et cetera 02/2015 NL by ABB Benelux

2 I 15 The customer magazine of the ABB Group Benelux

Grenzen verleggen Nieuwe Botlekbrug gaat deze zomer open Resoluut kiezen voor e-mobility BMW in zee met ABB Vakantiehuis wordt intelligente omgeving ABB integreert Busch-free@home® in Vakantiepark Dierenbos

De opener

Perspectief ABB opent nieuw Training Center in Rotterdam.

et cetera

Alfons Goos, CEO ABB Benelux

Aan de slag Met de LeanPalletizer lanceert ABB een voordelige en gebruiksvriendelijke palletiseeroplossing.

2|15 “Geen loze kreten” De Amerikaanse president Barack Obama bevestigde het onlangs nogmaals: “Klimaatbeheersing wordt de grootste uitdaging.” Europa leverde al goed werk – en mag zelfs prat gaan op een voortrekkersrol – en je ziet overal de bewustwording groeien. ABB onderkent die uitdaging al een hele tijd. Het zit in ons DNA om bewust(er) om te gaan met energie, grondstoffen en ruimte. De ‘total lifecycle cost’ van onze producten, van de wieg tot het graf, wordt nauwgezet uitgetekend met het oog op duurzame ontwikkeling. Er worden ook duidelijke doelen gesteld om het verbruik van energie met 20 % en het verbruik van water met 25 % te verminderen in 2020. De participatie in een innovatief project als de Solar Impulse 2, een vliegtuig op zonne-energie, is een mooi voorbeeld van het engagement van ABB ten opzichte van het milieu, net als de ontwikkeling van energie-efficiënte motoren,

smart grid systemen, ‘interactive homes’, oplaadsystemen voor elektrische voertuigen, enz. Maar er is meer. Om onze aarde écht leefbaar te houden moeten we allemaal onze verantwoordelijkheid opnemen, ook individueel. Ons gedrag bijvoorbeeld aanpassen levert dikwijls grote resultaten op. Al ontkennen wij niet dat er ook investeringen nodig zijn en daarom zien wij het als onze verantwoordelijkheid om onze duurzaamheidsvisie samen met onze klanten toegankelijk te maken. Getuige daarvan is het free@ home-domoticasysteem, dat begint in het huis. We passen onze visie daadwerkelijk toe. Precies daarin schuilt de kracht van ABB: het blijft niet bij loze kreten. We treden niet altijd prominent op de voorgrond in de media, maar we voeren systematisch de ideeën uit waar we 100% achter staan. Misschien minder spectaculair, maar het levert wél resultaten op. Veel leesplezier.

et cetera 2|15 - Een uitgave van ABB Benelux - Concept Head Office - Hoofdredactie Inne Vanden Bremt, Marco Moerland - Redactiecommissie Jos Bernaards, Karin Bot-Molenaar, Sabbah Doudou, Brian Jagmohan, Marco Moerland - Werkten mee aan dit magazine John Edwards, Amandine Philippe, Kristien Vermaelen, Maud Pirotte, Seger Bruninx, Filp Van Loock, Nando Harmsen, Marco Mertens, Peter Van der Horst - Copyright 2015 et cetera abonnement aanvragen, wijzigen of opzeggen? Surf naar onze website: www.abb.com/benelux. Op dit adres kunt u zich abonneren op ons blad, uw gegevens wijzigen of uit onze database laten verwijderen.

ABB et cetera 2|15

Inhoud

De wondere wereld Solar Impulse 2 vliegt de wereld rond op zonne-energie.

Product YuMi, een robot die zij aan zij met mensen werkt.

Polsslag

For a better world

Topdomotica op vakantie Libéma Vakantiepark Dierenbos installeert Busch-free@ home®-besturing.

Eco-efficiënt isolatiegas voor schakelinstallaties ABB streeft naar duurzame hoogspanningstransmissienetwerken.

Perspectief

Product

30 YuMi ABB lanceert ’s werelds eerste collaboratieve robot. SNK-aansluitklemmen De voordelen van push-in en springtechniek in één klem. 31 System 800xa v6 Voor een goed beveiligde automatiseringsomgeving en verbeterde operationele productiviteit. 32 Easyline XLP Een betrouwbare zekeringtechniek. Overspanningsbeveiligingen Cruciale apparatuur en bedrijfsprocessen beschermen.

Training Center Rotterdam ABB beschikt over een nieuwe, piekfijn technologisch uitgeruste trainingslocatie.

Aan de slag 9

12 16 19

Bijzonder servicecontract ABB Drives & Robotics en ArcelorMittal slaan handen ineen. Nieuwe Botlekbrug ABB werkt mee aan unieke creatie. Eerste implementatie van SynRM-systemen in België Stofafscheiders van PolyOne krijgen primeur. Stapelen vereenvoudigen LeanPalletizer, dé oplossing voor groot-, middenen kleinbedrijf.

Hotspot 34 Elektrotechniek ABB toont innovaties op de jaarbeurs in Utrecht.

De wondere wereld

Het jaar…

Solar Impulse 2 Wereldreis zonder vervuilende uitstoot.

Deze keer: 1933 Barendrechtse brug.

Over en weer 24

E-mobility is de toekomst BMW vertrouwt op ABB-snellaadpalen.

ABB et cetera 2|15

Polsslag

Sfeer, eenvoud én comfort in een bungalow Libéma Vakantiepark Dierenbos bij Den Bosch heeft een primeur te pakken. In een van de drie gloednieuwe bungalows kunnen bezoekers kennismaken met – en genieten van – het eerste Busch-free@home®-domoticasysteem van Nederland. En dat dankzij de hulp van ABB.

ABB et cetera 2|15

Polsslag

egenslag trof het vakantiepark in 2014: een brand legde twee appartementen volledig in de as. Libéma greep de nare situatie echter aan om vernieuwing door te voeren en er werden drie moderne bungalows neergezet. Tal van nieuwe vormen van luxe en comfort werden verwerkt om het de vakantiegangers nog beter naar hun zin te maken. En daarvoor deed het park onder andere een beroep op de expertise en knowhow van ABB. Libéma wilde een modern domoticasysteem in een van de nieuwe bungalows en dat kreeg het. ABB gaf advies over de verschillende functionaliteiten en kwam zo uit bij Busch-free@home ®. In amper acht weken tijd werd bungalow Alpaca 2 gebouwd en samen met aannemer Unibouw en installateurs van A Elektro implementeerde ABB er de huisbesturing. Het resultaat? Een intelligent vakantieverblijf, waarin instellingen te kiezen zijn met slimme schakelaars en een bedieningspaneel aan de wand. Sfeervol licht Het systeem in Alpaca 2 is vooral gericht op de bediening van de verlichting. Bezoekers kunnen heel gemakkelijk kiezen uit verschillende sferen naargelang van de situatie. Met z’n allen ’s avonds aanschuiven rond de eettafel? Dan is de verlichting gezellig en warm. Tijd om naar huis te gaan en de boel op te ruimen? Dan kan het licht feller worden

gezet, zodat je alles goed kunt terugvinden in de bungalow. Uiteraard biedt het free@home-systeem nog meer voordelen. Zo kun je de buitenverlichting perfect afstellen op tijd; je hoeft je er dus verder niet om te bekommeren. Ook altijd op zoek naar een usb-oplader? Die zit eenvoudigweg verwerkt in het stopcontact. Bovendien is de hele installatie gemakkelijk te bedienen vanuit het Busch-free@homePanel en indien gewenst kan de besturing worden uitgebreid met de Busch-free@ home®-app voor mobiel gebruik. Alles uit met één klik Libéma is erg te spreken over de toepassingen van de slimme domotica. Niet alleen voor de bezoekers, maar ook voor de dagelijkse werking van het park zelf.

Zo kan het dankzij dit systeem energiezuiniger opereren. Bijzonder handig in dat opzicht is de ‘alles-uit-knop’: alle voorzieningen die zijn aangesloten kun je met één snelle klik uitschakelen wanneer je de bungalow verlaat. Een handige functie die Busch-free@home® alvast heeft voorgeprogrammeerd. Daarnaast kan het systeem worden aangevuld met andere domoticatoepassingen. Libéma wil in de toekomst energiemonitoring inzetten om kosten te besparen en de duurzaamheid te verhogen. Ook de verwarming van de bungalow kan worden geregeld via Buschfree@home ® en er zijn verschillende multimediafuncties mogelijk. Kortom, Libéma beschikt over een systeem met alle troeven voor een luxueus en comfortabel vakantieverblijf.

Busch-free@home® in het kort • Nieuwe generatie intelligente huisbesturing/domotica. • Zeer geschikt voor nieuwbouw en ingrijpende renovaties, met name woningbouw en kleine utiliteit. • Eenvoudige installatie en programmering met de app en er is geen softwarelicentie nodig. • Integratie met deurcommunicatie Busch-Welcome®.

• Grote meerwaarde ten opzichte van conventionele elektro-installatie tegen geringe meerkosten. • Sluit aan op de hedendaagse levensstijl: eenvoudige bediening met de app, ook op afstand. • Milieuvriendelijke fabricage met certificaat op basis van de RoHS-richtlijn.

