Zuchowe wiesci wiosna 2017

Page 1

wiosna 2017

6-latek

w gromadzie zuchowej Sprawność zespołowa

Muzykolog Sprawność indywidualna

Hodowca Kwiatów Jak przygotować się do

koloni zuchowej? Zbiórka pojedyncza

Kurtyna w górę


Wstępniak

2

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Drodzy drużynowi! Droga kadro zuchowa! W imieniu Zespołu Zuchowego mam ogromną przyjemność oddać w Wasze ręce pierwszy po długiej przerwie świeżutki numer reaktywowanych „Zuchowych Wieści”. Dla wielu z Was kwartalnik ten może być nowością, ale zapewniam, to gazeta, która przez lata inspirowała rzesze instruktorów zuchowych w Polsce, w tym mnie :) Kiedy 13 lat temu zostawałam drużynową była ona kompendium wiedzy zuchowej i pedagogicznej, zbiorem pomysłów na prowadzenie gromady i zbiórek oraz gazetą wspierającą samorozwój. Dzisiaj, przekazując „Zuchowe Wieści” dalej mamy nadzieję, że równie chętnie będziecie korzystać z poszczególnych ich działów, dzieląc się nimi ze swoją kadrą. Niech będzie to miejsce zuchmistrzów, nasz przyczółek w harcerskiej prasie! Na łamach „Zuchowych Wieści” poruszać będziemy wiele bliskich zuchmistrzom Przygotowaliśmy dla Was kilka działów, które na stałe pojawiać się będą co kwartał. Należą do nich:

tematów.

Wieści ze Związku - znajdziecie tutaj kalendarz wydarzeń programowo-kształceniowych dla zuchmistrzów i gromad na nadchodzący kwartał

CZUJnik na… - czyli temat numeru.

Drużynowemu pod rozwagę - publikowane będą tu felietony dotyczące zuchmistrzowskich problemów i zagwozdek.

Skarbiec inspiracji - nie masz pomysłu na cykl sprawnościowy, zbiórkę pojedynczą czy ciekawą majsterkę? To dział, gdzie znajdziesz gotowe propozycje do wykorzystania.

Na zuchową nutę - czyli piosenka zuchowa wraz z zapisem nutowym.

Zuch MISTRZ numeru - czyli ktoś z Was! Wywiad z drużynowym lub instruktorem zuchowym, którego praca z gromada zasługuje na zaprezentowanie całej zuchmistrzowskiej społeczności.

Indywidualny rozwój zucha - znajdziecie tu propozycję kart sprawności indywidualnych dla zuchów wszystkich gwiazdek.

Z teki metodyka - czyli pogotowie metodyczne w pigułce. Masz problem z wybraną formą pracy, nie czujesz któregoś elementu metodyki zuchowej? Ten dział to kompendium metodyczne z przykładami i inspiracjami!

Hydepark - czyli coś lżejszego na odreagowanie :)

„Zuchowe Wieści” to kwartalnik dla Was i o Was. Wierzę, że na jego łamach będziemy wspólnie dzielić się wiedzą, doświadczeniem, swoimi pomysłami na pracę z gromadą czy przemyśleniami. Bez zbędnego pisania - życzę Wam miłej i inspirującej lektury! :)

hm. Magdalena Turbasa Szefowa Zespołu Zuchowego Wydziału Wsparcia Metodycznego GK ZHP

3

Wstępniak


4

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Wieści ze związku

Światowzmieniacze!

Odznaka Halerczyk

Sytuacja w niektórych miejscach na ziemi jest niebezpieczna. Są tereny, w których dzieci nie żyją beztrosko i nie są bezpieczne. Ich codziennością jest wojna. Nie bądźmy obojętni, pomóżmy wywołać uśmiech na twarzy dzieci, które doświadczają trosk i walczą o przeżycie.

Choć dostęp do morza obecnie wydaje się nam oczywisty, to nie można zapomnieć, że w dziejach Polski nie zawsze tak było. Traciliśmy i odzyskiwaliśmy tereny nadmorskie i tak też stało się w roku 1920, gdy do naszego kraju dołączone zostały tereny m.in Pucka. Wtedy to miały miejsce symboliczne zaślubiny z morzem, które świętowane są rokrocznie na tamtejszych terenach. Morze wszak to nasz narodowy skarb. Nikt chyba dzisiaj nie wyobraża sobie Polski bez dostępu do tak ukochanego Bałtyku.

Zastanawiacie się jak pomóc i jak zachęcić do tego zuchy? Przywołujemy wspaniałą inicjatywę organizowaną przez Polskie Centrum Międzynarodowej Pomocy w Libanie, we współpracy z ZHP, polegającą na zbiórce kolorowanek dla dzieci z syryjskich rodzin przebywających w obozie dla uchodźców na granicy z Syrią.

Aby uczcić to ważne wydarzenie, Komenda Morskiego Hufca Puck kieruje do wszystkich jednostek ZHP przykuwającą uwagę propozycję dotycząca zdobycia jubileuszowej odznaki Hallerczyka. Dzięki niej dzieci będą miały okazję poznać historię naszego kraju ze szczególnym uwzględnieniem terenów nadmorskich. To wyjątkowa okazja byśmy wszyscy poczuli smak polskiej kultury morskiej i zasmakowali w tradycjach, nie ruszając się ze swoich środowisk.

Bądźmy otwarci na pomoc i zachęcamy do tego naszych podopiecznych. Wystarczy tak niewiele by wywołać uśmiech! Kolorowanki z uwagi na warunki techniczne, należy wysłać na adres e-mail: program@zhp.pl. W formie elektronicznej zostaną przekazane do obozu i wydrukowane na miejscu. Zmieniajmy świat wspólnie!

Z całego serca polecamy, to propozycja skierowania także dla gromad zuchowych.

Więcej informacji:

Więcej informacji:

https://zhp.pl/2017/zostan-swiatozieniaczem/

http://cbp.zhp.pl/propozycje/hallerczyk-zhp/

5

Wieści ze Związku


Wieści ze Związku

6

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


XXXIX Zjazd ZHP

V Zlot Kadry ZHP

Tym, co rozpala nasze instruktorskie serca wiosną tego roku jest zbliżający się wielkimi krokami Zjazd Nadzwyczajny ZHP. Tematami zjazdu będą zmiany statutowe, tak ważne dla wszystkich środowisk i pionów wiekowych.

Tego lata kadra też się bawi. I kształci! W kieleckiej Tokarni odbędzie się kolejna edycja wydarzenia skierowanego do kadry ZHP, podczas którego odbędą się kursy, warsztaty i szkolenia dedykowane dla osób pełniących funkcje w ZHP. Rozwiń się, baw się i jedź z nami! Szczególnie zapraszamy drużynowych, namiestników i kadrę pracującą z zuchami i instruktorami zuchowymi!

Już od końca lutego odbywają się zbiórki delegatów, mające na celu konsultacje i rozmowy w sprawie proponowanych zmian. Zachęcamy do śledzenia wszelkich rozmów, stanowisk, materiałów i przede wszystkich samego Zjazdu.

Rezerwuj termin już dziś: 18-22.08.2017 r. Nie może Cię zabraknąć!

Nic o nas, bez nas! Zajrzyjcie koniecznie na stronę Zjazdu: www.zhp.pl/39zjazd/

Więcej szczegółów: www.zlotkadry.zhp.pl

BE A STAR, zjednoczeni dla Europy To najnowsza, międzynarodowa propozycja powstała przy współpracy polskich, francuskich i niemieckich instruktorów, z inicjatywy niemieckiej organizacji skautowej DPSG. To wspaniały pomysł na szerzenie współpracy ponad podziałami i integrację europejska. Zachęcamy!

zebrała: hm. Kinga Żydek Członkini Zespołu Zuchowego Wydziału Wsparcia Metodycznego GK ZHP. Instruktorka Hufca ZHP Czechowice-Dziedzice, wieloletnia namiestniczka zuchowa i członkini Zespołu Programowego. Wychowanka i drużynowa 12 GZ „Bajkowe Stworki”. Z wykształcenia prawnik.

Więcej: http://cbp.zhp.pl/propozycje/

7

Wieści ze Związku


CZUJnik na...

8

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


CZUJnik na... Kolonia jako podsumowanie roku pracy Kolonia zuchowa gromady zuchowej - podsumowanie czy początek nowego roku zuchowego?

dą będzie dla nowych rodziców dużym gwarantem również twoich słów. Opiekunowie naszych zuchów, którzy opowiedzą swoim znajomym o wakacyjnych przygodach obozowych i profesjonalnej pracy wychowawczej na kolonii sprawią, iż od września przybędzie Ci kilka nowych wychowanków. Generalnie najlepsza rekrutacja to ta, która odbywa się poprzez pocztę pantoflową wśród rodziców. Jednak im dłużej będziesz na swojej funkcji drużynowego i im więcej dobrych kolonii oraz działań będziesz miał za sobą, tym lepiej ten system będzie działać. Duży krąg potencjalnych odbiorców buduje się przez dłuższy czas.

Drogi Druhu/druhno drużynowy/wa! Najczęściej o obozie letnim mówi się jako podsumowaniu roku zuchowego. Na pewno jest to prawda. Jednak osobiście uważam, iż dobry obóz jest również dobrym startem nowego roku zuchowego. Wiadomym jest, że zuchy, ich rodzice oraz twoja kadra działając przez cały rok w gromadzie dążycie do podsumowania roku na kolonii zuchowej. W artykule znajdującym się w tym numerze znajdziesz, mam nadzieję, wiele przydatnych rzeczy, które pomogą przejść przez proces organizowania kolonii od podstaw. Jednak kolonia, oprócz wspomnianego wyżej podsumowania roku, jest też jednocześnie ciągłością następnego roku zuchowego. Owa ciągłość w gromadzie jest bardzo ważna. Dzięki niej Twoja gromada będzie się z roku na rok rozwijać, a grono zadowolonych rodziców i zuchów będzie się powiększać.

Nie zapominajmy o najważniejszych osobach, czyli zuchach :) Dla nich kolonia to często pierwszy taki wyjazd w życiu, który bardzo ich rozwinie i usamodzielni. Nigdy w ciągu roku nie będziesz miał tyle czasu i okazji by oddziaływać na swoich podopiecznych jak właśnie na kolonii. Wyjazd letni to najlepszy czas, aby dokładnie poznać swoje zuchy. Zaręczam Ci, że zuch po kolonii już na dobre wsiąknie w gromadę :) Wtedy większość Twojej gromady od września będą stanowić właśnie te zuchy. Nowe dzieci szybko wnikną w strukturę gromady i od samym starszych zuchów dowiedzą się, że „na kolonii jest najlepiej na świecie”!

Pamiętaj, iż kolonia to ostatnia okazja do spędzenia czasu z najstarszymi zuchami zanim przekażemy je do drużyn harcerskich. Może podczas obozu będą mogli odwiedzić zaprzyjaźnione drużyny harcerskie i wybrać tą, do której pójdą od września. Obóz to też dobra okazja, aby publikować na blogu ważne informacje dotyczące funkcjonowania gromady. Jeżeli zdecydujesz się na publikowanie codziennie materiałów z każdego dnia obozu, odnotujesz bardzo dużą ilość odwiedzin na Twojej stronie. Może warto w takim momencie umieścić ankietę badającą stan i zadowolenie rodziców z gromady. Często rodzice wolą napisać rady dla Ciebie anonimowo, niż mówić je osobiście przy jakiejś okazji. Pamiętaj o swoich przyjaciołach i sponsorach - wyślij do nich kartkę z obozu :) Dobrze przeprowadzona kolonia to zadowoleni zuchy i rodzice. To zadowolenie rodziców będzie procentować dla Ciebie przez cały kolejny rok. Warto zaprosić tych doświadczonych rodziców na spotkania organizacyjne dla nowych opiekunów. Doświadczony rodzic, który opowie innym o swoich pozytywnych doświadczeniach z groma-

hm. Michał Działowski Od 10 lat Drużynowy 23 Świdnickiej Gromady Zuchowej „Leśne Duszki”. Członek komendy hufca ZHP Świdnica ds. gromad zuchowych. Szczęśliwy małżonek żony Karoliny oraz tato Wiktora.

9

CZUJnik na...


CZUJnik na...

10

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


CZUJnik na... Jak przygotować się do kolonii zuchowej? Już luty! Czy znasz termin i miejsce swojej kolonii zuchowej? Czy wiesz, kto będzie kadrą? Ile zuchów pojedzie? Jaki będzie ten wyjazd? A co najważniejsze, ile będzie to kosztowało? Jeżeli masz wątpliwości z odpowiedzią na te pytania, zachęcam Cię do przeczytania poniższego artykułu.

mioty czy domki? Może warto co roku jeździć w inne miejsce i inne warunki. Zaplanuj wyjazd w środek puszczy albo do miejsca, które jest w niedalekiej odległości od ciekawych miejsc godnych zwiedzenia. Najlepiej, aby było tam jeszcze jezioro. Czym jest kolonia bez kąpieli w jeziorze? :)

Jak przygotować się do kolonii zuchowej?

Z kim? Znasz już termin i miejsce. Czy masz osoby z odpowiednimi uprawnieniami? Pamiętaj, że znalezienie kadry na kolonię może być problemem. Szczególnie, iż większość instruktorów z Twojego hufca może być zaangażowana w akcję letnią w innych jednostkach. Jeżeli sam nie masz jeszcze stopnia przewodnika albo matury i uprawnień wychowawcy, a Twoi przyboczni są jeszcze młodsi, musisz znaleźć cały komplet kadry. Gdzie znaleźć takich wychowawców? Możesz oczywiście przyłączyć się do obozu innej drużyny albo gromady. Najlepiej zapytać zaprzyjaźnionych instruktorów. Może są też takie osoby w hufcu? Bardzo fajnym źródłem kadry mogą być też rodzice Twoich zuchów. Część z nich na pewno kiedyś była w harcerstwie. Zrobienie kursu trwa chwilę, a Tobie daje duży komfort na przyszłość. W mojej gromadzie, z uwagi na dużą liczbę dzieci, rodzice biorą udział w każdym wyjeździe, zimowisku, a szczególnie w kolonii. Jeśli wyjazd na kolonię w pełnym wymiarze czasowym stanowi dla rodziców problem, zorganizuj to tak, by mogli się oni wymieniać (np. pomagając jako wychowawcy na tydzień). Pomoc rodziców jest ogromnym skarbem, jednak musisz uważać na wiele rzeczy. Szczególnie na to, co mówisz i robisz, i jak organizujesz pracę na obozie. Rodzic wspierający kadrę i będący zachwycony Twoją kolonią to skarb. Jednak w sytuacjach, gdy zdarzy Ci się niedopracowanie czegoś albo zorganizowanie działania nie do końca w sposób odpowiedzialny, będziesz od razu musiał się z tym zmierzyć.

Każdy z nas (mam na myśli drużynowych) dysponuje różnorodnymi siłami i środkami w gromadzie. Jednak wspólne dla nas są etapy załatwiania spraw przed obozem. Mam nadzieję, że moje doświadczenia okażą się przydatne dla osób, które dopiero uczą się organizacji pracy i czasu przed letnim wypoczynkiem.

Gdzie? Czy baza obozowa należy do hufca macierzystego czy obcego? Jeżeli jest to baza obca, to warto rezerwować termin już wcześniej. Najlepiej znać termin już w grudniu. Pamiętaj, iż rodzice zuchów najczęściej od stycznia muszą planować urlopy w miejscach pracy. Im później podasz termin obozu, tym mniej zuchów może pojechać na obóz. Prawdopodobnie od razu po rezerwacji terminu będziesz musiał wraz z Twoim hufcem podpisać stosowną umowę. Jest to dobry moment również, aby podać termin zapisów na obóz i pobierać zaliczki. Wtedy będziesz wiedział odpowiednio wcześniej ile zuchów pojedzie na obóz. Lista zapisów jest też dobrym pomysłem, jeżeli możesz wziąć na obóz określoną ilość osób. Załóżmy, że przy 30 zuchach na bazie obcej potrzebny jest Ci kierownik i dwóch wychowawców. Jednak 31-wsze zapisane dziecko wymaga już od Ciebie zabrania kolejnego wychowawcy. Zobacz sam, że jedno działanie implikuje kolejne, a one w efekcie dają Ci wiedzę o tym, co potrzebujesz załatwić. Lepiej takie rzeczy wiedzieć wcześniej. Na końcu warto jeszcze zastanowić się nad miejscem. Na-

Jak poinformować? Pierwsze spotkanie dla rodziców warto zorgani-

11

CZUJnik na...


zować, kiedy wiesz już wszystko, o czym pisałem powyżej. Wbrew pozorom pracy jest sporo, a czasu mało. Na takim spotkaniu możesz powiedzieć o cenie, miejscu, kadrze, warunkach. Pierwsze zebranie rodziców to twoje „być albo nie być” w oczach rodziców. To okazja, aby przekonać rodziców, że powierzają życie i zdrowie swoich dzieci w odpowiedzialne ręce. Jeżeli masz około 16-stu lat, na spotkanie zaproś również kierownika i wychowawców kolonii. Chodzi o to, aby rodzice wiedzieli, że w przypadku młodej osoby na funkcji drużynowego będzie na obozie ktoś jeszcze. W rozmowie z rodzicami warto odwołać się do swoich udanych obozów z przeszłości. Warto zaprosić na takie spotkanie rodziców, którzy wysłali już swoje dziecko w poprzednich latach. Nawet ich krótka pozytywna wypowiedź o wiele lepiej przekona wątpiących opiekunów zuchów. Spotkania z rodzicami lepiej rozdzielić jest na dwa etapy. Pierwsze - informacyjne, ogólne. Drugie - bardziej konkretne, na którym omawiane będą już konkretne tematy organizacyjne.

no! pamiętaj, że płacisz za stawkę wyżywienia za osobodzień. Czyli zaczynasz na przykład obiadem, a kończysz śniadaniem. Zastanów się, czy nie będziesz potrzebował/a prowiantu na powrót z obozu. Często ta kwestia jest pomijana podczas podpisywania umowy. Czy na bazie są dodatkowe atrakcje? Czy organizator zapewnia ich obsługę przez uprawnioną osobę? A co najważniejsze, czy ta obsługa jest w cenie pobytu? Warto też zastanowić się nad formą podwieczorka. Zdarzało mi się już otrzymać paczkę chipsów lub trzy dni z rzędu baton czekoladowy. Wbrew pozorom, mimo, że zrobiłeś/aś już sporo, jeszcze mnóstwo szczegółów przed nami. Pamiętaj, że warto zapytać organizatora o 50 rzeczy za dużo, niż przez jedno niedopowiedzenie mieć problem. Rzeczy istotnych, o których warto wiedzieć przed kolonią jest mnóstwo. Poniżej zamieszczam tylko kilkanaście z wielu pytań, które warto zadać gospodarzowi bazy:

Jaki transport?

