Adoptiemagazine#3 september 2017 - (Op)VOEDING

voor wie betrokken is bij afstand en adoptie

magazine online

THEMA

(Op)voeding

Aan tafel!

Hoe hou je het gezellig?

‘Adoptie is bindende factor’ Gofit leert kinderen kauwen

JAARGANG 2

NUMMER 03

SEPTEMBER 2017

Redactioneel (Op)VOEDING “Wat eten we vanavond?” De vraag schalt door de gang, nog voor de doffe klap hoorbaar is van de schooltas die onder de kapstok wordt gegooid. Mijn zoon komt de keuken binnen en grijpt naar de koektrommel in de hoek.

Terwijl hij zich omdraait, antwoord ik: ‘iets lekkers’. Hij is dit standaardantwoord hier in huis gewend maar hij blijft het irritant vinden. “Nee, wát???’, vraagt hij nogmaals.

Als het iets is wat hij lekker vindt, verloopt de maaltijd prettiger dan wanneer het iets is waar hij geen zin in heeft, of erger, wat hij echt niet lust. Dat laatste probeer ik te voorkomen, want zoals veel ouders wil ik het graag gezellig hebben aan tafel. In veel gezinnen is dat om uiteenlopende redenen, helaas lang niet altijd het geval.

Dit nummer van het Adoptiemagazine online heeft als thema: (Op)voeding. In dat kader vertellen ouders, geadopteerden en hulpverleners over hun ervaringen met eten. Bijvoorbeeld over een meisje dat na aankomst in Nederland per se cola bij het ontbijt wilde en over een peuter die geen rem heeft en tijdens de lunch minstens zes of zeven boterhammen wil eten.

Een geadopteerde legt uit waarom zij geen stap van huis gaat zonder eten in haar handtas.

Ook komen twee deskundigen aan het woord.

Zij hebben een speciaal behandelprogramma voor kinderen die grote moeite hebben met eten.

In de rubriek Gelezen op pagina 22 staat een recensie van het boek ‘Love me, feed me’. Een methode om te reageren op kinderen die niet (willen) eten.

Verder in dit nummer onder meer een artikel over zoekacties in ­Brazilië en de vaste rubrieken zoals Wetten en Regels van advocaat Vera Kidjan.

BLOG PATRICK MATHEEUWSEN

Het dilemma tussen hoofd en hart “Dag mevrouw, verkoopt u ook zacht bestek? Van plastic?”

“Zacht bestek? Is het misschien voor een baby?”

“Nou nee, het gaat er meer om dat het geen pijn doet wanneer het naar iemands hoofd wordt gegooid.”

Al een paar keer vloog er tijdens het eten bestek door de lucht richting het hoofd van grote zus. Met een grote grijns mikt ons kereltje zijn vork in haar richting. Tot nu toe zonder ernstige ongelukken, maar het is een kwestie van tijd, het gaat een keer mis.

Daarom gaan we voor de zekerheid op zoek naar veiliger bestek.

Hij is er niet blij mee, want hij wil grote-mensen-bestek! Hij is tenslotte al vier, dan ben je groot. Maar ja, we willen toch ook graag dat onze dochter haar ogen niet kwijt raakt, dus komt er ander bestek.

Het heeft een reden waarom dit gebeurt. Het is een combinatie van vragen om aandacht en vragen om vertrouwen.

Vragen om aandacht, dat snappen we wel. Want onze oudste zit vol verhalen tijdens het eten. Ze is ouder, haar wereld is groter en dat moet ze kwijt. Dus raken we sneller met haar in gesprek en praten we ook langer met haar. De ‘Weegschaal Der Ouderlijke Aandacht’, allebei onze kinderen hebben zo’n uiterst gevoelig apparaat in zich, slaat op zo’n moment dus uit richting onze dochter. En om die weegschaal weer naar zijn kant te krijgen, zijn voor hem alle middelen geoorloofd. Zoals gooien met bestek.

Maar er speelt meer, vragen om vertrouwen. Want het is ook een test. ‘Laat ik eens iets heel stouts proberen, om te kijken of mijn ouders dan nog bij me willen blijven’. Een testresultaat wordt pas betrouwbaar bij een hoog aantal testpogingen. Dus het is regelmatig raak. Er is een reden dat hij ons test, want zijn vertrouwen in ons heeft een deuk opgelopen.

Als adoptieouders moet je continu jezelf afvragen: ‘Is dit gedrag dat bij de leeftijd hoort, of adoptie gerelateerd?’ En ondanks allerlei voorlichting, literatuur, ervaringsgroepen of informatieve folders, blijven we vooral ouders die het zelf moeten proberen, en maken we net als andere mensen wel eens een verkeerde inschatting.

Veel leesplezier!

Angela Jans Hoofdredacteur a.jans@adoptie.nl

Dit is het eerste deel van de blog van adoptievader Patrick Matheeuwsen. Lees de rest van dit verhaal op: www.adoptieoudersonline.nl Daar vindt u ook blogs van ­andere adoptieouders en kunt u inloggen op een forum om ervaringen uit te wisselen.

2 2

Redactioneel Blog: Het dilemma tussen hoofd en hart – Patrick Matheeuwsen

6

6

Aan tafel! Hoe hou je het gezellig?

– Angela Jans

14 16

Eten! – Collage foto’s Alles in de blender, kinderen leren kauwen – Angela Jans

16 Het Drieluik 13

GEBOORTEMOEDER – ‘Ik ga het mijn andere kinderen nooit vertellen' – Anoniem

19

DE GEADOPTEERDE – ‘Nu willen we zelf

23

graag adopteren’ – Kim Espelage DE ADOPTIEMOEDER - ‘De beste beslissing van mijn leven’ – Maria Espelage-Toriz

20 Vaste Rubrieken 4

KORT Ruimte voor aankondigingen, nieuws, gadgets en een column van adoptiemoeder Sandra Benschop

10 20

OPINIE – Kwestie van vraag en aanbod

19

26

22 24 26

INHOUD

THEMA (Op)voeding

– Anna Catharina ten Have WETTEN EN REGELS – Rusland tegen ­Amerika en vice versa – Vera Kidjan GELEZEN/GEZIEN VRAGENDERWIJS ACHTER DE FEITEN – Adoptie is niet het thema, het is de bindende factor – Angela Jans

SEPTEMBER – 2017

3

KORT ­­

Met Open Armen: Hoe gaat het nu met…?

Ook dit najaar is in het programma Met Open Armen weer te zien hoe de adoptie van een kind kan verlopen. Presentatrice Natasja Froger reist dit keer onder meer mee naar Haïti, Hongarije en Portugal.

Op 4 en 11 oktober volgt een terugblik op eerdere seizoenen onder het motto: ‘Hoe gaat het nu met….?’

De uitzendingen zijn te zien bij RTL 4, ­aanvang 21.30 uur.

In de rubriek Kort is ruimte voor aankondigingen, nieuws en discussie. Heeft u een tip voor een bijeenkomst, een film of een lezing?

Laat het ons weten: redactie@adoptie.nl.

Het verdriet van Sri Lanka

TIP

Sanne van Rossen, geadopteerd uit Sri Lanka, werkt samen met auteur Maurice Ambaum aan het multimediaboek ‘Het verdriet van Sri Lanka’. Het boek beschrijft – volgens de aankondiging - de speurtocht die Sanne samen met co-auteur Ambaum heeft afgelegd om antwoord te krijgen op vragen over misstanden met betrekking tot adopties uit Sri Lanka.

Het boek wordt 13 november 2017 officieel gepresenteerd en is vanaf 14 november te koop via de reguliere boekhandels.

300ste operatie Care4Tina Eerder dit jaar zijn de vrijwilligers van Care4Tina voor de achtste keer naar China gereisd om kinderen met een schisis te opereren.

Tijdens deze missie werden vijftig kinderen geopereerd. An Li Na werd het driehonderdste kindje dat door deze organisatie is geholpen. Het meisje kwam verzwakt in het ziekenhuis binnen. Na een paar dagen aandacht, liefde en goede voeding was ze sterk genoeg en werd ze geopereerd.

Care4Tina faciliteert en verleent al jaren medische hulp en ondersteuning aan ­kinderen in Xi’an in China. De Stichting Care4Tina is een particulier initiatief en wordt volledig gerund door vrijwilligers.

Inmiddels wordt al weer ingezameld voor de negende missie, medio volgend jaar.

Zie www.care4tina.nl

4

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

‘Familievertrouwenspersoon’ Loga, de Landelijke Oudervereniging Gezinsproblematiek ­Adoptie, houdt op 11 november weer een themadag. Dit keer staat volgens de vooraankondiging een lezing van een familievertrouwenspersoon op het programma. Heeft uw partner, kind, ouder, broer, zus of vriend psychiatrische of verslavingsproblemen? Dan betekent dat veel voor u. Het kan moeilijk zijn om daarover te praten met hulpverleners. Soms weet u niet meer hoe het verder moet. Dan hebt u steun en advies nodig van een deskundige: dit kan een familievertrouwenspersoon zijn.

Als familievertrouwenspersoon vertelt Jacqueline Rodenburg tijdens de bijeenkomst wat zij tegenkomt in haar werk ten aanzien van het betrekken van familieleden/naasten door de hulpverlening en waar naasten tegenaan kunnen lopen.

Verder komt aan de orde wat ouders zelf kunnen doen om de afstemming met de hulpverlening te vinden. Uitgangspunt is dat ook de ­omgeving lijdt onder de psychiatrische ziekte van hun naaste.

Voor meer informatie kijk op de Facebookpagina van Logadoptie.

COLUMN Tekst Sandra Benschop

Het midden Het heeft een tijdje geduurd, maar uiteindelijk heeft onze jongste geleerd om precies genoeg cruesli op te scheppen voor zijn ontbijt. Zijn ogen zijn vaak groter dan zijn maag. Nu eet hij vol trots zijn bakje leeg en zegt tevreden, ‘het was precies goed, ik ben voldaan’. ‘Niet te veel, niet te weinig, precies goed’, is altijd het credo geweest bij de maaltijd. Hoeveel plakjes worst op brood, hoeveel ketchup bij de tosti en inderdaad, hoeveel cruesli in je bakje.

In deze tijd van overvloed is het eenvoudig om je bord letterlijk en ook figuurlijk overvol te laden.

Zoveel opties, zoveel prikkels, zoveel keuzes. Hoe leer je dan je kind navigeren? Niet te veel, niet te weinig, precies goed, verwijst naar het zoeken van de middenweg. Het verwijst ook naar het leren kennen van de grenzen, je eigen grenzen. Te weinig eten geeft trek en weinig energie, te veel eten geeft buikpijn en overgewicht en bij precies goed ervaar je eten als duurzame voeding en kun je vooruit. Met dit filosofische geneuzel vermoei ik de kinderen niet, ze zouden gillend van tafel lopen en dat neem ik ze dan niet kwalijk, maar hen naar hun eigen lichaam leren luisteren, dat kan wel. ‘Show, don’t tell’.

