TODAY EXPRESS PRESENTS
16 APR 2018
535 534 533
02 ตัวตน ความสุข และเสรีภาพ ของ ‘ปันปัน’ - แพนแพน นาคประเสริฐ drag queen ตัวแม่ของไทย
LIFE การต่อสูบ ้ นเส้นทางสายรุง ้ ของผูม ้ ค ี วามหลากหลาย ทางเพศ 4 คน
HE SAID ‘ทอม’ - ธีระฉัตร โพธิสิทธิ์ ช่างภาพผู้นำาประเด็น สังคมมาตีความใหม่เป็นรูปถ่ายสไตล์ร่วมสมัย
BREATHE IN 1
BEHIND THE COVER
CONTENTS
THE CONVERSATION
TODAY EXPRESS PRESENTS
16 APR 2018
535 534 533
แรงหนุนจาก ‘คนรอบข้าง’ ส่งผลบวกต่อ ‘คูร่ ก ั เพศ เดียวกัน’ ได้อย่างไร?
BREATHE IN 2 เขียนในเรือ ่ งทีร่ น ู้ น ั้ เป็นคำาแนะนำาทีด ่ ี แต่อา่ นในเรือ ่ งทีไ่ ม่รู้ นัน ้ เป็นคำาแนะนำาทีด ่ ก ี ว่า
EDITOR’S NOTE บทบรรณาธิการ ทัศนะต่อชีวิตและสังคมผ่านสายตา วุฒิชัย กฤษณะประกรกิจ
I S S U E 534 16 APR 2018
เรารูจ้ ก ั ‘ปันปัน’ – แพนแพน นาคประเสริฐ ในฐานะ พิ ธี ก รร่ ว มรายการ Drag Race Thailand นั ก เต้ น waacking และ drag queen ตัวแม่ของไทย ซึง ่ ล้วนเป็น บทบาทของเอนเตอร์เทเนอร์พลังล้น ผู้สร้างสีสันและ ความสนุกสนาน (จนไปถึงหยาบคาย) ในทุกโชว์ แต่เมื่อ ม่านการแสดงปิดลง ปันปันก็เป็นคนคนหนึง ่ ทีม ่ ช ี ว ่ งเวลา แสนเปราะบาง อ่อนไหว มีท้ังวันที่สดใสและหมองหม่น ไม่ตา่ งจากคนทัว ่ ไป ทอม โพธิสท ิ ธิ์ ช่างภาพผูเ้ จนจัดด้าน แฟชัน ่ ประเด็นสังคม และศิลปะ จึงสร้างสรรค์ภาพปันปัน ในฐานะพระแม่มารีทก ี่ าำ ลังร้องไห้ เพือ ่ แสดงตัวตนอีกด้าน หนึง ่ ของเธอออกมา ทัง ้ ยังเชือ ่ มโยงกับเพลงโปรดของเธอ อย่าง Judas จาก เลดี้ กาก้า และ Like a Prayer จาก มาดอนนา ทีพ ่ ด ู ถึงเรือ ่ งศรัทธาและความเชือ ่
ที่ปรึกษา สุรพงษ์ เตรียมชาญชัย บรรณาธิการที่ปรึกษา นิภา เผ่าศรีเจริญ บรรณาธิการผู้พิมพ์ผู้โฆษณา/บรรณาธิการบริหาร วุฒิชัย กฤษณะประกรกิจ บรรณาธิการบทความ ทรรศน หาญเรืองเกียรติ ปริญญา ก้อนรัมย์ พิมพ์อร นทกุล กองบรรณาธิการ ศรัญญา โรจน์พิทักษ์ชีพ กมลวรรณ ส่งสมบูรณ์ พัทธมน วงษ์รัตนะ นักเขียน/ประสานงาน ตนุภัทร โลหะพงศธร บรรณาธิการภาพ คเชนทร์ วงศ์แหลมทอง หัวหน้าช่างภาพ กฤตธกร สุทธิกิตติบุตร ช่างภาพ ภาสกร ธวัชธาตรี รัชต์ภาคย์ แสงมีสินสกุล บรรณาธิการศิลปกรรม พงศ์ธร ยิ้มแย้ม ศิลปกรรม ชยุตม์ คชโกศัย สิริลักษณ์ ตะเภาหิรัญ ฐิติชญา อนันต์ศิริภัณฑ์ พิสูจน์อักษร หัสยา ตั้งพิทยาเวทย์ ศักดิ์สิทธิ์ ไม้ลำาดวน พิสูจน์อักษร/ผู้ดูแลสื่อออนไลน์ ธมนวรรณ กัวหา ฝ่ายผลิต วิทยา ภู่ทอง บรรณาธิการดิจิตอลคอนเทนต์ มิ่งขวัญ รัตนคช กองบรรณาธิการดิจิตอลคอนเทนต์ จักริน อินต๊ะวงค์ ฝ่ายสร้างสรรค์วิดีโอ วงศกร ยี่ดวง ผู้จัดการฝ่ายดิจิตอลมีเดีย ธนาคาร จันทิมา ผู้ประสานงานฝ่ายดิจิตอลมีเดีย สิรินารถ อินทะพันธุ์ ผู้ช�านาญการฝ่ายดิจิตอลมีเดีย กะรัตเพชร บุญลักษณ์ศิริ ที่ปรึกษาฝ่ายโฆษณา ศรวณีย์ ศิริจรรยากุล ผู้จัดการฝ่ายโฆษณา มนัสนันท์ รุ่งรัตนสิทธิกุล 08-4491-9241 ผู้ช่วยผู้จัดการฝ่ายโฆษณา ธนาภรณ์ ศรีจุฬางกูล 08-1639-1929, พงศ์ธิดา อังศุวัฒนากุล 09-4415-6241, ณัฐวีณ์ ประมุขปฐมศักดิ์ 08-3922-9929 ฝ่ายโฆษณาอาวุโส ภรัณภพ สุขอินทร์ 08-9492-3444, ณัฐเศรษฐ ใหม่เมธี 08-1886-9569 เลขานุการฝ่ายโฆษณา อัจจิมา กาญจนสมทรัพย์ ฝ่ายธุรการ ศันสนีย์ สีเขียว นักศึกษาฝึกงาน ณัชชา พาทพุทธิพงศ์ รชัสกมล สมบูรณ์ วิชิตา คะแนนสิน ผู้ ผ ลิ ต บริ ษั ท เดย์ โพเอทส์ จ� า กั ด เลขที่ 33 ซอยศู น ย์ วิ จั ย 4 แขวงบางกะปิ เขตห้ ว ยขวาง กรุ ง เทพฯ 10310 ติ ด ต่ อ กองบรรณาธิ ก าร โทร. 0-2716-6900 อี เ มล contact@adaybulletin.com เว็บไซต์ www.adaybulletin.com, www.daypoets.com ฝ่ายสมาชิก โทร. 0-2007-0155-7, www.godaypoets.com
AKtZ#%R;%3
9>/@!>
$< H @-$$?-=- < 6$AP K$I*$)<$#CòI"ï ²·²³ ãW=L%G4Z% 6 L[1<G<S X? A Y.<W$8LJ6 L ?R;[E? 6 L8K3 G X? A0 L8S.0P" §¬§¨ W3O_< / G"4G W?<3JA L A LW LDN4 W5G= W&^3/ G"6 L1O_ Z% G<S W3O_< 3 L#JW5 3DN3 L §¬§¨ 1K`"3K`3 W?<[; [. W3 3A L/ G"W5 3=J.K4 ù .LA3J X/ W=LW3 3A L R-:L8.O X? A1O_DdL Kt[. GR.E3R3DN3 L%R;%3 G" 3[1< . A< K3ä øĬćġĩĺĈy ğėīġ ċĥĜčĩĖř øęŖĦĖõĥčy ĎġõİęŕĦėĤğěŕĦûċĩĸõĽĦęĥûĞĦęĤěčõĥĎ õĦėöĦĖğčĥûĞīġĐęûĦččěčĨĖĦĖčĥĎėŖġĖİėīġĸ ûöġûİČġijčûĦčĞĥďĈĦğřğčĥûĞīġığŕûþĦĉĨ ċĩĸĜĭčĖřģ ĞĨėĨõĨĉĨļ IJĈĖęŕĦĞĬĈøīġčěčĨĖĦĖİėīĸġû ĞĦďĕĦĖĦy ċĩĸõĽĦęĥûöĦĖĈĨĎöĦĖĈĩ ğęĦĖøčĴĈŖĖĨčþīĸġıęŖěġĦüüĤöĕěĈøĨĹěĞûĞĥĖ ıĉŕĊŖĦĎġõěŕĦİČġøīġøčİĈĩĖěõĥĎ čĦĕďĦõõĦ ġĦėĨĉĦy ğėīġ õĥčĖĦĕĦĞy ıęĤġĩõğęĦĖčĦĕďĦõõĦċĩİĸ ďŝčİüŖĦöġû čěčĨĖĦĖöĦĖĈĩĕĦõĕĦĖ ėěĕċĥûĹ ĊĭõčĽĦĴďĞėŖĦûİďŝčęĤøėIJċėċĥĜčřğęĦĖĞĨĎİėīġĸ û þčĨĈċĩěĸ Ħŕ İďŝčğčĪûĸ ijččĥõİöĩĖčċĩčĸ ěčĨĖĦĖĊĭõčĽĦĴďĞėŖĦûİďŝčęĤøėIJċėċĥĜčřĕĦõİďŝč ęĽĦĈĥĎĉŖčĶ öġûİĕīġûĴċĖõķěŕĦĴĈŖ ıęĤĖĥûċĽĦijğŖĈĦėĦğęĦĖøčĈĥûİďŝčĒęĬıĉõ ĕĦıęŖě ğčĪĸûijččĥĹčøīġ ĞĦĕĩĉĩĉėĦy ĐęûĦčijččĦĕďĦõõĦ čĦěĨõĦy öġûİČġ ċĩĸċĽĦijğŖ IJďŒďNČčěėėČčř ěėėČčĤĔĭĉĨy ijčĎċĎĦċ ğĕŕġĕğęěûĒĨĜĬċČĨļy õęĦĖİďŝčöěĥāijüĞĦěĶ ċĥĸěİĕīġûčĥĸčİġû øĬćġĩĺĈy İęŕĦěŕĦďõĉĨüĤĉŖġûĕĩĐŖĦĒĥčøġğėīġĐŖĦøęĬĕĴğęŕĉĨĈĉĥěİĞĕġ İďŝč öġûijþŖďėĤüĽĦĉĥěİęĖċĩİĈĩĖě ĈĥûčĥĹčċĩĸĎŖĦčüĪûĕĩĐŖĦİĖġĤĕĦõ ıėõĶ õķĴĕŕĴĈŖijĞŕijü üĤĐŖĦĴċĖĐŖĦİċĜ ÿīĹġİġûĎŖĦû ĴĈŖİďŝčöġûõĽĦčĥęĕĦĎŖĦû ıĉŕĉŕġĕĦİėĨĸĕĞĥûİõĉěŕĦ ĊŖĦİďŝčĐŖĦöġûĴċĖ IJĈĖİýĒĦĤĐŖĦüĦõûĦč ','( ċĩĸİøĖĴďþŖġďďŌşûĕĦčĥĹč ėĦøĦĴĕŕĞĭû ıęĤøĬćĔĦĒĈĩĕĦõ üĪûĉĨĈijü ĊŖĦĕĩIJġõĦĞõķüĤıěĤİěĩĖčĴďÿīĹġġĖĭŕ İĞĕġ İĒėĦĤİĈĩĻĖěčĩĹĕĩõĦėĒĥĆčĦęěĈęĦĖijğĕŕĶ ijğŖĕĩøěĦĕċĥčĞĕĥĖ ıęĤĕĩijğŖ İęīġõĕĦõöĪĹčõěŕĦİĕīĸġõŕġč ĖĨĸûĉġččĩĹİċėčĈřĐŖĦĴċĖõĽĦęĥûĕĦıėû õķčĥĎěŕĦİďŝč İėīĸġûċĩĸĈĩ
İĕīĸġĊĦĕĊĪûõĦėijþŖĞĨčøŖĦċĩĸĐęĨĉüĦõþĬĕþčıęŖěİøĖĕĩİėīĸġûĴğčċĩĸĉĥěęĤøėċĽĦûĦč İõĩĸĖěõĥĎþĬĕþč ġĖŕĦûİþŕč ĒĥĆčĦõėy ĎŖĦû õķĴĈŖėĥĎøĽĦĉġĎěŕĦ ĴĕŕİøĖİöĩĖč İėīĸ ġ ûċĩĸ ĉĥ ě ęĤøėĕĩ ġ Ħþĩ Ē Ēĥ Ć čĦõėy İĒėĦĤďõĉĨ ü ĤĴĕŕ ø ŕ ġ Ėĕĩ ĉĥ ě ęĤøėċĩĸ ėĥĎėĦþõĦė İĒėĦĤİõėûěŕĦĎĬøęĨõĎĦûġĖŕĦûġĦüüĤĴďõėĤċĎĔĦĒęĥõĝćřĴĈŖ ıĉŕõüķ Ĥĕĩĉěĥ ęĤøėċĩĕĸ Ďĩ ċĎĦċċĽĦûĦčijčþĬĕþč İþŕč ĒėĤİġõİėīġĸ û ĎŖĦčĞīġĸ ėĥõy ÿĪĸûİďŝčİĜėĝĄĩğčĬŕĕċĩĸġĖĦõþŕěĖİğęīġøčijčþĬĕþčijğŖĕĩøěĦĕİďŝčġĖĭŕċĩĸĈĩöĪĹč õķęûĴďġĖĭŕõĥĎþĦěĎŖĦč ijþŖøěĦĕĞĦĕĦėĊöġûĉčİġûċĬŕĕİċþŕěĖİğęīġþĦěĎŖĦč üėĨûĶ ıęŖěĞŕěčĉĥěøĨĈěŕĦ İėĦċĬõøčĞĦĕĦėĊþŕěĖİğęīġİõīĹġõĭęÿĪĸûõĥčıęĤõĥčĴĈŖ ĉęġĈİěęĦčĤ ĴĕŕĴĈŖĖĬŕûĖĦõġĤĴė ċĽĦĉĦĕõĽĦęĥûċĩĸİėĦĕĩ ĉĦĕøěĦĕüĽĦİďŝčċĩĸİėĦ ĉŖġûijþŖ ġĖŕĦûĒĩĸİčĩĸĖ ĒĩĸĴĕŕĉĨĈıĎėčĈřİčĕ õķıøŕøĨĈěŕĦ öġûċĩĸÿīĹġĕĦİėĦIJġİøõĥĎ øĬćĔĦĒõķĒġęĤ ıęŖěĖĥûĴĈŖþŕěĖİğęīġĐĭŖĐęĨĉċĩĸęûĴďĊĪûþĦěĎŖĦčĈŖěĖ ęĪõĶ İėĦõķ ėĭŖĞĪõĈĩčĤ ĒġĉŖġûÿīĹġĒěõöġûöěĥāöġûđĦõ õķİęĖüĤĉĨĈěŕĦĴďĈĭĞĨčøŖĦþĬĕþč İęīġõĞĨčøŖĦ ','( ęĤõĥčy čĥõİöĩĖčĈĥûõĦėĥčĉĩİġûıĎĎčĩĹ ijøėġĖĦõĴĈŖöġûöěĥāöġûđĦõ ġĖŕĦęīĕęġûĴď ġĬĈğčĬčĞĨčøŖĦ ','( öġûĈĩþĕĬ þč ċĩčĸ ġõüĦõüĤĴĈŖĞčĨ øŖĦøĬćĔĦĒĈĩ ĊĭõijüĐĭijŖ ğŖ ďėĤċĥĎijüĐĭŖėĥĎıęŖě ĖĥûİďŝčõĦėþŕěĖöĥĎİøęīĸġčİĜėĝĄõĨüĄĦčėĦõöġûďėĤİċĜ ġĩõĈŖěĖ
İġĦěŕĦėĦøĦğęĥõėŖġĖ øĬćĔĦĒğęĥõęŖĦčİęĖığęĤ İøĖĴďûĦč ','( % Ñ Ųū õĥĎ ','( ċĩĸİĕīġûċġûĕĦ õķĴĈŖöġûĕĦċĬõøėĥĹû ijþŖıęŖěĉĨĈijü ÿīĹġijþŖİġûĈŖěĖ ÿīġĹ đĦõøčġīčĸ ĈŖěĖ čĩijĸ õęŖüĤĊĪû ','( % Ñ Ųū ġĩõıęŖěijþŕĴğĕ üĽĦĴĈŖěĦŕ õęĦûĶ ďōy İČġİęŕĦġĖŕĦûġĦėĕćřĈ ĩ ıęĤğęĥûüĦõĴďøėĥûĹ ıėõİĕīġĸ ğęĦĖďōõġŕ č üĦõčĥčĹ õķõęĦĖ İďŝčöĦďėĤüĽĦ öġûûĦč ','( % Ñ Ųū þŕěûõęĦûďō ıęĤ ','( þŕěûďęĦĖďō ċĩüĸ Ĉĥ IJĈĖ õėĕõĦėĒĥĆčĦþĬĕþč õėĤċėěûĕğĦĈĴċĖ ĕĦIJĈĖĉęġĈ
ÏÏÏ ¾¹»½ºÇÇà »ÇÅ ÈÊ»¼¼
=; L=8K,3L%R;%3 :S;N Z#1OO_;OD A3D3K4D3R3ZE WB=C* N#*L3=L ;K_3 " X?J%R;%38P_"/3WG"[.
เรื่อง : พัทธมน วงษ์รัตนะ, ณัชชา พาทพุทธิพงศ์ ภาพ : สิริลักษณ์ ตะเภาหิรัญ
ที่มา : www.stonewall.org.uk, www.thesun.co.uk, www.nyclgbtsites.org, www.washingtonpost.co, www. edition.cnn.com
HISTORIC HIGHLIGHTS OF LGBT
ผูม ้ ค ี วามหลากหลายทางเพศ หรือ LGBT เป็นกลุม ่ คนทีต ่ อ่ สูเ้ พือ่ ความเท่าเทียมในสังคมมาอย่างยาวนาน โดยมีจด ุ เปลีย ่ นเป็นการเคลือ่ นไหวครัง้ ใหญ่อยูช ่ ว่ งปลายศตวรรษที่ 19 จากเหตุการณ์ ‘Stonewall Riot’ และแม้วา่ โลกปัจจุบน ั จะเปิดกว้างเรือ ่ งความหลากหลายมากขึน ้ แต่กย ็ งั มีสท ิ ธิบางเรือ ่ งและทัศนคติของ คนบางกลุม ่ ทีท ่ า� ให้พวกเขายังคงต้องเคลือ ่ นไหวอย่างหนักเพือ ่ วันสดใสกว่าเดิมของชาวสายรุง้ ทุกคน 1924
Timeline
a day BULLETIN
04
DATABASE
issue 534 16 APR 2018
องค์กรสิทธิ มนุษยชนที่ ท�างานปกป้อง สิทธิของเพศ ทางเลือกเกิดขึน ้ ครัง้ แรกในเมือง ชิคาโก โดย เฮนรี เกอร์เบอร์
“ค้ น หาตั ว ตนของคุ ณ ให้ เ จอ และเป็นคนคนนัน ้ เพราะนัน ่ คือ จิตวิญญาณทีต ่ ด ิ ตัวคุณมาตัง้ แต่ วันแรกที่คุณเกิดมาในโลกใบนี้ ค้ น หาความจริ ง ใช้ ชี วิ ต บน ความจริงนัน ้ และทุกๆ อย่างจะ ตามมาเอง” เอลเลน ดีเจเนอเรส นักแสดงและพิธก ี รชาวอเมริกน ั
LGB
1930
1969
ลิลี เอลเบ ชายชาว เดนมาร์ก ผ่าตัด แปลงเพศมาเป็น ผูห ้ ญิงได้สา� เร็จ เป็นคนแรกของโลก
1970
เกิดเหตุจลาจลที่ สโตนวอลล์อน ิ น์ เนือ ่ งจากต�ารวจ เข้าโจมตีและจับกุม บุคคลทีแ ่ ต่งตัว ไม่ตรงเพศ ท�าให้ เกย์และเลสเบีย ้ น ลุกขึ้นต่อสู้เพื่อ เสรีภาพ และ เรียกร้องสิทธิ ทางกฎหมาย
1973
Pride Parade จัดขึน ้ เป็นครัง้ แรก ทีน ่ วิ ยอร์ก เพือ่ ร�าลึกถึงเหตุการณ์ ครบรอบ 1 ปี เหตุจลาจลที่ สโตนวอลล์อน ิ น์
สมาคม จิตเวชศาสตร์ สหรัฐอเมริกา ออกมาประกาศ ว่า การรักเพศ เดียวกันไม่ใช่โรค ทางจิตเวชอีก ต่อไป
1978
กิลเบิร์ต เบเกอร์ ศิลปินชาว ซานฟรานซิสโก ออกแบบธงสีรงุ้ เพือ ่ น�ามาใช้เป็น สัญลักษณ์ของ กลุม ่ เพศทางเลือก โดยน�าไปใช้ ครั้งแรกทีง่ าน พาเหรดเกย์ ในนครซานฟรานซิสโก เมือ ่ ปี 1978
1997
20
เอลเลน ดีเจเนอเรส นักแสดง และพิธีกร ชาวอเมริกัน ขึ้นปกนิตยสาร Time โดยประกาศชัด บนหน้าปกว่า ‘Yep, I’m Gay’
05 คนเจเนอเรชัน Y ยอมรับความหลากหลาย ทางเพศมากที่สุด
40 40
ความคิดเห็นของคนไทย ต่อการสมรสเพศเดียวกัน
ร้อยละ 100
2556
2558
52.96%
59.96%
33.87%
35.04%
13.18%
5.76%
เห็นด้วย
ไม่เห็นด้วย 40
BT
ไม่แน่ใจ/ไม่ระบุ
0
000
2009
เนเธอร์แลนด์ รับรองให้ เพศเดียวกัน สมรสกัน ได้อย่าง ถูกกฎหมาย เป็นประเทศแรก ของโลก
Jóhanna Sigurðardóttir ได้รับเลือกเป็น นายกรัฐมนตรี ของไอซ์แลนด์ โดยเธอกลายเป็น ผู้น�าประเทศ คนแรกของโลก ที่เป็นเพศที่สาม อย่างเปิดเผย
2009
นครเซาเปาลู ประเทศบราซิล จัดงาน Gay Pride Parade ที่ใหญ่ที่สุด เท่าที่เคยมีมา ด้วยจ�านวน ผู้เข้าร่วมกว่า 4 ล้านคน
2016
เกิดเหตุการณ์ กราดยิงที่ ไนต์คลับเกย์ ในเมืองออร์แลนโด สหรัฐอเมริกา ท�าให้มผ ี เู้ สียชีวต ิ 49 ราย และแฮชแท็ก #LoveIsLove ถูกปลุกขึน ้ อย่าง กว้างขวางใน โซเชียลเน็ตเวิรก ์
2016
2017
จัสติน ทรูโด เป็น นายกรัฐมนตรี แคนาดาคนแรก ที่ร่วมเดินใน Pride Parade ณ เมืองโทรอนโต
ความหมายของธงสีรงุ้
ชีวต ิ การเยียวยา แสงอาทิตย์ ธรรมชาติ
ความกลมกลืน จิตวิญญาณ
ไต้หวันรับรอง ให้เพศเดียวกัน สมรสกัน ได้อย่าง “กลุ่ ม คน LGBT ไม่ ไ ด้ ข อ ถูกกฎหมาย เป็นประเทศแรก อะไรที่ น อกเหนื อ ไปจาก ค ว า ม ธ ร ร ม ด า ส า มั ญ ของเอเชีย
พวกเราแค่ ต้ อ งการสิ ท ธิ เดียวกับที่พวกคุณมีอยู่” ริกกี้ มาร์ตน ิ นักร้องชาวเปอร์โตริโก
a day BULLETIN
AGENDA
06
IN CASE YOU
MISSED IT ข่าวรอบโลกปลายสัปดาห์ที่คุณอาจพลาดไป!