Czy w domkach jest pościel, czy zuchy muszą mieć śpiwory?

Domki czy namiot? Jeśli domki - ile w nich miejsc noclegowych? Czy w domkach przewdziane jest miejsce dla opiekuna?

Jak dojedziesz na obóz? Pociąg czy autokar? Jak zorganizować transport ze stacji PKP? Czy autokar dojedzie bezpośrednio na miejsce kolonii, czy musicie dostać się tam pieszo? Czy w tym drugim przypadku macie możliwość wynajęcia transportu na bagaże? Co z powrotem? Może z miejsca, w którym będziecie obozować będzie wracać jakaś inna drużyna lub gromada. Wtedy warto dogadać się i wynająć autokar wspólnie. Wtedy koszty tego samego przejazdu rozdzielą się na dwa :) Jeżeli już płacisz za autokar, może w cenie przejazdu uda Ci się po drodze coś zwiedzić z zuchami? Przy niedużej dopłacie uda Ci się zyskać dodatkową atrakcję na kolonii.

Jak wygląda zaplecze sanitarne - ile pryszniców, umywalek? Jak często prysznice dostępne będą dla kolonii? Gdzie znajdują się toalety i jaka jest ich ilość? Czy droga do toalet jest oświetlona? Czy jest stały dostęp do bieżącej wody? Jeśli namioty - czy jest dostęp do prądu? Ile kilometrów jest do najbliższego szpitala? Czy baza ma podpisaną z nim umowę? Jak wygląda sprawa formalności z sanepi- dem i strażą pożarną? Czy załatwia to baza, czy musimy samodzielnie?

Jak wygląda sytuacja na bazie?

Czy na bazie jest miejsce ogniskowe? Jak wygląda terminarz korzystania z niego?

Bardzo ważna jest opieka medyczna. Czy na bazie jest zapewniona opieka pielęgniarki lub lekarza czy trzeba ją dodatkowo załatwiać. Jak wygląda sprawa kąpieliska? Pamiętaj, że musisz mieć ratownika. Osobiście zdarzało się, iż w wyniku niedomówienia nagle musieliśmy znaleźć dodatkowe środki, aby zapłacić ratownikowi za jego pracę. Druhu/

CZUJnik na...

Czy są jakieś ogólnodostępne miejsca pro- gramowe/ świetlice? Jak wygląda stołówka i jak wydawane są na niej posiłki?

12

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


codzienna relacja z kolonii na stronie gromady pod postacią zdjęć, tekstu i filmów. Jest to bardzo dobra metoda na uspokojenie rodziców, że wszystko w jak najlepszym porządku, a tobie ściąga z głowy masę telefonów od rodziców. Publikowanie treści z obozu na blogu ma też tę zaletę, iż rodzice widzą co się dzieje i mogą niejako obserwować swoje pociechy. Rozwijając jeszcze kwestię telefonów, przez kilka lat mieliśmy 5 roboczych telefonów, na które w przerwie obiadowej dzwonili rodzice. Jednak szybko okazało się, że dzwoniących jest zbyt dużo i rozmowy są zbyt długie, dlatego nie zawsze każdy zdążył porozmawiać. Dlatego dwa lata temu wspólnie z kadrą i kilkoma rodzicami przeprowadziliśmy eksperyment polegający na całkowitym usunięciu telefonów z obozu (oprócz tego do kontaktu z drużynowym). Zuchy i rodzice podczas obozu mogli pisać do siebie tylko listy. Już w trakcie obozu okazało się, że jest to świetne rozwiązanie zarówno dla kadry, zuchów i rodziców. Same zuchy stwierdziły, że kolonia mijała im zdecydowanie lepiej bez kontaktu z rodzicami (i często płaczu czy stresu związanego z kontaktem z domem). Serdecznie polecam tę metodę.

Czy w okolicy bazy zlokalizowane są jakieś atrakcje ciekawe dla zuchów? Za co? Dopiero teraz doszliśmy do ceny obozu, a jednak jest to jedna z najważniejszych rzeczy. Wiadomym jest, iż cena kolonii nie może być za wysoka, gdyż zuchy na nią nie pojadą. Nie może być również za niska, gdyż nie zamkniemy się w obozowym budżecie. Unikałbym jednak organizowania kolonii po kosztach. Kolonia jest przede wszystkim frajdą i wakacyjnym wydarzeniem, dlatego musi być po prostu ciekawa. Musisz zapłacić za pobyt swojej kadry, za sprzęt, wstępy i przejazdy do różnych atrakcji, na materiałach do zajęć kończąc. Pamiętaj, iż ceny wyjazdów w harcerstwie i tak są o wiele niższe niż ceny wyjazdów organizowanych przez biura podróży. Mimo wszystko, skąd wziąć kasę? Większą część pieniędzy na wydatki na pewno pokryją rodzice w cenie obozu. Jednak warto wiedzieć, gdzie opiekunowie Twoich zuchów pracują. Może są to większe firmy z polityką wsparcia organizacji pozarządowych? Pamiętaj, że najłatwiej dotrzeć do takiej firmy “od środka”. Twoje pismo, nad którym siedziałeś trzy noce może przejść niestety bez echa. Jednak dzięki osobie znajomej, zwiększają się Twoje szanse. Pamiętaj, żeby każde takie działanie mające na celu pozyskanie środków z zewnątrz omówić ze swoim hufcem. Najczęściej znają oni te firmy, ich ludzi i nastawienie do finansowania takich przedsięwzięć. Ponieważ do kolonii jest jeszcze kilka miesięcy, warto przeprowadzić akcję zarobkową. Osobiście jestem przeciwnikiem pakowania zakupów przez harcerzy czy zuchy w hipermarketach, ale masz jeszcze kilka innych dobrych opcji do wyboru. Możesz rok wcześniej dobrze przeprowadzić akcję „1% podatku”. Dobrym pomysłem jest wydrukowanie cegiełek i sprzedaż ich (po uprzednim zgłoszeniu zgodnie z przepisami) przez zuchy. Podczas świąt możesz zorganizować licytację gadżetów lub sprzedawać ozdoby.

Przed kolonią szczególnie nowe zuchy mają tendencję do panikowania. Wtedy najczęściej rodzice popełniają okropny błąd, mówiąc: „Jak będziesz chciał/ła, to po ciebie przyjedziemy”. I zuch zyskuje automatyczną furtkę wyjścia z kolonii. Oczywiście nie musi tak się stać, ale szczególnie na początku wyjazdu zuch może prosić o takie rozwiązanie. Warto więc porozmawiać z rodzicami, dlaczego takie rozwiązanie jest krzywdzące.Przed obozem warto też ogłosić temat przewodni kolonii. Warto dać trochę czasu zuchom i ich rodzicom na przygotowanie stroju i odpowiednich rekwizytów. Prócz powyższych, ważne aspekty do poruszenia na ostatecznym zebraniu to dokładne miejsce i godzina wyjazdu oraz powrotu, telefon kontaktowy do kierownika, opis bazy, skład kadry, lista rzeczy, które każdy zuch powinien ze sobą zabrać.

Spotkanie organizacyjne.

Papierologia.

Masz już cenę, listę zuchów i możesz przedstawić wszystkie szczegóły rodzicom. Dobrze jest wypracować dobre nawyki nie tylko wśród zuchów, ale także rodziców! Najlepiej jest odradzić rodzicom przyjazdu na obóz i odwiedzania zuchów. Z takich wizyt zawsze jest więcej problemów, niż pożytku. Dobrą praktyką jest

Minimum na 30 dni przed wyjazdem należy zgłosić obóz do Kuratorium Oświaty. Twoje papiery prawdopodobnie będzie przygotowywał hufiec, jednak w większości przypadków Ty sam będziesz musiał przygotować zakresy obowiązków, regulaminy, warunki uczestnictwa, plan obozu i preliminarz finansowy. Pamiętaj, że w hufcu możesz za-

13

CZUJnik na...


wsze liczyć na pomoc. Jak przeprowadzić kolonię? Odpowiedź na to pytanie zostawiłem na koniec. Jest to wbrew pozorom bardzo trudne pytanie. Wszak pochodzimy z różnych środowisk i mamy bardzo różne doświadczenia. Każdy z nas prowadzi kolonię na swój sposób. Myślę, że najlepiej będzie, jeśli opiszę tutaj swoje obozy, a przy okazji będę wplatał istotne szczegóły. Pamiętaj, że kolonia zaczyna się już z chwilą wejścia do autokaru. To tam mogą się przyplątać pierwsze smutki. Nie pozwalaj rodzicom wchodzić do autokaru (spotęguje to tylko trudność z rozstaniem z rodzicami), a Ty lub Twój przyboczny niech od razu zaintonuje piosenkę lub wyciągnie zagadki. Chodzi o to, aby odciągnąć uwagę zuchów od tego, że zostawiają rodziców i swoje domy, na AŻ dwa tygodnie (które pod koniec kolonii zmienią się w TYLKO dwa tygodnie).

Pamiętaj, że zuchom będzie ciężko dźwigać swoje ogromne torby czy plecaki. Ja zawsze proszę kwaterkę lub harcerzy do pomocy. Dobrze, aby zuchy były podzielone na namioty lub pokoje już wcześniej. Pamiętaj, aby w miarę możliwości przez pierwsze trzy dni zuchy nie miały za dużo wolnego. Wtedy będzie mniej smutków i mniej problemów. Te pierwsze trzy dni to duży sprawdzian dla Ciebie i Twojej kadry. W ciągu pierwszych dni trzeba zuchy wprowadzić w tematykę kolonii. U mnie jest to zawsze tunel czasoprzestrzenny. Symbolizuje on przejście od świata „mugoli” do naszego świata, w którym realizujemy wybraną sprawność. Wtedy jeden z namiotów dzięki maszynie do dymu, stroboskopom, kolorowym światłom i odpowiedniej muzyce oraz strojom kadry zamienia się w portal do innego świata :). Nie jestem zwolennikiem sztywnego przestrzegania planu pracy kolonii czy zaplanowania każdej minuty. Wolę mieć zaplanowane zajęcia na pogodę i niepogodę, mnóstwo rzeczy nieprzydatnych, które mogą okazać się przydatne i obserwować rytm kolonii. Czym jest ten rytm? Jako drużynowy musisz obserwować zuchy, kadrę oraz wszystko co się dzieje. Musisz podejmować odpowiednie decyzje. Być może zobaczysz, że zuchy wolą mieć chwilę wolnego lub jest ładny dzień, a wy siedzicie i coś robicie, zamiast iść nad jezioro albo na grę do lasu.

CZUJnik na...

14

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Może nawet nie zdajesz sobie sprawy, ale największym wygranym ostatnich miesięcy jest Ty sam druhu/no drużynowy/a. W ciągu tego czasu nauczyłaś/eś się więcej rzeczy, które przydadzą Ci się w przyszłym życiu zawodowym, niż Twoi rówieśnicy-cywile w ciągu całego swojego szkolnego i akademickiego życia.

Może przerwa obiadowa wymaga innej organizacji. U mnie na ciszy poobiedniej zuchy mają do dyspozycji jedną osobę z kadry, której można zawracać głowę (u mnie w gromadzie mówi się “męczyć bułkę”) oraz sporo gier planszowych, sportowych i innych. Jest to taki czas, kiedy zuchy same mogą zorganizować sobie zabawę.

Wieczory i zasypianie to również trudny czas. Zuchy już leżą w łóżkach i nawet jeden smutas może włączyć smutasa w innych zuchach. W mojej gromadzie, niezależnie od pogody, czytamy wspólnie książki do snu, albo każdy z kadry idzie do innego pokoju lub namiotu. Nawet chwila czytania bardzo dobrze wpływa na zuchy. Dobrym pomysłem jest wysłanie przez zuchy kartek do domu oraz nagranie filmu z każdym zuchem, w którym opisuje swoje doświadczenia podczas wyjazdu. Osobiście widziałem bardzo wiele kolonii zuchowych. Niestety na zbyt małej ich ilości stawiano na ćwiczenia i rozwój fizyczny. Codzienna poranna rozgrzewka i chwila biegu nikomu nie zaszkodziły :). Zastanówcie się też nad iloma naszymi koloniami powiewała nasza flaga… Generalnie reszta kolonii to już przyjemność :). Pozostaje dopilnować mnóstwa spraw, planować zajęć, próbować się wyspać i załatwione! A tak na poważnie - nie wymieniłem jeszcze dziesiątek innych rzeczy. Czy jednak warto je wymieniać? Może ty sam masz jakieś pytanie? Jeżeli tak, pisz do nas śmiało!

A na koniec… Podsumowując, nie ma jednej i uniwersalnej metody czy sposobu na przeprowadzenie kolonii. Mam nadzieję, że dla niektórych być może moje uwagi będą przydatne, inni znowu prowadzą swoje kolonie inaczej i lepiej. I dobrze! Ta organizacja opiera się na nas drużynowych i dzięki naszej różnorodności posiada tą niesamowitą moc :) Najważniejsze to przygotować się jak najlepiej, następnie dbać o dobrą zabawę i bezpieczeństwo Twoich zuchów. Pamiętaj, aby na końcu kolonii podziękować kadrze w obecności zuchów i, jeżeli się uda, rodzicach. Może w tym roku zyskałeś sponsorów. Kolonia to dobry moment, aby wysłać im jakąś fajną kartkę, zdjęcie lub podziękowanie. Pamiętaj też o innych (rodzice, przyjaciele), którzy pomogli Ci przy organizacji letniego wyjazdu.

hm. Michał Działowski Od 10 lat Drużynowy 23 Świdnickiej Gromady Zuchowej „Leśne Duszki”. Członek komendy hufca ZHP Świdnica ds. gromad zuchowych. Szczęśliwy małżonek żony Karoliny oraz tato Wiktora.

15

CZUJnik na...


Drużynowemu pod rozwagę

16

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Drużynowemu pod rozwagę 6-latek w gromadzie zuchowej Przez ostatnie lata reformy oświaty przyniosły kilka dużych zmian, które uderza-ją również w funkcjonowanie gromad zuchowych. Pamiętam wiele burzliwych dyskusji, które miały miejsce po włączeniu 6-latków w ramy metodyki zuchowej i w większości przypadków były to dyskusje pełne niepokoju, a czasem przera-żenia. Co robić z takimi dziećmi i czy dadzą sobie radę w gromadzie? Dzisiaj sytuacja jest spokojniejsza, jako zuchowa kadra przyzwyczailiśmy się do pracy z dziećmi młodszymi. Nie zmieniło to jednak realiów - przepaść między 6 a 7-latkami jest ogromna.

między zuchami w różnym wieku, reszty należy po-szukać w metodzie harcerskiej. Odpowiedzią jest indywidualność (oraz pozostałe cechy metody). Dlaczego ona? Jako drużynowy przyjmujesz na siebie obowiązki wychowawcy. A skoro harcerskie wychowanie ukierunkowane jest na jednostkę, wiesz dobrze, że należy dostosować zadania i aktywności swoich zu-chów do ich możliwości i umiejętności. Pamiętaj, że oddziałujesz zawsze na jednostkę, nie na masę.

Wydawać by się mogło, że rok różnicy to nic, jednak w tym konkretnym przy-padku ma on duże znaczenie. Między 6 a 7 rokiem życia następuje skok rozwo-jowy. Mówiąc prościej: 6-latek jest jeszcze przed zmianami lub w ich trakcie, 7-latek jest dzieckiem po zmianach. Różnice między tymi dziećmi obejmują naj-ważniejsze obszary rozwojowe (koniecznie zajrzyj do tabeli). I chociaż, jako drużynowi, poznajemy je w trakcie zajęć kursowych dotyczących rozwoju psychofizycznego dzieci, to często przedstawia się na nich ogólną charakterystykę wieku zuchowego. Dlaczego o tym piszę?

Zróżnicowany wiek zuchów w gromadzie to nie utrapienie, a szansa! Jeśli nie umiesz ich jeszcze dostrzec, troszkę Cię naprowadzę:

Dlatego, że to bardzo istotne, by drużynowy w swojej wychowawczej pracy potrafił wyodrębnić potrzeby swoich zuchów, opierając się na ich rozwoju.

Nie tylko starsze dzieci, ale też my, jako kadra, uczymy się akceptować niedo-skonałości maluchów, które w wielu czynnościach i działaniach gromady mogą potrzebować jeszcze pomocy.

Sześciolatek to doskonały materiał na zucha. To dziecko zainteresowane ota-czającym go światem, chłonące informacje o swoim otoczeniu, stające się co-raz bardziej samodzielne. Dobra wiadomość dla zuchmistrzów - jego główną formą aktywności jest zabawa! Brzmi znajomo, prawda? W takim razie mamy już odpowiedź, co robić z takim dzieckiem w gromadzie.

Szybsza aklimatyzacja

Zamiast rywalizacji - współpraca Pewnie często obserwujesz w pracy gromady cichą rywalizację swoich zuchów: o względy, o uwagę itp. Różny wiek zuchów sprawia, że starsze zuchy chętniej wprowadzają młodsze w świat funkcjonowania gromady, młodsze zaś naśladują starsze i uczą się od nich. Nauka akceptacji

W gromadzie mieszanej wiekowo masz komfort spokoju przy rotacjach (kiedy starsze dzieci przechodzą do drużyny harcerskiej, dochodzą nowe młodsze). Ma-luchy w takiej sytuacji nie wpadają w histerię związaną z oderwaniem od rodziców, nauką nowych rzeczy, czy samodzielnym udziałem w zajęciach. Udziela im się spokój od starszych zuchów, które ten etap mają dawno za sobą.

