Nasze szkraby 02 2014

02/2014

NASZE

Szkraby

DARMOWE CZASOPISMO DLA RODZICOW I DZIECI

Liczi

Z czytajkowej półki Sushi W diecie dziecka skład past do zębów dla dzieci

4

47

06 10 14 20 22 29 32 34 38

SPIS TREŚCI

Kreacja Dnia Witam w świecie z taktury Będę mamą - Lirene Jedz lokalnie Sushi i owoce morza w diecie dziecka Ustawa odchudzi dzieci Do ilu umiem liczyć?

A co gdyby pozostawić dzieci bez nadzoru Liczi

fot.: Ania Jazukiewicz www.wobiektywieani.pl www.facebook.com/WObiektywieAni

2014 02

02

www.Nasze-Szkraby.pl

56

40 40 47 50 52 56 66 72 78

10 przykazań bezpiecznej zimy...

Ubieramy szkraba by Aparatka Nowości i ciekawostki Dieta dziecka miesiąc po miesiącu Skład past do zębów dla dzieci Już czas... krótka relacja z porodu Z czytajkowej półki Babcia

22 www.Nasze-Szkraby.pl

03

W tym roku wiosna zawitała w wiele miejsc zdecydowanie wcześniej niż powinna. Jednak chyba nic tak nie cieszy jak rozgrzewające promienie słoneczne od samego rana i budząca się do życia przyroda.

Zatem drodzy rodzice, czas się obudzić i zastanowić, czy wiecie jaki skład ma pasta do zębów waszych pociech? Czy na pewno jest zdrowa i bezpieczna? Tego dowiecie się po przeczytaniu artykułu o składach past do zębów. W tym numerze zachęcamy również do zgłębienia wiedzy na temat sushi i owoców morza w diecie Waszych dzieci.

KONTAKT: Marta Gierszewska tel. kom.: 509 088 093 redakcja@nasze-szkraby.pl

www.nasze-szkraby.pl 04

www.Nasze-Szkraby.pl

fot.: www.sxc.hu

www.Nasze-Szkraby.pl

05

A J C A E R K NIA D

06

www.Nasze-Szkraby.pl

www.Nasze-Szkraby.pl

07

08

www.Nasze-Szkraby.pl

Dagmara Mama i autorka bloga. Jest szczęśliwą mamą trójki dzieci Julii, Oliwii i Alana. Kocha podróże po świecie, kawę o poranku, gorzką czekoladę, francuskie kino i dobrą książkę. W wolnych chwilach szyje, robi na drutach, fotografuje, tworzy ,,coś z niczego”, przerabia.

Uwielbia stylizować swoje dzieci, sprawia jej to ogromną frajdę. www.dailycreation.eu www.Nasze-Szkraby.pl

09

Y M A T I W W E I C E I ŚW Z Y R U T K E T

LIFE HERE to nowa marka ekologicznych dekoracji, które są prostym sposobem na urozmaicenie pokoju dziecka. Dodatki wykonane są z tektury falistej, którą można malować farbami, kredkami, wyklejać plasteliną czy kolorowym papierem. Są ładne, przyjazne dzieciom i proekologiczne. To dzieło polskiego architekta z pracowni tokustudio.

10

www.Nasze-Szkraby.pl

Projektanci Slippers Family czerpali inspiracje z natury, jej mocy i piękna. Tworząc kolekcję kapci dla dzieci wzorowali się na ekspresji charakterystycznej dla świata zwierząt. Dlaczego inspiracją dla projektantów stały się właśnie zwierzęta? Ponieważ są one tajemniczymi, czystymi, nieskazitelnymi stworzeniami, które nie robią niczego wbrew naturze - nie zabijają dla rozrywki, nie wywołują wojen, nie zanieczyszczają środowiska naturalnego. Podobnie jak dzieci… www.Nasze-Szkraby.pl

11

„Z wykształcenia jestem architektem, na co dzień zajmuję się projektowaniem obiektów budowlanych. Kiedy urodził się mój synek, ku mojemu rozczarowaniu, okazało się, że większość dekoracji do pokoju dziecka, a nawet zabawki, nie pobudzają jego kreatywności. Pomyślałem, że sam, pod marką LIFE HERE, mogę stworzyć dodatki do pokoju mojego synka” - mówi Bartosz Regulski, pomysłodawca.

Dekoracje zaprojektowane pod marką LIFE HERE stworzone zostały z myślą 12

www.Nasze-Szkraby.pl

o dzieciach, tak aby przez zabawę - malowanie, wyklejanie, kolorowanie - pobudzały ich kreatywność i zdolności artystyczne, a także uczyły wrażliwości na dobrze zaprojektowaną przestrzeń.

Produkty LIFE HERE wykonane są z ekologicznej tektury, którą można samodzielnie ozdobić, co pozwala dzieciom kreować swoją przestrzeń.

Z powodzeniem wpasują się one również w przestrzeń dorosłych ceniących sobie przyjazne dla środowiska rozwiązania. Dekoracje LIFE HERE charak-

teryzuje estetyka i wzornictwo, które odnajdzie się w domu współczesnej rodziny.

W ofercie LIFE HERE znaleźć można kolekcję zegarów. Dekoracja w kształcie tradycyjnego zegara z czasów naszych babć to wbrew pozorom nowoczesny dodatek pokoju przedszkolaka czy dziecka w wieku szkolnym, który uczy się jak organizować sobie czas w ciągu dnia. W ofercie znajduje się również zegar w kształcie budzika oraz zegar z wahadłem, który cieszy się naj-

większym zainteresowaniem. Obecnie trwają prace nad kolejnymi dodatkami do pokoju dziecięcego. „W głowie siedzą mi również pomysły na zabawki” - zdradza projektant.

LIFE HERE realizuje również indywidualne marzenia. Do tej pory, na specjalne zamówienie, przygotowane zostały dekoracje świąteczne oraz urodzinowe.

Pełną ofertę znaleźć można w sklepie internetowym www.lifehere.pl. www.Nasze-Szkraby.pl

13

Lirene Będę Mamą –

wyjątkowa pielęgnacja w wyjątkowych chwilach…

Wiele przyszłych mam w ciąży pięknieje, ale jednocześnie obawiają się powstania rozstępów czy też utraty elastyczności skóry. O tym, czy wróci ona do dawnego wyglądu decydują hormony, geny, ale też odpowiednia pielęgnacja.

Lirene Będę Mamą to cztery kosmetyki przeznaczone do pielęgnacji skóry kobiet w ciąży. Ich receptury zostały oparte na bezpiecznych i skutecznych składnikach aktywnych, które pomagają przeciwdziałać utracie jędrności i powstawaniu rozstępów. Kosmetyki rekomendowane są przez lekarzy ginekologów, a ich zapach został wybrany przez kobiety w ciąży.

14

www.Nasze-Szkraby.pl

www.Nasze-Szkraby.pl

15

U nielicznych kobiet silnie rozciągnięcie skóry w czasie ciąży nie pozostawia widocznych śladów, i w miarę szybko po porodzie odzyskuje ona dawną elastyczność.

fot.: www.sxc.hu

Ciąża to wyjątkowy stan, podczas których ciało kobiety ulega przemianom. Zmiany w gospodarce hormonalnej potrafią korzystnie wpłynąć na stan cery czy włosów, ale jednocześnie nie pozostają obojętne na skórę ciała. Na początku ciąży zmiany te wydają się korzystne, ponieważ pod wpływem działania hormonów skóra staje się napięta i wygładzona.

Jednak wraz z zaawansowaniem ciąży i zwiększeniem masy ciała, poddawana rozciąganiu, traci swą elastyczność i nawilżenie. Naczynia krwionośne stają się osłabione i uwidaczniają się w postaci tzw. pajączków. Hormony powodują dodatkowo rozszczelnianie zarówno naczyń krwionośnych, jak i limfatycznych, przez co dochodzi do powstawania opuchnięć i obrzęków, a w konsekwencji cellulitu.

U części wiotkość pozostaje na dłużej, ale odpowiednimi kosmetykami udaje się po czasie odzyskać odpowiednie napięcie. Jeszcze u innych – rozciągnięcie pozostawia trwałe pamiątki w postaci rozstępów. Dlatego tak ważne jest stosowanie specjalnych kosmetyków dla mam, by dodatkowo wspomóc skórę w ciążowej i poporodowej regeneracji.

Problem numer jeden – rozstępy Rozstępy powstają w wyniku wahania masy ciała, wysiłku oraz zmian hormonalnych skutkujących nadmiernym przeciążeniem osłabionych włókien tkanki łącznej oraz uszkodzeniami białkowej macierzy podtrzymującej skórę. Gdy już się pojawią, wyglądają jak paski delikatnej, różowej skóry, które z czasem bledną, pozostawiając ślady w postaci nieregularnych linii. Najczęściej umiejscawiają się na brzuchu, biodrach, piersiach, udach i pośladkach, czyli obszarach, które „poszerzają się” w czasie ciąży. Zmiany o kolorze różowym, we wczesnej fazie, można jeszcze z sukcesem usunąć, dobierając odpowiednie preparaty pielęgnacyjne. Warto pamiętać, że im wcześniej przyszła mama zacznie stosować preparaty wzmacniające strukturę skóry (zwykle polecane od 4. miesiąca ciąży), tym bardziej opóźni lub uniknie powstawania rozstępów.

Nie tylko brzuch Kobiety w ciąży skupiają się przede wszystkim na silnie rozciągającej się skórze brzucha, ponieważ tę zmianę widać najszybciej i jest najbardziej spektakularna. Trzeba jednak pamiętać, że przez 9 miesięcy osłabieniu ulega skóra innych części ciała. Specjalnego traktowania wymagają piersi, które należy pielęgnować przy pomocy preparatów o działaniu nawilżającym i ujędrniającym. Zmianom ulega też pH skóry strefy intymnej, co może stać się przyczyną podrażnień i infekcji, dlatego miejsca intymne wymagają szczególnej pielęgnacji przy pomocy odpowiednio dobranych kosmetyków.

Ponieważ na skutek zmian hormonalnych skóra całego ciała staje się bardziej sucha, wiotka i mniej elastyczna – warto poświęcić czas na wmasowanie odpowiednich preparatów nawilżających i antycellulitowych.

Nowa linia Lirene Będę Mamą Nowa linia Lirene Będę Mamą to cztery kosmetyki przeznaczone do pielęgnacji skóry kobiet w ciąży – Intensywne serum zapobiegające rozstępom, Wygładzający balsam antycellulitowy, Ujędrniające serum na biust oraz Kremowy płyn do higieny intymnej.

Produkty zawierają składniki aktywne o skutecznym działaniu potwierdzonym w badaniach. Są rekomendowane przez lekarzy ginekologów, a ich zapach został wybrany przez kobiety w ciąży.

Kosmetyki Lirene Będę Mamą:

Intensywne serum zapobiegające rozstępom Intensywne serum na rozstępy Lirene zawiera wyciąg z Cucurbita pepo, który chroni i regeneruje włókna kolagenu i elastyny przywracając skórze elastyczność i odpowiednie napięcie, a tym samym zabezpieczając ją przed pojawieniem się rozstępów. Serum zmniejsza także widoczność tych rozstępów, które już się pojawiły. Wosk z oliwek odżywia i nawilża skórę, a masło shea, naśladując strukturę naturalnej lipidowej osłony skóry, chroni naskórek wykazując jednocześnie dodatkowe działanie odżywcze. Serum szybko się wchłania i pozostawia skórę delikatna i miękką.

Pojemność: 200 ml Rekomendowana cena detaliczna: 24,90 zł

Wygładzający balsam antycellulitowy Wygładzający balsam antycellulitowy Lirene skutecznie zmniejsza widoczność cellulitu, który pojawia się podczas ciąży. Balsam zawiera masło kakaowe, dzięki któremu skóra staje się gładka i miękka. Poprawa jędrności następuje dzięki zawartości witaminy B3 i witaminy PP, które umożliwiają prawidłowe funkcjonowanie skóry oraz stymulują syntezę struktur kolagenowych. Olej canola, witamina E i Gliceryna wpływają na poprawę nawilżenia skóry, wygładzają i uelastyczniają naskórek, czyniąc skórę bardziej napiętą.

Pojemność: 200 ml Rekomendowana cena detaliczna: 19,90 zł

18

www.Nasze-Szkraby.pl

Ujędrniające serum do biustu Ujędrniając serum do biustu Lirene zawiera wyciąg z Cucurbita pepo, który przywraca skórze elastyczność i odpowiednie napięcie. Dzięki zawartości wosku z oliwek, skóra staje się gładka i miękka, a hialuronian sodu znacznie poprawia jej nawilżenie i jędrność. Dzięki temu delikatna skóra na biuście staje się bardziej napięta oraz zabezpieczona przed powstawaniem rozstępów.

Pojemność: 150 ml Rekomendowana cena detaliczna: 19,90 zł

Kremowy płyn do higieny intymnej W ciąży pH skóry strefy intymnej ulega zmianom, co może stać się przyczyną podrażnień skóry i infekcji. Również po porodzie miejsca intymne wymagają szczególnej pielęgnacji.

Kremowy płyn do higieny intymnej Lirene stworzony został z myślą o codziennej pielęgnacji i higienie delikatnej skóry miejsc intymnych kobiet w ciąży i po porodzie. Płyn delikatnie myje i odświeża miejsca intymne, dbając jednocześnie o odpowiednią ochronę przeciwgrzybiczą i utrzymanie prawidłowego balansu pH (kwasowości).

