankelijk op reis “Toegankelijk op reis” (www.toegankelijkopreis.be) is een nieuwe website van en voor mensen met een beperking. Het is voortaan de verzamelplaats voor reisverslagen, nuttige links en vakantietips over bestemmingen buiten Vlaanderen. De website kwam er omdat www.toegankelijkreizen.be sinds kort alleen nog informatie over Vlaanderen bevat.

Wie een vakantie in Vlaanderen plant, kan als vanouds terecht bij de dienst Toegankelijk Reizen van Toerisme Vlaanderen. Maar ook wie een vakantie elders organiseert, rekening houdend met een beperking, heeft nog altijd onafhankelijke informatie nodig. Veel mensen met een handicap zijn bovendien graag bereid om anderen te helpen, bijvoorbeeld door een reisverslag over hun ervaringen te schrijven. Voor al die zaken kun je vanaf nu terecht bij een website met bijna dezelfde naam: Toegankelijk op reis.

Toegankelijk op reis is bedacht door Pieter Ghijsels, die zelf beroepshalve en ook in zijn vrije tijd bezig is met toegankelijk reizen. De website kwam er met de hulp van enkele vrienden en wordt nu volledig door vrijwilligers beheerd.

Vanaf de startpagina kun je meteen aan de slag. Naar welk land wil je op reis? De site is nog volop aan het groeien, maar nu al is er bijna over de hele wereld iets te vinden. Ook bijvoorbeeld op grond van je favoriete activiteiten of volgens je handicap kun je een keuze maken.

Klik op Zoek en je bent vertrokken. De zoekresultaten verschijnen in een lijst, elke tip leidt naar andere bijhorende info. Bij elk bezoek toont de startpagina een voorbeeld van een landenfiche. Per land bevat de website namelijk een selectie van links die meer vertel-

len over de toegankelijkheid van elke reisbestemming of regio. Dit is heel nuttig bij de voorbereiding van je reis. Je krijgt ook altijd wat uitleg over de bron en de waarde van de informatie.

Onder de titel ‘Goed om te weten’ vind je algemene informatie die niet aan een bepaald land gebonden is.

Bijvoorbeeld: heb ik recht op korting in het buitenland?

Waarop moet ik letten als ik het vliegtuig neem? En welke tips komen van pas als ik op reis ga met een voedselallergie?

Ook heel belangrijk zijn natuurlijk de reisverslagen en tips van reizigers met een beperking. Zij vertellen, soms kort, soms uitgebreid over hun ervaringen. Vaak hebben ze ook een paar foto’s toegevoegd, of is het adres van een hotel aangevuld met kaartinformatie van Google Maps. Een lijst met de nieuwste aanvullingen op de site staat op de startpagina.

En nu is het aan jou: heb je zelf een toegankelijke vakantietip of wil je vertellen over je reiservaring? Druk op de knop en maak je eigen reisverslag. Zo help je weer andere bezoekers verder.

Meer info: post@toegankelijkopreis.be www.toegankelijkopreis.be

Te koop • Nieuwe tandem, kleur zwart, nauwelijks gebruikt. Prijs: 225 euro. Info: Leo Bautmans 015 61 22 69 • Rode tandem, damesmodel. Prijs: 700 euro. Info: Mia Wouters 0476 76 40 17 • Badzitje, vraagprijs 50 euro. Info: Isabel Helderweirt 0475 20 29 95 • Douchezitje om aan de muur te fixeren, vraagprijs 70 euro. Info: Isabel Helderweirt 0475 20 29 95

34

maczima augustus 2015

Puzzelpagina Kruiswoordraadsel 199 1

2

3

4

5

6

7

8

1

9

10

Geef het juiste antwoord op deze vraag:

10

Hoeveel alleenwonenden zullen er in 2014 zijn?

2 3

Goed gelezen?

4 6

9

4 5 6

3 1

5

Sudoku

2

7 8 9

1

8 7

9 6

2

5 8

5

10 Horizontaal 1. Eksteroog. 2. Mansnaam - Reptiel - Persoonlijk voornaamwoord.

3. Lang en stevig stuk hout - Insectenboer. 4. Voegwoord - Blank - Ongewenste opening. 5. Krampachtige samentrekking van het middenrif - Wijfjesvogel. 6. Zwarte, kleverige materie - Zoogdier. 7. Uit dronkenmanspraat - Moestuinplant - Familielid.

