Karmenak’2015
Eguena, 2015eko uztailaren 9a
www.lea-artibaietamutriku.hitza.eus
EIDER MUGARTEGI
JAIA EZTANDA EGITERA DOA .
Uda bete-betean delarik, jairik jai ibiltzea gustuko dutenentzat ezinbesteko geldileku dira Markina-Xemeingo karmenak Aukerak ugariak dira I-VIII //
osteopatia eta osasun zentroa >osteopatia >homeopatia >Topology System-neas. >medikuntza biologikoa >koloneko hidroterapia >kurtsoak Aransolo, 4-behea BERRIATUA 94 613 98 34
II //
HITZA Eguena, 2015eko uztailaren 9a
KARMENAK’2015 • Markina-Xemein Egitaraua BIHAR, BARIKUA 18:00. Zesta-punta ligaxkako partidak. 18:30. Hebenit Harat ekimena (Zuberoa). Kalejira koloretsua, Goikoportaletik. 22:30. Su ikuskizuna, Zelaian. Xiberoko Suak. ETZI, ZAPATUA (ATLETISMO EGUNA) 17:00etatik aurrera. Atletismo frogak umeentzat. 18:30. Kros txikia. (2 km.) 19:00. Kros nagusia. (7,8 km.) 22:30. Zerutxu ikastolari omenaldia, frontoian. UZTAILAK 12, DOMEKA. JUBILATUEN EGUNA 11:00. Eskolarteko txirrindulari lasterketa. 12:00. Jubilatuen eguneko meza. Ondoren, jubilatuen jaia, Bauskainen: bazkaria eta erromeria, Etzilimogaz. 18:00. Zesta-punta ligaxkako partidak. UZTAILAK 13, ASTELEHENA 17:00. Kuadrillen arteko boleibol txapelketa, Zelaian. 20:00. Motor txikien lasterketa, Zelaian. Kuadrillen artean. UZTAILAK 14, MARTITZENA 18:30. Itxurretako kuadrillen arteko bizikleta igoera, karpatik. 19:30. Astopekotza. 22:00. Festa dezagun gaurdanik geroa dokumentala, karpan. 22:00. Emeki koralaren kontzertua, Mertzedeko elizan. UZTAILAK 15, EGUAZTENA. BADATOR ALARABI! 16:00. Gaztetxoen mailako
txirrindulari lasterketa herrian zehar. 18:00. Alarabiren jaitsiera (Xemeindik udaletxe aurrera) elektrotxarangagaz. 18:15. Txupinazoa, Goikoportalean. Alarabi aurkeztu ondoren, Guraso Elkartekoek pregoia balkoitik irakurri, eta txupina botako dute. Ondoren, kuadrillen kalejira bizikletagaz, Txaranga elektrotxarangaren laguntzagaz. Ondoren, txistulari, erraldoi eta buruhandien kalejira. 18:30. Bizikleta kalejira. Hasiera jolas berezia, karpan. Ondoren, txistulari, erraldoi eta buruhandien kalejira. 21:30. Danborrada. 23:00. DJ festa: Las Tea party + El Txef_A, karpan. UZTAILAK 16, EGUENA. KARMEN EGUNA 09:30. Txistularien kalejira 11:00. Meza nagusia. 12:30. Aurreskua. 13:00. Big Band Classic Bandaren kalejira + kontzertua. 13:30. Musika eskola eta Alarabiren kalejira. 17:00. Herri kirolak, Zelaian. 18:00. Zesta partidak, Uni frontoian. Arbe-Salegi, Foronda-Zabalaren aurka; Aimar-Etxeba, Antxon-Bailoren aurka. 19:30. Bertso saioa Uhagonen. Bertsolariak: Sebastian Lizaso, Miren Amuriza, Maddalen Arzallus, Xabat Galletebeitia. 21:30. Kalejira eta erromeria, Arkupean, Elegancia Mexicana mariatxiekin. 21:30. Txosnetako afaria, karpan. Afalostean, kuadrillen arteko bertso desafioa. 24:00. Kontzertuak, karpan. Ondoren. goizaldeko jolasak. UZTAILAK 17, BARIKUA. KARMEN TXIKI EGUNA 09:30. Txistularien kalejira. Goizean. Abentura txokoa, Plazabarripean.
