november 2018
advertentie
Zaterdag 10 november |09.30 - 17.00 uur | Haagsteeg 2 - Wageningen
Better ships, Blue oceans MARIN laat je zien hoe schepen schoner, slimmer en veiliger kunnen worden. We nemen je mee in een toekomst van autonoom varende schepen, drijvende eilanden en duurzame energiewinning op zee.
advertentie
Zie de wereld, anders. Kijk op sunsail.nl of bel
+31 (0) 10 411 5454
november 2018
DRASCOMBE
62 SYDNEY HOBART RACE
KLIPPERRACE
ZILTE WERELD
98
ANTWERPRACE
46 50
82
GROENLAND
12
EN VERDER…
BOOT IN BEELD
32
6
Bureaublad
70
In de Wind
94
Zilte Spullen
BUREAUBLAD
fotoŠ Tom Schippers
Eind september lag Zilt-lezer Tom Schippers in de baai van Cannes. Vanaf zijn Marieholm Miss Molly maakte Tom deze foto van een fraaie klassieker. Met een klik op de downloadknop wordt de foto de achtergrond van je computer-, tablet- of telefoonscherm‌
DUURZAAM Hergebruik, circulair, duurzaam. Het zijn populaire termen in een tijd waarin het besef is doorgedrongen dat klakkeloos weggooien of slopen niet de juiste weg is. Toch was sloop lange tijd vanzelfsprekend voor schepen die niet meer rendabel waren. Zo zijn heel wat fraaie zeilende vrachtvaarders en vissersschepen in de Hoogovens beland. Gelukkig kwam er al in de jaren zeventig een beweging op gang die streefde naar behoud van
reflectie
klassieke scheepstypen. En er bovendien een nieuwe bestemming voor vond in de vorm van chartervaart.
In deze editie van Zilt kom je die klassiekers veel tegen. Als statige klippers die het seizoen afsloten in de Klipperrace. Als het parmantig skรปtsje De Verwisseling dat onder vol tuig door de Ringvaart scheurt op weg naar de overwinning in de Strontrace. Of als de stoere zeillogger Tecla die keer op keer het ijzige water opzoekt.
Het zijn voorbeelden van schepen die ontkwamen aan de snijbrander en een nieuw leven vonden. Niet alleen als erfgoed of uit nostalgische overwegingen, maar als boten in topconditie waarmee actief gevaren wordt.
De liefde, tijd en moeite die worden geĂŻnvesteerd om die dikwijls meer dan honderdjarige schepen in de vaart te houden dwingen grote bewondering af. Net als het vakmanschap waarmee ze gezeild worden. Met respect voor de ontwerpers, bouwers en zeilers van weleer.
Het blijvend gebruik van die schepen is het summum van duurzaamheid‌
advertentie
advertentie
foto:© Paul Hanraets
FOTO’S EN TEKST PAUL HANRAETS
IJZIGE WILDERNIS
Paul Hanraets maakt zeiltochten naar bijzondere bestemmingen buiten de gebaande paden. Dit jaar stond de Scoresbysund op het programma, ’s werelds grootste gletsjergebied aan de oostkust van Groenland. Hij monsterde drie weken aan op de Nederlandse Tecla. Tot het laatste moment bleef het spannend of alles zou lukken. IJs laat zich nu eenmaal niet inplannen en ijskaarten zeggen ook niet alles...
“
wo, six, heave! Two, six!” We tellen hardop bij het hijsen van de zeilen. Meevaren op de Tecla, een voormalige haringlogger uit 1915, kent een
hoog ‘doe-het-zelf’ gehalte. Je monstert aan omdat je zelf wilt zeilen, zelf op het schip bezig wilt zijn en aan land boeiende verkenningen wilt maken. Je draait mee in het wachtschema en verricht taken, op basis van ieders kennis en ervaring, met uiteraard deskundige uitleg en ondersteuning.
is Isafjördur in het noordwesten van IJsland. Op de avond van 25 juli komt iedereen aan en maken we kennis met elkaar. De groep bestaat uit schipper Gijs, twee professionele bemanningsleden en twaalf meezeilende passagiers; een Frans en een Brits echtpaar, een Canadese dame en Nederlanders. Tijdens de reis ontstaat uit deze verzameling vreemden een leuke groep die goed op elkaar ingespeeld raakt. Op het programma staat niet alleen de Scoresbysund, maar ook het IJslandse natuurreservaat Hornstrandir. Vanwege verwacht slecht weer beginnen we de volgende middag al aan de oversteek naar Groenland over de
behoorlijk spoken. Na een korte uitleg hijsen we de zeilen. De wind blaast met ongeveer 20 knopen en trekt gestaag verder aan. Een rif wordt snel gezet.
foto:©Paul PaulHanraets Hanraets foto:©
kortste afstand door de Denmark Strait. Daar kan het
ZEIL ZETTEN NA VERTREK
ONDERWEG - van IJsland naar Groenland
Door de toenemende wind en een vreemde golfslag maakt het schip aardig stampij en verdwijnt menig passagier zeeziek naar beneden. De snelheid van het schip tikt door toenemende wind even de 9 knopen aan. Na ongeveer 24 uur hebben we de kust van Groenland in zicht. Het weer wordt rustiger en de zeeziekte verdwijnt. We varen nu langs de kust noordwaarts richting de monding van de Scoresbysund en komen de eerste ijsbergen tegen. De uitkijk is extra alert op ronddrijvend ijs. Aan de noordzijde van de ruim 15 mijl brede monding van de Scoresbysund ligt de nederzetting Ittoqqortoormiit met een paar honderd inwoners. Verder is het gebied verlaten, op een enkele jager, wetenschapper en toerist na. Het is pure wildernis die door ijsgang en bevriezing het grootste deel van het jaar volledig is afgesloten van de buitenwereld.
De aanloop
foto:Š Paul Hanraets
heeft iets mysterieus als we door mistflarden tussen ijs, rotsen en ondieptes de lichtbakens van de nederzetting zoeken waar we moeten zijn. De volgende ochtend gaan we in de regen aan land om deze bijzondere plek te verkennen. Na terugkomst is er lunch aan boord en gaan we niet meer van het
BAAI IN VESTFJORD - geankerd achter ijsbergen
GROENLAND
Ittoqqortoormiit
Scoresbysund
D
ATLANTISCHE OCEAAN
N Isafjördur
IJSLAND
foto:© Paul Hanraets
T KE AA MAR R ST ENE
DE RAND VAN HET PAKIJS
schip af. We verleggen de Tecla naar een meer beschutte plek dichter bij de wal en gaan voor twee ankers liggen. Die avond en nacht trekt de wind aan tot 35 knopen. Het laat zich raden hoe het er buitengaats uitziet...