8. Gebergte - Naaldboom. 9. Bepaalde mutualiteit - Griekse godin van de dageraad Miljoen vierkante centimetertjes. 10. Onder één band verenigen, bakzeil halen.

7 9 3 8 4 7

3 5 1

5

2 7

5

1 3

8

Verticaal: 1. Insect dat zo perfect is gebouwd dat het al miljoenen jaren vrijwel niet moest evolueren - Uiting van geluk eigen aan de mens. 2. Wrede tsaar - Boom die je in de hand hebt. 3. Toverheks - Steek een handje toe. 4. Giftig metaal dat in onze omgevingstemperatuur vloeibaar is - Cijfer. 5. Rivier die in de Noordelijke IJszee uitmondt - Persoonlijk voornaamwoord - Persoon die vol schijn door het leven schrijdt. 6. Wel eens een keer - Ofschoon - Muzieknoot. 7. Mannelijk dier Zuivelproduct. 8. In zee uitstekende hoge landmassa - Amfibie. 9. Voertuig dat zijn legerverleden overleefde - Tijding. 10. Torenbezitter - Sporenplant.

6 4

Oplossing KWR 198 1

2

3

4

5

6

7

1

O

O

G

L

E

N

S

2

O

A

A

L

3

R

A

L

4

L

A

A

5

A

N

6

M

7

F

R

N

S

T

O

S

O M

Winnaars KWR 197

E

Ilona Delen - Grobbendonk Hilair Van Rompu - Zelzate Magda Vanderkeere - Izegem

9

A

R

M

10

P

S

E E G

N

D

R

E

N

N

O

R

A

A

R

8

I

R A

B

L

E B

10

M

A

K

A

9

R

N E

I

8

L T

J

O

M

O

E

E

L

F

J

E

O

R

E

A

A

S

J

woord: KAJOTSTERS

✂

Speel mee en win een boek!

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Stuur de oplossing van het kruiswoordraadsel naar Ziekenzorg CM, Maczima, kruiswoordraadsel, PB 40, 1031 Brussel en win een mooie prijs. Plaats daarvoor de letters die overeenkomen met het cijfer in het raster in deze balk: En geef het antwoord op ‘goed gelezen’:....................................................................................................................

Naam:..........................................................................................................................................................................

Adres:..........................................................................................................................................................................

maczima augustus 2015

35

In 2015 bestaat Ziekenzorg CM 65 jaar. Dat laten we niet ongemerkt voorbij gaan.

Daarom organiseert Ziekenzorg CM het laatste weekend van september 2015

ZIEKTE IN BEELD In het weekend van 25 tot 27 september 2015 worden meer dan 30 verschillende activiteiten georganiseerd die ziekte, leven met een ziekte en/of mantelzorg in beeld brengen.

In het volgende nummer van Maczima lees je het volledige programma en alle praktische informatie.

EEN GREEP UIT HET AANBOD: Theatervoorstelling afscheid - Leffingen voorstelling van het productiehuis ‘Paljas’, vertolkt door ‘Gerd de Ley’ & ‘Raymondde Bruyne’.

Hoe slapen opnieuw een zaligheid werd Lokeren Kris Baert, voormalig journalist bij Radio 2, brengt het verhaal van zijn moeilijke strijd tegen de slaappil.

Still Alice - Dendermonde Een prachtige film van regisseur Richard Glatzer.

Over taalkundige Alice Howland en haar strijd tegen dementie.

Supermantel - Diksmuide Voorleesmoment met muziek voor grote en kleine kinderen over mantelzorg.

West-Vlaanderen 23 JUNI DAG VAN DE MANTELZORGER Een mantelzorger is een persoon die regelmatig zorg verleent aan iemand uit zijn onmiddellijke omgeving. De mantelzorger neemt zijn engagement op vanuit een verwantschapsrelatie met de zorgvrager. Sommige mantelzorgers zorgen voor een chronisch ziek kind, een partner met een handicap of een dementerende ouder. Anderen helpen een zus, een vriendin of een buurman die op zorg is aangewezen. Zij doen dit buiten het kader van een hulpverlenend beroep of het georganiseerd vrijwilligerswerk. Mantelzorgers zetten zich vaak in alle stilte in voor iemand die ze graag zien. Ze vragen weinig terug in ruil. Hierdoor wordt mantelzorg nog te vaak als iets vanzelfsprekend gezien. Ziekenzorg CM vindt het belangrijk dit stille engagement te waarderen en deze waardering ook concreet vorm te geven en uit te spreken.