ABB et cetera 2|15

Perspectief

Eigen trainingen ontwikkelen, kennis delen en adviseren 6

ABB et cetera 2|15

Perspectief

Onlangs werd het nieuwe ABB Training Center in Rotterdam in gebruik genomen. De trainingsruimte, die in mei officieel de deuren opende, is uitgerust met de nieuwste leermiddelen en voorzien van alle gemakken. De eerste bezoekers reageerden enthousiast.

ns nieuwe trainingscentrum stelt ons in staat om meer en nog betere trainingen, demo’s en seminars te verzorgen”, vertelt Jacqueline Rolffs, Manager Marine Academy Benelux. “We hebben nu een aantal klaslokalen ter beschikking, voorzien van de nieuwste technologieën. Er zijn ook ruimtes waar je echt met onze producten en systemen aan de slag kunt. Voordien moesten we de deelnemers bijvoorbeeld halverwege de hoogspannings trainingen verplaatsen naar onze locatie Waal haven, nu staan hier ook schakel borden opgesteld. Vanaf nu kunnen we bezoekers op een goed bereikbare plaats in een mooie, comfortabele ruimte ontvangen.” “We hadden voor de ABB University en Marine Academy al een aantal mooie trainingslocaties in andere landen, en men vroeg mij om ook zoiets op te zetten in Nederland en alle andere divisies daarbij te betrekken. Het centrum, op de benedenverdieping van het Rotterdamse ABB-kantoor, bevindt zich dicht bij de luchthaven en het station. Er zijn hotels in de buurt en het pand beschikt over uitstekende cateringmogelijkheden.” ‘A-brand’ met ‘A-uitstraling’ “Deze trainingsfaciliteiten zijn voor ons enorm belangrijk”, aldus Staf Seurinck, Vice President Discrete Automation & Motion Benelux. “We kunnen alle gebruikers van ABB-producten nu veiliger, slimmer en beter met onze systemen leren werken. Dit alles draagt ook bij aan de perceptie van ABB. We planden dit centrum al enige tijd. We hebben eerst geïnvesteerd in het Experience Center in Zaventem. De locatie in Rotterdam kwam vrij toen we besloten voorraden en

reparaties te centraliseren in Waalhaven en Jacqueline wist me al snel te overtuigen dat dit een perfect plek was om een trainingscentrum te vestigen.” “ABB verkoopt niet alleen producten, we willen ook een positieve totaalervaring bieden. Daarnaast vinden we het van groot belang dat wij worden gezien als een expert op onze kennisgebieden. Het Training Center draagt daar in grote mate aan bij”, weet Staf. “We kunnen klanten nog beter ontzorgen, ze op alle fronten bijstaan en een bijdrage leveren aan het goed en veilig gebruik van onze oplossingen. Het is belangrijk dat we met een gezicht naar buiten treden. We zijn een ‘A-brand’ en daar hoort een

sisten waren erg te spreken over deze faciliteit. Voor de trainers is het overigens ook prettig werken in het nieuwe Training Center. Tot voor kort moesten we het doen met ‘het zaaltje dat op dat moment vrij was’. Nu komen mensen echt met een volledig andere ‘mindset’ binnen.” “Een ander groot voordeel is dat het gemakkelijker wordt voor klanten om zelf storingen op te lossen nadat ze hier zijn geweest”, ervaart Peter. “Onze serviceafdeling kan meekijken in de bedieningsomgeving en de klant kan ze in de goede richting sturen. Heel handig wanneer klanten aan de andere kant van de wereld zitten.”

Jacqueline Rolffs, Manager Marine Academy Benelux: “De relatie met de klant begint pas echt nadat we het product en/of systeem hebben geleverd.” ‘A-uitstraling’ bij. We kunnen nog zulke mooie producten leveren, maar als de gebruiker de mogelijkheden niet volledig benut, dan heeft hij er weinig aan. We kunnen bestaande en potentiële klanten veel beter uitleggen wat ze precies kopen en wat de mogelijkheden zijn.” Enthousiast “De nieuwe ruimtes raken vlot ingeboekt en inmiddels heb ik de eerste trainingen gegeven”, vertelt Peter Visser, Certified Trainer/Support Line Engineer Drives Nederland.  “De reacties zijn zonder uitzondering positief. De eerste cur-

Maatwerk “Dit jaar plannen we de ontwikkeling van een aantal trainingen op het gebied van veiligheid en laagspanning”, vertelt Caroline Moerman, Training Officer Safety Benelux. “We kunnen de inhoud van cursussen precies afstemmen op de actuele behoeften en vragen. NEN/BA4‑5-trainingen kunnen we bij voorbeeld zo relevant mogelijk maken.” ABB brengt de organisatie van interne trainingen naar een heel eigen omgeving én kan de inhoud ervan zo veel beter afstemmen op de praktijk en daadwerkelijke omstandigheden. Het doel? ABB et cetera 2|15

Perspectief Betere veiligheidscursussen ontwikkelen en geven met als doel het aantal ongevallen op nul te brengen (0 Lost Time Incidents). Peter: “Binnen Drives moeten de trainers al een flink aantal trainingen doorlopen voordat ze aan de slag mogen. Het is de bedoeling dat andere divisies ook op die manier gaan werken: steeds meer van elkaar leren en ‘best practices’ delen. Als we vaststellen dat er op een bepaald gebied een aanvullende training noodzakelijk is, kunnen we vanaf nu gemakkelijk in die behoefte voorzien.” ‘Business-led collaboration’ “In veel gevallen werken meerdere divisies voor dezelfde klant en op deze gemeenschappelijke plek kunnen we de uitdagingen en de ontwikkelingen in diverse sectoren met elkaar bespreken. Dat stelt de verschillende divisies in staat om gezamenlijke klanten beter en proactiever van dienst te zijn of te adviseren. We werken nu nauwer samen, door de divisies heen, op basis van wat de klant

echt nodig heeft. En we kunnen lesmateriaal en trainers uitwisselen”, aldus Peter. “We leren zelf ook heel veel over hoe mensen onze producten inzetten, wat ze ervan vinden, wat de sterke punten zijn en waar aanvulling mogelijk is”, besluit Jacqueline. “We horen in welke situaties en applicaties onze apparatuur wordt gebruikt en dat levert inzichten op die we met onze R&D-collega’s kunnen delen. Die kunnen verbeteringen doorvoeren, die we dan terugkoppelen aan de eindgebruiker. De relatie met de klant begint pas echt nadat we het product en/of systeem hebben geleverd.” Kortom, het nieuwe, prima uitgeruste ABB Training Center maakt het mogelijk om nog efficiënter, slimmer en veiliger met ABB-producten te leren werken. Het ondersteunen van klanten en het uitwisselen van kennis en ideeën worden hiermee ook gemakkelijker.

V.l.n.r.: Jacqueline Rolffs, Peter Visser, Staf Seurinck en Caroline Moerman.

ABB et cetera 2|15

High-voltage STCW safety en DNV-GL-certificatie Recent is de vijfdaagse high-voltage STCW safety training voor zeevarenden geaccrediteerd door de Inspectie Leefomgeving en Transport. Marine Academy hoopt ook eind dit jaar de DNV-GL-certificatie voor trainingproviders binnen te halen. Het is echter niet de bedoeling om een opleidings- of certificeringsinstituut te worden, wel om zo hoogwaardig mogelijke trainingen te ontwikkelen voor ABB-werknemers en -klanten.

Aan de slag

V.l.n.r.: Ghislain Claeys (ArcelorMittal Tailored Blanks), Cedric Colas (ArcelorMittal), Matthias Luxem (ABB) en Jens Bossaert (ABB).

Werken als ‘één ABB’ ABB Drives en Robotics hebben met ArcelorMittal Tailored Blanks in Gent een bijzonder servicecontract afgesloten. Hierdoor blijven de drives en robots in de fabriek in uitstekende conditie en wordt het risico op uitval tot een minimum beperkt.

rcelorMittal Tailored Blanks Gent maakt lasergelaste vormstukken – zogeheten tailorwelded blanks – die bestaan uit meerdere delen met uiteenlopende diktes en vaak van verschillende materiaalsoorten. Deze geavanceerde constructies worden door fabrikanten in hun eigen productieprocessen ingezet en helpen bijvoorbeeld om veiligheids- en milieudoelstellingen te behalen.

“Wij leveren aan de automobielindustrie en vervaardigen sterk uiteenlopende onderdelen voor verschillende OEM’s”, vertelt Ghislain Claeys, Plant Manager ArcelorMittal Tailored Blanks. “We produceren momenteel zo’n 8,7 miljoen stukken op jaarbasis. Het gaat dus om heel grote aantallen, die ook nog eens exact moeten voldoen aan de specificaties van de klant. Het belang van onze robots is bijzonder groot.”

“We produceren jaar in jaar uit, 24 uur per dag en 7 dagen per week, en een verloren productie-uur kunnen we nooit meer inlopen. Mocht er onverwachts iets niet werken, dan moet het probleem meteen worden verholpen, want het proces moet altijd kunnen doordraaien. Ik heb zelf lang in de ITen logistieke sector gewerkt – daar sluit je SLA’s (Service Label Agreement) af, waarin precies staat hoelang het duurt ABB et cetera 2|15

Aan de slag

voordat een bepaald type storing is opgelost. Zoiets wilden we ook voor onze installaties. ABB bood ons onderhoudscontracten voor zowel onze robots als drives, die perfect voldoen aan deze wens.” Diepgaande specifieke kennis “We maken gebruik van ACS 600 drives, om het vliegwiel van onze pers

voorspelbaarder. Robots worden voor diverse taken en op verschillende soorten lijnen ingezet. Onze lijnen (ont)stapelen geknipte staalplaten, borstelen en lassen. De robots zorgen voor de nodige logistiek binnen in de lijn.” “Wij zijn dus sterk afhankelijk van ‘uptime’. We hebben in het verleden al meegemaakt dat een productielijn wekenlang uitgeschakeld was. Dat kunnen we ons

Jens Bossaert, ABB: “Het gaat vooral om ontzorgen. Samen met ArcelorMittal hebben we het optimale servicemodel uitgewerkt.” aan te drijven”, vertelt Cedric Colas, Manager Automation en Electrical maintenance, ArcelorMittal. “Bij het opstarten en afremmen moeten deze een behoorlijk vermogen leveren, zeker bij een dringende stop. Daarnaast beschikken we over een 30-tal IRB6400R-robots. We werken zo veel mogelijk zonder menselijke operatoren; dat is veiliger, maar ook 10

ABB et cetera 2|15

nu niet meer permitteren. Mede daarom kozen we voor het serviceconcept van ABB, maar ook omdat we hun dienstverlening erg op prijs stellen. Enerzijds hoeven we zelf niet de mankracht in huis te hebben om het onderhoud en de reparaties uit te voeren, anderzijds beschikt ABB over een diepgaande, specifieke kennis van de drives en robots.”

