Macro Weekly
Economisch Bureau
29 augustus 2016
Yellen zinspeelt op renteverhoging Nick Kounis Hoofd Macro & Financial Markets Research Tel: +31 20 343 5616
• • • •
Fed-voorzitter Yellen ziet sterkere argumenten voor renteverhoging… …maar laat het precieze tijdstip in het midden Groei versnelt in VS maar vlakt af in de eurozone In Japan lijkt opnieuw deflatie op komst en daarmee verruiming BoJ
nick.kounis@nl.abnamro.com
Yellen suggereert dat renteverhoging door Fed dichterbij komt De langverwachte toespraak van Fed-voorzitter Yellen in Jackson Hole werd door de markten als verruimingsgezind bestempeld. De rente op Amerikaanse staatsleningen (Treasuries) daalde dan ook na haar toespraak. Ze klonk weliswaar meer overtuigd dat de rente moet worden verhoogd maar deed geen expliciete uitspraak over het tijdstip daarvan. Dit moet worden gezien tegen de achtergrond van markten die de voorgaande dagen een grotere kans op een renteverhoging dit jaar hadden verdisconteerd. De lat om de markt in verkrappingsgezinde richting te verrassen, lag dus hoog. Ons basisscenario blijft dat de Fed de rente tot begin 2017 gelijk houdt. De toespraak van Yellen, in combinatie met een strenger geluid van andere leden van het FOMC, het beleidscomité van de Fed, en tekenen van een oplevende Amerikaanse groei in het derde kwartaal, betekenen wel dat de kans op een renteverhoging voor het einde van dit jaar is toegenomen. Sterkere argumenten voor renteverhoging Yellen stelde dat ‘de argumenten om de federal funds rate te verhogen, de laatste maanden sterker zijn geworden’. De economische groei was weliswaar gematigd maar nog altijd ‘voldoende om tot verdere verbetering van de arbeidsmarkt te leiden’. De werkloosheid was stabiel, maar ‘ruimere maatstaven van de benutting van het arbeidspotentieel zijn verbeterd’. Hoewel Yellen toegaf dat de inflatie nog steeds onder het doel van de Fed lag, voegde zij hieraan toe dat dit het gevolg was van ‘voorbijgaande effecten’. Al met al ‘voorziet het FOMC nog steeds dat geleidelijke verhogingen van de federal funds rate op een gegeven moment passend zullen zijn.’ Ze liet het tijdstip van een eerste renteverhoging echter open. Ze benadrukte bovendien dat ‘onze besluiten altijd afhankelijk zijn van de mate waarin de vooruitzichten van het FOMC worden bevestigd door nieuwe data.’ VS en eurozone wisselen stuivertje Dat Yellen een optimistischer toon aansloeg, kan ook te maken hebben met de betere Amerikaanse cijfers van de laatste tijd. In de eerste helft van dit jaar deed zich de vrij zeldzame situatie voor dat de economie van de eurozone beter presteerde dan die van de VS. In de eerste twee kwartalen groeide de eurozone met iets minder
Insights.abnamro.nl/en
2
Macro Week kly – Yellen zin nspeelt op rente everhoging – 2 29 augustus 20 016
dan 2% % op jaarbasiss, in de VS wa as dat rond de e 1%. Volgenss recente cijferrs gaan beide blokken echte er weer stuivertje wisselen. Terug gval Amerikaa anse investerringen zwakt af Bedrijv ven in de VS h hebben hun voorraden ongekend sterk inngekrompen. Dit D heeft de econo omische groei in de VS gere emd maar dit negatieve n effeect is waarschiijnlijk binnen nkort uitgewerrkt. Fundamen nteler is de krimp van de beedrijfsinvesteringen als gevolg g van aanpasssingen in de oliesector o aan de lagere