แด่ เอจิ มิโตะโอะกะ ผู้เปลี่ยนรถไฟให้กลายเป็นพื้นที่แห่งความสุข 列車を幸せなスペースに変える男、水戸岡鋭治にこの本を捧ぐ。
ทรงกลด บางยี่ขัน หนังสือในชุด Journey ลำ�ดับที่ 018 เลขมาตรฐานสากลประจำ�หนังสือ 978-616-327-048-1 พิมพ์ครั้งแรก มีนาคม 2557 ราคา 245 บาท ข้อมูลบรรณานุกรมของสำ�นักหอสมุดแห่งชาติ ทรงกลด บางยี่ขัน. ทางรถไฟสายดาวตก. -- กรุงเทพ : อะบุ๊ก, 2557. 272 หน้า. 1. รถไฟ--ญี่ปุ่น--ประวัติ. I. ชื่อเรื่อง. 385 ISBN 978-616-327-048-1
สำ�นักพิมพ์ a book บริษัท เดย์ โพเอทส์ จำ�กัด
เลขที่ 3 ซอยเจริญมิตร ถนนสุขุมวิท 63 แขวงคลองตันเหนือ เขตวัฒนา กรุงเทพฯ 10110 โทรศัพท์ 0-2726-9996 ต่อ 22 โทรสาร 0-2714-4252 E-mail abook9@gmail.com Official Page facebook.com/abookpublishing แยกสีและพิมพ์ บริษัท ฐานการพิมพ์ จำ�กัด โทรศัพท์ 0-2954-2799 จัดจำ�หน่าย บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จำ�กัด (มหาชน) อาคารทีซีไอเอฟ ทาวเวอร์ ชั้นที่ 19 เลขที่ 1858/87-90 ถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กรุงเทพฯ 10260 โทรศัพท์ 0-2739-8000 โทรสาร 0-2739-8609 ในกรณีที่หนังสือมีตำ�หนิจากการพิมพ์ หรือเข้าเล่มสลับหน้า กรุณาส่งหนังสือนั้นกลับมา ทางสำ�นักพิมพ์จะเปลี่ยนให้โดยไม่มีเงื่อนไขใดๆ ทั้งสิ้น
ที่ปรึกษา สุรพงษ์ เตรียมชาญชัย บรรณาธิการที่ปรึกษา วงศ์ทนง ชัยณรงค์สิงห์ บรรณาธิการบริหาร ภูมิชาย บุญสินสุข ผู้ช่วยบรรณาธิการ สุรเกตุ เรืองแสงระวี อาร์ตไดเร็กเตอร์และภาพปกหลัง วัชรพงศ์ แหล่งหล้า ออกแบบหน้าปก จิรณรงค์ วงษ์สุนทร ภาพปก ธีรวัฒน์ เฑียรฆประสิทธิ์ บรรณาธิการภาพ ธีรพันธ์ ลีลาวรรณสุข ภาพถ่าย ทรงกลด บางยี่ขัน เรียงพิมพ์และพิสูจน์อักษร วาริณี วรวิทยานนท์ เลขานุการ พิมพ์นารา มีฤทธิ์ การตลาด วิไลลักษณ์ โพธิ์ตระกูล ประสานงานการผลิต อธิษฐาน กาญจนะพงศ์ ดิจิทัลคอนเท็นต์มาสเตอร์ วิศรุต วิสิทธิ์ ผู้จัดการทั่วไป จัณฑรัศมิ์ เกียรติยศ ผู้ช่วยผู้จัดการ ณัฐธยาน์ อึ้งตระกูลนิธิศ ธุรการ ณัฐรดา ตระกูลสม ลูกค้าสัมพันธ์ นริศรา เปยะกัง เว็บมาสเตอร์ จุฬชาติ รักษ์ใหญ่