Ontzorgen voorop “Het gaat vooral om ontzorgen”, vertelt Jens Bossaert, Sales Engineer Service Drives ABB. “We zijn eerst samen rond de tafel gaan zitten en we hebben tijdens het overleg nauwkeurig in kaart gebracht wat ArcelorMittal op deze locatie had staan en hoe alles werd gebruikt. Samen met Cedric hebben we het optimale servicemodel uitgewerkt, gebaseerd op de reële behoeften van ArcelorMittal. Voor de drives verzorgen we het onderhoud en zijn we direct ter plaatse in geval van storingen. Voor de robots zorgen wij voor het onderhoud, maar ArcelorMittal neemt de eerste herstelwerkzaamheden voor zijn rekening.” “We kwamen al snel uit bij een variant op ons ‘Care’-concept”, vervolgt Matthias Luxem, Sales Engineer Robotics ABB. “Binnen dat concept werken we echt als ‘één ABB’, met één contract en één contactpersoon. Een telefoontje en ABB komt in actie. De klant kan voor elke installatie en elk onderdeel een apart serviceniveau en specifieke modules kiezen. Zo sluit de zorg altijd optimaal aan bij zijn organisatie en activiteiten. Er wordt

Aan de slag

Wat is ABB Care? Preventive Care: dit pakket omvat regelmatig onderhoud en preventief vervangen van onderdelen door gespecialiseerde technici. Complete Care: ABB neemt gedurende de contractperiode de volledige verantwoordelijkheid voor de installatie op zich,

tegen een vaste prijs. Het systeem blijft gegarandeerd draaien, ABB is – indien nodig – binnen een afgesproken tijd ‘on site’ en zorgt ervoor dat er altijd reserve onderdelen op voorraad zijn.

ABB biedt onderhoudscontracten, voor zowel robots als drives, die beantwoorden aan de wensen en behoeften van ArcelorMittal.

ook een vast budget vastgelegd voor de volledige looptijd van het contract, in dit geval vijf jaar.” Agenda’s afstemmen Jens sluit daarop aan: “We weten nu exact welke stukken we op voorraad moeten hebben en hoeveel tijd we kunnen uittrekken om verschillende reparaties uit te voeren. We kunnen bijvoorbeeld

om het werk van het onderdeel dat wordt nagekeken door een ander deel van de installatie te laten overnemen.” “Valt er een robot uit, dan kan Cedric die ons altijd toesturen”, gaat Matthias verder. “Wij kijken hem helemaal na in ons expertisecentrum in Tsjechië en zien erop toe dat hij in topconditie terugkomt. We kunnen ook snel iemand ter plaatse sturen die beschikt over de ver-

Ghislain Claeys, ArcelorMittal: “ABB denkt mee over veiligheid, maar ook over zaken zoals optimalisatie van de productielijnen.” ook zorgen dat er altijd reserve-units klaarstaan, met dezelfde specificaties en afstellingen als de te herstellen apparatuur. Zo valt de productie nooit stil. Door heel precies onze agenda’s af te stemmen op die van ArcelorMittal kunnen we het onderhoud uitvoeren op de juiste momenten. We bekijken in welke productiefase dat kan, en of het bijvoorbeeld mogelijk is

eiste, specifieke kennis. We zorgen dat er altijd iemand stand-by is. Het is ook belangrijk dat onze mensen de installaties die ze moeten bezoeken al kennen. Dat betekent bijvoorbeeld dat ze op de hoogte zijn van de ter plaatse geldende, uiterst strenge, veiligheidsvoorschriften. Ze komen in contact met heel wat verschillende installaties en steken daar

veel van op. Die kennis delen ze dan weer graag.” Mooie plannen “Zo denkt ABB mee over veiligheid”, licht Cedric toe. “Ze gaven ons een aantal bruikbare adviezen en tips. Alleen door erover te praten komen we zelf soms tot nieuwe inzichten.” Ghislain vult aan: “ABB denkt ook mee over zaken zoals optimalisatie van de productielijnen. Wij hanteren het principe ‘just in time delivery’ en hebben dus weinig voorraden. Daarom kunnen we ons geen enkele uitval permitteren. Bij onze enorme productievolumes telt elke seconde. De cyclustijd, en dus het rendement van de robots, is uiterst belangrijk. “Momenteel zetten we een langetermijnonderhoudsplan op. In het kader daarvan zullen we met ABB ook uitzoeken of ze bepaalde onderdelen van bestaande installaties, die niet meer worden gemaakt, kunnen vervangen. Zo hoeven we de huidige systemen niet te vervangen. En we zullen in de toekomst ongetwijfeld samen nog mooie plannen bedenken!”, besluit Cedric. ABB et cetera 2|15

Aan de slag

Nieuwe Botlekbrug 12

ABB et cetera 2|15

Aan de slag

ABB et cetera 2|15

Aan de slag

Uniek project van ongekende grootte In Botlek, het Rotterdamse haven- en industriegebied dat een belangrijke rol speelt in de internationale chemische industrie, is de Botlekbrug al jaren een belangrijk knooppunt voor vrachten scheepvaartverkeer. ABB werkte nauw samen met SPIE aan het concept en de uitvoering van de aandrijving van de nieuwe brug.

m het aantal files terug te dringen en een betere doorstroming te realiseren op het alsmaar drukker wordende knooppunt besloot Rijkswaterstaat een nieuwe brug te bouwen. Hoger dan zijn voorganger, waardoor hij minder vaak open hoeft. En breder, zodat het scheepvaartverkeer er van beide kanten onderdoor kan varen. Het beweegbare gedeelte van de brug bestaat uit twee stalen dekken, die samen ruim 10.000 ton wegen. Projectuitvoerder is A-Lanes A15, een bouwconsortium gevormd door Ballast Nedam, John Laing, Strabag en Strukton. SPIE, Europese leider op het vlak van elektriciteit, mechanica, HVAC, energie en communicatiesystemen, werd ingeschakeld om een voorstel voor de aansturing te ontwikkelen. “Zo’n drie jaar geleden werden we benaderd door het bedrijf Waagner Biro Bridge Systems AG, dat ons vroeg of we de energie-installatie en besturing van de elektrische aandrijving van de nieuwe Botlekbrug konden leveren”, aldus Egbert Verwaal, Manager Techniek & Processen SPIE-INFRA en eindverantwoordelijke voor het project. 14

ABB et cetera 2|15

“Na een strenge toelatingsprocedure viel de keuze op ons. Omdat we in dit project onze kennis van zowel hoogspanningsinstallaties als automatisering en bruggenbouw konden inzetten, waren we meteen enthousiast.” Grootste van Europa “Dit is de grootste hefbrug van Europa en vermoedelijk ook van de hele wereld. Op technisch en mechanisch vlak moesten we echt over de grenzen van gebruikelijke ontwerpen heen. Bepaalde architectonische vereisten maakten dit project bijzonder uitdagend. Zo werd in de loop van het traject het gewicht van de dekken verdubbeld, wat ook een verdubbeling van contragewichten en een verviervoudiging van de belasting van de aandrijflijn betekende. Veel details uit de voorontwerpen bleken onhaalbaar en er moesten andere oplosrichtingen worden ontwikkeld; uiteindelijk is dus het volledige ontwerp op elk punt aangepast.” “We kwamen samen met Waagner Biro uit op een omvangrijk bewegingsconcept, dat ervoor moest zorgen dat de brug met maar zeer weinig tolerantie en volledig veilig kon bewegen. We hebben

gekeken naar besturingsprincipes van de computergestuurde freesbank om alle hoeken vanuit een eigen as aan te sturen. Het project was dermate groot en complex dat we het niet helemaal alleen wilden aanpakken, ook wegens het grote risico op imagoschade”, aldus Egbert. Op zoek dus naar de meest geschikte partner. “We vroegen drie partijen om een passend ontwerp op tafel te leggen en ABB kwam als beste uit de bus. We hebben niet alleen gekeken naar de prijs, maar ook naar het ontwerp en de toegevoegde waarde in het project. Met ABB konden we echt uitstekend sparren. We dokterden het plan volledig samen uit en we ontwikkelden een systeem dat werkt zoals we hadden gehoopt!” Enorme krachten “Deze klus past perfect bij de competenties die we bij ABB Process automation PMC in huis hebben”, licht Jan Saarloos, Project Manager ABB, toe. “We leveren al vele jaren aandrijvingen en besturingen voor bruggen en sluizen en andere systemen. Dit is misschien wel de meest ingewikkelde brug waaraan we ooit hebben gewerkt. De dynamische

Aan de slag

V.l.n.r.: Andre de Kock (ABB), Jan Saarloos (ABB) en Egbert Verwaal (SPIE-INFRA).

krachten zijn immens – het brugdek is zo groot als een voetbalveld en de turbulentie eronder kan enorm zijn. Je moet er niet aan denken dat zoiets opwaait …” “Naast een hoofdsysteem is er ook een noodsysteem met aparte kleinere motoren”, vervolgt Andre de Kock, Senior Lead Application Engineer ABB. “Beide systemen sturen de remmen aan met een volwaardige bridge motion control-installatie. De noodvoorziening heeft exact dezelfde functionaliteit als de hoofdbediening, waardoor de beschikbaarheid van de brug sterk vergroot.”

veert het ABB-systeem de speciaal voor deze brug door Waagner-Biro en SPIE ontwikkelde Electronic Stability Program (ESP)-remsystemen.” “We hebben ook het middenspanningsdeel en de trafo’s verzorgd. We praten hier over een indrukwekkend 23.000 volt eigen ringnetwerk. De piekstroom is zo hoog dat de stroom in het hele Botlekgebied kan uitvallen als we de motoren tegelijk zouden moeten aanzetten. Bovendien is het systeem behoorlijk complex. Zo heeft elke pier bijvoorbeeld een eigen trafostation.”

Complex systeem “De positie van de brug moet te allen tijde gewaarborgd blijven – ook als de spanning wegvalt. Binnen ABB hebben we sinds enige tijd Jokab Safety-PLC’s in het assortiment, en die konden we mooi integreren in dit systeem. Deze meten de posities van alle hoeken van de brug. De data worden, samen met alle overige proceskritische data, gemonitord in de Safety-PLC’s, die op hun beurt overgaan tot actie als er afwijkingen worden vastgesteld. Voor het remsysteem geldt eenzelfde nauwkeurigheid. In dit geval acti-

Uitstekende resultaten “A-Lanes-A15 heeft een ‘Design Build Maintain Finance’-contract afgesloten, wat betekent dat elke dag waarop de brug niet beschikbaar is, geld kost”, vertelt Egbert. “Daarnaast mogen de veiligheid en doorvoer van transporten nooit in het gedrang komen. Het concept voor deze brug werd nog niet eerder toegepast. We moesten bewijzen dat alles wat op de tekentafel lag ook écht goed zou werken op de maximale bewegingssnelheid van 48 centimeter per seconde.” “We slapen wel een stuk beter nu

de testresultaten goed blijken te zijn”, glimlacht hij. “Voor dit project werd werkelijk alles getoetst – van system engineering via hoogwaardige techniek tot alle processen voor kwaliteitsbewaking. We voerden tests uit met de motoren en noodmotoren op volle kracht om na te gaan of het benodigde vermogen echt geleverd kon worden en of de besturing werkte. We kunnen de brug per hoek corrigeren met de noodbediening. Met een aparte bewakingsschil controleren we of de ABB-installatie echt doet wat ze moet doen. Mede daardoor konden we een bijzonder hoge SIL-classificatie krijgen voor alle componenten.” “Vorige maand ondergingen we een tussentijdse audit van Rijkswaterstaat. Het resultaat? Nul bevindingen. Dat is vrij uniek. Alles werkt perfect, mooi op tijd voor de opening van de brug voor het verkeer eind juli-begin augustus. Het systeem dat we hier toepassen, kunnen we ook op andere plekken gebruiken, en die mogelijkheden bekijken we nu”, besluit Egbert.

