et cetera 02/2016 NL

2Â IÂ 16 The customer magazine of the ABB Group Benelux

Terugwinning van energie met nieuwe drives Meer besparing en bedrijfszekerheid bij Suiker Unie Slimmere samenleving met ABB Ontdek hoe de toekomst eruitziet ABB presenteert wereldprimeur Temperatuursensor met energiewinning

De opener

04

Polsslag Nieuwe regeneratieve frequentieomvormers bij Suiker Unie dankzij ABB en Van Meer Industrial Services.

et cetera

Alfons Goos, Managing Director ABB Benelux

12

Aan de slag Dunea verwarmt kantoren met verlieswarmte na vernieuwing installaties in pompstation.

2|16 Voorkomen is beter dan genezen In dit nummer van et cetera besteden we flink wat aandacht aan samenwerken.

Bij ABB bouwen we steeds meer samenwerkingsprojecten uit met partners zoals Ericsson, Living Tomorrow, USEF en Flanders Make, maar ook met scholen, universiteiten en de academische wereld. Samenwerkingsverbanden en partnerships ontwikkelen is een essentieel onderdeel van onze visie op duurzaamheid. Duurzaamheid gaat niet enkel over het klimaat, maar ook over het hele ecosysteem waarin we actief zijn. Dat omvat zowel onze klanten als onze leveranciers, de overheden en onze medewerkers.

Wij willen ervoor zorgen dat die op een duurzamere manier gaan samenwerken.

Partnerships laten ons toe om snelheid te behouden en om over een ruimere kennis te beschikken. Tegenwoordig kun je niet meer alle kennis in huis hebben. Je moet de kennis van verschillende partijen bundelen om het verschil te kunnen

­ aken. Samenwerken en co-creatie biem den enorme mogelijkheden, zoals kortere ontwikkelingstijden, maar ook nieuwe uitdagingen. Op dit moment zitten wij midden in deze transitie. We evolueren namelijk steeds meer van de correctieve benadering naar een proactieve en preventieve aanpak. Dat merkt u bijvoorbeeld in de technologische sector en in de zorgsector. Via nieuwe sensoren en software gaat men veel meer op voorhand meten, analyseren en preventief ingrijpen in plaats van te wachten tot er iets verkeerd loopt. Zoals men in de volksmond zegt, is voorkomen beter dan genezen. Wij willen daarnaast terugkoppelen naar onze stake­holders om te weten te komen wat ze precies nodig hebben en hoe we hier aan kunnen voldoen. In die zin beschouwen we onze klanten als partners. De tijd dat een bedrijf in zijn ivoren toren zat, is definitief voorbij. Gelukkig maar.

Veel leesplezier!

et cetera 2|16 - Een uitgave van ABB Benelux - Concept Head Office - Hoofdredactie Inne Vanden Bremt, Marco Moerland - Redactiecommissie Karin Bot‑Molenaar, Brian Jagmohan, Teun van den Neste, Marco Moerland, Jos Bernaards - Werkten mee aan dit magazine Suzanne Gielis, John Edwards, Amandine Philippe, Kristien Vermaelen, Nando Harmsen, Henk Malyster, Marco Mertens, Peter van der Horst, Frédéric Pellissier, Mark Anthierens, Ellyne Temmerman, Katrien Vanwetswinkel Verantwoordelijke uitgever Jessica Van de Gucht, ABB N.V. Hoge Wei 27 1930 Zaventem - Copyright 2016 et cetera abonnement aanvragen, wijzigen of opzeggen? Surf naar onze website: new.abb.com/benelux/etcetera. Op dit adres kunt u zich abonneren op ons blad, uw gegevens wijzigen of uit onze database laten verwijderen.

2

ABB et cetera 2|16

Inhoud

26

Over en weer “ABB covert al de hele range van chargers en ook wij hebben hier alle toepassingen. Maar we zijn nog een stapje verder gegaan”, aldus Joachim de Vos van Living Tomorrow.

28

For a better world Het project Switching on the Future stoomt scholieren klaar voor de bordenbouw.

Polsslag

For a better world

4

28

Unieke oplossing voor Suiker Unie Suikerproducent combineert meer (energie)winst met grotere bedrijfszekerheid.

Perspectief 6

Slim wonen in Hoog Dalem Bewoners genereren en monitoren zelf hun energie.

Product 30 31

Aan de slag

32

9

33

12 16

Vervanging met strakke deadline Brouwerij Belle-Vue verzekerd van veilig en performant systeem.

Vernieuwde installatie met extraatje Drinkwaterbedrijf Dunea integreert duurzaamheid.

Desotec meet uitstoot met ABB-apparatuur Controle van de geleverde toestellen kan ook op afstand.

De wondere wereld 20

ABB bouwt mee aan unieke testbank Elektrische motoren en generatoren testen bij Universiteit Gent.

Over en weer 22

26

Switching on the Future in bordenbouw ABB staat scholen bij met bouwkit en opleiding.

IE3-motoren schakelen en beveiligen Bespaar ruimte in motorlades en -schakelkasten.

Nieuwe draadloze meetinstrumenten Ontdek de eerste temperatuursensor met energiewinning.

IRB 8700 De grootste robot die ABB ooit heeft gemaakt.

10 jaar ABB Gebruikersdag Een editie met een feestelijk tintje.

Hotspot 34

Empack Brussel ABB presenteert robotoplossingen op de enige verpakkingsbeurs in België.

Ecomobiel Den Bosch U ontdekt er onze laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen.

Het jaar…

35

Deze keer: 1963 Hoe zag een gelijkrichterkast er toen eigenlijk uit?

Blik op de maatschappij van morgen Ericsson en ABB werken aan slimmere industrie en samenleving.

Van e-mobility tot smart cities Living Tomorrow en ABB bundelen de krachten.

ABB et cetera 2|16

3

Polsslag

Unieke oplossing voor toonaangevende producent suikerproducten Van Meer Industrial Services ontwikkelde in samenwerking met ABB een modulaire multidrive-oplossing voor de productiefaciliteit van suikerproducent Suiker Unie in Dinteloord.

Dit geĂŻntegreerde systeem, uniek op de Nederlandse markt, reduceert het energieverbruik en verhoogt zowel de productie als de bedrijfszekerheid.

SUIKER UNIE IN HET KORT Suiker Unie ontwikkelt, produceert en vermarkt suiker en suikerspecialiteiten. Het bedrijf opereert vanuit het hoofdkantoor in Dinteloord. Suiker Unie maakt onderdeel uit van Royal Cosun, een coĂśperatie van ongeveer 10.000 telers. Het concern realiseert een jaaromzet van ongeveer 1,8 miljard euro en heeft ruim 4.000 medewerkers in dienst.

4

ABB et cetera 2|16

Polsslag

B

ij Suiker Unie staat een aantal zaken hoog in het vaandel, zoals voedselveiligheid, kwaliteit, lever­b etrouw­b aar­h eid, duur­ z aam ondernemen door een laag energie­ v erbruik, hergebruik van reststromen en de productie van groen gas.

Vanzelfsprekend zijn lage productiekosten ook belangrijk”, vertelt Richard van der Heijden, verantwoordelijk voor de automatisering binnen Process Engineering bij Suiker Unie. “Daarom willen we graag de kosten minimaliseren en ‘downtime’ vermijden. Onze vorige aandrijvingen stamden alweer uit 1986 en waren daarom aan vervanging toe.

Ook de regeltechniek was niet meer van deze tijd. Reviseren zou erg duur worden en daarnaast zijn er steeds minder

ren en -regelaars. Die hebben we vernieuwd. In totaal zijn er nu tien aandrijvingen vervangen. Omdat de as van de nieuwe motoren groter is dan die van de vorige, hebben we lantaarnstukken gemaakt. Zo overbruggen we de grotere afstand tussen de centrifuge en de motor. We hebben ook acht nieuwe kasten gebouwd: vier regeneratieve frequentieomvormers met vier hulpkasten. Het bouwproces van de frequentieregelaars en de hulpkasten duurde slechts een viertal weken. Twee field teams hebben de installatie van de motoren en de inbedrijfstelling van de kasten verzorgd.

In totaal heeft het project van aanvraag tot oplevering nog geen twaalf weken in beslag genomen.”

“Naast de levering van de drives is

Richard van der Heijden: “Bijna de helft van de energie wordt gerecupereerd.

Bij tien drives tikt dat aardig aan.” mensen die met dit soort gelijkstroommotoren kunnen werken. We moesten dus vooruitdenken.”

50% minder energie “Wij hanteren twee standaarden voor frequentiedrives, één daarvan is ABB. De keuze was mede daardoor snel gemaakt. Daarnaast besloten we twee jaar geleden om de motorenstandaard voor de fabriek helemaal op ABB te baseren.

Naast een goed product zochten we een lokale partner met wie we snel konden schakelen. Niet alleen heeft Van Meer de installatie in recordtijd verwezenlijkt, we kunnen met de nieuwe drives ook nog eens meer produceren. De drives zijn zo ingericht dat de energie die bij het schakelen normaal verloren zou gaan, wordt teruggeleverd. We hebben metingen verricht en concludeerden dat bijna de helft van die energie wordt gerecupereerd. Bij tien drives tikt dat natuurlijk aardig aan.”

“Bij Suiker Unie staan verschillende centrifuges”, vertelt Luc Van Meer, Sales Manager bij Van Meer Industrial Services en nauw betrokken bij de aanbesteding.

“Vier van de tien centrifuges werkten nog met verouderde gelijkstroommoto-

service een belangrijk aspect. ABB geeft ons de mogelijkheid om over reserveonderdelen en losse componenten in huis te beschikken. Dat betekent snellere reparaties en minimale ‘downtime’.

Omdat we ruime garantie willen bieden, is het voor ons essentieel om zeker te weten dat componenten of zelfs complete systemen altijd op voorraad zijn om onze voorraden aan te vullen”, aldus Luc Van Meer.