No dobrze, jednak co z pozostałymi zuchami? W tym miejscu rodzą się pewnie obawy dotyczące starszych dzieci. To prawda, przygotowanie zbiórki, która będzie rozwijająca dla dzieci w różnym wieku wymaga nie tylko dużej wiedzy merytorycznej, ale też doskonałej znajomości swoich zuchów. Skoro wiemy już, jakie są różnice rozwojowe

17

Drużynowemu pod rozwagę


Nauka od siebie nawzajem To chyba najlepszy argument za. Myślę, że niejeden drużynowy miał okazję obserwować to zjawisko w swojej gromadzie. Zuchy w różnym wieku przekazują sobie wiedzę i informację, dzielą się pomysłami, uczą się wyrażać emocje i radzić sobie z nimi. Młodsze zuchy wynoszą z tego podwójną korzyść - przyśpiesza się ich rozwój intelektualny oraz uczą się samodzielności. Starsze dzieci trenują w kontakcie z maluchami empatię i zrozumienie. Taka nauka od siebie nawza-jem w strukturze gromady zaczyna przypominać rodzinę, stwarzającą naturalne i korzystne warunki do rozwoju. Prócz nasilenia się kontaktów społecznych, zuchy wypracowują też różne sposoby komunikowania się z pozostałymi członkami gromady. Wiem, że łatwo napisać i przeczytać, ale ciężej wprowadzać wnioski w życie. Czasami jeden zuch swoim zachowaniem potrafi koncertowo rozłożyć nam fragment zbiórki. Dlatego poniżej kilka pomysłów na działanie, które oswoi tro-chę funkcjonowanie gromady zuchów o dużym przekroju wiekowym. Pamiętaj jednak, że najważniejsza jest Twoja obserwacja zuchów. To na barkach druży-nowego spoczywa odpowiedzialność zaproponowania dziecku tego, co będzie odpowiednie dla jego rozwoju. Możesz zacząć od prostych rozwiązań: Znasz sprawność indywidualną „Starsza siostra/ Starszy brat”? Na pewno znasz :) Zaproponuj jej zdobywanie starszym zuchom. Niech wezmą pod opiekę no-wych, młodszych członków gromady. W grupach mieszanych wiekowo zamiast śmiechu pojawia się odruch pomocy. Wykorzystaj to! Daj swoim zuchom swobodnie działać. Dzieci starsze mogą sprawdzić się w roli opiekunów, co buduje ich poczucie wartości, kompetencji i wyzwala em-patię. Nie narzucaj im zadań typu: Kasia, pomóż Mateuszowi z tym zadaniem, zrób to, zrób tamto… Pozwól im dostrzec pole do popisu, lekko naprowadza-jąc, ale nie pokazując palcem. I co najważniejsze - pochwal taką postawę! Pozwól maluchom na samodzielność. Naprawdę, jako drużynowy czy przy-boczny nie musisz wyręczać młodszych zuchów. W wielu

Drużynowemu pod rozwagę

18

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


sytuacjach poradzą sobie same. W tych trudniejszych naprowadź je na odpowiednie tory lub włącz do wsparcia starsze zuchy.

do danego dziecka.

Stosuj mieszane szóstki.

To chyba oczywiste, że tam gdzie indywidualność, tam też indywidualizacja pracy :) Działaj z nią na każdym poziomie: zadań na zbiórce, sprawności indywidualnych i gwiazdek, poziomie trudności majsterki, roz-grzewki na biwaku lub koloniach - wszędzie tam, gdzie dostrzegasz różnice w rozwoju swoich zuchów.

Indywidualizacja.

Często w gromadach o dużej rozpiętości wiekowej zuchów, przy podziale na szóstki, dzielimy dzieci na grupy młodsze i starsze. A ja zachęcam do szóstek mieszanych! Po pierwsze, o czym pisałam wyżej, rywalizację zastępuje współpraca: starsze zuchy uczą się akceptować problemy maluchów i udzielać im pomocy, a młodsze inspirują się dokonaniami star-szych. Po drugie, młodsze dzieci nie pozostają w ciągłym wyścigu za (w ich mniemaniu) doskonałymi zuchami starszymi. To frustrujące musieć wciąż nad-ganiać, prawda?

Stosuj projekty. W edukacji wczesnoszkolnej bardzo popularne są metody proJektów, podczas których dzieci najpierw samodzielnie wybierają temat, później same dochodzą do wiedzy gromadząc materiały, by na koniec zwieńczyć pracę jakimś efektem. U nas metodę projektu doskonale spełnia sprawność zespołowa :) Przecież my również poznajemy coś, zgłębiamy to zagadnienie, a na koniec bierzemy udział w podsumowaniu lub organizujemy jakieś wydarze-nie. Tak wygląda przecież plan większości cyklów sprawnościowych. Dlatego, w ramach ich organizowania, postaraj się, by jak najmocniej angażować zuchy w ich przebieg. Dobre wkręcenie w temat zbiórki i cyklu to podstawa w inte-growaniu różnorodnej wiekowo gromady.

Naśladowanie starszych zuchów. Pokaż starszym dzieciakom, że są wzorem dla tych młodszych. Możesz odbyć z nimi indywidualną rozmowę, zuchy kochają tajemnice albo rzeczy przeznaczone tylko dla nich. Poza tym, starsze zuchy będą działać z poczuciem misji :) Ogarnij przestrzeń. Przestrzeń potraktowałabym dwuwymiarowo. Po pierwsze: zbiórka musi mieć sens i cel. Super się pobawić, ale jeszcze lepiej zorganizować taką zabawę, która ma na celu jakiś głębszy sens wychowawczy. Zadbaj o to, by zbiórka nie była chaosem, a kiedy się nim staje - zastopuj ją. Nawet najlepsza zabawa nie wyjdzie, kiedy połowa dzieci przeszkadza lub jest nieza-interesowana. Drugi wymiar to przestrzeń miejsca, w którym zbiórkę organizu-jesz. Pewnie cię nie zdziwię, jeśli napiszę, że im więcej rzeczy dzieje się dookoła, tym mniejsze zainteresowanie młodszych zuchów :) Zadbaj więc o to, by wasza zuchówka zawsze przed zbiórką była posprzątana, wolna od ty-siąca pomocy, sprzętu i zabawek zalegających na półkach czy podłodze.

Pracuj w Kręgu rady. To nie tylko stały element zbiórki. To narzędzie, które sprzyja samodzielnemu rozwiązywaniu konfliktów pojawiających się między dziećmi. Zbuduj w zuchach przekonanie, że to miejsce, w którym mogą porozmawiać o wszystkim. Pamiętaj, że różnice dotyczące 6-latków są bardzo indywidualne. Czasem sze-ścioletni zuch dorównuje poziomem rozwoju 7-latkowi. Nie prowadzimy zajęć lekcyjnych, więc w naszych działaniach różnice te będzie łatwiej pogodzić. A na koniec, pamiętaj, że pisząc to, bazuję na własnych doświadczeniach i pomy-słach. Jeśli masz inne spostrzeżenia, wypróbowałeś inne metody, znalazłeś zło-ty klucz do wspaniałego działania gromady z maluchami - pochwal się! Im więcej dobrych praktyk, tym lepiej :)

Pokaż, że każdy jest ważny w gromadzie i ma w niej swoje zadanie. Dotyczy to zarówno starszych jak i młodszych. Ktoś podlewa kwiaty, ktoś przynosi pacholik do Kręgu rady, ktoś trzyma klucz od skarbca, a ktoś zupełnie inny poma-ga w rozdawaniu materiałów do majsterki. Zadań możesz wymyślić nieograniczoną ilość. Ważne, by przydzielić je odpowiednio

19

Drużynowemu pod rozwagę


Rozwój fizyczny 6-latek

7-latek

Ruchy stają się coraz bardziej zręczne, wzrasta koordynacja wzrokowo-ruchowa, wzmacnia się kościec i muskulatura ciała, mniejsza jest nadal sprawność manualna i kontrola ruchów precyzyjnych. Dziecko lubi rysować, robi to chętnie i sprawnie, ale często wychodzi poza linie. Występuje bardzo duża potrzeba ruchu.

Nadal duża ruchliwość i zapotrzebowanie na ruch, lecz pojawia się ekonomiczność ruchów. Dziecko zaczyna w sposób świadomy kierować swoją aktywnością ruchową i nie stanowi już ona wyraźnej potrzeby rozwojowej. Zwiększa się koordynacja ruchowa. Nadal mała wytrzymałość na długotrwałą pracę manualną.

Rozwój funkcji poznawczych Uwaga 6-latek

7-latek

Dominuje uwaga mimowolna. Uwaga dziecka skupiona na sprawach dla niego interesujących i ciekawych (nie na poleceniach). Dziecko jest podatne na rozproszenia, męczliwe. Jest w stanie skupić się na ok. 20 minut na interesującym go zajęciu. Konieczność częstych przerw, odpoczynku, regeneracji sił.

Zaczyna się kształtować uwaga dowolna. Umiejętność skupienia się na poleceniach i kierowania uwagi nawet na treściach mało interesujących. Wzrasta wytrwałość przy pracy i gotowość do znoszenia związanego z nią dyskomfortu np. zmęczenia. Większa umiejętność dłuższej koncentracji, jednak nie w pełni wykształcona. Uwaga zależna od temperamentu (zuch spokojny lepiej będzie koncentrował uwagę niż zuch żywy i ruchliwy).

Pamięć 6-latek

7-latek

Umiejętność bardzo dobrego zapamiętywania treści piosenek i wierszy. Dominuje pamięć mimowolna, dziecko zapamiętuje to, co go zaciekawi. Pamięć ma charakter wyobrażeniowy i spostrzeżeniowy, rozwija się poprzez działanie.

Pojawiają się zaczątki pamięci dowolnej, dziecko zaczyna kierować procesem pamięci. Rozwija się pamięć logiczna, która umożliwia np. zapamiętywanie tekstu, dzięki rozumieniu jego całości, sensu, zależności w nim występujących.

Drużynowemu pod rozwagę

20

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Myślenie 6-latek

7-latek

Oparte na spostrzeżeniach i wyobrażeniach. Myślenie wyraża się w działaniu i pozostaje w ścisłym związku z działaniem, przejawia się poprzez rozwiązywanie problemów w zabawie i wykonywanie konkretnych czynności. Jest zależne od bodźców emocjonalnych, egocentryczne. Dziecko ma trudności z przyjmowaniem perspektywy drugiej osoby. Sądy są naiwne i pochopnie wydawane. Myślenie opiera się na gromadzeniu własnych doświadczeń, dokonywaniu obserwacji, porównywaniu itp.

Rozwija się myślenie operacyjne, które przestaje być zdominowane przez spostrzeżenia wzrokowe. W związku z tym rozpoczyna się uwalnianie myślenia od egocentryzmu, dzieci zaczynają być zdolne do uwzględniania perspektywy drugiej osoby. Zdolność do powstrzymania się od wydawania ostatecznego sądu do czasu zebrania wystarczającej ilości informacji. Wyobraźnia staje się dowolna - kierowana i twórcza. Zaczynają się pojawiać związki logiczne i reguły. Wyobrażenia zaczynają być uporządkowane i prowadzące do celu.

Mowa 6-latek

7-latek

Częste wady wymowy i niewyrazista artykulacja, niepłynna modulacja głosu, stąd dzieci są często krzykliwe i piskliwe. Mała przejrzystość wypowiedzi, dzieci nie znają i nie rozumieją jeszcze wielu słów i pojęć, język ma charakter konkretny, związany z codziennym doświadczeniem dziecka. Mowa jest ekspresyjna, pełna wykrzykników, pytajników itp.

Definiowanie opisowe - na pytanie: „Co to jest?” dziecko podaje kilka właściwości przedmiotu, jego funkcje, istotne i nieistotne cechy itp. Brak jeszcze dbałości o ścisłość i przejrzystość wyrażania myśli. Opisy i relacje mogą być żywe i barwne, ale nie zawsze zwarte, uporządkowane i logicznie spójne. Umiejętność sprawnego opisywania czynności widzianych na obrazkach.

Rozwój funkcji percepcyjno-motorycznych 6-latek

7-latek

Poznawanie otaczającego świata ma charakter wielozmysłowy, doświadczalny.

Poznawanie otaczającego świata ma charakter wielozmysłowy, doświadczalny.

21

Drużynowemu pod rozwagę


Drużynowemu pod rozwagę

22

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Rozwój funkcji percepcyjno-motorycznych 6-latek

7-latek

Dużą zmienność i intensywność stanów emocjonalnych - emocje są gwałtowne i intensywnie przeżywane. Dziecko może być labilne emocjonalnie, łatwo przechodzić od przeżywania jednych emocji do drugich, skrajnie innych. Kształtuje się zdolność powściągania i kontrolowania negatywnych emocji. Skłonność do egocentryzmu, egoizmu. Silne poczucie własności, zaborczość, trudności z przyjmowaniem perspektywy innej osoby, upieranie się przy swoim.

Wraz z rozwojem języka zaczyna przeważać słowna ekspresja emocji nad fizyczną. Pojawia się umiejętność powściągania emocji. Następuje rozwój uczuć wyższych - intelektualnych, społecznych, moralnych, estetycznych. Większa jest kontrola emocji oraz zdolność ich opisu i różnicowania. Siedmiolatki odczuwają radość z efektu końcowego, nie tylko z samej czynności.

Dziecko 6-letnie przeżywa „kryzys uczuciowy”, jest mało odporne na niepowodzenia, porażkę lub krytykę oraz bardzo wrażliwe na pochwałę. Na krytykę reaguje buntem, zniechęceniem i odmową, gdy napotka na przeszkodę, może zniszczyć to, co do tej pory robiło, np. własny rysunek. Dziecko ma trudności z przewidywaniem skutków własnych działań. Sześciolatki słabo jeszcze rozumieją zewnętrzne normy i nakazy, próbują dostosować się do obowiązujących norm, ale pobudki takiego działania wynikają z osobistych celów, są raczej mało związane z celami ogólnymi dotyczącym normy lub celami innej osoby.

Początki uwzględniania intencji. Dziecko zaczyna podejmować perspektywę innych osób, zaczyna być skłonne do refleksji, bardziej ugodowe. Jest spokojniejsze, mniej pobudliwe emocjonalnie, bardziej stabilne.

hm. Magdalena Turbasa Szefowa Zespołu Zuchowego Wydziału Wsparcia Metodycznego GK ZHP, członkini ZKK Hufca Łódź-Górna. Z wykształcenia pedagog. Przez 6 lat drużynowa GZ „Promyczaki”.

23

Drużynowemu pod rozwagę


Skarbiec inspiracji

24

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Skarbiec inspiracji Leśnie inspiracje Wiosna to idealny czas na to, żeby poszukać inspiracji w otaczającej nas naturze. Zabierz gromadę do parku, czy lasu. Inspiracje do działań są na wyciągnięcie ręki!

rzyć skarbiec i zebrać po jednym z przedmiotów. Rozpoznawanie chmur

Poniżej kilka pomysłów :) Do tego ćwiczenia zuchy muszą wykonać ramkę z podpisanymi różnymi rodzajami chmur. Następnie kierują „okienko” na chmurę i porównują z podpisanymi zdjęciami.

Roślinne pędzelki zamiast kupować gotowe pędzelki, możecie je zrobić razem z zuchami. Wystarczy, że do patyczków przywiążecie kępki różnych roślin tak, aby powstały pędzelki. Każdy z nich będzie malował w niepowtarzalny sposób.

Słoneczny piekarnik Do jego wykonania będziecie potrzebować folii aluminiowej i dwóch kartoników. Naklejcie dwa arkusze folii na kartoniki, następnie ustawcie je jak na zdjęciu. Pamiętajcie, żeby wytłumaczyć zuchom, że taka konstrukcja działa jak piekarnik dzięki temu, że wykorzystujemy promienie słoneczne.

Kolory natury Do tego ćwiczenia potrzebować będzie wzornik kolorów farb z jednej palety. Zadaniem zuchów będzie znaleźć w lesie przedmioty, które będą mieć różne odcienie np. brązowego. Warto przy tej okazji zwrócić zuchom uwagę, jak różnorodna jest natura.

Memory Zbierzcie z zuchami po dwie sztuki roślin różnych gatunków i przygotujcie memory – wysuszcie roślinki i zalaminujcie je na kartonikach. Memory gotowe! Leśne poszukiwania

phm. Martyna Nir

Na pustych pudełkach po jajkach naklejcie zdjęcia rzeczy, które zuchy muszą znaleźć w lecie (np. różne rodzaje liści, ściółka, kwiatki kilku gatunków). Zadaniem zuchów jest stwo-

Instruktorka zuchowa, kształceniowiec, członkini Hufca ZHP Legnica. Miłośniczka języków zarówno obcych, jak i polskiego. Z zawodu księgowa.

25

Skarbiec inspiracji


Skarbiec inspiracji

26

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Skarbiec inspiracji Sprawność zespołowa - Muzykolog

Muzykolog - wymagania 1. 2. 3.

Byliśmy w filharmonii, na występie zespołu muzycznego, chóru, orkiestry dętej lub „spotkaniu z muzyką”. Zorganizowaliśmy przegląd zespołów wykonujących różne rodzaje muzyki (wokalną, wokalno-instrumentalną, instrumentalną). Urządziliśmy w szkole wystawę poświęconą największym polskim kompozytorom (dawnym i współczesnym).Dla uczniów naszej szkoły zorganizowaliśmy konkurs wiedzy o wyko-

nawcach różnego rodzaju muzyki.

4. Sporządziliśmy encyklopedię wiedzy o muzyce i jej twórcach. 5. Zorganizowaliśmy wieczór „w krainie instrumentów”. 6. Przygotowaliśmy konkurs polskich tańców ludowych. 7. Odwiedziliśmy muzyka (kompozytora, lutnika) w jego pracowni. 8. Wyruszyliśmy szlakiem „kolorowych nutek”. 9. Zorganizowaliśmy „święto muzyki” lub „festiwal piosenki”. 10. Zorganizowaliśmy minilistę przebojów, podczas której naśladowaliśmy znanych wykonawców.

27

Skarbiec inspiracji


Zbiórka 1 „Pierwsze spotkanie w Sali Koncertowej, czyli sto tysięcy rozmaitych dźwięków” POMOCE I MATERIAŁY:

CZAS ZAJĘĆ: 1,5 godz. MIEJSCE ZAJĘĆ: zuchówka CELE SZCZEGÓŁOWE:

Karteczki z treścią okrzyku

Nutki i pięciolinia do „listy obecności”

Dekoracja Sali (pulpity nutowe ze świeca- mi, instrumenty lub ich atrapy)

Odtwarzacz i płyta CD z nagraniem

Zapoznanie zuchów z zapisem literowym i solmizacyjnym nut w gamie C-dur

Nauczenie poprawnego śpiewania gamy C-dur

Zapoznanie zuchów z podstawowymi wartościami nut (cała nuta, półnuta, ćwierć nuta, ósemka, szesnastka)

Osoby: muzycy, Maestro

Jabłko, nożyk

Zapoznanie zuchów z takimi pojęciami jak: maestro, nuta, akord, fraza muzycz na, utwór, klucz (wiolinowy)

Duże nuty z papieru (dobrze, by były na pięciolinii)

Nauczenie poprawnego kreślenia klu- cza wiolinowego

Uświadomienie zuchom, jak należy za chowywać się na koncertach, w teatrze itp.