ABB et cetera 2|15

Aan de slag

V.l.n.r.: Didier Vrancken (ABB), Pierre-Yves Bracken (PolyOne) en Fabrice De Costa (DTA).

PolyOne probeert SynRM-technologie uit ... mĂŠt succes De productiesite van PolyOne in Assesse heeft de motoren vernieuwd van zijn vijf stofafscheiders en twee extrusiemachines. De keuze viel op de SynRM-motoren en -frequentieregelaars van ABB, mede dankzij de energiebesparingen en de verlaagde onderhoudskosten. 16

ABB et cetera 2|15

Aan de slag

e fabriek van PolyOne in Assesse (Namen) is de grootste Europese productieplaats van de afdeling ‘Kleuren en additieven’ van het Amerikaanse concern dat gespecialiseerde polymeermaterialen produceert. De voornaamste grondstoffen die op de site gebruikt worden zijn poeders; de vijf stofafscheiders zijn dus een heel belangrijk onderdeel. “De motoren van de vijf ventilatoren waren verouderd”, zegt Pierre-Yves Bracken, Maintenance Manager PolyOne Belgium. “We besloten om ze te vervangen om de efficiëntie van de eenheden en hun betrouwbaarheid te verhogen en de onderhoudskosten te verminderen. We analyseerden de offertes van verschillende leveranciers en kozen voor de oplossing met de SynRMmotor en -frequentieregelaar van ABB. Vanwaar deze keuze? Omdat ABB ons de oplossing voorstelde die het beste overeenkwam met onze behoeften: het beste rendement op korte en middellange termijn en een zeer snelle return on investment – minder dan een jaar.”

Eind januari 2014 werd de laatste stofafscheider met een SynRM in gebruik genomen. “Dankzij metingen voor en na de vervanging stelden we vast dat de beloofde energiebesparingen van 10% bereikt werden”, aldus Pierre-Yves. “Bovendien zijn nog verdere optimalisaties mogelijk. De oude motoren waren voorzien van een direct startsysteem. Door frequentieregelaars toe te voegen kunnen we

Meerdere uitdagingen PolyOne besliste meteen ook om de eveneens verouderde frequentieregelaars en motoren van de twee kneed-/extrusiemachines te vervangen. Die leveren het grootste productievolume in de fabriek. De B4-lijn was uitgerust met een overgedimensioneerde motor van 710 kW en een SamiGS-frequentieregelaar. Er werd een nieuwe motor – standaard

Didier Vrancken: “PolyOne is de eerste klant aan wie wij de SynRM-oplossing leverden in België.” het gebruik van de stofafscheiders beter regelen en ons verbruik nog meer naar omlaag halen, en tegelijk besparen op de verwarming. Deze nieuwe technologie vergt bovendien minder onderhoud, dat we voortaan trouwens zelf zullen kunnen uitvoeren. Al onze technici werden hiervoor opgeleid door DTA.”

in dit geval – van 315 kW voorgesteld, gekoppeld aan een ACS 880-07-regelaar. De B1-lijn was uitgerust met een gelijkstroommotor van 250 kW en een Veritron-frequentieregelaar. De motorregelaarcombinatie (45 kW) van de pomp van deze lijn moest ook worden vervangen. De keuze viel op een standaard

10% minder verbruik Het project, dat begin 2013 werd voorgesteld, was een primeur. “PolyOne is de eerste klant aan wie wij de SynRMoplossing leverden in België”, zegt Didier Vrancken, Sales Engineer Motors & Drives ABB. “Voor de praktische uitvoering hebben we een beroep gedaan op de technische expertise van onze partner DTA. In overleg met Frans Busschots, Product Manager ABB, hebben ze de studie uitgevoerd en de afmetingen van de vijf uitrustingen berekend. De aanpassingen, installaties en ingebruiknames werden uitgevoerd door DTA.” Fabrice De Costa, Technisch Directeur bij DTA: “De stofafscheiders zijn cruciaal voor PolyOne. Elke installatie werd tot in de puntjes voorbereid. Er werden zo veel mogelijk elementen op voorhand klaargelegd (kabels, behuizingen, ...), om de downtime tot een minimum te beperken.” Aangezien de fabriek stilligt tijdens het weekend, werden de nieuwe SynRMsystemen op vijf zaterdagen geïnstalleerd. ABB et cetera 2|15

Aan de slag

Pierre-Yves Bracken: “We analyseerden de offertes van verschillende leveranciers en kozen voor de oplossing met de SynRM-motor en -frequentieregelaar van ABB.”

motor van 315 kW en een SynRM, allebei met een ACS 880-07-regelaar. “Een dubbele uitdaging van formaat! We moesten de oude DC-technologie vervangen door AC-technologie en de motor in een kleine ruimte plaatsen. Het engineering-gedeelte, opnieuw in goede banen geleid door de heren Busschots en De Costa, was doorslaggevend. Er

gebruik genomen”, vertellen Didier en Pierre-Yves. Optimale resultaten Een bijkomend aspect bij deze twee projecten was dat de gebruikte technologieën voor de respectieve vervangingen gelijksoortig moesten zijn, zodat het onderhoud, beheer van de reserveonder-

Pierre-Yves Bracken: “Door frequentie regelaars toe te voegen kunnen we het gebruik van de stofafscheiders beter regelen en ons verbruik nog verminderen.” moesten mechanische wijzigingen worden aangebracht aan de lijn. Na de nodige voorbereidingen en de geplande stilstand van tien dagen werd de installatie eind 2014 met succes opnieuw in 18

ABB et cetera 2|15

delen en de opleiding van het personeel vereenvoudigd konden worden. De oude motoren moesten immers een jaarlijks onderhoud ondergaan buiten de fabriek. Ze werden dan vervangen door reserve-

materiaal dat opnieuw moest worden ingesteld. Het onderhoud is nu beperkt en kan intern worden uitgevoerd. Naast de rationalisatie van de uitrustingen en het onderhoud, hebben deze twee projecten ten slotte geleid tot aanzienlijke energiebesparingen, geraamd op zo’n 27.000 euro per jaar, de gewestelijke steun niet meegerekend. Dankzij de regeling van de snelheid van de motoren zal het verbruik in de toekomst nog verder verminderd worden. En aangezien je een winnend team nooit verandert, staan er in de toekomst nog mooie projecten met ABB en DTA op stapel bij PolyOne.

Aan de slag

Sterk in stapelen Haayo Terpstra (vooraan) en Ron Nakken (achteraan) werkten nauw samen voor de ontwikkeling van de LeanPalletizer.

ABB et cetera 2|15

Aan de slag

LeanPalletizer: voor klein-, middenen grootbedrijf ABB introduceert een compacte en efficiënte palletiseer oplossing. De LeanPalletizer onderscheidt zich door zijn voordelige en gebruiksvriendelijke karakter.

oor de ontwikkeling van de LeanPalletizer sloegen Business Development Manager Discrete Automation & Motion Haayo Terpstra en Senior Application Engineer Ron Nakken de handen ineen: Haayo tekende voor het marktonderzoek en ontwerp van het nieuwe concept, Ron voor de bijbehorende palletiseersoftware. Klein maar fijn Het hart van de LeanPalletizer is de ABB IRB 4600, een middelgrote zesassige robot met een hanteercapaciteit van 45 of 60 kilogram. Hij onderscheidt zich technisch door zijn compacte bouw, grote werkbereik en hoge bewegingssnelheid. Samen met het veiligheidshekwerk beslaat hij een oppervlak van twee meter (lengte) bij drie (breedte), met een hoogte van drie meter. De robot haalt een stapelcapaciteit van 15 dozen per minuut, dus tot 900 cycli per uur. Maar de LeanPalletizer is vooral commercieel gezien bijzonder interessant. “We mikken op het middenen kleinbedrijf, al willen we natuurlijk ook de interesse blijven wekken van grote ondernemingen. Het apparaat spitst zich toe op de zogenaamde ‘end-of-line’ palletizing. Hij maakt het palletiseren in vergelijking veel gemakkelijker, sneller en dus goedkoper”, legt Haayo uit. “Voordien werden robots vooral ingeschakeld voor centraal palletiseren: één robot verwerkte producten afkomstig van meerdere produc20

ABB et cetera 2|15

tielijnen. Dat zie je vooral bij grote bedrijven. Maar die vertegenwoordigen slechts 1% van de markt. Het nieuwe concept is ook interessant voor middenen kleinbedrijven, die goed zijn voor het grootste deel van de markt. De introductie van de LeanPalletizer is dus niet meer dan logisch: het zogenaamde ‘end-off-line’palletiseren is een trend.” ABB introduceerde een robot palletizer die relatief weinig plaats inneemt en tegelijk een grote capaciteit aankan. “Onze klanten vrágen palletiseeroplossingen die voordelig geprijsd en compact zijn”, aldus Haayo. Daarmee haalt hij enkele belangrijke voordelen van de LeanPalletizer aan. “De cel mag vooral niet breder zijn dan twee meter. Daarnaast moeten ze een hoge capaciteit combineren met een

van iets minder dan twee jaar mogelijk, dit gerekend met productie tijdens dagdienst. Gebruiksvriendelijk Niet alleen het compacte en voordelige karakter maken de LeanPalletizer heel interessant. Het palletiseerconcept profileert zich ook door zijn gebruiksgemak. Daarvoor ontwikkelde ABB een applicatie die in Windows kan draaien op een pc, tablet en zelfs smartphone. “Bestaande palletiseersoftware-pakketten bieden veelal te veel mogelijkheden, waardoor ze niet meer gebruiksvriendelijk zijn”, vertelt Ron. “Wij kozen voor een maximale efficiëntie met net voldoende functionaliteit. We willen dat iedereen de LeanPalletizer kan bedienen,

Haayo Terpstra: “De gebruiksvriendelijk heid van de software is het sterke punt bij uitstek van de LeanPalletizer.” enorme gebruiksvriendelijkheid.” ABB is erin geslaagd om het concept prijsgunstig te houden door een eenmalige engineering met bijbehorende palletiseersoftware. Klanten kunnen de LeanPalletizer binnen een dag zelf opstarten. De lage aanschaftijd maakt een terugverdientijd

zonder een hogere opleiding te hebben genoten.” Haayo stemt in: “De gebruiksvriendelijkheid van de software is het sterke punt bij uitstek van de LeanPalletizer. De app in kwestie is zeer doordacht ontwikkeld en vormgegeven. Gebruikers kunnen

Aan de slag ABB introduceerde een robot palletizer die relatief weinig plaats inneemt en tegelijk een grote capaciteit aankan.

het gewenste palletpatroon eenvoudig uit een bibliotheek kiezen. Ze kunnen de LeanPalletizer binnen een halve dag leren gebruiken op basis van een meegeleverde tutorial. Desgewenst kan ABB de training van de operator ondersteunen.” Kortom, de LeanPalletizer profileert zich als een kleine, goedkope en gemak-

kelijke palletiseeroplossing voor groot en klein. “Wij verwachten dat de basiscel maar een klein deel van de markt kan invullen”, licht Haayo toe. “Maar de specials vertegenwoordigen het grootste deel van de markt.” De klanten hebben met andere woorden de keuze uit enorm veel varianten op het basisconcept.