Innowacyjne połączenie KWASU MLEKOWEGO i NATURALNEGO PREBIOTYKU: • przywraca i utrzymuje fizjologiczne pH miejsc intymnych, • chroni przed podrażnieniami i zaczerwienieniem, • wzmacnia naturalną barierę ochronną, • łagodzi stany zapalne, • zapewnia poczucie komfortu przez cały dzień, Płyn nie zawiera barwników, substancji zapachowych, parabenów i mydła, dzięki czemu jest niezwykle łagodny i bezpieczny dla skóry kobiet w ciąży i po porodzie.

Pojemność: 300 ml Rekomendowana cena detaliczna: 13,99 zł www.Nasze-Szkraby.pl

19

Jedz Lokalnie Na fali rosnącego zainteresowania Polaków zdrowym żywieniem powstał portal jedzlokalnie.pl. Umożliwi on każdemu odkrycie świeżych i smacznych produktów w najbliższej okolicy i nie tylko.

Polscy konsumenci coraz chętniej sięgają po świeżą, nieprzetworzoną żywność, pochodzącą od sprawdzonych dostawców. W odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie powstaje coraz więcej miejsc, w których można ją kupić.

Oprócz funkcjonujących od zawsze bazarków, niemal każde większe miasto może obecnie pochwalić się targowiskiem z ekologiczną żywnością. W samej Warszawie jest ich aż 8[1].

20

Amerykańskie stowarzyszenie, National Restaurant Association, co roku

www.Nasze-Szkraby.pl

przeprowadza ankietę wśród szefów kuchni na temat najgorętszych kulinarnych trendów w nadchodzącym roku.

Wśród 20 wskazanych przez kucharzy trendów na 2014 r., aż 5 dotyczy żywności lokalnej oraz zrównoważonego rozwoju[2].

W Polsce rynek żywności lokalnej rozwija się w dynamicznym tempie, wciąż jednak napotyka na wiele przeszkód.

Jedną z nich jest brak możliwości łatwego i sprawnego odnalezienia źródeł lokalnej żywności w najbliższej okolicy.

fot.: www.sxc.hu

Najmodniejszy trend żywieniowy Co więcej, bez zaplecza marketingowego oraz funduszy na reklamę ciężko jest przebić się małym, rodzinnym gospodarstwom rolnym przez ogrom firm produkujących masową żywność.

Sposobem na pokonanie tych barier może być serwis jedzlokalnie.pl.

rodzinnym gospodarstwom rolnym przedstawienie swojej oferty jak najszerszej liczbie konsumentów.

Misją Jedz Lokalnie jest stworzenie ogólnopolskiej bazy producentów i wytwórców naturalnej, zdrowej żywności, która nie przemierza tysiąca kiJedz Lokalnie to inicjatywa Ani Szałlometrów by trafić na talerz. W wyszukiewicz i Kuby Ostrowskiego, pasjokiwarce znajdą się również niezależne natów tego co zdrowe, świeże i przede sklepy i targi oferujące lokalną żywwszystkim polskie. Pomysł na serwis, ność. Oferta Jedz Lokalnie kierowana który zrzesza lokalnych producentów i jest także do restauratorów. Po pierwwytwórców żywności powstał podczas sze, daje restauratorom możliwość oglądania programu The Urban Chef. odnalezienia lokalnych dostawców, po Jego bohater, Oliver Rowe, brytyjski drugie promuje te restauracje, które nie szef kuchni, stawia sobie za cel otwarcie idą na skróty, wybierając świeże i sezorestauracji korzystającej tylko i wyłącz- nowe produkty. nie z lokalnych produktów. Odnalezienie producentów, znajdujących się w Serwis ma stanowić platformę współzasięgu londyńskiego metra, okazało pracy pomiędzy gospodarstwami się być ogromnym wyzwaniem. Zmarolnymi oraz przedsiębiorstwami progania Rowe’a stały się inspiracją do dukującymi żywność, a konsumentem stworzenia serwisu, który ułatwi znale- zainteresowanym zakupem świeżych, zienie lokalnych dostawców żywności. lokalnych produktów. Ma za zadanie umożliwić bezpośredni kontakt tym Jedzlokalnie.pl to portal skierowany dwóm podmiotom i transakcje z pomiprzede wszystkim do osób poszukują- nięciem pośredników. Twórcy serwisu cych lokalnej żywności. Jednocześnie, wierzą, że w ten sposób da się choć stanowi wsparcie dla lokalnych produ- trochę poprawić dostęp do rynku dla centów rolników oraz zwiększyć ich zyski poi wytwórców. Ma umożliwić małym, przez eliminację pośredników. www.Nasze-Szkraby.pl

21

Sushi i owoce morza w diecie dzieci

Zacznijmy od Alergii Czy każdy rodzic powinien obawiać się, alergii na ryby i owoce morza u swojego dziecka? By odpowiedzieć sobie na to pytanie trzeba w pierwszej kolejności zrobić wywiad wśród rodziny. Jeśli w rodzinie, nikt nie jest uczulony na ryby, można zacząć serwować maluchowi to zdrowe mięso (jednak zawsze pamiętaj o tym, by

22

www.Nasze-Szkraby.pl

obserwować dziecko). Jednak zanim ochoczo wyruszysz do baru sushi na niedzielny obiad dowiedz się, czy ma on w ofercie sushi z gotowaną rybą. A jak sprawa wygląda gdy okazuje się, że ktoś w Twojej rodzinie ma alergię na ryby? Wstrzymaj się z wprowadzeniem ryb do diety dziecka do 3 roku życia, pamiętaj również o tym, by przed rozszerzeniem diety malucha o ryby, skonsultować się z pediatrą lub alergologiem.

fot.: www.sxc.hu

Zastanawiając się nad bezpieczeństwem sushi i owoców morza dla Twojego malucha, trzeba wziąć pod uwagę 3 czynniki: Alergię, bezpieczeństwo przygotowania i zanieczyszczenie środowiska.

Bezpieczeństwo przygotowania Gdyby zrobić sondę i spytać czemu dzieci nie mogą jeść sushi, większość ludzi odpowie, że głównym powodem są surowe ryby.

I będą mieli oczywiście rację. Żywność niegotowana, różni się od tej poddanej obróbce termicznej. Każda niegotowana żywność jest siedliskiem bakterii, które mogą się w niej namnażać stwarzając ryzyko zakażenia jelitowego czy też zatrucia pokarmowego. Zgodnie z zasadami, sushi powinno być przyrządzone z super świeżych składników, co znacznie zmniejsza ryzyko zachorowań. Innym powodem są choroby przenoszone do organizmu wraz ze spożywanym pokarmem , a na to małe dzieci są szczególnie wrażliwe. Bakterie i pasożyty są więc potencjalnymi problemami spożywania surowych ryb. Niektóre pasożyty można zabić poprzez zamrażanie

ryb. Wbrew pozom, większość restauracji serwujących owoce morza, dysponuje właśnie mrożonymi produktami. To zapewnia im wysokie standardy świeżości (pamiętajmy, że podróż większości owoców morza z oceanu na nasz talerz jest bardzo długa).

Upewnij się, że kupujesz ryby od renomowanego sprzedawcy (bez względu na to, że kupujesz gotowe danie w restauracji czy w sklepie w celu samodzielnego przy-

www.Nasze-Szkraby.pl

23

fot.: www.sxc.hu

rządzenia w domu). Ryby powinny mieć rtęci. Niski poziom rtęci oferują takie owoświeży i łagodny zapach, nie mogą śmier- ce morza jak np.: krewetki, tuńczyk w puszdzieć, ani intensywnie pachnąć. Kwaśny lub ce, łosoś, tilapia , pstrąg hodowlany i sum. amoniakowy zapach ryb od razu sugeruje nam ich niezdatność do spożycia.

Czy dzieci mogą jeść sushi?

Zanieczyszczenie

Przede wszystkim, sushi faktycznie oznacza „lepki ryż” i może zawierać w swoim składzie wszystkie rodzaje składników oprócz surowej ryby, w tym gotowane ryby, kurczaka, wołowinę, jaj i warzywa. Sushi z surową rybą tzw. „sashimi”.

Znana już wszystkim rtęć zawarta w rybim mięsie jest chyba jednym z największych zagrożeń dla dziecięcego organizmu (najwięcej rtęci kumulują się w rybim tłuszczu). Nie ma szans by całkowicie ochronić Pamiętajmy jednak, że dziecko przed spoCzy wiesz, że... nawet sushi bez surowej życiem rtęci. Jednak ryby nie powinno gonależy pamiętać, dzieci których dieta zo- ścić często na naszych że trzeba zrobić stała wzbogacona o ryby talerzach. Ryż do sushi wszystko by ilość zawiera dużo soli i cuspożytej rtęci była jak przed 9 miesiącem życia, kru. Sushi jest też mocno najmniejsza! Zaleca zdecydowanie rzadziej przyprawione (chociażby się by dzieci unikały chorują na egzemę i aler- intensywne w smaku wajedzenia takich ryb sabi - porównywalne do jak: rekin, miecznik, gie skórne? polskiego chrzanu). Częmakrela królewska (zgodnie z badaniami opubli- sto do sushi dodaje się właśnie z powodu kowanymi w Archives of Dise- również bardzo słony sos wysokiego poziomu ase in Childhood) sojowy. Warto wiedzieć,

24

www.Nasze-Szkraby.pl

że coraz bardziej popularne w naszym kraju sushi i sashimi, w Japonii są traktowane jako okazjonalne smakołyki, głównie ze względu na koszt naprawdę dobrego sashimi i sushi.

Kiedy maluch może dostać pierwszy raz surową rybę?

Z próbą podania surowej ryby najlepiej poczekać przynajmniej do czasu, gdy dziecko skończy 3 lata. Jednak najbezpieczniejszy wiek to 5 lat. Jedzenie sushi może być świetną zabawą. Dzieci mogą mogą pomóc posiekać składniki, rozkładać je, a potem zawijać. Fenomenem tego dania jest po pierwsze jego egzotyczność, po drugi fakt, że sam rytuał jedzenia również może być świetną zabawą, sushi można jeść rękoma, lub pobawić się pałeczkami.

Spożywanie Sushi w ciąży Korzyści z jedzenia ryb podczas ciąży znacznie przewyższają ryzyko. Naukowcy z Uniwersytetu w Bristolu i w Rio de Janeiro, dowiedli, że kobiety, które nigdy nie jadły owoców morza miał o 53% większe prawdopodobieństwo posiadania wysokiego poziomu lęku w 32. tygodniu ciąży, w porównaniu do kobiet, które regularnie jadły owoce morza.

Czy wiesz, że... nawet niski poziom rtęci może pogorszyć rozwój mózgu u nienarodzonych dzieci .

Głównym powodem dla którego odradza się jedzenie sushi w ciąży są surowe ryby, które są jednym ze składników sushi. Strach przed surową rybą wywołują pasożyty które mogą znajdować się w surowym rybim mięsie.

Jednak łosoś hodowlany (właśnie ta ryba jest najczęściej stosowana do przyrządzenia sushi) jest mało podatny na występowanie pasożytów, zwłaszcza, że ryba ta najczęściej jest mrożona w trakcie transportu, co zabija pasoży-

ty podobnie jak wysokie temperatury.

Pamiętaj, że ryby są częścią zdrowej diety i zawierają wiele korzyści dla Ciebie i zdrowia Twojego dziecka , w tym niską zawartość tłuszczów nasyconych i wysoką zawartości białka, a niektóre zawierają niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe omega - 3 dla rozwoju mózgu. Jedzenia ryb przyczynia się do zdrowia serca. Warto mieć na uwadze, również fakt, iż według National Academy of Sciences Institute of Medicine, większość chorób związanych z owocami morza powodują skorupiaki - nie ryby.

Jak wybrać zdrowe owoce morza dla dziecka?

1. Dowiedz, się skąd pochodzi ryba którą chcesz kupić. Gdzie została złowiona, jak długą podróż przebyła z wody na twój talerz. Pamiętaj, że najlepiej jeść ryby z lokalnych zbiorników wodnych.

2. Wybieraj owoce morza o najmiejszym stopniu zanieczyszczenia. Zazwyczaj są to owoce nie duże i niezbyt tłuste takie jak: sardynki, śledzie, makrele czy małże. Unikaj też ryb o wysokim stężeniu rtęci, takich jak rekin, miecznik, tuńczyk. Wybieraj te z małą zawartością rtęci: flądra, morszczuk, śledź, makrela, pstrąg słodkowodny, krewetki, kalmary.

3. Wybieraj dzikie ryby, mają one wyższy poziom kwasów omega-3,

mniejszy procent tłuszczu , i nie zawierają antybiotyków. Dzikich ryb często mają również mniejszy poziom zanieczyszczeń chemicznych od ryb hodowlanych (oczywiście jest to uzależnione od zbiornika wodnego z którego ryba pochodzi).

4. Nie dla krewetek! Są uznawane za znakomite źródło białka, jednak te dostępne w sklepach są

krewetkami hodowlanymi. Te importowane często są mocno skażone pestycydami. Jeśli już chcesz podać rodzinie krewetki, szukaj tych dziko żyjących.

