TODAY EXPRESS PRESENTS
THE QUESTION OF CULTURE ISSUE 429 I 7 OCTOBER 2016
EDITOR’S NOTE The Magical thing about you เหตุผลที่เราชอบอ่านและติดหนึบกับเรื่องราวประเภท แม่มด พ่อมด เวทมนตร์ ฯลฯ น่าจะเป็นเพราะอะไรบ้าง? ถ้าให้ตอบจากมุมมองของตัวเอง ก็น่าจะเพราะมันเป็นเรื่อง มหัศจรรย์ที่เราไม่อาจพบเจอได้ ขณะเดียวกัน ก็เป็นเรื่องที่ เราอยากให้มันเกิดขึ้นในชีวิตจริง เพราะมันคงจะดีไม่น้อย ถ้ า เราสามารถเสกให้ สิ่ ง ที่ เ ราไม่ ช อบใจหายวั บ ไปกั บ ตา เสกคนทีเ่ ราเกลียดขีห้ น้าให้กลายเป็นกบ เสกกบให้กลายเป็น เจ้าชายในชีวิตจริง จะได้ไม่ต้องรอคอยกันนานจนเกือบ ครึ่ ง ชี วิ ต แล้ ว ก็ ยั ง ไม่ เ จอคนที่ น ่ า จะเป็ น เจ้ า ชายเสี ย ที ที่ส�าคัญ เราจะได้เสกให้ชีวิตมีแต่เรื่องดีๆ ลบทิ้งเรื่องที่เต็ม ไปด้ ว ยร่ อ งรอยความเจ็ บ ปวด ทิ้ ง เรื่ อ งทุ ก ข์ ท นที่ ป ะปน ไปด้วยน�้าตา เปลี่ยนตัวเองเป็นคนใหม่ในแบบที่ไม่เหลือ เค้าเดิม เราเชือ่ ว่า ถ้าท�าแบบนัน้ ได้ คงมีความสุขจนล้นเหลือ และโลกใบนี้ส�าหรับเราคงเป็นโลกที่สวยงาม เหมือนที่เรา อ่านเจอในนิยาย หลายต่อหลายครั้งที่ผู้เขีย นมีโ อกาสสัม ภาษณ์ ผู ้ ค น จากวงการต่างๆ แล้วพบว่า เอาเข้าจริง สิ่งที่เรียกว่าความมหัศจรรย์นั้นไม่ได้ใกล้เคียงกับสิ่งที่เราจินตนาการไว้เลย เพราะเรื่องราวน่ามหัศจรรย์ของพวกเขาหลายๆ คนไม่ได้ เกิดจากการเสกให้ความทุกข์เศร้าหายวับไป แต่เกิดจาก การทีพ่ วกเขาแบกรับความทุกข์นนั้ ไว้ได้เนิน่ นานอย่างไม่นา่ เชือ่ ความสุขของพวกเขาไม่ใช่การที่มีทุกอย่างที่อยากมี หากแต่ เป็นการยอมรับในสิง่ ทีม่ ี และไม่สามารถมีได้ ไม่วา่ จะพยายาม มากแค่ไหนก็ตาม ล่าสุด ผู้เขียนได้พูดคุยกับนักเขียนหญิง ท่านหนึ่งที่มีประสบการณ์ชีวิตเข้มข้นมาก เธอพูดได้อย่าง เต็ ม ปากเต็ ม ค� า ว่ า เธอมี อ ดี ต เป็ น ผู ้ ห ญิ ง ขายบริ ก าร ทีใ่ ช้เรือนร่างแลกเงินเป็นเวลานานนับ 20 ปี เธอเล่าให้ฟงั ว่า แม้การท�างานในบางครั้งจะได้เงินเป็นแสนๆ แต่ตลอดเวลา ที่เธอท�างานนั้นไม่สามารถเก็บเงินเพื่อตั้งตัวหรือตั้งหลัก ได้เลย เงินทุกบาททุกสตางค์หมดไปกับการซื้อข้าวของ มาประโคมให้ตัวเอง สารพัดสินค้าแบรนด์เนมที่ใครต่อใคร แย่ ง ชิ ง กั น เป็ น เจ้ า ของ เธอก็ ไ ด้ ค รอบครองมาหมดแล้ ว พูดอีกอย่างว่า ในตอนนั้นเงินก็เหมือนมนต์วิเศษที่สามารถ เสกให้เธอมีทุกสิ่ง ทุกอย่างที่เธอฝั น แล้ วเธอก็พ าตัวเอง เข้าสังคมชั้นสูง เพื่อหวังให้คนอื่นยอมรับนับถือในตัวเธอ ผลก็คือ วันที่คนยอมรับเธออย่างที่เธอเป็น - ในฐานะผู้หญิง ขายบริการ - ไม่เคยมาถึง มีเงินทองกองท่วมหัว ก็ไม่อาจ เสกให้ทุกคนยอมรับเธอได้ สังคมของเธอก็คือเรื่องของเธอ และสังคมในแบบที่เธออยากเข้าไปหลอมรวมก็เป็นสังคม ของคนอื่น ที่มองเธอเป็นคนอื่นอย่างไม่มีวันเปลี่ยนแปลง
ล้มลุกคลุกคลาน ใช้ชีวิตระหกระเหินและใกล้เคียงกับ ค�าว่ายับเยินมานานหลายปี ลงท้ายเธอก็หันหลังให้อาชีพ ดั ง กล่ า ว และเริ่ ม ต้ น เขี ย นสารคดี เ ล่ า เรื่ อ งชี วิ ต ตั ว เอง (จนได้รับรางวัลสารคดียอดเยี่ยม) เธอมองย้อนกลับไปยัง อดีตด้วยสายตาคู่ใหม่ที่ยอมรับในสิ่งที่เกิดขึ้นว่ามันเป็น ความจริงของชีวิต เธอไม่อาจเปลี่ยนแปลงอดีตได้ แต่เธอ ตั้งใจที่จะไม่เดินกลับไปในเส้นทางสายเดิมได้ เธอบอกผู้เขียนว่า วันนี้เธอพบค�าตอบหนึ่งว่า มีเงิน มากเท่าไหร่ไม่ส�าคัญ เแต่มันอยู่ที่ว่าพอใจที่เงินจ�านวนมาก เท่าไหร่ “ทุกวันนี้มีความสุขมากกับการมีเงินใช้เดือนละ 6,000” เธอหัวเราะ มากไปกว่านัน้ เธอบอกว่า เรือ่ งทุกข์ทรมาน ที่เธอเคยผ่านพบจนผ่านพ้นมันไปได้ในวันนี้ กลายเป็น วั ต ถุ ดิ บ ส� า คั ญ ที่ เ ธอขุ ด ขึ้ น มาบอกเล่ า กะเทาะบทเรี ย น กระทั่งตักเตือนทุกคนที่คิดจะเลือกทางเดินแบบที่เธอเคย ผ่านได้อย่างไม่มีวันหมด แม้ทุกครั้งที่ขุดเรื่องเหล่านั้นขึ้นมา เธอจะรู้สึกเหมือนต้องกรีดต้องคว้านเลือดเนื้อตัวเองก็ตาม เพราะมันไม่ง่ายเลยที่จะมองย้อนกลับไปคิดถึงอดีตโดย ไม่รู้สึกเจ็บปวด แต่ขณะเดียวกัน แม้จะมีชีวิตที่ทุกข์ยากถึง เพียงนั้น แต่เธอก็หลงเหลือเสียงหัวเราะและรอยยิ้มให้เรา เห็นในวันนี้ สิ่งที่กลับไม่เหลือให้สัมผัสได้เลยน่าจะเป็น ความหม่นเศร้า สิ้นหวัง ที่เรามักเชื่อกันว่าคนที่ทุกข์หนัก มักจะถูกเมฆแห่งความทุกข์ปกคลุมไปตลอด โดยลืมไปว่า เมฆแห่งความเศร้านั้นจางหายสลายตัวได้ น่ า สงสั ย ว่ า ท�า ไมบางคนสามารถเรี ย กชี วิ ต ที่ ท�า ให้ ตัวเองแทบล้มประดาตายว่า เป็นสิ่งที่ดีที่สุดที่เคยเกิดขึ้น และยังขอบคุณเสมอที่มันสอนบทเรียนที่ท� าให้เขามีวันนี้ กลายเป็นว่า มันดีกว่าตัง้ เยอะทีจ่ ะให้พวกเขามีพลังวิเศษทีเ่ สก ให้ชีวิตที่เลวร้ายหายไปโดยไม่ได้เรียนรู้อะไรเลย ถึงที่สุด แล้ว มันไม่มีหรอกชีวิตที่สามารถเสกทุกอย่างให้เป็นไปได้ อย่างใจ ไม่มีหรอกวิธีที่เราสามารถเสกให้ความทุกข์หายวับ ไปกับตา แต่ทุกคนสามารถมีชีวิตที่ผ่านพ้นความทุกข์ไปได้ ด้วยวันเวลา และเป็นไปได้ไหมว่า จริงๆ คนเราก็อาจมีมนต์วิเศษนั้น อยู่แล้วตั้งแต่แรก เพียงแต่มันถูกเรียกอย่างเรียบง่ายกว่านั้น ว่า ‘วิธีคิด’
ทีป่ รึกษา สุรพงษ์ เตรียมชาญชัย บรรณาธิการผูพ้ มิ พ์ผโู้ ฆษณา นิตพิ ฒ ั น์ สุขสวย บรรณาธิการอ�านวยการ วงศ์ทนง ชัยณรงค์สิงห์ บรรณาธิการบริหาร วิไลรัตน์ เอมเอี่ยม รองบรรณาธิการ วสิตา กิจปรีชา บรรณาธิ ก ารบทความ วรัญ ญู อิน ทรก�า แหง ห้ ว หน้ า กองบรรณาธิ ก าร วรรณวนัช ท้ ว มสมบู ร ณ์ กองบรรณาธิ ก าร ทรรศน หาญเรื อ งเกี ย รติ ปริ ญ ญา ก้ อ นรั ม ย์ พิ ม พ์ อ ร นทกุ ล มิ่ ง ขวั ญ รั ต นคช กมลวรรณ ส่งสมบูรณ์ ประสานงาน / นักเขียน ตนุภัทร โลหะพงศธร บรรณาธิการภาพ นิติพัฒน์ สุขสวย ช่างภาพ กฤตธกร สุทธิกิตติบุตร ภาสกร ธวัชธาตรี วงศกร ยี่ดวง มณีนุช บุญเรือง บรรณาธิการศิลปกรรม วีระยุทธ คงเทศน์ ศิลปกรรม เอกพันธ์ ครุมนต์ตรี ชยุตม์ คชโกศัย อรณัญช์ สุขเกษม พิสูจน์อักษร หัสยา ตั้งพิทยาเวทย์ ศักดิ์สิทธิ์ ไม้ล�าดวน ธมนวรรณ กัวหา ฝ่ายผลิต วิทยา ภู่ทอง ทศพล บุญคง ที่ปรึกษาฝ่ายโฆษณา ศรวณีย์ ศิริจรรยากุล ผูจ้ ดั การฝ่ายโฆษณา ศุภลักษณ์ เลิศกาญจนวัฒน์ 09-2964-1635, มนัสนันท์ รุ่งรัตนสิทธิกุล 08-4491-9241 ผู้ช่วยผู้จัดการฝ่ายโฆษณา วาณี กนกวิลาศ 09-5592-9419, มาสสุภา เอี่ยมมงคลศิลป์ 08-5056-0083, ณัฐวีณ์ ประมุขปฐมศักดิ์ 08-3922-9929 ฝ่ายโฆษณาอาวุโส ธนาภรณ์ ศรีจุฬางกูล 08-1639-1929, สุธาวัลย์ สุวรรณสิงห์ 08-1304-7070, ดวงใจ ดวงจังหวัด 08-6802-9996 เลขานุการฝ่ายโฆษณา อัจจิมา กาญจนสมทรัพย์ ผู้จัดการ จัณฑรัศมิ์ เกียรติยศ ผู้ช่วยผู้จัดการ ณัฐธยาน์ อึ้งตระกูลนิธิศ ฝ่ายธุรการ ณัฐรดา ตระกูลสม ผู้ผลิต บริษัท เดย์ โพเอทส์ จ�ากัด เลขที่ 33 ซอยศูนย์วิจัย 4 แขวงบางกะปิ เขตห้วยขวาง กรุงเทพฯ 10310 ติดต่อกองบรรณาธิการ โทร. 0-2716-6900 อีเมล adaybulletinmagazine@gmail.com เว็บไซต์ www.daypoets.com, www.godaypoets.com นักศึกษาฝึกงาน ชัญญานิษฐ์ ชัยณรงค์สิงห์
วิไลรัตน์ เอมเอี่ยม บรรณาธิการบริหาร Twitter : @khaopan
CONTENTs
ปีที่ 9 ฉบับที่ 429 วันที่ 7 ตุลาคม 2559
18 ALL ABOUT BIZ
เรียนรู้การท�าธุรกิจของ คริส บูรณะสัมฤทธิ ผู้บริหารอาวุโส พันธมิตรธุรกิจ บริษัท เดอะมอลล์ กรุ๊ป จ�ากัด
22 SOCIAL IMPACT 06 GOODNEWS
ติดตามข่าวสารดีๆ รอบโลก ประจ�าสัปดาห์ ได้ในห้องข่าวแห่งนี้
ส�ารวจความเคลื่อนไหวต่างๆ รอบตัว ที่สร้างความเปลี่ยนแปลง ในทางบวกให้กับสังคม
24 THE GUEST
ลีโอนี ฮอสกิ้น โปรเจ็กต์ลีดเดอร์ ชาวออสเตรเลียของ IKEA พร้อมถ่ายทอดความรู้สึกว่า บ้านนั้นเป็นมากกว่าที่อยู่อาศัย
08 INTERVIEW
กรณีความขัดแย้งเรื่องโขน เมื่อค้น ไปให้ถึง ‘แก่น’ จะพบว่า...
16 A MUST
สัปดาห์นี้มีอะไรบ้างที่น่าติดตาม สิ่งต่างๆ เหล่านี้เราเลือกสรร มาไว้เพื่อคุณ
LIFE เรียนรูก้ ระบวนการถนอมอาหารแบบ โฮมเมดผ่านสองเมนูสดุ คลาสสิก
LETTER
a day BULLETIN เป็นหนึ่งในฟรีก๊อบปี้ที่ชอบที่สุด เพราะมีคอลัมน์หลากหลายน่าสนใจ และครอบคลุม จะอัพเดตข่าวสาร หาเกร็ดความรู้ดีๆ หรือแรงบันดาลใจจากแขกรับเชิญเจ๋งๆ หรือ quote สะกิดใจสักประโยคก็มีให้ แต่คอลัมน์ที่ชอบมากคือ A Must ที่จะคอยอัพเดตอีเวนต์ แนะน�าเพลง หนังสือ อาหาร ให้ต้องไปลองอยู่เรื่อยๆ เลย - Thanaporn Saichompoo ส่งความคิดเห็น ค�าติ-ชม หรือข้อเสนอแนะทีม่ ตี อ่ a day BULLETIN ได้ที่ บริษทั เดย์ โพเอทส์ จ�ากัด เลขที่ 33 ซอยศูนย์วจิ ยั 4 แขวงบางกะปิ เขตห้วยขวาง กรุงเทพฯ 10310 หรือทางอีเมล adaybulletinmagazine@gmail.com กรุณาเขียนชือ่ -นามสกุลจริงและทีอ่ ยูม่ ากับจดหมาย เพือ่ ความสะดวกในการจัดส่งของรางวัล ไปให้ และบรรณาธิการขออนุญาตตัดทอนจดหมายตามสมควร พิเศษ! จดหมายที่ได้รับเลือกลงตีพิมพ์ในช่วงเดือนนี้จะได้รับหนังสือดีๆ จากส�านักพิมพ์ ส่งไปให้ถึงบ้าน
DATABASE
TREND
In Aspects of Student Uniforms มุมมองของสังคมไทยที่มีต่อเครื่องแบบและการแต่งกายในระบบการศึกษาไทย ยังคงเป็นประเด็นที่ได้รับความสนใจ อยู่บ่อยครั้ง ขณะที่ข้อมูลทางด้านประวัติศาสตร์และการเปลี่ยนแปลงของเครื่องแบบนักเรียนในระดับสากลก็แสดงให้เราเห็นว่า เครื่องแบบนักเรียนแฝงไปด้วยเรื่องราวที่น่าสนใจ ท�าให้เกิดการขบคิดและตั้งค�าถาม เพื่อเปิดมุมมองให้กว้างมากกว่าที่เคย
1960 กำรปฏิ วั ติ ท ำงสั ง คม (Social Revolution) ในปี ค.ศ. 1960 ท�ำให้ ควำมนิยมในเครือ่ งแบบนักเรียน เริม่ ลดน้อยลง ประกอบกับกำรปฏิวตั ขิ องคนหนุ่มสำวในเรื่อง แนวคิดทำงชนชัน้ และระเบียบ ต่ำงๆ ทีล่ ดิ รอนเสรีภำพ ในทีส่ ดุ โรงเรียนในประเทศทำงตะวันตก หลำยแห่งจึงยกเลิกกำรใช้ เครือ่ งแบบนักเรียน
มหำวิทยำลัยธรรมศำสตร์เป็น สถำบันกำรศึกษำแห่งแรกที่ ไม่บงั คับให้นกั ศึกษำแต่งเครือ่ งแบบนักศึกษำมำเรียน โดยระบุ ในข้อบังคับของมหำวิทยำลัย ธรรมศำสตร์ ว ่ ำ ด้ ว ยวิ นั ย นักศึกษำ ข้อที่ 13 บัญญัตวิ ำ่ “นั ก ศึ ก ษำต้ อ งแต่ ง กำยให้ สุภำพเหมำะสมแก่กำลเทศะ หรือแต่งเครือ่ งแบบนักศึกษำ”
ในประเทศไทย เริม่ ก�ำหนดให้ใช้เครือ่ งแบบนักเรียนเป็นครัง้ แรก ในสมัยรัชกำลที่ 5 รำวปี พ.ศ. 2428 ส่วนพระรำชกฤษฎีกำ ก�ำหนดเครือ่ งแบบนิสติ จุฬำลงกรณ์มหำวิทยำลัย พ.ศ. 2499 นัน้ เป็นเอกสำรทำงกำรฉบับแรก ส�ำหรับก�ำหนดเครื่องแบบ ในระดับปริญญำตรี
5
ส�ำหรับสหรัฐอเมริกำ ช่วงปี ค.ศ. 1980 เริม่ มีกำรถกเถียงให้ยกเลิก เครื่ อ งแบบนั ก เรี ย น เพรำะ เป็นกำรละเมิดลิทธิและเสรีภำพ ทำงควำมคิดและกำรแสดงออก ส่ ว นบุค คล ส่ ง ผลให้ โ รงเรีย น รัฐบำลส่วนใหญ่มีเพียงกฎกำรแต่งกำยทัว่ ไป หรือ dress codes
Twitter #hateloveseries
164K Tweets ความเข้มข้นของซีรสี ว์ ยั รุน่ เรือ่ งล่าสุดจาก ค่าย Nadao Bangkok ท�าให้หลายคน ปะติดปะต่อข้อมูลเพือ่ รูใ้ ห้ได้วา่ ใครฆ่านานะ
Facebook US Presidential Debate
1M people talking about this แม้ว่าการดีเบตครั้งแรกระหว่าง ฮิลลารี คลินตัน และ โดนัลด์ ทรัมป์ จะจบลงไปแล้ว แต่บนโซเชียลมีเดียยังคงเป็นที่กล่าวถึง อย่างต่อเนื่อง
BlackBerry
Ranking ปัจจุบันมีเพียง 4 ประเทศในโลกเท่านั้น ที่ยังคงบังคับใช้เครื่องแบบนักศึกษา ในระดับปริญญาตรี ไทย
กัมพูชา
ลาว
เวียดนาม
8
เ ค รื่ อ ง แ บ บ นักเรียนเกิดขึ้น อย่ำงเป็นทำงกำร ค รั้ ง แ ร ก ใ น ระบบกำรศึกษำ ของสหรำชอำณำจักร สมัยของพระเจ้ำเฮนรีที่ 8 และ มีพัฒนำกำรเรื่อยมำจนในปี ค.ศ. 1870 มี ก ำรออกระเบี ย บกำรศึ ก ษำชั้ น ต้ น (Elementary Education Act) เครือ่ งแบบ นักเรียนจึงได้รบั ควำมนิยมและแพร่หลำย
440K people talking about this โบกมื อ ลาสมาร์ ต โฟนสุ ด ฮิ ต ในอดี ต อย่าง BlackBerry ที่ล่าสุดได้ประกาศ หยุดการผลิตแล้ว
YouTube Pen-Pineapple-Apple-Pen 18,716,598 Views at 30 Sep 2016 ไวรัลมิวสิกวิดีโอจากญี่ปุ่น ยาวเพียง 1 นาที แต่ติดหูสุดๆ
The Voice Thailand Season 5
8,535,224 Views at 30 Sep 2016 ก�าลังเข้มข้นกับรอบ Blind Audition ในการค้นหาที่สุดของเสียงร้องที่พร้อม มัดใจโค้ช และแฟนรายการชาวไทย
GOODNEWS
นั ก เ รี ย น ส ม า ชิ ก วงโยธวาทิตนัดกันแต่งชุด เป็นสตอร์มทรูเปอร์ ตัวละคร ในภาพยนตร์เรือ่ ง สตาร์วอร์ส โดยมีหัวหน้าวงเป็นดาร์ธเวเดอร์ เพื่ อ มาแสดงให้ คนทั่ ว ไปฟั ง ที่ จั ตุ รั ส ซานฟรานซิสโก กลางกรุงลาปาซ ประเทศโบลิเวีย - Reuters / David Mercado
PEOPLE
ขนมปังรสพระท�ำ เพือ่ หารายได้สร้างศาลาการเปรียญและเมรุไร้มลพิษ
พระสงฆ์วัดโพธิญาณ ต�าบลในเมือง อ�าเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก ช่วยกันผสมแป้งและอบขนมปังเพื่อจ�าหน่ายให้แก่คนที่มาท�าบุญ ส�าหรับหาซือ้ ไปรับประทานเองหรือเป็นอาหารปลาบริเวณวังปลาหน้าวัดซึง่ ติดติดกับแม่นา�้ น่าน โดยตัง้ ชือ่ ว่า ‘ขนมปังรสพระท�า’ ด�าเนินการมากว่า 4 ปีแล้ว เพื่อหารายได้ในการสร้างศาลาการเปรียญและเมรุไร้มลพิษ ซึ่งประเมินราคาอยู่ที่ประมาณ 15 ล้านบาท ปัจจุบันทางวัดมีรายได้ จากการจ�าหน่ายขนมปังและจากการท�าบุญของผู้อนุโมทนารวมกว่า 6 ล้านบาทแล้ว นอกจากนีย้ งั ประสบผลส�าเร็จในการท�าให้วดั โพธิญาณ เป็นแหล่งเรียนรู้และศูนย์กลางชุมชน เนื่องจากมีชาวบ้านและนักเรียนมาขอเรียนรู้ขั้นตอนการท�าขนมปัง เพื่อน�าไปประกอบอาชีพเสริม ที่มา : www.bangkokpost.com เป็นการสร้างชุมชนเข้มแข็งจากกระบวนการการมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง
INNOVATION
MOMENT OF THE WEEK
โดนัลด์ ทรัมป์ จับมือกับ ฮิลลารี คลินตัน หลัง จบการดีเบตโต้วาทีประชันวิสัยทัศน์ในฐานะว่าที่ ประธานาธิบดีสหรัฐฯ เป็นครัง้ แรก ว่าด้วยเรือ่ งการสร้างงานสร้างรายได้ การก่อการร้าย และปัญหาเหยียดเชือ้ ชาติ ในสหรัฐฯ ซึ่งมีผู้ติดตามชมผ่านการถ่ายทอดสดทาง โทรทัศน์กว่า 100 ล้านคน ผลส�ารวจของ CNN/ORC Poll ระบุวา่ ผูช้ มการดีเบต 62% เชือ่ ว่าฮิลลารี ชนะดีเบต และ 27% บอกว่าทรัมป์ชนะ ที่มา : Reuters
บริกำรอำหำรออนไลน์โดยคนในวรรณะจัณฑำลของอินเดีย
Did You Know?