• Szary papier + markery / tablica + kre da/mazaki •

Kartki z pięciolinią, ołówek

• Kształtowanie aktywnej postawy od biorcy sztuki •

Zachęcenie zuchów do sprawności „Muzykolog”

zdobywania

Wprowadzenie w obrzędowość cyklu sprawnościowego „Muzykolog”

Zapoznanie zuchów z regulaminem fe- stiwalu piosenki i zachęcenie do wzięcia w nim udziału

• Rozwijanie koncentracji i precyzji w działa- niu •

Integracja wewnątrz gromady i rozwijanie umiejętności komunikacji wewnątrz grupy

Skarbiec inspiracji

28

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


PRZEBIEG ZBIÓRKI:

Pląs „Jestem Muzykantem” - Jestem muzykantem, konszabelantem. - A my - muzykanci, konszabelanci. - Ja umiem grać - I my umiemy grać: • Na skrzypcach: dylu dylu na badylu (x3) dylu dylu bęc • Na gitarze: pękła struna (x7) bęc • Na bębnach: bum tarara (x7) bęc • Na grzebieniu: wesz tarara (x7) bęc • Na dezodorancie: psik tarara (x7) bęc • Na automacie: wrzuć monetę (x7) bęc • Na trąbce: srutututu kłębek drutu (x3) srutututu bęc • Na wiolonczeli: mała Wiola , duża Wiola (x7) bęc • Na pianinie: a pianino ino ino (x3) a pianino bęc

Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki + wprowadzenie okrzyku na powitanie na czas zdobywania sprawności Zuchy zbierają się na korytarzu przed zuchówką lub w szatni i odnajdują niewielka karteczkę z treścią okrzyku: DRUŻYNOWY: Zuchy bardzo lubią ruch… ZUCHY: …zuchy mają dobry słych! D: Zuchy grają i śpiewają… Z: Na muzyce się dziś znają! Każdy zuch dostaje także nutkę ze swoim imieniem. Aby wejść do zuchówki, każdy zuch musi zapukać i wypowiedzieć tajemnicze hasło, a po wejściu w milczeniu powiesić nutkę na pięciolinii (sprawdzenie obecności) i ustawić się w kręgu. Będzie to nie lada zadanie, gdyż w zuchówce czeka na zuchy niespodzianka… Bardzo ważny jest nastrój panujący w sali, dlatego trzeba zadbać o magiczny wystrój, przenoszący nas do filharmonii. Po wejściu do zuchówki, zuchy widzą pulpity nutowe ze świecami, przy których stoją muzycy (warto do tej roli zaprosić przybocznych lub zaprzyjaźnionych harcerzy). Gdy wszyscy wejdą do sali gaśnie światło (płoną tylko świece) i rozpoczyna się koncert (instrumenty mogą być atrapami, a muzyka - spokojny utwór klasyczny - gra z odtwarzacza).

Gry i ćwiczenia Maestro tłumaczy zuchom, czym są nuty. Można to wytłumaczyć zuchom mniej więcej tak: „Znacie już literki, używacie ich, gdy chcecie napisać jakieś słowo, a potem całe zdanie w liście do koleżanki czy kolegi. Podobnie jest z nutami: to takie specjalne literki do zapisywania utworów na papierze, jedna nutka to jak jedna literka, akord, czyli kilka współbrzmiących ze sobą dźwięków, to pojedyncze słowo, całe zdanie to fraza muzyczna, a list to gotowy utwór”. Maestro pyta, jakie zuchy znają nuty (nazwy sylabowe). Zapisuje wszystkie pomysły na przygotowanej na tablicy lub szarym kartonie pięciolinii. Potem wszyscy razem próbują zaśpiewać gamę C-dur (porównanie do wchodzenia po drabinie – nutki tak samo wspinają się po pięciolinii).

Gawęda gościa W pewnym momencie jeden z muzyków gasi świeczkę i wychodzi. Pozostali grają nadal. W międzyczasie drużynowy (lub wyznaczona osoba) znika i przebiera się z munduru we frak. Gdy wraca, właśnie wychodzi ostatni muzyk. Jest ciemno. Maestro (drużynowy) mówi, ze należało się tego spodziewać i klaszcze w dłonie. Zapala się światło (zadanie przybocznego). Gość przedstawia się i wyjaśnia zuchom, gdzie są, co się stało i dlaczego muzyka zamilkła (zuchy zachowywało się zbyt głośno). Rozmawia później z zuchami jak należy zachowywać się na koncercie, jak należy się ubrać, czego nie powinno się robić itd.

Gry i zabawy Na podłodze rozkładamy duże nutki w gamie (wycięte z papieru) – najlepiej, by były ułożone na pięciolinii. Zuchy poruszają się w rytm muzyki, a gdy ta milknie, maestro krzyczy nazwę nutki. Zadaniem zuchów jest jak najszybciej odnaleźć daną nutkę. Gry i ćwiczenia Maestro zwraca uwagę zuchom, że nutki nie tylko znajdują się na rożnych wysokościach (szczebelkach drabiny), ale różnią się także wyglądem. Pyta zuchy, jakie nutki (chodzi o wygląd) znają – zuchy podchodzą i rysują nutki na kartonie (jeśli znają nuty, mogą je także nazywać). Maestro stara się uporządkować wiedzę zuchów, przedstawiając wartości nut w postaci „drzewka” (podział dwójkowy) i wykorzystując jabłko: w jednej całej nucie (pokazujemy całe jabłko) mieszczą się dwie półnuty, (przekrawamy jabłko na pół), dalej w jednej półnucie są dwie ćwierćnuty (połówkę jabłka kroimy na pół) i w każdej ćwierćnucie są dwie ósemki (ćwiartkę na pół).

Maestro – tytuł tradycyjnie przyznawany uznanym dyrygentom, wirtuozom i kompozytorom; osoba nosząca ten tytuł to mistrz w swoim fachu. Maestro przyznaje, że zuchy jednak znają etykietę i przyznaje, ze nie przybył tu bez powodu. Słyszał, że zuchy z tej gromady bardzo lubią śpiewać i wyciąga zaproszenie na Wielki Festiwal Piosenki. Mówi, ze jeśli chcielibyśmy wziąć w nim udział, to choć jest wiele pracy przed nami, jest gotów pomóc nam w przygotowaniach.

29

Skarbiec inspiracji


Zabawa „Mix nutowy” (na zasadzie „Sałatki Owocowej”) Zuchy siedząc w kręgu (najlepiej na krzesełkach albo poduszkach, odliczają do 4. Jedynki to całe nuty, 2 – półnuty, 3 – ćwierćnuty, 4 – ósemki. Maestro stoi w środku i mówi: „Komponuję piosenkę i potrzebuję do niej… (tu wymienia wartości nut, np. półnuty). Wymienione osoby zamieniają się miejscami. Maestro włącza się do gry, tak, ze dla jednej osoby brakuje miejsca. Wtedy ona staje na środku i wybiera nuty. Uwaga! Można wybrać 2, 3 lub wszystkie nuty. Gry i ćwiczenia Przyszedł czas na kluczową sprawę dla każdej kompozycji, mianowicie klucz wiolinowy! Maestro prezentuje go zuchom jako magiczny klucz do bram muzyki. Pokazałam najpierw klucz od mieszkania i tak, jak on otwiera drzwi do środka, tak klucz wiolinowy pozwala zagłębić się w świat muzyki. Zuchy na dużym kartonie (lub tablicy) rysują klucze wiolinowe, po czym wspólne wybieramy „Miss Klucza” (zwycięzcy dostają po cukierku/ owocu). Majsterka Na przygotowanych pięcioliniach, zuchy rysują klucz wiolinowy i gamę C-dur (koniecznie ołówkiem, gdyż zawodowi muzycy piszą nuty ołówkiem). Krąg Rady Maestro czyta zuchom regulamin festiwalu. Podejmujemy wspólnie decyzję o wzięciu udziału w konkursie piosenki i o zdobywaniu sprawności muzykologa. Mówi, ze musi niestety już iść, bo śpieszy się na bardzo ważny koncert, ale na pewno jeszcze tu wróci. Przed pożegnaniem, zadaje zuchom zadanie międzyzbiórkowe. Zadanie międzyzbiórkowe: każdy zastanawia się nad propozycją piosenki, która przygotujemy na festiwal (w zależności od kategorii przewidywanych regulaminem). Obrzędowe zakończenie zbiórki Krąg, iskierka przyjaźni, powtórzenie okrzyku (z początku zbiórki).

Skarbiec inspiracji

30

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Zbiórka 2 „Drugie spotkanie w Sali Koncertowej, czyli takie podobne, a jednak niepodobne instrumenty muPOMOCE I MATERIAŁY:

CZAS ZAJĘĆ: 1,5 godz. MIEJSCE ZAJĘĆ: zuchówka CELE SZCZEGÓŁOWE:

Nutki do ‘listy obecności’

Tekst gawędy (fragment książki Arkadiego Klonowa „Tam, gdzie mieszka muzyka”)

Usystematyzowanie wiedzy zdobycie nowych informacji dotyczących instru- mentów muzycznych (zuchy potrafią wy mienić najważniejsze instrumenty oraz ich cechy, rozpoznają je po wyglądzie i dźwięku, potrafią zaklasyfikować do odpowiedniej grupy (szarpane, smyczko- we, dęte, perkusyjne, klawiszowe itp.)

• Gitara

Inne instrumenty muzyczne lub ich atrapy albo rysunki/ zdjęcia (+Ew. odtwarzacz i płyty CD z nagraniami)

Koperty z karteczkami z nazwami instru mentów muzycznych

Rozwijanie wyobraźni, ekspresji oraz po- staw twórczych

Materiały do majsterki (załącznik)

Kart sprawności

Inspirowanie do twórczego działania

Teksty piosenek

Rozwijanie koncentracji

Osoby: Maestro

Rozwijanie precyzji oraz wspieranie roz- woju mięśni drobnych (dłoni)

• Karteczki z informacja o wyjściu do filharmonii

Rozwijanie obrzędowości ze zdobywaną sprawnością

Rozwijanie umiejętności współpracy oraz komunikacji wewnątrz grupy

związanej

• Zainspirowanie do zdobywania przez zuchy artystycznych sprawności indywi- dualnych

31

Skarbiec inspiracji


PRZEBIEG ZBIÓRKI:

Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki

Przyjęte na czas zdobywania sprawności – sprawdzenie obecności (nutki na pięciolinii), szyk podczas apelu

zuchy przyboczni drużynowy Gawęda Dziś przenosimy się do muzeum instrumentów, dlatego ważne jest, aby na zbiórce pojawiło się ich jak najwięcej (rożnych rodzajów) – jeśli nie możemy zdobyć prawdziwych instrumentów, przygotujmy atrapy lub ilustracje. Przyboczny czyta fragment książki Arkadiego Klonowa „Tam, gdzie mieszka muzyka”: „Gdy Grześ i Maestro tym razem przekroczyli próg Sali Koncertowej, Grześ miał wrażenie, ze trafili do muzeum Cisza w muzeach nie jest rzeczą niezwykłą, lecz cisza tego muzeum była jakaś niepokojąca. Nic dziwnego. Cała sala była wypełniona dźwiękami, lecz mimo to nic nie było słychać -jak tu pięknie! - westchnął z zachwytem Grześ- Jakie one są różne… -...i jakie podobne do-podchwycił Maestro. – Zupełnie jak jedna rodzina. Grześ zdziwił się. Co mają ze sobą skrzypce i trąbka? W czym wesoła bałałajka przypomina Fortepian? -Co mają wspólnego? - spytał Maestro. - A to, że wszystkie są instrumentami muzycznymi -I działają w rękach człowieka?!- podchwycił Grześ -Bardzo słusznie-zgodził się Maestro. –A teraz chodźmy do muzeum...” Wtem pojawia się Maestro… Gry i ćwiczenia

Skarbiec inspiracji

32

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Najpierw dzieci same wymieniają instrumenty, które znają i próbują je pokazać wśród tych obecnych w zuchówce. Maestro prosi, by opisały też ich charakterystyczne cechy (jeśli jest to prawdziwy instrument, warto pokaż także, jak on brzmi. Jeśli dysponujemy jedyne rysunkiem, można postarać się o nagrania muzyczne). Popularne, niewymienione instrumenty prezentuje sam.

5. Puszki po napojach wypełnione: piaskiem, ryżem, kaszą, grochem, fasolą i z zaklejonym otworem przez , który się wsypywało. 6. Pudła kartonowe lub duże puszki oklejone jako bęben. 7. Harfa z pudełek od zapałek i gumek receptu- rek - Bierzemy cztery pudełka od zapałek i sklejamy je bokami (można je przykleić nieco niesymetrycznie będzie wtedy bardziej przy pominać prawdziwą harfę).Następnie nacią gamy na nie gumki. Można spróbować „nastro ić” harfę różnie naciągając gumki.

Zabawa „Dyrygent” Do zabawy potrzeba trzech ochotników (na grupę ok. 15-20 uczestników). Opuszczają oni zuchówkę wraz z przybocznym i po chwili wchodzą po kolei. Zastają pozostałe zuchy w kręgu, wykonujących te sami ruchy, które wciąż się zmieniają (najlepiej, by naśladowały grę na różnych instrumentach). Zadaniem ochotników jest odgadnięcie, który zuch jest dyrygentem – pokazuje dany ruch pierwszy i cała reszta po nim powtarza. Gry i ćwiczenia Każda szóstka szuka w zuchówce jednej koperty. Po znalezieniu szóstki siadają osobno i otwierają koperty. W środku są karteczki z nazwami instrumentów muzycznych. Zuchy czytają w szóstkach razem z opiekunami nazwy instrumentów. Następnie Maestro rozdaje szóstkom plansze z tabelka podzieloną na 3 części: instrumenty dęte, strunowe i perkusyjne. Po skończonym zadaniu jeden zuch z każdej szóstki odczytuje to, co dopasował wspólnie z innymi. Na koniec Maestro czyta nazwę instrumentu jaka pojawiła się w tabelce a dana szóstka musi pokazać jak się gra na tym instrumencie. Piosenki i pląsy Rozliczenie zuchów w zadania miedzy zbiórkowego – przeprowadzamy głosowanie, które piosenki będziemy śpiewać na festiwalu. Zwycięskie zaśpiewamy. Pląs „Jestem Muzykantem” Majsterka Zgodnie stwierdzamy, że na festiwalu wypadniemy jeszcze lepiej, jeśli prócz śpiewania, będziemy jeszcze grac na instrumentach. Ponieważ niestety nie mamy ich aż tylu i nie umiemy na wszystkich grać, postanawiamy zrobić własne instrumenty i własnoręcznie je ozdobić, np. 1. 2. 3. 4.

Krąg Rady Rozdanie tekstów piosenek do nauczenia się na za tydzień. Zadaniem miedzy zbiórkowym jest także dokończenie instrumentu, jeżeli ktoś nie zdążył. Maestro proponuje zuchom zdobywanie sprawności indywidualnych: grajka i miłośnika muzyki (chętnym zuchom rozdaje karty sprawności).

Butelki plastikowe wypełnione ziarnkami suchej fasoli. Butelka plastikowa z niedużą ilością ryżu. Wzdłuż ścianki pudełka po herbacie umoco- wana listewka i od jej końca do środka pudełka przeciągnięta żyłka imitująca strunę. Szklane butelki napełnione różną ilością wody i zawieszone obok siebie na gałęzi drzewa.

Obrzędowe zakończenie zbiórki Krąg, iskierka przyjaźni, okrzyk. * Źródło zdjęcia: https://pl.pinterest.com/maestroclassics/homemade-musical-instruments/

33

Skarbiec inspiracji


Zbiórka 3 „Trzecie spotkanie w Sali Koncertowej, czyli orkiestra wychodzi na scenę” POMOCE I MATERIAŁY:

CZAS ZAJĘĆ: zależnie od długości koncertu oraz warsztatów i czasu potrzebnego na dojazd do i z filharmonii MIEJSCE ZAJĘĆ: Filharmonia CELE SZCZEGÓŁOWE:

Rozwijanie zainteresowań i kształtowanie umiejętności oraz zainspirowanie do ich kreatywnego spożytkowania

• Poszerzanie i pogłębianie informacji z wy- branych obszarów wiedzy dotyczącej muzyki Rozwijanie zdolności muzyczno-wokal nych zuchów

Zdobycie nowych i uporządkowanie sta- rych wiadomości dotyczących muzyki

Inspirowanie do twórczego działania

Bilet grupowy (ew.)

Dzisiejsza zbiórka ma postać zwiadu. Wybierzemy się do Filharmonii na koncert dla dzieci (np. „Spotkania z Nutką”) i/lub warsztaty (np. „Odkrywcy Muzyki”)* , aby na żywo posłuchać prawdziwej orkiestry i w miarę możliwości „pobrać kilka lekcji” przed występem na Zuchowym Festiwalu Piosenki. Jeśli się uda, warto zorganizować zwiedzanie filharmonii, odwiedzić artystów za kulisami i posłuchać, na czym polega ich praca. Zdjęcie gromady z muzykami i prawdziwym maestro będzie na pewno niezwykłą pamiątką do kroniki gromady!

Kształtowanie pożądanych postaw spo- łecznych związanych m.in. z zachowniem i filharmonii czy teatrze, ale także np. w środkach komunikacji społecznej

Aparat fotograficzny

PRZEBIEG ZBIÓRKI:

• Kształtowanie aktywnej postawy odbiorcy sztuki •

* W zależności od repertuaru Filharmonii – powyższe propozycjami Filharmonii Łódzkiej

• Przygotowanie do Festiwalu Piosenki Zu- chowej •

Propagowanie i kształtowanie umiejętności kreatywnego spędzania czasu wolnego

• Zainspirowanie do zdobywania przez zu- chy artystycznych sprawności indywidual- nych

Skarbiec inspiracji

34

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Zbiórka 4 „Czwarte spotkanie w Sali Koncertowej, czyli ani dnia bez muzyki” CZAS ZAJĘĆ: 1,5 godz.

