executive
6 min
1/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 6 | Donderdag 29 maart 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
buitenland
rapporten
Meer tijd voor de patiënt Het Engelse verbeterprogramma Productive Ward maakt verpleegafdelingen doelmatiger en verhoogt de tevredenheid van verpleegkundigen. Zij noteren zelf inefficiëntie en bedenken hoe het beter kan. > Lees verder op pagina 2
in het kort • Verpleegkundigen hebben tot 30 procent meer tijd om aan patiënten te besteden • De kostenbesparing per verpleegeenheid is ongeveer 65.000 pond
‘Het is zo goed voor de moraal en het ziekteverzuim als je verpleegkundigen in staat stelt hun eigen werk te organiseren’ Helen Bevan, Executive of Service Transformation Team, Institute for Innovation and Improvement van de National Health Service.
benchmark
Bestuur en toezicht lopen grote risico’s KPMG Integraal risicomanagement is nog niet volwassen, is de conclusie in dit rapport van KPMG Gezondheidszorg, 2011. > Lees de samenvatting op pagina 3 > Download het hele rapport
Referentiekader ambulancezorg 2008
Beeld: Kriss Szkurlatowski
RIVM Documentatie rijtijden- en capaciteitsmodel ambulancezorg, augustus 2011
> Lees de samenvatting op pagina 5 > Download het hele rapport
Aanmelden Ga naar www.zorgvisie.nl/executive
Schaalgrootte kleinschalige zorg: 32 cliënten is optimaal Een groepsgrootte van 32 cliënten leidt tot een optimalisatie Foto: Tony Byrne van kwaliteit en kosten bij kleinschalig wonen voor gehandicapten. Dat blijkt uit onderzoek van Berenschot. > Lees verder op pagina 4
in het kort • Bij 24 bewoners is het rendement fors negatief • De huiselijkheid gaat verloren bij 48 cliënten
‘Schaalgrootte van 32 cliënten combineert gezond rendement met belevingsgerichte zorg’ Marrit van Baalen, managing consultant Berenschot
executive
5 min
2/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 6 | Donderdag 29 maart 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
buitenland
Meer tijd voor de patiënt met Productive Ward Het Engelse verbeterprogramma Productive Ward maakt verpleegafdelingen doelmatiger en verhoogt de tevredenheid van verpleegkundigen. ‘Verpleegkundigen zijn gefrustreerd, omdat ze maar een derde van hun tijd aan directe patiëntenzorg kunnen besteden. Ze zijn te veel tijd kwijt aan bureaucratische rompslomp en zoeken naar spullen. Ook overdrachten tussen diensten kosten erg veel tijd. Het is mogelijk twintig tot dertig procent meer tijd aan directe patiëntenzorg te besteden’, vertelt Helen Bevan, Executive of Service Transformation Team, Institute for Innovation and Improvement van de National Health Service. Niet handig Het instituut ontwikkelde tussen 2005 en 2008 op basis van de Lean-methode een verbeterprogramma waarbij verpleegkundigen op hun afdelingen zelf de verspilling in hun werk opsporen en verzinnen hoe het beter kan. ‘Veel faciliteiten en hulpmiddelen in het ziekenhuis zijn niet handig georganiseerd voor verpleegkundigen. In de medicijnkast zijn de geneesmiddelen bijvoorbeeld niet juist gelabeld.
Ze staan niet zo klaar dat de verpleegkundigen hun werk efficiënt en veilig kunnen doen. En als een patiënt de ondersteek heeft gebruikt, moet de verpleegkundige naar de ene plek om die te legen en weer een andere om hem schoon te maken. In een goede werkorganisatie is wegspoelen en schoonmaken op een en dezelfde plek mogelijk in plaats van dat de verpleegkundige met de ondersteek moet rondDirecte zorg lopen.’ Goed voor de moraal Cruciaal voor Productive Ward is dat verpleegkundigen zelf de verbeteringen realiseren. Niets wordt van bovenaf opgelegd. De betrokkenheid van professionals wordt aangeboord. Bevan: ‘ Het is goed voor de moraal als je de verpleegkundi-
gen in staat stelt hun eigen werk goed te organiseren. Daardoor is er minder ziekteverzuim en heb je dus minder kosten aan inhuur van externen.’ De resultaten zijn spectaculair. Behalve dat de verpleegkundigen meer tijd voor directe patiëntenzorg hebben, maken ze minder fouten bij de medicijnverstrekking. Bovendien is er minder terugval bij patiënten, is de ligduur korter, en zijn er minder infecties.
