Z
nummer 1 - 30 maart 2007
foto: Kurt Arrigo - Rolex
ilt
MAGAZINE VOOR ZEILERS
Fred Imhoff: een goed gesprek --- Jimmy Lengkeek kijkt niet achterom --Michiel Scholtes ankert in de nacht --- Serious Fun in Sint Maarten --1 Hans Bouscholte over de Open 60 wapenwedloop --- America’s Cup ---
dit is zilt... Z Z
ilt ilt
Al je zintuigen... Wie zeilt, gebruikt al zijn zintuigen. Zeilen is voelen, ruiken, horen, zien en vooral beleven. Zeilen is gevoel. Zeilen maakt hongerig en smaakt altijd naar meer. Juist daarom maken we Zilt, een digitaal magazine voor zeilers. Omdat we zelf graag zeilen, maar vooral omdat we er graag over praten en schrijven. Het gevoel delen. Daarvoor willen we een onafhankelijk platform. We werken op een kleinschalige manier. Met hart en ziel. Noem het passie. En 'we' is een club zeilende schrijvers danwel schrijvende zeilers. Met opzet kiezen we voor digitaal. Daarmee is het zeilgevoel het best te vangen en te vertalen. Want naast tekst en foto kunnen we nu ook geluid, film en animatie benutten. We leven anno 2007. De tijd is erg rijp voor een nieuwe vorm, een nieuwe norm. Voor een overstap van papieren tijdschrift naar digitaal magazine. Papier is traag, duur en milieu onvriendelijk. Alleen al die omgehakte bomen, die drukinkt... Digitaal is fris, actueel en biedt extra dimensies. Vandaar: Zilt. Zilt tintelt, prikkelt, zindert. Zilt zeilt. Zeil je mee?
1/2007 1/2007 2
Hoe werkt Zilt? Is Zilt een website? Antwoord: nee. Zilt is een digitaal blad, dat met grote regelmaat verschijnt. Gratis! Wel heeft Zilt een vaste aanlegsteiger op het web: www.ziltmagazine.nl Dat is de digitale deurmat waarop geregeld een nieuw magazine voor zeilers valt. Surf naar dit webadres, vul je e-mailadres in en druk op verzend. Zodra een nieuwe editie klaar is, krijg je voortaan per e-mail een seintje. Je kunt dan naar de website gaan en het nieuwe nummer lezen. Of downloaden op je computer. Nogmaals: gratis. Het kost je niets. Je hoeft niet bang te zijn dat je allerlei narigheid ontvangt of je box verstopt raakt. We streven ernaar dat je computer niet op tilt slaat. Als hij maar op Zilt staat!
Zilt
1/2007
3
4
Download deze foto als bureaublad
DOWNLOAD De kuip van ABN Amro 1 tijdens de Volvo Ocean Race 2005 - 2006 foto: Justin Slattery - Team ABN Amro
5
in deze zilt... Z
ilt
1/2007
2
Dit is Zilt
4
Download
8
Heerlijk, Heftig, Heineken
Een kennismaking.
Een wereldplaat voor je bureaublad. Een sfeerbeeld van het grootste Nederlandse zeilevenement buiten de landsgrenzen. Serious Sailing, Serious Fun.
10
Goed gesprek
16
Zilte Zintuigen
'De een spaart postzegels, ik zeil wedstrijd.' Zeilgrootmeester Fred Imhoff stapt in het X35circuit.
Hoe ruikt de zee? Hoe voelt een storm? Hoe klinkt een windstilte?
18
In de Wind
22
Zoute Noten
Filmpjes! Skiffzeilen, de l’Hydroptère en de nieuwe Crowhurst-film. Plus: nieuws en wetenswaardigheden.
De zee inspireert dichters, schilders, schrijvers. En componisten. Zilt presenteert wind- en watergerelateerde liedjes. 6
24
‘Laat bouwen heeft ook voordelen’ Zilt sprak met Neerlands enige Open 60-zeiler Hans Bouscholte over de wapenwedloop voor de Vendée Globe en zijn eigen ambities.
28
Nachtankeren
32
Zilte Spullen
34
Alles of niets
38
Niet achteromkijken
40
Zilte Wereld
42
Michiel Scholtes ankert voor de Engelse oostkust en krijgt bezoek van een zeehond. Circus Eenhoorn. In de etalage van Zilt staat nuttig naast onzin, hangen goedkoop en onbetaalbaar door elkaar. Zolang er maar een zilte waas over hangt... Het startschot van de Louis Vuitton Cup klinkt weldra. Opmaat naar de strijd om America’s Cup.
Jimmy Lengkeek over het afscheid van zijn goeie ouwe Gabber. Oh, zijn jullie dááár! Kijk op de kaart, zoom in en volg Zilt-zeilers op de zeven zeeën.
Weer & Wind
Storm, windstilte of een lekker lopend windje? Het zeilersweerbericht door Henk Huizinga. Eerst Weer & Wind lezen, dan zeilen!
Zilt
1/2007
7
Heerlijk, Heftig, Heineken Tot 25 knoop warme passaatwind. Zonovergoten zeilen en aangename ‘after sail party’s’. De 27e Heineken St. Maarten Regatta was andermaal een geslaagde combinatie van doorbijten en bijkomen.