issue 534 16 APR 2018
ช่วงต้นปีที่ผ่านมา LGBT ชาวเมียนมาได้เปิดเผย ความเป็นตัวของตัวเองในที่สาธารณะอย่างจัดเต็ม ไปกับงาน &Proud เทศกาลเฉลิมฉลองความเป็น LGBT ทีเ่ มืองย่างกุง้ นับว่าเป็นครัง ้ แรกของประเทศ เมียนมาที่ทุกคนในงานต่างสนุกสนานไปกับดนตรี การแข่งขันต่างๆ แต่งตัวด้วยเสื้อผ้าสีสันจัดจ้าน ระเบิดเสียงหัวเราะและรอยยิม ้ แห่งความสุขท่ามกลาง กฎหมายที่ชี้ชัดว่า ความสัมพันธ์ผิดเพศยังถือเป็น ความผิดทางอาญาอยู่ “ฉันจะบอกว่านีไ่ ม่ใช่แค่ชม ุ ชน LGBT แต่นี่คือการแสดงออกให้ทั้งประเทศยอมรับ เรือ ่ งความเท่าเทียมกันและสิทธิมนุษยชนขัน ้ พืน ้ ฐาน” Hla Myat Tun หนึง่ ในผูจ้ ด ั งาน ได้แสดงความคิดเห็น นอกจากนี้ ตลอดกว่าสัปดาห์ยง ั มีการฉายภาพยนตร์ ทีเ่ กีย ่ วข้องกับ LGBT โดยในระหว่างนัน ้ ก็จะมีอาสาสมัคร ทีเ่ รียกว่า ‘ห้องสมุดมนุษย์’ เข้าไปพูดคุยและแลกเปลีย ่ น เรือ ่ งชีวต ิ ส่วนตัว ซึง ่ ทางกลุม ่ ผูจ้ ด ั งานเองก็แปลกใจ อยู่ไม่น้อยที่รัฐบาลไฟเขียวอนุญาตให้จัดเทศกาล ในที่สาธารณะแทนการจัดงานเงียบๆ ในสวนของ สถาบันฝรั่งเศสอย่างที่ผ่านมา
PUBLIC HEALTH
ศูนย์การแพทย์เพนซิลเวเนีย ขึ้นแท่นผู้น�าด้าน การแพทย์สา� หรับชาวLGBT ตัง้ แต่ปี 2013 ศูนย์การแพทย์เพนซิลเวเนีย ได้เปิดตัวโปรแกรมเพื่อสุขภาพส�าหรับ ผูม้ คี วามหลากหลายทางเพศขึน้ เพือ่ ให้ ข้อมูลด้านสุขภาพที่ถูกต้องส�าหรับชาว LGBT พร้อมกับฝึกอบรมและสนับสนุน การศึกษาวิจยั เกีย่ วกับปัญหาสุขภาพของ ชาวเพศทางเลือกโดยเฉพาะ ซึง่ ขณะนัน้ นับ ว่าเป็น ศู น ย์ก ารแพทย์แห่ง แรกใน สหรัฐอเมริกาที่เล็งเห็นถึงความส�าคัญ ด้านนีอ้ ย่างจริงจัง จนล่าสุดศูนย์การแพทย์ เพนซิลเวเนียได้รบั การประกาศให้เป็นหนึง่ ในกลุม่ ผูน้ �าทางด้านศูนย์การแพทย์เพือ่ ผูม้ คี วามหลากหลายทางเพศ จากองค์กร สิทธิมนุษยชนเลสเบีย้ น เกย์ ไบเซ็กชวล ที่ใหญ่ที่สุดสหรัฐอเมริกา (HRC) โดย ผลส� า รวจนี้ ม าจากการสอบถามชาว LGBT ที่ เ ข้ า มารั ก ษาในโรงพยาบาล การได้รับบริการอย่างเท่าเทียม รวมถึง นโยบายความเสมอภาคทีม่ ใี ห้พนักงาน เพศทางเลือก
www.bbc.com, www.theguardian.com, www.sportseries.net
www.straitstimes.com
&Proud เทศกาลเฉลิมฉลองเพือ ่ ชาว LGBT ครัง้ แรกของพม่า
www.pennmedicine.org
LIFESTYLE
SPORT
Alexei Smertin ย�้ า บ อ ล โ ล ก ที่ รั ส เ ซี ย ปี นี้ ชาว LGBT จะปลอดภัย FARE หรือเครือข่ายการต่อต้านการเหยียดผิวในฟุตบอลยุโรป ได้ออกมาเตือน คูร่ กั ชาวเกย์ทงั้ หลายว่าอาจจะตกอยูใ่ น อันตรายได้ หากแสดงความรักหรือแค่ เดินจับมือกันในที่สาธารณะในรัสเซีย โดยเฉพาะเมื่อเข้าร่วมชมการแข่งขัน ฟุตบอลโลก 2018 ที่จะมาถึงในเดือน มิถนุ ายนนี้ และถึงแม้การเป็นเกย์จะไม่ใช่ เรือ่ งทีผ่ ดิ กฎหมายในรัสเซีย แต่กย็ งั มีขา่ ว เกย์ชาวต่างชาติโดนท�าร้ายด้วยเหตุผล เพี ย งแค่ เ ขาไม่ แ มนร้ อ ยเปอร์ เ ซ็ น ต์ ล่ า สุ ด ทางด้ า น อเล็ ก เซ สเมอร์ ติ น นักเตะชาวรัสเซียและอดีตกองกลาง สโมสรเชลซี ได้ออกมาระบุวา่ ฟุตบอลโลก ครัง้ นีช้ าวเกย์ไม่ตอ้ งกลัวอะไร ทุกอย่าง จะปลอดภัย เพราะทั้งหมดเป็นเพียง เรือ่ งโฆษณาชวนเชือ่ เท่านัน้ แถมเขายัง เชิญชวน Mani Djazmi นักข่าวสาย ฟุตบอลของ BBC ให้มาเที่ยวรัสเซีย และมาชมฟุตบอลโลกครัง้ นีด้ ว้ ย
07 www.theguardian.com
www.bbc.com
www.gaytimes.co.uk
ENTERTAINMENT
CULTURE
SOCIETY
ไอร์แลนด์เปิดตัวสถานีวท ิ ยุ LGBT ครัง้ แรก
กฎหมายการแต่งงานส�าหรับเพศ เดียวกันในไอร์แลนด์เหนือ
ค�าตลกๆ ทีใ่ ครก็ไม่ขา� ด้วย
ประเทศไอร์แลนด์กา� ลังจัดตัง้ สถานีวทิ ยุชมุ ชน LGBT ชื่อ Juice FM ซึ่งโฆษกของ Juice FM อธิบาย วัตถุประสงค์หลักของสถานีวิทยุแห่งนี้ว่า “เนื้อหา ที่สื่อสารออกไปจะออกแบบเฉพาะส�าหรับชุมชน LGBT มีการประชาสัมพันธ์ขา่ วต่างๆ รวมไปถึงกิจกรรม มากมาย อาทิ การพูดคุยในประเด็นต่างๆ เช่น การสร้างแรงบันดาลใจ การปรับทุกข์ หรือประเด็น อืน่ ๆ ทีจ่ ะส่งผลต่อผูฟ้ งั ซึง่ เป็นกลุม่ เป้าหมายทีม่ าจาก หลากหลายอาชีพ และผสมผสานการเปิดแนวเพลง ที่เป็นเอกลักษณ์ของเราเข้าไป” เขาค่อนข้างมั่นใจ ว่าการเปิดสถานีในครั้งนี้จะมีผู้ฟังราว 33,000 คน ที่รอฟังเมื่อถึงวันออกอากาศครั้งแรกในอีกสองปี ข้างหน้า โดยตอนนี้เปิดให้ทดลองฟังแบบออนไลน์ ได้ที่ JuiceBelfast.com ซึง่ เขาหวังว่าเมือ่ เริม่ กระจาย เสียง จะเป็นช่วงเวลาเดียวกับที่จะได้เฉลิมฉลอง การแต่ ง งานที่ ถู ก ต้ อ งตามกฎหมายของคนเพศ เดียวกันในไอร์แลนด์เหนือ
สืบเนื่องมาจากไอร์แลนด์เหนือเป็นส่วนหนึ่งของ สหราชอาณาจักร ประเทศที่ยังถือว่าการแต่งงาน ของคนเพศเดียวกันเป็นเรือ่ งผิดกฎหมาย แต่ทางด้าน คอเนอร์ แมกกินน์ นักการเมืองจากพรรคแรงงาน สหราชอาณาจักร ได้เสนอร่างกฎหมายเรื่องการแต่งงานของเพศเดียวกัน โดยเริม่ มาตัง้ แต่การโหวต ครั้ ง ล่ า สุ ด ของสมาชิ ก สภานิ ติ บั ญ ญั ติ ใ นเดื อ น พฤศจิกายนปี 2015 เรือ่ งการสนับสนุนการแต่งงาน เพศเดียวกัน ซึง่ ได้รบั คะแนนเสียงมากถึง 52 คะแนน จากทั้งหมด 53 คะแนน แต่สุดท้ายก็ไม่ผ่านการเห็นชอบอยูด่ ี เพราะว่า DUP (The Democratic Unionist Party) หรือพรรคการเมืองสหภาพในไอร์แลนด์เหนือ วิตกกังวลต่อปัญหาการแต่งงานของเพศเดียวกัน จะท�าให้เกิดความแตกแยก และส่งผลต่อวิกฤตทาง การเมือง อย่างไรก็ตามแมกกินน์ก็ยังคงยืนหยัด ที่จะเสนอร่างกฎหมายต่อไป
ทนายความชัน ้ แนวหน้าในกระทรวง ยุ ติ ธ รรมลาออกเพื่ อ ต่ อ สู้ สิ ท ธิ LGBT ไดอานา ฟลินน์ อดีตทนายความของกระทรวงยุตธิ รรม เธอท�าอาชีพนี้มาตั้งแต่ปี 2527 และยังเคยด�ารง ต�าแหน่งหัวหน้าแผนกสิทธิพลเมืองในสมัยการบริหาร ประเทศโดยอดีตประธานาธิบดี โรนัลด์ เรแกน แต่แล้ว เธอก็ตดั สินใจลาออกจากรัฐบาล เพือ่ ไปท�างานให้กบั Lambda Legal องค์กรทีว่ า่ ความให้กบั ชาว LGBT รายใหญ่ที่สุดของประเทศ และแน่นอนองค์กรนี้ ไม่ค่อยถูกกับทางรัฐบาล “ฉันเห็นอันตรายต่อ หลักการบางอย่างทีเ่ กิดขึน้ ในเวทีสทิ ธิพลเมืองโดย ทัว่ ไป” ซึง่ เธอได้อธิบายต่อว่า “สังคมและแม้กระทัง่ ศาลเองพยายามทีจ่ ะพลิกแพลงสิทธิ LGBT เมือ่ เป็น อย่างนัน้ ฉันเองต้องการทีจ่ ะอยูใ่ นต�าแหน่งทีส่ ามารถ ต่อต้านสิง่ ทีไ่ ม่ถกู ต้องได้อย่างเต็มที่ และแสดงความคิดเห็นได้อย่างมีประสิทธิภาพมากทีส่ ดุ ” ทางด้าน วานิตา้ กุปตา นักกฎหมายและอดีตหัวหน้าแผนก สิทธิมนุษยชนแห่งสหรัฐอเมริกาในสมัยโอบามา กล่าวเพิม่ เติมว่า “ฟลินน์มบี ทบาทส�าคัญในการเปลีย่ น แผนกให้เป็นผูส้ นับสนุนสิทธิทางสังคม LGBT และ ไม่แปลกใจเลยทีฝ่ า่ ยบริหารจะสูญเสียทนายความ ทีม่ พี รสวรรค์อย่างไม่นา่ เชือ่ อย่างเธอไป
www.huffingtonpost.com
www.buzzfeed.com
GOVERNMENT
รุ ส ลาน โคแกน ประธานกรรมการบริ ห ารของ โคแกน เทคโนโลยี หรือ Kogan.com ได้ออกมาขอโทษ เรือ่ งทีเ่ ขาเคยทวีตแบบติดตลกด้วยการเปรียบเทียบ จ�านวนการค้นหาของ Google เกีย่ วกับลูกทีมคริกเก็ต ออสเตรเลียกับเรือ่ งอือ้ ฉาวของ เคตลีน เจนเนอร์ หรือ บรูซ เจนเนอร์ อดีตนักกีฬาโอลิมปิกชือ่ ดังทีแ่ ปลงเพศ กลายเป็นผู้หญิงเต็มตัว ในวันเสาร์ท่ี 31 มีนาคม หลังจากการแถลงข่าวของ สตีฟ สมิธ และ เดวิด วอร์เนอร์ ซึง่ ตรงกับ International Transgender Day of Visibility งานประจ� า ปี ซึ่ ง จั ด ขึ้ น เพื่ อ เฉลิ ม ฉลอง คนแปลงเพศ และสร้างความตระหนักถึงการเลือกปฏิบตั ิ ทีต่ อ้ งเผชิญกับคนข้ามเพศทัว่ โลก นัน่ ท�าให้โลกออนไลน์ ร้อนดัง่ ไฟ ถึงกับท�าให้ชาวเน็ตรีทวีตข้อความของเขา และบอกให้ลบข้อความนั้นทิ้งซะ บางคนก็บอกว่า นีค่ ณ ุ ไม่รหู้ รือว่าวันนีค้ อื วันอะไร และคุณก�าลังโพสต์ ข้อความอะไรลงไป! นั่นท�าให้เขาถึงกับต้องออกมา ขอโทษขอโพยกับมุกตลกที่ท�าให้คนอื่นข�าไม่ออก ของตัวเอง
PEOPLE
นิโคล ทัลบอต เด็กชายแปลงเพศ อายุนอ ้ ยทีส ่ ด ุ นิโคล ทัลบอต เลือกทีจ่ ะแปลงเพศทันทีเมือ่ ตอนอายุ เพียง 12 ปี ซึง่ แม่ของเธอเล่าว่า เธอมัน่ ใจว่าคลอด เด็กผูช้ ายออกมา แต่ตลอด 12 ปี ลูกของเธอก็ยนื ยัน ว่าเป็นเด็กผู้หญิงมาโดยตลอด ตอนนั้นเธอกลัว และสับสน แต่กเ็ ข้าใจเมือ่ วันทีล่ กู โตขึน้ และรูว้ า่ สิง่ ที่ ลูกแสดงออกมาไม่ได้ตามแฟชัน่ แต่เป็นธรรมชาติ ทีต่ ดิ ตัวมา เมือ่ คุยกับลูกจึงตัดสินใจแปลงเพศให้ ทัง้ ๆ ทีย่ งั กังวลเกีย่ วกับการใช้ชวี ติ ในวันข้างหน้าของ ลูกก็ตาม ส่วนนิโคลเองหลังจากทีแ่ ปลงเพศ ตอนนัน้ เธอเรียนอยู่ช้นั ม.1 เธอหยุดเรียนไปนานและเธอ ก็อยากไปโรงเรียนทัง้ ๆ ทีใ่ นใจหวัน่ ๆ แต่สดุ ท้ายเธอ ก็บอกว่า สิ่งที่เธอเลือกคือสิ่งที่ดีที่สุด และเธอ ก็มคี วามสุข โดยในปัจจุบนั นิโคลวัย 16 ปี กลายเป็น นั ก แสดงละครเพลง และหนึ่ ง ในห้ า วั ย รุ ่ น ของ GenderCool แคมเปญระดับชาติเพื่อถ่ายทอด เรื่ อ งราวและประสบการณ์ ข องเยาวชนที่ เ ป็ น ผู้มีความหลากหลายทางเพศ
a day BULLETIN
THE CONVERSATION เรื่อง : ตนุภัทร โลหะพงศธร, พัทธมน วงษ์รัตนะ ภาพ : ธีระฉัตร โพธิสิทธิ์ี
08
issue 534 16 APR 2018
S T R
S T RIVE! 09
เพลง Creep เวอร์ชน ั วินเทจแจ๊ซของ วง Postmodern Jukebox บรรเลงขึน ้ ในระหว่ า งที่ ‘ปั น ปั น ’ - แพนแพน นาคประเสริฐ เริม ่ ลงมือแต้มสีบนใบหน้า เพื่ อ เปลี่ ย นตั ว เองเป็ น คนใหม่ ส� า หรั บ การแสดง drag show ในคืนวันอาทิตย์ ที่ไนต์คลับแห่งหนึ่ง ก่อนหน้านีเ้ รารูจ้ ก ั เธอครัง้ แรกในฐานะ Pangina Heals สาวผมบลอนด์ ผู้ มี ความมัน ่ ใจในตัวเอง ขีโ้ วยวายจนไปถึงระดับ ปากหมา ทีเ่ ธอมักจะใช้เป็นคาแร็กเตอร์หลัก ในการแต่งหญิงตามรายการโชว์ต่างๆ ปัจจุบันเธอเป็นพิธีกรร่วมของรายการ Drag Race Thailand ครู ส อนเต้ น waacking และ drag queen ตัวแม่ของไทย รอบๆ ห้องของเธอเต็มไปด้วยวิกผม หลายสไตล์ รูปถ่ายแฟชัน ่ เซต เครือ่ งประดับ ถ้วยรางวัล และแผ่นไวนิลเพลง Baby One More Time ของ บริตนีย์ สเปียร์ส บนเทิ ร์ น เทเบิ ล เครื่ อ งเก่ า บ่ ง บอกถึ ง รสชาติ ชี วิ ต ของเธอที่ เ ต็ ม ไปด้ ว ยสี สั น และความสนุกสนาน เมือ ่ ผูช ้ ายคนหนึง ่ ตัดสินใจลุกขึน ้ มา แต่ ง ตั ว เป็ น ผู้ ห ญิ ง แม้ จ ะเป็ น แค่ เ พี ย ง ช่ ว งระยะเวลาหนึ่ ง ของวั น ก็ อ าจถู ก วิพากษ์วจิ ารณ์วา่ creep หรือ weirdo ไม่ตา่ งจากเพลงทีก ่ า� ลังเล่นอยู่ ชุดความคิด เหล่านีถ ้ ก ู ผลิตซ�า้ แล้วซ�า้ เล่าจนกลายมาเป็น ค่านิยมของสังคมที่บ่มเพาะให้เราอยู่ใน กรอบทีส ่ ร้างโดยคนอืน ่ เวียนวนอยูใ่ นนัน ้ จนลืมถามว่าจริงๆ แล้วตัวเองเป็นใคร “ฟังคนอื่นท�าไม เพื่ออะไร” ปันปัน ขัดขึ้นเสียงแข็ง เพียงต้องการบอกว่า กรอบเหล่านีล ้ ว้ นเป็นสิง่ สมมติ ทัง้ ทีจ่ ริง แล้วตัวเรามีสท ิ ธิท ์ จี่ ะเลือกได้วา่ จะเป็นใคร แต่งตัวอย่างไร รวมถึงเป็น ‘เพศ’ ไหน ตลอดเวลาหลายปีทผ ี่ า่ นมา เธอจึงใช้ ร่างกายของตัวเองเพือ ่ แสดงถึงเสรีภาพ ในการใช้ชวี ต ิ อย่างอิสระ ผ่านศิลปะการแต่ง drag และการแสดงบนเวที ทีเ่ ราเชือ่ ว่าถ้าคุณ ได้รบ ั ชม คุณก็จะเข้าใจและรูส ้ ก ึ ได้ถงึ วินาที ทีไ่ ร้ซงึ่ กรอบเกณฑ์ของสังคมเช่นเดียวกัน ขณะทีห ่ ลายๆ คนยังพยายามตามหา ทีส ่ ด ุ ปลายทางของสายรุง้ แต่ดเู หมือนว่า ปันปันค้นพบสิง่ มหัศจรรย์ทแี่ สนธรรมดา ของการมีชวี ต ิ อยู่ บางสิ่งที่ผลักดันให้เธอมุ่งมั่นและ ยังคงท�าในสิง่ ทีต ่ วั เองรัก เพียงเพราะเธอ รูต ้ วั ดีวา่ ท�าไปเพือ ่ อะไร เพือ ่ ใคร และทัง ้ หมดนีค ้ อ ื การท�าให้เธอใช้ชวี ต ิ อย่างมีความหมายในแบบฉบับของเธอเอง บทสนทนาของพวกเราเริ่มต้นขึ้น หลังจากทีเ่ พลง Creep จบลง
“...But I’m a creep, I’m a weirdo. What the hell am I doing here? I don’t belong here.”
Model: Pan Pan Nakprasert Photographer: Tom Potisit Stylist: Vorapol Suporn [BrasBas] Make Up Effect: Pompam Papang Headpiece: Vin Laa Photographer Assistants: Nanew Thanapong, JITJER, Jukkapan Piaraksa Lighting Powered by Profoto by Focus to One
a day BULLETIN
10
“วันนัน ้ พ่อร้องไห้จนพูดอะไรไม่ได้เลย ตอนแรกก็นก ึ ว่าพ่อเสียใจมาก แต่จริงๆ พ่อมาบอก ทีหลังว่าเขาไม่ได้เสียใจที่เราเป็นเกย์นะ เขาแค่รู้สึกผิดที่ตอนเด็กๆ เขาชอบล้อว่าเป็นตุ๊ด เขาบอกว่า ถ้ารู้พ่อจะไม่ล้อลูกแบบนี้ พ่อน่ารักที่สุดในโลก และแม่ก็น่ารักด้วย”
issue 534
16 APR 2018
11
We're All Born Naked and the Rest is Drag
คุณเริ่มต้นสนใจกิจกรรมแบบ drag queen ได้อย่างไร
ก็เริม่ จากการเข้าร่วมการแข่งขันแต่งตัวให้เหมือน เลดี้ กาก้า มากที่สุดแล้วก็ชนะได้ไปนิวยอร์ก เลยเริ่ม แต่งหญิงตัง้ แต่วนั นัน้ คือปันสนใจเรือ่ งศิลปะมาตัง้ แต่ เด็ก ก่อนหน้านี้ปันท�างานศิลปะ และก็ชอบ เลดี้ กาก้า มาก (ลากเสียงยาว) ไปนิวยอร์กครั้งนั้นก็สนุก มันปลดปล่อย รู้สกึ ว่ามันไม่มอี ะไรผิด ไม่ต้องมาบอก ว่าสังคมมีสิทธิ์ที่จะบอกว่าเราเป็นอะไรได้ อะไรควร ไม่ควร เราสามารถท�าได้ทกุ อย่าง ถ้ามันไม่ได้ไปท�าร้าย คนอื่น มันสอนให้เรากล้าขึ้น รักตัวเองมากขึ้น และ สามารถแสดงออกถึงความเป็นศิลปะทีอ่ ยูใ่ นตัวเราได้ มันมันตรงนี้ ได้ค้นพบหลายๆ ด้านของตัวเอง ค ว า ม รู้ สึ ก ต อ น แ ต่ ง ห ญิ ง ค รั้ ง แ ร ก มั น มหัศจรรย์เหมือนกับที่เราเห็นในภาพยนตร์ เรื่อง The Danish Girl ไหม
สนุก เพราะเราไม่รู้ว่าคนจะชมหรือจะกระทืบ มันคือการเฉลิมฉลองความเป็นผู้หญิง แล้วก็สอนให้ ตั ว เราเองและทั้ ง สั ง คมรู ้ ว ่ า เพศคื อ สิ่ ง ที่ ไ ม่ มี จ ริ ง ทุกๆ อย่างทีเ่ ราเห็นอยูน่ ไี้ ม่มจี ริง อะไรทีเ่ รียกว่าผูห้ ญิง ผมเหยียดตรงเหรอ อายไลเนอร์เหรอ ส้นสูงเหรอ ทุกอย่างคือจุดๆ ที่เราเอามารวมกัน แล้วคิดว่านี่คือ ผู้หญิง สังคมใส่เราไว้ในกล่อง อย่างที่ปันชอบพูดอยู่ ตลอด คือมันไม่จริง เลยรู้สึกว่ามันสนุกตรงนี้แหละ เหมือนเอาค้อนมาทุบความคิดความเชือ่ เดิมว่าทุกอย่างนี้ เรามโนกันไปเอง แล้วท�าไมผูช้ ายจะใส่กระโปรงไม่ได้ละ่ แล้วท�าไมผู้หญิงจะใส่กางเกงไม่ได้ล่ะ อะไรท�านองนี้ มันไร้สาระ ถ้าเพศไม่มีจริง แสดงว่าคุณเองก็ไม่ได้นิยาม ว่าตัวเองเป็นอะไร
ปันไม่ได้บา้ ค่ะ ปันรูว้ า่ ปันเป็นเกย์ เป็นผูช้ ายทีช่ อบ ผู้ชายค่ะ คือไม่ได้มโนว่าเป็นยูนิคอร์น เรารู้ตัวเราเอง ว่าเราเป็นอะไร ความหมายคืออย่าให้คนอืน่ มาบอกว่า เราเป็นอะไร หรือบางคนจะมาบอกว่าคุณไม่ใช่ drag queen คุณเป็นนางโชว์ ปันว่าสังคมไม่มีสิทธิ์มาบอก ว่าฉันเป็นอะไร เพราะฉันนี่แหละที่จะบอกโลกว่าฉัน คือใครได้ดกี ว่า ถ้าแบบนี้สนุกกว่าเปล่าล่ะ เนอะ
เทียบกับค�าว่า drag queen ดูเหมือนบางคน มีความคิดแง่ลบต่อค�าว่านางโชว์
ไม่ลบ ท�าไมพูดอย่างนี้ นางโชว์คอื สายอาชีพหนึง่ นางโชว์กค็ ือนางโชว์ drag queen ก็คือ drag queen ท�าไมเราต้องคิดว่าแบบไหนจะต้องดีกว่ากัน มันก็แค่ แตกต่าง ปันแค่รสู้ กึ ว่าท�าไมคนชอบบอกว่า drag queen ไม่ใช่นางโชว์ แล้วนางโชว์จะต้องแย่กว่า คือมันไม่ใช่ เลย ปันเองก็ได้รบั แรงบันดาลใจมาจากนางโชว์ เพือ่ นปัน เป็นสาวสองเยอะมาก การที่เราเป็น drag queen ก็ได้เรียนรู้การเป็นผู้หญิงมาจากพวกเขาเหมือนกัน เรือ่ งจริงคือเราอยูใ่ ต้รม่ เดียวกันนีแ่ หละ ปันจึงไม่อยาก ให้คนคิดว่าการเป็น drag queen แล้วต้องไปดูหมิ่น นางโชว์ บ้าเหรอ ปันนับถือนางโชว์มาก เพราะปันท�า ในสิ่งที่เขาท�าไม่ได้ ในอีกมุมหนึ่งพวกเขาบางคนก็ ไม่สามารถท�าอย่างที่ drag queen ท�าได้เหมือนกัน มันคนละสายกัน แต่ก็มีเส้นตรงกลางที่คาบเกี่ยว กันอยู่ มันก็คือศิลปะการแสดงไงล่ะ เพราะฉะนั้น ถ้าจะให้อธิบาย นางโชว์สว่ นมากเป็นสาวประเภทสอง กลางวันก็เป็นผู้หญิง ส่วน drag queen คือผู้ชายที่ กลางวันแต่งตัวเป็นผูช้ ายปกติ แต่แต่งกายเป็นผูห้ ญิง ในการแสดง สงสัยว่านอกจาก ‘ปันปัน’ แล้ว ภายในตัวคุณ ยังมีตัวตนอื่นๆ อีกใช่ไหม