Vergeet mantelzorgers en chronisch zieke mensen niet Op 23 juni ‘de dag van de mantelzorger’ zullen Ziekenzorg CM en het Thuiszorgcentrum een actie voeren in alle gemeenten in West-Vlaanderen. Met deze actie willen zij aan beleidsverantwoordelijken in gemeenten, aan mens en maatschappij aandacht vragen voor mantelzorgers, chronisch zieke mensen en personen met een beperking. Getroffen worden door een chronische ziekte of leven met een beperking gaat gepaard met stress en onzekerheid. Ook op de omgeving en met name de partner, kinderen, vrienden en familie heeft dit een enorme impact. Met deze actie worden bekommernissen, suggesties en krachtlijnen overhandigd aan beleidsverantwoordelijken van de gemeente.

Een flankerend beleid voor een goede ondersteuning en het versterken van de kracht van de mantelzorger is noodzakelijk. De krachtlijnen zijn een pleidooi voor goede en duidelijke informatie. Initiatieven die deelname aan de samenleving bevorderen worden best behouden en waar mogelijk worden ze best uitgebreid om participatie mogelijk te maken, tegemoetkomingen zoals de gemeentelijke mantelzorgpremie zijn een waarderend signaal voor de inzet van mantelzorgers.

Ten slotte wordt er een oproep gedaan om inspanningen te (blijven) doen om mensen, buurten en verenigingen die zich inzetten voor een warme samenleving te ondersteunen.

Wens je het pamflet ‘Vergeet mantelzorgers, chronisch zieke mensen en personen met een beperking niet’ te ontvangen?

Geef ons een seintje. Dit pamflet is beschikbaar vanaf 23 juni.

Verwennamiddag op donderdag 25 juni in het Spoor te Harelbeke De Lokale Steunpunten Thuiszorg van het SEL en de erkende verenigingen voor gebruikers en mantelzorgers organiseren opnieuw een ontspanningsnamiddag van 14 tot 17 uur voor mantelzorgers uit de regio Kortrijk en Waregem. Op het programma staat ‘Vidange Perdue’, een Vlaamse film over een eigenzinnige bejaarde man. Wie liever een interactieve workshop volgt heeft een ruime keuze.

Er wordt een workshop ‘over computers en ander modern tuig’ georganiseerd of je komt meer te weten over diabetes en gezonde voeding. Ten slotte is het ook mogelijk om deel te nemen aan een eerste kennismaking met ‘pilates’.

Dit is een bewegingsvorm die zeer sterk werkt op de buik-, rug- en bekkenspieren en vooral liggend en zittend wordt uitgevoerd. Naar jaarlijkse gewoonte wordt er afgesloten met een kopje koffie en stukje taart. Doorlopend kan je de hele middag terecht bij de hulpverleners met alle vragen over mantelzorg.

De deuren gaan open om 13.45 uur. Inkom is gratis mits inschrijving. Vooraf inschrijven bij Ziekenzorg CM vzw Mantelzorg, St.-Janslaan 10, 8500 Kortrijk, tel. 056 26 64 03 ziekenzorg.zwvl@cm.be

regionale bijlage maczima

ARIADNE

Blijven Reizen

GOED OM TE WETEN

AANBOD VOOR LANGDURIGE ZIEKE MENSEN JONGER DAN 65 JAAR

Ziekenzorg CM zoekt vrijwilligers

Dienst maatschappelijk werk

Het werkingsuitzicht Ariadne steunt op vier pijlers. Een eerste pijler is de weerbaarheid verhogen. Weerbaar zijn betekent dat je op een passende manier kan opkomen voor jezelf. De weerbaarheidsvorming biedt steun in de uitbouw van het leven met een chronische aandoening. Informatie aanbieden is een tweede aandachtspunt.

Andere pijlers zijn belangenbehartiging en ontmoetingskansen voor lotgenoten. Langdurig zieke personen ontmoeten elkaar en wisselen gedachten, gevoelens en ervaringen uit. Over gans de provincie zijn regelmatig samenkomsten voorzien.