Met de klok mee is een smalle doorgang aan de zuidzijde bij Danmark Island nog dichtgevroren volgens lokale informatie. Dat betekent dat we tegen de klok in aan de oostzijde starten en van daaruit na enkele dagen de situatie opnieuw beoordelen. Kunnen we er later wel door of moeten we halverwege terugkeren? We varen in de regen langs indrukwekkende ijsbergformaties uit de gletsjer, tot we om ca. 3 uur in de ochtend in een baai van de Vestfjord een beschutte ankerplek vinden. Door de poolzomer is het verschil van dag en nacht beperkt. Enkele minuten na zonsondergang gaat de zon weer op. De bemanningsleden die geen wacht hadden en ‘s ochtends wakker worden, zien dat het schip strategisch achter enkele kleine ijsbergen in een smalle baai ligt. Het weer is nog steeds nat. Rond lunchtijd komt de ijsberg naast ons schip in beweging en drijft tegen de kustlijn aan. In de opening van de baai zien
foto:Š Paul Hanraets
we grote ijsbergen verschuiven. Door de ondiepte van de baai kunnen die ons niet bereiken. In de middag gaan we aan land voor een zes uur durende wandeling. Een miezerige, regenachtige ochtend vormt het decor van ons vertrek langs grote ijsblokken die in de baai
OOST VAN MILNE LAND
NORDURFJODUR - IJsland
foto’s:© Paul Hanraets
RYPEFJORD - ijsberg wegduwen
ITTOQQORTOORMIIT – huis met ijsbeerhuid
liggen. We sturen noordwaarts de baai uit, verder de Vestfjord in. De hoeveelheid ijsbergen en ijsblokken neemt toe. Op enig moment draaien we om, terug naar de cirkel om Milne Land waar ook onze beoogde nieuwe ankerplek Bjorne Oer is. De eerste optie blijk te zijn bezet door een ander schip. Tijdens onze tocht komen we enkele particuliere kajuitjachten en een paar grotere schepen tegen. Doordat dit gebied maar een korte periode toegankelijk is, is het relatief druk.
richting de Rypefjord die eindigt in een enorme gletsjer en gaan we door naar de daarnaast gelegen Harefjord. Het weer is ondertussen flink verbeterd en de zon laat zich goed zien. Schipper Gijs heeft overlegd met een ander schip dat we zijn tegengekomen. Zij zijn met de klok mee de reis begonnen. Dat betekent dat de doorvaart aan de zuidzijde inmiddels open is en we onze cirkel rond kunnen maken. De tocht voert verder langs de westzijde van Milne Land door het Rodefjord. We zien enorme ijsmassa’s en ijsbergen waar we voorzichtig doorheen manoeuvreren. Bij Ankervig gaan we voor anker. Dit is een kleine nederzetting waar een paar huisjes staan van lokale
Het laatste deel van onze cirkel loopt aan de zuidzijde van Milne Land door het Fohnfjord, een imposante smalle, rechte doorgang tussen hoge graniet- en basaltrotsen. Onderweg heb je door de indrukwekkende afmetingen niet het idee dat het begin- en eindpunt veel in afstand veranderen. Onze bestemming is Danmark eiland, een
foto:Š Paul Hanraets
jagers en wetenschappers die de narwal bestuderen.
FOHNFJORD
DANMARK ISLAND
foto:© Paul Hanraets
doolhof van kleine eilandjes dat zich ontpopt als een spiegelpaleis met rimpelloos water waarin ijsbergen, landschap, lucht en wolken reflecteren. Dit is het punt dat tot het laatste moment nog was dichtgevroren. Zodra we onze bestemming naderen, zien we een groot veld van pakijs dat aan de zijkant bij land een doorgang biedt. We varen verder naar onze ankerplek van de dag en maken een korte wandeling om van het uitzicht te genieten. De volgende dag manoeuvreren we eerst voorzichtig door het doolhof van Danmark Island om op open water in een min of meer rechte lijn koers te zetten terug naar Ittoqqortoormiit. Onderweg komen we imposante ijsbergen tegen. Aangekomen bij Ittoqqortoormiit moeten we uitklaren en bunkeren. Iedereen gaat aan wal om nog een keer de nederzetting te bekijken. We zijn nu tien dagen in de Scoresbysund geweest.
in min of meer rechte lijn pal zuid naar IJsland. Zodra we op afstand komen van Groenland wordt het direct kouder en mistiger. Bij gebrek aan wind gaat de motor aan. Het is ongeveer twee dagen varen naar onze volgende stop Nordurfjodur bij het natuurreservaat Hornstrandir.
waar we opnieuw wandelingen maken. Onze laatste stop is in Hesteyri, voor we weer terugkeren naar ons start- en eindpunt Isafjördur. Daar komt een eind aan een uitdagende zeiltocht door een ruige leegte…
foto:© Paul Hanraets
Daarna zetten we koers naar Hornvik en de baai van Adalvik,
ZEILLOGGER TECLA
advertentie
advertentie
u bespaart tot
31.734 € 31,734 € u bespaart tot
in sept. & okt.
in Sep. & Oct.
75% voordeel 75 % voordeel
*
uubespaart bespaarttot tot
21,156 €€ 21.156
incl.21% *incl. 21%BTW BTW
*
ininnov. Nov.&&dec. Dec. 50% 50% voordeel voordeel *incl. 21% BTW incl.21% BTW
STEL NU UW NIEUWE DEHLER SAMEN Met de exclusieve uitrustingspakketten van onze Champions Choice aanbieding bepaalt u zelf het karakter van uw nieuwe schip.
Wijhebben hebben diverse wij diverse modellen die modellen die uukunt kunt bezichtigen in Marina bezichtigen in Stellendam Marina Stellendam
| Navigatie pakket | Cruising pakket | After Performance zeilen GT Performance Yachts BV Stellendam & Breskens Tel +31 187 663 388 info@dehler.nl www.dehler.nl *vraag naar de voorwaarden
foto:Š Ruud Kattenberg/Zilt Magazine
in beeld
FOTO’S RUUD KATTENBERG TEKST SJORS VAN DER WOERD
de X-FACTOR
ZEILEN MET DE X46
De X46 haalde de Hiswa te Water net niet, maar gelukkig was bouwnummer 1 een paar weken later even op doorreis in Nederland. Nieuwsgierig naar wat de jongste telg van de Deense werf te bieden heeft, stapte Zilt aan boord…
ACCOMMODATIE Voor de indeling is gekozen voor een concept dat al decennia goed werkt: een L-keuken en kaartentafel plus toilet bij de ingang, een ruime salon met U-bank en langsscheepse bank in het midden, een mastercabin voorin met aparte natte cel en twee grote dubbele hutten achterin. Voor het eerst kan je bij X-Yachts kiezen voor het hier gebruikte licht eiken. Samen met de vele ramen en luiken en lichte bekleding zorgt het voor een licht en ruim geheel. Er is opvallend veel kastruimte. Als je proviand wilt opslaan voor een oceaanoversteek houd je nog plek genoeg over om ook voor de terugreis vast spullen mee te nemen. En voor de ruige delen van een oversteek is het fijn dat er veel handgrepen zijn voor steun onder helling. Dat de rvs grepen met hout zijn bekleed is tekenend voor de kwaliteit van de rest van de afwerking.
Details maken op elke boot het verschil, en dat is zeker het geval op deze X. Hang-en sluitwerk van de kasten en deuren is prachtig, de stijlvolle knoppen voor de bediening van de lampen hebben ingebouwde verlichting en de zonwering bij de ramen is weggewerkt achter de wandbekleding. In de hutten en natte cel hangt de sfeer die je ook wel in moderne hotelkamers tegenkomt. Het wegneembare middendeel in de achterhut, waardoor het dubbele bed verandert in twee lossen bedden is een mooie vondst.
IN DE KOMBUIS De L-vormige kombuis heeft een groot corian aanrechtblad met een opstaande rand en dubbele spoelbak. Een glazen strip voorkomt spetters op de salonbanken. Alle opties zijn in deze keuken verwerkt: een enorme bovenlader koelkast, een tweede koelkast achter een voorzetdeurtje, een mooi weggewerkte magnetron en een Nespresso apparaat dat op een uittrekbare lade is gemonteerd en alleen bij gebruik zichtbaar is. De twee ramen boven het kooktoestel met oven kunnen open voor ventilatie bij het koken. Ondanks alle inbouwapparatuur is er in de grote kombuis nog plek genoeg voor een groot aantal kastjes en lades, alle voorzien van een nieuw type sluiting die nauwelijks zichtbaar is en toch erg prettig werkt. Bij koken onder helling is er voldoende houvast aan de rvs beugel voor het kooktoestel en aan de lange handgreep aan de wand van de kajuitopbouw.