(หัวเราะ) มีเยอะมาก โดยมีผู้หญิงชื่อ Pangina Heals เป็นตัวคุม มีบางคนบอกว่าปันเป็นไบโพลาร์ แต่ไบโพลาร์ยงั น้อยไปค่ะ ปันมีเยอะมากกว่านัน้ ในหัว มีบคุ ลิกอีก 10 ล้านตัวตน Pangina Heals คือคาแร็กเตอร์ หลักที่ปันแต่งขึ้นมา โดยมาจากค�าว่า Pan Pan ผสม กับ Vagina แล้ว Heals ก็พ้องเสียงกับส้นสูงเพราะปัน ชอบใส่ และยังหมายถึงการเยียวยาด้วย เหมือนกับ การแต่งหญิงการเต้นสามารถเยียวยาเราและคนอื่น ได้ ลักษณะของ Pangina Heals คือชะนีผมบลอนด์ ปากหมา เป็นคาแร็กเตอร์ท่แี รงและแรด แต่เวลาแต่ง เป็นกาก้า มารายห์ แชร์ หรือใครก็ตาม ก็ยังเป็น Pangina Heals อยู่ แต่จะอิงคาแร็กเตอร์นั้นมากกว่า ตัวตนเยอะแยะและเปลีย ่ นไปมาแบบนี้ คุณเคย รู้สึกสับสนบ้างไหม
ไม่ ค ่ ะ เข้ า ใจดี ม าก เพราะปั น บิ ล ด์ ตั ว เอง ปันฟังเพลงที่จะขึ้นโชว์ก่อนซ�้าๆ จนเข้าหัว ถ้าปันเล่น เพลงเศร้า ปันจะดูโฆษณาไทยประกันชีวติ ก่อนขึน้ โชว์ แล้วร้องไห้ให้ตายไปเลย อยู่หลังเวทีคนคิดว่ามันบ้า แล้วก็ขนึ้ เวทีเลย คาแร็กเตอร์บางอันก็โหดๆ อย่างโชว์ Die Another Day ของมาดอนนา ที่เป็นนักโทษ เคยกระโดดลงจากเวที ที่ สู ง มากแล้ ว เส้ น เอ็ น ขาด ได้ยนิ เสียงเลย ในวิดโี อก็ได้ยนิ ดังป๊อก! โชคดีทธ่ี มี คือ นักโทษ เราก็คลานไป แต่ตอนนั้นเส้นเอ็นขาดไปแล้ว เพราะกระโดดแหกขาจากเวที แล้วเราลงผิด ท่าโหด มาก คืนนั้นเล่นจบก็ไปโรงพยาบาลเลย คุ ณ อิ น กั บ drag queen มากจนรู้ สึ ก ว่ า ไม่อยากออกมาจากตรงนั้นไหม
ไม่ถึงขนาดนั้นค่ะ ไม่เคยเลย ปันว่ามันคือ การ escape ของปันมากกว่า ซึง่ ก็ตอ้ งกลับมาสูค่ วามเป็น จริง มันเป็นการเยียวยาตัวเองเมือ่ เรามีปญ ั หา สมมติ วันนีเ้ ลิกกับแฟน ก็จะแต่งเป็นผูห้ ญิงแข็งแรง ปันรูส้ กึ ว่า ในโมเมนต์นนั้ เราให้เวลาผ่านไปอย่างน้อยสักคืนหนึง่ ก็ดีขึ้น เพราะเราให้เวลากับตัวเอง เราได้เอาอารมณ์ โกรธออกไป การแต่งหญิง การทาลิปสติก การใส่ ส้นสูง การด่าคนโน่นนี่ มันก็ได้ระบายออกไปแล้ว เหมือนการใช้ศลิ ปะเพื่อจะเยียวยาตัวเอง ใช้เวลากับ ตัวเอง เพื่อท�าให้ปัญหาของเราไม่ส�าคัญเท่าไหร่แล้ว เหมื อ นกั บ หม้ อ ที่ ก� า ลั ง เดื อ ด แล้ ว เราก็ เ ปิ ด ฝาให้ ความร้อนมันออกมา
ช่ ว ยเล่ า ให้ ฟั ง หน่ อ ยว่ า มี ชี วิ ต ช่ ว งไหนที่ คุ ณ เยียวยาด้วยการแสดง
บ่อย ไม่ว่าจะอกหัก เราก็เล่นเพลง Try ของ P!nk เราได้เยียวยาจริงๆ ได้เต้นออกไป ที่คลาสสิก ที่สุดก็ I Will Survive กี่ครั้งต่อกี่ครั้งก็ยังใช้แสดงได้ เปลี่ยนเวอร์ชันไปเรื่อยๆ หรือถ้าคนด่าเรา เราก็เล่น Born This Way ของ เลดี้ กาก้า เป็นการประชด แต่มันสนุก การแต่ง drag queen เป็นการปลดปล่อย ตัวเอง จุดประสงค์มันแค่นั้นหรือ
ค่ะ แหม ก็เธอเคยมีอารมณ์ทะมัดมะแมง อยากใส่สูทเป็นผู้ชายเปล่าล่ะ หรือวันนี้อยากเป็น ผู้หญิงที่แข็งแรงมากกว่าเดิม หรือบางวันอยากหวาน เรามีหลายๆ ด้านในตัวตนของเรา ซึ่ง drag ก็ไม่ได้ แตกต่างกัน เพียงแต่เราเอามันออกมาให้คนอื่นเห็น ได้ด้วยไง มันใหญ่กว่ามาก มันแยงเข้าไปในตาคน มากกว่า เหมือ นกันเลย หรือ อย่ า งจุด ที่เ ล็กที่สุด พวกผูห้ ญิงชอบไปท�าเล็บเพราะอยากสวย อยากละมุน มีความซอฟต์ มันเป็นการแสดงออกเล็กๆ น้อยๆ เราว่านั่นก็เป็น drag อย่างหนึ่ง เพราะเราก�าลังเพิ่ม สิง่ ทีเ่ ราไม่ได้มี แต่มนั ท�าให้เรารูส้ กึ เต็มและอิม่ มากขึน้ กับชีวติ ปันว่า Everything is drag. อย่างตัวเองบางวัน อยากใส่สูททั้งๆ ที่ร้อนมาก สวมเสื้อผ้าที่ท�าให้มั่นใจ มากขึ้น ก็คือ drag อย่างหนึ่ง มันคือการแสดง หรือ ง่ายสุดเลยคือผู้หญิงใส่ส้นสูง ใส่ท�าไมล่ะ เจ็บตีน จะตายห่ า เราใส่ เ พราะเราอยากมั่ น ใจมากขึ้ น ก็ไม่แตกต่างจาก drag ในการแสดงเหล่ า นี้ คุ ณ ได้ รั บ อิ ท ธิ พ ลหรื อ แรงบันดาลใจมาจากไหนบ้าง
หมดเลย เพลง หนัง ผู้หญิงแข็งแรง หมายถึง ผูห้ ญิงทีส่ ชู้ วี ติ มารายห์ แครี วิตนีย์ ฮิวสตัน บาร์บรา สไตรแซนด์ จูดี้ การ์แลนด์ ผู้หญิงที่มีปัญหาในชีวติ มีเยอะมาก อาจเป็นได้ท้งั ปัญหาเหล้า ยา สามี แต่ พวกเขามีพรสวรรค์ และเขาสามารถท�าให้โลกรู้ได้ว่า ไม่ว่าจะมีปัญหาอะไร เขาก็สามารถฝ่าฟันมาได้ ปันรู้สึกว่าได้รับแรงบันดาลใจมาจากผู้หญิงเหล่านี้ มากๆ คนที่เปอร์เฟ็กต์ไปทุกอย่างมันน่าเบื่อ ปันชอบ คนประเภทที่รู้ว่าตัวว่าตัวเองจะมีข้อเสีย แต่เวลา จะท�า อะไรสั ก อย่ า ง คนทั้ ง โลกจะต้ อ งหยุ ด และดู ปันชอบวันเดอร์วูแมน ชอบ เลดี้ กาก้า สุดๆ ชอบคน ที่มีขึ้นและลง เพราะรู้สกึ ว่าปันเชื่อมโยงกับเขาได้ แล้วชีวิตคุณล่ะ ขึ้นและลงอย่างไร
ตลอดครับ (หัวเราะ) การทีเ่ ราเอนเตอร์เทนคน แล้วดูเหมือนว่าเรามีความสุขตลอดเวลา แต่มนั ก็ไม่ใช่ ชีวิตส่วนตัวเราจะดีตลอดหรอก มีค�าพูดประมาณว่า Clowns have the saddest face. เหมือนตอนนี้เรา แสดงเป็นตัวตลก แต่ยังมีอีกหลายมุมที่คนอื่นไม่รู้ เราอาจจะก�าลังเศร้าอยู่ เครียด หรือกดดันมากๆ อยู ่ ก็ ไ ด้ แต่ ถึ ง ยั ง ไงหน้ า ที่ ข องเราก็ เ ป็ น การสร้ า ง ความบันเทิง เมื่ออยู่บนเวทีเราต้องท�าหน้าที่ในฐานะ นักแสดง ไม่มีใครแคร์ว่าชีวิตเธอจะเป็นอย่างไร ถ้ามี คนดูมาถามว่า ปันเป็นไงบ้าง แน่นอนว่าไม่มีใคร อยากจะได้ ยิ น ว่ า เฮ้ ย มึ ง กู โ คตรเศร้ า เลยว่ ะ เราท�างานบนเวที เราจะมาเศร้าก็ไม่ได้ เราควรท�าให้ เขามีความสุข ต้องแฮปปี้และเอนเตอร์เทนทุกคน แต่ถ้าเป็นเพื่อนสนิทเราเมื่อไม่ได้อยู่บนเวที นั่นก็อีก เรือ่ งหนึง่ ถ้าเพือ่ นถามเราก็ควรตอบ เออ กูไม่โอเคว่ะ
a day BULLETIN
12 พ่อร้องไห้จนพูดอะไรไม่ได้เลย ตอนแรกก็นกึ ว่าพ่อเสียใจมาก แต่จริงๆ พ่อมาบอกทีหลังว่าเขาไม่ได้เสียใจที่เราเป็นเกย์นะ เขาแค่รสู้ กึ ผิดทีต่ อนเด็กๆ เขาชอบล้อว่าเป็นตุด๊ เขาบอกว่า ถ้ารู้ พ่อจะไม่ลอ้ ลูกแบบนี้ พ่อน่ารักทีส่ ดุ ในโลก และแม่กน็ า่ รักด้วย ตอนเด็กๆ ถูกล้อแค่ไหน ประสบการณ์การถูกกลัน ่ แกล้ง หรือถูกคุกคามในช่วงวัยเด็กมันเศร้าแค่ไหน
ปันว่าแค่คา� ที่ง่ายที่สุดอย่างค�าว่า ‘ตุ๊ด’ หรือ ‘อีตุ๊ด’ แค่นี้แหละ ค�าพื้นฐานที่สุด โดยไม่จ�าเป็นต้องเป็นค�าด่า ‘อีตุ๊ดเ-ี้ย’ อย่างนี้ไม่จา� เป็น แค่ตุ๊ดเฉยๆ ก็จบแล้ว ปันจะจับ ว่าเขาพูดอย่างไร และใครเป็นคนพูด ถ้าเป็นเพื่อนกันแล้ว เรียกเราว่า ‘อีตดุ๊ ’ แบบนีก้ ข็ า� ดิ แต่ถา้ เป็นคนไม่รจู้ กั กันมาพูด เหมื อ นเขาด่ า เพื่ อ ท� า ร้ า ยเรา ซึ่ ง จริ ง ๆ แล้ ว ในหมู ่ เ ด็ ก ที่กลั่นแกล้งกัน เด็กวัยรุ่น LGBT ฆ่าตัวตายเยอะมากเพราะ ค�าพูดของคนอื่น ปันจึงอยากให้ทุกคนแคร์คา� พูดของตัวเอง เพราะค�าพูดของเราอาจไปท�าร้ายจิตใจคนอืน่ ได้ อย่างปันเอง ตอนเด็กๆ เคยอ้วน แล้วโดนแกล้งเยอะมาก ปันบอกเลยว่า ค�าพูดของคนหนึ่งด่าอีกคนหนึ่งมันติดไปตลอดชีวิต แล้วปัน รูส้ กึ ว่าเราต้องระวังค�าพูดของเรามากกว่านีใ้ นสังคม การทีเ่ รา เป็นเด็ก เราก็สามารถท�าร้ายใครบางคนได้ตลอดชีวิตจริงๆ แต่หากมองในอีกมุมหนึ่ง ค�าพูดพวกนี้แหละที่ท�าให้ปันเป็น drag queen ในทุกวันนี้ได้ ขอบคุณนะคะอีสสั อีพวกที่เคย แกล้งกูเยอะๆ ตอนเด็กๆ เนี่ย แล้วปันก็ไม่มีความจ�าเป็น ที่อยากจะคุยกับมันด้วย ยกโทษให้นะ แต่จะไม่ลมื ค่ะ จริงๆ แล้วค�าว่า ‘ตุด ๊ ’ ‘กะเทย’ ‘เกย์’ มันละเอียดอ่อน ขนาดนั้นเลยเหรอ
แล้วแต่บริบทด้วย คือถ้าเป็นเพือ่ นกัน เราคงไม่พูดว่า ฉันมีเพื่อนคนหนึ่งเป็นชาวเพศทางเลือก อะไรแบบนี้ใช่ไหม อีด-ก ยาวมาก บอกว่าเป็นกะเทยก็จบ จริงๆ มันก็แล้วแต่ว่า จะเรียกอะไร มีครั้งหนึ่งที่เราประทับใจมาก เราไปเดนมาร์ก แล้วมีคนมาถามว่าเรามีแฟนไหม เราก็บอกว่ามีแฟนเป็น ผู้ชาย เขาก็อ๋อ แล้วก็ถามต่อทันทีว่าท�างานอะไร แบบไม่มี กระตุก ไม่มีตกใจเลย เพราะที่นั่นการแต่งงานเพศเดียวกัน มันถูกกฎหมาย เขาเปิดมาก เพราะฉะนั้น เวลาถาม เขาจะ ไม่ถามว่าคุณมีแฟนหญิงหรือชาย เขาจะถามว่าตอนนี้คุณ คบใครไหม (Are you seeing anyone?) หรือ Do you have a boyfriend or girlfriend? ทุกครั้งที่เขาถามเราแบบนี้ เรารู้สึก เป็นเกียรติมาก เพราะครอบคลุมทั้งหมด เขาไม่คิดเอาเอง ว่ า เราเป็ น เกย์ ห รื อ เป็ น ผู ้ ช าย แต่ เ ขาให้ เ สรี ภ าพกั บ เรา เราสามารถเลือกตอบในสิ่งที่เราเป็น ชอบมาก เป็นค�าถาม ทีท่ า� ให้รสู้ กึ ว่าทีน่ นั่ เป็นประเทศเลิศมาก แต่ถา้ ในประเทศไทย ถ้าเขามาถาม Do you have a boyfriend or girlfriend? ก็อาจ คิดว่า อ้าว อีด-ก มึงมาหาว่ากูเป็นตุ๊ดเหรอ ไม่ใช่เลยค่ะ นี่เขาก�าลังให้ทางเลือกคุณอยู่นะ เป็นการให้เกียรติคุณ มากกว่าด้วยซ�้า แต่ถ้ารู้ว่าเป็นเกย์แล้วมาถามว่า คุณชอบ ผู้หญิงแบบไหน อ้าว จะตอบยังไงดีวะ ตอบว่า อ๋อ ผมชอบ ผู้หญิงแบบมีค-ยครับ แบบนี้เหรอ
ดูเหมือนว่าเรือ ่ งเสรีภาพและความสามารถในการเลือกเป็นสิ่งส�าคัญที่สุดในชีวิตของคุณ
issue 534 16 APR 2018
Born to Be Free
น่าจะอายุ 12-13 คือรู้ตัวว่าไม่ชอบผู้หญิง แล้วก็ไปบอก แม่ก่อน แล้วแม่ก็ดันไปบอกพ่อ คือเรายังไม่ได้บอกพ่อเลย แต่แม่ ‘เสือก’ ไปบอกพ่อเอง ต้องใช้คา� เลยนะ เพราะมันไม่ใช่ หน้าทีข่ องแม่ทจี่ ะต้องไปบอกพ่อ แล้วก็บอกในวันทีเ่ ราก�าลังเข้า มหาวิทยาลัย ซึง่ เป็นวันเดียวกันกับวันทีเ่ ลิกกับแฟน เรียกได้ว่า เป็นวันที่เราแย่ที่สุดในชีวิต สามเรื่องประดังเข้ามาพร้อมกัน เป็นหนึ่งอาทิตย์ที่เราออกจากห้องไม่ได้เลย ประสาทจะแตก เรารู้สึกว่าการที่คนคนหนึ่งจะบอกว่าเขาเป็นเกย์หรือเป็นอะไร เราต้องให้ตัวเขาบอกเอง คนอื่นไม่มีสิทธิ์ท่ีจะไปบอกความลับ อยากรู้เรื่องราวความเป็นมาของคุณให้มากขึ้น ช่วย ของเขา แต่ในที่สุดเราก็โอเคแหละที่แม่บอกพ่อ ซึ่งอีกแง่หนึ่ง เล่าย้อนไปโมเมนต์ตอน come out ให้ฟงั หน่อยได้ไหม ก็... อย่าดีกว่า เพราะพ่อไม่จา� เป็นต้องรูใ้ นวันนัน ้ จ�าได้วา่ วันนัน้
ส่วนหนึ่งเกี่ยวข้องกับตอนที่ไปเรียนที่ ULCA เพราะ เพื่อนปันเป็นตุ๊ดแบบซูเปอร์ตุ๊ด ไม่ใช่ตุ๊ดธรรมดานะ ตุ๊ดแบบ โกนขนขา ท�าจมูกตั้งแต่อายุ 15 อยากใส่ส้นสูงก็ใส่ กูไม่แคร์ ชอบมาก เราได้เรียนรู้ว่ามึงบ้าดีว่ะ คือมันจะเป็นแบบนี้และ มันไม่สน ความมั่นหน้าของผู้คนที่นั่นสูงกว่าที่นี่เยอะมาก แล้วเราก็ชอบการทีเ่ ขาไม่ขอโทษในการทีเ่ ขาเป็นตัวของตัวเอง เราก็ได้รับแรงบันดาลใจจากพวกเขาเหมือนกัน ว่าสังคม อเมริกันมีจุดเลิศตรงที่เราไม่ต้องแคร์ใครที่จะเป็นตัวของ ตัวเอง วินาทีที่คุณได้เรียนรู้ถึงเรื่องเสรีภาพแบบนี้ คุณ รู้สึกอย่างไร
มันปลดปล่อย เหมือนได้ข้ามไปอีกจุดหนึ่งว่าแบบนี้ เราสามารถท�าอะไรก็ได้สิ แล้วส�าหรับ drag คือเราได้สร้าง
13 “เคยเมาแล้วมีคนถามว่านีส ่ ก ั ชือ ่ แฟนเหรอ Steve จริงๆ มันคือค�า ว่า ‘Strive’ ที่แปลว่าพยายาม สักไว้ในต�าแหน่งที่ใกล้หัวใจ เพราะ เรารูส ้ ก ึ ว่าเราไม่ควรจะอยูท ่ เี่ ดียว และไม่ควรจะหยุด พยายามหาสิง่ ที่ดีๆ เข้ามามากกว่านี้ตลอด” ค�าพูดพวกนี้แหละที่ท�าให้ปันเป็น drag queen ในทุกวันนี้ได้ ขอบคุณนะคะอีสัส อีพวกที่ เคยแกล้งกูเยอะๆ ตอนเด็กๆ เนี่ย แล้วปันก็ไม่มีความจ�าเป็นที่อยากจะคุยกับมันด้วย ยกโทษให้นะ แต่จะไม่ลืมค่ะ
ศิลปะขึ้นมาในโลกที่คนจับต้องได้ เหมือนสวม หัวโขน คนทีเ่ ขาเห็นก็รสู้ กึ ว่าเป็นการเอนเตอร์เทน ด้วย เขาลืมปัญหาของเขาไป ปันรูส้ กึ ว่าจุดนีเ้ ป็น จุดที่ดีท่เี ราสามารถท�าได้ เป็นศิลปะที่จับต้องได้ ปันเกลียดศิลปะที่จับต้องไม่ได้ ปันเกลียดศิลปะ ที่เราต้องมานัง่ อ่าน 30 หน้า ว่าท�าไมอีนเี่ พนต์ จุดนี้ ว่าท�าไมมันเลิกกับสามีมนั หรือท�าไมพอเมีย มันตายท�าให้มันเศร้ามากถึงเขียนรูปเป็นสีด�า แทนทีจ่ ะเป็นสีฟา้ ปันไม่ชอบ ศิลปะควรท�าให้เรา รูส้ กึ อะไรบางอย่าง แน่นอนว่าการรูข้ อ้ มูลเบือ้ งหลัง และเชิ ง ลึ ก มั น ก็ ดี แต่ ถ ้ า หมกมุ ่ น มากเกิ น ไป ก็รสู้ กึ ว่าเหนือ่ ย ปันจึงชอบ drag มาก มันเร็ว ง่าย คนเข้าใจ เมื่อแสดงเสร็จเราก็แค่ลบออก วันใหม่ ก็เป็นศิลปะชิ้นใหม่ มันเป็ น ศิล ปะอย่ างหนึ่ง ศิลปะทุกอย่างดีหมดนะ ร่างกายเราคือกระดาษ หรือ canvas คุณลองคิดดูนะคะ การแต่งหน้าคือ การวาดรูปเป็น 2 มิติ การท�าผมคือประติมากรรม การท�าชุดคือแฟชั่น การแสดงคือ performance art เรารวมศิลปะทุกๆ อย่างทีส่ ามารถคิดได้มาอยู่ ในร่ า งกายเรา แล้ ว เอามั น มาเดิ น อยู ่ ใ นโลก ของความเป็นจริง แบบนี้พูดได้ไหม ว่าทั้งชีวิตของคุณก็คือ ศิลปะแห่งเสรีภาพ
ถู ก ต้ อ งค่ ะ ปั น คิ ด ว่ า ชี วิ ต นี้ เ ราทุ ก คน ก�าหนดได้เองว่าเราอยากเป็นอะไร ไม่ว่าจะเป็น งานศิลปะ หรือเรื่องจุดยืนในสังคม ความคิด มุมมอง ชีวิตสั้นฉิบหาย แป๊บเดียวเดี๋ยวก็ตาย แล้ว เราต้องหาให้ได้ว่าเราต้องการใช้ชีวิตยังไง กับใคร และท�าไม มันสั้นมาก แป๊บเดียว จบแล้ว เพราะฉะนั้น เราควรมีความสุข และท�าในสิ่งที่ เรารักมากที่สุด อุ๊ยๆ พูดเองแล้ว inspired ตัวเอง จังเลย (หัวเราะ) จริ ง ๆ ปั น ไม่ เ คยคิ ด ว่ า ตั ว เองเป็ น แรงบันดาลใจให้คนอืน่ ปันแค่ inspired ตัวเอง เพราะ เรารู้สึกว่าเราอยากท�าให้ตัวเองดีขึ้นในการแต่ง หญิง ในการใช้ชีวิต เรารู้สึกว่าเราไม่ต้องกลัว แต่กม็ อี ย่างหนึง่ ทีป่ นั รูส้ กึ ขึน้ มา แบบว่าเราก็ไม่ได้ ท�าเพื่อตัวเองเหมือนกัน ยังมีเด็กต่างจังหวัด บางคนส่งอินบอกซ์มาหาปันว่า ครอบครัวหนู รับไม่ได้เลย หนูเห็นพี่แล้วหนูรู้สึกว่าหนูมีเพื่อน หนูไม่ได้อยู่คนเดียว อันนี้ปันรู้สึกว่าเป็นเมสเสจ ที่ทรงพลังมากส�าหรับตัวเอง ท�าให้รู้สึกว่าหยุด ท�างานนี้ไม่ได้นะ อย่างตอนแต่งหน้าคุณเปิดเพลง Creep คุณคิดว่าเราจะหาสิ่งที่ belong กับเรา อย่างไร เพือ ่ แสดงความเป็นตัวเราออกมา
หาคนที่รักเรา สนับสนุนเรา ไม่ว่าเราจะ เกิ ด มาจากไหน ถ้ า ครอบครั ว รั ก เรา นั่ น คื อ ความโชคดีทสี่ ดุ แล้ว แต่สา� หรับบางคนทีค่ รอบครัว ไม่ ไ ด้ รั ก เราในสิ่ ง ที่ เ ราเป็ น เราต้ อ งหาเพื่ อ น หาสังคมที่รักในสิ่งที่เราเป็น และชอบในสิ่งที่เรา อยากจะเป็น
เราจะหาความรักได้เหรอ ความรักมีจริง ไหม ขนาดเรื่องเพศยังไม่มีอยู่จริงเลย
ถูกต้องค่ะ เพศไม่มจี ริง และความรักก็ขนึ้ อยู่กับคนสองคนค่ะ หรือสามคนก็ได้แล้วแต่ว่า ชอบกีค่ น แต่มนั ขึน้ อยูก่ บั คนทีค่ ยุ กัน ความรักอะ หายากจังเลย นกตลอด เบื่อจัง ปันเชื่อเรื่องนี้ มานานแล้ว โดยเฉพาะ Kinsey Scale เราเชื่อว่า คนสามารถเป็ น เกย์ ห รื อ ชอบเพศเดี ย วกั น ได้ มันอยู่ในยีนเลย เราคิดว่ามันมีคนที่พยายาม นิยามตัวเองว่าเป็นผู้ชายร้อยเปอร์เซ็นต์ เป็น ผูห้ ญิงร้อยเปอร์เซ็นต์ หรือเป็นเกย์รอ้ ยเปอร์เซ็นต์ ปันว่ามันไร้สาระ ส�าหรับคุณเพศนัน ้ ลืน ่ ไหลได้จริงๆ ใช่ไหม
ลื่นไหลเหมือนการสอดใส่ค่ะ (หัวเราะ) แล้วมันเกิดขึ้นแล้ว ตอนสมัยเรียนมหาวิทยาลัย เราไม่ได้ชอบผู้ชายอย่างเดียว ก็สลับไปสลับมา มันขึน้ อยูก่ บั คนด้วย กะเทยปันก็เคยชอบมาแล้ว เรารูส้ กึ ว่าการชอบคนคนหนึง่ เพราะเขาเป็นคนนัน้ น่าดึงดูดกว่าการชอบคนคนหนึ่งเพราะมึงมีค-ย และมีรูตูดที่เราเย็-ได้ ถ้าคนคนนั้นเขาเป็นคนดี แล้ ว เขามี อ ะไรบางอย่ า งที่ เ ราคุ ย แล้ ว มั น ใช่ เป็นคนที่ท�าให้เรามีความสุข ท�าให้เราหัวเราะ มองโลกในแง่ ดี อยู ่ ด ้ ว ยแล้ ว สนุ ก เอนจอย ไม่เครียด ฟังดูกว้างนะ แต่จริงๆ หายาก เคยเจอคนนั้นหรือยัง
เจอแล้ว แต่กเ็ ลิกกันไปหมดแล้ว
คิดว่าเพราะอะไรถึงไม่เวิร์ก
ไม่รู้เหมือนกัน เราก็ถามค�าถามนั้นมา ตลอดเหมือนกัน ไม่มีใครรู้หรอกว่าอะไรเกิดขึ้น ระหว่ า งคนสองคน เพราะฉะนั้ น พยายาม อย่าเสือกค่ะ นี่ไม่ได้ด่านะ บอกความเป็นจริง คนไทยเรามีนิสัยชอบเสือก เพราะปันเองก็เป็น อย่างนัน ้ เชือ ่ ไหมว่าสุดท้ายไม่มใี คร belong กับใครไปตลอด
ไม่มีหรอก ยกเว้นพ่อกับแม่เรา ทุกอย่าง มีเข้ามาก็มวี นั จบไปทัง้ นัน้ คนชอบบอกว่าในโลก ของกะเทยไม่ค่อยมีความรัก ยิ่งคนกลางคืน ยิ่งไม่ค่อยมีความรัก งั้นเราขอถามกลับไปว่า ชีวิตธรรมดาของผู้หญิงธรรมดา ผู้ชายธรรมดา ส่วนมากเขาโสดหรือมีแฟนกันคะ? เขาโสดค่ะ ดั ง นั้ น ความรั ก ไม่ ว ่ า จะเกี่ ย วกั บ เพศอะไร ในตอนนี้มนั หายากหมด ลองคิดดู แค่จะหาคน ที่รูปร่างหน้าตาแบบที่เราชอบแล้วยังต้องคุยกัน รู้เรื่อง ต้องมีศีลธรรมในแบบที่เราโอเค อีด-ก (เน้ น เสี ย งหนั ก ) แค่ ส ามอย่ า งนี้ ก ว่ า จะหาได้ มันมีซะที่ไหนล่ะ ปันอยากจะโคลนตัวเองแล้ว ก็เย็-ตัวเอง บอกเลยว่าชีวิตนี้คงจะง่ายขึ้นมาก อยากไปบอกนักวิทยาศาสตร์ให้ท�าแบบนี้ได้จงั
Oh my Gaga!
