rebisti_Maquetaciรณn 1 05/06/17 10:18 Pรกgina 1
7.zk โ ข 2017ko ekaina
ONDARROAKO UDALAREN BERDINTASUN ARLOKO ALDIZKARIA
Ondarroan, 2006-10-01
EugAZ
Ondarrun be jaixetan
BRIGADA MOREAK
iritzi artikulua TXITXI TA GUZTI erreportaia ONDARRUKO JAIXETAN BE BRIGADA MOREAK elkarrizketa AINHOA ETXEBARRIA, AKTOREA ETA KAZETARIA agenda
rebisti_Maquetación 1 05/06/17 10:18 Página 2
Ondarroako Udalaren Berdintasun Sailak argitaratua. Testuen erabilera baimentzen dugu, baina iturria aipatu beharko duzu. Lege Gordailua: BI-1111-2014 Erredakzioa: Irati Gaztelurrutia Solabarrieta, Idoia Arraiza Zabalegi, Idoia Zengotitabengoa Laka, Rosa Baltar Cabo, Amaia Lekunberri Ansola. Koordinazioa: Udal Berdintasun Saila Maketazioa: 11barri/ Nekane Akarregi
ETXELILA Emakumeen Topalekua Artibai, 3 • 94 613 40 08
etxelila@ondarroakoudala.net
Jendaurreko ordutegia: martitzenetik barikura, 16:30-20:30 UDAN Ekainetik irailera: astelehenetik barikura, 10:00-14:00
Emakumin Topaleku
ETXElIlA
Ondarroako Udala
Txitxi eta guzti Irati Gaztelurrutia Solabarrieta No Size Ladies-eko partaidea
G
orputz ez normatiboak maitatzea ez da lan erraza jendarteko estereotipoek, eta hertsiki edertasun estereotipoek gehiegi estutzen dutenean. Edertasunaren nolakotasuna aldez aurretik idatzita dagoenean patua bailitzan, jendarteak argi azpimarratzen du norberaren gorputza maitatzeko bide bakarra jendarteak hautatutako ezaugarrietara egokitzea dela, estereotipoetara hain zuzen ere. Estereotipoek subjektua giza taldeetan sailkatzen dute, kategoria horiei ezaugarri eta nolakotasun jakin batzuk esleituz, giza talde horiei buruz irudi sinplifikatuak eta orokortuak eginez. Subjektu oro, taldeari adjudikatutako ezaugarri eta nolakotasunekin lotzen da, beraiekin identifikatuz. Honela, norbanakoari erantsitako etiketa da bera definitzen duena, subjektua, besteak beste sexuaren, etniaren, ideologiaren, ezaugarri fisikoen eta klase sozialaren arabera sailkatuz eta antolatuz. Subjektuen edertasunaren gaia mahai ingurura hurbiltzean, jendarte modernoan edertasun estereotipoek duten indarra nabaritzea ez da lan zaia, honen aurrean heterogeneitateak eta aniztasunak boterea galtzen dutelarik. Joera soziokultural hauek maiz bidera ezinak dira, desber-
dinak eta bakarrak egiten gaituzten ezaugarriak aberastu beharrean, horiek desagerrarazi eta edertasun lineal bat bultzatzen dutelako. Edertasun kanonak fisikoari ez ezik, nortasunari ere egiten dio. Hots, azal kolore, gorputz forma eta neurri, depilazio eta besteak beste bularren tamainaren nolakotasuna murrizteaz gain, edertasun estereotipoek izaera ere diseinatzen dute, genero estereotipoekin elkar gurutzatuz eta ezaugarri batzuk esleituz. Gai honen inguruan gero eta gehiago jorratzen den arren, Chiletarra den Rosa Behar Astudillo psikiatrak honen inguruan egindako ekarpenak oso aprobetxagarriak dira . Behar-ek idatzitako “La construcción cultural del cuerpo: El paradigma de los trastornos de la conducta alimentaria” artikuluan, gorpuztasuna kulturari eta oro har jendarteari lotuta egon dela azpimarratzen du, mendebaldeko jendarteak hezkuntzaren bidez gizakiaren gorputza modelatuz. Honek, inguruko exijentzia eta arauei egokitzea ekarriz eta , kultur bitartekari lanak bereganatuz. Modu honetara, jendarte bakoitzaren balore, sinesmen eta edertasun kanonaren bidez irudikatzen da gorputz irudi ideala, XX mendeko azken hamarkadetan eta XXI. mendeko hasierak izanik gorputzaren gurtze absolutuaren
garaiak. Badirudi zoriontsu izateko jendarteko moda eta errutinetara egokitu behar garela, argaltasuna pertsona ororen deigarritasun nagusiena izanik eta gorputz ez normatiboak desagerraraziz. Honela, jendarteak estaldura eskaintzen die gorputz normatiboei babes gune gisa, konfort eremua bailitzan. Sagar pozonduaren antzera, estereotipoak betetzeak, diskriminaziotik urruntzen gaituen ideia barneratzen dugu, berdinen parte izateak eskaintzen duen lasaitasunarekin. Txantxotutako lasaitasuna, konfort eremutik irtenez gero baitakigu zein den zigorra: estigma soziala. Jendartearentzat ikusi ezina izatea, eskarlata letra esleituz. Hortaz erraza da zoriontasunaren eragiketa: estereotipoak bete = zoriontasuna. Mito hau apurtze aldera, neronek esango dizuet, hori horrela ez dela. Edertasun estereotipoak goitik behera urratzen ditudan honek, aho betez esaten dut zoriontasuna ez dela gutxi batzuen eskutara dagoen altxorra. Zoriontasuna erabaki baten emaitza delakoan nago, norberak bere burua onartzean, eta ondorioz, maitatzean sortzen den ustekabeko egoera irregularra da. Irregularra, zorionta-
suna ez delako momentu oro sentitzen dugun sentsazioa; une batzuetan, egoera jakin batzuen poderioz eta norberaren eskuetan dagoena egitean suertatzen da. Gure eskuetan dagoen hori, ispilu aurrean ikusten dugun silueta gurea dela onartu eta horren aurrean irribarre eder bat eskaintzea datza. Batzuetan, sabeleko txitxiak eta izter handiak mamu bilakatzen dira, besteetan hezurrak gehiegi ikusteak edo bular txikiak izateak. Mamu hauek nahiko dira ispiluko horri min egin eta autoestimua txiki txiki eginda usteko, ez baikara identifikatzen urteak joan eta etorri ahala saltzen diguten perfekzio irudi horrekin. Momentu honetan agertzen dira nonbait gorputzarekiko konplexuak; gorputzarekiko gorrotoa. Baina errealitateak badu estereotipoek ulertzen ez duten berezitasunak: “Inperfekzio” deitzen dioten horretan gailentzen den perfekzioa, homogeneitatetik urruntzen denaren edertasuna, nork bere gustuak izateak ematen duen segurtasuna eta aipatu berri dugun ispilu aurreko hori maitatzean sortzen den barne ezin egon goxoa dastatzea; sabeleko txitxi barne. Ez da bideragarria gure bu-
ruarekin haserre egotea Victoria Secreteko aingeruak ez garelako edo Inditex-en dendetako arropen neurriak ez zaizkigulako sartzen. Bizitza osoan zehar bidaiatu beharko dugu gorputz honekin. Gorrotatu edo maitatu; aukera dikotomikoa. Gorrotatzea ere hautu bat da, zorigaitz egingo gaituen hautua, besteen ikuspuntu eta epaiketen menpe egotea dakarrena eta gorputzarekin gustura ez egoteak sortzen duen zapore txarrarekin bizitzea ahalbidetzen duena. Aldiz, maitatzeak ongizatea dakar, garenarekin identifikatzeko gai garelako, ispilu aurrean ikusten dugun aurpegi borobil, mokor handi edo bular txikiekin Identifikatuz. Ile luze naiz motz; sudur handi naiz txiki; bizkar zabal naiz estu, neurriak soilik neurri diren bitartean eta horietan edertasuna ikusteko gai garen bitartean, mugek indarra galtzen dute. Nik ispilu aurreko emakumea onestea erabaki dut, zoriontasunaren aldeko hautua eginez. Txitxi eta guzti.