POMOCE I MATERIAŁY:

MIEJSCE ZAJĘĆ: zuchówka • CELE SZCZEGÓŁOWE:

• Gitara

Nauka gry na instrumentach wykonanych na poprzednich zbiórkach

Ćwiczenie poczucia rytmu

Rozwijanie koncentracji

• Rozwijanie -wokalnych

Nutki do ‘listy obecności’

umiejętności

Instrumenty wykonane na poprzednich zbiórkach (oraz gotowe, jeśli gromada jest w ich posiadaniu)

Teksty piosenek

• Odtwarzacz CD + płyta z tańcem integra- cyjnym muzyczno

Kształtowanie postaw twórczych i inspiro- wanie do działania i ekspresji artystycznej

Rozwijanie wyobraźni

Doskonalenie umiejętności współpracy w zespole i komunikacji interpersonalnej

Kształtowanie postawy odpowiedzialności u zuchów

Karty sprawności

• Karteczki z informacjami dot. wyjścia do teatru

• Kształtowanie postawy zdrowego współza wodnictwa •

Rozwijanie zainteresowań i kształtowanie umiejętności oraz zainspirowanie do ich kreatywnego spożytkowania

Przygotowanie do festiwalu piosenki

• Zainspirowanie do zdobywania przez zu- chy artystycznych sprawności indywidual- nych

35

Skarbiec inspiracji


Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki przyjęte na czas zdobywania sprawności

kotek na płotek”. Warto zacząć to ćwiczenie od małej liczby grup i gdy już zacznie wychodzić, to wprowadzić większe urozmaicenie. Drużynowy po udanym występie może wskazać jednego zucha, który przejmie batutę i zostanie dyrygentem.

Gawęda Opowiadana przez drużynowego – przeprasza zuchy, ze nie mógł być obecny na ostatniej zbiórce, ale gdy przyszedł posprzątać zuchówkę, spotkał Maestro i chłopca i imieniu Grześ… „…na krzesełkach leżały instrumenty. Grześ miał wielką ochotę na nich zagrać. Po domowych eksperymentach uważał się za eksperta w tej dziedzinie -no cóż – zgodził się Maestro- zagraj. Grześ odważnie uniósł trąbkę do ust i dmuchnął w nią z całej siły Ale cóż to? Dźwięk jaki się z niej wydobył wystraszył nawet naszego śmiałka. Skrzypce jęknęły żałośnie gdy chłopiec przejechał smyczkiem po strunach, a flet milczał jak zaklęty , nie zważając na jego wysiłki Grześ był bardzo zmartwiony - Człowiekiem –orkiestrą to ty nie jesteś i nic w tym dziwnego. Nie można w ciągu jednej minuty osiągnąć tego, czego ludzie uczą się latami. A mówiąc między nami trzeba było całych tysiącleci, by ludzie stworzyli te instrumenty i opanowali technikę gry. Z muzyką związanych jest tyle przygód, przemian i podróży, że życia by nie starczyło na powiedzenie o nich wszystkich. Towarzyszyła ona człowiekowi wszędzie: przy pracy, w walce i w radosnym pochodzie, w życiu i w legendach...”

„Zabawa „Kim jestem?” Zuchy na karteczce piszą, tak by nikt nie widział, imię swojego idola (najlepiej ustalić, by była to ulubiona postać z bajki) i przyklejają (karteczki maja taśmę klejąca lub dwustronną po drugiej stronie) ją na plecy osobie po ich prawej stronie. Potem wszyscy wstają i podchodząc do innych zuchów zadają pytania, aby odgadnąć kim są (pytania rozpoczynamy od partykuły „Czy”, tak, by w odpowiedzi można było usłyszeć tylko „tak/nie”, np. Czy jestem, zwierzątkiem/ dziewczynką/ czarnym charakterem… Dopiero w kolejnych pytaniach można ew. prosić o więcej szczegółów.). Zadajemy 2-3 pytanie jednej osobie i idziemy do kogoś innego. Jeżeli zuch zgadnie kim jest, przykleja sobie karteczkę z przodu, ale dalej odpowiada na pytania innych. Uwaga! Zabawę poprzedzamy krótką dyskusją na temat naszych idoli (głównie, ale nie tylko muzycznych, jeżeli zuchy mają tylko kilku ulubionych wokalistów). Można wyjść od ulubionych piosenkarzy i aktorów, a później skupić się na ulubionych postaciach z bajek.

Gry i ćwiczenia Drużynowy postanawia sprawdzić, jak zuchy radzą sobie z grą na przygotowanych przez siebie instrumentach. Próba piosenki wraz z „zuchowym akompaniamentem” pokazuje, że przed nami jeszcze dużo pracy. Drużynowy wraz z zuchami dopasowuje do piosenki akompaniament. Gromada ćwiczy utwór.

Idol – bardzo popularna osoba, najczęściej aktor, piosenkarz lub sportowiec (albo inna osoba z kręgu kultury masowej), podziwiany i naśladowany przez liczne rzesze wielbicielek i wielbicieli. Jest on często przedmiotem uwielbienia. Piosenka – trenujemy do festiwalu Wybrany taniec integracyjny

Teatrzyki samorodne Zuchy w szóstkach wymyślają krótkie scenki do słów piosenki (najlepiej, by każda szóstka do innej). Jeżeli żadna z piosenek na festiwal się do tego nie nadaje, drużynowy proponuje inną piosenkę, znaną przez zuchy. Zuchy mają chwilę na przygotowanie. Później po kolei każda szóstka się prezentuje, podczas, gdy cała gromada śpiewa.

Krąg Rady • Rozdanie karteczek z informacjami dot. wyjściu do teatru. • Zaproponowanie zuchom zdobywanie spraw ności indywidualnych: grajek, miłośnik muzyki (dla zuchów, które były nieobecne tydzień temu lub się wtedy nie zdecydowały) oraz mu- zyka i śpiewaka. • Zadanie międzyzbiórkowe: Odnaleźć kraj, ktory ma swoim godle/herbie państwowym instru ment muzyczny i na następną zbiórkę przy- nieść narysowany ten instrument – warto by było także, by zuchy umiały powiedzieć kilka słów o tym instrumencie. (Irlandia ma w swim godle harfę).

„Chór zwierzęcy” - gry i ćwiczenia Drużynowy dzieli zuchy na 3-5 osobowe grupy i każdej przypisuję rolę wybranego zwierzątka (np. żabki, świnki, kotki, pieski, kaczki, kury, rybki itp.). Od tej chwili każda grupka tworzy chórek złożony z wybranego rodzaju zwierzątek i śpiewa jego głosem (np. kury: ko ko ko, żabki: kum kum kum itd.). Drużynowy zostaje dyrygentem i poprzez wskazanie konkretnej grupy (lub kilku grup) może ją „włączyć” lub „wyłączyć”. Podążając za dyrygentem, chór złożony z poszczególnych sekcji (chórków) próbuje wspólnie zaśpiewać piosenkę „Wlazł

Skarbiec inspiracji

Obrzędowe zakończenie zbiórki Krąg, iskierka przyjaźni, okrzyk.

36

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Zbiórka 5 „Piąte spotkanie w Sali Koncertowej, czyli teatr muzycznych dźwięków” CZAS ZAJĘĆ: zależnie od długości przedstawienia i czasu potrzebnego na dojazd do i z teatru

PRZEBIEG ZBIÓRKI:

MIEJSCE ZAJĘĆ: Teatr Muzyczny

Dzisiejsza zbiórka ma postać zwiadu. Aby pokazać zuchom, że muzyka, to nie tylko płyty CD, radio, festiwale piosenki i koncerty, wybierzemy się do Teatru Muzycznego na przedstawienie dla dzieci, np. „Jaś i Małgosia”. Zuchy zobaczą, że za pomocą muzyki (taniec, śpiew, instrumenty) można opowiadać przepiękne historie i wyrażać uczucia nawet piękniej, niż przy pomocy samych słów. Jeśli się uda, warto zorganizować zwiedzanie teatru, odwiedzić aktorów za kulisami i posłuchać, na czym polega praca w teatrze muzycznym i czym różni się od pracy w zwykłym tetrze. Zdjęcie gromady z obsadą spektaklu będzie na pewno niezwykłą pamiątka do kroniki gromady!

CELE SZCZEGÓŁOWE:

Kształtowanie pożądanych postaw spo- łecznych związanych m.in. z zachowniem i filharmonii czy teatrze, ale także np. w środkach komunikacji społecznej

• Kształtowanie aktywnej postawy odbiorcy sztuki •

Pokazanie zuchom, w jaki sposób muzyka może tworzyć spektakl teatralny

Rozwijanie zainteresowań oraz zainspiro wanie do ich kreatywnego spożytkowania

Poszerzanie i pogłębianie informacji z wy branych obszarów wiedzy dotyczącej sztuki (gł. Muzyka, teatr, plastyka)

Zdobycie nowych i uporządkowanie sta- rych wiadomości dotyczących muzyki

• Zainspirowanie do zdobywania przez zu- chy artystycznych sprawności indywidual- nych • Przygotowanie do Festiwalu Piosenki Zu- chowej •

Propagowanie i kształtowanie umiejętnści kreatywnego spędzania czasu wolnego

POMOCE MATERIAŁY: •

Aparat fotograficzny

Bilet grupowy (ew.)

37

Skarbiec inspiracji


Zbiórka 6 „Czwarte spotkanie w Sali Koncertowej, czyli ani dnia bez muzyki” CZAS ZAJĘĆ: 1,5 godz.

POMOCE I MATERIAŁY:

MIEJSCE ZAJĘĆ: zuchówka

CELE SZCZEGÓŁOWE:

Nutki do ‘listy obecności’

Karteczki z informacjami dot. Festiwalu

• Gitara • Uporządkowanie wiadomości zdobytych w trakcie realizacji cyklu sprawnościowego „Muzykolog” (jednocześnie forma ewalu- acji) •

Rozwijanie zdolności muzyczno-wokal- nych zuchów

Rozwijanie wyobraźni, ekspresji oraz po- staw twórczych

Przygotowanie do festiwalu piosenki

Integracja wewnątrz gromady i rozwija- nie umiejętności pracy zespole i komunka- cji wewnątrz grupy

Rozwijanie koncentracji

Teksty piosenek

Sprzęt i program do karaoke

Karteczki z wypisanymi nagrodami w konkurencjach muzycznych

Wersy znanych zuchom piosnek z zasło- niętymi wyrazami

• Nagranie „Kankana” + sprzęt do odtworze- nia

• Kształtowanie postawy zdrowego wspóza- wodnictwa •

Nagroda główna w konkursie karaoke

Osoby: Maestro, Jury

• Rozwijanie odpowiedzialności wśród zu- chów • Wspieranie zuchów •

rozwoju

psychoruchowego

Zainspirowanie do zdobywania przez

zuchy artystycznych sprawności indywdu- alnych

Skarbiec inspiracji

38

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


stoliku zmieniają się. Tak aż do momentu, kiedy wszyscy członkowie każdej szóstki wezmą w tej konkurencji udział. Wygrywa szóstka, która w sumie udzieli najwięcej prawidłowych odpowiedzi.

PRZEBIEG ZBIÓRKI: Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki przyjęte na czas zdobywania sprawności Krąg Rady Sprawdzenie zadania międzyzbiórkowego. Rozdanie karteczek z informacjami dot. Festiwalu. (uwaga! Kończąc zbiórkę należy przypomnieć zuchom, żeby przekazały karteczki rodzicom!)

Eureka! – muzyczny quiz

PiosenkaPowtórzenie piosenek do Festiwalu.

1.

Prowadzący zadaje kolejno pytania. Każda szóstka zapisuje na kartce prawidłową odpowiedź. Wygrywa szóstka, która udzieli najwięcej prawidłowych odpowiedzi.

Gawęda Dziś ponownie odwiedza nas Maestro, żeby sprawdzić, jakie postępy poczyniliśmy w przygotowaniach do festiwalu i zdobywaniu wiedzy muzycznej. Mówi, ze przygotował dla nas Turniej Muzyczny i objaśnia jego zasady (współzawodnictwo szóstek, ew. wymieszanie zespołów – w zależności od ilości osób, gra fair play).

Jaka to nuta – mniejsza od półnuty, ale więsza od ósemki? (ćwierćnuta)

2. Jaka nutka występuje więcej niż raz w gamie? (DO)

Główną konkurencją ma być Karaoke, w którym mogą startować zespoły w dowolnym składzie. Każdy zespół, wchodząc na scenę podaje swoją nazwę oraz wybiera piosenkę. Wykonanie ocenia specjalne Jury (kadra gromady i np. zaprzyjaźnionej drużyny). Pomiędzy występami poszczególnych zespołów odbywają się konkursy muzyczne. Szóstka, która wygra dany konkurs, może wylosować jedną z nagród (np. paczka żelków, cukierków, po lizaku dla każdego). MUZYCZNY TURNEJ

3.

Wymieńcie po jednym instrumencie z każdej grupy: instrumenty dęte, perkusyjne, smyczko- we, strunowe-szarpane. (np. puzon, talerze, skrzypce, harfa)

4.

Tytuł tradycyjnie przyznawany uznanym dry gentom, wirtuozom i kompozytorom; osoba nosząca ten tytuł to mistrz w swoim fachu – o kim mowa? (maestro)

5.

Jaki kraj ma swoim godle instrument muzycz ny i jaki to instrument? (Irlandia, harfa)

6.

Wymieńcie 3 sławnych kompozytorów (np. Mozart, Bach, Chopin, Beethoven)

Śpiewające Fortepiany

Jaka to melodia?

Przed zuchami leży jeden wers znanej im piosenki, w którym jednakże zakryte są słowa. Pierwsza grupa zaczyna odkrywać słowo. Jeżeli uda im się w ciągu kilku sekund wymyślić i zaśpiewać piosenkę z tym słowem, zdobywają punkt, jeżeli nie, prawo odkrywania słów zdobywa drużyna przeciwna. Podobnie stanie się, gdy któraś z drużyn odkryje pole czerwone – wówczas automatycznie traci kolejkę. Wygrywa grupa, która jako pierwsza odgadnie skąd pochodzi dany wers i prawidłowo zaśpiewa odpowiednią piosenkę.

Zuchy z danej szóstki słyszą melodię jakiejś znanej piosenki puszczonej z programu Karaoke. Za poprawne podanie tytułu i wykonawcy otrzymują po jednym punkcie. Wygrywa szóstka, który otrzyma największą liczbę punktów. Piosenki ze słowem Zadaniem każdej szóstki jest wymyślenie jak największej ilości piosenek z podanym przez prowadzącego słowem (np. słońce). Następnie każda szóstka po kolei śpiewa fragment piosenki, w której się to słowo znajduje. szóstka, która nie wymyśli już żadnej piosenki – odpada. Gramy do momentu, kiedy na placu boju zostaje jedna szóstka i ta właśnie zdobywa nagrodę.

Podanie wyników Karaoke – nagrodzenie zwycięskiego zespołu (np. śpiewnikiem)

Gry i Zabawy – Kankan Wszyscy uczestnicy Turnieju, wraz z Jury i Prowadzącym (Maestro) wspólnie tańczą na zakończenie Kankana (muzyka z płyty).

Co to za dźwięk? Na środku sali ustawiony jest stolik, przy którym z zamkniętymi oczami siedzi jedna osoba z każdej szóstki. Osoba ta za chwile usłyszy określony dźwięk (np. spadającej monety, przesuwanego krzesła). Jej zadaniem jest odgadnąć, co to za dźwięk i zapisać jego nazwę na kartce, która leży przed nią. Następnie osoby przy

Obrzędowe zakończenie zbiórki Krąg, iskierka przyjaźni, okrzyk.

39

Skarbiec inspiracji


Zbiórka 7 „Prowadź melodio ma… - Wielki Festiwal Piosenki” CZAS ZAJĘĆ I MIEJSCE ZAJĘĆ: przewidziane regulaminem Festiwalu

CELE SZCZEGÓŁOWE:

Podsumowanie cyklu poprzez udział w festiwalu piosenki zuchowej (jednocze- śnie forma ewaluacji)

Zaprezentowanie gromady na forum na- miestnictwa zuchowego oraz całego huf- ca (lub chorągwi, na forum ogólnopolskim – w zależności od rodzaju konkursu)

Rozwijanie zdolności muzyczno-wokal- nych zuchów

• Umożliwienie zuchom „sprawdzenia się” w działaniu i przełamania własnych słabo- ści, przez co wspieranie rozwoju psychicz- nego, społecznego i emocjonalnego zu- chów • Kształtowanie aktywnej postawy odbiorcy sztuki • Inspirowanie ekspresji oraz twórczego działania • Kształtowanie postawy zdrowego wspóza- wodnictwa

Skarbiec inspiracji

40

Kształtowanie odpowiednich postaw spo łecznych m.in. szacunku dla pracy i wysiku włożonego w przygotowanie się do kon kursu innych gromad

Rozwijanie zainteresowań i umiejętności oraz inspirowanie do ich rozwijania i twór- czego pożytkowania

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


PRZEBIEG ZBIÓRKI:

• Integracja wewnątrz gromady oraz z inny- mi gromadami uczestniczącymi w festwa- lu •

Jest to ostatnia, podsumowująca zbiórka z cyklu. Festiwal Piosenki, do którego przygotowywaliśmy się przez ostatnie tygodnie. Uroczyście po Festiwalu przybywa do zuchów Maestro gratulując im fantastycznego występu (niezależnie od wyników konkursu) i mówiąc ze wzruszeniem, ze bardzo dużo się nauczyli i jest z nich ogromnie dumny.

Rozwijanie umiejętności pracy zespole i komunikacji wewnątrz grupy oraz po- czucia odpowiedzialności za siebie oraz grupę i wspólny sukces

• Zainspirowanie do zdobywania przez zu chy artystycznych sprawności indywidual- nych •

Natomiast na kolejnej zbiórce należy nadać zuchom sprawność zespołową „Muzykolog”, i sprawności indywidualne tym z zuchów, które je zrealizowały.