คำ�นำ�สำ�นักพิมพ์ ทรงกลด บางยี่ขัน กลับมาแล้ว และเป็นอีกครั้งที่เขานั่งมาในรถไฟ ก่อนจะผันตัวมาเป็นหัวหอกนำ�เทรนด์คนช่างปั่น ปลุกปั้นให้จักรยาน กลายมาเป็นพาหนะยอดนิยมกันไปทั่วบ้านทั่วเมืองเช่นในวันนี้ หลายคน อาจจะลืมไปว่า หนึ่งในพาหนะอันเป็นที่รักยิ่งของทรงกลด คือรถไฟ หนังสือชื่อ ‘ดาวหางเหนือทางรถไฟ’ เป็นหนึ่งในเล่มที่ขายดีที่สุด มายาวนาน ทั้งของตัวเขาเอง และของสำ�นักพิมพ์อะบุ๊ก นั่นเป็นการเดินทาง โดยรถไฟอันแสนโรแมนติกที่หลายคนฝันจะตามรอยสักครั้งในชีวิต มาถึง ‘ทางรถไฟสายดาวตก’ เล่มนี้ แม้จะรถไฟเหมือนกัน แต่กลับ มีอารมณ์ทตี่ า่ งไปโดยสิน้ เชิง นัน่ คือสาระสำ�คัญไม่ได้อยูท่ กี่ ารนัง่ รถไฟไปทีไ่ หน แต่อยู่ที่นั่งรถไฟอะไร นี่คงเป็นครั้งแรกที่เราจะได้อ่านเรื่องของคนที่ไปเที่ยวทางรถไฟ โดยมี รถไฟนั่นแหละ เป็นจุดหมาย อย่างที่ทรงกลดบอกไว้ในชื่อบทแรก ‘รถไฟคือปลายทาง’ เราอาจจะนึกไม่ถึงว่า รถไฟมันมีอะไรให้ดูนักหนาเชียวหรือ ซึ่งก็อาจ เป็นเพราะเราคุน้ กับความเป็นรถไฟของบ้านเรา ซึง่ ถึงก็ชา่ งไม่ถงึ ก็ชา่ งอย่างนี้ มาไม่รู้กี่ร้อยปีแล้ว ในขณะที่ญี่ปุ่น ประเทศแห่งการใส่ใจในรายละเอียด และ มีวิถีชีวิตที่ผูกพันกับรถไฟอย่างลึกซึ้ง ได้ทำ�ให้รถไฟนั้นข้ามเส้นจากการเป็น เพียงพาหนะที่คนญี่ปุ่นหวังพึ่งได้มากที่สุด มาสู่การเป็นแหล่งท่องเที่ยว ด้วยตัวของมันเองได้อย่างน่าทึ่ง ความน่าทึ่งที่ว่าคืออะไร ทรงกลดรอเล่าให้เราฟังอยู่แล้ว สำ�นักพิมพ์อะบุ๊ก
สารบัญ รถไฟคือปลายทาง ถ้าผู้ว่าจ้างไม่เข้าใจ งานดีไซน์ก็เป็นได้แค่ภาพวาด เที่ยวเที่ยง นักสร้างสะพานของกรุงเทพ เราฆ่าเวลาด้วยอาวุธคนละชนิด แตะหน้าผากเขา ย้ายที่นั่งมายืนที่นี่ ความงามของความร้อน ถูกสวมหู ป้ายรถแมว คนรักเมืองร้าง นักดูนกนางนวล รถไฟสู่ภูเขาไฟ ฝั่งทะเลสีขาว ฝั่งภูเขาสีดำ� ตู้ไปรษณีย์สีเหลือง เร็วเกินกว่าจะสบตาทัน เขียนข้อความข้างหน้าต่างรถไฟ เสียงระฆังระวังความสุข การชมทิวทัศน์อันงดงามควรเป็นไปด้วยความละเมียดละไม ไม่มีอะไรใหญ่กว่าธรรมชาติ ลองจำ�เรื่องจำ�ลอง เสียงรถไฟไม่ได้ดังปู๊นปู๊น รถไฟไม่มีเสียงก็เหมือนรถไฟที่ตายแล้ว นักออกแบบความสุข ทางรถไฟสายดาวตก
10 20 28 38 46 62 74 88 100 108 116 124 134 146 156 162 172 186 196 204 212 222 234 244 252
รถไฟคือปลายทาง
ทางรถไฟสายดาวตก | 11