Voor meer informatie, specifieke voorwaarden, inschrijvingen of een overzicht van Ariadne activiteiten, neem contact op met Ziekenzorg CM: Brugge: 050 44 03 95, Roeselare – Tielt: 051 42 38 02, Oostende: 059 55 26 17, Zuid-West-Vlaanderen: 056 52 64 02.

CURSUSSEN Positief denken. Met je beide voeten op de grond Positief denken is een populair begrip. Maar hoe doe je dat? Wat doe je met alle emoties die op je afkomen?

Moet je steeds lachend door het leven? Hoe laat je positief denken rijmen met een langdurige ziekte of beperking? In deze cursus reiken we jou enkele technieken aan waardoor je zelf met positief denken aan de slag kan.

Je vertrekt vanuit je eigen ervaringen en krijgt een beter zicht op je eigen kwaliteiten en capaciteiten. Vanuit die achtergrond gaan we op zoek naar de sleutels tot positief denken. Deze cursus is voor iedereen die op een bewuste manier concreet werk wil maken van positief denken.

Dinsdagen 2, 9, 16, 23 en 30 juni telkens van 14 tot 17 uur.

Plaats: CM regiokantoor, Mandellaan 79, 8800 Roeselare.

105 euro basisprijs, 35 euro CM-ledenprijs en 17,5 euro CM –sterprijs (VT). Organisatie: Ziekenzorg CM Roeselare – Tielt

INFORMATIESESSIES

Op vakantie gaan is niet vanzelfsprekend wanneer je leeft met beperkingen. Ziekenzorg CM organiseert jaarlijks verschillende vakanties op maat van chronisch zieke mensen.

Zorg voor jezelf Dankzij de sessie ‘zorg voor jezelf’ krijg je meer inzicht in je eigen situatie. Wat wil je zelf en hoeveel belang hecht je daar aan? Hoeveel tijd neem je om ook voor jezelf te zorgen? Geef je jezelf de kans om wel eens te genieten? Genieten en ziek zijn worden dikwijls als tegenstrijdig beschouwd. Toch is het heel belangrijk jezelf ook eens een genotsmoment te gunnen.

Doorheen de sessie komen volgende thema’s aan bod: ‘Wees aardig voor jezelf’: stilstaan, aandacht voor het onbewuste of voor onbewust negatieve zelfspraak, realistisch denken/ de innerlijke wijsheid. ‘Ik en de ander’: confronteren (neen durven zeggen), respecteren (het neen van de ander), boosheid vanuit confronteren en respecteren… ‘Aandacht voor mooie momenten’: bewust omgaan met de wereld/hier en nu, gebruik alle zintuigen, traagheid, nietsdoen …

Kortrijk: maandag 15 juni van 14 tot 17 uur in het CM kantoor, Beneluxpark 22, 8500 Kortrijk. Ieper: donderdag 18 juni van 14 tot 17 uur in het Rozenhuis, zaal Piramide, D’Hondtstraat 37, 8900 Ieper. 2 euro CM-ledenprijs en 4 euro niet CM-ledenprijs

Plots ziek, langdurige gezondheidsproblemen, een blijvende handicap, zorgbehoevend? Wie vragen heeft of nood aan ondersteuning kan terecht bij de dienst Maatschappelijk Werk.

Deze dienst informeert je over de sociale regelgeving, organiseert thuiszorg en begeleidt personen bij langdurige zorgsituaties. Meer informatie over de dienst Maatschappelijk Werk vind je op www.cm.be/maatschappelijkwerk of informeer bij het plaatselijk CM kantoor.

Zorgverlof

In Maldegem, Maasmechelen en Hingene gaan er vakanties door voor volwassen personen met een mentale handicap. Het zijn vakanties waar vriendschap en ontmoeting op de eerste plaats staan. In Maldegem en Maasmechelen verblijven de vakantiegangers in een jeugdherberg en een vakantiehuis. Ze beschikken er over uitgebreide sport- en spelmogelijkheden. Leeftijdsgroep: tussen 30 en 65 jaar, voor personen met een lichte mentale handicap.