Enkel aanspreekpunt “In dit project hebben we ons gericht op de klant helpen om de juiste materiaalkeuzes te maken”, vertelt Rene Klos, Sales Engineer bij ABB. “In principe kunnen we zo’n beetje elke configuratie leveren. Het fijne van samenwerken met een partner als Van Meer is dat ze heel goed weten wat de eindklant wil en wat onze producten en systemen allemaal kunnen. Zo komen we snel tot een voor iedereen bevredigend eindresultaat. De afdeling Engineering van Suiker Unie wilde bepaalde specifieke componenten in de kasten verwerkt zien. De kosten van dergelijk maatwerk kunnen fors oplopen, maar dat hebben we samen enorm we-

ten te beperken. We wilden bewust zowel het elektrische, als het mechanische deel van de aandrijvingen bij één partij neerleggen. In het verleden hebben we namelijk weleens problemen gehad tijdens de constructiefase”, vertelt Jeroen Meesters, Teamleider EMRA bij Suiker Unie en leider van dit project. “We wilden echt ontzorgd worden. Het is daarom fijn om een enkel aanspreekpunt te hebben.”

“Dat geldt dan ook weer voor ons”, zegt Wouter Van Meer, Engineer bij Van Meer Industrial Services, die het project van begin tot eind begeleidt. “Wij vinden het ook heel prettig om bij één enkele partij terecht te kunnen. We gaan regelmatig op bezoek bij de fabriek en we praten met de productontwikkelaars van ABB. Zo kunnen we veel sneller werken.”

Jeroen Meesters: “We hebben inmiddels steeds meer drives in huis, maar steeds minder kosten veroorzaakt door uitval. Ik denk dat we in de komende jaren samen met Van Meer nog meer verouderde drives gaan vervangen door ABB-producten.”

ACS880 regeneratieve drives In het hart van de Suiker Unie-fabriek, ten behoeve van de A-centrifuge, heeft Van Meer vier nieuwe regeneratieve frequentieomvormers opgeleverd. De drives zijn samengesteld op basis van ACS880-moduletechnologie, een oplossing die ABB biedt om bij de klant specifieke drivessystemen te ontwerpen.

Deze ACS880-modules zijn speciaal ontwikkeld voor system integrators zodat ze eenvoudig en flexibel installaties kunnen ontwerpen en bouwen.

Naast de drives kreeg elke centrifuge een nieuwe M3BP 250kW IE3 High Efficiency-elektromotor met geforceerde koeling, aangestuurd door de nieuwste ACS880frequentieomvormer van ABB. Van Meer heeft vijf nieuwe IE3 High Efficiency-exemplaren geleverd die de oudere uitvoeringen vervangen, waarvan één als reservemotor zal dienen.

ABB et cetera 2|16

5

Perspectief

ZĂŠlf stroom opwekken met ABB en Heijmans ABB, Heijmans, KPN en Stedin werken samen aan het energieneutrale woonproject Hoog Dalem in Gorinchem.

Een goed voorbeeld van hoe samenwerking kan resulteren in toekomstgerichte energieoplossingen in een woonomgeving.

Ron van de Beek van ABB volgt het energieneutrale woonproject Hoog Dalem op de voet.

6

ABB et cetera 2|16

Perspectief

H

oog Dalem is een ‘all electric’ wijk, die dus geen gasaansluiting heeft. Bewoners kunnen met hun woning zelf energie opwekken, opslaan en op gunstige momenten gebruiken. Op een intelligent net, oftewel smart grid, is tweerichtingsverkeer van energie mogelijk tussen producenten en gebruikers of tussen gebruikers onderling. Zo kunnen particulieren die zonne-energie opwekken hun overschot terugleveren aan het elektriciteitsnet. In een aantal woningen werden systemen geplaatst waarmee energie kan worden gedeeld en zo maximaal benut.

Daarnaast werden in-home systemen en domotica in woningen aangebracht om analyses te doen met het oog op het opvangen van grote en tijdelijke verschillen tussen vraag en aanbod. Hoog Dalem is een van vier projecten van het Smart Energy Collective (SEC), een samenwerking van 14 bedrijven uit verschillende branches. Via open innovatie werken deze bedrijven aan technologische vernieuwingen en nieuwe diensten op het gebied van Smart Energy.

Wooncomfort verhogen “Voor elke stakeholder in dit project werden specifieke leerdoelen geformuleerd”, vertelt Dick Timmermans, Business Development Manager voor Heijmans en verantwoordelijk voor Smart Energy Buildings & Cities. Dick is sinds begin 2015 lid van de stuurgoep Hoog Dalem, en was daarvoor zijdelings bij het project betrokken. “Voor Heijmans ging het deels om de inzet van nieuwe technieken. We wilden vooral ook weten of we dit als integraal projectbegeleider zouden kunnen oppakken en bewoners konden motiveren om mee te doen. Dat betekende dus veel aandacht besteden aan het begeleiden en informeren van deelnemers. We hadden al snel een aantal enthousiaste bewoners gevonden, en die hebben ervoor gezorgd dat er steeds meer mensen mee gingen doen. Voor ons is het heel

interessant om te kijken naar hoe we het wooncomfort kunnen verhogen. Zo kunnen we energiebesparende functionaliteiten optimaliseren en aan de hand van het gebruiksgedrag traceren hoe de bewoners met nieuwe technologie omspringen. We willen dus meer doen dan bouwen. We willen weten hoe mensen graag wonen en daarop inspelen. Waar hebben mensen behoefte aan? Wat gebruiken ze het meest?”

bruik en stelden daar ook vragen over.”

Dick: “Voor de deelnemers geldt dat inzicht in het verbruik leidt tot ander gedrag. Ze waren echt verbaasd over de standby-consumptie van elektrische ap­ pa­r aten. We zijn nu alle data van de deelnemende gezinnen aan het analyseren.

Aan de hand van die gegevens, kunnen we allerlei correlaties maken en zoeken naar verbeterpunten. Dit vormt dan weer de basis voor nieuwe ontwikkelingen.

Ron van de Beek: “Tot voor kort ging de stroom maar één kant op: van de centrale naar de eindgebruiker. Nu lopen opwekken en verbruiken door elkaar.”

‘Return on learning’ “Bij ABB lag de nadruk op oplossingen bieden voor duurzaam energie­gebruik”, aldus Ron van de Beek, Business Development Specialist bij ABB. Ron is inmiddels twee jaar betrokken bij het project. “Wij wilden graag weten of de accu’s die we geplaatst hebben het werk wel goed aankunnen. Tegelijk waren we benieuwd naar de wensen van de gebruikers. Welke technologieën zouden wij kunnen inzetten om aan hun behoeften te voldoen? Hoe zouden deze moeten worden aangepast? Hoe maken we daar een systeem van? We hebben met twee bewoners het uitrolconcept ontwikkeld, en zij werden belangrijke ambassadeurs voor de rest van de wijk. Voor veel mensen was het met name aantrekkelijk om met de nieuwste technologie en apps aan de slag te gaan, en dat werkte blijkbaar aanstekelijk. We hebben een app ontwikkeld waarmee mensen hun stroomverbruik optimaal kunnen regelen.

We waren benieuwd of ze daar ook echt mee zouden werken. Mensen werden zich steeds meer bewust van hun ver-

Heijmans is geïnteresseerd in ‘return on learning’, in plaats van zich hoofdzakelijk te richten op ‘return on investment’. Hoe meer data we hebben, hoe efficiënter we het systeem kunnen maken. We zien precies waar de behoeften liggen en we kunnen onze innovaties en ontwikkelingen inzetten op het vervullen van die behoeftes, in plaats van als het ware aan de tekentafel nieuwe producten te bedenken.”

ABB partner in Universal Smart Energy Framework In een slimme, duurzame energiemarkt kunnen klanten hun energieverbruik afstemmen op het aanbod van energie uit bijvoorbeeld wind of zon. Het Universal Smart Energy Framework (USEF) is een samenwerkingsverband van zeven Nederlandse spelers die zich richten op realisatie van duurzame energieoplossingen: ABB, Alliance, DNV GL, Essent, IBM, ICT en Stedin.

Meer info vindt u op www.usef.info

ABB et cetera 2|16

7

Perspectief

De bewoners van de energieneutrale woningen van Hoog Dalem kunnen de zelf opgewekte energie uitwisselen met de buren.

Zelfvoorzienende woonwijken “Naast de duurzaamheidheids­ gedachte speelde voor veel mensen ook het idee van onafhankelijkheid

toch een keer op zullen raken. We werken met kleine netwerken, microgrids, die zijn verbonden aan het hoofdgrid.

Met slimme software kunnen die elkaar

Dick Timmermans: “We zien precies waar de behoeften van de gebruikers liggen en we kunnen onze innovaties en ontwikkelingen inzetten op het vervullen van die behoeftes.” mee”, vult Ron aan. “De zelf opgewekte stroom opslaan en uitwisselen met de buren, dat sprak veel deelnemers aan.

Ook omdat de olie- en gasvoorraden 8

ABB et cetera 2|16

ondersteunen. Als het ene huishouden op vakantie is, blijven de zonnepanelen gewoon doorwerken en kan iemand anders gebruik­m aken van de opgewekte

stroom. Op termijn zouden er zelfs volledig onafhankelijke microgrids kunnen ontstaan, waardoor volledige wijken helemaal zelfvoorzienend worden. Tot voor kort ging de stroom maar één kant op: van de centrale naar de eindgebruiker.

Nu lopen opwekken en verbruiken door elkaar. Netbeheerders en gebruikers moeten met elkaar communiceren en stroom uitwisselen om energie zo efficiënt mogelijk te verdelen en op te halen.”

“We zien daarnaast ook steeds meer elektrische auto’s, en die stroom moet ergens vandaan komen”, zegt Dick. “Als we dat op een schone manier willen leveren, dan zou eigenlijk elk huishouden zonnepanelen op het dak moeten installeren. Zeker als we de doelstelling van de Nederlandse overheid om in het jaar 2050 CO 2-neutraal te zijn willen ­v erwezenlijken.”

Aan de slag

Snelle en flexibele vervanging bij Belle‑Vue ABB et cetera 2|16

9

Aan de slag

V.l.n.r.: Jozef Vanparijs, Olivier Declercq en Steven Rogier.

ABB en brouwerij Belle-Vue hebben een lange samenwerking die teruggaat tot midden jaren zeventig. De brouwerij in SintPieters-Leeuw werd toen al gebouwd met ABB-ondersteuning.

AB InBev wil haar installaties steeds up-to-date houden met de nieuwste technologieën.