8
Foto’s Tim Wright, Bob Grieser, Roos de Haan/ATP
Zo'n 600 (!) Nederlandse zeilers vlogen begin maart de oceaan over om te racen op het azuurblauwe water rond Sint Maarten. De meesten voeren op gewone charterboten zonder spinnaker, maar het fanatisme was er niet minder om. Naast de honderden amateurs is de Heineken Regatta ook een ontmoetingsplek voor profs op spectaculaire Maxi’s. Een aantal probeerde ABN Amro 1 tevergeefs van de overwinning af te houden. Schipper Mike Sanderson’s grootste zorg bleef echter zich niet te branden aan zijn matzwarte boot. Traditiegetrouw stortten de bemanningen zich met evenveel overgave op de dagelijkse party’s. Tijdens het slotfeest dansten zelfs 15.000 mensen in het zand van Kinsha beach op de klanken van de nazaten van Bob Marley. Opnieuw maakte de Heineken Regatta zijn slogan waar: Serious racing, Serious fun...
gebeurt hier niets? download dan Acrobat Reader versie 8
9
foto team happy
Tekst Laurens van Zijp
'De een spaart postzegels, ik zeil wedstrijden...' Hij zit dit jaar op de kop af 50 jaar in 'het vak'. Fred Imhoff zeilde in 1957 voor het eerst wedstrijd. In de Pluis. Die vijf decennia weerhouden hem er niet van om anno 2007 weer iets nieuws te beginnen. Hij stapt in het X35 circuit. Als stuurman/tacticus bij het team van ex-surfcrack John van der Starre. 'Hoe kom je nou zo gek?' vroeg Zilt oneerbiedig aan deze zeilgrootmeester. 10
foto team happy
Goed Gesprek Stel hem een vraag over zeilen en Fred Imhoff steekt van wal. Achter een kopstootje bier/berenburg, sigaretten onder handbereik, wordt de barkruk al snel praatstoel. "Ik ben een paar jaar geleden gestopt met Draakzeilen. Te veel last van m'n knieĂŤn Die heb ik kapot gemaakt met hangen. Ja, dat is de tol van veel wedstrijdzeilen. Zeker in de Draak, want die heeft geen hangbanden. Dus het is: je voet onder de overloop steken en hangen maar met al je gewicht... Ik zocht naar iets waarin ik niet hoefde te hangen. Allerlei bootjes, als het maar leuk was. En leuk is: eenheidsklasse, sportief, en met goede zeilers, anders heb je geen strijd." "Vorig jaar zeilde ik de Vuurschepenrace mee op de Happy van John van der Starre, een Jeanneau Sunfast 37. Zij hadden mij gevraagd, omdat ze een man tekort kwamen. We startten met windkracht 5. Die werd om 11 uur 's avonds 7 Beaufort. Om middernacht hadden we 8 en twee uur later stond er een 9. Drie man ziek onderdeks, we zeilden de boot met z'n vieren. En dat ging goed, we lagen eerste. Toen het licht werd stond er nog steeds 9. Voor de start had ik de weerkaart bekeken en gezegd ' Ik denk dat morgen om 2 uur ruimt de wind.' Om kwart voor twee zie ik een lucht aankomen, hogedruk in plaats van lage, en 3 minuten over 2 gaat de wind 30 graden rechtsom. We hebben met uren voorsprong gewonnen. Op de terugweg schatte ik de wind weer redelijk goed. Toen hadden zij zoiets van ' Die snapt het.' En ik wist: 'Die mannen blijven rustig met windkracht 9.' Vervolgens hebben we de North Sea Regatta gewonnen en daarna meegedaan aan andere series. We wonnen het ORCkampioenschap." "Nou is het leuk die ORC, maar je komt niet verder. Het is ratingafhankelijk, het is geen eenheidsklasse, je kunt niet tactisch varen in een groot veld. In oktober besloten naar de X35 over te stappen. De boot zelf is perfect, hij vaart als een dinghy. Zo gevoelig voor trim en sturen, en hij gaat knetterhard. Met de Happy koersen we 45 graden aan de wind, met de X haal je 22 graden. Aan de wind loopt hij 7 knoop in windkracht 3, 4 en voordewind haal je makkelijk 10 11
Tekst Laurens van Zijp
“En leuk is: eenheidsklasse, sportief, en met goede zeilers...”