Beweging Beweging
25%
Overig
Van de 4000 afdelingen in Engeland werkt 76 procent met de Productive Ward. De kostenbesparing per verpleegeenheid is ongeveer 65.000 pond (circa 77.850 euro). De methode is overgenomen door ziekenhuizen in Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland. Ook in Nederland zijn enkele zieken huizen ermee aan de slag: St. Antonius, St Jansdal, Reinier de Graaf en Gelre ziekenhuizen. (bk)
25%
Directe zorg
11% Administratie
46%
13%
7% 21% 16% Overleg
27% Administratie
9% Overig
Tijdsverdeling in het werk van verpleegkundigen voor (links) en na invoering van Productive Ward
Overleg
executive
4 6 min
3/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 6 | Donderdag 29 maart 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
rapport
samenvatting
advertentie
Bestuur en toezicht lopen grote risico’s
Risicomanagement is niet op orde
KPMG Integraal risicomanagement is nog niet volwassen, is de conclusie in dit rapport van KPMG Gezondheidszorg, 2011.
Zorginstellingen verantwoorden zich onvoldoende over risico’s en risicomanagement. ‘Ze rapporteren erover in het maatschappelijke verslag, maar inhoudelijk stelt het nog niet veel voor.’
> Lees de hele publicatie
Recensie Innovatief gehalte Praktische bruikbaarheid Leesbaarheid Vormgeving
Quote
‘De kracht zit in continue auditing, continue monitoring en transparantie’
Alle zorginstellingen hebben te maken met risico’s. De Zorgbrede Governancecode eist dat ze zich verantwoorden over de risico’s en hoe ze die managen. KPMG Gezondheidszorg onderzocht dit bij de honderd grootste zorginstellingen.
units. Het bestuur heeft beperkt grip op de effectiviteit van deze linie. De onderzoekers denken dat zorgprofessionals actiever betrokken moeten worden. Uit de maatschappelijke verslagen maken zij op dat het inzicht in de risico’s en risicobeheersing niet het resultaat is van gestructureerd risicomanagement, maar van toevallige ervaringen. ‘De meeste zorginstellingen lijken niet goed geïnformeerd over de impact van de risico’s die ze lopen.’
Verdedigingslinies
In control
Een effectieve risico-organisatie heeft drie verdedigingslinies. De eerste richt zich op operatie en management en identificeert en beheerst van dag tot dag risico’s op de werkvloer. De tweede ziet toe op naleving van regels en monitoren van risico’s. De derde is de auditfunctie: een onafhankelijke beoordeling van de opzet en effectiviteit van eerste en tweede linie. Slechts twaalf procent van de onderzochte zorginstellingen heeft alle drie linies op orde. Men vertrouwt te veel op slechts één verdedigingslinie, die ook nog versnipperd is over verschillende
Zorginstellingen zijn veelal niet ‘in control’ over risico’s, zo concluderen de KPMG-onderzoekers. Zij menen dat belangrijke stakeholders – gezien de steeds luider klinkende roep om meer risicobeheersing – in de toekomst ‘in control statements’ zullen eisen en dat er dus nog wel wat moet gebeuren. ‘Door zorgprofessionals, toezichthouders, accountants en maatschappelijke partners erin te betrekken wordt risicomanagement volwassen.’ (ivdl) > Zie ook www.kpmg.nl
Private investeerders in de zorg: maatwerk vereist?