Propagowanie i kształtowanie umiejętnści kreatywnego spędzania czasu wolnego

POMOCE I MATERIAŁY: •

Instrumenty muzyczne

Inne, przewidziane regulaminem Festiwalu

Osoby: Maestro

Aparat fotograficzny

Bilet grupowy MPK (ew.)

hm. Agnieszka Olejniczak-Niezgodzińska Wieloletnia drużynowa i namiestniczka zuchowa Hufca ZHP Łódź-Górna, do niedawna członkini Zespołu Zuchowego Wydziału Wsparcia Metodycznego GK ZHP. Obecnie instruktorka Szkoły Instruktorskiej Chorągwi Łódzkiej oraz hufcowego ZKK. Prywatnie szczęśliwa żona i mama.

41

Skarbiec inspiracji


Skarbiec inspiracji

42

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Skarbiec inspiracji Zbiórka pojedyncza - Kurtyna w górę Jest takie miejsce, które za dnia bardzo spokojne ożywa wieczorem, kiedy wraz z zapalanymi światłami budzi się ze snu. Osoby, które odważą się przejść przez otwarte drzwi, wchodzą do innego świata… Świata, gdzie czas biegnie nieco inaczej. Teatr, bo o tym miejscu mowa, obchodzi swoje święto 27 marca, a taki dzień należy uczcić wyjątkowo. To właśnie 27 marca każdego roku przypada Międzynarodowy Dzień Teatru.

Informacja praktyczna:

Kiedy? O której godzinie?

43

Skarbiec inspiracji


ZZZOiT - zgodnie z obrzędowością gromady

Operator świateł - ustawia oświetlenie sceny. Rekwizytor - osoba opiekująca się w teatrze rekwizytami.

Gawęda Odegranie mini teatrzyku- Do harcówki wpada nieco zadyszany dyrektor teatru, który w rękach trzyma scenariusze różnych przestawień. Przekazuje on informację zuchom (którzy dla niego są aktorami) o tym, że niewiele czasu już zostało do przedstawienia, a jest tak dużo rzeczy do zrobienia, więc trzeba zakasywać rękawy, rozgrzewać głosy i brać się do roboty. Brakuje mu aktorów do realizacji najważniejszego przedstawienia, więc cała nadzieja w zuchach! Czy podołają zadaniu, zdążą się przygotować i poznać teatr od podszewki?

Reżyser - tworzy przedstawienie. Scenarzysta - osoba, zajmująca się pisaniem scenariuszy. Scenograf - zajmuje się plastycznym i architektonicznym ukształtowaniem przestrzeni scenicznej widowiska teatralnego, obejmującą dekoracje, kostiumy, rekwizyty, liternictwo. Charakteryzator - odpowiada za umalowanie, uczesanie i przygotowanie wyglądu aktorów do odpowiedniej roli.

GiĆ- Kto jest kim w teatrze Zadaniem zuchów jest połączenie w pary nazwy osoby pracującej w teatrze zadaniami, które wykonuje.

Sufler - osoba podpowiadająca w teatrze aktorom tekst roli w sposób niewidoczny dla widza (obecnie za kulisami, dawniej w budce suflera).

Aktor - osoba, grająca jakąś rolę w teatrze, artysta tworzący postaci sceniczne.

Gawęda cd. Dyrektor informuje wszystkich aktorów, że w dniu dzisiejszym o godzinie wyznaczonej na biletach, które dostali w zeszłym tygodniu, rozpoczyna się wielkie przedstawieniem. Zadaniem zuchów jest przygotowanie się do odegrania wylosowanych przez nich bajek. Wśród tytułów mogą się znaleźć takie bajki jak: „Kot w butach”, „Kopciuszek”, „Śpiąca królewna”, „Czerwony kapturek”.

Charakteryzator - pracownik teatru, trudniący się zmienianiem wyglądu zewnętrznego człowieka (aktora) za pomocą odpowiednich środków (np. kosmetyków, ubioru). Choreograf-układa sceny sztuki w odpowiedniej kolejności. Dramaturg - pisze sztuki teatralne.

W holu stoi drogowskaz, na którym umieszczono 5 duże strzałki z nazwami nawiązującymi do tych w teatrze: Garderoba, Charakteryzatornia, Pracownia Scenografii, Sala Prób, Teatrum. Szóstki odwiedzają w dowolnej kolejności każde z tych miejsc ze strzałek. Na miejscu do rozwiązania dostają zadanie dodatkowe, oraz wykonują to, co potrzebne jest im do ich bajki. Nad całością i poprawnością przygotowań czuwa oczywiście Dyrektor.

Dubler- osoba zastępująca aktora na scenie. Dyrektor teatru- osoba, czuwająca nad poprawną pracą całego teatru, nad czynnościami organizacyjnymi i formalnymi Garderobiana - zajmuje się kostiumami. Inspicjent - czuwa nad techniczną stroną przedstawienia (zmianą dekoracji, kurtyną, kolejnością wychodzenia aktorów itd.). Krytyk teatralny: osoba zajmująca się analizowaniem widowisk teatralnych.

Garderoba - GiĆ W garderobie, w której zawsze jest porządek, a każda część kostiumu ma swoje miejsce, wdarł się nieporządek i wszystko pomieszał.

Mim: aktor grający w widowisku pantomimicznym lub mimicznym.

Zadaniem zuchów jest poukładanie wszystkich rekwizytów, części stroi zgodnie z bajkami.

Skarbiec inspiracji

44

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Dodatkowo stoi tam wielki kufer z różnymi ubraniami i przedmiotami, które mogą wykorzystać do swojego przestawienia.

Krąg Rady i ZZZOiT zgodnie z obrzędowością gromady „Magiczne miejsce” Marek Majewski https://www.youtube.com/watch?v=JitEZdvs0aQ

Charakteryzatornia - majsterka Tworzenie masek prezentujące różne emocje. Tutaj również jest czas na przygotowanie swojego makijażu, lub charakteryzacji.

Teatr to jest widownia i scena. Niby nic magicznego w tym nie ma, aż do chwili, gdy nagle na scenie dziwne zacznie się przedstawienie.

Pracownia Scenografii GiĆ Każdy scenograf musi dokładnie pamiętać, który element dekoracji, w którym miejscu sceny ma ustawić. W określonym miejscu w sali znajduje się instalacja z różnych przedmiotów (krzeseł, ławek, itp.). Zuchy mają 2 minuty na to by dokładnie się wszystkiemu przyjrzeć i dokładne zapamiętać. Następnie w drugim wyznaczonym miejscu muszą tą instalację odtworzyć.

Ref. Bo w teatrze, w teatrze, w teatrze, czarodziejskie jest to, na co patrzę. Gdy się tylko podnosi kurtyna, to od razu czar działać zaczyna. 2. Każda bajka się staje prawdziwa Gaśnie światło i scena ożywa. Wszystko może się zdarzyć na scenie. Działa czar, póki trwa przedstawienie.

Sala Prób PiP Nauka piosenki „Magiczne miejsce”

Ref. Bo w teatrze, w teatrze, w teatrze... Teatrum Przygotowana scena, reflektory, kurtyna, miejsca dla widowni. Do tego miejsca udają się zuchy, po wykonaniu wszystkich zadań.

3. Teatr gra. Każdy ma czego szuka. A to wszystko nazywa się sztuka. Gdy dorosnę, to może tu wrócę, żeby zagrać na scenie w tej sztuce.

Przedstawienie czas zacząć. Gdy wszystkie zuchy zajmą miejsce w Teatrum, na scenę wychodzi Dyrektor i wita wszystkich na przedstawieniu. Przypomina, jak należy zachować się w teatrze, prosi o wyłączenie telefonów komórkowych i nieużywanie aparatów fotograficznych. Recytacja wiersza E. Skarżyńskiej „Teatr” (podczas recytacji światło rzeczywiście gaśnie) „Gaśnie światło bardzo powoli. Budzi śpiące w kątach reflektory. A kurtynę, miękką jak aksamit, - niby grzywkę - z oczu nam odgarnia czyjaś ręka cicha, niewidzialna. I muzyka wokół nas zakwita, Choć nie widać żadnego muzyka. Światłem, gwarem wypełnia się scena. To początek Wielkiego Patrzenia”

Ref. Bo w teatrze, w teatrze, w teatrze…

hm. Monika Ryszczyk Instruktorka Zespołu Zuchowego Wydziału Wsparcia Metodycznego. Od 10 lat związana z zuchami - jako przyboczna, drużynowa i namiestniczka zuchowa. Prywatnie studentka Pedagogiki i Logopedii.

Następnie prezentuje się każda szóstka ze swoją bajką. Na zakończenie przedstawienia cała gromada wspólnie odśpiewuje piosenkę „Magiczne miejsce”.

45

Skarbiec inspiracji


Połącz w pary!

Osoba, grająca jakąś rolę w teatrze, artysta tworzący postaci sceniczne.

Aktor

Pracownik teatru, trudniący się zmienianiem wyglądu zewnętrznego człowieka (aktora) za pomocą odpowiednich środków (np. kosmetyków, ubioru).

Charakteryzator

Układa sceny sztuki w odpowiedniej kolejności.

Choreograf

Designed by Freepik.com

Skarbiec inspiracji

46

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Pisze sztuki teatralne.

Dramaturg

Osoba zastępująca aktora na scenie.

Dubler

Osoba, czuwająca nad poprawną pracą całego teatru, nad czynnościami organizacyjnymi i formalnymi

Dyrektor teatru

Designed by Freepik.com

47

Skarbiec inspiracji


Połącz w pary!

Zajmuje się kostiumami.

Garderobiana

Czuwa nad techniczną stroną przedstawienia (zmianą dekoracji, kurtyną, kolejnością wychodzenia aktorów itd.).

Inspicjent

!!!

Osoba zajmująca się analizowaniem widowisk teatralnych.

Krytyk teatralny

Designed by Freepik.com

Skarbiec inspiracji

48

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Aktor grający w widowisku pantomimicznym lub mimicznym.

Mim

Ustawia oświetlenie sceny.

Operator świateł

Osoba opiekująca się w teatrze rekwizytami.

Rekwizytor

Designed by Freepik.com

49

Skarbiec inspiracji


Połącz w pary!

Tworzy przedstawienie.

Reżyser

Osoba, zajmująca się pisaniem scenariuszy.

Scenarzysta

Zajmuje się plastycznym i architektonicznym ukształtowaniem przestrzeni scenicznej widowiska teatralnego, obejmującą dekoracje, kostiumy, rekwizyty, liternictwo.

Scenograf

Designed by Freepik.com

Skarbiec inspiracji

50

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Osoba podpowiadajÄ…ca w teatrze aktorom tekst roli w sposĂłb niewidoczny dla widza (obecnie za kulisami, dawniej w budce suflera).

Ho ho ho hehehe jestem

Sufler

Designed by Freepik.com

51

Skarbiec inspiracji


Na zuchową nutę

52

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Na zuchową nutę Tadek Zuch

Tadek Zuch Donat Datoń F

  44   5

Teresa Garszko C7

F

C7

Zu

     

chy ma sze ru ją,

źno wy śpie wu ją.

Gm

     

     

     A

C7

za ni mi Ta dek

ra

F

do

    

pę dza gro ma dę.

1. Zuchy maszerują, raźno wyśpiewują raz, dwa, raz, dwa, raz, dwa i trzy. A za nimi Tadek dopędza gromadę raz, dwa, raz, dwa, raz, dwa i trzy.

F

C

   

Raz, dwa! Raz, dwa!

Raz, dwa, trzy!

F

F

C7

Raz, dwa! Raz, dwa!

B

F

   

Raz, dwa, trzy!

} bis

2. A czemuś Ty Tadku, gonisz na ostatku raz, dwa, raz, dwa, raz, dwa i trzy. Bo mam krótkie nogi, nadążyć nie mogę raz, dwa, raz, dwa, raz, dwa i trzy. 3. Ale się postaram dopędzę was zaraz raz, dwa, raz, dwa, raz, dwa i trzy.

53

Na zuchową nutę


Zuchmistrz numeru

54

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Zuchmistrz numeru Michał Działowski Dokładnie rok temu w plebiscycie Dnia Myśli Braterskiej został uhonorowany tytułem „Niezwyczajnego”. Doskonale łączy rolę drużynowego 23 Świdnickiej Gromady Zuchowej „Leśne duszki” z funkcją członka Komendy Hufca. W 2015 i 2016 r. jego gromada wygrała Ogólnopolski Turniej Gromad i zdobyła tytuł Ogólnopolskiej Gromady Mistrzów. Od pewnego czasu realizuje w gromadzie swój autorski projekt stażu dla osób, które w przyszłości chciałyby prowadzić własne gromady. Harcmistrz Michał Działowski - zuchmistrz, który swoją pomysłowością i zaangażowaniem zainspiruje niejednego z nas.

osoba aktualnie jest na stażu. Musieliśmy wykonać taki ruch, gdyż gromada w tym roku nieco nam się powiększyła. Myślę, że w przyszłości trzeba dopracować współpracę na linii środowisko (szczep, drużyna) z jednostką szkolącą, by wypracować pewien standard odbycia stażu. Może warto, by nad całym działaniem pieczę trzymała osoba odpowiedzialny za kadry z hufca. Warto zwiększyć też ilość jednostek szkolących i rozszerzyć je na inne piony.

Jesteśmy rok po plebiscycie „Niezwyczajni”, w którym to druh zwyciężył w jednej z kategorii. Jako, że jest druh także świetnym Zuchmistrzem chciałem zapytać, czy w życiu harcerskim druha zmieniło się coś po tym czasie?

MD: Moje życie w lipcu zmieniło się zasadniczo, gdyż urodził mi się syn. Łączenie roli męża i ojca, pracownika, mnóstwa spraw w życiu wraz z funkcją drużynowego nie jest łatwe. Jednak cieszę się, że otaczają mnie osoby, które bardzo mi pomagają. W gromadzie mam też dwie przyboczne - druhny mamy, które wróciły do harcerstwa oraz przybocznych w wieku licealnym i gimnazjalnym. Dzięki temu nie muszę być obecny na każdym wyjeździe czy zbiórce. W prowadzeniu gromady bardzo ważna jest też moja żona. Oboje staramy się nawzajem uzupełniać oraz organizować pewne sprawy tak, abym mógł znaleźć czas na aktywność w gromadzie zuchowej i harcerstwie. Jest ona dla mnie bardzo ważną osobą, a jej akceptacja dla mojej pasji czyli harcerstwa jest dla mnie bardzo ważna.

Jak druha rodzina reaguje na działania harcerskie, gdyż jak wiemy ma druh żonę, o której wspomniał druh w czasie Plebiscytu. Czy wspierają oni druha pasję i służbę?

MD: To minął już rok? Patrząc jak szybko leci czas, sięgając pamięcią wstecz powiedział, że może ze trzy miesiące :) W moim harcerskim życiu od tamtego czasu na pewno odczuwam jeszcze większą odpowiedzialność wobec otoczenia. Myślę, że w moim środowisku w oczach innych harcerzy czy harcerek oraz zuchów lub ich rodziców jestem osobą, którą szczególnie obserwują. Dlatego moje zachowanie, słowa czy harcerska praca wymaga jeszcze większej odpowiedzialności i profesjonalizmu. Do tego czy jestem takim świetnym zuchmistrzem też mam wątpliwości. Raczej określiłbym siebie zdaniem: Ogarniam na bieżąco :)

Czy tytuł „Niezwyczajnego” wpłynął na działalność gromady? Czy dzięki temu tytułowi więcej rodziców zapisuje swoje dzieci do druha jednostki?

Czy po plebiscycie w hufcu, do którego druh należy, prowadzone są dalej „staże” dla kadr zuchowych i czy w ich prowadzeniu zmieniło się coś, czy może zostały rozszerzone o jakieś nowe elementy? Ile dzięki druha przedsięwzięciu powstało nowych gromad?

MD: Co zaskakujące, kilkoro rodziców zuchów w corocznej ankiecie zaznaczyło, iż właśnie fakt otrzymania tej nagrody przekonał ich do zapisania dzieci do mojej gromady. Jednak bardziej chodziło tutaj o pozytywną informację, która pojawiła się w mediach lokalnych i nakierowała ich na harcerstwo. Nasza rekrutacja w gromadzie odbywa się tylko poprzez informację przekazywaną przez rodziców oraz artykuły w mediach lokalnych.

MD: Tak, oferta staży jest cały czas aktualna. Nasi stażyści pracują dzisiaj w trzech gromadach zuchowych i jednej drużynie. W tym roku zuchowym było troje stażystów z czego dwie osoby zostały u nas w gromadzie jako przyboczni. Trzecia

55

Zuchmistrz numeru


Zuchmistrz numeru

56

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


57

Zuchmistrz numeru


która jest tak oryginalna, że ciężko ją opisać, Hubert - stażysta coraz lepiej mówi po japońsku. Cztery osoby realizują próby przewodnikowskie, a kolejne otworzą własne próby w tym roku. Osobiście staram się moją kadrę doceniać i nagradzać przy różnych okazjach. Zdaję sobie sprawę, iż każdy z nich tak samo jak ja ma mnóstwo spraw i ról w swoim życiu, a jednak znajdują czas dla gromady zuchowej. Organizuję też naszą pracę tak, aby każdy z nich miał równy udział w podejmowaniu decyzji czy wpływ na to co dzieje się w gromadzie.

Ile obecnie druha gromada liczy członków wraz z kadrą? MD: Obecnie jest nas 77 osób. Ja, siedmioro przybocznych, jeden stażysta i 67 zuchów. Co roku przekazujemy 12-16 zuchów do drużyn harcerskich. Aktualnie znajdujemy się na rozdrożu, gdyż musimy podzielić się na dwie grupy albo we wrześniu przyjąć określoną ilość nowych zuchów. Czas i wspólna decyzja kadry pokaże, którą ścieżką pójdziemy. Jak więc druh pracuje z tak dużą gromadą?

Na czym opiera druh swoją pracę w „Leśnych Duszkach”?

