CULTUUREN GESCHIEDENIS

Er is volop cultuur in de Groninger Veenkoloniën. Zo vertellen diverse musea het buitengewone verhaal over de bewoners van de regio. Op geheel eigen wijze nemen ze je mee terug in de tijd.

MUSEUM KAPITEINSHUIS

In het Museum Kapiteinshuis in Nieuwe Pekela wandel je het familieleven van de negentiende eeuw binnen. Hier, in deze authentieke woning, woonde een typisch Gronings zeevaardersgezin. Met het mooie weer waren ze op het water, maar in de wintermaanden bleven ze aan wal. Dan genoten ze van hun exotische huisraad en overzeese schilderijen. Vooral de schippersvrouwen hadden oog voor mooie snuisterijen en namen graag chique spulletjes mee van over de hele wereld. Zoals servies uit Litouwen of de laatste mode uit Parijs. Het museum is zo ingericht dat het lijkt alsof de kapitein en zijn vrouw even een ommetje zijn gaan maken. Zijn pet en jas hangen nog aan de deur, alsof hij ieder moment thuis kan komen. Dat geeft jou mooi de tijd om even rustig rond te kijken.

Museumschip De Familietrouw

Op het nog altijd varende museumschip De Familietrouw uit 1894 ontdek je hoe een schippersgezin in die tijd op het water werkte en leefde. In Veendam, Wildervank en de Pekela’s woonden in de negentiende eeuw enkele honderden kapiteins. Op hun schepen voeren ze naar verre bestemmingen zoals Rio de Janeiro, Riga, New York en Singapore. Wereldhavens waar het bruiste van de bedrijvigheid. Van dit type schip zijn er in Nederland minder dan vijf overgebleven. Best bijzonder dus. Het schip ligt voor het Museum Kapiteinshuis, waardoor je een goed beeld krijgt van het leven van de kapiteins op zee én aan wal.

SIEP & CO

Benieuwd welke technologische hoogstandjes hier in de negentiende eeuw voor een industriële revolutie zorgden?

DE FAMILIETROUW

Breng dan een bezoekje aan de beroemde strokartonfabriek Free & Co in Oude Pekela. Van een afstandje is het iconische gebouw al indrukwekkend, maar ook binnen kijk je je ogen uit. Hier staat een keur aan antieke machines te pronken. In de fabriekshallen heerst nog steeds de bedrijvigheid. Het nieuwste deel is namelijk het hoofdkantoor van Hempflax, een jonge en succesvolle onderneming uit Oude Pekela. In het oudste deel van de fabriek zit stichting Siep & Co. Zij houden de industriële geschiedenis van de Veenkoloniën levend. Zo is er in het machinehuis onder meer een unieke Storkstoommachine uit 1929 te vinden, compleet met gigantisch vliegwiel. Niet moeilijk om je voor te stellen hoeveel lawaai en wolken stoom de machine veroorzaakt moet hebben.

Veenkoloniaal Museum

Al sinds 1939 vertelt de stichting Veenkoloniaal Museum te Veendam het verhaal van de Groninger Veenkoloniën. Een verhaal over de Veenkoloniën als de bakermat van de Groninger kustvaart en landbouwindustrie. Na eerder in het gemeentehuis en het politiebureau gevestigd te zijn geweest, zit het Veenkoloniaal Museum sinds 1989 in het pand van de voormalige RHBS van Veendam. Dit werd in 1910 gebouwd om onderdak te bieden aan de lokale onderwijsinstelling en is tegenwoordig een rijksmonument. Naast de vaste collectie zijn er ook verschillende wisselexposities door het jaar heen. Deze exposities vertellen het verhaal van de Veenkoloniën weer vanuit een ander perspectief. Bijvoorbeeld aan de hand van de mode uit die tijd of van bijzondere posters.

Nationaal Bus Museum

In vroegere tijden ging je ‘mit Gado noar stad’ of met een van die andere busmaatschappijen zoals de ESA en de DAM. In het Nationaal Bus Museum in Hoogezand staan ze allemaal keurig in het gelid: de bussen van weleer. Je vindt er een bijzondere collectie autobussen, diverse touringcars uit vervlogen tijden en zelfs een gevangenisbus. De kaartjes, kniptangen, stropdassen, petten en uniformen mogen natuurlijk niet ontbreken. Instappen maar!

Brandweermuseum

Voor velen is het een kinderdroom: werken bij de brandweer. In het Brandweermuseum in Sappemeer kun je je droom voor eventjes waarmaken. Er staan tientallen perfect gerestaureerde brandweerwagens, velen afkomstig uit Groningen. Je kunt er regelmatig terecht voor open dagen of optochten waar de wagens aan meedoen. Een ideaal uitje voor het hele gezin of voor een kinderfeestje.

TREIN & TRAM MUSEUM

Hou je van ‘echte’ treinen of van kleine modeltreintjes? Dan kun je in het NoordNederlands Trein & Tram Museum in Zuidbroek je hart ophalen. Het museum is gevestigd in een oud stationsgebouw. Hier vind je alles over de geschiedenis van de spoorwegen: van conducteurspetten en een complete wachtkamer tot treinkaartjes en oude stempels. Ontdek hoe het is om conducteur of machinist te zijn.

Historische Scheepswerf Wolthuis

Ben je geïnteresseerd in scheepsvaart of scheepsbouw, hou je van oude machines of ben je gewoonweg dol op alles van vroeger? Dan is de Historische Scheepswerf

TREIN & TRAM MUSEUM

Wolthuis in Sappemeer een aanrader. Hier is niets veranderd in de afgelopen decennia. De smid is er nog en de meeste machines die er staan, zijn meer dan honderd jaar oud. En alles werkt nog! De vrijwilligers van de werf, vaak mannen die zelf ook op een scheepswerf hebben gewerkt, gebruiken en demonstreren hun ambacht regelmatig.

Groninger Schaatsmuseum

Alex Kampinga van het Groninger Schaatsmuseum in Sappemeer begon met het verzamelen van ‘scheuvels’ omdat hij een hobby zocht. Hij heeft schaatsen van over de hele wereld, waarvan sommigen al eeuwenoud. Het assortiment bestaat uit unieke exemplaren zoals zwanenschaatsen, schaatsen van bekende schaatsers en het gewone ‘houtje’ uit begin vorige eeuw. Deze laatste is favoriet bij Kampinga omdat hij van het ambachtelijke houdt. De smid smeedde het ijzer, de stelmaker leverde het hout en de zadelmaker maakte het riempje. Die samenwerking zie je terug in een schaats. In het museum zie je naast schaatsen ook medailles, prachtige oude reclameposters voor schaatsen en nostalgische schoolplaten.

BRANDWEERMUSEUM

SCHEEPSWERF