informazio
+
Irati jarraitzeko: www.nosizeladies.com.es Instagram: nosizeladies Facebook: nosizeladies
IriTzi ARTikulua
8
rebisti_Maquetación 1 05/06/17 10:18 Página 3
rebisti_Maquetaciรณn 1 05/06/17 10:18 Pรกgina 4
ErrEPOrTAiA Askotan saldu dizkigute jaiak errealitatetik ihes egiteko burbuila bezala. Bada festak ez dira jendartetik at dauden bake eta poz gune isolatuak. Jaiak ez dira irlak, baizik eta jendartearen isla. Horregatik, hauetan jendarte baten ideologia, nortasuna, balioak eta botere harremanak birproduzitzen eta intensifikatzen dira. Indarkeria matxistari dagokionez, bereziki jaietan ematen diren erasoak jendartearen kezka bilakatzea lortu da eta gero eta gehiago dira errealitate honi aurre egiteko sortzen ari diren protokoloak, dinamikak eta estrategiak.
Ondarrun be jaixetan, brigada moreak EMAGIN Euskal Herriko Bilgune Feminista
A
utodefentsa feministaren jarrera da Mugimendu Feministatik aldarrikatu den ildo hauetako bat eta filosofia honen barruan Euskal Herriko toki ezberdinetan sortu diren tresna ezberdinen artean, brigada moreak aipatu ditzakegu. Hauetako batzuk etxera itzultzeko babes kolektiboa eskaintzeko antolatu diren bitartean, beste batzuk jai giroan bertan aktibo egoteko helburuarekin sortu dira. Aipatzekoa da 2015-2016 ikasturtean Durangon antolatutako Ibilaldiaren esperientzia. Bertan Eragile Moreak izeneko dinamika jarri zuten martxan: jaietan gerta daitezkeen eraso sexistak prebenitu, identifikatu
eta gertatuz gero erantzuteko dinamika parte hartzaile, sortzaile, aktibo eta eraginkorra. Azkeneko helburua hau izanik, prozesua bera ahalduntze pertsonal eta kolektiborako bitarteko izateko asmoz jaio zen eta peto morea jantziz gorpuztu zuten agentzia ahalmena. Prozesu parte hartzailea jarri zuten martxan, tartean 120 pertsonetako formazio saioa, eta egunean bertan 300 peto moredun eta 150 pegata moredun egotea lortu zuten. Bi motatako eragile more sortu zituzten: Alde batetik, Txanda Moreak antolatu ziren (35 emakume, 5 gizon eta talde motoreko 5 partaidek osatua). Egun osoan zehar gune bakoitzeko 3 orduko 15 txanda bete ziren eta hauen inplikazioa besteena baino handiagoa zen.
