ADVIESBRIEF VOOR DE ZELFSTANDIGE ONDERNEMER JA N UA R I 2 0 2 0 Verschijnt 1x per maand - 100ste jaargang - P912078 - Antwerpen X
Inhoud 1 MIJN WERKNEMER VRAAGT KLEIN VERLET VOOR EEN OVERLIJDEN Kan ik een bewijs van de begrafenisondernemer vragen? 2 ACTUEEL DE WERKBAARHEIDSCHEQUE Hoe werkt die precies? 3 WERKEN MET EEN ZELFSTANDIGE HELPER Wat zijn de regels? 4 MIJN WERKNEMER NEEMT TIJDSKREDIET Hoe bereken ik de verbrekingsvergoeding? 5 ACTUEEL IK WIL VERANDEREN VAN WEBDESIGNER Ik krijg mijn webgegevens niet. 6 EEN AANNEMER VOERT WERKEN UIT Moet ik opdraaien voor de schulden? 7 IK TEKENDE EEN LEVERINGSBON VOOR ONTVANGST Heb ik mij dan akkoord verklaard met de inhoud? MIJN WAAKHOND ALS BEROEPSKOST Kan dat?
ZELF EEN ADVIESVRAAG?
PERSONEEL
Mijn werknemer vraagt klein verlet voor een overlijden.
Kan ik een bewijs van de begrafenisondernemer vragen? Je werknemer heeft een sterfgeval in de familie en vraagt daar logischerwijs klein verlet voor aan. Is een overlijdensbericht voldoende? Of kan je een attest van de begrafenisondernemer eisen? Als een werknemer in die omstandigheden klein verlet vraagt, moet hij bewijzen dat hij aan de voorwaarden voldoet. De regelgeving schrijft niet letterlijk voor hoe dat bewijs moet geleverd worden. Daarom sturen werkgevers soms aan op een officieel attest van de begrafenisondernemer, maar eigenlijk kan dat niet geëist worden. Andere bewijzen zijn evenzeer toegelaten, mits ze inderdaad aantonen dat de voor-
Een officieel attest van de begrafenisondernemer kan niet geëist worden.
waarden voor klein verlet vervuld zijn (bv. bij bepaalde overlijdens heeft men recht op meer dagen klein verlet als het gaat om een inwonend familielid). Op de website van de Vlaamse Overheid vind je de algemene lijst van de situaties waarbij klein verlet kan genoten worden: / www.werk.belgie.be. Sectoren en ondernemingen kunnen extra klein verlet voorzien (maar nooit minder dan de algemene lijst).
Bel, mail of chat
V.U. UNIZO vzw, Willebroekkaai 37, 1000 Brussel.
KORTOM
OP ZOEK NAAR MEER INFO & ADVIES?
• Als een werknemer in die omstandigheden klein verlet vraagt, moet hij bewijzen dat hij aan de voorwaarden voldoet. • Je kan van je werknemer geen attest van de begrafenisondernemer eisen. Andere bewijzen – zoals een overlijdensbericht – zijn voldoende.
Raadpleeg het UNIZO Kennisnet, een online databank vol praktische adviezen. Altijd up-to-date! www.unizo.be/kennisnet PARTNERS IN ONDERNEMEN
UNIZO Adviesbrief JANUARI 2020
ACTUEEL
Aantal Vlaamse starters stijgt in 2019 met 8,7%. In 2019 werden er 63.298 nieuwe eenmanszaken en vennootschappen opgericht in het Vlaams gewest. Ten opzichte van 2018, ook al een recordjaar, neemt het aantal starters in het Vlaams gewest toe met 8,7% Toen werden er 58.229 nieuwe bedrijfscreaties opgetekend. Dat blijkt uit een analyse die UNIZO maakte op basis van gegevens van Graydon Belgium nv. Omdat nog niet alle administratie informatie van 2019 is verwerkt,
verwacht UNIZO dat daar nog 823 starters (1,3% foutenmarge) bij zullen komen. Die foutenmarge is gebaseerd op het verschil in het aantal starters in 2018 dat werd gemeten eind december 2018 en in maart 2019. Inclusief de foutenmarge bedraagt het groeipercentage van het aantal bedrijfscreaties in Vlaanderen in 2019 10,1% ten opzichte van 2018.