O

m de continuïteit van haar brouwerijen te verzekeren, investeert Anheuser-Busch InBev wereldwijd in nieuwe technologieën. Dat vraagt een doordachte aanpak. “Indertijd werd gekozen voor kleppen van Alfa Laval met een besturingssysteem van ABB”, zegt Olivier Declercq, Brewery Manager bij BelleVue. “Veiligheid is prioritair, en zeker met betrekking tot ons personeel. Het ABB DCS-besturingssysteem bevindt zich in het hart van de brouwerij, daar waar de 10

ABB et cetera 2|16

blend voor de verschillende bieren wordt gemaakt. Vorig jaar wilden we daarom de bestaande SattTops, die onder SattControl vallen, vervangen om onze productie te optimaliseren. We besloten ook om de elektrische stuurkoppen op de mechanische kleppen te vervangen, alsook de bedrading en het operation panel in de elektrische voedingskast.

Aanvullend werd het DCS-systeem aangepast, zodat het nieuwe geheel in de installatie kon worden geïntegreerd.”

De automatisering efficiënter maken

en verouderde materialen vervangen, is in flink wat bedrijven wereldwijd aan de orde. “ABB ondersteunt het actieve DCSsysteem SattLine nog, maar de nieuwste ontwikkelingen van ABB zijn geënt op het 800xA-platform”, zegt Jozef Vanparijs, Account Manager Process Automation bij ABB. “De applicatie van de oude controllers is wel omzetbaar naar het System 800xA DCS-platform. Voor onze klanten is dat een groot voordeel, omdat het de omschakeling vergemakkelijkt.

Op die manier leveren we een volledige

Aan de slag l­evenscyclus op al de materialen die onder het gamma van de SattControl vallen, waaronder SattTop en SattLine.”

Automatisatie stroomlijnen Dat AB InBev een belangrijke klant is van ABB, is niet toevallig. ABB biedt immers wereldwijd een breed gamma aan producten, oplossingen en services voor bedrijven uit de drank- en voedingsindustrie. “Wij helpen hen met hun actuele uitdagingen: veilig produceren, hoge kwaliteit afleveren en dit op een continue, herhaaldelijke en tevens kostenefficiënte wijze”, zegt Steven Rogier, General Manager Process Automation Control Technologies bij ABB Belux.

“Dat doen we door onze automatisatie te stroomlijnen om zo bedrijven wereldwijd beter bij te staan. In de voedingsindustrie focussen we ons op onder andere brouwerijen. Met onze informatiserings- en automatiseringsoplossingen helpen we de operators hun productieproces nauwkeurig en veilig te sturen. Zo kunnen zij de consistente smaak en kwaliteit van hun bier bewaken. De continue evolutie van deze automatisatiesystemen is daarbij heel belangrijk. ABB ondersteunt dit op een stapsgewijze manier.

Vaak gebeuren deze uitvoeringen onder hoge tijdsdruk.”

Strakke deadline Dat was ook het geval bij Belle-Vue. In december 2015 werd beslist om de SattTops te vernieuwen. Olivier: “Tussen Kerstmis en Nieuwjaar ligt de productie stil. Dat was het enige moment waarop we dit project konden uitvoeren. Samen

2020. Daar kunnen we alleen maar tevreden over zijn.”

Ook Jozef is verheugd over deze ABB-verwezenlijking. “De opdracht voor dit project, kwam er naar aanleiding van een preventief onderhoud uitgevoerd door Erik de Wit, Service Engineer

Olivier Declercq: “Tussen Kerstmis en Nieuwjaar ligt de productie stil. Samen met ABB werd een krappe planning opgemaakt. Dat we die strakke deadline hebben gehaald, was geen evidentie.” met ABB werd een krappe planning opgemaakt. Dat we die strakke deadline hebben gehaald, was geen evidentie.

De verschillende componenten moesten besteld worden en dat vroeg logistiek en planmatig een extra inspanning van alle betrokkenen. Er wordt van grote bedrijven zoals ABB soms beweerd dat ze niet flexibel zijn, maar daar was in dit geval geen sprake van. We zijn nu verzekerd van een veilig en performant systeem tot

bij ABB. Onze projectmanager Marcel Schoonen heeft alles in goede banen geleid. Projectuitvoering en service zijn onze corebusiness. Het verhaal van Belle-Vue bewijst dat we een complex project ook op korte tijd kunnen realiseren. Er was een vlotte samenwerking met alle verschillende aannemers on-site. Dit was een knappe teamprestatie.”

Ambacht en vakmanschap bij Belle-Vue Brouwerij Belle-Vue maakt deel uit van Anheuser-Busch InBev, dat meer dan 200 biermerken in huis heeft en actief is in 25 landen. Philemon Vandenstock legde in 1913 de basis voor de huidige BelleVue brouwerij in Sint-Pieters-Leeuw.

Maar de geschiedenis van de geuzebieren dateert van de middeleeuwen.

Vandaag wordt er in de brouwerij onder andere Belle-Vue Kriek, Belle-Vue Kriek

Extra, Belle-Vue Framboise en Belle-Vue Geuze gebrouwen. Ambacht en vakmanschap staan hier steeds centraal en zijn dus geen loze begrippen.

Geuzebieren ontstaan immers door de spontane gisting met de gistcellen uit de lucht rondom de Zennevallei. Dit geeft de geuzebieren hun typische zurige smaak.

Lambiek is het basisbier voor de geuzebieren dat in eikenhouten vaten rijpt.

ABB et cetera 2|16

11

Aan de slag

Dunea en ABB: meer efficiĂŤntie door nieuwe aandrijvingen Drinkwaterbedrijf Dunea N.V. produceert en levert drinkwater aan 1,3 miljoen klanten in het westelijke deel van ZuidHolland. Dunea beheert het duingebied tussen Monster en Katwijk en beschermt daar de waterwinning. In het pompstation van Dunea in Poederoijen werd het tijd om de installatie te vernieuwen.

12

ABB et cetera 2|16

Aan de slag

V.l.n.r.: Cuno van den Hondel, Egbert Bos, Floor Grevink, Rene Klos en Marcel Zevenbergen.

E

r stonden vier pompen, waarvan er twee in de jaren tachtig werden geplaatst en twee in de jaren negentig. “De OSK-aandrijving van de twee oudste pompen was inmiddels sterk verouderd”, vertelt Floor Grevink, die multidisciplinaire projecten leidt bij Dunea.

“We realiseerden ons dat de aandrijvingen misschien niet eens meer zouden kunnen worden hersteld als er iets stuk zou gaan. Ze waren aan vervanging toe. De techniek heeft zich in de tussenliggende jaren enorm ontwikkeld. Met behulp van nieuwe regelbare aandrijfsystemen van ABB en een revisie van de pompen door het bedrijf Flowserve bleek het mogelijk om met twee in plaats van vier pompen te werken zonder de beschikbaarheid te verlagen.”

Het water wordt uit de afgedamde Maas richting Bergambacht gepompt.

“De grootste van de twee nieuwe pompen heeft een maximale capaciteit van 12.500 m 3 per uur. Dat is de ‘zomerpomp’ – de twee pompen worden nooit

tegelijk gebruikt. ’s Zomers moeten we meer water naar de duinen brengen, om de drinkwatervoorziening op peil te brengen, maar ook omdat we voor de natuur moeten zorgen. Meestal is er in de winter sprake van een verlaagd debiet en dan kunnen we de andere pomp inschakelen”, legt Floor uit.

Duurzaamheid staat bij Dunea hoog op de agenda. Het bedrijf was dan ook benieuwd of de verlieswarmte van fre-

dat er een passende oplossing gevonden zou worden. De definitieve integratie moet nog gebeuren, maar het systeem is inmiddels getest en de temperatuur in het kantoorpand liep al gauw flink op”, vertelt Floor.

Forse energiebesparing Rene Klos, ABB Sales Engineer Motors & Drives en verantwoordelijk voor het Dunea-account, vervolgt: “De eerste

Marcel Zevenbergen: “Pompen van dit formaat komt men in de Nederlandse drinkwatermarkt nauwelijks tegen.” quentieomvormers en motoren gebruikt kon worden om de naastgelegen kantoren te verwarmen. Na enig uitzoekwerk is Dunea daarin geslaagd. “We hadden er wel meteen het volste vertrouwen in

pomp werd in september 2014 in bedrijf genomen. Het aansluiten van de aandrijving en alles eromheen duurde even, maar het team leerde tijdens dat traject zoveel dat de aansluiting van de tweede pomp ABB et cetera 2|16

13

Aan de slag sneller en gemakkelijk ging. De pompen moeten in principe altijd blijven draaien. Er was niet veel tijd voor de ombouw en het inplannen van tests bleek een uitdaging.

Maar alles verliep uiteindelijk vrij soepel.”

“Een van de pompen draait altijd, terwijl de andere dan stilstaat”, aldus Egbert Bos, projectingenieur elektrotechniek en instrumentatie bij Dunea. “De aandrijflijn van de stilstaande pomp gaat dan op standby. In het eerste ontwerp bleef

Hoge mate van redundantie Marcel Zevenbergen, ABB Project Sales Engineer: “Pompen van dit formaat komt men in Nederland nauwelijks tegen. We hebben het hier over een laagspanningsinstallatie met een heel groot vermogen (1.525 en 2.300 kW).

Dat vraagt om veel aandacht voor bekabeling, veiligheidsvoorzieningen, koppel, druk, temperatuur en meer. We moeten al die aspecten ook afzonderlijk testen.”

watergekoeld zijn. Veel van die kennis en technologie hebben we ook hier kunnen toepassen. De oude frequentieomvormers werden luchtgekoeld, waarbij een grote airconditioning de elektrische ruimte koelde. Dat kostte veel energie.

Voorheen werden de motoren direct gekoeld met water uit de rivier. Er groeiden echter mosselen in de aanvoer, waardoor die afhankelijk van het seizoen maandelijks tot wekelijks moest worden schoon-

Floor Grevink: “Dankzij nieuwe aandrijvingen van ABB en een revisie van de pompen door het bedrijf Flowserve bleek het mogelijk om met twee in plaats van vier pompen te werken zonder de beschikbaarheid te verlagen.” deze onder spanning staan, om snel te kunnen opstarten, maar nu kunnen we de hoofdschakelaars van de drives geautomatiseerd aan- en uitzetten. Bij zo’n groot vermogen loopt de energiebesparing aardig op.”