11:00-14:00etara. Umeen parkea, Zelaian. Kirol egokituak probatzeko aukera. 11:00. Trikitixa eskola eta Alarabiren kalejira. 11:30. Erraldoiak, buruhandiak eta txistulariak. 16:00-19:00etara. Umeen parkea, Zelaian. 18:30. Gazteen pentatloia. 19:00. Oihan Vega DJa, Goikoportalean. 21:30. Kontzertua, Uhagonen: Bluedays + Vellma Powel. 22:30. Kontzertuak, Zelaian: Heriotza bizi truk + Glaukoma + Los chikos del maiz + Erromeria: Ezten Giro.
Gazte, heldu zein ume, denentzako moduko jaiak
UZTAILAK 18, ZAPATUA, KUADRILLEN EGUNA 09:30. Txistularien kalejira. 10:00. Esku pilota partidak. 12:30. Musika eskola, trikitixa eskola eta Alarabiren kalejira. 14:30. Herri bazkaria eta Herritxoue Zelaian. 18:00. Adiskideak txarangaren kalejira. 23:00. Kontzertuak, Zelaian: Vendetta+The Waltrapax +Erromeria: Bide Batez. UZTAILAK 19, DOMEKA, AGUR ALARABI 09:30. Txistularien kalejira. 12:30. Herria kantuz kalejira Bentazaharreko Mutiko Alaiak taldeagaz, Arkupean hasita. 16:00. Mus eta briska txapelketa, Plazabarripean. 16:30. ETBren Kantugiro karaokea, Goikoportalean. 17:00. Ping pong txapelketa. 18:00. Zesta partidak. 19:00. Aiko taldeagaz, dantzaldia, Arkupean. 20:30. Kuadrillen arteko jokoen sari banaketa, karpan. 21:00. Eñaut eta Marenen kantaldia, karpan. 22:30. Lekeitioko Deabruak, piroteknia ikuskizuna. Ondoren, Alarabiren erretzea.
2014ko danborrada.
H
emen dira karmenak, gaine-gainean, inor kexatu barik gustu guztiak asetzeko moduko egitarau zabalagaz. Bai kultur eta kirol taldeak batzen dituen jai batzordeak, bai Txosna Batzordeak, egitarau zabala prestatu dute jaiak goi-goitik ospatzeko. Guraso Elkarteak azaroan 50 urte beteko dituela jakinda, Jai Batzordeak erraz erabaki du jaietako hasierako txupina nork bota. Beste alde batetik, zestapuntarentzat urte gozoa izaten ari ez bada ere, zesta-eskolak esfortzua egin eta afizionatuen arteko partidak prestatu ditu, zes-
ta-punta eskolen aldeko apustua aldarrikatuaz.
DJ saioa, estreinako
Txosna Batzordea osatzen duten taldeak karpa bakarraren azpian batuko dira, estreinako, eta tartean egongo da Eup! komunikazio proiektua ere. Haren eskutik egingo da karmenetako lehenengoko DJ saioa, karmen bezperan. Horrez gain, iaz Markina-Xemeingo Udalak martxan jarritako Jaietan berdintasuna programak jarraipena edukiko du aurten ere, oraingoan, aurten bertan onartu den I. Berdintasun Planaren baitan.
HITZA Eguena, 2015eko uztailaren 9a
//
III
KARMENAK’2015
Guraso elkarteak botako du karmenetako txupina, 50 urteko lanaren esker onez Markina-Xemeingo gazteriaren garapen kulturala eta soziala babestea dute helburu, orain mende erdi modura.
Erdotza etorbidea, 3 48270 Markina-Xemein (Bizkaia)
Tel.: 94 616 63 26 / Faxa: 94 616 86 83 m@itxurrino.e.telefonica.net www.itxurrinoaltzariak.com
Markina-Xemeingo guraso elkartea eta hainbat ume, ekainaren 20an antolatu zuten uraren egunean.
