ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
ΤΟ ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Μαθητές: Μάρκο Μαρία Μιχαλάρη Κωνσταντίνα Κοβάτση Ευαγγελία Κούση Κλάρα Κούση Νταγιάνα
Τμήμα Α2 Σχολικό Έτος 2013-2014 46ο ΓΕ.Λ. Αθηνών
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1.
Πρόλογος.
2.
Οι φυλακές και η ιστορία τους.
3.
Τι είναι σωφρονιστικό σύστημα και τι σωφρονιστικό δίκαιο;
4.
Σωφρονιστικά συστήματα.
5.
Σωφρονιστικά καταστήματα.
6.
Η διαχείριση του σωφρονιστικού ζητήματος.
7.
Προβλήματα στη λειτουργία του σωφρονιστικού συστήματος.
8.
Προϋποθέσεις για την αποδοτική λειτουργιά του σωφρονιστικού συστήματος.
9.
Το σωφρονιστικό σύστημα σήμερα.
10.
Οργάνωση του Σωφρονιστικού Συστήματος στην Ελλάδα.
11.
Πηγές.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η ιστορία του σωφρονιστικού συστήματος είναι μια υπόθεση που μας έχει απασχολήσει κατά καιρούς όλους μας και αφορά την οργανωμένη ζωή και την μεταχείριση των εγκλείστων στην φυλακή. H διαχείριση του σωφρονιστικού συστήματος, τα προβλήματα στην λειτουργία του και οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για την καλυτέρευση του θα είναι επιπλέον θέματα με τα οποία θα ασχοληθούμε σε αυτή την εργασία. Τέλος θα αναφερθούμε και στο σωφρονιστικό σύστημα σήμερα και στην οργάνωσή του Ελλάδα.
ΟΙ ΦΥΛΑΚΕΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ Το αρχαίο ρωμαϊκό και ελληνικό δίκαιο όριζε την φυλακή ως τόπο φύλαξης των υποδίκων μέχρι να παραπεμφθούν σε δίκη. Το ίδιο ίσχυε και κατά τον Μεσαίωνα. Η καθιέρωση της φυλακής όπως την γνωρίζουμε σήμερα, δηλαδή ως τόπος εκτέλεσης ποινής είναι θεσμός σχετικά πρόσφατος και οφείλεται σε επίδραση του κανονικού δικαίου της καθολικής εκκλησίας. Το κανονικό δίκαιο θεωρούσε την αντικοινωνική συμπεριφορά ως έγκλημα και τον εγκληματία ως αμαρτωλό που έπρεπε να φέρει ξανά στο ίσιο δρόμο με την μόνωση και την τιμωρία. Κατά τις εκκλησιαστικές αντιλήψεις διευκολύνει την περισυλλογή και την επικοινωνία με τον Θεό. Αυτό συντελεί στο να αισθανθεί τύψεις ο αμαρτωλός, να μετανιώσει και να εξιλεωθεί. Έτσι, η σύνοδος της Beziers αποφάσισε το 1266 ότι οι καταδικασμένοι από τις εκκλησιαστικές δικαιοδοσίες έπρεπε να υποβάλλονται σε απομόνωση την νύχτα και την ημέρα να τηρούν το κανόνα της απόλυτης σιωπής. Οι ιδέες αυτές άρχισαν να έχουν μία ευρύτερη εφαρμογή, από τον 17ο αιώνα και πάνω στους καταδικασμένους από την λαϊκή δικαιοσύνη. Το 1690 ο Γάλλος Βενεδικτίνος μοναχός Madillon δημοσίευσε το έργο του «Σκέψεις πάνω στις εκκλησιαστικές φυλακές». Μέσα από αυτό το έργο ο Madillon κατήγγειλε το απομονωτικό σύστημα υποστηρίζοντας ότι η απομόνωση δεν επιφέρει βελτίωση και εισηγείται διάφορες βελτιώσεις στο μέχρι τότε εφαρμοζόμενο τρόπο μεταχείρισης των κρατουμένων, όπως την καθιέρωση της εργασίας των κρατούμενων και των επισκέψεων σε αυτούς, καθώς και την λήψη μέτρων που να εξασφαλίζουν τους όρους υγιεινής διαβίωσης. Επίσης, εισηγήθηκε και την εξατομίκευση των κρατουμένων. Το έργο του Mabillon άσκησε μεγάλη επίδραση και σε αυτόν οφείλεται η ίδρυση ορισμένων προτύπων σωφρονιστικών ιδρυμάτων στα διάφορα κράτη της καθολικής Ευρώπης. Έτσι,
