ONDARROAKO BARRI-PAPERA
UDALBARRIAK
III. Aroa • 2017ko apirila • 20. zenbakia • Ondarroako Udala • ISBN: BI-2572-2011
2017ko aurrekontuak onartu dira EH Bildu taldearen aldeko bozkekin onartu dituzte; EAJ abstenitu egin da 017ko aurrekontuak onartu ditu Udalak martxoaren 30ean izandako Osoko Bilkuran. EH Bilduren aldeko bozkekin atera dira aurrera aurrekontuok; EAJ abstenitu egin da. Udaleko diru sarrera kopurua jaitsi egin da aurten ere, eta horretaz aparte aurrekontuetan kontenplatu beharreko beste gai garrantzitsu bat gehitu zaio Ondarroako Udalari, Kamiñalde. Kamiñaldeko gaia bideratzeko gutxienez 258.000 mila euro jarri behar izan ditu udalak ongizatea, hirigintza eta ogasuna arloetan. Hori dela eta, 2017an inbertsioetarako 500.000 euro baino ez ditu izango. Kopuru hori gainera, Txomin Agirreko aparkalekuak saltzeko aukera izango duela aurreikusita kalkulatu da, horrela izan ezean inbertsioetarako diru kopurua jaitsi egingo baita. «Egoera konplikatua da baina aurrekontuei jarraipen zuzena egiteko asmoa daukagu, beste arloetan gastatzen ez dena inbertsioetara pasatu eta herriaren onurarako erabili ahal izateko», azaldu du Zunbeltz Bedialauneta Ibaibarriaga alkateak.
2
Zerbitzuak lehenetsi Aurrekontuak osatzea ez da lan erraza izan udalarentzat baina hasieratik herritarrentzako zerbitzuak dauden besteak mantentzeko apustua egin du udalak. Horrenbestez, herri busa eta kiroldegiak kostu gehiago suposatu arren, mantentzea erabaki du Udalak. «Herritarren ongizatea eta irisgarritasuna bermatu behar ditugula uste dugu eta horregatik ezinbestekoa da zerbitzuen gutxieneko bat mantentzea» dio Bedialaunetak. «Orain esfortzu bat izango da gainkostu horri aurre egitea baina jakin badakigu herritarrek zerbitzu hauen beharra dutela eta beraz mantentzea premiazkoa da». Diru gutxi izan arren gauza asko egin nahi ditu Ondarroako Udalak urte honetan. «Diru gabe-
ziak baina ez ditu udal taldearen asmoak geldiaraziko eta horregatik aurten esaterako, Kamiñazpiko parkea eraberritzeko lanak egingo dira» azaldu du Eneritz Basurko Hirigintza arloko zinegotziak. Kamiñazpiko parkea eraberritzeaz aparte, hondartzako txiringitoko sukaldea ere berritu nahi du udalak lehiaketara atera orduko. Kaleko argiztapena ere aztertzen ari da eta Kamiñazpiko parkean egin bezala, herriko hainbat gunetan ere LED argiztapena jarri nahi du udalak. «Argiztapen sistema hobetzeaz aparte, kontsumoan aurreztu eta beraz energia kontsumoa ere jaitsi egingo da argi mota hauek erabilita, beraz ezinbestekoa deritzogu aurrerantzean LED argiztapen sistemaren aldeko apustua egitea», dio Basurkok. Madalena eta San Juan Txurru kaleetako espaloiak ere konpondu nahi ditu udal taldeak. «Herritarren irisgarritasuna bermatzeko ahaleginean lanean ari gara, gauza asko daude egiteko baina herriko auzo gehienetara iristeko asmoa daukagu legegintzaldi honetan» azaldu du Basurkok. Auzoetako lanez gain, Udalak, Artibai Egoitzako plaza ere txukundu nahi du. «Garrantzitsua da apurtuta edo kaltetuta dauden herriko hainbat txoko konpontzea, gauza asko dago egiteko baina apurka-apurka asko aurreratu daiteke», gaineratu du Hirigintza zinegotziak. Aipatutako proiektuez gain, beste hainbat berrikuntza eta konponketa ere egin nahi ditu Udalak. Beste gauza askoren artean, herriko ziburu guztietan konponketa lanak egiten hasita dago dagoeneko eta aurrerago ere zeregin hauekin jarraituko du. Bukatzeko, udal eraikinetan ere hobekuntzak egitea aurreikusi du Udalak urte honetan. Hori dela eta, Etxelila eta Udaletxe Zaharrean berogailu sistema aldatzea jaso dute 2017ko aurrekontuetan.
2017ko AURREKONTUAK ANIZTASUN BATZORD. 33.250,00 euro INGURUMEN BATZORD. 120.189,03 euro BERDINTASUNA 157.086,06 euro EUSKARA BATZORDEA 157.428,16 euro KULTURA BATZORDEA 487.538,56 euro HEZKUNTZA BATZORD. 618.149,38 euro OGASUNA 653.943,28 euro KIROL BATZORDEA 826.783,06 euro ONGIZATE BATZORD. 1.754.718,12 euro HIRIGINTZA BATZORD. 1.939.991,52 euro PRESIDENTZIA 2.705.509,28 euro Total orokorra 9.454.586,45 euro
Maiatzaren 6an izango da Kamiñazpiko parkea eraberritzeko parte hartze prozesuko azken saioa Parkeko lanak egiteko aurrekontua esku artean izandakoan burutuko da pirilaren 7an egitekoa zen parte hartze saioa maiatzaren 6an egitea erabaki dute Kamiñazpiko parte hartze prozesuko jarraipen batzordeko kideek. Horrenbestez, parte hartze prozesuko azken saioa maiatzaren 6an, zapatua, 11:00etatik 13:00etara izango da. Azken saioan, aurrekontuak eskuan hartuta parkean egin beharreko aldaketak definituko dituzte herritarrek, horregatik parkeko lanak egiteko izango duten aurrekontu zehatza ezagutu arte atzeratu dute azken saioa. Bertan, parkearen diseinu berria erabakiko da, eta horren ostean parte hartze prozesua gidatu duten arkitektu taldeko lagunek proiektua burutuko dute. Herritarrak izango dira, beraz, Kamiñazpin zer nolako parkea nahi duten erabakiko dutenak. Orain arte egin diren saioetan 40 lagun inguruk parte hartu dute. Lehenengo hiru saioak bi lan taldetan banatuta egin dituzte, 5 urtetik aurrerakoek eta helduek. Bukaeran baina bi lan taldeetan eztabaidatutakoa elkarbanatu dute parte hartzaile guztien artean. Udalarentzako ariketa polita eta beharrezkoa izan da Kamiñazpiko parkea eraberritzeko parte hartze prozesuaren eta aurrerantzean ere herria denon artean eraikitzen jarraitzeko ahalegina egingo duela esan du udalak. «Herriko txikienek ere badute zeresana eta asko erakutsi digute prozesu
A
honetan, sarri askotan guk geuk identifikatzen ez genituen premia eta gabeziak identifikatzeko gai izan baitira» azaldu du Eneritz Basurko Hezkuntza eta Hirigintza zinegotziak. «Aurrerago ere erabakiak hartzeko unean horrelako ariketak egin beharko dira, emaitza denon beharretara egokitutakoa izango dela bermatzeko», gaineratu du. Parte hartze prozesu honetan herritarren kezka nagusia izan dira Ondarroako berdeguneen gabezia, txakur kakak, Kamiñazpiko parkean komun egoki batzuen beharrizana, umeentzako egokiak diren jolasen premia, errekarako pasabidea, eserita egoteko bankuak, zoladura, argiztapena eta parkearen erdigunean dagoen zuhai-
tza. Kezka edo premia horietatik proiektua garatzeko dagoen aurrekontua eskuan hartuta, Kamiñazpiko parkea izango dena eta izango dituen elementuak adostuko dituzte parte hartu duten guztien artean. Proiektua bukatutakoan, Kamiñazpiko jaien bezperan, herritar guztiei zuzendutako aurkezpen publikoa egingo du udalak eta horretaz gain www.ondarroa.eu eta www.udalbarria.eus webgunean egongo da ikusgai. Prozesuari buruzko informazioa eskuratu nahi duenak, herritarren parte hartze saioetako aktak eskuratzeko aukera izango du. Horretarako, komunikazioa@ondarroakoudala.net helbidera idatzi eta eskaria egin beharko du.