Niet alleen met eten is het best een kunst het midden te vinden, ook met andere (op)voeding, zoals hoeveel en welke uitjes, hoeveel en welke sporten, vriendjes, emoties, ieder gebied van het leven vraagt om een houding ergens in het spectrum ‘niet te veel, niet te weinig, precies goed.’ Niet te dichtbij, je verstikt je kind en belemmert zijn eigenheid en zelfstandigheid, niet te veraf, dat is kil en koud en maakt onzeker en angstig. Best een uitdaging. Ik ben nogal van het midden, en laatst realiseerde ik me, toen ik onze oudste meenam naar een feestje en we de hele avond gedanst hebben, dat het heerlijk is om af en toe het midden te verlaten en de grenzen op te zoeken, ze misschien zelfs eens over te gaan, want daar lonken de nieuwe ervaringen. Zoals gewoonlijk is het weer eens allebei waar, zoek het midden en zoek de grenzen en hang je niet te veel op aan filosofisch geneuzel.

Sandra Benschop is getrouwd met Gert-Jan van Wijk.

Samen zijn ze de ouders van Matthew en Joseph. Zie ook: www.sandrabenschopcoacht.nl

Website Retourtje Roots Adoptiemoeder en schrijfster/journalist Maureen Welscher heeft een website online gezet: www.retourtjeroots.nl Eerder verscheen van haar hand een boek met dezelfde titel. Op de website zal ze in blogs voortborduren op de rootsreis naar Taiwan die ze inmiddels met haar eigen gezin heeft ondernomen. ‘De ontmoetingen waren onvergetelijk.

Mijn kinderen zijn er completer door geworden, weten en kennen nu hun andere onbekende kant. Dat geeft zelfvertrouwen. Inmiddels zijn we een jaar verder. De gebeurtenissen krijgen een plekje en dan kom je in de volgende fase: familie gevonden en nu? In die fase zitten wij nu. In mijn blogs vertel ik over mijn eigen ervaringen en de ervaringen van andere adoptieouders en geadopteerden.‘ Ook zijn op de website de boeken van Welscher verkrijgbaar.

Zie www.retourtjeroots.nl

Informatie over adoptie van een kind met special needs Voor aspirant adoptieouders die overwegen om een specialneeds kind te adopteren wordt op 13 december van 13.30 – 16.30 uur een informatiebijeenkomst gehouden in De Bilt.

De organisatie is in handen van Stichting Adoptievoorzieningen. ­T ijdens de middag delen een voorlichter van Stichting Adoptievoorzieningen en een kinderarts hun kennis en deskundigheid met het publiek. Daarna vertellen twee adoptieouders over hun keuzes en ervaringen. Ter afsluiting is er gelegenheid voor het stellen van vragen.

Deelname kost 15 euro per persoon. Voor meer informatie en a ­ anmelden: bel 030-2330340 (keuze 2) van maandag t/m vrijdag van 09.00 – 14.00 uur.

SEPTEMBER – 2017

5

(Op)voeding

Tekst Angela Jans

Aan tafel! Hoe hou je het ­gezellig?

Een kind dat veel te veel eet of juist helemaal niks wil, het kan allebei worden opgevat als dwars gedrag, maar is dat in werkelijk­ heid zelden of nooit. Als kinderen het weigeren van voedsel lijken te gebruiken als machtsmiddel, blijkt de onderliggende reden ­regelmatig controlebehoefte te zijn, of boosheid en/of verdriet.

Vaker nog is er sprake van een medische of 'technische' oorzaak, bijvoorbeeld door premature geboorte, ondervoeding of ­overvoeding. Ouders, hulpverleners en een geadopteerde over hun persoonlijke ervaringen aan tafel.

Cola bij het ontbijt Moeder Lianne: “Angie was 3,5 jaar oud toen ze twee jaar geleden vanuit Zuid-Afrika naar Nederland kwam. De eerste zestien maanden van haar leven heeft ze in een tehuis gezeten waar ze heel weinig persoonlijke aandacht kreeg. Daarna is ze overgeplaatst naar een wat kleinere instelling waar wij haar hebben opgehaald.

We merkten meteen dat ze eraan gewend was om de hele dag snoep te eten, om cola bij het ontbijt te krijgen in plaats van melk of thee. Vanuit het tehuis gezien begrijp ik de afweging wel. Een zak snoep is goedkoper dan twee appels en je kunt kinderen er veel langer rustig mee houden. Maar cola bij het ontbijt… dat wilden wij écht niet. We hebben nog twee oudere kinderen… daar gingen we dus echt niet aan beginnen. Na een paar dagen stampij accepteerde ze dat ook wel. Het snoep was lastiger, daar kan ze nog steeds urenlang om zeuren en dreinen. Volhouden om ‘nee’ te zeggen, was soms best pittig.

Inmiddels weet ze dat ze één keer per dag een snoepje mag en dat gaat best redelijk. Maar zodra er iets gebeurt, of ze is onzeker of gespannen, dan begint ze weer om snoep te zeuren. Daarin zoekt ze steun, snoep is een troost voor Angie. Wat dan het beste helpt is afleiding: een verhaaltje, een activiteit.

Het moeilijkste blijven verjaardagen. Als we ergens komen waar de tafel vol staat met bakjes chips en toastjes.

Daar kan ze eigenlijk nog niet mee omgaan, dat vindt ze moeilijk, dat wil ze eigenlijk het liefst meteen allemaal opeten. Inmiddels hebben we ook geleerd om ons beter in haar situatie te verplaatsen, om te proberen te begrijpen waarom ze het doet. Dat heeft ons zeker geholpen, en haar ook, ik denk dat ze zich nu beter gehoord voelt.

Want daardoor hebben we gemerkt dat als ze zeurt om snoep, ze eigenlijk vooral een aai over haar bol nodig heeft.” *De namen Angie en Lianne zijn om redenen van privacy gefingeerd.

Tips van ouders: Blijf gewoon lang flesjes geven als je kind dat wil. Neem je kind op schoot, het kan ook de band tussen jou en je kind te versterken. De focus op eten kan tijdens spannende momenten nog lang opspelen. Ben je daar bewust van. Waarom moet een kind op een bepaalde leeftijd per se zelfstandig eten? Dat moet helemaal niet.

6

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

Riki bepaalt zelf hoeveelheid Riki (7) en Miri (3), zijn de zoon en dochter van Nancy en Erwin. Riki heeft de eerste tijd van zijn leven in een tehuis in Hongarije gewoond. Riki werd ruim drie jaar geleden geadopteerd toen hij 3,5 jaar oud was. Miri kwam afgelopen zomer naar Nederland.

In het tehuis werd er volgens Nancy mogelijk op tijd gevoed en niet op behoefte. Hoe het precies zit weet ze niet, maar waarschijnlijk heeft de manier waarop er met eten werd omgegaan grote invloed gehad op het eetgedrag van zoon Riki: ,,Hij had totaal geen rem, het was nooit genoeg. Op school heeft hij zelfs een keer, zonder te vragen, een muffin van de juf opgegeten. Eigenlijk volstrekt per ongeluk, omdat hij zich gewoon niet kon bedwingen.

Omdat hij zo’n enorme focus op eten had, hebben we er in het begin dat hij bij ons was, min of meer automatisch de rem op gezet. Maar dat werkte absoluut niet. Toen ben ik maar eens op internet gaan zoeken met trefwoorden als ‘adoptie’ en ‘food’. Al vrij snel kwam ik het boek: ‘Love me feed me’ [zie recensie op pagina 22] van Katja Rowell tegen. Ik las een stukje en heb het boek onmiddellijk gedownload. En meteen viel het kwartje. Ik zag de logica: kinderen moeten zelf leren om een competente eter te worden. Als je als ouder de grenzen bewaakt, ervaren ze niet wanneer het genoeg is. Wat genoeg is of niet kun je (als ouder) niet voor een ander bepalen. Dat vond ik aanvankelijk lastig. Het klinkt misschien makkelijk maar het is echt heel naar om te zien dat je kind écht niet lijkt te stoppen. Gelukkig staat er in het boek een goede uitleg, daardoor werkte het voor mij wel. Als ouder zeg je: wat, waar en wanneer. Het kind zegt: of en zo ja hoeveel. Dat is de methode.

En warempel, sinds we de rem op de hoeveelheden losgelaten hebben, is onze zoon dunner geworden. Hij kan nog steeds heel veel eten en groeit hard maar nu in de hoogte, niet meer in de breedte.

Onlangs hebben we onze dochter in Hongarije opgehaald. Ook bij haar kregen we de boodschap: 'Er zit geen rem op....' En daar leek het inderdaad op. Maar we waren inmiddels natuurlijk al wat ervaringen rijker.

Desalniettemin, om bij haar vervolgens de eerste fase van het boek toe te passen was ook nu weer heftig, want dan laat je echt alles los. Je zegt in feite pak maar wat je wilt. Ze mogen echt alles eten tot ze zelf vinden dat ze genoeg hebben. En dat is in de eerste periode ontzettend veel voor zo’n klein meisje. Bijvoorbeeld drie borden pasta en zes of zeven boterhammen bij de lunch. Gigantisch.

Maar net zoals haar broer ging ze, als vanzelf langzamer eten. In de loop van de tijd werden de porties die ze opschepte kleiner. Beiden konden uiteindelijk spontaan uit zichzelf zeggen: ik heb genoeg. Inmiddels tel ik bij mijn zoon de boterhammen niet meer, ik kan erop vertrouwen dat hij stopt als hij voldoende heeft gegeten. Het is nu een stevig ventje maar echt geen dik jongetje. En dat is helemaal prima. Volgens het boek groeit je kind volgens zijn eigen postuur. Niet iedereen heeft dezelfde bouw.’’

Tip van deskundige: Probeer leuke tafelmomenten te houden door aan tafel gezellig te ­praten en niet teveel met eten bezig te zijn. Let ook niet te streng op regels of gewoonten dat komt later wel.

SEPTEMBER – 2017

7

‘Ik werd bewust vetgemest’ “Pas tijdens de voorlichtingscursus voor aspirant adoptieouders - ik ga nu zelf adopteren - besefte ik dat ik mijn eetgewoontes te maken hebben met mijn adoptie. Mijn man begon te lachen en wees naar mijn tas vol voedsel toen de cursusleidster vertelde over eetgedrag, gevolgen van onder- of overvoeding. Ik heb altijd bakjes vol eten bij me, waar ik ook naartoe ga, ik zorg dat ik voldoende heb. Nooit heb ik me afgevraagd hoe dat komt, waarom ik dat doe. Maar ‘nu snap ik het', dacht ik meerdere malen als er tijdens de cursus een voorbeeld werd gegeven over de gevolgen van bepaalde ervaringen op jonge leeftijd'', zegt Kim Espelage.

De 35-jarige werd als baby van negen maanden geadopteerd door een Duits echtpaar. Inmiddels woont ze in Nederland. (zie ook het Drieluik op pagina 19).