5. Dbaj o to by zmniejszyć spożycie PCB, dioksyn i niektórych pestycydów poprzez od-

powiednią obróbkę.

- usuń tłuszcz, skórę i ciemne mięso z ryby

- owoce morza najlepiej przygotować na parze, lub grillu na którym jest możliwość

odprowadzenia tłuszczu. Unikaj smażenia ryb

- unikaj sosów na bazie rybiego tłuszczu

- unikaj potraw, które wymagają użycia ryby wraz z jej wnętrznościami

Jakie są objawy alergii na owoce morza?

Większość reakcji alergicznych objawia się w postaci miejscowych uczuleń. Zazwyczaj degustator dostaje wysypki z okolicach ust, czyli w miejscu w którym owoce morza zetknęły się ze skórą. W niektórych przypadkach pojawia się również ból brzucha i wymioty. Maluchy które są bardziej wrażliwe, mogą dodatkowo mieś kaszel, trudności w

26

www.Nasze-Szkraby.pl

oddychaniu. W najcięższych przypadkach może dojść do zapaści i utraty przytomności.

Jednak nie zawsze reakcja alergiczna oznacza uczulenie na owoce morza, czasem może się okazać, że alergia jest reakcją organizmu na zanieczyszczania morza z którego pochodzi jedzenie.

Jakie grupy owoców morza mogą wywoływać reakcje alergiczne?

Kręgowce, czyli głównie ryby: anchois, leszcz, dorsz, morszczuk, halibut, okoń, makrela, łosoś, sardynki, pstrąg czy tuńczyk. Bezkręgowce, czyli skorupiaki np. krewetki, homary, raki, kraby, a także mięczaki: ślimaki, mątwy, kalmary, ośmiornice, małże.

Jak często pojawiają się alergie na owoce morza?

Alergia na ryby dotyka 1 na 200 osób, a alergia na skorupiaki występuje znacznie częściej bo dotyka około 1% populacji. Jednak jedno jest pewnie, więcej alergików odnotowuje się u osób dorosłych niż u dzieci.

Testy alergiczne a owoce morza Testy skórne mogą pomóc w wykryciu alergii na owoce morza. Ale nie zawsze, ktoś kto ma wyniki dodatnie musi mieć objawy alergiczne po zjedzeniu owoców morza.

Jeśli podejrzewasz, że twój maluch może być uczulony na owoce morza, lepiej nie decyduj sama o wprowadzeniu ich do diety malucha. Najpierw skonsultuj się z lekarzem.

Uczulenie na świeże owoce morza nie musi wykluczyć spożywania ryb z puszek Czasem dzieci które są uczulone na ryby takie jak tuńczyk czy łosoś, może tolerować te same ryby zamknięte w puszkach. Sposób konserwacji tych ryb zmienia bowiem strukturę białek w rybie.

Źródło: The Departments of Allergy & Immunology and Nutrition and Dietetics, The Children’s Hospital at Westmead and edited at Sydney Children’s Hospital, Randwick.

www.Nasze-Szkraby.pl

27

fot.: www.sxc.hu

Ustawa odchudzi dzieci?

www.Nasze-Szkraby.pl

29

Wygląda na to, że polscy dietetycy, którzy z trwogą przyglądali się szkolnym sklepikom, będą mogli odetchnąć. We wtorek, 4 lutego, rząd poparł projekt ustawy o zakazie sprzedaży niezdrowych przekąsek w przedszkolach i szkołach. Jeżeli projekt przejdzie - ze szkolnych sklepików i automatów znikną produkty zawierające za dużą ilość cukrów, tłuszczów i szkodliwych dla zdrowia barwników.

Polskie dzieci tyją. Przyrost liczby maluchów, których waga przekracza normy zdrowotne, jest dziesięciokrotnie szybszy niż w USA. Okazuje się, że prawie co 3 dziecko w wieku szkolnym ma nadwagę. Mało kto zwraca uwagę na to, że aż 4 z 5 takich dzieci zostanie w przyszłości otyłymi dorosłymi. Dotychczas problem otyłości dostrzegało niewielu – lekarze, dietetycy i tylko nieliczni rodzice.

warsztaty gotowania dla dzieci, podczas których pokazywano, jak tanio i zdrowo nakarmić uczniów oraz szkolenia dla kucharzy ze szkolnych stołówek. „Szkolne Smaki” odwiedziły z konferencjami pół Polski, w spotkaniach wzięło udział ponad tysiąc osób.

Nauczyć szkoły gotowania Do walki o zdrowsze jedzenie w szkolnych stołówkach i sklepikach, włączyła się Fundacja Banku Ochrony Środowiska ze swoim projektem „Szkolne Smaki” organizując w różnych miastach konferencje dla kierujących szkołami i szkolnymi stołówkami.

W ramach projektu zorganizowano także

„Zdrowy” sklepik szkolny

www.Nasze-Szkraby.pl

30

- Ustawa jest ważna i mamy nadzieję, że ostatecznie rozwiąże problem sprzedawania w szkołach niezdrowej żywności. Każdy dyrektor powinien już teraz mieć świadomość, że i bez ustawy może zdziałać wiele. To właśnie on decyduje o najemcy sklepiku szkolnego, to on może stawiać wa-

runki, jeśli chodzi o dobór produktów – przypomina Andrzej Pietrucha, Prezes Fundacji BOŚ. Tymczasem w wielu szkołach dzieci wciąż mają dostęp do fast-foodów, słonych, słodkich i tłustych przekąsek, cukierków, batoników oraz napojów z dodatkiem cukru i sztucznych barwników, a nawet do napojów energetyzujących, na które chętnie wydają otrzymane od rodziców kieszonkowe. Nie sprzyja to zdrowiu najmłodszych. Tym otyłym zagraża cukrzyca typu II czy nadciśnienie - schorzenia, które kiedyś kojarzyły się ze starszym wiekiem, a obecnie coraz częściej dotykają dzieci i młodzież w wieku szkolnym.

fot.: www.sxc.hu

Reaktywacja w praktyce To, że szkolne sklepiki mogą wyglądać inaczej, nawet bez regulacji na szczeblu rządowym i że wystarczy do tego dobra wola, pokazuje kolejny projekt Fundacji BOŚ: „Sklepiki szkolne – zdrowa reaktywacja”.

W dwóch edycjach projektu reaktywowano już 74 sklepiki. Dziś można w nich kupić owoce, jogurty czy świeże kanapki. www.Nasze-Szkraby.pl

31

fot.: www.sxc.hu

Do ilu umiem liczyć?

Dzieci w różnym wieku ale szczególnie te najmłodsze lubią się przekomarzać albo wręcz postawić na swoim. Szczególnie oczywiście dla dorosłego jest to śmieszne kiedy chcą udowodnić swoją rację robiąc przy tym zabawne błędy.

32

www.Nasze-Szkraby.pl

I tak pewnego dnia siedzimy sobie z dziećmi przy stoliku i dzieci przeliczają różne obrazki.

Przeliczają i tłumaczą swoim kolegom ile to jest. Wszystko z wielką powagą i skupieniem.

Jasiu mówi do niego Krzyś to jest jeden, dwa cztery i sześć czyli razem sześć. Bartek natomiast lekko nie dowierza i mówi nie to jest jeden, dwa, trzy i pięć. Natomiast rezolutna Kasia przelicza już kolejny raz na palcach i jej wychodzi jakieś trzy „no może w porywach to jakieś dziesięć” jak to określiła (widać, że te porywy są bardzo duuuże). Takie poważne sformułowania w ustach dziecka brzmią fantastycznie – ale nie wolno się śmiać, więc się powstrzymuję i przysłuchuję dalej.

Jednak po 30 minutach tych różnych rozważań jeden z uczestników zapytał mnie czy mogę im pomóc to policzyć. Zapytałam się czy na pewno tego chcą. Głosy były podzielone ale uległam więc przeliczyłam dzieciom obrazki, potem jeszcze pokazałam im to na swoich palcach – obrazków było cztery. Spojrzałam na ich miny i wyglądały tak jakbym odkryła nowy ląd albo nową planetę w kosmosie. Ja byłam z siebie dumna (to oczywiście żart).

Po chwili jednak jeden z chłopców zaczął analizować i pyta „czy pani to na pewno umie liczyć?” ja mówię, że chyba tak. A Grzesiu to ile pani ma lat? Ja mówię, że 30. On tak patrzy i patrzy i nagle... tyle to żyły dinozaury i już wyginęły a ty? Na to pytanie nie zdołałam już odpowiedzieć, bo wbiło mnie zupełnie w fotel i gdybym mogła to popłakałabym się ze śmiechu. Ale jego poważna mina była bezcenna.

To nie był jednak koniec bo po kolejnej chwili mówi tak „sprawdzę w swojej książce i sprawdzę czy ty mówisz mi prawdę” i poszedł.

Chcąc wtrącić się do rozmowy mówię – może wam pomogę? Na to odzywa się ktoś z tyłu mnie i mówi „później nie teraz.” Więc się uciszam i słucham dalej.

Podchodzi najmłodszy z grupy Stasiu i pyta: Co robicie? A liczymy – odpowiada grupa.

A co liczycie? Obrazki – mówią dzieci.

A jakie? Wkurzony niewysoki chłopiec mówi „idź się pobaw a nie przeszkadzasz stalszym (starszym). Dzieci lyby (ryby) głosu nie mają I jak tu nie kochać tych małych brzdąców, – plum”. które potrafią zaskoczyć nauczyciela każdego dnia. Nie zamieniłabym tej pracy na żadną Moje oczy już prawie pełne łez ale nadal inną. utrzymuję pełną powagę i myślę, że mnie i tak łagodnie potraktowali. Jednak młodszy Stasiu nie chciał iść się bawić bo kontynuował pytania. No jakie? Co jakie? No jakie obrazki?

– pyta dalej Staś. Blym blym kololowe (brym brym kolorowe). Ale one są drewniane kontynuuje Staś. Proszę pani czy one są drewniane? – pyta teraz mnie. Nie Stasiu one są pla- Karolina stikowe. Plastikowe? Dziwny ten plastik moja Aptowicz droga. I chyba Stasia limit się wyczerpał bo Pedagog przedszkolny i wczesnoszkolny. Prywziął sobie czerwone auto i poszedł się bawić. watnie studiująca pani Skrupulatne liczenie jednak się nie skończyło, nauczycielka z pasją kuponieważ dołączali nowi świetni matematycy. linarną. Zawodowo od Każdy kolejno popełniał jakiś mały, ale nadal 2009 pracuje w przedszkolu od tego czasu błąd. A ja się nie odzywałam, bo bałam się, że moja dusza i serce zoznów mi się oberwie. stało otwarte i stało się dzieckiem.

www.Nasze-Szkraby.pl

33

A co, gdyby pozos bez nadzoru...

Mówiąc komunikacja społeczna, czy też międzyludzka najczęściej od razu wyobrażasz sobie na pewno rozmowę. A jednak nie koniecznie o to chodzi. Musisz pamiętać, że ucząc swoje dziecko wywierasz na niego wpływ, przede wszystkim, kiedy nie mówisz. Nie namawiam cię do milczenia 24 godziny na dobę, mówię jedynie, że dzisiaj chce się skupić na Twojej postawie jako rodzica, i wpływie jaki ta postawą wywierasz na soje dziecko.

Zastanawiałeś się kiedyś, co by sie stało, gdyby małe dzieci mogły tworzyć związki społeczne bez nadzoru i ingerencji dorosłych? A mianowicie dostrzegałyby między sobą różnice, lecz nie skupiłyby się na nich, a także nie szukałyby negatywnego wytłumaczenia dla tych przeciwieństw. Uczestniczyłyby natomiast w pozytywnym, skutecznym oraz przyjemnym procesie współtworzenia.

patrywał, u swoich dzieci niewłaściwych zachowań i uczył się, jak te nie chciane zachowania korygować. A powinieneś wiedzieć, że dziecko, zachęcane do skupiania się na „złym” zachowaniu lub chociaż poprzez obserwowanie ich u dorosłych, którzy spoglądają na nie z brakiem zadowolenia - zaczynają odczuwać dużą niezgodność z samym sobą. Musisz też zdać sobie sprawy, że oczekując od dziecka, aby swoim zachowanie zadawalał innych, doprowadzi Pewnie uczono Cię, abyś ciągle wy- do tego, że będzie wiódł życie nie

34

www.Nasze-Szkraby.pl

stawić dzieci

www.Nasze-Szkraby.pl

35

zgodne z samym sobą. To ma swoje konsekwencje w postaci chorób, nie udanych związków, porażek z których trudno się podnieść, w życiu dorosłym.

choć na pierwszy rzut oka niepozorne i zależne, jest potężnym twórcą swojego życia. Możesz się o tym przekonać z własnego życia bo jak się domyślam sporo czasu poświęcasz na zmianę zachowania Twojego Pewnie, jak wielu innych ludzi dziecka, który ma pewnie inne plauznasz ten model za nie realny a ny na swoje życie. nawet absurdalny, ponieważ penie nigdy go nie widziałeś. Zauważy- Zachęcam Cię do wypatrywania w łam też, że dawanie dziecku samo- głównej mierze świadectw błyskodzielności tworzenia, rozwiązywa- tliwości twojego dziecka. Skupiając nia problemów na miarę swoich tym samym swoją uwagę na jego możliwości oraz dużego zaufania pozytywach. Jeśli pozostaniesz w do mocy dziecka, jest tak rzadkie, miejscu, gdzie chcesz szukać wad że Twój pesymizm jest zrozumiały. swojego dziecka, powinieneś być Jednak na obronę mojego podejścia świadom tego, że nigdy nie dowiesz mam to, że wprowadziłam to w ży- się jakim może być geniuszem. cie i stwierdzam, że działa. Zawsze będę powtarzać, że moje podejście Sam wiesz, że bycie rodzicem to zanie ma nic wspólnego z bezstreso- jęcie pełnoetatowe. Tylko od ciebie wym wychowaniem, ponieważ je- zależy jak ten proces będzie przebiestem jego przeciwniczką. gał, i jakie osiągniesz efekty. Zanim zaczniesz przed koleżankami i koJeśli miałabym Ci powiedzieć, co legami narzekać na swoje dziecko, jest najważniejsze w wychowaniu, zastanów się przez moment bo ty to zacznę od tego, że wbrew temu, dostarczasz mu środowiska do rozco się mówi - my rodzice nie mamy woju jego cech. nieograniczonego wpływu na wychowanie dziecka. W najlepszym W przyszłym numerze skupię się razie tworzymy dla niego stabilne na podaniu Ci przykładów takiego środowisko, w którym przyszło mu działania. żyć.