14

ABB et cetera 2|16

“De frequentieomvormers en motoren worden gekoeld met water. Het opgewarmde water kan dan weer worden gebruikt om de kantoren te verwarmen.

Bij ABB hebben we veel kennis in huis van maritieme aandrijfsystemen, die vaak

gemaakt. Nu worden de motoren gekoeld door een gesloten koelsysteem.”

“Een prettige bijkomstigheid van de nieuwe waterkoeling is het feit dat het minder lawaaiig is in de ruimte waar de frequentieomvormers staan. We kunnen

Aan de slag ­lkaar nu gewoon verstaan. We hebben e ook een hoge mate van redundantie. Er zit wel wat capaciteitsverschil tussen de pompen, maar het is prettig om altijd te kunnen overschakelen”, vertelt Egbert.

Up-to-date Cuno van den Hondel, Development Specialist Water & Services bij ABB, voegt toe: “Bij het vervangen van de pompen moest het projectteam rekening houden met tal van verschillende factoren: het feit dat de pompen alleen op heel specifieke tijden uitgezet mochten worden, het broedseizoen in de duinen, de agenda’s van aannemers, het overleg met het bouwteam (dat naast ABB bestond uit Heijmans, Hoppenbrouwers en KIN Installatietechniek). Dunea en ABB konden echter in prima overleg alle vertragingen oplossen. Het station in Brakel lijkt inmiddels helemaal up-todate en er zijn plannen om het Dunea Pompstation in Katwijk te moderniseren en eventueel warmtewinning op andere plaatsen in te zetten. Er wordt ook gekeken naar een manier om energiezuiniger te koelen, bijvoorbeeld door componenten buiten op te stellen.” Marcel vult aan: “Dunea zorgde tussen de l­evering

en plaatsing voor de opslag van de aandrijfcomponenten en gedurende die periode onderhield ABB de motoren. Het gewicht van de rotor in combinatie met trillingen in de omgeving kan tot lagerschade leiden. Daarom heeft ABB er tijdens de opslag voor gezorgd dat de assen regelmatig werden getornd. Bij de inbedrijfstelling hebben we trillingsmetingen uitgevoerd om de lagerkwaliteit te controleren.”

“ABB-projectleider Danny Somford speelde overigens een belangrijke rol gedurende de hele looptijd van dit project.

Dunea en ABB namen ieder hun eigen verantwoordelijkheid. Doken er uitdagingen op, dan wees niemand met het vingertje. We pakten het project helemaal samen op en beide partijen zijn vanaf het begin volledig betrokken. Deze samenwerking gaat veel verder dan louter producten leveren.”

Floor Grevink, projectmanager Dunea: “We hadden meteen het volste vertrouwen dat er een passende oplossing kon worden gevonden.”

ABB leverde voor pompstation Brakel verschillende producten en diensten Pomp 040 − − Watergekoelde modulaire motor (serie AMI) van 2.300 kW. − − Watergekoelde 12-puls frequentieomvormer (serie ACS800) ten behoeve van bovengenoemde motor. − − Droge driewikkelingentransformator (3.500 kVA) ten behoeve van bovengenoemde frequentieomvormer.

Pomp 010 − − Watergekoelde modulaire motor (serie AMI) van 1.500 kW. − − Watergekoelde 12-puls frequentieomvormer (serie ACS800) ten behoeve van bovengenoemde motor.

Hier is gebruikgemaakt van een bestaande driewikkelingentransformator.

De nominale spanning van de frequentieomvormers en motoren is 690 V.

Overige onderdelen in de leveringsomvang van ABB: −− Kabelberekening (vrij speciaal in dit geval door het hoge vermogen in relatie tot het spanningsniveau). −− Betrokkenheid bij intern transport, plaatsing en installatie van alle apparatuur. −− Op locatie monteren van de motorklemmenkasten. Deze worden in verband met risico op schade tijdens transport gedemonteerd. −− In bedrijf stellen van de frequentieomvormer (vullen van het koelcircuit, controleren van de installatie en het parametreren van de drive voor een optimale interactie met het automatiseringssysteem). −− Aanpassing van het automatiseringssysteem op basis van de nieuwe frequentieomvormers.

ABB et cetera 2|16

15

Aan de slag

Desotec meet uitstoot met ABB-apparatuur

16

ABB et cetera 2|16

Aan de slag

Desotec is een internationale ontwikkelaar, producent en leverancier van zuiveringsoplossingen gebaseerd op actieve kooltechnologie. Maar het bedrijf uit Roeselare beschikt ook over reactiveringsovens om de gebruikte actieve kool te recycleren. ABB leverde voor een nieuwe installatie een continue emissiemeetsysteem (CEMS) om de uitstoot van vervuilende stoffen te monitoren.

D

e filters die Desotec produceert, bevatten actieve kool (een grove vorm van grafiet) en worden gebruikt voor de zuivering van vloeistoffen en gassen. Actieve kool is poreus en heeft als unieke eigenschap dat het makkelijk vervuilende deeltjes opneemt. De toepassingen hiervoor zijn legio en worden gebruikt in diverse sectoren, waaronder de chemische industrie, biogas, afvalwaterzuivering en luchtemissie.

“We bieden een totaaloplossing aan”, zegt Luc Coorevits, HSE/Quality Manager bij Desotec. “Zodra de filter verzadigd is, zullen we die vervangen en naargelang de samenstelling van de vervuilde filter eventueel recycleren.”

Daarvoor heeft Desotec milieuvriendelijke reactiveringsovens. De vervuilde actieve kool wordt door middel van thermische reactivatie gezuiverd. “Het gaat hierbij niet om verbranding, want anders houden we alleen as over. De vervuiling op de kool wordt omgezet in gassen.

Gereactiveerde kool boet voor een stuk aan kwaliteit in, naargelang het soort poriën en de vervuiling. Bestanddelen zoals kalk kunnen er niet worden uitgehaald”, verduidelijkt Bart Vergote, Process Manager bij Desotec.

teit van de twee bestaande ovens was niet voldoende. Daarnaast waren er bijkomende meetverplichtingen en andere procescondities om in overeenstemming te blijven met onze milieuvergunning en de door Vlarem (Vlaams regle-

Bart Vergote: “Tijdens het reactivatie­ procedé doen we voortdurend emissiemetingen voor de uitstoot van onder andere CO, dioxines, stof, stikstof en koolwaterstof.”

Vlarem-normen Op de site staan drie reactiveringsovens. De laatste werd vorig jaar gebouwd en is sinds dit jaar volledig operationeel. “De derde oven is er onder andere gekomen voor de verwerking van zwaar beladen actieve kool. De capaci-

ment betreffende de Milieuvergunning) opgelegde normen. Tijdens het reactivatieprocedé doen we voortdurend emissiemetingen voor de uitstoot van onder andere CO, dioxines, stof, stikstof en koolwaterstof”, zegt Bart.

ABB leverde diverse toestellen voor ABB et cetera 2|16

17

Aan de slag

het continue emissiemeetsysteem (CEMS). De ACF-NT wordt gebruikt voor de betrouwbare en continue meting van gascomponenten, terwijl ABB StackMaster voor debietmeting in de schouw zorgt. Automatische rapportering gebeurt via het registratiesysteem

een continue stofmeting. Die wordt uitgevoerd met Sigrist StackGuard. ABB is hiervoor de exclusieve verdeler in België. Het hele project werd door Bart Vergote van Desotec en projectmanager David Rabaey van ABB in goede banen geleid.

Luc Coorevits: “De vertrouwdheid van ABB met de installatie en de integratie van de oude systemen met de nieuwe was doorslaggevend.” cpmPlus. Voor de continue kwikmeting gebruiken ze Verewa Hg van de Durag Group, waarvoor ABB de vertegenwoordiging doet in België. Tot slot is er voor rookgassen onder het dauwpunt 18

ABB et cetera 2|16

Bewezen trackrecord De samenwerking tussen Desotec en ABB dateert van meer dan tien jaar terug. Ook voor de eerste twee reactiveringsovens werd een beroep gedaan op

ABB-componenten. “Zodoende hebben we een goede vertrouwensrelatie opgebouwd”, zegt Ben Goossens, Systems & Solutions Manager ABB. “We hebben in Vlaanderen veel referenties en een bewezen trackrecord in grote bedrijven. Bij dergelijke installaties is de beschikbaarheid van de operationele tijd belangrijk.

Dat vraagt een grote betrouwbaarheid, die ABB kan aanbieden.”

Toen beslist werd over de bouw van een derde oven, ging Desotec echter niet over één nacht ijs. Er waren nog mededingers op de markt. “De vertrouwdheid van ABB met de installatie en de integratie van de oude systemen met de nieuwe was echter doorslaggevend”, licht Luc toe. “Voor de andere kandidaat-partners zouden we een pilootproject zijn. Wilden we dat wel riskeren? Uiteindelijk werd beslist om de samenwerking met ABB voort te zetten omdat ze een totaalpakket konden aanbieden waaruit expertise,

Aan de slag

V.l.n.r.: Ben Goossens, Luc Coorevits, David Rabaey, Bart Vergote.

­ etrouwbaarheid en een langetermijnvib sie sprak.”

De machinesturing en meetapparatuur van de drie ovens werden geïntegreerd in een lokaal netwerk, waarbij de controle van de toestellen ook op

eventuele problemen sneller en efficiënter opgelost. Wat meteen tijdwinst oplevert en geld bespaart.”

Onafhankelijke keuring De geleverde CEMS-apparatuur werd

David Rabaey: “In de toekomst zullen we een foutanalyse kunnen maken zonder on-site te gaan. Op die manier worden eventuele problemen sneller en efficiënter opgelost.” afstand kan gebeuren. “In de toekomst zal zelfs de inspectie door ABB remote kunnen gebeuren”, zegt David. “We kunnen dan een foutanalyse maken zonder on-site te gaan. Op die manier worden

gekeurd door TAUW, een onafhankelijk en erkend adviesbureau dat in opdracht van de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) werkt.

“De installatie moet voldoen aan alle

Vlaamse en Europese normen. We zijn verplicht om tot vier keer per jaar de apparatuur te laten ijken, zodat we correcte metingen kunnen uitvoeren”, zegt Bart.

