TURFJES

Een Handjevol Weetjes En Feitjes

—

1. Het werkwoord ‘turven’ en hoe we dit doen is mogelijk afgeleid van het tellen bij het turfsteken. Hier werden namelijk vier turven naast elkaar geplaatst, met de vijfde erbovenop.

—

3. De wereldberoemde stokerij Hooghoudt is vernoemd naar een typisch Veenkoloniaal verschijnsel: het hoogholtje. Dit is een houten voetgangersbrug over een diep. Hoog genoeg om turfschepen te laten passeren. De betovergrootvader van oprichter Hero Jan Hooghoudt heette eigenlijk Siemons. Hij nam in 1812 de naam Hooghout aan. Zijn zoon voegde later de ‘d’ toe aan de naam.

—

4. Veel huizen en boerderijen zijn smaller aan de voorzijde. Dit noem je krimpenbouw. In krimpen zijn extra ramen die zijwaarts kijken, richting het kanaal. Je ziet ze boven het Westerdiep in Veendam.

—

2. Wist je dat er halverwege de negentiende eeuw meer zeelieden in de Pekela’s, Wildervank en Veendam woonden dan in Amsterdam en Rotterdam bij elkaar?

—

5. In het derde seizoen van tv-programma ‘Verre Verwanten’ was te zien dat Harm Edens een van de nazaten van A.G. Wildervanck is.

—

6. Hennep is een oud gewas. Ook in de voedselindustrie maakt het een comeback. Dutch Harvest is een van de afnemers van Pekelder hennep en maakt er onder meer een heerlijk kopje thee van.

—

7. Wist je dat er nog altijd oude vondsten op het land worden gedaan? De vondsten zijn afkomstig uit steden zoals Amsterdam, maar ook uit Friesland en Duitsland. Met regelmaat komen pijpenkoppen en scherven van servies naar boven. Dit komt omdat er stedelijke stratendrek nodig was om de grond vruchtbaar te maken.

—

9. In Hoogezand, Sappemeer en Foxhol worden schepen gebouwd die de hele wereld over gaan. Dit was vroeger ook al zo. Rond 1860 waren er wel 26 scheepswerven. Nog steeds worden er in het Winschoterdiep indrukwekkend grote schepen te water gelaten.

—

10. Brinta (BReakfast INstant TArwe) is door de firma W.A. Scholten in 1944 op de markt gebracht. Hiermee werd graan direct geschikt gemaakt voor consumptie. Tot 2006 werd Brinta geproduceerd in de eerste fabriek van Foxhol. Tegenwoordig komt het uit Nijmegen.

—

8. Door alle rotzooi in het Pekelder Diep was de geur in de Pekela’s vroeger verschrikkelijk. Een bezoek van koningin Juliana in 1969 was voor een definitieve oplossing waarschijnlijk doorslaggevend. Al snel nadat de vorstin zelf het ‘Pekelder parfum’ had opgesnoven werd er actie ondernomen in het parlement. Eind december dat jaar werd de ergste troep door sterke pompen uit het Pekelder Diep naar nieuwe waterzuiveringen gemaald.

11. Wist je dat je Groninger turfjes kunt eten? Dit is een dessert van warme Groninger koek met abrikozensaus en ijs.