Gainontzeko Eragile Moreak (258 petodun eta 150 pegatinadunak) zeharkako lana egin zuten bere presentziarekin sinbolo bihurtuz eta giroan eraginez. Antzeko esperientzia bat Durangon aurkitu dezakegu ere, kasu honetan San Faustoko jaietan antolatutako Brigada Feministekin. Durangoko Bilgune Feministak Txosna Batzordean parte hartzen du eta bertatik abiatu zen proposamena hiru helbururekin: 1- PREBENTZIOA: prebentziora bideratutako dinamika bat sortzea. Duela urte batzuk sortutako erasoen kontrako protokoloa izan arren, hau erasoaren osteko kudeaketa eta erantzunera mugatzen zelako 2- AHALDUNTZEA: bai jaien
ERREPORTAIA
8
rebisti_Maquetaciรณn 1 05/06/17 10:18 Pรกgina 5
bitartean brigadan egoteak, zein brigaden antolakuntza prozesuak berak herriko neska eta emakumeen arteko elkartasuna eta saretzea ahalbidetu zuen, honela ahalduntze pertsonal eta kolektiboa bultzatuz eta inplikatzeko espazio berriak sortuz. 3- HARTATZEA: momentuan laguntza behar zuten emakumeei babesa eta sostengua ematea, bai erasoari erantzuteko edota erasoaren osteko kudeaketa emozionalean. Horregatik, eta Autodefentsa Feministaren filosofiari jarraituz, garrantzitsua ikusi zen soilik emakumeez osatutako brigadak izatea Brigada hauek Txosna batzordea parte hartzen duten kolektiboetako neskek osatu zituzten eta herriko gainontzeko
emakumeei ere zabaldu zieten gonbidapena. Kasu honetan ere, prozesua parte hartzailea izan zen bai Txosna batzordearekin (hauek ere dinamika babestu eta barneratu zezaten) zein herriko emakumeekin, proposamenari forma emateko eta esku-hartzearen neurriak guztion artean erabakitzeko. Kasu honetan beltzez jantzita gorpuztu zuten agentzia aktibo hori eta bakoitzak libreki feminismoarekin identifikatzen ditugun elementuak gehitu zitzakeen, boa moreak kasu. Ondarrun ere jaiak herritar guztien gozamenerako egunak izateko helburuarekin, lanketa ezberdinak jarriko dira martxan udaletxea, herriko eragile, tabernari, mugimendu feminista
eta Emagin elkartearen artean elkarlanean. Beste gauzen artean, Eragile Moreekin egingo den dinamikaren baitan, emakumez osatutako Brigada Moreak antolatzeko asmoa dago. Guztion ardura da kaleak, jaiak eta festa-lekuak herritar guztiontzako gozamenerako espazio askeak izatea. Ekin diezaiogun ba lanari!
OHARRA
Ondarrun Brigada Moreak sortzeko egingo den lanketan parte hartzeko interesa duen oro jarri dadila gurekin harremanetan
94-613 40 08
etxelila@ondarroakoudala.net
rebisti_Maquetación 1 05/06/17 10:18 Página 6
6
kALE inkESTA Inoiz etxera bueltatzean beldurra sentitu duzu? Ikusten al duzu neska eta mutilen arteko desberdintasunik? Zer egin daiteke? EDURNE • Etxera bueltatzean askotan sentitu dut beldurra. Neska eta mutilen arteko desberdintasun handia dago alor askotan eta egunerokotasunean. Batik bat komunikabideetan, komunikabide konbentzionaletan. Ni baino gazteago direnen artean ere, desberdintasun handiak ikusten ditut. Beldurra ez du ematen etxera bakarrik joateak, horren atzean dagoenak ematen du beldurra: neska bat, bakarri, iluntasuna … horren atzean dagoenak ematen du beldurra: beste pertsona batek eskubidea duela zuri zerbait egiteko etxerako bidean.
MIKEL • Momentu honetan ez dut gogoan gauren baten beldurrik sentitu dudan, baina ezetz esango nuke. Desberdintasun handia dago neska eta mutilen artean ; nik arrebarekin bizi izan dut hori: gogoan dut arreba gazteago zenean, etxerako bidean, gurasoak hurbiltzen zitzaizkiola bide erdira. Maila indibidualean, esaterako, etxera heldu arte norbaitekin joatea gomendagarria ikusten dut. Ondarrun bizi gara eta beti dago norbait hurbilekoa, ahal bada azkenera arte elkarrekin etortzeko. Edo adibidez bizikletan bueltatzea etxera. Bestalde, herri mailan zer egingo nukeen ? Elkarbizitzako kontua dela uste dut, bakoitzetik irteten den jarrera. Uste dut lehenengo gauza egin behar dena jendea kontzientziatzea dela. Zailena den arren, efektiboena ere bada.