ROND DE NAVIGATIEHOEK Zelfs op boten in deze maat zien we steeds vaker dat een kaartentafel helemaal ontbreekt. Dat er tegenwoordig weinig nog behoefte is om een Admiralty kaart uit te kunnen vouwen is begrijpelijk, maar een fijne ‘werkplek’ aan boord vinden we toch een plus. Op de X is alle techniek hier geconcentreerd. Het bedieningspaneel voor alle elektro ziet er overzichtelijk uit en is aan de achterzijde goed bereikbaar. De hoofdschakelaars zitten achter een afdekplaat onder de zitplaats. In lijn met de strakke uitstraling van de boot is apparatuur zoals de marifoon en radio weggewerkt achter een houten klep. Daarnaast is er voldoende ruimte voor de inbouw van een plotter en andere apparatuur. Als de zeekaarten toch onder de tafel blijven liggen is er ruimte voor een notebook en wordt dit een prettig ‘bureau’ met een comfortabele zit. En mocht de boot een onverwachte schuiver maken is hier de handgreep ook zittend binnen bereik.
IN DE KUIP Een boot met een breedte van 4,27 meter heeft vanzelfsprekend ook een brede kuip. Op deze maat zijn dubbele stuurwielen dan een logische keuze. Achter de mooie slanke stuurkolommen is de kuip vlak en open, wat het sportieve karakter benadrukt. De grootschoottraveller is geheel verzonken onder dekniveau en de kuipvloer heeft verder geen obstakels, waardoor het geheel nog groter lijkt. De kuipbanken zijn wat laag maar zitten goed door de prettig hoge rugleuning. Die leuning kan zo hoog zijn, omdat de kuiprand in dezelfde lijn doorloopt als de kajuitopbouw. Het geeft de boot een heel eigen look. Een stevige inklapbare tafel op rvs frame geeft houvast onder helling.
De lieren staan precies op de goede plek. Bij de lieren op het kajuitdak is het prettig dat je ze vanaf het midden van de kuip kan bedienen, je hebt hier onder helling prima steun aan de opbouw, omdat de kajuitingang iets daarachter zit. Aparter zijn de op de kajuitbank geplaatste grootschootlieren. Ze staan meer naar binnen dan bij de meeste boten en zijn goed bereikbaar, ook voor de stuurman. Bij andere details zoals de carbon stuurwielen en het uitklapbare vloerdeel bij de stuurpositie zie je dat het bij deze boot vooral om lekker zeilen gaat.
De nieuwste X-Yachts hebben geen polyester rompen meer. VacuĂźm ingespoten epoxy dat wordt afgebakken in een oven moet een nog sterkere constructie opleveren, waarvan de kleurechtheid bovendien langer gegarandeerd is. Het stalen bodemframe zorgt voor beproefde overbrenging van de krachten van kiel naar de romp.
in beeld
AAN DEK Struikelen zal je niet snel als je over dit dek loopt. Beslag, lijnen en luiken zijn zoveel mogelijk verzonken of onderdeks weggewerkt. Jezelf om de verstaging heen slingeren is ook niet nodig, de wantputtingen zitten op de brede potdeksel, dus staan niet in de weg. Ook de overloop van de zelfkerende fok is verzonken in het kajuitdak. De enige twee lijnen die je ziet zijn van die van de genuaroller en de tackhoek van de genakker, die naar de boegspriet loopt. Standaard ligt er alleen teak op de kuipbanken maar op bouwnummer 1 is gekozen voor Flexiteak met een lichtgrijze belijning, niet alleen op de gangboorden maar ook op het kajuitdak. Een aluminium voetrail komen we op moderne boten steeds minder tegen en die ontbreekt ook hier. Opvallend detail is het smalle donkere raam aan de voorkant van de kajuitopbouw, dat zorgt voor extra licht in de voorste hut.
De ankerlier zit onder een eigen luik, het tweede luik geeft toegang tot een enorm diepe bakskist waar je prima een bijboot, vouwfiets en zeilen in kwijt kan. De preekstoel heeft een grote opening en bij de zij-instap beschermen rvs strips de gelcoat. Vuldoppen van water en diesel zitten buitenop, dus een drupje diesel geeft geen vlekken op het teak. De boegspriet is van carbon, sterk genoeg voor bevestiging van de genakker. Het royale zwemplatform klapt elektrisch uit.
ZEILEIGENSCHAPPEN Alles is ingericht voor optimaal bedieningsgemak voor een kleine crew. De forse carbon giek herbergt een prachtig gesneden rolgrootzeil dat in een mum van tijd is gehesen. Er staat weinig wind en toch lopen we met de standaard genua erbij heel makkelijk 8,5 knoop. Zeilen op deze boot lijkt als vanzelf te gaan. Als stuurman heb je op het brede gangboord een prima zit en een vrij zicht. Je houdt van daaruit makkelijk controle over de grootschoot, die aan beide kanten met een lier te bedienen is. Stuurcorrecties zijn bijna niet nodig. De ervaring van X-Yachts leidt al bij een eerste bouwnummer van een serie tot een boot die zeilt zoals zeilen bedoeld is.
Bij een overstagmanoeuvre is geen hand aan de lier nodig, de zelfkerende fok staat zonder veel geklapper snel vol over de andere boeg. Zelfs met een boot van deze maat is dan kruisen in de geul goed te doen. De tijd dat rolgrootzeilen geen vorm hadden ligt
achter
ons,
met
deze
Elvstrรถm set kom je ook bij wedstrijden prima voor de dag. Alles aan deze X nodigt uit voor een trip met meer wind op ruimer water.
in beeld
TERUGKIJKEN Met de X46 toont X-Yachts opnieuw aan hoe zorgvuldig hun boten zijn ontworpen en gebouwd. Ook het aantrekkelijke interieur en goede zeileigenschappen laten zien dat de Deense werf terecht tot de Europese top wordt gerekend. X-Yachts kiest er voor om toekomstige eigenaren hun eigen boot te laten samenstellen en gaat daarin veel verder dan inspraak in houtsoort of bekledingskleur. Die interessante tussenvorm tussen seriebouw en custom-built zal menig koper aanspreken. Het zorgt er wel voor dat veel ogenschijnlijk vanzelfsprekende zaken nu op de paginalange extralijst terecht zijn gekomen. Om van de ‘basisuitvoering’ de boot te maken die bij dit topsegment hoort, moeten er heel wat vinkjes worden gezet. Dat de folderprijs en de uiteindelijke factuur aanzienlijk zullen verschillen, is daardoor bijna onvermijdelijk. De kans dat dat het succes van de X46 in de weg zit, lijkt ons echter klein. Daarvoor is de X-factor van deze prachtige boot veel te groot…
X46 - FEITEN EN CIJFERS Lengte o.a.
: 14,08 m
Lengte waterl. : 12,33 m Breedte
: 4,27 m
Diepgang
: 2,30 m (2,50 optioneel)
Waterverpl.
: 10.900 kg
Ballast
: 4500 kg
Grootzeil
: 64,0 m²
Keerfok
: 41,5 m²
Gennaker
: 170,0 m²
Ontwerp
: X-Yachts design team
Prijs vanaf
: € 483.400
Website
: www.x-yachts.com/nl
WEERKAARTEN
ROUTERING ROUTEPLANNING SOFTWARE
GRIBFILES
en nog veel meer over het weer…
METEO CURSUSSEN door HENK HUIZINGA
ZONOVERGOTEN 44e KLIPPERRACE
WOLKEN ZEIL Gedurende het seizoen varen de eigenaren van de charterklippers een druk schema met gasten aan boord. Zodra het vaarseizoen is afgelopen, nemen zij het tegen elkaar op. In de jaarlijkse Klippersrace vanuit Enkhuizen kunnen
foto:Š Hajo Olij
zij zich meten met hun collega’s.