ผมหลงรักรถไฟ พอๆ กับหลงใหลงานออกแบบของเอจิ มิโตะโอะกะ ชื่อของนักออกแบบชาวญี่ปุ่นวัย 66 ปีคนนี้ เคลื่อนขบวนเข้ามา ในชีวติ ผมเมือ่ หลายปีกอ่ นตอนหาข้อมูลเขียนเรือ่ ง Green Bus ซึง่ เป็นรถเมล์ สำ�หรับนักท่องเที่ยวที่วิ่งวนรอบเมืองฟุกุโอะกะ บนเกาะคิวชู ประเทศญี่ปุ่น จุดเด่นของรถเมล์คันนี้คือ การตกแต่งภายในด้วยไม้จึงให้ความรู้สึกอบอุ่น เหมือนอยู่ในห้องนั่งเล่นมากกว่ายืนอบอ้าวในห้องโดยสาร ข้อมูลชุดนัน้ บอกว่า นอกจากออกแบบรถเมล์แล้ว ชายผูน้ ยี้ งั ออกแบบ รถไฟให้ JR Kyushu หรือการรถไฟญี่ปุ่นส่วนภูมิภาคคิวชู เป็นจำ�นวนมาก และสวยมาก จนเจอาร์ คิวชู ได้รับการยกย่องว่ามีรถไฟขบวนสวยเยอะที่สุด ในญี่ปุ่น แต่สวยแค่ไหน และสวยอย่างไร ผมไม่ได้หาข้อมูลต่อ
ปลายปี 2555 ผมและชาว a day ขนจักรยานไปปั่นรอบเกาะคิวชูกัน แม้วา่ เราจะแบกจักรยานขึน้ รถไฟกันบ่อยๆ แต่กไ็ ม่ทนั สังเกตเห็นความงามงด หยดย้ อ ยของรถไฟค่ า ยเจอาร์ คิ ว ชู อย่ า งที่ ร่ำ � ลื อ กั น ที่ พ อจะเห็ น บ้ า ง ก็แค่โปสเตอร์ประชาสัมพันธ์นิทรรศการ ‘Eiji Mitooka Happy Railway Design Exhibition’ ซึ่ ง แปะประกาศอยู่ ใ นหลายสถานี โปสเตอร์ ใ บนั้ น เป็ น ภาพผู้ ชายผมสีดอกเลากำ�ลัง นั่ง สัมผัส รถไฟจำ�ลอง 5 ขบวน ซึ่ งดู ดี มีดีไซน์มาก ทันทีทก่ี ลับถึงฟุกโุ อะกะในวันสุดท้ายของการเดินทาง ผมมุง่ หน้าไปยัง JR Hakata City ห้างสรรพสินค้ายักษ์ใหญ่ทส่ี ร้างทับอยูบ่ นสถานีรถไฟฮะกะตะ แล้วกดลิฟต์พุ่งขึ้นไปยังชั้นที่นิทรรศการนี้จัดแสดง เวลาบนนาฬิกาบอกว่าสิง่ ทีผ่ มอยากดูยงั ไม่ปดิ และด้านหน้าห้องก็ยงั มีเจ้าหน้าที่นั่งประจำ�การ มือขวาผมล้วงกระเป๋า สองเท้าก้าวเข้าไป เมื่อถึง หน้าเคาน์เตอร์ยงั ไม่ทนั จะล้วงมือขวาออกมาพร้อมกระเป๋าสตางค์ เจ้าหน้าทีส่ าว ก็บอกผมด้วยสีหน้าอันเกรงใจผ่านภาษาอังกฤษว่า “ขออภัย วันนีเ้ ราปิดแล้ว” ผมตอบเธอด้ ว ยสี ห น้ า ตกใจ เธอจึ ง ยกแขนทั้ ง สองข้ า งขึ้ น มาไขว้ กั น เป็ น เครื่องหมายกากบาท แล้วยิ้มแหยๆ ยืนยันว่า แม้นิทรรศการจะยังไม่ปิด แต่ไม่เปิดประตูรับผู้ชมแล้ว ผมพยายามอธิบายว่า ผมอยากดูนิทรรศการนี้มาก และพรุ่งนี้เช้า ผมต้องเดินทางกลับเมืองไทย นี่คือโอกาสสุดท้ายของผม