KONTXI • Ni nagusia naiz dagoeneko baina ez, ni ez naiz beldurtia eta ez dut beldurrik sentitu izan etxerako bidean. Desberdintasun handia sumatzen dut neska eta mutilen artean. Uste dut honen aurrean hezkuntzan dagoela gakoa, eta errespetuan. YOLANDA • Aspaldiko urteetan ez, baina lehen Txori Errekan bizi nintzaneko garaietan, sentitu izan nuen beldurra. Izan daiteke noizbait mutilek ere beldurra sentitzea, pertsonak gara azken finean, baina ez dut uste gure moduan sentitzen dutenik beldurra. Hori konpontze aldera, asko pentsatu beharko nuke zer egin daitekeen, ez da gai erraza eta. Agian gune batzuetan argi gehiago jarriz edo gune ilunak argituz zerbait egin daiteke, baina ez, horrekin bakarrik ez dugu ezer egiten. Pentsaerak aldatu beharko lirateke; adibidez, hiruzpalau mutil kotxe batean eta edanda egonda, neska bat bakarrik ikustean bromaren bat egitea erabakitzen badute, hori ez da konpontzen argi gehiagorekin. Lagunekin etxera joatea izan daiteke horren aurrean egin dezakeguna; behin baino gehiagotan lagundu izan didate niri. Orain pentsatzen jarrita, gaur egun ere sentitu izan dut beldurra gauez etxera bidean.
rebisti_Maquetación 1 05/06/17 10:18 Página 7
ELkArriZkETA Ondarrutarra. 23 urte. Etengabe ikasten ari den aktore eta kazetaria. Traman&Brix-eko kidea, Pabellon 6ko gazte konpainiako kidea, Gaztea irratiko esataria, EITB kultura programako ahotsa, El conquistador del Caribe saioko sare sozialetako “koordinatzailea”, … Bizitza kolore andanaz margotzen saiatzen den emakumea.
Ainhoa Etxebarria Gomez
• AKTOREA eta KAZETARIA
Komunikazio arloan lan egiteaz gain, antzezlea ere bazara. Nola uztartzen dituzu bi esparruak? Gogoko lekuan, aldaparik ez. Pasadan urtean adibidez goizetan Donostian egiten nuen lan eta arratsaldeetan Bilbon. Saltsa askotan ibiltzea gustuko dut, eta jadanik ohitu naiz. Proposamen guztiak eskuzabalik hartu nahi ditut, ahal den heinean behintzat. Irratian entzun zaitugu eta orain telebistan ere ikus zaitzakegu. Nolakoa izan da pantaila handirako jauzia? Hasieran urduritasun puntu bat banuen. Telebistan aurkezle bezala aritu barik nengoen eta gainera programa zuzenean da eta gazteleraz. Horretaz gain, telebista erakusmahai bat iruditzen zait, batzuetan onerako izan daitekeena eta beste batzuetan txarrerako. Jendeak zu ezagutu gabe epaituko zaitu, batzuetan sare sozialek ematen duten anonimotasunarekin baliatuta astakeri ederrak esaten dira; norberaren profesionaltasuna zalantzan jartzen dute, etab. Horrek guztiak beldurra ematen zidan.