M
arkina Xemeingo Bateratze guraso elkarteari eman diote 2015eko karmenetan txupina botatzeko ardura, 50 urte beteko dituen urtean. Egungo ordezkariez gain, sortzaileak ere batuko dira udaletxeko balkoian. 40. urteurrenaren harira Patxi Juaristi soziologoak sinatu eta Garaian aldizkarian argitaratutako erreportaje zabalean jasotzen zen modura, Markina-Xemeingo gazteriaren garapen kultural eta soziala babestea izan zen elkartearen sorrerako helburua. Sortu eta mende erdira, helburu horiekin bat egin duten ehunka guraso pasa dira guraso elkarteko batzordetik, 300 ia.
Guraso elkarteko lehengo eta oraingo ordezkariak batera egongo dira balkoian Guztiek Markina-Xemeingo bizilagunen aitortza jasoko dute karmenetan, Jai Batzordearen erabakiz, jaiei hasiera emango dien txupina botako dute eta. Guraso elkarteko lehendakari Rakel Anituak aurreratu duenez, pregoian, «ume izatearen esentzia» nabarmenduko dute, eta guraso elkarteari esentzia hori zaintzea dagokiola adierazi.
Danborradarako ere den-dena prest
Urte guztian Bateratze Guraso elkarteak ekimen ugari antolatzen
ditu, eskola umeei begira. Jaietan bertan, adibidez, danborrada prestatzen dute, falta ezin den ekimena. Ume, gazte eta heldu, denek daukate lekua danborradan. Dena dela, aurten, urte berezia izanik, buru-belarri ari dira 50. urteurreneko ekitaldiak txukun-txukun lotzen. Azaroan da hitzordu handia. Guraso elkarteak fundazio aktan jasotzen zituen helburuak gogoratzen zituen Patxi Juaristi soziologoak orain hamar urteko Garaian-en. «Gorabeherekin bada ere, 40 urte hauetan bere helburua bete duela iruditzen zait. Gehiago esango dut: Guraso Elkartea Markina-Xemeingo bizitza kultural eta sozialaren parte garrantzitsua izan da azken hamarkadetan».
665 212 689
IV //
HITZA Eguena, 2015eko uztailaren 9a
KARMENAK’2015 • Markina-Xemein
Xemein Astialdi Taldea, karmenetan ere geldirik ezin egonean
Astopekotza zozketak jende askoren arreta piztu du azken urteotan; XATen jaietako ekimenetako bat da, ez bakarra.
A
stoak kaka non egingo duen igartzea. Horra apustua. Orain urte bi antolatu zuten estreinako, eta falta gabe egitekoen artean sartzeko bidean da, hirugarrena izango baitu aurtengoa Xemein Astialdi Taldeak (XAT) antolatzen duen ekimenak. Ez dira errifarik egin gabekoak XATekoak. Lehenengo akanpamendua antolatu zuten 1978 urrun hartatik, makina bat egin izan dituzte. XAT edo eskauten abuztuko akanpamendua klasikoa da Markina-Xemeingo umeentzat, eta errifek asko lagundu izan dute, karmenetako txosnak lagundu izan duen bezalaxe. Orain urte bi, beste proposamen bategaz etorri ziren: astopekotza. «Milaka errifa aurki ditzakezu. Hau, ostera, bitxia da, astoak kaka non egingo duen igarri behar duzu eta», azaldu du XATeko Eneko Arratek. Nafarroatik ekarri zuten ideia. Behiagaz egin zuten apustu hangoek. Kaka eginean ipini zuten, eta non egiten zuen igartzen zuenari saria eman. MarkinaXemeingoei ideia gustatu, eta astoagaz gauza bera egitea pentsatu zuten. «Ez da edozelako apustua. Markina-Xemein oso
Lehenengo bider, abentura txokoa prestatu dute Umeen Egunaren baitan
Xemein Astialdi Taldea, astopekotzaren zozketan.