Chandra Bhan Prasad อายุ 58 ปี ต้องเจอกับท่าทีรังเกียจของสังคม และการเลือกปฏิบตั ติ อ่ คนวรรณะจัณฑาลมาตลอดชีวติ จึงเริม่ ต้นธุรกิจ Dalit Foods หรืออาหารคนจัณฑาล ทีก่ รุงนิวเดลี ขายเครือ่ งเทศชนิดต่างๆ ทีเ่ เพ็กในบรรจุภณ ั ฑ์ เรียบร้อยเเล้ว ตัง้ เเต่ขมิน้ ผง พริกผง อาหารดอง และอาหารจ�าพวกข้าวและธัญพืช โดยหวังว่าธุรกิจอาหารทีส่ งั่ ทางออนไลน์นนี้ า่ จะน�าไปสูก่ ารเปลีย่ นแปลงการเลือก ที่มา : www.voathai.com ปฏิบัติต่อคนต่างวรรณะบ้างไม่มากก็น้อย
เก้ำำอีอี้ต่อคิว เก้ นวัตกรรมจากญี่ปุ่น เพื่อคนขี้เกียจยืนเข้าคิวโดยเฉพาะ
ถ้าคุณเป็นคนหนึ่งที่เบื่อการยืนต่อคิวเป็นระยะเวลา นานๆ เก้ า อี้ ‘ProPILOT’ นวั ต กรรมล่ า สุ ด จากนิ ส สั น บริษทั ผลิตรถยนต์รายใหญ่ของประเทศญี่ป่นุ สามารถช่วย คุณได้ เก้าอี้อัจฉริยะนี้ใช้เทคโนโลยีเดียวกันกับรถยนต์ ซึ่งควบคุมด้วยระบบสั่งการอัตโนมัติ เพียงคุณนั่งลง เก้าอี้ ก็จะเคลือ่ นไปตามแถว เหมือนกับคุณก�าลังต่อคิวอยู่ พอถึงคิว เมือ่ คุณลุกขึน้ เก้าอีก้ จ็ ะเคลือ่ นทีไ่ ปยังปลายแถวเพือ่ รองรับ คิวต่อไป ถือเป็นการสร้างความแปลกใหม่ให้กับการรอคิว โดยขณะนี้ได้ทดลองใช้กับร้านอาหารญี่ปุ่นบางแห่งแล้ว ผลตอบรับที่ได้คือ ลูกค้าพึงพอใจมาก เพราะไม่ต้องยืนให้ เมื่อยอีกต่อไป แถมยังรู้สึกผ่อนคลายอีกด้วย รับรองว่า ถ้ามาถึงประเทศไทยเมือ่ ไหร่ หลายคนอยากไปสัมผัสความเจ๋ง ที่มา : www.telegraph.co.uk ของเก้าอี้ตัวนี้แน่นอน
เครื่องพิมพ์สามมิติรุ่น M1 ก� า ลั ง พิ ม พ์ วั ส ดุ รู ป ทรงเรขาคณิตแบบซับซ้อน ซึ่งพัฒนา โดยบริษัทสตาร์ทอัพทางด้าน คาร์ บ อนในซิ ลิ ค อนวั ล เลย์ เมืองเรดวูดซิตี รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา - Reuters / Ben Gruber
SOCIETY
ซูเปอร์มำร์เกตสุดเจ๋ง! ให้คุณซื้อของเหลือทิ้งในราคาที่ก�าหนดเอง Quote OF THE WEEK
จากการส�ารวจพบว่า ซูเปอร์มาร์เกตในสหราชอาณาจักรทิง้ สินค้ามูลค่าประมาณ 299 ล้านเหรียญฯ หรือประมาณ 10,345 ล้านบาท ด้วยเหตุผลง่ายๆ คือ ไม่มีที่เก็บส�าหรับสินค้าทั้งหมด โดยเฉพาะในซูเปอร์มาร์ เ กตใหญ่ ๆ ที่ มั ก มี สิ น ค้ า คงคลั ง เยอะเกิ น ไป เพราะไม่ต้องการให้ชั้นวางขายสินค้าว่าง The Real Junk Food Project (RJFP) องค์กรที่ต่อสู้กับปัญหา ของอาหารที่ถูกทิ้ง จึงจัดตั้งคลังสินค้าในชุมชนเล็กๆ อย่าง Pudsey ขายอาหารทีถ่ กู ก�าจัดโดยซูเปอร์มาร์เกต ต่างๆ ในราคาที่ผู้ซื้อเป็นคนก�าหนดเอง นอกจากนี้ องค์กรนีย้ งั ท�างานร่วมกับร้านคาเฟ่อกี 125 แห่งทัว่ โลก ทีเ่ สิรฟ์ อาหารทีท่ า� จากวัตถุดบิ ทีเ่ กือบจะเป็นของเหลือทิง้ ด้วยเช่นกัน ที่มา : www.huffiffiingtonpost.com
“ไทยมีความเชื่อว่าตัวเอง มีวัฒนธรรมเพียงชนชาติ เดียวบนโลกใบนี้ และเราก็ เชื่อว่าเรามีวัฒนธรรมที่ดี ที่สุดด้วย เหมือนความเชื่อ ที่ว่าอาหารไทยอร่อยที่สุด ในโลก แต่ร้านอาหารไทย กลับเปิดในญี่ปุ่นน้อยกว่า ร้านอาหารญี่ปุ่นเปิดในไทย เมื่อพิจารณาเรื่องนี้ดีๆ แล้วคุณจะเห็นว่าเรา ก�าลังหลอกตัวเองอยู่”
พิเชษฐ กลั่นชื่น
ศิลปินและนักออกแบบท่าเต้น ที่มา : www.prachatai.com วันที่ 23 กันยายน 2559
ENTERTAINMENT
environment
ทึ่ง! นักสิ่งแวดล้อมหนุ่ม ลงทุนแต่งกำย ด้วยชุดจากขยะของตนทุกชิ้นในรอบเดือน ร็อบ กรีนฟิลด์ นักสิง่ แวดล้อมหนุม่ เก็บขยะทุกชิน้ ทีเ่ ขาสร้างขึน้ ตลอด 1 เดือน ตัง้ แต่แก้วกาแฟในตอนเช้า จนถึง ถุง ใส่ของจากซู เปอร์ม าร์ เกต จากนั้นน� า มา สวมใส่ไว้ตามร่างกาย โดยมีจุดประสงค์ให้ผู้คนที่ พบเห็น ตระหนักและรับรู้ว่าคนหนึ่งคนนั้นทิ้งขยะ มากมายขนาดไหนในแต่ละวัน และส่งผลเสียโดยรวม ต่อสิ่งแวดล้อมเพียงใด ผลส� ารวจในปี 2013 ชี้ว่า ชาวอเมริกันแต่ละคนทิ้งขยะกว่า 4.4 ปอนด์ต่อวัน ซึง่ ขยะเหล่านัน้ บางส่วนถูกน�าไปรีไซเคิล และบางส่วน ถูกน�าไปฝังกลบ ซึ่งก่อให้เกิดก๊าซเรือนกระจก ร็อบ อยากเชิญชวนให้คนเริ่มลดปริมาณขยะจากสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ในชีวิตประจ�าวัน เช่น เลิกใช้แก้วพลาสติก แล้วหันมาใช้แก้วส่วนตัวพกพาแทน คุณก็จะสามารถ ลดปริมาณการทิง้ แก้วพลาสติกไปได้นบั ร้อยแก้วต่อปี ที่มา : www.huffiffiingtonpost.com
Tom Hanks ร่วมแสดงควำมยินดี ให้กับคู่บ่ำวสำวในสวนขณะวิ่งผ่ำน
ขณะก�าลังถ่ายรูปภาพในวันส�าคัญของคู่รัก อลิซาเบธและไรอัน ที่สวนสาธารณะใจกลางเมืองนิวยอร์กอย่าง เซ็นทรัลพาร์ก จูๆ่ นักแสดงระดับต�านานอย่าง ทอม แฮงก์ส ก็วงิ่ เข้ามาในเฟรมและอวยพรว่าทีค่ บู่ า่ วสาวอย่างมีความสุข ทอมถามถึงชื่อของทั้งคู่ และทันทีที่ว่าที่เจ้าสาวตอบว่าอลิซาเบธ เขายิ้มแล้วบอกว่า ชื่อเดียวกับลูกสาวของเขาเลย และยังบอกอลิซาเบธอีกว่า เธอเป็นเจ้าสาวที่สวยมาก และไรอันก็เป็นผู้ชายที่โชคดีมากเช่นกัน พวกเขาถ่ายรูปร่วมกัน โดยทอมขอถ่ายรูปเซลฟีกับทั้งคู่ด้วยโทรศัพท์ของเขาก่อนจะขอตัวไปวิ่งออกก�าลังกายต่อ หลังจากนั้นเขาก็ได้โพสต์ลง อินสตาแกรมส่วนตัวว่า “Elizabeth and Ryan! Congrats and blessings! Hanx.” เรียกได้ว่าเป็นช่วงเวลาส�าคัญที่ทั้ง อลิซาเบธและไรอันจะต้องเก็บไปเล่าให้ลูกหลานฟังแน่นอน ที่มา : www.telegraph.co.uk
INTERVIEW เรื่อง : วิไลรัตน์ เอมเอี่ยม, วรัญญู อินทรก�ำแหง ภาพ : ภำสกร ธวัชธำตรี
The Q of
พลั น ที่ มี ป ระเด็ น ถกเถี ย งเกิ ด ขึ้ น ในแวดวงนำฏศิ ล ป์ ไ ทย อันเนื่องมำจำกมิวสิกวิดีโอ ‘เที่ยวไทยมีเฮ’ ที่ทีมผู้สร้ำงสรรค์ น�ำตัวละครส�ำคัญอย่ำงทศกัณฐ์ ในเรื่อง รามเกียรติ์ มำน�ำเสนอ ในอิ ริ ย ำบถต่ ำ งๆ ก็ มี เ สี ย งสะท้ อ นดั ง กระหึ่ ม ขึ้ น มำทั น ที ว ่ ำ ไม่เหมำะสม ไม่ถูกต้องตำมแบบแผนของวัฒนธรรมที่ควรเป็น ที่กระหึ่มไปกว่ำนั้น ก็น่ำจะเป็นเสียงของกำรถกเถียงของบรรดำ คนที่คลุกคลีอยู่กับวงกำรนำฏศิลป์ไทยมำทั้งชีวิต มีทั้งเสียงแห่ง ควำมหวงแหน เสียงแห่งควำมเปิดใจ เสียงแห่งควำมปล่อยวำง และเสียงแห่งกำรตั้งค�ำถำม... ที่ยำกจะหำค�ำตอบ หนึ่งในเสียงเหล่ำนั้น มีเสียงของศิลปินอย่ำง พิเชษฐ กลั่นชื่น อยู ่ ด ้ ว ย เพี ย งแต่ เ ขำส่ ง เสี ย งอยู ่ ใ นพื้ น ที่ ข องเขำอย่ ำ งเฟซบุ ๊ ก มำกกว่ำที่จะให้สัมภำษณ์สื่อใดเป็นพิเศษ -- แต่นั่นก็ ไม่ได้เป็น เหตุผลที่ท�ำให้เรำไม่ได้ยิน เพรำะสิ่งที่เขำเขียนนั้นมีคนแชร์ ไป มำกมำยทั่วบ้ำนทั่วเมือง ไหนจะบทสัมภำษณ์อีกจ�ำนวนหนึ่งที่มี คนหยิบมำโพสต์ ใหม่ ที่ส�ำคัญ ภำพที่เขำขึ้นไปพูดบนเวที TEDxBangkok อันโด่งดังเมื่อปีที่แล้ว ก็พลอยมีคนส่งต่อมำให้เรำได้มี โอกำสเปิดดูอีกครั้งด้วย แต่พูดก็พูดเถอะ ต่อให้ ไม่มีใครเตือน ควำมจ�ำเรื่องที่เขำพูดบนเวที ก็เห็นจะไม่มีใครลืมลงแน่ๆ กับภำพ ที่เขำพูดเรื่องวัฒนธรรม ควำมเชื่อ ควำมจริง โดยมีรองเท้ำผ้ำใบ วำงอยู่บนศีรษะตลอดเวลำ และเมื่อพูดจบ เขำก็น่ำจะเป็นคนแรก และคนเดียวในโลกตัง้ แต่กอ่ ตัง้ เวที TED Talks ทีม่ คี นดูยกรองเท้ำ ขึ้ น มำเพื่ อ แสดงควำมพึ ง พอใจในสิ่ ง ที่ เ ขำพู ด -- ส� ำ หรั บ เรำ ผู้ชำยคนนี้ฉำยภำพให้เรำเห็นถึงสิ่งที่เรำไม่เคยแม้แต่จะฉุกคิดว่ำ อะไรคือควำมเชื่อที่กดทับ และอะไรคือควำมจริงที่ปลดปล่อย หำกค้นหำประวัติผู้ชำยวัย 46 ปีคนนี้ จะพบว่ำต�ำแหน่งและ รำงวัลที่เขำได้รับมำตลอดชีวิตของกำรเป็นศิลปินที่ท�ำงำนศิลปะ ร่วมสมัยนั้นมีอยู่อย่ำงยำวเหยียด ไม่ว่ำจะเป็นเจ้ำของรำงวัล ศิ ล ปำธร สำขำศิ ล ปะกำรแสดง ประจ� ำ ปี พ.ศ. 2549 ได้ รั บ พระรำชทำนรำงวัล Princess Margriet Award for Cultural Diversity ประจ� ำ ปี พ.ศ 2551 จำก European Cultural
Foundation และเป็นคนไทยคนแรกที่ ได้รับรำงวัลจำกมูลนิธิ ร็อกกี้เฟลเลอร์ เมื่อปี พ.ศ. 2557 แต่ทั้งหมดนั้น เขำสำมำรถปลดเปลื้องมันออกจนเหลือเพียง สิ่ ง เดี ย วก็ คื อ นำยพิ เ ชษฐ กลั่ น ชื่ น ในแบบที่ เ ขำเชื่ อ และเลื อ ก ที่จะเป็นในทุกวันนี้ เหมือนที่เขำย�้ำกับเรำว่ำ โขน หรือกำรแสดง ที่หลำยคนถกเถียงกันในเรื่องของกำรเป็นศิลปะอันสูงส่ง แต่เมื่อ ถอดองค์ประกอบรำยรอบ เช่น ดนตรีไทย ผ้ำไทย กำรร่ำยร�ำ ฯลฯ จำกโขนก็เหลือเพียงคนหนึ่งคน โขนก็คือคน ไม่มีอะไรมำกไปกว่ำนั้น และเมื่อถอดท่ำร่ำยร�ำ ของคนออก ก็จะเหลือเพียงกำรเคลื่อนไหวในรูปแบบของเส้นสำย ถอดเปลือกนอกออกแล้ว นั่นแหละคือแก่นแท้ที่เรำต้องยอมรับ ควำมจริง แต่นำ่ เสียดำยทีก่ ำรยอมรับในแก่น ยำกกว่ำกำรยอมรับ ในเปลือก พิเชษฐบอกเรำว่ำ กำรถกเถียงกันเรื่องวัฒนธรรม ควำมเชื่อส�ำหรับเขำ มันเกิดขึ้นมำแล้วหลำยครั้ง และทุกครั้ง ก็จบลงด้วยกำรประนีประนอมยอมกัน เขำพูดเรียบๆ ว่ำ “ผมไม่ได้อยากเห็นการสมานฉันท์แบบปลอมๆ ผมอยากเห็น ความแตกแยกอย่างเป็นรูปธรรม” ในควำมหมำยว่ำ อะไรต่อมิอะไร มันจะได้เปลี่ยนแปลงอย่ำงถึงแก่นเสียที ต่อไปนี้คือบทสัมภำษณ์ ขนำดยำวที่ อำจท� ำ ให้ คุณ รู ้ สึ ก แสบลึ ก โดยเฉพำะถ้ ำคุ ณ เป็ น คนที่ เ ชื่ อ ในวั ฒ นธรรมในรู ป แบบที่ บ อกเล่ ำ กั น มำมำกกว่ ำ จะ ค้นหำเหตุผลเอง ต่อไปนี้คือเรื่องรำวที่เขำบอกว่ำ “ถ้ารายการทีวีเชิญให้ผมไปพูด 15 นาที ผมไม่ไป เพราะเรื่อง มันยาวเกินกว่าจะจบได้ ใน 15 นาที แต่ถ้านั่งคุยกับผมนานๆ ผมยอม” ยอมพูด แต่ไม่ยอมหยุดตั้งค�ำถำม ไม่ยอมสยบ นั่นแหละ คือเขำ
Question f Culture
เมื่อตอนต้นก่อนให้สัมภาษณ์ คุณบอกกับเราว่า ระยะหลังๆ ไม่ค่อยได้ ให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับเรื่องวัฒนธรรม หรือวงการ นาฏศิลป์ไทยมากนัก ท�าไมคุณจึงไม่อยากจะพูดถึงมัน จริงๆ แล้วผมพูดถึงประเด็นนีม้ าเป็นสิบปีแล้ว แต่วา่ คนส่วนใหญ่ ไม่เข้าใจหรอกว่าผมพูดอะไร ผมจึงไม่คอ่ ยได้ให้สมั ภาษณ์เกีย่ วกับ เรื่องนี้มากนักในระยะหลังๆ เพราะผมเคยให้สัมภาษณ์เอาไว้ และมันก็เหมือนเดิม ซึง่ ผมคิดว่ามันก็คอื ค�าตอบของปัญหาทีเ่ รา ก�าลังพูดถึงกันอยู่ในช่วงหลายวันที่ผ่านมา ปัญหาของวงการ นาฏศิลป์ไทย ซึ่งท้ายที่สุดแล้วมันก็คุ้ยไปไม่ถึง ‘แก่น’ สักที ผมรูส้ กึ ว่ามันจับไม่มนั่ คัน้ ไม่ตาย ดิน้ กันไปดิน้ กันมา และทีส่ �าคัญ คือมันไม่ใช่หน้าที่ของผม เพราะผมไม่ใช่นักวิชาการหรือคนที่อยู่ ในส่วนที่รับผิดชอบอย่างกรมศิลปากรหรือกระทรวงวัฒนธรรม นอกจากนี้เวลาที่มีปัญหาก็มักจะหลงกันไปในรายละเอียด เช่น เซอร์ ลา ลูแบร์ (ซีมง เดอ ลา ลูแบร์ - ราชทูตของพระเจ้าหลุยส์ ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส เดินทางมาประเทศไทยในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชเพือ่ เจริญสัมพันธไมตรีกบั ไทย) เขียนบันทึกถึง โขนว่า ประเทศสยามมีการละเล่นที่ใส่หน้ากาก... อะไรท�านองนี้ คือส�าหรับผม มันเป็นแค่บนั ทึกในช่วงสัน้ ๆ ของคนคนหนึง่ ซึง่ เราเอง ก็ไม่รู้ว่าจริงๆ แล้วเขาเล่นอะไรกัน และมันเล่นแบบไหน แต่มัน ถูกสรุปว่าเป็นโขน โดยทีไ่ ม่มใี ครอธิบายว่าจริงๆ แล้วมันเป็นเพียง แค่จุดเริ่มต้น ซึ่งจุดเริ่มต้นของมันในวันนั้นมีความแตกต่างจาก สิง่ ทีเ่ ราเห็นกันในวันนีอ้ ย่างสุดๆ ดังนัน้ เวลาทีใ่ ครโต้เถียงกันเรือ่ ง ประวัตศิ าสตร์ ผมจึงมักจะเงียบ เถียงกันไปเถิด มันเป็นเรือ่ งของ การเอาชนะ เหมือนเรื่องโขนไทยกับโขนเขมร สิง่ ทีผ่ มท�าและพยายามจะโฟกัสจึงเป็นในส่วนขององค์ความรู้ ทางด้านการเต้นและการแสดงเท่านั้น ซึ่งเราสามารถหยิบไปใช้ และวิพากษ์วิจารณ์ในสิ่งที่มันจับต้องได้ อย่างผมวิจารณ์เรื่อง ความเชือ่ ว่าท�าไมเชือ่ กันแบบนี้ วิจารณ์เรือ่ งหลักคิด เรือ่ งคุณภาพ ของนักเต้น เรื่องรูปแบบและวิธีการ ผมพยายามวิจารณ์ในสิ่งที่ จับต้องได้และเป็นรูปธรรม แล้วอย่างกรณีมิวสิกวิดี โอ เที่ยวไทยมีเฮ ที่เป็นปัญหากัน ในเรื่องโขน ขอถามชัดๆ ว่า ใส่หัวโขนทศกัณฐ์แล้วมาหยอด ขนมครกนี่ ส�าหรับคุณคิดว่าผิดหลักการไหม คือมันไม่มคี นบอกครับว่าหลักการอะไร เพราะอย่างตัวทศกัณฐ์ เอง ถ้าเราไปไล่เรียงดูใน รามเกียรติ์ จะเห็นเลยว่าทศกัณฐ์ทา� ทุกอย่าง ทัง้ เมาเหล้า เล่นตลกกับเสนา ซึง่ ก็มกี ริ ยิ าเยอะแยะทีท่ ศกัณฐ์ทา� แล้ว น่าเกลียด แต่มนั ก็อยูใ่ นบริบทของเรือ่ ง ซึง่ ทางฝ่ายทีไ่ ม่เห็นด้วยก็จะ บอกว่า ตัวทศกัณฐ์ไม่สามารถจะเอามาเล่นอะไรแบบนีไ้ ด้ ซึง่ ไม่จริง ครับ ประเด็นคือมันถูกเล่นนอกเรื่องรามเกียรติ์ก็เลยเป็นปัญหา แต่ถา้ เราพูดว่าทศกัณฐ์เป็นตัวละครทีถ่ กู สร้างขึน้ มา มันก็เป็น อีกเรือ่ งหนึง่ นะ ยกตัวอย่าง ถ้ากรมศิลป์เรียกผมไปนัง่ แล้วถามว่า คุณท�าแบบนีไ้ ด้อย่างไร เอาศีรษะโขนไปเล่นได้อย่างไร ผมก็จะถาม เขาว่า ทศกัณฐ์ของคุณเป็นอย่างไรครับ แล้วถ้าผมจะบอกว่าทศกัณฐ์ ของผมเป็นอีกแบบหนึง่ จะใช่ตวั เดียวกันหรือเปล่า คนละตัวกันเลย นะครับ อย่างนีจ้ บเลยนะครับ เพราะถ้าเขาสร้างตัวของเขาได้ ผมก็ สร้างตัวของผมได้ ซึง่ ทุกคนก็มสี ทิ ธิทจี่ ะสร้างตัวละครของตัวเอง แล้วอย่างที่เห็นในมิวสิกวิดีโอนี่เป็นทศกัณฐ์ของกรมศิลป์? ใช่ครับ เป็นทศกัณฐ์ของกรมศิลป์ ซึง่ แปลว่าเป็นทศกัณฐ์ของ ประเทศนี้ครับ เพราะฉะนั้น เมื่อมันเป็นทศกัณฐ์ของประเทศนี้ โดยหลักการแล้วทุกคนก็ควรมีสทิ ธิทจี่ ะน�าไปหยิบใช้ได้หมด แต่ก็ กลับไปทีเ่ รือ่ งเดิมว่า กรมศิลป์ถอื ว่าตัวเองเป็นเจ้าของ เพราะฉะนัน้ เมือ่ เอามาเล่น กรมศิลป์กพ็ ยายามอธิบายว่านีเ่ ป็นสมบัตขิ องชาติ ทีใ่ ครจะหยิบไปท�าอะไรก็ได้ ซึง่ มันย้อนแย้งทุกครัง้ ทีเ่ ขาพูด ถามว่า มันเอามาเล่นในบริบททีเ่ ป็นประเด็นกันอยูไ่ ด้ไหม โดยส่วนตัวผม คิดว่าท�าได้ เพราะก็เหมือนกับการที่เราหยิบยืมสิ่งนี้ออกมาจาก งานวรรณกรรมเพื่อที่จะเอามาสื่อสารให้คนทั่วไปได้รู้จักและท�า ความเข้าใจ ดังนั้น จะถูกหรือผิดก็ขึ้นอยู่กับการตีความ ประเด็น ต่อไปเกี่ยวกับมิวสิกวิดีโอชุดนั้นก็คือ ผมอยากชี้ให้เห็นว่า ถ้าเรา ลองดูกนั แบบลงรายละเอียดสุดๆ เลยนะครับ คือใน MV มันไม่ได้ เป็นเรือ่ งราวของทศกัณฐ์จริงๆ แต่เป็นผูช้ ายคนหนึง่ ทีอ่ ยากท�าตัว เป็นทศกัณฐ์ คือผู้ชายที่ใส่ชุดนั้น pretend จะเป็นทศกัณฐ์ แล้ว
“สิ่ ง ที่ ผ มต้ อ งการจะพู ด ก็ คื อ ว่ า ผมรู ้ สึ ก ว่ า ผมถู ก ข่ ม ขื น กระท� า ช� า เราอยู ่ เขาข่มขืนเราด้วยวัฒนธรรมในแบบที่ให้พวกเราต้องยอมรับหรือเชื่อ และเราก็ พูดอะไรไม่ได้ ดังนั้น วัฒนธรรมที่ผมต้องการจะสร้างก็คือวัฒนธรรมที่ทุกคน สามารถมีส่วนร่วม” จะไปหาความอะไร มันก็เหมือนกับมีตลกคนหนึง่ เล่นเป็น ไมเคิล แจ็กสัน ก็แค่นั้นแหละ แต่ทางฝั่งนาฏศิลป์เขาไม่แยกอย่างนั้น ดังนั้น ถ้าพูดในมิตินี้ ทั้งผู้ชายคนนี้ที่เล่น MV และทีมก�ากับ จึงไม่มคี วามผิดเลยแม้แต่นอ้ ย เพราะว่าใช้หลักการทีถ่ กู ต้องทัง้ หมด คือไม่ไหว้ครู เพราะถ้าไหว้ครูปุ๊บนี่ผิดทันที หลักการนี้ก็คือว่า เขาไม่ได้นา� เรือ่ งราวมาเล่นผิดแบบแผน เพราะเขาไม่ได้ใช้แบบแผน ที่ถูกตั้งแต่ต้น คุ ณ คงเห็ น แล้ ว ว่ า ได้ มี ก ารถกเถี ย งกั น โดยเอาคนสองฝั ่ ง คือคนรุ่นใหม่ที่ท�า MV และคนทางฝั่งนาฏศิลป์ไทย มานั่ง คุ ย กั น แล้ ว หาข้ อ สรุ ป คุ ณ คิ ด ว่ า วิ ธี ก ารเอาคนสองฝั ่ ง มา เผชิญหน้ากันแบบนี้เป็นอย่างไร มันไม่ถกู ต้องครับ เป็นเรือ่ งทีน่ า่ สงสารส�าหรับคนอีกฝัง่ เพราะ คนทีเ่ ป็นฝัง่ ถ่ายวิดโี อแล้วเขาไม่ได้มคี วามรูเ้ รือ่ งภาษาหรือความเชือ่ ทีอ่ กี ฝัง่ มีเลยแม้แต่นดิ เดียว ยกตัวอย่าง ผมเป็นนักวิทยาศาสตร์เคมี และอธิบายถึงเรือ่ งสสารตัวหนึง่ ซึง่ มันไม่สามารถทีจ่ ะผสมกันออกมา เป็นรูปทรงของอะตอมได้ เพราะว่าตัวมันไม่ทา� งานกับสารเคมีทเี่ ป็น แบบนีๆ้ คือมันอธิบายในเชิงทีเ่ ป็นศัพท์เทคนิคทัง้ หมดแล้วอีกฝั่ง ก็ไม่เข้าใจครับ เช่น ประโยคหนึง่ ทีเ่ ขาพูดว่า ‘โขนมีฐานันดรศักดิ’์ ซึง่ เชือ่ ว่าหลายๆ คนคงไม่เข้าใจ คืออย่างนีค้ รับ มันเป็นค�าซ�า้ ๆ ทีถ่ กู เรียกกันมาโดยไม่ถกู แปล เช่น ‘โขนเป็นศิลปะชัน้ สูง’ ซึง่ ไม่มใี ครรู้ นะครับว่าศิลปะชั้นสูงคืออะไร แต่พอพูดค�าว่าชั้นสูงปุ๊บ จบเลย หรือไม่ก็ ‘โขนเป็นของมีครู’ ผมถามนิดว่ามีใครไม่มีครูบ้าง ในประเทศนี้ ช่างไม้เขาก็มคี รู ดนตรีไทยเขาก็มคี รู หมอเขาก็มคี รู ทุกคนล้วนมีครูหมด แต่ท�าไมครูของตัวเองถึงยิง่ ใหญ่กว่าครูของ คนอืน่ แล้วพอบอกว่าโขนมีครูปบุ๊ มันก็ไปกระทบพืน้ ของวัฒนธรรม ในประเทศนี้ที่เรายกให้ครูเป็นบุคคลที่สามที่ยิ่งใหญ่มากเท่ากับ พ่อและแม่ เห็นไหมครับว่ามันเป็นพืน้ ทีท่ างวัฒนธรรมและความกลัว เพราะฉะนั้น คนที่ไม่รู้จักแวดวงนาฏศิลป์เข้าไปนั่งอยู่บนโต๊ะ กับเขา อย่างไรเสียคุณก็เสร็จ สุดท้ายมันก็เป็นเกม และทีพ่ กี ทีส่ ดุ ก็คือการเอาครูผู้ใหญ่ที่เป็นศิลปินแห่งชาติมานั่งอธิบาย นี่คือ ไพ่ใบสุดท้ายที่ทา� ให้จบ มามุกนี้อย่างไรก็ต้องจบ คุณมองว่ามันคือการแก้ปญ ั หาที่ ไม่ตรงจุดอย่างนัน้ หรือเปล่า ไม่ใช่การแก้ปญ ั หาเลยครับ มันเป็นการปกป้องตัวเองจากคน ฝัง่ กรมศิลปากร เป็นการปกป้องพืน้ ทีข่ องตนเองไม่ให้ใครเข้ามายุง่ ด้วยการอ้างว่า ฉันอยู่ใกล้เทพเจ้ามากกว่าเธอ ฉันจึงมีสิทธิ มากกว่าเธอ นีเ่ ราก�าลังพูดกันถึงเรือ่ งการเมืองทางวัฒนธรรมกันอยู่ใช่ ไหม มันคือเรือ่ งการเมืองครับ สิง่ ทีเ่ กิดขึน้ อยูต่ อนนีค้ อื เรือ่ งการเมือง ที่สืบทอดต่อเนื่องกันมา จากหลักคิดแบบอนุรักษ์นิยมกับแบบ สมัยใหม่ แล้วส่วนนีม้ นั ก็เป็นอีกกลไกหนึง่ ของระบอบอนุรกั ษ์นยิ ม ที่ยังไม่ได้ถูกแตะต้อง ซึ่งวัฒนธรรมของเราในเรื่องอื่นๆ มันได้รับ การแตะต้องไปหมดแล้ว อย่างเวลาทีเ่ ราดูงานศิลปะในประเทศนี้ ทั้งหมด เราจะเห็นได้ว่างานจิตรกรรมนั้นได้ถูกพัฒนาจนละลาย ไปหมดแล้ว หรือดนตรีไทยก็ปรับเปลีย่ นไปแล้ว แต่นาฏศิลป์ไทย คือศิลปะเพียงอย่างเดียวทีย่ งั ไม่... ผมไม่อยากใช้คา� ว่า ‘รือ้ สร้าง’ แต่มันเป็นศิลปะดั้งเดิม (tradition) เพียงอย่างเดียวที่ยังไม่ถูก ประยุกต์ ปรับเปลี่ยนหรือถูกตั้งค�าถาม แล้ ว ท� า ไมนาฏศิ ล ป์ ไ ทยจึ ง เป็ น พื้ น ที่ สุ ด ท้ า ยที่ ยั ง เหลื อ อยู ่ อะไรที่ท�าให้มันเป็นพื้นที่สุดท้ายได้ขนาดนั้น
ก็ในวันทีก่ รมศิลปากรถูกตัง้ ขึน้ มาโดยให้เป็นจุดศูนย์กลางของ นาฏศิลป์อยูเ่ พียงทีเ่ ดียวนัน่ แหละครับทีเ่ ป็นปัญหา คืออย่างนีค้ รับ จริงๆ แล้วในอดีตที่ผ่านมา นาฏศิลป์นั้นมีอยู่หลากหลาย เช่น จากวังปลายเนิน วังบางขุนพรหม นาฏศิลป์ขาบมงคล ฯลฯ คือ มันจะมีกลุม่ ย่อยอยูเ่ ยอะ และแต่ละกลุม่ ก็บนั ทึกรูปแบบวิธกี ารร�า ที่แตกต่างหลากหลาย ความหลากหลายนี้เอื้อให้เกิดการแข่งขัน โดยเฉพาะในสมัยรัชกาลที่ 4 ซึง่ มีคณะละครอยูเ่ ต็มไปหมด ซึง่ ทุกแห่งก็สร้างรูปแบบเสือ้ ผ้าและวิธกี ารแสดงของตนเองกันขึน้ มา มันเป็นระบบการตลาดซึง่ มีทางเลือกและเสรีภาพมาก หลังจากนัน้ เมือ่ เข้าสูส่ มัยรัชกาลที่ 5-6 ก็เข้าไปสูค่ วามเป็นราชส�านักอย่างชัดเจน และเมือ่ เปลีย่ นแปลงการปกครอง สิง่ เหล่านีก้ ล็ ม่ สลายลงไป แล้ว จึงถูกน�ากลับเข้ามาใหม่เมือ่ ตัง้ กรมศิลปากร เป็นการฟื้นฟูศลิ ปะ ขึน้ มาใหม่อกี ครัง้ หนึง่ โดยใช้หลักคิดแบบ จอมพล ป. พิบลู สงคราม ที่พยายามจะให้นาฏศิลป์ไทยมีมาตรฐานเดียวเหมือนกันหมด ทัง้ ประเทศ ซึง่ เขาก็เชิญครูทงั้ หมดจากส�านักต่างๆ ทีย่ งั มีชวี ติ อยู่ ในขณะนัน้ มารวบรวมกันไว้ในกรมศิลปากรและปรับท่าร�าใหม่ทงั้ หมด ให้เป็นเฉพาะของกรมศิลป์เท่านัน้ หลังจากนัน้ เวลาทีใ่ ครจะเรียน ก็ตอ้ งผ่านการให้ลายเซ็นจากกรมศิลปากร แม้จะมีการกระจายตัว อย่างการเกิดขึน้ ของวิทยาลัยนาฏศิลป์อา่ งทองหรือเชียงใหม่ ฯลฯ แต่ก็ยังคงต้องใช้มาตรฐานของกรมศิลปากรเท่านั้น นัน่ หมายความว่าปัญหาเกิดขึน้ เมือ่ เราต้องการมาตรฐานเดียวกัน มันก็เลยท�าให้คณะละครที่เป็นแบบชาวบ้านถูกตัดออกไป และไม่ได้รับการยอมรับ ฟังดูเหมือนจะเป็นปัญหาเรื่อง ‘อ�านาจนิยมในนาฏศิลป์ไทย’ ถูกต้อง มันคือรูปแบบการปกครองที่ครูเป็นใหญ่ เป็นคน บริหารจัดการในทุกเรือ่ งและลูกศิษย์ตอ้ งท�าตาม ต้องเคารพกฎกติกา หรือสิง่ ทีผ่ ใู้ หญ่บอก แก่นของปัญหาจริงๆ ผมคิดว่าเป็น ‘โครงสร้าง อ�านาจนิยมนาฏศิลป์แบบร่วมสมัย’ ทีเ่ ปิดพืน้ ทีใ่ ห้แต่กไ็ ม่ทงั้ หมด คือหลังจากเกิดกรมศิลปากรขึน้ มา ก็ยงั ไม่มกี ารเรียนการสอนนาฏศิลป์ ในระดับปริญญาตรี จะมีก็แต่อนุปริญญาเท่านั้น แม้กระทั่งใน วิทยาลัยนาฏศิลป์ เมือ่ มีการปรับวุฒวิ า่ อาจารย์ทกุ คนจะต้องจบ ปริญญาตรี ก็ทา� ให้อาจารย์ทกุ คนต้องกลับไปเรียนกันต่อในสมัยนัน้ หลังจากนัน้ ก็คอื การก�าเนิดของคณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึง่ เป็นสถาบันแรกนอกกรมศิลป์ทเี่ ปิดสาขานาฏศิลป์ไทย ในระดับปริญญาตรี แต่ก็ยังต้องอาศัยและพึ่งพาครูที่มาจาก กรมศิลปากรมาสอนอยูด่ ี ทัง้ ยังคงใช้มาตรฐานของกรมศิลปากร แต่กไ็ ด้มกี ารแต่งเติมรายวิชาทีไ่ ม่มใี นกรมศิลปากรอย่างวิชาการออกแบบท่าเต้น วิชาการจัดองค์ประกอบทางด้านการเต้น ฯลฯ เห็นไหมครับว่านาฏศิลป์ไทยเริม่ เข้าสูร่ ปู แบบของความร่วมสมัย ขึน้ วิทยาลัยครูกเ็ ริม่ เปลีย่ นเป็นสถาบันราชภัฏ มีการสอนนาฏศิลป์ เกิดขึน้ ในหลายสถาบัน การเปิดและขยายตัวออกไปนีน้ า่ จะคาน อ�านาจกับกรมศิลป์ แต่สดุ ท้าย รูปแบบท่าร�าทัง้ หมดและความเชือ่ ทัง้ หมดก็ยงั คงเป็นแบบเดิม และไพ่ใบสุดท้ายในรูปแบบอ�านาจนิยม ของนาฏศิลป์ไทยที่กรมศิลปากรไม่ให้ใครเลย โดยยังคงต้องอยู่ ภายใต้กรมศิลปากรเท่านัน้ ก็คอื ‘การไหว้ครู’ ซึง่ ต้องใช้ผทู้ า� พิธขี อง กรมศิลปากรเท่านัน้ กล่าวคือไพ่ใบสุดท้ายยังอยู่ทคี่ รูบาอาจารย์ และสิง่ ศักดิส์ ทิ ธิซ์ งึ่ ผูกขาดโดยกรมศิลปากร ซึง่ เป็นองค์กรของรัฐ ที่มีรูปแบบพิเศษกว่าองค์อื่นๆ ในประเทศไทย เพราะมีเรื่องของ จิตวิญญาณเข้าไปอยู่ด้วย ในขณะที่องค์กรอื่นไม่มีเลยนะ นี่เป็น
องค์กรเดียวที่มีพระพิฆเนศ มีพ่อแก่ มีเทวดาฟ้าดินและสิ่งที่เรา นับถือในสังคมนี้รวมกันอยู่ในนั้น คนที่กรมศิลปากรจึงมีความเชื่อว่าตัวเองเป็นบุคคลพิเศษ ทีส่ ามารถได้รบั การถ่ายทอดรูปแบบของการใช้รา่ งกาย หรือทีเ่ รา เรียกว่าร�าไทยมาจากเทพ บวกกับการที่เขาได้ผ่านพิธีครอบครู หรือไหว้ครู จึงมีฐานันดรศักดิท์ เี่ หนือกว่ามนุษย์อย่างเราๆ พอเขา มีความเชื่อแบบนี้ ก็เลยส่งผลให้สร้างทุกอย่างที่อยู่รอบๆ ให้เป็น ในรูปแบบของความเชือ่ และจิตวิญญาณไปพร้อมๆ กัน ทัง้ เสือ้ ผ้า ศีรษะโขน พิธไี หว้ครู และสิง่ เหล่านีท้ สี่ ร้างขึน้ มาก็ไม่มใี ครแตะต้อง ได้ นอกจากพวกเขาเท่านั้น ชัดเจนไหมครับ นี่แหละผมจึงบอกว่านี่คืออ�านาจนิยมแบบ ร่วมสมัย คือเขาปล่อยนะครับ แต่ปล่อยไม่หมด จริงๆ แล้ว ความขัดแย้งแบบทีเ่ กิดขึน้ รอบนี้ (กรณีมวิ สิกวิดโี อ เทีย่ วไทยมีเฮ) ไม่ใช่ครัง้ แรกทีเ่ กิดขึน้ เพราะก่อนหน้านีก้ เ็ คยมีปญ ั หา มาแล้ว อย่างตอนภาพยนตร์เรือ่ ง คนโขน และ เศียรสยอง พอมา ครัง้ นีก้ เ็ ข้าวิธกี ารเดิมเลยครับ ประนีประนอม ผมก็เลยไม่ยอมทีจ่ ะ ไปนัง่ อยูใ่ นทีวใี ห้สมั ภาษณ์ เพราะผมรูว้ า่ มันก็คอื การแสดงบทบาท ซ�า้ ซาก แล้วสุดท้ายทุกคนก็ตอ้ งยอมเขา เพราะ 1. เขาถือว่าเขาอยู่ ใกล้ในหลวงซึง่ เป็นคนทีพ่ ระราชทานสิง่ นีใ้ ห้มากทีส่ ดุ 2. เขาถือว่า เขาอยูใ่ กล้เทวดามากทีส่ ดุ เพราะเป็นตัวแทนในการท�าพิธี 3. เขา ถือว่าตัวเองอยู่ใกล้ศิลปะมากที่สุด เนื่องจากเขาร�าเป็น เพียงแค่ เล่นอยู่กับสามกฎใหญ่ตามความเชื่อของสังคมนี้คุณก็ไปไม่เป็น แล้ว อย่างไรเสียคุณก็เสร็จเขาอยู่วันยังค�่า แล้วคุณจะเอาอะไร ไปชนะ เพราะทุกครัง้ ทีเ่ ขาพูด ก็จะบอกว่าเปิดใจ เปลีย่ นแปลงได้ ปรับปรุงได้ แต่พอถึงเวลาก็เอากฎกติกาทีต่ อบสนองความพึงพอใจ ของตัวเองมาเป็นที่ตั้ง นาฏศิลป์ไทยจะปรับปรุงได้ ต้องมีคน เอามาดูให้เหมาะสม เพราะเป็นวัฒนธรรมของชาติ ในขณะที่ บ้านเรือนไทย คนที่เป็นสถาปนิกเขาไม่เห็นจะต้องเอาอะไรมาดู เลย มันก็วัฒนธรรมของชาติเหมือนกันไม่ใช่หรือ เพราะฉะนั้น เรื่องนี้ต้องปล่อยนิ่งๆ ไว้แบบนี้ก่อน แล้วรอให้ เกิดเหตุการณ์แบบนี้อีกสักสองสามครั้ง คือผมไม่ได้อยากเห็น การสมานฉันท์แบบปลอมๆ ผมอยากเห็นความแตกแยกอย่าง เป็นรูปธรรม ทุกอย่างจะได้ชัดเจนเสียที เมือ่ คุณบอกว่าสิง่ ทีเ่ ราเห็นอยูน่ เี้ ป็น ‘อ�านาจนิยม’ แล้วตกลงว่า คุณก�าลัง ‘สู้’ กับมันอยู่หรือเปล่า ผมไม่เคยสู้กับใครเลย ผมท�างานของผมอย่างเดียวครับ ผมท�างานศิลปะของผมอยู่ คนทีส่ ไู้ ม่ใช่ผม แต่กลับเป็นประชาชน ทีด่ งู านของผมแล้วไปสูแ้ ทนผม ผมก็แค่ท�างานของผม แต่ทางฝัง่ กรมศิลป์ก็สู้และอัดผมมาตลอดระยะเวลา 15 ปีที่ผมท�างานมา ซึง่ ผมก็ได้แต่เฝ้ามอง และเชือ่ มัน่ ว่าท้ายทีส่ ดุ แล้วในวันหนึง่ จะต้อง เกิดเหตุการณ์อย่างนีข้ นึ้ อย่างแน่นอน แต่สา� หรับครัง้ นีผ้ มตกใจนะ ที่ปริมาณของคนที่โต้ตอบกับเขามันเยอะกว่าที่ผมคิดเอาไว้มาก และถ้าเขาท�าอย่างนี้อีกสักสองสามครั้ง ผมว่าถึงคราวแตกหัก จากปรากฏการณ์ที่เห็นว่าความขัดแย้งครั้งนี้ ใหญ่และกินวง