In Hingene gaat de vakantie door in het Laathof. Het Laathof is een jeugdvakantiehuis erkend door het centrum voor jeugdtoerisme en is gelegen in het provinciale domein d’Ursel te Hingene. Het kasteel en de natuur stralen rust en schoonheid uit. Leeftijdsgroep: tussen 30 en 45 jaar. In het uitgebreide animatieprogramma wordt rekening gehouden met ieders mogelijkheden. Voorbeelden van activiteiten zijn: Vlaamse kermis, een daguitstap, playbackshow, activiteiten in kleine groep, …

Voor deze vakanties zoeken wij nog medewerkers tussen 18 en 30 jaar. De vakanties gaan door van 18 tot 25 juli (Maldegem), van 26 juli tot 1 augustus (Maasmechelen) en van 25 juli tot 2 augustus. Deze vakanties zijn voor volwassen personen met een mentale beperking. Interesse om mee te werken?

Neem contact op: 051 26 53 66 – Francky Debusschere mantelzorg.zzwv@cm.be

Om je beroepsloopbaan te onderbreken heeft de overheid een aantal mogelijkheden voorzien. Zo kan je bijvoorbeeld tijdskrediet opnemen of thematisch verlof aanvragen. Verlof voor medische bijstand is een vorm van loopbaanonderbreking waarbij je minder gaat werken om voor iemand te zorgen. Tijdens de onderbreking kan je een uitkering van de RVA aanvragen. Je kunt ook rekenen op een bijkomende aanmoedigingspremie van de Vlaamse overheid. Dat geldt trouwens ook wanneer je palliatief verlof opneemt. Palliatief verlof is een recht. Voor meer informatie kan je terecht bij de dienst Maatschappelijk Werk van CM, bij de RVA, je vakbond of informeer bij de personeelsdienst van je werk. Meer informatie vind je op www.rva.be

Beter slapen kun je leren Wie goed en voldoende slaapt, wordt minder snel ziek, kan zich beter concentreren en voelt zich beter in zijn vel. De brochure ‘Slaapwel. Doe-boek’ staat vol met informatie over het belang van slaap, wat als slapen niet meer gaat, over snurken en of een middagdutje al dan niet een goed idee is. Tip: bezoek de website www.cm.be/slaapwel De brochure is gratis te verkrijgen via het CM kantoor of de dienst Gezondheidspromotie.

Deze dienst organiseert regelmatig infosessies en cursussen in het kader van slaap en mentale gezondheid als mindfulness, piekeren en relaxatie. Voor meer informatie over activiteiten in jouw buurt kun je terecht bij de dienst Gezondheidspromotie van je CM ziekenfonds of op www.cm.be/agenda.

Ziekte in beeld In 2015 bestaat Ziekenzorg CM 65 jaar. Om deze verjaardag te vieren zullen er in het weekend van 25 tot 27 september minimaal dertig activiteiten in Vlaanderen georganiseerd worden die ziekte en mantelzorg onder de maatschappelijke aandacht brengen, en dus ook de werking van Ziekenzorg CM. Meer info te verkrijgen bij de secretariaten van Ziekenzorg CM.

regionale bijlage maczima

regionale bijlage maczima

ARIADNE

Blijven Reizen

GOED OM TE WETEN

AANBOD VOOR LANGDURIGE ZIEKE MENSEN JONGER DAN 65 JAAR

Ziekenzorg CM zoekt vrijwilligers

Dienst maatschappelijk werk

Het werkingsuitzicht Ariadne steunt op vier pijlers. Een eerste pijler is de weerbaarheid verhogen. Weerbaar zijn betekent dat je op een passende manier kan opkomen voor jezelf. De weerbaarheidsvorming biedt steun in de uitbouw van het leven met een chronische aandoening. Informatie aanbieden is een tweede aandachtspunt.

Andere pijlers zijn belangenbehartiging en ontmoetingskansen voor lotgenoten. Langdurig zieke personen ontmoeten elkaar en wisselen gedachten, gevoelens en ervaringen uit. Over gans de provincie zijn regelmatig samenkomsten voorzien.

Voor meer informatie, specifieke voorwaarden, inschrijvingen of een overzicht van Ariadne activiteiten, neem contact op met Ziekenzorg CM: Brugge: 050 44 03 95, Roeselare – Tielt: 051 42 38 02, Oostende: 059 55 26 17, Zuid-West-Vlaanderen: 056 52 64 02.

