ΜΥΘΟΜΑΝΙΑ
ΜΑΘΗΤΕΣ Οντεσάνια Αναστασία Παπαγεωργοπούλου Έλλη Ραμαντάνη Ναταλία Σαριδάκης Αντώνης
Τμήμα Β3 46ο ΓΕ.Λ. Αθηνών Σχολικό Έτος 2013-2014
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Τι είναι η μυθομανία; 2. Γιατί λέμε ψέματα στην καθημερινότητά μας; 3. Αίτια και χαρακτηριστικά μυθομανίας. 4. Τρόποι αντιμετώπισης. 5. Συνέπειες. 6. Στατιστικά. •
Ερωτηματολόγιο.
•
Αποτελέσματα.
7. Συμπεράσματα. 8. Πηγές.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΜΥΘΟΜΑΝΙΑ; Η μυθομανία (=μύθος+ μανία) είναι το έντονο πάθος κάποιου να λέει ψέματα χωρίς να υπάρχει προφανής λόγος. Είναι το φαινόμενο, που από την πλευρά της ψυχολογίας ονομάζεται απόρριψη του εαυτού μας. Είναι ψυχολογική νόσος και όσο παράξενο να ακούγεται ένα άτομο, που λέει συνέχεα ψέματα στους γύρω πάσχει από μυθομανία.
ΓΙΑΤΙ ΛΕΜΕ ΨΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΣ; Το ψέμα και η υπερβολή είναι κομμάτι της καθημερινότητας. Όλοι κάποια στιγμή λέμε μικρά ή μεγάλα ψέματα, για να δικαιολογηθούμε, να προστατέψουμε εμάς και τους γύρω μας από μια αλήθεια που πληγώνει, να κερδίσουμε κάτι ή να πληγώσουμε κάποιον. Χρησιμοποιούμε το ψέμα από φόβο, ανασφάλεια, όταν θέλουμε να δείξουμε κάτι διαφορετικό από αυτό που είμαστε. Είναι σημαντικό να διαχωρίσουμε τον υπερβολικό και τον ψεύτη από το μυθομανή. Η βασική διαφορά ανάμεσα στους δύο είναι ότι ο δεύτερος συχνά χάνει την αίσθηση της πραγματικότητας και ενώ ξεκινά τη φανταστική του ιστόρηση έχοντας πλήρη συναίσθηση της πράξης του, αργότερα μπορεί και ο ίδιος να πιστέψει το μύθο που έπλασε.
ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΥΘΟΜΑΝΙΑΣ Όταν ο στόχος των ιστοριών δεν είναι καθαρά μια γόνιμη φαντασία, τότε μπορεί να οφείλεται σε: 1) χαμηλή αυτοεκτίμηση, 2) έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό, 3) έλλειψη ευχαρίστησης και χαράς στη ζωή,που οδηγεί το άτομο να κάνει ψεύτικες ιστορίες για να γίνεται πρωταγωνιστής, για να αποκτά όλα εκείνα τα στοιχεία, που του αρέσουν και που θα ήθελε να έχει αλλά δεν τα έχει. Με αυτόν τον τρόπο προβάλλει έναν άλλον εαυτό προς τα έξω για να τον θαυμάσουν, για να τον αποδεχθούν ή απλά για να δείξει ότι η ζωή του είναι πολύ ωραία και είναι έτσι όπως θα ήθελε να είναι. Η διαπίστωση είναι επώδυνη και τρομάζει. Ο μυθομανής λέει ψέματα σε πολλές περιστάσεις και φτάνει στο σημείο να χάνει την αίσθηση της πραγματικότητας και να πιστεύει και ο ίδιος τα ψέματά του. Σε κάθε αφήγησή του μπορεί να εντάσσει ένα μικρό ή ένα μεγάλο ψέμα, συνήθως αυτό το οποίο θα ήθελε ο ίδιος να έχει διαδραματιστεί ως γεγονός.