ถ้าพูดถึงค�าว่า ‘ต้นทุนชีวิต’ บางคนอาจ รู้สึกว่าท�าอย่างคุณไม่ได้ เช่น ครอบครัว เขาไม่ยอมรับจริงๆ
ตอนที่เริ่มแต่ง drag ปันก็ไปเต้นตั้งแต่ ตีสองจนถึงหกโมงเช้านะคะ ได้คืนละ 800 บาท เพราะฉะนัน้ อย่ามาพูดกับปันเรือ่ งว่าปันมาจากไหน อะไร ยังไง มันเป็นแค่ส่วนหนึ่งส�าหรับบางคน บางคนเป็นกะเทยมาจากครอบครัวที่ไม่ได้มีเงิน เยอะ มันก็ตอ้ งยากกว่าส�าหรับเขาอยูแ่ ล้ว แต่ปนั เชื่อว่าทุกคนสามารถสู้ได้ ดูอย่างหลายๆ คน เขามาจากไหนก็ไม่รู้ การจะประสบความส�าเร็จ อยูท่ คี่ วามพยายาม และการทีไ่ ม่กดตัวเอง อย่าง RuPaul ก็ไม่ได้มาจากครอบครัวที่มีเงินเยอะแยะ นะ หลายๆ คนอาจมาจากจุดที่ชีวิตมีปัญหา มาก่ อ น แต่ เ ขาไม่ ไ ด้ ท� า ให้ มั น เป็ น ปั ญ หา นั่นแหละ กะเทยยังไงก็ไม่ตาย กะเทยเก่งกว่า แมลงสาบอีกค่ะ เพราะฉะนัน้ บอกได้เลยว่ายังไง กะเทยก็อยู่รอดได้ ถ้ากะเทยไม่ยอมแพ้ตวั เอง จากการสั ง เกตเพื่ อ นๆ LGBT ของเรา เมื่ อ เขาไม่ ไ ด้ อ ยากเป็ น ในสิ่ ง ที่ เ กิ ด มา เขาจึงกดดันตัวเองให้พยายามมากขึ้นไป เพื่อให้คนอื่นยอมรับ
เท่าทีเ่ ราสังเกต เพศทีส่ ามนีก่ ตัญญูมากนะ เพราะเขารู ้ สึ ก ขอบคุ ณ พ่ อ แม่ ที่ เ ลี้ ย งเขามา เขารู้สึกว่าเขาผิดต่อพ่อแม่ที่เป็นแบบนี้ ซึ่งเรา ไม่ อ ยากให้ เ ขารู ้ สึก ผิด แบบนั้น แต่ เ ราพบว่ า มีหลายๆ คนเลยที่รู้สึกแบบนั้น และขอบคุณ พ่อแม่ที่ยังโอเคกับเขาอยู่ ทั้งๆ ที่เขาจะไล่ออก จากบ้านก็ได้ เหมือนมันมีหลายสิ่งเลยที่เขาต้อง แบกรับและผลักดันเพื่อให้คนอื่นรู้ว่าไม่ใช่ว่าเขา ดีกว่าสังคม แต่เขา ‘เท่าเทียม’ กับสังคม เรื่ อ งการท� า งานด้ ว ยหรื อ เปล่ า เหมื อ น ต้องพยายามมากกว่าคนอืน ่ เพือ ่ ให้คนอืน ่ ยอมรับ
แม่เราก็เคยพูดกับเราแบบนี้ ตอนทีเ่ รายัง ไม่เป็นกะเทย แม่บอกว่าเป็นเกย์ งั้นเรียนให้เก่ง พิสจู น์วา่ เราสามารถท�าได้ดเี ท่าๆ กับคนอืน่ ทุกคน แต่ ใ นความเป็ น จริ ง มั น ก็ มี ตุ ๊ ด ขี้ เ กี ย จด้ ว ย เยอะแยะไป เพียงแต่สา� หรับตัวเรา เราพยายาม
a day BULLETIN
ท�าไมถึงยังมีประเด็นว่าในกลุม ่ LGBT เอง ก็ ยั ง มี เ รื่ อ งโดนกดอยู่ สรุ ป แล้ ว โลก เปิดกว้างจริงหรือเปล่า
ทุกๆ สังคม ทุกๆ กลุ่ม กดกันเองอยู่แล้ว มันอยู่ที่ตัวเราเองว่าจะยอมให้เขากดหรือเปล่า ถ้าทุกๆ วันเรารู้สกึ ว่าเราโดนกด ก็หนักเอง แต่ ถ้าเรารู้สกึ ว่าช่างแ-่ง กูจะท�าแบบนี้ ตอนปันจะ แต่งหญิงครัง้ แรก ปันขอให้เขาสอน เขาก็ไม่สอน เขาบอกว่าอย่าเลย ชีวิตยาก จนมี พี่ไจ๋ ซีร่า มาสอนปัน เพราะฉะนั้น ปันรู้สึกว่าคุณต้อง ไม่หยุดพยายาม ไม่งนั้ คุณก็จะไม่มวี นั นี้ ปันเชือ่ อย่างนี้ วันที่คุณล้มเลิกหรือหยุดท�า วันต่อไป มันมักจะเป็นวันที่คุณจะประสบความส� าเร็จ ‘The day you going to quit is the day before you become successful.’ สมมติเธอเลิกแต่งหญิง วันนี้ จริงๆ วันที่เธอจะประสบความส�าเร็จคือ วันพรุ่งนี้ ความหมายคือเธอต้องห้ามเลิกท� า สิ่งที่เธอจะท�า เหมือนเด็กหลายๆ คนที่มาเต้น กั บ ปั น แล้ ว บ่ น ว่ า waacking ยาก เหนื่ อ ย ไม่เต้นแล้ว ปันก็บอกว่าพรุ่งนี้เธอจะประสบ ความส�าเร็จ แต่เธอเลิกวันนี้แล้วไง ซึ่ ง สิ่ ง นี้ เ กี่ ย วกั บ รอยสั ก บนอกของคุ ณ ที่เขียนว่า Strive ใช่ไหม
ใช่ค่ะ คนส่วนมากอ่านเป็น Steve คือ เ-ี้ยมาก (หัวเราะ) เคยเมาแล้วมีคนถามว่านี่ สักชือ่ แฟนเหรอ Steve จริงๆ มันคือค�าว่า ‘Strive’ ที่แปลว่าพยายาม สักไว้ในต�าแหน่งที่ใกล้หัวใจ เพราะเรารู้สึกว่าเราไม่ควรจะอยู่ที่เดียว และ ไม่ ค วรจะหยุ ด พยายามหาสิ่ ง ที่ ดี ๆ เข้ า มา มากกว่านี้ตลอด
ตัง้ แต่แต่ง drag มา คุณได้เรียนรูอ ้ ะไรบ้าง ที่น�ามาปรับในชีวิตจริง
ปันว่าสมัยนี้คนเซนซิทีฟเกินไป ปันเคย โชว์อยู่แล้วมีคนดักรอยิงข้างนอกด้วย เพราะว่า ปันเล่นมุกแรง ถามเขาว่ามาจากประเทศอะไร ไม่เห็นรู้จัก ประเทศเ-ี้ยอะไร แค่นี้เอง ปันรู้ว่า ตัวเองเป็นคนปากหมา แต่คนต้องเข้าใจว่า เฮ้ย มึง ที่นี่ไนต์คลับ ปันคือ drag queen หน้าทีค่ อื การเอนเตอร์เทน ปันจะรูส้ กึ ก�า้ กึง่ ตลอดว่าแรงไป หรือเปล่า คนรับได้ไหม ปันแสดงเป็นพิธีกร ภาษาอังกฤษเรียกว่า Insult Comics หน้าทีค่ อื ด่าคน ด่าเสือ้ ผ้าหน้าผม ด่าการตัดสินใจในชีวติ ของคนคนนั้น เพื่อท�าให้คนอื่นสนุกกัน หัวเราะ เพราะจริงๆ แล้วคนที่ปันก�าลังล้อเล่นอยู่มาก ที่สุดคือตัวปันเอง เวลามีแขกขึ้นมาด่า ปันชอบ มาก (ลากเสียงยาว) มีความสุขมาก บางคนเมา แล้วขึ้นมาด่า อีเ-ี้ย อีสัส ปันก็จะบอกมาเลยค่ะ ถึงเวลาแล้วค่ะ ขอบคุณพระเยชู เลดี้ กาก้า และทุกๆ คน มีความสุขมากๆ ที่ให้โมเมนต์ คนด่าปัน เพราะปันจะได้ด่ากลับ สนุกมาก ชอบมาก เพราะจะได้บริหารสมอง ปันก็ไม่อยาก ให้คนคิดซีเรียสเกินไป คนไทยน่าจะตึงๆ กว่าชาวต่างชาติ issue 534 16 APR 2018
ก็ไม่เสมอไปนะ แล้วแต่คน มุกบางมุก คนเดินออกเลยก็มี แต่คนไทยส่วนมากน่ารัก ไม่ค่อยมีอะไรหรอก เคยมีคนเอาเมนูเครื่องดื่ม โยนใส่หน้าปันด้วย ปันก็โกรธ ถือขวดเบียร์เดิน ไปหาเลย แล้วเจ้าของร้านก็มาห้ามไว้ กอดปันไว้ ไม่ให้ขยับ เพราะถ้าเขาตีปัน ปันก็จะตีกลับ เหมือนกัน กูเต้นของกูดีๆ เอาเมนูโยนใส่หน้า วันนั้นปลาร้าเดือดมาก โกรธมาก (เน้นเสียง) คือตอนนี้ปันโชคดีท่ีมีแขกที่เข้าใจอารมณ์ขัน ของปัน แล้วนางมาทุกอาทิตย์ เขารูส้ กึ ว่าทีท่ เี่ รา
ตอนสมัยเรียนมหาวิทยาลัย เราไม่ได้ชอบผู้ชายอย่างเดียว ก็สลับไปสลับมา มันขึ้นอยู่กับ คนด้วย กะเทยปันก็เคยชอบมาแล้ว เรารู้สึกว่าการชอบคนคนหนึ่งเพราะเขาเป็นคนนั้น น่าดึงดูดกว่าการชอบคนคนหนึ่งเพราะมึงมีค-ย และมีรูตูดที่เราเย็-ได้
แสดงเหมือนบ้านเขา เพราะฉะนั้น เมื่อไหร่ ที่มีคนท�าตัวไม่โอเค แขกของปันจะช่วยกัน เหมือนกับกองทัพ เป็นทหารของปัน ปันไม่ตอ้ ง ท�าอะไรเลย เขาจะเข้าไปเตือนเอง เขาเล่าให้ปนั ฟังว่า อย่ามาเหยียบบ้านกู มึงมาเทีย่ ว มึงเป็น ทัวริสต์ กูมาทีน่ ที่ กุ อาทิตย์ มึงระวังให้ดี ปันสนุก ปันโอเค เพราะเรารูส้ กึ ปลอดภัย เราสร้างบ้านนี้ ให้กับทุกๆ คน สร้างบรรยากาศที่ปลอดภัยขึ้น ทุกคนควรจะสนุก แล้วก็จกิ ผูช้ ายเอากลับบ้าน ไป ให้มาดูโชว์ drag queen แต่จะแดกผู้ชาย หรือจะ drag queen ก็แล้วแต่เลย
นะคะประเทศไทย ทุกคนไม่ได้เกิดมาเลือกได้ ดังนั้น ให้เขาเลือกที่จะเป็นใครได้ดีกว่านะคะ
เรามีเพือ ่ นเหมือนทีค ่ ณ ุ บอกว่าคุณชอบ เวลาได้ดา่ คน ชอบโวยวาย ท�าให้คนมอง ว่าเพศที่สามเป็นคนแบบนี้ รู้สึกว่ามัน ยิ่งตอกย�้าตรงจุดนี้ไหม
แต่ถ้าวันหนึ่งมันไม่มีเสียงปรบมือนั้น แล้ว คุณจะท�าอย่างไร
มันคือ stereotype ไง สมมติเราคิดถึง ค�าว่าเกย์ เกย์ตอ้ งการเกงขาสัน้ เสือ้ กล้าม ทัง้ ๆ ทีม่ นั ไม่จริงเสมอไป แต่มนั มีความเป็นไปได้ว่า เป็นแบบนั้นเยอะ การโวยวายกับเพศที่สาม ก็เป็น stereotype ทีเ่ ป็นจริงบางส่วน แต่กไ็ ม่ใช่ ทุกคนนะ เราไม่ควรคิดเหมารวมแบบนั้น มองว่าควรแก้ไขอย่างไรให้คนเลิกมอง แบบนั้น
มองว่ า คนแต่ ล ะคนไม่ เ หมื อ นกั น และแต่ละคนไม่ได้ represent ภาพรวม คนนี้ เป็นผู้หญิง ไม่ได้หมายความว่าผู้หญิงทุกคน เหมือนผู้หญิงคนนี้ อีกะเทยคนนี้มันเ-ี้ยใช่ไหม ก็อีนี่เ-ี้ย ไม่ใช่กะเทยทุกคนเ-ี้ยค่ะ คนเ-ี้ยมีใน ทุกเพศค่ะ ทุกวัย ทุกชาติ ทุกวันนีอ ้ ะไรคือก�าไรของชีวต ิ ส�าหรับคุณ
ปั น มี ค วามสุ ข เวลาคนบอกว่ า ชอบ การแสดง แต่วา่ การทีม่ คี า� ชมก็มคี า� ด่าเหมือนกัน เราต้องยอมรับทัง้ สองอย่าง ปันโดนด่าเยอะว่า เสียงดัง โวยวาย ใช่ เวลาปันกินกาแฟเยอะก็ จะเป็นแบบนัน้ แต่ตอนนีฉ้ นั ไม่ได้เป็น ถามเรือ่ ง ก�าไรชีวิตหรอ ปันมีความสุขเมื่อเห็นคนยิ้ม หัวเราะ ข�า ได้เงินเอามาซื้อวิก ใส่ชุดสวยๆ ได้ส้นสูง กินกาแฟ ได้คุยกับเด็กที่ยังยอมรับ ตัวเองไม่ได้ แล้วเขาก็มาขอบคุณเรา คิดว่าตัวเองต้องต่อสู้กับอะไรอีกไหม
ต่อสูก้ บั คนเมาค่ะ บ่อย สนุก มาสิ ต่อสู้ กับคนเกลียดชัง ซึ่งเขาอาจจะไม่โอเคกับสิ่งที่ เราเป็น แต่ปันไม่ค่อยได้ฟังหรอก คนที่เขาบ้า ก็ให้เขาบ้าต่อไป เราก็บา้ ของเรา จริงๆ ปันโอเคนะ กับคนที่เขาไม่เข้าใจว่าอะไรคือ drag คนเขา อาจไม่ได้ชอบ แต่จดุ แรกของการท�าให้คนอืน่ ชอบ คือต้องท�าให้เขาสนใจว่ามันคืออะไร ไม่ได้ ต้องการการยอมรับ เพราะชีวิตเรา ชีวิตเขา เราพอใจที่จะเป็นแบบนี้ หลายคนต้องการการยอมรับจากสังคม ต้องการเท่าเทียม แต่ปันไม่ ปันรู้สึกว่าโอเค ในหลายๆ แง่ ปันว่าปันดีกว่าหลายๆ คนด้วย ไม่ได้หมายถึงเป็น drag queen แล้วดีกว่านะ หมายถึ ง เราได้ ป ลดปล่ อ ย ได้ แ สดงออก เราสนุกของเรา บางคนพูดว่า เขาท�างานออฟฟิศ แล้วไม่สามารถท�าอะไรบ้าๆ ได้ แหม มันก็ ไม่เท่ากันอยู่แล้ว เขาอาจจะได้อย่าง เราก็ได้ อีกอย่าง มันก็โอเคไง ก็เท่านัน้ แหละ แต่หวังว่า เกย์ในประเทศไทยควรจะจดทะเบียนสมรส ได้แล้ว สาวประเภทสองควรมีทางเลือกว่าจะ ใช้นายหรือนางสาว ควรจะนานแล้ว อย่าล้าหลัง
คุณบอกว่าชีวิตเรามีอิสระในการเลือก ทุกอย่าง ถ้าถามถึงการแต่งตัว วิกทีเ่ ลือก ใส่ คาแร็กเตอร์ที่เลือกเป็น สิ่งเหล่านี้ เราเลื อ กเองหรื อ เพราะเสี ย งปรบมื อ ในไนต์คลับ
ทั้ ง สองอย่ า งค่ ะ วั น ไหนปั น ขี้ เ กี ย จ ปันก็เล่นเพลงที่รู้ว่าจะได้เงินเยอะๆ แต่วนั ไหน ที่เราคัน ก็จะแต่งแปลกๆ อย่างที่อยาก
คงกลับบ้านค่ะ คือเราก็ต้องฟังคนดู ด้วย มีหลายโชว์มากที่อยากท�า อย่างเพลง The Man That Got Away ของ จูดี้ การ์แลนด์ เป็นเพลงยุค 60s ไม่มใี ครรูจ้ กั แต่เราอยากเล่น มาก ก็ตอ้ งคิดแล้วว่าเล่นได้ไหม คนจะโอเคไหม ไม่ใช่สนองความต้องการตัวเองอย่างเดียว ไม่ใช่มาโชว์เพลงที่ไม่มีใครรู้จักเลยแล้วเขา จะเข้าใจได้อย่างไร นอกจากคุณต้องเก่งจริงๆ สุ ด ท้ า ยเราก็ ต ้ อ งหาจุ ด กึ่ ง กลางระหว่ า ง ความต้องการของตัวเองและความต้องการ ของคนอื่นเหมือนกัน สุดท้ายอะไรคือแล้วคุณค่าของชีวิต
ความสุ ข ค่ ะ การเป็ น ตั ว ของตั ว เอง การท�าให้ผู้อื่นมีความสุข แค่สามอย่างนี้ก็ เพียงพอแล้ว ถ้าคุณจะตัง ้ สเตตัสถึงทุกสิง ่ ทุกอย่างที่ ผ่านมา คุณจะตั้งว่าอะไร
Oh my f-cking gosh! (ถอนหายใจ) กูเจอมาเยอะมาก หลายอย่างมาก ชีวิตเยอะ มาก แต่เดี๋ยวๆ เอาเป็นค�าว่า Oh my Gaga! ดีกว่า แทน oh my gosh ไม่รู้เพราะอะไร ถ้าเป็นภาษาไทยก็ ‘แ-่งโคตรมันเลย’
Drag 101 with Pangina Heals Drag
คือศิลปะการแต่งหญิงเพื่อการแสดง ดังนั้น ทุกคน สามารถแต่งเป็นผู้หญิงได้
Drag queen
คือผู้ชายที่แต่งเป็นผู้หญิงเพื่อการแสดง
Drag king
คือผู้หญิงที่แต่งเป็นผู้ชายเพื่อการแสดง
Bio queen
คือผู้หญิงที่แต่งเป็นผู้หญิงเพื่อการแสดง
Cross dressing
คือผู้ชายที่แต่งเป็นผู้หญิงเพื่อสนองความต้องการ ของตัวเอง แต่ไม่ได้ออกไปแสดง
a day BULLETIN
16
A MUST EVENT
BOOK
TOKYO เมื อ งหลวงของประเทศญี่ ปุ ่ น สถำนที่ ที่ ห ลำยคน ไปเที่ ย วกั น จนหลั บ ตำเดิ น ได้ แต่ อ ย่ ำ ลื ม ว่ ำ โตเกี ย วคื อ แดนมหัศจรรย์ของนักท่องเที่ยวที่ต่อให้ไปอีกกี่ครั้งคุณก็ยัง ได้พบกับสถำนที่ที่ต้องพูดว่ำ ‘มีด้วยเหรอ’ อยู่เสมอ บันทึก กำรเดินทำงเล่มนี้จึงพำเรำไปพบกับ Sumida Aquarium โลกใต้ทะเลทีแ่ ฝงตัวอยูท่ ี่ Tokyo Skytree หรือจะไปนัง่ จิบกำแฟ ที่ Cafée 1894 เพื่อซึมซับกลิ่นอำยวินเทจของญี่ปุ่นช่วงปี 1894 ก็เข้ำท่ำ ส่วนห้ำง mAAch Ecute คือห้ำงที่เรำตั้งใจว่ำถ้ำได้ไป โตเกียวอีกครั้งจะต้องแวะเช็กอินที่นี่ให้ได้ MELBOURNE เมืองที่คุณแม่สำมำรถเดินเที่ยวได้อย่ำงเพลิดเพลิน ส่วนเด็กๆ ก็มที ใี่ ห้เล่นสนุก คุณพ่อบ้ำนเองก็มรี ำ้ นรวงของใช้เท่ๆ ให้เลือกดู หรือเดินถ่ำยรูปกรำฟฟิตีสวยๆ ตำมถนนได้อย่ำง ไม่เบื่อ ซึ่งสถำนที่ที่น่ำสนใจก็เช่น Melbourne Zoo สวนสัตว์ ขนำดใหญ่ ถนนแห่งกรำฟฟิตอี ย่ำง AC/DC Lane และ Burke Street แต่อย่ำลืมไป Camberwell Sunday Market ตลำดเช้ำ วันอำทิตย์ที่มีของวินเทจต่ำงๆ ให้เลือกซื้ออย่ำงมีชีวิตชีวำ
BARCELONA ตั้งแต่ได้ดูหนังเรื่อง Barcelona Christmas Night เรำก็ใฝ่ฝันว่ำอยำกไปเยือนเมืองนี้สักครั้ง หนังสือเล่มนี้ นอกจำกจะมีเส้นทำงของสถำนทีท่ เี่ รำอยำกไปแล้ว ยังบอก ถึงแหล่งท่องเที่ยวที่น่ำสนใจอื่นๆ อีก เช่น Bar Velodromo ร้ำนอำหำรที่เสิร์ฟเมนูท้องถิ่น หรือ Barcelona Museum of Contemporary Art พิพิธภัณฑ์ศิลปะร่วมสมัยที่น่ำสนใจ เหลือเกิน NAOSHIMA ISLAND เกำะที่ได้ชื่อว่ำเป็น ‘เกำะแห่งศิลปะ’ ทุกอณูของ พื้นที่นี้เต็มไปด้วยงำนศิลปะที่น่ำทึ่ง และบนเกำะนี้ก็เป็น ที่ตั้งของ Chichu Art Museum ที่แค่เดินวนอยู่ในมิวเซียมนี้ ก็เพลินจนแทบไม่อยำกกลับแล้ว ใครทีอ่ ยำกไปญีป่ นุ่ แต่ยงั ไม่รวู้ ำ่ จะไปทีไ่ หนดีทไี่ ม่ซำ�้ เดิม นีค่ อื สถำนทีท่ ใี่ ช่สำ� หรับคุณ แน่นอน
Guggig Family Guide รำคำเล่มละ 250 บำท จัดพิมพ์โดยส�ำนักพิมพ์ยำหยี
MAGAZINE
SCIENCE ILLUSTRATED issue 534 16 APR 2018
นิตยสำรรูร้ อบด้ำนแห่งโลกวิทยำศำสตร์ฉบับนีพ้ ำคุณไปรูจ้ กั กับ Rush Hour on the Moon หรือกำรแข่งขันเพือ่ ไปสูด่ วงจันทร์อกี ครัง้ ในปีนี้ ว่ำเทคโนโลยีในแต่ละประเทศจะสำมำรถไขปริศนำ ต่ำงๆ ที่โลกหยุดส�ำรวจไปเมื่อหลำยทศวรรษก่อนว่ำจะเป็นไปได้ไหมที่เรำจะสำมำรถขุดหำ ทรัพยำกรทีอ่ ยูใ่ ต้ดวงจันทร์มำใช้ หรือกระทัง่ กำรอพยพไปอยูบ่ นดำวนีไ้ ด้หรือไม่ พลิกไปหน้ำถัดไป พบกับ Warfare Technology เทคโนโลยีจำกระเบิดนิวเคลียร์ทอี่ กี ด้ำนหนึง่ คือกำรน�ำมำใช้รกั ษำ มะเร็งอย่ำงได้ผลทีน่ ำ่ ทึง่ และน�ำไปสูเ่ วชศำสตร์นวิ เคลียร์ซงึ่ เป็นทำงออกของกำรรักษำโรคร้ำยนี้ รวมถึงเรื่องน่ำรู้ทำงวิทยำศำสตร์ที่รอคุณมำเปิดอ่ำนในฉบับนี้
TOR+ SAKSIT : CHAPTER 1
ส�ำนักพิมพ์ยำหยี เป็นส�ำนักพิมพ์เล็กๆ ของ ‘ตุก ๊ ตำ’ - พนิดำ เอีย ่ มศิรน ิ พกุล โดยหนังสือแต่ละเล่มผลิตออกมำด้วยควำมรักและควำมเข้ำใจ ในธรรมชำติกำรเรียนรู้ของเด็ก มีภำพประกอบที่สวยงำม น่ำรัก กุ๊กกิ๊ก แต่มีเนื้อหำที่ครบถ้วนเพื่อกำรเรียนรู้ อ่ำนสนุก ไม่มีพิษมีภัย กับทุกคนในครอบครัว และยังใช้กำรพิมพ์ด้วยหมึกจำกน�้ำมันถั่วเหลือง เพื่อควำมปลอดภัยและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
หนังสือท่องเทีย ่ วทีม ่ ไี กด์พำทัวร์ เป็นครอบครัวกุ๊กกิ๊กอย่ำงกุนบ้อบอย ตรัย กุนแม่ตุ๊กตำ และเด็กหญิงชื่นใจ ซึง ่ ออกมำทัง ้ หมด 4 เล่ม โดยแต่ละเล่ม จะแบ่งเป็น 4 เมืองใหญ่ ได้แก่ โตเกียว บำร์เซโลนำ เมลเบิรน ์ และเกำะนำโอชิมะ ซึ่งหนังสือเซตนี้รับประกันควำมเป็น มิตรกับทั้งครอบครัวอย่ำงเต็มที่
MBK CENTER ICONIQUE DANCE CAMP
Guggig Guggig Family Family Guide Guide
แคมป์แรกของประเทศไทย เทียบเท่ำระดับนำนำชำติ กับกำรแข่งขันสุดมัน Iconique Dance Camp 2018 เปิดโอกำส ให้นกั เต้นได้แสดงควำมสำมำรถ ร่วมกับสุดยอดนักเต้นจำกทัว่ โลก พร้อมอำจำรย์สอนจำกหลำกหลำย ประเทศ ได้แก่ Lil’P จำกไต้หวัน, Exon จำกสเปน, Alif จำก สิ ง คโปร์ , Quick Style จำก นอร์เวย์ รวมถึง Mark J Smurf, CakeCake, Triple T. และ Nikki & The Zoo จำกประเทศไทย พร้ อ มจั ด กำรแข่ ง ขั น B Boy 1 on 1, Popping 1 on 1, All Style 2 on 2 และอีกมำกมำย ระหว่ำง วั น ที่ 20-22 เมษำยน 2561 ณ MBK Center ชั้น G และ MBK Avenue Zone A รำยละเอียด เพิ่มเติมโทร. 0-2853-9000
MUSIC
อัลบัม้ ล�ำดับที่ 7 ของ ‘โต๋’ ศักดิส์ ทิ ธิ์ เวชสุภาพร ทีเ่ ริม่ ต้นนับหนึง่ กันใหม่ทั้งกำรเปลี่ยนตัวเองและ แนวเพลง ดังนัน้ แต่ละเพลงทีอ่ ยูใ่ น อั ล บั้ ม นี้ จึ ง แปลกใหม่ ขึ้ น อย่ ำ ง ฝากมากับดวงดาว ทีม่ จี งั หวะเร่งเร้ำ คึ ก คั ก เหมื อ นกั บ คนที่ ม องเห็ น ควำมหวั ง บำงอย่ ำ งอยู ่ ต รงหน้ ำ วันทีเ่ ธอต้องการใคร คือเพลงแบบ โต๋ ศั ก ดิ์ สิ ท ธิ์ ที่ ทุ ก คนรู ้ จั ก กั น ดี เปิ ด ตั ว ด้ ว ยเสี ย งเปี ย โนเพรำะๆ พร้ อ มเนื้ อ หำที่ ใ ห้ ก� ำ ลั ง ใจแบบ อยูห่ ำ่ งๆ อย่ำงห่วงๆ ส่วน การรอคอย คือแทร็กเหงำๆ ของควำมรักสีเทำ ทีเ่ รำชอบมำก เพรำะเพลงนีแ้ ม้ไม่ใช่ เพลงรักอกหักที่ฟูมฟำย แต่กลับ พำเรำจมดิ่งไปกับควำมเศร้ำของ กำรคิดถึงใครสักคนได้อย่ำงเจ็บลึก
17 FESTIVAL