“We hebben van in het begin van de planning voor een derde oven met TAUW rond de tafel gezeten voor input. Nog voor de aanvraag tot attestatie hadden we dus waardevolle aanbevelingen. Dat heeft geholpen bij het verkrijgen van alle homologaties.”

Desotec heeft daarnaast een lopend onderhoudscontract met ABB om de ovens operationeel te houden en een eventuele stilstand tot het minimum te beperken. “Tweemaal per jaar is er een preventief onderhoud om slijtage op te sporen en de meetinstallatie te kalibreren.

De beschikbaarheid van de installatie is voor Desotec van cruciaal belang.”

ABB et cetera 2|16

19

De wondere wereld

ABB Project Manager Systems Luc Picard en professor Jan Desmet van EELAB-Lemcko.

ABB bouwt mee aan unieke testbank ABB werkt samen met EELAB-Lemcko - een elektrotechnisch expertisecentrum verbonden aan de Universiteit van Gent (UGent) - aan een testbank voor elektrische motoren en generatoren. Die wordt gekoppeld aan een testveld voor hernieuwbare energie en hoog- en laagfrequente Power Quality. De bedoeling is om een lab te creĂŤren voor het net van de toekomst.

20

ABB et cetera 2|16

De wondere wereld

E

ELAB-Lemcko is een onderzoeksgroep die zich onder andere bezighoudt met de kwaliteit van de voedingsspanning.

Via studies en metingen analyseert ze problemen uit de praktijk. Vervolgens valideert de groep oplossingen via modellering en testen. Dit zowel voor industrie als overheid. “Wat we doen kan gaan van vermogensanalyses, storingen opsporen en haalbaarheidsstudies tot simulatietesten op werkelijke vermogens”, verduidelijkt professor Jan Desmet, die aan het hoofd staat van EELAB-Lemcko.

“De laatste jaren neemt hernieuwbare energie een groter aandeel in binnen de Power Quality van optimale lokale energieproductie en -consumptie. ABB heeft in dat domein ook veel expertise opgebouwd. Het leek me interessant om de krachten te bundelen.”

“We hebben een reductiekast voorzien om die grote vermogens te kunnen overbrengen op zeer lage snelheden, typisch voor windturbine-toepassingen. Met deze testbank kunnen we de realiteit op werkelijk vermogen nabootsen terwijl we alle parameters in de hand houden.

Op die manier pogen we de limieten van nieuwe toepassingen te achterhalen en fouten en problemen te ontdekken voordat de nieuwe toepassingen in de markt gezet worden.”

De testbank is nog niet geheel operationeel, te wijten aan een aantal onvoorziene factoren. “In de planning was eind 2015 voorzien”, zegt professor Jan Desmet. “De nieuwe drive was echter pas in december beschikbaar.

De afbraak van de oude testbank en de heropbouw van de nieuwe constructie verliepen evenmin zoals verwacht.

Luc Picard: “Met deze testbank kunnen we de realiteit op werkelijk vermogen nabootsen terwijl we alle parameters in de hand houden.”

Klaar voor de zomer De samenwerking tussen ABB en EELABLemcko dateert al van de jaren negentig.

Bij de opening van het Experience Centre in Zaventem werd het idee gelanceerd om bij Lemcko een nieuwe testbank te bouwen. “Testbanken zijn er overal”, zegt Luc Picard, Project Manager Systems bij ABB. “Maar het concept bij EELABLemcko gaat heel breed en maakt het mogelijk om allerhande testen te doen voor windmolengeneratoren, warmtekrachtkoppeling (WKK), elektrische motoren, generatoren, ... De bedoeling is om een lab te creëren voor het net van de toekomst waarbij de volledige energieketting kan worden opgebouwd. Dat gaat van productie van (hernieuwbare) energie over de verdeling via het distributienet tot bij de industriële en/of de huishoudelijke eindverbruikers.”

ABB leverde twee aangepaste elektrische motoren en een ACS880 4 kwa­ dranten frequentieomvormer van 250 kW. De motoren hebben een vermogen van 150 kW en kunnen snelheden aan tussen 0 en 6.000 toeren per minuut.

tie na, want zelfs de kleinste fout beïnvloedt de testresultaten. Omdat het om een vaste opstelling gaat, moet de testbank bovendien CE-gemarkeerd zijn, en ook die aanpassingen vragen extra tijd.

Maar ik heb er een goed oog in dat we voor de zomer van start kunnen gaan.”

Eén plus één is drie De testbank is niet exclusief voor ABB ontworpen; eender welk bedrijf kan er gebruik van maken. “We zijn een erkend beproevingslaboratorium én volledig neutraal. Onze volledige meetuitrusting wordt jaarlijks geijkt en ons labo wordt extern geauditeerd, zodat we betrouwbare meetresultaten voor elke opdrachtgever kunnen afleveren”, zegt professor Jan Desmet.

Voor ABB biedt de samenwerking op diverse vlakken voordelen. Luc Picard: “Er zijn internationaal weinig testbanken met deze unieke configuratie. Voor onze R&D-afdelingen is dit dus bijzonder interessant. Bovendien kunnen we door de kennis die EELAB-Lemcko verzamelt, de productfeatures benadrukken bij onze klanten. Dat de resultaten worden afgeleverd door een onafhankelijke universiteit verhoogt de geloofwaardigheid. Dit is een van de voorbeelden waarbij één plus één drie is. Deze samenwerking biedt een veelvoud aan voordelen.”

De opstelling vereist veel flexibiliteit om diverse toepassingen en testen aan te kunnen. Alle onderdelen zijn bijgevolg custom designed waarbij alle details moeten kloppen. We streven de perfec-

ABB et cetera 2|16

21

Over en weer

Ericsson en ABB werken aan een slimmere industrie en samenleving 22

ABB et cetera 2|16

Over en weer

Laurens de Nooyer, Business Development Manager Industry & Society bij Ericsson, hield tijdens de jaarlijkse ABB Gebruikersdag op 30 maart 2016 een presentatie over de toekomstvisie van het bedrijf op het gebied van Industry & Society. Hij vertelde over Smart Society, Internet of Things, Industry 4.0 én de samenwerking met ABB.

A

ls Business Development Manager ondersteun ik de ontwikkeling van het Ericsson Industry & Society global portfolio en help ik de Ericsson-regio’s bij het uitwerken van business opportunities die buiten het telco-domein vallen. Vanuit de Industry & Society-strategie past Ericsson de in 140 jaar opgebouwde kennis van operator services systems en business services systems toe in nieuwe verticale markten.

Ericssons rol in het Internet of Things-domein is die van service enabler. Ericsson brengt data en eventueel een partnerecosysteem bij elkaar zodat service providers nieuwe end-to-endsolutions en -services kunnen realiseren. Ericsson doet dit met een flexibel platform waarin diensten als billing, data analytics, data ontsluiting, beveiliging en het verbinden met verschillende radiotechnologie modulair en als Saas-dienst worden aangeboden op basis van de behoefte van de klant. Vervolgens acteert de service provider naar de B2B- of B2C-markt. Ericsson heeft hierin inmiddels al de nodige successen geboekt met onder andere Volvo en Maersk.”

Internet of Things “Alles wat data kan opslaan of produceren, zal via draadloze communicatie ontsloten en met elkaar verbonden

worden. Dat gebeurt al op grote schaal.

Internet of Things biedt organisaties de kans om nieuwe mogelijkheden te ontdekken, markten aan te boren en partnerships te realiseren door technologie in hun dagelijkse processen toe te voegen.

Traditionele marktpartijen zoeken nieuwe doelgroepen op, ontwikkelen volledig nieuwe diensten en gaan voorbij aan hun eigen grenzen.

vanuit de overheid opgezet door World Class Maintenance, OP Zuid, Stimulus, het ministerie van Binnenlandse Zaken en de gemeentes Tilburg en Gilze om een condition-based maintenance & support systeem te ontwikkelen voor onder andere de chemische industrie. Het doel is om productielijnen end-to-end te monitoren, waardoor uitval en onderhoud volledig voorspelbaar worden. Vandaag

“ Traditionele marktpartijen zoeken nieuwe doelgroepen op en ontwikkelen volledig nieuwe diensten.”

Een bekend voorbeeld zijn connected cars. Volvo heeft op het Ericsson-platform een systeem ontwikkeld waarbij bestuurders, passagiers en het voertuig via de Ericsson-cloud met elkaar worden verbonden. Hierdoor kan de Volvo-klant nu zijn auto via een app voorverwarmen, zijn bestemming uit zijn agenda naar de auto sturen en zelfs boodschappen laten bezorgen in zijn auto als die geparkeerd is.”

Complementaire samenwerking “In Nederland is Ericsson betrokken bij het Campione-project. Dit project is

wordt niet meer dan 3% van de beschikbare data gebruikt in dergelijke omgevingen. De ‘industrie 4.0’-visie van ABB sluit daar mooi op aan. We gaan dan ook samen aan dit project werken. ABB is voor ons een zeer waardevolle partner, omdat wij die specifieke marktkennis zelf niet in huis hebben. We hebben met ABB ook een optimalisatie-oplossing ontwikkeld voor datacenters en we werken daarin succesvol samen in Zweden en Canada.

In een Smart Building-project zoeken Ericsson en ABB samen naar een oplossing die het gebruik van gebou­ ABB et cetera 2|16

23

Over en weer

Laurens de Nooyer van Ericsson tijdens zijn presentatie op de ABB Gebruikersdag.

wen in kaart brengt. We willen in-building services aanbieden op vlak van energiebesparing, warmte en licht. ABB heeft voor dit project speciale I/O-hardware ontworpen om data van het gebouwbeheersysteem uit te lezen. Door allerlei systemen en apparaten te verbinden op het Ericsson-platform, kunnen gegevens worden verzameld en geanalyseerd.

Vervolgens kunnen we aanbevelingen doen aan de gebouwbeheerder. Stel dat een groot deel van de werknemers van een bedrijf op een bepaalde dag thuis werkt. Waarom zou u dan alle verdiepingen verwarmen? Of alle vergaderruimtes beschikbaar stellen? Men kan dan beter alle activiteiten in een deel van het pand concentreren.”