Jako rodzic chciałabym, abyś przez wszystkim zrozumiał, że dziecko Monika Prętka Socjolog, socjoterapeutka, trener ds. komunikacji międzyludzkiej. www.mojarownowaga.pl mojarownowaga@gmail.com

36

www.Nasze-Szkraby.pl

www.Nasze-Szkraby.pl

37

Liczi - 10 Korzyści 2.

5.

1.

zdrowotnych

atystresowe działanie

działa przeciwzmarszczkowo

4.

3.

chroni serce

zapobiega niedokrwistość

utrzymuje

6.

Wzrok

w dobrej kondycji

wzmacnia kości

7. wspomaga odchudzanie 8. Poprawia prację mózgu 9. reguluje pracę tarczycy 10. właściwości antyrakowe Czy LODY Z LICZI Składniki: 1 ½ filiżanki liczi bez pestek, odsączonych i pokrojonych w kostkę 2 szklanki śmietany kremówki 1 szklanka mleka ¾ szklanki cukru 2 żółtka - roztrzepane ¼ szklanki świeżego soku z cytryny

Liczi

wiesz, że?

Chińskie badania wykazały, że flawonoidy występujące w miąższu liczi hamują namnażanie się komórek nowotworowych, zwłaszcza raka piersi. Liczi wpływa bardzo korzystnie na przewód pokarmowy. Dzięki dużej zawartości wody pomaga oczyścić organizm z toksyn.

Przeciwdziała wzdęciom żołądka.

Sposób przygotowania: Połączyć śmietanę, mleko i cukier w garnku, aż do rozpuszczenia się cukru. W miseczce ubij żółtka dodając do nich jedną szklankę przestudzonej mieszanki śmietanowej. Stopniowo dolewaj resztę śmietany cały czas ubijając masę.

Tak przygotowaną masę, gotuj powoli na średnim ogniu, stale mieszając. Nie dopuszczaj do wrzenia.

Po 8 minutach gotowania dodaj liczi i sok z cytryny.

Pozostaw do zamrożenia w misce w zamrażarce, lub użyj specjalnej maszyny do lodów.

38

www.Nasze-Szkraby.pl

Witaminy: • • • • • • •

witamina C żelazo polifenole witamina B6 niacyna ryboflawina kwas foliowy

• • • • •

miedź potas fosfor magnez mangan

Liczi

czyli chińska śliwka.

Owoce

te różnią się zna-

cząco od tych śliwek do których jesteśmy przyzwy-

czajeni, choć chińskie gospodynie do dziś robią z nich pyszne konfitury, soki i kompoty.

Od

znanej nam śliwki

odróżnia je między innymi skórka która w owocach liczi jest niejadalna skórkę.

Gdy

-

bardziej przypomina pancerzyk niż

dostaniemy się do wnętrza owocu zdejmując de-

likatną, aczkolwiek wytrzymałą skórkę naszym oczom ukaże się

kremowo przezroczysty miąższ, który jak najbardziej nadaje się do jedzenia. pestkę.

Musimy

Pestka

jednak uważać na dość dużą w stosunku do samego owocu

ma kolor ciemnobrązowy i jest niejadalna.

Trwałość Liczi

Owoce liczi dojrzewają na drzewach i są bardzo nietrwałe. Owoc nie może być zerwany za wcześnie bo już nie dojrzeje, zaś zerwany dojrzały owoc przechowywany w temperaturze pokojowej nie przetrwa dłużej niż 2-3 dni. Niektóre odmiany nadające się do transportu można przechowywać dłużej w chłodniach. Obecnie liczi uprawiane jest nie tylko w Chinach i państwach sąsiednich, ale w innych krajach o ciepłym klimacie jak Indie, Australia, Floryda czy południe Afryki.

Kilka

słów ostrzeżenia:

Owoce liczi są bardzo bogatym źródłem cukrów, diabetycy powinni być ostrożni podczas jedzenia liczi, ponieważ może zakłócić równowagę poziomu cukru we krwi . Nadmierne spożycie liczi może powodować podrażnienia błon, przekrwienie nosa, gorączkę lub ból gardła. Jednakże spożywane w normalnych ilościach, nie stanowią zagrożenia dla zdrowia.

liczi jest doskonałym źródłem błonnika, białka i dobrym źródłem proantocyjanidyn i związków polifenolowych

.

www.Nasze-Szkraby.pl

39

10 przykaz

zań bezpiecznej zimy malucha

„Mamo, śnieg pada!” – w każdym domu, gdzie jest dziecko taki radosny okrzyk słychać już przy pierwszych płatkach białego puchu spadających z nieba. Od razu zaczyna się ruch w piwnicy, tatusiowie wyciągają sanki i inne pojazdy zjeżdżające, odkurzają narty i deski , a mamusie wyciągają z szaf sportowe kombinezony.

Niestety radosne zimowe szaleństwo jest też związane ze szczególnymi niebezpieczeństwami. Co prawda czasy, gdy dzieci same się bawiły na wszelkiego rodzaju górkach i w parkach minęły, jednak ze smutkiem obserwujemy, że wielu dorosłych nie tylko w ogóle nie uczy dzieci zimowych zasad bezpiecznej zabawy, ale także sami ich nie znają…

1.

blaskowych elementów na zewnętrznym ubraniu nie tylko podczas drogi ze szkoły i do szkoły, ale także podczas zabaw w środku dnia na świeżym powietrzu – pamiętaj, że opady śniegu, mgły i zachmurzenie bardzo wpływają na ograniczenie widoczności;

2.

Uświadom dziecku, że nie wolno rzucać Od przedszkolaka ucz dziecko noszenia od- śnieżkami z twardego śniegu zwłaszcza w

42

www.Nasze-Szkraby.pl

twarz, a nigdy w żaden pojazd poruszający się po drodze, gdyż spowoduje to najpewniej niebezpieczny wypadek;

3.

Na sankach, nartach, oponkach itp. zjeżdżamy wyłącznie z górek położonych z daleka od jakiejkolwiek drogi!

4.

Jeśli macie przed sobą pierwszą wyprawę w sezonie na górkę i sanki, wybierz się razem z dzieckiem, pokaż mu oraz wszystkim obecnym maluchom, że zjeżdżamy środkiem górki, a po bokach wchodzimy do góry;

5.

Ucz dziecko od przedszkolaka sterowania sankami za pomocą nóg;

6.

Nie wolno ciągnąć dzieci na sankach za jakimkolwiek pojazdem mechanicznym, na zakrętach powoduje to wyrzucenie sanek na przeciwległy pas ruchu i zwykle śmiertelną dla dzieci kolizję z samochodem nadjeżdżającym znad przeciwka (przypomnijmy sobie takie tragiczne wydarzenia z poprzedniego sezonu opisywane w mediach i nie pozwólmy, aby kiedykolwiek się jeszcze powtórzyły);

7.

Nie tylko zakazuj dziecku wchodzenia na

www.Nasze-Szkraby.pl

43

jakikolwiek zamarznięty zbiornik wodny, ale dy wzajemnej troski o siebie. Odpowiedzialtakże naucz je właściwego zachowania się w ny człowiek nie dostarcza zmartwień innym; przypadku, gdyby jednak lód pod nim się załamał lub było świadkiem takiego wypadku – to bardzo ważne!

9.

Zadbaj o odpowiedni ubiór dziecka: pamiętaj, że jeśli zamierza ono szaleć na sankach, powinno mieć na sobie nieprzemakalne Dziecko udające się samodzielne na zabawę spodnie i kurtkę nieograniczającą ruchów. na śniegu powinno dokładnie poinformoNie zawiązuj nigdy dziecku szalika wokół ust wać rodziców, gdzie będzie spędzało czas i o na mrozie, bo wydobywająca się para z buzi której godzinie wróci, a także być nauczone dziecka skrapla się na materiale i następnie „meldowania się” przez komórkę co jakiś zamarza – taki lodowy okład na okolice ust u czas rodzicom. Każdy powinien rozumieć, że niejednego malca doprowadził do odmrożenie jest to kontrola, ale ogólnie przyjęte zasania tej okolicy twarzy;

8.

44

www.Nasze-Szkraby.pl

10.

nie służą kremy nawilżające. Usta chronimy specjalnymi pomadkami, dla dzieci w owocowych smakach.

Smaruj twarz dziecka odpowiednimi kremami, powinny mieć napisane „na mróz” lub „na każdą pogodę” gdyż wtedy nie zawierają Autorem artykułu jest www.kogis.pl – Porwody, która zamarznie na twarzy dziecka. tal Turystyki Dziecięcej, zimowiska, narty, Do ochrony przed mrozem w żadnym razie snowboard, wycieczki szkolne – zapraszamy!

46

www.Nasze-Szkraby.pl

Ubieramy Szkraba

by Aparatka

rewelacyjna kurza bluza od Kura d.

- szycie różności www. kuradpl.shoper.pl

fot.: Viola Chmiel www.aparatmojedziecko.blogspot.com

48

www.Nasze-Szkraby.pl

ramoneska i spodnie w pepitkę od BUBI BOO www.facebook.com/Bubibooo czapa z czaszką od Kominowo To i Owo www.facebook.com/KominowoToIOwo?fref=ts

śliczna kolorowa bluza od Puszek www.puszek.eu cieplutka kamizelka Pik Stuff Design www.pikstuffdesign.com spodnie Mango

www.Nasze-Szkraby.pl

49

Buggypod Smorph 2 Buggypod pozwala na bezpieczne przewożenie starszego dziecka bez konieczności kupowania podwójnego wózka. Fotelik/dostawka do wózka dla drugiego dziecka. Zamienia dotychczasowy wózka w podwójny rok po roku. Umożliwia wygodne i bezpieczne przewożenie starszego dziecka bez konieczności kupowania podwójnego wózka. Jest przeznaczona dla dzieci w wieku od 6 miesięcy do ok. 3 lat (dopuszczalne obciążenie do 20 kg). Dzięki specjalnym klamrom dostawkę Buggypod można łatwo dopasować do wielu rodzajów wózków dziecięcych (w tym do trzykołowych oraz bliźniaczych). Buggypod został zaprojektowany tak, że w ciągu dosłownie kilku sekund można go rozłożyć, złożyć lub zupełnie odczepić

od wózka (np. na czas jazdy samochodem). Buggypod wyposażony jest we własne kółko i sztywne połączenie z wózkiem, dzięki czemu prowadzi się go wygodnie i bez problemu pokonuje się krawężniki i wyboje. Bezpieczeństwo i wygodę zapewnia dziecku siedzenie z 5-punktowymi pasami oraz składany podnóżek. Model Buggypod IO można przekształcić w oddzielny trójkołowy wózek (po zakupie dodatkowo Conversion Kit).

Rózia i Miś są już na iPadzie Aplikacja na urządzenia z systemem iOS. ABC Media Publishing wprowadziło na rynek aplikację na urządzenia z systemem iOS, stworzoną z myślą o dzieciach w wieku od 3 do 9 lat. Twórcy popularnego serwisu Lulek.tv i największego kanału na polskim

YouTube z treściami edutainment po raz kolejny uczą, bawią i rozwijają umiejętności najmłodszych.

W grze z serii „My Littleland” dzieci mogą bawić się na tabletach w ubieranki, budowanie autka, uczą się też opieki nad wirtualnymi przyjaciółmi. Nad zawartością merytoryczną gry czuwali pedagodzy z Uniwersytetu Wrocławskiego. Aplikacja jest już dostępna w App Store.

Tym razem głównym bohaterem gry z serii „My Littleland” jest Miś. Towarzyszy mu Rózia, kreskówkowa postać obecna w serwisie Lulek.tv. Miś to dla wielu dzieci ulubiona przytulanka, maskotka czy zabawka.

Budzi pozytywne i ciepłe skojarzenia. Dlatego wydawcy popularnego serwisu dla dzieci wykorzystali tą postać w swojej najnowszej aplikacji na iPady.