ISAN SPIRIT FESTIVAL หำกคุณเป็นคนทีช่ นื่ ชอบกลิน่ อำยอีสำนบ้ำนเฮำ หรืออยำกลงลึกถึงรำกควำมเป็น อีสำนแบบโมเดิร์นโกอินเตอร์ พลำดไม่ได้กบั งำน Isan Spirit Festival ที่ยกมำทั้งภูมิภำค ไม่วำ่ จะเป็นบุรรี มั ย์ สุรนิ ทร์ ชัยภูมิ เลย สนุกไปกับคอนเสิรต์ หมอล�ำจีเนียส รัสมี เวระนะ ทีส่ ง่ ส�ำเนียงเพลงพืน้ บ้ำนให้โลกเต้นตำม หรือทอล์กม่วนๆ ไปกับม๊ำเดีย่ ว ดีไซเนอร์ลกู อีสำน ฯลฯ แวะไปม่วนกันได้ต้งั แต่วันที่ 13 เมษำยน-6 พฤษภำคม 2561 ที่ช่ำงชุ่ย ถ.สิรินธร ดูรำยละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.facebook.com/ChangChuiBKK
BEAUTY
THANN - AGE INVERSION EYE SERUM แบรนด์ดงั ฝีมอื คนไทยทีน่ ำ� สำรสกัดจำกธรรมชำติ มำสร้ำงสรรค์เป็นสินค้ำคุณภำพอย่ำง THANN มำพร้อม กับผลิตภัณฑ์ชนิ้ ใหม่ Age Inversion Eye Serum เซรัม บ�ำรุงผิวรอบดวงตำ เนือ้ บำงเบำอ่อนโยน พัฒนำมำเพือ่ รับมือกับปัญหำควำมร่วงโรยแห่งวัยโดยเฉพำะ ด้วย คุณสมบัตกิ ำรคืนควำมชุม่ ชืน้ ให้ผวิ รอบดวงตำ ลดเลือน ริว้ รอย ควำมหมองคล�ำ้ และถุงใต้ตำ ท�ำให้คณ ุ ดูสดใส อ่อนวัย สำมำรถเผยผิวทีเ่ รียบเนียนและสดใสอย่ำงเป็น ธรรมชำติ เป็นเจ้ำของได้ในรำคำ 1,500 บำท (15 กรัม)
ACCESSORY
DIADORA รองเท้ำกีฬำชื่อดังจำกอิตำลีที่เข้ำมำจ�ำหน่ำยในไทย อย่ำงเป็นทำงกำร แถมส่งรุน่ พิเศษมำให้จบั จองกัน 4 รุน่ เพือ่ แฟนๆ ที่รักกำรออกก�ำลังกำย โดยจุดเด่นของ Diadora คือกำรใช้ นวัตกรรม Blushield ท�ำให้พนื้ รองเท้ำมีควำมอ่อนนุม่ เพือ่ ควำมสบำยในกำรสวมใส่และใช้งำน แถมช่วยให้จงั หวะกำรวิง่ ของเรำ มีประสิทธิภำพเพิม่ ขึน้ เพรำะนอกจำกพืน้ รองเท้ำจะกระจำยแรง ทีย่ ำ�่ ลงไปบนพืน้ แล้ว ยังส่งแรงกลับมำให้เกิดควำมเด้งดีดตัว ช่วยให้วง่ิ ได้ดขี น้ึ ด้วย ส่วนสำยล�ำลองเดินเล่นชิลๆ ก็ไม่ตอ้ งกลัว เพรำะถ้ำคุณได้ลองจับรองเท้ำรุน่ Game L Low Waxed สีขำว คำดทองแบบเรำแล้ว รับรองว่ำไม่มที ำงหนีกำรป้ำยยำทีร่ นุ แรง ของรองเท้ำยีห่ อ้ นีพ้ น้ แน่ๆ มีจำ� หน่ำยทีช่ นั้ 2 ดิ เอ็มโพเรียม, ชัน้ 3 เดอะมอลล์ บำงกะปิ, ชัน้ 2 สยำมพำรำกอน โซน Sports Mall และเดอะมอลล์ ท่ำพระ โซน Sports Mall
GADGET
HUAWEI P20 PRO สมำร์ตโฟนทีไ่ ด้รบั กำรยกย่องว่ำเป็นทีห่ นึง่ ด้ำนกล้องถ่ำยภำพในตอนนี้ เพรำะนอกจำกจะร่วมมือกับ Leica แบรนด์กล้องถ่ำยรูป ทีห่ ลำยคนชืน่ ชอบในเอกลักษณ์เฉพำะตัวของภำพทีไ่ ม่เหมือนใครแล้ว ยังมำพร้อมกับกล้องถ่ำยรูปด้ำนหลังถึง 3 ตัว ซึง่ แบ่งเป็นกล้องส�ำหรับถ่ำยภำพขำวด�ำ กล้องส�ำหรับถ่ำยภำพสี และกล้องส�ำหรับถ่ำยระยะซูม เมือ่ รวม ประสิทธิภำพของกล้องทัง้ สำมตัวเข้ำไว้ในภำพหนึง่ ภำพ จึงท�ำให้คณ ุ ได้รปู ภำพทีม่ คี วำมคมชัดสูง ในทุกมิตแิ ม้สภำพแสงน้อย หรือถ่ำยหน้ำชัดหลังเบลอได้รำวกับมีมอื อำชีพมำถ่ำยให้ ส่วนกล้องหน้ำทีค่ วำมละเอียด 24 ล้ำนพิกเซล มีระบบปรับแต่งผิวให้เนียน สวย ระบบสแกนใบหน้ำ และฟังก์ชนั 3D Portrait Lighting ให้ภำพ เซลฟีของคุณดูแพงเหมือนถ่ำยรูปในสตูดโิ อ
PRODUCT
สก๊อต กระเช้ำกกท�ำมือ กระเช้ ำ กกท� ำ มื อ จำกกลุ ่ ม วิ ส ำหกิ จ ชุ ม ชนแปรรู ป เสื่ อ กก บ้ำนบำงพลวง ถูกน�ำมำใช้เป็นกระเช้ำ ทีแ่ ทนควำมห่วงใย ซึง่ สำมำรถเป็น เจ้ำของง่ำยๆ แค่ซอื้ ผลิตภัณฑ์สก๊อต ชนิดใดก็ได้ (สก๊อต รังนกแท้, สก๊อต ซุปไก่สกัด, สก๊อต เพียวเร่ หรือ สก๊อต คอลลำเจน ตัง้ แต่ 2,500 บำทขึน้ ไป) ก็ได้รบั กระเช้ำทีท่ รงคุณค่ำนีไ้ ปทันที โดยควำมพิเศษของกระเช้ำกกท�ำมือนี้ อยูต่ รงทีล่ ำยถักทีห่ จู บั ซึง่ เป็นลวดลำย โบรำณแบบดัง้ เดิมทีใ่ ช้มำกว่ำ 100 ปี โดยเรียกลำยนีว้ ำ่ ‘ลำยเสวียนหม้อ’ ส่วนตัวกระเช้ำมี 2 ลำย คือ ลำย มัดย้อม และลำยธรรมชำติ ที่ผ่ำน กำรขั ด เงำจนขึ้ น ลำย ที่ ส� ำ คั ญ โครงสร้ำงกระเช้ำยังแข็งแรงมำก รั บ น�้ ำ หนั ก ได้ ถึ ง 10 กิ โ ลกรั ม หำซื้ อ ได้ ที่ ห ้ ำ งสรรพสิ น ค้ ำ ชั้ น น� ำ ทั่ ว ประเทศ ติ ด ตำมรำยละเอี ย ด เพิ่มเติมได้ท่ี www.scotch.co.th
a day BULLETIN
LIFE
เรื่อง : ทรรศน หาญเรืองเกียรติ ภาพ : ทอม โพธิสิทธิ์
18
issue 534 16 APR 2018
19
a day BULLETIN
20
issue 534
16 APR 2018
21
‘ครูเคท’ - คทาวุธ ครั้งพิบูลย์
LET’S MAKE IT FAIR
เป็นไปในแนวทางนีค ้ อ ื ผิด และจะถูกกลัน ่ แกล้ง โดนล้อ โดนว่าด้วยถ้อยค�าทีเ่ ราเห็นกันเป็นประจ�า อย่างอีตุ๊ด กะเทย พวกสายเหลือง หรือระเบิด ถังขี้ ซึ่งความรุนแรงทางวาจาเหล่านี้ก็ค่อยๆ ลดทอนลงไปตามเพศสภาพของชาว LGBT ใน แบบอืน ่ ๆ แต่แน่นอนว่าความเหยียดนัน ้ ยังมีอยู่ บางคนสามารถก้ า วข้ า มความขั ด แย้ ง ของความแตกต่างทางเพศได้ส�าเร็จ บางคนก็ อยูใ่ นระหว่างการเรียกร้องเพือ ่ ความเท่าเทียม และยังมีคนอีกไม่น้อยที่ก�าลังต่อสู้กับปัญหา ของตัวเองนี้ ในเมือ ่ ทุกคนเป็นมนุษย์เหมือนกัน ทุกคน เกิดมามีสท ิ ธิพน ื้ ฐานเหมือนกันหมด แล้วท�าไม คนบางกลุม ่ ถึงไม่ได้รบ ั การยอมรับแบบคนทัว่ ไป เพียงเพราะเขามีรสนิยมทางเพศที่แตกต่าง จากผูช ้ ายผูห ้ ญิงทัว่ ไปอย่างนัน ้ หรือ หรือเพียง เพราะเขาไม่ใช่เซเลบที่ดูโก้เก๋ ค�าถามเหล่านีเ้ ราน�าไปพูดคุยกับคน LGBT ทัง ้ สี่ ซึง ่ คนหนึง ่ ถูกต่อต้านจนถึงขัน ้ ให้ออกจาก งาน และต่อสูเ้ รียกร้องความเป็นธรรมให้ตวั เอง จนส�าเร็จ อีกคนเลือกที่จะใช้วิธีประนีประนอม เอาน�า้ เย็นเข้าลูบเพือ ่ ลดก�าแพงอคติอน ั แข็งแกร่ง ในด้ า นศาสนาจนความตึ ง เครี ย ดที่ มี ค่ อ ยๆ คลี่ ค ลาย คู่ รั ก ที่ ต้ อ งดี ล กั บ ความสั ม พั น ธ์ การพิสูจน์ตัวเองกับครอบครัว ว่าแม้จะเป็น คนเพศเดี ย วกั น ก็ ส ามารถสร้ า งครอบครั ว ให้อบอุ่นเหมือนใครๆ ได้ ทั้ ง หมดนี้ คื อ การพิ สู จ น์ ตั ว เองต่ อ คน รอบข้างเพื่อแสดงให้เห็นถึงคุณค่าของตัวเอง ที่ถึงแม้จะมีรสนิยมทางเพศแตกต่างจากคน ทั่วไป และเป็นการปลดปล่อยตัวเองออกจาก กรอบต่างๆ ทีส ่ ง ั คมก�าหนดเอาไว้ เพือ ่ ให้ตวั เอง สามารถใช้ชว ี ต ิ ในแบบทีเ่ ป็นได้อย่างมีความสุข การพูดคุยในครั้งนี้ เราพบว่าจริงๆ แล้ว พวกเขาไม่ได้ต้องการเรียกร้องอะไรที่ยิ่งใหญ่ เลย แค่ขอให้พวกเราเคารพในสิง ่ ทีพ ่ วกเขาเป็น เหมือนกับที่ให้ความนับถือกับคนทั่วไป โดยไม่ แบ่งแยกเพศสภาพหรือรสนิยมของคนที่ชอบ อะไรแตกต่าง... อย่างจริงใจ
การเลือกปฏิบตั ินั้นมีอยู่จริง และฝังรากลึกอยู่ในสังคมมาตั้งแต่ไหนแต่ไร โดยเฉพาะกับเพศที่สาม ยิ่งถ้าคนคนนั้นแสดงออกว่าเป็นผู้ชายที่แต่งหญิง อคติทั้งหลายจะเกิดขึ้นมา ทันที ทางเลือกของคนที่ถูกเรียกว่าเป็นกะเทยจึงมีบทบาทได้แค่เป็นตัวตลก คอยสร้างเสียงหัวเราะให้กับคนรอบข้างเท่านั้น ถึงจะถือว่าเป็นเพศที่สามที่ดี ถ้าเมื่อไหร่คนคนนั้นมีหน้าที่ การงานที่ดี ได้รับความเคารพนับถือจากคนทั่วไป เมื่อมีจังหวะอะไรสักอย่างเกิดขึ้น อคติที่ซุกซ่อนไว้ก็จะถูกน�าออกมาใช้เป็นเหตุผลบางอย่าง แบบเดียวกับที่ ‘ครูเคท’ คทาวุธ ครั้งพิบูลย์ เคยถูกบอกเลิกจ้างจากการเป็นอาจารย์เพียงเพราะเรื่องในโซเชียลมีเดียที่เล็กน้อยเหลือเกิน “เขาให้เหตุผลว่าเรามีพฤติกรรมไม่เหมาะสมในการใช้โซเชียลมีเดีย เราพูดค�าว่าอีดอก พูดค�าว่าแดก โพสต์รปู ลิปสติกอวัยวะเพศชายลงในอินสตาแกรม ตอนนัน้ เราก็รสู้ กึ ว่า อะไรวะ แต่เขาถือว่าเหตุผลนี้แข็งแรงมากพอที่จะเอาเราออกไป และคนในสังคมส่วนหนึ่งก็พร้อมเชื่ออยู่แล้วว่าเรามีพฤติกรรมแบบนั้น ถ้าเป็นคนอื่นที่ไม่ใช่คนนิสัยแบบเรา ก็คงขอยุตบิ ทบาท ไม่ต่อสู้ ถือว่าเป็นความผิดพลาดของตัวเองที่เคยท�ามา แต่เรายืนยันว่าสิ่งที่เกิดขึ้นไม่ใช่สิ่งที่เอามาใช้เป็นข้ออ้างว่าจะไม่รับฉันท�างาน เพราะนั่นคืออคติ ก่อนหน้านี้เขายังหาเหตุผล ที่จะเอามาใช้กบั เราไม่เจอ แต่จะให้มาบอกตรงๆ ว่าเธอเป็นกะเทยก็ไม่กล้าท�า เพราะเขาไม่กล้าแตะเรื่องนี้อยู่แล้ว” เรื่องนี้อาจจะเป็นเรื่องใหญ่ท่เี กิดขึ้นในชีวิตของครูเคท แต่ถ้าให้ย้อนกลับไป เพศสภาพของเธอนั้นก็ค่อยๆ ส่งผลให้เห็นมาตั้งแต่สมัยที่กา� ลังจะเรียนจบปริญาตรีแล้ว “สักประมาณปี 3 เราเริ่มรู้สึกแล้วว่าเพศสภาพของเรามีปัญหาหนักมาก จนกระทั่งท� าให้เราไม่กล้าพูดเสียงดัง เวลานั่งรถตู้จะบอกให้เขาจอดข้างหน้ายังไม่กล้าพูดเลย เพราะกลัวคนบนรถรู้ว่าเราเป็นกะเทย เรามีความสุขมากกว่าที่จะอยู่เงียบๆ แล้วให้คนมองว่าตัวเองเป็นผู้หญิง “แต่ตอนใกล้เรียนจบเราเริ่มคิดว่าอยากท�างานอะไร เลยลองไปสมัครโครงการแลกเปลี่ยนไปประเทศญี่ปุ่น ซึ่งเขาก็ไม่รับเพราะเราเป็นกะเทย เขาบอกว่าตั้งแต่เปิดโครงการมา มีเราเป็นกะเทยคนแรกที่มาสมัคร และบอกว่าทางเขาไม่มีประสบการณ์ในการรับคนที่เป็นกะเทยไปอยู่ด้วย เขาไม่ได้ปฏิเสธที่เราเป็นกะเทยหรอก แต่ตอนนั้นก็เสียใจมาก และเป็น ครั้งแรกที่ท�าให้เรารู้สกึ ว่าความเป็นเพศทางเลือกของเรามาถึงจุดที่มีปัญหา” ทางด้าน ‘อัสรี่’ - ภูมิใจ ชุมพร Project Manager บริษัท Absolute Event ก็มีปัญหานี้เช่นเดียวกัน “เราเคยถูกเลือกปฏิบัติในการสมัครงานกับทางราชการ เขาบอกให้เรา กลับไปแต่งตัวเป็นผู้ชาย เราก็เลือกที่จะไม่ท�างานกับราชการ จริงๆ เราไม่ใช่คนที่เรียกร้องอะไรขนาดนั้น ถ้ามีทางอื่นให้ไป” เธอกล่าว “ถึงเราจะไม่โอเคกับเรือ่ งนี้ แต่เราก็ไม่ไปร้องเรียนหรือเรียกร้องอะไร” ครูเคทเล่าต่อ “เราเลือกทีจ่ ะไปเรียนต่อ เพราะไม่กล้าไปสมัครงานทีไ่ หน มีอกี ครัง้ ทีเ่ คยไปสมัครงานทีอ่ งค์กร ท�างานด้านดูแลเด็กชาวต่างชาติ เพราะอยากเป็นนักสังคมสงเคราะห์ แต่นั่งคุยกันได้แค่ห้านาที เราก็จับความรู้สึกได้เลยว่าเขาไม่เอาเราหรอก” เธอพูดแบบปลงๆ วันนี้การฟ้องร้องเรื่องการไม่จ้างท�างานของครูเคทได้รบั การตัดสินแล้วว่าเธอไม่ผิด และสามารถกลับเข้าท�างานได้แล้ว “เหตุการณ์นี้จะไม่เกิดขึ้นเลยด้วยซ�า้ ถ้าบุคคลนั้นเป็นชาย หรือหญิงทั่วไป ไม่มีใครเก็บเอามาคิดเลย” แต่สดุ ท้ายเธอก็บอกว่า ถ้าตัวเองยอมจ�านน ไม่ออกมาเรียกร้องสิทธิของตัวเอง ผลกระทบที่จะตามมาก็จะหนักหนากว่าเดิม “เรารับไม่ได้ เราถึงเลือกที่จะสู้ เพราะนี่คือการทิ้งตราบาปไว้ให้เรา เราจะไปสมัครงานที่อื่นคนก็จะคิดว่าอีนี่แรง และจริงๆ เหตุผลมันมีมากกว่านั้นที่เขาจะไม่ชอบเรา” ก่อนทีค่ รูเคทจะขอตัวไปสะสางงานทีค่ งั่ ค้างอยู่ เพือ่ เตรียมตัวกลับไปสอนในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์อกี ครัง้ สิง่ ทีค่ ยุ กันเรือ่ งสุดท้ายคือ เมือ่ การถูกเลือกปฏิบตั จิ ากความเป็นเพศ ยังคงมีอยู่ แล้วจะมีหนทางไหมที่เรื่องนี้จะถูกจัดการ “ความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในหลายๆ ที่นั้นเกิดขึ้นได้เพราะว่ามีตัวแทนของชาว LGBT เข้าไปนั่งอยู่ในรัฐบาล เขาจะท�าให้สิ่งที่พวกเราอยากจะพูดนั้นถูกพูดอย่างถูกที่ถูกทาง” ซึ่งเราก็หวังว่าจะมีใครสักคนเข้าไปท�าหน้าที่นี้ให้กับชาว LGBT
ภาพ : รัชต์ภาคย์ แสงมีสน ิ สกุล
“ความส�าเร็จของเราอย่างเรือ ่ งการเกณฑ์ทหาร จากที่เคยโดนเขียนใน สด. 43 ว่าไม่ต้อง เป็นทหารเพราะเป็นโรคจิต แล้วเราก็ไปสมัครงาน ที่ไหนไม่ได้ จนน�าไปสู่การฟ้องร้อง นี่คือการเปลี่ ย นแปลงที่ เ กิ ด ขึ้ น ท� า ไมเราจะต้ อ งมา ฟ้องร้องอะไรกันอย่างนี้ทุกครั้ง ท�าไมต้องมา จบที่ ต้ อ งให้ ศ าลเป็ น คนตั ด สิ น เพื่ อ สร้ า ง บรรทัดฐาน”
ความเชือ ่ ทีม ่ ม ี าตัง ้ แต่โบราณแต่หยัง ่ ราก ฝังลึกทัง้ ในประเทศไทยและต่างประเทศเกีย ่ วกับ LGBT คือถ้าใครเป็นคนทีม ่ ร ี สนิยมชืน ่ ชอบเพศ เดียวกัน ฝ่ายชายจะมีลักษณะไปทางผู้หญิง และฝ่ายหญิงจะมีความเป็นผูช ้ ายแสดงออกมา ให้เห็นอย่างชัดเจน ซึ่งความคิดนี้ไม่สามารถ เอามาตั ด สิ น ใครได้ อี ก แล้ ว ในตอนนี้ เพราะ ปั จ จุ บั น มนุ ษ ย์ มี ค วามหลากหลายทางเพศ มากขึ้น การแสดงออกทางกายภาพบางครั้ง ก็ไม่ได้หมายความว่าเขาจะมีรสนิยมเพศอย่าง ที่เราคิด เหตุ ก ารณ์ ที่ เ ราจ� า ได้ แ ม่ น ย� า เกี่ ย วกั บ การเรียกร้องสิทธิของคนรักร่วมเพศ หรือที่ ตอนนี้ เ ราเรี ย กพวกเขาว่ า LGBT คื อ ช่ ว งที่ ภาพยนตร์เรื่อง Philadelphia ซึ่งน�าแสดง โดย ทอม แฮงก์ส เข้าฉาย หนังเรื่องนี้พูดถึง ทนายคนหนึ่ ง ที่ เ ป็ น เกย์ และติ ด เชื้ อ เอชไอวี เขาถูกบริษท ั เลิกจ้างเพราะความรังเกียจและอคติ ที่เกิดขึ้น แต่ในอีกด้านหนังก็น�าเสนอมุมของ คนที่สุดท้ายก็หันมายอมรับและช่วยเหลือเขา จนสามารถสู้คดีได้ส�าเร็จ สิ่งนี้คือปรากฏการณ์แรกๆ ในฮอลลีวูด ที่ ก� า ลั ง พู ด ถึ ง ความเท่ า เที ย มกั น ของคนรั ก ร่วมเพศ ก่อนที่จะค่อยๆ แผ่ขยายแนวคิดนี้ จนชาว LGBT ได้รับการยอมรับมากขึ้นเรื่อยๆ หลายประเทศมี ก ารผ่ า นร่ า งกฎหมายให้ คนเพศเดี ย วกั น สามารถแต่ ง งานกั น ได้ ซึ่งในเอเชียนั้นล่าสุดก็คือ ประเทศไต้หวัน ประเทศไทยในสายตาคนทัว่ ไป อาจจะมอง ว่าเป็นประเทศหนึง่ ทีเ่ ปิดกว้างและให้การยอมรับ กับความหลากหลายทางเพศมาตัง้ แต่ไหนแต่ไร แต่ถา้ มองดูกน ั ดีๆ เราจะยอมรับบุคคลรักร่วมเพศ ได้แค่บางสถานะเท่านั้น ถ้าคุณเป็น LGBT ที่ ร�า่ รวยหรือมีอา� นาจชือ ่ เสียง คุณจะเป็นทีย ่ กย่อง และได้รบ ั ความเกรงอกเกรงใจ แต่ในบริบทอืน ่ พืน ้ ทีท ่ ม ี่ จี ริงๆ ส�าหรับคนทีเ่ กิดมาเป็นเพศชาย แต่ ใ จเป็ น ผู้ ห ญิ ง นั้ น จะถู ก มองว่ า ต้ อ งเป็ น คนอารมณ์ดี เอะอะเสียงดัง เล่นใหญ่สร้าง เสียงหัวเราะให้กับคนรอบข้าง หรือจะเรียกว่า เป็นตัวตลกสาธารณะก็คงไม่ผด ิ นัก แต่ถา้ ไม่ได้
a day BULLETIN
22 “เราไม่ชอบการถูกมองว่าคูร่ ก ั LGBT จะไม่มค ี วามมัน ่ คง แล้วเอาอะไรมาเทียบกับคู่รักชาย-หญิงล่ะ ทั้งๆ ที่เราก็เห็น ใครต่อใครหย่าร้าง เลิกกันเยอะพอๆ กัน ชาย-หญิงหลายคน ก็ไม่ได้คบใครแค่คนเดียวด้วยเหมือนกัน” ‘กี’ - พลอย รัฐนิติสกุล / ‘ปลา’ - จิตรลดา พลายด้วง
#LOVEISLOVE
issue 534
ประเด็นเรือ่ งเพศส�าหรับคนนอกทีม่ ตี อ่ ‘กี’ - พลอย รัฐนิติสกุล และ ‘ปลา’ - จิตรลดา พลายด้วง อาจจะ ไม่รุนแรงเท่ากับครูเคทและอัสรี่ แต่การจะเปิดเผยตัวเอง ต่อครอบครัวว่า ทัง้ คูเ่ ป็นแฟนกันและคบหากันมานานกว่า สองปีแล้ว ก็เป็นเรื่องที่น่าหนักใจอยู่ไม่น้อย “ตอนที่ บ อกกั บ แม่ เขาก็ รั บ ได้ แต่ เ ชื่ อ ว่ า จริ ง ๆ เขาก็คงไม่ชอบหรอก เพราะเขาคงอยากให้เรามีครอบครัว แต่พ่อกับแม่ก็ไม่ได้ต่อต้านเรา เพราะเราถูกเลี้ยงดูมาให้ รับผิดชอบชีวิตตัวเอง” จิตรลดาเริ่มต้นพูดถึงครั้งแรก ที่ตัดสินใจบอกความรู้สึกของตัวเอง ส่วนพลอยก็เสริม ขึ้นมาว่า “ช่วงนี้เราคุยเรื่องอนาคตกันบ่อย เราค่อนข้าง มั่ น ใจว่ า คนนี้ แ หละที่ จ ะมี ชี วิ ต อยู ่ ด ้ ว ยกั น ต่ อ ไปเรื่ อ ยๆ คิดว่าอาจจะเป็นเรือ่ งของการเก็บออมเงินด้วยกัน ซือ้ บ้าน ด้วยกัน แต่โชคดีที่ไม่อยากมีลูกด้วยกันทั้งคู่” เมื่ อ พู ด ถึ ง เรื่ อ งของการซื้ อ อสั ง หาริ ม ทรั พ ย์ ห รื อ การท�าธุรกรรมทางการเงินร่วมกัน ก็เป็นปัญหาหนึ่งของ ชาว LGBT ที่กฎหมายยังไม่รบั รองในเรื่องนี้ และเป็นสิ่งที่ เหล่าเพศทางเลือกทั้งหลายก� าลังเรียกร้องให้เกิดสิทธิ ตรงนี้ส�าหรับพวกเขา “ในกฎหมายจะระบุไว้ว่าชายและหญิง ซึ่งนี่ก็คือ การปิดสิทธิของเราไปแล้วล่ะ แต่ถา้ เรารักกันจริงๆ ก็ยงั มีทาง แต่ก็ต้องอาศัยความเชื่อใจกันมากถึงมากที่สุด เพราะเมื่อ กฎหมายไม่รองรับ พอเราท�านิติกรรมหรืออะไรไป ก็ต้อง ท�าให้รัดกุม และคิดถึงปัญหาที่จะเกิดขึ้นในอนาคตให้ มากกว่าคนปกติ” จิตรลดาเล่าให้ฟงั ในฐานะของคนทีเ่ รียน
16 APR 2018
Sandra Bullock
ด้านกฎหมายมา “มันจะง่ายกว่าที่จะได้สิทธิตรงนี้ เพราะ เราควรจะได้มาตั้งนานแล้ว เพราะมันเป็นสิทธิพ้ืนฐานใน รัฐธรรมนูญ แต่เราโดนบล็อกโดนกันสิทธิตรงนี้ จึงท�าให้ รู้สึกแปลกแยก เหมือนเรามีสิทธิไม่เท่ากับคนทั่วไปที่เป็น ชายหญิง” “ทั้งๆ ที่พื้นฐานเราก็เป็นมนุษย์เหมือนกัน” พลอย พูดเสริมขึ้นมา “เมื่ อ สิ บ ปี ที่ แ ล้ ว เคยมี ตั ว แทนท่ า นหนึ่ ง ออกมา เรียกร้องเรื่องกฎหมายของชาว LGBT เขาออกโรงเป็น ตัวตัง้ ตัวตีในการคุยกับคณะกรรมาธิการเลยนะ แต่สดุ ท้าย พอมีคนมาท้วงเขาว่า คุณเป็นเกย์หรือเปล่า เขาหยุดเลย เขาไม่ทา� ต่อเลย” ครูเคทเล่าให้ฟงั ถึงเรือ่ งของการเรียกร้อง สิทธิของชาว LGBT และจากนั้นทุกสิ่งก็เหมือนถูกแช่แข็ง เอาไว้ เราลองเสนอไปว่ า ถ้ า มี อ งค์ ก รใหญ่ ข องเอกชน สักแห่งออกแคมเปญอะไรสักอย่างเพื่อรองรับชาว LGBT เหมือนกับที่บริษัทประกันบางบริษัทเริ่มมีแผนประกันชีวิต ส�าหรับคูร่ กั เพศเดียวกัน ทีส่ ามารถรับผลประโยชน์แทนกัน ได้แบบนี้ จะสร้างแรงกระเพื่อมบางอย่างให้กฎหมาย ของเพศทางเลือกนั้นเกิดได้เร็วขึ้นบ้างไหม “ก็ยังยากอยู่ดี เพราะทุกอย่างต้องอยู่ขึ้นอยู่กับ กฎหมาย ต่อให้คุณเป็นแฟนกัน รักกันมายี่สิบปี แต่ถ้า ไม่ได้จดทะเบียนสมรส จะเอาอะไรมาอ้างได้” จิตรลดา กล่าวด้วยความคิดที่เห็นต่าง จนอดคิดไม่ได้ว่าชีวิตของ คู่รักที่ไม่ใช่ชายหญิงสุดท้ายแล้วก็ต้องรอการผูกติดอยู่กับ