Industry & Networked Society “Dergelijke ideeën kunnen we ook breder uitrollen: het I&S Concept brengt 24

ABB et cetera 2|16

losse ontwikkelingen samen op het gebied van energie, wonen, verkeer en industrie. We kunnen het hele ecosysteem aan elkaar koppelen. Alles heeft invloed

op elkaar. Als u op reis gaat, hebt u nu nog met allemaal losse ecosystemen te maken: uw huis, transport naar het vliegveld, de vliegreis, een taxi op de plaats

INDUSTRIE 4.0 Apparaten in de productieomgeving worden steeds vaker (draadloos) verbonden in een netwerk of met internet waardoor industriële systemen zelfstandig informatie kunnen uitwisselen. Fabrieken worden slim, responsief en vraaggedreven.

Zelfsturende processen nemen corrigerende maatregelen. Voordelen: hogere productiviteit, efficiëntie en veiligheid, lager energieverbruik, beter gebruik van grondstoffen en betere planning.

ABB stelt bedrijven in staat volop mee te groeien met deze ontwikkelingen met intelligente en diagnostische tools, systemen en sensoren die het makkelijker en inzichtelijker maken om processen te monitoren. ABB werkt samen met vooraanstaande instellingen zoals het Federale Instituut voor Technologie in Zürich (ETH) en ontwikkelde een integratie-topologie, dat door het Duitse ‘Industrie 4.0’-initiatief is aangenomen.

Over en weer

40% Meer dan 40% van al het mobiele verkeer ter wereld gaat via Ericsson-netwerken.

50

6 mld Over 5 jaar zullen er naar verwachting meer dan 6 miljard smartphonegebruikers zijn.

mld 2020

De schattingen lopen uiteen, maar in 2020 zullen er waarschijnlijk al 50 miljard apparaten op het internet zijn aangesloten, waaronder een kwart miljard auto’s en ruim 10 miljoen kledingstukken.

$11 triljoen van ­b estemming, de reservering in het restaurant en de boeking van uw hotel ...

Als er ergens vertraging ontstaat, heeft dat invloed op al die verschillende ele-

Volgens het McKinsey Global Institute zal het Internet of Things de komende tien jaar 11 triljoen dollar opleveren. Gegenereerde waarde in de gezondheidszorg en welzijnssector zullen tussen de $170 miljard en $1.590 miljard liggen.

& Society is sterk gericht op openheid, samenwerking en innovatie. Inmiddels is het individu niet meer alleen consument. Iedereen kan een bijdrage leve-

“ Ericsson en ABB werken al succesvol samen in Zweden en Canada.” menten. U zou dan alles automatisch op elkaar kunnen afstemmen, zodat alle onderdelen van die keten weten wat er aan de hand is en alternatieven zoeken. Zo komt u alsnog op de plaats van bestemming met zo min mogelijk gedoe.

De ‘oude’ industriële economie is sterk gericht op massaproductie, processen, controle en de concentratie van productiemiddelen. Maar de nieuwe Industry

ren aan nieuwe producten en diensten.

Gegevens, ideeën, inzichten en meningen kunnen worden geanalyseerd en op verantwoorde wijze ingezet om steeds sneller nieuwe doorbraken te realiseren.”

ABB et cetera 2|16

25

Over en weer

E-mobility en smart cities met Living Tomorrow Nergens is de toekomst zo tastbaar als bij Living Tomorrow. Het innovatiecentrum in Vilvoorde verzamelt niet alleen kennis over technologische ontwikkelingen.

Bezoekers kunnen ze zelf ontdekken en beleven. “We leren veel uit hoe mensen met nieuwe ontwikkelingen omgaan”, zegt Joachim de Vos, CEO Living Tomorrow en Founder TomorrowLab. Voor hem is ABB een van de bevoorrechte partners om de toekomst mee vorm te geven.

W

e staan de komende decennia voor grote uitdagingen”, steekt Joachim de Vos van wal. “De vraag naar energie wordt stilaan groter dan de aarde kan geven. We zullen dus zorgvuldiger met onze resources moeten omspringen en de technologische innovaties zullen daartoe bijdragen. Onze behoeftes rond mobiliteit, Internet of Things (IoT), smart cities en big data zullen zo ingrijpend veranderen, dat we daar nu proactief over moeten nadenken en de mogelijkheden onderzoeken en testen. De urgentie om uw bedrijf opnieuw uit te vinden is meer dan ooit noodzakelijk. Vergeten te innoveren, is uit den boze. Kijk maar naar Nokia en Kodak. Bedrijven zoals ABB zullen nieuwe allianties moeten aangaan, ook met partners die nu misschien nog niet eens bestaan. De drang vanuit ABB om in de maatschappij van morgen een plaats in te nemen, sluit naadloos aan bij wat wij doen met TomorrowLab. We brengen als neutrale partner bedrijven uit diverse sectoren samen om te brainstormen. Daardoor ontstaat een grote kennistank vanwaaruit we pilot projecten kunnen opzetten om nieuwe ontwikkelingen te testen en te vertalen naar een 26

ABB et cetera 2|16

roadmap voor business. ABB Benelux speelt daarin een pioniersrol binnen de groep. E-mobility is daar een mooi voorbeeld van.”

Doorbraak van e-mobility “Zowat alle modellen voorspellen dat binnen enkele decennia 70% van de bevolking in steden zal wonen. Het worden echte metropolen. We zullen dus anders moeten omgaan met onder andere transport. E-mobility biedt steden een grote opportuniteit om aan hun CO2doelstellingen te voldoen. Tegelijk wordt het ook mogelijk om u comfortabeler te verplaatsen met de wagen, de fiets of het openbaar vervoer. De meeste autofabrikanten hebben e-mobility jarenlang niet serieus genomen. Een elektrische wagen op de markt brengen met een actieradius van 100 kilometer en een prijskaartje van 40.000 euro, is een lachertje. Er was een pionier zoals Tesla nodig om een mentaliteitsverandering op gang te brengen. Als de Arabische landen vandaag beslissen om miljarden dollars te investeren in alternatieve energie om een eind te maken aan hun verslaving aan fossiele brandstoffen, dan is dat een krachtig signaal.

Het hele verhaal van de sjoemelsoftware

lijkt me de doodsteek voor de klassieke auto-industrie. De doorbraak van e-mobility is niet meer tegen de houden.”

Solar fast charging “Onze manier van verplaatsen zal bijgevolg veranderen. We hebben echter allemaal verschillende behoeftes. Wie lange afstanden aflegt, zal een supersnel laadpunt nodig hebben. Er zijn ook momenten waarop u de tijd hebt om uw wagen te laten opladen, bijvoorbeeld als u naar een restaurant gaat. Voor slow charging en home charging moet u geen gigantische power door het grid jagen. ABB covert nu al de hele range van chargers en ook wij hebben hier alle toepassingen. Maar we zijn nog een stapje verder gegaan met het Solar Fast Charging Station. De snellaadinstallatie is overkapt en heeft zonnepanelen die perfect naar het zuiden zijn georiënteerd.

Zelfs ondanks het wisselvallige weer in Vlaanderen halen we daarmee op jaarbasis 25.000 km e-mobility. De twee laadpunten kunnen simultaan opladen”, vertelt Joachim.

“We voorzien in de toekomst ook een buffer, een batterij, om een overschot aan stroom op te slaan en lokaal te gebrui-

Over en weer

SYMBOOL VOOR INNOVATIE Living Tomorrow werd in 1991 opgericht als platform voor verschillende innovatieve bedrijven en instellingen om hun producten en diensten te tonen. Het democentrum biedt zo een toekomstvisie op wonen, leven en werken. Op 16 maart 1995 werd het eerste project, het Huis van de Toekomst in Vilvoorde, officieel geopend. Twintig jaar later is Living Tomorrow uitgegroeid tot een symbool voor innovatie en samenwerking. Jaarlijks komen er meer dan 150.000 bezoekers over de vloer, waaronder zo’n 15.000 scholieren en studenten.

TomorrowLab ontstond in 2008 in de schoot van Living Tomorrow en is een onafhankelijk consultantbureau dat via scenarioplanning en businessmodelanalyses bedrijven, overheden en organisaties over innovatie adviseert. Sinds 2012 wordt er ook met ABB een samenwerkingstraject uitgebouwd.

ken. Zo’n Solar Fast Charging Station is niet alleen interessant voor bedrijven of tankstations, maar bijvoorbeeld ook voor taxi’s in de steden.”

Smart cities “E-mobility gaat veel verder dan het transporteren van energie vanuit een netwerk naar een voertuig. Het is een totaalpakket. Het gaat eveneens over een smart grid beheren, energie stockeren, milieuproblematiek en smart cities. Moeten burgemeesters vandaag nog miljoenen investeren in extra parkeerplaatsen als de zelfrijdende wagen eraan komt of als autodelen de norm wordt? Hoeft u dan zelf nog een wagen te kopen? Als u weet dat een auto 92% van de tijd stilstaat, dan is dat een heel relevante vraag. Waar plaatst men overigens de laadpalen in een stad: in het centrum of aan de rand? We hebben ook ideeën voor stadsmeubilair. Bij Living Tomorrow staat buiten een zitbank met daarin geïntegreerd een PV-paneel, een batterij, USB-aansluiting om uw smartphone op te laden en een stekker voor een elektrische fiets. Ook verlichtingspalen kunnen nieuwe functies krijgen. Ze passen zich aan naargelang de verkeerssituatie, beschikken over een oproepsys-

teem met audio, een 360°-camera en een oplader voor de fiets. Bijkomstig wordt er ook nagedacht over de ontwikkeling van software en apps die consumenten waarschuwen wanneer de batterij van hun voertuig bijna leeg is en aangeven waar de dichtstbijzijnde laadpaal is. Voorlopig is er nog een zogenaamde ‘range a ­ nxiety’, maar zodra de actieradius naar ongeveer 800 km wordt uitgebreid, zal dat nog meer mensen overtuigen om elektrisch te gaan rijden. De ontwikkelingen van batterijen is volop bezig. De nieuwe generatie zal compacter zijn, meer opslagcapaciteit hebben en minder snel verouderen.”

Gebouwen vol sensoren “Volgens experts is binnen 30 tot 40 jaar de energiecrisis opgelost. Dat neemt niet weg dat we allemaal bewuster met energie moeten omspringen, zonder aan comfort in te boeten. Tot vandaag richten we onze gebouwen en huizen in op een nogal ondoordachte manier.