INFORMAZIO ZUZENA
UNEORO, INFORMAZIO EGUNERATUA
www.udalbarriak.eus
2 UDALBARRIAK ONDARROAKO UDALA 2017ko apirila • 20. zk
> INGURUMENA
Udalak onartutako MOZIOAK > Martxoak 8: Ordezkaritza orekatu baterako 8 printzipio Ondarroako Udalak, emakume eta gizonen ordezkaritza eta parte-hartze orekatua sustatzeko tokiko gobernuek beharrezko neurriak eta estrategiak hartzeko ezaugarriak definitu ditu. Ordezkaritza orekatu bat lortzeko hartutako konpromisoen artean, kontsultarako eta erabakiak hartzeko organoetan emakume eta gizonen ordezkaritza orekatua sustatzea onartu du udalak. Horretaz gain, parte-hartzea eta bizitza pertsonal eta familiarra uztartzea ahalbidetzen duten neurriak hartzea, ordutegien eta lan-metodoen eta herritarrei laguntzeko sistemen bidez adostu dute martxoaren 8aren harira aho batez onartutako mozioaren bitartez.
Hondakinak biltzeko sistema berria ezarriko du Udalak Uda ostean hondakin organikoak biltzeko edukiontziak jarriko ditu Udalak dazkenean hondakin organikoak biltzeko edukiontziak jarriko ditu Ondarroako Udalak LeaArtibai Amankomunazgoaren bitartez, herritar guztiek hondakin organikoak birziklatzeko aukera izan dezaten. Modu horretan, orain arte erabili dugun zamarren edukiontzia bi edukiontzirekin ordezkatuko da, erreusaren (errefusa) edukiontzia eta hondakin organikoak biltzeko edukiontzia. Aldaketa honekin, orain arte %30ekoa izan den birziklapen tasa %70era igo nahi du udalak. «Hondakin organikoak biltzen hasita %70 gaika sailkatuta jasotzea espero dugu, beste herrietan sistema berdina erabilita emaitza horiek lortu dira eta Ondarroan ere posible dela uste dugu», azaldu du Zunbeltz Bedialauneta Ibaibarriaga alkateak. Hondakin organikoa jasotzeko edukiontziak txip bidez funtzionatuko duela azaldu du Udalak eta erreusa (errefusa) biltzeko edukiontzia berriz zabalik egongo dela. Hala eta guztiz
U
ere sistema ez dela zurruna izango jakinarazi du udalak, martxan jarritakoan funtzionamendua aztertu eta hobekuntzak egitea posible dela gaineratu du. «Lehenengo urtean proba moduan organikoa biltzeko edukiontziak baino ez du txiparekin funtzionatuko baina urte beteko epean esperotako emaitzak lortzen ez baditugu, erreusa biltzeko edukiontziari ere txipa jartzea aztertuko dugu», azaldu du alkateak. «Helburua herrian jasotzen diren hondakinen %70a gaika sailkatuta jasotzea da eta hori lortzeko herritar guztion ekarpena beharrezkoa da», gaineratu du Bedialaunetak. Herritarrekin batzarrak Herritarrei sistema berriaren funtzionamenduaren berri emateko aurreko hilabeteetan lau auzo batzar egin ditu udalak. «Ezinbestekoa da herritarrek aldaketa zergatik eta zertarako egiten dugun ulertzea», dio Bedialaunetak. Horretaz gain, zalantzak argitzeko guneak ere izan direla gaineratu du herriko alkateak.
Konposta eguna Irailetik aurrera herritar guztiek izango dute beraien etxeetako hondakin organikoak bereizita biltzeko aukera baina orain arte ere hainbat ondarrutarrek atez-ateko sistemaren bidez hondakin organikoak birziklatu dituzte eta beste batzuek ordea auzokonposta egin dute beraien etxeetan bildutako hondakinekin. Hondakin horiekin lortutako konposta herritarren artean banatzeko asmoa dauka udalak. «Apirilaren 8an konposta eguna antolatuko dugu Ondarroan, eta herritarrei lorontzi eta lorategietarako konposta banatzea izango da helburu nagusia» azaldu du alkateak. «Zapatuan banatuko dugun konposta herritarrek auzokonposta bidez egindakoa izango da», gaineratu du. Ekimen honen bitartez, hondakin organikoak birziklatuta erraustegira edo zabortegira bideratzen dugun hondakin kopurua jaisteaz gainera, gure lorategietarako ongarria lor daitekeela ulertarazi nahi du udalak.
> HEZKUNTZA
Haur Hezkuntzarako prestatutako liburuek, harrera ederra herriko hiru ikastetxeetan ndarroako Udalak, UEMAren hezkuntza proiektuarekin bat, Haur Hezkuntzako hiru ikastetxeetara zabaldu berri du Katxiporreta kooperatibarekin elkarlanean egindako materiala. Euskarari buruzko lau liburu dira ikastetxeetan landuko dituztenak eta bakoitzari buruzko unitate didaktikoak. Liburu honen bitartez, herriko txikienek beraien hasierako ikasketa prozesuan ere, euskararen garrantziaz jabetzeko helburua dauka. UEMAko herrietako Haur Hezkuntzako ikasgeletan banatu da eta harrera ederra izan du irakasleen artean.
O
> Ondarroako Udalak dispertsio politikaren eta urruntzearen desaktibazioa eskatu du Asier Badiola Lasarte Ondarroako presoaren lagunek izandako istripua salatzeko Ondarroako Udalak ez-ohiko bilkura eta kontzentrazioa deitu ditu. Osoko bilkuran aho batez dispertsio politikaren berehalako desaktibazioa eskatu du, senideak kaltetu eta oinaze gehitu batera zigortzen dituelako. Aipatu mozioan, sakabanaketa eta urruntze politikak zentzurik ez duela esan du udalak eta onartutako mozioa Frantzia eta Espainiako Gobernuei bidaltzeko konpromezua hartu du.
> Gernika-Gernikara ekartzeko eskaria egin du Ondarroako Udalak Aurten, Gernikako bonbardaketatik baita honen aurkako garrasi artistikoa sortu zenetik ere 80 urte betetzen dira. Hori dela eta,“Guernica” margolana Gernika-Lumon kokatu dadila behin betikoz eskatu du Ondarroako Udalak, martxoan egindako Osoko Bilkuran. Mozio honen bitartez Ondarroako Udalak Espainiako Gobernua eta Kultura Ministeritzari gertaera historikoa, artelana eta herria bera uztartzea funtsezkoa dela ulertuta, “Guernica” Gernika-Lumora ekartzeko eskaera formala luzatu dio. Horretaz gain, Picassoren Guernica margolana GernikaLumon kokatu ahal izateko beharrezkoak diren urrats instituzionalak eman ditzan dei egin dio Eusko Jaurlaritzari.
> Udal Egoitzak Foru Aldundiaren eskura Ondarroako Udalak Udal Egoitzak GUFEn (Gizarte Urgazpenerako Foru Erakundea) barneratzea eskatu dio Bizkaiko Foru Aldundiari otsaileko Osoko Bilkuran gehiengo osoz onartutako mozioaren bitartez. Integrazio prozesuan egoiliarren eta jatorrizko langileen lan baldintzak une oro bermatzeko eskatu dio udalak. Horretaz gain, prozesua burutu bitartean, gaur egun hitzartu gabeko plaza guztiak Foru Aldundiak ordain ditzala nahi du.
> Aurrerak Portugaleteren aurka jokatuko duen partiduaren harira adierazpen instituzionala onartu du Ondarroako Udalak Aurrera Futbol taldeak Portugaleteren kontra Ondarroan izan duen futbol partidua dela eta, Ondarroako Udalak adierazpen instituzionala onartu du. Adierazpenean herritarrei otsailaren 4an indarkeria matxistaren kontra eta indarkeria horri aurre egiten dioten emakumeekin elkartasuna adierazteko burutu daitezkeen mobilizazioetan parte hartzera dei egin die. Horretaz gain udalak elkarretaratzea egin du Osoko Bilkura bukatutakoan erasotzaileen inpunitatearen kontra eta indarkeria matxistari aurre egiten dioten emakumeei babesa eta elkartasuna adierazteko.