FOTO’S EN TEKST HAJO OLIJ
La Boheme, Deinemeid en Eensgezindheid (vlnr)
eratel. De start van de 44e editie van de Klipperrace bij Enkhuizen gaat gepaard met veel geratel van lieren. Bij deze ZZO wind, 4 Beaufort, is er eindelijk weer eens een echte ankerstart mogelijk en dat is altijd een sensationeel gebeuren. Op zaterdagochtend 13 oktober liggen 33 klippers, evenveel deelnemers als vorig jaar, in het Krabbersgat voor anker, netjes bij gele boeitjes. De langzamere schepen vooraan, bijna op het IJsselmeer. Om 10 uur is het startsein over de marifoon en gelijk daarna klinkt vanaf alle schepen luid het geratel van de anker- en zeillieren. Het is nog even opletten in het Krabbersgat: het grote vrachtschip Zandexpress van zeker 2000 ton gaat langs de stuurboordwal ook dezelfde kant op… Die hadden ze in de sluis beter even vast kunnen houden. Als één van de eerste schiet de ‘s Gravenmoerse klipperaak Zwarte Valk van Jantine van Berkel het IJsselmeer op. Gebouwd in 1889, juist de oudste klippers hebben nog een prachtige zeeg en geveegde kont. Gebouwd om de grote rivieren ook tegen de stroom op te zeilen. Duurzame schepen, vaak meer dan een eeuw oud, toen als vrachtschip gebouwd, nu als charter- of woonschip in gebruik en met een beetje onderhoud kunnen ze nóg wel honderd jaar mee. In de Klipperrace zeilen vooral charterklippers, nu bemand door vrienden, oude ervaren maten en individuele opstappers. De schippers moeten kiezen: eerst naar de boei bij Staveren, Medemblik of Urk en dan terug over een andere boei. Het heet daarom ook de Drie Steden Race. De goede keuze bepaalt de winnaar, altijd spannend welke klipper als eerste in de middag aan de horizon zal opduiken. Het wordt ditmaal de Eensgezindheid. Ook zo’n oude schoonheid uit 1885, opgeduikeld in een Amsterdamse gracht, hoog getuigd met twee masten en sindsdien heel vaak winnaar van de Klipperrace.
foto’s:Š Hajo Olij
De start van de Drie Steden Race
Klipperaak Zwarte Valk
foto:© Hajo Olij
Hoop doet Leven, Bontekoe en Strijd
foto’s:Š Hajo Olij
Deinemeid
Winnaar Eensgezindheid
chipper Peter van Weelderen heeft eerst voor Medemblik gekozen en is via Staveren terug gezeild. De meeste andere schippers blijken eerst voor Staveren te hebben gekozen en dan over Medemblik terug. Van deze groep loopt de Deinemeid als eerste het Krabbersgat binnen, 11 minuten later. Vlak daarachter, scherp onder de wal, de winnaar van vorig jaar, stevenaak la Bohème. Van de B-klasse komt de Stella Maris van Ton Lemmers als eerste binnen. “Het is een wonder, want bij de start ging van alles mis, we waren laat weg en later zat de zwaardtalie vast, helemaal in elkaar gedraaid”, vertelt een vrouwelijk bemanningslid lachend. “ We dachten, dat de grote tweemaster de Welvaart met haar enorme rode halfwinder vandaag wel zou winnen!” De snelle Waterwolf loopt deze zaterdag vast op de beruchte bult bij de ingang van het Krabbersgat voor de Compagnieshaven. Op zeil komt ze niet los, de motor moet aan, en dat betekent: weg goede uitslag. De Klipperrace bestaat sinds 1975. In het prille begin van de chartervaart werd door mensen als Evert Verkerk (Zwarte Valk), Jan Bakker (Kaat Mossel) en Kees Velthuis (Zwarte Bonzem) aan de bar eindeloos gediscussieerd en gepocht over welk schip en welke schipper nu wel niet de beste combinatie was. Zoals Jan Bakker altijd zei: "Het is niet altijd de snelste klipper die wint, maar de klipper die als eerste binnenkomt". Op zaterdag bonden de heren klipperschippers de strijd met elkaar aan in de Drie Steden Race, om antwoord te krijgen op de vraag ‘Welke klipperschipper kan het slimst en het snelst over het IJsselmeer navigeren?’ Er werd gestreden op gezeilde tijd, dus het schip dat als eerste aankwam in haar klasse had gewonnen. Een fout gekozen route kon je zondag goedmaken op een wedstrijdbaan.
ok op deze zondag wordt voor de kust van Enkhuizen een Olympische baan gezeild. Iets minder wind uit het Zuiden, maar weer de hele dag zon, prima zeilweer. Een lijnstart, de snelle Isis gaat te vroeg over de lijn en wordt terug geroepen door de wedstrijdorganisatie. Leon van der Loo zeilt met zijn la Bohème gelijk op kop, en spannend: de Eensgezindheid loopt wel langzaam in, maar heeft op de finish toch nog 5 minuten afstand. Verrassend komt de prachtige Broedertrouw als derde binnen, één minuut voor de snelle Deinemeid, die pech heeft gehad. Daar schoot de voorste, grote halfwinder los en alleen met de kop in de wind lukte het dit ‘skysail’ weer binnen te halen. Gelukkig nog heel, maar weg 3e plaats. Vorig jaar protesteerde het klippertje Hoge Wier de Eengezindheid nog uit de wedstrijd. Bij dit lichte weer en met al haar bijzeilen zou ze weer een kanshebber zijn geweest, maar het schip zit opgesloten in Muiden. De draaibrug is stuk en het herstel gaat 14 dagen duren. Aan deze Klipperrace doen zelfs twee driemasters mee, toch niet de snelste schepen, maar het zijn wel prachtige verschijningen op het water, met al dat zeil bij. De Radbout, 53 meter lang, heeft een nieuwe eigenaar, Christiaan Prins en wordt 10e in de B-klasse. De Lutgerdina is geschikt gemaakt voor mindervaliden, voor extra stabiliteit geballast met beton, zodat de rolstoelen horizontaal blijven staan. Ze vaart nu met ex-Dutchbatters en wordt knap 14e. Deze 44e editie van de Klipperrace is mooi. Iets meer deelnemende schepen had gemogen. Ook wat meer wind, vooral op zondag. De opvarenden hebben zich volop kunnen uitleven met het hijsen van halfwinders, gennakers en waterzeilen. Ook nog eens lekker in de zon…
foto’s:© Hajo Olij
Broedertrouw en Zeester
Dageraad
foto:© Hajo Olij
Eensgezindheid op weg naar de eindzege
foto:Š Sil Bemanning
MET EEN DRASCOMBE NAAR ENGELAND Na jaren toerzeilen op steeds grotere kajuitjachten besluit Ton Smit met zijn zonen, Thijn en Paul, terug te keren naar het pure werk: een Drascombe, zonder veel hulpmiddelen en zonder riante accommodatie. Daarmee kozen ze afgelopen zomer zee. Thuis, aan de keukentafel, vertellen ze hoe dat was‌
FOTO’S SIL-BEMANNING TEKST MICHIEL SCHOLTES
on: “In de jaren zeventig las ik graag de artikelen van Hans Vandersmissen die met een Drascombe tochten naar Engeland maakte. Sinds die tijd heb ik het verlangen om dit ook eens zo te doen. Vier jaar geleden kochten wij zo’n zelfde boot, een tweedehands Drascombe Longboat Cruiser uit 1973. Vanaf dat moment ontstond het plan om met mijn zonen naar Engeland over te steken. Om ze het zeilen te laten ervaren zonder veel tussenkomst van elektronica. Wij en de ongetemde natuur.”