ο Πάπας Κλήμης ΧΙ ιδρύει το 1703 στη Ρώμη την φυλακή «Άγιος Μιχαήλ» προορισμένη για νεαρούς εγκληματίες, ενώ το 1735, ο Κλήμης ΧΙΙ ιδρύει στη ίδια πόλη φυλακή για γυναίκες, και ακολουθεί στη συνέχεια ίδρυση φυλακών στο Μιλάνο, στο Τορίνο και στη Βενετία. Το κίνημα αυτό εξαπλώθηκε και στις ισπανικές Κάτω Χώρες όπου έχουμε την ίδρυση της περίφημης φυλακής της Γάνδης το 1755, από τον υποκόμη Jean Vilain XIV, όπου εφαρμοζόταν το σύστημα απομόνωσης την νύχτα και της κοινοβιακής εργασίας την ημέρα. Παράλληλα, το κίνημα για τη καθιέρωση της φυλακής εμφανίζεται και στις ευρωπαϊκές χώρες που είχαν δεχθεί τον προτεσταντισμό. Στη Ολλανδία, ήδη το 16ο αιώνα, έχουμε την εμφάνιση δύο σωφρονιστικών καταστημάτων που σκόπευαν στη χρήση της εργατικής δύναμης του δράστη, δηλαδή μία πρώτη μορφή των κατοπινών φυλακών, στόχος των οποίων ήταν η χρήση των κρατουμένων ως εργατικού δυναμικού, η τιμωρία του δράστη μέσω του εγκλεισμού και η αναμόρφωσή του μέσα από την επιβαλλόμενη σε αυτόν εργασία. Συμπερασματικά λοιπόν, έως και το 17ο αιώνα οι σωφρονιστικές πολιτικές είχαν ως στόχο είτε την απομάκρυνση του δράστη από την κοινότητα (εξοστρακισμός) είτε τη βάναυση τιμωρία του (βασανιστήριο), κάτι που συνεχίστηκε και κατά τον 18ου αιώνα οπότε στη σωφρονιστική πολιτική διαπιστώνουμε μια συνύπαρξη βασανιστηρίων και σωφρονισμού σε καταστήματα κράτησης. Το 19ο αιώνα εγκαταλείπονται τα βασανιστήρια και κυριαρχεί ο σωφρονισμός εντός των καταστημάτων κράτησης. Στη διάρκεια αυτού του αιώνα εμφανίζεται και η διαμάχη μεταξύ κλασσικών (κυριάρχησαν στα τέλη του 18ου αιώνα) και θετικιστών, κατά την οποία οι μεν πρώτοι θεωρούσαν πως το έγκλημα στρέφεται κατά της κοινωνίας και κατά συνέπεια, θα πρέπει οι ποινές να αποτρέπουν τους πολίτες από την τέλεση εγκλημάτων και το δράστη από το να επαναλάβει το έγκλημα, ενώ οι δεύτεροι στην ακραία τους μορφή πως η ποινή δεν μπορεί να εμποδίσει το δράστη από την τέλεση του αδικήματος, διότι ο τελευταίος είναι προκαθορισμένος και άρα μη βελτιώσιμος. Στο επίπεδο των καταστημάτων κράτησης έχουμε τη συνύπαρξη δύο διαφορετικών σωφρονιστικών συστημάτων: το ωβούρνειο και το πενσυλβανικό. Η βασική τους διαφορά είναι πως το πρώτο περιλαμβάνει την απομόνωση του κρατούμενου τη νύχτα και, ταυτόχρονα, την εργασία μαζί με άλλους κρατουμένους την ημέρα, ενώ στο δεύτερο ο κρατούμενος είναι πλήρως απομονωμένος. Το πρώτο σύστημα εφαρμόστηκε στις Η.Π.Α. ενώ το δεύτερο στην Ευρώπη. Αργότερα υιοθετήθηκε, για τις μακροχρόνιες στερητικές της ελευθερίας ποινές, τόσο σε ευρωπαϊκές χώρες όσο και στις Η.Π.Α ένα νέο σύστημα σωφρονισμού, το προοδευτικό, το οποίο, ουσιαστικά, συνδύαζε τα δύο προηγούμενα.