กว้างกว่าทุกครั้งที่ผ่านมา หากจะให้คุณลองวิเคราะห์ คิดว่า เป็นเพราะเหตุใด เหตุการณ์ทเี่ กิดขึน้ ในครัง้ นีถ้ กู เห็นโดยสายตาของคนทีไ่ ม่ได้อยู่ ในแวดวงนาฏศิลป์ ซึง่ เป็นกฎกติกาทีค่ นส่วนใหญ่ไม่เข้าใจว่ามัน เป็นกติกาอะไร คือคนปกติทวั่ ไปเขาก็เข้าใจกันไงครับว่าทศกัณฐ์ เป็นสิ่งสมมติ ซึ่งคุณจะท�าอะไรก็ได้ แต่ฝั่งนั้นเขาเชื่อว่ามันไม่ใช่ สิง่ สมมติ พอคนทัว่ ไปเขางงก็เลยตัง้ ค�าถามกลับไปว่า เฮ้ย ตกลง เป็นบ้าอะไรกันเนี่ย คุณใช้หลักคิดอะไร เพราะคนข้างนอกเขา ไม่รู้เลยนะครับว่าคนในกรมศิลปากรเขามีชุดความคิดอะไรอยู่ แล้วถ้ามองในมุมกลับกัน ถ้าคนทางฝัง่ กรมศิลปากรพยายาม จะบอกว่า มันไม่ ใช่สิ่งสมมติ มันเป็นความจริงแล้วมันจะเกิด อะไรขึ้น จะหาทางอยู่ร่วมกันได้ ไหม ปัญหามันคืออย่างนีค้ รับ ทัง้ หมดทีก่ รมศิลป์พยายามจะอธิบาย ให้เราฟังมาตลอดหลายวันทีเ่ กิดเหตุการณ์นคี้ อื ความเชือ่ นะครับ เป็นความเชื่อทั้งหมดเลย ประเด็นคือส�าหรับความเชื่อ คุณเชื่อ ได้ครับ แต่คณ ุ ไม่มสี ทิ ธิยดั เยียดความเชือ่ ของคุณให้คนอืน่ เชือ่ ตาม ปัญหามีอยู่แค่นี้ เพราะคนอืน่ เขาไม่ได้เชือ่ ไปด้วยไงครับ แล้วพอ ยัดเยียดความเชื่อให้คนอื่นและเขาไม่เชื่อ ก็ตามมาด้วยค�าพูด ประมาณว่า ‘ฉันก�าลังปกป้องศิลปวัฒนธรรมให้เธออยูน่ ะ’ ‘ฉันก�าลัง ดูแลความเป็นชาติพนั ธุใ์ ห้กบั พวกเธออยูน่ ะ’ นีค่ อื การทวงบุญคุณ นะ เพราะคนกรมศิลปากรทัง้ หมดท�าอาชีพข้าราชการอยู่นะครับ เขาลืมไปครับว่าได้รับเงินเดือน ดังนั้น ถ้าเขาเหนื่อยก็ออกไป เถอะครับ ไม่มีความซับซ้อนอะไรเลยครับ ที่ซับซ้อนกันอยู่เนี่ย คือข้อแก้ตัวทั้งนั้น ส�าหรับคุณแล้ว ค�าว่าสูง-ต�่า มีจริงไหมในงานศิลปะ มันก็ขึ้นอยู่กับว่ามีจริงไหมในมิติไหน ยกตัวอย่าง โขน ซึ่ง กรมศิลปากรอธิบายไว้อย่างนีค้ รับ ว่าโขนเป็นศิลปะประเภทเดียว ทีร่ วมเอาทุกๆ ศาสตร์เอาไว้ดว้ ยกัน คือทัง้ มีการร�า ดนตรีไทย งานผ้า จิตรกรรม งานปัน้ ซึง่ หากเราไปดูศลิ ปะต่างๆ ในประเทศนีใ้ นสมัยก่อน เราจะเห็นได้วา่ ไม่มศี ลิ ปะทีจ่ ะรวบรวมเอาทุกอย่างไว้เป็นหนึง่ เดียว ในแบบที่เป็น multi-cultural art เลย แต่มันเกิดขึ้นได้เมื่อ 200 ปี ที่แล้ว ในสมัยที่บ้านทุกหลังยังมุงด้วยใบจากอยู่เลย มันจึง มหัศจรรย์มาก นีแ่ หละครับ โขนจึงได้รบั การอธิบายว่าเป็นศิลปะ ชัน้ สูง แต่ถามว่าทุกวันนีโ้ ขนเป็นศิลปะชนิดเดียวเช่นนัน้ อยูห่ รือเปล่า และหากมองในมิตขิ องความเชือ่ ทีว่ า่ ศิลปะแบบนีส้ งู ส่งกว่าศิลปะ อีกแบบหนึ่ง ก็นี่ไงครับ ที่บอกว่าเป็นอ�านาจนิยมในศิลปะ เช่น บางคนทีบ่ อกว่า ‘โขน’ ดีกว่า ‘โขนสด’ รูจ้ กั กันไหมครับ ก็นไี่ งครับ โขนมันไม่ได้มีเฉพาะแค่ที่กรมศิลปากรเขาอธิบาย แต่มันมีโขน อีกอย่างหนึ่งที่ถูกสร้างขึ้นโดยชาวบ้าน ซึ่งเล่นแบบเปิดหน้าร้อง อย่างละครชาตรี และเล่นเพียงแค่เรื่อง รามเกียรติ์ เรื่องเดียว เท่านัน้ และเราเรียกมันว่า ‘โขนสด’ แต่กรมศิลปากรไม่จดั ให้เข้าพวก เพราะเห็นว่าต�่าช้ากว่าแบบอื่น เขาจึงผูกขาดอ�านาจไว้เพียง คนเดียว เหมือนพูดกับชาวบ้านว่า ‘ผมจบดอกเตอร์นะ ผมเป็น คนดีกว่าพวกคุณ’ ซึ่งพอพูดอย่างนี้มันก็วนเข้าสู่เรื่องการเมือง
“ผูใ้ หญ่ในบ้านเมืองมีความพึงพอใจขนาดไหนกับการทีค่ นรุน่ ใหม่ สร้างวัฒนธรรมใหม่ขึ้นมา... เหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ณ วันนี้ คือคุณก�าลังผลักไสเขาไม่ให้ ไปยุ่งกับวัฒนธรรมเดิมเลยนะ”
ซึง่ คือปัญหาเดียวกับทีเ่ ป็นอยูข่ องสังคมนี้ และมันคืออ�านาจนิยม ในโครงสร้างศิลปวัฒนธรรม ซึง่ เขาจะไม่ใช้คา� อย่างทีผ่ มใช้ แต่ใช้ ค�าว่า ‘ครู’ กับ ‘ศิษย์’ และค�าว่า ‘เมตตา’ เมื่อเขามีความเชื่อ อย่างที่ผมเล่าให้ฟังแล้ว ก็มาสู่ชุดความคิดที่ตั้งขึ้นบนพื้นฐาน ของความเชื่อว่าเขาคือผู้อนุรักษ์และปกป้องศิลปวัฒนธรรม ของชาติให้กับเราทั้งหมดในประเทศนี้ คุณเคยกล่าวเอาไว้บนเวที TEDx Bangkok เมื่อปี 2558 ว่าถ้าอึดอัดกับวัฒนธรรมแบบเดิม ก็ให้สร้างวัฒนธรรมใหม่ ขึ้นมา ค�าถามคือว่า ท�าอย่างไรการสร้างวัฒนธรรมใหม่ ที่คุณว่าจึงจะไม่เข้าข่ายขวางโลก เกรียน หรืออะไรท�านองนั้น ก็ตอ้ งถามกลับว่า ในฐานะผูป้ กครองหรือผูใ้ หญ่ในบ้านเมือง มีความพึงพอใจขนาดไหนกับการทีค่ นรุน่ ใหม่สร้างวัฒนธรรมใหม่ ขึ้นมา โดย 1. หยิบเอาองค์ความรู้จากรากเหง้าเดิมไปใช้ กับ 2. การที่คนรุ่นใหม่สร้างวัฒนธรรมแบบใหม่ขึ้นมาโดยที่ไม่เอา หรือไสหัวงานแบบประเพณีดั้งเดิมทิ้งไป คุณจะเอาแบบไหน ซึ่งเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ณ วันนี้ คือคุณก�าลังผลักไสเขาไม่ให้ไป ยุ่งกับวัฒนธรรมเดิมเลยนะ เขาก็เลยไปตามอย่างเกาหลี ญี่ปุ่น หรือไม่ก็ไปสร้างรูปแบบใหม่ของเขาขึ้นมา ซึ่งพอเขาไปสร้าง รูปแบบใหม่ก็ไปบ่นเขาอีก เห็นไหมครับ ว่ามันก็กลับไปเรื่อง ผูใ้ หญ่ ซึง่ ก็เป็นเรือ่ งอ�านาจทีจ่ ะให้คนไปเคารพบูชากราบไหว้อยูด่ ี แล้วในการต่อยอดจากของเก่ามันมีเส้นแบ่งหรือสูตรส�าเร็จ อะไรไหม ว่าท�าอย่างไรจึงจะไม่ล�้าเส้นหรือเป็นการลบหลู่ที่จะ ท�าให้เกิดความขัดแย้งขึ้นมา หากมองในเชิงนาฏศิลป์ เขาเชื่ออะไรก็อย่าไปยุ่ง เช่น เรื่อง ครูบาอาจารย์ ก็อย่าไปเอาครูบาอาจารย์เขามาเล่น เขาเชื่อเรื่อง ตัวละคร ก็อย่าเอาตัวละครของเขามาเล่น ก็ไปสร้างรูปแบบของ ตัวละครอืน่ ขึน้ มาใหม่ โดยใช้วธิ กี ารเคลือ่ นไหวหรือวิธรี า� แบบเดิม จะได้ไม่กระเทือนใจเขา แค่นั้นเอง พูดถึงเรือ่ งโขน ในวิกพ ิ เี ดียของไทย เรายังเห็นการให้คา� อธิบาย เกี่ยวกับโขนเอาไว้ว่า ‘เป็นศิลปะการแสดงชั้นสูงของไทยที่มี ความสง่างาม อลังการและอ่อนช้อย’ ถ้าคุณสามารถอธิบาย มันใหม่ ได้ จะให้ค�าอธิบายอย่างไร ผมจะแก้ไขมันว่า ศิลปะชัน้ สูงคือความสามารถทีจ่ ะผสมผสาน รูปแบบของศิลปะแขนงอืน่ ๆ เข้าไว้ดว้ ยกัน ซึง่ ใน 200 ปีกอ่ น หรือ กี่ปีที่แล้วก็ตามตอนที่โขนได้ถูกสร้างขึ้นมานั้น มันไม่เคยเกิดขึ้น มาก่อน แต่สา� หรับวันนี้มันไม่ใช่ เพราะศิลปะหลายๆ อย่างมันก็ เป็นมัลติมเี ดียไปแล้ว ศิลปะชัน้ สูงอย่างทีเ่ ราพูดถึงโขน ได้ถกู สร้าง เอาไว้ในไอโฟนแล้ว เพราะฉะนั้น เด็กรุ่นใหม่จึงมีศิลปะชั้นสูง อยู่ในมือแล้ว เด็กจึงไม่รู้สึกว่านี่เป็นสิ่งที่น่าสนใจหรือน่าตื่นเต้น เพราะทุกวันนี้ ทุกอย่างมันผสมผสานกันไปหมดแล้ว อย่างทุกวันนี้ เวลาไปดูละครเวทีเรือ่ งหนึง่ คุณแทบจะแยกมันไม่ออกแล้วว่ามัน เป็นการเต้น ละคร ภาพยนตร์ หรือเป็น visual art ดังนัน้ การทีเ่ ขา จะอ้างศิลปะชั้นสูงแบบนั้นมันไม่ได้แล้วครับ มันอ้างได้แค่ในชุด ความคิดของอดีต สิง่ เหล่านีม้ นั ไม่ได้ได้ถกู อธิบายไปจนถึงแก่น แล้วอย่างทีบ่ อกว่า นาฏศิลป์ไทยมีความอ่อนช้อยงดงาม ผมถามหน่อยว่าอ่อนช้อย คืออะไร งดงามคืออะไร มันไม่มคี า� จ�ากัดความ และมันเป็นค�าของ อารมณ์ เป็นนามธรรม คือนาฏศิลป์ไม่วา่ ของประเทศไหนมันก็ออ่ นช้อย งดงามทัง้ นัน้ แหละ ผมงงมากเลยกับเรือ่ งนี้ แล้วคนฟังก็ยงั เชือ่ กันอยู่ เรารู้สึกว่า สิ่งที่คุณพูดถึงอยู่บ่อยๆ คือค�าว่า ‘แก่น’ นั่น หมายถึงว่าต้องมีสิ่งที่เป็น ‘เปลือก’ ถามว่าเปลือกและแก่น ของวัฒนธรรมที่บ้านเรามีอยู่ ณ ตอนนี้ มันเป็นอย่างไร เปลือกของวัฒนธรรมคือ ‘อีเวนต์’ คือสิง่ ทีเ่ ราสร้างกิมมิกหรือ รูปแบบขึน้ มา เพือ่ ให้คนมารวมตัวกัน เช่น เปลือกของงานสงกรานต์ คือการประแป้ง ใส่เสือ้ ลายดอก เอาน�า้ ไปรดเท้าผูใ้ หญ่ สิง่ เหล่านีค้ อื เปลือกทั้งนั้น แก่นจริงๆ คือเขาต้องการให้เรากลับบ้านไปหาคน ทีเ่ รารักและใช้เวลาอยูร่ ว่ มกัน แก่นของมันคือความผูกพัน ซึง่ ทุกวันนี้ เราหาไม่เคยเจอ มันมีแต่เปลือก โขนทุกวันนี้ก็มีแต่เปลือก ลองกลับไปดูโฆษณาโขนในช่วงสิบกว่าปีที่ผ่านมาสิครับ อย่างปีนี้ยิ่งใหญ่มาก ลงทุนเป็นร้อยล้าน ไม่เปลือกหรือ ใช้สลิง ใช้แสงสีเสียงเทคนิคแบบบรอดเวย์เพือ่ ดึงดูดให้คนสนใจ ก็อเี วนต์
ทัง้ นัน้ ไม่มใี ครบอกเลยว่างานแสดงโขนครัง้ นีค้ ณ ุ จะได้เห็นนักเต้น ทีม่ คี ณ ุ ภาพ งานศิลปะทีม่ คี ณ ุ ภาพ ทีจ่ ะดึงคุณกลับเข้าไปสูช่ ว่ งเวลา เมื่อ 200 ปีที่แล้ว ที่มันได้ถูกสร้างเอาไว้ นี่ไงครับ แก่นของมัน อ้าว แล้วท�าไมจะต้องย้อนกลับไปช่วงเวลานั้น เพราะมันถูกสร้างมาเมือ่ วันนัน้ คุณก็รกั ษามันไว้ให้เหมือนเดิมสิ นีไ่ งหน้าทีข่ องกรมศิลปากร ก็ในเมือ่ มันถูกสร้างเอาไว้เพือ่ เหตุผล นั้น คุณก็รักษามันเอาไว้แบบนั้นสิ และหากคุณจะอนุรักษ์สิ่งที่ คุณบอกว่าหาไม่ได้แล้ว จะไปตัดต่อให้สั้นลงท�าไม มันก็ไม่ใช่ จิ ต วิ ญ ญาณเดิ ม ของโขนสิ ดู อ ย่ า งละครโนห์ ห รื อ คาบุ กิ สิ เดินเรือ่ งช้าจะตาย 2 ชัว่ โมงยังเดินเรือ่ งไปไม่ถงึ ไหน สามารถพูดได้ ไหมว่า ในอีกแง่มมุ หนึง่ กรมศิลปากรก็ทา� ถูกแล้ว ที่ท�าหน้าที่นั้น คือแช่แข็งมันเอาไว้ ไม่ได้แช่แข็งมันครับ กรมศิลป์คือตัวเปลี่ยนแปลงโขนเลย ที่ท�าให้โขนไม่เป็นโขนอย่างทุกวันนี้ ตัดแต่งพันธุกรรมมาตลอด จนมันไม่ออริจนิ อลเลย แล้วก็อา้ งว่าของตัวเองเป็นของเก่า ไปไล่ดู ได้เลยครับ แล้วก็ย้อนกลับไปที่ค�าถามว่าที่ว่าท�าไมเขาจึงอ้างได้ ก็มันเป็นสิทธิเขาของแต่เพียงผู้เดียว ดังนั้น จึงต้องฟังเขา อ้าว แต่ถา้ เหตุผลของฝัง่ กรมศิลป์คอื ถ้ายังท�าแบบเดิมทุกอย่าง