CURSUSSEN Positief denken. Met je beide voeten op de grond Positief denken is een populair begrip. Maar hoe doe je dat? Wat doe je met alle emoties die op je afkomen?

Moet je steeds lachend door het leven? Hoe laat je positief denken rijmen met een langdurige ziekte of beperking? In deze cursus reiken we jou enkele technieken aan waardoor je zelf met positief denken aan de slag kan.

Je vertrekt vanuit je eigen ervaringen en krijgt een beter zicht op je eigen kwaliteiten en capaciteiten. Vanuit die achtergrond gaan we op zoek naar de sleutels tot positief denken. Deze cursus is voor iedereen die op een bewuste manier concreet werk wil maken van positief denken.

Dinsdagen 2, 9, 16, 23 en 30 juni telkens van 14 tot 17 uur.

Plaats: CM regiokantoor, Mandellaan 79, 8800 Roeselare.

105 euro basisprijs, 35 euro CM-ledenprijs en 17,5 euro CM –sterprijs (VT). Organisatie: Ziekenzorg CM Roeselare – Tielt

INFORMATIESESSIES

Op vakantie gaan is niet vanzelfsprekend wanneer je leeft met beperkingen. Ziekenzorg CM organiseert jaarlijks verschillende vakanties op maat van chronisch zieke mensen.

Zorg voor jezelf Dankzij de sessie ‘zorg voor jezelf’ krijg je meer inzicht in je eigen situatie. Wat wil je zelf en hoeveel belang hecht je daar aan? Hoeveel tijd neem je om ook voor jezelf te zorgen? Geef je jezelf de kans om wel eens te genieten? Genieten en ziek zijn worden dikwijls als tegenstrijdig beschouwd. Toch is het heel belangrijk jezelf ook eens een genotsmoment te gunnen.

Doorheen de sessie komen volgende thema’s aan bod: ‘Wees aardig voor jezelf’: stilstaan, aandacht voor het onbewuste of voor onbewust negatieve zelfspraak, realistisch denken/ de innerlijke wijsheid. ‘Ik en de ander’: confronteren (neen durven zeggen), respecteren (het neen van de ander), boosheid vanuit confronteren en respecteren… ‘Aandacht voor mooie momenten’: bewust omgaan met de wereld/hier en nu, gebruik alle zintuigen, traagheid, nietsdoen …

Kortrijk: maandag 15 juni van 14 tot 17 uur in het CM kantoor, Beneluxpark 22, 8500 Kortrijk. Ieper: donderdag 18 juni van 14 tot 17 uur in het Rozenhuis, zaal Piramide, D’Hondtstraat 37, 8900 Ieper. 2 euro CM-ledenprijs en 4 euro niet CM-ledenprijs

Plots ziek, langdurige gezondheidsproblemen, een blijvende handicap, zorgbehoevend? Wie vragen heeft of nood aan ondersteuning kan terecht bij de dienst Maatschappelijk Werk.

Deze dienst informeert je over de sociale regelgeving, organiseert thuiszorg en begeleidt personen bij langdurige zorgsituaties. Meer informatie over de dienst Maatschappelijk Werk vind je op www.cm.be/maatschappelijkwerk of informeer bij het plaatselijk CM kantoor.

Zorgverlof

In Maldegem, Maasmechelen en Hingene gaan er vakanties door voor volwassen personen met een mentale handicap. Het zijn vakanties waar vriendschap en ontmoeting op de eerste plaats staan. In Maldegem en Maasmechelen verblijven de vakantiegangers in een jeugdherberg en een vakantiehuis. Ze beschikken er over uitgebreide sport- en spelmogelijkheden. Leeftijdsgroep: tussen 30 en 65 jaar, voor personen met een lichte mentale handicap.

In Hingene gaat de vakantie door in het Laathof. Het Laathof is een jeugdvakantiehuis erkend door het centrum voor jeugdtoerisme en is gelegen in het provinciale domein d’Ursel te Hingene. Het kasteel en de natuur stralen rust en schoonheid uit. Leeftijdsgroep: tussen 30 en 45 jaar. In het uitgebreide animatieprogramma wordt rekening gehouden met ieders mogelijkheden. Voorbeelden van activiteiten zijn: Vlaamse kermis, een daguitstap, playbackshow, activiteiten in kleine groep, …

Voor deze vakanties zoeken wij nog medewerkers tussen 18 en 30 jaar. De vakanties gaan door van 18 tot 25 juli (Maldegem), van 26 juli tot 1 augustus (Maasmechelen) en van 25 juli tot 2 augustus. Deze vakanties zijn voor volwassen personen met een mentale beperking. Interesse om mee te werken?