Ο 20ος αιώνας μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο πλέον ανθρωπιστικός σε ότι αφορά τις σωφρονιστικές πολιτικές, καθώς η εμφάνιση σχολών όπως η εκλεκτική, η νέα κοινωνική άμυνα και αργότερα στο χώρο της κριτικής Εγκληματολογίας η σχολή της ελάχιστης ποινικής παρέμβασης δημιούργησαν εύφορο έδαφος για τη βελτίωση του σωφρονιστικού συστήματος. Ο Μάης του ΄68 με το ιδεολογικό «ξέσπασμα» του πνευματικού κόσμου και αιτήματα για «άνοιγμα» των φυλακών, βελτίωση των συνθηκών κράτησης και επαναπροσδιορισμό των τιμωρούμενων συμπεριφορών μετέθεσε τον προβληματισμό από τους παράγοντες εγκληματογένεσης στους παράγοντες εγκληματοποίησης, επηρεάζοντας τη σύγχρονη Εγκληματολογία για τις επόμενες δεκαετίες. Η εμφάνιση της «μηδενικής ανοχής», στη Νέα Υόρκη στις αρχές της δεκαετίας του ΄90, η οποία ουσιαστικά πρέσβευε την καταπολέμηση του εγκλήματος, σε όλες τις εκφάνσεις του αποτέλεσε το εκ διαμέτρου αντίθετο ρεύμα της σύγχρονης αντεγκληματικής πολιτικής, η οποία ξεπέρασε σύντομα τα γεωγραφικά όρια των ΗΠΑ και επεκτάθηκε στο σύνολο σχεδόν των δυτικών κοινωνιών. Αυτά είναι τα δύο κομβικά σημεία για τις αλλαγές στο σωφρονιστικό πεδίο του 20ου αιώνα.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙ ΤΟ ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ; Όταν λέμε σωφρονιστικά συστήματα εννοούμε τον τρόπο με τον οποίο είναι οργανωμένη η ζωή στη φυλακή και η μεταχείριση των εγκλείστων. Σωφρονιστικό Δίκαιο χαρακτηρίζεται το σύνολο όλων εκείνων των νομικών διατάξεων που αφορούν στον σωφρονισμό του εγκληματία, τόσο ως προς την ποινή με την οποία και καταδικάστηκε, (κράτηση, φυλάκιση ή κάθειρξη), όσο και ως προς την επανένταξή του στην κοινωνία. Κατά το σωφρονιστικό δίκαιο εξετάζονται κυρίως οι υποκειμενικοί αλλά και οι αντικειμενικοί όροι με τους οποίους και εκτελέσθηκε ένα έγκλημα όπως π.χ. η ηλικία, το φύλλο, η τυχόν μεταμέλεια, η επικινδυνότητα, ακόμη και η κατάσταση της υγείας, του δράστη κ.ά. Το Σωφρονιστικό Δίκαιο εξετάζεται κατ΄ αντικείμενο από τη Σωφρονιστική και είναι παράγωγο του Σωφρονιστικού Συστήματος που ακολουθεί και εφαρμόζει ένα κράτος εντός των ορίων της κυριαρχίας του. Το Σωφρονιστικό Δίκαιο δεν θα πρέπει να συγχέεται με τον Σωφρονιστικό Κώδικα που αφορά τόπους και τρόπους έκτισης ποινών.
ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Υπάρχουν τέσσερα σωφρονιστικά συστήματα που προτάθηκαν στη σωφρονιστική θεωρία και εφαρμόστηκαν στη σωφρονιστική πρακτική. Αυτά είναι τα εξής : 1. το κοινοβιακό σύστημα, 2. το απομονωτικό σύστημα, 3. το μικτό σύστημα, 4. το προοδευτικό σύστημα. Στο κοινοβιακό σύστημα οι κατάδικοι βρίσκονται σε συνεχή επαφή μεταξύ τους μέρα και νύχτα. Κοιμούνται σε μεγάλους θαλάμους πάρα πολλά άτομα μαζί, τρώνε σε κοινές τραπεζαρίες και εργάζονται σε κοινούς χώρους. Ακριβώς το αντίθετο με το κοινοβιακό σύστημα είναι το απομονωτικό σύστημα. Σύμφωνα με αυτό ο κατάδικος ζει απομονωμένος σε ένα κελί, τρώει και εργάζεται. Το σύστημα αυτό αποβλέπει στην πλήρη εξαφάνιση της επικοινωνίας και των επαφών μεταξύ των καταδίκων. Το μικτό σύστημα επιχειρεί την συνύπαρξη των 2 προηγούμενων συστημάτων και προβλέπει την απομόνωση του καταδίκου την νύχτα σε ατομικό κελί και την κοινή διαβίωση την ημέρα. Κατά την διάρκεια της ημέρας οι κατάδικοι τρώνε σε κοινές τραπεζαρίες και εργάζονται όλοι μαζί. Είναι όμως υποχρεωμένοι να τηρούν τον κώδικα της απόλυτης σιωπής, η παραβίαση του οποίου συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα. Το προοδευτικό σύστημα οφείλει την πατρότητα του στο Macconochie, ο οποίος το δοκίμασε για πρώτη φορά το 1840 στις ναυτικές φυλακές του Norfolu, ενός αγγλικού νησιού που ήταν διοικητής. Στη συνέχεια, το εφάρμοσε με επιτυχία ο Crofton στη Ιρλανδία γι αυτό και ονομάζεται ιρλανδικό σύστημα. Αυτό το σύστημα έχει σκοπό την αποφυγή του απότομου περάσματος από το καθεστώς της πλήρους στέρησης της ελευθερίας, στο καθεστώς της πλήρους ελευθερίας από την λήξη της ποινής. Γι αυτό επιχειρεί μία κλιμάκωση του χρόνου της εκτέλεσης της ποινής σε διάφορες φάσεις σταδιακής ελάφρυνσης των ορίων κράτησης. Ελαττώματα και προτερήματα υπάρχουν και στα τέσσερα σωφρονιστικά συστήματα. Η κάθε χώρα εντάσσει στις φυλακές της, το σωφρονιστικό σύστημα που ταιριάζει περισσότερο σ αυτή, και αυτό που είναι περισσότερο
αποδεκτό στη κοινωνία της. Έτσι λοιπόν ο Ελληνικός σωφρονιστικός κώδικας χρησιμοποιεί το προοδευτικό σύστημα για την οργάνωση των φυλακών της χώρας μας.
ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ Οι φυλακές-σωφρονιστικά καταστήματα, είναι οι χώροι όπου κρατούνται οι υπόδικοι, μετά από ένταλμα σύλληψης και οι κατάδικοι, για την έκτιση της ποινής τους. Στην ιστορία των φυλακών του δυτικού κόσμου διακρίνονται τρεις κύριες περίοδοι που χαρακτηρίζουν την αντίληψη που επικρατεί. Η πρώτη είναι η περίοδος της εκδίκησης και της καταστολής. Διήρκησε πολλούς αιώνες και χαρακτηρίστηκε από τα μπουντρούμια. Η δεύτερη είναι η περίοδος της θρησκείας, κατά την οποία η εκκλησία συνέβαλε στη βελτίωση του θεσμού των φυλακών. Η τρίτη, και πιο πρόσφατη, είναι η περίοδος της αναμόρφωσης και του σωφρονισμού σε μια προσπάθεια προστασίας της κοινωνίας. Επιπλέον ένα από τα κριτήρια διάκρισης των ιδρυμάτων είναι η διάρκεια της κράτησης. Η διάρκεια της κράτησης διακρίνει την ελαφριά από την σοβαρή εγκληματικότητα, όριο θεωρείται το 1 έτος. Έτσι, τα σωφρονιστικά ιδρύματα διακρίνονται κατά τον κώδικα σε: Δικαστικές φυλακές: Σε αυτές εισάγονται υπόδικοι, οφειλέτες, οι καταδικασμένοι σε στερητική ποινή της ελευθερίας τους κάτω του έτους, και οι καταδικασμένοι για εγκλήματα εξ αμελείας, ανεξάρτητα διάρκειας της ποινής, Κεντρικές φυλακές: Εισάγονται οι καταδικασμένοι σε ποινή φυλάκισης από ένα έτος και πάνω, πρόσκαιρης κάθειρξης, αόριστης ή ισόβιας κάθειρξης. Αγροτικές φυλακές: Εισάγονται οι καταδικασμένοι σε ποινή φυλάκισης άνω του έτους και πρόσκαιρης κάθειρξης ικανοί για δουλειά στη ύπαιθρο. Δυνατή είναι και η μεταγωγή στις αγροτικές φυλακές καταδικασμένων κάτω του έτους που προέρχονται από την επαρχία. Επίσης, μπορούν να μεταφερθούν στις αγροτικές φυλακές καταδικασμένοι σε ισόβια κάθειρξη μετά από 15 χρόνια παραμονής σε κεντρική φυλακή.
Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ Αποσυμφόρηση των κορεσμένων φυλακών. Διαχωρισμός των κρατουμένων αρχικά σε υπόδικους και καταδικασθέντες και έπειτα ανάλογα με το ύψος της ποινής, με το είδος του εγκλήματος κ.λπ. 3. Εκπαίδευση των σωφρονιστικών υπαλλήλων ανάλογη σε διάρκεια και ποιότητα διδασκόμενων μαθημάτων με εκείνη των αστυφυλάκων. Χρήση ψυχοτεχνικών τεστ που θα καταδεικνύουν την ικανότητα των σωφρονιστικών υπαλλήλων να εργαστούν σε έναν τέτοιο χώρο. 4. Πρόσληψη σωφρονιστικών υπαλλήλων που να μιλούν τη γλώσσα των αλλοδαπών κρατουμένων. Έτσι, θα βελτιωθεί η επικοινωνία μεταξύ τους και οι δεύτεροι δεν θα νιώθουν να απειλούνται τα δικαιώματά τους επειδή δεν μπορούν να εκφραστούν σχετικά με αυτά. 5. Ευρύτερη χρήση της δυνατότητας έκτισης της ποινής σε αγροτικά καταστήματα κράτησης καθώς και κίνητρα για τους κρατούμενους που θα δεχθούν την εκεί μεταγωγή τους. 6. Από τα στοιχεία που ήρθαν σε γνώση μας μέσω παρουσίασης μιας προδιδακτορικής έρευνας από τον Π. Σχίζα, διαπιστώσαμε πως οι εν λόγω φυλακές έχουν μειωμένο κόστος λειτουργίας (εφόσον κάποια από τα λειτουργικά τους έξοδα καλύπτονται από την παραγωγή τον δικών τους προϊόντων), οι συνθήκες εγκλεισμού είναι πιο ανθρώπινες από αυτές των άλλων σωφρονιστικών καταστημάτων, οι κρατούμενοι εργάζονται και δεν μένουν άπραγοι, διευκολύνουν την καλή λειτουργία των σωφρονιστικών καταστημάτων και είναι αποτελεσματικές στον τομέα της ασφάλειας καθώς δεν έχει διαπιστωθεί ποτέ απόδραση. 1. 2.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ.