MD: Przede wszystkim lubię pracować z większą liczbą dzieci. Na grudniowych zbiórkach, kiedy w okresie chorobowym na zbiórki przychodziło po 35 dzieci wydawało nam się, że jest nieco pusto i jakoś tak cicho :) Praca tak dużą gromada ma też dodatkowe zalety: jedna gromada zajmuje 56 osobowy autokar, „paraliżuje” działanie muzeum czy zajmujemy cały ośrodek wypoczynkowy albo zapełniamy cały grafik dla grup na basenie :) Tak na poważnie, to dzielimy się na grupy na zbiórce. Mamy do dyspozycji własną zuchówkę, korytarz, a w razie potrzeby drugą świetlicę. Na zewnątrz mamy ogrodzony teren oraz plac zabaw. Duży nacisk kładziemy na szóstkowych, którzy pomagają przy najprostszych sprawach. Tak duża gromada nie mogłaby funkcjonować bez moich wspaniałych przybocznych – dwóch mam, czworga licealistów, dwójki gimnazjalistów oraz jednego stażysty. Dużo zadań czy elementów śródrocznej pracy publikujemy na blogu, na listach on-line. Dzięki temu mamy dużą pomoc od rodziców zuchów, gdyż sporo z nich włącza się w działania gromady. To rodzice organizują świąteczne zbiórki, przewożą rzeczy czy zbierają środki finansowe dla gromady.

MD: W tym rok minęło mi 10 lat na funkcji drużynowego. Myślę, że dzisiaj najbardziej istotne jest dla mnie doświadczenie. Dzięki niemu mogę uczyć innych, by unikali moich błędów, a korzystali z tego co mi się udało. Inaczej podchodzą do mnie rodzice zuchów kiedy mam lat 28, a inaczej kiedy miałem lat 17. Zupełnie inaczej oddziałuję na zuchy dzisiaj niż kiedyś. Porównując gromadę i jej stan w pierwszym roku mojej funkcji, piątym, a bieżącym widać postęp i rozwój. Staram się czerpać z nowinek dotyczących wychowania dzieci czy niekonwencjonalnych metod, ale sięgam też do dawnych czasów. Dlatego wiem, że nigdy żadnymi zajęciami nie wygram z jeziorem, a błoto jest największą frajdą dla zuchów :) Na naszych obozach nie ma telefonów, a tylko listy. Jak wiemy z turnieju gromad, druha gromada zwyciężyła i otrzymała tytuł „Najlepszej Gromady w Polsce” Czy wpłynęło to na zmianę w prowadzeniu gromady? Czy dzięki turniejowi poznał druh jakieś nowe ciekawe pomysły, które można wykorzystać podczas zbiórek? MD: Rzeczywiście zdobyliśmy ten tytuł w 2015 i 2016 roku. Właśnie przez te informacje publikowane w mediach lokalnych, gromada rozrosła się tak bardzo :) Przez okres turniejowy zbiórki, wyjazdy czy zadania międzyzbiórkowe były podyktowane wymaganiami turnieju. Dla mnie była to dobra odskocznia od cykli sprawnościowych, stałych elementów w roku, które realizowaliśmy od kilku lat. Turniej Gromad na pewno bardzo otworzył zuchy na świat zewnętrzny. Przy okazji zadań musieliśmy współpracować z wieloma instytucjami, zaprosiliśmy na nasze zbiórki mnóstwo ciekawych osób. Nigdy nie zapomnę absolutnej ciszy przez 50 minut, kiedy Pan Stanisław (niewidomy) w wraz z psem przewodnikiem opowiadał zuchom histo-

Taka duża gromada wymaga odpowiedniej ilości kadry, ale jak wiemy ważna jest też praca z nimi, jak więc wygląda praca z kadrą u druha w jednostce? MD: Moja kadra jest bardzo zróżnicowana. Mamy dwie mamy (Renata jest nauczycielką – mamą czwórki dzieci, które są w naszej gromadzie tj. dwoje zuchów i dwoje przybocznych, a Marta spedytorem - dwie córki, obie po gromadzie są już w harcerstwie). Marta i Renata wróciły po latach do harcerstwa i teraz nie wyobrażam sobie bez nich pracy. Janek jest perkusistą w zespole rockowym (zresztą jest to nasz były zuch), Michał tańczy z zespole ludowym, Róża jest skrzypaczką, a Sandra jest fotomodelką. Jest też Martynka,

Zuchmistrz numeru

58

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


rię swojego życia i świat, jaki on „widzi”. Do tej pory nie myślałem, że zuchy są w stanie wytrwać w ciszy więcej niż 90 sekund :) Udało mi się wtedy zamówić specjalne podziękowanie napisane językiem Braille`a. Przy innej okazji zuchy ruszyły w świat nieść bezinteresowną pomoc. Robiły zakupy, sprzątały, pomagały i odwiedzały starszych czy samotnych sąsiadów. Relacje, które się wtedy wywiązały trwają do dziś. Najważniejsze, że sporo z tych rzeczy rodzice zuchów mogli zobaczyć na własne oczy i zobaczyć, czym tak naprawdę jest harcerstwo. Przecież nawet najlepszą zbiórkę zuch opisze po powrocie do domu „było fajnie” :) Turniej Gromad to sporo zadań pojedynczych i właśnie to w nich jest fajne i ciekawe, że zuchy w stosunkowo krótkim czasie otrzymują dużo różnorodnych rzeczy. Osobiście polecam wszystkim gromadom startowanie w Turnieju Gromad.

Jeżeli zastanawiasz się, czy otworzyć gromadę, to znaczy, że musisz to zrobić. Już nigdy nie będziesz młodszy i nie będziesz miał więcej wolnego czasu niż teraz!

Możemy więc uważać druha za eksperta w metodyce zuchowej. Może mógł by druh przekazać kilka złotych rad dla drużynowych, którzy chcą otworzyć własne gromady jak i dla tych, którzy już je prowadzą.

Nie bój się prosić o pomoc rodziców. To rodzice zuchów są Twoim największym sprzymierzeńcem.

MD: Uważam, że słowo ekspert to nie do końca odpowiednie słowo. Przecież nasza organizacja jest ruchem, a nie leksykonem dinozaurów. Generalnie przeszedłem drogę, od gimbazy (jeszcze chwilę i będzie to archaizm :)) i przybocznego, następnie drużynowego i liceum, maturę, studia na politechnice w innym mieście, studia za granicą, wolontariat w innych krajach, prowadzenie fundacji, pracę zarobkową, założenie rodziny i wybudowanie domu, będąc cały czas drużynowym. Na podstawie mojego doświadczenia mogę się nim podzielić z innymi. Poniżej kilka moich pomysłów. Jeżeli ktoś ma pytanie lub potrzebuje pomocy, niech pisze śmiało! michaldzialowski@wp.pl http://23lesneduszki.blogspot.com/

Nie bój się momentów przełomowych w Twoim życiu i łączenia ich z gromadą zuchową. Matura, studia, praca to wszystko można połączyć. Wystarczy chcieć.

Nie można się bać otworzyć gromady zuchowej. Po to właśnie jest okres próbny, aby to zweryfikować. Nie bój się prosić o pomoc innych! Cała nasza organizacja jest od tego, aby Ci pomóc. Korzystaj z pomocy i doświadczenia innych. Ludzie w hufcu, szefowie pionów, starsi druhowie będą Ci udzielać rad. Korzystaj z tego. Jedynym ograniczeniem Ciebie, jesteś TY sam. Tam znajdziesz granicę swoich działań, gdzie będziesz potrafił dotrzeć.

Rodzice widząc zaangażowanie u swoich dzieci, będą skłonni bardziej finansować gromadę.

Nie rób wszystkiego sam. Miej przybocznych, krąg zaufanych rodziców, przyjaciół, pomoc. Korzystaj z nich. Deleguj zadania. Ty masz czuwać nad wszystkim, a nie robić najwięcej. Najlepsza rekrutacja to ta przez pocztę pantoflową. Działaj na zewnątrz. Wykorzystuj media lokalne.

Kilka rad Michała dotyczących pracy w gromadzie: Pamiętaj, że nie od razu Rzym zbudowano. Sukces buduje się latami. Ja zaczynałem od korytarza w szkole i pudełka czarno-białych kredek (niezatemperowanych) :) Sam popełniłem mnóstwo błędów. Nie bój się ich. Wykorzystaj je.

rozmawiał:

phm. Jakub Pucelik

Nie bój się odpowiedzialności! Będziesz miał opiekuna gromady, zabieraj ze sobą wszędzie rodziców.

Były Namiestnik Zuchowy Hufca Ziemi Gliwickiej. Przez 6 lat przyboczny 23 ŚGZ „Leśne Duszki”.

59

Zuchmistrz numeru


Indywidualny rozwรณj zucha

60

Zuchowe Wieล ci Wiosna 2017


Indywidualny rozwój zucha Sprawność indywidualna: Hodowca Kwiatów Hodowca Kwiatów - wymagania

1.

Znam różne rośliny ozdobne – domowe i ogrodowe. Prowadzę hodowlę kwiatów doniczkowych.

2.

Potrafię pielęgnować kwiaty, wiem, kiedy się je sadzi, przesadza, podlewa. Wyhodowałem roślinkę z nasion.

3.

Byłem w ogrodzie botanicznym lub u ogrodnika.

4.

Prowadzę dzienniczek hodowli kwiatów i zapisuję w nim ciekawe spostrzeżenia.

5.

Sadziłem kwiaty, podlewałem je i zasilałem.

6.

Wykonałem sprzęt potrzebny do uprawy roślin hodowlanych.

7.

Wiem, co to jest ikebana i potrafię ułożyć bukiet z kwiatów.

8.

Wraz z kolegami lub koleżankami zaopiekowałem się klombem lub trawnikiem.

Hodowca kwiatów to sprawność, którą śmiało możemy zaproponować zuchom w okresie wiosennym. Sprawność uczy zuchy systematyczności i odpowiedzialności. Warto zwrócić dzieciom uwagę, że hodowane przez nich roślinki, produkują tlen, który jest bardzo cenny w zanieczyszczonych miastach. Na zachętę do zdobywania sprawności można dać zuchom po cebulce np. tulipana, które dzieci będą mogły hodować w trakcie zdobywania sprawności. Świetnym podsumowaniem ich działań będzie pochwalenie się wyhodowaną rośliną w Kręgu Rady.

phm. Martyna Nir Instruktorka zuchowa, kształceniowiec, członkini Hufca ZHP Legnica. Miłośniczka języków zarówno obcych, jak i polskiego. Z zawodu księgowa.

61

Indywidualny rozwój zucha


1. Znam 3 rośliny, które można hodować w doniczkach w domu. Narysowałem je.

Miejsca na Twoje rysunki i podpisy.

2. Wyhodowałem roślinkę z cebulki. Podczas hodowli prowadziłem dzienniczek, w którym zapisywałem podejmowane działania (np. podlewanie) oraz rysowałem, jak aktualnie wyglądała moja roślinka. Wyhodowałem roślinkę.

Podpis druhny:

Prowadziłem dzienniczek.

3. W Kręgu Rady opowiedziałem o kwiatach, jakie najbardziej lubię. Przedstawiłem ich zdjęcia. Podpisyzuchów, którym opowoadałem o kwiatach:

Designed by Freepik.com

62

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


4. Wiem co znaczą pojęcia gleba i nawóz. Wyjaśniłem je gromadzie. GLEBA TO:

NAWÓZ TO:

Wyjaśniłem pojęcia gromadzie.

Podpis druhny:

5, Opiekowałem się kwiatami w domu/w klasie, regularnie je podlewając.

Podpis mamy/pani za każdym razem, gdy podlałem kwiatki.

Designed by Freepik.com

63


1. Znam 5 rośliny, które można hodować w doniczkach w domu. Narysowałem je/wkleiłem zdjęcie i opisałem.

Miejsca na Twoje rysunki i podpisy. Designed by Freepik.com

Indywidualny rozwój zucha

64

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Miejsca na Twoje rysunki i opisy.

Designed by Freepik.com

65

Indywidualny rozwรณj zucha


2, Wyhodowałem roślinkę z cebulki. Podczas hodowli prowadziłem dzienniczek, w którym zapisywałem podejmowane działania (np. podlewanie) oraz rysowałem, jak aktualnie wyglądała moja roślinka.

2. Wyhodowałem roślinkę z cebulki. Podczas hodowli prowadziłem dzienniczek, w którym zapisywałem podejmowane działania (np. podlewanie) oraz rysowałem, jak aktualnie wyglądała moja roślinka. Wyhodowałem roślinkę.

Podpis druhny:

Prowadziłem dzienniczek.

3. W Kręgu Rady opowiedziałem o kwiatach, jakie najbardziej lubię. Przedstawiłem ich zdjęcia. Podpisyzuchów, którym opowoadałem o kwiatach: 4. Wiem co znaczą pojęcia gleba, nawóz i ogród botaniczny. Wyjaśniłem je gromadzie. GLEBA TO:

NAWÓZ TO:

OGRÓD BOTANICZNY TO:

Wyjaśniłem pojęcia gromadzie.

Podpis druhny:

Designed by Freepik.com

Indywidualny rozwój zucha

66

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


5, Opiekowałem się kwiatami w domu/w klasie, regularnie je podlewając. Przygotowałem karteczki z nazwami kwiatów. Przygotowałem karteczki z nazwami kwiatów.

Podpis mamy/pani za każdym razem, gdy podlałem kwiatki.

5, Wykonałem na zbiórce drabinkę do podtrzymywania kwiatów. Podpis druhny:

6, Ułożyłem bukiet z samodzielnie wybranych kwiatów i roślin. Wypisałem poszczególne elementy bukietu.

ELEMENTY BUKIEU

Podpis druhny:

Designed by Freepik.com

67

Indywidualny rozwój zucha


1, Znam 5 rośliny, które można hodować w doniczkach w domu. Narysowałem je/wkleiłem zdjęcie i opisałem. Dodatkowo dopisałem jak często trzeba je podlewać oraz ile światła potrzebują, by najlepiej rosnąć.

Miejsca na Twoje rysunki i podpisy. Designed by Freepik.com

Indywidualny rozwój zucha

68

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Miejsca na Twoje rysunki i opisy.

Designed by Freepik.com

69

Indywidualny rozwรณj zucha


2. Wyhodowałem roślinkę z cebulki. Podczas hodowli prowadziłem dzienniczek, w którym zapisywałem podejmowane działania (np. podlewanie) oraz rysowałem, jak aktualnie wyglądała moja roślinka. Wyhodowałem roślinkę.

Podpis druhny:

Prowadziłem dzienniczek. 3, W Kręgu Rady opowiedziałem o kwiatach, jakie najbardziej lubię. Przedstawiłem ich zdjęcia oraz instrukcje, jak należy je hodować. Podpisyzuchów, którym opowoadałem o ulubionychkwiatach: 4. Wiem co znaczą pojęcia gleba, nawóz i ogród botaniczny. Dowiedziałem się, gdzie jest najbliższy ogród botaniczny i odwiedziłem go. Narysowałem rośliny, które podobały mi się najbardziej: GLEBA TO:

NAWÓZ TO:

OGRÓD BOTANICZNY TO:

Miejsca na Twoje rysunki i podpisy. Designed by Freepik.com

Indywidualny rozwój zucha

70

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


5. Opiekowałem się kwiatami w domu/w klasie, regularnie je podlewając. Przygotowałem karteczki z nazwami kwiatów i nakleiłem je na doniczki.

Podpis mamy/pani za każdym razem, gdy podlałem kwiatki. 5, Wykonałem na zbiórce drabinkę do podtrzymywania kwiatów oraz własnoręcznie ozdobiłem doniczkę. Podpis druhny:

6, Ułożyłem bukiet z samodzielnie wybranych kwiatów i roślin. Wypisałem poszczególne elementy bukietu.

ELEMENTY BUKIEU

Podpis druhny:

Designed by Freepik.com

71

Indywidualny rozwój zucha


Z teki metodyka

72

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Z teki metodyka Jak przyjąć? Jak pożegnać? że dziecko chce zostać zuchem.

Zgodnie z metodyką zuchową zuchem może być dziecko w wieku od 6 do 10 lat. Po tym okresie następuje przejście zucha do drużyny harcerskiej. Jak to się dzieje? Jest wiele pomysłów, jednak ważne, by oba te wydarzenia były wyjątkowe - by otwierały i zamykały czas zuchowania.

Jak to zrobić w praktyce? Pomysłów jest masa. Warto jednak, by przyjęcie nowego zucha i przekazanie zucha do drużyny harcerskiej łączyła pewna wspólna obrzędowość. Np. w przypadku gromady o podróżniczej obrzędowości przyjęcie do gromady może być powiązane z otrzymaniem mapy wiodącej dziecko przez zuchowy świat. Mapa może być uroczyście przechowywana w zuchówce, by w ważnych momentach zuchy zaznaczały na niej swoje położenie i zapisywały istotne daty. Innym sposobem na ceremonię przyjęcia zucha jest uroczysta gawęda z przekazaniem pomarańczy – każdy zuch to symboliczna cząstka pomarańczy. Dopiero wszystkie zuchy stanowią całość - gromadę. Ponadto, oficjalnemu przyjęciu do gromady towarzyszyć powinno wręczenie chusty, w niektórych środowiskach także koszulki gromady lub elementów przynależności do niej.

Bycie zuchem to niezwykły okres. Czas, gdy zuch jest „harcerskim dzieckiem” już nigdy później nie wróci. Dlatego kadra gromady powinna zadbać, by był to okres wyjątkowy i by zuchy wiedziały, że to co się dzieje w ich życiu, jest niepowtarzalne. Każda gromada ma swoje obrzędy, zwyczaje i tajemnice. Obrzęd kojarzy się z pewną symboliką. Może to być moment, który powtarza się. Jest stworzony dla danej sytuacji. Zwyczaj to okazjonalne, powtarzalne postępowanie, które zostało przyjęte w sposób naturalny. W życiu gromady objawia się to pełną akceptacją dzieci. Zwyczaje zawsze tworzone są po coś, muszą powstać z jakiegoś powodu.

PRZEKAZANIE ZUCHA DO DRUŻYNY To moment kończący zuchową przygodę. Ceremonia, w której zuch przechodzi z zuchowego do harcerskiego świata, czyli do drużyny harcerskiej. W środowiskach wygląda to bardzo różnorodnie. Można na ten moment zaprosić wszystkich drużynowych, rodziców i przyjaciół gromady, którzy związani byli z danym zuchem w okresie jego zuchowania. Druhno, Druhu, zadbaj by była to bardzo uroczysta chwila, z niespodziewanymi gośćmi, niespodzianką i słowem wsparcia i podziękowania za minione chwile. Ważnym elementem takiego przekazania jest zdanie zucha. Warto zapytać zuchy, do którego środowiska harcerskiego chciałby wstąpić. Najbardziej symbolicznym przekazaniem jest tunel utworzony przez dzieci. Na początku tunelu, utworzonego z ramion stoi zuch. Początkowe osoby w tunelu to zuchy, z którymi przyjdzie się pożegnać. Kolejno stoją harcerze nowowybranej drużyny harcerskiej. Wraz z gawędą i podziękowaniem, przechodzącemu zuchowi zdejmujemy chustę zuchową, oddając mu wszelkie zuchowe pamiątki (jak. np. zuchową mapę). Po przejściu przez tunel, czekać będzie już nowy Drużynowy/nowa Drużynowa.