Nowy kanał TVP ABC Pierwszy powszechnie dostępny, polski i bezpłatny kanał tematyczny dla dzieci TVP ABC ruszył 15 lutego 2014 r. TVP ABC to kanał pełen interesujących, zabawnych i zawsze bezpiecznych programów, które rozbudzają ciekawość i wyobraźnię najmłodszych widzów.

TVP ABC będzie emitować bajki z polskich wytwórni filmów animowanych, programy i magazyny edukacyjne, seriale, filmy i Teatr Telewizji dla dzieci, w tym wszystko to, co najlepsze w zbiorach telewizji publicznej lub specjalnie na jej potrzeby kupione, jak: „Miś Uszatek”, „Bolek i Lolek”, „Miś Fantazy”, „Przygody Koziołka Matołka”, „Smerfy” i „Pszczółka Maja”. Szczególną uwagę poświęcono najmłodszym, dla których przygotowano codzienne i aż godzinne pasmo „Wieczorynki”, codziennie od 19.00 do 20.00. Nowy kanał Telewizji Polskiej został precyzyjnie dopasowany do wieku i możliwości odbiorców (dzieci od 3 do 12 roku życia, ale w szczególności w wieku 3-7 lat) i będzie dzięki temu swego rodzaju fabryką wyobraźni, która pobudzi dzieci do aktywności intelektualnej, zdobywania i rozwijania umiejętności oraz poszerzania horyzontów. Pomoże najmłodszym widzom w poznawaniu świata i zdobywaniu wiedzy oraz w mądrej zabawie. Będzie też promował polską kulturę, tradycję i język oraz włączy się aktywnie w znakomitą akcję „Cała Polska czyta dzieciom”.

HENES M7 - Samochody Marzeń Twojego Dziecka To nowa na polskim rynku, marka elektrycznych samochodów dla dzieci. Samochodów które wyznaczają nowy, nieosiągalny dla konkurencji poziom. Pojazdów które swoim designem, technologiami, poziomem bezpieczeństwa, osią­ gami, wprawiają w zdumienie małych jak i dużych użytkowników.

Skórzane siedzenie, Odtwarzacz Mp3 z 3-głośnikowym systemem audio, Komputer pokładowy z wyświetlaczem LCD, Active Safety Driving Control, Oświetlenie LED, Skrzynia biegów o 5 przełożeniach, rzy tryby jazdy (Comfort, Neutral, Dynamic).Wymienne części karoserii, silniki, koła, lampy. Samochody elektryczne Henes nadają nowe znaczenie słowom: Bezpieczeństwo: Active Safety Driving Control, pasy bezpieczeństwa, czujni­ki dostosowujące czułość układu kierowniczego, pilot zdalnego sterowania...

Design: wzornictwo na najwyższym światowym poziomie, chromowane ele­menty nadwozia i obręcze kół, profilowane miękkie siedze­nie…

Jakość: najwyższej jakości materiały użyte do produkcji, pokrycie siedzenia naturalną skórą, precyzja wykonania, dostępne części zamienne Technologia: elektroniczne pedały przyśpieszenia i hamulca, pozwalające precyzyjnie kontrolować przyśpieszenie i siłę hamowania, procesory sterujące wszystkimi funkcjami samochodu, Osiągi: do 12 km zasięgu na jednym ładowaniu akumulatora, 8km/h maksy­malnej, prędkości 3 lub 5 biegów, 3 tryby jazdy www.Nasze-Szkraby.pl

51

52

www.Nasze-Szkraby.pl

fot.: www.sxc.hu

DIETA DZIECKA MIESIĄC PO MIESIĄCU

www.Nasze-Szkraby.pl

53

W Polsce dzieci w wieku od 1-3 lat jedzą zbyt mało warzyw, dlatego to właśnie od warzyw warto rozpocząć rozszerzanie diety dziecka.

Dzieci są w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia alergii pokarmowej. Możliwe objawy alergii lub reakcji alergicznych należą: • wysypka • wzdęcia i wzrost gazów jelitowych • biegunka • nerwy po jedzeniu Jeśli pojawią się pokrzywka, czy trudności w oddychaniu od razu skontaktuj się z lekarzem.

Pamiętaj by do pierwszego roku życia nie wprowadzać do diety dziecka miodu. Miód może spowodować u dzieci zatrucie jadem kiełbasianym. Do pierwszego roku życia nie podajemy dziecku również mleka krowiego. Nie ma ono żadnych wartości dla twojego malucha.

Jak wprowadzać nowe produkty do diety dziecka?

Pierwsze dania powinny mieć kremową konsystencję, zatem gotuj warzywa (najlepiej na parze) a później przetrzyj je przez sitko, lub zblenduj . Posiłek najlepiej podawać po karmieniu dziecka mlekiem. Jeśli jednak dziecko nie wykaże zainteresowania nowym smakiem, można odwrócić tę kolejność.

Posiłki inne niż mleko mamy należy podawać po zakończonym karmieniu piersią.

54

www.Nasze-Szkraby.pl

7 MIESIĄC ŻYCIA DZIECKA WARZYWA

OWOCE

ZBOŻA

dynia

jabłko

ryż biały i brązowy

mięso jagnięce

marchew

czarne jagody

kasza kukurydziana

mięso z indyka

ziemniaki

dzika róża

Kasza ryżowa

mięso z królika

słodkie ziemniaki Maliny

mąka ryżowa

mięso ryb

brokuł

mąka kukurydziana

nabiał: Masło

Gruszka

PRZYPRAWY

POZOSTAŁE

brukselka

oliwa z oliwek

cukinia

Pół żółtka, co drugi dzień

fasolka szparagowa groszek zielony kapusta biała i czerwona kukurydza pietruszka seler soczewica czerwona Kalafior Burak Por

Pamiętaj by nowe smaki wprowadzać pojedynczo. Można przyjąć zasadę, że kolejne warzywo/owoc wprowadzamy po 2-3 dniach obserwacji dziecka. W tym czasie obserwujemy jak dziecko zareaguje na nowy posiłek (mogą wystąpić reakcje skórne, wzdęcia, kłopoty ze snem i rozdrażnienie). Dlatego też rozszerzanie diety zaczynamy od kilku łyżeczke (stopniowo od 1 do 4 łyżeczek papki warzywnej).

Wybieraj produkty wysokiej jakości o znanym pochodzeniu Wybieraj zawsze sprawdzone warzywa i owoce, najlepiej te z upraw ekologicznych, lub te które mają certyfikat (np. marchewka bez azotanów, które są rakotwrócze). Jeśli nie masz dostępu do sprawdzonych warzyw, pamiętaj, że obróka termiczna zmniejsza ilość występujących w warzywach azotanów.

Podczas gotowania jedna część azotanów z warzyw ulega rozkładowi, a druga przechodzi do wywaru. Warto to uwzględnić gotując zupy dla dzieci. www.Nasze-Szkraby.pl

55

fot.: www.sxc.hu

Skład pAST DO ZĘBÓW DLA DZIECI

56

www.Nasze-Szkraby.pl

SKŁAD PAST DO ZĘBÓW POD MIKROSKOPEM Nazwa

Działanie

Sodium Lauryl Sulfate

SLS jest detergentem używanym w większości środków myjących, od jakiegoś czasu zastępuje go jego łagodniejszego wersja SLES (Sodium Laureth Sulfate). Ma działanie wysuszające. Podczas mycia przenikają do krwiobiegu i odkładają się w wątrobie. Składnik ten uszkadza układ nerwowy. Obniżają poziom estrogenów w organizmie.

Fluor

W większości past do zębów można znaleźć fluor w postaci fluorku sodu (NaF) lub aminofluorku (Olaflur lub Fluorinol). Ich nadmiar działa toksycznie na nasz organizm. W Śląskiej Akademii Medycznej naukowcy dowiedli, że nadmiar fluoru, jest zjawiskiem powszechnym w dużych miastach.

Triklosan

Pomieszany z chlorowaną wodą wodociągową, powoduje powstawanie chloroformu, substancji podejrzanej o właściwości rakotwórcze.

słodziki: Ksyllitol Sorbitol

Ksylitol wg. dzisiejszej wiedzy jest całkowicie bezpieczny. Ksylitol, mimo słodkiego smaku, nie stanowi pożywki dla bakterii próchnicowych, podnosi pH w jamie ustnej (co jest korzystne w procesie remineralizacji) i hamuje rozwój bakterii wywołujących próchnicę.

Występuje w niektórych pastach do zębów, ale także w chusteczkach do przecierania niemowlęcych ząbków i innych specjalistycznych produktach (lizaki, spraye do ust, gumy do żucia).

Sorbitol jest metabolizowany tylko częściowo. Reszta ulega fermentacji w jelicie grubym, powstają wtedy gazy i mogą pojawić się wzdęcia. U osób wrażliwych na tę substancję może pojawić się biegunka. Sorbitol nie może być podawany niemowlakom do 1 roku życia, ponieważ może wywołać u nich biegunkę o ostrym przebiegu.

Gliceryna

Głównym składnikiem past do zębów jest kleista, lepka gliceryna, która pokrywa szkliwo przez co uniemożliwia naturalną remineralizację składnikami mineralnymi zawartymi w ślinie. Gliceryna jest TAK lepka, że jej warstwa zanika dopiero po ponad 20 dokładnych przepłukaniach ust.

PEG

Phenoxyethanol

Propylene Glycol

Parabeny wchłaniają się do krwi i do limfy... Nie mogą być stosowane u kobiet w ciąży i kobiet w trakcie laktacji, bo swobodnie przenikają do zarodka oraz mleka.

Posiada właściwości antyseptyczne i przeciwbakteryjne. U osób o wrażliwej skórze może wywołać świąd, stan zapalny skóry z wypryskiem. Kosmetyków z fenoksyetanolem nie powinny używać kobiety w ciąży.

Stosowane w wielu kosmetykach jako rozpuszczalnik.

Działają rakotwórczo. Silnie toksyczny w razie spożycia (uszkadza wątrobę, układ nerwowy i nerki). www.Nasze-Szkraby.pl

57

czy wiesz, że...? ...najlepszym sposobem, aby utrzymać zdrowe zęby i mocne dziąsła jest regularna higiena jamy ustnej, co zapobiega powstawaniu płytki nazębnej i utwardza szkliwo zębów przez uzupełnianie minerałów. ... 2 letnie dziecko które zje 42% tubki pasty z fluorem może umrzeć? ...z badań przeprowadzonych przez University of Manchester wynika, że pasty w których stężenie fluoru jest mniejsze niż 1000 ppm, mają takie samo działanie jak pasty bez fluoru

...odpowiednie odżywianie jest podstawą zdrowych zebów.

Cukier stanowi idealną pożywkę dla rozwoju bakterii. Dlatego należy ograniczyć ilość cukru spożywaną przez dzieci. Poza regularną higieną jamy ustnej, zbilansowana i różnorodna dieta stanowi podstawę zapobiegania próchnicy, ponieważ dostarcza zębom niezbędnych odżywczych składników gwarantujących prawidłowy wzrost.

(http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20091655)

...nadmiar fluoru nie jest też dobry dla dzieci, bo może powodować twardnienie kości w całym organizmie, co utrudnia prawidłowy wzrost.

58

www.Nasze-Szkraby.pl

...dokładne przeżuwanie pokarmów i ograniczanie spożywania produktów takich jak biały cukier, mięso, czy biała mąka, może przyczynić się do utrzymania właściwego poziomu pH śliny.

Z fluorem czy bez?

Czy skład pasty do zębów jest ważny?

Wiesz, że najszybszym sposobem na pochłanianie różnych składników przez organizm jest podanie ich doustnie? To dlatego niektóre leki, jak np. leki na serce czy przeciwbólowe podawana są pod język. W związku z tym, warto pamiętać, że wszystkie potencjalnie toksyczne składniki pasty do zębów czy płynu do płukania jamy ustnej zostaną bardzo szybko wchłonięte przez twój organizm.

Oczywiście każdy rodzic chce jak najlepiej dla swoich dzici. Wybieramy produkty wg. nas najlepsze, dbając tym samym o zdrowie naszych pociech. Tu jednak pojawia się jedno, bardzo istotne pytanie. Czy na pewno wiesz, co jest zdrowe, a co może stanowić zagrożenie dla Twojego dziecka? Czy Twoja wiedza o składnikach past do zebów i innych kosmetyków dziecięcych jest na pewno pełna i wystarczająca?

Większość rodziców nie zdaje sobie sprawy z tego, że pyszna pasta pachnąca i smakująca jak guma do żucia lub aromatyczne truskawki może zawierać potencjalnie toksyczne składniki. Przecież to pasta przeznaczona dla dzieci, więc niby dlaczego miała by im zaszkodzić?

Niestety trzeba mieć świadomość, że część producentów past do zębów to wielkie koncerny które liczą zyski nie zawsze oglądając się na zdrowie małych ludzi.

Na pierwszym miejscu pojawia się kontrowersyjny fluor, który może być toksyczny w przypadku spożycia większej ilości pasty.

Kolejne pozycje zajmuje SLS i chociażby sacharyna. Na poprzednich stronach przedstawiliśmy Wam tabelę ze składnikami past do zębów które mogą stważać zagrożenie zdrowia, a nawet życia dla Ciebie i Twoich dzie-

www.Nasze-Szkraby.pl

59

Wybierając pastę do zębów warto dokładnie przyjrzeć się składnikom, część tych nazwanych eko lub oznaczonych bez fluoru zawiera SLS-y (Sodium Lauryl Sulfate – bardzo szkodliwe dla zdrowia detergenty syntetyczne) lub glicerynę (pochodną ropy naftowej).

ci. Warto zapoznać się z tą tabelką i zastanowić się zanim sięgniem po kolejną pastę do zębów tylko dlatego, że robi ją znana firma, lub dlatego że na opakowaniu są ulubione postacie z bajki naszego malucha.