Out of the box Voor de ontwikkeling van de LeanPalletizer dacht ABB letterlijk ‘out of the box’. Tot voor kort lag de focus van de palletiseeroplossingen in de eerste plaats op grote ondernemingen, maar met de LeanPalletizer wordt nu ook op het middenen kleinbedrijf gemikt – die op de keper beschouwd het grootste deel van de markt voor palletiseerconcepten vertegenwoordigen. De uitdaging was niet

mis. ABB moest een klein, goedkoop en eenvoudig te hanteren concept bedenken. Opmerkelijk: daarvoor schakelde het de ‘Walt Disney Creativity Strategy’ in: vrije denkers, practici en critici sloegen de handen ineen om een nieuwe, revolutionaire palletiseeroplossing in de markt te zetten onder de alleszeggende naam ‘LeanPalletizer’.

Walt Disney als voorbeeld Voor de ontwikkeling van de LeanPalletizer liet Haayo niets aan het toeval over. Hij schakelde alle mogelijke tools in om het project tot een goed einde te brengen. Zo stelde hij ‘mindmaps’ op en organiseerde hij grondige interviews en meetings met collega’s, machinebouwers en natuurlijk de eindgebruikers. Opvallend is de toepassing van de zogenaamde ‘Walt Disney Creativity Strategy’ (je idee/ plan onderwerpen aan verschillende manieren van denken om na te gaan of het flexibel, realistisch en grondig genoeg is om in de praktijk om te zetten). “We stelden drie teams samen”, vertelt hij. “De vrije denkers gingen in de eerste plaats over de ideeën. De practici bekeken in hoeverre de ideeën uitvoerbaar waren. De critici hielden alles tegen het licht. Alle medewerkers waren laaiend enthousiast over het concept omdat ze er actief aan konden meewerken. De LeanPalletizer was op en top teamwerk – naar het lichtende voorbeeld van Walt Disney.” Nieuwsgierig naar de LeanPalletizer? ABB kan de mogelijkheden van de palletiseer oplossing demonstreren in het Experience Center in de vestiging in Zaventem.

ABB et cetera 2|15

De wondere wereld

Op zonne-energie de wereld rond De Solar Impulse 2 zal in enkele maanden tijd een reis rond de aarde maken zonder ook maar een enkele druppel brandstof te verbruiken.

et zou de eerste keer zijn dat een vliegtuig de tocht volledig op zonne-energie, zonder vervuilende uitstoot, aflegt. ABB is een van de hoofdpartners in het project, sinds de eerste testvlucht in 2012. Als de Solar Impulse 2 zijn vlucht rond de aardbol succesvol afrondt, dan zou dit een ongeziene verwezenlijking zijn. De piloten die de bijzondere uitdaging aangaan, zijn de Zwitsers Bertrand Piccard – die in 1999 als eerste een tocht rond de we22

ABB et cetera 2|15

reld maakte in een luchtballon – en André Borschberg. De expeditie, die officieel van start ging begin maart 2015, is uiteraard niet louter opgezet als (media)stunt. Met de vlucht voeren de piloten (en de betrokken partners) ook een sterke campagne voor het gebruik van schone energie. Grenzen verleggen Piccard en Borschberg willen aantonen hoe groot het potentieel is van zuivere technologie en hernieuwbare energie.

Een concept dat milieubescherming vooropstelt en dat helemaal in lijn ligt met de visie van ABB. Niet verwonderlijk dat het bedrijf vol overtuiging in het verhaal stapte. “Deze samenwerking brengt twee – in Zwitserland gevestigde – wereldleiders samen, twee partners die gedreven zijn om de grenzen van techniek en innovatie te verleggen om een betere wereld te creëren”, zo stelt CEO Ulrich Spiesshofer. Kortom, ‘Power and productivity for a better world’.

De wondere wereld

Solar Impulse 2: even breed als een Airbus A380, 150 keer lichter De Solar Impulse 2 heeft een eerste afstandsrecord gevestigd: tijdens een van de eerste etappes legde het in minder dan 16 uur 1.465 kilometer af. Nog enkele cijfers op een rijtje: • De reis telt zo’n 35.000 kilometer. • Spanwijdte van de vleugels: 72 meter. • Gewicht: 2.300 kilogram. • 4 elektrische motoren. • 17.249 zonnecellen. • Een lithiumbatterij van 633 kilogram. • 25 vliegdagen in 12 etappes. • Snelheid: tussen 50 en 100 km/u.

Solar Impulse en ABB naar ongekende technologische hoogten.

“Ik droomde ervan om ABB erbij te halen als partner. We hebben allebei hetzelfde doel: de wereld beter maken door energie efficiënter in te zetten en natuurlijke grondstoffen te sparen”, vertelde Bertrand Piccard. Zijn vraag bleef dus niet onbeantwoord. “We geloven in Bertrands idee en zijn ervan overtuigd dat we, dankzij een pioniersrol in innovatieve technologieën, economische groei kunnen loskoppelen van energieconsumptie en impact op het milieu. Net zoals Solar Impulse probeert ABB altijd de grenzen te verleggen van wat technologisch mogelijk is”, zegt Spiesshofer. Beschermengel op begane grond De reis van Solar Impulse 2 begon op 9 maart 2015, toen het toestel opsteeg vanaf de luchthaven Al-Bateen in Abu Dhabi. Bertrand Piccard en André Borschberg volgden een zeer intensief trainingsprogramma voordat ze aan boord gingen. Het zonne-energievliegtuig is immers geen vliegtuig zoals we dat kennen. Door strikte gewichtsbeperkingen kan er bijvoorbeeld slechts één piloot tegelijkertijd

plaatsnemen in de cockpit. Dat betekent dat ze elkaar constant moeten aflossen. Eens ze in de lucht zijn, kunnen de piloten ook slechts slapen in tijdsblokken van hooguit 20 minuten. Om hun eigen batterijen maximaal te kunnen opladen zullen ze allebei meditatietechnieken toepassen. De Solar Impulse 2 wordt dag en nacht bijgestaan door een professioneel team van 20 ingenieurs en technici in het Mission Control Center in Monaco. Zij monitoren elke beweging van het toestel. Werkelijk alles wordt minutieus in het oog gehouden: alle belangrijke vluchtdata (over de zonnecellen, batterijvloeistof, routedetails, …) komen er binnen via satellietcommunicatiesystemen. De medewerkers analyseren meteorologische informatie, berekenen het juiste vluchtschema en passen dit zo nodig aan, regelen de nodige toestemming voor landen en opstijgen, bedenken oplossingen voor alle mogelijke technische problemen, … Of zoals Bertrand Piccard het verwoordt: “Monaco is het zenuwcentrum van onze onderneming. De mensen van dat team zullen onze beschermengel zijn.”

ABB werkt mee Ook drie ervaren ingenieurs van ABB maken deel uit van het begeleidende team. Zij houden zich onder meer bezig met de verbetering van de controlesystemen op de grond en de optimalisering van de elektronische opladers voor de batterij van het vliegtuig. “We gebruiken nieuwe technologieën die op verschillende manieren kunnen worden geïmplementeerd”, vertelt Tamara Tursijan, een van de ABB-ingenieurs. “De piloten zitten niet in een drukcabine. Op bepaalde momenten vliegen ze op 9.000 meter hoogte en bij temperaturen van 40 graden onder nul, dus moest de cabine worden vervaardigd van een speciaal isolerend schuimrubber.” Het is bovendien een hels werk om het zeer lichte toestel te allen tijde bestand te maken tegen invloeden van buitenaf. “Een mobiele hangar beschermt tegen windvlagen of zandstormen. En ook de zonne-energiecellen bovenop moeten altijd vrij blijven van stof en zand.”