12 foto Joop van Rijn
Goed Gesprek knopen. Het overstag gaan is hetzelfde als in de Soling of Star, je kunt - tik-tik- hele korte klapjes maken, dus het is heel tactisch varen. We hebben gezeild met 35 knoop wind en het ding was goed te houden. Niks gereefd. Ik heb een vinger tegen de binnenkant van het wiel gelegd op een aandewinds rak en kon zo gemakkelijk sturen. Alsof je met een helmstok zit, heel neutraal. De totale uitslag van het wiel is driekwart slag.Perfect werken. In november hoorde we per toeval dat de Audi te koop was. We konden ook de sponsor overnemen, Audi Nederland, tevens de klassensponsor. Misschien hebben onze namen daarbij geholpen. RFD is onze andere sponsor. We hebben een team van tien man. Je zeilt de boot met z'n zevenen, maar je hebt ook reserves nodig. Niet iedereen kan elk weekend trainen. En dat hebben we de hele winter gedaan, in Muiden, waar we ook de winterserie voeren. Ik sliep daar in een tjalkje, echt kamperen, niks geen luxe. Leuk joh, net als vroeger." "Hoe ik zo gek kom? Ik zal je het anders vertellen, ik zou mij ellendig voelen als ik het niet deed! Ik liep echt te zoeken naar iets. Ik heb al eerder winterwedstrijden gezeild. Verslaving is het, ik kan niet zonder, ik vind het heerlijk, ik vind het spelletje zo leuk. Het kost geld, daar doe je het niet voor. Ik ben nooit voor het zeilen betaald. Dat had wel gekund, ik kon geld krijgen om een Admiral's Cupper te sturen of een Draak in de Kieler Woche. Maar ik heb het altijd afgewimpeld. Als het betaald wordt, is het werk en kan ik niet doen en laten wat ik wil. Daar heb ik geen zin in. De een spaart postzegels, de ander houdt duiven en ik zeil wedstrijden. Het leuke van zeilen is dat je het op alle leeftijden kunt doen. Ik zit wel drie dagen per week drie uur in de sportschool. Vind ik helemaal niet leuk hoor, echt niet leuk, maar dat moet gewoon om bij te blijven." "Aan boord stuur ik en doe ik de tactiek. Dat zijn mijn sterkste kanten. En voor de wind zijn we altijd heel goed geweest; in alles, Admiral's Cup, FD, Draak. We waren altijd snel. Nee, nee, dat lag niet zozeer aan de trim, maar aan de 13
Tekst Laurens van Zijp
“Ik zou mij ellendig voelen als ik het niet deed...�
foto team happy
samenwerking tussen spinnakerman en stuurman. Het gaat er om dat die twee nauw samenwerken. En twee: dat je voor de wind hetzelfde doet als in het kruisrak: je hebt ook shifts, ook vlaagjes. De meeste zeilers gaan zitten en kijken vooruit, maar je moet ook achterom kijken, dan kun je hetzelfde doen met draaiingen en vlaagjes. Hetzelfde spelletje spelen, tactisch spelen. Het heeft dus niet met snelheid te maken. Maar als je het op die manier doet, heb je ook meer snelheid. Je vaart ideale hoeken. De tacticus kijkt dus achterom. En steeds maar vertellen: 'Daar staat een windveld, daar komen vlagen, die komen ruimer in, die komt scherper in... Die boot gaat omhoog achter je, dus die afdekking komt straks.' Daar is hij het hele voordewindse rak mee bezig. In de internationale top doen ze dat allemaal, hoor. Het is geen uitrust-rak." 14
Goed Gesprek "We trainen op dingen als een 720 draai, liefst met harde wind. We maken hem door eerst af te vallen en te gijpen, maar draaien ook door meteen door de wind te gaan. We trainen op een spi in de knoop en hoe je die het snelst er weer uit hebt. Wat we moeten doen als de boot plat gaat in een spinnakerrak. Je moet eerst een plan uitwerken wat iedereen moet doen. Dan gaan we weer een uur of wat honderd overstagjes doen. En dan weer honderd keer gijpen. In zo kort mogelijke tijd moeten we alles voor elkaar krijgen. We zoeken uit wat er fout kan gaan, wat er kan breken en -als dat gebeurt- wie wat moet doen. Een heeft constant de bootsmansstoel aan, we weten al wie er zal hijsen. We weten waar de reservelijn ligt, en de shackle. Als je je zo voorbereid, hoef je straks in wedstrijden niet op te geven of veel plaatsen te verspelen. Dat is weer mooi aan de X35: het veld komt echt als een wolk bij de bovenboei bij elkaar. Er zit nauwelijks ruimte tussen. Je ziet nooit iemand een heel eind voor liggen. Bij de onderboei heb je zo drie boten binnen een lengte. Ontzettend leuk, want je kunt er al je tactiek in kwijt en al je trimmogelijkheden. Je kunt je ei kwijt..."
X-35, mooie maten: loa lwl breedte diepgang waterverpl. ballast
:10,61 m : 9,12 m : 3,27 m : 2,15 m : 4300 kg : 1700 kg
grootzeil genua spinnaker
: 40.1 m2 : 33,9 m2 :105,7 m2
15
in de wind
Zilte Zintuigen Hoe ruikt de zee? Hoe voelt een storm? Hoe klinkt een windstilte? Zelfs in onze multimediale wereld zijn er nog talloze schijnbaar onmogelijk te beantwoorden vragen. Maar dat weerhoudt ons er niet van naar antwoorden op zoek te gaan. Zintuigen in twee dimensies...
Kojiro Shiraishi is de grote verrassing van de Velux 5 Oceans race. En niet alleen door zijn zeilprestaties, maar ook door de bijzondere foto’s die de Japanse zeiler met grote regelmaat van boord verstuurt. In plaats van het traditionele ‘zelfportret met gestrekte arm’ lukt het Kojiro voortdurend om de sfeer van de oceaan indrukwekkend vast te leggen. Zelfs als het om een ogenschijnlijk obligate dolfijnenfoto gaat. De foto van dit escorte maakte hij in de Zuidelijk Oceaan. 16
in de wind Zilte Zintuigen
Zilte Zintuigen
foto Kojiro Shiraishi
17
in de wind Skiff on the rocks! De 18-voet skiff staat borg voor het Yihaaa!-gevoel. Drie cowboys in de trapeze moeten dit zwaar overtuigde geweld in toom houden. Een rodeostier is er een mak lammetje bij. De skiffs zijn instabiel en bloedsnel. Snelheden van 20 knopen staan film! garant voor sensatie. Zoals weer bleek op het WK in Sydney. Sterker, deze video van de Asko wordt een zeilklassieker. 'Hey mate, heb jij je tanden nog?'
Blij dat ik glij OkĂŠ, het is lente. Maar droom nog een keer over hoe het ijs had kunnen zijn, afgelopen winter. Beelden van het WK in de DN klasse op Lake Michigan in de Verenigde Staten werd gehouden. Klik en huiver! En let vooral op de extreme mastbuiging. film!