UDALBARRIAK ONDARROAKO UDALA 2017ko apirila • 20. zk 3
> EKONOMIA
Udalaren diru-laguntza sistema hobetzeko lanean Sistema bateratu bat landu du Udalak herriko talde eta teknikariekin batera iru-laguntzen eskaria egiteko sistema bateratu bat landu du Udalak herriko talde eta udaleko teknikariekin batera. Lanketa honen bitartez, irizpide gutxi batzuk bateratu eta diru-laguntzak eskatzeko deialdia aldi berean egitea lortu nahi du Udalak. «Herritarrei eta herriko kirol eta kultur taldeei gauzak asko erraztuko dizkietela uste dugu», azaldu du Zunbeltz Bedialauneta Ibaibarriaga alkateak. Azaroan martxan jarritako
D
prozesua izan da aipatutakoa eta lehenbizi Udal teknikariekin landu da. Udal teknikariekin adostutakoa batzordeetan parte hartzen duten herriko kultur eta kirol taldeei aurkeztu zaie. Horrenbestez, aurten arlo guztietako diru-laguntza deialdia aldi berean publikatuko da eta entregatzeko data berdina izango da. Momentu honetan herriko taldeek prozesuari egindako emendakinak aztertzen dago udala. «Egindako lanketa herriko taldeei aurkeztu ondoren beraien emendakinak egiteko aukera
izan dute eta orain horiek aztertzen ari gara, guretzako talde guztien oniritzia ezinbestekoa delako», dio alkateak. Horretaz gain, diru-laguntzak eskatzeko irizpide batzuk ere bateratu ditu udalak, prozesua errazteko asmoarekin. «Lehenengo urratsa baino ez dugu eman, aurten deialdia aldi berean publikatu eta irizpide batzuk bateratzearekin hasiko gara baina hurrengo urtera begira gauza gehiago egiteko asmoa daukagu», gaineratu du Bedialaunetak.
> HEZKUNTZA Irakurri, gozatu eta oparitu egitasmoa martxan Ondarroan Kanpaina maiatzaren 31n bukatuko da rakurketa sustatzeko, euskarazko literatura ezagutarazteko eta liburutegiaren erabilera bultzatzeko, Ondarroako Udalak Irakurri, Gozatu eta Oparitu, 1001 Mundu, egitasmoa jarri zuen martxan martxoaren 20an. Maiatzaren 31ra arte iraungo du. Hiru pauso eman behar dira ekimenean parte hartzeko: 1.- Irakurri. Lehenengo pausoa irakurtzea da, euskaraz irakurtzea, alegia. Horretarako, Ondarroako liburutegira joan eta euskarazko edozein liburu maileguan eskatu ahal izango da. 2.- Gozatu. Liburua irakurri, liburutegira itzuli eta fitxa erraz bat bete beharko da: zein izan den irakurritako liburua eta honi buruzko iritzia eman. Fitxa horretan datu guztiak beteta, liburuzainak erosketa-txekea emango du, Zurrumurru eta Idiakez herri-
I
ko liburu dendetan erabili ahal izateko. 3.- Oparitu. Azken pausoa, liburua oparitzea da: lagun bati, senide bati edo norbere buruari. Liburutegian jasotako erosketa-txekeak, euskarazko beste edozein liburu %35 merkeago erosteko aukera emango du. Irakurri, Gozatu eta Oparitu egitasmoa martxoaren 20tik maiatzaren 31ra arteko iraupena izango du. Horretaz gain, Irakurri, gozatu eta oparitu ekimenaren bueltan, eta Ondarroako ikastetxeekin batera, haur eta gazteek (HHtik LH6 arte) euskaraz idatzitako liburua eta ilustratzailea aukeratuko dituzte. Aukeraketa bozketa bitartez egingo dute. Bozkaeguna apirilaren 26an izango da, apirilak 23 Nazioarteko liburu eguna dela ospatzeko.
> APARKALEKUAK
^ Kafeko atzean eta San Ignazio kalean kotxeak aparkatu ahal izango dira berriro Kafeko atzeko lanak bukatuta daude eta apirilaren 3tik aurrera herritarrek berriro ere bertan laga ahal izango dute euren autoa. San Ignazio kalean, etxebizitzetarako sarrera ixten duten hesiak atzerago mugitu eta aparkalekuak libre laga ditu udalak Udala herrian dagoen arazoaz jakitun, aparkalekuen arazoa arintzeko San Ignazio kaleko aparkalekuak berriro ere herritarren eskura jarri ditu.
^ Konponketak, herriko ziburu guztietan Herriko ziburu guztietan konponketak egingo ditu udalak. Gaur bertan, hondartzako ziburuak konpontzen hasi dira udal langileak eta hurrengo asteetan beste guztiak konponduko dituzte. Eneritz Basurko hirigintza arloko zinegotziak, herriko ziburuak txukuntzea egin beharreko lan bat zela aipatu du. «Gure txikiak egunero ibiltzen dira olgetan bertan eta hauen segurtasuna bermatzea ezinbestekoa da», azaldu du Basurkok. Horretaz gainera, herrian kaltetuta dauden azpiegiturak konpondu behar direla eta apurka-apurka lan horiek egingo dituztela azaldu du udal ordezkariak.
4 UDALBARRIAK ONDARROAKO UDALA 2017ko apirila • 20. zk
> HIRIGINTZA Herriko gune eta eraikinen funtzionamendua hobetzeko lanak egin ditu Udalak
> ONGIZATEA
Kiroldegian ume edo nagusiak aldatzeko mahaiak jarri ditu Udalak >>> iroldegiko bi aldageletan ume eta pertsona nagusiak aldatzeko mahaia eta aulki berriak jarri ditu udalak. Mahaia eta aulkia jartzeko eskaria Karenka, dibertsitate funtzional fisiko eta sentsoriala duten seme-alabak dituzten gurasoen elkarteak egin zion udalari eta beraien premiak aztertuta, udalak aldageletan mahai berriak jartzea erabaki du. Mahaia jartzeaz aparte, dutxetan erabiltzeko aulki bana ere jarriko du udalak. Mahai edota aulki berriak herritar guztiek erabili ahal izango dute. Karenkak egindako proposamena izan bada ere, udalak herri-
K
Arraun taldeko aldageletan, futbol zelaian, Arrigorri ostatuan, Artibai egoitzan… egin dira hobekuntza lanak erriko gune eta eraikin batzuetan hobekuntza lanak egin ditu Ondarroako Udalak. Arrigorri ostatuan, Artibai egoitzan, arraun elkartean, Gaztelekuan eta Etxelilan, Zaldupe eskolan, Zaldupeko futbol zelaian, Kamiñazpiko parkean eta Artibai eta Ikastola kalean egin dira konponketa lanak. «Oraindik herritarren ongizatea eta irisgarritasuna lortzeko lan handia egin behar dugu Ondarroan baina apurkaapurka hobekuntza lanak egingo ditugu», azaldu du Eneritz Basurko Hirigintza zinegotziak. Arrigorri ostatuan beste gauza batzuen artean sarrerako atea eta -2 solairuko zorua berritu ditu udalak. Lan hauek Arrigorri ostatuaren kanonak sortutako irabaziekin ordaindu dira. Arraun elkarteko aldagelak ere berritu ditu udalak eta Artibai
H
tar guztientzat onuragarria izango dela pentsatzen du. «Kirol guneak herriko beste gune publikoak moduan beharrizan bereziak dituzten herritarrentzat ere eskuragarri jarri behar ditugu», azaldu du Eneritz Basurko Hirigintza arloko zinegotziak. Aurrerantzean ere Karenka eta herriko beste elkarteekin elkarlanean jarraitzeko asmoa ere azaldu du Basurkok. «Garrantzitsua da herriko elkarte ezberdinekin harremanetan egotea, sarritan beraiek hobeto identifikatzen dituztelako herritarren bizi kalitatea hobetzeko premiak» gaineratu du.
Egoitzako leihoak konpondu. «Ondarroara datozen bisitarientzako eskaintza hobetu behar dugu eta Arrigorri ostatuaren irisgarritasuna hobetzea garrantzitsua da udalarentzat» azaldu du Basurkok. Diru kostuari dagokionean lan txikiagoak ere egin ditu aurten udalak, Gaztelekua eta Etxelilako atearen konponketa, Zaldupe
eskolan sirena jartzea, Kamiñazpiko parkean LED motako argiztapen berria, Zaldupe futbol zelaiko belarraren aldaketa, bizikletentzako aparkaleku berria, Artibai kaleko asfaltatze lanak, Ikastola kalean pasabidea jaso da, Txomin Agirre Ikastolako hezia konpondu da eta Musika Plazako eta frontoiko barandak margoztu ditu udalak.