Warto również pamiętać, że to nie pasta do zębów, a sam proces szczotkowania zębów jest dla nas zbawienny. Można mówić, że reminalizacja w sposób chemiczny jest nie do zastąpienia, ale Nagel (w 2010 roku) w swojej książce na temat dbania o zęby mówi, że mineralizacja zachodzi naturalnie, w bezpośrednim kontakcie, podczas spożywania, żucia posiłku oraz poprzez naszą krew. Wiele badań które przeprowadził Weston 1939 (darmowa książka, tylko po angielsku) wykazało, że najważniejsza w zachowaniu zdrowego uśmiechu jest dieta. Co więcej, do dnia dzisiejszego są społeczności, które nie szczotkują zębów, jedynym ich sposobem na zdrowe zęby jest zdrowa i zbilansowana dieta. To właśnie ona zapewnia im zdrowe zęby.

60

www.Nasze-Szkraby.pl

Nazwa

URTEKRAM

ALOEDENT

Opis

Pasta do zębów dla twojego dziecka, oparta na ekologicznych składnikach pochodzenia naturalnego, bez syntetycznych dodatków pieniących i bez fluoru.

Rewelacyjna pasta do zębów oparta na bazie kredy, olejku roślinnym z kopru włoskiego, wodzie, glicerynie roślinnej, polisacharydach roślinnych, ekstrakcie olejku z mandarynek i mirze. Pasta może być spokojnie połknięta bez obaw iż uszkodzi nam florę bakteryjną żołądka i układu pokarmowego. W dodatku odświeża i pozostawia w ustach przyjemny smak i zapach przez długie godziny.

Pasta o przyjemnym smaku truskawkowym •bez SLS, parabenów •nie zawiera triclosanu •bez fluoru •bez sztucznych słodzików, barwników •bez polepszaczy smaku •bez węglowodorów oraz aluminium •bez dodatku alkoholu Jest to 100% naturalna pasta do zębów. Powstała na bazie naturalnych wyciągów roślinnych, po to by chronić dziąsła naszych pociech. Bezpiecznie usuwa osad i zabija bakterie.

Pasta ta doskonale nadaje się zarówno dla niemowląt jak i starszych dzieci.

Ekologiczna, bezpieczna pasta do mycia ząbków mlecznych u niemowląt i dzieci.

•Bezpieczna w przypadku połknięcia przez niemowlęta lub dzieci. W 100% naturalna - bez SLS i fluorku. Usuwa płytkę nazębną i zmniejsza rozmnażanie się bakterii.

Z dodatkiem witaminy C dzięki czemu ma działanie ochronne na dziąsła. Brak zanieczyszczenia węglowodorem lub aluminium. Certyfikowane składniki organiczne.

Idealna dla wrażliwych zębów i dziąseł niemowląt i dzieci.

Pachnie miętą. Ma skuteczne działanie antybakteryjne.

Polecana przez położne.

Skład

Kreda, woda, roślinna gliceryna, karagenan, propolis, mirra, olejek z kopru włoskiego - eko i ekstrakt olejku z mandarynek

Aloes, zielona herbata, drzewo herbaciane, mentol, silica, CO Q 10

Calcium Carbonate, Glycerin, Aqua, Betaine (natural plant extract), Xanthan Gum (corn starch gum), Aloe Vera, Leaf Juice Powder, Pepermint Oil, Men, Commiphora, Myrrh Oil, Olive, Leaf Extract, Limonene.

50 ml

50 ml

Pojemność 75 ml

GREEN PEOPLE

Cena

ok. 18 zł

ok. 18 zł

ok. 20 zł

Gdzie kupić?

www.swojskapiwniczka.pl

www.sklep.puregreen.pl

www.zipsen.pl

62

www.Nasze-Szkraby.pl

ROCS BABY ”Aromat Lipy”

LITTLE SIBERICA

LOGONA Żel

Pasta posiada ksylitol w wysokim stężeniu, dzięki czemu jest zapewniona ochrona przed próchnicą. Zawiera wyciąg z lipy pomagający zmniejszyć zapalenie dziąseł, wynikające z ząbkowania. Niska abrazyjność jest bezpieczna dla niedojrzałego szkliwa dzieci.

Dzieci do 3 lat, które jeszcze nie umieją wypluwać pasty i płukać ust i połykają pastę, dlatego R.O.C.S. nie posiada aromatyzatorów, barwników, fluoru, laurylosiarczanu sodu.

Możesz spokojnie stosować nawet jeśli twoje dziecko przejawia skłonności do reakcji alergicznych.

Pasta do zębów dla dzieci z organicznym ekstraktem z maliny i olejku rokitnika.

99,32% składników naturalnych 33,5% składników organicznych Dziecięca pasta do zębów o przyjemnym smaku i aromacie chroni zęby maluszka.

Organiczny ekstrakt Maliny posiada działanie antyseptyczne i dezynfekujące.

Organiczny ekstrakt Rokitnika chroni i wzmacnia dziąsła.

Ksylitol sprzyja profilaktyce próchnicy.

Żel truskawkowy o przemiłym zapachu naturalnej truskawki znakomicie pielęgnuje mleczne zęby i delikatne dziąsła dzieci. Czyste ekstrakty roślinne skutecznie ochraniają szkliwo zębów i oczyszczają z osadu nazębnego. Rumianek i mirra pielęgnują dziąsła. Zastosowane składniki roślinne czyszczą delikatnie i dokładnie.

Aqua, Glycerin, Xylitol. Silica, Tillia Cordata Flower Extract, Sodium Benzoate, Xantham Gum, Dicalcium Phosphate Dihydrate.

Aqua, Glycerin*, Silica, Xylitol, Rubus Ideaeus Fruit Extract*, Saponaria Officinalis Root Extract*, Hippophae Rhamnoides Fruit Oil*, Sodium Coco- Sulfate, Pine Amidopropyl BetainePS, Xanthan Gum, Carrageenan, Fragrance, Sodium Benzoate, Potasium Sorbate, Beta Vulgaris, Maltodextrin, Citric Acid

Aqua, Sorbitol, Glycerin, Hydrated Silica, Aroma (Flavor), Xylitol, Algin, Montmorillonite, Chamomilla Recutita (Matricaria) Extract*, Camellia Sinensis Leaf Extract, Disodium Cocoyl Glutamate, Sodium Cocoyl Glutamate, Maris Sal (Sea Salt), Beta Vulgaris (Beet) Root Extract, Capsicum Annuum Extract, CI_ 75120

35 ml

50 ml

50 ml

ok. 22 zł

ok. 19 zł

ok. 12 zł

www.shop-dent.pl

www.gh24.eu

www.ekomaluch.pl www.Nasze-Szkraby.pl

63

Jack N’Jill

Dr.Hauschka Kinder Sensitiv

LAVERA

Naturalna pasta do zębów dla dzieci bogata w xylitol, zawierająca wyłącznie organiczne składniki, które zapewniają zdrowie i bezpieczenstwoTwojemu dziecku. Bez fluoru, cukru, kolorantów, konserwantów. Pasta zachwyci twoje dziecko niepowtarzalnym smakiem. Pasty do zębów Jack N’Jill to nie tylko w 100% bezpieczne, naturalne składniki, ale również fantastyczne smaki, które pokocha Twoje dziecko. Pasty Jack N’ Jill wolne od GMO oraz pochodnych oleju palmowego (Palm Oil derivatives).

Pomarańczowy żel do zębów dla dzieci łagodnie wzmacnia błony śluzowe i zapewnia zrównoważenie flory bakteryjnej jamy ustnej. Nie z awiera związków fluoru ani związków powierzchniowo czynnych (nie pieni się) Nie zawiera syntetycznych barwników, konserwantów, substancji zapachowych ani alkoholu

Żel do zębów truskawkowo - malinowy. Pielęgnacja mlecznych zębów. Nie zawiera fluoru nie zawiera substancji myjących nie zawiera cukru Naturalne drobinki krzemowe usuwają osad nazębny, odpowiedzialny za powstawanie próchnicy. Świadomie zrezygnowano ze składników takich jak substancje myjące i fluor, ponieważ dzieci mają skłonność do przełykania pasty podczas mycia zębów. Ponieważ pasta nie zawiera substancji eterycznych, nadaje się do stosowania w terapii homeopatycznej.

Xylitol, Purified Water, Vegetable Glycerin (from coconut), Silica, Certified Organic Natural Flavor* (Blueberry, Blackcurrant, Strawberry, Raspberry, Banana), Xanthan Gum, Certified Organic Calendula Officinalis Extract** * USDA Certified Organic Ingredient ** NASAA Certified Organic & Biodynamic Ingredient

Sorbitol, Water, Glycerin, Rosa Damascena Flower Water, Hydrated Silica, Hamamelis Virginiana Water, Citrus Aurantium Amara Flower Water, Cyamopsis Tetragonoloba Gum, Sodium Magnesium Silicate, Citrus Aurantium Dulcis Peel Oil, Fragrance/Parfum, Limonene, Linalool, Citral, Rosa Canina Fruit Extract, Hippophae Rhamnoides Fruit Extract, Xanthan Gum, Kaolin, Esculin.

Sorbitol, wyciąg z nagietka*, drobinki kwasu krzemowego, wyciąg z buraka, ksantan, sól morska, hydrolat melisy*, wyciąg z papryki, aromat truskawkowo-malinowy. pH 7,0-7,5, produkt wegański, *składniki pochodzące z upraw ekologicznych

50 ml

50 ml

75 ml

ok. 37 zł

ok. 15 zł

ok. 20 zł

www.organeo.pl

www.sklepestetyka.pl

www.ekosfera24.pl

Już czas …

krótka relacja z porodu 7 listopada (środa) miałam wizytę u ginki, na badanku wyszło małe rozwarcie i, że szyjka zaczęła się skracać a najgorsze to,

że pojawiły się dość mocne obrzęki i jak to stwierdziła ginka

miałam szklistą skórę więc wypisała mi skierowanie do szpitala

z rozpoznaniem GESTOZA. Tak jak rozmawialiśmy planowana

14 listopada. Kazała mi się stawić do szpitala dnia następnego . Tak więc 8 listopada (czwartek) jak tylko mąż wrócił z pracy wzięłam swoją spakowaną torbę i zawiózł mnie na izbę przyjęć. cc miała się odbyć gdzieś za tydzień kolo

08.xi

66

Po wszelkich formalnościach wraz z mężem znalazłam się na oddziale położniczym, tam były następne formalności i w końcu podłączono mnie do KTG (pierwsze w moim życiu), siostra zapytała się czy chciałabym aby mąż przyszedł do mnie podczas tego KTG wiec się zgodziłam i zawołała mojego męża. W trakcie tego KTG przyszedł lekarz dyżurujący , on także wykonywał USG podczas mojej ciąży, więc znał całą moją historię z mięśniakami. Jak mnie zobaczył to się uśmiechnął i powiedział, że widzi znajomą twarz. Po tym z uśmiechem mówi do mnie „To co jutro tniemy? „ Byłam w lekkim szoku bo przygotowana byłam na tygodniowe leżenie, przecież zaczął się u mnie dopiero 38 tc a ja chciałam jak najdłużej wytrzymać choćby do 40 tc. Mąż usłyszawszy to py-

www.Nasze-Szkraby.pl

rys.: K. Blum.

www.Nasze-Szkraby.pl

67

tanie zapytał się tylko „Który jutro mamy??” Stwierdził, ze jutro jest 9 listopada a my ogólnie mamy szczęście do liczby 9 (on i ja całą szkołę mieliśmy nr 9 w dzienniku, mieszkaliśmy w bloku w mieszkaniu nr 9, poprawiny wesela były 9-tego no i nasz nowy domek będzie miał nr 9.

Tak więc tak naprawdę datę zaproponował lekarz, a zdecydował mąż, że taka ewentualność może być . Lekarz poinformował nas o wszystkich zagrożeniach wynikających z cc, mąż był z lekka przerażony i sam się jeszcze dokładniej wypytywał o szczegóły. I decyzja zapadła, że następnego dnia o godzinie 9 będzie cc. Później dostałam papierki do przeczytania i podpisania. Nawet nie stresowałam się tym zbytnio. Nakazano mi zjeść lekką kolację, a na wieczornym obchodzie położna dostała zlecenie na zrobienie mi fryzurki, w nocy trochę pospałam ale nad ranem już się obudziłam i nie mogłam już zasnąć, chyba moja podświadomość już miała pole do popisu.