Neem contact op: 051 26 53 66 – Francky Debusschere mantelzorg.zzwv@cm.be

Om je beroepsloopbaan te onderbreken heeft de overheid een aantal mogelijkheden voorzien. Zo kan je bijvoorbeeld tijdskrediet opnemen of thematisch verlof aanvragen. Verlof voor medische bijstand is een vorm van loopbaanonderbreking waarbij je minder gaat werken om voor iemand te zorgen. Tijdens de onderbreking kan je een uitkering van de RVA aanvragen. Je kunt ook rekenen op een bijkomende aanmoedigingspremie van de Vlaamse overheid. Dat geldt trouwens ook wanneer je palliatief verlof opneemt. Palliatief verlof is een recht. Voor meer informatie kan je terecht bij de dienst Maatschappelijk Werk van CM, bij de RVA, je vakbond of informeer bij de personeelsdienst van je werk. Meer informatie vind je op www.rva.be

Beter slapen kun je leren Wie goed en voldoende slaapt, wordt minder snel ziek, kan zich beter concentreren en voelt zich beter in zijn vel. De brochure ‘Slaapwel. Doe-boek’ staat vol met informatie over het belang van slaap, wat als slapen niet meer gaat, over snurken en of een middagdutje al dan niet een goed idee is. Tip: bezoek de website www.cm.be/slaapwel De brochure is gratis te verkrijgen via het CM kantoor of de dienst Gezondheidspromotie.

Deze dienst organiseert regelmatig infosessies en cursussen in het kader van slaap en mentale gezondheid als mindfulness, piekeren en relaxatie. Voor meer informatie over activiteiten in jouw buurt kun je terecht bij de dienst Gezondheidspromotie van je CM ziekenfonds of op www.cm.be/agenda.

Ziekte in beeld In 2015 bestaat Ziekenzorg CM 65 jaar. Om deze verjaardag te vieren zullen er in het weekend van 25 tot 27 september minimaal dertig activiteiten in Vlaanderen georganiseerd worden die ziekte en mantelzorg onder de maatschappelijke aandacht brengen, en dus ook de werking van Ziekenzorg CM. Meer info te verkrijgen bij de secretariaten van Ziekenzorg CM.

regionale bijlage maczima

regionale bijlage maczima

Dementie Zorgen voor een persoon met dementie In Vlaanderen woont bijna 65 procent van alle mensen met dementie thuis: alleen of met een naaste.

Na de diagnose van een of andere vorm van dementie zijn er vaak heel wat vragen. Praktische vragen, zoals “Dementie .. en nu?”, maar evenzeer vragen op emotioneel vlak. Hoe lukt het je om te zorgen voor jezelf. Naasten van mensen met dementie voelen zich hiermee vaak alleen. Om de zorg voor de persoon met dementie vol te houden, helpt het om meer te weten over dementie, de impact ervan en hoe ermee omgaan. Leren om beter om te gaan met de eigen gevoelens, gedachten en zorgbelasting. Om mensen te ontmoeten die je steunen en begrijpen. De cursus ‘Dementie en nu’ richt zich naar de mantelzorger die thuis of daarbuiten voor iemand met dementie zorgt. In de tien bijeenkomsten worden inzichten, kennis en vaardigheden meegegeven en is er ruimte voor reflectie met deelgenoten over de behandelde onderwerpen. De bijeenkomsten worden gegeven voor een vaste groep van 8 tot 15 mantelzorgers van een persoon met dementie. Deelname kan helpen om beter het hoofd te bieden aan de soms uitdagende zorgsituatie. Want ook uit de zorg en de begeleiding van een persoon met dementie kan je voldoening halen.

De cursus is geprogrammeerd in Roeselare en Brugge.

• Brugge: woensdag 30 september met een introsessie. Daarna op volgende woensdagen: 14 en 28 oktober, 18 november, 2 en 16 december 2015. 6 en 20 januari, 3 en 17 februari 2016 telkens van 19 tot 21 uur. Plaats: wzc Westervier, Speelpleinlaan 44, 8310 Brugge. Voor meer info: Thuiszorgcentrum 050 33 44 96 of Ziekenzorg CM vzw Mantelzorg.