PRZYJĘCIE NOWEGO ZUCHA Dziecko, które przychodzi na pierwszą zbiórkę dopiero stawia swoje pierwsze kroki w ZHP. Wszystko jest dla niego nowe, wszystko musi poznać i zrozumieć. Jeden zuch załapie wszystkie sytuacje naturalnie, od początku. Inny z kolei będzie potrzebował czasu na zrozumienie i oswojenie się z nowym, zuchowym światem. Okres adaptacji zucha, czyli zuchowy okres próbny w gromadzie, powinien trwać jakiś czas np. kilka tygodni. W tym okresie dziecko powinno poznać zasady panujące na zbiórkach, wyjechać na wycieczkę lub na biwak, wiedzieć jak wygląda mundur, znaczek zucha. Nie wolno jednak przeciągać tego okresu zbyt długo, ponieważ może to być powodem znudzenia, a wręcz wypalenia Okres ten powinien zakończyć się oficjalnym przyjęciem dziecka w szeregi gromady poprzez stanie się pełnoprawnym jego członkiem. Ważne jest jednak, Droga Druhno Drużynowa, Drogi Druhu Drużynowy, aby do każdego dziecka podejść bardzo indywidualnie. Zanim zdecydujesz się na przyjęcie zucha do gromady, powinieneś być pewien,

73

Z teki metodyka


Przy organizacji takiej ceremonii należy zadbać o osobisty wybór samego zucha, a także o zaproszenie (w poufności rodziców i innych gości). Niech będzie to wyjątkowo podniosła chwila i niech uczestniczą w niej również zuchy młodsze. To również dla nich będzie wielkie przeżycie. Dzięki temu, zrozumieją, że harcerska droga nigdy się nie kończy.

hm. Kinga Żydek Członkini Zespołu Zuchowego Wydziału Wsparcia Metodycznego GK ZHP. Instruktorka Hufca ZHP Czechowice-Dziedzice, wieloletnia namiestniczka zuchowa i członkini Zespołu Programowego. Wychowanka i drużynowa 12 GZ „Bajkowe Stworki”. Z wykształcenia prawnik.

Z teki metodyka

74

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Z teki metodyka Zuchowy Zwiad Wiosna w pełni, dlatego zamiast siedzieć w zuchówce, warto zabrać zuchy na zewnątrz. Boisko szkolne, pobliski park czy skwer to miejsca jak najbardziej odpowiednie do zuchowania, jednak może warto pójść dalej, poznać nowe miejsca i odkryć ich tajemnice? Okazję do takiego odkrywania daje zuchowy zwiad, coraz częściej przez nas pomijany.

rzeczki, bardziej przemówi do wyobraźni dziecięcej niż suche opowiadanie o potrzebie działań ekologicznych.1 Dobrze przygotowany zwiad powinien być też okazją do nauki samodzielności zuchów, analizowania i wyciągania własnych wniosków. Podczas zwiadu mogą się one nauczyć wielu pożytecznych umiejętności niejako mimochodem. Wystarczy przy okazji przechodzenia przez jezdnię podać prawidłowy sposób tego, jak to się powiano robić lub przypomnieć zuchom, że zabiera się głos dopiero, gdy druga osoba skończy. W ten sposób, podczas wizyty w teatrze lub na koncercie, drużynowy może nauczyć zuchy, jak należy zachowywać się w takich miejscach.

Odwołując się do Poradnika drużynowego gromady zuchowej można powiedzieć, że „zwiad to forma pracy, która określa wszelkie czynności służące poznaniu nowych miejsc, zjawisk, rzeczy, słów. Zwiad to sposób aktywnego poznawania otaczającego świata.”. Tyle z definicji. Bo przecież zwiad to coś więcej niż regułka, tym bardziej, że daje nam wiele możliwości wykorzystania:

Zwiad w zależności od jego formy i treści może być związany z kształtowaniem uczuć patriotycznych, z uwrażliwianiem na problemy ekologiczne, z pobudzaniem zainteresowań zuchów sztuką i historią, z pokazywaniem różnych form spędzania wolnego czasu, i innych, w zależności od celu, jaki chce osiągnąć drużynowy. Prawie każdy zwiad niesie ponadto za sobą możliwość pokazywania postaw i cech ludzkich, godnych naśladowania, takich jak pracowitość, uczciwość, rzetelność, pomysłowość, odwagę, umiejętność wysławiania się, czy wrażliwość na drugiego człowieka. Niektóre zwiady, takie jaki na przykład wycieczka do jednostki wojskowej, gdzie zuchy będą miały okazję przejść tor przeszkód, mogą również rozwijać ich kondycję fizyczną zuchów.

zwiad - element zbiórki, kiedy cała gromada wychodzi z zuchówki, by coś ciekawego zobaczyć, poznać, dowiedzieć się czegoś, ten typ zwiadu trwa zwykle od 10 do 30 minut; zwiad - zadanie międzyzbiórkowe, kiedy zuchy mają samodzielnie dowiedzieć się czegoś od swoich rodziców, nauczycieli, innych dorosłych lub też swoich rówieśników, zaobserwować coś, albo przeczytać i na następnej zbiórce podzielić się zdobytymi przez siebie informacjami lub wiedzą; zwiad - wycieczka, kiedy cała gromada wyrusza np. na wycieczkę do lasu, do muzeum, do zamku, albo nawet do innej miejscowości, by zobaczyć coś zupełnie nowego i nieznanego zuchom do tej pory. Ten typ zwiadu zajmuje zwykle całą zbiórkę, lub nawet cały dzień.

Chcąc zorganizować udany zwiad, drużynowy musi go rzetelnie przygotować. W tym celu powinien zastanowić się nad jego formą, sprawdzić, co interesującego zuchy mogą zobaczyć, a jeżeli planuje odwiedzić z gromadą jakąś osobę lub placówkę, nie może zapomnieć o wcześniejszym umówieniu spotkania. Bardzo ważne jest też bezpieczeństwo, sprawy logistyczno-organizacyjne oraz poinformowanie o wszystkich szczegółach rodziców zuchów. Istotne jest również przygotowanie do zwiadu samych zuchów – zadanie zbiórkowe w postaci odszukania kilku zdjęć lub informacji dotyczących miejsca, do którego

Zuchowy zwiad stwarza ogromne możliwości, aby zuchy mogły zobaczyć coś nowego i interesującego, jak np. drukarnię i procesu powstawania gazety oraz nauczyły się nowych umiejętności, jak korzystanie z katalogów kartkowych podczas wizyty w bibliotece. Zwiad może pomóc uwypuklić jakiś problem, chociażby zobaczenie brudnego, zaśmieconego lasu i zatrutej, pachnącej ściekami

75

Z teki metodyka


Z teki metodyka

76

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


mają się udać z pewnością pobudzi ich wyobraźnie i zainteresowanie wycieczką oraz ułatwi nabycie nowej wiedzy czy umiejętności już w trakcie samego zwiadu. Każdy zwiad powinien zostać podsumowany w celu uporządkowania zdobytych wiadomości i wyciszenia emocjonalnego zuchów. Nie musi być to wcale dyskusja w kręgu rady. Zuchy mogą przygotować indywidualnie lub w szóstkach wykonać jakąś pracę plastyczną, podjąć się pożytecznej pracy lub przygotować teatrzyk samorodny dotyczący tego, co zobaczyły i czego się dowiedziały. Ponieważ pogoda coraz bardziej zachęca do organizacji zwiadów, poniżej kilka przykładów na ciekawy wiosenny zwiad: •

zwiad tropami budzącej się wiosny (z po- szukiwaniem jej oznak),

zwiad do lasu w poszukiwaniu wybranych gatunków roślin lub zwierząt,

hm. Agnieszka Olejniczak-Niezgodzińska

• zwiad do obserwatorium ornitologiczngo/ leśniczówki, •

zwiad w poszukiwaniu nielegalnych wy- sypisk śmieci (stworzenie mapy, Akcja Sprzątania Świata)

zwiad na pożegnanie Marzanny

Wieloletnia drużynowa i namiestniczka zuchowa Hufca ZHP Łódź-Górna, do niedawna członkini Zespołu Zuchowego Wydziału Wsparcia Metodycznego GK ZHP. Obecnie instruktorka Szkoły Instruktorskiej Chorągwi Łódzkiej oraz hufcowego ZKK. Prywatnie szczęśliwa żona i mama.

Zwad, prócz wielu niewątpliwych korzyści i wartości edukacyjnych, jest dla dzieci fantastyczną lekcją i zabawą w jednym. Zachęcamy więc gorąco - wykorzystujcie tę formę pracy w swoich działaniach. Gwarantujemy, że zaprocentuje :)

fragmenty:

hm. Magdalena Turbasa Szefowa Zespołu Zuchowego Wydziału Wsparcia Metodycznego GK ZHP, członkini ZKK Hufca Łódź-Górna. Z wykształcenia pedagog. Przez 6 lat drużynowa GZ „Promyczaki”.

S. Rudziński, E. Prędka, Poradnik drużynowego gromady zuchowej, Warszawa 2004, s. 56

77

Z teki metodyka


Hydepark

78

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Hydepark Ogłoszenie :)

Uwaga Zuchmistrzu! Jesteś studentem lub absolwentem filologii polskiej? Zasady ortografii, gramatyki i interpunkcji to dla Ciebie bułka z masłem? Masz trochę wolnego czasu i chcesz wykorzystać go na ciekawe, instruktorskie zadanie? Jeśli tak, szukamy właśnie Ciebie! Poszukujemy instruktorów chętnych wesprzeć redakcję jako jej stali członkowie i współpracownicy. Najpilniejsze funkcje do obsadzenia to korektorzy, jednak jeśli tajniki metodyki zuchowej nie są Ci obce - napisz. Zgłoszenia przesyłajcie na adres: zuchy@zhp.pl lub w wiadomości na stronie Zuchy na Facebooku.

Poznajcie autora komiksu!

pwd. Michał Kulasek Instruktor Hufca Ziemi Gliwickiej. Prywatnie student Uniwersytetu Śląskiego na kierunku Komunikacja Promocyjna i Kryzysowa. Rysownik komiksów i obrazków satyrycznych. Autor Komiksu Harcerskiego i Kulawych obrazków.

79

Hydepark


Hydepark

80

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


81

Hydepark


Hydepark

82

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


83

Hydepark


Sprawdź, czy jesteś mistrzem majsterki! Czy wiesz co to majsterka?

TAK

NIE

MAJSTERKA wszelkie prace manualne wykonywane na zbiókach zuchowych.

NIE

Czy wiesz czego uczy majsterka?

TAK Czy wiesz ile powinna trwać majsterka?

NIE

TAK

CZAS MAJSTERKI Czy wiesz co oprócz malowania i rysowania możesz robić z zuchami w ramach majsterki?

Majsterka nie może być ani za długa ani za krótka. Czas i rodzaj majsterki dobieramy odpowiednio do wieku i umiejętności zuchów. Przykładowo:

NIE

15-20min - zuchy młodsze szybko się nudzą >20 min. zuchy starsze mogą majsterkować dłużej Czas majsterki powinien być tak obliczony, żeby każdy zuch zdążył wykonać swoje zadanie nie spiesząc się. Zuchy nie powinny się nudzić po skończeniu pracy.

TAK

Długą, monotonną majsterkę można urozmaicić śpiewem. Pamięjtaj, że majsterka nie jest obowiązkowym punktem zbiórki! Nie proponuj jej zbyt często, wystarczy jedna porządnie przygotowana majsterka raz na kilka zbiórek.

Czy wiesz już co zrobisz na najbliższej zbiórce z zuchami?

TEMAT MAJSTERKI POWINIEN NAWIĄZYWAĆ DO ZDOBYWANEJ SPRAWNOŚCI.

TAK

Wykonane przez zuchy przedmioty powinny przydać się na zbiórkach. Podczas zdobywania „aktora” warto wykonać scenografię do filmu, maski,uszyć stroje, namalować plakaty oraz stworzyć zaproszenia na premierę. Nie każ zuchom wykonywać przedmiotów, których nigdy nie użyją. Po skończonej majsterce zadbaj, by każdy mógł pochwalić się swoją twórczością!

NIE

NIE

Czy temat majsterki nawiązuje do zdobywanej sprawności?

TAK

Hydepark

84

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


CZEGO UCZY? cierpliwości, dokładności, precyzji, wytrwałości, cierpliwości i koncentracji zaradności i samodzielności pracy w grupie różnych technik plastycznych

CO DAJE? radość tworzenia, rozwija poczucie estetyki, pomysłowość, kreatywność, kształtuje sprawność manualną, zręczność, rozwija zdolności manualne i zręczność

RODZAJE MAJSTEREK KUCHARZENIE lepienie pierogów, robienie kanapek, pieczenie ciastek, pizzy, sałatki owocowe

PAPIEROWE wyklejanki, wydzieranki, origami, rzeźby i maski z masy papierowej

TRADYCYJNIE wycinanie, lepienie z plasteliny i gliny, szycie, latawce, karmniki i domki dla ptaków,

DARY PRZYRODY kasztaniaki, zielniki, korale z owoców jarzębiny, wyklejanki z zasuszonych liści, totemty,

EKO instrumrnty z kartonu, lampiony z puszek, pojemniki na kredki z butelek, kosmici z opakowań po lekach

INSPIRACJE książka "Każde dziecko to potrafi. Ze starego coś nowego", autor: Ruppert Doris książka: "365 rzeczy do zrobienia. Pomysłowe prace plastyczne", autor: Watt Fiona książka: "Zabawy plastyczne dla dzieci", autor: Joanna Tołłoczko http://www.strefadzieci.net/zabawy-plastyczne/ http://czasdzieci.pl/inspiracje/ google grafika! szczególnie polecam wpisać hasło "eco design"

85

Hydepark


NAUCZ SIĘ!

NIE

Czy sam potrafisz zrobić to, co na zbiórce będą robiły zuchy?

Zanim zaproponujesz zuchom majsterkę naucz się robić tego sam!

TAK

NIE

Czy masz wszystko czego potrzebujesz?

PRZYDATNE NARZĘDZIA nożyczki, nożyczki z wymiennymi końcówkami, dziurkacze, zszywacze, dziurkacze wycinające śmieszne kształty, taśma klejąca, taśma dwustronna, igła, nici, klej szkolny, kleje wikolowe, kredki, farby, palety, pędzle, cienki drucik, sznurek, noże, widelce, łyżki, akcesoria kuchnne

TAK

Czy miejsce, w którym będą pracowały zuchy jest odpowiednie?

Przed każdą majsterką należy nauczyć zuchy bezpiecznego używania wszystkich narzędzi a także dbania o nie! Pamiętaj, by zapewnić odpowiednią ilość materiałów. Każdy zuch powinien mieć wystarczająco dużo materiałów i przyborów niezbędych do pracy. Unikniesz w ten sposób opóźnień w pracy i ewentualnych konfliktów.

NIE

TAK

Czy wiesz jak zadbać o bezpieczeństwo zuchów podczas pracy?

TAK

BEZPIECZEŃSTWO Przed każdą majsterką należy nauczyć zuchy bezpiecznego używania wszystkich narzędzi. Podczas majsterki należy utrzymywać ład i porządek w miejscu zajęć. W miejscu majsterkowania powinna znaleźć się dobrze wyposażona apteczka.

NIE

86

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


ERGONOMIA PRACY

ORGANIZACJA PRACY

Każdy zuch powinien mieć wystarczająco dużo miejsca do majsterkowania.

Przed majsterką dobrze jest dać zuchom wyszaleć się. Zaproponuj pląs lub ćwiczenia.

Nie majsterkuj na ziemi! Najlepiej zapewnić zuchom duży stół i wygodne krzesła. Dobrym rozwiązaniem mogą okazać się podkładki pod kartki papieru.

Przed przystąpieniem do pracy koniecznie wytłumacz zuchom co dokładnie mają zrobić.Najlepiej wydawać im krótkie, proste polecenia. Możesz także krok po kroku pokazywać co należy robić. Każdy zuch powinien mieć swoje zadanie: można zorganizować zuchową „manufakturę”. Jedna grupa wycina, kolejna skleja a inna koloruje.

Zwracaj uwagę na postawę zuchów podczas wykonywania pracy. Zuchy nie powinny siedzieć zgarbione. Odpowiednia postawa przy stole to proste plecy, ręce swobodnie oparte o blat a nogi o podłogę. Należy zapewnić odpowiednie oświetlenie miejsca pracy. Najlepiej pracuje się przy świetle dziennym, dlatego warto ustawić stół przy oknie. Jeśli jest zbyt ciemno koniecznie włącz dodatkowe światło. Podczas pracy dbaj o ład i porządek!

NIE

Czy wiesz już jak zorganizujesz zuchom pracę?

TAK

O majsterce wiesz wszystko! Śmiało możesz przystąpić do pracy.

87

phm. Marta Paluszyńska Przez lata drużynowa i namiestniczka zuchowa hufca ZHP Toruń, obecnie instruktorka Zespołu Zuchowego Wydziału Wsparcia Metodycznego GK ZHP. Zawodowo - grafik.

Hydepark


Copyright © 2017 Główna Kwatera ZHP ul. Marii Konopnickiej 6 00-491 Warszawa www.zhp.pl Redakor naczelna: hm. Magdalena Turbasa Redakcja: phm. Jakub Pucelik hm. Monika Ryszczyk hm. Kinga Żydek phm. Marta Paluszyńska phm. Martyna Nir hm. Michał Działowski hm. Agnieszka Olejniczak-Niezgodzińska pwd. Michał Kulasek Opracowanie graficzne: phm. Marta Paluszyńska Fotografie i grafiki: archiwum 23 ŚGZ Leśne Duszki archiwum 39 ZGZ Odkrywcy Leśnych Tajemnic K. Leszczyńska A.Owczarek P. Rodzoch A. Madetko-Kurczab https://pixabay.com/pl/ https://zhp.filecamp.com http://www.flaticon.com https://pl.pinterest.com/

88

Zuchowe Wieści Wiosna 2017


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.