คนรุน่ ใหม่กจ็ ะคิดว่าเป็นการแสดงทีช่ า้ น่าเบือ่ ถ้าไม่ปรับเปลีย่ น ก็จะไม่มีคนดู ก็ตายไป ผมถามนิดว่า ลองกันแล้วหรือยังครับ อีกอย่างจะมีคนหรือ ไม่มีคนก็ไม่ใช่ประเด็นของกรมศิลป์ครับ ต่อให้แสดงแล้วไม่มคี นดู ก็ตอ้ งอนุรกั ษ์ตรงนีเ้ อาไว้ เพราะมันเป็นหน้าที่ เหมือนทีเ่ ขาอนุรกั ษ์ โบราณสถานเอาไว้นนั่ แหละ ประเด็นคือ เมื่อคุณรับเงินเดือนแล้ว และบอกว่าก�าลังปกป้องไม่ให้โขนตายล่ะก็ ผมบอกได้เลยว่า ถ้าคุณยังคงเล่นอยู่และยังท�าเหมือนเดิม มันก็จะไม่มีวันตาย คุณเคยให้สมั ภาษณ์วา่ ประเทศไทยหลอกตัวเองว่ามีวฒ ั นธรรม ณ วันนี้ยังคิดอย่างนั้นอยู่หรือเปล่า ก็ยงั คงคิดอย่างนัน้ อยูน่ ะครับ คือเราไม่ได้มวี ฒ ั นธรรมทีเ่ ข้มแข็ง โดยเฉพาะเรื่องโขน มันน่าสนใจนะครับ คุณรู้ไหมว่าโขนได้รับ การบรรจุไว้ในวิกิพีเดียว่าเป็น ‘mask dance’ หรือการเต้นด้วย หน้ากาก แต่เรากลับไม่มรี ายวิชาเรือ่ งการเต้นกับหน้ากากเปิดสอน แต่ถ้าคุณไปดูศิลปะสาขาอื่นอย่าง Commedia dell’arte (ละคร หน้ากากของอิตาลี) ซึ่งมีคนที่เรียนจบมาโดยเฉพาะจนถึงระดับ ดอกเตอร์ แต่กับประเทศไทย เรายังไม่มีการเรียนการสอน เกี่ยวกับโขนจนถึงระดับนั้น องค์ความรู้ของเรายังไม่ครอบคลุม แล้วที่ขาดอยู่คืออะไร องค์ความรูค้ รับ อย่างเช่นเทคนิคเชิงศิลปะทีอ่ ยูข่ า้ งในไงครับ ว่ามันถูกเต้นอย่างไร ถูกสร้างอย่างไร สภาวะของอารมณ์ จิตใจ และกล้ามเนือ้ ท�างานอย่างไร เห็นไหมครับว่ามันไม่มเี รือ่ งพวกนีเ้ ลย แล้วเราจะเรียกสิง่ เหล่านีว้ ่ามีวฒ ั นธรรมได้อย่างไร ในขณะทีค่ ณ ุ ไปอ่านหนังสือเกี่ยวกับการเต้นของประเทศอื่นๆ จะเห็นได้ว่ามัน ลงลึ ก ไปถึ ง สิ่ ง เหล่ า นี้ และทุ ก คนก็ เ ชื่ อ ว่ า สิ่ ง ที่ ก รมศิ ล ปากร เขียนอยู่ในหนังสือคือสิ่งที่ใช่ ซึ่งจริงๆ ก็ใช่ครับ แต่มันเป็นเพียง แค่ 30% เท่านั้น ไม่ใช่ทั้งหมด มองข้ามช็อตไป ถ้าวันหนึ่งเราไม่ ได้อยู่ ใต้อ�านาจนิยมทาง วัฒนธรรมจะเกิดอะไรขึ้น ก็จะเกิดความงอกงามของศิลปะ เกิดความหลากหลาย และ คนดู เ องก็ จ ะมี สิ ท ธิ เ ลื อ กและเติ บ โตไปพร้ อ มกั บ ศิ ล ปะด้ ว ย นอกจากนีศ้ ลิ ปะทีเ่ ป็นแบบดัง้ เดิมก็จะถูกวนกลับมามองหาค้นคว้า และท�าความเข้าใจมากไปเรื่อยๆ เพราะงานแบบประเพณีคือ คลังความรู้ของอดีต เพราะเมื่อใดที่คุณสามารถพัฒนางานหรือ สร้างงานที่เป็นงานร่วมสมัยโดยใช้องค์ความรู้เดิมได้ ก็แสดงว่า คุณก�าลังสนับสนุนภูมปิ ญ ั ญาทีม่ อี ยูเ่ ดิม เห็นไหมครับว่ากรมศิลปากร ก�าลังด�าเนินการไปผิดวิธี เขาพยายามที่จะปิดกั้นไม่ให้คนอื่น ได้เกิดความภาคภูมิใจในศิลปะของประเทศอย่างเป็นรูปธรรม ที่จับต้องได้ในเชิงองค์ความรู้ แต่กลับย�า้ ถึงแต่ความภาคภูมิใจ ว่าคือวัฒนธรรมของชาติ ซึ่งจับต้องยากมาก เมื่ อ สั ก ครู ่ เ ราคุ ย กั น ถึ ง เรื่ อ งการสร้ า งวั ฒ นธรรมใหม่ ถามว่าวัฒนธรรมที่ พิเชษฐ กลั่นชื่น ก�าลังสร้างอยู่คืออะไร สิ่ ง ที่ ผ มต้ อ งการจะพู ด ก็ คื อ ว่ า ผมรู ้ สึ ก ว่ า ผมถู ก ข่ ม ขื น กระท�าช�าเราอยู่ เขาข่มขืนเราด้วยวัฒนธรรมในแบบทีใ่ ห้พวกเรา ต้องยอมรับหรือเชื่อ และเราก็พูดอะไรไม่ได้ ดังนัน้ วัฒนธรรมทีผ่ มต้องการจะสร้างก็คอื วัฒนธรรมทีท่ กุ คน สามารถมีส่วนร่วม ที่ทุกคนจะสามารถหยิบจับและแบ่งปันได้ และมันก็สามารถสะท้อนสิ่งที่สังคมด�าเนินและเป็นอยู่ได้ ...นั่นคือวัฒนธรรมที่เป็นของทุกคน
“ผมไม่ได้อยากเห็นการสมานฉันท์ แบบปลอมๆ ผมอยากเห็นความแตกแยกอย่างเป็นรูปธรรม”
CALENdar F
M RHYTHM, SPACE, AND TIME
นิ ท ร ร ศ ก า ร ศิ ล ป ะ ‘จั ง หวะ ช่ อ งว่ า ง และ กาลเวลา’ โดย เกริกบุระ ยมนาค น� า เสนอความเหมือนจริงอันวิจิตรบรรจง ของสถาปัตยกรรมเก่าแก่ และแสงเงาทีต่ กกระทบบน พื้นผิวอันแตกต่าง วันนี้ถึง 12 พฤศจิ ก ายน 2559 ณ อาร์ เ ดลเธิ ร ์ ด เพลส แกลเลอรี ซอยทองหล่อ 10 (เว้นวันอาทิตย์)
T SELFIE SERIES
นิทรรศการศิลปะ ‘เซลฟี ซีรสี ’์ โดย ชุมพล ค�าวรรณะ ความสัมพันธ์สมาร์ตโฟน ที่ท�าให้โลกแคบลง แต่เรา กลับสัมผัสโลกและรูจ้ กั โลก น้อยลง วันนีถ้ งึ 30 ตุลาคม 2559 ณ People’s Gallery ชั้น 2 หอศิลปวัฒนธรรม แห่งกรุงเทพมหานคร โทร. 0-2214-6630-8 (เว้ น วั น จันทร์)
W
S
S
T
AP THINK THINGS
โปรเจ็ ก ต์ พิ เ ศษ ‘AP THINK THINGS’ น�าเสนอ มุ ม มองการอยู ่ อ าศั ย ใน พื้ น ที่ ข นาดเล็ ก แบบใหม่ ผ่านเครื่องใช้ภายในบ้านที่ มักจะถูกมองข้าม ผสานเข้า กับนวัตกรรมการออกแบบ ที่ ทั น สมั ย เป็ น มิ ต รและ ชาญฉลาด เกิดเป็นผลงาน ที่ อ อกแบบมาเพื่ อ สร้ า ง ความสุขบนพืน้ ทีข่ นาดเล็ก วันนี้ถึง 18 ตุลาคม 2559 ณ ชั้น G สยามดิสคัฟเวอรี
BOOK EXPO THAILAND 2016
มหกรรมของคนรั ก หนั ง สื อ กลั บ มาอี ก ครั้ ง ‘มหกรรมหนังสือระดับชาติ ครั้งที่ 21’ พบกับหนังสือ ราคาพิ เ ศษจากหลาก ส�านักพิมพ์ พบปะนักเขียน กิ จ ก ร ร ม เ ส ว น า แ ล ะ กิจกรรมอีกมากมาย และ พบส�านักพิมพ์อะบุ๊กได้ที่ บูธ J11 วันนีถ้ งึ 24 ตุลาคม 2559 ณ ศูนย์การประชุม แห่งชาติสิริกิติ์
NEW ZEALAND FILM FESTIVAL
เชิ ญ ชมภาพยนตร์ 3 เรื่องที่ได้รับความนิยม ตลอดกาลใน ‘เทศกาล ภาพยนตร์ นิ ว ซี แ ลนด์ ’ อย่าง The Dark Horse, Hunt for the Wilderpeople และ Whale Rider ชมฟรี วันนี้ถึง 9 ตุลาคม 2559 ณ เอสเอฟ เวิลด์ ซีเนมา เซ็นทรัลเวิลด์ รายละเอียด รอบฉายและส�ารองที่นั่งที่ www.nzsocietythai.com
นิทานหิ่งห้อย เดอะ มิวสิคัล
ละครร้องเพลงเฉลียง ‘นิทานหิง่ ห้อย เดอะ มิวสิคลั ’ ต�านานความฝันและความรักของสองเมือง ที่เริ่มต้น จากความขั ด แย้ ง สุ ด ขั้ ว จนน� า ไปสู ่ โ ศกนาฏกรรม สุดแสนประทับใจ วันนี้ถึง 5 พฤศจิ ก ายน 2559 ณ โรงละครเคแบงก์สยาม พิฆเนศ ติดตามรอบการแสดงและจ�าหน่ายบัตรที่ ไทยทิกเก็ตเมเจอร์
ASIA FITNESS CONFERENCE & EXPO 2016
งานแสดงสิ น ค้ า และ การประชุมในอุตสาหกรรม กี ฬ าทั้ ง กลางแจ้ ง และ ฟิตเนส ‘Asia Fitness Conference & Expo 2016’ รวบรวมนวั ต กรรมการออกก�าลังกายที่เป็นที่นิยม วันนี้วันสุดท้าย ณ ศูนย์การประชุมไบเทค บางนา
BOOK EXPO THAILAND
2016
OCTOBER QUEEN SIRIKIT NATIONAL CONVENTION CENTER
NEW BOOKS FROM KUNAGORN, SAWITREE, BEN H. WINTERS, SONGPOL, OAT MONTIEN, BONGTAO, LITTLE THOUGHTS, SONGSIN AND ZCONGKLOD PLENARY HALL
A MUST “Don’t miss these things this week!”
MOVIE Operation Avalanche
“หนังพูดถึงเรือ่ งทฤษฎีสมคบคิดทีว่ า่ ยานอวกาศอพอลโลนัน้ ส่งนักบินขึน้ ไปเหยียบ บนดวงจันทร์ได้จริงๆ หรือเปล่า ซึ่งหนังเองเอาเรื่องนี้มาท�าให้เราดูว่าความคิดเหล่านี้ เกิดขึ้นได้อย่างไร ส�าหรับคนที่สนใจเรื่องนี้อยู่แล้วหรือสนใจเรื่องของอวกาศก็จะสนุก ตรงทีไ่ ด้เห็นอีกแง่มมุ หนึง่ ทีห่ นังก�าลังน�าเสนอ โดยมีทงั้ ฟุตเตจและภาพจากยานอพอลโล ให้ดู ส่วนคนดูรุ่นใหม่ๆ ที่เคยได้ยินเรื่องนี้มาบ้าง พอได้ดูก็จะเกิดความสงสัยมากขึ้น และอาจจะกลับไปหาข้อมูลว่าท�าไมทฤษฎีสมคบคิดทีว่ า่ นีถ้ งึ ถูกพูดถึงกันเยอะ และยัง มีเรื่องราวอะไรที่เราไม่รู้อีกหรือไม่ก็เป็นได้ค่ะ” เลือกให้โดย : ‘มิง้ ’ - พิรดา เตชะวิจติ ร์ ว่าทีน่ กั บินอวกาศในโครงการ AXE Apollo Space Academy
GADGET GoPro HERO5 BLACK
กล้ อ งแอ็ ก ชั น ขนาดเล็ ก (มาก) แต่ เ ต็ ม ไปด้ ว ยคุ ณ ภาพและความสามารถอย่าง GoPro ล่าสุดได้เปิดตัว GoPro HERO5 Black ที่มีจ อสัม ผัส แสดงผลขนาด 2 นิ้ว สามารถบันทึก ภาพเคลื่ อ นไหวได้ สู ง สุ ด ที่ ค วามละเอียด 4K พร้อม GPS ในตัว ที่ส�าคัญ มี ร ะบบ EIS หรื อ ระบบกั น สั่ น แบบ Electronic ซึ่ ง เป็ น รุ ่ น แรกในซี รี ส ์ HERO ที่มีคุณสมบัตินี้ และยังสามารถ สั่ ง งานด้ ว ยเสี ย งได้ ยิ่ ง ไปกว่ า นั้ น ยังกันน�้าได้ในระดับความลึก 10 เมตร โดยไม่ ต ้ อ งใส่ เ คสกั น น�้ า แต่ อ ย่ า งใด ดูรายละเอียดเพิ่มเติมหรือสั่งซื้อได้ที่ www.gopro.com
PRODUCT Bata
ณ วันนี้ ปณิธานของ โทมัส บาจา เมือ่ แรกตัง้ บริษทั ที่ว่าจะท�าให้คนทั่วโลกสวมใส่รองเท้าของเขา ได้รับ การสานต่อรุ่นแล้วรุ่นเล่า ความตั้งใจของเขาสะท้อน ออกมาเป็นป๊อปอัพสโตร์ซงึ่ จะหมุนเวียนสับเปลีย่ นไป โชว์ ตั ว ตามประเทศต่ า งๆ ทั่ ว โลก โดยเลื อ กร้ า น คอนเซ็ปต์สโตร์และห้างสรรพสินค้าทีม่ ดี เี อ็นเอตรงกัน ทั้ง Colette ในปารีส, Dover Street Market ในโตเกียว และนิวยอร์ก, 10 Corso Como ในมิลาน และ Boy+ ในโซล ป๊อปอัพสโตร์เหล่านีเ้ ลือกเอาคอลเล็กชันพิเศษๆ ของ บาจา มาเปิดตัว เช่น Bata Peanuts และ Bata Comme des Garcons ส่ ว นประเทศไทยเราก็ ไ ด้ คอลเล็กชันพิเศษมาเปิดตัวเช่นกัน โดยจะน�ารองเท้า รุ่นยอดนิยมอย่าง Bata Tennis และ Bata Bullets มาโชว์ ติดตามป๊อปอัพสโตร์แห่งใหม่ของบาจาได้ที่ ชัน้ G สยามดิสคัฟเวอรี ตัง้ แต่วนั นีถ้ งึ 31 ตุลาคม 2559
BOOK Bridget Jones’s Baby : The Diaries
เชือ่ ว่า Bridget Jones’s Diary จะถูกอก ถูกใจหญิงโสดมากแน่ๆ เพราะชีวิตของเธอ เหมือนกับหญิงสาววัยเลขสามหลายๆ คน ไม่ผิดเพี้ยน เริ่มจากมีความรัก ผิดหวังจาก ความรัก ฟูมฟาย กินไอศกรีมเป็นถังๆ เพือ่ ลด ความเจ็บปวด ก่อนจะค่อยๆ ดีขนึ้ หันมารัก ตัวเองมากขึน้ เริม่ ออกก�าลังกาย เอาจริงกับ งาน และได้มีความรักอีกครั้ง มาถึงหนังสือ เล่มที่ 4 Bridget Jones’s Baby : The Diaries ที่ ถ่ายทอดเรือ่ งราวเกีย่ วกับช่วงชีวติ ของบริดเจ็ต ในบทบาทของคุณแม่ ที่ไม่รู้ว่าแท้จริงแล้ว ใครคือพ่อของลูกกันแน่ แฟนๆ สามารถสัง่ ซือ้ ล่วงหน้าได้แล้ววันนีท้ รี่ า้ นหนังสือชัน้ น�าทัว่ ไป (ส�านักพิมพ์ Penguin Books / 636 บาท)
EXHIBITION SILPA : TRANSFORM
หอศิลป์ม หาวิทยาลัยศิลปากร ขอชวนคุณมาร่วมเรียนรู้และศึกษา รูปลักษณ์รา่ งกายมนุษย์ ผ่านภาพกายวิภาคทางศิลปะ ซึง่ เป็นศาสตร์ความรู้ สมัยใหม่ทนี่ า� มาถ่ายทอดผ่านการศึกษาศิลปะโดย ศาสตราจารย์ ศิลป์ พีระศรี จนกลายเป็นศาสตร์ที่หยั่งรากพื้นฐานในการสร้างสรรค์งานศิลปะของไทย นับแต่นนั้ เปิดให้เข้าชมทุกวันจันทร์ถงึ ศุกร์ เวลา 9.00-19.00 น. และวันเสาร์ เวลา 9.00-16.00 น. (ปิดทุกวันอาทิตย์) ตั้งแต่วันนี้ถึง 15 ตุลาคม 2559 ณ ห้องนิทรรศการหลัก หอศิลป์มหาวิทยาลัยศิลปากร วังท่าพระ สอบถาม รายละเอียดเพิ่มเติมโทร. 0-2221-3841 หรือทาง www.facebook.com/ ArtCenter.SilpakornUniversity
CONCERT Morrissey Live in Bangkok 2016
คงเป็ น เพราะเสี ย งเนิ บ ๆ ที่ เ ป็ น เอกลักษณ์และเนื้อร้องที่คมบาดใจของ Morrissey ที่ท�าให้หลายๆ คนติดตามเขา มาตั้งแต่สมัยวง The Smiths และแม้แต่ คอดนตรีรนุ่ ใหม่ๆ ก็ยงั ต้องย้อนกลับไปฟัง เพลงเก่าๆ ของเขา จริงอยูท่ วี่ ง The Smiths จบลงไปตั้ ง แต่ ป ลายยุ ค 80s แล้ ว แต่ผู้ชายคนนี้ก็ยังยืนหยัดสร้างผลงาน ออกมาให้เราได้ฟังอยู่ตลอด ตัง้ แต่อลั บัม้ Viva Hate มาจนถึงอัลบั้มล่าสุดคือ World Peace is None of Your Business และ ครั้งนี้เขาจะมาแสดงคอนเสิร์ตในบ้านเรา ที่มูนสตาร์ สตูดิโอ ในวันที่ 18 ตุลาคม 2559 บัตรราคา 2,200 บาท ซื้อบัตรได้ที่ www.thaiticketmajor.com
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
BEAUTY Dior New Rouge Dior Fall 2016 Collection
ดิออร์ เอาใจสาวๆ ทัว่ โลกด้วยการเปิดตัวลิปสติกคอลเล็กชันใหม่ ซึง่ ได้นกั แสดงสาว นาตาลี พอร์ตแมน มาร่วมถ่ายท�าแคมเปญโฆษณา โดยไลน์ลปิ สติกในคอลเล็กชันใหม่ ประกอบไปด้วย Dior Rouge Dior Lipstick ส�าหรับสาวๆ ทีต่ อ้ งการลิปสติกสีสนั สดใส ให้รมิ ฝีปากอวบอิม่ ฉ�า่ น�า้ และ Dior Rouge Extreme Matte เอาใจสาวๆ ทีช่ นื่ ชอบทาลิปสติก เนื้อแมตต์ พิกเมนต์สีแน่น สวยงามและหรูหราตามแบบฉบับดิออร์
SHOW
หลายชี วิต จากวรรณกรรมอมตะ ผลงานประพันธ์ของ หม่อมราชวงศ์ คึกฤทธิ์ ปราโมช สูล่ ะครเวที
ทีบ่ อกเล่าเรื่องราวของหลายชีวติ ทีม่ าจากทีต่ ่างๆ กัน คนละวัย คนละเพศ คนละอาชีพ แต่มาจมลงพร้อมกัน ณ สถานที่เดียวกันในโศกนาฏกรรมเรือล่ม ละครเวที หลายชีวิต เขียนบทโดย ปริดา มโนมัยพิบลู ย์ ก�ากับการแสดงโดย พันพัสสา ธูปเทียน จัดแสดง วันที่ 12-18 และ 22-23 ตุลาคม วันจันทร์ถงึ ศุกร์ รอบ 19.30 น. วันเสาร์ รอบ 14.00 และ 19.30 น. และวันอาทิตย์ รอบ 14.00 น. ณ ศูนย์ศิลปการละครสดใส พันธุมโกมล คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย บัตรราคา 600 บาท และ 300 บาท ส�าหรับนักเรียนและนักศึกษา จองบัตรทีโ่ ทร. 08-1559-7252, 0-2218-4802, 09-4931-3434 หรือที่ www.BangkokStudio41.com
K
ALL ABOUT BIZ เรื่อง : พิมพ์อร นทกุล ภาพ : วงศกร ยี่ดวง
APPRECIATE INNER BEAUTY
