businessenergy MAG 02

ΣΤ.ΠΙΤΣΙΌΡΛΑΣ:

Γ. ΒΑΣΙΛΆΚΗΣ:

Μονόδρομος η ηλεκτροκίνηση

Επενδύσεις 1,5 δισ στην κάνναβη

business ΤΕΥΧΟΣ 02 • ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 • TIMH: 3 €

ΗΛΕΚΤΡΙΚΉ ΕΝΈΡΓΕΙΑ

Τρεις τέσσερις εταιρίες «σηκώνει» η αγορά Νέος γύρος εξαγορών στο προσκήνιο – Πλήρης η αποτυχία των ΝΟΜΕ

ΦΡΈΣΚΟ ΧΡΉΜΑ

Έρχεται ο τραπεζίτης της γειτονιάς

περιεχόμενα

34-37 Μανταλένα Πίου «Επενδύσιμη χώρα» σελ. 6

7.000 θέσεις εργασίας σελ 26-29 Χάρης Φλουδόπουλος Νέος γύρος εξαγορών στην ενέργεια σελ 30-31 Αγγελική Μαρίνου Αγορά εργασίας και αντιδάσεις στην αύξηση του κατώτατου μισθού σελ 34-37

Γιώργος Βασιλάκης: Μονόδρομος η ηλεκτροκίνηση για την ελληνική αγορά σελ. 8-10

Λάζαρος Λασκαρίδης Σελίδες ιστορίας. Ο λιγνίτης της Πτολεμαίδας περνά στον Μποδοσάκη σελ 42-43

Χρήστος Κολώνας Στη Βουλή η σύμβαση παραχώρησης για τους υδρογονάνθρακες σελ. 12-15

Στέργιος Πιτσιόρλας: Επενδύσεις 1,5 δις ευρώ και

Μηνιαίο περιοδικό για την ενέργεια, την οικομομία, τις επιχειρήσεις. Κυκλοφορεί κάθε 1η του μήνα. Η ψηφιακή έκδοση είναι διαθέσιμη στο site businessenergy.gr ΕΚΔΌΤΗΣ:

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜOTORI ΕΠΕ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΉ ΟΜΆΔΑ:

Γιάννης Κανουπάκης Χρήστος Κολώνας Αγγελική Μαρίνου Γιάννης Σταυρόπουλος Μανταλένα Πίου Γιώργος Τριανταφύλλου Χάρης Φλουδόπουλος Τάσος Φραγκούλης Σταύρος Χαρίτος ΣΧΕΔΊΑΣΗ:

Μανταλἐνα Πίου Κίνητρα στους επενδυτές για τους λιγνίτες σελ. 16-19 Γιώργος Τριανταφύλλου Ο τραπεζίτης της γειτονιάς έρχεται σελ 22-25

business

Σπύρος Αλεξίου ΙΔΙΟΚΤΉΤΗΣ:

Γιάννης Σταυρόπουλος Ανακάπτει η αγορά αυτοκινήτου. Ξεπέρασε τις 100.000 μονάδες ο δείκτης των πωλήσεων το 2018 σελ 44

2 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

Εκδόσεις Μotori ΕΠΕ Δημ.Σούτσου 24Α 11521 Αθήνα τηλ: 2106400281 info@businessenergy.gr ΕΚΤΥΠΩΣΗ:

ΚΑΜΠΥΛΗ ΑΕ

editorial Η «πράσινη» ενέργεια, όσο αποτιμάται σε ευρώ ή δολάριο θα μονοπωλεί το ενδιαφέρον μιας αγοράς, στην οποία οψίμως εισέρχεται η ελληνική. Αγορά από την οποία απουσιάζουν οι μεγάλοι παίκτες του εξωτερικού. Και αν τα funds ενδιαφέρονται να επενδύσουν μόνο στον τουριστικό κλάδο, στην ενέργεια δεν συμβαίνει αυτό. Οι Κινέζοι μπορεί να μην αποκλείονται από τις ελληνικές Αρχές, αλλά αποκλείονται από την Ευρώπη, στην οποία ανήκουμε.

Έριδες και επενδύσεις!

T

o μυαλό των κ.κ. Μυτιλη- Η αναχρηματοδότηση των δανείων. ναίου και Περιστέρη, των ανωτάτων στελεχών του Η χρηματοδότηση αυτή καθαυτή με ομίλου Βαρδινογιάννη, κεφάλαια κινήσεως νέων επενδύσεακόμα και των αδερφών ων. Με τι αντίκρισμα; Με αυτό στο Καλλιτσάντση -παρά το γεγονός ότι οποίο υπερέχει η Ελλάδα: τον ήλιο ενοποιούν την Ελληνική Τεχνοδο- και τον αέρα. Φτάνει όμως η Ελλάδα; μική Άνεμος προκειΠροφανώς και δεν μένου να ενδυναμώφτάνει. Και προς τούΟι κυβερνητικές σουν την Ελλάκτωρ-, Μυτιληναίος και Πεαγκυλώσεις πρέπει το τρέχει προφανώς δέριστέρης έχουν στρανα ξεπεραστούν κα χρόνια μπροστά. φεί στην παγκόσμια Το Εθνικό Σχέδιο για και οι κυβερνώντες αγορά και καλοβλέτην ενέργεια, τις βαπουν αιολικά, εγκατανα αντιληφθούν σικές πτυχές του στάσεις φωτοβολταϊπως δεν είναι οποίου αποκαλύπτει κών, ανάπτυξη νέων, το «Business μόνο η αύξηση του φιλικών προς το περιEnergy» στο τεύχος βάλλον, μορφών ενέρκατώτατου μισθού γειας από τη Λιβύη μέπου κρατάτε στα χέη λύση ρια σας, θα πρέπει να χρι τις ΗΠΑ και την Ινθεωρείται ξεπεραδία. σμένο για τους μεγάλους παίκτες της αγοράς. Ακόμα και για την ίδια τη Υπό αυτά τα δεδομένα δεν πρέπει διοίκηση της ΔΕΗ -που στεγάζεται να απορεί ο κ. Σταθάκης που βλέπει στο κτίριο της Εκκλησίας επί της οδού ότι το ενδιαφέρον για τους λιγνίτες Χαλκοκονδύλη περίπου εδώ και μισό δεν είναι το αναμενόμενο. Και αυτό αιώνα-, όταν αναθέτει εκθέσεις κατά συμβαίνει διότι η πώλησή τους δεν παραγγελία σε ξένους που λένε ότι συνοδεύεται και από υδροηλεκτρικές το μέλλον είναι οι «πράσινες» μορ- μονάδες ή -όπως μας έλεγε κορυφές ενέργειας, διαπιστώνεται κάτι φαίος παράγοντας της αγοράς ενέρπολύ σημαντικό για τις εποχές που γειας- «έστω από μία πλαγιά ενός ζούμε. Η πρόσβαση στις τράπεζες. βουνού γεμάτη με ανεμογεννήτριες».

4 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

NEO DS 7 CROSSBACK Η τόλµη οδηγεί στην υπεροχή

Η RWE είχε ενδιαφερθεί για τη ΔΕΗ πριν από δώδεκα χρόνια, αλλά αποκλείστηκε από τους συνδικαλιστές. Η σημερινή κυβέρνηση επιμένει στη δική της χρηματοδότηση για το καλώδιο που θα ενώνει το Ισραήλ με την Κύπρο, την Κρήτη και την ηπειρωτική Ελλάδα, ενώ πρόκειται για ένα έργο που αφορά πρωτίστως την ενεργειακή επάρκεια της οικονομικής οντότητας στην οποία ανήκουμε: την Ευρώπη. Οι κυβερνητικές αγκυλώσεις πρέπει να ξεπεραστούν και οι κυβερνώντες να αντιληφθούν πως δεν είναι μόνο η αύξηση του κατώτατου μισθού η λύση των προβλημάτων της ελληνικής κοινωνίας, αλλά θα πρέπει να υπάρχουν και δουλειές που να πληρώνουν: α) στην ώρα τους και β) περισσότερο από τον κατώτατο μισθό. Ανησυχητική δε είναι η εικόνα που εμφανίζουν ιστορικές ελληνικές επιχειρήσεις αλλά και σωματεία… Η διάσπαση του ΣΕΒ είναι ένα από αυτά. Ενώ οι οικογενειακές κόντρες που επηρεάζουν ιστορικές επιχειρήσεις, όπως ο πατήρ κ. Κ. Αγγελόπουλος με τα τέκνα του Π. και Γ. Αγγελόπουλο στη Χαλυβουργική, οι κ.κ. Εμ. και Π. Δομαζάκης στην CretaFarm, οι έριδες μεταξύ των μελών της οικογένειας Δασκαλωντάκη και Μαμιδάκη σε τουρισμό, ενέργεια και ναυτιλία, αποτελούν ανησυχητικά φαινόμενα -ενδεχομένως νεποτισμούσε μία οικονομία που δεν έχει ακόμα βρει το βήμα της…

ªøåäéáóíÛîï çéá Þìïù÷ ôïù÷ ïòáíáôéóôÛ÷ ëáé ðòöôïðÞòïù÷. ¡éá Þìïù÷ áùôïà÷ ðïù ðáõéÀúïîôáé íå ëáõåôÝ ëáéîïôÞíï ðïù áðïçåéñîåé ôèî ïäèçéëÜ ôïù÷ åíðåéòÝá. Æï DS 7 CROSSBACK óèíáôïäïôåÝ ôï íÛììïî ôè÷ ðïìùôåìïà÷ ëáôèçïòÝá÷ ôöî SUV. ªàçøòïîï, óøåäéáóôéëÀ áîáôòåðôéëÞ ëáé ðéóôÞ óôè æéìïóïæÝá ôè÷ DS AUTOMOBILES, íå Àòéóôè ðïéÞôèôá ùìéëñî, ùðÛòôáôè Àîåóè ëáé ôåøîïìïçéëÜ ùðåòïøÜ. To ðîåàíá ôè÷ AVANT - GARDE åÝîáé åäñ, óôèî ðéï ëùòÝáòøè íïòæÜ ôïù.

ºìåÝóôå Ûîá test drive óôï DS Store Athens. ¤. ºèæéóÝá÷ 240-242, ÌáìÀîäòé, Æèì.: 210 6700400. °ðïìáàóôå ôè íïîáäéëÜ åíðåéòÝá DS, íÛóá áðÞ ôé÷ ùðèòåóÝå÷ ONLY YOU: 5 øòÞîéá åççàèóè, 5 øòÞîéá DS Assistance ëáé ðòïîïíéáëÞ åðéôÞëéï 2,9% (ðìÛïî åéóæ. ôòáð. 0,6%).

Business Energy

www.dsautomobiles.gr »éëôÜ ëáôáîÀìöóè ëáé åëðïíðÛ÷ CO2 DS 7 CROSSBACK: áðÞ 4,0 Ûö÷ 5,9 lt/100km ëáé áðÞ 102 Ûö÷ 135 gr/km.

publi

Θέση Της Μανταλένας Πίου

«Επενδύσιμη χώρα»

Η

έκδοση του ελληνικού ομολόγου ήταν το πρώτο βήμα. Δεν αρκεί όμως για να πείσει ότι η ελληνική οικονομία επέστρεψε στην κανονικότητα. Τα τσουχτερά επιτόκια, υπερπολλαπλάσια εκείνων που πληρώνουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ακόμα και εκείνες που πέρασαν από τα μνημόνια, δείχνουν ότι ο δρόμος είναι μακρύς και θα χρειαστεί ακόμα πολλή προσπάθεια και αρκετός χρόνος για να αρθεί η δυσπιστία των αγορών. Κανείς δεν αμφισβητεί την αναγκαιότητα της κίνησης. Μπορεί κάποιοι να τη χαρακτήρισαν δειλή, άλλοι προστατευμένη και ελεγχόμενη, κανείς όμως δεν αμφισβητεί ότι έπρεπε να γίνει. Οι εκδόσεις του Ελληνικού Δημοσίου είναι το ορόσημο για τις τράπεζες και τις άλλες επιχειρήσεις -όπως η ΔΕΗ- που θέλουν να επανέλθουν στις αγορές και να αντλήσουν κεφάλαια. Ωστόσο, τόσο για τις τράπεζες όσο και για τη ΔΕΗ η πολυπόθητη έξοδος φαίνεται ότι θα αποτελέσει μία μάλλον περίπλοκη και πολύ δαπανηρή υπόθεση. Τα «κλειδιά» της ρώ και των τιμολογίων που δεν καεπόμενης ημέρας για τις τράπεζες λύπτουν τα αυξημένα κόστη της. είναι η μείωση των Μη Εξυπηρετού- Οι αγορές έστειλαν το μήνυμά τους μέσα από την τιμολόγημενων Δανείων και η ση του ελληνικού ομοχρηματοδότηση της «Κλειδί» για λόγου. Η Ελλάδα πολύ πραγματικής οικονοτη ΔΕΗ αποτελεί δύσκολα θα αποκτήσει μίας. Αν αυτά, που επενδυτική βαθμίδα αποτελούν προϋπόη λύση για του -που είναι η βάση για την θεση για την επάνοδο ανείσπρακτους ομαλή και οικονομικά στην υγιή κερδοφορία, δεν επιτευχθούν λογαριασμούς 2 δισ. συμφέρουσα πρόσβαση στις αγορές- από οποιονή δεν φανεί ότι μποκαι των τιμολογίων δήποτε οίκο αξιολόγηρούν να επιτευχθούν σης όσο τη συνοδεύει που δεν καλύπτουν σε ορατό χρονικό διτο υψηλό ρίσκο και η άστημα, τότε το εγτα κόστη της. αβεβαιότητα για τις οιχείρημα εγκυμονεί κονομικές πολιτικές της. πολλούς κινδύνους. Από την άλλη πλευρά, Το ίδιο ισχύει και για τη ΔΕΗ, με τους η διαβάθμισή της σε «επενδύσιμη» ανείσπρακτους λογαριασμούς των χώρα θα βοηθούσε στην πρόσβαση δύο και πλέον δισεκατομμυρίων ευ- στον απρόσκοπτο δανεισμό, επι6 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

ΦΘΗΝΟ ΝΥΧΤΕΡΙΝΟ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟ ΟΛΗ ΜΕΡΑ!

Ρεύμα και φυσικό αέριο με την υπογραφή ELPEDISON σφραγίζοντας το αφήγημα της εξόδου από τα μνημόνια. Η Fitch αξιολογεί τη χώρα μας στις 8 Φεβρουαρίου, αλλά δεν αναμένεται να προχωρήσει σε κάποια σπουδαία αναθεώρηση, παρ’ ότι μια αναβάθμιση από εκείνη θα είχε ιδιαίτερο νόημα, καθώς θα έφερνε την ελληνική οικονομία να απέχει μόλις δύο βαθμίδες από την επενδυτική διαβάθμιση. Αναλυτές θεωρούν ότι ακόμα και αν υπάρξουν αναβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης, η ευφορία που θα προκαλέσουν θα είναι προσωρινή, με περιορισμένη εμβέλεια στην οικονομία και δίχως κοινωνικό αντίκτυπο. Το παιχνίδι μπορεί να αλλάξει μόνο με την εφαρμογή πολιτικών που ωθούν την οικονομία στην ανάπτυξη.