ABB et cetera 2|15

Over en weer

De rijsensatie van een elektrische auto De elektrische auto is in de Benelux bezig aan een opmars. De relatief beperkte autonomie vormt voor het grote publiek nog een van de obstakels, maar door het groeiende aantal snellaadpalen in het openbaar, onder andere van ABB, is dat euvel binnenkort letterlijk van de baan. BMW zet met de i3 alvast een belangrijke en milieubewuste stap in e-mobility.

pecialisten voorspellen tegen 2017 een absolute doorbraak van de elektrische auto. De evolutie is onomkeerbaar in gang gezet. Enkele autofabrikanten zoals BMW en Volkswagen hebben nu al modellen die honderd procent elektrisch rijden. BMW speelt een voortrekkersrol in die technologie. Holistische aanpak Met de i3 biedt het gerenommeerde Duitse merk een elegant ogend model aan dat vanaf de eerste schets als elektrische auto is ontworpen. “De passagierscel is opgebouwd uit carbon, wat uniek is voor serieproductie. Het chassis is van aluminium, wat de i3 lichter maakt dan andere elektrische auto’s. Dat is belangrijk, want minder gewicht vertaalt zich in een langere autonomie”, vertelt Pieter-

ABB et cetera 2|15

Jan Scheir, BMW iBusiness Developer. “Hij rijdt daardoor ook een stuk vlotter en heeft een aangename wegligging; BMW staat synoniem voor rijplezier. Het dashboard en de binnendeurenafwerking zijn gemaakt van kenaf-plantenvezels, die volledig recycleerbaar zijn. Het leder werd op natuurlijke wijze gelooid met olijfextracten en niet met chemicaliën, en als houtsoort werd gekozen voor eucalyptus, de snelst groeiende boomsoort.” Het milieuvriendelijke karakter van de i3 start al bij de productie. De fabriek in Leipzig haalt haar elektriciteit uit vier windturbines. Bovendien wordt zo’n vijftig procent minder energie en zeventig procent minder water verbruikt dan gemiddeld bij de andere BMW-modellen. Een holistische aanpak die aantoont hoe groot de gedrevenheid van BMW is. De elektromotor wordt aangedreven

door een lithium-ion-accu, die 22 kWh levert, waarvan 18,8 kWh effectief bruikbaar is. De batterij bevindt zich onder in de auto, wat het zwaartepunt ten goede komt en bovendien de toegankelijkheid voor het onderhoud vergroot. “De batterij bestaat uit acht modules, zodat er bij een storing slechts één module vervangen hoeft te worden, in plaats van de hele accu. Sowieso geeft BMW acht jaar of 100.000 kilometer garantie met een minimumcapaciteit van 70%. De batterij kan via AC en DC worden opgeladen.” Opladen thuis of onderweg Als je een elektrische auto koopt, dan wil je die uiteraard overal kunnen opladen. Dat kan thuis via AC of wisselstroom. Voor een oplaadpunt bij je thuis heb je niet meer nodig dan een aangepast stopcontact. Er zijn ook

Over en weer

V.l.n.r.: Marc Laenen (ABB) en Pieter-Jan Scheir (BMW). Allebei geloven ze in de toekomst en kracht van de i3.

zogenaamde wallboxen, die aan een huis- of garagemuur worden gemonteerd. AC is echter beperkt qua laadcapaciteit. “Thuis is het beschikbare vermogen beperkt. Dan laadt de batterij traag op”, verduidelijkt Marc Laenen, ABB Business Development Manager. “Een laadbeurt kan zes tot acht uur in beslag nemen, een periode waarin de auto niet beschikbaar is. Die toepassing dekt een basisbehoefte. Bovendien beschikt de eigenaar van een elektrische auto niet altijd over de mogelijkheid om wallboxen te installeren (denk bijvoorbeeld aan appartementsgebouwen waar geen garage beschikbaar is).” “Wisselstroom kan echter niet zomaar worden opgeslagen in de elektrische auto, omdat de batterij DC of gelijkstroom nodig heeft. Er is dus een omvormer nodig. Bovendien moet de techno-

logie in de auto worden ingebouwd. Dat heeft invloed op het gewicht en de kostprijs. Bovendien is het vermogen beperkt (bijvoorbeeld maximaal 7,3 kW AC), wat dus een lange laadtijd impliceert.” ABB ontwikkelde een intelligente, elektrische multilader die 50 kW gelijkstroom kan leveren. Daardoor kun je heel snel een batterij opladen. “De tijdsduur is afhankelijk van de toestand van de batterij, het weer (temperatuur) en het batterijmanagementsysteem van de auto.” De snellader is bijzonder gebruiksvriendelijk. Via een touchscreen kun je kiezen of je AC of DC wilt laden. De display geeft de status van de batterij en het verloop van het laadproces weer. Pieter-Jan: “Het principe verschilt nauwelijks van een gewone tankbeurt. Je moet gewoon de juiste stekker nemen. De BMW is voorzien van een

Europese combostekker. Na ongeveer twintig minuten is een lege batterij voor tachtig procent opgeladen. De resterende 25 procent neemt gemiddeld nog eens een halfuur in beslag. Dat is een ingebouwde veiligheidsmarge; die verlengt ook de levensduur van de batterij. In de praktijk zullen de meeste gebruikers voor tachtig procent opladen en verder rijden. Intussen kunnen ze koffie drinken, even gaan shoppen of enkele telefoontjes plegen.” Natuurlijke partnership Het aantal oplaadpunten in steden, langs autosnelwegen en in bedrijvenzones stijgt elke dag. Maar snelladers kunnen alleen worden geplaatst als er voldoende vermogen aanwezig is. “Dat kan bij benzinestations of shoppingcenters. Ook bedrijven met een grote vloot aan ABB et cetera 2|15

Over en weer

Pieter-Jan Scheir (BMW): “De BMW is voorzien van een Europese combostekker. Na ongeveer twintig minuten is een lege batterij voor tachtig procent opgeladen.”

elektrische auto’s, zoals taxibedrijven, kunnen snellaadpalen plaatsen. Zij kunnen geen uren wachten op een volledige oplaadbeurt. Uiteraard zijn er op de bedrijfsterreinen van ABB ook snellaadpalen geïnstalleerd. Auto’s moeten rijden, niet stilstaan”, aldus Marc. BMW Belux heeft recent twee ABBsnellaadpalen aangekocht. Een voor de hoofdzetel in Bornem en een voor het filiaal in Brussel. Die worden nu al intensief gebruikt. “Als tijd een factor is, dan bieden de snellaadpalen een uitweg. Als ik bijvoorbeeld in de ochtend op de weg ben, kan ik tijdens de lunchpauze de batterij van de auto opladen. Daarna kan ik meteen verder”, zegt Pieter-Jan. Naarmate er meer snellaadpalen op openbare plekken worden geplaatst, zal de mobiliteit stijgen. Het verschil met een auto op fossiele brandstof wordt dan 26

ABB et cetera 2|15

kleiner. BMW en ABB zijn geschikte partners om samen aan de toekomst te werken. “Er is een natuurlijke chemie”, zegt

meenschappelijk doel: elektromobiliteit vooruithelpen. Wij willen auto’s en motoren verkopen – dat blijft onze corebusi-

Marc Laenen: “In stedelijke centra ligt een grote opportuniteit. Wij bieden alle faciliteiten om milieubewuste producten te commercialiseren.” Marc. “ABB helpt zijn klanten op het vlak van energie- en automatiseringstechnologie en wil tegelijk hun milieu-impact helpen verminderen. Diezelfde visie zien we ook bij BMW.” “In het verleden hebben we al vaker samengewerkt. We hebben een ge-

ness – maar we kunnen niet zonder de technologische ontwikkelingen zoals die van ABB”, benadrukt Pieter-Jan. Achter de DC-snellaadpalen van ABB schuilt overigens een gigantische research en knowhow, vooral op het vlak van software. “Eenvoudig gesteld is een

Over en weer

Marc Laenen (ABB): “Via cloud-computing houden we de snellaadpalen operationeel en up-to-date.”

AC-laadpaal een stopcontact waarbij de intelligentie van het laden in de auto zit. Dat is een grote hoeveelheid elektronica en extra gewicht voor één voertuig. Bij DC is het omgekeerd. Daar zit alle technologie in de paal en de auto kan eenvoudiger ontwikkeld worden. En je kunt meer auto’s opladen per dag. Via cloudcomputing houden we de snellaadpalen operationeel en up-to-date. We kunnen desgewenst op afstand problemen oplossen”, legt Marc uit. Barrière overwinnen Of het verhaal van de elektrische auto een succes wordt, hangt natuurlijk af van de verkoop. Meer en meer bedrijven vervangen hun bestaande wagenpark door hybride of elektrische auto’s. Bij particulieren ligt dat anders. “Door de voorlopig vrij hoge kostprijs wachten de mensen

af. Er zijn nog te weinig stimuli van de overheid om de aankoop te verantwoorden”, stelt Pieter-Jan vast. “De wet van vraag en aanbod speelt ook mee. Omdat de markt nog klein is, blijven de productiekosten en bijgevolg ook de verkoopprijs hoog. De nieuwe generatie batterijen daalt wel in prijs en biedt een grotere oplaadcapaciteit. Hoe groter de autonomie, hoe groter de mobiliteit van de consument. “Dan wordt het echt interessant. Er is altijd een barrière die je moet overwinnen. Het vraagt tijd om technologische veranderingen kenbaar te maken. In stedelijke centra ligt een grote opportuniteit. De C02-uitstoot van de elektrische auto is immers nul, dat mag ook nog eens gezegd worden. Wij bieden alle faciliteiten om milieubewuste producten te commercialiseren”, besluit Marc. ABB et cetera 2|15

For a better world

Lagere uitstoot, zelfde betrouwbaarheid De wereldbevolking blijft groeien. Daarmee stijgt ook de vraag naar elektriciteit en hoogspanningsoplossingen om deze veilig en efficiĂŤnt te transporteren tot in bevolkingscentra. Als pionier op het gebied van hoogspanningstransmissienetwerken streeft ABB ernaar om deze zo duurzaam mogelijk in te zetten en de eco-efficiĂŤntie te verbeteren.

ABB et cetera 2|15

For a better world

Global Warming Potential Aardopwarmingsvermogen, ook wel GWP (Global Warming Potential), is een aanduiding van de mate waarin een broeikasgas kan bijdragen tot de klimaatverwarming. Het aardopwarmingsvermogen van koolstofdioxide (CO2) is 1; meteen ook de graadmeter voor andere gassen.

nergieverbruik en de uitstoot van schadelijke stoffen worden verminderd door de oplossingen zo efficiënt mogelijk te maken, maar ook door kritisch te kijken naar de winning van grondstoffen, transport, productie, montage, installatie en ontmanteling. Er wordt zo veel mogelijk gebruikgemaakt van materialen en stoffen die relatief makkelijk afbreekbaar en herbruikbaar zijn, maar in sommige gevallen is dat niet eenvoudig.