> EUSKARA
Ondarroa eta Bermeoko euskara joerak ikertzeko azterlana egiten ari da Uema Azterlana egiteko herritarren laguntza beharko da dalerri euskaldunetan euskararen gaitasunak eta erabilera sozialak azken urteotan izan duten bilakaera aztertzea beharrezkoa dela deritzo Uemak; batez ere, bilakaera horretan beheranzko joera modu azkarrenean duten herrietan. Kale neurketek eta Soziolinguistika Klusterrak egindako azterlanek erakutsi dute joera hori duten udalerrietako bat Bermeo dela. Beherazko joera horren oso ezberdina da Ondarroako egoera. Izan ere, hizkuntzaren gaitasunari zein erabilerari heldu dion udalerria da gurea. Horregatik azterlana osatzeko Ondarroako egoera ere aztertuko da bi udalerriek joera oso desberdina izan dutelako, eta biak direlako arrantzari lotutako Bizkaiko udalerri euskaldunak.
U
Ikerketa metodoak Batetik, datu bilketa egiteko teknika kuantitatiboa erabiliko da. Laginketa egin, eta modu ordez-
kagarri batean ikusi nahi da zein diren herritarren hizkuntza ohiturak eguneroko harremanetan, lanean, aisian, kultur kontsumoan eta abar. Horrez gain, inguruko udalerriekin eta duten lotura eta horren eragina ere usaindu nahi da. Horretarako, honako galdetegi bat prestatu du UEMAk Ondarroan bizi diren herritarrek betetzeko. Bestalde, alor kualitatiboari dagokionez, gaiari sakon heldu nahi diote, argudioak, arrazoiak, sentsazioak, justifikazioak eta abar bilduta. Horretarako elkarrizketak eta talde eztabaidak erabiliko dira. Teknika horiez gain, errolda datuak, ezaugarri geografikoak, migrazioaren aldaketak, turismo datuak, ekonomia eredua, ekipamenduak, komunikazioa eta beste halako datu batzuen azterketa ere egingo da. Uztailaren bukaerarako izango ditugu ondorioak esku artean eta udalak datu horiek esku artean izan bezain pronto publiko egingo ditu.
Errenta aitorpena euskaraz, %45era baietz! Ondarroan errenta aitorpenen %42,8 euskaraz egiten dira; aurten baietz %45era igo! adira urte batzuk UEMArekin bat eginda, errenta aitorpena euskaraz egiteko kanpaina egiten dela Ondarroako Udaletik. Horren eraginez, euskaraz egindako aitorpenen kopuruak goranzko joera dauka gure herrian eta joera hori mantentzea da udalaren helburua. Hona hemen datuak:
B
Ezagutza (2011) 79,10% Euskaraz egindako aitorpenak 2012 %34,70 2013 %35,25 2014 %39,91 2015 %42,8 Iaz, 2015eko errenta egiteko garaian, Akordio bat sinatu zuten Ondarroako Udalak eta herriko aholkularitza eta finantza erakundeek. Akordio honen bidez, eragileen inplikazioa bila-
tu nahi zen eta baita lortu ere. Entitate sinatzaileek konpromisoa hartu zuten bezeroak euskaraz egitera animatzeko; bezeroei aitorpena euskaraz egiten laguntzeko eta kanpainaren amaieran, euskaraz egindako aitorpenen datuak jaso eta udaletxera bidaltzeko. Dudarik gabe, horrela egiteak eragin biderkatzailea duela adierazten dute lortutako emaitzek: Finantza erakunde eta aholkularitzen bidez aurkeztutako errentak euskaraz 2013 %41, 56 2014 %55,40 2015 %72,56 Ikusten den moduan, entitateen bidez egin diren 10 errentatik 7 euskaraz egin dira. Datu hori oso positiboa da. Hala ere, entitateen bidez aur-
keztutako errenta aitorpenak, egiten diren aitorpen guztien laurdena baino ez dira. Eta horrenbestez, aurten, aurreko urteetako dinamikaz jarraitzeaz gain, beste urrats bat egin nahi da. Izan ere, errenta aitorpenen erdia inguru, Ogasunak berak etxera bidaltzen dituen autolikidazio proposamenak dira, eta hauek, euskaraz etortzeko noizbait euskaraz aurkeztu behar izan da aitorpena, edota bestela, eskatu egin behar da. Beraz, zure aitorpen proposamena etxean jasotzen baduzu, eta berau ez badago euskaraz, deitu 901 503 000 telefonora eta eskatu euskaraz bidaltzeko eta hortik aurrera beti iritsiko zaizu euskaraz. Horrez gain, eragin zure inguruan, esan senide eta lagunei, zabaldu mezu hau eta baietz %45era iritsi!
UDALBARRIAK ONDARROAKO UDALA 2017ko apirila • 20. zk 5
RADIXUIRRATIA
KULTURA > Zinegoak jaialdiko filmak ikusgai Ondarroan Zinegoak zine jaialdiko filmak ikusgai izan dira Ondarroako Etxelilan. Zinegoak Hedapenaren helburu nagusietako bat festibaleko lanak udalerrietara zabaltzea da, oro har zaila dutelako mota horretako edukiak eskuratzea. Zinegoak jaialdian izaten ditugun film gehienak ez dira areto komertzialetara helduko, eta helduko direnak, ohorezko salbuespenak kenduta, areto minoritarioetan egongo dira. Bigarren helburua, baina ez inportantzia gutxiagokoa, aniztasunarekin eta kulturarekin lotutako jarduera bat eskaintzea da, urtero Zinegoakek sortzen dituen ikus-entzunezko edukiak aprobetxatuz.
ZERBITZUA > Ziklomotorren azterketa teknikoa egiteko aukera, maiatzaren 3an Ziklomotorren azterketa teknikoa Ondarroan egiteko aukera egongo da datorren maiatzaren 3an. Azterketa 9:15etatik 12:45etara egingo dute Musika Plazan. Interesa dutenek aurretiaz hitzordua eskatu beharko dute 944 781 214 telefonora deituta.
KIROLA > Kirol Batzordeak aukeratu ditu aurtengo Kirol Galako sarituak Herritarren aldetik jasotako proposamenen artean, aurtengo Kirol Galako sarituak aukeratu ditu Ondarroako Kirol Batzordeak. Denetara lau sari banatuko dituzte: urteko kirolari emakumezkoa, urteko kirolari gizonezkoa, urteko kirol taldea eta aipamen berezia. Nagore Elu triatleta izendatu dute 2016 urteko kirolaria emakumezkoetan eta Arnaitz Burgoa triatleta baita ere, gizonezkoen artean. Urteko kirol taldea, urte osoan egindako lanagatik, Ondarroako Arraun Elkartea izendatu dute eta aipamen berezia berriz, Jabier Urkirirentzako «Kubillo» izango da neska eta mutilekin futbola irakasten eta herri mugimenduan egindako lana dela eta. Herritarrek egindako ekarpenak eskertu nahi izan ditu udalak, asko izan direlako herritarren aldetik jasotako proposamenak. Aurten saririk lortu ez dutenei ere aipamen berezia egin nahi izan dio, horien artean Inar Urruzuno, Arantza Burgoa, Iraide Burgoa, Ager Solabarrieta, Eneko Azkarate, Aringaingan jabekuntza tailerra eta Artibai Judo taldea.