prijzzen, zwakke winsten w en matige e exportcijferss. Orders voor kapitaalgoede eren zijn in julli en juli verbeterd, wat erop wijst w dat de ing gezakte investteringen zich voorzichtig v heerstellen. Omdat er nog steeds s niet veel kap pitaalgoederen n worden geleverd, zal dit zzich eerder in het h vierde dan in n het derde kw wartaal uiten. Per sa aldo verwachte en we dat de economische e S in de tweede e helft van groei in de VS het jaa ar toeneemt, a al zal de onderliggende tren ndmatige groe i waarschijnlijk gematigd zijn. Eén E reden daa arvoor is dat de e consumptiev ve vraag, die iin het tweede kwartaal goed op o peil bleef, w waarschijnlijk vertraagt. Hierdoor worden enkele van de boven ngenoemde po ositieve factore en geneutralis seerd. Groeitempo eurozo one vlakt af Het ec conomisch herrstel in de eurrozone lijkt te blijven b steken in een lage versnelling. De samengestelde PMI (meet ste emming onderr inkoopmanaggers) van de eurozone e is margin naal gestegen n van 53,2 in ju uli naar 53,3 in n augustus. D Daarmee blijft de d index in feite binnen b de band dbreedte waarin deze zich het h grootste ddeel van dit jaa ar al bewee egt. Daarbij is die andere indicatieve inde ex, de Duitse Iffo van het ondern nemersvertrou uwen, in zowe el juli als augustus gedaald. Een van de negatieve n aspec cten bij zowel d de PMI als de Ifo is de duidelijke neerwaaartse ontwikke eling van de ondern nemersverwacchtingen. Wij ve erwachten dat het huidige, gematigde g groeitempo in dee eurozone aanhoudt. De lichte verbetering v va an de werelde economie en het h ruime moneetaire beleid zijn z gunstige factoren. D Daar staat tege enover dat het effect van anndere gunstige e factoren, zoals de lagere olie prijzen en de goedkopere euro, e wegebt. V Verder kan va an Brexit en de pollitieke risico’s in Europa in het h algemeen een negatief eeffect uitgaan. In Jap pan is opnieu uw deflatie op p komst Het lijk kt erop dat de e Japanse auto oriteiten de ov verwinning vlakk voor de eind dstreep nog uit han nden geven. D De kerninflatie e in Japan (exc clusief voedinggsmiddelen en n energie) was na 1999 lang n negatief, maar bevindt zich vanaf v begin 20014 duidelijk in de plus. Dat ga af de hoop datt het agressiev vere macro-ec conomische bbeleid in het ka ader van ‘Abeno omics’ (ondan nks alle verderre tekortkomin ngen) eindelijkk op het punt stond s de deflatie eronder te kkrijgen. Maar Japan J is inmid ddels weer gevvaarlijk dicht bij b een nieuwe periode van n deflatie. Land delijk is de kerrn-CPI gedaalld van 0,5% j-o o-j in juni naar 0,3% 0 j-o-j in ju li. Voor Tokio,, waarvoor de cijfers van auugustus al bek kend zijn, is dit cijfe er gedaald na aar 0,1% j-o-j. En gezien de sterke yen enn de zwakke economie e zal deze neerwaartsse ontwikkelin ng doorzetten.
3
Macro Week kly – Yellen zin nspeelt op rente everhoging – 2 29 augustus 20 016
Daarm mee zijn voor d de BoJ alle ing grediënten aanwezig om voolgende maand d een pakket stimuleringsm maatregelen aan a te kondige en. Het blijft ecchter de vraag g waarom BoJ da aar zo lang m ee heeft gewa acht. Na een goed g begin vaan haar kwalita atief en kwantitatief verruim ingsbeleid lijkt de bank wee er voorzichtig tte zijn geword den. Het risico is nu dat het p pakket van volgende maand d te laat komt en onvoldoen nde is.