Dat haar behoefte aan voedsel adoptiegerelateerd zou kunnen zijn, dat had ze zich nooit een seconde gerealiseerd. “En dat terwijl er in mijn jeugd wel het een ander is gebeurd. Voor zover ik met herinner, verliepen de eerste zes jaar in het gezin vrij normaal. Ik groeide op met een oudere zus, biologisch eigen kind van mijn adoptieouders. Na zes jaar werd mijn adoptiemoeder alsnog zwanger van een tweede kind. Na zijn geboorte veranderde alles. Ik telde niet meer mee. Dat ging heel ver. Ik werd mishandeld met behulp van voedsel. Zo is er een periode geweest dat mijn moeder eiste dat ik heel veel pudding at. Dat wilde ik niet, maar het moest. Ze probeerde mij bewust vet te mesten zodat ik een dik kind zou zijn. In haar ogen waren dikke kinderen dom en lelijk. Dat gaf haar dan waarschijnlijk het gevoel dat ze het recht had om van me af te willen. Zelf was ze heel slank."

Later mocht ik niet meer mee eten aan tafel en werd ik vaak opgesloten op mijn kamer. Het eten dat ik daar kreeg was meestal bedorven. Ik kreeg zure melk en beschimmeld brood. Op school kregen ze op een gegeven moment in de gaten dat ik verwaarloosd werd en onderwijzers hebben toen de Raad voor de Kinderbescherming ingeschakeld. Ze kwamen bij ons thuis en mijn ouders kregen een waarschuwing. Die speelden ze vervolgens door naar mij: 'ik kreeg van hen twee weken de tijd om beter mijn best te doen...' Als kind doe je dat dan nog ook... Maar het mocht niet baten. Op een ochtend stond ik met mijn tas op mijn rug, klaar om naar school te gaan. Mijn moeder zei: 'doe die tas maar af, die heb je niet nodig. Je gaat niet naar school.' Ze zette mij in de auto en reed naar een internaat. Daar heeft ze me achtergelaten op het parkeerterrein. Ik was negen jaar oud. Ondanks alles was ik loyaal aan mijn ouders. Het liefst wilde ik terug naar huis. Die wens heeft zelfs jaren geduurd, terwijl ze mij toch duidelijk vertelden dat ik echt nooit meer terug kon. De adoptie werd ook officieel ongedaan gemaakt."

Kim Espelage

8

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

Hulpverleenster: ‘We horen regelmatig dat de biologische moeders van baby’s uit de VS vaak tijdens de zwangerschap weinig of eenzijdig voedsel hebben gehad en dat dit later effect kan hebben op het kind.

Ondervoeding en overvoeding, het kan op allerlei fronten een leven lang doorwerken op een mens.”

Heb je wat te eten?!

N ee ltj e

en

Mi ste rlin e.

Hulpverleenster: “Kinderen die ernstig onder­ voed zijn geweest laten soms zien dat ze geen rem hebben op eten. Ze zijn ­compleet geobsedeerd door voedsel.

Dit gedrag kan heel lang aanhouden.

Ondervoeding kan echt ­traumatisch zijn voor ­kinderen. Soms verwijzen we in deze gevallen door naar bijvoorbeeld trauma­ behandeling met behulp van EMDR.”

Als ze uit school komt is het eerste wat ze zegt: ‘Heb je wat te eten??” Niet hallo of hoe is het, nee eten!! Misterline, inmiddels 6 jaar, is in haar prille jeugd ondervoed geweest. Ze heeft twee jaar, vanaf de leeftijd van 3,5, tot haar adoptie op 5,5-jarige leeftijd, in een tehuis in Haiti gewoond. Daarvoor was ze ondervoed en veel ziek. “Haar moeder heeft heel goed voor haar gezorgd maar had simpelweg niet voldoende voedsel voor al haar kinderen”, zegt (adoptie)moeder Neeltje van Kooten.

Het maakte Misterline in eerste instantie niet uit wat ze kreeg, wat het was, ze at alles en veel. “De eerste tijd dat ze in Nederland was, heb ik haar gewoon laten eten tot de pot leeg was. Maar ik ging ook niet meer koken dan ik normaal vond.

Op een gegeven moment nam ze als vanzelf wel wat kleinere porties. En inmiddels is ze soms zelfs heel kieskeurig. Haar smaak is in ontwikkeling en bepaalde dingen wil ze helemaal niet meer eten. Daar houden we wel rekening mee. Eten moet geen straf worden.

En we proberen haar er bewust van te maken wat gezonde dingen zijn en wat niet. Ik vind het heel belangrijk dat ze genoeg vitamines binnenkrijgt.”

Deskundige: “Kinderen kunnen eten als ‘machtsmiddel’ gebruiken. Het is een van de weinige dingen waar je als kind echt de controle over kunt hebben en houden. Niemand kan je dwingen een hap door te slikken… Dat zorgt vaak voor veel frustraties bij ouders. Iets anders is dat oudere kinderen regelmatig gevoerd willen worden. Het advies is eigenlijk standaard om er niet al te veel aandacht aan te schenken en het vooral niet te groot te maken. Er geen machtsstrijd van te maken, want die ga je als ouder zeker niet winnen. Probeer de maaltijden vooral zo gezellig mogelijk te houden en de aandacht te verleggen naar andere onderwerpen. Ga ook niet te veel in op zitten op netjes eten, dat komt allemaal nog wel. De oorzaak kan ook medisch zijn. Bijvoorbeeld kinderen met schsisis kunnen natuurlijk ook eetproblemen hebben.’’

SEPTEMBER – 2017

9

OPINIE

Kwestie van vraag en aanbod PDBEH ONDERZOEKT ADOPTIES VANUIT BRAZILIË IN JAREN 80-90

Tekst Anna Catharina ten Have

Veel Nederlandse geadopteerden uit Brazilië ondervinden ­ roblemen bij het opsporen van hun biologische ouders. In 2012 p is daarom de stichting PDBeH opgericht: Pessoas Desaparecidas Brasil e Holanda, oftewel: vermiste personen in Brazilië en Nederland. Zoekacties van de stichting hebben veel informatie opgeleverd over waarom het niet makkelijk is om geadopteerden in contact te brengen met hun biologische familieleden in Brazilië.

Voorzitter Anna Catharina ten Have vertelt hier meer over.

De PDBeH is in de afgelopen jaren diverse soorten adopties vanuit Brazilië tegengekomen: de ‘simpele adoptie’ (adoção simples), de ‘complete adoptie’ en zowel legale als illegale adopties. Het gaat daarbij vooral om adopties in de periode tussen 1980 en 1995. Om de ‘diverse soorten’ begrijpelijk te maken brengen we als organisatie de adoptiehistorie van Brazilië in beeld (zie kader). Hierdoor wordt duidelijk waarom geadopteerden uit

10

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

Brazilië problemen hebben om hun biologische ouders op te sporen.

Andersom geldt dat trouwens ook: ­ ouders in Brazilië ondervinden ook problemen om hun kinderen, wáár dan ook op de wereld, op te sporen.

Adopties werden destijds vaak ter plekke geregeld door tussenpersonen zoals advocaten, nonnen, paters, medewerkers van kindertehuizen, maatschappelijk werkers van het ziekenhuis

en artsen. Soms waren alleen de adoptie- en biologische ouders ter plaatse.

Voor kinderen van ‘onbekende familie’ (waaronder ook vondelingen) werd vaak een ‘simpele adoptie’ gedaan.

Biologische ouders zetten een handtekening door middel van een naam, kruis of duimafdruk. Deze adopties kon men niet altijd contro­leren maar ze waren wel legaal. Jarenlang werden de gegevens van de biologische familie als ‘niet relevant’ beschouwd, het was

Adoptie Brazilië 1928

Eerste adoptiewet: • het kind kan geregistreerd worden en krijgt een geboorteakte • wettelijk niet gelijkwaardig aan biologische kinderen (geen erfrecht)

1965 Nieuw:

• kind wettelijk gelijkwaardig (erfrecht!)

• biologische banden kind/ouders worden wettelijk verbroken

• strafbaar voor ouders om zoekacties te doen 1979 De ‘simpele adoptie’:

• registratie via het persoonsregister

• adoptieregistratie via het persoonsregister is voldoende

• géén verplichting vermelding naam van ouders en grootouders, ook geen achtergrond kind (waar/door wie gevonden, wanneer/hoe laat)

• notariële akte is voldoende (rechtbank etc. was niet verplicht) 1979 De ‘complete adoptie’:

• verplicht psychologisch/sociaal/maatschappelijk onderzoek

• bij vondeling: registratie van zaken als vindplaats, tijd, conditie

• verplicht noteren: naam biologische ouders en grootouders

• inschrijven in geboorteregister met biologische naam bij vondeling met ‘vind-gegevens’

• handtekening biologische ouder(s)

• wettelijke adoptie uitgesproken door bevoegde rechter nadat de adoptieouders/gelegaliseerde vertegenwoordigers voor dezelfde rechter zijn verschenen.

1990

Brazilië ondertekent Verdrag rechten van het kind van de Verenigde Naties • ‘simpele adoptie’ is adopties simples zijn hierdoor voortaan verboden • afstandsverklaring van de moeder • alleen adoptie via rechter • verbod op particuliere tussenpersonen

ook niet verplicht volgens de wet van de ‘simpele adoptie’.

Tijdens een bezoek in januari 2016 zijn we erachter gekomen dat er volgens de Braziliaanse wet nooit geld verdiend mocht worden aan de adoptie zelf. Je hoefde geen kosten aan de rechtbank of het ziekenhuis te betalen, bevallingen werden gratis gedaan in de ziekenhuizen.

Waar je als adoptieouders wel voor betaalde was: de advocaat (die maakte de afspraken met rechtbank, inschrijfregisters en dergelijke), spullen voor je kind, reis- en verblijfskosten, kosten die door de Nederlandse adoptieorganisaties gemaakt werden om te kúnnen adopteren, zeg maar ‘om in contact te komen met de Braziliaanse kant’.

Het parlement van de Braziliaanse deelstaat Amazonas was geschokt toen ze hoorden dat adoptieorganisaties in Nederland (de bemiddelaars en/of hun vertegenwoordigers in Brazilië) geld vroegen voor de adoptieprocedure in Brazilië. Maar wanneer we de achtergrond van de adopties in Brazilië uit die tijd bekijken, blijkt dat er over het algemeen geen valsheid in geschrifte is geweest met betrekking tot de adoptieprocedures van vóór 1990. In die tijd was een notariële akte voldoende voor de Braziliaanse adoptie, het was ook niet verplicht de namen van de biologische ouders te vernoemen. Vaak waren deze namen ook niet bekend omdat de tussenpersonen het niet belangrijk vonden dat de namen van de ouders bekend zouden zijn.

De jonge moeders konden niet zorgen voor het kind; ze werden gedwongen door familie of omgeving (bijvoorbeeld een werkgever) om het kind af te staan. Abortus was absoluut verboden (nu nog), voor voorbehoedsmiddelen was geen geld en die waren bovendien niet toegestaan door de kerk.