ทะเบียนสมรสเท่านั้นจริงๆ หรือ “ชีวติ ก็ไม่ได้ขนึ้ อยูก่ บั ทะเบียนสมรสหรอก แต่ถา้ มัน ถึงเวลาที่จะต้องพิสูจน์ เขาก็ต้องการหลักฐานที่มีอะไร อ้างอิง กรณีที่มีปัญหา” เธออธิบายให้เราเข้าใจ “แล้วความต้องการกฎหมายของคูร่ กั LGBT ทีแ่ ท้จริง พวกเขาต้องการอะไร” เราถามต่อ “เขาต้องการโอกาสให้คนที่อยากใช้ชีวิตร่วมกัน ได้ท�าอะไรที่มันถูกต้อง ไม่ต้องไปดูช่องว่าง ไม่ต้องไปหา ช่องทางซิกแซ็กท�าธุรกรรม ไม่ตอ้ งเป็นกังวลว่าถ้าอีกคนอยู่ อีกคนจากไป แล้วอะไรจะเกิดขึน้ กับคนข้างหลัง แต่ตอนนี้ เราต้องไปเสาะหากันเอง ว่าจะมีช่องทางไหนที่เรามีสิทธิ ร่วมกัน” ในความสัมพันธ์เรื่องสุดท้ายที่เราอดถามไม่ได้ว่า ถ้ า ทุ ก อย่ า งยั ง ไม่ พ ร้ อ ม นั่ น หมายถึ ง ว่ า คนรั ก LGBT จะไม่สามารถรับบุตรมาเลี้ยงได้ การอยู่ด้วยกันไปเรื่อยๆ แบบไม่มีโซ่ทองคล้องใจมันจะส่งผลกับชีวิตคู่ของพวกเธอ มากน้อยแค่ไหน สองสาวหันมามองหน้ากัน และยิม้ ให้กบั เราพร้อมกับบอกว่า “ถ้าวันหนึ่งเราไม่มีความต้องการทางเพศกันแล้ว เราก็ยังรู้สึกว่าเรายังต้องการกันและกันอยู่ สิ่งนี้คือความผูกพัน”
“ไม่มีเชื้อชาติ ศาสนา ชนชั้นทางสังคม สีผิว หรือรสนิยมทางเพศไหนที่ท�าให้ใครดีกว่าใคร เราทุกคนล้วนควรค่ากับความรัก”
23 FAITH AND PRIDE เด็กที่เกเรคนหนึ่งในโรงเรียน แต่เราก็ต้องเรียนจบให้ได้ เราไม่อยากท�าละหมาดที่มัสยิด เราก็ท�าละหมาดที่บ้าน เราต้องคิดวิธกี ารทีท่ �าให้เราอยู่ได้ ไม่ใช่ว่าต่อต้านแล้วเดิน ออกมา เราเป็นมุสลิมที่ดไี ด้ในกรอบที่เรารับได้ และสังคม มุสลิมของเราพอจะรับได้เหมือนกัน “สั ง คมมุ ส ลิ ม ในประเทศไทยไม่ ไ ด้ เ ข้ ม งวดอะไร ขนาดนั้ น รวมทั้ ง สั ง คมมุ ส ลิ ม ในชุ ม ชนของเราก็ ไ ม่ ไ ด้ เข้มงวดขนาดที่เรากลัว เรายังท�ากิจกรรมเพื่อช่วยเหลือ และพัฒนาชุมชนของตัวเองบ่อยๆ ตอนน�้ าท่วมเราก็มี การเอาถุงยังชีพไปช่วยเหลือพวกเขา สิง่ เหล่านีค้ อื เรือ่ งของ มนุษย์ที่ช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ และคนมุสลิมในชุมชน ของเราเขาก็มองว่าเราเป็นลูกเป็นหลานของเขา ก็เลยท�าให้ ความขัดแย้งของตัวเรากับชุมชนไม่ได้รนุ แรงมาก “เมื่ อ ไหร่ ที่ คุ ณ เรี ย กคนอื่ น ว่ า กะเทย ทอม ดี้ นัน่ ก็คอื ความไม่เท่าเทียมกันอยูแ่ ล้ว คุณมองคนไม่เท่ากัน” เธอทิง้ ท้ายไว้ให้คดิ ส�าหรับใครก็ตามทีย่ งั มองว่าชาว LGBT นั้นแตกต่างจากคนอืน่
“กะเทยในศาสนาอิสลาม ก็ไม่ใช่เรื่องที่ถูกต้องหรอก แต่ ก ะเทยเขาก็ มี สิ ท ธิ ที่ จ ะ ศรัทธา จะศรัทธาในความเป็นมุสลิม พุทธ ฮินดูหรือ ศาสนาใดก็ แ ล้ ว แต่ เขาก็ มีสท ิ ธิ์ที่จะศรัทธา และเขาก็ มีสิทธิ์ที่จะปฏิบัติในวิถีทาง ทีเ่ ขาศรัทธาด้วยเหมือนกัน” ‘อัสรี่’ - ภูมิใจ ชุมพร
MAKE IT BETTER ปัญหาใหญ่ของชาว LGBT ที่ทุกคนเคยเจอและมีประสบการณ์ร่วมกันก็คอื การถูกกลั่นแกล้ง ทั้งด้วยวาจา การกระท�า รวมถึงการตัดสินทั้งๆ ที่ไม่เคยรู้จักกันมาก่อน เรื่องนี้เป็น ประเด็นทีใ่ หญ่โตขึน้ เรือ่ ยๆ ในสังคมไทย ซึง่ น้อยคนจะกล้าออกมาเปิดปากพูดเพือ่ บอกว่าครัง้ หนึง่ ฉันก็เคยโดนรังแก ซึง่ ในบางคนนัน้ รุนแรงจนถึงระดับทีค่ ดิ ว่าเคยอยากฆ่าตัวตายเลยก็มี “เรามาเจอเรือ่ งเหยียดเพศตอนเข้ามาเรียนในกรุงเทพฯ ทัง้ ๆ ทีต่ อนอยูต่ า่ งจังหวัดเราก็ไม่คอ่ ยมีเรือ่ งทีถ่ กู เหยียดหนักๆ มากอะไร แต่พอเข้ามาเรียนต่อ เราถูกเหยียดเรือ่ งเพศสภาพ ถูกเหยียดเรื่องความป็นเด็กต่างจังหวัด ถูกเหยียดเรื่องคะแนนสอบเข้า การพูดภาษาอังกฤษได้ไม่ชัดเหมือนเพื่อน “ทุกวันนี้คนบอกว่าอยากให้สงั คมเท่าเทียมกัน แต่ก็ยังมีข่าวว่ากะเทยเป็นตัวตลก เป็นสีสันของการเกณฑ์ทหาร แล้วเมื่อไหร่เรื่องนี้จะหมดไปในเมื่อคุณยังมองกะเทยแบบนี้อยู่ ยังกดขี่เพศทางเลือกกันอยู่” ครูเคทเริ่มต้นเล่าถึงความไม่เท่าเทียมที่แท้จริงในสังคมให้ฟัง “เราไม่ชอบค�าพูดทีป่ ระมาณว่า ชอบผูห้ ญิงเหรอ เพราะยังไม่เคยลองผูช้ ายล่ะสิ หรือพยายามจีว้ า่ แล้วตกลงใครเป็นฝ่ายชายใครเป็นฝ่ายหญิง เพราะติดภาพว่า LGBT คือทอมกับดี้ และเรื่องของเลสเบี้ยนจะยังไม่เข้าใจกัน” นี่คอื ประสบการณ์ตรงที่พลอยได้รับจากผู้ชาย “เราเคยถามพวกผู้ชายที่สงสัยในตัวเราว่าแล้วท�าไมเธอถึงชอบผู้หญิงล่ะ เขาก็บอกว่าเพราะเป็นเรื่องธรรมชาติ เราก็บอกว่านี่ก็เป็นธรรมชาติของเราเหมือนกันที่ชอบผู้หญิง แค่ไม่เหมือนเธอเท่านั้นเอง” จิตรลดาเล่าเสริม “รูปลักษณ์ของเราอาจจะเป็นผู้หญิงมากๆ เลยไม่ค่อยได้รับผลจากการถูกเหยียดด้วยค�าพูดจากสังคมรอบข้างเท่าไหร่ แต่ถ้าสังคมของคนมุสลิมเราก็เลือกที่จะไม่ก้าวเข้าไป” ในอีกด้านอัสรี่ก็เลือกที่จะเป็นคนประนีประนอม และใช้ความอหิงสาในการรับมือกับความขัดแย้ง “ถ้ายกเอาเรื่องศาสนาออกไป พ่อแม่ของเราก็คือคนที่ห่วงลูกตัวเอง เขาคือพ่อแม่ ที่อยากให้ลูกอยู่ในสังคมที่ไม่ต้องมาต่อสู้กบั ความเคลือบแคลงสงสัยของคนภายนอก ถ้าเราอยู่ในความปกติที่สังคมมองว่าปกติ เราก็ไม่ต้องมาทุกข์ ไม่ต้องมานั่งเครียด”
ภาพ : กฤตธกร สุทธิกต ิ ติบต ุ ร
ตึงเครียด และกดดันอย่างถึงทีส่ ดุ แต่สดุ ท้ายทุกอย่างก็จะ ผ่านไปด้วยดี “เราบอกให้เขามองไปที่ความเป็นตัวเรามากกว่า ทีจ่ ะเอาศาสนามาเป็นเกณฑ์ เราอยากมีความสุขในเส้นทาง ของเรา พวกเขาก็ร้องไห้เพราะคงเสียใจที่เราเป็นแบบนี้ และเสียใจที่ท�าให้เราเป็นแบบนี้ พ่อก็คงเสียใจที่เลี้ยงเรา ได้ไม่ดี ส่วนแม่กเ็ สียใจเพราะเรือ่ งศาสนาทีเ่ ข้มงวดแล้วเรา ก็ท�าตามไม่ได้” ตอนที่ คุ ย กั บ ปั น ปั น นาคประเสริ ฐ เขาพู ด ถึ ง ความรูส้ กึ ครัง้ แรกทีไ่ ด้แต่งตัวเป็นผูห้ ญิง ซึง่ เขาบอกว่าเป็น ความรูส้ กึ ทีม่ หัศจรรย์มาก เหมือนได้ปลดปล่อยทุกๆ อย่าง หลายสิง่ ทีเ่ คยถูกห้ามมาตัง้ แต่เด็กว่าท�าไม่ได้ เขาก็สามารถ ท�าได้ แต่ส�าหรับอัสรี่กลับรู้สกึ อีกอย่าง “เราค่อยๆ เปลีย่ นแปลงตัวเอง เลยรูส้ กึ เป็นธรรมชาติ กว่า ไม่ถึงกับหวือหวาขนาดนั้น เรามีความสุขจากข้างใน สิ่งที่ครอบตัวเราอยู่ไม่ได้ท�าให้เรามีความสุขมากอะไร ขนาดนั้น แต่ส่งิ ที่ท�าให้เรามีความสุขมากๆ คือการที่เพื่อน และพ่อแม่ยอมรับในตัวเรา” ในแง่ของการนับถือศาสนาอิสลาม การเป็นเพศ ทางเลือกนั้นเป็นข้อห้ามสูงสุด แต่เธอก็ยังยืนยันว่าตัวเอง จะขอเป็นชาวมุสลิมที่ดีตลอดไป “เรายังเป็นมุสลิม ถ้าให้เปรียบเทียบเราก็แค่เป็น
ภาพ : ทรรศน หาญเรืองเกียรติ
ในแต่ละศาสนาก็มีกฎเกณฑ์ที่เป็นข้อห้ามส�าหรับ คน LGBT บัญญัติไว้แตกต่างกัน ศาสนาพุทธก็แค่ห้าม บัณเฑาะว์ (ผู้ชายที่แสดงออกว่าเป็นผู้หญิงอย่างชัดเจน) หรือคนที่มีเครื่องเพศสองเพศในตัว บวชเป็นพระภิกษุ ทางด้ า นศาสนาคริ ส ต์ ก็ ไ ม่ ย อมรั บ ในการแต่ ง งานของ เพศเดียวกัน เพราะถือว่าพระเจ้าสร้างแค่ผชู้ ายและผูห้ ญิง ขึ้นมาเท่านั้น ส่วนศาสนาอิสลามนั้นเป็นที่รู้กันว่าไม่ให้ การยอมรับในเรื่องของความหลากหลายทางเพศอย่าง ชัดเจน และจริงจังทีส่ ดุ ซึง่ นัน่ เป็นเรือ่ งใหญ่ทอี่ สั รีต่ อ้ งรับมือ มาตั้งแต่เด็ก “เราตั ด สิ น ใจพู ด ออกมาว่ า ตั ว เองเป็ น แบบไหน ตอนอยู่มหาวิทยาลัย ตอนเด็กๆ เราก็รู้จักตัวเองแล้ว แต่ยังไม่มีพลังที่จะกล้าบอกพ่อกับแม่ว่าเราเป็นผู้หญิง เพราะเราอยู่ในกรอบที่ถูกครอบเอาไว้ เราเป็นเด็กที่อยู่ใน โอวาทของพ่อแม่มาตลอด ถ้าเราบอกออกไปมันก็จะ กระทบถึงจิตใจของพวกเขา และกระทบถึงใจของเราเอง ด้วย” แต่สดุ ท้ายก็ถงึ วันทีเ่ ธอต้องเผชิญหน้ากับความกลัว ที่อยู่ในใจ และปลดล็อกตัวเองออกมาให้ได้ “วันที่ตัดสินใจบอกกับพ่อแม่ เรานัดพวกท่านมานั่ง คุย แต่กข็ อเวลาไปนัง่ ท�าใจอยูเ่ ป็นชัว่ โมงก่อนทีจ่ ะบอกไป” ฟังที่เธอเล่าเราก็พอนึกภาพออกว่าช่วงเวลาของ การสนทนาในตอนนั้ น ต้ อ งเต็ ม ไปด้ ว ยความอึ ด อั ด
T 18
นิทรรศการ ‘DIASPORA: Exit, Exile, Exodus of Southeast Asia’ โดย หลากศิลปิน น�าเสนอ ผลงานศิลปะร่วมสมัย จากภู มิ ภ าคเอเชี ย ตะวันออกเฉียงใต้ ว่าด้วย กระแสการอพยพย้าย ถิ่ น ของผู ้ ค น วั น นี้ ถึ ง 1 ตุ ล า ค ม 2 5 6 1 ณ พิ พิ ธ ภั ณ ฑ์ ศิ ล ปะ ร่ ว มสมั ย ใหม่ เ อี่ ย ม จ.เชี ย งใหม่ (เว้ น วั น อังคาร)
การแสดงสดครัง้ แรกใน ประเทศไทยของ The Wedding Present วง ด น ต รี อิ น ดี้ พ็ อ พ ใ น ต�านานจากเมืองลีดส์ ประเทศอั ง กฤษ ใน ‘The Wedding Present Live in Bangkok’ พร้ อ มโชว์ เ ปิ ด จากวง Hariguem Zaboy และ DJ Fatboy Tim วันนี้ เวลา 19.00 น. ณ The Public Restaurant & Bar จ� า หน่ า ยบั ต รที ่ Ticketmelon.com
issue 522
22 JAN 2018
WHERE THE CONVERSATIONS BEGIN
SA 22
S
STYLE BANGKOK FAIR
BLEH EXHIBITION
HIGHLAND 4.20
นิทรรศการแสบๆ คันๆ ‘มองบน’ โดยสอง ศิ ล ปิ น หญิ ง รุ ่ น ใหม่ กนิษฐรินทร์ ไทยแหลมทอง และ นรีกลุ ธูปพุทธา สะท้ อ นถึ ง พฤติ ก รรม ต่างๆ ของมนุษย์ผ่าน ผลงานทัศนศิลป์แบบ ป๊อปอาร์ตที่เรียบง่าย แต่คมคาย วันนี้ถึง 23 เมษายน 2561 ณ ชัน้ 2 Kinjai Contemporary รายละเอี ย ดเพิ่ ม เติ ม www.facebook.com/ Kinjaicontemporary
เดิ น ทางไปสู ่ โ ลกของ กัญชาผ่านนิทรรศการ ที่ จ ะบอกเล่ า ประวั ติ ศาสตร์กญ ั ชาในประเทศ ไทย ไปจนถึงมุมมอง การต่ อ สู ้ เ คลื่ อ นไหว เรื่องกัญชาในประเทศ ทั้ ง เรื่ อ งการแพทย์ สังคม และการท�าให้ กั ญ ชาถู ก กฎหมาย พ ร ้ อ ม กิ จ ก ร ร ม อี ก มากมาย ใน ‘Highland 4.20’ วันนี ้ เวลา 16.20 น. ณ ดาดฟ้า ฟอร์จนู ทาวน์ จ�าหน่ายบัตรที่ Ticketmelon.com
‘Style Bangkok Fair’ งานแฟร์ เ ดี ย วที่ ร วม ศักยภาพสินค้าส่งออก ของกลุม่ สินค้าไลฟ์สไตล์ จาก 3 กลุ่มหลัก ทั้ง กลุ่มแฟชั่นและเครื่อง หนัง (BIFF&BIL), กลุ่ม ของขวัญ ของใช้และ ข อ ง ต ก แ ต ่ ง บ ้ า น (BIG+BIH) และ เฟอร์ นิ เ จอร์ (TIFF) วันนี้ถึง 23 เมษายน 2561 ณ ฮอลล์ 98-105 ไบเทค บางนา
adaybulletin
BTS หมอชิต
จุดแจกนิตยสาร a day BULLETIN เฉพาะสถานีรถไฟฟ้า BTS ทุกวันจันทร์ เวลา 17.30 น. เป็นต้นไป (แจกให้ผู้รับได้คนละ 1 ฉบับ)
BTS
เพล
ินจิต
BTS อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ ม
นิทรรศการ ‘กาลเวลา’ โดย ปราการ จันทรวิชติ กับผลงานชุดประจักษ์ พยานแห่งวันหยุด ที่ สร้างสรรค์รปู ทรงของวัตถุ ให้เป็นเสมือนสัญลักษณ์ แทนบันทึกทางอารมณ์ และความคิด และ กิง่ กาญ สุนทรชืน่ กับผลงานชุด ก้าวข้ามแห่งเวลา ทีแ่ สดง ให้เห็นถึงความเข้าใจใน สัจธรรมแห่งความเปลีย่ นแปลง วันนีถ้ งึ 6 พฤษภาคม 2561 ณ หอศิลป์รว่ มสมัย อาร์เดล ถ.บรมราชชนนี (เว้นวันจันทร์)
THE WEDDING PRESENT LIVE IN BANGKOK
F 21
ชิดล
นิทรรศการ ‘Under My Skin’ โดย กฤษฎางค์ อินทะสอน น�าเสนอผลงาน จากแรงบันดาลใจใน ความทรงจ�าที่มีต่อสื่อ ไม่วา่ จะเป็นภาพยนตร์ การ์ ตู น คลาสสิ ก ของ วอลต์ดิสนีย์ อะนิเมะ สยองขวัญ ทีย่ งั คงฉาย ภาพซ�า้ ฉากต่างๆ ทีน่ า่ ประทั บ ใจในหั ว ของ ศิ ล ปิ น อยู ่ ต ลอดเวลา วันนี้ถึง 28 เมษายน 2561 ณ นัมเบอร์วัน แกลเลอรี ซ.สีลม 21 (เว้นวันอาทิตย์)
DIASPORA: EXIT, EXILE, EXODUS OF SOUTHEAST ASIA
TH 20
BTS
PERIOD OF TIME
FIND US
UNDER MY SKIN
W 19
ม
M 17
สยา
16
BTS
a day BULLETIN
24
CALENDAR
BTS อโศก BTS ศาลาแดง
BTS อ่อนนุช
BULLETIN BOARD
25
อัพเดตแวดวงข่าวสังคมทีน ่ า่ สนใจในรอบสัปดาห์ 19 ปีที่รอ ‘หนุ่ม กะลา’ ปิดธันเดอร์โดม จัดคอนเสิร์ตใหญ่ 2 รอบ กว่า 19 ปีที่โลดแล่นอยู่ในเส้นทางสายดนตรี ผ่านร้อนผ่านหนาวมาทุกรูปแบบ แต่ ณพสิน แสงสุวรรณ หรือ ‘หนุ่ม กะลา’ เจ้าของเพลงฮิตที่ใครก็ร้องได้ อย่าง ขอเป็นตัวเลือก / รอ / บอกสักค�า / เธอเป็นแฟนฉันแล้ว / ไม่มาก็คดิ ถึง / ปล่อยมือฉัน ฯลฯ ยังไม่เคยมีคอนเสิรต์ ใหญ่ เลย แต่ปนี คี้ า่ ย Genie Records จะท�าให้แฟนเพลงได้รจู้ กั เจ้าของเสียงแหบเสน่ห์คนนี้ยิ่งขึ้นในคอนเสิร์ต ‘Chang Music Connection presents MY NAME is NUM KALA Concert 19 ปีที่รอ #ไม่มาก็คิดถึง’ จ�าหน่ายบัตรที่ GMMLIVE.com, ThaiTicketMajor.com และไทยทิกเก็ต เมเจอร์ทุกสาขา หรือโทร. 0-2262-3456 บัตรนั่งราคา 2,000 บาท บัตรยืนราคา 1,200 บาท เปิดแสดง 2 รอบ ในวันเสาร์ที่ 19 และวัน อาทิต ย์ ที่ 20 พฤษภาคม ที่ธันเดอร์โดม เมืองทองธานี
จุ ฬ าฯ ร่ ว มกั บ พั น ธมิ ต ร เปิ ด ตั ว ‘Our Futures 2030’ ร่ ว มคิ ด ร่ ว มคุ ย ร่วมสร้างอนาคต สูย ่ ค ุ 2030
Museum of ME มิวเซียม ง า น ศิ ล ป์ ที่ เ ป ลี่ ย น คุ ณ ให้ เ ป็ น ผลงานศิ ล ปะในยุ ค ดิจิตอล
จุฬาฯ ผสานพลังความร่วมมือ การไฟฟ้านครหลวง ไทยเบฟเวอเรจ และ ธนาคารกสิกรไทย เปิดตัวเมืองนวัตกรรม แห่งสยาม (Siam Innovation District) เพือ่ ให้เป็นเวทีสงั คมอุดมปัญญาและสร้าง นวัตกรรมที่ตอบโจทย์สังคม คิกออฟ เปิดตัวด้วยงาน Our Futures 2030 ร่วมคิด ร่วมคุย ร่วมสร้างอนาคต ชวนผูร้ ว่ มงาน ข้ามเวลาไปอยู่ในยุค 2030 ที่ทุกอย่าง เปลี่ยนแปลงพลิกโฉมรวดเร็วอย่างคาด ไม่ถงึ พร้อมเปิดเวทีโชว์นวัตกรรมสุดล�า้ จากนวัตกรรุน่ ใหม่ ดูรายละเอียดของกิจกรรม ต่างๆ ได้ที่ https://siaminnovationdistrict. com/our-futures-2030/
เอ็มโพเรียม ดีพาร์ทเม้นท์สโตร์ จัดกิจกรรม Museum of ME ชวนร่วม สัมผัสประสบการณ์งานศิลปะรูปแบบใหม่ ที่ผู้เข้าชมจะกลายเป็นส่วนส�าคัญของ ผลงานศิลปะด้วยเทคโนโลยีอินเตอร์แอ็กทีฟอาร์ต ผ่านมุมมอง 10 ศิลปินรุน่ ใหม่ ทัง้ ไทยและต่างประเทศ ซึง่ เป็นครัง้ แรก ที่ผู้เข้าชมสามารถเป็นส่วนส�าคัญของ ผลงานศิลปะ ด้วยการผสมผสานรูปถ่าย ของตัวเองกับผลงานศิลปะเข้าด้วยกัน งานจัดตัง้ แต่วนั นีถ้ งึ 18 เมษายน 2561 ที่บริเวณ E-space ชั้น G เอ็มโพเรียม ดีพาร์ทเม้นท์สโตร์
NUE Noble แจ้ ง วั ฒ นะ Sold Out 95% ภายในวันเดียว
EA เปิ ด ตั ว ยานยนต์ ไ ฟฟ้ า สัญชาติไทย MINE Mobility
โนเบิลฯ สร้างปรากฏการณ์อกี ครัง้ ท�าลายสถิติปิดการขายโครงการ ‘NUE Noble Chaengwattana 95%’ ภายในวันเดียว กระแสตอบรับจากลูกค้าและนักลงทุน ดีเกินคาด ลูกค้าแห่จองโครงการเป็นจ�านวน กว่า 400 คน ตอกย�า้ ความเชือ่ มัน่ ในตลาดว่า ลูกค้าชาวไทยและต่างชาติยงั ให้ความสนใจ กับศักยภาพของคอนโดมิเนียมนอกเมือง ติด mass transit ทีร่ องรับความเจริญเติบโต ในอนาคต และมีแผนเปิดตัวโครงการ คอนโดมิเนียมบนท�าเลเยีย่ มใจกลางเมือง ทีย่ งั คงเน้นในเรือ่ งของการออกแบบและ ดีไซน์ทเี่ หมาะกับแนวคิดการใช้ชวี ติ แบบ คนเมืองในยุคนี้ ซึง่ ทางบริษทั ฯ มัน่ ใจว่า จะได้รบั การตอบรับอย่างดี ทัง้ ในด้านดีไซน์ การออกแบบ ท�าเลทีต่ งั้ และความคุม้ ค่า ในการลงทุน
บริษัท พลังงานบริสุทธิ์ จ�ากัด (มหาชน) หรือ EA เตรียมก้าวสู่ตลาด ยานยนต์ โดยเปิดตัว MINE Mobility รถยนต์ที่ขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้า เต็มรูปแบบถึง 3 รุน่ พร้อมกัน ด้วยรูปลักษณ์ โฉบเฉี่ยว ทันสมัย ปลอดภัย ไร้มลพิษ และประหยัดพลังงานเป็นเยีย่ ม ตอบรับ การใช้งานในหลายฟังก์ชัน ชื่อ MINE Mobility มีท่ีมาจากคอนเซ็ปต์ Mission No Emission พันธกิจไร้มลพิษ ที่มุ่งเน้น การสร้างยานยนต์ที่ไร้มลพิษ เป็นมิตร กับสิ่งแวดล้อม ประหยัดและปลอดภัย ง่ายต่อการบ�ารุงรักษา ให้ความคุม้ ค่าใน ระยะยาว เพือ่ ให้คนไทยได้ใช้รถยนต์ไฟฟ้า คุณภาพสูงทีอ่ อกแบบและผลิตโดยคนไทย อย่างแท้จริง
a day BULLETIN
HE SAID
26
เรื่อง : ตนุภัทร โลหะพงศธร ภาพ : Tom Potisit
BE AU T Y IS I N T H E E YE OF THE
issue 534 16 APR 2018
B E H O L D E R