Business Profile
คริส บูรณะสัมฤทธิ ผู้บริหารอาวุโส พันธมิตรธุรกิจ บริษัท เดอะมอลล์ กรุ๊ป จ�ากัด ผู้ดูแลพันธมิตรทางธุรกิจของ กลุ่มบริษัทอย่างผู้ใกล้ชิดมาตลอด 11 ปี ใช้ประสบการณ์ส่วนตัวและวิธีคิด ในแบบฉบับของตัวเองในการบริหารงาน ไปจนถึงการสร้างสรรค์กิจกรรมดีๆ ให้กับองค์กรมากมาย อย่าง The Emquartier International Running Expo 2016 เอ็กซ์โปวิ่ง งานแรกในประเทศไทย ที่จะเป็นงานที่รวม ทุกอย่างที่เกี่ยวกับกีฬาวิ่งมาอยู่ใน ที่เดียว ในวันที่ 12-16 ตุลาคม 2559 ที่ดิ เอ็มควอเทียร์
บริษัท เดอะมอลล์ กรุ๊ป จ�ากัด ผู้น�าธุรกิจ ศู น ย์ ก ารค้ า และห้ า งสรรพสิ น ค้ า อย่ า ง เดอะมอลล์, ดิ เอ็มโพเรียม, ดิ เอ็มควอเทียร์ และ สยามพารากอน ที่อยู่เบื้องหลังกิจกรรมดีๆ หลายกิจกรรม รวมไปถึง The Emquartier International Running Expo 2016 ที่ก�าลัง จะมีขึ้นเร็วๆ นี้ด้วยเช่นกัน เป็นงานที่รวบรวม
STARTUP
How you make other feel about themselves says a lot about you. • จากประสบการณ์การท�างานมากว่า 15 ปี ผมเชือ่ ว่า เราท�างานอย่างมีความสุขได้ แค่ ‘Focus’ กับมันและ ‘Value’ กับสิ่งที่ท�า ทุกอย่างจึงด�าเนินไปได้ตามเป้าหมาย • อย่ายึดติดในภาพลวงตาทางสังคม ผมเรียกมันว่า the illusion of looking great ภาพลักษณ์ภายนอก มันเป็นภาพลวงตา เราต้องไม่ยดึ ติดกับตรงนัน้ เวลาทีผ่ ม เจอใคร ผมไม่ถามด้วยซ�า้ ว่าเขาต�าแหน่งอะไร ผมไม่สนใจ สิ่ ง ที่ ผ มสนใจคื อ ความเป็ น ตั ว ตนของคุ ณ พลั ง และ ความตั้งใจที่จะร่วมมือกันเพื่อสร้างความส�าเร็จ • ค่าของคนอยู่ที่ตัวคน ไม่ได้อยู่ที่ของที่เขามีหรือ ต�าแหน่งน�าหน้าชือ่ ของเขา เราต้องให้เกียรติคนอืน่ เสมอ ถามว่าระหว่างซีอีโอกับพนักงานรักษาความปลอดภัย มีความส�าคัญเหมือนกันหรือไม่ ค�าตอบคือใช่ ต่างคน ต่างมีหน้าที่ที่ต้องรับผิดชอบแตกต่างกันไป และสุดท้าย วันที่ 30 ของทุกเดือนต่างก็ดใี จทีเ่ งินเดือนออกเหมือนๆ กัน • สิง่ ทีร่ บั ไม่ได้เลยเวลาท�างานกับผมคือ หนึง่ การมาสาย ไม่วา่ จะนัดใครก็แล้วแต่ ต�าแหน่งเล็กหรือใหญ่ จนหรือรวย เด็กหรือผู้ใหญ่ ผมจะไปถึงก่อนเสมอ การมาสายคือ การไม่ให้เกียรติกนั ปกติเวลาผมนัดใคร ผมจะไปถึงก่อน อย่างน้อยครึง่ ชัว่ โมง พอไปถึงก็นงั่ ดืม่ กาแฟ อ่านหนังสือพิมพ์ ใช้ชีวิตช้าๆ ไม่รีบ สมองก็ปลอดโปร่ง พอเจอกัน ก็คุยกันสบายๆ แต่ถ้ามาสาย ต้องรีบมาเจอกัน บุคลิก ก็เสียแล้ว • ข้อที่สอง ถ้าท�างานกับผม ต้องรู้หน้าที่และมอง เป้าหมายเดียวกัน แปลว่าคุณต้องรับผิดชอบหน้าที่ ของคุณ ผมก็รับผิดชอบหน้าที่ของผม มีปัญหาอะไร ก็โทร.มาคุยกัน ปัญหาเกิดจากตัวงานได้ไม่เป็นไร แต่ถ้า เกิดจากตัวบุคคลต้องรู้จักยอมรับและแก้ไข ถ้าทุกคน รับผิดชอบงานของตัวเอง เราแทบไม่ต้องเจอกันเลย เจอกันตอนปาร์ตี้ ตอนนั่งจิบกาแฟคุยกันพอ • เมื่อคุณสมบัติข้อหนึ่งและข้อสองครบถ้วนแล้ว ข้อสุดท้ายคือต่างคนต่างอยู่ ผมก็ไม่ต้องไปจู้จี้จุกจิกกับ คุณ เพราะคุณรับผิดชอบงานได้อย่างสมบูรณ์แบบ มีนดั ก็ไม่ไปสาย ผมไม่ต้องมานั่งเช็กว่าคุณเข้างานกี่โมง เลิกงานกีโ่ มง โต๊ะท�างานรกหรือเปล่า หรือคุณจะแต่งตัว ยังไง ในเมือ่ คุณรับผิดชอบหน้าทีไ่ ด้อย่างไร้ทตี่ ิ จะลากีว่ นั ผมก็ไม่ขัด เพียงแต่อย่าให้กระทบกับคนอื่นเท่านั้นเอง • มาถึงงาน The Emquartier International Running Expo 2016 ทีก่ า� ลังจะจัดขึน้ ถ้าสังเกตจะเห็นว่าทุกสัปดาห์ จะมีงานวิง่ จัดอยูเ่ สมอ แต่ในแต่ละงานก็จะมีการแข่งขัน กัน เราเลยคิดว่า มันควรจะมี running expo ที่ทุกคนมา
จัดงานร่วมกัน ไม่วา่ จะเป็นแบรนด์เสือ้ ผ้า รองเท้า gadget ไปจนถึงผู้เชีย่ วชาญทีจ่ ะมาให้ค�าแนะน�าเกีย่ วกับกีฬาวิง่ วิ่งอย่างไรไม่ให้เจ็บเข่า วิ่งอย่างไรให้ถูกต้อง • แนวคิด ง่ า ยๆ ก็คือ จะมีกีฬ าชนิด ไหนที่ใ ครๆ ก็สามารถเล่นได้ แล้วยิง่ สังคมตอนนีเ้ ป็นสังคมทีด่ กู นั แค่ เปลือกนอก เราอยากดึงแก่นแท้ภายในของคนออกมา มากกว่าที่จะปล่อยให้ภาพด้านนอกเป็นตัวก�าหนดสิ่งที่ อยู่ข้างใน พอกลับมาลองคิดก็พบว่า ‘การวิ่ง’ นี่แหละที่ ตอบโจทย์ เพราะเป็นกีฬาที่ใครๆ ก็สามารถวิ่งได้ จะวิ่ง เมื่อไหร่ ที่ไหนก็ได้ มันไม่มีข้อจ�ากัดทางฐานะทางสังคม ทั้งยังไม่มีข ้อจ�า กัดทางอายุ คนรุ่นตายายก็มาวิ่งได้ ถ้ากลัวว่าวิ่งจะหนักเกินไปก็เปลี่ยนเป็นเดิน แค่นั้นเอง • ผมมีเพือ่ นคนหนึง่ ท�างานหนักมาก ไม่มเี วลาพักผ่อน ไม่มแี ม้แต่เวลาออกก�าลังกาย เขาเลยวิง่ ไปท�างาน ใช้เวลา ที่เขาต้องใช้อยู่แล้วในแต่ละวันมาวิ่ง ขากลับก็วิ่งกลับ วันไหนเหนื่อยมากก็เดินหรือใช้บริการรถสาธารณะแทน นี่เป็นตัวอย่างที่ดีของประโยคที่บอกว่า ‘Everyone can run anywhere, anytime.’ • ผมไม่ชอบเรื่อง Socioeconomic status (SES) ไม่ชอบการแบ่งแยกฐานะต่างๆ นัน่ คือเหตุผลทีผ่ มมีเพือ่ น หลายๆ แบบ ความเป็นมนุษย์ไม่ได้อยู่ที่ค�าตอบของ ค�าถามว่า ‘ทีบ่ า้ นท�าอะไร’ ผมจึงอยากจัดงานทีส่ ามารถ เข้าถึงคนได้ทุกกลุ่ม งานที่ตอบโจทย์ความสนใจของคน ทุ ก กลุ ่ ม ผมสนุ ก กั บ การจั ด งานประเภทไลฟ์ ส ไตล์ เพือ่ สร้างกิจกรรมให้ทกุ คนออกมาใช้ชวี ติ อยูก่ บั ธรรมชาติ อยูก่ บั กีฬา ได้ทา� กิจกรรมกับครอบครัวมากกว่ามัวแต่อยู่ กับสมาร์ตโฟน แทบเล็ต หรืออยู่ในโลกออนไลน์ • กิจกรรมที่ผมจะท� าส่วนใหญ่เริ่มจากสิ่งที่ชอบ มองภาพงานให้ใหญ่ ยิ่งจัดงานใหญ่ผมยิ่งสนุก จัดให้ ใหญ่และสนุกกับมัน และจะชวนพันธมิตรมาสนุกด้วยกัน เราสนุก พันธมิตรสนุก ลูกค้ามาแล้วสนุกด้วย ในฐานะ เจ้าของงานเราก็มีความสุข ผมอยากให้เกิดไลฟ์สไตล์ คอมมูนติ ี มาห้างสรรพสินค้านอกจากมากินข้าว ช้อปปิง้ แฮงเอาต์กับเพื่อนๆ หรือกับครอบครัวแล้ว ทุกคนจะได้ สนุกกับงานที่ผมก�าลังจะจัดขึ้นอย่างแน่นอน B
ทุกอย่างเกี่ยวกับการวิ่ง ไม่ว่าจะเป็นนิทรรศการที่ให้ทั้งความรู้และเป็นพื้นที่ในการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ที่เป็นประโยชน์ เกี่ยวกับกีฬาประเภทนี้ นวัตกรรมล่าสุดจากแบรนด์กีฬาระดับโลก สินค้าลิมิเต็ดเอดิชัน และเอ็กซ์คลูซีฟ ไอเทมจาก แบรนด์กีฬาชั้นน�า การวิเคราะห์ท่าวิ่งเพื่อลดอาการบาดเจ็บและเพิ่มประสิทธิภาพการวิ่งโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจาก โรงพยาบาลสมิติเวช โซนประชาสัมพันธ์งานวิ่งต่างๆ ที่ก�าลังจะเกิดขึ้นในประเทศไทย กิจกรรมเวิร์กช็อปโดยกูรูและไอดอล นักวิ่ง และสนามวิ่งระยะสั้นให้ทุกคนได้มาสนุกกัน งานจะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 12-16 ตุลาคม 2559 บริเวณพื้นที่ Quartier Gallery, Quartier Avenue และ Q Space MC ที่ดิ เอ็มควอเทียร์
Servis Hero ก่อตัง้ ขึน้ เพือ่ ช่วยกลุม่ ธุรกิจขนาดย่อม ให้สามารถเพิม่ ประสิทธิภาพในการแข่งขัน สู ่ ต ลาดโลกยุ ค ดิ จิ ต อล ส่ ง ผลดี ต ่ อ ภาคธุรกิจทัง้ ในประเทศและภูมภิ าคอาเซียน ช่ ว ยให้ ก ารเข้ า ถึ ง ตลาดออนไลน์ ข อง ธุรกิจขนาดย่อมเป็นเรื่องง่าย
PROBLEM
การหาคนท� า ความสะอาด แม่ บ ้ า น ช่างซ่อมแซมทั่วไป ช่างซ่อมหรือล้างแอร์ รับเหมาก่อสร้าง หรือแม้แต่ช่างแต่งหน้า ท�าผม เป็นเรื่องที่ดูเหมือนง่ายแต่ก็ยุ่งยาก เพราะทุกคนย่อมต้องการผู้ให้บริการที่มีทั้ง ฝีมือ และไว้วางใจได้ในเรื่องคุณภาพและ บริการ ค�าถามคือเราจะหาผูช้ ว่ ยฝีมอื ดีเหล่านี้ ได้จากที่ไหน
SOLUTION
ServisHero เชื่อมต่อลูกค้ากับผู้ให้บริการ เกี่ยวกับบ้านและส�านักงานของลูกค้าได้ง่าย และรวดเร็ว โดยอ้างอิงผ่านโลเกชัน ซึ่งระบบ สามารถจับคู่งานบริการที่ลูกค้าต้องการกับ ผูใ้ ห้บริการได้ หลังจากลูกค้าส่งค�าขอใช้บริการ ลูกค้าจะได้รับใบเสนอราคาจากผู้ให้บริการ ทีห่ ลากหลายผ่านระบบของ ServisHero ซึง่ มา พร้อมรีวิวและเรตติ้งของผู้ใช้บริการที่ผ่านมา เพือ่ ช่วยประกอบการตัดสินใจ ช่วยค้นหาและ เปรียบเทียบผู้ให้บริการต่างๆ เกี่ยวกับบ้าน และออฟฟิศได้ง่ายๆ โดยไม่มีค่าใช้จ่าย ส�าหรับในภูมิภาคอาเซียน ServisHero เปิดตัวครั้งแรกช่วงเดือนมิถุนายน 2558 ที่ ประเทศมาเลเซีย ซึง่ สามารถท�ายอดดาวน์โหลด ได้กว่า 50,000 ครัง้ ServisHero ตัดสินใจขยาย ธุรกิจสู่ประเทศไทย เนื่องจากได้รับเงินทุน สนับสนุนจ�านวน 2 ล้านเหรียญฯ จากกลุ่ม Golden Gate Ventures และกองทุนที่ได้รับ การสนั บ สนุ น จากรั ฐ บาลมาเลเซี ย อย่ า ง Cradle Seed
SOCIAL IMPACT
SOCIAL CAMPAIGN
The Change Maker Kimberly Bryant
Missing Type
: Black Girl Code
วิ ศ วกรไฟฟ้ า ที่ ผั น ตั ว มาท�างานทางด้านเทคโนโลยี ชี ว ภาพ แต่ น อกเหนื อ จาก ง า น ป ร ะ จ� า ที่ เ ธ อ ท� า กั บ หลายๆ องค์ ก รใหญ่ แ ล้ ว เธอยังก่อตัง้ องค์กรไม่แสวงหา ผลก�าไรที่ใช้ชื่อว่า Black Girl Code (BGC) ในปี 2011 โดยมี เป้ า หมายเพื่ อ ส่ ง เสริ ม ให้ เด็กผูห้ ญิงผิวสีสามารถเข้าถึง ความรู้ทางด้านเทคโนโลยี • คิมเบอร์ลีก่อตั้งองค์กร เ พื่ อ เ ป ิ ด อ บ ร ม ท า ง ด ้ า น คอมพิวเตอร์ให้กับเด็กหญิง ผิวสีแอฟริกัน-อเมริกัน อายุ 7-17 ปี โดยใช้ เ วลาหลั ง เลิ ก เรี ย นและปิ ด เทอมภาค ฤดู ร ้ อ นเพื่ อ ส่ ง เสริ ม โอกาส ให้เด็กผู้หญิงผิวสีได้มีโอกาส ท� า งานในองค์ ก รทางด้ า น เทคโนโลยีมากขึ้น
ที่มาของ BGC นั้น มาจากที่ลูกสาวของเธอได้ ไปเข้าแคมป์อบรมภาคฤดูร้อนเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ แล้วไม่ประทับใจ เนื่องจากความแตกต่างในเรื่องเพศและสีผิว จากความมุ่งมั่นของเธอ Black Girl Code จึงจัดการอบรมทางด้านการเขียนโปรแกรมต่อเนื่องมาเรื่อยๆ โดยมีเด็กผู้หญิงผ่านการอบรมจากที่นี่ไปแล้ว กว่า 3,000 คน ในอเมริกา และขยายผลไปถึงแอฟริกาใต้ ซึง่ เด็กส่วนใหญ่จะเรียนฟรีโดยมีผสู้ นับสนุนค่าใช้จา่ ย ให้กับองค์กร และนี่คือมุมมองของเธอที่ได้เคยให้สัมภาษณ์เอาไว้กับสื่อต่างๆ • “เมื่อเราลองมองเข้าไปในองค์กรทางด้าน เทคโนโลยี ถามจริงๆ ว่าองค์กรเหล่านี้มีความหลากหลายทางด้านเชื้อชาติเพียงพอที่จะสะท้อน ความเป็นอเมริกัน หรือความเป็นพลเมืองของโลกนี้ ทีเ่ ป็นลูกค้าขององค์กรหรือไม่ ฉันคิดว่าเป็นสิง่ ส�าคัญ ทีอ่ งค์กรเหล่านีจ้ ะประสบความส�าเร็จไปพร้อมๆ กับ การส่ ง เสริ ม ศั ก ยภาพและความหลากหลายของ คนในองค์กร” • “บางเรื่องที่คนเรารู้สึกเป็นปกติ จริงๆ แล้วมัน อาจจะไม่ใช่เรื่องที่ปกติ ซึ่งไม่ใช่เรื่องแปลกที่คนเรา จะมีอคติแบบที่รู้ตัวหรือไม่รู้ตัวก็ตาม สิ่งที่ฉันท�าคือ การจัด ชั้น เรีย นให้ กับ เด็กผู้หญิงผิวสี ซึ่งมันเป็น การตอกย�้าจุดยืนของฉันให้กับผู้คนรอบข้าง ตั้งแต่
เพื่อนร่วมงานไปจนถึงคนอื่นๆ ที่จะให้ความส�าคัญ กั บ การสร้ า งความหลากหลายในองค์ ก รอย่ า ง จริงจัง” • “หลายๆ องค์กรที่มีการจัดโปรแกรมส่งเสริม ความส�าคัญของผูห้ ญิง แต่ในความเป็นจริงแล้วผูห้ ญิง ผิวขาวก็จะเป็นกลุ่มแรกที่ได้รับความสนใจ แต่ฉัน ในฐานะของผู้หญิงแอฟริกัน-อเมริกัน สิ่งนี้ก็ยังเป็น ปัญหาอยู่ การที่จะส่งเสริมให้ผู้หญิงผิวสีได้ท�างาน ในองค์กรทางด้านเทคโนโลยีก็คือการท�าให้พวกเธอ เข้าถึงและสนใจในเรือ่ งเหล่านีต้ งั้ แต่เด็กๆ ซึง่ ปกติแล้ว เด็กผู้หญิงจะติดเพื่อนและไม่อยากท�าอะไรคนเดียว การจัดอบรมนี้จึงช่วยตอบโจทย์ดังกล่าว”
Do Something