18
In de Wind
film!
Sportfoto van het jaar Fotograaf Dan Towers heeft de prestigieuze Duitse SvenSimon fotoprijs gewonnen met een foto van de Velux 5 Oceans. Towers werkt voor het bureau onEdition, dat de race in opdracht van organisatie vastlegt. De foto laat de boot van de Zwitser Bernhard Stamm zien in een ziedende Golf van Biscaje. Direct na de start werd de Veluxvloot geteisterd door een storm, met windsnelheden boven 60 knopen. Desondanks kroop Towers in een helikopter en hing hij uit de geopende deur om deze foto te maken. Volgens de jury heeft de fotograaf in de lucht evenveel moed getoond als de zeilers op zee. Die conclusie kan maar twee dingen betekenen. Of de commissieleden hebben toch echt meer verstand van fotograferen, of ze hebben de filmbeelden niet gezien. Oordeel zelf... 19
in de wind
film!
Crowhurst revisited Bijna veertig jaar na dato heeft het verhaal van de Golden Globe Race nog niets aan kracht ingeleverd. Sommige van de solozeilers die in 1968 aan de start van de eerste solorace rond de wereld verschenen, hebben zelfs een bijna mythische status bereikt. Dat geldt zeker voor Donald Crowhurst, de Engelse zeiler die nooit terugkeerde. Begin jaren 80 werd zijn verhaal verfimd (de Franse film 40 graden Zuiderbreedte). Een paar jaar geleden vertelde een indrukwekkende toneelvoorstelling zijn tragische verhaal, nu verovert de film Deepwater de Engelse bioscopen. De film is een gedramatiseerde documentaire met nog nooit vertoonde originele beelden. De recensies, zowel van zeilers als filmkenners, zijn zonder uitzondering lovend. Of de film ook de Nederlandse bioscoopzalen gaat halen, is niet bekend maar dankzij Zilt kun je al wel de trailer bekijken! 20
In de Wind 50-Knopen barrière komt in zicht De strijd om als eerste de 50 knopen grens te doorbreken, is heviger dan ooit. Voorlopig lijkt de Fransman Alain Thebault de beste papieren te hebben. Begin dit jaar klokte hij met de draagvleugel tri l’Hydroptere al 47.2 knopen. Tijdens het recordrak stond er ongeveer 25 knopen wind. Omdat team Thibault de onwaarschijnlijke snelheid tijdens een onschuldige trainingssessie behaalde, lijken de Fransen de voornaamste kandidaat om ook als eerste het nautische equivalent van de geluidsbarrière te doorbreken. Kijk naar het Zilt-filmpje en zet je schrap...
film!
21
De zee inspireert dichters, schilders, schrijvers. En componisten. Laurens van Zijp speurt naar wind- en watergerelateerde songs. Deze eerste aflevering: The Downeaster Alexa Door: Billy Joel CD: Stormfront, 1989, CBS Records 01-465658-10 De Amerikaanse singer/songwriter brengt met dit nummer een ode aan de vissers aan de Amerikaanse oostkust. We zijn gelijk aan boord als hij opent met: 'Well I'm on the Downeaster Alexa and I'm cruising through Block Island Sound I have chartered a course to the Vineyard but tonight I am Nantucket Bound' Er doemen meteen beelden op van een zwoegend visserschip. Zoals in The Perfect Storm. Of in de Discovery documentaire Deadliest Catch. Vermetele mannen, bikkels, met een keihard bestaan. Die immer het gevecht met de zee aandurven en doorgaan in de hoop op een betere vangst. Zoals Joel ook bezingt: 'Like all the locals here I had to sell my home Too proud to leave I work my fingers to the bone So I could own my Downeaster Alexa And I go where the ocean is deep there are giants out there in the canyons and a good captain can't fall asleep' De visserman kan weinig anders dan steeds weer zee kiezen. Er wordt van hem verwacht dat hij de kost verdient: ' I've got bills to pay and children who need clothes I know there's fish out there but where God only knows They say these waters aren't what they used to be but I've got people back on land who count on me' 22
Zoute Noten Het is de grimmige realiteit en de vooruitzichten zijn somber. Joel gaat het niet uit de weg, want hij besluit deze vissershommage met: 'I was a bayman like my father was before Can't make a living as a bayman anymore There ain't much future for a man who works the sea But there ain't no island left for islanders like me' Een prachtig, bijna poetisch besluit van een krachtig lied. Zoals zo vaak is de weinig hoopvolle boodschap verpakt in aanstekelijke muziek. Allereerst is daar het pakkende slagwerk van Liberty DeVito. In een roffelende vierkwarts maat stuwt zijn drum de song voort als een scheepsdiesel. Joel zelf heeft de piano verruild voor 'Calvinet & Accordion' zoals het in de credits staat vermeld. Daarin staat tevens dat de viool wordt bespeeld door de de 'World Famous Incognito Violinist'. Who ever that might be. In elk geval zorgt die viool voor een vleug Keltische sfeer. Maar het meest aanstekelijk is de oerkreet van Joel: Ja-jajaaa-hajooo! Waarmee hij zijn lied vervaarlijk dicht richting een shanty brengt. Geeft niet, het zet aan tot meebrullen. Kom op! In de file, of in bad: volle borst!!
In de volgende aflevering gaan we zingend zeilen!
illustratie: oceanography.tamu.edu
23
Tekst en interview Ruud Kattenberg
‘Laat bouwen heeft ook voordelen...’