rebisti_Maquetación 1 05/06/17 10:18 Página 8
Lehenengo programa egin ondoren lasaitu egin nintzen. Nire lanarekin disfrutatzea da nire helburua, ondo pasatzea… azken finean sufrituko banu hori ez litzateke nire lekua izango. Sufritzera ez noa inora. Ikasten nabil eta hori gustuko dut, esperientzia berri bat da. Gomendioak entzun eta nire lana hobetzen saiatzen naiz beti, beti dago zerbait ikasteko eta hori ikaragarri maite dut. Maiz, telebistan, emakumeen rolak liraintasunean izan ohi du oinarri. Sumatzen al duzu emakume eta gizonen arteko desberdintasunik telebistaren errealitatean? Eta irratian? Telebistan irudia asko zaintzen da, zaren modukoa zarela. Beti makillatuko zaituzte, zimurrak izkutatuz, modu jakin batean jantziko zaituzte… Nik pertsonalki bizi dudan errealitatea oso “etxekoa” dela uste dut, bakoitzak bere papera dauka:
Patxi Alonso aurkezlea da, “Conquistologoak” ere hor daude, gero Joseina dago musika jartzen eta nik sare sozialen ardura hartzen dut. Gure irudiari dagokionez, jantzitegia dago, bertako arduradunarekin biltzen gara noizean behin gure “look”ak aukeratzeko. Bakoitzak nahi duena janzten du, bere gustuak kontuan hartzen dira, eta norberak bere jantziak janzteko aukera ere badauka, nik neuk jantzi izan ditut adibidez. Bestetik irratiak bestelako magia bat du. Gaur egun sareari eta “streaming”-ari esker esatariak nolakoak diren jakitea posible izan arren, normalean esatariaren ahotsak harrapatzen gaitu, guk imajinatzen dugu nolakoa den, etab. Eta hori eta gero saiatzen gara ahots horri aurpegia jartzen. Gogoan dut behin programako gonbidatu batek esan ziguna: “Irratira edonola etorri zaitezke jantzita, total, inor ez da ohartuko”… Hori
bada egia. Nahi dugun bezala joan gaitezke lanera. Bestetik, ikuspuntu orokor batetik abiatuz, esan beharra dago oraindik ere emakumeek bigarren mailako papera izaten jarraitzen dutela zenbait egoeratan. Ikus entzunezko komunikabideetan, normalean aurkezle papera gizonezkoena da, emakumezkoak “laguntzaileak” izan ohi dira. “Mujer florero”-en kasua ere ezin dugu ahaztu, “kasposoa” izan arren, horrek saltzen jarraitzen du. Duela gutxi, baita ere, Italiako telebistan eztabaida sortu zen bertako talent show batean abeslari bati egindako “txantxa” baten ondorioz. Abeslaria abesten azaltzen zen eta dantzariak ukituak egiten zizkion, emakumeak eskuak kentzen zizkion eta dantzariak jarraitu egiten zuen, azkenean abeslariak kantua bukatu ez eta dantzariari aurre egin zion arte. Bitartean publikoa barrez azaltzen zen.
ELkArriZkETA
8
rebisti_Maquetaciรณn 1 05/06/17 10:18 Pรกgina 9
Antzerki munduan ere suertatzen al da genero desberdintasunik? Bai, noski. Nik bizi izan dudana oso ezberdina izan da orain arte, eta eskerrak. Batetik, zenbat emakume zuzendari daude? Eta gidoilari? Eta errekonozituak? Aktoreen egoerari dagokionez, antzezlan handietan kontuan hartu behar da pertsonaiaren protagonismoa, honen arabera gehiago ala gutxiago kobratzen baita. Eta bestetik katxea ere badago: katxea aktorearen prestigioa dela esan dezakegu, eta hau ere plusa da. Hau guztia kontuan izanik, oraindik ere emakumezkoak gizonezkoak baino gutxiago kobratzen jarraitzen dute zenbait egoeratan. Gai honek zeresan asko eman du Hollywooden. Orain badaude zenbait emakume aktore gizonezkoen aldean gutxiago ordaintzen