Ra amingen hoo ofd- en financ ciële indicatorren BBP P-groei (%)
2014
2015
2016e
2017e
Verrenigde Staten
2.4
2.6
1.7
1.8
3M inte erbank rente Verenig gde Staten
Euro ozone
0.9
1.6
1.3
1.0
Eurozo one
1 18/08/2016 25/08/20 016
+3M
2016e
+12M
0.81
0 0.83
0.7
0.7
1
2017e 1.5
-0.30
-0 0.30
-0.35
-0.35
-0.35
-0.35
-0.1
0.6
0.6
0.7
Japan
0.06
0 0.06
-0.1
-0.1
-0.1
-0.1
Verrenigd Koninkrijk
3.1
2.2
1.5
0.5
Verenig gd Koninkrijk
0.39
0 0.39
0.3
0.3
0.3
0.3
Chin na
7.3
6.9
6.5
6.0
Ned derland
1.4
2.0 ↑
1.5 ↓
1.2
Werreld
3.4
3.1
2.9
3.1
2014
2015
2016e
2017e
1 18/08/2016 25/08/20 016
+3M
2016e
+12M
2017e
Verrenigde Staten
1.6
0.1
1.4
1.9
VS Tre easury
1.54
1.58
1.4
1.4
1.6
1.8
Euro ozone
0.4
0.0
0.3
1.5
Duitse Bund
-0.08
-0 0.07
-0.2
-0.2
-0.1
0.1
Japan
2.7
0.8
0.0
1.0
Euro sw w ap rente
0.28
0 0.28
0.4
0.4
0.55
0.6
Verrenigd Koninkrijk
1.5
0.0
0.5
2.3
Japans s overheidspapier
-0.08
-0 0.08
-0.2
-0.3
0.2
0.0
Chin na
2.0
1.4
2.0
2.0
VK gilts s
0.55
0 0.58
0.8
0.5
0.3
0.2
Ned derland
0.3
0.2
0.2
1.5 1 18/08/2016 25/08/20 016
Japan
Inflatie (%)
10j-ren nte
3.5
2.9
3.1
3.2
25/08/2016
+3M
2016e
2017e
+3M
2016e
+12M
2017e
0.50
0.50
0.50
1.25
EUR/US SD
1.13
1.13
1.10
1.10
1.1
1.10
Euro opean Central Bank
-0.40
-0.40
-0.40
-0.40
USD/JP PY
99.9
10 00.5
100
103
105
110
Ban nk of Japan
-0.10
-0.30
-0.30
-0.30
GBP/US SD
1.32
1.32
1.27
1.20
1.25
1.35
Ban nk of England
0.25
0.25
0.25
0.25
EUR/GB BP
0.86
0 0.86
0.87
0.92
0.88
0.81
Peo ople's Bank of China
4.35
4.35
4.10
3.85
USD/CN NY
6.63
6 6.66
6.70
6.80
6.9
7.00
Werreld Beleidsrente Fed deral Reserve
Wisse lkoersen
Bro on: Thomson Reuters s Datastream, ABN AMRO Economisch h Bureau.
DIS SCLAIMER This document has been prepared by ABN AMRO O. It is solely intended to provide financial annd general information on economics. The infformation in this docum ment is strictly proprieta ary and is being supp plied to you solely for yyour information. It mayy not (in whole or in parrt) be reproduced, distr tributed or passed to a third party or used for any other purposes thhan stated above. This document is inform mative in nature and d does not constitute an offer o of securities to the e public, nor a solicitatition to make such an offer. eliance may be placed d for any purposes wha atsoever on the informa ation, opinions, forecassts and assumptions co ontained in the docume ent or on its completenness, accuracy or fairness. No No re repre esentation or warranty,, express or implied, iss given by or on behalf of ABN AMRO, or anyy of its directors, officerrs, agents, affiliates, grroup companies, or em mployees as to the accu uracy or comp pleteness of the inform mation contained in thiss document and no liab bility is accepted for any ny loss, arising, directly y or indirectly, from any y use of such informatioon. The views and opin nions expressed herein may be subject to ch hange at any given tim me and ABN AMRO is under u no obligation to uupdate the information n contained in this docu ument after the date the hereof. oduct of ABN AMRO Ba ank N.V., you should obtain o information on va various financial and oth her risks and any poss sible restrictions that yoou and your investmen nts activities may Before investing in any pro enco ounter under applicable e laws and regulations.. If, after reading this document, d you consideer investing in a produc ct, you are advised to discuss d such an investm ment with your relation nship manager or perso onal advisor and checkk whether the relevant product –considering the risks involved- is aappropriate within your investment activities. The value of your invesstments may fluctuate.. Past performance is no o guarantee for future rreturns. ABN AMRO re eserves the right to mak ke amendments to thiss material. opyright 2016 ABN AM MRO Bank N.V. and affi filiated companies ("AB BN AMRO) © Co