ΣΤΗ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΤΟΥ
ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟΥ
Ο υπότροπος εγκληματίας ξαναγυρίζει στη φυλακή και περνάει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του εκεί. Αυτό αποδεικνύει ότι η φυλακή δεν μπορεί να επιτελέσει επιτυχώς το ρόλο της. «Το καθεστώς της φυλάκισης αποτελεί μία κατάσταση αντικείμενη στην ίδια την ουσία της ανθρώπινης φύσης. Και η επιβολή αυτής της ανθρώπινης κατάστασης δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς καταπίεση και βιαιότητα, ακριβώς γιατί έρχεται σε αντίθεση με τις πιο μύχιες και ατράνταχτες παρορμήσεις για ελευθερία και αυτοπροσδιορισμό. Επομένως, η φυλακή είναι εξορισμού χώρος βίας και αναπαραγωγής της βίας». Β. Φίλιας. Αν δεχτούμε ότι ο εγκληματίας δε γεννιέται, αλλά δημιουργείται μέσα στις ιδιαίτερες κοινωνικές συνθήκες της εποχής, τότε ο έγκλειστος πληρώνει ένα τίμημα για αδίκημα απέναντι στην κοινωνία, του οποίου τα αίτια βρίσκονται στην ίδια την κοινωνία. Οδηγεί το άτομο στην αντίδραση, το κονιορτοποιεί και το εξαθλιώνει ως προσωπικότητα, καταρρακώνει τον ψυχισμό και τον αυτοσεβασμό του. Καλλιεργεί στην ψυχή του κατάδικου το μίσος για την κοινωνία.
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ «Τα μέτρα που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση του εγκλήματος δεν πρέπει να είναι κατά του εγκληματούντος, αλλά υπέρ του, δηλ. να στοχεύουν στην αποκατάστασή του ως προσωπικότητας, όχι στην καταστροφή του. Πρέπει η ποινή να εξασφαλίζει όρους αναδιαπαιδαγώγησης του εγκληματία, να έχει δηλ. ανθρωπιστικό χαρακτήρα. Η ανατοποθέτηση της προσωπικότητας αυτής σε μια βάση, που θα της επιτρέψει να λειτουργεί ομαλά, απαιτεί ένα έργο πολυσύνθετο, που σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να εκπληρώσει η φυλακή εφόσον η όλη της σύλληψη στηρίζεται στην ιδέα της ανταπόδοσης και της προστασίας της κοινωνίας από μια επικίνδυνη προσωπικότητα» Β. Φίλιας. Η εργασία και η εξειδίκευση θα συμβάλλουν στην ταχύτερη κοινωνική ένταξη των αποφυλακιζομένων, στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων, στον περιορισμό της εγκληματικότητας και κυρίως στη μείωση των φαινομένων υποτροπής. Επαγγελματική κατάρτιση των κρατουμένων. Ανθρώπινοι όροι διαβίωσης στις φυλακές. Εξειδικευμένο προσωπικό στην υπηρεσία σωφρονισμού του οποίου η δραστηριότητα θα αποβλέπει στη θετική ανασυγκρότηση της ζωής τους για τη ζωή. Σεμινάρια επιμόρφωσης, πολιτιστικά προγράμματα, εκδηλώσεις, δραστηριότητες, καλλιέργεια του ψυχικού κόσμου, εκτόνωση δημιουργικότητας, εσωτερικός εκπολιτισμός.