09.XI

68

Rano po porannym prysznicu już po 7 byłam u położnej aby założyli mi wenflon, spakowałam resztę swoich rzeczy z powrotem do torby, dostałam szpitalną koszulę i się w nią przebrałam. Później przyszła po mnie położna i poszłam sobie z nią na porodówkę. Wzięła ze sobą mój koc abym mogła się tam okryć i odpoczywać .Tak wiec zaczęło się przetaczanie hektolitrów płynów i założyła mi cewnik, położna była super przyjemna i wesoła, pogadaliśmy sobie, co chwile sprawdzała mi tętno maluszka, a ja się cieszyłam ostatnimi kopniaczkami małego. Zbliżała się godzina 0... zostałam poproszona o przejście do sali operacyjnej. W niewielkiej sali już krzątały się dwie pielęgniarki od instrumentów, jedna siostra od monitorów, zaraz przyszedł anestezjolog (poinformowałam go, że jestem alergiczką na niesteroidowe leki przeciw zapalne oraz Ketonal ) i zaczęło się wkłuwanie w kręgosłup, przy czym było dość wesoło bo zobaczyli mój tatuaż, śmiał się, że musi uważać aby mi go nie zniszczyć, że dobrze, że nie mam go na brzuchu gdzie będzie cięcie bo było by ciężko zachować ten ładny kształt i kolorystykę tatuażu. Po dwóch próbach przy pozycji siedzącej, położyli mnie na boku i stwierdzili, ze po raz ostatni próbujemy i się w końcu udało. Samo ukłucie nie było złe co prawda przy nieudanych próbach czułam mały dyskomfort jakby coś mi uciskało w lewą stronę nogi. Tak wiec słyszę, że w końcu się udało wkłuć i położyli mnie na pleckach, dostałam tlen do nosa i pojawili się lekarze, tzn. lekarz i lekarka. Założyli mi zasłonkę abym nic nie widziała, lewą rękę anestezjolog włożył mi w specjalny rękaw bo stwierdził, że lekarz nie lubi jak się go smyra po jajkach, więc ja mu odpowiedziałam, że nawet nie miałam takiego zamiaru... No i się zaczęło, nic a nic nie czułam, tak więc myślę sobie znieczulenie świetnie działa. Ok. Za jakiś czas czuje jak mi lewa i prawa ręka zaczyna drętwieć , informuje o tym anestezjo-

www.Nasze-Szkraby.pl

loga, on wyjmuje mi tą rękę z rękawa pod warunkiem, że mu obiecam, że nie powędruje ona poniżej wysokości moich piersi, położył mi ją na nich a mi się nagle zaczęło robić niedobrze, miałam mdłości, odruchy wymiotne, myślałam, że zwymiotuje, poinformowałam niezwłocznie o tym i obrócono mi głowę na prawy bok, kazano się zrelaksować i powiedziano, że podczas wkładania chust do brzucha i wyciągania dziecka właśnie tak może być, a ja jeszcze nagle czuje jak mnie dusi, że brak mi tchu, mówię im, że się duszę, że brak mi powietrza, kazali mi się zrelaksować, nie denerwować, a ja myślami byłam już przy moim dziecku. Bałam się, że zaraz tu normalnie popadnę w jakąś zapaść, że się uduszę, usłyszałam tylko jak anestezjolog powiedział do pielęgniarki, „Podać 2 jednostki relanium”.

09:18

Nagle słyszę, jak mówią godzina 9:18, jest dziecko, a ja prawie ze łzami w oczach pytam się dlaczego mały nie płacze to powiedziano mi, że jest zaśluzowany i za chwilkę będzie płakał, nie minęła chwilka jak z drugiej sali słyszę płacz mojego dziecka. Pytają się czy słyszę jak plącze a ja szczęśliwa mówię, że tak, teraz już słyszę. Po chwili przyniesiono mi mojego kochanego Mateuszka, pokazano mi zawiniątko, widziałam tylko dobrze jego profil główki, przybliżono mi jego główkę abym mogła go pocałować bo nawet ręki nie mogłam jeszcze ruszyć aby go pogłaskać. Ucałowałam moje kochanie i popatrzyłam chwilkę na niego po czym go zabrali. Po tym wszystkim nagle zachciało mi się strasznie spać, wiec znowu informuje anestezjologa, że jestem bardzo senna, więc on mi na to, że spokojnie mogę sobie zasnąć i tak się stało. Gdy się obudziłam usłyszałam, że ja to wiem kiedy się obudzić bo już jest po wszystkim i będą mnie transportować na sale pooperacyjną. Przywieźli mnie na sale, przełożyli na drugie łózko, dostałam od razu jakieś kroplówki. Od razu była przy mnie teściowa, po jakimś czasie przyszedł mąż i przywieźli nam Mateuszka aby oni mogli też go zobaczyć. Poinformowano nas, że mały musi być trochę dogrzewany w cieplarce bo się urodził cały w mazi co wskazywało na wcześniactwo pomimo 38 tc. Dostal 7 punktów Appgar. Ja też mogłam trochę dłużnej na niego popatrzeć i tak dokładniej się mu przyjrzeć. Chyba po jakiejś pół godzinie zaczęłam czuć palce u stop a później stopy i nogi, czucie wracało i pojawił się ból, dostałam dożylnie zastrzyk przeciwbólowy – Morfinę – bo nic innego nie mogli mi podać z powodu mojej alergii. Co chwila były u mnie z wizytą położne, kontrolowały co i jak. Mąż musiał wrócić do pracy ale ciągle przy mnie siedziała teściowa co było dobrym krokiem bo nie poszłam od razu spać tylko z nią rozmawiałam i nie myślałam tak bardzo o bólu, pomimo morfiny jednak go czułam.

14:30

Po 5 godzinach po cc przyszła położna i powiedziała, że będzie pierwsze wstawanie i odświeżenie się pod zlewem na sali. Byłam w szoku, że tak www.Nasze-Szkraby.pl

69

szybko muszę wstać, przy pomocy tej wspanialej położnej wstałam, po trzech małych krokach byłam już przy zlewie, położna zmieniała wszystko na łózko, rozebrała mnie i obmyła całą, podała mi moją pastę i szczoteczkę i mogłam sobie umyć zęby, odświeżyłam twarz i strasznie mi się zrobiło zimno, trzęsłam się jak galareta, normalnie miałam taką delirkę jak na jakimś głodzie narkotykowym. Położna mnie ubrała w czystą koszulę i pomogła się z powrotem położyć, no i przyszedł wieczór, zasnęłam sobie ale tylko do godziny 2 w nocy, a później już nie mogłam spać z bólu.

10.xi

11.xi

Następnego dnia po południu ponowne wstawanie przy pomocy położnej, i tak jak już wstałam to jakoś się doczłapałam do pokoju widzeń, przywieźli nam Mateuszka. Była ze mną teściowa i mąż (zaczęła się sesja zdjęciowa ) później przyszła siostra z córką i mężem i miałam telefon, że jedzie następna siostra z wizytą, tak więc ja nadal w tym pokoju widzeń, jak tylko przyjechała ta następna siostra to położna się tylko zaśmiała ile jeszcze będzie tych sióstr przyjeżdżało i poprosiła aby w końcu dali mi odpocząć bo ja już tyle czasu jestem na nogach dobę po cc. Tak więc wizyta szybko się skończyła za co tak naprawdę byłam wdzięczna tej położnej, bo już po prostu sama miałam dość gości, ale nie chciałam być niemiła, nich oni tez się nacieszą tą moją kruszynką. Później co jakiś czas przywożono mi Mateuszka i przystawiano do cycusia ale ja nadal nie miałam pokarmu a i on nie chciał ssać bo moje sutki były bardzo króciutkie i on nawet nie mógł ich dobrze złapać w te małe usteczka.

Następnego dnia zostałam przeniesiona na salę ogólną i musiałam sobie sama radzić, a najgorsze było wstawanie bez niczyjej pomocy ale to prawda, że z dnia na dzień było coraz lepiej i tak już w 4 dobie po cc mogłam sobie siedzieć po turecku i przystawiać małego do cycusia bo właśnie w 4 dobie dostałam pokarm i zaczęła się wielka nauka jak tu poradzić sobie z karmieniem. Położne od noworodków były wspaniałe, bo włożyły tyle ciężkiej pracy, aby mi pomóc z tym karmieniem, tyle miały cierpliwości i dobrego słowa, podnosiły na duchu i chyba dzięki temu nie poddałam się tak całkowicie i pojawił się w końcu pokarm. W 5 dobie po badaniu małego pediatra stwierdziła, że mały ma mała żółtaczkę i mogę iść z nim do domu ale po tym jak pobiorą kontrolnie mu krew i dokładnie określą poziom bilirubiny, był w normie więc dostaliśmy pozwolenie na wyjście.

Szczęśliwa mama Agnieszka

Mateusz, 3310 g, 54 cm

70

www.Nasze-Szkraby.pl

Dziękujemy za relacje z waszych niesamowitych chwil.

Podziel się z nami swoimi przeżyciami z porodówki. Spisz swoje odczucia, opisz jak przebiegał twój poród. Będzie to świetna pamiątka dla Ciebie i Twojej pociechy za dobrych parę lat. Każda relacja opu-blikowana na naszych łamach zostanie nagrodzona Swoje relacje przesyłajcie na adres redakcja@nasze-szkraby.pl

www.Nasze-Szkraby.pl

71

Z

j e w o k j a t y z C i k ł pó

Nie musimy czekać na święta czy specjalne okazje, by okazać komuś swe uczucia, czy o nich porozmawiać. Każda okazja jest dobra. Pamiętajmy jednak, że nie samą miłością żyje człowiek. Na co dzień towarzyszą nam lęk, ból, smutek, radość, sympatia czy nienawiść.

Współczesna literatura dziecięca pozwala je lepiej poznać, oswoić, zrozumieć. Staje się przewodnikiem po dziedzinie, z którą nawet my dorośli często sobie nie radzimy.

72

www.Nasze-Szkraby.pl

www.Nasze-Szkraby.pl

73

fot.: Ola Mosakowska www.olamosakowska.pl

Gdy o uczuciach mowa, odsyłam Was przede wszystkim do twórczości zebranej przez Wydawnictwo Ene Due Rabe. Tam aż roi się od wartościowych, uczuciowych pozycji. Jest „Czarne życie”, jako rozprawka o śmierci, „Inne życie” mówiące o zazdrości, są „Włosy mamy” baśniowa opowieść o depresji rodzica, „Tato” historia o tęsknocie, „Mój przyjaciel Szymon” - książka o sile przyjaźni. Oj, długo by można wymieniać. Tak, Ene Due Rabe jest bez wątpienia wydawniczym specjalistą w dziedzinie uczuć. Ja, spośród tego ogromu interesujących tytułów, pozwoliłam sobie wybrać jeden - skierowany do najmłodszych. „Billy i tajemniczy kot” - Brigitta Stenberg, Wyd, Ene Due Rabe Zerkając na tę książkę, wydaje się całkiem niepozorna.

Ot, niedługa z dużą ilością ilustracji i w sumie niewielką ilością tekstu. Do tego prosty i zrozumiały język – taki w sam raz nawet dla młodszych przedszkolaków. Na okładce tajemniczy kot i Billy ściskający misia. Zdawać by się mogło, że to jakaś krótka przygodówka. Tymczasem wewnątrz... wewnątrz kryje się wiele ważnych treści. Pod prostą historyjką o znalezionym kocie znajdujemy piękne przesłanie o istocie przyjaźni i trudzie wyboru. To jednak nie koniec. Opieka nad zwierzętami, odpowiedzialność za nie, prawdomówność, chęć posiadania czegoś, co do nas nie należy, wyrzuty sumienia, choroba - doprawdy zdumiewająca jest ilość poruszonych tu kwestii. Poruszanych z wyczuciem i lekkością.

Zrozumiale.

74

www.Nasze-Szkraby.pl

Seria, której bohaterem jest Billy, obejmuje także inne interesujące tytuły. Wśród nich „Billy jest zły”, „Billy i potwór” oraz „Billy i gwizdek”. Wszystkie polecam Waszej uwadze!

„Kapselek” - Kamil Niewiński, Wyd. Tashka Ciekawie do tematu uczuć podchodzi Kamil Niewiński w swej książce zatytułowanej „Kapselek”. Autor nadaje im realnych kształtów. Troski to małe przezroczyste stworki podobne do kropel wody, mroczna postać w czarnym płaszczu - dziwnie kojarząca mi się z Darthem Vaderem - to Gniew, a lekki zwiewny kobiecy duszek to nie kto inny tylko Miłość.

Jeszcze bardziej niezwykły jest główny bohater, bo... czytelniku, jesteś nim sam! Dzięki zastosowaniu drugo-osobowej narracji, autor wciąga Cię do książki i sprawia, że wszystkie przygody musisz przeżyć sam, wszystkiego musisz doświadczyć na własnej skórze. Ostrzegam jednak - czeka Cię droga pełna przygód. Niecodziennych. Ba, czasem nawet mrożących krew w żyłach. Bądź gotów na wszystko, a uda Ci się odświeżyć Wspomnienia i uwolnić się od Trosk.

Młodsze dzieci (5-7 lat) potraktują tę książkę, jako dobrą, ciekawą przygodówkę. Starsze (7+) odnajdą w niej ukryty przekaz. Najpierw jednak będą musiały same do niego dotrzeć. To właśnie urok tej książki. Trzeba się nad nią trochę wysilić, pomyśleć, zastanowić. Trzeba się po prostu nad nią chwilę zatrzymać. „Uczucia, co to takiego?”