Η

ELPEDISON, το αποτέλεσμα της συνεργασίας των Ομίλων ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, EDISON και ΕΛΛΑΚΤΩΡ αποτελεί τον πρώτο ανεξάρτητο ιδιώτη παραγωγό ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Λειτουργεί εδώ και χρόνια δύο ιδιόκτητες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής στη Θίσβη Βοιωτίας & τη Θεσσαλονίκη, με καύσιμο αποκλειστικά φυσικό αέριο, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 820MW. Χάρη στην τεχνογνωσία και την εμπειρία που έχει κληρονομήσει από τις μητρικές της εταιρείες αλλά και την πολυετή εμπειρία του εξειδικευμένου της προσωπικού, η ELPEDISON διαδραματίζει ηγετικό ρόλο, τόσο στην εγχώρια αγορά παραγωγής & προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας,

όσο και στην αγορά φυσικού αερίου.

Mε το προϊόν 24 Ώρες Νυχτερινό, οι καταναλωτές μπορούν να απολαύσουν στο σπίτι τους τη χαμηλότερη τιμή της αγοράς, χαμηλότερη και από τη νυχτερινή, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, κάθε μέρα! Αντίστοιχα, οι επιχειρησιακοί πελάτες, με τη νέα προϊοντική σειρά ElectricityBusiness, επωφελούνται από χαμηλότερες χρεώσεις ρεύματος έως και 31%. Για ακόμα μεγαλύτερο όφελος, συνδυάζοντας ρεύμα και φυσικό αέριο ELPEDISON, οι πελάτες κερδίζουν πολλαπλά. Με το πρόγραμμα Double Energy Home, μαζί με το προϊόν 24 Ώρες Νυχτερινό, απολαμβάνουν φυσικό αέριο σε τιμή χαμηλότερη έως και 18%*, με επιπλέον, έκπτωση συνέπειας 8% και δώρο 50€ για

τη συντήρηση της εγκατάστασης φυσικού αερίου. Η ELPEDISON φροντίζει και για τις πολυκατοικίες με το πρόγραμμα Double Energy Building που προσφέρει ρεύμα στη χαμηλότερη τιμή της αγοράς για την κοινόχρηστη παροχή αλλά και για όλα τα διαμερίσματα, με επιπλέον 35€ δώρο ρεύμα στο κάθε διαμέρισμα. Ακόμα, φυσικό αέριο σε τιμή χαμηλότερη έως και 10%*, επιπλέον έκπτωση συνέπειας 5% και δώρο €50 για τη συντήρηση της εγκατάστασης φυσικού αερίου. *Σε σχέση με τον βασικό προμηθευτή

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 7

αυτοκίνηση Γ. ΒΑΣΙΛΆΚΗΣ:

«Μονόδρομος για την αγορά η ηλεκτροκίνηση» Ουραγός η Ελλάδα στην Ευρώπη - Περιμένοντας τα… κίνητρα

Του Τάσου Φραγκούλη

«H

ηλεκτροκίνηση αποτελεί μονόδρομο» και για την Ελληνική αγορά αυτοκινήτου, και για την οικονομία και κυρίως για το περιβάλλον και την αναβάθμιση των αστικών κέντρων, επισημαίνει με δήλωσή του στο BusinessEnergy ο επιχειρηματίας και πρόεδρος του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπουν Αυτοκινήτων (ΣΕΑΑ) κ. Γ. Βασιλάκης. Ο κ. Βασιλάκης τονίζει δε, πως, «ο ΣΕΑΑ έχει παρουσιάσει στην πολιτεία ολοκληρωμένες προτάσεις για την φορολόγηση και την δημιουργία των απαιτούμενων υποδομών. Η ανταπόκριση είναι θετική και είμαι βέβαιος ότι αν και είμαστε αρκετά πίσω σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, θα δημιουργήσουμε γρήγορα τις υποδομές και το θεσμικό πλαίσιο, έτσι ώστε σε δύο περίπου χρόνια από τώρα η απόκτηση ενός ηλεκτροκίνητου αυτοκινήτου να αποτελεί σωστή επιλογή όχι μόνο περιβαλλοντικά αλλά και πρακτικά και οικονομικά.» Πόσο πίσω όμως, είμαστε στην ηλεκτροκίνηση; Πολύ απλά, σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας, που μόλις προσφάτως είδαν το φως της δημοσιότητας η Ελλάδα βρίσκεται στην

Ο κ. Βασιλάκης τονίζει «ο ΣΕΑΑ έχει παρουσιάσει στην πολιτεία ολοκληρωμένες προτάσεις για την φορολόγηση και την δημιουργία των απαιτούμενων υποδομών. Η ανταπόκριση είναι θετική και είμαι βέβαιος ότι αν και είμαστε αρκετά πίσω σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, θα δημιουργήσουμε γρήγορα τις υποδομές και το θεσμικό πλαίσιο, προτελευταία θέση! Καλύτερα προετοιμασμένες χώρες για να υποδεχθούν την επανάσταση της ηλεκτροκίνησης εμφανίζονται, η Νορβηγία, η Ολλανδία, η Σουηδία και η Αυστρία. Η Ελλάδα κατάφερε να συγκεντρώσει μόλις 10 βαθμούς στον δείκτη συνολικής ετοιμότητας υποδοχής

8 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

της ηλεκτροκίνησης το 2019, με τη Νορβηγία, που βρίσκεται στην πρώτη θέση, να καταγράφει 34 βαθμούς. Στον αντίποδα η Πολωνία, που ακολουθεί την Ελλάδα, κατάφερε να συγκεντρώσει μόλις 9 βαθμούς. Ειδικότερα, η Ελλάδα συγκέντρωσε 2 βαθμούς ως προς την ωρίμανση υπο-

δοχής της ηλεκτροκίνησης (12 βαθμοί η Νορβηγία, 3 η Πολωνία), 2 βαθμούς επίσης για την ωρίμανση όσον αφορά τα σημεία φόρτισης και τέσσερις βαθμούς για τα κρατικά κίνητρα. Στο μεταξύ κατά το 9μηνο του 2018 οι ταξινομήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων (αφορά και τα υβριδικά) στη χώ-

ρα μας έφτασαν τις 231, το οποίο αναγόμενο στον πληθυσμό βρίσκεται στη χαμηλότερη θέση μεταξύ των χωρών. Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω καθώς παρουσιάζει μόλις 115 σημεία φόρτισης, εκ των οποίων μόλις τα 6 (5,2% του συνόλου) είναι ταχυφορ-

τιστές. Σχετικά με την παροχή κυβερνητικών κινήτρων η χώρα μας εμφανίζει, μεταξύ των πιθανών οκτώ μορφών κινήτρων, θετικό πρόσημο στα τρία. Ειδικότερα, στην Ελλάδα παρέχονται κίνητρα για την ταξινόμηση ηλεκτρικών οχημάτων, για τα τέλη κυκλοφο-

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 9

αυτοκίνηση

περιβάλλον

Μ

ρίας καθώς και άλλα οικονομικά κίνητρα. Ωστόσο δεν υπάρχουν επιδοτήσεις για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου, για την αγορά εταιρικού ηλεκτρικού στόλου, πιθανή μείωση ΦΠΑ, κίνητρα υποδομής (π.χ. σημεία φόρτισης) ή κίνητρα παρεχόμενα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι το σημαντικότερο αντικίνητρο για την αγορά ηλεκτρικού οχήματος στην Ελλάδα παραμένει το υψηλό κόστος κτήσης.

Βελτίωση Παρά το γεγονός ότι κάποιες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, δεν έχουν «στρώσει κόκκινα χαλιά» ακόμα για την υποδοχή του ηλεκτρισμού στην κινητικότητα, για πρώτη φορά ο δείκτης (EV ReadinessIndex 2019) δείχνει ότι όλες οι χώρες που εξετάζονται, παρουσιάζουν βελτίωση σε σχέση με το 2018, αν και όχι με τον ίδιο ρυθμό. Φινλανδία, Γερμανία και Πορτογαλία ενίσχυσαν τη θέση τους κατά 7, 4 και 4 θέσεις αντίστοιχα, ως αποτέλεσμα της βελτίωσης των υποδομών φόρτισης και των αυξημένων κινήτρων που παρέχουν οι κυβερνήσεις για την απόκτηση και διατήρηση ηλεκτρικού οχήματος.

Τα κρατικά κίνητρα Τα περισσότερα κρατικά κίνητρα για την απόκτηση ηλεκτρικού οχήματος προσφέρουν Αυστρία, Ιρλανδία, Γερμανία και Ολλανδία. Τα κίνητρα περιλαμβάνουν χρηματοδοτικά προγράμματα για την αγορά, εκπτώσεις στα τέλη ταξινόμησης και κυκλοφορίας, διευκολύνσεις για τον εταιρικό στόλο και οφέλη στον ΦΠΑ. Την πλειονότητα των σημείων φόρτισης συναντά κανείς στην Ολλανδία (83.196 σημεία), ακολουθούν η Γερμανία (37.405) και η Γαλλία (34.558). Ως προς τα σημεία φόρτισης ανά κατοίκους, η Ολλανδία διαθέτει 4,8 φορτιστές ανά 1.000 κατοίκους, η Νορβηγία 4,5 φορτιστές ανά 1.000 κατοίκους και το Λουξεμβούργο 1,9 φορτιστές.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα Για την ιστορία και μόνο μέχρι στιγμής έχουν πουληθεί στην Ελλάδα κάτω από 100 αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα ενώ ο συνολικός στόλος δεν ξεπερνά τα 400. Τα κίνητρα δεν πρέπει να εστιαστούν μόνο στην αγορά του ηλεκτροκίνητου οχήματος, αλλά και στη δημιουργία υποδομών φόρτισης. Χαρακτηριστικό είναι το μοντέλο που ακολουθείται στο νησί της Ρόδου όπου ιδιωτική εταιρεία ξεκινά το concept του carsharing ηλεκτρικών οχημάτων. Παράλληλα, ως την άνοιξη του 2019 στο νησί θα λειτουργούν 10 κοινόχρηστοι σταθμοί φόρτισης οι οποίοι θα είναι διάσπαρτοι σε δημοφιλείς επιχειρήσεις του νησιού. Στα επιχειρηματικά μοντέλα για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα το 2030 ο εκτιμώμενος αριθμός των ηλεκτροκίνητων οχημάτων στην Ελλάδα θα φθάσει τα 15.000 και κάθε σημείο φόρτισης θα δέχεται περίπου 700 επισκέψεις το χρόνο. Που σημαίνει ότι χρειάζονται άμεσα επενδύσεις για υποδομές αυτού του τύπου. Για την κυβέρνηση, η ηλεκτροκίνηση αποτελεί προτεραιότητα στα κέντρα των πόλεων και σε κάποια νησιά καθώς επιτρέπει τη ραγδαία μείωση της μόλυνσης της ατμόσφαιρας. Σημειωτέον ότι υπάρχουν αναξιοποίητες δυνατότητες χρηματοδότησης από ευρωπαϊκά κονδύλια και έφερε ως παράδειγμα τα 1,6 δις ευρώ που εντάσσονται σε σχετικό πρόγραμμα από το ΕΣΠΑ, ενώ ότι τίποτα δεν έχει διατεθεί για την ηλεκτροκίνηση. Στην Ελλάδα, έξι στους επτά χρήστες δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ ένα κοινό σημείο φόρτισης πιθανώς επειδή δεν τους είναι βολικό.

10 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

ετά από μόλις δέκα μήνες σχεδιασμού και δέκα μήνες κατασκευών, εγκαινιάστηκε ο υβριδικός σταθμός ηλεκτροπαραγωγής που εγκατέστησε η Siemens στο νησί Isabela των Γκαλαπάγκος. Στόχος του έργου ήταν να μετατραπεί η σημερινή δομή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα, σε ένα υβριδικό σύστημα με αρκετές πηγές πρωτογενούς ενέργειας. Το σύστημα έχει σχεδιαστεί για να λειτουργεί με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, με βιοκαύσιμα και ηλιακή ενέργεια και προμηθεύει σχεδόν 900 νοικοκυριά με ηλεκτρισμό στο κατά πολύ μεγαλύτερο νησί των Γκαλαπάγκος. Η Siemens εφάρμοσε ένα φωτοβολταϊκό σύστημα 952 kWp, ένα σύστημα αποθήκευσης ενέργειας με χρήσημπαταριών με ισχύ μέχρι 660 kW και ένα σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με γενική ισχύ 1625 kW. «Είμαστε περήφανοι που συμβάλλουμε στην προστασία των Νήσων Γκαλαπάγκος με την τεχνολογία μας που είναι ουδέτερη για το κλίμα», δήλωσε ο John Kovach, επικεφαλής της Distributed Energy Systems στη Siemens. «Έχουμε παραδώσει το πρώτο τοπικό ενεργειακό σύστημα αυτού του είδους, επιτρέποντας στον πελάτη μας να επιτυγχάνει σημαντικούς μακροπρόθεσμους περιβαλλοντικούς στόχους». Το σύστημα παρακολουθείται εξ αποστάσεως από τα ΚέντραΑνάπτυξης Εφαρμογών Mindsphere της Siemens στο Μόναχο και το Ώστιν, στο Τέξας, για αποτελεσματική επιτόπια λειτουργία. Η σύμβαση για το έργο ανατέθηκε από το Υπουργείο Ηλεκτρικής Ενέργειας και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας του Εκουαδόρ (MEER). Το KreditanstaltfürWiederaufbau (KfW) χρηματοδότησε το έργο και η Lahmeyer International

SIEMENS

Bιώσιμη ενέργεια για τα Νησιά Γκαλαπάγκος Υβριδικό έργο βασισμένο στα βιοκαύσιμα και την ηλιακή ενέργεια που εγκαινιάστηκε στο νησί Isabela

ενήργησε ως σύμβουλος έργου. Ο σταθμός λειτουργεί από τον τοπικό προμηθευτήενέργειας, Elecgalapagos. Το ενεργειακό τοπίο των Νησιών Γκαλαπάγκος απειλείται σήμερα από μια ασταθή, εντατική παροχή CO2, η οποία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από θερμική ενέργεια. Λόγω της ιδιότητάς του ως Τοποθεσία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, το πρόγραμμα «Zero Fossi lFuelson the Galapagos Islands» της κυβέρνησης του Εκουαδόρ αποσκο-

πεί στην πλήρη μετατροπή του ενεργειακού εφοδιασμού του αρχιπελάγους σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η πολιτική αυτή επικεντρώνεται στην αποτελεσματικότερη κατανάλωση ενέργειας, στη χρήση της αιολικής και ηλιακής ενέργειας και στην αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων με καθαρά φυτικά έλαια. Προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί ως βιοκαύσιμο το έλαιο του ντόπιου φυτού JatrophaCurcas, το οποίο θα παρασχεθεί από την εγχώρια παραγωγή στην ηπειρωτική χώρα. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 11

ενέργεια

Mέσα στο μήνα έρχεται στη Βουλή η κύρωση της παραχώρησης για τους υδρογονάνθρακες Οι νέοι παίκτες, το roadshow της ΕΔΕΥ στο Λονδίνο τον Μάρτιο, τα «θαλάσσια οικόπεδα» - Tελικά υπάρχει πετρέλαιο; Του Χρήστου Κολώνα