> KOLDO AZPIAZU eta AITOR ALEGRIA ALE, Toleta apurtu! eta Azken Mohikanoak irratsaioetako kideak
«Guk esango genuke herrian Radixu entzuten dela, eta entzuten ez badute ere, berdina egiten jarraituko dugu!» Urteen joan etorriak ez dio kalterik egin Ondarroako Radixu irratiari. 26 urte bete berri ditu herriko irrati libreak eta indartsu jarraitzen du oraindik. Azken urteetako martxa nolakoa izan den kontatu digute. Aurtengoarekin 26 urte bete ditu Radixu irratiak, nola bizi izan dituzue urte horiek Radixu irratian? Aitor Alegria: Ni orain dela 14 urte sartu nintzen Radixun nire musika zaletasuna zela eta. Nire gustuko musika ez nuen beste irratietan entzuten eta lagun batek animatuta hasi nintzen musikaren inguruko irratsaio bat egiten. Hasi horrelaxe hasi nintzen, eta gero denok esaten dugun moduan irratiak harrapatzen zaituen zerbait dauka eta ezin duzu laga. Azken 14 urteetan, beraz, irratian jarraitu dut eta tarte horretan irratsaio ezberdinak egin izan ditut, orain Azken Mohikanoak egiten dut Ion Iñakirekin batera. Baina azpimarratu nahi nuke, gaur egun, Radixu, irratsaio bat egitea baino gehiago dela, konpromiso bat da, militantzia. Koldo Azpiazu: Nik lau urte daramatzat Radixu irratian, Alek baino urte batzuk gutxiago. Aurretik ezagutzen nuen Radixu baina ez neukan harreman zuzenik irratiarekin. Ibanek gure irratikide batek, arrauna gustuko genuenez, irratsaio bat egitea proposatu zigun, niri eta aurretik irratian ibilitako nire lagun bati. Ni bonbardeo batetara era apuntatuko nintzateke eta baiezkoa eman nion, eta horrela hasi nintzen. Horrela hasi ginen eta gero ikusi genuen oso harrera ona izan genuela, kalean hurrengo gonbidatua nor izango zen galdetzen ziguten, eta orduan ba jarraitu egin dugu. Alek esaten duen moduan irratsaioa egiten hasten zarenean irratia bizi duzu, eta irrati libre bat garenez, irratsaioak egiteaz aparte beste
«
Gaur egun, Radixu, irratsaio bat egitea baino gehiago da, konpromisoa da, militantzia. zeregin batzuk egiteko konpromezua ere hartzen dugu. Irratiak «engantxatu» edo harrapatu egiten zaituela esan duzue, zergatik? AA: Ez dakit, zer daukan, baina zerbait bai. KA: Nik uste irratsaioa egiten dugunean gonbidatua gustora ikustea eta gainera entzuleek ondo pasatzen dutela esaten badizute ba horrek bete egiten zaituela eta «engantxatu» edo harrapatu egiten zaitu. Zenbat lagunek osatzen duzue Radixu irratia? AA: Normalean asanbladetan 10-12 lagun elkartzen gara baina Zapato Azule edo antzeko ekimen potoloak antolatzeko 18-20 lagun ere batzen gara. Taldean badira, irratsaioak egiten ez dituztenak ere, baina modu batean edo bestean Radixuko parte dira eta beste era batera egiten diote euren ekarpena.
Aspaldian jende gazte asko ibiltzen da irratian. AA: Azken bi urteetako kontua izan da hori. Radixun beti izan dugun kezka izan da gazte jendea erakartzea, jende berria erakartzea kosta egiten zitzaigulako. Herriko ikastetxeekin batera lanketa burutu dugu eta orain eskolaz kanpoko jarduera moduan lantzen dute irratia, eta Zubi-Zahar, Zaldupe eta Institutuko ikasleak etortzen dira euren programa egitera. Zein motatako programak egiten dituzue Radixun eta zenbat denbora daramazue bertan? KA: Denetarik. Gehienak, beteranoak, musikari buruzkoak dira. Azken Mohikanoak eta Bon Vivant magazinak dira eta Toleta apurtu! kirolari buruzkoa. Horretaz aparte, gaztetxoek egiten dituzten irratsaioak ere baditugu. Zein da une honetan irratiaren egoera? Zenbat irratsaio daude? AA: Egiten ditugun irratsaioekin eta Arrosa saretik hartzen ditugunekin goizeko 8:00etatik gaueko 00:00etara parrila betetzen dugu egunero, eta hori ez da gutxi.
Herrian Radixu entzuten dela esango zenukete? KA: Nik baietz esango nuke, internet bidez zenbatek entzuten duten jakin genezake baina irrati bidez ez dakigu. Hala ere, kalean jendeak galdetzen dizu, sare sozialetan ere komentatzen da, horrek zerbait esan nahi du. Niri askok esaten didate gonbidatuen arropa deskribatzen dudanean barre asko egiten dutela, entzuten den seinale izango da beraz. AA: Nik uste jende batek ohitura duela Radixu entzuteko, jakin badakigu taberna batzuetako sukaldariek Radixu entzuten dutela izan ere, komentatu izan didate bokatak prestatzen Azken Mohikanoak entzuten egon izan direla. Beraz, nik esango nuke herrian entzuten dela, eta entzuten ez badute ere, berdina egiten jarraituko dugu! Zapato Azule ere gauza txiki bat izatetik oihartzun handiko eguna izatera pasa da Ondarroan. Nola bizi du Radixuk egun hori? AA: Guretzat Zapato Azule, biziraupenari begira dena da. Guk ez dugu inondik diru laguntzarik jasotzen, ez dugulako nahi, irrati libre bat garelako eta horrela izaten jarraitu nahi dugulako beraz, finantzazioari dagokionean Zapato Azule dena da. Egunak berak guri lan handia eskatzen digu, baina Radixu bera ezaugarri hauetako jai bat antolatzeko gai dela ikustea ere polita da. KA: Gu saiatzen gara ahal den ondoen jaia antolatzen, jaia jaia izan dadin eta ez beste ezer, baina gaudenok gaude eta dena kontrolatzea ez da erraza izaten.
«
Irrati libre batek aukera gehiago ematen du nahi duzuna egiteko, lotuta egon barik baldintza edo ideologia batzuetara.
Zergatik irrati librea? KA: Beti horrelaxe izan da eta ni Radixun nagoen bitartean behintzat ez dugu proposatu sekula izaera hori aldatzea. Horretaz gain, irrati libre batek aukera gehiago ematen du nahi duzuna egiteko, lotuta egon barik baldintza edo ideologia batzuetara. Aurrera begira zer nolako erronkak dituzue Radixun? AA: Jarraitzea, bizirik jarraitzea. Irrati libre bat izaten jarraitzea eta posible den neurrian estudioko azpiegiturak hobetzea.
105.5FM www.radixu.info
6 UDALBARRIAK ONDARROAKO UDALA 2017ko apirila • 20. zk
TALDEAK BERBETAN UDALBARRIAK ZABALIK DAGO TALDEEN IRITZIAK JASOTZEKO. Bidali idatzia helbide honetara: komunikazioa@ondarroakoudala.net
Udalean ordezkaritza daukaten talde politiko biek ere euren tartea daukate txoko honetan
BERTSUTAN Bertso Eskoli Histoixi Ondarrun bertso zaletasune, kantateko zaletasune modun aspaldittik egon da eta on be bixik da. Ofizialki esan leike azkanengo dozenaka urtitan bi pertsona euki dabezela bertsolaritzik Ondarrun: Jon Arrizabalaga Arri eta Jose Maria Aranbarri Botx. Hamarkada bat inguru pasa da bertsun afizinoiai serixua hartzeko tentazinoi egon zala, baine denpora gitxixin bertan behera geatu zan ahalegine, nahiz eta bertsu entzuteko zein jarraitzeko zaletasunak bere horretan iraun. Ausardi falti, lotsi, bilurre, egituraik eza, bertso eskola sendo baten falti eta abar ixan leikez horren arduradunak. Dana dala eta atxakixak albo batea lagata, on 5 ikasturte, 2013ko udazkanin, Udaletxeko kultura arlotik deialdi ofizial bat ein zan Ondarruko bertso eskoli osteabe martxan ipintteko. Esan leike Ondarruko histoixa garaikidin mugarri sendo bat ixan zala kulturiai dagokixonez orokorrin eta bertsolaritziai lotuaua eta zehatzaua esanda. Atxatutako ikasturtin Arri, Botx eta beste lau heldu bertaratu ginan Guzurretxea, bakotxak
beran zaletasunak, lotsak eta bilurrak motxilan zittuzela. Eneko Abarkas Bizkaiko bertsolai ospetsuaz hasi ginan biharrin, oinarri oinarrittik eta helburu bakarra ixe-ixe ondo pasati eta giro ederra osatzi geunkanin. Ordutik pixkanaka garatzen, hobetzen eta sendotzen jun de bertso eskoli. Urte bete giro onaz eta grinaz irakasle baik egon ostin, Oihane Enbeita ezaune euki gendun bide-lagun eta beran arrastuai jarraiki, aurtengo otsailin Eneko Arrate bertsolai bizkaittar gaztiaz hasi gaz biharrin. Momento bakotxe bakarra da eta holantxeik sartu gaskuz buru-bixotzetan euretako bakotxaz ikasittakuk. Adinan bataz besteku oso altu ixan da azkan bost urtiotan. Garbi da heldun bertso eskoli berreraiki gendule. Bertsutan oinarrixak hartu ahala pentsamenduk gorpuzten jun zin eta kezka-ardurak helburu eta ametsetan bilakatzen. Alde batetik, gutaiko bakotxak beran garapen propixu euki dau eta bide horretan, momentuz Bizkaiko bertsolari txapelketatan (norbanakun eta aurten martzun bertan taldekakun) parte hartzea be alla ga. Ondarruko jai ezberdi-
netan kanta dou eta talde ixakera propixo bat be garatu dou. Talde modun hainbat dinamikatan parte hartu dou, Gure Esku Dago ekimenin adibidez. Omenaldiren bateako be deittuzkunin baiezkuaz eta pozpozik erantzun dou. Arri-Botx bertso paper lehiaketi be martxan da ixe hiru urtin, bertso afairen bat be ein dou eta beste hainbat eta hainbat ekimen, helburu eta amets dakauz burun. Ixakeri-Filosofixe Idatziz ez dou jaso gaur arte, baine guana etorten danak arin ikusiko dau gure arteko giro berezi eta ederra. Lagun taldi, kuadrilli edo familixa txiki bat ga, geure hainbat zaletasun, kezka, ikuspuntu kontrastaten douzenak, berba ein, ekimenak antolatu, emoziona, neuronak dantzan ipini, mundu konpondu eta batez be alkarreaz eraiki etten dou. Alkarreaz bixi etten dou. Alkarreaz ikasi etten dou.