Τι γίνεται λοιπόν, όταν ένας ενήλικας παρουσιάζει αυτή τη συμπεριφορά και οι άλλοι γύρω του αναρωτιούνται, αν τον έχουν αντιληφθεί, αν αυτό, που λέει περιέχει πολλά μικρά ή μεγάλα ψέματα; Είναι εσκεμμένη η συμπεριφορά του και σε τι αποσκοπεί; Είναι σημαντικό να τονίσουμε, ότι η συμπεριφορά του μυθομανή δεν έχει ιδιοτελή κίνητρα και ότι ο ίδιος δεν είναι άτομο με αντικοινωνικά στοιχεία προσωπικότητας, που λέει ψέματα εσκεμμένα, με σκοπό να εξαπατήσει τον άλλον προς δικό του όφελος. Η ανάγκη να πει ψέματα και ουσιαστικά να αλλοιώσει τα γεγονότα είναι εσωτερική, ψυχική και το κέρδος, που αποκομίζει επίσης εσωτερικό και ψυχικό. Αν κατ’ εξαίρεση, υπάρξει και κάποιος εξωτερικός λόγος, κάποιο μικρό παράπλευρο κέρδος, τότε τα ψέματα εμπλέκονται πραγματικά σε πολύπλοκες και μεγάλες ιστορίες και ο μυθομανής λέει ψέματα για να εντυπωσιάσει, να επιβληθεί και να ελέγξει τις αντιδράσεις των άλλων. Είναι μεγάλη η ανάγκη του να κερδίσει τη συμπάθεια, την προσοχή και την αποδοχή των άλλων γιατί, κατά βάθος, νιώθει εξαιρετικά ανεπαρκής και ανασφαλής.
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ Η αντιμετώπιση της πάθησης αυτής χρειάζεται υπομονή και στήριξη. Αρχικά είναι σημαντικό το άτομο αυτό να προσεγγιστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην νιώσει, ότι προσπαθούμε να τον γελοιοποιήσουμε, αλλά να τον βοηθήσουμε. Το πρώτο και καθοριστικό βήμα, που πρέπει να κάνει ένας μυθομανής είναι να συνειδητοποιήσει και ύστερα να αποδεχτεί το πρόβλημα για να μπορέσει να καταλάβει τους λόγους, που τον έχουν οδηγήσει στο να λέει ψέματα. Τέλος, η ψυχοθεραπεία μπορεί να λειτουργήσει ως θεραπευτική οδός για την αντιμετώπιση της μυθομανίας, καθώς με αυτόν τον τρόπο ο ασθενής θα μπορέσει να αποδεχθεί την πραγματικότητα και με την βοήθεια ενός ειδικού να ενισχύσει την αυτοεκτίμησή του. Ωστόσο η δυνατότητα χτισίματος μιας αληθινής σχέσης ανάμεσα στον εαυτό του και τους ανθρώπους γύρω του μπορεί να αποβεί λυτρωτική για τον ίδιο.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ Μπορεί σκοπός του μυθομανούς να είναι να γίνει συμπαθής, τελικά όμως τα ψέματά του καταλήγουν να ενισχύουν τη μοναξιά του, την ανασφάλεια και συνήθως τον οδηγούν σε καινούργια ψέματα. Δυστυχώς, η μυθομανία είναι μια πάθηση, που συχνά αργεί να γίνει αντιληπτή από το περιβάλλον του μυθοπλάστη, ιδιαίτερα αν ο ασθενής είναι καλός σε αυτό. Επειδή, όμως, πρόκειται για μια δεύτερη πραγματικότητα, θα προκαλέσει κάποια στιγμή προβλήματα στην επικοινωνία. Έτσι, παρότι μπορεί αρχικά ο μυθομανής να δημιουργεί προβλήματα στους άλλους, στη συνέχεια, όταν πια το περιβάλλον του καταλάβει τι συμβαίνει, δημιουργούνται προβλήματα και στον ίδιο, γι’ αυτό και πολλοί μυθομανείς αλλάζουν περιβάλλον, όταν αποκαλύπτονται. Ο μυθομανής από τη στιγμή, που θα γίνει αντιληπτός από το περιβάλλον του οι προσωπικές, φιλικές ακόμα και οι επαγγελματικές σχέσεις του διαταράσσονται σημαντικά ένεκα της έλλειψης εμπιστοσύνης, ενώ είναι πιθανό να προκληθούν προβλήματα ακόμα και νομικής φύσεως. Ένα ακόμα πρόβλημα είναι το κατά πόσο οι μυθομανείς μπορούν να ελέγξουν τα ψέματά τους. Επιπροσθέτως, προβληματισμό προκαλεί και το ερώτημα κατά πόσο ένας μυθομανής μπορεί να δικαστεί, διότι υπάρχει το ενδεχόμενο να λέει ψέματα ακόμα και στο δικηγόρο του.