lotuta egon da baserriagaz, eta ekimen horregaz lotura hori agertu nahi genuen», nabarmendu du Arratek. 3.000 zatitan banatzen da Zelaia; metro erdi karratu, zati bakoitzeko; eta beste horrenbeste errifa saltzen dira. Uztailaren 14an, 19:30an, astoa solte utzi, eta zain egotea besterik ez da gelditzen. Norbere zenbakia daroan zelai zatian kaka eginez gero, eskualdeko produktuekin egindako otzara eder bat etxera. Orain urte bi, 25 minutura egin zuen kaka astoak; iaz, ordu bira. Ez dago jakiterik noiz eta zehazki non libratuko den. «Zelaia paregabea da horrelako ekimen baterako: herri erdian dago, eta hainbeste belarregaz, astoak nahi duen beste jan dezan», esan du Arratek.
Olgetan-ekoekin elkarlanean
Azken urteetan, Olgetan proiektuagaz elkarlanean, udaleku irekiak egiten dituzte: gaur egun, 3tik 14 urtera arteko 200 umetik gora batzen duen ekimena. «Bai Olgetan daramatenek, bai geuk, aisialdi hezitzailean sinisten dugu, eta, arrazoi horregatik, gauza asko egiten ditugu batera», azaldu du Arratek. Bien artean, Umeen Eguna antolatzen dute, uztailaren 17an. Aurten, iaz modura, herriko gazteenek kirol egokituak probatzeko aukera edukiko dute, eta, ho-
Alarabiren kalejira.
rrez gain, lehenengo bider, abentura txokoa prestatuko dute. Elkarlanerako prestutasun horren fruitu dira, baita ere, kuadrillen arteko jolasak. Iaz antolatu zen estreinako, eta eduki zuen arrakasta ikusita, aurten errepikatu egin dute.
Alarabi, bistarago
Beste alde batetik, XATekoei eta Olgetanekoei eskerrak, Alarabi bistaratu egin da. Lehen, lehenengo egunean ateratzen zuten Alarabi, eta jai guztietan ez zen berriro ikusten, azken egunean kalejiran atera eta erretzen
Alarabi karmenetan sarri-sarri kalera ateratzea pentsatu zuten iaz zuten arte. «Iaz, protagonismoa ematea erabaki zen, eta Olgetanekoekin batera, ia jai guztietan atera genuen. Aurten, gauza bera egingo dugu», aurreratu du Arratek. Hori bai, azken egunean, ezinbestean, erre egiten dute, eta hurrengoan, berria egin behar, era batekoa edo bestekoa, inspirazioaren eta gogoaren arabera.
Talde indartsua
Astialdi taldekoak asti gutxigaz ibiliko dira, beraz. Hala eta guztiz ere, ez dauka kexurik Arratek. «Herriko elkarteak ekimenak antolatzeko gaude», esan du XATekoak. Edozelan ere, eskurik ez zaie faltako. Talde indartsua da XAT. 18tik 26 urtera bitarteko 35 bat gazte egoten dira urte guztian jarraian lanean, hainbat proiektu aurrera ateratzen. 40 urte egitekotan den taldea dela kontuan hartuta, Markina-Xemeingo lagun asko eta asko XATeko eskaut zein monitore izan direla esan nahi du horrek.
HITZA Eguena, 2015eko uztailaren 9a
//
V
KARMENAK’2015 • Markina-Xemein
Eup !, irratia baino gehiago izan nahi duen proiektu komunikatiboa
Maiatzean herriaren aurreko aurkezpena egin ostean, txosna bateratuan egongo dira, Zelaian; euren eskutik dator lehen DJ saioa.
Eup!-ek antolatutako Emakumeak uhinetan jardunaldiko irudiak.
Eup! irratiko Mikel Unamunzaga eta Jon Arriaga.
Eup!-ek irratiko esatariak, aurtengo Okela Egunean.