eskolako partaidi. Azkanengo hilabetitan 3 mutil bakarrik batzen ga, gazten bat be hurreatu gazku, baine ondion jente asko falta da; bardin zaharrak edo makarrak, helduk edo bertsuai inoiz heldu baikuk, gaztik eta gazte trastik, kritikuk eta tipikuk, eta batez be neskatilak, neskak eta emakumik.
Gure filosofixe erreza da ulertzeko; alkar naturalki errespetaten dou, pentsaten douelako bakotxak beranetik emoti dela politte eta bakotxak beranetik emonda bakarrik sortzen dala dakauen taldi. Guri bost dakauen bertso mailik, arduri doskune gogu eta grine diz; ikasteko, bixitxeko, elkarbanatzeko, euskeraz, euskeriaz, umorez geixenetan baine batzutan serixo jolasten geure hizkuntzi tresna, baliabide modun erabiliz; eta bertsoz eta alkarren babesaz gozateko gogu para baik elikatziaz arduratzen ga.
Helburuk • Astin behin batzen jarraitzi (momentuz eguaztenetan, guzur etxeko azken solairun, 19:30in) giru mantentzeko, ondo pasateko eta bertsolaritzin atxakixan pertsona edo bertsolai modun garatzeko, euskeri euskeratik eta euskeriaz sendotzeko, alaitzeko, ikasteko. • Bertso eskoliai egitura sendo bat emoti urte dexentetako. Horretako adin eta genero danan parte hartzi bultzatzen gabiz, eskoleta, zahar etxea, musika eskola edo kalea alla nahi dou, herrixe eta herrittarrak geure kulturin parte etteko. Bertsolaritzi, norbanako eta taldik, herrixak eta kulturik alkarreaz bixitxeko dauken harreman modu baten eran ulertu eraitxi nahi dou.
Partaidik Inoiz ez datozenak, inoiz etorri ez dizenak, etorteko aukeraik ez daukenak, desiaten egon arren ondion ausartzen ez dizenak, zu zeu irakurle eta gu geu noski ga partaidik. Gu ez ga inor esateko baten bat ez dala partaidi adibidez 5 urtin agertu ez dalako. Nahi daben edozein de bertso
EAJ Aurrekontua, denbora eta parte hartzea
EHBILDU Aurrera begira
Ondarroa, 2017/03/28 urrekontuak aurkezteko sasoia heldu da eta halan egin dau Ondarroako Udal Gobernuak; barikuan, azken orduan, emon euskuen guri datu batzuk, ez guztiak, astelehen goizean batzordean aurkeztu eta egunean plenora eroateko. Eta hori gitxi balitz, gaur, martitzena, Udalbarriak zarratu behar dabela eta idazteko gure iritzia. Oraingoan, aurrekontuak doguz esku artean eta taldean aztertzeko asti nahikorik ez dogu izan eta udaleko sail ezberdinetan eta aurrekontuei lotutako informazinoa guztia oraindik ez doguz jaso, eta gitxienez plenoa baino 48 ordu arinago jaso beharko geunkez.... Aurrekontuak dira udalak dituan tresnarik garrantzitsuena politika publikoak aurrera eroateko, beraz, ondo aztertu beharrekoak dira, ondo begiratu beharrekoak, ondo azaldu beharrekoak. Horretarako, informazinoa garrantzitsua da eta astia behar dogu bai aztertzeko eta bai proposamenak. . Aitatu doguna oposizinoko alderdi politiko lez aitatu dogu baina horrezaz gain, esan nahi dogu Udal Gobernuak ez dituala aurrekontuak aldez aurretik aurkeztu arloka: Hirigintza obra
I. Kaixo herritar, kaixo Ondarru, badator Udalbarriak nahiz ta urtea gogor datorren jarri adi belarriak borondatea, ilusioa lana dira giltzarriak guk apostua argi daukagu merezi bait du herriak
V. Umeak jolas egin behar du txipli-txapla edo dantza Kamiñazpiko parkea nola egin behar den zalantza parte hartzea izatea nahi dugu guretzat ardatza gure herria denona da ta denok daukagu ahotsa
II. Martxoak 8 pasa berri da ez da egun bat gehiago gure borroka azaltzekotan jarriko naiz futbolero txartel hori bat, bi txartel hori, ta gorria dator gero gure txartela morea dugu ta tolerantzia zero
VI. Gure zilborrai beti bezala ez gaitez gera begira lehen harrera protokoloa behar duten neurrira ate guztiak zabal zabalik ongi etorri herrira etorkin denak gutxienean gu bezalakoak dira
III. Eguneroko txangoa egin Kalamendira aurrena ta hamar gailur, ehun lagunek Euskal herrian barrena; aurten ez dago erronkarikan gomendiorik onena eguneroko kirola dugu erronkarik haundiena
VII. Hiru turrunak entzun ostean antxoa badatorrela pla-pla eginda, ta binagretan, fritoetan mundiala antolatzaile aurten Udala aldaketa naturala antxoa eguna zaindu nahi dugu aurreko denak bezala
IV. Gauza berriek buruhausteak zenbat kezka zenbat laino aurten badator bostgarrengoa heldu da Ondarruraino plastiko, kartoi, beira_organiko errefuxa batzeraino mundo hobe bat utzi dezagun jaso genuena baino
VIII. Natura edo pertsona batzun erabakien gatibu urte oso bat eta oraindik gaude diruan esklabu kaltetu denak, lehenbailehen guk etxeetan nahi ditugu diru guztien gainetik, guk bai pertsona dugu helburu
A
eta zerbitzuak, Pertsonala, Bardintasuna, Kultura, Hezkuntza, Aniztasuna... batzordeetan ez ditu aurrekontuen gaineko informazinorik emon. Beraz, herritarren eta alkarteen parte hartzea ez da gauzatu, udal Gobernuak ez dauelako parte hartze prozesurik bideratu. Guk, Ondarroako EAJ-PNV udal taldeak, uste dogu badagoala beste era bat gauzak egiteko, hemen kasuan, aurrekontu prozesua aurrera eroateko astia emonda. Adibidez, Udal Gobernuak aurrekontu zirriborroa aurkeztu eta hilabete bat emon leike alderdi politikoak, alkarteek eta herritarrek ohiko batzordeetan edo berezietan lantzeko, arloka lantzeko aukera izateko. Ekarpenak jaso ondoren, aurrekontua prestatu leike. Eta ostean, orduan bai, egin beharreko txostenekin, plenora eroan leike. Esandako guztia kontuan izanda, ez gagoz balorazino sakonik egiteko moduan, oraintxe gabilzalako aurrekontuen datuak aztertzen. Bai esan geinke konforme gagozala herritarrentzako zerbitzu publikoak mantentzeagaz, zalantza barik, eta jakina, hori ez dala erraza izango, igaz Kamiñaldeko mendi magaleko lur jausiak eragin zuzena izan dabelako aurre-
kontuetan. Horretan konforme. Guk ez dogu argi ikusten aurrekontuetan udala tresna egokirik jartzen dabilenik erronkei eta arazoei aurre egiteko, ez dogulako planifikazinorik ikusten. Aldiz, kontraesan handiak ikusten doguz egunero, eta udalak hartu beharreko erabakiak atzeratzen dabil. Planifikazino ezaren adibiderik argiena herriko garbitasuna eta mantenimendua da. Danok ikusten dogu premia handia dogula, herria ez dagoala garbi, nabaria da mantenimendurik ez dagoala. Aurrekontua badago, pertsonala be bai, azken urteetan langile gehiago dabil kale garbiketan, orduan, zer falta da? Erantzun zehatzak eta planifikazinoa falta dira, garbitasuna eta mantenimendua ondo antolatzeko eta herriko itxura hobetzeko. Horretarako, udalean, proposamen teknikoak eginda dagoz, zer falta da? Udal Gobernuak erabaki politikoak hartzea, planifikazinoa aurrera eroateko. Gure ustez, horreek erabakiok ezin dira gehiagorik atzeratu, berehala hartu beharrekoak dira. Ondarroa eta ondarrutarren alde. Ondarroako EAJ-PNVko Udal Taldea.