Wij van de PDBeH hebben niet zelden gehoord dat het net geboren kindje werd meegenomen door oma/ of moeder onder het mom van: de baby is ziek, ik breng het naar het ziekenhuis. Moeder/ of oma kwam dan terug met de mededeling: het kindje is overleden. In werkelijkheid was het dan te vondeling gelegd of weggegeven aan mensen die er wel raad mee wisten. Dit gebeurde ook regelmatig na bevallingen in het ziekenhuis, waar

SEPTEMBER – 2017

11

toen veel religieuzen werkten: na de bevalling werd de baby mee naar een andere ruimte genomen, daarna werd tegen de moeder gezegd dat haar baby was overleden. Het kindje werd dan overgedragen aan bemiddelaars die aan hun ‘diensten’ een dikke portemonnee overhielden.

Door de grote vraag naar adopties, ook vanuit het buitenland, werd het normaal in Brazilië om je kind te laten adopteren, het zou een beter toekomstperspectief krijgen. Nederland had inmiddels adoptieland Brazilië ontdekt. De hele procedure was zó gemakkelijk en snel. Je hoefde alleen maar de beginseltoestemming te hebben en dat was het dan. Maar voor het verkrijgen van zo’n beginseltoestemming ontstond in de jaren 80 een lange wachttijd. Ouders gingen daarop particulier adopteren, zonder tussenkomst van bevoegde organisaties, en maakten gebruik van tussenpersonen zoals missionarissen, nonnen en andere Nederlanders die in Brazilië verbleven. Deze mensen werkten vaak aan de onderkant van de Braziliaanse maatschappij en vonden het toen een oplossing om moeders die niet voor hun kinderen konden zorgen te helpen met het ter adoptie aanbieden van het kind.

Uiteindelijk ontstond er een markt (met vraag en aanbod) en iedereen rook geld. Velen in de adoptiecirkel deden mee: de familie van de geadopteerde (moeder kon blijven werken; oma hoefde het kind niet in huis op te nemen; geen familieschande dus geen sociale isolatie), de bemiddelaars (verpleegsters – vaak religieuzen – artsen,

12

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

missionarissen, medewerkers van kindertehuizen, enzovoort), de adoptieouders (zelf doen was vele malen goedkoper dan via een bevoegde organisatie of stichting). Via een ‘simpele adoptie’ was alles snel geregeld en nog legaal ook. Niemand dacht toen aan de gevolgen voor de geadopteerde, er was immers een prachtig rijk leven voor hem of haar weggelegd, dus er viel niks te klagen. Hoe anders denken we er nu over…

Wat gebeurde was: de adoptieouders volgden de Nederlandse procedure vol vertrouwen en de werkelijkheid wisten ze niet, het werd ze niet verteld of het werkelijke verhaal van de familie en kind kregen ze niet te horen. De adoptieouders wisten niet dat ze te maken hadden met tussenpersonen die daar beter van wilden worden, want alles ging immers via de goedgekeurde instanties. Het is inmiddels echter in Brazilië bekend dat er destijds veel corrupte tussenpersonen aan mee werkten.

Wij van de PDBeH hebben veel vragen gehad van kinderen, adoptieouders en biologische families die op zoek zijn naar hun vermiste familie. De aanvragende adoptieouders staan als een blok achter hun zoekende kind en vinden de roots van hun kind gigantisch belangrijk, zij doen er alles aan om de adoptiecirkel, waar zij zelf ook toe behoren, rond te krijgen, wat de reden voor de adoptie ook is geweest.

Het enige doel van de PDBeH is kinderen, biologische ouders en adoptieouders bij elkaar te brengen. Of de adoptie wel of niet volgens de regels

is verlopen is voor ons niet relevant.

Wat is gebeurd, is gebeurd: de tijd draai je niet terug, maar we kunnen wél wat doen aan de gevolgen en dat is de familie weer bij elkaar brengen.

Door het sluiten van de adoptiecirkel komt er voor: het kind een antwoord op vragen als: waarom, wie ben ik, op wie lijk ik? Voor de moeder eindigt de onzekerheid over de vraag: waar is mijn kind en hoe gaat het met mijn kind? De adoptieouders krijgen antwoord op vragen als: hoe komt ons kind aan het gedrag dat hij heeft?

Of de kinderen gegevens hebben van de biologische familie of niet: wij hebben allerlei manieren om de onbekende familie te vinden zonder ook maar iemand in de problemen te brengen.

Inmiddels zijn we bekend in Brazilië, vooral door het plaatsen van zoekposters of zoekacties op social media en de Braziliaanse tv. Hierdoor vragen steeds meer moeders ons om hulp, dit wordt gedoogd door de Braziliaanse overheid. Zodra wij de biologische familie hebben gevonden, is het eerste wat er wordt geuit: grote dankbaarheid voor de zorg die ze niet zelf hebben kunnen geven om wat voor reden dan ook. Maar ook adoptieouders spreken hun dankbaarheid uit dat ze ouders mochten worden. Alle families zijn altijd blij en dankbaar dat ze elkaar hebben kunnen vinden, ze krijgen er een familie bij.

De stichting PDBeH werkt volkomen vrijwillig, het is echter wel zo dat wij ons graag ­financieel ondersteund willen zien door donateurs, want alle acties die wij doen kosten geld. Meer info, zie: www.pdbeh.com

drieluik GEBOORTEMOEDER

Anoniem

1

‘ Ik ga het mijn andere kinderen nooit vertellen’ Alleen mijn huidige man weet dat Kim mijn dochter is en dat ik haar direct na de geboorte heb afgestaan. Verder weet niemand ervan. Mijn twee andere kinderen, een dochter van 30 en een zoon van 28 jaar oud, weten niet dat Kim hun halfzus is. Dit, terwijl ze inmiddels meerdere keren bij mij thuis op bezoek is geweest.

Maar zonder dat ik heb verteld wie ze echt is. Ik heb een smoesje verzonnen.

Ik durf mijn gezin niet te vertellen hoe het echt zit.

Wat mij betreft gaat dat nooit gebeuren. De zwangerschap van Kim is ontstaan tijdens een vakantie. Ik was nog heel jong en het was ongehoord om ongetrouwd een kind te hebben. Dat kon echt niet. Vandaar dat ik besloot om de baby direct na de geboorte af te staan.

Toen ik hoorde dat Kim mij zocht – inmiddels al weer enkele jaren geleden schrok ik aanvankelijk enorm. Haar adoptiemoeder heeft in het klooster gezeten en heeft uit die tijd connecties met de zusters, hier in mijn woonplaats in Korea. Met de gegevens waarover zij beschikte, hadden ze mij vrij snel getraceerd. In eerste instantie kwam er een brief van Kim, vervolgens hoorde ik jarenlang niets meer van haar. Maar ik wist wel meteen dat ik zou instemmen met een ontmoeting als zij daarvoor ooit hier naartoe zou komen. Dat gebeurde uiteindelijk ook. Die eerste ontmoeting was op het vliegveld. Het was heel kort. Kim was op doorreis en had niet veel tijd. Er was een tolk bij van de adoptieservice maar er werd niet zo veel gezegd. Ik moest vooral huilen. Het was heel ongemakkelijk.

Heel vreemd, heel eng. Achteraf bezien waren we er op dat moment nog niet aan toe.

Daarna is er een hele tijd geen enkel contact geweest. Tot ze een jaar of vijf later liet weten dat ze weer naar ZuidKorea kwam. Dit keer met haar kersverse echtgenoot, ze gingen hiernaartoe op huwelijksreis. Toen was er meer tijd en was ik ook beter voorbereid. Deze ontmoeting was heel anders dan de eerste keer. Bij de omhelzing kwamen nu wel gevoelens van ontroering boven. Later heb ik haar het ziekenhuis laten zien waar ze is geboren.

Getrouwd, moeder van twee dochters en een zoon (oudste dochter Kim ­afgestaan ter adoptie) BEROEP

kleuterleidster WOONPLAATS

Daegu, Zuid-Korea

Daarna is ze nog even ondergebracht in een pleeggezin voor ze als baby van zes maanden naar Frankfurt vloog. Daar is ze overgedragen aan haar adoptieouders. Maar dat alles heb ik nu pas van haar gehoord.

We hebben verder nog niet echt heel veel met elkaar kunnen spreken omdat er altijd mensen bij zijn.

Ik heb begrepen dat ze in oktober samen met een Koreaanse vriendin uit Nederland weer hierheen wil komen. Het fijne is dat we dan geen tolk nodig hebben, want die vriendin van Kim spreekt Nederlands én Koreaans. Waarschijnlijk kunnen we dan wat langer en vrijuit praten, ik heb begrepen dat Kim dat graag wil.

Om redenen van privacy is de geboortemoeder van Kim anoniem. Dit verhaal is gebaseerd op informatie van derden. Op pagina 19 staat het verhaal van Kim, de biologische dochter van deze moeder.

Op pagina 23 staat het verhaal van Maria Espelage, de adoptiemoeder van Kim.

SEPTEMBER – 2017

13

(Op)voeding

Xiao Le, hi

er op zijn

g. ar jon o 10 ja t fo e z ring. op de op ha ing is s dol X d e n e e t s W n nog u 19 e Ze is n

zevende ev

en terug in China, vo nd het eten ineens last met stokjes ig...

Eten!

De een heeft een voorkeur voor erwtensoep, de ander eet het liefst alleen noedels. Een oproep om foto’s in te sturen van etende kinderen leverde een ­smakelijke variatie aan beeldmateriaal op. Hierbij een greep uit de inzendingen vol leuke tafelmomenten en geknoei met ijs en chocolade. Mooi om te zien ook hoe verschillend de voorkeur van kinderen kan zijn: van pannenkoeken tot kreeft en van poffertjes tot sushi.

,

d ederlan t naar N s m o k ijn p. vanaf z tensoe meteen k op erw e Fang is g , 0 1 20 najaar

Quinn eet sm

akkelijk een.g

14

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

estoomd ei.

aar

es m

st all

lu Xian

eribs spar

iet.

avor

zijn f

Heet!

Nan: een

echte ge

nieter.

.

Maria

Panne

nkoek

Elian

eet n

en vo

or Ma

tthew

en vri

end Il

ya.

oede

ls.

Matthew

Kai b

ekijk

en Marcel

zo

on Rao

m rollen sa

i. en sush

t een

Tuc.

ft.

aan de kree

SEPTEMBER – 2017

15

(Op)voeding

Tekst Angela Jans

Alles in de blender Orthopedagoog Jody Sohier en logopedist Saskia Peek leren met GOFIT kinderen kauwen

Kinderen die niet of nauwelijks eten, kunnen hun ouders tot grote wanhoop drijven.

Ze vrezen voor de gezondheid van hun kind omdat het te weinig voedingsstoffen ­binnenkrijgt. Orthopedagoog Jody Sohier en logopedist Saskia Peek horen dat bijna dagelijks tijdens hun werk. De twee maken deel uit van GOFIT, een team van specialisten in de Sint Maartenskliniek in Nijmegen, specifiek gericht op eetproblematiek bij kinderen met een motorische beperking in de leeftijd van 0 tot en met 13 jaar.