dizkieten paperak onartzen ez dituztenak. Batzuetan gizonezkoak emakumezkoak baino bi aldiz gehiago irabazten dute. Oztopoak aurkitu dituzu bidean? Eta momentu goxoak? Zer da gehien erakartzen zaituena? Oztopoak beti, baina baita erraztasunak ere. Mundu hau ez da batere erraza, eta zerbait lortzea oso pozgarria da, batzuetan ez duzu ezta sinisten ere. Momentu goxo pila bat bizi ditut. Bai antzerkian, bai irratian. Nire lanean jendearekin kontaktuan zaude uneoro, jendea ezagutu egin behar duzu produktuak ondo funtzionatzeko. Tentsio batean zaude eta tentsio horretan mantendu beharra dago apurtu barik, beraz dena ondo neurtu beharra dago; norbaiti gustatzen ez zaion zerbait esanez gero tentsio horrek txarrera jo dezakee-
lako. Giro txarrik ezin da egon beraz, gainerakoekin konektatu eta orekatu beharra dago. Entzule eta kolaboratzaileek oso momentu politak oparitzen dizkigute egunero. Antzerkiari dagokionez, sentitzen laguntzen didala uste dut. Mundua ezagutzen laguntzen dit, norbere burua ezagutzeko modu bat da, sentimenduak adierazteko modu bat... esna mantentzeko behar dudana da. Hori baino gauza goxoagorik ez dago.
rebisti_Maquetación 1 05/06/17 10:18 Página 10
ETXELILAko
8
liburutegi feministan Liburu hauek eta gehiago, Etxelilako Liburutegian aurki ditzakezue eskuragai! Txomin Agirre Udal Liburutegiarekin batera gaude sarean, katalogo orokorrean: http://www.katalogoak.euskadi.net/cgi-bin_q81a/abnetclop/O9262/IDbeb4af14?ACC=101
MASCULINIDADES Y FEMINISMO Jokin Aspiazu Carballo Katakrak. 2017 Virus editoriala 144 orrialde.
Maskulinitatearen bueltako eztabaidak eta gizon taldeen sorrerek ez dute izan orain arte beraien benetako irismen eraldatzailearen berraztertze kritikorik. “Masculinidades y Feminismos” liburuan zalantzan jartzen da lehen kolpean positiboa de maskulinitate berrien kontzeptua.
FESTAK, GENEROHARREMANAK ETA FEMINISMOA Miren Guilló Arakistain UEU 317 orrialde.
FEMINISMOA ETA POLITIKAREN ERALDAKETAK Mari Luz Esteban Susa, 2017. 120 orrialde.
Subertsioz eta plazerez ehundutako harremanak eta gorputzak gara festetan. Afektuak, konplizitateak, barrea eta dantza. Aitzitik, jendarteko gatazkak eta desberdinkeriak ere islatzen dira haietan. Izan ere, kultur (sistemen) adierazpen ahaltsu direnez gero, jendarte, herri, talde edota komunitate jakinen ezaugarri guztiak islatzen dira jaietan. Ondorioz analisi eta gogoetarako pribilegiozko leku bilakatzen dira: bizimodu sozialak egituratzeko moduen berri ematen digute, baita jendarte horren eraldaketarako eta disidentziarako estrategien berri ere Liburu honetan, festak genero-ikuspegitik aztertzeko zenbait gako proposatzen dira
Politika berrasmatzen ari gara? Galdera horrekin irekitzen du elkarrizketa Estebanek. Nolakoa da egungo mugimendu feminista? Zein izan da azken hamarkadetan ezagutza sortzeko eta zirkularazteko erabili den metodologia nagusia feminismoan? Nola iristen da egun gizartera edo beste gune batzuetara, gune feministetan sortutako ezagutza? Zeintzuk dira politika (feminista) baten arrakasta bermatzen duten ahalmenak edo trebetasunak? Noraino dira bateragarriak erreforma eta haustura? Zeintzuk dira ahalduntze terminoaren gaurko erabilerak? Nola egituratzen da lidergoa? Nola babestu eta kritikatu aldi berean boterean dauden feministak?
