executive
6 min
1/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 2 | Donderdag 2 februari 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
benchmark
rapporten
Ziekenhuisgebruik in Overvecht daalt
Zorg voor waarde Rapport
Zorg voor waarde
anp/Ilvy Njiokitjien
Meer kwaliteit voor minder geld: wat de Nederlandse gezondheidszorg kan leren van Zweden
Investeringen in de eerstelijnszorg verdienen zichzelf terug. Het ziekenhuisgebruik in de Utrechtse wijk Overvecht daalt. Dat blijkt uit gegevens van Achmea.
buitenland
The Boston Consulting Group Meer kwaliteit voor minder waarde: lessen uit Zweden, september 2011
‘We waren niet zo goed als we dachten’ In ruim tien jaar ontwikkelde Cincinnatti’s Children’s Hospital Medical Center zich van een ondermaats presterend kinderziekenhuis tot een van de beste van Amerika.
> Lees de samenvatting op pagina 3 > Download het hele rapport
> Lees verder op pagina 4
Kunnen kiezen in de AWBZ
in het kort
> Lees verder op pagina 2
in het kort • Consulten huisartsen en praktijkondersteunders nemen toe • Ziekenhuisbezoek daalt met 220 consulten per 1000 inwoners
‘We juichen de meerkosten in de eerste lijn toe, want we zien de uitgaven voor ziekenhuisgebruik dalen’
Kunnen kiezen in de AWBZ
SEO Economisch Onderzoek Onderzoek in opdracht van het ministerie van Economische Zaken, mei 2011
> Lees de samenvatting op pagina 5 > Download het hele rapport
• Families beslissen mee in het kinderziekenhuis • De vermijdbare schade is teruggebracht met 80 procent • Cincinnatti is volledig transparant over medische missers
‘Vroeger praatten we over iets dat vorige week fout ging. Nu lossen we problemen direct op’
Aanmelden Judith van de Mast, projectleider Achmea
Wilt u eens in de twee weken Zorgvisie Executive ontvangen? Ga naar www.zorgvisie.nl/executive
Uma Kotagal, Senior Vice President Quality, Safety and Transformation
executive
5 min
2/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 2 | Donderdag 2 februari 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
benchmark
Investeren in eerste lijn leidt tot minder ziekenhuisgebruik Het ziekenhuisgebruik in de Utrechtse wijk Overvecht is gedaald na jarenlange investeringen in een goede samenwerking in de eerste lijn. De nettobesparing is vier procent minder kosten. Dat blijkt uit gegevens van Achmea. De zorgkosten in de grote steden zijn hoger dan elders in het land, blijkt uit declaratiegegevens van Agis (een van de zorgverzekeraars van Achmea). In Utrecht was het zorggebruik in de wijk Overvecht de belangrijkste oorzaak. De kosten voor medicijngebruik lagen er in 2007 zestig procent boven het gemiddelde van Agisverzekerden. Van de bevolking heeft 55 procent een lage opleiding tegen 31 procent in heel Utrecht. Uit onderzoek van de gemeente bleek bovendien dat inwoners te zwaar waren en te weinig aan beweging deden. Ze gaven in een enquête aan dat ze te weinig regie over hun leven hebben, last hebben van stemmingsproblemen en een slechte gezondheid ervaren. “Het was de minst gelukkige en gezonde wijk van Utrecht”, zegt Judith van de Mast, projectleider Achmea.