- Oscar Brenifier, Wyd. Zakamarki Jeżeli jesteście ciekawi poglądów swych dzieci, które – gwarantuję – nie raz mogą Was zaskoczyć, koniecznie sięgnijcie po książkę „Uczucia, co to takiego?” (a także inne wydane w ramach serii „Dzieci filozofują”). To baza, wyjście do rozważań o uczuciach w różnych ich aspektach. O miłości, przyjaźni, zazdrości, lęku. Nie liczcie jednak na gotowe odpowiedzi. Tu ich nie znajdziecie! To książka która pobudza do myślenia, stawia pytania. Czasem trudne, czasem niewygodne, a jednak warte rozważenia. Co ciekawe, pytania te bywają często zaskakujące dla nas dorosłych.

W dzieciach nie wzbudzają zdziwienia, odpowiedź na nie nie bywa dla maluchów trudna czy kłopotliwa.

Uwielbiam słuchać odpowiedzi mych synów. Podążać za ich dziecięcym tokiem myślenia.

Dla mnie ciekawym, oryginalnym, innym. Prostym, czarno-białym, bez poziomów szarości.

Czasem, słuchając, mam wrażenie, że to my dorośli wszystko komplikujemy, utrudniamy, bo dzieci nawet na najtrudniejsze pytania znajdują „oczywiste” odpowiedzi.

Książkę tę polecam z trzech powodów. Po pierwsze, pozwala nam dorosłym spojrzeć znów na świat dziecięcym wzrokiem. Po drugie, zbliża nas do dzieci, pozwala je poznać i zrozumieć.

Po trzecie, zmusza do myślenia i kształtuje dziecięce poglądy. www.Nasze-Szkraby.pl

75

„Mała książka o miłości” - Pernilla Stalfelt, Wyd. Czarna Owca Na koniec skoczmy na głęboką wodę. „Bez tabu”. Już nazwa serii sugeruje, że książka nie jest kolejną opowiastką o uczuciach, lecz podejmuje ważne tematy, będące często – szczególnie w naszym kraju – tabu. Takie, o których nam dorosłym trudno rozmawiać między sobą, a cóż dopiero z dzieckiem.

Przemilczeć, czekać, aż ktoś zrobi to za nas, a może na poczekaniu wymyślić jakąś historię pokroju tej o bocianie czy kapuście, gdy dziecko samo zapyta? Chcąc zbudować nić porozumienia między pokoleniami, chcąc nauczyć maluchy, że mogą przyjść do nas ze wszystkimi problemami i tematami – rozmawiajmy szczerze! Książka Stalfelt otwiera przed nami szerokie pole do tego typu dialogów.

Początkowo trochę się bałam. Nie poruszanych tematów, ale sposobu - w jaki zostały zaprezentowane. To pojedyncze zdania odnoszące się do znajdujących się obok obrazków. Ciężko się coś takiego czyta. Po pierwszej lekturze wiedziałam już jednak, że książka nie jest stworzona do czytania, jako takiego, ale do rozmowy. Każde zdanie wywoływało lawinę pytań i skojarzeń, było wstępem do dłuższych i krótszych dialogów. Tak naprawdę to od nas zależało jak one przebiegną, autorka bowiem nie narzuca żadnych określonych norm, nie uznaje czegoś za właściwe lub niewłaściwe. Po prostu mówi, że dana rzecz, dane zachowanie istnieje. Rodzice sami mogą zdecydować o tym, jak się do niego odnieść.

Czego można spodziewać się po tej książce? Jakie tematy zostały w niej poruszone? Jest o samym uczuciu i o tym jak człowiek może zachowywać się pod jego wpływem. Autorka wspomina o miłości do osób innej lub tej samej płci, rodziców i rodzeństwa, posiadanych zwierząt czy roślin, Boga (niezależnie od tego jakie imię nosi), idola czy nawet - pieniędzy. Mówi o trudnościach z nią związanych. Znajdziemy w niej także fragmenty poświęcone różnicom między kobietami i mężczyznami oraz o rozmnażaniu. Jest o spermie, plemnikach, jajeczkach i dziecku rosnącym w łonie matki. Gorszące? Skądże! To tylko części naszej anatomii, funkcjonowania naszego organizmu. To tylko wiedza, nie bójmy się więc jej szerzyć, jeśli chcemy, by nasze dziecko mądrze patrzyło na świat.

W ramach serii „Bez tabu” ukazały się także inne książki odnoszące się do uczuć: „Mała książka o strachach”, „Mała książka o tolerancji”, „Mała książka o przemocy”, czy „Mała książka o śmierci”.

Małgorzata Powirska-Rządzińska Autorka bloga czytajki.blogspot.com Mama zarażonego już miłością do książek Starszego i − wciąż zarażanego − Młodszego. Zabiegana, roztrzepana, zapominalska. Dziecięcą literaturę czyta tonami, by nie dać się całkowicie pochłonąć dorosłości.

76

www.Nasze-Szkraby.pl

www.Nasze-Szkraby.pl

77

Ĺšwiat dziecka widziany oczami Babci

78

www.Nasze-Szkraby.pl

Trzy zerwane przyjaźnie

rys.: K. Blum, www.studioblum.com

Czwarta, czy piąta klasa szkoły podstawowej. Do jednej klasy chodzą dwie koleżanki Zosia i Ela. Obydwie mieszkają w tym samym bloku, dzieli je odległość czterech klatek. Ela naukę w tej szkole rozpoczęła w trzeciej klasie, gdy wraz z rodzicami przeprowadziła się do nowego mieszkania. Cieszyła się, że w tym samym bloku mieszkało więcej Dzieci w jej wieku chodzących do sąsiednich klas tej samej szkoły.

Czwarta, czy piąta klasa szkoły podstawowej. Do jednej klasy chodzą dwie koleżanki Zosia i Ela. Obydwie mieszkają w tym samym bloku, dzieli je odległość czterech klatek. Ela naukę w tej szkole rozpoczęła w trzeciej klasie, gdy wraz z rodzicami przeprowadziła się do nowego mieszkania. Cieszyła się, że w tym samym bloku mieszkało więcej Dzieci w jej wieku chodzących do sąsiednich klas tej samej szkoły. Ponad czterdzieści lat temu wolny czas po szkole Dzieci z reguły spędzały wspólnie na podwórkowych zabawach.

Dziewczynki codziennie razem chodziły i razem wracałam ze szkoły. Potem po obiedzie i odrobieniu lekcji bawiły się wspólnie z pozostałymi koleżankami. Zdarzało się im kłócić, rywalizować w szkole, obrażać się na siebie, ale lubiły się i wcześniej, czy później godziły i dalej były koleżankami. I tak byłoby nadal, ale któregoś dnia Mama Zosi postanowiła wtrącić się i zadysponować Ich znajomością.

Nie wiedząc, o co chodzi, nawet nie próbując poznać przyczyny kłótni postanowiła wziąć sprawy we własne ręce i zabroniła www.Nasze-Szkraby.pl

79

Zosi odzywać się do Eli. Dla obu Dziewczynek był to szok, ale nie było dyskusji, sprawa została postawiona jasno. Żadnych kontaktów, żadnych rozmów, żadnych wspólnych zabaw. Od tego dnia osobno chodziły do szkoły, osobno wracały. W klasie mijały się nie mogąc się do siebie odezwać, bo każda z nich była karna i posłuszna i każda bała się Mamy Zosi. A co najciekawsze żadna z nich nie wiedziała, o co chodzi.

Dziewczynki już po kilku dniach zapomniały, o co się pokłóciły, a zakaz kontaktów trwał blisko dwa lata. Pewnie trwałby dalej, gdyby nie fakt, że Dziewczynki w pewnym momencie zwyczajnie przestały respektować zakaz Mamy Zosi. Znowu były koleżankami, ale jeszcze przez jakiś czas poza zasięgiem jej wzroku.

Koleżankami były w szkole, wracały razem, ale do ostatniego zakrętu, bo dalej mogłaby zobaczyć je z okna Mama Zosi.

Trzynaście, może czternaście lat temu. Dwie przyjaciółki, a co cudowniejsze Kuzynki, Asia i Marysia, jako nastolatki, były na jakimś spotkaniu z koleżankami i kolegami w klubie, pubie, czy kawiarni. Dziewczyny naprawdę się lubiły, miały wspólne tematy, wspólne tajemnice, wspólne marzenia. Tęskniły za sobą, składały sobie obietnice, planowały swoją przyszłość, a w planach jednej zawsze miejsce miała ta druga. Aż nastał ten dzień, który wpłynął na całą późniejszą ich przyszłość. Był to dzień wyżej wspomnianego spotkania, na którym padło z ust Asi jakieś

80

www.Nasze-Szkraby.pl

zdanie, które zostało usłyszane przez Marysię, ale Ta nie zwróciła na nie uwagi. Nie raz mówiły sobie różne rzeczy. I pewnie Marysia przeszłaby nad tym do porządku dziennego, gdyby nie fakt, że po powrocie do domu na prośbę Mamy opowiedziała Jej cały przebieg spotkania, nie pomijając żadnych szczegółów, a więc wspominając również o uwadze Asi, która jak się później okazało, uwaga ta bardziej dotknęła Mamę Marysi, niż samą Marysię. Jakie musiały paść argumenty i co musiało zostać powiedziane, aby faktem stało się, że od tej chwili, te naprawdę oddane sobie Dziewczyny przestała łączyć dawna przyjaźń.

Asia długo nie mogła zrozumieć, dlaczego nagle, po kilku dniach Marysia ma do niej pretensje, używa słów, których do tej pory nie używała, wytacza działa, których nie powinna wytaczać.

To nie było w jej stylu. Dlaczego nagle teraz Marysia poczuła się urażona jakimś drobiazgiem, przecież do tej pory wiele razy mówiły sobie prawdę i żadna z nich nie obrażała się za to.

Mijały miesiące, ich kontakty stawały się sporadyczne, w ich rozmowach brak było żaru i wcześniejszego zaangażowania, ale widać było, że tęsknią za sobą – przecież wcześniej łączyła ich prawdziwa przyjaźń. Mijały lata, relacje Dziewcząt robiły się coraz zimniejsze, a coraz grubsza warstwa lodu, była wciąż z zewnątrz domrażana. Dzisiaj mają już własne Rodziny, własne Dzieci i choć jakiś czas temu

Obie próbowały podjąć próbę odbudowania relacji, nic z tego nie wyszło. Ich relacje są teraz chyba tylko „obowiązkowe”, bo tak wypada, bo pozostaje jeszcze Rodzina.

Uroczyste przedstawienie. Występy, emocje, łzy szczęścia i dumy. Po części oficjalnej, czas wolny tj. czas na zabawę. Na środku sali dwie urocze Dziewczynki Kasia i Hania, które nawołują się wzajemnie, cudownie się bawią ze sobą. Widać, że naprawdę się lubią. Biegają po całej sali, robią zawijasy, machają rączkami, w których trzymają baloniki , ale jak mijają się, są bardzo ostrożnie, by nie zrobić sobie krzywdy. Gdy jedna zniknie z pola widzenia drugiej, natychmiast nawołują się nawzajem. W pewnym momencie Kasia podbiega do okna, zauważyła coś, co przykuło jej uwagę. Musi się tym koniecznie podzielić. Pełnią swojego gardła woła Hanię, która natychmiast podbiega do Kasi i obie stoją przy oknie, coś szepczą sobie do ucha, a potem wybuchają radosnym śmiechem i znowu biegają po sali. Gdy Kasia na chwilę biegnie do Mamy, Hania natychmiast rejestruje jej brak i zmartwiona głośno zaczyna ją nawoływać. Gdy Hania wraca, radosny uśmiech znów gości na twarzy Kasi. I podobnie jest, gdy Kasia znika z zasięgu wzroku Hani. Szkoda tylko, że od pewnego czasu Dziewczynki mogą być koleżankami tylko w przedszkolu, bo i tutaj w ich relacje weszli dorośli.

Te krótkie historie, to historie, które przeżyłam ja, moja Córka i teraz przeżywa moja Wnuczka. Te króciutkie relacje nie są w stanie odzwierciedlić tego co przeżywałyśmy my oraz nasze koleżanki. Tylko, czy to naprawdę było potrzebne? Czy dorośli pozjadali wszystkie rozumy? Czy naprawdę powinni wtrącać się w sprawy Dzieci?

Przez długi czas ukrywałyśmy się z Zosią przed jej Mamą. Obydwie miałyśmy do niej żal, obydwie bałyśmy się Jej sprzeciwić, obydwie też ukrywałyśmy przed Nią prawdę o naszym powrocie do przyjaźni. Co Ona zyskała?

A moja Córka i jej Kuzynka?

Straciły siebie. Dzisiaj ich Dzieci mogłyby się przyjaźnić, mogłyby zacieśniać więzy rodzinne, budować i wzmacniać relacje.

A co z moją Wnuczką? Pewnie za kilka lat, pójdzie do szkoły i nie będzie już pamiętać o Kasi. Ale czy właśnie o to chodzi?

Czy nie warto pielęgnować czegoś, co jest jedną z najpiękniejszych i najbardziej wartościowych rzeczy na świecie?

Przyjaźni, a co za tym idzie szacunku, zrozumienia, wyrozumiałości, cierpliwości, umiejętności wybaczania, umiejętności bycia ze sobą w tych pięknych, ale i w tych trudnych chwilach.

Bo przecież na tym powinna polegać przyjaźń. Czy ktokolwiek ma prawo nam to zabierać?

Babcia

www.Nasze-Szkraby.pl

81

www.Nasze-Szkraby.pl

82