Σ

τον χορό… των ερευνών και των εξορύξεων φυσικού αερίου που έχουν ανοίξει χώρες της νοτιοανατολικής Μεσογείου, όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος και η Κύπρος, μπαίνει σταδιακά και η Ελλάδα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων έχει επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου προκειμένου να φέρει κι άλλους μεγάλους πετρελαϊκούς ομίλους σε απαραχώρητες περιοχές νότια και νοτιοανατολικά της Κρήτης, στο Ιόνιο και ανάμεσα σε Πελοπόννησο και Κρήτη. Το σινιάλο για τον ερχομό νέων επενδυτών θα ανάψει, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, η κατάθεση και η κύρωση στη Βουλή των συμβάσεων παραχώρησης των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης για τα θαλάσσια οικόπεδα «Δυτικά» και «Νοτι-

οδυτικά» της Κρήτης. Οι ίδιοι παράγοντες εκτιμούν ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα τις καταθέσει γύρω στον Φεβρουάριο. Όταν αυτές κυρωθούν από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, η κοινοπραξία των εταιρειών Total – ExxonMobil – Ελληνικά Πετρέλαια, που έχει τα δικαιώματα, αναμένεται να ξεκινήσει το στάδιο των ερευνητικών διαδικασιών. Αυτή την περίοδο, ο πρόεδρος της ΕΔΕΥ Γιάννης Μπασιάς και τα υπόλοιπα στελέχη της εταιρείας παρουσιάζουν σε διεθνή συνέδρια και ομάδες εργασίας τα γεωφυσικά δεδομένα που έχουν επανεπεξεργαστεί νότια της θαλάσσιας περιοχής της Κρήτης καθώς και άλλων αδιάθετων περιοχών στο Ιόνιο, επιδιώκοντας να κεντρίσουν το ενδιαφέρον κι άλλων εταιρειών. Η είσοδος των πλέον μεγάλων ονομάτων, της γαλλικής Total και της αμερικα-

12 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 13

ενέργεια νικής ExxonMobil, στις έρευνες για τον εντοπισμό κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη χώρα μας αποτελεί τον ιδανικότερο «κράχτη» για τον ερχομό κι άλλων εταιρειών τέτοιου βεληνεκούς. Και μόνο τυχαία δεν είναι η έλευσή τους. Ωστόσο, για να πειστεί η πετρελαϊκή βιομηχανία και να εμφανιστεί για τη διεκδίκηση περιοχών θα πρέπει να δει απτά δείγματα από την ελληνική κυβέρνηση, άρα την ψήφιση των συμβάσεων «Δυτικά» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης». Το καίρια ερωτήματα που έχουν τεθεί για τις έρευνες υδρογονανθράκων στην ελληνική επικράτεια είναι αν όντως υπάρχουν κοιτάσματα φυσικού αερίου και αν το θαλάσσιο υπέδαφος του Ιονίου και νότια της Κρήτης τα διαθέτει, τότε ποιες είναι οι ποσότητες ώστε να συμφέρει η επένδυση στην εξόρυξη κι εκμετάλλευσή τους. Πέρσι, σε ειδική εκδήλωση για τις έρευνες υδρογονανθράκων, ο πρόεδρος της ΕΔΕΥ είχε υπαινιχθεί το μέγεθος των κοιτασμάτων φυσικού αερίου που μπορεί να κρύβονται στο υπέδαφος των θαλάσσιων περιοχών νότια της Κρήτης και του Ιονίου. Είχε δώσει ένα μεγάλο εύρος των ποσοτήτων φυσικού αερίου που μπορεί να υπάρχουν. Εκτίμησε πως, αν υπάρχουν κοιτάσματα, τότε αυτά κυμαίνονται ανάμεσα στα 3 με 37 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια. Και, φυσικά, δεν τα προσδιόρισε τυχαία. Τόσες είναι οι ανακαλύψεις που έχουν γίνει σε παραχωρήσεις της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, όπως τα κοιτάσματα Zohr στην Αίγυπτο, της Καλυψώς, της Αφροδίτης και του Ονησιφόρου στην Κύπρο, του Λεβιάθαν, του Τανίν, Καρίς και Ταμάρ στο Ισραήλ κ.ά.

Ευρήματα Τα ευρήματα των γεωφυσικών ερευνών και οι αναλύσεις που έχει κάνει το τεχνικό προσωπικό

της Κρήτης, της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας προς την Ιταλία, ο πλωτός σταθμός αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη αλλά και ανάλογος σταθμός στην Κύπρο. Πέραν αυτού του επενδυτικού σχεδίου, προς ολοκλήρωση βαίνει ο αγωγός TAP (Τουρκία – Ελλάδα – Αλβανία – Ιταλία).

Eλληνικά Πετρέλαια

της ΕΔΕΥ «δείχνουν» γεωλογικές δομές που μοιάζουν με εκείνες των μεγάλων ανακαλύψεων της ευρύτερης περιοχής. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην τελευταία ετήσια έκθεση της Εταιρείας: «Γεωλογικά υπάρχουν ομοιότητες με τα πετρώματα της νοτιοανατολικής Μεσογείου που έδωσαν τα τελευταία πέντε χρόνια πολλές ανακαλύψεις μεγάλων κοιτασμάτων αερίου. Η θαλάσσια περιοχή της δυτικής Ελλάδας και εκείνη νότια της Κρήτης χαρακτηρίζονται ιδιαίτερα από ασβεστολιθικά πετρώματα και παρουσιάζουν ομοιότητες με το κοίτασμα Zohr της Αιγύπτου, της Καλυψώς και του

14 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

Ονησιφόρου της Κύπρου, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις με το κοίτασμα της Αφροδίτης στην Κύπρο ή του Λεβιάθαν στο Ισραήλ. Όλα αυτά τα κοιτάσματα είναι αερίου, ανακαλυφθήκαν δε την τελευταία πενταετία με μια σειρά γεωτρήσεων». «Ωστόσο, ο μόνος αδιάψευστος μάρτυρας είναι το γεωτρύπανο», όπως σημειώνουν στην πετρελαϊκή βιομηχανία και στην επιστημονική κοινότητα. Οι προσπάθειες της ελληνικής πλευράς είναι να δελεάσει νέους επενδυτές για πέντε μεγάλες θαλάσσιες εκτάσεις 32.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Δύο βρίσκονται στο Ιόνιο, δύο νότια και

νοτιοανατολικά της Κρήτης και μία ανάμεσα στον Μεσσηνιακό Κόλπο και δυτικά των Χανίων.

London calling… Σχετικές παρουσιάσεις έγιναν στις 6 και 7 Δεκεμβρίου του 2018 σε ομάδα εργασίας στη Μάλτα, όπου συμμετείχαν γεωφυσικοί και μηχανικοί στον κλάδο των υδρογονανθράκων. Η ΕΔΕΥ παρουσίασε τα δεδομένα των περιοχών αυτών, παρόντων εκπροσώπων γεωφυσικών εταιρειών-κολοσσών στον κλάδο τους: PGS και TGS (Νορβηγία), ΙΟΝ (ΗΠΑ), ΕΝΙ (Ιταλία) και Schlumberger (Γαλλία – Αμερική). Ο επόμενος

σταθμός είναι τον Μάρτιο στο Λονδίνο, όπου πραγματοποιείται η μεγάλη έκθεση του κλάδου ερευνών και υδρογονανθράκων APPEX 2019. Οι έρευνες στην ελληνική επικράτεια και ο πιθανός εντοπισμός κοιτασμάτων αναβαθμίζουν γεωπολιτικά τη θέση της χώρας σε μια περίοδο κατά την οποία είναι σε εξέλιξη οι έρευνες της ExxonMobil στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ ταυτόχρονα προωθούνται και μεγάλα έργα υποδομών, όπως τα σχέδια για τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed που θα μεταφέρει ποσότητες από το Ισραήλ και την Κύπρο προς την Ε.Ε. μέσω

Εντός του έτους επίσης αναμένονται –μετά από δεκαετίες– και οι πρώτες γεωτρήσεις για κοιτάσματα φυσικού αερίου στην ελληνική επικράτεια. Δεν αποκλείεται η κοινοπραξία ΕΛΠΕ – Edison να πραγματοποιήσει την πρώτη της ερευνητική γεώτρηση στην περιοχή του Πατραϊκού ΚόλΟι έρευνες στην που, ενώ και για την παελληνική επικρά- ραχώρηση στο Κατάκολο, η Energean Oil & Gas έχει τεια και ο πιθανός καταθέσει τη Μελέτη εντοπισμός κοιτα- Περιβαλλοντικών και Κοισμάτων αναβαθμί- νωνικών Επιπτώσεων όπως και τις λοιπές αιτήζουν γεωπολιτικά σεις αδειών ώστε να προτη θέση της χώρας χωρήσει στην πρώτη γεώτρηση για την παραγωγή. Η εταιρεία αναμένεται μέσα στο 2019 να πάρει την επενδυτική της απόφαση, αφού βέβαια προηγηθούν όλες οι αναγκαίες αδειοδοτήσεις. Η ίδια εταιρεία έχει σε εξέλιξη τις σεισμικές έρευνες στη χερσαία περιοχή των Ιωαννίνων, ενώ ξεκίνησε και την προετοιμασία για την «Αιτωλοακαρνανία».

Energean Επιπλέον, η Energean Oil & Gas μέσα στις επόμενες ημέρες θα ξεκινήσει και την παραγωγή πετρελαίου από το κοίτασμα «Έψιλον», με τα βεβαιωμένα αποθέματα να ανέρχονται στα 18 εκατ. βαρέλια. Θα είναι οι πρώτες ποσότητες που θα παραχθούν μετά το 1996, όταν ξεκίνησε ο Πρίνος. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 15

Λιγνίτες θέμα

H

Επενδυτικό μπλακ άουτ στο διαγωνισμό Οι φόβοι των 1.200 εργαζομένων - Στη γωνία περιμένει η Ν.Δ. με τη «μικρή ΔΕΗ» «Τελειώνετε!», το μήνυμα των Βρυξελλών Της Μανταλένας Πίου

16 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

ταν στο μέσον της δεκαετίας του 2000, λίγο μετά την -στα… χαρτιά- απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού, όταν έφθασε στις Βρυξέλλες η πρώτη καταγγελία για το μονοπώλιο της ΔΕΗ στον λιγνίτη, που της έδινε το πλεονέκτημα της φθηνής ηλεκτροπαραγωγής, την οποία δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν όλες οι άλλες εταιρείες πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας. Κάπως έτσι ξεκίνησε η περιπέτεια με τα λιγνιτικά εργοστάσια της ΔΕΗ, που έχει οδηγήσει σήμερα στον διαγωνισμό για την πώληση των τριών μονάδων στη Φλώρινα και τη Μεγαλόπολη. Στην υπόθεση ενεπλάκησαν η Κομισιόν, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ακόμα και οι δανειστές με τα μνημόνια, αφού η ελληνική αγορά ηλεκτρισμού ήταν -και παραμένει- μία από τις πιο «κλειστές» αγορές της Ευρώπης, σχεδόν 20 χρόνια μετά την πρώτη οδηγία για την απελευθέρωση. Μόνο που τα δεδομένα τού τότε και τού τώρα είναι τελείως διαφορετικά. Τότε τα λιγνιτικά εργοστάσια της ΔΕΗ ήταν οι «πολύφερνες νύφες» που εξασφάλιζαν κέρδη με το φθηνό κόστος παραγωγής. Σήμερα, τα περισσότερα είναι πια παλαιές μονάδες, που βρίσκονται στο στόχαστρο όλων των ευρωπαϊκών πολιτικών για το Κλίμα και την Ενέργεια, και όλων των περιβαλλοντικών οργανώσεων, καθώς έχουν τις μεγαλύτερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Γι’ αυτόν τον λόγο άλλωστε επιβαρύνονται με το υψηλότερο κόστος για την αγορά των όλο και ακριβότερων δικαιωμάτων εκπομπής CO2. Η μία μετά την άλλη οι χώρες της Ε.Ε., ειδικά αυτές της Δυτικής Ευρώπης, ανακοινώνουν την κατάργηση της ανθρακικής ηλεκτροπαραγωγής και αρκετές ευρωπαϊκές εταιρείες κλείνουν τις μονάδες άνθρακα. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον πουλά η ΔΕΗ. Στο παρελθόν, βέβαια, όταν οι συνθήκες ήταν πολύ καλύτερες και δεχόταν προτάσεις για να πουλήσει λιγνιτικές μονάδες -που τότε θα πετύχαινε πολύ υψηλότερο τίμημα και θα γλίτωνε από πολλά προβλήματα που αντιμετώπισε στην πορεία-, τις απέρΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 17

Λιγνίτες ριπτε όλες ασυζητητί, βοηθούντων και των εργαζομένων, για τους οποίους επί χρόνια η λιγνιτική αποεπένδυση ήταν το «κόκκινο πανί». Ο εν εξελίξει διαγωνισμός, που ξεκίνησε στα τέλη Μαΐου 2018 με τη δημοσίευση της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, δείχνει ότι οδεύει στο τέλος του με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Έπειτα από αρκετές αναβολές και παρατάσεις και κάτω από την ασφυκτική πίεση της Κομισιόν, η οποία εποπτεύει την όλη διαδικασία, η τελευταία προθεσμία που ίσχυε την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές για την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών ήταν η 6η Φεβρουαρίου. Υπήρχε δε και το ενδεχόμενο μίας νέας ολιγοήμερης παράτασης, όσο διατηρείται σε εκκρεμότητα η έγκριση των ΑΔΙ, δηλαδή της αποζημίωσης που θα παίρνουν όλες οι συμβατικές ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες -συμπεριλαμβανουσών των λιγνιτικώνγια την ισχύ που διαθέτουν στο σύστημα.

Oι μνηστήρες Οι τρεις εταιρείες με τις οποίες η ΔΕΗ βρισκόταν σε συνεχείς διαπραγματεύσεις για την κατάθεση δεσμευτικών προσφορών είναι το σχήμα της κινεζικής CHN Energy - ομίλου Κοπελούζου, η τσεχική Seven Energy με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, και ο όμιλος Μυτιληναίου. Στην πρόσκληση ενδιαφέροντος είχαν ανταποκριθεί δύο ακόμα εταιρείες, η τσεχική Energeticky a Prumyslovy Holding (EPH) και ο όμιλος Βιοχάλκο, οι οποίες όμως από ένα σημείο της διαδικασίας και μετά, αποστασιοποιήθηκαν. Μετά τις πρόσφατες παρεμβάσεις για τη μείωση του αριθμού των εργαζομένων στις υπό πώληση μονάδες, τον εφοδιασμό της μονάδας της Μελίτης στη Φλώρινα όχι μόνον με σταθερή αλλά και μειωμένη τιμή λιγνίτη σε σχέση με αυτήν που αγοράζει η ΔΕΗ από το παρακείμενο ορυχείο -το οποίο εκμεταλλεύεται ιδιωτική εταιρεία-, καθώς και τις πρώτες, προφορικές διαβεβαιώσεις από τις Βρυξέλλες για τη χορήγηση λιγνιτικών ΑΔΙ, οι ελπίδες για την κατάθεση προσφορών στον διαγωνισμό

άρχισαν να αναπτερώνονται, καθώς δεν έπαψε ποτέ ο φόβος για την πλήρη αποτυχία. Ακόμα όμως και αν κατατεθούν προσφορές, έκδηλη είναι η ανησυχία για το τίμημα, που, αν είναι πολύ χαμηλό, κατώτερο της αποτίμησης, ο διαγωνισμός μπορεί να οδηγηθεί σε αδιέξοδο.