FINANCIEEL
De werkbaarheidscheque. Hoe werkt die precies?
De werkbaarheidscheques worden verlengd. Ondernemingen en organisaties kunnen die gebruiken om de werkbaarheid in hun onderneming in kaart te brengen. Ook de verhoging van de kmo-portefeuille voor ondernemingen die een actie rond werkbaar werk willen doen en al aan hun plafond zitten, wordt verlengd. Met een werkbaarheidscheque kan een onderneming, van een eenmanszaak tot een grote organisatie, een werkbaarheidsscan en/of -begeleiding kopen. Zo wordt de werkbaarheid in de organisatie in kaart gebracht, een actieplan opgesteld en veranderingen in werkbaarheid opgevolgd.
De cheques kunnen aangevraagd worden sinds mei 2019. Wie zo’n cheque aanvraagt, kan een subsidie tot maximum 10.000 euro ontvangen van de Vlaamse overheid over een periode van 3 jaar. Het systeem van de werkbaarheidscheques wordt nu verlengd tot eind 2020.
Het systeem zal verlengd worden tot eind 2020.
Ondernemingen kunnen voor de ondersteuning van bepaalde maatregelen en opleidingen terecht bij bestaande kanalen zoals de kmo-portefeuille en ESF-oproepen.
Concreet gaat het bijvoorbeeld over het in kaart brengen van stress op de werkvloer, motivatie van medewerkers en leermogelijkheden. Dat kan bijvoorbeeld via een bevraging van de werknemers.
UNIZO Adviesbrief JANUARI 2020
Er bestaat al een maatregel die stelt dat wanneer een bedrijf het maximum binnen de kmo-portefeuille heeft bereikt, er voor acties rond werkbaar werk een verhoging van dat maximum mogelijk is met 5.000 euro. Ook dat systeem wordt nu verlengd.
2
KORTOM • Met een werkbaarheidscheque kan een onderneming, van een eenmanszaak tot een grote organisatie, een werkbaarheidsscan en/of -begeleiding kopen om de werkbaarheid op de werkvloer te verhogen. • Wie zo’n cheque aanvraagt, kan een subsidie tot maximum 10.000 euro ontvangen van de Vlaamse overheid over een periode van 3 jaar.
JURIDISCH
Werken met een zelfstandige helper? Wat zijn de regels?
Als iemand je op zelfstandige basis helpt in je eenmanszaak, dan is dat een zelfstandige helper. Die persoon heeft dan geen eigen zaak maar werkt zonder arbeidsovereenkomst in jouw zaak. Voor zelfstandige helpers gelden een aantal specifieke regels.
Let op voor schijnzelfstandigheid
Fiscale aspecten
In tegenstelling tot werknemers werken zelfstandigen niet in een ondergeschikt verband. Dat betekent dat iemand maar zelfstandige helper kan zijn als hij over een ruime vrijheid beschikt om werk en werktijden zelf naar eigen inzicht te organiseren. Bovendien mag er geen mogelijkheid van hiërarchische controle zijn.
Ook op het vlak van de personenbelasting zijn er een aantal specifieke aandachtspunten voor zelfstandige helpers en voor zelfstandigen die met helpers samenwerken. Het is daarom raadzaam om dat met je boekhouder of accountant te bespreken.
Geen vennootschap
Het gebeurt vaak dat de partner van de zelfstandige helpt in de eenmanszaak. Ben je gehuwd of wettelijk samenwonend met de zelfstandige helper, dan is er een specifiek statuut: het statuut van de meewerkende echtgenoot. Op / www.liantis.be vind je meer info over het statuut van de meewerkende echtgenoot.