หลายครั้งที่เราได้พบเจอกับแคมเปญ เจ๋งๆ ที่สามารถดึงดูดความสนใจของผู้คน และตอบโจทย์ ข องการสื่ อ สารได้ อ ย่ า ง ตรงจุด ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือ ‘Missing Type’ หรื อ ตั ว อั ก ษรที่ ห ายไป ที่ เ มื่ อ ประมาณ เดือนสิงหาคมทีผ่ า่ นมา บรรดาแบรนด์ใหญ่ๆ ไม่ว่าจะเป็น Microsoft Google McDonald หรือสื่อใหญ่ของอังกฤษอย่าง Daily Mirror ต่างพากันปลดตัวอักษรบางตัวออกจากโลโก้ และแล้วความสงสัยนั้นก็ได้รับการเฉลยว่า ตัวอักษรที่หายไปก็คือ A B O ซึ่งก็คือ หมู่เลือดของมนุษย์เรานั่นเอง แคมเปญนี้ เกิดขึ้นโดย NHS Blood and Transplant หน่วยงานทางด้านสาธารณสุขของอังกฤษ ทีม่ ปี ญ ั หาว่า การบริจาคเลือดในวันส�าคัญ อย่างช่วง National Blood Week นั้นมียอด ตกลงกว่า 30% ทางบริษัท Engine ที่เป็น เอเจนซีด้านการสื่อสารที่มีส�านักงานใหญ่ อยูป่ ระเทศอังกฤษ จึงคิดแคมเปญ ‘Missing Type’ ขึ้นมาแล้วเชิญชวนหน่วยงานต่างๆ ทัง้ บริษทั ขนาดใหญ่ ร้านค้า รวมถึงบ้านพัก นายกรัฐมนตรี เลขที่ 10 ถนนดาวนิง ก็ร่วม แคมเปญนีก้ บั เขาด้วย และผลตอบรับก็เป็น ที่น่ายินดี เมื่อแคมเปญนี้ได้รับความสนใจ มี ตั ว เลขผู ้ เ ข้ า มาบริ จ าคเลื อ ดเพิ่ ม ขึ้ น แคมเปญได้รับการต่อยอดไปยังประเทศ ต่างๆ กว่า 21 ประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา แคนาดา ออสเตรเลีย แอฟริกาใต้ และ เชื่ อ ว่ า อี ก ไม่ น านก็ จ ะมาถึ ง ประเทศไทย ของเราแน่ น อน ใครสนใจรายละเอี ย ด ของแคมเปญนี้ สามารถเข้าไปศึกษาได้ที่ http://enginegroup.com/work/nhs-blood-andtransplant
ระดมทุนเพือ่ สร้างหลังคาตากผ้า ส�าหรับผู้ต้องขังหญิง
เป้าหมาย : ระดมทุนให้ ได้ 118,866 บาท ปัจจุบัน ณ เวลาที่รายงาน : ได้รับเงินแล้ว 9,325 บาท เหลือเวลา : 93 วัน
ส�าหรับคนทั่วไป การใช้ชีวิตประจ�าวันอย่างปกติสุขอาจจะไม่ใช่เรื่องแปลก มีอาหาร ที่อยู่ และเครื่องนุ่งห่มที่เหมาะสม แต่สา� หรับผู้ต้องขัง การใช้ชีวิตข้างในเรือนจ�าถือว่าเป็นความยากล�าบาก เพราะด้วยทรัพยากรต่างๆ ที่มีอยู่อย่างจ�ากัด จึงท�าให้สุขอนามัยที่ควรจะได้รับ ขาดตกบกพร่องไป ด้วยเหตุนี้ ทางเรือนจ�าอ่างทองจึงจัดโครงการระดมทุนเพื่อสร้างหลังคาตากผ้าให้ผู้ต้องขังหญิง เหตุผลคือ ปัจจุบัน จ�านวนของผู้ต้องขังนั้นมีมากเกินกว่าจ�านวนที่เรือนจ�าสามารถรับได้ โดยมีข้อมูลระบุว่า เรือนจ�าทั่วประเทศสามารถรับผู้ต้องขังได้ 170,000 ราย แต่ปัจจุบันมีผู้ต้องขังอยู่จริงถึง 320,000 ราย ซึ่งเรือนจ�า จะก�าหนดกฎเกณฑ์เกีย่ วกับเสือ้ ผ้าเครือ่ งนุม่ ห่มไว้วา่ เสือ้ ผ้าส�าหรับใส่ในเรือนจ�าจะมี 5 ชุด ประกอบด้วย ชุดของเรือนจ�า 3 ชุด และชุดส่วนตัว ไว้ใส่นอน 2 ชุด ส�าหรับเครื่องนอน จะมีผ้า 3 ผืน ที่จะให้ผู้ต้องขังปูนอน 1 ผืน ท�าเป็นหมอน 1 ผืน และส�าหรับห่ม 1 ผืน หมายความว่า ผู้ต้องขังจะต้องหมั่นซักเสื้อผ้าเพื่อสุขอนามัยที่ดีของตัวเอง แต่อุปสรรคที่ส�าคัญอย่างหนึ่งก็คือฝน ที่ท�าให้ผ้าไม่แห้ง และทางเรือนจ�าก็ไม่มี ส่วนหลังคาบริเวณตากผ้า ทัง้ นี้ ทางเรือนจ�าเคยท�าเรือ่ งของบประมาณไปแล้ว แต่กย็ งั ไม่ได้รบั จึงเกิดความร่วมมือกับองค์กรอืน่ ๆ ในการระดมทุนนี้ และเมื่อได้เงินครบ ทางเรือนจ�าก็จะน�าไปซื้อวัสดุก่อสร้าง และให้ผู้ต้องขังหญิงช่วยกันลงมือก่อสร้างหลังคาตากผ้าตามแบบที่ได้จัดเตรียมไว้ ใครที่สนใจสามารถเข้าไปร่วมสมทบทุนได้ที่ https://taejai.com/projects/หลังคาตากผ้าผู้ต้องขังหญิงเรือนจ�าอ่างทอง B
BULLETIN BOARD
The Selected present Letter Land x Lilanan โดม Collaboration พร้อมปลุกกระแสกระตุ้นสัญชาตญาณ ส�าหรับผู้ที่หลงใหลในความยูนีค ผ่านสินค้าไลฟ์สไตล์ดีไซน์ โดดเด่นทีส่ ามารถตอบโจทย์ความเป็น Personalize จากการร่วมมือ ระหว่างแบรนด์ Letter Land กับศิลปินนักวาดภาพประกอบอย่าง Lilanan ในคอนเซ็ปต์สดุ น่ารัก ‘BATHROOM : My Intimate Space’ ณ ร้าน The Selected ชั้น 3 สยามเซ็นเตอร์ สอบถามรายละเอียด และติดตามความเคลื่อนไหวได้ที่โทร. 0-2658-1000 ต่อ 1378 หรือ www.facebook.com/Theselected
เปิดตัวคอลเล็กชันใหม่ แบรนด์ KOxMA
Expat Fair Thailand 2016
การท่องเทีย่ วแห่งประเทศไทย (ททท.) ได้จดั งาน Expat Fair Thailand 2016 เมื่อวันที่ 1-2 ตุลาคม ทีผ่ า่ นมา ณ ฟราแกรนท์ พาร์ค สุขมุ วิท 36 ภายในงาน เป็ น การน� า เสนอประสบการณ์ ท ่ อ งเที่ ย วที่ เ ป็ น เอกลักษณ์ไทยเฉพาะถิน่ ผ่านแคมเปญ ‘Discover Amazing Stories in Amazing Thailand’ เพื่อกระตุ้นการใช้จ่าย ผ่านกลุ่มชาวต่างชาติที่พา� นักในประเทศไทย
ศิรเิ พ็ญ อินทุภตู ิ รองกรรมการผูจ้ ดั การอาวุโส ฝ่ายโฆษณา และประชาสัมพันธ์ บริษัท สยามพิวรรธน์ จ�ากัด ร่วมกับ ทรายค�า เปลวจันทร์ ผูบ้ ริหาร WeHaveFund.com จัดงานแถลง ข่าวเปิดตัวแบรนด์ KOxMA ในคอลเล็กชัน The Magical Realism of Thainess แฟชัน่ สุดล�้าทีม่ าจากการออกแบบของสองศิลปิน ‘โอ่ง’ - กงพัฒน์ ศักดาพิทกั ษ์ และ ‘ม๊าเดีย่ ว’ - อภิเชษฐ์ เอติรตั นะ ณ เอเทรียม 2 ชัน้ สยามเซ็นเตอร์ เมืองแห่งไอเดียทีล่ า�้ เทรนด์
ทิวลิป เปิดตัวชุดเครื่องนอน ลายสตาร์วอร์สครบเซต ชุ ด เครื่ อ งนอนทิ ว ลิ ป โดยบริ ษั ท ที แ อลมาร์ เ ก็ ต ติ้ ง จ� า กั ด ผู้เชี่ยวชาญในการมอบสัมผัสประสบการณ์การนอนที่เหนือระดับ กว่า 40 ปี เปิดตัวชุดเครื่องนอนลายสตาร์วอร์ส ใหม่ 5 ลาย ครบชุด ประกอบด้วย ปลอกหมอนหนุน ปลอกหมอนข้าง ผ้าคลุมเตียง และผ้าห่ม ในมิตใิ หม่ ลวดลายและสีสนั สดใสมีความหลากหลาย ให้เลือกตามความชอบของนักสะสม พิมพ์ลายตัวละครเด่น จ�าหน่าย แล้ววันนีท้ หี่ า้ งสรรพสินค้าชัน้ น�า และตัวแทนจ�าหน่ายทัว่ ประเทศ
Thai Health Day Run 2016 วิ่งสู่ชีวิตใหม่
ส�านักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดงานวิ่งมินิมาราธอน Thai Health Day Run 2016 วิ่งสู่ชีวิตใหม่ ในวันอาทิตย์ที่ 13 พฤศจิกายน 2559 ณ สนามเทพหัสดิน กรุงเทพฯ เปิดรับสมัครทาง www.runningconnect.com และติดตาม ข่าวสารเพิ่มเติมได้ที่ www.facebook.com/runfornewlife
THE GUEST เรื่อง : พิมพ์อร นทกุล, มิ่งขวัญ รัตนคช ภาพ : วงศกร ยี่ดวง
“คุณมาถึงกรุงเทพฯ วันไหนคะ” เป็นค�าถามแรกทีเ่ ราถาม ลีโอนี ฮอสกิน้ โปรเจ็กต์ลีดเดอร์ชาวออสเตรเลีย ของอิเกีย ภูมิภาคตะวันออกเฉียงใต้ ทันทีที่เธอนั่งลงบนเก้าอี้ไม้จากแบรนด์ เดียวกัน เธอนึกสักพักก่อนขอโทษ ยกใหญ่พร้อมบอกว่า “ฉันยุ่งมาก จนจ�าไม่ได้ว่ามาถึงเมื่อไหร่” เมื่อได้ยิน เสียงหัวเราะของเธอ เราก็รู้เลยว่า ค�าถามแรกที่ไม่มีค�าตอบนี้จะพาเรา ไปสู่ค�าถามที่ 2, 3, 4 และบทสนทนา ที่สนุกอย่างไม่ต้องสงสัย ทั้งเรื่องชีวิต การงาน และนิยามค�าว่า ‘บ้าน’ ของเธอ ที่ท�าให้การกลับบ้านของเรา ในวันนั้นอบอุ่นอย่างบอกไม่ถูก
HOME IS WHERE THE HEART IS
“ความฝันของฉันคือการได้เป็นครูสอนกีฬา” ขอเล่าย้อนกลับไปตอนอายุ 20 ต้นๆ ก่อน เชื่อไหมว่าความฝัน ของฉันคือการได้เป็นครูสอนกีฬาเหมือนชาวออสซีคนอื่นๆ แต่เกรด ของฉันไม่ดเี ท่าไหร่นกั ความฝันทีจ่ ะได้เป็นครูสอนกีฬาก็เลยล้มเลิกไป จนวันหนึ่ง ขณะก� า ลัง ขับ รถอยู ่ บ นทางหลวง ฉัน เห็น ป้ า ยโฆษณา ขนาดใหญ่บอกว่าอิเกียก�าลังจะมาเปิดสาขาทีน่ ี่ คือตอนนัน้ เรามีอเิ กีย แล้วแหละ แต่มันเป็นแค่ร้านเล็กๆ ที่อยู่ในร้านเฟอร์นิเจอร์ใหญ่ๆ อีกที จ� า ได้ ว ่ า ของชิ้ น แรกที่ ฉั น ซื้ อ ตอนที่ รู ้ สึ ก ว่ า เป็ น ผู ้ ใ หญ่ พ อที่ จ ะซื้ อ เฟอร์นิเจอร์เข้าบ้านได้แล้ว คือไม้แขวนเสื้อโค้ตพลาสติก ซึ่งนั่นก็เป็น สินค้าอิเกียชิ้นแรกที่ฉันซื้อด้วยเช่นกัน (หัวเราะ) “ฉันกลับรู้ตั้งแต่วันนั้นเลยว่าฉันรักงานนี้” ฉันเริ่มท�างานในทีมขายก่อน วันแรกที่ไปท�างานที่อิเกีย เขาแจก Alan Key (เครือ่ งมือทีท่ า� หน้าทีเ่ หมือนไขควงของอิเกีย) ให้ฉนั และผูห้ ญิง อีกคนหนึ่ง ก่อนจะบอกว่า ‘ตรงหน้าพวกคุณมีชิ้นส่วนของเฟอร์นิเจอร์ ประกอบมันได้เลย’ (หัวเราะ) หลังจากนัน้ ตลอดสามเดือนเต็ม สิง่ ทีฉ่ นั ท�าคือประกอบเฟอร์นเิ จอร์ ข้อดีของมันคือการท�าให้ฉนั ได้เริม่ รูจ้ กั สินค้า ของอิเกียมากขึ้นทีละนิด และแม้จะต้องกลับบ้านด้วยอาการมือระบม ฉันกลับรู้ตั้งแต่วันนั้นเลยว่าฉันรักงานนี้ และหลังจากนั้นก็ได้มีโอกาส ท�างานในหลายๆ ประเทศ ทั้งสหราชอาณาจักร จีน สวีเดน สิงคโปร์ รวมถึงกลับไปท�าที่ออสเตรเลียด้วย “เราต่างอยากมีชีวิตที่ดีกว่า” ฉันได้รวู้ า่ สิง่ หนึง่ ทีผ่ คู้ นทุกชาติให้ความสนใจเหมือนกันคือ เราต่าง อยากมีชีวิตที่ดีกว่า สิ่งที่แตกต่างคือวิธีการที่จะได้มาซึ่งชีวิตดีๆ นั้น บางคนให้ความส�าคัญกับการกินอาหารดีๆ หรืออย่างคนออสเตรเลีย อาจจะให้ความส�าคัญกับกีฬาและบาร์บีคิว แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น เราต่าง ก็ต้องการความรู้สึกปลอดภัย ความรู้สึกว่าเป็นส่วนหนึ่งของที่แห่งนั้น “เพราะบ้านเป็นที่ที่ปลอดภัยที่สุดส�าหรับพวกเขา” คนรุน่ หลังใส่ใจรายละเอียดมากกว่าคนรุน่ ฉัน ด้วยตอนนีท้ อี่ นิ เทอร์เน็ต เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในชีวิต ผู้คนเชื่อมต่อกันได้ง่ายขึ้น คุณใส่ใจกับ สิ่งที่คนอื่นคิด ซึ่งตอนรุ่นฉันเราไม่มีอะไรแบบนี้ แต่ถามว่ามันเป็น ข้อเสียไหม ก็ไม่รเู้ หมือนกันนะ บางครัง้ ก็อาจจะมากเกินไป อินเทอร์เน็ต มันมาพร้อมกับข้อเท็จจริงและการสื่อสารที่มากขึ้น โลกก็อยู่ยากขึ้น เรือ่ ยๆ นัน่ อาจเป็นส่วนหนึง่ ทีท่ �าให้คนเริม่ หันมาให้ความส�าคัญกับบ้าน มากขึ้น เพราะบ้านเป็นที่ที่ปลอดภัยที่สุดส�าหรับพวกเขา “บ้านคือที่ที่คุณเป็นตัวของตัวเองได้” ถ้าเป็นตอนเด็กๆ ฉันคงตอบว่า บ้านของฉันคือเมลเบิร์นเสมอ แต่ ต อนนี้ บ ้ า นของฉั น อยู ่ ที่ สิ ง คโปร์ และก่ อ นหน้ า นี้ ก็ เ ป็ น สวี เ ดน บ้านส�าหรับฉันตอนนี้คือสถานที่ที่มีฉัน มีของของฉัน มีความสัมพันธ์ ของฉัน เอาเป็นว่าเมื่อคุณโตขึ้นคุณจะเข้าใจเองว่าบ้านไม่ใช่แค่ผนัง 4 ด้าน บ้านคือที่ที่คุณเป็นตัวของตัวเองได้ แต่ก็อีกนั่นแหละ ต่างคนก็ ต่างให้ค�านิยามของบ้านแตกต่างกันไป “เพราะสิ่งที่ส�าคัญไม่ ใช่ตัวบ้าน แต่เป็นความรู้สึกของเราขณะอยู่ ใน บ้านมากกว่า” ฉันรู้สึกปลอดภัยในอพาร์ตเมนต์ที่เป็นตึกเก่า ฉันว่าตึกเก่ามี คาแร็กเตอร์และจิตวิญญาณมากกว่าตึกใหม่ๆ คุณสามารถย้ายชีวิต ของคุณเข้าไปในนัน้ และสร้างเรือ่ งราวต่อจากทีต่ วั ตึกมีไว้ให้ ในขณะที่ ตึกใหม่ๆ ไม่มกี ลิน่ อายของอดีตแบบนัน้ แถมยังมีหน้าต่างบานกระจก เต็มไปหมด แล้วอย่างนีค้ ณ ุ จะวางชัน้ หนังสือสูงๆ ได้ยงั ไง แต่ฉนั เข้าใจ ว่าคนเราต่างรู้สึกอบอุ่นในบ้านคนละแบบ เพราะสิ่งที่ส�าคัญไม่ใช่ ตัวบ้าน แต่เป็นความรู้สึกของเราขณะอยู่ในบ้านมากกว่า “คนเอเชียส่วนใหญ่อยากสร้างความแตกต่าง” ฉันท�างานในประเทศจีนและสิงคโปร์ จึงค่อนข้างคุน้ เคยกับวัฒนธรรม ของทีน่ นั่ ฉันแปลกใจกับวัฒนธรรมของคนเอเชียเหมือนกันนะ รวมไปถึง การพัฒนาต่างๆ ในทวีปนีท้ นี่ บั วันยิง่ เด่นชัดขึน้ เรือ่ ยๆ ฉันชอบทัศนคติ และพลังของคนที่นี่ คนเอเชียส่วนใหญ่อยากสร้างความแตกต่าง การได้ทา� งานท่ามกลางผูค้ นทีม่ าพร้อมความคิดทีว่ า่ ‘อะไรก็เป็นไปได้’ จึงเป็นเรื่องสนุกมากๆ “หลายๆ อย่างในชีวิตที่เหมือนจะเป็นไปไม่ ได้อาจจะเป็นไปได้ก็ ได้” หลายๆ อย่างในชีวิตที่เหมือนจะเป็นไปไม่ได้อาจจะเป็นไปได้ก็ได้ แต่ก่อนฉันก็ไม่เคยคิดเหมือนกันว่าวันหนึ่งจะได้ทา� งานที่ต่างประเทศ อย่างสวีเดน ครั้งหนึ่งเคยบอกกับพนักงานอิเกียชาวไทยว่า เขาจะเป็น อนาคตของอิเกียในอีก 30 ปีขา้ งหน้านะ พวกเขาบอกว่า ไม่มที างหรอก ประเทศไทยอยูไ่ กลจากบริษทั แม่ในสวีเดนมากเกินไป ฉันเลยถามกลับ B ไปว่า แล้วเมลเบิร์นไม่ยิ่งไกลกว่าเหรอ (ยิ้ม)
7 OCTOBER 2016
The Art of Food Preservation FEATURE เรียนรู้กระบวนการถนอมอาหารแบบโฮมเมดผ่าน 2 เมนูสุดคลาสสิก THE SPACE Thonglor Travellers Hostel and Cafe โฮสเทล ‘Isan-Scandinavian style’ กลางใจเมือง MAKE A DISH อาหารจานอร่อยจากร้าน Every Day a Friday : Gastropub THE WORD พลิกมุมคิดปรับมุมมองกับ ‘หนึ่งถ้อยค�า... ที่เปลี่ยนความคิด’