8ko handian Doinua: Ilun ikarak
UDALBARRIAK ONDARROAKO UDALA 2017ko apirila • 20. zk 7
HERRITXARREN BOZA
900 314 053 TFNOA. + BUZOIAK posta elektronikoz: orokorra@ondarroakoudala.net komunikazioa@ondarroakoudala.net 1. Hola, da esateko hamen plaza berduran kartoin kontenedorak daz, ezta? Kartoinak, ezta?. Ba Inguruko tabernetako zamarrak hantxe lagatetxuez. Ongo jaxetan inpresionanti eon da plaza berduri, dana zamarrez beteta. Fruteixako aurre guzti zamarrakin. Nik eztaitx zeinek lagatxuzen eta kartoin leku de. Erantzuna: Plaza berduran eta herrian dauden edukiontziak ondo erabiltzea denon ardura da. Edukiontzi bakoitza hondakin mota bat biltzeko da eta hori errespetatzea denon ardura da, bestela nekez lortuko dugu herria txukun eta garbi mantentzea. Hala ere, tabernariei ere beraien hondakinen kudeaketa errazteko epe laburrean paperaren edukiontzien alboan edukiontzi grisa jarriko du udalak eta kanpoan dauden edukiontzien alboan beira eta ontzi arinak biltzeko edukiontziak jartzeko asmoa dauka udalak. 2. Aber gabon! Hamen nabil deitzen Artabide 50etik. Goxeko 3ak diz; hamen dabiz txakurrak zaunkaraka para baik! Mesedez, udaletxeko ordenantzik esaten daben modure, ezin leike txakurrak holanik euki… Kendu ein bihir dizela, kendu ia, kendu ia! Erantzuna: Gai hau txakur jabeekin eta auzokideekin landu da eta bitarteko konponbide batera iritsi dira. Udalak bitartekaritza lanak egin ditu eta espero dugu aurrerantzean bi aldeetatik arazorik ez egotea. 3. Egun on, Proposamen bat dut egiteko udalari: udala hainbat lan egiten ari da herriko txoko desberdinak txukuntzen eta pintatzen eta idea bikaina da. Historiazaleen lokalak (gaztelekuko aurrean) nahiko itxura traketsa du kanpotik, pintura apur bat ondo etorriko zitzaion eta kristalak ere behar bezala garbitzea, eta kartelak ez jartzea edonon, kartelak jartzeko leku aproposak baitaude. Eta beste gauza bat, Artabideko plaza gorrian zulo handi bat dago eta kristalak edonon, ez dakit, plaza argiztatzen duten argienak dira, agian. Beraz, abisua eman nahi diot udalari behar bezala konpontzeko plaza gorria. Erantzuna: Txukuntze lanak egiten ari gara, eta oraindik lan asko dagoegiteko. Apurka-apurka egiten joango gara.
4. Egun on, Kiroldegiko freskagarri makina biek puskatuta jarraitzen dute, urte osoa daramate horrela. Kirola egitean inguru horretan ez dago beste inon freskagarri bat erosteko aukerarik. Mesedez, konpontzea lehenbailehen eskatu nahi diot udalari. Bestalde, kafe makina bat ere ondo legoke, agian bi freskagarri makina egon beharrean, bat kafearena eta bestea freskagarriena, baina erabilgarri egotea, ez baitu ezertarako balio bi makina izatea "NO FUNCIONA" kartelarekin urte osoan. Uste dut gauza hauek Kiroldegiko langileek edo zuzendariak komunikatu beharko lizkioketela udalari edo kudeaketa aurrera eraman hori konpontzeko, eta ez herritarrok ibili behar gauza hauek salatzen behin eta berriro. Erantzuna: Kiroldegiko janari eta edari makinen gaia bideratzen ari da udala. Epe laburrean martxan izango dira berriro ere makinak. Gainera, makinak kudeatu eta bertako etekinak jasotzeko aukera kiroldegia erabiltzen duten kirol taldeei eskainiko dio udalak. 5. Eguerdi on! Gaztetxe eta arraun elkarte gaineko aparkalekun, hainbat arazo dazela pentsaten dot. Eurixe etxen daben egunetan, nahiku potzo handixak formaten diz, eta ure bertan estankata geatzen da. Eta hotz handixak etxen daben egunetan, hau urau izoztu, eta bertatik oinez pasati benetan arriskutsu bihurtzen da, laprast ein eta aberixi etxeko lantxeik. Bestetik, aparkalekutik urteterakun, ezkerreta dan autobusan geltokixan, autobuse ero beste kotxen bat parata gerta ezkio, ezta ikusten bidin ezkerretik kotxeik datorren edo ez. Ondo etorriko litxake justo aurreko fatxadan ispillo bat ipintxi, sustuk ekiditeko. Ta amaitzeko, aparkalekurako sarreri eta bidin artin, uran kanaleta handi bat da, eta kotxe askorek barren guzti arraskaten dabe hortik pasa bakotxin. Ezin de ur kanalan formi aldatu ero kanalai gañin rejilla bat ipini? Erantzuna: Arazo honi irtenbidea emateko udalak hotz handia egiten duen egunetarako gatza bota du inguru hauetan. Ispiluaren gaiari dagokionean aztertuko dugu, ea zein konponbide aurkitzen dugun.
DOHAINIK! TELEFONO BEREZIA Zuen kritikak, kexak, ideiak zein proposamenak jasotzeko, telefono zenbaki berezia daukazue. DEITU!