ความงามขึ้นอยู่กับมุมมองของแต่ละคน คือค�าตอบของ ‘ทอม’ - ธีระฉัตร โพธิสท ิ ธิ์ เมือ ่ เราถามหาถึงนิยามความงามซึง่ เรารูส ้ ก ึ ได้ทน ั ทีผา่ นการเสพผลงาน ของเขา จากประเด็นสังคมที่ละเอียดอ่อนเกินกว่าจะจับต้องได้ ถูกเขาหยิบจับ มาตีความใหม่ให้ร่วมสมัย ผ่านการใช้สัญลักษณ์และสร้างสรรค์เป็นภาพถ่าย อันเป็นเอกลักษณ์ เพียงต้องการสะท้อน ถ่ายทอด และสื่อสารถึงปัญหาที่คน ในสั ง คมต่ า งเพิ ก เฉยหรื อ มองข้ า มไป ที่ ส� า คั ญ ที่ สุ ด มากกว่ า ความสวยงาม คือการสร้างสะพานทีเ่ ชือ ่ มทุกคน ทุกสังคม ทุกโลกเข้าไว้ดว ้ ยกัน โดยมีภาพถ่าย ของเขาคอยท�าหน้าที่เหล่านี้ได้อย่างสมบูรณ์แบบ
จุดเริ่มต้น... เหตุผลที่จับงานถ่ายรูป มีช่วงหนึ่งที่เราเดินทาง 26 ประเทศรอบโลก โดยเครื่องบินเล็ก เพราะคู่ชีวิตเก่าเป็นนักบิน เราเป็นคนกลัวเครื่องบินตกตลอดเวลาเลยหา วิธีขจัดความกลัว เริ่มจากอ่านหนังสือ เล่นเกม แต่ไม่มอี ะไรขจัดความรู้สกึ กลัวได้ จนได้มาจับ กล้องถ่ายรูป ถ่ายภาพทางอากาศ และถ่ายภาพ คนไทยที่อยู่ต่างประเทศทั่วโลก นี่คือจุดเริ่มต้น ของการถ่ายภาพ พอได้ท�าก็รู้สึกสนุก ก็เริ่ม ถ่ายภาพมาเรือ่ ยๆ เราว่าภาพถ่ายคือการสือ่ สาร ความรู้สึกและความคิดของของเราได้ดีที่สุด ในการท�างานเราจึงใช้ความรูส้ กึ มากกว่าเทคนิค โลกของการส�ารวจ... เราท�างานอนุรกั ษ์ ปีนเี้ ข้าสูป่ ที ี่ 11 เริม่ ต้นจากถ่ายภาพทางอากาศ เพือ่ ใช้สา� รวจประชากรพะยูน ในตอนนัน้ ยังไม่มี มาตรฐานคงที่เท่าไหร่ เราก็เป็นกลุ่มคนที่ช่วย พัฒนาขึน้ พอท�าส�าเร็จก็ขยายไปสูโ่ ครงการอืน่ ๆ เช่น ส�ารวจวาฬ โลมาอิระวดี ชะนี เพราะตอนนี้ ยังไม่มีใครสามารถท�าหน้าที่เหล่านี้ เราคิดว่า ถ้าจะสร้างการเปลีย่ นแปลงได้ตอ้ งมีคนเริม่ และ ผู้ตามถึงจะเกิดแรงสั่นสะเทือนได้ ถ้าเราไม่ท�า แล้วใครจะท�า คิดแบบนี้เสมอ เลยมีงานใหม่ๆ เข้ า มาตลอดเวลา แล้ ว สิ่ ง ที่ เ ราท� า ก็ ส ร้ า ง แรงกระเพื่ อ มให้ ค นรุ ่ น ใหม่ เ ริ่ ม หั น มาสนใจ เรื่องเหล่านี้ได้ ซึ่งถือว่าเราท�าหน้าที่ได้สมบูรณ์ แล้ว แต่ก็ไม่ใช่แค่เราคนเดียวจะสร้างการเปลี่ยนแปลงได้ ต้องมีหลายๆ คนช่วยกันเสมอ ท�าลายก�าแพง... ภาพถ่ายเป็นได้ทงั้ อาวุธ ที่สามารถฆ่าคนให้ตายได้ และสามารถเอามา ใช้ในเชิงสร้างสรรค์เพือ่ สร้างสิง่ ใหม่ๆ ให้เกิดขึน้ ได้ เราจึงเลือกใช้ภาพถ่ายเพื่อท�าลายก�าแพง ทีก่ นั้ ระหว่างหลายๆ โลกได้ เมือ่ ก่อนเราคิดเสมอ ว่า ‘Changing the world, one image at a time’ เป็ น การเปลี่ ย นแปลงโลกโดยใช้ ภ าพถ่ า ย แต่ตอนนีเ้ รารูส้ กึ ว่าจริงๆ แล้วงานและการท�างาน ของเรามั น ก� า ลั ง เชื่ อ มทุ ก ๆ โลกเข้ า ด้ ว ยกั น มากกว่า เหมือนวลีทวี่ า่ ‘Build bridges not walls’ คือสร้างสะพานมากกว่าสร้างก�าแพง สร้าง สะพานที่เชื่อมระหว่างโลกแฟชั่นและศิลปะ เข้ากับประเด็นสังคม เราหยิบเอาความรูส้ กึ ของ
ตัวเองขึ้นมาก่อนเสมอว่าประเด็นสังคมนั้นๆ เชื่อมโยงกับเราตรงไหน เพราะหลายคนชอบ ถามว่าเราได้แรงบันดาลใจมาจากไหน คิดงาน ได้ยังไง จริงๆ มันเป็นเรื่องที่ง่ายมาก เพราะ ทุกสิ่งมีความงามเป็นของตัวเอง เราหยิบยืม ความงามจากประเด็นต่างๆ ให้มาอยู่รวมกัน และน�าเสนอให้ร่วมสมัย แฟชัน่ ... S H U T D O W N เป็นงานแรก ที่เราน�าแฟชั่นมารวมกับประเด็นสังคม พูดถึง การเมือง เราน�าภาพข่าวจากโซเชียลฯ มา รี เ มกใหม่ ใ ห้ เ ป็ น แฟชั่ น ซึ่ ง เป็ น งานทดลอง พอเอาไปน�าเสนอนิตยสารก็ไม่มีใครเล่นด้วย เหตุ ผ ลเพราะเอาแฟชั่ น ไปรวมกั บ การเมื อ ง ศาสนา ประเด็นสังคมไม่ได้ เราก็บอกว่าไม่ถกู ต้อง เพราะแฟชั่ น คื อ สื่ อ ที่ ท รงพลั ง ที่ สุ ด สื่ อ หนึ่ ง เป็นสิง่ ทีส่ ามารถเชือ่ มและสือ่ สารทุกคนให้เข้าหา กันได้ พอเผยแพร่งานออกไป เรารู้สึกว่ามีคน สนใจ และสร้างแรงสั่นสะเทือนบางอย่างได้ เหมือนกัน แต่เราไม่ได้ต้องการให้คนมาสนใจ ตัวเรา ให้สนใจที่ตัวงานแล้วเขารับรู้ได้ถึงสิ่งที่ เราต้องการจะสื่อสารออกไปดีกว่า หน้าทีช่ า่ งภาพ... ถ้าดูงานผ่านๆ อาจรูส้ กึ ว่ารุนแรง แต่ถา้ ลงรายละเอียดจะพบสัญลักษณ์ ที่เราต้องการสื่อสาร เพราะการท�างานทุกครั้ง เราค้นคว้าเยอะ เราจะให้ความสนใจว่ามันมี ที่มาอย่างไร ปัญหาคืออะไร และเราสามารถ ท�าอะไรได้ เราจะไม่บอกว่าให้ทกุ คนแก้ปัญหา อย่างไร เพราะทุกอย่างเป็นเรือ่ งความรูส้ กึ ทีท่ กุ คน ต้องจัดการกับตัวเอง เขาควรจะรู้ด้วยตัวเองว่า จะต้องท�าอะไร ไม่ใช่หน้าที่เราที่ต้องเป็นคนไป บอก บางครัง้ ภาพของเราเป็นทีว่ พิ ากษ์วจิ ารณ์ ในสังคม เราไม่ได้สนใจเท่าไหร่ เรารู้ดีว่าก�าลัง ท�าอะไร ทุกขัน้ ตอนการท�างานผ่านกระบวนการคิด ผ่านประสบการณ์ทเ่ี รามี ผ่านการเห็นความงาม ในทุกๆ องค์ประกอบ ดังนัน้ การทีเ่ ขารูส้ กึ ไม่ชอบ จึงไม่ใช่ปัญหาของเรา เพราะเราผ่านการท�า ความเข้าใจกับทีมงานและผูท้ เี่ กีย่ วข้องทัง้ หมด แล้ว เราท�างานร่วมกันและงานก็ออกมาตรง ตามที่เราคิดและวางแผนไว้ก็จบ เราท�าหน้าที่ ของเราในฐานะช่างภาพเสร็จแล้ว ที่เหลือคือ
ปัญหาของผู้เสพที่ต้องไปจัดการกับความรู้สึกของตัวเอง บริ จ าคอวั ย วะ... เราเกิด มาพร้ อ มไต 3 ข้ า ง แล้ ว เราใช้ ชีวิต สุด กู ่ จนไตที่เ กิน มาเสื่อ มและบวมจน ไปกดกระดูกสันหลัง เราไปหาหมอโรงพยาบาลเอกชน เพื่อผ่าตัด ค่าใช้จ่ายประมาณ 9 แสนบาท แต่ตอนนั้น ความคิ ด เรื่ อ งการท� า งานเพื่ อ สั ง คมก็ ยั ง มี อ ยู ่ เราเลย เปลี่ยนไปรักษาที่โรงพยาบาลของรัฐบาลแทน ซึ่งเหลือ ค่าใช้จา่ ยแค่ 1 แสนบาท แล้วน�าเงินส่วนต่างไปท�าการกุศล ระหว่างการรักษา เราเห็นความต้องการของคนอื่นที่สูง กว่าเรามาก จึงคุยกับคุณหมอว่าเมือ่ ผ่าตัดเสร็จเราอยาก น�าเงินส่วนต่างมาท�าบุญกับโรงพยาบาลแต่เราไม่ท�า ด้วยเงิน เราจะท�าบุญด้วยภาพถ่ายเพราะเป็นสิง่ ทีเ่ ราถนัด เพื่ อ พู ด ถึ ง การบริ จ าคอวั ย วะ เพราะว่ า ในคนหนึ่ ง คน อวัยวะหลักช่วยคนได้ 7 คน แต่ถ้าแยกส่วนได้มากถึง 54 คน ปรากฏว่าการจัดแสดงภาพถ่ายชุด The Anatomy 101 มีผู้บริจาคอวัยวะ 500 คน ในเวลาเพียง 8 วัน
27
the eye of the beholder.’ อย่างเช่น ขี้หมา หนึง่ ก้อนก็มคี วามงามของมันอยู่ พืน้ ผิว สี หรือกลิน่ ทัง้ หมดนีค้ อื ความงามเฉพาะแบบ แต่เราไปตัดสินว่าสิ่งนี้มันเหม็น เพราะเรา ตีกรอบ จัดกลุ่มให้กับทุกๆ อย่าง แต่มันก็ มีเหตุผลของการมีอยู่ ดังนัน้ ความงามคือ คุณค่าเฉพาะตัวของแต่ละคน ทีไ่ ม่วา่ คนอืน่ จะมองเราในแบบไหน แต่ท้ายที่สุดแล้ว อยูท่ ตี่ วั เราว่าเราให้คณ ุ ค่ากับตัวเองแบบไหน ละเอียดอ่อน ล่อแหลม เสี่ยง... การท�างานเกีย่ วกับประเด็นสังคมค่อนข้าง จะละเอี ย ดอ่ อ น ล่ อ แหลม และเสี่ ย ง ถ้าคุณไม่สามารถควบคุมอารมณ์ตัวเอง ในการท�างานกับสามค�านี้ได้ อย่าท�างาน ประเด็นสังคม เพราะสิ่งแรกคุณจะไม่ได้ สร้างอะไรทีใ่ หม่ขนึ้ มาเลย และอย่างทีส่ อง คือคุณจะไปท�าลายองค์กรหรือบุคคลทีค่ ณ ุ ไปท� า งานด้ ว ย เราเลยรู ้ สึ ก เฉยๆ มาก กับคอมเมนต์ที่บอกว่าเราเพี้ยน บ้า หรือ ปัญญาอ่อน เพราะทุกครัง้ ทีง่ านเราเกีย่ วข้อง กับประเด็นสังคม เราไม่สนใจว่ามันจะ ประสบความส�าเร็จไหม แต่เราจะให้ความส�าคัญว่างานของเราส่งผลกระทบกับใคร บ้าง แล้วเขาจะรับแรงกดกันเหล่านี้ได้ หรือเปล่า ตรงนี้คือประเด็นที่ส�าคัญมาก เพราะถ้างานของเราท�าออกมาแล้วท�าลาย มากกว่าสร้างสรรค์ หมายความว่าเรา ไม่ประสบความส�าเร็จ แล้วคนที่จะรู้สึก ไม่ดีมากๆ คือตัวเราเอง
คุณค่าและความงาม... ทุกอย่างมีความงามในตัวเอง ไม่วา่ จะเป็นสิง่ ทีน่ า่ เกลียดขนาดไหน หรือของที่เราไม่เห็นคุณค่าขนาดไหน ของทุกชิ้น มีหน้าที่ของมันอยู่ จึงเป็นเหตุผลที่ยังด�ารงอยู่ ในการเป็นช่างภาพของเราทีบ่ อกว่าถ่ายได้หลายรูป แบบทั้งแฟชั่น พอร์เทรต และสารดคี เพราะเรา เห็นและใส่ใจเรื่องคุณค่าและความงามมากกว่า ในสิง่ ๆ นัน้ แน่นอนว่าความงามขึน้ อยู่กบั มุมมอง ของแต่ละคน เหมือนค�ากล่าวที่ว่า ‘Beauty is in
มนุษย์ปกติทั่วไป... เราไม่มองว่า LGBT เป็นกระแส เพราะเรามองว่าเป็น ส่วนหนึ่งของมนุษย์ปกติทั่วไปที่มีมาแต่ โบราณ เห็นได้จากภาพวาดต่างๆ เพียงแต่ ไม่ ถู ก บรรจุ ใ นวั ฒ นธรรมหลั ก ที่ ทุ ก คน ยอมรับได้เท่านั้นเอง จริงๆ LGBT คือ ความเป็นคนที่มีค วามหลากหลายมาก เราไม่สามารถบอกได้ว่าโลกนี้มีแค่ผู้ชาย และผู้หญิง เราจะบอกกับทุกคนเสมอว่า ทุกอย่างควรจะลองสักครั้งหนึ่ง ก่อนที่เรา จะตัดสินใจว่าชอบหรือไม่ชอบ ไม่ใช่เพียง แค่ไปอ่านมาแล้วรู้สกึ ตามนัน้ เพราะถ้าได้ ลองเราจะบอกคนอืน่ ได้วา่ ชอบหรือไม่ชอบ ท�าเพราะอะไร ไม่ท�าเพราะอะไร ดังนั้น ในการท�างานของเรา ทุกๆ สิ่งที่อยู่ในงาน ล้วนมีเหตุผลทั้งนั้น
สัญลักษณ์ LGBT... จะว่าไปแล้ว ธงรุ้งเป็นสัญลักษณ์ที่ชัดเจนที่สุด เราว่า ทุกคนเข้าใจ แต่ไม่ใช่ทุกคนที่รู้สึกชอบ ยุ ค นี้ เ ป็ น ยุ ค ที่ ค นได้ รั บ ข้ อ มู ล มากขึ้ น ในเรื่องความหลากหลายของเพศสภาพ การสร้างสรรค์งานของเราจึงไม่ใช้สญ ั ลักษณ์ ที่ ร ะบุ ว ่ า เป็ น เรื่ อ งของ LGBT โดยตรง เพราะจริงๆ แล้วมันเป็นเรือ่ งของความเป็นคน ในแต่ละบุคคล เราให้ความส�าคัญตรงนี้ มากกว่า อย่างค�าว่า ‘กะเทย’ เป็นค�าทีฟ่ งั ดู กันเองก็ได้ส�าหรับคนรู้จักกัน เวลากะเทย เจอกันก็ทกั ว่า ‘กะเทย’ ดังนัน้ เรือ่ งสัญลักษณ์ เราจึงต้องรู้จักเลือกใช้อย่างรู้กาลเทศะ ทุ ก คนมี พื้ น ที่ ใ นการแสดงออก เราเอง ก็ต้องเลือกที่จะแสดงออกอย่างเหมาะสม อย่างบาร์เกย์เราสนุกได้เต็มทีก่ ถ็ กู ต้องแล้ว เพราะเป็นพื้นที่ที่เราสนุกได้ ก็ต้องดูว่าเรา อยู่ในพื้นที่ไหน สื่อไหน ท�างานเรื่องอะไร ทั้งหมดนี้คือสิ่งที่เราต้องเลือกใช้ เลือก แสดงออก เลือกสื่อสารอย่างถูกที่ถูกทาง
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
สารภาพ... เรารูต้ วั เองว่าชอบผูช้ าย ตอนช่วงเรียนมหาวิทยาลัย จริงๆ ตัวเรา มีความเป็นกะเทยตัง้ แต่เด็กแล้ว แค่ไม่รวู้ า่ มันคืออะไร พ่อแม่หลายคนก็คงรู้แหละว่า ลูกตัวเองเป็นอะไร แต่คิดเองว่าคงไม่ใช่ บ้านเราก็เป็นแบบนี้ มีอยู่วันหนึ่งแม่เรียก ไปหาแล้วถามว่าท�าไมช่วงนีไ้ ม่เห็นพาผูห้ ญิง มาบ้านเลย ก็ตอบว่าช่วงนี้ไม่ได้คบใคร เบื่อๆ แล้วแม่ถามต่อว่าชอบผู้ชายหรอ เราก็ตอบว่าเปล่า (เสียงสูง) ไม่รู้จะตอบ อะไรเลยสารภาพ แม่โกรธมาก ไม่คุยด้วย หลังจากนัน้ เราเขียนการ์ดให้แม่วา่ ไม่เห็นจะ ต้องโกรธเลย ไม่ว่าจะยังไงเราก็เป็นคนดี ของแม่ สร้ า งแต่ ชื่ อ เสี ย งให้ ค รอบครั ว แม่ก็หายโกรธแล้วเฉลยว่า ที่รู้ว่าเราเป็น เพราะไปดูหมอมา (หัวเราะ) เราเลยอยาก ฝากถึงพ่อแม่ทุกคนว่า ลูกทุกคนไม่ว่าจะ เป็นเพศอะไร มันเป็นแค่ความแตกต่าง ทางเพศสภาพและความต้องการทางเพศ ซึง่ ก็เป็นความงามเฉพาะตัวบุคคล และเรา ต้ อ งยอมรั บ ให้ ไ ด้ อยากให้ ทุ ก คนมอง คุณค่าที่ตัวบุคคลมากกว่าเรื่องบนเตียง ของเขา
K
a day BULLETIN
BREATHE IN
28
เรื่อง-ภาพ : สีตลำ ชำญวิเศษ, พชร สูงเด่น
แรงหนุนจาก ‘คนรอบข้าง’ ส่งผลบวกต่อ ‘คูร่ ก ั เพศเดียวกัน’ ได้อย่างไร?
BREATHE IN : สีตลำ ชำญวิเศษ นักเขียน และคนท�ำงำนด้ำนคอนเทนต์ ที่ผ่ำนมำท�ำวิทยำนิพนธ์ปริญญำโทในหัวข้อ ‘กำรจีบกันบนสื่อออนไลน์’ และเป็นเจ้ำของแฟนเพจ ‘ธีสิสมุ้งมิ้ง’ ส่วนเรื่อง ่ งควำมรักเหมือนเดิม ่ ในเรือ ั เชือ ็ ง ้ ย ึ แม้จะเจ็บมำมำกแค่ไหน ทุกวันนีก ่ ย่ำท�ำเยอะมำก แต่ถง ่ งทีอ ควำมรัก เป็นคนอกหักเก่ง แห้วเก่ง เลยมีประสบกำรณ์มำบอกเล่ำเรือ
คนจ�ำนวนไม่น้อยมักมองควำมสัมพันธ์ของตัวเองเป็นแบบปัจเจก หมำยถึงถ้ำคบใครมันก็เป็นเรื่องของเรำกับอีกคน ส่วนคนอื่นไม่เกี่ยว แต่ถ้ำว่ำกัน ตำมตรง มีตัวอย่ำงให้เห็นเยอะมำกว่ำคนอื่นนี่แหละตัวดีเลยที่ส่งผลต่อควำมสัมพันธ์ บำงครั้งอำจถึงขั้นท�ำให้เลิกรำกันได้เลย
issue 534
ไม่เชื่อก็ดูปัญหาระดับชาติอย่างแม่ผัว-ลูกสะใภ้ก็ได้ หรือไม่ถ้าลองเพื่อนคุณไม่ชอบขี้หน้าแฟน ก็เป็นเรื่องใหญ่ได้ เหมือนกัน ฉะนั้น เวลาคบใครก็ตาม เราไม่ได้คบแค่คนนั้น คนเดียว แต่คบเป็นแพ็กเกจ คือครอบครัว เพือ่ น และคนรอบข้าง ของเขา ในทางกลับกัน อีกฝ่ายก็ต้องเจอกับแพ็กเกจของฝั่งเรา เช่นกัน ทีนถี้ า้ เป็นคนรักเพศเดียวกัน (Homosexual) หรือกลุม่ คน ที่มีความหลากหลายทางเพศ (LGBT) เรื่องที่จะมีคนอื่นเข้ามา เกีย่ วข้องก็จะยิง่ ยากและยิง่ ซับซ้อน เพราะไม่ใช่แค่วา่ คนรอบข้าง จะยอมรับแฟนหรือไม่ แต่ไปไกลว่าพวกเขายอมรับตัวตนของ เรา ยอมรับแฟนเรา และยอมรับความสัมพันธ์ของเรากับแฟน ได้หรือเปล่า ซึ่งมันสร้างความอึดอัดยิ่งกว่าความสัมพันธ์แบบ กระแสหลักหรือคนรักต่างเพศ (Heterosexual) มากโข ส� า หรั บ บทความนี้ จ ะไม่ เ น้ น ไปที่ ค นรั ก เพศเดี ย วกั น แต่จะพูดถึง ‘คนรอบข้าง’ แทน เหตุผลก็เพราะอยากชี้ให้เห็น ว่ า การช่ ว ยให้ ค วามสั ม พั น ธ์ ข องคู ่ รั ก เพศเดี ย วกั น ดี แ ละมี ความสุข ไม่ได้อาศัยแค่ความเข้าใจของเจ้าตัว (คนรักเพศ เดียวกัน) เท่านั้น แต่คนรอบข้างก็มีส่วนส�าคัญมากด้วย อย่างในงานวิจยั โดย Karen L. Blair และ Diane Holmberg1 ในปี 2008 พบว่า การสนับสนุนจากคนรอบข้างส่งผลดีต่อ ความสัมพันธ์และสภาพจิตใจของคู่รักเพศเดียวกัน นอกจากนี้ หากคนรอบข้ า งสนั บ สนุ น ความสั ม พั น ธ์ (Support for relationship) กล่าวคือไม่ใช่แค่สนับสนุนทัว่ ไปๆ (General support) แต่เชียร์การคบกันด้วยละก็ จะช่วยให้ความสัมพันธ์ของคู่รัก เพศเดียวกันยิ่งดีขึ้นไปอีก อธิบายให้เห็นภาพ ถ้าคนรักเพศเดียวกันมีเพื่อนฝูงหรือ
พ่อแม่ที่ไม่ต่อต้าน แต่สนับสนุนให้ทา� ตามใจตัวเองได้ เจ้าตัว ก็จะรู้สึกสบายใจกับการคบหาแฟน และถ้ายิ่งพ่อแม่หรือเพื่อน ถึงขั้นเชียร์ อารมณ์ว่าลูกหรือเพื่อนเรารักใคร เราก็รักด้วย เจ้ า ตั ว ก็ จ ะมี ค วามสั ม พั น ธ์ กั บ แฟนที่ ดี ขึ้ น ไปอี ก เพราะได้ แรงหนุนจากคนรอบข้างเต็มๆ ดังนั้น จะเห็นได้ว่าคนเราทุกคนต่างเป็นปัจจัยของ กันและกัน บางครัง้ คุณอาจอยูใ่ นจุดทีเ่ ป็น ‘คนรอบตัว’ ของคน ทีร่ กั ชอบเพศเดียวกัน เช่น คุณเป็นเพือ่ นของเขา เป็นแม่ของเขา เป็นพี่สาวของเขา เป็นหัวหน้าของเขา และถ้าคุณอยากช่วยให้ คนที่คุณรักเหล่านั้นมีความสุข สิ่งหนึ่งที่คุณท� าได้เลยก็คือ การเป็น ‘คนรอบตัว’ ที่ไม่ต่อต้าน แต่คอยให้ก�าลังใจและ สนับสนุน อย่ า งไรก็ ต าม มั น ก็ เ ป็ น เรื่ อ งยากที่ จ ะให้ คุ ณ ลุ ก มา สนับสนุน ยิ่งถ้าคุณมีความคิดที่ว่า ถ้าพวกเขาเป็นแบบที่คุณ คิดไว้มันน่าจะดีกว่า เช่น ถ้าเขาชอบคนต่างเพศได้ก็น่าจะดี ซึ่งส่วนตัว ตัวเรา (ผู้เขียน) เชื่อว่าคนหลายคนไม่ได้ตั้งใจจะ ต่อต้านหรือขัดเพราะไม่ชอบ แต่ขดั เพราะว่ารักและเป็นห่วงมาก ต่ า งหาก โดยคิ ด ว่ า ถ้ า มี ร สนิ ย มทางเพศแบบกระแสหลั ก จะใช้ชีวติ ได้ง่ายกว่า ไม่ต้องมาเจอแรงกดดันจากสังคม หรืออาจติดภาพว่าความสัมพันธ์ของคนรักเพศเดียวกัน ไม่มั่นคงและไม่ยั่งยืนเท่ากับความสัมพันธ์แบบรักต่างเพศ ซึง่ ข้อนีก้ ส็ บายใจได้เลย เพราะในงานวิจยั โดย Glenn I. Roisman และคณะ2 ในปี 2008 พบว่าคู่รักเพศเดียวกันที่ตกลงคบหา จริงจัง (Committed relationship) ไม่ได้แตกต่างจากคูร่ กั ต่างเพศ เลย กล่ า วคื อ เมื่อ พวกเขาตกลงคบกัน พวกเขาก็จ ริ ง จั ง เหมือนกับคู่รักกระแสหลักนั่นแหละ ที่ส�าคัญงานวิจัยนี้ยังพบ
ด้วยว่า คู่รักเลสเบี้ยนยังเข้ากันได้ดีมาก (“Lesbian couples interacted more harmoniously than other couple types.”) ดังนั้น ถ้าคุณเป็น ‘คนรอบข้าง’ ของคนรักเพศเดียวกัน คุณอาจต้องมาชัง่ ใจด้วยว่าคุณจะแปรความรักและความเป็นห่วง เป็นใยของคุณต่อพวกเขาอย่างไรดี? คือคุณอยากให้พวกเขา มาเป็นแบบที่คุณคิดไว้ เพราะคุณคิดเองว่าทางนี้มันดีกว่า หรือคุณจะแปรความรักนัน้ ด้วยการสนับสนุนให้พวกเขาได้เป็น ตัวของตัวเองและได้คบกับคนที่เขารัก แต่อย่างน้อยสิ่งหนึ่งที่จะเกิดขึ้นแน่ๆ คือ ถ้าคุณเชียร์ สิ่งที่พวกเขาเป็น พวกเขาจะมีความรักความสัมพันธ์ที่ดีขึ้น ซึ่งนี่ก็น่าจะเป็นสิ่งหนึ่งที่คุณอยากเห็นหรือเปล่า คือได้เห็นคน ที่คุณรักมีความสุข บางครั้งความรักอาจหมายถึงการที่คุณร่วมยินดีที่คน ที่คุณรักได้เป็นตัวของตัวเองก็ได้นะ คุณคิดว่าไง?