ZELFBOUWPAKKET “Zeilen zit in onze familie. Mijn vader had een Eurokruiser, daarna een Vanguard, stalen knikspant, en toen de Alcyone, een ontwerp van Ir. Gunning. Mijn grootvader zeilde ook al. Met zijn financiële hulp bestelde mijn vader in 1971 in Engeland een multiplex zelfbouwpakket, een ‘Calasetta Ocean Cruiser 38’. Hij liet deze boot in elkaar zetten bij een werf. Anderhalf jaar later overleed mijn vader en erfden mijn broer en ik deze boot. We hebben er nog jarenlang met hulp van vrienden aan gewerkt. Uiteindelijk zeilden we er in 1982 mee naar Engeland. We verdwaalden en liepen Folkstone binnen in de veronderstelling dat het Dover was. Dit avontuur en daarop volgenden brachten onwijs veel pret met zich mee.”
PLEZIER “In 2005-2006 staken mijn vrouw Marjo, onze kinderen en ik de Atlantische Oceaan over met een 15 meter stalen one-off. Paul en Thijn waren toen 5 en 7 jaar. We hadden een zeilbootje aan dek waarmee zij hun eerste zelfstandige tochtjes maakten als we ergens voor anker lagen. Ze groeiden daarna op in Muiderberg, voeren regelmatig met een stokoude Drascombe Longboat Cruiser van een vriendje naar het eilandje ‘Het Hooft’ en leefden hun eigen jongensboek. Toen dacht ik: Stoer bootje. Dit is een compleet jacht in behapbare vorm. Hiermee kunnen zij net zo’n avontuur ervaren als ik destijds. Dit is wat ik wil ik voor mijn zonen.” Paul: “Thijn en ik waren een groter schip gewend en dachten: Wat is dit voor een bootje? Maar ik mocht er tenminste zelf mee weg, met vrienden kamperen, zolang ik geen gevaarlijke dingen deed. Van onze Atlantische oversteek herinner ik me weinig, maar op een boot krijg ik altijd een gevoel van avontuur. Gek, als je een vliegtuig neemt, wordt de wereld heel klein, als je op een boot stapt heel groot.” Thijn: “Ik herinner me die oceaanoversteek heel goed, vooral hoe lang
foto’s:© Sil Bemanning
het duurde en dat ik me toch prima vermaakte. Daarom is op een boot
‘zijn’ mij vertrouwd, gewoon lekker aan boord. Mijn vaders voorstel om met de Drascombe naar Engeland te zeilen vond ik eerst wel een gek idee, het moest bezinken. Kon dat überhaupt? Maar ik vertrouwde op de ervaring van mijn vader.” Paul: “We droomden al jaren van een oversteek naar Engeland, dus hup, dit jaar moest het gebeuren. Ineens klopte alles: mijn herinneringen, mijn zeilervaring, mijn verlangen naar avontuur en die kleine boot.”
WILDE ZEE Ton: “De jongens begonnen er steeds over: Wanneer gaan we? Vooral Thijn. Die wilde per sé dat Paul mee zou gaan. Onze voorbereiding begon al in februari: boeken en kaarten bestuderen, een grote radarreflector ophangen, verlichting in orde maken, luchtzakken aanbrengen in de kuip. Vrijdag 18 mei om 12 uur liep de Sil in IJmuiden van de trailer. De voorspelling was noordoost 10 tot 15 knopen. Het zou ’s nachts wel koud worden, hooguit 10 graden. Thijn kwam op het laatste moment van een feestje aan boord met het peilkompas, de handmarifoon en een slingerzeiltje voor de loefkooi.
Voor de pieren van IJmuiden stond een warrige zee. Dat hadden we met die windrichting helemaal niet verwacht. Nu weten we dat stroom tegen wind daar altijd rommelige golven veroorzaakt. We werden verrast. Binnen brak een fles wijn, zodat er overal glas lag en de kajuit naar alcohol stonk. Het waren wilde minuten. Gelukkig werd de zee snel rustiger en kregen we gelegenheid om op te ruimen en onszelf te hervinden.”
KNIK IN DE SCHOOT Paul: “Normaal word ik nooit zeeziek, maar toen ineens wel. Ik was moe van de studie, feestvieren en weinig slaap. Af en toe schepten we water aan lij. Buiswater vloog binnen aan loef. Alles werd binnen de kortste keren zeiknat.” Thijn: “Het was meteen heftig. Het lijboord verdween een paar keer onder water en mijn laarzen liepen vol. Maar ik wist, het kan nog veel erger, we zijn nog niet aan mijn grens, ik wil door.” Ton: “Thijn en ik stonden eerst stijf van de adrenaline. Toch werd het voor mij een van de mooiste ervaringen als zeiler én vader. Niemand
foto’s:© Sil Bemanning
raakte geïrriteerd. Paul ging meteen slapen en was na een uur weer
14:10
opgeknapt. Ik stuurde met de grootschoot in de hand - dat was echt nodig om in vlagen te kunnen vieren en dan nog schepte de boot af en toe een zeetje. Wij blij met de grote handpomp die we hadden geïnstalleerd, steeds waren we met een paar slagen weer lens. Ik voelde me ondanks de nattigheid onwijs safe op die boot. Intussen bleek de wind gekrompen en Lowestoft net niet bezeild; hoger dan 55º aan de schijnbare wind kom je op zee met een Drascombe niet. Dus hielden we gang met een knik in de schoot en zouden we wel zien waar we uitkwamen.”
RAMKOERS Ton: “De nacht viel. Het bleef helder en we zeilden voort onder een gewelf vol sterren. Met de drukke scheepvaart hadden we geluk, alleen in de zuidgaande verkeersbaan ontstond ’s nachts op mijn wacht gevaar voor aanvaring: een vrachtschip op ramkoers, minder dan 2 mijl. Het werd gevaarlijk. In een flits dacht ik: we hadden dit nooit moeten doen. Ik scheen met de grote schijnwerper naar de brug van dat schip, het week gelukkig en stuurde achter ons langs.”
Paul: “We kregen hele koude voeten. Die kou ’s nachts, die hadden we echt onderschat. Mijn sneakers stelden niets voor en Thijn sopte in zijn natte sokken en zoute laarzen.” Thijn: “Paul en ik sliepen goed in het kajuitje, ik achter het slingerzeiltje, maar we waren nat en dan koel je af, we werden stijf. Dat maakt het ook avontuurlijk, die strijd met jezelf en de natuur. Paul en ik deden samen een wacht. Zoveel schepen op zee. En zo raar om midden op zee zonder wifi te zitten. Mijn telefoon dood. Onbereikbaar. Dat gevoel verraste me. Ik was helemaal los van de wereld. Echt eruit. Een andere werkelijkheid.”