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ Στα πλαίσια της έρευνάς μας φτιάξαμε το παρακάτω ερωτηματολόγιο, το οποίο μοιράσαμε σε μαθητές του σχολείου μας ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: Η Μυθομανία ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1.
Έχετε εμπιστοσύνη στον εαυτό σας; α) ΝΑΙ β) ΟΧΙ
2.
Πόσο δημοφιλής είστε; α) ΚΑΘΟΛΟΥ β) ΛΙΓΟ
γ)
ΑΡΚΕΤΑ
δ)
ΠΟΛΥ
3.
Πόσο ανασφαλής νιώθετε; α) ΚΑΘΟΛΟΥ β) ΛΙΓΟ
γ)
ΑΡΚΕΤΑ
δ)
ΠΟΛΥ
4.
Πως θα αντιμετωπίζατε ένα μυθομανή; α) ΑΜΗΧΑΝΙΑ γ) ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ β) ΘΥΜΟ δ) ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ
5.
ε)
ΧΙΟΥΜΟΡ
Πιστεύετε ακόμα στα παραμύθια; α) ΝΑΙ β) ΟΧΙ
6. Έχετε πει ποτέ ψέματα για να νιώσει κάποιος καλύτερα; α) ΝΑΙ β) ΟΧΙ 7. Πόσο συχνά λέτε ψέματα; α) ΚΑΘΟΛΟΥ β) ΛΙΓΟ
γ)
ΑΡΚΕΤΑ
δ)
ΠΟΛΥ
δ)
ΠΟΛΥ
8. Υπάρχει συγκεκριμένος λόγος, που ψεύδεστε; α) ΝΑΙ β) ΟΧΙ 9. Πόσο πειστικοί είστε, όταν λέτε ψέματα; α) ΚΑΘΟΛΟΥ β) ΛΙΓΟ γ) ΑΡΚΕΤΑ
10. Όταν καταλάβουν οι άλλοι, ότι λέτε ψέματα, το παραδέχεστε; α) ΝΑΙ β) ΟΧΙ γ) ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣ 11.
Πως αισθάνεστε, όταν αντιλαμβάνεστε, ότι σας λένε ψέματα; α) ΑΜΗΧΑΝΙΑ γ) ΑΠΑΓΟΗΤΕΥΣΗ β) ΘΥΜΟ δ) ΧΑΝΩ ΤΗΝ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΜΟΥ
12. Έχετε μετανιώσει για τυχόν ψέματα, που έχετε πει; α) ΝΑΙ β) ΟΧΙ Τμήμα Β3 Σχ. Έτος 2013-2014
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Τα αποτελέσματα δε αυτού σε μορφή γραφημάτων ήταν τα εξής:
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου μας έδειξαν ότι γενικά οι έφηβοι, όπως και όλοι άλλωστε, θα χρησιμοποιήσουν το ψέμα για να μην στενοχωρήσουν κάποιον ή για να κρύψουν κάποια πράξη τους για την οποία νοιώθουν ενοχή. Όμως πολλές φορές μετανιώνουν και το παραδέχονται. Άρα είναι μικροί ψεύτες όπως όλοι οι άνθρωποι και δεν θα μπορούσε με τίποτα να θεωρηθούν μυθομανείς. Επιπλέον κατανοούν και λυπούνται τους μυθομανείς και πολύ φυσιολογικά χάνουν την εμπιστοσύνη στο πρόσωπο τους όταν το ανακαλύπτουν.
Πηγές: 1.
http://www.kefaloniatoday.com/epikerotita/ygeia/mithomania-tiine-ke pos-antimetopizete-66443.html
2.
http://vasoaskitopoulou.blogspot.gr/2012/03/blog-post_26.html
3.
metrogreece.gr
4.
http://astrolife.gr/%CE%BC%CF%85%CE%B8%CE%BF%CE%BC %CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE %B9-%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%B1/