ผมยินดีซื้อบัตร เต็มราคาเพื่อเข้าไปเดินดูในเวลา 15 นาที เธอส่ายหน้า ยืนยันคำ�เดิมว่า “ขอโทษ วันนี้ปิดแล้ว” ผมเลยทำ�ได้แค่เก็บโปสการ์ดของงานติดมือกลับมาพร้อมความเสียดาย กลับมาถึงเมืองไทย ผมแบ่งปันเรื่องนี้ให้ชาว TCDC ฟัง เพราะเรา คุน้ เคยและเคยคุยเรือ่ งรถไฟในคิวชูกนั ครัง้ หนึง่ ผมเคยแนะนำ�ให้ทมี งานไปดู พิพธิ ภัณฑ์รถไฟทีค่ วิ ชู ครัง้ นีพ้ จี่ ดิ๊ -พิชติ วีรงั คบุตร แม่ทพั ใหญ่ฝา่ ยนิทรรศการ แนะนำ�ผมกลับว่า ไม่ตอ้ งเสียใจไป เพราะนิทรรศการชุดนีก้ �ำ ลังจะมาจัดแสดง ที่ TCDC โดยเอจิ มิโตะโอะกะ จะมาร่วมพิธีเปิดด้วย
ทางรถไฟสายดาวตก | 15
ผมเอ่ ย ปากขอคิ ว สั ม ภาษณ์ ป รมาจารย์ นั ก ออกแบบรถไฟท่ า นนี้ เร็วยิ่งกว่าสปีดของรถไฟชินคันเซ็น นับเป็นการตัดสินใจสัมภาษณ์ดว้ ยสัญชาตญาณโดยแท้ เพราะประวัติ ของเขาผมก็ไม่รแู้ น่ชดั รถไฟทีเ่ ขาออกแบบก็ไม่เคยเห็น แต่ผมมัน่ ใจว่านักออกแบบ รถไฟทีง่ านของเขาได้รบั การยกย่องว่าเป็นรถไฟทีส่ วยทีส่ ดุ ในญีป่ นุ่ ขบวนแล้ว ขบวนเล่า คือบุคคลที่คนรักรถไฟอย่างผมควรพูดคุยด้วยสักครั้งในชีวิต โดราเอมอนมีวุ้นแปลภาษา ผมมีแจน แจน-ณิชมน หิรัญพฤกษ์ คือเพื่อนพ้องรุ่นน้องนุ่งที่ชำ�นาญการด้าน ภาษาญี่ปุ่น และรับหน้าที่เป็นวุ้นแปลภาษาญี่ปุ่นให้ผมรวมถึง a day นับครั้ง ไม่ถ้วน นี่ก็เป็นอีกครั้งที่ต้องไหว้วานแจนผู้ซึ่งร่วมทริปไปปั่นจักรยานที่คิวชู ด้วยกัน และเห็นโปสเตอร์นิทรรศการนี้พร้อมกัน แจนรูจ้ กั เอจิ มิโตะโอะกะ น้อยเท่าผม แต่ไม่กว่ี นั ต่อมา เธอสารภาพว่า ตกหลุมรักชายผูน้ ้ี เพราะหลังจากค้นข้อมูลอย่างหนักหน่วงก็พบว่า รถไฟทีเ่ ขา ออกแบบสวยมาก แต่สิ่งที่พิเศษกว่าความสวยคือ ความคิดที่เขาใช้ในการ ออกแบบ ความคิดนั้นงดงามกว่าตัวรถไฟหลายเท่า เมื่อแจนอธิบายรายละเอียดให้ฟัง ผมก็พลั้งตกหลุมรักผู้ชาย วันเปิดนิทรรศการที่ TCDC เอจิ มิโตะโอะกะ ได้ขึ้นเวทีบรรยาย เขานำ�ภาพรถไฟส่วนหนึง่ ทีอ่ อกแบบมานำ�เสนอ พร้อมอธิบายว่าแต่ละขบวน ออกแบบจากแนวคิดอะไร เมือ่ เปลีย่ นสไลด์ไปสูภ่ าพรถไฟขบวนใหม่ ก็มเี สียง “โหววว” ดังขึ้นในหมู่ผู้ชม พอเขาอธิบายรายละเอียดพิเศษบางจุดของรถไฟ บางขบวน เสียง “หูววว” ก็ดังขึ้นแทนที่ เป็นแบบนี้ตลอดการบรรยาย ผมไม่รวู้ ่าผูฟ้ งั คนอืน่ ๆ เดินออกจากห้องมาด้วยความรูส้ กึ อะไร แต่ถ้า หน้าห้องมีตั๋วเครื่องบินไปฟุกุโอะกะและตั๋วรถไฟนั่งไม่อั้น JR Kyushu Pass ผมคงซื้อไปแล้ว ผมไม่เคยหัวใจเต้นโครมครามเพราะอยากตีตั๋วออกเดินทางแบบนี้ มานานมากแล้ว