GEKKENWERK Ton: “Toen de zon opkwam, gaf die wat warmte en werd het een beetje aangenamer. Na 24 uur varen, de laatste 4 met de buitenboordmotor bij, zetten we de hand-gps aan. Bleek dat we 100 mijl hadden afgelegd en dat Southwold bezeild was. De haveningang vinden was lastig, pas toen we vlakbij waren, zagen we het gat. We kwamen bij eb voor de pieren en de tegenstroom was bijna te sterk. Bruinvissen zwommen er in de beroering. Kruipend haalden we de steigers. Daar lagen Nederlandse jachten afgemeerd. Allemaal waren ze onder de indruk van onze tocht. De havenmeesters ook. Wijzelf vonden eigenlijk dat het wel meegevallen was. Even later zaten we gedrieën aan de slappe thee. Paul grijnsde dat het gekkenwerk was geweest en dat zijn vrienden het nooit zouden begrijpen. Thijn vond het een geweldige ervaring, een cultuurschok en riep dat we dit voortaan jaarlijks moesten doen. Ik was geëmotioneerd; na zoveel jaren zeilen met mijn zonen was deze tocht een absoluut hoogtepunt…”
foto:© Sil Bemanning
‘Een van de mooiste ervaringen als zeiler én vader’
INDEWIND ZWARE STRIJD… Op dag 97 van de Golden Globe Race passeerde Jean Luc Van den Heede het verplichte post-afgiftepunt in deze race bij Hobart. De Franse heeft
oceaanveteraan een
straatlengte
voorsprong, meer dan 2000 mijl, op nummer 2, onze landgenoot Mark Slats. Die meldde op 15 oktober geraakt te zijn door zijn gereedschapskist toen zijn Ohpen Maverick in harde wind en hoge golven een schuiver maakte. Hij maakte op 21 oktober de tussenstop. Problemen ook voor de Fransman Loïc Lepage. Op 20 oktober activeerde hij zijn Epirb na te zijn ontmast, op 600 mijl zuidwest van Perth. De positie van Van den Heede op 23 oktober: 43° 33’.27 S-158° 13’.96 W. www.goldengloberace.com
VERTREKKERSDAG TOERZEILERS De vereniging van Toerzeilers organiseert op 10 november voor het tiende jaar op rij de vertrekkersdag. De dag is open voor zeilers, ook niet-leden, die in 2019 of 2020 gaan vertrekken. Aanstaande vertrekkers kunnen kennismaken met elkaar en uiteenlopende workshops volgen. Aanmelden: www.toerzeilers.nl
JAARPRIJZEN Op 5 november worden weer jaarprijzen uitgereikt tijdens het Zeiler van het Jaar Gala in Scheveningen. Genomineerd voor de Conny van Rietschoten Trofee zijn: Carolijn Brouwer, foto: © VOR
vanwege haar winst in de Volvo Ocean Race. En verder de medaillewinnaars op het WK in Aarhus, te weten: Kiran Badloe (RS:X), Annemiek Bekkering/Annette Duetz (49er FX),
Marit Bouwmeester (Laser), Lilian de Geus (RS:X), Pieter-Jan Postma (Finn) en Dorian van Rijsselberghe (RS:X). Voor de Flyer Trofee zijn in de race: Odile van Aanholt, Sam Peeks en Jasper Schuddeboom. Coach van het Jaar: Anje-Marijcke van Boxtel, Aaron McIntosh. Verder worden de Mediaprijs en de Maas Trofee toegekend. Brouwer (foto) en Van Rijsselberghe zijn ook genomineerd voor de 2018 Rolex World Sailor of the Year van de wereldzeilbond World Sailing.
ALMERE CENTRAAL WINT EREDIVISIE ploeg van Almere Centraal. Ze wonnen voor de derde keer op rij de Eredivisie Zeilen. Een wedstrijdreeks voor verenigingsploegen. De finale werd verzeild bij Veere, begin oktober. “We delen de wedstrijd zo in dat we snel naar de eerste vlaag kunnen”, verklaarde Den Engelsman zijn succes op camera, “en dat doen we gemiddeld net iets handiger…” WV De Meeuwen (Leeuwarden) werd 2e en RR&ZV Maas & Roer pakte de derde plaats. www.eredivisiezeilen.nl
foto:© EredivisieZeilen
Pet af voor John den Engelsman en zijn
INDEWIND WINNENDE SCHOENER Goed, de 40e Regates Royales Trophée Panerai was alweer een tijdje terug (eind september), maar deze foto van de winnende schoener Elena of London blijft indrukkend genoeg. Grote rondhouten, zware zeilen, en ruimte genoeg aan dek. Het jacht ging in 2009 te water en meet 55 x 8.14 x 5.20 meter. Het schip is trouwens te huur, voor pakweg 90.000
foto: © Guido Cantini/Panerai
euro per week, inclusief airco… www.regatesroyales.com
foto: © Team Oracle/America’s Cup
INDEWIND
NIEUW MILJOENENBAL Larry Ellison (USA) en Russell Coutts (NZL) hebben een nieuwe internationale wedstrijdserie bekendgemaakt. Daaraan doen zes landenteams mee, die in de sensationele 50 voets foilende catamarans zeilen. Teams uit Amerika, Australië, China, Engeland, Frankrijk en Japan verschijnen aan de start. Aan het eind van de serie strijden twee overgebleven teams om de hoofdprijs van 1 miljoen dollar. De SailGP start in februari 2019 in Sydney, Australië. Het Team Oracle van Ellison verloor in 2017 de 35e America's Cup verloor aan Emirates Team New Zealand. De Nieuw-Zeelanders schrapten vervolgens de multihull en kozen voor een heel nieuw monohull-ontwerp voor de 36e Am Cup in 2021. Tegen de zin van Ellison… www.sailgp.com
SEA RANGERS MET TOOLUKA IN ZEE Jarenlang heeft Eef Willems met haar expeditieschip Tooluka in arctische gebieden gevaren. Eef verblijft foto: © Sea Rangers
de komende tijd in eigen land en heeft in die tussentijd een mooie bestemming gevonden voor de Tooluka. Die wordt gehuurd door de Sea Ranger Service. Als sociale onderneming leidt deze organisatie werkloze jongeren op tot Sea Rangers. Na uitvoerige maritieme training, begeleid door marine-veteranen, zullen ze worden ingezet om voor overheden beschermde zeegebieden te beheren, onderzoek uit te voeren en historische scheepswrakken te behouden. www.searangers.org
GOEDE DOELEN ZEILEN Jan Stoker, Paul en Alwin Zaal hebben op 19 en 20 oktober een alternatieve 24 Uurs gezeild met hun Malle Piet. Ze legden bijna 100 mijl af in een etmaal en verzamelden bijna 5000 euro voor twee goede doelen: Stichting Vaarkracht en de Maarten van der Weijden Foundation. De drie mannen werden recent geconfronteerd met kanker in hun naaste omgeving en konden hierdoor niet meedoen aan de Kustzeilers 24 Uurs. Vandaar deze ‘revanche’. www.vaarkracht.nl
foto:© Ian Roman/Carkeek
INDEWIND
UITGESPROKEN ONTWERP Nog niet zo lang geleden baarden Volvo Ocean en Vendée Globe racers opzien met een terugvallend randje op de boeg. Far East monteerde zelfs een spoiler, waardoor de luchtstroom beter naar het voorzeil werd gevoerd. Veel radicaler is het jongste ontwerp van Carkeek, de Fast40 Rán VII. De racer valt op door de uitgesproken lijnen en de in het ooglopende boegsectie. Het gedurfde ontwerp blijkt succesvol, want Rán VII heeft in zijn eerste wedstrijdseizoen maar liefst zes overwinningen geboekt. www.carkeekdesignpartners.com
BESTE ZEILVIDEO De internationale jury van de Mirabaud Sailing Video Award heeft de inzending van de Engelse producer Rob Dickinson/Orillo Films tot winnaar uitgeroepen. Dickinson legde het team van AkzoNobel vast gedurende de afgelopen Volvo Ocean Race. Tweede werd AustralieĚˆr Beau Outteridge met een filmpje achter de schermen van olympische Nacra-zeilers. De nadering van Kaap Hoorn door team Mapfre, vastgelegd door On Board Reporter Ugo FonollaĚ , werd derde. www.sailingvideoaward.com
1
3
INDEWIND VERWISSELING WINT STRONTRACE OPNIEUW Een stevige westenwind zorgde voor een snelle Strontrace. Het skûtsje Verwisseling leverde al dinsdagochtend rond 10.30 uur zijn 5 zakken mest af in Warmond. En ook de terugreis via Amsterdam verliep snel. Op de foto passeren Bas Krom en zijn bemanning Schiphol onder vol tuig. Als de mannen woensdagochtend om 3.37 uur terugkeren in Workum is hun eindoverwinning, net als vorig jaar, een feit…
foto:© Ruud Kattenberg
www.zeilvracht.nl
INDEWIND JUBILERENDE ROUTE DU RHUM Zondag 4 november start in Frankrijk alweer zo’n klassieker: de Route du Rhum. Een Atlantische oversteek voor solozeilers van Saint Malo naar Pointe-à-Pitre, op Guadeloupe. Een traject van ruim 3500 mijl. Het is een vierjaarlijkse race, die dit jaar 40 jaar bestaat. Er zijn maar liefst zes verschillende klassen. De bekende Imoca 60-voeters, de Class 40, multihull 50 en de super-tri’s. Daarvan zijn enkele uitgerust met draagvleugels. Tenslotte is er voor de ware amateur-zeiler de Rhum-klasse waarin zowel eenrompers als meerrompers uitkomen. www.routedurhum.com
foto:© www.nieuwpoortrechteroever.be
NIEUWPOORT BREIDT UIT Met een investering van 7,5 miljoen euro geeft de Vlaamse regering groen licht voor de uitbreiding van de haven van Nieuwpoort. Ondanks de huidige 2.000 ligplaatsen is er een tekort aan plaatsen voor jachten van 15 meter en langer. Daarom wordt er in 2020 begonnen met de bouw van een extra haven voor 500 boten. Het project wordt deel van een nieuw stadsdeel met 1000 woningen en 'jachthavengebonden' bedrijven en horeca. De nieuwe haven is gepland op de noordoever van de IJzer, oostelijk van de bestaande havenbekkens. www.nieuwpoortrechteroever.be
ADVERTENTIE
BOMARINE
Zwaan Sails
innovative sailing solutions
● Jachtzeilen ● Canvas werk ● Sprayhoods ● Reparaties
variabele spoed is altijd goed! AUTOPROP
download de brochure
LELYSTAD 0320 - 231437
Aan-boord-impressie Antwerp Race 2018
SCHELDESTRIJD Op 13 oktober werd de 31e Antwerp Race verzeild. Een langeafstandsrace over de Westerschelde vanuit Breskens en Terneuzen naar de finishplaats Antwerpen. Een strijd vol tonnen, tij en tegenstanders. Plus zeeschepen. Jo Houben
foto:Š Pit de Jonge/Ship to Shore
maakte een impressie vanaf een trimaran.