Wie denkt dat eten meestal een kwestie is van willen, of juist níet-willen ­eigenlijk, heeft het bij deze groep kinderen – dat wil zeggen met een motorische achterstand of medisch belaste

16

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

voorgeschiedenis – bijna altijd mis, stellen Sohier en Peek. Slechts heel soms is er sprake van een gedragskwestie, een machtsspelletje. Voor deze categorie is GOFIT niet bedoeld.

Veel vaker zijn lichamelijke problemen in het mond-, keel- en/of maag-darm­ gebied de reden. Zoals bijvoorbeeld reflux of sensomotorische problemen in het mondgebied door een neuro­

logische oorzaak. Denk hierbij aan ­afwijkende reflexen of verstoorde gevoeligheid in de mond of een afwijkende mondmotoriek. Voor hen is GOFIT wél bedoeld. Deze kinderen hebben concrete hulp nodig om voeding met bepaalde texturen te eten, om te kunnen kauwen, te leren slikken. Als ze last hebben van prikkelverwerking in hun mond kunnen ze schrikken van bepaalde (harde) texturen. Het kan ook zijn dat ze over te weinig spierspanning beschikken om hun kaken goed te kunnen bewegen, wat kauwen moeilijk maakt.

Het kan ook zijn dat de eetproblematiek het gevolg is van een premature geboorte. Omdat adoptieouders doorgaans niet weten hoe de zwangerschap is verlopen, of wat het kind in de eerste periode van zijn leven heeft meegemaakt, kunnen zij oorzaken die ten grondslag liggen aan de eetproblematiek gemakkelijk over het hoofd zien, weten Peek en Sohier.

Ook ondervoeding of overvoeding in de eerste tijd van hun leven - bij adoptiekinderen meestal ook niet volledig bekend – kunnen van invloed zijn op de ontwikkeling van een kind, weten de twee dames die vol enthousiasme vertellen over hun werk.

Alleen na doorverwijzing van een arts kunnen ouders bij GOFIT terecht. Na een uitgebreide intake door het complete team, dat naast logopedist Peek en orthopedagoog Sohier bestaat uit een kinderarts, gz-psycholoog en een diëtist, kan een intensief behandelprogramma volgen. Vier weken lang, vijf dagen per week komen de kinderen naar de kliniek om samen met Sohier en Peek - in kleine stappen - te leren om (verschillende soorten voedsel) te eten. De twee werken soms een uurtje samen, dan weer elk een half uur apart, altijd volledig afgestemd op de mogelijkheden van het kind.

Voorafgaand aan de start van het programma moeten ouders enkele vragenlijsten invullen en een videofilmpje maken van een eetmoment. Ook later, in de loop van het traject worden regelmatig beeldopnamen gemaakt: thuis door de ouders ten behoeve

Saskia Peek.

“HET KAN ZIJN DAT DE ­EETPROBLEMATIEK HET GEVOLG IS VAN EEN PREMATURE GEBOORTE” van de hulpverleners en tijdens de behandeling door de hulpverleners, zodat de ouders zich de technieken die worden gebruikt, ook eigen kunnen maken.

zijn met een muziekje, bellenblazen of een speelgoedje dat het kind leuk vindt. Zodat eten geassocieerd wordt met iets positiefs, iets plezierigs”, zegt Sohier.

Wat er in de behandelkamer – die vol speelgoed ligt – gebeurt is doorgaans als volgt: het kind mag eerst even lekker spelen of samen een spelletje doen. “Daarna gaan we aan tafel zitten om te oefenen. We geven voedsel dat de ouders zelf meegebracht hebben, evenals een eigen bord en bestek, dat is voor het ervaren van een vertrouwd gevoel. Als iets lukt, belonen we het kind uitbundig, dat kan

De kinderen moeten bepaalde technieken ontwikkelen of juist afleren.

Daar hebben ze bij GOFIT allerlei methodes voor. Bijvoorbeeld het gebruik van aangepast bestek, of etenswaren die krokant en smeltbaar zijn zoals bijvoorbeeld kroepoek. Dan wel beginnen ze met groente uit blik, omdat dit doorgaans zachter is dan verse groente en voor sommige kinderen makkelijker te kauwen valt. “Het gaat er om

SEPTEMBER – 2017

17

Jody Sohier.

waarschijnlijk heel lang, liggend op zijn rug heeft moeten drinken. Dat kun je als baby wel, maar later daalt het strottenhoofd, waardoor je dat als jong kind niet meer kunt. Om niet te stikken heeft hij een eigen slikmethode ontwikkeld door zijn tong naar achter te slaan, maar daardoor is grover voedsel, voor hem op die manier niet te verwerken.”

Sohier en Peek beschikken over een heleboel oefeningen en methodes die ervoor zorgen dat eetgewoonten veranderen. Dat iemand die selectief eet, bijvoorbeeld alleen rode saus of witte aardappelen, rijst en pasta, ook nieuwe voedingsproducten leert eten zonder strijd. “Want ouders willen natuurlijk ook dat eten gezellig is, dat het een mooi moment van de dag is.

En ze willen dat hun kind gezond opgroeit. Daardoor geven ze dan noodgedwongen soms alleen maar gladde substanties zoals gemalen fruit of een gemalen warme maaltijd. Ze gooien bijvoorbeeld iedere dag het avondeten in de blender”, aldus Sohier.

“NIET ALLE KINDEREN ZULLEN LEREN HARDE APPELS TE ETEN” dat we een keuze maken voor een voedingsproduct dat past bij de mogelijkheden van het kind en de doelen die we gesteld hebben”, aldus Peek. Opvallend is dat veel ‘moeilijke eters’ eerder behoefte hebben aan hartige of sterke smaken zoals olijven of kaas en dit beter waarderen dan snoep of koek. Peek: “De ouders zijn misschien nog grootgebracht met zoet, maar dat is niet meer van deze tijd. We beginnen tegenwoordig met groente. En we kijken ook altijd naar: hoe zit het kind fysiek in elkaar, hoe zit het sensomotorisch? Wat is het probleem in het bewegingsapparaat, hoe is de spierspanning, de houding, hoe

18

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

zit een kind op een stoel en hoe afleidbaar is het? Allemaal zaken die meespelen. Er zijn kinderen die geen dubbeltaken kunnen doen, dus dan moet je ze goed bij de les houden tijdens het eten, anders loop je kans dat ze zich verslikken.”

Vaak zien ze adoptiekinderen die waarschijnlijk langdurig eenzijdig zijn gevoed. En dan soms ook nog alleen maar liggend op hun rug. Dat was bijvoorbeeld het geval bij Xiang. Een Chinees jongetje dat rond zijn derde jaar is geadopteerd door Nederlandse ouders. Zijn tonggebruik en slikmechanisme zijn verstoord omdat hij

GOFIT duurt in totaal twaalf weken.

Na de eerste periode waarin dagelijks wordt ‘getraind’ om het dagmenu te optimaliseren en mondmotorische vaardigheden te verbeteren, volgt een periode van acht weken met video­begeleiding in de thuissituatie.

De resultaten zijn verbluffend. Een honderdprocentscore durven Peek en Sohier niet hardop uit te spreken, maar succes is verzekerd. Althans, in meer of mindere mate passend bij de doelen en mogelijkheden van het kind. Niet alle kinderen zullen uiteindelijk leren om harde appels te eten, voor sommigen is dat fysiek gewoon niet haalbaar, verbeteringen zijn er wel altijd zodat ze in ieder geval ­leeftijds-adequate producten kunnen eten.

Meer weten?

Kijk voor informatie op: www.maartenskliniek.nl

drieluik GEADOPTEERDE

2

Kim Espelage

‘Nu willen we zelf graag adopteren’ Door de liefde ben ik naar Texel verhuisd. Mijn man komt daarvandaan. Maar we hebben elkaar leren kennen in Chiang Mai, in Thailand. Allebei waren we op reis door Azië.

zijn. Overigens dachten we in eerste instantie wel aan een gecombineerd gezin, met biologisch eigen kinderen en geadopteerden. Maar het blijkt voor ons niet vanzelfsprekend om zelf kinderen te krijgen. Dat hebben we nu compleet stilgelegd om ons te focussen op adoptie. We Zelf ben ik geboren in Zuid-Korea. Toen ik ongeveer een hebben de hele procedure doorlopen en wachten nu op half jaar oud was ben ik geadopteerd door een Duits echteen voorstel. Dat kan elk moment komen, het kan ook nog paar en in Duitsland terecht gekomen. De adoptie is fout enkele jaren duren. Geen idee. Al hoop en denk ik stiekem gegaan. Nadat er onverwacht een tweede biologisch eidat het heel snel zal gaan. gen kind werd geboren, hadden ze mij niet meer nodig als Voor de adoptieprocedure moesten we om te beginnen speelkameraadje voor hun oudste kind. Daar kwam het einaar een voorlichtingscursus. Van tevoren vond ik dat eergenlijk op neer. lijk gezegd een beetje irritant. Mensen die op natuurlijke Daarvoor, de eerste zes jaar van mijn adoptie, verwijze kinderen krijgen, hoeven daarvoor toch ook liep mijn verblijf in het gezin vrij normaal. niet naar school. Waarom adoptieouders Maar na de geboorte van mijn broer dan wel? En zeker ik, met mijn ervaring was het voorbij, dat veranderde alals geadopteerde…. Ik was er heleles. Ik mocht niet meer mee aan maal niet blij mee. Maar ik merkte tafel eten, kreeg bedorven al snel dat ik de voorlichtingsbijvoedsel, werd opgesloten op eenkomsten reuze interessant mijn kamer. Het liep uit de vond. En ik kwam mezelf er hand. De Raad voor de Kinook wel tegen. Zo hoorde ik derbescherming kwam daar bijvoorbeeld dat veel langs. Op mijn negende geadopteerden ‘iets’ met ben ik naar een kinderteeten hebben. Dat komt omhuis gebracht. Er was spradat ze bijvoorbeeld als kind ke van zware mishandeling onder- of overvoed zijn gemaar toch wilde ik het liefst weest. Mijn man moest laterug. Ik voelde me loyaal aan chen toen hij het hoorde en mijn ouders. Het duurde heel wees naar mijn tas vol etenswalang, zeker enkele jaren, voor ik ren. Plotseling dacht ik: hé inderbesefte dat ik echt nooit meer naar daad…! Nooit geweten dat dit huis zou gaan. Later – op mijn 21ste gedrag misschien adoptiegerelateerd – ben ik voor de tweede keer geadopwas. teerd. Een volwassene adopteren is in DuitsZo kwamen er meer dingen naar boven. land vrij gemakkelijk. Voor mij was het wel Daarop heb ik (opnieuw) hulp gezocht bij GETROUWD heel bijzonder. Deze keer ben ik geadopeen psycholoog en heb ik regressietherapie met Jan van Rossum teerd door een vrouw, mijn begeleidster uit gevolgd. Ook om zover mogelijk te komen LEEFTIJD het kindertehuis. We hadden eigenlijk metvoordat we zelf gaan adopteren. Dat heeft 35 jaar een een klik. Ze was er van het begin af aan me goed gedaan en daardoor kan ik het veraltijd voor mij en dat is tot op de dag van leden nu veel beter een plek geven. Het is BEROEP vandaag nog steeds zo. gebeurd, ik ben in het hier en nu en moet kwaliteitsmanager Nu willen mijn man en ik zelf een kind gaan leren om ermee om te gaan. gezondheidscentrum adopteren. Die wens werd al vrij snel nadat we elkaar hadden leren kennen duidelijk. Iets Kim is de biologische dochter van de WOONPLAATS voor een kind betekenen. Wij willen en kun­Zuid-Koreaanse vrouw op pagina 13 en de Den Burg, Texel nen dat. En ook een beetje voor mezelf, om adoptiedochter van Maria Espelage op te laten zien dat adoptie ook iets moois kan pagina 23.