E
up! marka bat da Markina-Xemeinen, ikono bat. Izen hori berreskuratuta, baina irratia baino gehiago eskaintzeko borondatez, gazte kuadrilla batek berriro martxan ipini nahi du. 80ko hamarkadan jaio zen Markina-Xemeinen irrati librearen proiektua, Pintxoak irratia izenagaz, martxan ipini zuen kuadrillaren izen beragaz. Gerora, Eup! modura egin zen ezagun, Bizkai mailan ere bai, irrati librearen filosofiaren baitan sortutako irratien artean lehenengoetakoa izan zen eta. Urte hauetan guztietan, Eup! irratiak gorabehera asko eduki ditu, eten bat
Teknologia herrira ekarriko duen taldearen papera bete nahi du Eup!-ek baino gehiago, eta leku aldaketak ere bai. Gaztetxe gainean emititu zen azkenengoz, eta hantxe batu dira Eup! irratiari beste aupada bat emateko gogoz daudenak, Markina-Xemeinen urteetan sortutako mitoak erakarrita, bai, baina beste proiektu bat eskaintzeko gogoz, irratira mugatuko ez den proiektu komunikatibo zabala, ez dira alperrik pasa hainbeste urte. «Teknologiaren aurrerakuntza azkar doa, eta tek-
nologia hori herrira ekarriko duen taldearen papera bete nahi dugu. Gauza horietan konplexurik barik sartu nahi dugu; jendeari erabili eragin. Edozeinek sortu ahal du proiektu komunikatibo bat eta proiektu horren parte izan», adierazi du Eup!-eko Mikel Unamunzagak.
Markina-Xemeingo kolektiboentzako tresna
Markina-Xemeingo 23 gazte batu dira Eup!-en bueltan, oraingoz, ze ateak beti zabalik edukiko dituztela diote. Gainera, Eup!-eko Jon Arriagak bereizketa egiten du, batetik, proiektua martxan jarriko duen taldearen, eta, bes-
Herriko taldeek Eup! euren erreminta modura ikustea nahi dute sustatzaileek tetik, komunikabide hori erabiliko dutenen artean. «Gure asmoa da denek Eup! erreminta modura ikustea», esan du. Internet bidez emititzen hasteko asmoa daukate, momentuz. Beste alde batetik, beste irratiekin harremanetan hasi dira, hurreren daukatenengandik hasita. Ondarroako Radixu irratiaren esperientziatik ikasi nahi dute, adibidez, eta, bide batez, eskualde mailan elkarlanerako bideak iku-
si, ondarrutarrekin zein Lekeitioko Arrakalagaz. Gainera, Arrosa irrati sarea laguntzeko prest agertu da, eta prestutasun hori asko eskertzen dute.
Jaietan, DJak
Herriaren aurreko aurkezpena egin zuten maiatzean, batetik, Okela Egunean, eta, bestetik. Emakumeak uhinetan jardunaldian. Eta 2015eko karmenetan ere kalean izango dira, Zelaian, Txosna Batzordeko partaide diren partez, baina ez hori bakarrik: euren eskutik etorriko da Markina-Xemeinen estreinako antolatuko den DJ saioa, Karmen egunaren bezperan.
VI //
HITZA Eguena, 2015eko uztailaren 9a
KARMENAK’2015 • Markina-Xemein Herritxou herri bazkariaren osteko showean parte hartzen duten kuadrillek puntu gehiago dauzkate.
Pailazokeriak egiteko prest?
H Abarkako partaideak, 2014an.
2014ko Herritxouko parte hartzaile bat.
erri erdi, 2.500 lagun inguru. Herri bazkariaren osteko Herritxouak besteko publikorik ez dauka beste ezerk. Abarka antzerki taldekoak gidari direla, ikuskizuna ziurtatuta dago. Herenegun amaitu zen Herritxouan izena emateko epea. Aurretik, kuadrillaz kuadrilla ibili dira Abarkakoak, parte hartzera animatzen, aurreko urteen antzera, eta sekula agertokira igo ez direnak badira, nahiago. Aurten, gainera, kuadrillen arteko lehian, Herritxouan parte hartzeak bikoitza puntuatuko du. Abarkak, lehenengo, ideia lantzen du; aurten, Brodway; eta zenbat lagunek parte hartuko duten jakitean, behin betiko ideia prestatzen dute, erlojuz kontra, herri bazkaria gainean dago eta. Azken hiru urteotan, herri bazkariko bazkalostea girotzeko ardura hartu du Abarkak. Taldeko kide Luis Egurrolaren ustez, jendeak eskertu egiten du «zer edo zer egotea».