De laatste 20 jaar hebben we stappen gezet in domotica en e-motica. De opgebouwde kennis en de algoritmes laten nu pas toe om nog verder te gaan.

Smart buildings zijn de heilige graal van de toekomst. Gebouwen en woningen

zullen vol sensoren zitten en een schat aan data verzamelen. Elk toestel in huis zal informatie registreren en u helpen om bijvoorbeeld uw energieconsumptie te optimaliseren. Voor fabrikanten bieden die data niet alleen de mogelijkheid om gewoontes te meten, maar vooral de opportuniteit om een product bijna instant aan te passen. Dat vraagt anders jarenlang marktonderzoek. Die rechtstreekse terugkoppeling van consument naar het designniveau via IoT is een uniek gegeven. Ook op dat gebied werken we nauw samen met ABB. Het herdefiniëren van netwerken op mondiaal en lokaal niveau is aan de orde. De wetgever moet daarbij sneller inspelen op de veranderingen, want België heeft flink wat troeven.

Toegegeven, onze kennis is versnipperd, maar dat kan ook een voordeel zijn. In een heel beperkte geografische omgeving hebben we veel innovatieve expertise opgebouwd. We hebben geleerd om bruggen te maken tussen verschillende disciplines. Er zijn nog nooit zoveel start­ ups geweest in België, het systeem van crowdfunding en venture capital heeft daartoe bijgedragen. Als we die lijn voortzetten, schrijven we zeker mee aan het verhaal van de toekomst.”

ABB et cetera 2|16

27

For a better world

Borden voor de toekomst Met de bedoeling om de goede reputatie van de bouw van elektrische borden in België te versterken, stapte ABB vier jaar geleden mee in het project Switching on the Future. Dat project wil onder andere scholen helpen om tegemoet te komen aan de dringende vraag naar meer en beter geschoold personeel.

Het Sint-Lambertusinstituut uit Heist-op-den-Berg was één van de eerste scholen die mee in het project stapten.

Jef Lambrechts van het Sint-Lambertusinstituut aan de slag met het Education Cabinet.

28

ABB et cetera 2|16

For a better world

O

mdat de bouw van elektrische borden in België voor enkele grote uitdagingen staat, sloegen ABB, EPLAN, Phoenix Contact, Rittal en Festo de handen in elkaar. Onder de naam Consortium Bordenbouw brengen ze de sectorsituatie in kaart. Ze vroegen de Universiteit Hasselt om een onderzoek uit te voeren, en daaruit bleek dat het tekort aan geschoold personeel een belangrijk knelpunt is. Daar komt nog bij dat er in het onderwijs weinig of geen aandacht aan bordenbouw wordt besteed. “Vanuit dit gegeven ontwikkelde het consortium het Education Cabinet”, vertelt Lee Nysten, Head Internal Sales Team bij ABB en tevens de man die het hele project van nabij heeft gevolgd. “Het Education Cabinet is een bouwkit voor scholen, waarmee ze een elektrisch stuurbord volgens de industriële normen kunnen bouwen. Op die manier vormen wij als fabrikanten een brug tussen het onderwijs en de professionele markt. Het project met bordenbouwopleiding voor scholen wordt trouwens ondersteund door verschillende opleidingscentra.”

Onderwijs en industrie Het Education Cabinet werd eerst in Vlaanderen gelanceerd, maar ondertussen is het project ook in Wallonië opgestart. In heel België is er al een vijftigtal kasten verkocht. Het SintLambertusinstituut van Heist-op-denBerg was één van de eerste scholen die het pakket kochten. “De kast heeft veel raakvlakken met de leerdoelstellingen die we moeten behalen, zoals de verschillende types motorschakelingen” vertelt Jef Lambrechts, technisch adviseur elektriciteit van het Sint-Lambertusinstituut.

“Er zit ook recente technologie in die vooral in de industrie wordt gebruikt. Op die manier komen we zowel tegemoet aan de leerplandoelstellingen als aan de behoeften in de industrie.”

En in het buitenland?

Voorlopig is België het enige land in Europa waar er een Consortium Bordenbouw bestaat. Enkele deelnemende bedrijven, waaronder ABB en Eplan, zouden dat graag op Europese schaal willen uitrollen. “De mogelijkheid wordt nu in een aantal landen onderzocht, maar het loopt niet overal even

Het pakket omvat niet alleen het materiaal om de kast te bouwen, maar ook een elektrisch dossier dat volledig voorbereid is met de Eplan-software.

Door middel van deze software kunnen de studenten aan de slag om een eigen schema tekenen. Vervolgens gaan de leerkrachten op basis van het geleverde voorbeeld na of dat schema beantwoordt aan de vereiste normen. Bovendien bevat het pakket een uitgebreide handleiding die de studenten begeleidt in het samenstellen en de indienststelling van het Education Cabinet. Niet verwonderlijk dat de eerste leerling die vorig jaar aan het Sint-Lambertusinstituut afstudeerde met een geïntegreerde proef rond de kast meteen werk vond.

Theorie en praktijk Toch blijft het daar niet bij. Zowel de leden van het consortium als de scholen blijven zich inspannen om het initiatief verder te ontwikkelen. “Het is in elk geval de bedoeling om de kast meer te gaan gebruiken, zodat we ook tijdens de theorielessen de opbouw ervan kunnen uitleggen”, vertelt leerkracht Ludo Verstraeten van het Sint-Lambertusinstituut. “Een theoretische achtergrond hebben die ik aan mijn leerlingen kan doorgeven, is voor mij heel belangrijk. Want het is moeilijk om dit als leraar zelf samen te stellen.”

vlot als in België. Het is dan ook niet altijd evident om samen te werken met concurrenten”, vertelt Lee. “In België is dat gelukt omdat er een gemeenschappelijke behoefte bestond.

De brug bouwen tussen de industrie en de scholen is voor alle partijen erg verrijkend.”

Naast de theorie is nu ook de vraag naar meer praktische toepassingen voor de kast ontstaan. “Hoe kunnen we bijvoorbeeld met die kast een machine aansturen? In de beginfase was het niet ons plan om zo ver te gaan, maar aangezien we geregeld deze vraag van scholen krijgen, willen we hier wel verder op in­ gaan”, vertelt Lee enthousiast. “Dat willen we uiteraard samen met de scholen uitwerken zodat we van hun ervaring en hun beleving kunnen leren voor de verdere ontwikkeling.” Jef kijkt daar alvast erg naar uit. “Verdere uitwerking van dit initiatief zal het Education Cabinet nog beter bruikbaar maken in onze lessen”, besluit hij. “De klemtoon ligt hier echt op samenwerken.”

ABB et cetera 2|16

29

Product Low Voltage

Schakelen en beveiligen van IE3motoren? ABB is er klaar voor!

Dankzij ons slimme schakelmateriaal voor high-efficiency motoren bespaart u ruimte in motorlades en -schakelkasten.

De nieuwe IE3-motoren zijn in aanschaf meestal iets duurder, maar de aanschafkosten worden op termijn ruimschoots gecompenseerd door de besparing op energiekosten. Natuurlijk wilt u uw kostbare motoren optimaal beschermen en bedrijfszeker en efficiënt schakelen; ABB heeft daar al verschillende oplossingen voor. Bovendien bespaart het slimme schakelmateriaal van ABB u veel kastruimte. Zo verdienen nieuwe investeringen zich dubbel en dwars terug.

Met ingang van 1 januari 2015 is de ErP-richtlijn van kracht voor IE3-hoogefficiënte motoren met een vermogen tussen 7,5 en 375 kW. De afkorting ErP staat voor Energy-related Products. ABB biedt al geruime tijd IE3motoren aan en is zelfs een warm pleitbezorger voor de nog zuinigere IE4motor waarmee verdergaande energiebesparing te realiseren valt. Door toepassing van een doordacht ontwerp kan er met elektromotoren energie en geld bespaard worden. De keuze van het juiste schakelmateriaal of een optimaal gedimensioneerde softstarter kan een grote invloed hebben op de installatiekosten en het energieverbruik. Inschakelpieken en aanloopstromen voor hoog-efficiënte motoren kunnen hoger zijn dan die van conventionele motoren. ABB kan ook in die gevallen een oplossing aanbieden die kostenefficiënt is. Dat geldt zowel voor de aanschafkosten als voor de benodigde inbouwruimte.

Motorbeveiliging Veiligheid en betrouwbaarheid staan bij motorbeveiliging voorop. Om IE3motoren in te schakelen, biedt ABB verschillende oplossingen: directe inschakeling en inschakeling via een ster-driehoekcombinatie of toepassing van een softstarter. Al het laagspanningsmateriaal van ABB is geschikt voor het schakelen van IE3-motoren.

30

ABB et cetera 2|16

Voordelen − − Online selectietabellen maken het gemakkelijk om de juiste oplossing te kiezen − − Overzichtelijke coördinatietabellen beschikbaar − − Bespaart ruimte in motorlades en schakelkasten − − Besparing op energiekosten

http://new.abb.com/low-voltage/ campaigns/ie3-ready

Product Measurement & Analytics

Draadloos en volledig autonoom ABB lanceert nieuwe draadloze meetinstrumenten en ’s werelds eerste temperatuursensor met energiewinning ABB introduceert nieuwe WirelessHART-veldapparatuur voor temperatuur- en drukmeting. De TSP300-W WirelessHART temperatuursensor met Energy Harvester is het eerste volledig draadloze meetinstrument zonder externe stroomtoevoer of regelmatige batterijvervanging. De geïntegreerde microthermo-elektrische generator maakt volledig energieautonome temperatuurmeting mogelijk.

WirelessHART meetinstrumenten Met de nieuwe TSP300-W WirelessHART temperatuursensor (optioneel met Energy Harvester), de TTF300-W WirelessHART temperatuurtransmitter en de 266 WirelessHART druktransmitter, biedt ABB zijn klanten draadloze instrumenten en integratieoplossingen op gebied van druk-, ­niveau-, debiet- en dichtheidsmeting.

Uniek energiebeheer De draadloze toestellen van ABB zijn voorzien van unieke technologie voor energiebeheer op basis van een bijzonder zuinig ontwerp dat de levensduur van de batterij aanzienlijk verlengt en de betrouwbaarheid van het netwerk verbetert. Bovendien hebben ze veel kortere update-intervallen en moet de batterij opvallend minder vaak worden vervangen.