SEPTEMBER – 2017

19

WETTEN EN REGELS

Verbod op ­adoptie van Russische ­kinderen door ­Amerikaanse ouders Tekst Vera Kidjan

Dima Yakovlev is een Russische kleuter die door een Amerikaans echtpaar is geadopteerd. Het jongetje overlijdt in 2008 nadat hij negen uur opgesloten heeft gezeten in de auto van zijn adoptievader. De dood van Dima Yakovlev is groot nieuws in Rusland.

Het incident wordt aangegrepen in een politieke ruzie tussen Amerika en Rusland.

Op 1 januari 2013 treedt de door de Doema geaccepteerde wet 272-FZ in werking, de zogenaamde Dima Yakovlev-wet. In de wet is een aantal maatregelen genomen, gericht tegen personen die betrokken zijn bij in-

20

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

breuken op fundamentele rechten en vrijheden. De wet is gepresenteerd als een noodzakelijke maatregel om Russische kinderen in het buitenland te beschermen.

De wet vormt een tegenactie van Rus-

land, nadat Amerika kort daarvoor een aantal sanctiemaatregelen tegen Rusland heeft genomen met de introductie van de zogenaamde Magnitsky-wet. Deze wet is gericht tegen Russische autoriteiten en burgers die

worden verdacht van mensenrechtenschendingen of corruptie.

Rusland vindt dat enkele incidenten die in Amerika hebben plaatsgevonden ernstige twijfels oproepen over de kwaliteit van de zorg voor de Russische adoptiekinderen. Met de Dima Yakovlev-wet komt er een algemeen verbod op adoptie van Russische kinderen door Amerikaanse staatsburgers. Dat verbod geldt nog steeds.

Adoptieprocedures abrupt stopgezet Bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens speelt begin dit jaar een zaak tegen Rusland*. Het gaat om 45 Amerikaanse staatsburgers die tussen 2010 en 2012 zijn begonnen met een adoptieprocedure voor een Russisch kindje. De adoptieouders hebben de gehele procedure volgens het boekje doorlopen. De match met de kinderen heeft al plaatsgevonden. Het politiek steekspel tussen Amerika en Rusland verhindert echter de vervulling van hun kinderwens. Alle adoptieprocedures worden abrupt stopgezet.

De adoptieouders stappen naar de rechter. Zij geven aan dat ze al een emotionele band hebben opgebouwd met hun kind tijdens een aantal ontmoetingen in Rusland. In een van de zaken betreft het ook nog de adoptie van een broer van een eerder geadopteerd kind. In de meerderheid van de zaken gaat het om kinderen met serieuze gezondheidsproblemen.

Veel van de adoptiekinderen zijn ernstig ziek of gehandicapt. De maatregel berooft hen van de goede medische zorg die ze in Amerika zouden kunnen krijgen. Rusland heeft echter gedetailleerde medische informatie aangeleverd voor alle kinderen waaruit blijkt dat de medische zorg voor hen ook in Rusland toereikend is.

Discriminatie op grond van nationaliteit De 45 Amerikaanse adoptieouders stellen dat sprake is van ongelijke behandeling op grond van nationaliteit.

Het Hof gaat eerst na of deze kwestie binnen het bereik van artikel 8 en 14 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) valt. In artikel 8 wordt het gezins- en privéleven beschermd. In artikel 14 is een

discriminatieverbod opgenomen. Artikel 8 EVRM geeft geen recht om gezinsleven te vestigen, maar beschermt alleen bestaand gezinsleven. Het Hof beredeneert echter dat adoptiebeslissingen ook nauw samenhangen met het privéleven en dat daarom artikel 8 EVRM van toepassing kan zijn.

Bovendien is het duidelijk dat de maatregel alleen effect heeft op Amerikaanse staatsburgers en daarmee direct is gebaseerd op nationaliteit.

Daarom moet Rusland ‘very weighty reasons’ aantonen om deze maatregel te kunnen rechtvaardigen. Weliswaar hebben in Amerika tragische incidenten plaatsgevonden met Russische adoptiekinderen, waarvoor de adoptieouders verantwoordelijk zijn, maar in reactie daarop is eerder juist een aantal nieuwe maatregelen in een adoptieverdrag tussen Amerika en Rusland ingevoerd (‘Agreement between the United States of America and the Russian Federation Regarding Cooperation in Adoption of Children’). De incidenten vonden allemaal plaats voordat dit verdrag in werking is getreden. Daarna hebben, voor zover bekend, geen incidenten meer plaatsgevonden.

“HOEWEL ER FLINK WORDT ONDERHANDELD, GELDT HET ADOPTIEVERBOD NOG STEEDS” Het Hof vraagt zich dan ook af of het adoptieverbod een adequate reactie vormt op de problemen die Rusland signaleert. Het Hof wijst verder op de grote impact die het adoptieverbod heeft op de opgebouwde relaties tussen de adoptieouders en kinderen.

Verder houdt het verbod geen rekening met de individuele situaties waarbij sprake is van verschillende stadia waarin adoptieprocessen zich bevinden. Daarmee heeft Rusland geen

v­oldoende zwaarwegende redenen aangetoond om het algemene adoptieverbod te kunnen rechtvaardigen.

Het Hof neemt aldus aan dat er een schending van art. 8 en 14 EVRM is.

De vraag is echter of deze beslissing de situatie van de 45 klagers zal veranderen. Hoewel er onder de Trump-­ regering momenteel flink wordt onderhandeld over dit politieke debacle, geldt het adoptieverbod nog steeds. Het is ook nog maar de vraag of Rusland navolging zal geven aan het oordeel van het EHRM.

‘Interlandelijke adopties zijn geen oplossing’ De Russische rechter van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, Dmitry Dedov, geeft in deze zaak een politiek gekleurde opinie. Hij wijst erop dat het belangrijk is dat kinderen in hun eigen land opgroeien en dat internationale adoptie alleen als uiterste hulpmiddel moet worden gebruikt. Dedov vindt verder dat de verwaarlozing en het te vondeling leggen van Russische kinderen het resultaat is van een verloedering van waarden en sociale verantwoordelijkheid. ‘Traditionele waarden’ moeten hersteld worden, alleen kan dit sociale probleem niet opgelost worden met interlandelijke adopties. Dit argument komt verrassend overeen met een van de punten die de Nederlandse Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming noemt in zijn rapport van 14 oktober 2016, waarin wordt gepleit voor een interlandelijk adoptieverbod.

Daarmee blijft echter de vraag openstaan wat ondertussen te doen met de ernstig zieke kinderen die in eigen land in een tehuis worden opgevangen terwijl liefhebbende en betrokken ouders uit een ander land voor hen klaar staan.

Adoptie blijft toch immers een kinderbeschermingsmaatregel. * EHRM 17 januari 2017, no. 6033/13 e.v.

Mr. Vera Kidjan is werkzaam bij Everaert Advocaten in Amsterdam. Meer weten over recht en adoptie? Zie: www.everaert.nl

SEPTEMBER – 2017

21

GELEZEN/GEZIEN ‘Love me feed me’ Katja Powell Te verkrijgen op bol.com Veel adoptieouders hebben vragen of zorgen rondom eten, gezondheid, groei, gewicht van hun kind, maar ook over de stress die dat in hun gezin teweeg brengt en het effect daarvan op de relatie met elkaar. Dit boek kwam ter sprake op het forum van Adoptieoudersonline.nl. Voor sommige gezinnen was het effect van deze methode opzienbarend.

Het boek is erg moeilijk om doorheen te komen, niet alleen omdat het in het Engels is geschreven, maar omdat de indeling en lay-out vreselijk rommelig is en het barstensvol herhalingen staat.

Toch vind ik de boodschap, gebaseerd op ‘The Trust Model’ interessant: • Vertrouw erop dat je kind zelf weet hoeveel het moet eten, je taak als ouder betreft alleen ‘ wat’, ‘ wanneer’ en ‘waar’ je eten aanbiedt.

Wat prettig is aan deze methode is dat het voor verschillende soorten eetproblemen geldt. Of je kind nou een moeilijke eter is, of zichzelf volpropt, de aanpak blijft hetzelfde.

Een aantal uitgangspunten uit het boek: • Het ‘voeden’ van je kind is essentieel voor de hechting, je kind ervaart dat die zorg van jou komt en jij laat zien dat je voor je kind zorgt. Hierdoor groeit wederzijds vertrouwen.

22

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

• Strijd om eten is een strijd over controle die niet gebaseerd is op wederzijds vertrouwen, de stress verhoogt en daarmee het patroon in stand houdt of verergert.

• Ook als kinderen ondervoeding, verwaarlozing, mishandeling hebben meegemaakt en het contact met hun ­lichaam verloren lijken te hebben, is de ervaring van ‘trek (honger) krijgen’ of ‘(te) vol zitten’ nodig om te leren de signalen van hun eigen ­lichaam weer te gaan voelen.

Enkele samengevatte tips uit het boek: • Wees absoluut betrouwbaar in de structuur waarmee je eten aanbiedt, zodat je kind precies weet wanneer er maaltijden en snacks zullen zijn.

• Reageer neutraal op hoeveel je kind eet (zelfs complimentjes, beloningen of over-enthousiasme over bv. gezond eten kan druk verhogend werken, strijd geven en dus averechts werken) • Biedt gevarieerd eten aan (voor het hele gezin hetzelfde), maar vermijd elke vorm van druk. Denk aan variatie in vorm, substantie, bereiding (rauw, gekookt, gebakken, gepureerd, bevroren), toppings, dressings, kruiden, etc.

• Zorg dat er altijd genoeg eten is: op de vaste momenten van de maaltijd of snack mag je kind eten totdat hij genoeg heeft!

• Bied gelegenheid tot bewegen, vermijd elke vorm van druk (hetzelfde principe als met aanbieden eten) • Stel ontspanning en gezondheid centraal in plaats van gewicht.

Deze aanpak vraagt van (bezorgde) pleeg- of adoptieouders een moeilijke, bijna tegennatuurlijke houding. De neiging om te willen compenseren wat je kind tekort heeft gehad of heeft meegemaakt kan het loslaten bemoeilijken.