Τα… νερά! Το όποιο άδοξο τέλος του εν λόγω διαγωνισμού δε, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα αυτό που απεύχονται περισσότερο η διοίκηση και οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ, δηλαδή την υποχρεωτική πώληση και υδροηλεκτρικών μονάδων, προκειμένου να καταστεί πιο ελκυστικό για τους υποψήφιους επενδυτές ένα πακέτο που θα περιέχει λιγνιτικά και υδροηλεκτρικά. Πρόκειται για ένα σχήμα παρεμφερές με αυτό της «μικρής ΔΕΗ», το οποίο είχε ξεκινήσει επί

18 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

της προηγούμενης κυβέρνησης Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ αλλά στη συνέχεια «πάγωσε», χωρίς να προχωρήσει στα επόμενα βήματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ν.Δ. παραμένει υπέρ της λύσης αυτής, θεωρώντας ότι είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ανοίξει η αγορά ηλεκτρισμού. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, σε περίπτωση που μετά τις εκλογές επανέλθει στην κυβέρνηση, να το επαναφέρει στο προσκήνιο, αν βέβαια μέχρι τότε δεν έχει ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και δεν έχει υπάρξει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πάντως, επιμένει στην ολοκλήρωση του διαγωνισμού όσο το δυνατόν συντομότερα. Είναι χαρακτηριστικό δε ότι στην επιστολή της προς τις ελληνικές αρχές για την παράταση που χορήγησε στις αρχές Ιανουαρίου, διεμήνυσε ότι αυτή

είναι και η τελευταία παράταση που δίνει. Ως καταληκτική ημερομηνία όρισε την 8η Φεβρουαρίου, οπότε και η ΔΕΗ θα πρέπει να κατακυρώσει τις μονάδες στον υποψήφιο επενδυτή ή επενδυτές. Με βάση τους όρους της προκήρυξης, ο επενδυτής που θα καταθέσει προσφορά και για τις τρεις μονάδες είναι αυτός που θα πάρει το προβάδισμα, καθώς θα προικοδοτηθεί με τα περισσότερα μόρια. Ένας από τους λόγους που η ΔΕΗ αποφάσισε να δώσει το κίνητρο αυτό ήταν η επενδυτική επιφυλακτικότητα για τις υπό πώληση μονάδες 3 και 4 του συγκροτήματος της Μεγαλόπολης, κυρίως εξαιτίας του μεγάλου αριθμού των εργαζομένων σε αυτές. Τα δύο εργοστάσια, μαζί με τα ορυχεία που τα συνοδεύουν, απασχολούν περί τα 1.200 άτομα. Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος που η

ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος - Ενέργειας και η ΔΕΗ θεσμοθέτησαν κίνητρα για την εθελουσία έξοδο από όλες τις υπό πώληση μονάδες, προκειμένου να μειωθεί το εργασιακό κόστος. Το πρόγραμμα της εθελουσίας απέφερε στη Μεγαλόπολη τη μείωση του προσωπικού κατά 244 άτομα (συμπεριλαμβανομένων των συνταξιοδοτήσεων), αριθμός που, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΔΕΗ, επιτρέπει στη μονάδα, υπό ιδιωτική διαχείριση, να λειτουργήσει κερδοφόρα, λόγω της σημαντικής μείωσης του εργασιακού κόστους. Ας σημειωθεί ότι το τρίμηνο Ιουλίου Σεπτεμβρίου, που ουσιαστικά είναι το πρώτο τρίμηνο λειτουργίας της θυγατρικής στην οποία πέρασαν οι υπό πώληση μονάδες της Μεγαλόπολης, παρουσίασε ζημίες 3 εκατ. ευρώ. Από τη μονάδα της Μελίτης, η οποία

απασχολεί συνολικά 231 άτομα, με το πρόγραμμα της εθελουσίας 29 αποχωρούν και 12 συνταξιοδοτούνται. Όσο για το πρόγραμμα της κινητικότητας, δηλαδή της δυνατότητας να μετακινηθεί ένας εργαζόμενος -κατόπιν αιτήματός του- από τις υπό πώληση μονάδες στη μητρική ΔΕΗ ή στον ΔΕΔΔΗΕ, τον Διαχειριστή του Δικτύου Διανομής, δεν αναμένεται να αποδώσει ιδιαίτερα, κυρίως λόγω της διαφοράς ειδικοτήτων και της δυσκολίας μετακίνησης των εργαζομένων από τη Μελίτη ή τη Μεγαλόπολη σε άλλες περιοχές όπου βρίσκονται οι υπηρεσίες της ΔΕΗ ή του ΔΕΔΔΗΕ. Το κόστος της εθελουσίας το επωμίζεται όλο η ΔΕΗ. Με τα μέτρα αυτά, τον φθηνότερο λιγνίτη για τη μονάδα της Μελίτης και τα λιγντικά ΑΔΙ, η ΔΕΗ ευελπιστεί για την ομαλή κατάληξη του διαγωνισμού. Οι εξελίξεις θα δείξουν!

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 19

ανανεώσιμες

Η επόμενη μέρα μετά τους λιγνίτες Με ποιες μονάδες θα πιάσει τον στόχο των 500 MW από ΑΠΕ μέχρι το 2022 η ΔΕΗ Γεμάτα τα ταμεία της ΔΕΗ Ανανεώσιμες Του Τάσου Φραγκούλη

20 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

Π

άνω από 500 ΜW, με επενδύσεις που θα ξεπεράσουν τα 300 εκατ. ευρώ, είναι ο στόχος που έχει θέσει η διοίκηση της ΔΕΗ από την παραγωγή ενέργειας μέσω των Ανανεώσιμων Πηγών (ΑΠΕ). Το «Business Energy» αποκαλύπτει σήμερα ανά μονάδα τα προσδοκώμενα οφέλη και την απόδοση της ΔΕΗ μέσω των ΑΠΕ, έπειτα από τη συγχώνευση με τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες, project που τρέχει από τον περασμένο Οκτώβριο. Εκεί που η ΔΕΗ φαινόταν ότι υστερούσε έναντι του ανταγωνισμού σε σχέση με τη διείσδυσή της στις εναλλακτικές και

φιλικές προς το περιβάλλον μορφές ενέργειας, αποδεικνύεται ότι αποκτά τα ηνία, υποστηρίζουν πηγές στην Επιχείρηση, τη στιγμή που ενώ γράφονται αυτές οι γραμμές αναμένονται εξελίξεις από την αποεπένδυση της εταιρείας από τους λιγνίτες. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες αποτελεί 100% θυγατρική της ΔΕΗ, που συστήθηκε το 1998 με σκοπό την αξιοποίηση του ανανεώσιμου δυναμικού για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Σήμερα η εταιρεία λειτουργεί συνολικά λιγότερα από 160 MW ΑΠΕ - κατέχοντας ένα μερίδιο της τάξης μόλις του 2,9% της αγοράς. Πλέον το επενδυτικό της πρόγραμμα προβλέπει

αύξηση στα 503,3 ΜW μέχρι το 2022, όπως αποκαλύπτει σήμερα το «B.E.». Το σύνολο των επενδύσεων ξεπερνά τα 300 εκατ. ευρώ και αυτές αναλύονται σε 300 MW αιολικά, σε 150 MW υδροηλεκτρικά, σε 30 MW βιομάζα και γύρω στα 20 MW γεωθερμία. Το 2017 η ΔΕΗ Ανανεώσιμες είχε κύκλο εργασιών 25,9 εκατ. ευρώ έναντι 30,8 εκατ. ευρώ το 2016 και καθαρά κέρδη 2,3 εκατ. ευρώ έναντι 9,7 εκατ. ευρώ. Στις 31 Δεκεμβρίου 2017 απασχολούσε 72 εργαζομένους, από 54 στις 31 Δεκεμβρίου 2016. Με βάση τον στρατηγικό σχεδιασμό για νέα ισχύ 2,5 GW με ορίζοντα το 2030, η διοίκηση της ΔΕΗ προχώρησε σε με-

λέτη για τον βέλτιστο σχεδιασμό προς επίτευξη του φιλόδοξου αυτού στόχου, τα συμπεράσματα της οποίας δείχνουν ως καταλληλότερο το σενάριο της συγχώνευσης της θυγατρικής ΔΕΗ Ανανεώσιμες με τη μητρική εταιρεία. Σημειωτέον ότι από τη συγχώνευση η ΔΕΗ ωφελείται και από τα ισχυρά ταμειακά διαθέσιμα της θυγατρικής της που στο τέλος του 2017, σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, ξεπερνούν τα 60,1 εκατ. ευρώ από 49 εκατ. ευρώ το 2016. Αυτό, τη στιγμή που οι υποχρεώσεις της εμφανίζονται μειωμένες σχεδόν στο μισό σε σχέση με το 2016, σε 19,2 εκατ. ευρώ από 38,5 εκατ. ευρώ.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 21

οικονομία θέμα

Eρχεται ο Τραπεζίτης της… γειτονιάς! Φθηνά δάνεια με επιτόκιο 5%-7% - Bonus στους συνεπείς δανειολήπτες - Παρακάμπτονται οι τριτεγγυητές - Ανοίγει η αγορά των χορηγήσεων - Μικροδάνεια με ημερομηνία λήξεως` - Ιδιώτες και επαγγελματίες οι ενδιαφερόμενοι Του Γ. Τριανταφύλλου

22 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

Μ

ε φθηνά δάνεια από νεοσύστατες «μικρές τράπεζες» αλλά και γενναίες ρυθμίσεις οφειλών θα επιχειρήσει η κυβέρνηση να δώσει ανάσες ρευστότητας στην αγορά και να συνδράμει μικρομεσαίες επιχειρήσεις και νοικοκυριά προκειμένου να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους σε Ασφαλιστικά Ταμεία, Εφορία και Δήμους. Το ύψος των μικροδανείων μπορεί να φτάνει τα 25.000 ευρώ και, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς στο «B.Ε.», το ύψος των επιτοκίων -αν και δεν έχει καθοριστεί ακόμα στο νομοσχέδιο που βρίσκεται στη διαβούλευσημπορεί να κυμανθεί μεταξύ 5% και 7%, προκειμένου να δημιουργούνται επαρκείς ταμειακές εισροές, έτσι ώστε να είναι σε θέση να αποπληρωθεί το δάνειο χωρίς προβλήματα. Το επιτόκιο μπορεί να είναι σταθερό ή κυμαινόμενο ή και συνδυασμός των δύο, ανάλογα με τον χρόνο αποπληρωμής, που μπορεί να φθάσει και τα 10 χρόνια. Το πλέον ευνοϊκό της πίστωσης αυτής είναι ότι δεν απαιτούνται εμπράγματες εξασφαλίσεις, ενώ το Ίδρυμα μικροχρηματοδοτήσεων που θα συσταθεί και θα τελεί υπό τον έλεγχο της Τράπεζας της Ελλάδος, μπορεί να απαιτήσει την ύπαρξη τριτεγγυητή πριν από τη χορήγηση επιχειρηματικής μικροχρηματοδότησης. Το Δημόσιο εγγυάται για να ανοίξει η αγορά. Στο σημείο αυτό, πληροφορίες

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 23

οικονομία θέμα

Τ

του υπουργείου Οικονομικών ανα- εργασίας, λειτουργώντας σαν κομφέρουν στο «Β.Ε.» ότι γίνεται προ- μάτι της κοινωνίας και όχι στο πεσπάθεια να υπάρξει πρόβλεψη στο ριθώριο που τους φέρνει ο απονομοσχέδιο για παράκαμψη τριτεγ- κλεισμός σε χρηματοδότηση. γυητών σε περιπτώσεις δυνητικών Μια σκέψη για την παράκαμψη των νέων επιχειρηματιών τριτεγγυητών είναι να από ευάλωτες ομάδες, υπάρξει ένας αυστηπου σήμερα δεν βρίρότερος έλεγχος από Στόχος είναι σκουν πρόσβαση στο τα Ιδρύματα Χρηματονα δοθεί μια τραπεζικό σύστημα ακριδοτήσεων, του σχεδίβώς λόγω έλλειψης εξαου για το πώς ο δανειδεύτερη ευκαιρία σφαλίσεων. ολήπτης χρησιμοποιεί σε όσους Στόχος, να δοθεί μια το χρηματοδοτούμενο δεύτερη ευκαιρία σε ποσό, έτσι ώστε, εφόεπλήγησαν όσους επλήγησαν από σον διαπιστωθεί πααπό την κρίση την κρίση, να έχουν χωρέκκλιση ή κίνδυνος ρίς αυστηρούς όρους και αποπληρωμής, να βοεγγυήσεις πρόσβαση σε ηθηθεί μέσω των συμνέα κεφάλαια, άρα και στην αγορά βουλευτικών υπηρεσιών που πα24 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

ρέχει το Ίδρυμα ή να ζητηθεί -τότε- τριτεγγυητής. Μια δεύτερη σκέψη, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, είναι να υπάρχει για συγκεκριμένες ευάλωτες και μειονεκτούσες ομάδες, συνδρομή του Δημοσίου, είτε με μερική επιδότηση του επιτοκίου είτε με εγγύηση, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν στο υπουργείο Οικονομικών, ελάχιστα «μικροδάνεια» που παρέχονται σήμερα από την αγορά «κοκκινίζουν» (ποσοστό περίπου 2-4%) και αυτά ακόμα καθυστερούν, επειδή έχουν ωρίμανση συνήθως τετραετίας και περισσότερο, οπότε θεωρείται φυσιολογική μια δυσκολία στα πρώτα χρόνια του σχεδίου.