rebisti_Maquetaciรณn 1 05/06/17 10:18 Pรกgina 11
! ZorionAk ZORIONAK LUR, ENARA, ALAITZ ETA ARANTZA!
du Ostera ere nabarmen aem ko egin zaizkigu inguru n, ua nd mu l kiro kume asko z. tua lor k ka on err beraien roebe ik ion zor atik xeg rre Ho gu nak helarazi nahi dizkie Bilra Ena eta Lur Aranburu ko bao ondarrutarrei taldeka ako stik na gim n tea lita da mo iraespainiako txapelketa nAra itz Ala eta bazteagatik ri rra da ein em a-x rkin barri ma lora bakarkakoan 18. postu ere tzeagatik. Zorionak baita rgo Bu a ntz Ara herriko atleta aiEsp iko erd tzia tan ari dis tan niako Triatloi Txapelke ilan ma eko 50-54 urte bitart eta lehenenego postuan spo 17. n ea art en me emaku tuan sailkatzeagatik. Aupa neskak!
MAIATZAK 17 ETA EKAINAK 28
Ezin itxi Geugaz aldizkari aren zazpigarren ale ha u urteko sasoi honekin ba tera datozen bi data esa nguratsu aipatu gabe, orr iotara ekarri eta orriotatik zabaldu nahi baititugu maiatzaren 17ko eta eka inaren 28ko aldarriak.
Maiatzaren 17a Orientaz io Sexuala eta Genero Identitateagatiko Diskrim inazioaren Aurkako Na zioarteko Eguna delako, heteroarauaren baitan kokatzen ez diren identit ate guztiekiko fobia gaitzesten dugulako. Eta eka inaren 28a Sexu Askapenaren Nazioarteko Eguna delako, 1969ko Stonewall-eko istiluak go goan, aldarri hura mantentzen dugulako. HETER OARAUARI INTSUMISIOA!
GOIKO ARGAZKIETAN, LUR ARANBURU ETA ENARA BILBAO TALDEKO ARGAZKIAN ETA MEDAILEKIN. EZKERREAN, ALAITZ ARANBARRI. BEHEKO ARGAZKIAN, ARANTZA BURGOA PODIUMEAN IRUร EAN
AipAmENAk
rebisti_Maquetación 1 05/06/17 10:18 Página 12
AgENDA • 2017’ UDA
EKAINEAN
• 3, zapatua/ Durangon BIZKAIKO EMAKUMEENTZAKO JABEKUNTZA ESKOLEN TOPAKETA. BELDURRAK GUREKIN JAI! • 27, martitzena/ Etxelilan/ 19:00 HITZALDIA: «TRANSEXUALITATEA ETA GAZTEAK». Ares Piñeiro, Errespetuz taldekoa. Antolatzailea: Uxu emakumeen taldea. • 28, eguaztena/ ASKATASUN SEXUALAREN NAZIOARTEKO EGUNA
UZTAILEAN
• uztailean zehar/ Etxelilan BRIGADA MOREEN ANTOLAKETA. HERRIKO JAIEI BEGIRA LANKETA BEREZIA EGINGO DUGU: BELDURRAK GUREKIN JAI! Prozesuan parte hartzeko interesa baduzu, jarri gurekin harremanetan: etxelila@ondarroakoudala.net 94 613 40 08
EugAZ
• 5, eguaztena/ BITTORE LAKAREN OMENEZKO MURALAREN INAUGURAZIOA. Antolatzailea: 7 emakume en movimiento.
IRAILEAN • irailean zehar/ BELDUR BARIK JARRERA LEHIAKETA.
ETXELILA UDAKO ORDUTEGIA Ekainetik irailera: astelehenetik barikura, 10:00-14:00
• 26, martitzena/ Etxelilan/ 18:30 HITZALDIA: « IJITOAK ETA FEMINISTAK». Tamara Clavería (Amuge Elkartea). Antolatzailea: Uxu emakumeen taldea.