In 2007 is Agis met de gemeente in Overvecht het project ‘Gezonde wijk’ gestart. Ze hebben huisartsen, welzijn, ggz, thuiszorg en ziekenhuizen met elkaar in contact gebracht om aan de hand van cijfers samen tot een plan van aanpak te komen. De aanpak heeft geresulteerd in een toename van het aantal normale huisartsconsul150 ten met circa 120 per 100 1000 inwoners in de pe50 riode 2006-2009. Ook 0 het aantal langehuisarts2006 consulten is in die perio-50 de gestegen, met circa -100 70 per 1000 inwoners. -150 Opvallend is verder dat -200 het aantal consulten -250 voor praktijkondersteuners voor diabetes,
COPD en hartfalen is toegenomen met 100 per 1000 inwoners. De cijfers laten zien dat huisartsen en praktijkondersteunders meer tijd en aandacht besteden om te begrijpen met welke vraag patiënten echt komen. Structurele besparing De groei van de eerstelijnszorg gaat gepaard met een daling van het ziekenhuisgebruik. Achmea schat dat de geïnte-
2007 gewone consulten lange consulten POH consulten Ziekenhuisgebruik
greerde eerstelijnszorg over de periode 2006-2009 op jaarbasis leidt tot een structurele besparing van netto 750.000 euro. Dat is een vermindering van de zorgkosten van vier procent. “We juichen de meerkosten in de eerste lijn toe, want we zien de uitgaven voor ziekenhuisgebruik dalen”, aldus Judith van de Mast, projectleider Achmea. De succesformule krijgt navolging in andere Utrechtse wijken. (bk)
2008
2009
executive
4 min
3/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 2 | Donderdag 2 februari 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
rapport
Zorg voor waarde BCG Rapport Meer kwaliteit voor minder Zorg voor waarde geld: wat de Nederlandse gezondheidszorg kan leren van Zweden, september 2011 Meer kwaliteit voor minder geld: wat de Nederlandse gezondheidszorg kan leren van Zweden
> Lees de hele publicatie
Recensie Innovatief gehalte Praktische bruikbaarheid Leesbaarheid Vormgeving
Quote
‘Transparantie in kwaliteit biedt ook kans de kostenstijging af te remmen’
samenvatting
advertentie
‘Zweden is kampioen transparantie’ Inzicht in kwaliteitsverschillen leidt in Zweden tot hogere kwaliteit van ziekenhuiszorg en remt de kostengroei af concludeert de Boston Consulting Group. Zweedse orthopeden doen veel minder heroperaties bij heupprotheses dan hun collega’s in andere Europese landen. En de cardiologen hebben de 30-daagse mortaliteit na een hartaanval de afgelopen tien jaar met 65 procent verlaagd. Het geheim: ze hebben kwaliteitsverschillen tussen ziekenhuizen op grote schaal inzichtelijk door uitkomstindicatoren op te stellen. Daarmee vergelijken de Zweedse artsen de kwaliteit van de geleverde zorg en stellen best practices vast. Dat leidt bovendien tot minder kosten. Specialist in the lead In Zweden zijn de medisch specialisten verantwoordelijk voor het vaststellen van indicatoren en de kwaliteitsmetingen. Per aandoening zijn zogeheten kwaliteitsregistraties opgericht: kleine, onafhankelijke organisaties waar medisch specialisten de leiding hebben. Elke registratie richt zich op één type zorg, bijvoorbeeld de behandeling van
borstkanker. De specialist voert per patiënt de kwaliteitsindicatoren in en ontvangen periodieke terugkoppeling over zijn presteren. De gedachte achter het Zweedse systeem is dat alleen als medici geloven in het nut en de inhoud van de indicatoren, zij de gewenste informatie zorgvuldig invoeren en de resultaten accepteren om verbeteringen door te voeren. Kostenbesparing Dat maakt direct duidelijk waarom het initiatief van Zichtbare Zorg om tot tachtig uitkomstindicatoren te komen zo jammerlijk is gestrand. Hier praten allerlei stakeholders in expertgroepen mee wat zelden leidt tot overeenstemming over wat bruikbare indicatoren zijn. Een uitzondering vormt de kwaliteitsregistratie van de darmkankerchirurgie, die volledig werkt zoals in Zweden en successen behaalt. BCG rekent uit dat als andere specialismen dit voorbeeld zouden volgen, de jaarlijkse kostengroei 1,5 procent lager uitvalt. In 2020 loopt de besparing dan op tot 4,3 miljard euro, ofwel tien procent van de totale ziekenhuiskosten. (bk) > Zie ook www.bcg.nl
Leidt marktwerking bij u ook tot betere zorg? Marktwerking komt op steeds meer plaatsen voor binnen de zorg. Wilt u weten of uw instelling is opgewassen tegen deze ontwikkeling, vul dan via www.bdo.nl/zorg de BDO Quickscan Marktwerking in. U ontvangt direct per e-mail een rapportage met een vergelijking tussen uw antwoorden en die van andere zorginstellingen. Voor meer informatie kijk op www.bdo.nl/zorg, mail naar zorg@bdo.nl of bel 088-236 48 03.