Enkel als je werkt als natuurlijk persoon (je hebt een eenmanszaak), kan je een beroep doen op een zelfstandige helper. Belangrijk is dat je niet met een zelfstandige helper kan werken in een vennootschap.
Er mag geen mogelijkheid van hiërarchische controle zijn.
Het statuut van de meewerkende echtgenoot
KORTOM • Een zelfstandige helper beschikt over een ruime vrijheid om werk en werktijden zelf naar eigen inzicht te organiseren. Er is geen hiërarchische controle. • Enkel met een eenmanszaak, kan je een beroep doen op een zelfstandige helper. • Neem contact op met je boekhouder voor de fiscale aspecten.
Sociaal verzekeringsfonds Zoals alle zelfstandigen moeten zelfstandige helpers zich aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds vóór de start van de activiteit als helper. Hij kan zijn aansluiting snel en eenvoudig regelen via www.liantis.be. Het sociaal verzekeringsfonds berekent en int de sociale bijdragen van de zelfstandige helper en beheert de loopbaangegevens met het oog op de toekenning van de sociale rechten.
3
UNIZO Adviesbrief JANUARI 2020
PERSONEEL
Mijn werknemer neemt tijdskrediet. Hoe bereken ik de verbrekingsvergoeding? Bij een medewerker die zijn loopbaan verminderde in het kader van tijdskrediet of een thematisch verlof, verschilt de verbrekingsvergoeding of opzeggingsvergoeding naargelang het gekozen verlofstelsel. Hoe bereken je die?
Wanneer je als werkgever de arbeidsovereenkomst wil verbreken met een medewerker, moet je met verschillende dingen rekening houden: de wettelijke opzegtermijnen, de motivatie, de verbrekingsvergoeding, ontslagbescherming van bepaalde medewerkers … De berekening voor de opzegtermijn hangt af van de anciënniteit van de medewerker. Op basis van die opzegter mijn én het loon van de medewerker, kan je de verbrekingsvergoeding of opzeggingsvergoeding bepalen.
De berekening hangt af van de anciënniteit van de medewerker. Ouderschapsverlof of ‘palliatieve zorgen’ Verminderde je werknemer zijn loopbaan in het kader van ouderschapsverlof of het thematisch verlof palliatieve zorgen? Dan moet je de verbrekingsvergoeding berekenen op basis van het loon dat je medewerker zou krijgen als hij het verlof niet nam.
Tijdskrediet of ‘medische bijstand’ Werkt je werknemer deeltijds in het kader van tijdskrediet (zowel het systeem van landingsbanen of een van de systemen met een specifiek motief zoals zorg voor een kind jonger dan 8 jaar) of het thematisch verlof medische bijstand? Dan moet je de verbrekingsvergoeding berekenen op basis van het deeltijds loon dat je medewerker krijgt.
UNIZO Adviesbrief JANUARI 2020
4
Grondwettelijk hof Hoewel het ouderschapsverlof heel erg in de buurt komt van het tijdskrediet ‘zorg voor een kind jonger dan 8 jaar’, bestaat er dus een verschil tussen de verbrekingsvergoeding die je krijgt in beide gevallen. Een recent arrest door het Grondwettelijk Hof bevestigt dat onderscheid en oordeelt dat het verschil gerechtvaardigd is. Meer informatie op / www.liantis.be.
ACTUEEL
ACTUEEL
Wat als er een harde brexit komt?
Waar lig jij als freelancer wakker van?