FOTO’S EN TEKST JO HOUBEN
foto:Š Jo Houben
m 4 uur loopt de wekker af. Een half uur later zit ik in de auto, van Maastricht op weg naar Stad aan het Haringvliet, onder Rotterdam. Om 7 uur willen we vertrekken richting Breskens. Ik kan mee met de trimaran van Karst Hoogenboom, genaamd Het Verstand van Poeh. Gebouwd door zijn vader, 40 jaar geleden. De naam is afgeleid van het boek Winnie de Poeh. Daarin komt Poeh op het lumineuze idee een omgekeerde paraplu als
boot te gebruiken en zijn vriendje besluit hem deze naam te geven. Het ontwerp is van de AustraliÍr Lock Crowter en het is een racebak pur sang. Nog altijd. Geheel ontdaan van comfort. Geen sfeerlampjes, of balancerend kookstel. Behalve een dieptemeter, een kleine tablet en marifoon is alleen een stopwatch aan boord. De kennis zit in het hoofd van Karst, de kracht in de boot‌
foto:© Jo Houben
HET GAAT HARD, IEDEREEN GAAT HARD…
foto:Š Jo Houben
et is nog donker als de lijnen los gaan. In de schemering ontmoeten we de trimaran van Rudolf de Willigen, de Yippie Yo. Op weg naar Breskens komen we steeds meer boten tegen. Onderweg naar het laatste evenement. De afsluiting van het zeilseizoen voor de zeilverenigingen van Breskens en Antwerpen. Er zitten grote schepen bij. In het kanaal van Veere naar Vlissingen heeft een van hen problemen met de windmeter in de top van de 16 meter hoge mast. Onder het varen gaat een man naar boven
om het geheel te demonteren. Later gaat hij voor de tweede maal omhoog, de klus lijkt geklaard. Wedstrijd varen is een serieuze zaak, niet bedoelde ‘handicaps’ kunnen echt niet. Het is de Snelle Vliet, die later 2e in zijn klasse wordt. De trimarans zijn ingedeeld bij de laatste ploeg die van start gaat, samen met de maxi’s. Dat belooft wat. Als grote spinnen scharrelen de tri’s over het water tussen de grote vissen. Rondkruisend in het startveld bouwt de stem in de marifoon de spanning op. Ploeg voor ploeg begint het aftellen en zoeken de
boten naar de optimale positie. Je voelt de onrust groeien. Wanneer ook voor ons het signaal klinkt, stormen de boten de lijn over; er zijn er teveel die nog voor de boei langs moeten, Karst ziet een gaatje aan lij en schiet erin, we zijn vrij! Omkijkend zien we een trimaran knel langs de boei schuiven, het is een tumult van jewelste. We zijn op weg, de schoten worden op spanning gebracht, we schieten vooruit.
et gaat hard, iedereen gaat hard. We zitten niet zomaar in een groep schepen en we schuiven vooruit, nemen afstand. Windrichting, stroming, koers zijn dingen die net een beetje winst kunnen geven voor de trimarans. Kort en bondig geeft Karst commando’s. “Fok ietsje aanhalen, ietsje losser.” En dan hebben we het over 2 of 3 cm lijn geven of nemen… Het tuig kraakt af en toe onrustbarend. Op de lange rakken verhuis ik naar de loefdrijver. Wanneer de wind aantrekt komt deze omhoog, wel twee, drie meter en stuiven we letterlijk over het water. We zien op de grote schepen hele groepen bemanning aan loef zitten. De woorden “vuile wind” komen regelmatig uit Karsts mond. De ruimte zoeken geeft winst, maar moet weer worden ingeleverd wanneer je toch weer naar de boei toe moet. Daar is het dringen. Even ontstaat onenigheid. We worden knelgevaren. Met een korte aanraking zet Karst een keel op: “Protest! protest!”, maar dan stuiven we weer vooruit. Er is geen tijd om er lang bij stil te staan. De kruisrakken komen eraan. Zoekend naar wind en stroming, op het optimale moment overstag, en weer terug, en opnieuw, en opnieuw, het zijn korte slagen, en de snelheid geeft weinig rust. Zeker omdat we slechts met ons tweeën zijn. De kracht die Karst in zijn armen heeft is benijdenswaardig, hij vliegt door de
foto:© Pit e Jonge/Ship to Shore foto’s:© Jo Houben
kuip, ziet alles om zich heen, en neemt tijdig nieuwe posities in om vuile wind te vermijden. Ook de grote vrachtschepen spelen een rol. Het is druk op de Schelde en het snerpend gefluit van de langsschietende waterpolitie in hun ribs klinkt regelmatig. Ook deze mammoetschepen gaan hard, heel hard. En uitwijken is er niet bij. Telkenmale schuiven we boten voorbij, veel jachten zijn voor ons gestart, bovendien zijn de kleinste boten verderop gestart, in Terneuzen. Je ziet hier echt alle soorten schepen, de ‘fine fleur’ van Antwerpen en Nederland is aanwezig. Vaak met grote bemanningen, gehuld in dezelfde zeilpakken, gelijk de Volvo Ocean racers. Een pracht gezicht. Je moet wel van wanten weten in deze race en je begeeft je bovendien in een krachtenveld dat je niet vaak ziet: 140 schepen snellen naar Antwerpen, als hijgende honden achter hun prooi…
van de Koninklijke Antwerpse Watersport Vereniging: het is feest, en een grote verbroedering, geweldig! De 40-jarige Het Verstand van Poeh heeft de derde prijs van de zes trimarans die meededen, helemaal te gek! Dankzij Karst, en een beetje hulp van mij…
www.antwerprace.be
foto:© Pit de Jonge/Ship to Shore
In grote tegenstelling is dan de prijsuitreiking in de loods
STORINGSVRIJE COMMUNICATIE Storingsvrije en betrouwbare communicatie is steeds belangrijker geworden. Een goede antenne-installatie is daarbij essentieel.