executive
3 min
4/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 2 | Donderdag 2 februari 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
benchmark
‘We waren niet zo goed als we dachten’ In het grote academische Cincinnatti Children’s Hospital Medical Center (12.500 werknemers) verkeerden artsen in de heilige overtuiging dat ze tot de wereldtop behoorden. De uitkomstindicatoren vertelden een ander verhaal. Cincinnatti presteerde vergeleken met andere kinderziekenhuizen zelfs ondermaats, bleek in de jaren negentig. Het behoorde tot de slechtste dertig procent. In ruim tien jaar heeft het kinderziekenhuis zich ontwikkeld tot een van de beste van Amerika. Het staat op de derde plaats op de lijst van circa honderd kin-
derziekenhuizen van Leapfrog, een organisatie van grote werkgevers die ziekenhuizen beoordeelt op kwaliteit en doelmatigheid. Een van de drijvende krachten achter de verandering is Uma Kotagal, een in India geboren arts die zich heeft gespecialiseerd in de geneeskunde voor vroeggeboren baby’s. Het was haar ambitie om theoretische academische kennis te gebruiken om de patiëntenzorg te verbeteren. De komst van een nieuwe CEO in 1996, Jim Anderson, bood haar de kans. Hij zag dat artsen regelmatig goede dingen deden voor patiënten,
maar hij wilde dat ze dat altijd deden voor elke patiënt. Anderson formuleerde een nieuwe missie voor Cincinnatti: de beste zijn in het verbeteren van gezondheidszorg voor kinderen. Kotagal kreeg de opdracht om het te realiseren. De cultuurverandering berust op twee peilers: volledige transparantie over de uitkomsten en de kennis van ouders/verzorgers benutten. Kotagal weet de steun te verwerven van medische leiders in de organisatie. Ze haalt hen over hun uitkomsten te meten. “De enige manier om mensen die tevreden zijn over hun prestaties in beweging te krijgen, is ze te confronteren met verontrustende data”, stelt Kotagal. Veilige sfeer Cincinnatti gebruikt de kennis en ervaring van de ouders om veranderingen door te voeren. Daarvoor zijn teams gevormd die bestaan uit artsen, verpleegkundigen en ouders. De artsen zijn geselecteerd op hun communicatieve vaardigheden, zodat ze een veilige sfeer creëren waarin ouders en verpleegkundigen vrijuit spreken. De verpleegkundigen en ouders
zijn uitgezocht op hun assertiviteit. Waar staat Cincinnatti nu? Kotagal: “Zowel qua financiën als qua kwaliteit gaat het goed. We hebben de infecties na operaties teruggebracht met 80-85 procent en de vermijdbare schade met 80 procent.” (bk) > Interview met Uma Kotagal advertentie
Driessen is de HRM-dienstverlener voor de publieke sector. Wij bieden de lezers van Zorgvisie Executive:
Gratis whitepaper Modern Werkgeverschap U kunt deze gratis downloaden op www.driessen.nl/zorgvisie
executive
10 2 min min
5/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 2 | Donderdag 2 februari 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
rapport
samenvatting
Kunnen kiezen in de AWBZ
Kunnen kiezen in de AWBZ
SEO SEO Economisch Onderzoek in opdracht van het ministerie van Economische
Zaken, mei 2011 > Lees de hele publicatie
Recensie Innovatief gehalte Praktische bruikbaarheid Leesbaarheid Vormgeving
Quote
‘In Duitsland krijgen mensen de gelegenheid dagopvang bij verschillende aanbieders uit te proberen’
advertentie