Verwacht jij moeilijkheden bij een mogelijke harde brexit op 31 januari 2020? Dan krijg je betalingsfaciliteiten. Je kan dan de betaling van jouw voorlopige sociale bijdragen voor het eerste en tweede kwartaal van 2020 met een jaar uitstellen, zonder dat daarvoor verhogingen worden aangerekend en zónder invloed op uitkeringen. Wat betekent dat nu concreet? De bijdrage van het eerste kwartaal 2020
moet je betalen vóór 31 maart 2021 en de bijdrage van het tweede kwartaal 2020 vóór 30 juni 2021. Je moet dan wel een schriftelijke aanvraag indienen bij je socialeverzekeringsfonds vóór 15 maart 2020 om voor het eerste en tweede kwartaal van 2020 een uitstel van betaling te bekomen en vóór 15 juni 2020 om voor het tweede kwartaal van 2020 een uitstel van betaling te bekomen.
UNIZO Love To Be Free peilde afgelopen maanden naar de grootste kopzorgen van de Vlaamse freelancers en ging er mee aan de slag. In vijf online events lossen we de vijf grootste bezorgdheden van onze freelancers op. Benieuwd naar onze tips & tricks en getuigenissen van experts en collega-freelancers? Laat je gratis adviseren en chat met onze experten tijdens Freelance Friday! De hele dag kan je als freelancer terecht op onze website voor handige tips, live chat met experten, livestream webinars en getuigenissen, interessante content en veel meer. / www.unizo.be/freelancefriday
JURIDISCH
Ik wil veranderen van webdesigner.
Maar ik krijg mijn webgegevens niet, wat nu? Ik wil veranderen van webdesigner want de huidige ontwikkelaar doet zijn werk niet goed. Hij weigert echter de nodige gegevens door te spelen aan mijn nieuwe webdesigner. Mag dat wel? Op die manier gijzelt hij toch mijn website? Ik ben toch eigenaar van deze gegevens?
Deze vraag vergt een genuanceerd antwoord. In principe is het zo dat het auteursrecht bij de auteur van een werk blijft, ook wanneer het werk werd uitgevoerd voor een opdrachtgever. Dat betekent dat de webdesigner het recht heeft om te bepalen om zijn gegevens niet aan een derde vrij te geven.
Maar daarbij horen twee nuances: In een overeenkomst kan hier van worden afgeweken. Veel is dus afhankelijk van wat exact werd overeengekomen tussen de opdrachtgever en de webontwikkelaar.
dat die nu auteur is van de website in plaats van de webdesigner.
Veel hangt af van wat de gemaakte afspraken. Een belangrijke uitzondering doet zich voor als het gaat om software ontwikkeld door een werknemer. Het auteursrecht op software gaat dan automatisch over op de opdrachtgever zonder dat dat uitdrukkelijk moet zijn overeengekomen.
Het is perfect mogelijk dat de auteursrechten werden overgedragen aan de werkgever en
5
KORTOM • Als opdrachtgever heb je de intellectuele eigendom (en dus recht) op de software die de webdesigner heeft gemaakt. • Indien het geen software is, moet gekeken worden naar wat werd overeengekomen in de samenwerkingsovereenkomst. • Indien er geen clausule over intellectuele eigendomsrechten werd opgenomen waarin het auteursrecht werd overgedragen, heeft de webdesigner recht om zelf te bepalen wat er gebeurt met zijn creaties.
UNIZO Adviesbrief JANUARI 2020
JURIDISCH
Een aannemer voert werken bij mij uit Moet ik opdraaien voor zijn schulden?
Je hebt als ondernemer jouw kantoorruimte laten herinrichten door een aannemer. De werken werden goed uitgevoerd en betaald. Nu krijg je enkele maanden later plots een brief in de bus van de RSZ waarin gemeld wordt dat de betrokken aannemer intussen failliet is verklaard en jij aangesproken wordt om zijn nog openstaande sociale en fiscale schulden te betalen. Hoe kan dat nu?