Ideia nagusi bat hartzen dute, aurten, Brodway, eta ikuskizuna antolatu
Abarkakoak jendeartean ere mugituko dira, mikrofono eta guzti Antzerkitik baino gehiago, pailazokeriatik ei dauka Herritxouak. «Lana eskatzen du, entseguak; baina onartu behar duzu jai bat dela; inprobisatu beharko duzula. Espektatiba handirik ez duzu eduki behar». Eta ikusleak ere prest egon daitezela, Abarkakoak jendeartean ere mugituko baitira, mikrofono eta guzti, bakoitzaren onena ateratzen. Bakoitzak barruan ahal duen show sena azaleratzen.
Abarkako Luis Egurrola eta Idoia Aldekoa, 2012an.
Parte hartzeko gonbitea
Egurrolak parte hartzeko gonbitea egin die markinar-xemeindarrei. «Edozer konta daiteke, hori bai, umorez. Nik jendeari esango nioke ez edukitzeko beldurrik. Lotsa pasatzen duzula? Eta zer! Ni askotan geratu naiz barregarri; demaseko barregarri! Hala ere, kristoren adrenalina ere bada niretzat. Jendeak uste du gaitza dela, baina ez da gaitza. Ez da eskatzen inork egin ezin izango lukeen ezer». Aurten, Egurrolak berak ere parte hartuko du, «sekula horrelako kontuetan ibili bakoekin».
Izarbidean elkartekoak, 2014ko saioan.
HITZA Eguena, 2015eko uztailaren 9a
//
KARMENAK’2015 • Markina-Xemein
Inkesta Karmenak gaine-gainean dira. Egitaraua hartu eta planak egiteko ordua da, beraz. HITZA kalera irten da jendearen asmoak jakiteko.
Z
ein da aurtengo karmenetarako daukazun plana? Zer da gehien gustatzen zaizuna edo non parte hartu nahi duzu?
‘‘
«Herri bazkarian sortzen den giroak harritu egiten nau» Rakel Carrasco // Beharra egingo dut karmenetan, Uhagonen. Lehenengo bider, gainera. Jaietatik gehien gustatzen zaidana herri bazkaria da. Han sortzen den giroak harritu egiten nau. Neu ondarrutarra izanik, ez nuen ezagutzen. Bertan Uhagonen ere egingo ditugu paellak, eta apur bat urduri ere banago, ondo erantzuteko gogoz. Egun ederra irten dadila, horixe da nire asmoa. Eta, orokorrean, jaietan denak ondo irteten badu, neuk ere egingo dut parranda, adrenalina botatzeko».
‘‘
Egunez eta gauez ahal denik eta gehien gozatzea, horixe nire nahia» Lurdes Suarez Maruri // Egunez zein gauez, ahal denik eta gehien gozatzea, horixe da nire nahia. Urtean behin direnez, aprobetxatzea. Kalean egoten gara, ahal denik eta gauza gehien ikusten, negua dago-eta etxean egoteko. Nire ustez, kontzertu politak egoten dira, eta banda ere politto egoten da. Ekintza bat baino gehiago daude gustagarriak. Danborrada gustatzen zait, azken eguneko antzerkia ere bai.... Pentsatzen jarrita, gauza asko».
VII
Maitane Barruetabeña
//
‘‘
«Egunero dago zer edo zer, eta ez dago aspertzerik» Koldo Musatadi
// Emaztea azterketekin dabilenez, gogorragoa izango da, umea zaintzen egon beharko naiz eta! Falta barik, danborrada ikusiko dut, umeak parte hartzen duelako. Paella jateko orduan ere, hantxe izango gara, lagun artean, eta Karmen Egunean, gurasoekin egoteko asmoa daukat. Egunero dago zer edo zer eta, ez dago aspertzerik. Suertez, egun horietan jai daukat. Beraz, jaietan bete-betean sartuko naiz».