AWBZ-cliënten hebben weinig te kiezen Iedereen heeft de mond vol van cliëntgerichte zorg. Maar kunnen cliënten in de AWBZ echt kiezen? Keuzevrijheid in de AWBZ komt maar moeilijk van de grond. Cliënten zijn wel in staat om te kiezen, stellen de SEO-onderzoekers vast. Zeventig procent van de cliënten is bekwaam om te kiezen en de overigen hebben mantelzorgers die voor hen kiezen. Willen AWBZ-cliënten wel kiezen? Weerstand Kiezen legt voor veel ouderen een grote belasting op de toch al afnemende energiereserve. Daarnaast is er weerstand tegen kiezen vanwege het risico op een verkeerde keuze. Te veel AWBZ-instellingen voldoen niet aan de basiskwaliteit. En cliënten hebben geen inzicht in de verschillen tussen instellingen en kiezen vooral op nabijheid. Cliëntenorganisaties willen daarom dat verzekeraars en de Inspectie voor de Gezondheidszorg garanderen dat de basiskwaliteit
in ieder geval goed is. Schaarste Ook al zouden cliënten willen kiezen, zo lang er schaarste is, kan van keuzevrijheid nauwelijks sprake zijn. En ook de aanbodgerichte uitvoeringsstructuur vormt een belemmering. De financiering van en contracteerplicht in de intramurale zorg en ketenafspraken stimuleren niet tot cliëntgericht gedrag. De onderzoekers noemen het persoonsgebonden budget als middel om dat te veranderen, maar dat heeft VWS – na het verschijnen van dit rapport – bijna helemaal afgeschaft. Het is jammer dat het onderzoek nauwelijks ingaat op andere vormen van bekostiging die cliënten de inkoopmacht geven. De uitgebreide vergelijking met andere Europese landen laat namelijk zien dat het keuzeaanbod groter wordt, zodra cliënten zelf verantwoordelijk worden voor de zorginkoop. (bk) > zie ook www.seo.nl
Blanxx is gespecialiseerd in zorgvastgoed. De keten van strategie, realisatie en onderhoud wordt door ons verzorgd via een integrale aanpak.
Geïnteresseerd? Neem contact op met ons: www.blanxx.nl 088 010 5700 info@blanxx.nl
executive
1 min
6/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 2 | Donderdag 2 februari 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
meer zorgvisie
Adverteren
Colofon
Emile van der Velden Key Accountmanager
Eric Bassant Hoofdredacteur bassant@zorgvisie.nl 020 515 97 04
emile.van.der.velden@reedbusiness.nl 06 13 34 46 00
Marike Cloosterman Key Accountmanager marike.cloosterman@reedbusiness.nl 06 51 33 15 17
Marc Nuhn Accountmanager
Zorgvisie Magazine Het magazine voor beleid en management in de zorg verschijnt maandelijks.
Zorgvisie Special Tweemaal per jaar verschijnt een glossy gewijd aan één thema.
Zorgvisie Weekoverzicht Abonnees ontvangen tevens het Zorgvisie Weekoverzicht.
direct naar > Abonneren
Bart Kiers Redacteur kiers@zorgvisie.nl 020 515 97 31
marc.nuhn@reedbusiness.nl 06 51 69 52 27
Alie Zwart en Berber Bast Eindredactie hr en zorg eindredactie@zorgvisie.nl 020 515 97 35/41
Rewina Ratiram Accountmanager
Ben Konings Uitgever
rewina.ratiram@reedbusiness.nl 020 515 98 55
Zorgvisie e-nieuwsbrief Elke werkdag nieuws en een speciale zondageditie.
Direct naar
Zorgvisie.nl De website Zorgvisie.nl is hét online platform voor zorgmanagers.
Zorgvisiebanen.nl Op de online vacaturebank kunnen managers in de zorg terecht voor actuele vacatures.
> Tarieven
Congressen
> Aanleverspecificaties
Reed Business Events organiseert in samenwerking met Zorgvisie congressen voor bestuurders en managers in de zorg met een actueel en informatief inhoudelijk programma, uitgaande van een origineel concept.
Vormgeving Twin Media bv Op gebruik van deze nieuwsbrief zijn de volgende regelingen van toepassing: Gebruiksvoorwaarden en Privacystatement
© Reed Business bv. Auteursrecht voorbehouden