Online monitoring In hoogspanningsinstallaties wordt al decennialang een inert gas gebruikt (zwavelhexafluoride of SF6) voor diëlektrische isolatie en stroomonderbreking. Het gas heeft een veel hogere doorslagspanning dan lucht en een dichtheid die zes keer zo hoog ligt. SF6 is, in sterk geconcentreerde vorm, een uiterst effectieve oplossing voor het isoleren van componenten. Door de hoge concentratie is er slechts weinig van nodig, waardoor de benodigde oppervlakte van de hoogspanningsinstallatie flink kan verkleinen. In de meeste gevallen wordt dit als een enorm voordeel beschouwd, omdat de beschikbare ruimte vrijwel altijd beperkt is. SF6 heeft echter een aardopwarmingsvermogen dat 22.800 keer zo groot is als dat van koolstofdioxide (CO2). Het gebruik van dit gas is in vrijwel elke andere toepassing dan het isoleren van

schakelinstallaties dan ook verboden. Het is van groot belang dat het gas niet in de atmosfeer terechtkomt wanneer apparatuur wordt gemaakt, onderhouden, vervoerd, in bedrijf gesteld of ontmanteld. Continu toezicht door middel van online monitoring van apparatuur helpt bij het snel opsporen van lekken. Dankzij gepatenteerde technologie is het mogelijk om uit afgeschreven apparatuur gas terug te winnen met meer dan 99,9 procent zuiverheid, zodat het telkens opnieuw kan worden gebruikt. Alternatief voor zwavelhexafluoride Een nieuw gasmengsel biedt echter een alternatief voor SF6 en kan de CO 2uitstoot van gasgeïsoleerde hoogspanningsschakelaars met 50 procent doen afnemen. In een gemiddeld onderstation kan die uitstoot worden verminderd met een hoeveelheid die te vergelijken is met de jaarlijkse uitstoot van twintig auto’s. De isolerende eigenschappen van het gasmengsel zijn vergelijkbaar met die van SF6, maar dit alternatief heeft een aanzienlijk lagere impact op het milieu. De nieuwe technologie wordt voor het eerst ingezet bij een substation in Oerlikon, Zürich, dat nu wordt gebouwd en in 2018 klaar zal zijn. Het gaat hier om een ‘pilot’-installatie voor het toonaangevende Zwitserse nutsbedrijf EWZ. Naast de 170 kV hoogspanningsschakelinstallatie zal ABB ook een middenspannings-

installatie van het nieuwe gasmengsel leveren. Belangrijke doorbraak ABB is sinds de jaren zestig een pionier op het gebied van gasgeïsoleerde schakelinstallaties en blijft constant innoveren. Het huidige aanbod biedt oplossingen voor spanningsniveaus van 72,5 kV tot 1.200 kV. In 23.000 installaties wereldwijd wordt gebruikgemaakt van ABB-oplossingen. Deze nieuwste doorbraak maakt verdere vermindering van CO2-uitstoot mogelijk zonder afbreuk te doen aan de efficiëntie en betrouwbaarheid van hoogspanningssystemen. “Dit is een belangrijke doorbraak”, aldus Bernhard Jucker, hoofd Power Products. “Het zal onze klanten in staat stellen om het milieu veel minder te belasten. Deze ontwikkeling ligt helemaal in lijn met onze visie en voortdurende inzet van technologie en innovatie voor een betere wereld.”

ABB et cetera 2|15

Product Robotics

YuMi ’s Werelds eerste collaboratieve robot officieel gelanceerd De nieuwe YuMi van ABB Robotics is een tweearmige robot die speciaal is ontwikkeld om samen met en naast mensen te werken. Bij het ontwerp en de bouw van de robot hebben de ontwerpers in het bijzonder rekening gehouden met de veiligheid in situaties waarin mensen zij aan zij met de robots werken. YuMi is uitgerust met aangepaste sensoren die zelfs de geringste tegendruk voelen. Daarnaast is hij voorzien van geavanceerde kijken grijpersystemen en een beschermende, zachte laag om de armen. Dankzij al deze innovaties hoeft de robot niet in een kooi te worden geplaatst. De twee mechanische armen kunnen met objecten tot 500 gram per stuk werken, en ze kunnen zelfs een draad door het oog van een naald rijgen. De nieuwe robots spelen in op de flexibele productie-eisen van de consumentenelektronicasector, maar ze worden ook uitgerold naar andere marktsegmenten. Oliver Cafmeyer, Global Channel Partner Manager ABB, ziet de samenwerking tussen robots en mensen als een belangrijke trend voor de nabije toekomst. “Precies daarom kregen de nieuwe robots een grijswitte kleur, in plaats van het vertrouwde oranje. We willen geen ‘pas op, gevaar’-signaal geven, maar juist benadrukken dat mens en machine nu veilig en in harmonie kunnen samenwerken. De naam, afgeleid van ‘you and me’, benadrukt deze filosofie.” “YuMi zal veel bestaande opvattingen over productie en industriële processen veranderen”, zegt Pekka Tiitinen, hoofd van de divisie Discrete Automation and Motion. “We staan aan het begin van een spannend nieuw tijdperk in de industriële automatisering.”

Voordelen − − Werkt samen met en naast mensen. − − Uitgerust met aangepaste sensoren. − − Geavanceerde kijken grijpsystemen. − − Kan werken met objecten tot 500 gram per stuk. − − Speelt in op flexibele productie-eisen van consumentenelektronicasector.

Low Voltage

Push-in en springtechniek Nieuw: SNK-aansluitklemmen

Voordelen −− Sneller en overzichtelijker werken. −− Minder voorraad nodig. −− Asymmetrische ontwerp voorkomt aansluitfouten. −− Gecertificeerd en voldoen aan internationale standaarden. −− Halogeenvrij. −− Geschikt voor vaste apparatuur langs en op het spoor. 30

ABB et cetera 2|15

De beste ideeën hebben één ding gemeen: ze stralen eenvoud uit. De nieuwe serie SNK-aansluitklemmen is daar een goed voorbeeld van. Het ontwerp combineert de voordelen van push-in en springtechniek in één klem. Met de nieuwe SNK-aansluitklemmen met PI-Spring (push-in en spring) techniek werk je sneller en overzichtelijker en heb je minder voorraad nodig. Het gepatenteerde systeem biedt de voordelen van zowel push-in als springtechniek. De gebruiker kiest welke techniek hij wil gebruiken. Voor geprepareerde kabels is de push-in techniek zeer geschikt. Daarbij is geen schroevendraaier nodig en worden kabels automatisch goed geleid. Het resultaat? 50% tijdsbesparing. Zijn de kabels buigzaam? Dan werkt de springtechniek beter, waarbij een schroevendraaier volstaat om de kabel makkelijk in te voeren. De klemmen zijn gecertificeerd en voldoen aan internationale standaarden. Dat maakt ze geschikt voor uiteenlopende applicaties in industrie, utiliteit, transport, marine en EX-applicaties. De SNK-aansluitklemmen zijn halogeenvrij.

Product Control Technology

System 800xA v6 Het gaat over controle System 800xA verhoogt de productiviteit door de besturing van het proces, de energie- en veiligheidssystemen en de telecomomgeving te combineren in een enkel systeem. Het biedt een ultieme controlekameromgeving met de Extended Operator Workplace als hoogtepunt. De zesde generatie, v6 genoemd, werd niet enkel gelanceerd voor nieuwe projecten. Ze is ook specifiek opgezet voor de ondersteuning van upgrades van oudere DCS-systemen, die werken met niet meer ondersteunde besturingssystemen zoals Microsoft Windows® XP. System 800xA v6 biedt klanten een beter beveiligde automatiseringsomgeving met lagere totale eigendomskosten (total cost of ownership) en biedt eveneens talrijke mogelijkheden om de operationele productiviteit te verbeteren. Bescherming tegen cyberaanvallen System 800xA v6 voegt aan de al indrukwekkende lijst van veiligheidseigenschappen, zoals Advanced Access Control, White Listing, de functies toe om de veiligheidsintegriteit van het controlesysteem nog beter te monitoren en te beheren: −− Gebaseerd op het meest recente besturingssysteem van Microsoft. −− Digitale code signing van applicaties om de authenticiteit van de softwarecode te garanderen. −− Snellere en betere toegang tot goedgekeurde veiligheidsupdates en virussignatuurbestanden. Lagere totale eigendomskosten Met System 800xA v6 kunnen de kosten voor nieuwe projecten, vernieuwingen en upgrades worden gedrukt: −− Naast virtualisatie zorgen betere prestaties en het toepassen van multiple core-technologie van de serverapparatuur voor een optimalisatie van de voetafdruk van het automatiseringssysteem, waardoor de investeringen en de onderhoudskosten lager uitvallen. −− Er is een nieuw Ex-certified Foundation Fieldbus High Speed Ethernet (HSE) Linking Device beschikbaar dat direct in Zone 2, Class 1 Div 2-zones geïnstalleerd kan worden, zodat de kosten voor ontwerp en installatie ook lager uitvallen. Verhoging van de productiviteit Door gebruik te maken van de op het 800xA v6-platform ingebouwde functionaliteit, kunnen initiatieven maar ook oplossingen voor verhoging van de productiviteit worden gerealiseerd voor een fractie van de prijs van de toepassing van soft- en hardware van derde(n). System 800xA v6 voegt naast alarmmanagement, geavanceerde processturing, videosystemen, veiligheid, elektrische integratie, energiebeheer en meerdere ingebouwde functies het volgende toe: −− Draadloze Tropos mesh routers waardoor mobiele operatoren onderhoudswerkplekken veilig kunnen worden ingezet. Het is zelfs mogelijk om AC 800M-controllers via een draadloos netwerk aan te koppelen.