Daarom is het toch nodig om het hele boek te lezen als je er echt mee aan de slag wil en het vol wil houden.

Chris Thie nazorgmedewerker

Shanti Kim Renuka Illustraties Elise Vandeputte e 25,00 euro met gratis cd www.Renuka.be Shanti is het verhaal van een baby wees olifantje dat geadopteerd wordt door drie olifanten mama’s in India.

Thema’s als afwijzing, je anders voelen, je niet aanvaard voelen, niet gewenst zijn, er niet bij horen, gepest worden, vriendschap tussen mens en dier, diversiteit, racisme, integratie en omgaan met angsten komen aan bod. Het adoptieverhaal van Shanti biedt de mogelijkheid om nog meer in contact te komen met de beleving van deze emoties.

Zo luidt de omschrijving. Maar ja, is dat ook zo?

Auteur, singer-songwriter Kim Renuka is zelf geadopteerd en draagt het boek op aan haar zoontje Jesse die in het boek Raja heet. Het verhaal is bedoeld voor iedereen die zich ooit afgewezen, niet gewenst, minderwaardig, buitengesloten, gepest en ‘anders’ heeft gevoeld. “Moge het boek en het liedje jullie inspireren en helpen om weer geloof te krijgen in jezelf en in je missie op aarde. Iedereen is uniek en geboren om te stralen in zijn of haar talenten. Geef de moed niet op, hoe moeilijk de dingen soms mogen lijken, als jij blijft geloven worden al je dromen waar…”, schrijft Kim in haar voorwoord.

Tsja… dat zou natuurlijk heel mooi zijn.

Dit prentenboek is dat, voorzien van prachtige illustraties en liefdevolle ­teksten, in ieder geval sowieso ook.

Angela Jans

drieluik ADOPTIEMOEDER

3

Maria Espelage-Toriz

‘De beste beslissing van mijn leven’ Kim was een jaar of twaalf toen ze bij mij in de groep in het kindertehuis kwam. We hadden meteen een klik. Er was een goede chemie tussen ons.

bleven we dingen samen doen zoals wandelen, naar de bioscoop gaan, logeerpartijen, naar familieweekendjes.

Het heeft wel een tijd geduurd voor ze zich er echt aan over durfde te geven. Aanvankelijk gedroeg ze zich altijd heel Alle andere kinderen in de groep hadden nog wel voorzichtig, bang om iets verkeerd te doen. In het een opa en oma of oom en tante waar ze af begin voelde ik me een soort moederlijke en toe in het weekend en tijdens feestvriendin. Later kreeg ik echt moederdagen naartoe gingen. Kim had gevoelens voor haar. Op haar helemaal niemand. Daarom 21ste heb ik haar officieel gewerd voor haar een soort adopteerd. Hier in Duitsland weekendgezin gezocht, iegaat adoptie van een volmand met wie ze af en toe wassene vrij gemakkelijk. mee naar huis kon, maar Sindsdien draagt ze mijn er kwam geen enkele achternaam en is ze aanmelding. Ik wilde echt mijn kind. het wel doen maar We hebben altijd over vond dat ik dat als leidalles eerlijk kunnen ster niet kon maken ten praten. Over het leopzichte van de andeven, over problemen. re kinderen in de groep.

Als moeder heb ik me Uiteindelijk heb ik dat ook wel zorgen om haar met alle betrokkenen begemaakt. Natuurlijk heb sproken, collega’s en kinik haar dat niet altijd gederen. Wat bleek? Er was zegd… Haha. Tegen haar geen enkel bezwaar. Iedereen zei ik dan: doe wat je wilt, zei juist: já, doe dat! probeer het. Ga je droom achVoor mij betekende dat van het beterna! Ontdek. Je kunt hier altijd gin af aan niet zomaar iets op papier. terugkomen. Zoals ik al zei heb ik zelf Nee, het zou een verbond voor het leven jaren in het klooster gezeten. Het bleek worden, ik wilde haar onderdeel maken van niet mijn plek, ik ben weer uitgetreden. Voor GETROUWD mijn familie. Haar meenemen naar verjaardamij is dat een enorme levenservaring geAnabela Toriz gen, trouwerijen en andere feesten en partijweest. en. Maar ze moest het natuurlijk zelf ook Ik vind het fantastisch dat ze nu ook zelf een MOEDER willen. En ik vond het heel belangrijk om haar kind wil gaan adopteren. Het is natuurlijk van dochter (35) te vertellen dat ik lesbisch ben. Ik wilde wejammer dat het haar op de natuurlijke manier ­geadopteerd en stiefzoon ten of ze daar misschien problemen mee niet lukt om een kind te krijgen. Toen dat (21) (biologisch kind had. Want zo ja, dan kon het niet doorgaan. bleek heb ik meteen gezegd: denk erover na van Anabela) Ik ben katholiek, heb zelfs acht jaar als non in of je een ander kind een thuis kunt geven. Je LEEFTIJD een klooster gewoond voor ik uit durfde te kunt echt eenzelfde band opbouwen met 52 jaar komen voor mijn geaardheid, die openheid een adoptiekind als met een biologisch eiwilde ik niet meer kwijt. Gelukkig had ze er gen kind. Zeker weten!

BEROEP totaal geen moeite mee. sociaal pedagoog Kim was heel zelfstandig en al vrij jong, vanaf haar zestiende, zeventiende, ging ze op zichMaria is de adoptiemoeder van WOONPLAATS Ostbevern, Duitsland zelf wonen en werd ik haar voogd. Daarbij Kim Espelage op pagina 19.

SEPTEMBER – 2017

23

‘Onze zoon heeft slaapproblemen.’ ‘Mijn puberdochter vliegt uit de bocht.’ Adoptieouders die vragen of twijfels hebben over de ontwikkeling of opvoeding van hun kinderen kunnen terecht bij de advieslijn van Stichting Adoptievoorzieningen. Ook geadopteerden, leerkrachten of ­andere betrokkenen kunnen daar terecht. In deze rubriek komen zaken voorbij die daar aan de orde komen.

ADOPTIEOUDERSONLINE.NL Wil je weten hoe andere adoptieouders met specifieke opvoedingsvragen omgaan of heb je zelf tips? Praat mee op het forum van adoptieoudersonline.nl. Dit is een besloten forum, speciaal gericht op adoptieouders met kinderen in de leeftijd tot en met 12 jaar. Je kunt hier overleggen met andere ouders over wennen, hechten, de ontwikkeling van je kind of wat je bezighoudt.

Informatie, consultatie en verwijzing Als adoptieouder krijgt u waarschijnlijk af en toe te maken met vragen of (probleem) situaties waar u niet een-twee-drie raad mee weet. Daarom kunt u een beroep doen op de deskundigheid van Stichting Adoptievoorzieningen. Wij hebben expertise op het gebied van gehechtheid, trauma, de ontwikkeling en opvoeding van adoptiekinderen en begeleiding van adoptiegezinnen en geadopteerden.

Soms kan het prettig zijn om uw ideeën en aanpak aan een deskundige voor te leggen. Zoekt u een hulpverlener met ­ adoptiespecifieke kennis en ervaring. Wij beheren een landelijke sociale kaart adoptiehulp. Aan de hand van de vraag, de problematiek en de gewenste behandelvorm, zoeken we samen met u naar de meest passende hulp. Bel: 030-2330340 (keuze 3), ma t/m do 9.30-12.30 uur. Of mail naar: consultatie@adoptie.nl

24

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

Nét gewone ouders…

Adoptieouders zijn nét gewone ouders: hun primaire zorg is dat hun kind goed eet. Instinctief willen ze allemaal dat hun kind gezond en gelukkig is.

Maar wat als het kwetsbare kind dat net aan je toevertrouwd is bij alles wat je aanbiedt zijn lippen stijf op elkaar perst, of alles eruit spuugt? Komt het van de stress, is het een bacterie, een allergie, of heeft het met zijn traumatische voorgeschiedenis te maken?

Je hebt misschien geen idee. Of je denkt bijvoorbeeld: doen wij iets vreselijk verkeerd, pakken we het helemaal niet goed aan? Je probeert, wisselt elkaar af, je verliest je geduld, voelt je daar schuldig over, probeert het opnieuw, dit keer kleine porties, ander eten, geen grote hoeveelheden meer op tafel zetten, kleine tussendoortjes erbij.

Geen strijd, dat is slecht voor de hechting. Pffff…hoe blijf je hier kalm onder?

Meestal lukt het ouders om op den duur de gebruiksaanwijzing van hun kind (en zichzelf) te vinden, vaak wordt eten na een poos vanzelf ontspannener en geen dagelijkse issue meer. Als iedereen beter in zijn vel komt te zitten zal eten gewoon een gezellig samenzijn worden. Al blijft het voor sommige ouders langer een bron van ernstige zorg. Bij de telefonische hulplijn van Stichting Adoptievoorzieningen zijn we altijd blij als mensen ons dan bijtijds bellen.

Begrenzen of niet

Mijn puber wil mij(n eten) niet

Vader Arjan belt met een vraag over zijn dochter Anne. Sinds ze naar school gaat lijkt ze geen rem meer te hebben op de hoeveelheid voedsel die ze tot zich neemt. Moet hij wat doen?

Hij vertelt dat zijn dochter acht maanden in Nederland is. In het begin at Anne alles wat los en vast zat op. De hele dag vroeg ze om voedsel. Als het avondeten klaar werd gemaakt, wilde ze het al ongekookt opeten. Ze zag groenten, vlees en kruiden die ze nog nooit had gezien. Ze rook de vreemdste geuren, maar bovenal wilde Anne zorgen dat ze niets tekort kwam. Ze wist immers niet wanneer ze weer iets te eten zou krijgen.

Na verloop van tijd kreeg Anne door dat er altijd voldoende eten is bij haar nieuwe ouders. Ze raakte stukje bij beetje gewend aan de gewijzigde omstandigheden. Vader zegt dat Anne naarmate ze wat meer vertrouwen in haar nieuwe leven leek te krijgen, steeds vaker normale porties at. Daarnaast vond ze inmiddels ook niet alles meer lekker en liet ze wel eens iets staan.

Maar… sinds vorige week is het weer mis.

Anne is toen voor het eerst naar school gegaan. Om een beetje te wennen is ze gestart met twee ochtenden in de week. Ze gaat van half negen tot twaalf uur. Vanaf die tijd eet Anne weer alles op wat ze tegenkomt. Ze vraagt weer steeds om eten en lijkt geen rem te hebben. Vader maakt zich zorgen en vraagt per telefoon wat hij hiermee aan moet.

Carina is moeder van twee biologisch eigen kinderen van 23 en 18 jaar en van Yena, een geadopteerde dochter van 15 jaar uit Taiwan. Yena is vrij gesloten en moeder ervaart haar zelfs als afstandelijk. Er is veel strijd. Moeder heeft het gevoel niks goed te kunnen doen. Yena is ijverig, legt de lat altijd erg hoog voor zichzelf, maar wil alles zelf bepalen. Moeder maakt zich zorgen over haar gezondheid, want ze eet erg onregelmatig. Ze maakt daarom gezonde dingen voor haar klaar, maar Yena lust dat niet en kookt liever haar eigen potje. Elke dag is er gedoe over, moeder vindt dat Yena gewoon moet eten wat er op tafel staat.