ο σχέδιο νόμου ορίζει τις διαδικασίες ίδρυσης των νέων Ιδρυμάτων και προβλέπει ρητά πως αυτά θα προσφέρουν χρηματοδότηση έως και 25.000 ευρώ σε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις καθώς και σε αυτοαπασχολούμενους, φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας του νόμου 4430/2016 και φυσικά πρόσωπα. Τα μικροδάνεια κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες: στα επιχειρηματικά και τα προσωπικά. Δυνατότητα εκταμίευσης των επιχειρηματικών μικροδανείων τα οποία θα χορηγούνται μόνο από αδειοδοτημένες επιχειρήσεις -και οι οποίες θα τελούν υπό την εποπτεία της ΤτΕέχουν: α) Πολύ μικρές οντότητες. β) Φυσικά πρόσωπα για τη σύσταση πολύ μικρών οντοτήτων. γ) Ελεύθεροι επαγγελματίες ή αυτοαπασχολούμενοι. δ) Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας. Από την άλλη, υπάρχουν και οι δικαιούχοι των προσωπικών μικροχρηματοδοτήσεων, οι οποίοι είναι οι εξής: α) Φυσικά πρόσωπα για την κάλυψη δαπανών σχετιζόμενων άμεσα ή έμμεσα με την εκπαίδευση ή μετεκπαίδευσή τους ή σχέση μαθητείας. β) Δικαιούχοι προγραμμάτων εφαρμογής

Πώς θα λειτουργεί η Τράπεζα της γειτονιάς δημόσιας πολιτικής. γ) Ευάλωτες κοινωνικά ομάδες. Ο ίδιος δικαιούχος μπορεί να λαμβάνει από ένα ή περισσότερα Ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων νέα μικροχρηματοδότηση σε ποσό που προστίθεται στο υπόλοιπο, υπό την προϋπόθεση ότι το συνολικό ποσό της αρχικής και της νέας μικροχρηματοδότησης, ανεξαρτήτως του Ιδρύματος χορήγησης, δεν υπερβαίνει το όριο των 25.000 ευρώ. Κάθε Ίδρυμα μικροχρηματοδοτήσεων διαφημίζει τις χορηγούμενες μικροχρηματοδοτήσεις που διαθέτει, παρέχοντας τις ακόλουθες τυποποιημένες πληροφορίες κατά τρόπο σαφή, συνοπτικό και ευδιάκριτο: * Το επιτόκιο της μικροχρηματοδότησης, επιση-

μαίνοντας αν πρόκειται για σταθερό ή κυμαινόμενο ή συνδυασμό και των δύο, καθώς και πληροφορίες για τυχόν επιβαρύνσεις που περιλαμβάνονται στο συνολικό κόστος της πίστωσης για τον καταναλωτή. * Το συνολικό κόστος της μικροχρηματοδότησης. * Τη διάρκεια αποπληρωμής της μικροχρηματοδότησης. * Τον αριθμό και το ποσό των δόσεων. * Το περιεχόμενο των συμβουλευτικών υπηρεσιών και το κόστος τους ως ποσοστό επί του συνολικού ύψους της χρηματοδότησης. Το Ίδρυμα μικροχρηματοδοτήσεων μπορεί να

απαιτεί την ύπαρξη τριτεγγυητή πριν από τη χορήγηση επιχειρηματικής μικροχρηματοδότησης. Η ελάχιστη διάρκεια αποπληρωμής της χορηγηθείσας μικροχρηματοδότησης είναι 12 μήνες, ενώ η μέγιστη διάρκεια αποπληρωμής των προϊόντων μικροχρηματοδοτήσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 10 έτη. Τα Ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων απαγορεύεται να ασκούν τις ακόλουθες δραστηριότητες: * Να προσελκύουν από το κοινό καταθέσεις. * Να εκδίδουν ομόλογα, εκτός από τα ομόλογα που εκδίδονται σύμφωνα με τη νομοθεσία περί ανωνύμων εταιρειών. * Να λειτουργούν με ενσώματα και άυλα περιουσιακά στοιχεία, εκτός από εκείνα που σχετίζονται με την πιστωτική δραστηριότητα ή εκείνα που είναι απαραίτητα για την επαρκή λειτουργία της οντότητας. * Να χορηγούν πιστώσεις οι οποίες εξαρτώνται από την πώληση ή την αγορά των μετοχών ή των εταιρικών μεριδίων του Ιδρύματος μικροχρηματοδοτήσεων. * Να χορηγούν πιστώσεις με αντάλλαγμα από τον δικαιούχο την αγορά ή/και αποδοχή υπηρεσιών που δεν σχετίζονται με τη μικροχρηματοδότηση και τις συμβουλευτικές υπηρεσίες. * Να παρέχουν υπηρεσίες μεταφοράς χρημάτων.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 25

επενδύσεις ΣΤΈΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΌΡΛΑΣ ΣΤΟ «Β.Ε.»:

«Επενδύσεις 1,5 δισ. ευρώ στην κάνναβη, 7.000 νέες θέσεις εργασίας» 24+2 επενδυτικές προτάσεις στο γραφείο του αναπληρωτή υπουργού Οικονομίας έτοιμες προς έγκριση

26 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

Tου Στ. Κ. Χαρίτου

όπως σχολιάζουν άνθρωποι της αγοράς, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η ε νέο Ελντοράντο για την Ελλάδα μπορεί να εξελιχθεί σε διεθνές επιχειρηματικότητα και την κέντρο παραγωγής και μεταποίησης απασχόληση αναδεικνύεται φαρμακευτικής και βιομηχανικής κάνη καλλιέργεια και μεταποί- ναβης. ηση φαρμακευτικής και βι«Τα επόμενα χρόνια», τονίζει χαραομηχανικής κάνναβης, καθώς η ανά- κτηριστικά ο αναπληρωτής υπουργός πτυξή τους υπόσχεται υψηλές «απο- Οικονομίας Στέργιος Πιτσιόρλας, «θα δόσεις» στην εγχώρια έχουμε μια μεγάλη παοικονομία. Το ισχυρό Εχουν ήδη ραγωγή και από τα δύο επενδυτικό ενδιαφέρον είδη, βιομηχανική και καταδεικνύεται από τα «ξεχωρίσει» φαρμακευτική, και θα στοιχεία που παρουσιά- οι 12 πιο έχουμε στην ουσία δηζει το «Β.Ε.» σχετικά με «ώριμοι» φάκελοι μιουργήσει μια παράλτις επενδυτικές προτάληλη φαρμακοβιομησεις για τη φαρμακευτι- με τους επτά χανία στην Ελλάδα, κή κάνναβη. Τριάντα να διαθέτουν πάρα πολύ σημαντική», είναι οι κατατεθειμένες ενώ, όπως σχολιάζουν βεβαίωση επενδυτικές προτάσεις παράγοντες της αγοστη Γενική Γραμματεία χρήσεων γης. ράς, η φαρμακευτική Βιομηχανίας, με τις 2 να και βιομηχανική κάνναέχουν εγκριθεί ήδη, 2 βη είναι ικανές να φένα έχουν απορριφθεί και οι υπόλοιπες ρουν επενδύσεις που, μέσα στα αμέσως 26 να έχουν πάρει τον δρόμο για την επόμενα χρόνια, μπορούν να αγγίξουν έγκριση. Ιδιαίτερα σημαντικό κρίνεται το 1,5 δισ. ευρώ στο σύνολο της χώρας το συνολικό ύψος των επενδύσεων, και να δημιουργήσουν περίπου 7.000 που υπερβαίνουν τα 350 εκατ. ευρώ, θέσεις εργασίας. οδηγώντας στη δημιουργία 1.436 νέων Ειδικότερα και σύμφωνα με πληροφοθέσεων εργασίας, γεγονός το οποίο, ρίες του «Β.E.», μέχρι σήμερα έχουν

Σ

κατατεθεί στη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας 30 φάκελοι για άδεια εγκατάστασης μονάδων καλλιέργειας και επεξεργασίας τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης. Από αυτούς, οι 2 πρώτες εγκρίσεις δόθηκαν τον περασμένο Νοέμβριο (BIOMECANN A.E. και BIOPROCANN A.E.), αντιπροσωπεύοντας συνολικό ύψος επένδυσης 22 εκατ. ευρώ, ενώ 2 αιτήσεις έχουν απορριφθεί καθώς η μία εταιρεία δεν είναι ενεργή και η άλλη δεν υπέβαλε σχετικό ερωτηματολόγιο. Ως προς τους υπόλοιπους 26 φακέλους, οι 12 πρώτοι είχαν κατατεθεί μέχρι τον Νοέμβριο του 2018, ενώ στο διάστημα που μεσολάβησε μέχρι σήμερα, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, έχουν κατατεθεί επιπλέον 14 φάκελοι επενδύσεων με εκτιμώμενο ύψος επένδυσης 159,1 εκατ. ευρώ. Ήδη, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, έχουν «ξεχωρίσει» οι 12 πιο «ώριμοι» φάκελοι -για ορισμένους εκ των οποίων έχουν ζητηθεί πρόσθετα δικαιολογητικά-, με τους 7 να διαθέτουν βεβαίωση χρήσεων γης. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι 26 φάκελοι αφορούν αθροιστικά εκτάσεις άνω των 1.100 στρεμμάτων!

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 27

επενδύσεις

Η χαρτογράφηση των επενδύσεων φαρμακευτικής κάνναβης Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν κατατεθεί στο υπουργείο Οικονομίας, η γεωγραφική κατανομή των επενδυτικών προτάσεων έχει ως εξής: Κορινθία: 1 (+1 εγκεκριμένη), Θήβα: 7, Κιλκίς: 5, Σέρρες: 1, Αττική: 2, Καστοριά: 3, Σπάρτη: 1, Ηλεία: 1, Μεσολόγγι: 1, Μαγνησία: 1, Χαλκιδική: 1, Φωκίδα: 1, Πρέβεζα: 1, και ένας φάκελος έχει εγκριθεί στη Λάρισα. Ως προς τον έναν φάκελο, που αφορά επένδυση ύψους 9 εκατ. ευρώ στη βιομηχανική ζώνη Κορίνθου, σε έκταση 40 στρεμμάτων, έχει προωθηθεί προς υπογραφή σχέδιο απόφασης ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες του «B.E.», αναμένεται εντός των επόμενων ημερών η σχετική διευκρίνιση του υπουργείου Υγείας που θα αφορά και την οριστική διατύπωση του σχεδίου απόφασης προκειμένου αυτό να υπογραφεί. Υπενθυμίζεται ότι οι δύο πρώτες αδειοδοτήσεις μονάδων καλλιέργειας και επεξεργασίας τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης είναι οι εξής: 1. BIOMECANN A.E. Αφορά επένδυση 9,5 εκατ. ευρώ στη Λάρισα, με εκτιμώμενο αριθμό εργαζομένων τους 51 για αποξηραμένο ανθό (συσκευασία). Κινητήρια ισχύς μηχανολογικού εξο-

πλισμού 20,1 kw, και έκταση μονάδας 10.729,61 m2.

2. BIOPROCANN A.E. Αφορά επένδυση 12,5 εκατ. ευρώ στη θέση Πύργος Κορίνθου, με εκτιμώμενο αριθμό εργαζομένων τους 66 για αποξηραμένο ανθό (συσκευασία). Κινητήρια ισχύς μηχανολογικού εξοπλισμού 35,4 kw και έκταση μονάδας 46.558,22 m2 Σημειώνεται ότι στην Ευρώπη η αγορά της βιομηχανικής κάνναβης αναμένεται να φτάσει τα 180 εκατ. ευρώ ως το 2028 και της φαρμακευτικής τα 55,2 δισ. ευρώ, ενώ μέσα στα επόμενα έξι χρόνια ο παγκόσμιος κύκλος των business της κάνναβης αναμένεται να ξεπεράσει τα 145 δισ. δολάρια.

28 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

Η νομοθεσία για τη φαρμακευτική κάνναβη Ο νόμος για τη φαρμακευτική κάνναβη ψηφίστηκε τον Μάρτιο του 2018 (Ν.

4523/2018). Επί της ουσίας, ο νόμος για τη φαρμακευτική κάνναβη προσέθεσε άρθρο στον νόμο περί ναρκωτικών (Ν. 4139/2013), επιτρέποντας την ενιαία παραγωγή, κατοχή, μεταφορά, αποθήκευση, προμήθεια των πρώτων υλών και ουσιών κάνναβης και την εγκατάσταση και λειτουργία μεταποιητικής μονάδας επεξεργασίας και παραγωγής τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς με

αποκλειστικό σκοπό είτε την προμήθεια του κρατικού μονοπωλίου είτε την εξαγωγή τους. Για την παροχή της έγκρισης εκδίδεται κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Υγείας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για το σύνολο των δραστηριοτήτων. Για την έγκριση της βιομηχανικής μονάδας εφαρμόζεται ο Ν. 3982/2011, το άρθρο 43 παρ. 1 του Ν. 4442/2016 και η απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας με αριθμ. Οικ. 483/35/Φ.15/2012. Η δυνατότητα καταχρηστικής εφαρμογής των διατάξεων αποφεύγεται με τους ακόλουθους κανόνες που θέτει ο νόμος:

α. Η έγκριση είναι αμεταβίβαστη. β. Παρέχεται σε φυσικά πρόσωπα ή σε νομικά πρόσωπα, στη διοίκηση και διαχείριση των οποίων δεν συντρέχουν κωλύματα, όπως να μην έχουν καταδικασθεί ή παραπεμφθεί με τελεσίδικο βούλευμα για συγκεκριμένα κακουργήματα (κλοπή, υπεξαίρεση κ.λπ.) και να μην έχουν τεθεί σε δικαστική συμπαράσταση. γ. Η έκταση εντός της οποίας λαμβάνει χώρα το σύνολο των δραστηριοτήτων είναι ενιαία, κατ’ ελάχιστον 4 στρέμματα, είναι περίκλειστη και η καλλιεργούμενη περιοχή είναι κλειστή. δ. Η αίτηση για τη χορήγηση της έγκρισης συνοδεύεται από βεβαίωση της

οικείας Υποδιεύθυνσης Ασφαλείας ότι τηρήθηκαν οι όροι και οι προϋποθέσεις ασφαλούς φύλαξης σχετικά με τις περιοχές καλλιέργειας, τις εγκαταστάσεις της μεταποιητικής μονάδας, τα σημεία αποθήκευσης των πρώτων υλών, των ουσιών και των τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης και της μεταφοράς τους. ε. Τα δικαιολογητικά για τη χορήγηση της άδειας επικαιροποιούνται ετησίως και ελέγχεται τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο η συνέχιση της πλήρωσης των όρων και προϋποθέσεων παροχής της έγκρισης. Σε περίπτωση παραβίασης των όρων και προϋποθέσεων έγκρισης, αυτή ανακαλείται.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 29

ιδιώτες

Νέος γύρος εξαγορών στη λιανική της ενέργειας Τρεις με τέσσερις εταιρείες θα μείνουν στο τέλος - Δεν έχει ολοκληρώθεί το consolidation της αγοράς - Πλήρης η αποτυχία των NOME Του Χάρη Φλουδόπουλου

Τ

α τελευταία μερίδια αγοράς που ανακοινώθηκαν από το ενεργειακό χρηματιστήριο έρχονται να επιβεβαιώσουν εκείνο που αποτελεί εδώ και καιρό κοινό μυστικό στην αγορά: ότι οι στόχοι που τέθηκαν για την απελευθέρωση της λιανικής έχουν αποτύχει παταγωδώς. Και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά πρώτα απ’ όλους οι ανεξάρτητοι προμηθευτές, που ετοιμάζουν τις επόμενες κινήσεις τους. Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη υπάρχουν σε εξέλιξη πρώιμες διεργασίες και ασκήσεις για το πώς μπορεί να μετεξελιχθεί η αγορά και ποιες μπορεί να είναι οι πιθανές συνέργειες. Από αυτές τις ασκήσεις μάλιστα προκύπτουν ενδιαφέροντα αποτελέσματα, που δείχνουν το ισχυρό δέλεαρ που υπάρχει για νέο γύρο συμπράξεων, εξαγορών και συγχωνεύσεων. Στην πραγματικότητα, μόνο εάν οι υφιστάμενοι παίκτες της αγοράς ενώσουν δυνάμεις μπορεί να αμφισβητηθεί εν τοις πράγμασι η δεσπόζουσα θέση του κυρίαρχου παίκτη, δηλαδή της ΔΕΗ.