Voordelen −− Tot 30% lagere installatiekosten in vergelijking met bedrade HARTapparatuur −− Tot 75% kortere uitvoeringstermijn, zonder graafwerkzaamheden −− Volledige externe toegang tot instrumentdiagnose −− Compacte montage: geen verdeeldozen en bedradingsinfrastructuur −− Schaalbaarheid: eenvoudige installatie van bijkomende meetinstrumenten −− Batterijlevensduur van 10 jaar bij een update-interval tot 32 seconden onder referentieomstandigheden −− Niet-merkgebonden D-formaat lithiumbatterijen kunnen lokaal worden aangekocht −− Resterende gebruiksduur batterij configureerbaar als variabele dynamische burst via DTM −− Vervangen ABB-batterij uitvoerbaar in intrinsiek veilige zones

Energy Harvester voor autonome metingen De TSP300-W WirelessHART-temperatuursensor met Energy Harvester wordt gevoed door een interne microthermo-elektrische generator (microTEG) die zijn energie haalt uit het verschil tussen de proces- en omgevingstemperatuur. De micro-TEG’s die worden gebruikt bieden een robuuste en compacte oplossing voor energiewinning uit zowel warme als koude processen. Aangezien veel industriële processen een warmteoverschot opleveren, krijgen de TEG’s voldoende energie om draadloze sensoren aan te sturen op diverse locaties.

De draadloze ABB 266-druktransmitters zijn ontworpen om aangesloten te worden op een externe Energy Harvester voor een nog langere gebruiksduur en batterijlooptijd.

Veel ABB-meetinstrumenten beschikken over een gemeenschappelijk HMI-platform voor eenvoudige netwerktoegang, parameterinstelling van toestellen en probleemoplossing. Ze kunnen worden geconfigureerd met behulp van gemeenschappelijke Handheld HART-terminals en worden geïntegreerd in ABB procesbesturingssystemen zoals 800xA. Ondersteuning bij het uitrollen van draadloze netwerken ABB biedt de keuze uit drie pakketten met oplossingen voor het ontwerp van draadloze netwerken afgestemd op de behoeften van de klant. De oplossingspakketten omvatten een opleiding voor inbedrijfstelling van de apparatuur, een locatieonderzoek, een uitvoerbaarheidsverslag en -voorstel over de aanleg van het netwerk, de aanleg en ingebruikname van het netwerk, evenals optionele DCS-connectiviteit. De draadloze modules zijn voorgeconfigureerd in de fabriek. Voor omvangrijke projecten biedt ABB een integrale oplossing met ondersteuning van engineering tot opstart.

ABB et cetera 2|16

31

Product Robotics

IRB 8700 De grootste robot die ABB ooit gemaakt heeft.

Het doel van de ontwerpers van de IRB 8700 was om een bijzonder betrouwbare robot te ontwerpen met zo laag mogelijke kosten voor gebruik, afschrijving en onderhoud. Dat is gelukt door toepassing van verschillende robuuste en eenvoudige onderdelen. In plaats van een gasveer, zijn een contragewicht en een mechanische veer geplaatst. Per armsegment wordt er slechts één motor toegepast. Zo werd een robuuste robot gerealiseerd waar gebruikers ook bij ruwe werkomstandigheden altijd op kunnen rekenen.

Omdat ABB al decennialang ervaring heeft met zowel het ontwerpen, produceren als onderhouden van industriële robots, konden de ontwerpers van een schat aan gegevens gebruikmaken. Voor het realiseren van gunstige exploitatiekosten is de IRB 8700 bovendien een snelle robot. De robot heeft een groot bereik en een hoog hefvermogen van 800 kg (tot 1.000 kg met gekanteld draaipunt). Door de eenvoudige constructie zijn korte cyclustijden en een grote precisie mogelijk. Daarmee is de IRB 8700 zo’n 25% sneller dan overeenkomstige robots in deze klasse.

Voordelen −− Hefvermogen tot 1.000 kg met gekanteld draaipunt −− 25% sneller dan overeenkomstige robots in deze klasse −− Robuust en betrouwbaar door eenvoudige constructie en FoundryPlus-2-bescherming

Uw mening telt!

Wat vindt u van et cetera?

Vul onze vragenlijst in Een blad kunnen we pas echt goed maken als we weten wat de lezer wil.

Daarom is uw feedback welkom. Zijn we op de juiste weg? Mist u onderwerpen of moeten we ergens dieper op ingaan? Laat het ons weten!

Uw input is onmisbaar. Doe dus mee en vul de enquête in. Scan de QRcode of ga naar new.abb.com/benelux/etcetera

32

ABB et cetera 2|16

Hotspot

10 jaar ABB Gebruikersdag De jaarlijkse ABB Gebruikersdag op 30 maart 2016 trok 150 bezoekers naar het terrein van Tata Steel in het Nederlandse IJmuiden.

D

e divisie PA organiseert al tien jaar de Gebruikersdag voor klanten. De 10de editie van het klantenevenement vond plaats op het fascinerende bedrijfscomplex van Tata Steel. Uniek aan deze editie was een rondleiding per trein over het enorme terrein van de staalfabriek. Deze interessante excursie werd door de aanwezige relaties van ABB bijzonder gewaardeerd!

Gedurende de dag kregen de aanwezi-

gen gelegenheid om kennis op te doen over de automatiseringsoplossingen van ABB. Er was voor de gasten volop gelegenheid om onderling en met de specialisten van ABB kennis en ervaring uit te wisselen.

Met het programma ‘Smart Factory in Practice’ werden de genodigden geïnformeerd over nieuwe producten en actuele ontwikkelingen in de industriële markt.

Er kwamen diverse onderwerpen aan

bod, zoals efficiënte oplossingen voor pompen, innovaties voor gasmeting en Decathlon-applicaties met smart factoryverbindingen.

Door de recordopkomst van maar liefst 150 relaties kreeg deze jubileum­ editie van de Gebruikersdag een extra feestelijk tintje.

ABB et cetera 2|16

33

Hotspot

ABB op Empack Brussel 21 en 22 september 2016 Bent u actief in de verpakkingsindustrie? Dan biedt Empack, als enige verpakkingsbeurs in België, een unieke kans om kennis te maken met nieuwe ontwikkelingen, waaronder de robotoplossingen van ABB. ABB Robotics is de meest vooraanstaande leverancier van industriële robots met bijbehorende diensten en services. Op Empack toont ABB de YuMi, een tweearmige robot die speciaal is ontwikkeld om samen met en naast mensen te werken.

Bij het ontwerp en de bouw van de robot hebben de ontwerpers in het bijzonder rekening gehouden met de veiligheid in situaties waarin mensen zij aan zij met robots werken.

Daarnaast wordt de Lean Palletizer App getoond. Deze software tool palletiseert dozen op een gebruiksvriendelijke manier. U kunt er bovendien de 3D Virtual Reality Simulatie van Robot Studio uittesten en de driepuntsgrijper in actie zien.

Wij kijken ernaar uit om u te ontmoeten op 21 of 22 september 2016 tijdens de Empack-vakbeurs in Brussels Expo.

Ecomobiel Den Bosch 4 en 5 oktober 2016 ABB presenteert laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen In de afgelopen jaren is Ecomobiel uitgegroeid tot het grootste platform voor duurzame mobiliteit en mobiliteitsoplossingen. ABB is als marktleider op het gebied van snelladers voor elektrische voertuigen uiteraard op deze vakbeurs aanwezig.

Met de oplossingen van ABB kunnen 34

ABB et cetera 2|16

B2B-klanten, zoals netwerkproviders, commerciële retailorganisaties en energiebedrijven hoogwaardige laadstations realiseren.

Ecomobiel wordt op 4 en 5 oktober 2016 gehouden in de Brabanthallen in Den Bosch.

Het jaar...

Het jaar 1963 I n 1963 was de muziek van The Beatles en van Elvis Presley al via een transistorradio te beluisteren. Bij de jeugd was deze compacte en goedkope radio, die opgebouwd was uit halfgeleidercomponenten, razend populair.

In de energietechniek ging de verdringing van de klassieke elektrotechnische componenten door vermogenselektronica veel trager dan bij consumentenproducten. Op het bovenstaande beeld ziet u de inspectie van een gelijkrichterkast met zes anode-mutatoren. Iedere mutator met bijbehorende hulpapparatuur is

op een uittrekbare lade gemonteerd. Zo’n mutator is een regelbare gelijkrichter. De cilinders achter op de laden zijn de met kwik gevulde vaten van deze kwikdampgelijkrichters. Onder in de kast zijn zes smeltzekeringen van 320 A gemonteerd.

Ook toen werd bij het ontwerp van de installaties al aandacht geschonken aan goede inspectie- en onderhoudsmogelijkheden.

Hoewel er in 1963 nog volop kwikdampgelijkrichters gebouwd werden, draaide het onderzoek naar vervangende vermogenselektronica op volle toe-

ren. Vanaf de tweede helft van de jaren zestig brachten Asea en Brown Boveri betrouwbare vermogensdiodes op de markt. Door de mogelijkheden die de nieuwe componenten boden, veranderde de techniek voor grote gelijkrichters ingrijpend. Installaties werden compacter, de verliezen beperkter en er zou in de toekomst ook minder inspectie en onderhoud nodig zijn.

ABB et cetera 2|16

35

JSB

Natuurlijk.

Et Cetera 2016-02 NL.indd

Economische groei, snelle verstedelijking en de groeiende behoefte aan openbaar vervoer leiden wereldwijd tot uitbreiding van tram-, metro- en spoornetten. ABB biedt tal van producten en oplossingen voor stedelij k vervoer, regionale spoorlij nen en internationale hogesnelheidslij nen. Zo kunnen zowel passagiers als goederen beter en sneller worden vervoerd. Het aanbod van ABB bestaat uit betrouwbare en effi ciënte producten, systemen en diensten voor stationaire voedingsinstallaties en tractie-installaties in rollend materieel.

ABB’s installed base op railgebied vormt een zichtbaar bewij s van de grote rol die het concern speelt bij het realiseren van duurzame mobiliteit. www.abb.com/betterworld

03-06-2016

Duurzame mobiliteit voor miljoenen mensen?