De medewerker van Stichting Adoptievoorzieningen stelt vader gerust: Annes omgeving is veranderd, dat is spannend. Ze weet niet wat er gaat gebeuren op school. Ze is daar zonder haar ouders en vraagt zich af of ze haar wel weer komen ophalen. Het is eng en onvoorspelbaar. Ze heeft er geen controle over. Ze heeft wél controle over het eten, dat geeft haar houvast. Dat is voor Anne de manier om zich staande te houden in deze veranderende wereld. Vader is opgelucht. Hij is hierdoor gerustgesteld en vertrouwt op een goede afloop zoals het in het begin ook is gegaan met Anne.

Als ze zich op school veiliger gaat voelen en ze thuis veel rust, regelmaat en nabijheid bieden, zal ze waarschijnlijk weer normaal gaan eten.

Drie weken later stuurt vader een e-mail. Hij schrijft: Anne eet weer normaal.

Al pratend blijkt dat er veel kleine strijdpunten zijn tussen moeder en dochter, maar de meest hardnekkige gaan over het eten. Het lijkt erop dat moeder de strijd over het eten zo moeilijk los kan laten, omdat het voor haar symbool staat voor de band met haar dochter… Dat haar dochter niet lust wat ze kookt, voelt als een persoonlijke afwijzing. Maar tussen de regels door hoort de medewerker van Stichting Adoptievoorzieningen veel sterke en positieve dingen, zaken die wel heel goed gaan. Het gesprek concentreert zich daarom daarna op hoe ze dat voor elkaar hebben gekregen. Moeder vertelt steeds enthousiaster en zegt ook erg trots op haar dochter te zijn.

In de weken daarna volgen meerdere telefoongesprekken. Daarin wordt besproken hoe moeder haar dochter zorg en steun kan bieden op een manier die ook voor Yena prettig voelt en past bij haar leeftijd en behoefte.

Het voorstel is om Yena bij wijze van experiment expliciet de regie terug te geven over wat ze eet, door aan te kondigen: ik zal erop vertrouwen dat je dat zelf kunt bepalen. Tegelijk krijgt moeder de opdracht elke dag iets te doen of te zeggen waaruit blijkt dat ze van haar dochter houdt. Een lief briefje onder haar kussen, een complimentje, een klein cadeautje in haar schooltas.

Moeder merkt niet direct dat er iets verandert en ze vindt het erg moeilijk om zich niet met het eten van haar dochter te bemoeien.

Door de telefonische afspraken te maken weet ze echter steeds weer de draad op te pakken en het vol te houden. Na een paar weken gaat het al een stuk beter. Moeder en dochter hebben die week zelfs een keer samen gekookt.

SEPTEMBER – 2017

25

ACHTER DE FEITEN Lankan Events:

Adoptie is niet het thema, het is de bindende factor

Tekst Angela Jans

Lankan Events. Geen lezingen, geen thema’s, geen ingewikkeld programma. ­ ezelligheid met geadopteerden uit Sri Lanka, dat staat voorop! En elke bijeenkomst G wordt het drukker en drukker. Sinds 2011 organiseert Ruwan Emonts drie à vier keer per jaar de Lankan Events. De eerste tijd kwamen er een stuk of tien mensen op af.

De laatste keer waren het er 55. En de belangstelling groeit nog steeds.

Het spreekt zich rond. Niet in de laatste plaats misschien omdat betrokken geadopteerden meerdere malen de publiciteit wisten te halen. Zo werden twee vrouwen ‘wereldberoemd’ nadat bleek dat ze volle biologische zussen waren terwijl ze elkaar hadden leren kennen via de WhatsAppgroep van Lankan Events. Daarnaast wist een andere bezoekster, Sanne van Rossen, tv-programma Zembla onderzoek te laten doen naar misstanden bij adopties in Sri Lanka.

Maar daar is het Lankan Events-oprichter Ruwan eigenlijk helemaal niet om te doen. Hij vindt het vooral belangrijk om samen te zijn met mensen die een soortgelijke achtergrond met

26

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

elkaar delen. Zonder dat daar nou de hele tijd over gesproken wordt of de nadruk op adoptie ligt. Dat hoeft juist niet, omdat je van elkaar weet hoe het is en voelt.

Zo schrijft een van de bezoekers ­(Rianne) na afloop: ‘Ik kijk terug op een geweldig event met een strakke organisatie en een topsfeer. Een event waarbij ik veel leuke mensen heb leren kennen en nog steeds con-

tact mee heb. En met wie ik praat over zaken waarvan ik eigenlijk niet eens wist dat ik daar vragen over had. Ik ben niet alleen nieuw bij dit event maar ook een nieuweling in het adoptietraject. Maar ik kijk nu alweer uit naar het volgende event en wie weet waar het persoonlijk voor mij zal eindigen.’

En een ander (Patrick) laat weten:­ ‘Na een toevallige ontmoeting met Ruwan op een festival, ben ik toe­ gevoegd aan een Facebookpagina en WhatsAppgroep voor geadopteerde Sri Lankanen. Ik was eigenlijk nooit echt bezig geweest met mijn adoptie, maar dit zette me wel aan het denken.

En zo ben ik in aanraking gekomen met een grote groep geadopteerden met ieder zijn of haar eigen verhaal en eigen beleving daarvan. Sommige hebben actief gezocht naar familie en mede geadopteerden terwijl anderen er nooit mee bezig waren maar het wel leuk vinden om zo af en toe af te spreken met mensen die toch meer op je lijken dan je Nederlandse familie. Al met al staan de Lankan Events voor mij nu voor een leuke, gezellige tijd, met mensen die een gemeenschappelijke deler hebben, maar die deler wordt niet belicht. Niet in die zin dat het onderwerp van de events

ling voor de bijeenkomsten maar tegelijk ook wel een beetje bang dat het hem straks boven het hoofd groeit. Daarom is hij nu bezig om samen met een paar anderen te onderzoeken of ze samen een stichting kunnen oprichten, samen de werkzaamheden kunnen verdelen en de verantwoordelijkheid dragen. Misschien dat ze ook een reis naar Sri Lanka kunnen organiseren, voor geadopteerden die daar graag samen naartoe willen. Een eerste informatiemeeting over deze reis is inmiddels achter de rug. Aan belangstelling geen gebrek.

Verder is en blijft de focus van Lankan Events wat Ruwan betreft eigenlijk juist niet op adoptie gericht. “Natuurlijk, dat is wat ons bindt. Maar daardoor hoeven we het er juist niet over te hebben. We weten van elkaar wat het betekent, dat is fijn. Om samen te zijn met mensen die een soortgelijke achtergrond hebben, die min of meer hetzelfde hebben ervaren. Dat is genoeg. Ik denk dat we juist minder belangstellenden zouden trekken als we het serieus over adoptie gaan hebben. Nu gaat het vooral om de gezelligheid. Als iemand het wel over adoptie wil hebben, ook goed, je merkt snel genoeg of een ander het daar ook over wil hebben of niet.”

Ruwan is 33 jaar geleden geboren in Sri Lanka, hij werd in februari 1984 geadopteerd en groeide samen met een jongere broer, eveneens afkomstig uit Sri Lanka, op in het Limburgse Merselo. Daar woont hij nu nog steeds.

‘adoptie’ is, maar dat adoptie een bindende factor is. De events dragen bij aan een mooie sociale omgeving waarin iedereen vrij is te denken en doen wat hij/zij wil. Ik kan met recht zeggen dat Ruwan hiermee iets moois neerzet wat alleen nog maar leuker, mooier en groter kan worden. Ik kan niet wachten tot het volgende Event!’

“Lankan Events is voor mij een manier om met mijn achtergrond om te gaan.

Ik merk dat ik met andere geadopteerden gemakkelijker praat dan met andere vrienden, die snappen eigenlijk meestal toch niet hoe ik me echt voel.

Wellicht omdat zij niet geadopteerd zijn. Soms heb ik daar wel behoefte aan, met andere geadopteerden van

gedachte wisselen, maar niet altijd hoor. Bovendien krijg is door de organisatie van veel bezoekers complimentjes waar ik veel positiviteit en motivatie uit put. Er wordt een website gebouwd voor Lankan Events, dan zijn we nog beter vindbaar en kunnen meer geadopteerde Sri Lankanen aansluiten bij onze events. Alhoewel ik niet per se wil groeien, ik heb liever een goede sfeer met vijftig dan minder met vijfhonderd. Maar met 4.000 geadopteerden Sri Lankanen in Nederland zijn er nog veel mensen die wij de gelegenheid willen bieden om eens een kijkje te komen nemen bij ons. Wie weet spreekt het hen ook aan.”

In de WhatsAppgroep van Lankan Events is in de loop van het jaar onderling veel contact. Maar ook daar gaat het lang niet altijd over adoptie.

Er zijn discussies over politiek, discriminatie en relaties. Die zijn trouwens inmiddels ook ontstaan tijdens de bijeenkomsten…heel leuk! Ik probeer het drama buiten de deur te houden, te zorgen dat mensen met plezier blijven komen. Dat staat voorop!”

De volgende bijeenkomst van Lankan Events staat gepland op 18 november in Utrecht. Meer info?

Stuur via Facebook een berichtje naar Ruwan Emonts.

Ruwan is blij met de grote belangstel-

SEPTEMBER – 2017

27

COLOFON Adoptie Magazine Online Onafhankelijk, informerend, signalerend en opiniërend.

Voor aspirant-adoptieouders, adoptieouders, geadopteerden, professionals op het gebied van adoptie en alle anderen die zich betrokken voelen bij afstand en adoptie.

Adoptie Magazine Online is uit een uitgave Stichting Adoptievoorzieningen. Het online magazine verschijnt vier keer per jaar.

Vormgeving Studio Jorrit van Rijt

REDACTIE Hoofdredacteur Angela Jans Aan dit nummer werkten mee Erik Draaijer (eindredactie), Sandra Benschop, Zindzi Folmer, Ria Heek, Vera Kidjan, Meike Melenhorst, Machteld Stiltting, Chris Thie en Annemarie Vernooij.

zie ook: www.adoptieoudersonline.nl en of www.adoptie.nl

Foto cover Fu Wei ten Dam, privé collectie 28

ADOPTIE MAGAZINE ONLINE

Redactieadres Postbus 290 3500 AG Utrecht Telefoon: 030 2330344 e-mail: redactie@adoptie.nl

Kopij Bijdragen, ingezonden brieven of tips zijn van harte welkom.

Neem daarvoor contact op met bovenstaand telefoonnummer of e-mailadres.

Overname van artikelen is alleen toegestaan na voorafgaande ­toestemming van de redactie en desbetreffende auteur. Verzoeken tot overname dienen gericht te worden aan de hoofdredacteur.