‘‘
«Jaiak amaitu orduko, gauza asko eginda eta ikusita egongo naiz» Goizane Arrieta // Karmenetan, egunero irtengo dut. Txupinazoan, hantxe egongo naiz, udaletxe azpian, eta ostean, poteo txiki bat egingo dut. Danborrada ere ikusiko dut, eta mezan kantatu ere bai, Karmen Egunean. Abesbatzako lagunekin ere egingo dut buelta bat, eta herri bazkarian, lagun guztiak batuko gara, ume eta guzti. Umeen Egunean, zer esanik ez, hantxe egongo naiz, umeen atzetik, puzgarrietan eta. Beharbada, zapatu gauean ere buelta bat jausiko da, ikusiko dugu, baina bestela, egunez ibiliko naiz. Azken eguneko antzerkia ere hor dago... Jaiak amaitu orduko, gauza asko eginda eta ikusita egongo naiz».
‘‘
«Jaiak ondo datoz errutinatik irteteko» Ainhoa Espilla Unamuno
//
Lehen parranda gehiago egiten genituen; orain, egunez bakarrik; danborradan parte hartu eta umeekin egoten gara, haientzat antolatzen diren gauzetan, eta herri bazkarian ez dugu hutsik egiten; ume eta guzti joango gara. Hasieran, gogoz egoten gara, eta egunak aurrera egin ahala, nekatzen joaten gara. Baina ondo dator errutinatik irteteko. Gauza bat dago faltan botatzen dudana, goitibehera».
‘‘
‘‘
«Zesta partidak ikusten ditut, eta mexikar musika entzun» Juan Antonio Larrinaga // Libre banago, kanpora joango naiz. Herri bazkaria gustatzen zait niri gehien. Zestako partidak ere ikusten ditut. Lehenako zesta partidak, haiek bai ederrak, zoragarriak ziren! Frontoia beteta egoten zen, goraino. Horren akordu ona daukat. Musika aukera zabala dago, baina hori gazteei utziko diegu. Guretzat, bandaren Karmen Eguneko emanaldia eta mexikar musika. Horregaz, gustura».
«Gaztetan, Aulestitik etortzen nintzen, baserri lanak egin ostean» «Aurten, lehenengoz, danborradan Jesusa Etxabe Bermeosolo parte hartuko dut»
// Markina-Xemeinen bizi naiz, baina aulestiarra naiz, izatez. Gogoan daukat lehena zelan etortzen ginen Aulestitik, ez kamiñorik, ez argirik ez zegoela. Hori bai: baserri lanak eginda, gariak ebakita, bestela, ez zegoen etortzerik. Ez genuen galtzen Karmen Eguna ezertarako. Gaua heldu orduko, etxera, eh? Orain ere hartzen dut lana, bateko bazkaria, besteko pastela eginda, semea etortzen zait-eta etxera, baita ahizta ere, Aulestitik. Meza entzun, pintxoa jan, Zerutxuren emanaldia ikusi,... Horrez gain, bertsoak eta herri kirolak, biak gustatzen zaizkit, baina bat aukeratzekotan, bertsoak aukeratzen ditut, jarrita entzun ahal ditudalako, eta herri kiroletan tente egon behar!».
Aurten, lehenengoz, danborradan parte hartuko dut. Osterantzean, egunez ibiliko naiz, umeen planean, eta gauetan, ahal bada, eta senarragaz txandak eginda, kalera irtengo naiz. Edozein lekutan, orokorrean, jaitsi egin da kaleko giroa, ez da lehenbeste jenderik egoten, baina karmenetan, suertez, eguraldiak ere laguntzen du, uda hasiera izaten da, eta giro ederra egoten da».
‘‘
‘‘
«Iazkoa egiten badugu, konforme; eta hobetzen badugu, hobeto» Jabi Gorbea // Helburua betikoa da, ahal denik eta hobetoen pasatzea. Paelladan ere animatuta gaude parte hartzeko. Horixe izaten da karmenetako egunik indartsuena. Umeekin joan eta, bakoitzak ahal duena! Jaiak datozenean, beti daukazu ilusioa. Uda ere bada... Aurreko urtean egindakoa egiten badugu, konforme. Eta hobetzen badugu, hobeto».