Je moet rekening houden met de zogenaamde hoofdelijke aansprakelijkheid voor fiscale en sociale schulden. Dat betekent dat jij mee aansprakelijk kan gesteld worden als jouw aannemer sociale of fiscale schulden heeft. LET OP! Ook als je zelf geen aannemer bent, dan val je onder deze regeling. Bovendien geldt de regel niet alleen voor bouw- en verbouwingswerken die je door aannemers laat uitvoeren, maar ook voor werken en diensten die je laat uitvoeren door: • tuinaannemers (grondwerken, aanleggen van tuinen), • schoonmaakbedrijven (kuisen van gebouwen), • bewakingsdiensten, • diensten uit de vleessector
Je kan aansprakelijk gesteld worden, let dus op! Hoe kan je daaraan ontkomen? Je kan die hoofdelijke aansprakelijkheid enkel vermijden als je op het moment van de contractsluiting nagaat of er so-
UNIZO Adviesbrief JANUARI 2020
ciale en/of fiscale schulden zijn: zo ja, dan pas je best voor een samenwerking totdat de schulden weg zijn. TIP Je kan nu via één tool nagaan of jouw contractspartij fiscale of sociale schulden heeft, zodat je die inhoudingen kan doorstorten. Dat kan via / www.checkinhoudingsplicht.be of de bijhorende app. Verricht een correcte inhouding en doorstorting bij iedere betaling van de factuur ingeval de aannemer sociale en/ of fiscale schulden heeft. Die inhoudingen bedragen voor fiscale schulden en sociale schulden respectievelijk 15% en 35% van het te betalen bedrag, exclusief btw. Zo niet, kan je hoofdelijk aansprakelijk gesteld worden en bijkomend boetes oplopen. Voor fiscale schulden bestaat er op de hoofdelijke aansprakelijkheid wel een limiet van 35% van de totale prijs van het werk. Voor sociale schulden bedraagt de limiet 100%, maar die kan worden verminderd tot 65% indien ook de hoofdelijke aansprakelijkheid voor fiscale schulden van toepassing is. Daarenboven riskeer je ook een bijslag.
6
KORTOM • Als je werken of diensten laat uitvoeren door aannemers, tuinaannemers, schoonmaakbedrijven, bewakingsdiensten of vleessector, check dan of die geen sociale of fiscale schulden heeft. • Doe dat zowel op het moment van contracteren, als op ieder moment van betaling van een factuur. Dat kan nu eenvoudig via www.checkinhoudingsplicht.be of via de bijhorende app. • Verricht een correcte inhouding en doorstorting bij iedere betaling van de factuur ingeval de aannemer sociale en/of fiscale schulden heeft. Zo niet, kan je hoofdelijk aansprakelijk gesteld worden en bijkomend boetes oplopen.
PERSONEEL
Ik tekende een leveringsbon voor ontvangst.
Heb ik mij dan akkoord verklaard met de inhoud? Eén van jouw leveranciers overhandigde je bij zijn bezoek een leveringsbon, waarvan je het dubbel ‘voor ontvangst’ ondertekende. De levering leek op het eerst gezicht te kloppen en je had het op dat ogenblik erg druk. Maar nadien stel je vast dat er producten geleverd zijn die je nooit hebt besteld. Nu beweert die leverancier dat je je akkoord hebt verklaard door te tekenen voor ontvangst en dat je er dus niets meer kan aan veranderen. Is dat juist? Dat klopt niet. Tenzij je een formulier zou hebben ondertekend waarin formeel staat dat je zich door je handtekening akkoord verklaart met de inhoud van de levering. Hebt je louter getekend voor ontvangst, dan betekent dat juridisch zeker niet dat je het automatisch eens bent met de hoeveelheid en de aard van de geleverde goederen. Uiteraard geldt dat alleen als je niet op het zicht kan nagaan wat er werd geleverd, bijvoorbeeld omdat de levering in een gesloten verpakking zit. Door Je handtekening bewijst je handtekening kan je leverancier in zo’n geval enkel bewijzen dat hij het dat de goederen zijn beschreven assortiment goederen achtergelaten, niet dat bij jou heeft achtergelaten, maar niet ze besteld werden. dat je ze ook effectief hebt besteld. Daarvoor geldt de eerdere bestelbon als bewijs, en niet de leveringsbon, ook al heb je die ondertekend. Werden er goederen geleverd waarvoor de leverancier geen door jou ondertekende bestelbon tevoorschijn kan toveren, dan mag je zonder meer eisen dat hij die komt terughalen en hoef je daar ook niet voor te betalen. Ook eventuele klachten over schade aan de goederen, kunnen nog nadat je de leveringsbon hebt ondertekend. TIP Toets de leveringen in je bedrijf altijd onmiddellijk aan je bestelbon. Dat voorkomt veel discussies achteraf. Op / www.unizo.be/modelbrieven vind je onder meer modelbrieven om een levering te protesteren.