Antenna-Promarine
is
gespecialiseerd in antennes voor jachten die geschikt zijn voor alle bestaande communicatiesystemen aan boord, ongeacht het merk. Ga voor het volledige productoverzicht naar: www.antenna-promarine.com
BEURZEN 9-11 november EOC Traditionele Schepen Beurs. Den Helder. www.traditioneleschepenbeurs.nl 8-16 dec
Salon Nautic. Parijs. www.salonnautiqueparis.com
19-27 jan Boot DĂźsseldorf. www.boot.de 8-13 feb
Boot Holland. Leeuwarden. www.boot-holland.nl
9-11 feb
Belgian Boatshow. Gent. www.belgianboatshow.be
15-17 feb Belgian Boatshow. Gent. www.belgianboatshow.be 6-10 mrt
Hiswa. Rai Amsterdam. www.hiswarai.nl
ZILTESPULLEN DATEMA STOPT Datema Amsterdam, de nautisch gespecialiseerde boekhandel, stopt per 6 december aanstaande. De eigenaren zien voor een winkel als deze geen toekomst meer door de veranderende markt. Datema was ruim 20 jaar gevestigd in Amsterdam, maar verhuisde drie jaar geleden naar het Eind 15 in Gorinchem. Daar is het de komende weken uitverkoop. Er wordt bekeken of de webshop www.datema-amsterdam.nl wordt voortgezet.
MIEDEMA SAILS Miedema Sails in Heeg is overgegaan in nieuwe, maar ook vertrouwde handen.
Mede-eigenaar
Chris
Kamstra en zijn vrouw Elbrich hebben het
roer
overgenomen
van
Jan en Hermi Miedema, die met pensioen gaan. De zeilmakerij is in 1989 gestart
en
legt
zich
www.miedemasails.nl
toe
op
kwaliteitszeilen
en
bootkappen.
MYS SNERTDAG Medemblik Yacht Service organiseert traditiegetrouw de jaarlijkse MYS Snertdag. Op zaterdag 3 november vanaf 10.00 uur. Een informatieve dag met lezingen, demonstraties en presentaties van toeleveranciers. MYS staat voor je klaar om vragen over service en onderhoud, winterstalling, techniek, refit en schadeherstel te beantwoorden. Ook buurman Rake Rigging houdt open huis en er zijn rondleidingen bij Contest. Verder zijn toeleveranciers Neptune, ASA Boot Electro, Mastervolt, Webasto en UK-De Vries Sails aanwezig, evenals specialisten van B&G en Simrad. Natuurlijk is er volop erwtensoep… Aanmelden via info@mys.nl www.mys.nl
OPEN DAG MARIN Op zaterdag 10 november kun je een kijkje achter de schermen nemen bij maritiem onderzoeksinstituut MARIN in Wageningen. Van 09.30 uur tot 17.00 uur is er een open dag. De toegang is gratis. Het thema is ‘Better Ships, Blue Oceans’. www.opendagbijmarin.nl
ZILTESPULLEN
BESTEVAER 72 in AANBOUW KM Yachtbuilders in Makkum is begonnen met de bouw van Bestevaer 72. Op 4 oktober legden de eigenaar en zijn familie de eerste las, door het bouwnummer van hun schip Symbiose vast te lassen aan het piekeschot. De Bestevaer 72 is ontwikkeld voor zowel koude en ruigere gebieden in het noorden, als voor warmere vaarwateren. De boeg heeft ijsversterking. Door de hefkiel varieert de diepgang van 2.30 tot 4.30 m. De verwachte oplevering is in het voorjaar van 2020.
Technische gegevens Lengte over alles 22.26 m. Lengte waterlijn 20.21 m. Breedte over alles 5.81 m. Diepgang 2.30 - 4.30 m. Waterverplaatsing ca. 45 ton. Ballast 7,5 ton. Grootzeil 156 m2. Genua 120 m2. Mast en giek carbon, Hall Spars. Rompmateriaal: aluminium. Motor Steyr 110 kw. Brandstoftank 3450 l. Drinkwatertank 1350 l. Ontwerp Dykstra Naval Architects. www.kmy.nl
foto© Bem anning TiSento
BAIE DE VENUS - TAHITI De TiSento van Agnes en Bas ankert voor een korte tussenstop op weg naar Papeete in Baie de Venus, waar het zo mooi blijkt te zijn dat ze Tahiti’s hoofdstad overslaan en tien dagen op deze prachtplek blijven liggen.
ZILTEWERELD
NIET WACHTEN Voor Agnes Kolk en Bas Deerenberg zeilreis zo’n achttien jaar geleden. “Een lange reis, liefst zonder einddatum, dat werd ons doel”, vertelt Bas, “en daar hoort natuurlijk een ideale vertrekkersboot bij. Voor ons is dit de Madeira, een ontwerp van Van de Stadt. Zelf bouwen bleek even duur als bouwen in Polen, dus daar zijn we voor gegaan. Met een jaar vertraging konden we in 2007 onze TiSento ophalen in Gdansk.”Agnes over het vervolg: “De jaren daarna gebruiken we om de boot goed te leren kennen en te verbeteren waar nodig. We zijn nog niet aan ons pensioen toe, maar willen niet langer wachten en met de verkoop van huis en andere bezittingen en het optellen van al het spaargeld werd een vertrek in 2014 mogelijk.”
UITDAGING GENOEG “De gebruikelijke route rond de wereld is voor ons uitdaging genoeg. Kou, slecht weer en extreme leegte zijn niet wat we zoeken”, aldus Agnes. “Via Schotland en Ierland kwamen we op de gebruikelijke route: Spanje, Portugal, Canaries en Kaapverden. De eerste grote oversteek was de Atlantic in december. Aankomen op Barbados in een totaal andere tropische wereld met ‘White Christmas’ uit de radio in het douanekantoor voelde onwerkelijk. Drie hurricaneseizoenen bleven we in die hoek, in 2015 in Grenada, in 2016 aan de Amerikaanse oostkust met hoogte punt New York en 2017 in Bonaire. Na drie jaar kenden we de Carieb op ons duimpje en vertrokken we richting Pacific.”
foto’s: © Bemanning TiSento
ontstond het plan voor een lange
ZILTEWERELD 17.3°S
Luf Island
149.3°W
Rampetamper
www.ziltewereld.nl GROOT Bas: “De 4000 mijl lange oversteek naar de Markiezen bleek gelukkig weinig spannend, het was vooral zitten en wachten tot je er bent. Inmiddels varen we al in Nieuw-Caledonie en ligt alleen de 800 mijl lange oversteek naar Australië nog te wachten. Dan is de Pacific ‘af’. Sommigen vinden dat we het te snel gedaan hebben, maar voor ons was het goed. We genoten enorm van de bijzondere eilandengroepen hier. Toch zien we eigenlijk wel uit naar Australië, waar we kortere stukjes kunnen varen, want lange overtochten is wel wat de letterlijk Grote Oceaan kenmerkt.” Agnes vult aan: “De sociale contacten met andere cruisers en mensen aan de wal vinden we heel waardevol; dat is wat voor ons het reizen leuk maakt.” De geplande route van de TiSento loopt in grote lijnen vanaf Australië via Zuid-Afrika weer naar de Carieb en dan tot slot de Noord-Atlantic weer over terug naar Europa. Agnes: “Dit alles in nog 2 tot 3 jaar. Of langer…..” https://sytisento.wordpress.com
colofon
Zilt Magazine is een uitgave van Zilt Media Producties in Amstelveen
REDACTIE redactie@ziltmagazine.nl
ADVERTEREN Paul Pekelharing adverteren@ziltmagazine.nl 06 54983666
AUTEURSRECHT De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomen zonder
bemanning
schriftelijke toestemming van de uitgever.
Zilt Magazine wordt gemaakt door: Ruud Kattenberg Sjors van der Woerd Laurens van Zijp Michiel Scholtes Henk Huizinga Sonja Muller en talloze opstappers‌
abonneer je gratis