16 APR 2018
อ้างอิง 1 Perceived social network support and well-being in same-sex versus mixed-sex romantic relationships (ปี 2008) โดย Karen L. Blair และ Diane Holmberg 2 Adult Romantic Relationships as Contexts of Human Development: A Multimethod Comparison of Same-Sex Couples with Opposite-Sex Dating, Engaged, and Married Dyads (ปี 2008)
29
เขียนในเรื่องที่รู้นั้นเป็นค�าแนะน�าที่ดี แต่อ่านในเรื่องที่ไม่รู้ นั้นเป็นค�าแนะน�าที่ดีกว่า ค�าน�าในหนังสือ Oranges are Not the Only Fruit ของ เจเน็ตต์ วินเทอร์สนั เรื่องราว เกีย่ วกับเด็กสาวทีถ่ กู อุปการะเลีย้ งดูในโบสถ์และถูกก�าหนดชะตาชีวติ ให้อยูใ่ นหนทางพรหมจรรย์ ที่ตัดสินใจ ‘คอนเวิร์ต’ จากศาสนาและชะตาชีวิตไปตามหญิงสาวที่เธอรัก... เรื่องราวในหนังสือของเจเน็ตต์เป็นเพียงเรื่องเดียวในชั้นหนังสือสูงติดเพดานยาวจากผนัง ด้านหนึ่งจรดอีกด้าน ในร้านหนังสือแห่งหนึ่งในกรุงเวียนนาที่ดูจากภายนอกไม่มีอะไรแตกต่าง จากร้านหนังสือทั่วไป นอกจากธงสีรุ้งที่ปักอยู่หน้าร้าน และประเภทของหนังสือที่ถูกคัดเลือกไว้ ด้านใน Lööwenherz เป็นร้านหนังสืออิสระที่นับว่ามีคอลเล็กชันหนังสือ LGBT ที่ใหญ่ที่สุดในโลก หลากหลายครอบคลุมตั้งแต่เรื่องแต่งนวนิยาย วรรณกรรม หนังสือเด็ก อัตชีวประวัติ ไปจนถึง หนังสือทีอ่ ธิบาย LGBT ผ่านมุมมองศิลปะ สังคมศาสตร์ ประวัตศิ าสตร์ วิทยาศาสตร์ คูม่ อื เพศศึกษา ไปจนถึงซีดี ดีวีดี รูปถ่าย โปสต์การ์ด ธง และอื่นๆ อีกมากอัดแน่นกันในร้านนี้ Jüürgen และ Veit เจ้าของร้านบอกกับเราว่า เปิดร้านมาตั้งแต่ปี 1993 จากตู้หนังสือแค่ ผนังเดียว หนังสือไม่กี่ร้อย เล่ม จ�านวนหนังสือค่อยๆ เพิ่มขึ้นผ่านการคัดสรรของ ทั้งคู่ จนตอนนี้มีมากกว่า 12,000 เล่ ม ในทุ ก พื้ น ที่ ของร้านตั้งแต่พื้น ผนังยัน เพดาน จ� า นวนหนั ง สื อ ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น ตามตั ว อั ก ษร LGBTQA+ ตามความยอม รับรู้ของผู้คนที่ดูจะเพิ่มขึ้น ไปพร้อมกัน Veit บอกกับ เราว่า เขาไม่ได้เริ่มต้นจาก ก า ร อ ย า ก ข า ย ห นั ง สื อ แต่อยากให้พนื้ ทีน่ เี้ ป็นพืน้ ที่ อิสระ เป็นตัวกลางเชือ่ มโยง ผูค้ น สนับสนุนความหลากหลายด้ า นอั ต ลั ก ษณ์ ท าง เพศ และสร้างความเข้าใจ ในเรื่ อ งดั ง กล่ า วให้ กั บ คน ทั่วไป เจตนารมณ์ของเขา ทั้งสองก่อร้างสร้างตัวเป็น ความจริงขึ้นมาเรื่อยๆ ใน ช่ ว งเวลาเกื อ บสามสิ บ ปี ที่ ผ ่ า นมา กั บ ในวั น นี้ ที่ Lööwenherz นอกจากจะเป็นร้านหนังสือแล้ว ยังเป็นสถานที่ที่ผู้คนมาพบกันเพื่อร่วมริเริ่ม สร้างสรรค์กิจกรรมต่างๆ รวมไปถึง Rainbow Parade ขบวนพาเหรดสีรุ้งที่เป็นงานประจ�าปี ของ ‘ความภาคภูมิใจของเวียนนา’ (Vienna Gay Pride) ก็มีส่วนจากผู้คนที่พบกันที่ร้านหนังสือนี้ พื้นที่ร้านขนาดสองคูหานั้นไม่ใหญ่มาก ทว่ามีผู้คนเดินเข้าร้านมาเรื่อยๆ Jüürgen และ Veit ขอตัวไปต้อนรับผู้คนที่เข้ามาในร้าน Veit ยื่นหนังสือที่เตรียมไว้ให้กับลูกค้าบางคนราวกับรู้ว่า เขาต้องการอะไร Jüürgen ให้คา� แนะน�ารายชื่อหนังสือใหม่ๆ ตามรีเควสต์ของลูกค้า และปล่อยให้ เราที่ตัดสินใจไม่ได้เดินเลือกดูหนังสือเอาเอง เราหยุดยืนหน้าชั้นหนังสือที่ถูกติดป้ายไว้ว่า ‘Lesbian Fiction’ เมื่อเห็นสันหนังสือ ของ เวอร์จิเนีย วูล์ฟ ตั้งเรียงอยู่ เนื่องด้วยวันนั้นเป็นวันคล้ายวันที่เธอตัดสินใจจบชีวิตของเธอ พอดี (28 มีนาคม) ข้างๆ หนังสือของวูลฟ์ เป็นหนังสือนักเขียนหญิงในยุคใกล้ๆ กัน และชัน้ ถัดลงมา นั้นมีป้ายแบ่งเป็นหมวดย่อยว่า ‘Lesbian Pulp Fiction’ เราหันไปถาม Veit ว่า ‘Lesbian Pulp’ นั้นหมายถึงอะไร Veit อธิบายว่า ในยุคประมาณ 1950s-1960s นวนิยายหญิงรักหญิงเป็นหนึ่งในเรื่องแต่งประเภทหนึ่ง แต่เนื่องจากเนื้อหานั้น ถูกจัดว่าเป็นหนังสือชั้นรอง นิยายประเภทนี้จึงถูกตีพิมพ์ด้วยกระดาษราคาถูก (pulp paper) (นึกภาพคล้ายๆ กับหนังสือผีเล่มละสิบบาทสมัยก่อน) และโดยส่วนมากมักถูกเขียนด้วยนักเขียน ชาย แต่งไปเพื่อความ ‘บันเทิง’ ของผู้อ่านชายด้วยกัน เนื้อหาของ Lesbian Pulp ในยุคนั้นจึงมอง ภาพความรักระหว่างหญิงกับหญิงเป็นความแฟนตาซี ตัวละครถูกเขียนให้มปี มปัญหาบางอย่าง และมักจบลงด้วยการถูกกอบกู้ความเป็นหญิงกลับมาด้วยผู้ชายสักคนในท้ายที่สุด คล้ายกับจะ สอนให้พวกเธอรู้ว่าความสัมพันธ์ที่แท้นั้นเขา ‘ท�ากันอย่างไร’ ถึงแม้ว่าฟังแล้ว Lesbian Pulp จะเป็นการผลิตซ�้าภาพลักษณ์เก่าๆ ของความเป็นเลสเบี้ยน Veit มองว่านวนิยายประเภทนี้เป็น จุดเริ่มต้นของการพัฒนางานเขียนเกี่ยวกับเกย์ เลสเบี้ยน ในยุคต่อมาที่ท�าให้คนเริ่มมองเห็น การมีอยู่ของคนรักเพศเดียวกัน เริ่มหันมาตั้งค�าถาม และเกิดนักเขียนยุคใหม่ที่ผนวกความคิด
ทางการเมือง สังคม ในประเด็นความเป็นเพศเข้าไปในงานเขียนด้วย จนงานเขียนประเภท ‘Lesbian Ffi iction’ ถูกแยกย่อยเป็นสองหมวดในยุคต่อมา นัน่ ก็คอื งานเขียนเรือ่ งแต่งทีม่ ตี วั ละครหลัก เป็นเกย์หรือเลสเบีย้ น และงานเขียนโดยเกย์หรือเลสเบีย้ นเองทีใ่ ช้หนังสือเป็นตัวแทนเล่าเรือ่ งราว สะท้อนสังคมส่วนใหญ่ผ่านเสียงของพวกเขาอย่างแท้จริง ซึ่งเป็นงานเขียนที่ท�าให้คนทั่วไปเริ่ม หันมาสนใจในประเด็นดังกล่าวกันมากขึ้น Veit หยิบหนังสือของ แอน แบนนอน และ วาเลอรี เทย์เลอร์ สองสามเล่มมาแนะน�า และบอกว่านี่คือหนึ่งในนักเขียนที่จัดว่าอยู่ในยุคทองของ Lesbian Pulp และท�าให้งานประเภทนี้ ถูกพัฒนาไปสูผ่ อู้ า่ นกลุม่ ใหญ่ ด้วยเนือ้ หานัน้ ไปไกลและสะท้อนอะไรมากมายกว่าความรักระหว่าง คนสองคนหรือระหว่างเพศใดๆ ในหนังสือ Whisper Their Love ผู้เขียน วาเลอรี เทย์เลอร์ กล่าวไว้ในค�าน�าว่า “ฉันค่อนข้างเหนือ่ ยหน่ายกับการถูกมองว่าเป็นนักเขียนนิยายประเภท ‘pulp’ เพราะนิยาย ประเภทนี้มักจะหม่นหมอง เกินจริงอยู่เสมอ ตัวละคร ก็ ไ ม่ ไ ด้ ถู ก พั ฒ นาให้ มี มิ ติ อื่ น ใดนอกจากเรื่ อ งเพศ ฉันคิดว่าเราน่าจะมีนิยาย เกี่ยวกับเลสเบี้ยนที่มีความเป็นมนุษย์โดยสมบูรณ์แท้ ขึ้นมาบ้าง” ใช้ เ วลาอยู ่ น านกั บ ชั้ น หนั ง สื อ เพี ย งชั้ น เดี ย ว ของร้าน Jüürgen และ Veit เล่ า เพิ่ม ก่ อ นลากัน ว่ า ใน เวียนนายังมีสถานที่ส�าหรับ LGBT community อีกมาก ตั้ ง แต่ ร ้ า นกาแฟส� า หรั บ ชาวเกย์ (Café e Savoy) ร้ า นกาแฟที่ เ ปิ ด ให้ เ ข้ า ได้ เฉพาะผูห้ ญิง (The Frauencafeé) คลับซาวนาที่เปิดบริการมา ตั้งแต่ปี 1889 (Kaiserbrüündl) และอีกหลายกลุ่มที่มีการร ว ม ตั ว นั ด พ บ กั น ทุ ก ๆ สั ป ดาห์ ที่ ต ้ อ นรั บ ทั้ ง คน ท้องถิ่น คนต่างถิ่น หรือใคร ที่สนใจอยากพบปะรู้จกั กันเพิ่มเติมได้เสมอ เรากล่าวขอบคุณ Jüürgen และ Veit และเดินออกมา จากร้านพร้อมหนังสือของ เจเน็ตต์ วินเทอร์สัน ในมือที่อยากอ่านมากจนต้องไปนั่งร้านกาแฟ Cafée Berg ที่อยู่ติดกันกับร้านหนังสือ เปิดหน้าแรก และเจอค�าน�าของผู้เขียนที่ท�าให้อยากเดิน กลับไปซื้อหนังสือในร้านมาเพิ่มทันที ค�าน�านั้นเขียนไว้ว่า “เขียนในเรื่องที่รู้นั้นเป็นค�าแนะน�าที่ดี แต่อ่านในเรื่องที่ไม่รู้น้นั เป็นค�าแนะน�าที่ดีกว่า”
BREATHE IN : พชร สูงเด่น อำชีพ : นักศึกษำทุน Erasmus Mundus ด้ำนกำรศึกษำเพื่อกำรพัฒนำ ก�ำลังอยู่ในช่วงชีวิตที่ต้องวุ่นๆ สลับไปมำ ระหว่ำงนั่งเขียนรำยงำนในห้องสมุด อบขนมในห้องครัว เรียนรู้ นอกห้องเรียนด้วยกำรเดินทำงไปยังเมืองต่ำงๆ ในยุโรป และกำรนั่งเขียนบันทึกเรื่องรำวทั้งหมดส่งมำให้ a day BULLETIN ที่ก�ำลังจะน�ำมำทยอยลงเป็นตอนๆ ทำงออนไลน์ของเรำ
“กำรอ่ ำ นคื อ กำรผจญภั ย กำรผจญภั ย คื อ กำรเผชิ ญ กั บ สิ่ ง ที่ เ รำไม่ รู้ เมื่ อ ฉั น เริ่ ม อ่ ำ นหนั ง สื อ อย่ ำ งจริ ง จั ง ฉั น ทั้ ง รู้ สึ ก ตื่ น เต้ น และคลำยใจไป พร้อมๆ กัน วรรณกรรมนั้นเป็นส่วนผสมของควำมไม่คุ้นเคยและกำรได้รับรู้ เรื่องรำวเหตุกำรณ์ที่พำเรำไปได้ทุกหนแห่ง -- ข้ำมกำลเวลำ สถำนที่ ทั่วโลก ผ่ำนชีวิตของใครต่อใครที่ช่ำงแตกต่ำงไปจำกเรำ -- เข้ำไปในใจกลำงควำมเจ็บปวดที่เรำไม่เคยรู้สึก, ควำมผิดที่เรำอำจคิดแต่ไม่หำญกล้ำที่จะท�ำ”
a day BULLETIN
,
EDITOR S NOTE
30
วุฒิชัย กฤษณะประกรกิจ บรรณาธิการบริหาร FB : theaestheticsofloneliness
DEVIANT
issue 534 16 APR 2018
หลังจากดู Mindhunter ซีรสี ใ์ นเน็ตฟลิกซ์รวดเดียวจบ ทั้งซีซัน ก็ท�าให้ผมตั้งค�าถามว่าอะไรคือความปกติ และ อะไรคือความเบี่ยงเบน ตอนแรกนึกว่ามันเป็นทีวีซีรีส์แนวสืบสวนสอบสวน ตามจับฆาตกรต่อเนื่อง แต่พอดูไปดูมาสักพักก็ค่อยๆ จับทางได้ว่ามันคือดรามาแนวจิตวิทยา ที่แอบเอาเนื้อหา ในหนังสือเรียนวิชาสังคมวิทยา 101 ตอนมหาวิทยาลัย มาใส่ไว้ในเนือ้ หาแบบเนียนๆ เพือ่ ตัง้ ค�าถามว่าแท้จริงแล้ว ภายในตัวเรานั้นคือใครกันแน่ เจ้าหน้าที่เอฟบีไอหนุ่มหล่อ ไฟแรง ทะเยอทะยาน มีความรูค้ วามสามารถ เริม่ ต้นท�าวิจยั เชิงคุณภาพเพือ่ ค้นหา รูปแบบชีวิตของบรรดาฆาตกรต่อเนื่อง ว่าอะไรคือแรงขับ ให้พวกเขากล้าฆ่าคนด้วยวิธแี ปลกประหลาดซ�า้ แล้วซ�า้ เล่า เขากับเพื่อนเอฟบีไอคู่หูร่วมกันขับรถตระเวนไปตามคุก ในรัฐต่างๆ เพื่อสัมภาษณ์ฆาตกรต่อเนื่องชื่อดัง ถามถึง เรือ่ งราวชีวติ ในวัยเด็ก ความรูส้ กึ ภายในใจ และจุดพลิกผัน ในชีวิตที่ผลักดันให้ลงมือฆ่าเป็นครั้งแรก ฯลฯ เรื่องราวจากค�าบอกเล่าของเหล่าฆาตกรต่อเนื่อง ถูกบันทึกเสียงไว้ แล้วน�ามาถอดความเรียบเรียง ส่วนใหญ่ ชีใ้ ห้เห็นว่าลึกๆ ภายในใจของแต่ละคนนัน้ มีความเบีย่ งเบน ไปจากปกติ มีความรักความชอบที่แตกต่างไป รสนิยม และนิสัยแปลกๆ การเลี้ยงดูจากสภาพครอบครัวที่ไม่ปกติ โดยรวมแล้ ว มั น มี ห ลากหลายปั จ จั ย ทั้ ง จากภายในตั ว และภายนอกตัว ที่หลอมรวมกันเข้าจนในที่สุดพวกเขาก็ ลงมือฆ่า ภายในคุกทุกแห่งทีเ่ ข้าไปนัน้ เต็มไปด้วยคนเบีย่ งเบน ที่น่าหวาดกลัว ต�ารวจสองคนในชุดสูทหล่อเนี้ยบถือเป็น ความปกติจากโลกภายนอก ทีก่ ลับกลายเป็นสิง่ แปลกปลอม และแทรกผ่านเข้าไปตามทางเดินระหว่างห้องขัง ดูแล้ว ให้ความรู้สึกอึดอัด ขยะแขยง และต้องคอยระแวงระวัง ตลอดเวลา เหมือนกับฉากที่เอฟบีไอสาวใน The Silence of the Lamb เข้าไปในคุกเพื่อหา ดร. ฮันนิบาล เลกเตอร์ เมือ่ จบการสัมภาษณ์ฆาตกรแต่ละคน พวกเขาเก็บข้าวของ แล้วรีบออกมาภายนอกคุก เพือ่ สูดลมหายใจของความปกติ อีกครั้ง ราวกับว่าในสังคมของเราได้จัดแบ่งพื้นที่สา� หรับ ความเบี่ย งเบนและความปกติเ อาไว้ อ ย่ า งชัด เจนด้ ว ย
ซี่ลูกกรงและก�าแพงปูน ฮอลลี วู ด มั ก จะผลิ ต ซ�้ า ความคิ ด เดิ ม ๆ เกี่ ย วกั บ ความปกติและความเบีย่ งเบน ผ่านหนังเขย่าขวัญเกีย่ วกับ การตามจับฆาตกรต่อเนื่องเรื่องแล้วเรื่องเล่า ว่าฆาตกร ผู ้ เ บี่ ย งเบนได้ ม าท� า ลายระเบี ย บและความปกติ สุ ข ของสั ง คม เอฟบี ไ อและต� า รวจจึ ง ต้ อ งตามจั บ คนร้ า ย พวกนีใ้ ห้ได้ ด้วยองค์ความรูท้ สี่ งั่ สมมายาวนาน ว่าฆาตกร เหล่านี้มีรสนิยมและนิสัยแปลกประหลาดอย่างไร เติบโต มาด้วยการเลี้ยงดูที่ผิดปกติอย่างไร แล้วในที่สุดสังคม ก็กลับสู่ระเบียบและความปกติสุขอีกครั้ง เมื่อพวกฆาตกร ถู ก จั บ โยนเข้ า กรงขั ง ไป โลกสมั ย ใหม่ เ ป็ น โลกของ การจัดระเบียบ แบ่งแยกประเภท และใช้เหตุผลในการท�าความเข้าใจ แต่ Mindhunter ไม่ได้เดินตามแนวทางฮอลลีวูด แบบนัน้ ไม่มฉี ากการไล่ลา่ ฆาตกร มีแต่ฉากการสัมภาษณ์ ฆาตกรที่ ส ่ ว นใหญ่ ก็ พู ด จาเหมื อ นคนปกติ อ ย่ า งเราๆ มั น ฉายให้ เ ห็ น สภาวะของโลกหลั ง สมั ย ใหม่ ที่ ก รอบ การแบ่งแยกพร่าเลือน สังคมเข้าสูค่ วามไร้ระเบียบ คาดเดา หรือกะเก็งอะไรไม่ได้ด้วยการใช้เหตุผล ค�าให้การของ ฆาตกรต่อเนื่องไม่ได้เปิดให้เห็นความเบี่ยงเบนในตัวเขา แต่กลับสะท้อนให้เห็นความเบี่ยงเบนในตัวของเราด้วย เช่นกัน ภายในหัวของเราเองไม่ได้สะอาดใสไร้มลทิน และ เมื่ออยู่ในที่รโหฐาน เราก็ไม่ได้เป็นปกติอย่างที่เคยปกติ เอฟบีไอในชุดสูทเรียบกริบ วางมาดกร้าวแกร่ง เอาการเอางาน แต่เมือ่ เก็บของหิว้ กระเป๋าเดินพ้นก�าแพงคุก ออกมา กลับอ่อนปวกเปียกหมดเรี่ยวแรง เมื่อมาอยู่ใน ปริมณฑลของการท�างาน เขากลายเป็นเบี้ยล่างให้กับ เพื่อนร่วมงานเลสเบี้ยนที่มีบุคลิกกร้าวแกร่งกว่า และเมื่อ เขากลับถึงบ้านเจอหน้าแฟนสาวสวยหุ่นร้อนแรง เธอพ่น ค�าลามกสกปรกออกมาเพือ่ ปลุกอารมณ์ทางเพศ และบอก ให้เขาก้มหน้าก้มตาท�าออรัลเซ็กซ์ให้ในช่วงตอนจบของ แทบทุกเอพิโสด คนทั่วไปที่ส่วนใหญ่เสพสื่อจากฮอลลีวูด เมื่อเห็นฉากเซ็กซ์ที่เบี่ยงเบนไปจากปกติก็จะรู้สึกอึดอัด ตะขิดตะขวงใจ ราวกับว่าตัวเองไม่เคยท�าแบบนั้น ราวกับ ว่าตัวเองเป็นคนปกติ ความปกติคืออะไร ความเบี่ยงเบนคืออะไร แล้ว
พวกเราทุกคนที่อยู่นอกก�าแพงคุกตอนนี้เป็นคนปกติจริงๆ เหรอ หรือว่าจริงๆ แล้วเราล้วนเบี่ยงเบนไปไม่มากก็น้อย เพียงแต่ว่าเรายังไม่ได้ฆ่าคนตายเท่านั้นเอง และถึงที่สุด แล้วตัวตนที่แท้จริงของเราคืออะไรกันแน่? ถ้ า เรามองว่ า ปรากฏการณ์ ทุ ก อย่ า งเรี ย งอยู ่ ใ น ระนาบเดียวกันหมด ไม่มีระบบภาษาเข้าไปก�ากับคุณค่า ว่าปกติหรือเบีย่ งเบน แต่มเี พียงความแตกต่างหลากหลาย เรียงต่อกันเป็นแนวเหมือนสเปกตรัมของแสงขาว เมือ่ ผ่าน วัตถุหักเหแสงก็จะแตกกระจายออกเป็นสีรุ้ง ไม่มีสีไหน ดีกว่าสีไหน ขึน้ อยู่กบั ว่าใครชอบอะไร หรือน�าสีนนั้ ๆ ไปใช้ ในบริบทใด ซึ่งจริงๆ มันก็ไม่ได้มีแค่เจ็ดสีด้วย ในบริเวณ ขอบของแต่ละสีนั้นยังมีเฉดที่แตกต่างกันอีกเป็นแสนเป็น ล้านระดับ ทีเ่ ราไม่สามารถรับรูเ้ ชิงประจักษ์และไม่สามารถ ใช้เหตุผลเข้าไปท�าความเข้าใจ หลายปีกอ่ นเคยมีรายการทีวี พืน้ ทีช่ วี ติ มาสัมภาษณ์ ผมว่าด้วยเรื่องตัวตน บทสนทนากับ น้องเอ๋ นิ้วกลม พาผมไปถึงจุดที่พูดเปรยขึ้นมา ว่าแท้จริงแล้วชีวิตของเรา คือการแสดง ตืน่ เช้าลุกจากเตียงเราก็เป็นคนหนึง่ ตอนแก้ผา้ เข้าห้องน�า้ นัง่ ส้วมเราก็เป็นคนหนึง่ ออกจากบ้านมาท�างาน และตอนมานั่งหน้ากล้องทีวี เราก็กลายเป็นอีกคนหนึ่ง ตัวตนของเราคือบทบาทการแสดง บทบาทก็ขนึ้ อยูก่ บั พืน้ ที่ และเวลาที่เข้าไปยึดครองในแต่ละขณะจิต เสื้อผ้าหน้าผม ของเราก็คอื คอสตูม โลกทัง้ ใบคือโรงละครทีเ่ ราทุกคนก�าลัง แสร้งแสดงบทบาทของความปกติ โดยพยายามเก็บซุก ความเบี่ ย งเบนอั น เป็ น ธรรมชาติ ที่ แ ท้ จ ริ ง ที่ สุ ด ของเรา แต่ละคนเอาไว้ ไม่ว่าจะอยู่ในคุกหรือนอกคุก เราก็ไม่สามารถพบ เสรี ภ าพที่ แ ท้ จ ริ ง ได้ ถ้ า ไม่ ย อมรั บ ในความแตกต่ า ง หลากหลาย และไม่เข้าใจว่าความเบี่ยงเบนคือธรรมชาติ การสืบค้นเข้าไปในจิตใจของฆาตกร ช่วยสะท้อนให้เรา เห็นภายในใจของตัวเอง