Mijn waakhond als beroepskost. Kan dat?
Na meerdere inbraken beslis je een waakhond in te schakelen in je zaak. Kan je die inbrengen als aftrekbare beroepskost? Een waakhond als aftrekbare beroepskost voor de belastingen? Dat kan. Meer nog, zelfs dierenvoeding en verzorging kunnen in aanmerking komen. Als die waakhond een facet van je beroep bewaakt, natuurlijk. Zoals je handelspand. Het is op dat moment een investering die onderdeel is van je beroep en dan kan je die investering dus ook inbrengen als beroepskost. Je moet wél aan enkele voorwaarden voldoen: je moet minstens een woning hebben met gemengd gebruik, waarvan een deel wordt gebruikt voor beroepsdoeleinden. En je moet ook meer dan 5.000 euro aan beroepskosten kunnen inbrengen. Met je hond alleen kom je daar niet aan.
KORTOM
KORTOM • Wanneer je tekent voor ontvangst, betekent dat niet dat je je akkoord verklaart met de levering. • Uiteraard geldt dat alleen als je niet op het zicht kan nagaan wat er werd geleverd, bijvoorbeeld omdat de levering in een gesloten verpakking zit. • Klachten over een foute levering of gebrekkige goederen kunnen dus nog steeds.
REACTIES? Alle reacties op deze nieuwsbrief zijn welkom bij de UNIZO-dienst Marketing en Communicatie: communicatie@unizo.be
FISCAAL
• Je waakhond kan je wel degelijk inbrengen als beroepskost, op voorwaarde dat je hem kocht om je handelspand te bewaken. • Ook zijn voeding en verzorging zijn aftrekbaar.
COLOFON Redactie: Paulien Coenaerts - Kernredactie: UNIZO-studiedienst V.U.: UNIZO vzw, Willebroekkaai 37, 1000 Brussel. De redactie en de uitgever streven naar de betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor zij echter niet verantwoordelijk kunnen worden gesteld.
7
UNIZO Adviesbrief JANUARI 2020
Informatie, belangenbehartiging, advies, netwerken ... dat mag je van UNIZO verwachten! Maar dat wij onze leden ook helpen op de centen te letten, dat blijft vaak onderbelicht. Nochtans is dat het effect van de UNIZO-ledenvoordelen waar élk UNIZOlid toegang toe heeft: je krijgt méér voor minder.
Neem nu de MAES-UNIZO-tankkaart Weten dat je elke keer automatisch tegen een voordeeltarief tankt, zonder iets extra’s te hoeven doen, ook dat is op je zaak passen. Rij je bijvoorbeeld 30.000 km per jaar, dan geniet je van een voordeel van circa € 500. Je tankt tot wel € 0,16/liter goedkoper op alle types brandstoffen in de Benelux bij Maes, Esso, Octa+, Texaco, etc. Check de tankstations in jouw buurt op maes-oil.be.
Eén kaart, één pincode, één factuur per maand En dit is maar één voorbeeld van de vele UNIZO-ledenvoordelen (unizo.be/ledenvoordelen).
Nog geen lid? Vraag je lidmaatschap voor 2020 aan en ‘tank’ – net als alle andere 110.000 UNIZO-leden – energie, vertrouwen én succes! Lid worden doe je via unizo.be/lid-worden.