FEATURE
The Art of Food Preservation จ�ำได้ว่ำครั้งแรกที่ได้ดูภำพยนตร์เรื่อง Little Forest เรำนั่งยิ้มน้อยยิ้มใหญ่ให้กับวิถีชีวิตอันเรียบง่ำยของตัวละคร ในขณะเดียวกันก็พยำยำมที่จะเรียนรู้กระบวนกำรถนอมอำหำรจำกเธอด้วย และไม่น่ำเชื่อว่ำในชีวิตจริงก็มีคนท�ำอย่ำงนั้น ไม่ใกล้ไม่ไกลจำกเรำนี่แหละ จึงอยำกชวนคุณมำพบกับ สองครอบครัวที่น�ำกำรถนอมอำหำรมำเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจ�ำวัน ซึ่งรับรองว่ำสะอำด อร่อย มีคุณภำพ และอบอุ่นไม่แพ้ในภำพยนตร์เลย
MARINATED VEGGIE THE DISH WHISPERER เรื่อง : มิ่งขวัญ รัตนคช ภาพ : มณีนุช บุญเรือง
นันทพร ลีลายนกุล และ ธีระยุทธ คงดี เจ้ำของเพจ The Dish Whisperer ผู้หลงใหลใน เสียงกระซิบของจำนชำมแสนรัก ที่กลำยมำเป็นสูตรและเรื่องรำวเกี่ยวกับอำหำรโฮมเมด แสนอร่อยน่ำลิ้มลอง สั่งสมมำจำกควำมทรงจ�ำในสิ่งที่ชอบและใช่ ผ่ำนกำรใช้ใจ เลือกสรรวัตถุดิบ ซึ่งเธอบอกกับเรำว่ำ หลงรักกำรท�ำอำหำรเข้ำเต็มเปำ
“คนส่วนใหญ่ที่รู้จักการถนอมอาหาร มั ก จะเป็นชาวนาชาวไร่ที่อยากเก็บรักษา ผลผลิตของตัวเอง ส่วนของเรานี่ท� าเพื่อ รสชาติล้วนๆ (หัวเราะ) เพราะเราไม่ได้ปลูก อะไรเลย เรามักจะเจอของดองในอาหารต่างๆ และติดใจในรสชาติ แต่จะซื้อกินบางครั้ง มันก็มีสารกันบูด ที่จริงเราก็ไม่ได้ต่อต้าน สารกันบูดนะ เพราะถ้าให้เลือกระหว่าง ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ที่ ไ ม่ มี ส ารกั น บู ด แต่ มี ส ารพิ ษ เราก็เลือกอันที่มีสารกันบูดมากกว่า แต่เรา ก็ตอ้ งขอรูน้ ดิ หนึง่ ว่าคุณใช้วธิ กี ารถนอมอาหาร อย่างไร เพราะอาหารหมักดองถ้าเก็บไม่ดี มันจะมีสารพิษเกิดขึ้นได้และอันตรายมาก ด้วย เราก็เลยคิดว่า ถ้าท�ากินเองในปริมาณ
ที่ ส ามสี่ วั น กิ น หมด เราก็ ท� า ได้ เ รื่ อ ยๆ ไปตลาดเจอผั ก อะไรก็ เ อามาท� า ไว้ ต อน กลางคื น เช้ า มาบี บ น�้า ไว้ ใ ห้ แ ห้ ง เย็ น ๆ ทานได้พอดี ค่อยๆ สลับหมุนเวียนไป” HOW TO MAKE... MARINATED VEGGIE
“ถ้าเป็นการดองแบบใช้นา�้ ดอง หากจะ เก็ บ ให้ ไ ด้ น านๆ สิ่ ง ที่ ต ้ อ งท� า ก็ คื อ เพิ่ ม ความเข้มข้นของน�้าดองให้มากขึ้นเรื่อยๆ เช่น หวานมาก เปรีย้ วมาก เค็มมาก ยิง่ เข้มข้น ยิง่ ดูหนืดๆ เหมือนน�า้ ผสมอาจาด จะยิง่ เก็บ ได้ดี แล้วก็ต้องผ่านการสเตอริไลซ์ คือผัก ต้องต้มให้เดือดที่อุณหภูมิเกิน 100 องศาเซลเซียส ภาชนะต้องสะอาดผ่านการฆ่าเชือ้ พอปิดฝาบรรจุแล้วก็ตอ้ งไปต้มในน�า้ เดือดอีก แต่ในขณะเดียวกันผักก็จะถูกดึงน�า้ ออกไป เยอะ ดังนั้น ก็ต้องหาสมดุล เวลาท�ากินเอง เราไม่ตอ้ งเก็บนานขนาดนัน้ เราก็ทา� แบบสด คือต้มน�า้ ดองไว้จนกระทัง่ มันเย็น แล้วก็คอ่ ย หั่นผักใส่ บรรจุในขวดที่ฆ่าเชื้อไว้แล้วเก็บ ในตู้เย็น ก็จะอยู่ได้สองอาทิตย์สบายๆ”
ผักดองญี่ปุ่นท�ำได้ง่ำยที่สุด คือใช้ผัก ขย�ำกับเกลือ
NUTTO
STUDIO THREE AEEEN WORKS เรื่อง : มิ่งขวัญ รัตนคช ภาพ : มณีนุช บุญเรือง
ยูกิ และ เคโกะ มาคิโนะ คู่สำมีภรรยำชำวโอซำกำ ผู้ก่อตั้ง Studio Three AeeeN Works สตูดิโอที่ทั้งเสิร์ฟและสอนขั้นตอนกำรท�ำอำหำรออร์แกนิกแบบโฮมเมด ตั้งอยู่ริมแม่น�้ำปิง จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งเชื่อว่ำควำมอบอุ่นใส่ใจสำมำรถส่งผ่ำนได้ทำงกำรเลือกวัตถุดิบที่พิถีพิถัน
4
ตอนอยู่ญี่ปุ่น คุณเคโกะท�างานอยู่ร้าน เบเกอรีมาเป็นสิบปี ผมเองก็ท�างานอยู่ใน วงการอาหารมาโดยตลอด เราสองคนเชือ่ เรือ่ ง lifestyle of sustainability ก็เลยใช้ความสามารถที่ มี เ ปิ ด สตู ดิ โ อแห่ ง นี้ ขึ้ น โดยมี เป้าหมายเพื่อท�าอาหารที่มีคุณภาพ เราเชื่อ ว่าอาหารทีด่ ตี อ้ งรสชาติดี และท�าจากวัตถุดบิ ที่ เ รารู ้ ที่ ม าที่ ไ ป เราไม่ เ คยซื้ อ ผั ก หรื อ เครือ่ งปรุงอะไรก็ตามจากคนขายทีเ่ ราไม่รจู้ กั เราจึงท�าผลิตภัณฑ์โฮมเมดหลายอย่าง และ ใช้น�้าแร่ในการท�าทุกอย่าง โชยุที่เราท�าเอง เอาไว้ผดั ผักจะได้รสชาติดี เพราะมีทงั้ กระเทียม และเครื่องปรุงที่มาจากธรรมชาติ รวมถึง ผงชูรสที่ได้จากการหมักข้าว ซึ่งจะช่วยชูรส อาหาร เราท�าเต้าเจีย้ วญีป่ นุ่ มิโสะแบบเกาหลี ซอสบาร์บีคิว ล่าสุดก็ท�าน�้าสลัดขายด้วย นอกจากนั้นในวันเสาร์อาทิตย์เราจะเสิร์ฟ อาหารออร์แกนิก ซึ่งปรุงสดด้วยวัตถุดิบ ที่มีคุณภาพ และจะไม่เอาของไม่ดีมาขาย เด็ดขาด ท�าวันต่อวัน ถ้าไม่หมดก็ทิ้ง เสื้อผ้าที่วางขายในร้านคือเสื้อผ้าจาก เส้นใยธรรมชาติฝีมือชาวญี่ปุ่นที่ย้ายมาตั้ง รกรากอยู่เชียงใหม่ และท�าเสื้อผ้าจากฝ้าย 100% ผ้ า ใยกั ญ ชง และผ้ า ลิ นิ น เท่ า นั้ น ตอนนี้คอมมิวนิตี้ของคนญี่ปุ่นในเชียงใหม่ มีจ�านวนกว่าสามพันคน ก็เลยมีผลิตภัณฑ์ จากภู มิ ป ั ญ ญาญี่ ปุ ่ น ที่ พ วกเขาท� า ขึ้ น อี ก หลายอย่าง ที่ขึ้นชื่อก็เช่น ถ้วยเซรามิกท�า จากผงถ่านกาแฟ ซึ่งเชื่อว่าสามารถดูดซับ สารพิษได้ มาจากโอซากา แล้วก็เต้าหู้ HOW TO MAKE... NUTTO
อย่างแรก เริม่ จากล้างถัว่ เหลือง โดยเรา จะใช้ถั่วเหลืองออร์แกนิกจากแม่ริม แช่น�้า ทิ้งไว้ 1 คืน ถั่วเหลืองคุณภาพดีจะจม ส่วน เมล็ดที่ลอยจะตักทิ้ง จากนั้นต้มถั่วเหลือง ในน�้าแร่จากเชียงราย โดยใช้ไฟระดับกลาง 1 ชัว่ โมง เปลือกถัว่ จะหลุดออก ให้ตกั เปลือกถัว่ ทิ้ง แล้วต้มต่ออีก 5 ชั่วโมง วิธีเช็กว่าถั่วสุก
พอดี แ ล้ ว คื อ ให้ ใ ช้ นิ้ ว โป้ ง และนิ้ ว ก้ อ ยบี บ ถ้าแตกถือว่าใช้ได้ จากนั้นห่อถั่วที่ต้มแล้ว ด้วยใบตองสด ทีจ่ ริงสมัยอยูญ ่ ปี่ นุ่ จะใช้ใบข้าว แต่พอย้ายมาที่นี่เราใช้ใบตองจากต้นกล้วย ที่ปลูกอยู่หลังร้านนี่เอง แล้วน�าไปพักไว้ใน ลังโฟม อบด้วยความร้อนจากน�า้ ร้อน 30 ชัว่ โมง เพื่อเลี้ยงแบคทีเรีย แม้แบคทีเรียในนัตโตะ จะแข็ ง แรงมาก แต่ ถ ้ า ร้ อ นไปก็ จ ะท�า ให้ แบคทีเรียตาย หรือถ้าเย็นไปแบคทีเรียก็จะ ไม่ตนื่ เราต้องเปลีย่ นน�า้ ร้อนในลังโฟมเรือ่ ยๆ เพื่อรักษาระดับความร้อน ซึ่งถ้าร้อนไปก็ ไม่ดี ให้อุณหภูมิอยู่ที่ 30 องศาเซลเซียส หลังๆ มีการเพิ่มเติมเทคนิคแบบไทยๆ คือ พั น เทปที่ ก ล่ อ งโฟมเพื่ อ คงอุ ณ หภู มิ ด ้ ว ย เมื่อน�าออกมาจากลังโฟมแล้วให้แช่ไว้ใน ตู้เย็น 1 คืน ก็พร้อมรับประทาน นัตโตะ ของเราที่ ไ ม่ ใ ช้ ส ารเคมี ใ ดๆ จะสามารถ เก็บในตู้เย็นได้ราว 1 อาทิตย์
วิธกี นิ นัตโตะแบบญีป่ นุ่ แท้ๆ คือกินกับ ข้ำวร้อนๆ โปะด้วยไข่ดบิ ซอสถัว่ เหลือง มัสตำร์ด ต้นหอม และวำซำบิ
THE SPACE
Thonglor Homey Hostel เรื่อง : ตนุภัทร โลหะพงศธร, วรรณวนัช ท้วมสมบูรณ์ ภาพ : มณีนุช บุญเรือง
ความหลงใหลในวัฒนธรรมการท่องเที่ยวแบบแบ็กแพ็กเกอร์ และรสชาติที่มีเอกลักษณ์ของเมล็ดกาแฟ ท�าให้ อภิชาติ ผางเวช ผู้ร่วมก่อตั้งและผู้จัดการ Thonglor Travellers Hostel and Cafe เปลี่ยนอาคารกลางใจเมืองติดรถไฟฟ้า สถานีทองหล่อเป็นโฮสเทลและคาเฟ่ที่ให้ความรู้สึกอบอุ่น ผ่อนคลาย เสมือนนั่งดื่มกาแฟอยู่ที่บ้าน
This Space Is... “พื้นที่ผ่อนคลาย เป็นกันเอง อยู่สบายเหมือนบ้าน”
แม้ว่าทองหล่อจะเป็นศูนย์รวมการค้าและ สถานที่ท่องเที่ยวที่ครบถ้วน แต่ก็มีปัญหาที่อาจ ส่งผลกระทบต่อการพักผ่อนอยู่บ้าง โดยเฉพาะ เสียงรบกวนต่างๆ ด้วยความรู้ด้านวิศวกรรมและ ประสบการณ์ทเี่ คยเป็นนักท่องเทีย่ ว ท�าให้อภิชาติ มองเห็นปัญหา และสามารถแก้ไขได้อย่างตรงจุด “หลังจากทีไ่ ด้หาข้อมูลเกีย่ วกับพืน้ ทีใ่ นกรุงเทพฯ ผมกับเพือ่ นอีกสองคนทีเ่ ป็นหุน้ ส่วนกิจการก็ชว่ ยกัน เดินเท้า เพือ่ หาพืน้ ทีส่ า� หรับสร้างโฮสเทลเป็นเวลา ถึง 2 เดือน สุดท้ายมาลงตัวทีย่ า่ นทองหล่อ เพราะ เป็นย่านที่มีความโดดเด่น และเป็นย่านที่ลูกค้า มีก�าลังในการใช้จ่ายสูง ทองหล่อจึงเป็นตัวเลือก ที่ดีมาก เดินทางสะดวก การบริการและร้านค้าก็ ครบครัน ในทีส่ ดุ เราเลือกอาคารพาณิชย์สองคูหา ติดถนน สูงสามชัน้ พร้อมกับดาดฟ้าเป็นทีต่ งั้ ของ โฮสเทล แล้วแก้ปญ ั หาเสียงรบกวนการพักผ่อนด้วย การท�าผนังห้องนอนสองชัน้ และได้ผลลัพธ์ตามที่ เราต้องการ” แนวความคิดหลักในการออกแบบคือสไตล์ ลอฟต์ และตกแต่งด้วยเฟอร์นิเจอร์สไตล์สแกนดิเนเวียน ที่เน้นไม้ซึ่งเป็นวัสดุธรรมชาติเข้ามา ช่วยลดทอนความแข็งกระด้างของคอนกรีต และ ของตกแต่ ง อื่ น ๆ ที่ แ สดงถึ ง ความเป็ น อี ส าน อย่างเช่น ลายขัดแตะจากไม้ไผ่ และภาพวาดจาก วรรณกรรมพืน้ บ้านเรือ่ งสังข์ศลิ ป์ชยั ลักษณะของ ตัวละครและโทนสีทใี่ ช้ทา� ให้มมุ นีม้ คี วามเป็นอีสาน ที่สุด กลายเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของโฮสเทล ‘Isan-Scandinavian style’ ที่ช่วยสร้างบรรยากาศ เป็นกันเอง ให้ความรู้สึกอบอุ่นทุกครั้งเมื่อมาถึง “เราท�าให้คาเฟ่กบั โฮสเทลไปด้วยกันได้ และ ลูกค้าโฮสเทลเองก็ไม่รู้สึกว่าคาเฟ่แย่งพื้นที่การพักผ่อนของพวกเขา คาเฟ่ของเราเน้นการบริการ ตนเอง เพราะตั้งใจให้เป็นบรรยากาศสบายๆ ง่ายๆ ส่วนห้องพักแบ่งเป็น 8 เตียง และ 12 เตียง
อย่างละ 2 ห้อง รวม 40 เตียง เราค่อนข้าง ตามใจลูกค้า ห้องพักเราไม่ได้แยกเพศอย่าง ชัดเจน ดังนัน้ ถ้านักเดินทางผูห้ ญิงล้วน 3 คน ต้องการอยู่ห้องผู้หญิง เราก็จะเปิดห้องใหม่ ให้แล้วห้องนั้นก็จะกลายเป็นห้องหญิงล้วน อี ก ทั้ ง เรายั ง มี บ ริ ก ารอาหารเช้ า ให้ ต ลอด 24 ชัว่ โมง มีชา กาแฟ ขนมปังพร้อมให้บริการ ตั ว เอง มี ค รั ว ส่ ว นกลางให้ เ ตรี ย มอาหาร มีพนื้ ทีส่ ว่ นกลางทีส่ ามารถท�ากิจกรรม พูดคุย กันได้ ส่วนชั้นดาดฟ้าเป็นพื้นที่สา� หรับนั่งเล่น และพักผ่อน”
ช่วงเวลาโปรด - แสงแดดตอนเช้าที่ส่องผ่านบานกระจกเข้ามา ในคาเฟ่ ดื่มลาเต้ร้อนสักแก้ว พูดคุยกับเพื่อน นักเดินทาง เป็นการเริ่มต้นวันใหม่ได้เป็นอย่างดี เพลงที่เปิดในคาเฟ่ - ดนตรีคลาสสิกจากสถานีเพลงคลาสสิกของ สวิตเซอร์แลนด์ ช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย แนะน�าการท่องเที่ยวในกรุงเทพฯ - ขึน้ อยูก่ บั ว่าเขาชอบหรือสนใจอะไร และจะแนะน�า ให้เขามีทางเลือกในการเดินทางที่หลากหลาย เพื่อสร้างประสบการณ์แปลกใหม่
MAKE A DISH
Pan Fried Cod Fillet / Truffle Cream / Lotus Root เรื่อง : พิมพ์อร นทกุล ภาพ : มณีนุช บุญเรือง
ไม่น่าเชื่อว่า อาหารที่ภายนอกดูทันสมัยแบบตะวันตก กลับมีรสชาติคุ้นลิ้นของดินแดนตะวันออก ไม่ว่าจะเป็นรสชาติของผงสาหร่ายหรือปลาโอที่รวมอยู่ในเมนู ปลาคอดทอดจี่ / ครีมเห็ดทรัฟเฟิล / รากบัว ของร้าน Every Day a Friday : Gastropub บนถนนเพชรบุรีแห่งนี้ คลุกเคล้ากับซอสตามแบบฉบับครัวฝรั่งเศส เหมือนกับว่าเราอยู่ในย่านของคนญี่ปุ่นใจกลางกรุงปารีสอย่างไรอย่างนั้น
Pan Fri ed Cod Fillet / Truffle Cream / Lotus Root ราคา : 740 บาท
INGREDIENTS
CHEF 'S INSPIRATION
TIPS
ปลาคอด / ถั่วแระญี่ปุ่น / เห็ดทรัฟเฟิล / รากบัว / เนยสด / น�า้ มันลอบสเตอร์ / ครีม / หัวหอมแดง / ไวน์ขาว
ร้านของเราจะใช้รปู แบบการน�าเสนอแบบตะวันตก ส่วนรสชาติ จะเป็นสไตล์ตะวันออก ตัวนีจ้ ะใช้ซอสทีภ่ าษาฝรัง่ เศสเรียกกันว่า เบอร์บล็อง มไี วน์ขาวและเนยเป็นส่วนประกอบหลัก ตดั ด้วยรสชาติของ ครีม ซงึ่ ความพิเศษของทางร้านก็คอื การผสมเห็ดทรัฟเฟิลลงไปด้วย
เคล็ดลับของเมนูนี้คือ การดูระดับความสุกของตัวปลา ถ้าเราดูระดับความสุกของปลาไม่เป็น อาจจะท�าให้ปลาสุก เกินไปจนแข็งหรืออาจจะท�าให้ ไม่สุกก็ ได้ ความยากของมัน เลยอยู่ตรงนี้ ถ้าอยากให้อร่อยขึ้นไปอีก แนะน�าให้ทานคู่กับ ไวน์ขาว จะช่วยเพิ่มรสชาติได้ดียิ่งขึ้น
THE WORD
The first wealth is health. ทรัพย์สินที่มาเป็นอันดับแรก คือสุขภาพ
- Ralph Waldo Emerson -