Απώλεια στόχου Ποια είναι όμως αυτή τη στιγμή η εικόνα της αγοράς; Η ΔΕΗ έκλεισε τον Νοέμβριο με με 30 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 31

επιχειρήσεις νέα

ιδιώτες Το μακροπρόθεσμο χρέος της Tesla

ρίδιο 78,63%, όταν ακριβώς έναν χρόνο πριν, τον Νοέμβριο του 2017, βρισκόταν στο 84,21%. Δηλαδή μέσα σε 12 μήνες και παρά την αύξηση των ποσοτήτων στα ΝΟΜΕ η ΔΕΗ έχασε λίγο παραπάνω από 6% της αγοράς. Υπενθυμίζεται ότι τέλος του 2018 το μερίδιο της ΔΕΗ όφειλε να έχει υποχωρήσει στο 62,24%, δηλαδή υπολειπόμαστε του συμφωνημένου στόχου πάνω από 16 ποσοστιαίες μονάδες.

Ο πρώτος και ο δεύτερος κύκλος Μέσα στο 2018 η αγορά είδε τον πρώτο κύκλο εξαγορών και συγχωνεύσεων, με τις δύο γνωστές συμφωνίες που ολοκληρώθηκαν. Η πρώτη ήρθε το καλοκαίρι με την εξαγορά της NRG από τον όμιλο της ΜΟΗ, που έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, καθώς ο διυλιστηριακός όμιλος αναζητούσε «άνοιγμα» στο ρεύμα. Ακολούθησε η περίπτωση της συνεργασίας Ήρωνα και Green, με την ουσιαστική εκχώρηση του πελατολογίου της δεύτερης στην πρώτη. Ένας δεύτερος κύκλος εξαγορών αναμένεται να εξελιχθεί εντός του 2019: η εφαρμογή του target model και η πιθανή θετική έκβαση του διαγωνισμού για τους λιγνίτες με κατάργηση 32 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

των ΝΟΜΕ αναμένεται να εντείνουν τις πιέσεις προς τους μικρότερους μη καθετοποιημένους παίκτες. Επιπρόσθετα, μια προγραμματισμένη αποκρατικοποίηση (ΔΕΠΑ) που αφορά στο αέριο πιθανόν να φέρει αναταράξεις και στη λιανική του ρεύματος (με δεδομένο το ευρύ αποτύπωμα της ΕΠΑ Αττικής με τους 330 χιλιάδες πελάτες).

Ο τρίτος κύκλος Η ολοκλήρωση των δύο πρώτων κύκλων εξαγορών και συγχωνεύσεων δεν σημαίνει ότι η αγορά θα κατασταλάξει στην τελική της μορφή. Ένας τρίτος γύρος, αυτός που ήδη εξετάζεται στα «σχέδια επί χάρτου», Σημειώνεται ότι των παικτών της αγοράς αναμένεται να ξεκινήσει. στο τέλος του Η απόληξή του θα είναι το πολύ 3 με 4 2018 το μερίδιο εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης και της ΔΕΗ όφειλε να της ΔΕΗ. Ενδεικτικό των «παντρεμάτων» και των συνδυασμών που γίνονται είναι έχει υποχωρήσει πως υπό προϋποθέσεις κάποιες στρατηγικές συνεργασίες θα μπορούσαν να στο 62,24% δημιουργήσουν ένα μετρήσιμο αντίπαλο δέος προς τη ΔΕΗ, με διψήφιο μερίδιο αγοράς. Όπως λένε χαρακτηριστικά πηγές της αγοράς, αυτή την περίοδο «όλοι συζητούν με όλους».

Κι έπειτα υπάρχει η μεγάλη επένδυση της Tesla στην Κίνα. Τον περασμένο Αύγουστο, η εταιρεία ανακοίνωσε την κατασκευή ενός εργοστασίου αξίας 5 δισ. δολαρίων, η οποία πρέπει να χρηματοδοτηθεί με τη σειρά της από τη μείωση των δαπανών στις ΗΠΑ. Ως εναλλακτική στην περικοπή κόστους, η Tesla θα μπορούσε να εκδώσει νέες μετοχές για να καλύψει τις χρηματοδοτικές τις ανάγκες. Αλλά αυτό θα ήταν διαβρωτικό για τους υφιστάμενους μετόχους. Στο μεταξύ, υπάρχει ανταγωνισμός από mainstream αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Volkswagen. Εάν η Tesla μειώσει τις τιμές για τα οχήματά της θα δυσκολευτούν περισσότερο να μπουν στην αγορά. Το συμπέρασμα: Η μείωση του εργατικού κόστους μπορεί να εξυπηρετήσει σκοπούς για την Tesla βραχυπρόθεσμα, ωστόσο μπορεί να επιστρέψει και να την "στοιχειώσει" μακροπρόθεσμα.

Tρία νέα iPhones το φθινόπωρo από την Apple Η Apple Inc. σχεδιάζει να παρουσιάσει τρία νέα μοντέλα iPhone αυτό το φθινόπωρo, μεταξύ των οποίων και τον διάδοχο του XR, της φθηνότερης συσκευής που παρουσιάστηκε το 2018 με οθόνη υγρών κρυστάλλων (LCD) που δεν κατάφερε να επιβεβαιώσει τις προσδοκίες της εταιρείας, αναφέρει η Wall Street Journal επικαλούμενη πηγές. Η Apple σχεδιάζει να παρουσιάσει ορισμένα νέα στοιχεία στην κάμερα των συσκευών, μεταξύ των οποίων τριπλή κάμερα στο πίσω μέρος για το ακριβότερο μοντέλο και διπλή κάμερα για τα άλλα δύο μοντέλα, αναφέρουν οι πηγές. Η κίνηση να διατηρήσει τις οθόνες LCD έρχεται καθώς η Apple αντιμετωπίζει αδύναμες πωλήσεις στο iPhone XR, κάτι που επιβάρυνε τις τελευταίες προβλέψεις για την πορεία των εσόδων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι συσκευές LCD βρίσκονται στο στάδιο της παραγωγής για μήνες και το σχέδιο δεν μπορεί να τροποποιηθεί εύκολα, προσθέτουν οι ίδιες πηγές.

Ο μεγαλύτερος κυκλικός επιταχυντής από το CERN Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών (CERN), έδωσε σήμερα, από τη Γενεύη, στη δημοσιότητα, το σχέδιο του για τη δημιουργία ενός μεγαλύτερου κυκλικού επιταχυντή, ο οποίος θα αποτελέσει το διάδοχο του τωρινού Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC). Ο προτεινόμενος επιταχυντής -με το προσωρινό όνομα Future Circular Collider (FCC)- θα έχει σχεδόν τετραπλάσιο μήκος (100 χιλιομέτρων) σε σχέση με τον LHC και θα είναι σχεδόν δέκα φορές πιο ισχυρός, φθάνοντας σε ενέργεια ως 100 TeV, έτσι ώστε να είναι σε θέση να αναζητήσει νέα υποατομικά σωματίδια. Το κόστος του εκτιμάται σε περίπου 24 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό καθόλου ευκαταφρόνητο, αν και θεωρείται ότι θα καταβληθεί σιγά-σιγά από πολλές χώρες σε διάστημα αρκετών ετών (ίσως άνω των 20). ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 33

αγορά εργασίας Της Αγγελικής Μαρίνου

Δ

ιχασμένοι είναι οι Έλληνες εργοδότες απέναντι στην αύξηση του κατώτατου και την κατάργηση του υποκατώτατου μισθού, καθώς η αύξηση του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους για την επιχείρηση δεν είναι σίγουρο πως θα «ισοφαρίσει» με την αναμενόμενη ώθηση που θα δοθεί στην κατανάλωση. Το ενδεχόμενο να δημιουργηθούν κλυδωνισμοί στην αγορά εργασίας από την αύξηση των κατώτατων αποδοχών επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς αλλά και φοροτεχνικοί, ειδικά τις επιχειρήσεις που προσφέρουν θέσεις εργασίας με μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση. Η επιβάρυνση σε αυτές τις επιχειρήσεις θα είναι μεγαλύτερη, καθώς πρόκειται για μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε κλάδους κυρίως του εμπορίου και της εστίασης που έχουν αυξημένη ένταση χρήσης της μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης αλλά και μια παράδοση καταβολής χαμηλών αποδοχών. Όπως υποστηρίζει ο φοροτεχνικός κ. Π. Παντελής, οι συνολικές κρατήσεις (εργαζόμενου και εργοδότη) υπέρ του ΕΦΚΑ σήμερα, επί του βασικού μικτού μισθού των 586 ευρώ, ανέρχονται σε 240,64 ευρώ. Αντίστοιχα οι κρατήσεις επί μισθού 630 ευρώ μικτά αυξάνονται κάτι λιγότερο από 20 ευρώ και φτάνουν στα 258,68 ευρώ. Αν ο κατώτατος επέστρεφε στα προ κρίσης επίπεδα των 751 ευρώ , οι αποδοχές των εργαζόμενων θα βελτιώνονταν κατά 165 ευρώ τον μήνα ή 2.315 ευρώ ετησίως. Ενώ όμως θα έχουμε μια μικτή αύξηση του κατώτερου μισθού κατά 2.315 ευρώ ετησίως, στον εργαζόμενο θα φτάσουν μόνο 1.250 ευρώ καθαρά για 14 μισθούς, άρα με την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών η τεράστια πλειοψηφία των εργαζομένων που είναι άνω των 25 ετών θα έχει μια απώλεια 1.065

Αντιδράσεις για την αύξηση του κατώτατου μισθού Φόβοι των εργοδοτών για το ενδεχόμενο να δημιουργηθούν νέοι κλυδωνισμοί στην αγορά εργασίας

34 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 35

αγορά εργασίας ευρώ. «Τα 1.250 ευρώ της επιπλέον κατανάλωσης δεν θα γυρίσουν στην αγορά, καθώς τα 580 ευρώ θα πληρωθούν από την επιχείρηση στον ΕΦΚΑ ως ασφαλιστικές εισφορές, άρα στην αγορά θα καταλήξουν τα 670 ευρώ, δηλαδή 58,83€ για μηνιαία κατανάλωση. Με άλλα λόγια, ξεκινώντας με μία μηνιαία αύξηση 165 ευρώ (14 μισθοί), θα καταλήξουν στον τζίρο των επιχειρήσεων μόνο τα 55 ευρώ», αναφέρει ο κ. Παντελής. Την πεποίθησή του πως η αύξηση του κατώτατου μισθού θα ευνοήσει την κατανάλωση και θα δώσει ένα μήνυμα έστω μιας σχετικής και αναιμικής ανάκαμψης εκφράζει ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ κ. Γ.Καρανίκας. «Για την ΕΣΕΕ, είναι αποδεκτή η αύξηση του καθαρού μισθού στο βαθμό που αυτό συνδέεται με μια μείωση του μη μισθολογικού κόστους. Θεωρούμε, επίσης, ότι πιθανότατα θα έχει θετικό αντίκτυπο στην κατανάλωση, το οποίο όμως θα είναι περισσότερο «ψυχολογικό», αφού ο κατώτατος μισθός αφορά μόνο στο 8% των μισθωτών» επισημαίνει. Σύμφωνα με τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, η απασχόληση με χαμηλούς μισθούς, περιλαμβανομένου του κατώτατου και του υποκατώτατου, έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και πλέον αγγίζει το 25% των θέσεων εργασίας που

καταγράφονται. Περίπου ένας στους τέσσερις απασχολουμένους το 2018 αμειβόταν με μισθό μέχρι 500 ευρώ, ενώ την μεγαλύτερη μεταβολή (αύξηση κατά 28,51% ή 108.227 εργαζόμενους) σημειώνουν οι θέσεις εργασίας στο μισθολογικό κλιμάκιο 0-500 ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει και τις θέσεις εργασίας μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης. Η πραγματικότητα είναι ότι μεγάλο μέρος της αγοράς μισθωτής

Με αυτά τα δεδομένα που προκύπτουν από τα στοιχεία της του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ και δεν μπορούν να αμφισβητηθούν, καθώς αντανακλούν τη σημερινή εργασιακή πραγματικότητα, η επίπτωση στην αγορά εργασίας από την όποια αύξηση του κατώτατου μισθού δεν θα είναι αμελητέα. Και είναι πολύ πιθανό ότι θα μεγαλώσει την ήδη διαδεδομένη αδήλωτη ή ημιδηλωμένη εργασία, όταν, μάλιστα, οι δυνατότητες ελέγχου για την τήρηση της εργασιακής νομοθεσίας στις μικρές επιχειρήσεις είναι σαφώς περιορισμένες.

Επιδότηση εισφορών

εργασίας του ιδιωτικού τομέα (1/4) έχει αμοιβές κάτω των 600 ευρώ, ιδίως σε κλάδους όπως η εστίαση (25,5%) και το εμπόριο (22,7%), το 56% των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα εργάζεται σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις έως 49 εργαζομένων, ενώ το 77% των μισθωτών στις μικρές επιχειρήσεις αμείβονται με αποδοχές κατώτατου και υποκατώτατου μισθού.

36 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

«Μαξιλάρι» που θα απορροφήσει μέρος της επιβάρυνσης από την αύξηση του κατώτατου μισθού αποτελεί η μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά 50% για το 2019 και 100% για το 2020 για όσους προσλαμβάνουν ή απασχολούν νέους έως 25 ετών. Την μείωση εξήγγειλε ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ και πρόκειται να νομοθετηθεί εντός του Φεβρουαρίου, καθώς έχει αποσπάσει ήδη την σύμφωνη γνώμη των Θεσμών. Ωστόσο υπάρχει ο κίνδυνος λόγω της πλήρους απαλλαγής των εισφορών (100%) από το 2020 για εργαζόμενους κάτω των 25 ετών, να υπάρξει μια νέα σύνθεση στην αγορά εργασίας, με μείωση των εργαζομένων άνω των 25 ετών και μείωση της ανεργίας για νέους έως 25 ετών.