VIII //
HITZA Eguena, 2015eko uztailaren 9a
KARMENAK’2015 • Markina-Xemein
T
xosna Batzordeak talde izaera indartuko du, eta gunea identifikatuago egongo da karpa bakarragaz eta barra bakarragaz». Hala dio Jokin Arbe Izagirre Txosna Batzordeko kideak. Era horretara, aurreko urteko karmenetan amankomunean jarduteko hartutako bidean aurrerapausoa eman dela adierazi du. Zazpi talde elkartuko dira txosna gunean, aurreko urtean baino bi gehiago. Eup! irratia eta Bagaittun emakume taldea dira Txosna Batzordeko kide berriak, eta Ernai, ezker abertzalea, gazte asanblada, XAT eta preso eta iheslarien lagunak, aurreko urteetatik datozenak. Azken aldietan letxerik, Zelaiko beheko partean egongo dira. Iaz modura, ogitartekoez gain, afariak emateko gune bat, XATen eskutik, eta terrazak egongo dira. Bestalde, ordutegia zabaldu egin dute. Aurrekoetan, batzuek txosna goizetik ireki izan badute ere, gehienek ez. Aurten, ostera, karpa 11:00etatik aurrera egongo da zabalik.
Txosnak, karpa bakar baten azpian
Barra bakarra edukiko dute txosnek, estreinako, eta kaxa ere, amankomuna, iaz hartutako erabakiari jarraituz.
te era bat ere bilatu dute. «Orain arte, soinua beti alokatu izan dugu. Aurten, gune zarratua izango denez, ez da beharrezkoa horren ekipo potentea, eta herriko taldeen soinua erabiliko dugu», azaldu du Arbek. Bide batez, zaintzak ere antolatu dituzte, txosna zarratuta egongo den orduetarako. Eta makina bat ekitaldi ere bai propio jarriko duten agertokian zein Zelai inguruetan.
Kaxa amankomuna
Berritasunik garrantzitsuena zera da: txosna guztiak karpa bakar baten azpian egongo direla, eta karpa barruan, 22 metroko luzerako barra luze bat ipiniko dutela, barra bakarra talde guztientzat. Aldaketa horri esker, txosnen alokairuan guztien artean 3.600 euro ordaintzetik, 2.000 euro inguru ordaintzera pasa dira. Dirua aurrezteko bes-
Iazko karmenetatik, Txosna Batzordean dauden taldeek kaxa amankomuna daukate, hau da, denen artean banatzen dituzte gastuak, eta denen artean banatuko dute batzen den dirua. Beste alde batetik, izaera desberdineko taldeak batzen diren arren, bat datoz defendatzen dituzten baloreetan. «Gure karpa azpira datozenek geure neurrira sortutako espazioa aurkituko dute, jai eredu alternatibo bat eskaintzen duen gunea, gune euskalduna, feminista eta ekologista», nabarmendu du Txosna Batzordeko kide ere baden Ane Askaiturrieta Arregik. «Balore horiekin bat egiten duten guztiek gurean zabalik dauzkate ateak. Gurea kaleko gune bat da, herritarrek herritarrei eskainia eta autogestionatua», zehaztu du Arbek. Eta gogoratu dute txosnetan egongo diren taldeentzat arnasa dela karmenetan batzen den dirua, urte guztian lanean jarraitzen lagunduko dien arnasa. «Taldeei babesa eskainiaz, taldeok babesten dugun eredu hori babesten du gugana datorrenak», esan dute.
Txosnen alokairuan, guztien artean 3.600 euro ordaintzetik, 2.000 euro inguru ordaintzera pasa dira
Txosna Batzordeko taldeentzat arnasa da jaietan batzen den dirua, lanean jarraitu ahal izateko
Txosnetako afaria
Karparen alokairua, merkeago
Bertso poteoa, txosnetan. Nerea Ibarzabal, kantari.
Jokin Arbe Izagirre eta Ane Askaiturrieta Arregi.