ทางรถไฟสายดาวตก | 17
ผมสัญญากับตัวเองว่าต้องไปขึน้ รถไฟทีเ่ อจิ มิโตะโอะกะ ออกแบบให้ ครบทุกขบวน ผมเล่าคำ�สัญญานี้ให้ปาล์มแฟนของผมฟังแล้วลากเธอมาร่วม สัญญาด้วย เช่นเดียวกับแจนผูส้ ถาปนาตัวเองเป็นแฟนคลับของนักออกแบบ รถไฟผู้นี้อย่างเป็นทางการ ไม่กเ่ี ดือนหลังจากนัน้ ผมบอกเล่าคำ�สัญญานีใ้ ห้เพือ่ นใหม่ชาวญีป่ นุ่ ฟัง เป็นคนที่สี่ ผมได้รับเชิญจากรัฐบาลของเมืองฟุกุโอะกะให้ไปขึ้นเวทีพูดเรื่องการ โปรโมตการท่องเทีย่ วในภูมภิ าคคิวชูให้คนไทยโดยมีบคุ ลากรในวงการท่องเทีย่ ว คิ ว ชู เ ป็ น ผู้ ฟั ง งานนี้ เ ป็ น งานใหญ่ ยั ก ษ์ วิ ท ยากรจึ ง ได้ รั บ การดู แ ลดี ม าก หากอยากไปดูงานที่ไหนขอให้บอก รัฐบาลพร้อมจะเป็นเจ้าภาพจัดการให้ ผมเลยแจ้งความปรารถนาทีค่ า้ งคาใจของผมไป แต่ขอแค่เป็นการซ้อม เบาๆ สัก 3 วัน หลังจากนั้นผมค่อยเดินทางกลับมาอีกรอบพร้อมปาล์มและ แจนเพื่อสานฝันอย่างที่สัญญากันไว้ ไม่กี่เดือนหลังจากนั้น พวกเราก็บินกลับมาขึ้นรถไฟดีไซน์จัดของเอจิ มิโตะโอะกะ แบบทริปเดียวครบทุกขบวน พอถึงปลายปี ชาว a day เดินทางมาทำ�เรื่องคุมะมง มาสคอตหมีดำ� แก้มแดงแห่งจังหวัดคุมะโมะโตะ ผมเลยได้ขึ้นรถไฟดีไซน์สวยอีกหลายขบวน เป็นครั้งที่ 3 ในรอบปี ผมเก็บตัว๋ รถไฟและประสบการณ์มาเต็มกระเป๋า แต่เมือ่ ต้องเขียนสิง่ ที่ ได้ประสบพบเจอออกมาเป็นหนังสือ ผมก็ลังเลว่าจะบอกเล่าเรื่องนี้อย่างไร ผมควรเขียนเรื่อง ‘ขึ้นรถไฟไปเที่ยว’ หรือ ‘ขึ้นไปเที่ยวบนรถไฟ’ ไม่รู้จะถูกใจผู้อ่านไหม ผมเลือกอย่างหลัง เพราะการเดินทางทั้ง 3 รอบ ผมไม่ได้สนใจเลยว่ารถไฟแต่ละขบวน จะพาผมไปที่ไหน ผมแค่อยากขึ้นรถไฟเหล่านี้ให้ครบทุกขบวนเท่านั้นเอง บางคนมองว่า การขึ้นรถไฟเป็นการเดินทางอย่างเนิบช้า ทำ�ให้เราได้สนใจ รายละเอียดระหว่างทางไม่ใช่มแี ค่ตน้ ทางกับปลายทาง แต่ส�ำ หรับผม ในกรณีน้ี แค่กา้ วเท้าขึน้ รถไฟก็ถงึ ปลายทางของผมแล้ว เพราะจุดหมายปลายทางของผม คือรถไฟ เพียงแต่อาจจะโชคดีเล็กน้อยตรงที่ปลายทางของผมเคลื่อนที่ได้ ก็เลยได้เห็นวิวทิวทัศน์เปลี่ยนภาพไปเรื่อยๆ