De start van de volgende Vendée Globe laat nog anderhalf jaar op zich wachten. Toch werpt de non-stop solorace rond de wereld zijn schaduw al volop vooruit. Met zijn zesde editie lijkt het evenement in een nieuwe fase terecht te komen. De deelnemerslijst is al maanden overtekend en nog nooit werden er zoveel nieuwe boten speciaal voor deze legendarische uitputtingsslag gebouwd. 24
Interview
LUISTER NAAR HET INTERVIEW
‘
Voorlopig varen er nog weinig VendĂŠe-racers van de jongste generatie. Maar die geven al wel een goed beeld van de revolutionaire ontwikkeling die de Open 60-klasse doormaakt. Sinds een jaar vaart er ook een Open 60 onder Nederlandse vlag. Zilt sprak met schipper Hans Bouscholte over de technische ontwikkelingen en over zijn eigen ambities. Luister naar het interview 25 foto Ruud Kattenberg
foto Benoit Stichelbaut foto Benoit Stichelbaut
VendĂŠe Globe-winnaar Vincent Riou toont het enorme snelheidspotentieel van zijn boot. Een paar dagen na deze fotosessie verloor hij zijn mast en voorbereidingsvoorsprong.
26
Delta Dore de boot van Open 60 nieuwkomer Jeremy Beyou is getekend door Farr Design. Opvallend zijn de afwijkende opbouw en de volledig aangepaste dekindeling. foto deltadore
Ook Vincent Riou bouwde een nieuwe boot. PRB begon zijn leven in het water met de verplichte kenterproef. Riou bleef Groupe Finot trouw, maar ook zijn boot zit vol zichtbare en verborgen verbeteringen.
foto Benoit Stichelbaut
Temenos van Dominique Wavre was de eerste nieuwe generatie Open 60 op het water. De toename van het zeiloppervlak, een trend bij alle nieuwe ontwerpen, is duidelijk te zien. Temenos is een ontwerp van Owen Clark.
foto Bleue Salee
Jean Pierre Dick’s nieuwe Virbac Paprec komt opnieuw bij Farr design vandaan. De boot zit boordevol innovaties. Het schuifdak boven de kuip is er een van. foto R Wild Design
27
Nachtankeren De hemel kleurt eerst diep roze, dan paars boven Withernsea. Geleidelijk trekt alle kleur weg uit de hemel en hangen we in een zwart heelal. Ik zie Engeland niet meer, voel alleen de zwaartekracht van haar massa. De zee is er nog... of is het een glazen plaat... of vallen we omhoog? Ik stap op het achterdek en steek mijn gezicht buitenboord. De nachtlucht streelt mijn wang, beweegt geen haar. Eenhoorn verroert zich niet, deint niet. Zijn zeilen zijn opgelost in de duisternis. Er gorgelt niets bij de spiegel. Het fokkeblok hangt lusteloos aan de overloop. Terug naar de kuip op kousenvoeten. Binnen staat het vlammetje van de keukenlamp doodstil. Ankerketting, kopjes, spiegeltje: niets tikt. De drie slapers - Ben, Crispijn en Catharine - vervlechten hun zuchten.
Achteruit Gaan we vooruit? Op de tast vind ik het knopje en het scherm van de GPS licht op. Ruim een knoop, 172 graden, achteruit over de grond, terug naar de monding van de Humber. Ik staar naar het zuiden, doe mijn ogen dicht en zie geen 28
Foto’s Crispijn Verkade Tekst Michiel Scholtes
verschil. Ik kijk omhoog naar de driekleurenlamp. Het straalt daar, groen en rood. Geen dikke mist, wel nevelig. Dit is niks. We verliezen mijlen, gewonnen met concentratie, trimmen en geduld.
Maal vijf Ankeren? Ik draai de dieptemeter aan. Het oogje flikkert waar ik weet dat 20 staat. Maal vijf plus ketting. Honderd meter? Dat hebben we niet in de kettingbak. Hm, dan maar met los gerei. Met deze blakte zal het met minder lengte ook wel gaan. Het gangboord klinkt hol bij het naar voren lopen. Kluiverval los. Ik hoor de leuvers zoeven langs het kluiverstag, maar zie het doek niet vallen. De fok zakt ook aan dek en onthult een vage ster. Ik friemel het voorluik open en fluister: "Crispijn." "Ja?" "We gaan met de vloed achteruit, ik wil ankeren. Kan jij de grote Danforth aangeven en die dikke witte lijn?"
Strak Gestommel. Een lampje flitst aan. Het zware plaatanker komt als een schim omhoog, weegt als lood, bonkt op het boord. 29
Dan 50 meter lijn... en de zak met ketting. "Crispijn, kun jij het stoomlicht aandoen?" Wachten. Floep. Heel het voordek baadt in het zacht indirect licht. Engelse sleutel. Ketting aan de ankerstok, lijn aan de ketting. Crispijn komt aan dek, gevolgd door Ben en Catherine, fluisterend, sluipend, betoverd. "Nu het uiteinde vast aan de overloop, voor de zekerheid." Gegiechel bij de gedachte dat alles ongezekerd overboord zou gaan. Dan gaat het anker overboord... en de ketting... en meters lijn rechtstandig neer. Ineens loopt de lijn naar voren... trekt, lost, trekt, lost. Ik vier en vier, gooi nog wat bochten in zee en beleg op de stuurboordbolder. De lijn komt strak. Eenhoorn snokt. Gesnuif Ineens ruist het bij de boeg. Lichtgevende boeggolfjes lopen naar beide kanten, achter de boot hangt plots een lichtend zog. Het luchtledige is opgevuld, we drijven weer in zee. De helmstok zwaait met het gieren. Ook de geluiden zijn terug. Water lispelt bij het roer, de grootschoot piept in de blokken, gesnuif, schor geblaf... Schor geblaf? "Een zeehond!"
