1. GAIA 1.DBH HERNANI BHI Zorione Santiago
1. UNIBERTSOA. ANTZINAKO ETA ORAINGO USTEAK TEORIA GEOZENTRIKOA: Lurra Unibertsoaren erdigunean dago; eta Eguzkia, Ilargia, izarrak eta planetak haren inguruan dabiltza biraka. A N T Z I N A
TEORIA HELIOZENTRIKOA: Eguzkia Unibertsoaren erdigunean dago; eta Lurra, planetak eta izarrak haren inguruan biratzen dira. G A U R E G U N
Eguzkia izar txiki bat baino ez da eta Unibertsoan dauden hainbat galaxiaren arteko galaxia batean dago kokatua, eta ez Unibertsoaren erdian.
2. UNIBERTSOAREN SORRERA ETA OSAGAIAK Unibertsoa galaxiaz eratuta dago. Galaxiek galaxia-kumulu izeneko multzoak osatzen dituzte. Galaxiak Milaka miloi izarrez osatuta daude. Izarrak gas masa goriak dira. Zenbait izarrek planeta-sistemak dauzkate, planetaz, satelitez, asteroidez eta kometaz osatuak.
Gure galaxia?????
Esne Bidea
Esne Bidea zein galaxia kumuluren parte da? Gure izarra?????
Virgo
Eguzkia da eta Esne Bidearen beso kiribiletako baten dago
Gure planeta sistema???? Eguzki Sistema Zenbait planetaren inguruan sateliteak dabiltza. Lurraren satelitea?? Ilargia
UNIBERTSOAREN JATORRIA Unibertsoaren jatorria duela hamabost mila miloi urte gertatu zen ikaragarrizko leherketa batetan bidez: BIG BANG Horrezkero unibertsoa hedatzen dagoela ondorioztatu zuen Edwin Hubble astronomoak
3. TAMAINAK ETA DISTANTZIAK UNIBERTSOAN
Lurretik Eguzkirainoko distantzia da
Argiak urtebetean egiten duen distantzia da
4. EGUZKI SISTEMA
Eguzki Sistema Eguzkiaren planeta-sistema da eta hauek ditu osagaiak: EGUZKIA, PLANETAK, PLANETA NANOAK, SATELITEAK eta GORPUTZ TXIKIAK (ASTEROIDEAK eta KOMETAK)
EGUZKIA: Tamaina ertaineko izarra da. H eta He osatua. Esne bidean dago. PLANETAK: Gorputz esferikoak. Barnekoak (Harritsuak): Merkurio, Artizarra. Lurra eta Marte. Kanpokoak(Gasezkoak): Jupiter, Saturno, Urano eta Neptuno. PLANETA NANOAK: Esaterako, Pluton.
SATELITEAK: Planeten eta planeta nanoen inguruan biraka dabiltzan gorputzak GORPUTZ TXIKIAK: - ASTEROIDEAK: Eguzkiaren inguruan biratzen diren gorputz txiki harritsuak. Bi gerriko dituzte: Asteroide gerrikoa (Merteren eta Jupiterren orbiten artean) eta Kuiperren gerrikoa (Neptunoren orbitatik haratago)
-KOMETAK: Izotz- eta harri-masak dira. Plutonetik haratago daude.
Astro batek beste baten inguruan birak ematean egiten duen higidura da. Egindako ibilbide horri ORBITA deritzo
Lurraren orbita dagoen irudizko plano horri EKLIPTIKA esaten zaio.
Astro batek bere buruari bira ematean egiten duen higidura. Bira hori ematean egindako irudizko lerroari ERROTAZIO-ARDATZA deritzo.