ทางรถไฟสายดาวตก | 19
ผมมีโอกาสได้นง่ั รถไฟทีม่ โิ ตะโอะกะออกแบบร่วมยีส่ บิ ขบวน แต่ตดั สินใจ เลือกเล่าเฉพาะรถไฟท่องเที่ยวซึ่งออกแบบอย่างพิเศษสุดๆ มีสิ่งอำ�นวยความสะดวกและการตกแต่งอย่างทีไ่ ม่คดิ ไม่ฝนั ว่าจะได้เห็นในรถไฟ และแล่น จากเมืองใหญ่ไปยังเมืองท่องเทีย่ ว เจอาร์ คิวชูมรี ถไฟท่องเทีย่ วมากทีส่ ดุ ในญีป่ นุ่ ทั้งจำ�นวนรถไฟและความหลากหลายของเส้นทาง นับรวมได้ 8 ขบวน รถไฟท่องเที่ยวในภูมิภาคอื่นๆ ของญี่ปุ่นก็ดูดี เพียงแต่พวกมันสวย อย่างทีย่ วดยานพาหนะพึงจะสวย ในขณะทีร่ ถไฟท่องเทีย่ วฝีมอื เอจิ มิโตะโอะกะ งดงามที่เรื่องราว ละเมียดละไมจนยากที่รถไฟจากค่ายอื่นจะทาบรัศมี เรื่องราวในหนังสือเล่มนี้จึงเป็นการเดินทางทั่วเกาะคิวชูเพื่อขึ้นรถไฟ ท่องเที่ยวให้ครบโดยไม่สนใจต้นสายปลายทาง จะไปไหนก็สุดแท้แต่รถไฟ จะพาไป แม้จะเก็บรถไฟท่องเทีย่ วได้ครบ 8 ขบวน แต่กแ็ อบเสียใจทีพ่ กเวลามา จำ�กัดจึงพลาดรถไฟไอเดียสูงไปหลายขบวน ในช่วงทีผ่ มได้รบั เชิญไปพูดทีฟ่ กุ โุ อะกะ เป็นช่วงเวลาเดียวกับทีเ่ มืองนี้ มีนิทรรศการภาพวาดต้นฉบับการ์ตูนเรื่อง Galaxy Express 999 โดย เรจิ มัตซึโมะโตะ ในวาระที่ศิลปินชาวฟุกุโอะกะคนนี้วาดการ์ตูนมาครบ 60 ปี ผมเคยดูการ์ตนู เรือ่ งนีท้ างโทรทัศน์สมัยเด็กๆ มันเป็นเรือ่ งของเด็กชายคนหนึง่ ที่ได้ขึ้นรถไฟขบวน 999 ผจญภัยไปตามดาวต่างๆ โดยเด็กน้อยคนนี้ไม่รู้ว่า ปลายทางของรถไฟอยู่ที่ไหน ผมรู้สึกว่าตัวเองคล้ายเด็กคนนั้น สามสิบกว่าปีก่อน มีคนฟุกุโอะกะเขียนการ์ตูนจินตนาการให้รถไฟ ขบวนพิเศษโลดแล่นไปทั่วกาแล็กซี่ ยีส่ บิ กว่าปีกอ่ น มีคนออกแบบรถไฟขบวนพิเศษจากฟุกโุ อะกะให้โลดแล่น ไปทั่วเกาะคิวชู สามสิบกว่าปีก่อน ผมเป็นเพียงผู้นั่งดูการ์ตูนที่ตัวเอกตีตั๋วขึ้นรถไฟ ขบวนพิเศษเที่ยวท่องไปทั่ว สามสิบกว่าปีผา่ นไป ได้เวลาทีผ่ มกลายมาเป็นคนตีตว๋ั รถไฟออกเดินทาง เองแล้ว