Circus Eenhoorn Catherine staat in het gangboord, wijst. Het stoomlicht brandt nog en in het schijnsel verheft een zeehond zich tot zijn borstvinnen uit zee. Zijn neusgaten gaan open en dicht.
30
Hij duikt in een gewaad van lichtgevende belletjes onder de kiel door, komt weer boven in lichtgevende kringen, blaft, hapt naar onze handen met denkbeeldig vis. Circus Eenhoorn. Hoe komt hij zo tam? Vaak gevoerd door plaatselijke vissers zeker. Vissers die zich vermaken met zo'n beest. Van die verweerde mannen op even verweerde houten Cobbles. Mannen met visnat in hun lijf in plaats van bloed. Mannen met een klein hartje. Niets beweegt Een half uur later is het dek leeg. De zeehond is vertrokken. Het ankerlicht boven het voordek hangt doodstil aan het fokkestag. Ik ga een dutje doen, Crispijn en Ben houden ankerwacht tot de kentering. Niets beweegt. Net de Gouwzee. Als ik ik weer aan dek kom, is de zon op, de zee een spiegel.
31
Anchor Buddy De Anchor Buddy, die ontwikkeld werd door twee Nieuw-Zeelandse zeilers, is geen revolutionaire vinding. Dat een gewicht aan de ankerketting de houd-kracht van het anker behoorlijk vergroot, is allang bekend. Vreemd genoeg wordt de techniek desondanks door maar film! weinig zeilers toegepast. Als dat komt door het gehannes met een zelfgeknutseld stuk lood of emmertje cement, zou de Anchor Buddy daar wel eens verandering in kunnen brengen. Ondanks zijn matige kwaliteit is het filmpje in ieder geval overtuigend genoeg
Einde van de ijzertijd? Op elk wedstrijdjacht met enige ambitie vind je nog maar weinig gebeurt hier niets? ijzerwerk. De traditonele rvs sluiting download dan is op die boten al lang vervangen Acrobat Reader door een Dyneema strop met een versie 8 bevestigingssyteem dat opvalt door zijn verbluffende eenvoud. Het Nederlandse Equiplite stond aan de wieg van de ontwikkeling en is de marktleider. Hiernaast kun je door een paar voor- beelden van hun programma bladeren. Dat de bevestiging nog nauwelijks door toerzeilers werd ontdekt, is verbazend. gebeurt hier niets? download dan De methode bespaart niet alleen gewicht Acrobat Reader maar mist ook uitstekende of scherpe versie 8 delen en dat voordeel moet zelfs de meest verstokte wedstrijdhater aanspreken. De animatie is van de Duitse concurrent Loopblock en laat zien hoe eenvoudig beslag te bevestigen is. 32
Zilte Spullen Meekijken met de experts Onvrede met bestaande producten motiveerde Marcel van Triest en Steve Hayles tot het ontwikkelen van hun eigen weersoftware. Ugrib maakt gebruik van gribfiles, maar doet dat op veel punten beter dan menig commercieel product. Het programma is misschien wel het meest gebruiksvriendelijke product op dit gebied. Opmerkelijk is dat de makers een manier lijken te hebben gevonden om fronten uit gribfiles te destilleren. Ze doen dat door op een slimme manier de neerslaginformatie te verwerken. Ugrib is een absolute aanrader en, net als de data, ook nog eens helemaal gratis. Ga naar www.grib.us om het te downloaden.
Simrad introduceert AIS ontvanger Steeds meer zeilers ontdekken de voordelen van AIS. Een simpele ontvanger, een tweede marifoonantenne, wat eenvoudige software of een koppeling met een navigatieprogramma zijn voldoende om alle beroepsvaart om je heen op een display te zien. Met de tijdens de voorjaarsbeurzen ge誰ntroduceerde AI50 kiest Simrad voor een andere benadering. Het apparaat doet helemaal zelfstandig zijn werk en heeft geen koppelingen met andere apparaten of een computer nodig om de informatie in beeld te brengen. Daardoor kan het apparaat eenvoudig in de kuip gemonteerd worden. Bijzonder is de mogelijkheid een Simrad DSC marifoon te koppelen. In dat geval volstaat een druk op de knop om verbinding te krijgen met een schip op aanvaringskoers. 33
Alles of niets
ŠACM 2007/Photo:Stefano Gattini
Strijd om Louis Vuitton Cup barst los in Valencia
De meest prestigieuze prijs die een zeiler kan winnen is zonder twijfel de America’s Cup. Het is de oudste sporttrofee ter wereld waar sedert 1851 om wordt gestreden. Na een wekenlange wedstrijdserie in het Nieuw-Zeelandse Auckland, kwam de Cup in 2003 in handen van het Zwitserse Alinghi team. Volgens de regels van de Cup bepaalt de houder van de bokaal, hoe en waar de volgende wedstrijd wordt gehouden. Omdat Zwitserland niet aan zee ligt, viel de keuze van Alinghi op Valencia in Spanje. 34
America’s Cup Louis Vuitton Cup De finale van de America’s Cup wordt gehouden van 23 juni tot 7 juli. Aan die finalewedstrijden doen maar twee boten mee; de verdediger (de houder van de Cup) en de uitdager. Zij zeilen maximaal 9 races tegen elkaar. De boot met 5 overwinningen neemt de America's Cup mee naar huis. In de weken voorafgaand aan de finale, wordt bepaald wie de uitdager zal zijn. Dit jaar zijn 11 teams uit 9 landen kandidaat. Zij zeilen vanaf 3 april een serie wedstrijden met de Louis Vuitton Cup als inzet. Maar meer dan die bokaal is het de positie van uitdager die de grote beloning vormt voor de winnaar van deze competitie.