Αναδιάρθρωση των κοινωνικών αντιλήψεων και εξάλειψη των προκαταλήψεων που στιγματίζουν και περιθωριοποιούν τους πρώην κατάδικους, δυσχεραίνουν την επανένταξή τους στην κοινωνία.
ΤΟ ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΗΜΕΡΑ Το σωφρονιστικό σύστημα σήμερα είναι μία λέξη ανύπαρκτη. Το σύστημα που υπάρχει σήμερα περισσότερο παράγει κακοποιούς και λιγότερο σωφρονίζει! Η φυλάκιση, που προβλέπει σε πολλά σημεία ο νόμος, είναι ένα μέτρο που σου δίνει διδακτορικό στο έγκλημα, καθώς συναναστρέφεσαι με άτομα που είναι εγκληματίες. Το σημερινό σύστημα ποινών θεωρεί ότι όποιος κάνει μια αξιόποινη πράξη, όπως για παράδειγμα μία ληστεία, θα πρέπει να πάει φυλακή. Η φυλακή στην ουσία είναι το φόβητρο των ανθρώπων για να υπακούσουν. Ως ποινές η φυλάκιση είναι απάνθρωπη και η θανατική ποινή απαράδεκτη. Όταν κάποιος εκδηλώνει εγκληματική συμπεριφορά, η κοινωνία θα πρέπει να τον ενσωματώνει στο εκπαιδευτικό σύστημα και όχι να τον στέλνει στη φυλακή που είναι ένα μέρος απομονωμένο από την υπόλοιπη κοινωνία. Ενσωματώνοντάς τον στο εκπαιδευτικό σύστημα αποκτά γνώσεις και τεχνικές και ταυτόχρονα έχει τη βοήθεια δασκάλων, κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων. Επίσης η δυνατότητα έκτισης της ποινής σε αγροτικά καταστήματα βοηθά στο να εργάζεται σε αγροτικές εργασίες για να συντηρεί την αυτόνομη απομονωμένη κοινότητα στην οποία ζει. Αυτό συντελεί στην ψυχική ισορροπία του έτσι όταν εκτίσει την ποινή του και ξαναγυρίσει πίσω στην κοινωνία να ενταχτεί ευκολότερα εκδηλώνοντας μια πιο σωστή κοινωνική συμπεριφορά.
Επιπλέον όταν κάποιος πέφτει σε ελαφρύτερο παράπτωμα τότε θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται μέσα στην κοινωνία με κοινωνική εργασία. Για παράδειγμα, αν κάποιος κάνει καταστροφές στο γήπεδο και κάψει ένα τμήμα του, τότε θα πρέπει να εργαστεί τόσο καιρό, όσο θα χρειαστεί για να αποκτήσει τα χρήματα για την ανακατασκευή του. Αν έγινε συλλογικά, τότε όλοι μαζί θα δουλέψουν τόσο, όσο χρειάζεται για την αποπληρωμή των ζημιών. Αν οι ίδιοι δεν έχουν εργασία, τότε μεριμνεί το κράτος και τους βρίσκει. Είτε σε κοινωνική εργασία, είτε στα χωράφια, είτε στην κατασκευή δρόμων, είτε στην ανακατασκευή του χώρου που υπέστη τη φθορά! Έτσι πετυχαίνουμε διπλό όφελος. Πρώτον, ο παραβάτης αναγνωρίζει τη χρηματική αξία και κόπο που απαιτείται για την ανακατασκευή της βλάβης – φθοράς που προκάλεσε και δεύτερον καταργείται το απάνθρωπο μέτρο της φυλάκισης. Η φυλακή είναι πολύ σκληρή κατάσταση και αφαιρεί κάθε στοιχείο ανθρωπιάς. Αντί να σε συνετίζει σε κάνει χειρότερο. Όταν βγαίνεις έχεις γνωρίσει μονάχα περισσότερους εγκληματίες και έχεις τρελαθεί από την απομόνωση.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΛΛΑΔΑ
ΤΟΥ
ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟΥ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΣΤΗΝ
Η Οργάνωση του Σωφρονιστικού συστήματος στην Ελλάδα βασίζεται στις γενικές αρχές που τίθενται από το Σύνταγμα, τις διεθνείς συμβάσεις, τους νόμους και τα προεδρικά διατάγματα καθώς και τις κανονιστικές πράξεις κατ' εξουσιοδότηση τους, με θεμελιώδη νόμο τον ισχύοντα Σωφρονιστικό Κώδικα. Οι γενικές αρχές αφορούν τους κανόνες εκτέλεσης των ποινών και μέτρων ασφαλείας κατά της ελευθερίας, όπως αυτές επιβάλλονται από τα
αρμόδια Δικαστήρια και τη μεταχείριση των κρατουμένων στα καταστήματα κράτησης. Απαραβίαστες αρχές στην εφαρμογή των ανωτέρω κανόνων αποτελούν η νομιμότητα και η ισότητα στη μεταχείριση των κρατουμένων, ο σεβασμός των δικαιωμάτων των κρατουμένων που τους αναγνωρίζει ο νόμος και η έννομη προστασία τους. Στον προαναφερθέντα Σωφρονιστικό Κώδικα περιγράφονται τα όργανα της άσκησης της σωφρονιστικής πολιτικής που είναι το Κεντρικό Επιστημονικό Συμβούλιο Φυλακών, η Κεντρική Επιτροπή Μεταγωγών και τα Συμβούλια της Φυλακής. Επίσης καθορίζονται, οι κατηγορίες των κρατουμένων και των καταστημάτων κράτησης, ο τρόπος μεταγωγής σε αυτά και διαβίωσής τους, η εφαρμογή προγραμμάτων και η διάθεση του ελευθέρου χρόνου τους, η εργασιακή τους κατάσταση, ο ευεργετικός υπολογισμός ημερών ποινής λόγω εργασίας και η επικοινωνία με το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Στον ίδιο Κώδικα περιγράφονται οι εναλλακτικές μορφές έκτισης των ποινών, τα μέτρα για την εύρυθμη λειτουργία των καταστημάτων, ο τρόπος μεταγωγών των κρατουμένων, ο τρόπος λήξης των ποινών, η μετασωφρονιστική μέριμνα, η εποπτεία της εφαρμογής του και τα όργανα που την ασκούν. Η εποπτεία της οργάνωσης και λειτουργίας του σωφρονιστικού συστήματος ασκείται από τη Γενική Διεύθυνση Σωφρονιστικής Πολιτικής του Υπουργείου και της υπαγόμενες σε αυτή Διευθύνσεις: 1. Πρόληψης Εγκληματικότητας και Σωφρονιστικής Αγωγής Ανηλίκων. 2. Σωφρονιστικής Αγωγής Ενηλίκων. 3. Λειτουργία Ειδικών Θεραπευτικών Καταστημάτων. 4. Επιθεώρησης Σωφρονιστικών Καταστημάτων και Ειδικών Καταστημάτων Κράτησης Νέων. 5. Εξωτερικής Φρούρησης Φυλακών και λοιπών Καταστημάτων.
ΠΗΓΕΣ http://www.ideas4u.net/prison-system.php http://glossologein.blogspot.gr/2010/12/blog-post.html http://www.sansimera.gr/articles/122#ixzz2jwKcFjuY http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%89%CF%86%CF%81% CE%BF%CE%BD%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%C F%8C_%CE%94%CE%AF%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BF http://www.sansimera.gr/articles/122#ixzz2jwKcFjuY http://www.ideas4u.net/prison-system.php http://glossologein.blogspot.gr/2010/12/blog-post.html