−− Een boven 800xA History gepositioneerd informatiemanagementplatform genaamd Decathlon Services met een veilige verbinding naar 800xA, zodat gegevens kunnen worden verzameld, bekeken, opgeslagen en weergegeven in de systemen boven de controlesysteemlaag. −− De trendweergave is in System 800xA verbeterd met de toevoeging van alarmindicatie, auto-scaling en aanpasbare schuine rasterlijnen. −− Dankzij de toevoeging van de System 800xA Collaboration Table met 3D-weergave van de Key Performance Indicators (KPI’s) kunnen gegevens op een nieuwe manier worden weergegeven. −− Ook het batchmanagement is verbeterd dankzij het gebruik van een nieuwe multi-threaded batch procedure executing environment. −− ABB en CGM hebben nieuwe packaged services ontwikkeld om het ontwerp en de uitvoering van een state-of-the-art-, ergonomische, productiviteitsverhogende controlekamer, met inbegrip van de Extended Operator Workplace, te vergemakkelijken. Barrières wegnemen Er is veel aandacht besteed aan een verbeterde upgradeprocedure, die ondersteund wordt door het verbeterde Automation Sentinel Life Cycle Management programma. System 800xA v6 omvat: Een verbeterde ‘role based’ installatie- en configuratietool, waardoor het aantal manuele stappen met meer dan 80% kan worden verminderd. Deze installatie- en configuratietool kan ook worden gebruikt om het systeem tijdens de volledige levenscyclus centraal uit te breiden en bij te werken. Bijkomende tools, zoals de Start Value Analyzer, zijn verbeterd om te verzekeren dat het opstarten na een upgrade vlot en zonder verrassingen verloopt. Wereldklasse Sinds de lancering in het jaar 2004 zijn er nu bijna 10.000 geïnstalleerde 800xA-systemen in meer dan 100 landen. Met System 800xA worden meer dan 50 miljoen tags gemonitord en bestuurd. ABB is zodoende al langer dan een decennium de wereldwijde nummer één DCS-leverancier. ABB et cetera 2|15

Product Low Voltage

EasyLine XLP-zekeringlastscheiders Voor een veilige installatie De XLP zekeringlastscheiders zijn snel en eenvoudig te installeren en bieden een kostenefficiënte oplossing voor een veilige installatie. De betrouwbare zekeringtechniek biedt een goede bescherming, ook bij hogere kortsluitwaardes. Het uitwisselen van zekeringen is eenvoudig en dat zorgt voor een reducering van de down-time van de installatie. De EasyLine familie bestaat uit 1-, 2-, 3- en 4-polige uitvoeringen, leverbaar in grootte 00, 1, 2 en 3 tot 630A. De 3-polige uitvoering biedt ook een uiterst compacte 000 uitvoering tot 100A. De 1- en 2-polige uitvoeringen zijn geschikt voor de toepassing in DC netwerken. Deze types kunnen worden toegepast in een UPS of voedingsmodule ten behoeve van computers, servers en telecomapplicaties. De 3- en 4-polige uitvoeringen worden veelzijdig toegepast in energieverdeelsystemen als beveiliging van een eindgroep of als voorbeveiliging in een onderverdeler. De 3-polige XLP is ook leverbaar in een uitvoering met geïntegreerde railadapter die geschikt is voor de montage op een 60 mm railsysteem. Daarnaast heeft deze range een EFM (Electronic Fuse Monitoring) uitvoering die door middel van een led en een potentiaalvrij contact een aangesproken zekering signaleert. De hele XLP EasyLine-range is ontwikkeld, getest en gecertificeerd volgens de norm IEC60439-3. De zekeringlastscheiders hebben een robuust uniform design en zijn gemaakt van zelfdovend plastic materiaal (V-0). De lastscheiders zijn gebruiksvriendelijk en veilig met IP30 in gesloten toestand en IP20 in geopende toestand. De XLP-serie kan naar keuze worden geleverd met brugklemmen of aansluitvlaggen voor kabelschoenen. Alle modellen bieden een mogelijkheid tot hangslotvergrendeling en de montage van één of meer hulpcontacten.

Voordelen − − Eenvoudig te installeren − − Robuust en universeel design − − Brede range kabelaansluitingen en accessoires − − Adapters voor DIN-railmontage − − Veilige spanningsmeting aan voorzijde − − Snelle bediening − − Geïntegreerde zekeringbewaking (optioneel) − − Lage onderhoudskosten − − Montage op koperrail

Low Voltage

Alles onder controle Overspanningsbeveiligingen

Voordelen −− Installatiegemak. −− Uitstekende integratie. −− Speciale uitvoeringen mogelijk. −− Selectie-app waarmee je gemakkelijk en snel de juiste overspanningsbeveiliging vindt.

ABB et cetera 2|15

Transiënte overspanning of piekspanning kan ernstige schade toebrengen aan elektrische en elektronische apparatuur. Overspanningsbeveiligingen beschermen cruciale apparatuur en alle bedrijfsprocessen die ermee samenhangen. In tegenstelling tot wat velen verwachten is blikseminslag (direct of indirect) slechts voor 20% verantwoordelijk voor het optreden van piekspanning. Maar liefst 80% van de oorzaken is toe te schrijven aan schakelhandelingen. Dat is door de toename in complexiteit van onze elektro-infrastructuur een groeiend probleem. Met ruim twintig jaar ervaring in de ontwikkeling en productie van overspanningsbeveiligingen, levert ABB oplossingen om op te bouwen. Naast standaard oplossingen zijn er speciale uitvoeringen voor onder andere PV- en windapplicaties en voor kritische installaties zoals datacenters, telecom en waterbehandeling. Met de selectie-app vind je makkelijk en snel de juiste overspanningsbeveiliging.

Product

De werking van overspanningsbeveiligingen Wat zijn SPDâ&#x20AC;&#x2122;s? Surge Protective Devices (SPD) zijn overspanningsbeveiligingen die de spanningspiek of stootstroom afleiden en de overspanning beperken tot het spanningsniveau van de aangesloten apparatuur. Het zijn de meest geschikte en doeltreffende veiligheidsvoorzieningen tegen directe en indirecte blikseminslag in gebouwen en inkomende lijnen.

Zonder SPD

Met SPD

De overspanning bereikt de elektrische apparatuur. Als de overspanning hoger is dan de stoothoudspanning van de elektrische apparatuur, kan niets de stootstroom door het apparaat tegenhouden en zal hij schade aanrichten.

De overspanning bereikt de overspanningsbeveiliging die de stootstroom afleidt naar de aarde. De overspanning wordt beperkt tot een voor de aangesloten apparatuur aanvaardbaar belastingsniveau. Zo is de apparatuur beschermd en wordt schade voorkomen.

Wat veroorzaakt de meeste uitval in elektronische apparaten?

Hoe en waarom heeft overspanning gevolgen voor het apparaat?

Onbekend

Belastingsniveau

Overspanning

6% 61%

Systeemstoringen in het net

6% Kortsluiting

Er n

Ongelukken

12%

rk i

Immuniteitsniveau

15%

Omvang van de schade

20x

Max

x Nominale spanning

Waarom bescherm je elektronische apparatuur best? De economische schade door overspanning is vergelijkbaar met de schade die veroorzaakt wordt bij diefstal van privĂŠ-eigendom.

Maar er is niet alleen economische schade

Werkingsverlies

Dataverlies

Productieverlies

Verlies van cultureel erfgoed

Verlies van openbare diensten

Verlies van mensenlevens

ABB et cetera 2|15

Hotspot

Spectaculair anders Elektrotechniek 2015 is nieuw, vernieuwend, anders en spectaculair. Techniek leeft!

e jaarlijkse beurs in Utrecht wordt heel bijzonder en staat in het teken van de totaaloplossing. Het is een plek waar de nieuwste innovaties en producten in hun context worden getoond. Geen losse producten, maar het eindproduct zoals dit in de dagelijkse praktijk wordt toegepast.

ABB et cetera 2|15

ABB, Busch-Jaeger en VanLien zorgen voor beweging en beleving. Op de stand vind je totaaloplossingen op het gebied van woning, industrie, utiliteit en voor infrastructuur en energie. Uiteraard worden die oplossingen werkend getoond. Kom, kijk en beleef techniek Van dinsdag 29 september tot en met

vrijdag 2 oktober 2015 staan de deuren van de Jaarbeurs wijd open om je te ontvangen. Elektrotechniek 2015 is een event dat je niet mag missen. Kom, kijk en beleef techniek. Wij ontmoeten je graag op onze ABB stand.

Het jaar...

Het jaar 1933 A andrijvingen voor beweegbare verkeersbruggen behoren al lang tot een van de specialisaties van ABB en haar voorgangers. De in 1888 voor het verkeer geopende Barendrechtse brug was oorspronkelijk uitgevoerd als draaibrug. In de loop der jaren nam het verkeer enorm toe. In 1898 gingen ook de lange stoomtrams, die de verbinding tussen Rotterdam en de belangrijke veerhaven van Numansdorp verzorgden, over de brug rijden. Ook het scheepvaartverkeer groeide sterk. Om de openingstijden voor het wegverkeer te beperken en meer ruimte voor de steeds groter wordende schepen te realiseren, werd de brug in het begin van de jaren dertig omgebouwd tot hefbrug. Het nieuwe hefgedeelte bood in geopende toestand een doorvaarthoogte

van 45 meter en een doorvaartbreedte van 50 meter. De ombouw werd in 1933 afgesloten, de officiële naam van de brug is toen gewijzigd in ‘Hefbrug over de Oude Maas’. De brug was op dat moment de grootste beweegbare hefbrug van Europa. Brown Boveri leverde voor de aandrijving van het 514 ton zware beweegbare bruggedeelte twee speciaal geconstrueerde eenfasige commutatormotoren. Hiervan diende één machine als permanente reserve. De machines waren als dubbelmotor uitgevoerd. Dat wil zeggen dat op één bodemplaat twee statorhuizen en twee rotoren één gezamenlijke as aandreven. Door toepassing van verschuifbare koolborstels op de collectoren kon het toerental worden geregeld. Er waren geen aanzetweerstanden nodig, zodat de toerenrege-

ling zonder energieverlies gerealiseerd kon worden. Door deze constructie was het ook mogelijk om eenvoudig en bedrijfszeker elektrisch te remmen bij het dalen van de brug. Uiteraard behoorden ook de bedieningsinrichting, de talloze veiligheidsvoorzieningen met vele eindschakelaars en de signalisatie voor zowel het weg- als scheepvaartverkeer tot de leveringsomvang. Door het uitvoeren van het Deltaplan werden de Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw steeds beter ontsloten. Het autoverkeer nam sterk toe en de capaciteit van de Hefbrug over de Oude Maas werd een steeds grotere hindernis. Uiteindelijk werd de brug in juli 1969 vervangen door de Heinenoordtunnel. Vandaag herinneren alleen de landhoofden nog aan deze ooit zo bijzondere verkeersbrug. ABB et cetera 2|15

JSB

Natuurlijk.

Et Cetera 2015-02 NL.indd

Economische groei, snelle verstedelĳking en de groeiende behoefte aan openbaar vervoer leiden wereldwijd tot uitbreiding van tram-, metro- en spoornetten. ABB biedt tal van producten en oplossingen voor stedelĳ k vervoer, regionale spoorlĳ nen en internationale hogesnelheidslĳ nen. Zo kunnen zowel passagiers als goederen beter en sneller vervoerd worden. Het aanbod van ABB bestaat uit betrouwbare en effi ciënte producten, systemen en diensten voor stationaire voedingsinstallaties en tractie-installaties in rollend materieel. ABB’s installed base op railgebied vormt een zichtbaar bewĳ s van de grote rol die het concern speelt bĳ het realiseren van duurzame mobiliteit. www.abb.com/betterworld

06-05-2015

Duurzame mobiliteit voor miljoenen mensen?