Ingewikkeld Dit keer is de procedure die de uitdager moet opleveren echter wat ingewikkelder en ook veel eerder begonnen dan voorheen. Sinds 2004 hebben alle teams een serie wedstrijden tegen elkaar gezeild verspreid over de wereld. Bij die wedstrijden, beter bekend als ‘Acts’, ging het niet alleen om boot tegen boot matchraces, in de America’s Cup traditie. De deelnemers kwamen ook tegen elkaar uit in een veld. Inmiddels zijn er 12 van die fleetraces geweest. De 13e en laatste Act wordt gehouden van 3 tot 6 april en leidt het evenement in Valencia in.
Fleetraces Tijdens de fleetraces zijn punten verdiend die verrekend worden met de resultaten van de komende Louis Vuitton wedstrijden. Ook Alinghi heeft meegedaan aan de fleetraces, maar verdiende daarmee geen punten. Als verdediger van de Cup is het Zwitserse team immers als enige al verzekerd van een plek in de finale. Tijdens de komende Louis Vuitton reeks zullen de Zwitsers slechts toeschouwer zijn. De winnaar van het totaalklassement van de acts krijgt vier bonuspunten en de nummers 2, 3 en 4 noteren er drie. Twee punten zijn er voor de plaatsen 5, 6 en 7 en de overige teams in de eindrangschikking krijgen een punt voor de moeite. De bonuspunten kunnen ook een rol spelen in ex equo-situaties 35
en ze bepalen tevens wie tegen wie begint in de Louis Vuitton wedstrijdserie.
Round Robins De matchraces om de Louis Vuitton Cup beginnen op 16 april. In de eerste twee rondes worden Round Robins gevaren, waarbij alle boten elkaar stuk voor stuk tegenkomen. De winnaar van een race verdient daarmee twee punten. Op 8 mei wordt het klassement van de beide Round Robins opgemaakt en zullen slechts 4 boten doorgaan in de strijd om de LV Cup. Voor de andere zeven, syndicaten die miljoenen in hun campagnes hebben gestoken, rest niets anders dan een stille aftocht of een voorbereiding op een volgende Cup. Het is alles of niets in de bikkelharde wereld van de America's Cup.
Finale Louis Vuitton De halve finale’s beginnen op 14 mei en duren tot uiterlijk tot 25 mei. De halve finalisten zeilen een ‘best of 5’ serie. De beide winnaars treffen elkaar van 1 juni tot uiterlijk 12 juni in een ‘best of 7’ serie. De winnaar van de Louis Vuitton finale zal op 23 juni zijn eerste race tegen Alinghi zeilen om de America's Cup.
foto Thierry Martinex/Alinghi
36
foto Emirates Team New Zealand
America’s Cup
Linksaf of rechtsaf? Het grote succes van de America’s Cup heeft zonder twijfel te maken met het wedstrijdconcept dat ook voor niet-zeilers te begrijpen is. Twee boten strijden tegen elkaar op een parcours dat slechts wordt gemarkeerd door twee boeien, en de boot die als eerste de beide boeien drie keer rondt, heeft gewonnen. Desondanks besloot de America’s Cup organisatie dat de races met een aanpassing van een regel nog aantrekkelijker kunnen worden. Daarmee wil men voorkomen dat een wedstrijd al in een vroeg stadium wordt beslist. gebeurt hier niets? De verandering betreft het ronden download dan van het benedenwindse merkAcrobat Reader teken. In plaats van de gebruikeversie 8 lijke boei, markeren voortaan twee boeien het begin van het aandewindse rak. Welke boei wordt gerond, beslist de bemanning. Door een andere boei te nemen dan de vooropliggende boot, heeft een achtervolger nu meer opties dan alleen de altijd moeilijke achtervolgingsrace. Of het de komende wedstrijdserie in Valencia werkelijke interessanter maakt, of ten koste gaat van de karakteristieke stuurboord/bakboord duels zal nog moeten blijken. 37
Niet achteromkijken Zeilers hebben moeite met achteromkijken. Als je een snelle boot hebt hoeft het niet, want wat voorbij is, is voorbij. Heb je een langzame boot dan wil je niet weten wie je allemaal inhalen, dus kijk je ook niet achterom. We hebben, na 26 jaar in onze trouwe Gabber over de meeste wereldzeeĂŤn gezworven te hebben, onze boot verkocht! We koesteren onze herinneringen en op momenten van emotionele zwakte bladeren we in onze oude fotoboeken. Maar meestal kijken we hardnekkig vooruit. We kijken uit naar de verhalen van de nieuwe eigenaren over hun belevenissen. We juichen hun grootse vaarplannen enthousiast toe. We wensen hen nog mooiere avonturen toe dan wij beleefd hebben. Om dat met de Gabber mogelijk te maken moet iedereen die dit leest me iets beloven: zie je de 38
Foto’s en tekst: Jimmy Lengkeek
Gabber in de toekomst varen, roep dan niet ‘Hallo Jimmy, Tineke’ of iets soortgelijks. Want, wanneer dat te vaak gebeurt, gebeurt hier niets? zien de nieuwe download dan hier eigenaren zich Acrobat Reader genoodzaakt de versie 8 naam van de boot te veranderen. Alleen op die manier kunnen ze voorkomen dat ze steeds weer moeten uitleggen dat ze zichzelf zijn. Zoals iedereen weet, zal een boot met een identiteitscrisis veel onheil overkomen. Dus: kom je de Gabber ergens in een haven tegen, stel je dan voor aan de nieuwe schipper en leg het er niet te dik bovenop dat je stinkend jaloers op hem bent.