Αυξήσεις παντού ή απολύσεις;

Η

αύξηση του κατώτατου μισθού ενδέχεται να συμπαρασύρει και άλλα μισθολογικά κλιμάκια, καθώς όπως επισημαίνουν ειδικοί εργατολόγοι, όλες οι κλαδικές συμβάσεις έχουν λήξει από το 2012 και οι νέες συμβάσεις που υπογράφονταν «πατούσαν» πάνω στον νομοθετημένο κατώτατο μισθό. Εκτός και αν η επιχείρηση έχει προβλέψει –στην υπογραφή της σύμβασης- την αποσύνδεσή του μισθού από μια ενδεχόμενη αύξηση του κατώτατου, στην αντίθετη περίπτωση θα υποχρεωθεί να χορηγήσει αυξήσεις στους υπαλλήλους της. Εξαιρούνται οι 10 κλάδοι που υπέγραψαν την επέκταση των κλαδικών τους συμβάσεων (τραπεζοϋπάλληλοι, ξενοδοχοϋπάλληλοι, εργαζόμενοι σε ξένες αεροπορικές εταιρείες κ.α.) Στο μεταξύ αύξηση αποδοχών εξασφάλισαν ήδη οι εργαζόμενοι στην ΕΥΔΑΠ μέσω της Συμπληρωματικής Σύμβασης Εργασίας

που υπεγράφη μεταξύ της διοίκησης της επιχείρησης και της Ομοσπονδίας των εργαζομένων (OME ΕΥΔΑΠ). Με τη Συμπληρωματική αυτή Σύμβαση αυξάνεται ο κατώτατος μισθός από l.l.20l9 των υπαλλήλων στα 970,05 ευρώ από 65l ,24 ευρώ και το ημερομίσθιο των εργατοτεχνιτών για την ΕΤ2 στα 31,86 (955,8) ευρώ από 21,32 (639,6) ευρώ και για mv ΕΤΙ στα 32,78 (983,3) ευρώ από 22,07 (662,1) ευρώ όπως ίσχυαν έως σήμερα. «Άρωμα» αυξήσεων αναμένεται και για τους εργαζόμενους στα σούπερ-μάρκετ, καθώς ήδη η Lidl Hellas γνωστοποίησε πως στο πλαίσιο της αλλαγής της μισθολογικής της πολιτικής θα προχωρήσει από το Μάρτιο σε αύξηση της δαπάνης που προορίζεται για τις απολαβές των εργαζομένων της κατά 5,3%. Την ίδια ώρα αυξήσεις έως και 20% στους εργαζομένους που προσελήφθησαν μετά το 2012 (με βάση

τους μνημονιακούς νόμους), ανακοίνωσε και η αλυσίδα «Γαλαξίας». Αντίστοιχες κινήσεις αναμένονται και από άλλες αλυσίδες λιανικού εμπορίου, δεδομένου ότι οι περισσότερες επιχειρησιακές συμβάσεις έληξαν στις 31/12/2018. Στον αντίποδα όλων αυτών ο τομέας Απασχόλησης και Αγοράς Εργασίας του ΣΕΒ προειδοποιεί για απολύσεις που συνδέονται με την αύξηση των κατώτατων αποδοχών. Όπως αναφέρει μελέτη του ΣΕΒ, σύμφωνα με τον δείκτη Kaitz (κατώτατος / μέσος μισθός) μια αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 10% μπορεί να συνεπάγεται μείωση της απασχόλησης των ανδρών κατά 1,5%. Δεδομένου ότι η μέση απασχόληση των ανδρών στις επιχειρήσεις του ΙΚΑ προσεγγίζει τις 900.000, ισοδυναμεί μεσοχρόνια με απώλεια περίπου 14.000 θέσεων εργασίας. Η αντίστοιχη απώλεια θέσεων εργασίας για τις γυναίκες υπολογίζεται στις 13.000 θέσεις.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 37

ενέργεια

Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια Το 32% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας θα προέρχεται από ΑΠΕ ως το 2030 Του Γιάννη Κανουπάκη

Σ

το 55% της συνο- χώρες, συμπεριλαμβανομέλικής κατανάλωσης νης της Ελλάδος, να μην ηλεκτρισμού της έχουν καταθέσει εγκαίρως χώρας θα αντιστοι- το σχέδιο. χεί η παραγωγή από Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΑΠΕ ως το 2030 και στο 32% 2018, η παραγωγή ενέργειας της συνολικής κατανάλωσης από ΑΠΕ και υδροηλεκτρικά ενέργειας, ενώ οι επενδύσεις στο διασυνεδεμένο σύστημα που θα χρειαστούν για να ξεπέρασε το 32% της συνοεπιτευχθούν οι στόχοι αυτοί λικής κατανάλωσης ηλεκτριεκτιμώνται σε 35 δισ. ευρώ σμού. Στα στοιχεία αυτά δεν ως το τέλος της περιλαμβάνεται η επόμενης δεκαεπαραγωγή και η τίας. κατανάλωση ηλεΟι ΑΠΕ θα υποκαΠρόκειται για κτρισμού στα νητους στόχους που ταστήσουν τα ορυ- σιά που δεν είναι θέτει το Εθνικό συνδεδεμένα με κτά καύσιμα με Σχέδιο για την το σύστημα. Ενέργεια και το Για την επίτευξη συμμετοχή πάνω Κλίμα (ΕΣΕΚ), το της αναδιάρθρωαπό 55% στην τεοποίο με περίπου σης του ενεργειλική κατανάλωση ακού μείγματος ένα μήνα καθυστέρηση, εστάλη της χώρας το ηλεκτρισμού Εθνικό Σχέδιο στις Βρυξέλλες για τελική διαβούπροδιαγράφει ένα λευση και οριστικοποίηση, ριζικό μετασχηματισμό του όπως ανακοίνωσε χθες το τομέα του ηλεκτρισμού, καυπουργείο Περιβάλλοντος- θώς οι ΑΠΕ θα υποκαταστήΕνέργειας. σουν τα ορυκτά καύσιμα με Η προθεσμία αποστολής στην συμμετοχή πάνω από 55% ΕΕ των εθνικών σχεδίων όλων στην τελική κατανάλωση ηλετων χωρών- μελών έληγε στις κτρισμού 31 Δεκεμβρίου 2018, με επτά Το ΕΣΕΚ αποτελεί το πλαίσιο 38 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 39

ενέργεια πολιτικής μέχρι το 2030 και περιγράφει τους εθνικούς στόχους για την ενέργεια και το κλίμα με τους οποίους η χώρα θα συμβάλει στην επίτευξη των αντίστοιχων ευρωπαϊκών στόχων, καθώς και συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής. Το σχέδιο είναι ιδιαίτερα φιλόδοξο σε σχέση με τις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα, οι οποίες συμβαδίζουν και με τη μελέτη της IPCC, της Διακυβερνητικής Διάσκεψης για το κλίμα. Οι βασικοί άξονες του ΕΣΕΚ περιλαμβάνουν: • Τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η οποία κατά το έτος 2030 είναι της τάξης του 63% ως προς το 2010 για τους τομείς εντός συστήματος εμπορίας ρύπων - ETS), σημαντικά μεγαλύτερη του στόχου μείωσης τουλάχιστον κατά 43%. Για το non-ETS (το σύστημα εκτός εμπορίας) η μείωση προβλέπεται να είναι 31%, με στόχο τη μείωση τουλάχιστον κατά 16%.

• Την αναδιάρθρωση του ενεργειακού μίγματος της χώρας μέχρι το 2030, με αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ στο 32% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας. Για την επίτευξη του στόχου αυτού το ΕΣΕΚ προδιαγράφει ένα ριζικό μετασχηματισμό του τομέα του ηλεκτρισμού, καθώς οι Α ΠΕ θα υποκαταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα με συμμετοχή πάνω από 55% στην τελική κατανάλωση ηλεκτρισμού. Το ειδικό βάρος του λιγνίτη περιορίζεται σταδιακά, συνεχίζοντας όμως να βοηθά τη μείωση της εξάρτησης της χώρας από εισαγωγές, ενώ το φυσικό αέριο συνεχίζει να αξιοποιείται στον ηλεκτρισμό παρέχοντας μεταξύ άλλων απαραίτητη ευελιξία.

Σημαντική προβλέπεται επίσης η αύξηση της διείσδυση του φυσικού αερίου στη θέρμανση, με υπερδιπλασιασμό της χρήσης του στον κτιριακό τομέα.

• Την εξοικονόμηση της συνολικής τελικής κατανάλωσης ενέργειας κατά 33% σε σχέση με την πρόβλεψη εξέλιξης όπως είχε εκτιμηθεί το 2007, στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών

40 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

ενεργειακών πολιτικών. Αυτό μεταφράζεται σε κεντρικό στόχο ανακαίνισης και αντικατάστασης του 10% των κτιρίων κατοικίας μέχρι το 2030 με νέα σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Σε ετήσιο επίπεδο στόχος είναι τουλάχιστον 40000 κατοικίες να αναβαθμίζονται ενεργειακά ή και να αντικαθίστανται από νέες ενεργει-

ακά αποδοτικότερες. • Την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, με ενίσχυση των πολιτικών που υπάρχουν ήδη, ενεργητικό δημόσιο έλεγχο των ενεργειακών υποδομών και φυσικά επιπρόσθετα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζεται η πρόσβαση όλων των πολιτών, ειδικά των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, στην ενέργεια, όπως

στοχευμένες δράσεις για ενεργειακές αναβαθμίσεις κατοικιών ευάλωτων νοικοκυριών. Οι φιλόδοξοι ενεργειακοί και περιβαλλοντικοί στόχοι που προβλέπει το ΕΣΕΚ για το 2030, προδιαγράφουν ένα ισχυρό πρόγραμμα επενδύσεων που εκτιμάται ότι θα προσεγγίσουν τα 35 δισ. ευρώ. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην επέ-

κταση των δημόσιων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας στην πλειοψηφία των νησιών που είναι σήμερα μη διασυνδεδεμένα, καθώς και στη βέλτιστη αξιοποίηση των εγχώριων ενεργειακών πηγών, πρωτίστως μέσω των ΑΠΕ, και τον εξηλεκτρισμό περισσότερων κλάδων της οικονομίας (όπως των μεταφορών και της ψύξης-θέρμανσης κτιρίων).

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 41

σελίδες

Οταν ο λιγνίτης της Πτολεμαΐδας πέρασε στον Μποδοσάκη «Θα αποτελέσει τον κορμό πέριξ του οποίου θα αναπτυχθεί η Ελλάς»…

Γράφει ο Λάζαρος Λασκαρίδης

έκφραση ευγνωμοσύνης δε, σημείωσε ότι «η Πτολεμαΐς, εκτός της μεγάυρήνα βιομηχανικής ευ- λης συμβολής της στην ανασυγκρόρυτάτης ακτινοβολίας τησιν της εθνικής οικονομίας, θα πέριξ του οποίου θα δη- συντελέσει ιδιαιτέρως εις την οικομιουργηθεί πλέγμα ολό- νομικήνα νάπτυξιν της Μακεδονίας». κληρον σημαντικών βιο- Στη συνέχεια, περιγράφοντάς το, μηχανιών» χαρακτήυπογράμμισε ότι ο ριζε, στις 18 Ιουνίου ανάδοχος αναλαμβά1955, ο πρωθυπουρνει: γός Αλέξανδρος Πα1ον) Την ανάπτυξιν πάγος την υπογραφή μεγάλου λιγνιτωρυμεταξύ του Ελληνικού χείου δυναμικότητας Δημοσίου της σύμβαμείζονος των σης, βάσει της οποίας 1.800.000 τόνων ετηπαραχωρείτο η εκμεσίως. τάλλευση της λιγνιτο2ον) Την εγκατάσταφόρου περιοχής της σιν εργοστασίου παΠτολεμαΐδας στην ραγωγής λιγνιτοπλίνΟ πρωθυπουργός Ανώνυμο Ελληνική θων δυναμικότητας Παπάγος Εταιρεία Χημικών Προμεγαλυτέρας των ϊόντων και Λιπασμά200.000 τόνων ετητων του μεγαλοεπιχειρηματία της σίως. Οι λιγνιτόπλινθοι θα χρησιμοεποχής, Πρόδρομου Αθανασιά- ποιηθούν κατά κύριον λόγον υπό των δη-Μποδοσάκη. Πέρασαν πάρα πολ- Σιδηροδρόμων του Ελληνικού Κράλά χρόνια από τότε, αλλά το θέμα έχει τους. επανέλθει στο προσκήνιο με αφορμή 3ον) Την εγκατάστασιν εργοστασίου τις κινήσεις για την πώληση λιγνιτικών χημικών δια μεταλλουργίαν παραγωμονάδων της ΔΕΗ στην εν λόγω πε- γής 100.000 τόνων ετησίως. ριοχή. Μες στην καλή χαρά ήταν όλοι οι συμΗ παρουσία του πρωθυπουργού στην βαλλόμενοι στην τελετή, με τους υπογραφή της σύμβασης συμβόλιζε υπουργούς Συντονισμού Παναγή Παακριβώς τη σημασία που έδιναν ο ίδιος παληγούρα και Βιομηχανίας Αριστείκαι η κυβέρνησή του στο έργο. Σε δη Πρωτοπαπαδάκη να βάζουν τις

Π Παπαληγούρας και Μποδοσάκης στην Πτολεμαΐδα

42 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

υπογραφές τους από την πλευρά του Ελληνικού Δημοσίου, και από τον όμιλο Μποδοσάκη, ο ίδιος ο επιχειρηματίας, με τον πρώην και μετέπειτα βουλευτή Αλέξανδρο Βαμβέτσο. Περιχαρής ο υπουργός Συντονισμού υπογράμμισε ότι «το έργον της Πτολεμαΐδος θα αποτελέσει τον πυρήνα επί του οποίου πρόκειται να αναπτυχθεί μια ολόκληρας σειρά βιομηχανιών, η οποία συν τω χρόνω θα σχηματίσει τον κορμόν πέριξ του οποίου θα δυνηθεί να αναπτυχθεί η Ελλάς, ως χώρα δυναμένη να εκμεταλλευθεί τον πλούτον της». Σχετικά, εξάλλου, με την ανάδοχο εταιρεία, τόνισε ότι «έχει δώσει μέχρι σήμερον δείγματα μεγάλα της δραστηριότητάς της, δείγματα μεγάλα της γενικοτέρας της ικανότητος προς παραγωγικήν εργασίαν, δείγματα, ακόμη, και προσφάτως πατριωτικά». «Το συγκρότημα των Εταιρειών Μποδοσάκη είναι τόσον βεβαρημένον με εργασίαν ακόμη, ώστε αποτελεί τόλμημα δι’ αυτό το να εισέλθει εις μίαν νέαν τόσον σοβαρόν περιπέτειαν. Αναλαμβάνει το έργον όχι δια λόγους

Αλέξανδρος Βαμβέτσος

κερδοσκοπικούς, αλλά μόνον με την συναίσθησιν, του εθνικού καθήκοντος, ίνα συμβάλλει εις το έργον της ανασυγκροτήσεως. Επί της συμβάσεως αυτής δεν να θέσωμεν μόνον την υπογραφήν μας, αλλά θα θέσωμεν και την ψυχή μας και ολόκληρηρον, διότι επιθυμούμεν το έργον αυτό να επιτύχει, πιστεύοντες ότι δι’ αυτού θα προαχθεί η εθνική οικονομία εν τω συνόλω της», ήταν τα λόγια του εκπροσώπου του μεγαλοεπιχειρηματία.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 43

αυτοκίνητο Η πρωτιά στα premium ανήκει στη Mercedes

SKODA KAROQ

Αυτοκίνητο της Χρονιάς για την Ελλάδα Η κάλπη έβγαλε νικητή το μεσαίο SUV της εταιρείας, που είναι το πρώτο μοντέλο της το οποίο εξοπλίζεται με ψηφιακό πίνακα οργάνων. Το karoq διατίθεται με δύο κινητήρες βενζίνης στα 1.000 κ.εκ. (116 ίπποι) και στα 1.500 κ.εκ. (150 ίπποι) και με τρεις diesel στα 1.600 (116 ίπποι) καθώς και 2λιτρο με 150 και 190 ίππους. Υπάρχει επίσης και έκδοση για τους φίλους της περιπέτειας με κίνηση σε όλους τους τροχούς. Οι τιμές ξεκινούν από τα 19.480 ευρώ για τη βασική έκδοση με τον χιλιάρη κινητήρα.