Blanxx is gespecialiseerd in zorgvastgoed. De keten van strategie, realisatie tot en met onderhoud wordt door ons verzorgd via een integrale aanpak. Financiering, ook mogelijke private initiatieven, is daar onderdeel van. Geïnteresseerd? Neem contact met ons op: www.blanxx.nl 088 010 5700 info@blanxx.nl
executive
3 min
4/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 6 | Donderdag 29 maart 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
benchmark
advertentie
Schaalgrootte kleinschalige zorg: 32 cliënten is optimaal
Veel zorgaanbieders slagen er niet in om met het tarief van de Nederlandse Zorgautoriteit kleinschalig wonen voor gehandicapten met een intensieve zorgvraag te realiseren. Berenschot heeft bij Philadelphia Zorg doorgerekend wat de optimale schaalgroootte is: 24, 32 of 48 cliënten. Dure nachtwacht Het scenario met 24 cliënten – vier groepen van zes cliënten – is een verdubbeling van de huidige praktijk: twee groepen van zes. Ondanks de schaalvergroting blijft dit fors verliesgevend. Het rendement is -23 procent. Dat komt met name doordat de permanente nachtwacht, uit een oogpunt van kwaliteit een voorwaarde voor deze doelgroep, te zwaar op de begroting drukt. Om die te realiseren is 2,2 fte nodig. Ook kan er met 24 cliënten overdag slechts
één begeleider per zes cliënten zijn. De praktijk leert dat dit onvoldoende is tijdens spitsuren. Philadelphia lost dit nu op door in de piekuren te werken met 4-urencontracten, maar medewerkers vinden dat geen aantrekkelijke contracten. Betere balans Een groepsgrootte van 32 cliënten – in vier huishoudens van acht – geeft een betere balans tussen kwaliteit en kosten. Er is dan een permanente nachtdienst en een slaapdienst mogelijk. De kosten per cliënt zijn lager, omdat de vaste lasten over meer cliënten kunnen worden verdeeld. Een schaalgrootte van 32 cliënten biedt ruimte voor meer begeleiders en de mogelijkheid om de groepen
van acht cliënten te splitsen in groepen van vier. Verlies aan huiselijkheid Bij 48 cliënten is het financiële rendement maximaal: 8 procent. Maar dat gaat ten koste van de kwaliteit. De huiselijkheid en persoonlijke aandacht gaan verloren voor bewoners en personeel. Voor medewerkers is dat juist een reden om in de kleinschalige woonzorg te willen werken. Berenschot-onderzoeker Marrit van Baalen concludeert dan ook dat kleinschalig wonen met 32 permanente bewoners in vier huishoudens van acht, begeleid als acht huishoudens van vier, het beste van twee werelden combineert. Ze zijn groot genoeg om de vaste kosten te dragen en te kunnen variëren in groepsgrootte. En klein genoeg om de huiselijkheid te bewaren zonder dat een coördinerende organisatie nodig is. (bk) Foto: Krishnan Gopakumar
Een groepsgrootte van 32 cliënten leidt tot een optimalisatie van kwaliteit en kosten bij kleinschalig wonen voor gehandicapten. Dat blijkt uit onderzoek van Berenschot.
Managen in de zorg is dynamischer dan ooit! Het concurrentieveld in de zorgsector verandert snel. Budgetten staan onder druk, samenwerken en innoveren zijn essentieel. Tijdens de Masterclass Management in de zorg op 23 april krijgt u zicht op actuele en cruciale thema’s in de zorg. www.rtlmasterclasses.nl Schrijf u in met 15% lezerskorting door code ZORGV23 te vermelden.
executive
6 2 min
5/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 6 | Donderdag 29 maart 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
rapport
samenvatting
Referentiekader ambulancezorg 2008
Beeld: Kriss Szkurlatowski
RIVM Documentatie rijtijden- en capaciteitsmodel ambulancezorg, augustus 2011
> Lees de hele publicatie
Recensie Innovatief gehalte Praktische bruikbaarheid Leesbaarheid Vormgeving
Quote
‘Er is draagvlak voor de uitkomsten omdat alle belanghebbende partijen in het expertteam zaten’
advertentie
Rekenmodellen ambulancezorg zijn adequaat De maximale aanrijtijd kan in gevaar komen als ziekenhuizen de verloskunde concentreren. Hoeveel standplaatsen en ambulances zijn nodig om de 45-minutennorm te halen? In juni 2008 heeft het RIVM het Referentiekader spreiding en beschikbaarheid ambulancezorg 2008 gepubliceerd. Dit landelijke referentiekader beschrijft de spreiding en capaciteit van de ambulancezorg in Nederland. Het RIVM-rapport uit 2011 beschrijft hoe de twee rekenmodellen – het rijtijdenmodel en het capaciteitsmodel – zijn toegepast in het referentiekader. Rijtijden en capaciteit Het rijtijdenmodel voor de spoedeisende ambulancezorg geeft een schatting van de rijtijd die een ambulance nodig heeft wanneer deze een traject met spoed rijdt. De rijtijden zijn bepaald met een routeplanner die voor twaalf verschillende wegsoorten een gemiddelde ambulancesnelheid hanteert. De routeplanner houdt rekening met wegen die speciaal voor hulpdiensten beschikbaar zijn, zoals wegvakken voor openbaar vervoer en speciale op- en afritten. De weg soorten zijn gedifferentieerd naar ligging,
binnen/buiten de bebouwde kom en naar regiotype. Het rijtijdenmodel is enigszins behoudend. In werkelijkheid rijdt de ambulance vaak iets sneller dan het model aangeeft. Het capaciteitsmodel berekent hoeveel ambulances nodig zijn om aan de vraag naar ambulancezorg te voldoen. Het model bestaat uit drie deelmodellen die de benodigde capaciteit berekenen voor spoedvervoer, besteld vervoer en voor het waarborgen van de geografische paraatheid. Met de twee rekenmodellen is het goed mogelijk om de spreiding en beschikbaarheid van de ambulancezorg te bepalen. Ze kunnen ook worden gebruikt voor regionaal maatwerk in gebieden waar de verloskunde wordt geconcentreerd.