Vooruit En wij? Wij zijn weer opnieuw verliefd op ons nieuwe bootje. Een Westerly Centaur uit 1978. Je denkt: ‘Zo'n aftandse varende tupperware caravan?’ Ho, ho, het heeft wel een zeeg, en dat kan je van veel moderne zeilboten niet zeggen. Het heeft karakter, kan op zijn eigenwijze kimkieltjes hartstikke leuk droogvallen, heeft een zee van ruimte en zeilt nog niet eens zo stom. We gaan hem helemaal opknappen. Nieuw motortje er in, nieuw elektriek er in, nieuwe zeilen, mooie teakhouten kuipbankjes en nog veel meer. Elke dag dat we in ons bootje knutselen en (straks) varen wordt hij meer van ons. Misschien moeten we er ook een achteruitkijkspiegel opzetten, want over je schouder kijken blijft moeilijk... 39
in de wind
Oh, zijn jullie dรกรกr?!
foto Tineke Lengkeek
Zeilers die hun droom waarmaken hebben hun digitale ankerplek in Zilte Wereld. Vast onderdeel van deze rubriek is een up-to-date Google Earth bestand met de posities van Nederlandse zeilers over de hele wereld.
40
Zilte Wereld Zoom in op een desolate ankerplek in Patagonië of een tropische baai in de Pacific en zie welke boten daar in een droomdecor liggen. Of tik de naam in van de boot die vorig jaar nog naast je in de marina lag en nu onderweg is naar de zon. Met een muisklik ga je door naar de website van de wereldzeiler om de laatste logboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende foto’s te zien. In elke editie van Zilt lichten we een zeilgebied uit en kijken we wat we daar aan losgooiers, wegwezers danwel ‘verzilters’ aantreffen.
Google Earth In Zilte Wereld is slechts ruimte voor een deel van de wereldkaart. Door op de punaise in de kaart te klikken open je alle posities in Google Earth. Staat Google Earth nog niet op je computer, dan kun je het gratis downloaden.
Geef je positie door Alle zeilers die Nederland voor een jaar of langer achter zich laten kunnen een plek krijgen op de Zilte Wereldkaart. Mail daarvoor je positie naar ziltewereld@ziltmagazine.com. In de pop-up bij de positie is ook plaats voor een of twee korte zinnen over jezelf, je boot of de plek waar je bent. Een link naar je eigen website past daar ook in. De positie en begeleidende tekst veranderen elke twee weken.
41
in de wind In Weer & Wind vertelt Zilt huismeteoroloog Henk Huizinga wat het zeilweer voor het komende weekend wordt. Kijk en luister naar zijn verhaal en klik daarna op je eigen vaarwater in de kaart hieronder.
Waddenzee
Noordzee kust
Zeeuwse Delta
IJsselmeer
Klik op een zeilgebied voor een gedetailleerde 3-daagse prognose... Gebeurt er niets? Download dan Acrobat Reader versie 8
Zaterdag
Zondag
42
wind Weer in & de Wind
Weerbericht voor zaterdag 31 maart en zondag 1 april 2007 Nadat de afgelopen dagen lagedruk het weer heeft bepaald, keert uitgerekend dit weekend het zonnige voorjaarsweer terug. Op de +36 kaart voor zondagmiddag ligt hogedruk ten noorden van ons land en zorgt daarbij voor een noordoostelijke wind van 20-25 knopen. Zondag komt vanuit het zuiden een occlusie dichterbij die in Zeeland voor bewolking kan zorgen. De wind zal iets verder geruimd zijn maar er zal nog steeds zo’n 20-25 knopen staan. Beide dagen moet Zeeland het met iets minder wind doen. Interessant is, dat de computerresultaten, die u op de linker pagina kunt opvragen, met gemiddeld 5 knopen minder uitkomen dan wat ik uit de weerkaarten opmaak. We zullen zien wie er het dichtst bij zit. Het Zilt weerbericht wordt verzorgd door NIMOS Weertrainigen www.weercursus.nl
43
bemanning Zilt
Bemanning De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit: Ruud Kattenberg, Sjors van der Woerd en Laurens van Zijp. Vaste opstappers zijn: Hans Bouscholte, Rob Bijnsdorp, Jimmy Lengkeek, Pieter Nijdeken, Michiel Scholtes en anderen. Aan de kajuittafel Zilt Magazine is niet gevestigd in een geestdodende kantoorflat, heeft geen pasjessysteem voor bezoekers en beschikt niet over een callcenter. We zijn het liefst aan boord, op het water of op weg naar een goed verhaal. De redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- en keukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail, chat en Skype. De beste manier om ons te bereiken, is een e-mail te sturen aan: redactie@ziltmagazine.nl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de makers. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie. Š Zilt Media Groep - 2007
1/2007 44
Zilt Zoekt Zeilers Wil je dit magazine gratis blijven ontvangen? Surf dan naar www.ziltmagazine.nl
Klik op de fles om Zilt naar een zeilvriend te sturen 45