ผลงานอื่นของ ทรงกลด บางยี่ขัน นายเท้าซ้าย เด็กชายเท้าขวา ความเรียง 2547 นั่งฝั่งตะวันตื่น ยืนฝั่งตะวันตก ความเรียง 2548 สองเงาในเกาหลี บันทึกการเดินทาง 2549 wake up! (ร่วมกับ วงศ์ทนง ชัยณรงค์สิงห์ และ วชิรา) รวมบทบรรณาธิการ 2550 ต้นไม้ใต้โลก สารคดี 2550 หน่อไม้ (ร่วมกับ นิ้วกลม และ ทรงศีล ทิวสมบุญ) บันทึกการเดินทาง 2551 เมฆ บทสัมภาษณ์ 2551 หมอก บทสัมภาษณ์ 2551 ดอกไม้ใต้โลก สารคดี 2552 ดาวหางเหนือทางรถไฟ บันทึกการเดินทาง 2552 ต้นไม้ใต้ดวงอาทิตย์ สารคดี 2554 ที่นี่ที่รัก บันทึกการเดินทาง 2555 When the Writer Loves the Readers หนังสือทำ�มือ 2555 โปรดอ่านใต้แสงเทียนเพราะผมเขียนใต้แสงดาว ความเรียง 2556 ดินแดนแสนดอกไม้ สารคดี 2556
www.lonelytrees.net zcongklod@yahoo.co.uk facebook.com/ZcongklodPage instagram @zcongklod twitter.com/zcongklod
Eiji MITOOKA Susumu ISHIHARA Tetsuro KAWANO Futoshi WATANABE Hironobu YANAGAWA Simon Metcalfe Osamu SHIRAISHI Shunsuke YAMADA Akihisa NONAKA Takuya SHINDO Keisuke INOMOTO Shinichiro KAWAGOE
Don Design Association Kyushu Railway Company Kyushu Tourism Promotion Organization Kyushu Railway Company Kyushu Railway Company Kyushu Railway Company Kyushu Railway Company Kyushu Railway Company The Nishinippon Shimbun The Nishinippon Shimbun JTB Fukuoka Prefectural Government Japan, Bangkok Office Noriko YAMASHITA Asia Youth Culture Center (asianbeat) ありがとうございます。
ขอบคุณ แจน ณิชมน สำ�หรับความช่วยเหลือตั้งแต่ต้นจนจบ พี่จิ๊ด พิชิต และ ปั้น พิมพรรณ TCDC สำ�หรับการนัดแนะให้ได้พบเอจิ มิโตะโอะกะ พี่บิ๊ก โบ ตาล ทราย ฝัน a book สำ�หรับการตามต้นฉบับอย่างถึงลูกถึงคน โอ ธีรวัฒน์ สำ�หรับภาพปกสุดสวยเช่นเดิม หมี จิรณรงค์ สำ�หรับการออกแบบปกในชั่วโมงเร่งด่วน เบนท์ วัชรพงศ์ สำ�หรับการเลย์เอาต์และภาพปกหลังในชั่วโมงเร่งด่วน ซี ธีรพันธ์ สำ�หรับการปรับภาพขั้นเทพ เอี่ยว ศิวะภาค สำ�หรับการให้ยืมกล้องถ่ายรูปไปถ่าย Seven Stars ตอง ชนพัฒน์ สำ�หรับภาพถ่ายเอจิ มิโตะโอะกะ ปู วาริณี สำ�หรับการพิสูจน์อักษรแบบสองภาษา เตย เบญญากาญจน์ สำ�หรับความช่วยเหลือในฟุกุโอะกะ ปาล์ม ชลณัฏฐ์ สำ�หรับการเดินทางด้วยกันตลอดมา ดูรายละเอียดเกี่ยวกับรถไฟทั้งหมดได้ที่ www.jrkyushu.co.jp/english