AGENDA APIRILA • 4, martitzena/ 17:30/ Berdintasun SailaEtxelila Hezkuntza GURASO ESKOLAK Sare sozialen erabilera gazteen artean: arriskuak eta aukerak Hezkidetzako egitasmoako hezitzaileak. • 6, eguena/ 19:00/ Etxelilan/ ZINEGOAK: Arreta filma. Ondarroako Udala • 14, barikua/ II. ZAHAR BERRI AZOKA • 23, domeka/ 19:00/ Etxelilan/ ZINEGOAK: Arreta filma. Ondarroako Udala • 23, domeka/ Mendi ibilbidea BOGA! MENDI MARTXA. Ondarroa-Ondarroa. 3 ibilbide: Luzea, Motza eta Txikia. Irteerak, Zubi Zahar Herri ikastolatik. Tontorramendi Aurrera Mendi Taldea • 26tik maiatzaren 24ra/ Jabekuntza eskola/ Ikastaroa SEXUALITATEA, EDERTASUNAK ETA TRATU ONAK Berdintasun Saila- Etxelila • 29, zapatua/ Erreka alboko paseoa ONDARROAKO X. BARRA Dantzarte • 29, zapatua/ 16:30/ Erreka eta badia ESKILANTXARRI SUP RACE 2017 Eskilantxarri Kirol Elkartea. Laguntzailea: Ondarroako Udala • 29, zapatua/ 16:30/ BERRITXUKO NEKAZAL ETA ARRAIN AZOKArekin batera Garapen Agentziatik Lea Artibaiko Ekintzaile Eguna antolatuko dugu (urtero herria aldatzen joaten gara) • 29, zapatua/ Udal liburutegia/ 3 Mariak Arantza Urretabizkaia LIBURUEN AMUAK • 30, domeka/ Itsasaurre Plaza/ LEA ARTIBAIKO RALLYA Kastinparro Racing Taldea
MAIATZA • 2, martitzena/ GURASO ESKOLAK
• 6, zapatua/ 11:00etatik 13:00etara kamiñazpiko parkeko parte hartze prozesuaren azken Saioa • 7, domeka/ Gure esku dagok deitutako HERRI GALDERA. • 11, eguena/ Berdintasun Saila- Etxelila TOPAKETA/HITZALDIA 18:00 HITZALDIA Kubatar emakumeen ekarpena Kubako musikan eta herrialdearen garapenean 20:00 KONTZERTUA DUO JADE taldea • 13, zapatua/ ANTXOA EGUNA • 13, zapatua/ Ondarroako badian TRAINERILEN TXAPELKETA Trainerilen Bizkaiko Txapelketa Ondarroa Arraun Elkartea. Laguntzailea: Ondarroako Udala • 14, domeka/ Ondarroako badian TRAINERILEN TXAPELKETA Trainerilen Bizkaiko Txapelketa Ondarroa Arraun Elkartea. Laguntzailea: Ondarroako Udala • 16, martitzena / UXU Emakumeen taldea HITZALDIA-DOKUMENTALA Euskaldunako emakumeen borrokak. Larraitz Zuazo (domumentalaren zuzendaria) + testigantzak • 19 eta 20 / Berdintasun SailaEtxelila jabekuntza eskola ikastaroa. «Indarkeria matxista komtsumitzen dugu?» • 21, domeka / Goizean Itsasaurren. HERRI KIROLAK Antolatzailea: Ikastola. • 23, martitzena / 17:30 Berdintasun Saila- Etxelila Hezkuntza HITZALDIA Guraso eskolak Sexu aniztasunaren gaineko hitzaldia. Chrysallis + Guztiok • 27, larunbata/ Udal liburutegia/ Parranda, Eduardo Blanco Amor (Ramon Etxezarretaren itzulpena) LIBURUEN AMUAK
EKAINA • 2, barikua/ Kamiñazpi KAMIÑAZPIKO JAIAK Ondarroako Udala • 3, larunbata/ Kamiñazpi KAMIÑAZPIKO JAIAK Ondarroako Udala • 3, larunbata/ Berdintasun Saila-Etxelila Durango Bizkaiko jabekuntza eskolen topaketa. • 23, barikua/ San Juan bezperako suak eta ospakizunak • 24, zapatua/ San Juan eguna/ Gorozikako Jaiak • 27, barikua/ 19:00 HITZALDIA “Transexualitatea eta gazteak” Ares Piñeiro-Errespetuz taldea • Ekainean, Bitxore Lakaren omenezko murala
UZTAILA • 1, zapatua/ XX. ZAPATO AZULE
ABUZTUA • 5, zapatua/ ONDARROAKO BANDERA ESTROPADA TRAINERUAK • 5, zapatua/ BASERRIKO PRODUKTUEN ERAKUSKETA ETA SALMENTA. Dastaketa • 13, domeka/ Ondarroako XXXIII. BANDERA • 14tik 17ra/ ANDRA MARI JAIAK (Leokadi, tanborradak, kukaña saltoa, herri kirolak, su artifizialak…)
URRIA • ONDAREARI BURUZKO EUROPAKO JARDUNALDIAK. Lea-Artibaiko herrietan • 5, 6, 7 eta 8, eguenetik domekara / 4. MARABILLI FESTIBALA: idazleak, musikariak, zinegileak, antzerkilariak...
• Maiatza eta ekaina artean. Berdintasun Saila- Etxelila IKASTAROA Jaietan ere eraso sexistarik ez
• 2, martitzena/ Hezkuntza LIBURU AURKEZPENA Mari Luz Esteban “Feminismoa eta politikaren eraldaketak” • 5, barikua/ 18:00/ Berdintasun Saila- Etxelila LIBURU AURPKEZPENA Mari Luz Esteban « Feminismoa eta politikaren eraldaketak»
900 314 053 24 ordutan martxan zure mezua lagateko!
http://www.udalbarriak.eus/ekitaldiak/
> KULTURA
Inauteri koloretsuak izan dira Ondarroan Martitzeneko kalejira eguraldiak zapuztu bazuen ere, giro onean ospatu ziren Inauteriak
UDAL
TELEFONOAK www.ondarroa.eu
usika, antzerkia, dantza eta umorea izan ziren nagusi Ondarroako inauterietan. Egitarauko ekintza guztiak burutu baziren ere, aurten ere, martitzen eguerdiko kalejira eta ondoren egitekoa zen musika emanaldia, bertan behera lagatzea erabaki zuten ikastetxeetako ordezkariek, eguraldi txarra zela eta. Inauteri asteburuan baina antzerkia, triki-pandero kalejira, kantujira eta inauterietako dantzak izan ziren herrian eta zapatuan Lantzoi jaunari harrera egin zioten hainbat herritarrek.
M
Domekan berriz, umeen antzerkiak hartu zuen lekua eta martitzenean, Play-back txapelketa, inauterietako dantza emanaldia eta Akularen enterrua izan ziren. Tabernak eta dendak ere mozorrotu ziren. Gaztedi tabernak eskuratu zuen tabernen apainketa lehiaketako lehenengo saria eta Xirulak, berriz, bigarrena. Denden artean, berriz, Ibili Galtzerdiak eta Urrusolo Bitxiak izan ziren epaimahaiaren iritziz dotoreenak. Play-Back txapelketa hasi aurretik guztiek jaso zituzten euren sariak.
UDALETXEA MUSIKA PLAZA z/g 1.pisuan: Idazkaritza 94 6833674 Alkatetza 94 6833676 Bulego Teknikoa 94 6833677 Kultura eta Kirol Saila 94 6833669 Euskara Zerbitzua 94 6833668 Berdintasun Saila 94 6833670 PLAZA AZPIKO BULEGOAK Erregistro orokorra 94 6833672 Udaltzaingoa 94 6833673 Gizarte Zerbitzuak 94 6833671 Kontuhartzailetza 94 6833666 Kontsumo Bulegoa (eguenetan) 94 6830498 Bake Epaitegia 94 6833679 BESTE UDAL ZERBITZUAK Antiguako Ama Jub. 94 Artibai Egoitza 94 683 32 31 EtxeLila 94 613 40 08 Guzur Etxea HHI - EPA 94 683 27 55 Liburutegia 94 683 33 43 Kiroldegia 94 613 42 09 Maskulo Etxea 94 612 97 79 Musika Eskola 94 613 40 63 Turismo Bulegoa 94 683 19 51
TELEFONO
> BERDINTASUNA
Martxoan Emakumeen Nazioarteko Egunaren harira hainbat ekimen Emakumea protagonista izan da antolatutako ekimen guztietan
ukatu dute Lilatoiko lasterketa Ondarroako Aringaingan jabekuntza eskolako emakumeek! Zorionak! Mokadutxo bat jan ostean dantzan aritu dira, aspertu arte dantzan, Antiguako Ama elkartean. Norbere burua besteenaren artean lehenetsi eta zenbat maite dugun adierazteko ezkondu dira beste emakume batzuk. Musika kontzertuak, liburuen inguruko solasaldiak, erakusketak‌ martxoan Ondarroan guztiek emakumea izan dute arkatz.
B
Osasun Etxea 94 603 79 99 Gurutze Gorria 94 683 19 29 SOS Larrialdiak 112 Suhiltzaileak 94 616 89 92 Itsas Sanitatea 94 683 10 00 Alkoholiko Anonimoak Elkartea 94 683 20 86 Emakunde 945 13 26 13 Bizkaibusa Euskotrena PESA Taxi-Geltokia
902 222 265 902 543 210 902 101 210 94 683 26 86
Kofradia Txalupen sarrera Enplegu Bulegoa
94 683 01 50 94 683 02 23 94 683 07 00
Butanoa Iberdrola Telefonika-Aberiak Ura- Partzuergoa
94 616 62 54 94 415 14 11 1002 94 487 31 87
Postetxea Parrokia Notaritza
94 683 15 01 94 683 01 98 94 683 00 83
Arraun Egoitza 94 683 33 35 Zaldupe Zelaia 94 683 10 53 KZgunea 94 683 33 45 Lea-Artibai Amankomunazgoa 94 616 90 68 Lea Artibai Garapen Agentzia 94 683 34 95
EZ PA SA !
-
INTERESGARRIAK