Gratis seminar over reputatie Schiphol, 19 april
Be good and tell it In de zorg is reputatie erg belangrijk. Uiteraard verleent u goede zorg, maar draagt u dat ook uit? .. Door marktwerking kiezen clienten zelf hun zorg. Vaak op basis van reputatie. Dus is het belangrijk hier actief aandacht aan te besteden. Dit seminar gaat over: • Reputatiemanagement • Relatiebeheer • En de inzet van CRM in de zorg. Dit seminar wordt wegens succes herhaald. Deelnemen is gratis
Meldkamer De modellen houden geen rekening met de meldkamer, terwijl die een belangrijke rol speelt bij de aansturing van ambulances. Als die niet goed functioneert, wordt niet voldaan aan de 45-minutennorm. Het RIVM raadt daarom aan een model te ontwikkelen voor de juiste bezetting van meldkamers. > zie ook: www.rivm.nl
en verplicht u tot niets. Schrijf u in op www.qssolutions.nl/zorg
QS solutions
Modemweg 37 - 3821 BS Amersfoort T (033) 71 22 111 www.qssolutions.nl
executive
1 min
6/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 6 | Donderdag 29 maart 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
meer zorgvisie
Adverteren
Colofon
Emile van der Velden Key Accountmanager
Eric Bassant Hoofdredacteur bassant@zorgvisie.nl 020 515 97 04
emile.van.der.velden@reedbusiness.nl 06 13 34 46 00
Marike Cloosterman Key Accountmanager marike.cloosterman@reedbusiness.nl 06 51 33 15 17
Marc Nuhn Accountmanager
Zorgvisie Magazine Het magazine voor beleid en management in de zorg verschijnt maandelijks.
Zorgvisie Special Tweemaal per jaar verschijnt een glossy gewijd aan één thema.
Zorgvisie Weekoverzicht Abonnees ontvangen tevens het Zorgvisie Weekoverzicht.
Bart Kiers Redacteur kiers@zorgvisie.nl 020 515 97 31 Irene van der Linden Freelance journalist
direct naar > Abonneren
Alie Zwart en Berber Bast Eindredactie hr en zorg eindredactie@zorgvisie.nl 020 515 97 35/41
marc.nuhn@reedbusiness.nl 06 51 69 52 27
Rewina Ratiram Accountmanager
Ben Konings Uitgever
rewina.ratiram@reedbusiness.nl 020 515 98 55
Zorgvisie e-nieuwsbrief Elke werkdag nieuws en een speciale zondageditie.
Direct naar
Zorgvisie.nl De website Zorgvisie.nl is hét online platform voor zorgmanagers.
Zorgvisiebanen.nl Op de online vacaturebank kunnen managers in de zorg terecht voor actuele vacatures.
> Tarieven
Congressen
> Aanleverspecificaties
Reed Business Events organiseert in samenwerking met Zorgvisie congressen voor bestuurders en managers in de zorg met een actueel en informatief inhoudelijk programma, uitgaande van een origineel concept.
Vormgeving Twin Media bv Op gebruik van deze nieuwsbrief zijn de volgende regelingen van toepassing: Gebruiksvoorwaarden en Privacystatement
© Reed Business bv. Auteursrecht voorbehouden