• Roeselare: op volgende dinsdagen: 29 september, 13 en 27 oktober, 10 en 24 november,15 december 2015. 12 en 19 januari, 2 februari 2016. Plaats: Thuiszorgcentrum, Brugsesteenweg 371, 8800 Roeselare. Voor meer info: Thuiszorgcentrum Roeselare:051 25 35 46 of Ziekenzorg CM vzw Mantelzorg • Kostprijs: voor de cursus is 80 euro. Inbegrepen: deelname aan de tien sessies en een exemplaar van het boek ‘Dementie en nu’ voor mantelzorgers.

Praatcafés dementie in West-Vlaanderen Het praatcafé dementie wil personen met dementie, hun familieleden en vrienden samenbrengen om te spreken over het leven met dementie. Elk praatcafé voorziet telkens naast een informatief gedeelte ook een uitgebreid ontmoetingsmoment. Een deskundige wordt uitgenodigd om tijdens het eerste deel van de avond een bepaald aspect van dementie te belichten. Daarna is er ruim gelegenheid om lotgenoten te ontmoeten, samen iets te drinken en rustig aan de praat te gaan. In West-Vlaanderen zijn er zeven praatcafés actief: Pandora in de regio Veurne – De Panne, De Nachtegaal in de regio Oostende, Labyrint in de regio Brugge, Portus in de regio Diksmuide, praatcafé regio Ieper, praatcafé regio Kortrijk en De Zonnebloem regio Roeselare, Izegem en Tielt. Het adres van de website is www.praatcafedementiewvl.be Hierbij een overzicht van activiteiten in juni, juli en augustus. Brugge: voeding en dementie. Als eten een zorg wordt. Het maaltijdgebeuren bij personen met dementie kan veel stress en frustratie veroorzaken.

Deze avond wordt meer inzicht gegeven in de oorzaak van de problemen. Met praktische tips om thuis toe te passen is nog veel winst te behalen, zodat iedereen aan tafel met meer smaak kan eten. Woensdag 17 juni 2015 om 19.30 uur.

Dementie onderzoek opent de weg naar genezing. Een neuroloog geeft een overzicht van de stand van zaken over medicatie bij dementie. Daarnaast bespreekt hij de nieuwe vooruitzichten rond de behandeling van dementie en de ontdekkingen rond erfelijkheid. Woensdag 19 augustus 2015 om 19.30 uur.

Beide infosessies gaan door in Onze Ark, St.-Michielslaan 35, 8200 St-Michiels Brugge. Toegang is gratis.

• Roeselare: Gekkenwerk. De onschuldige maar soms noodzakelijke ondeugden van de zorgvragers voorgesteld door ethicus Linus Vanlaer. Dinsdag 9 juni om 19.30 uur.

LDC Schiervelde - Roeselare, Schierveldestraat 55, 8800 Roeselare.

• Kortrijk: Wat is dementie en de behandeling er van. Dr. Vanhee.

Maandag 1 juni om 14 uur in O.C. De Vonke, Lagaeplein 24, 8501 Heule.

• Ieper: ‘Als eten een zorg wordt’ door Sophie Van Holzaet Huize Proventier en Leen Vandevyver, OLV Gasthuis – Poperinge’ Dinsdag 2 juni om 14 uur OC het Perron, Maarschalck Fochlaan 1, 8900 Ieper.

• Diksmuide: Meneer Hein Vanhuyse, coördinator in woonzorgcentrum ‘Ter Lembeek’ in Wielsbeke, komt ons vertellen hoe we humor kunnen toepassen in de zorg voor personen met dementie. Maandag 8 juni om 19.30 uur in Zaal Rerum Novarum, K. Albertstraat 29 8600 Diksmuide

Voor meer informatie, een folder of inschrijvingen over mantelzorg, of een suggestie voor deze provinciale katern, contacteer Mantelzorg Ziekenzorg CM West-Vlaanderen, Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare.

Tel.: 051 53 66, E-mail: mantelzorg.zzwv@cm.be of het secretariaat van Ziekenzorg CM.

TIP: bezoek onze website: www.ziekenzorg.be

regionale bijlage maczima