Η Toyota ήταν εκείνη που τερμάτισε πρώτη στο ράλι των πωλήσεων για το 2018

Ο δείκτης ξεπέρασε τις 100.000 μονάδες

DS Store, Citroen La maison

Πολλά είναι τα αισιόδοξα μηνύματα που αφήνουν τα νούμερα των ταξινομήσεων τη χρονιά που έφυγε, για την τόσο ταλαιπωρημένη αγορά του καινούργιου αυτοκινήτου. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2018

Γράφει ο Γιάννης Σταυρόπουλος

Τ

ο 2018 ήταν η πρώτη χρονιά μετά το 2010 που οι ταξινομήσεις των καινούργιων αυτοκινήτων ξεπέρασαν τις 100.000 μονάδες, φτάνοντας συνολικά τις 103.844, αυξημένες σε σχέση με το 2017 κατά 15.238 αυτοκίνητα ή 17,20%. Η κίνηση της αγοράς κατά την προηγούμενη χρονιά αφήνει αισιόδοξα μηνύματα για τη χρονιά που διανύουμε, με τις προβλέψεις να κάνουν λόγο για 120.000 νέα αυτοκίνητα στους ελληνικούς δρόμους. Μην ξεχνάμε όμως ότι από το 2000, όταν και η αγορά γνώρισε μια τρομακτική αύξηση η οποία συνεχίστηκε μέχρι το 2009 καταγράφοντας ταξινομήσεις πάνω από 200.000 μονάδες, έχουν περάσει πολλά χρόνια, οπότε τα αυτοκίνητα αυτά έχουν συμπληρώσει κατά κάποιον τρόπο τον κύκλο της ζωής τους. Εκείνο που πρώτα απ’ όλα χρειάζεται ώστε οι καταναλωτές να αισθάνονται σίγουροι και να προβαίνουν σε «κινήσεις» είναι να σταθεροποιηθεί το κλίμα.

Toyota, Volkswgen και Peugeot ήταν οι τρεις πρώτες εταιρείες στο σύνολο των πωλήσεων, ενώ στην premium η Mercedes.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

ΜΑΡΚΕΣ TOYOTA VOLKSWAGEN PEUGEOT NISSAN FIAT OPEL SUZUKI HYUNDAI CITROEN FORD RENAULT MERCEDES SKODA BMW KIA SEAT AUDI VOLVO MINI DACIA Rest Brands

TAΞΙΝΟΜΗΣΕΙΣ

11.828 9.053 8.400 7.914 7.149 6.980 5.924 5.750 5.389 4.212 4.210 3.738 3.633 2.858 2.848 2.674 2.668 1.688 1.621 1.326 3.981

ΠΟΣΟΣΤΟ

11,39% 8,72% 8,09% 7,62% 6,88% 6,72% 5,70% 5,54% 5,19% 4,06% 4,05% 3,60% 3,50% 2,75% 2,74% 2,58% 2,57% 1,63% 1,56% 1,28% 3,83%

motori.gr όλος ο κόσμος του 44 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

Η PSA αλλάζει το ύφος των εξουσιοδοτημένων μονάδων περνώντας σε μια άλλη εποχή…

TOYOTA SUPRA

Tα coupe επιστρέφουν Η πολυαναμενόμενη Supra αποκαλύφθηκε στην έκθεση του Ντιτρόιτ και μάλιστα από τον superstar της Formula 1, Φερνάντο Αλόνσο, συνεχίζοντας την παράδοση των real sport cars, με τον κινητήρα μπροστά και την κίνηση στους πίσω τροχούς. Εντυπωσιακό αεροδυναμικό σχήμα με μήκος 4.380 χλστ., έρχεται με τρεις διαφορετικούς κινητήρες, twin turbo, καλύπτοντας έτσι μια μεγάλη μερίδα αγοραστών. H top έκδοση είναι με το 3λιτρο 6κύλινδρο εν σειρά μοτέρ 340 ίππων, ενώ με τη 2λιτρη επιλογή οι ιπποδυνάμεις είναι 258 και 197 ίπποι. Σε όλες τις εκδόσεις το κιβώτιο ταχυτήτων είναι αυτόματο 8 σχέσεων με paddles στο τιμόνι. Οι παραδόσεις ξεκινούν από την άνοιξη του 2019.

Η ελληνική αντιπροσωπεία των αυτοκινήτων Citroen αλλά και του νέου brand DS Automobiles, που αφορά την καινούργια και πολυτελή φίρμα γαλλικών αυτοκινήτων, έκανε πρώτη απ’ όλους τους Ευρωπαίους dealers την κίνηση, εναρμονισμένη με το νέο ύφος της PSA. H πρώτη έκθεση λειτουργεί στην Αθήνα, στη Λεωφόρο Κηφισίας. Σε ιδανικό περιβάλλον, ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να περιηγηθεί στην ιστορία της Citroen απολαμβάνοντας τον καφέ του στη γωνιά «café Andre» ή βλέποντας τι σημαίνει πολυτέλεια PSA στο DS Store, καθώς ένα καινούργιο κεφάλαιο ανοίγει στην κατηγορία με τα μοντέλα της DS Automobiles.

αυτοκινήτου στην οθόνη σας ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 45

press Ο «κύριος πρόεδρος»

Η ολιστική ρύθμιση

Ποιο υψηλόβαθμο στέλεχος μεγάλης ενεργειακής εταιρείας που σύντομα θέλει να απεκδυθεί τον μανδύα του Δημοσίου φοβάται και τη… σκιά του; Δεν υπογράφει καμία δαπάνη, κανένα έξοδο. Ελέγχεται η πληροφορία αν φέρνει και κολατσιό από το σπίτι μαζί του…

Ποια τρόικα; Ποια μεταμνημονιακή εποπτεία; Η κυβέρνηση, με στόχο τον απεγκλωβισμό χιλιάδων ελεύθερων επαγγελματιών, προωθεί ρύθμιση που θα περιλαμβάνει «κούρεμα» αρχικής οφειλής, γενναίο «κούρεμα» των προσαυξήσεων, δόσεις έως και 120 και μέση μείωση της οφειλής κατά 70%. Οι παλιές οφειλές που υπάρχουν με βάση τεκμαρτά εισοδήματα θα επανυπολογιστούν με βάση το πραγματικό φορολογητέο εισόδημα, γεγονός που θα οδηγήσει την πλειονότητα σε σημαντικό όφελος. Παράλληλα εξετάζεται το ενδεχόμενο ο επανυπολογισμός να γίνει με βάση την ελάχιστη εισφορά υπέρ ΕΦΚΑ. Η ρύθμιση αναμένεται να «απελευθερώσει» 70.000 ασφαλισμένους που δεν μπορούν να πάρουν σύνταξη, ενώ συνολικά απευθύνεται σε 958.000 μη μισθωτούς και ειδικότερα σε 584.000 του πρώην ΟΑΕΕ, 356.000 του πρώην ΟΓΑ και 18.000 του πρώην ΕΤΑΑ.

Περί κατώτατου μισθού Ο πρόεδρος Μακρόν, για να κατευνάσει τα πνεύματα των «κίτρινων γιλέκων», αύξησε τον κατώτατο μισθό κατά 100 ευρώ, από 1.498 ευρώ σε 1.598. Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ λίγες ημέρες αργότερα ανακοίνωνε αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 192 ευρώ, από 858 ευρώ σε 1.050 ευρώ. Σημειώνεται ότι Ισπανία και Γαλλία είναι πρώτη και δεύτερη αντίστοιχα στη διεθνή κατάταξη τουριστικής ανταγωνιστικότητας. Εμείς καταλαμβάνουμε την 24η θέση. Με κατώτατο μισθό 650 ευρώ πια, μήπως τελικά δεν είναι οι κατώτατοι μισθοί το πρόβλημα;

Κύριε πρέσβη… Πληροφορίες της στήλης αναφέρουν ότι ο Αμερικανός πρέσβης κ. Τζέφρι Πάιατ μόνο… γκαρσονιέρα δεν έχει βρει να νοικιάσει στην όμορφη Αλεξανδρούπολη. Πληροφοριοδότης μου αναφέρει ότι «σκαρώνει» και νέο ταξίδι στην ακριτική πόλη, λίαν συντόμως. Μπορεί και μέσα στον Μάρτιο.

«Πάχυναν» οι σακούλες, αδυνάτισε ο πράσινος φόρος

Μια νέα παγκόσμια αρνητική πρωτιά διεκδικεί η Ελλάδα στην προσπάθεια μείωσης της χρήσης της πλαστικής σακούλας για την προστασία του περιβάλλοντος. Και εξηγούμαστε. Μπορεί να μειώθηκε η χρήση της γνωστής σακούλας των σουπερμάρκετ με πάχος 15-50mm (χρέωση 0,09 ευρώ/τμχ.) πλην όμως αυξήθηκε η χρήση της δωρεάν και πολύ λεπτής για τη συσκευασία νωπών φρούτων και λαχανικών. Επίσης, το τελευταίο διάστημα οι σακούλες των σουπερμάρκετ έχουν… παχύνει στα 52mm. Γι’ αυτές ωστόσο δεν προβλέπεται περιβαλλοντικό τέλος! Εκτιμάται έτσι ότι το 2019 θα ελαχιστοποιηθεί το ανταποδοτικό τέλος που εισπράττεται, χωρίς να ελαχιστοποιηθεί ανάλογα η χρήση πλαστικής σακούλας.

Αγωγός… Και τώρα που λύθηκε το Σκοπιανό, πληροφορίες μας αναφέρουν ότι πρόκειται να ενεργοποιηθούν και πάλι οι συζητήσεις ανάμεσα στη διοίκηση των ΕΛΠΕ και την ΟΚΤΑ προκειμένου να επανέλθει σε λειτουργία ο περίφημος αγωγός πετρελαίου που συνδέει τα δύο διυλιστήρια, Σκοπίων και Καλοχωρίου. Mας είπαν επί λέξει από τη σκοπιανή πλευρά ότι «είμαστε έτοιμοι και ο αγωγός μπορεί να λειτουργήσει εντός εξαμήνου».

Rothchild

Εντάξει, η σύμβαση της κυβέρνησης με τη Rothchild δεν πρόκειται να ανανεωθεί. Μήπως, όμως, κλείσει δουλειά με την κ. Αν Λορ Κιρχέλ, στέλεχος του γνωστού οίκου, που αποχώρησε και δοκιμάζει τις δυνάμεις της στον συμβουλευτικό τομέα; Γιατί κάτι τέτοιο ψιθυρίζεται στην αγορά…

Εκτός πάγου

Η στήλη πληροφορείται ότι ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας κ. Κ. Μητσοτάκης βγάζει από τον πάγο στελέχη της κυβέρνησης του κ. Αντ. Σαμαρά, τα οποία είχε βάλει στον «καταψύκτη» από τότε που ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος, προ τριετίας. Μάλιστα ζητεί, σύμφωνα με όσα μαθαίνουμε, από τα εν λόγω στελέχη ενώ έλκουν την καταγωγή τους από τον Δυτικό Τομέα Αττικής να κατέλθουν στον… Νότιο. Για καλό τούς κατεβάζει στον εκλογικό στίβο; Πληροφορούμαι δε ότι έγινε κρούση σε ένα στέλεχος με κυβερνητική θητεία που πλέον ασχολείται με τις business.

46 I BUSINESS ENERGY I ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019

Μόνιμος μηχανισμός ρύθμισης συνολικών οφειλών χρεών Σε δεύτερο χρόνο, προωθείται μία ολιστική ρύθμιση, η οποία θα έχει τη μορφή ενός μόνιμου εξωδικαστικού συμβιβασμού και θα καλύπτει όλα τα χρέη (Τράπεζες, Ταμεία, Εφορίες, Δήμοι), ώστε να πάρει τέλος η πολυδιάσπαση των ρυθμίσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, η αίτηση θα γίνεται ηλεκτρονικά, προκειμενου να αποφευχθούν γραφειοκρατία και καθυστερήσεις. Στη συνέχεια θα ακολουθεί η καταγραφή της περιουσιακής εικόνας του οφειλέτη (εισόδημα, περιουσία, οφειλές) και το αυτοματοποιημένο σύστημα θα εξάγει μία συνολική ρύθμιση προς όλους.

O Διευθυντής Εταιρικών Σχέσεων Ομίλου ΕΛΠΕ κ. Γιάννης Κορωναίος (αριστερά) παραδίδει την προπληρωμένη ΕΚΟ Κάρτα στον Πρόεδρο της Επιτροπής Διοίκησης του Εθνικού Αθλητικού Κέντρου Κέρκυρας (ΕΑΚΚ) κ. Γιάννη Μακαντάνη, παρουσία του Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων κ. Θεόδωρου Γαλιατσάτου.

Είδες τα ΕΛΠΕ;

9.000 λίτρα με πετρέλαιο θέρμανσης, νέες εμφανίσεις, φόρμες, μπάλες κ.ά. διέθεσαν δωρεάν στον Κερκυραϊκό Γυμναστικό Σύλλογο τα Ελληνικά Πετρέλαια. Δεν είναι η πρώτη φόρα που ο όμιλος αναλαμβάνει για τα νησιά του Ιονίου πρωτοβουλίες που εντάσσονται στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης του. Και του χρόνου χορηγός στην Κέρκυρα, μήπως ανέβει πάλι κατηγορία στη Σούπερ Λίγκα!..

Quiz Πληροφορούμαστε ότι άλλοτε γνωστός εκδότης, νυν εισηγμένος στο Χρηματιστήριο αλλά με τις μετοχές… ταπετσαρία, με δεκάδες καταδικαστικές αποφάσεις εις βάρος του και συνάμα υπόδικος τα τελευταία τρία-τέσσερα χρόνια, ξέχασε, λέει, να πληρώσει το δώρο Χριστουγέννων…

Τι άλλαξε; Πάει κι αυτό, βγήκαμε στις αγορές. Τη δουλειά ανέλαβαν, όπως είναι γνωστό, BofA Merrill Lynch, Goldman Sachs, HSBC, JP Morgan, Morgan Stanley και Societe Generale CIB για την έκδοση ομολόγου με ωρίμανση τον Απρίλιο του 2024.

Ποια η είδηση; Ότι με εξαίρεση τον μόνιμο εντολοδόχο JP Morgan, όλοι οι άλλοι είναι φρέσκοι. Barclays, BNP Paribas, Citigroup και Nomura που «έτρεξαν» το επταετές ομόλογο τον περα-

σμένο Φεβρουάριο, αυτή τη φορά έφαγαν… πόρτα. Οι λόγοι; Ισως η γεωγραφική προέλευση των δυνητικών επενδυτών. Το περσινό -η 7ετία δηλαδή- απορροφήθηκε κατά 43,7% από επενδυτές προερχόμενους από τη Βρετανία και την Ιρλανδία και ακολούθησαν οι επενδυτές από την Ελλάδα (19%) και την υπόλοιπη Ευρώπη (11,7%). Από τις ΗΠΑ μόλις 12,5%. Σχετικά με τον τύπο των επενδυτών που κάλυψαν την έκδοση, 37,4% ήταν θεσμικοί επενδυτές, 31,5% Hedge Funds και 22,9% τράπεζες. Σημειώνω ότι στο προηγούμενο τεύχος είχαμε πέσει μέσα στο προτεινόμενο επιτόκιο, το οποίο θα ήταν δελεαστικό πάνω από 3,5%, όπερ και εγένετο.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 47