Recensie

Recensies

Besproken door Bob Witjes

Uitgewoond

Cody Hochstenbach Uitgeverij: Das Mag ISBN: 9789493248090

DE WOONCRISIS: IS HET

een situatie die ons nou eenmaal is overkomen, of het onvermijdelijke gevolg van het beleid dat de afgelopen jaren is gevoerd? Voor Hochstenbach is het kraakhelder: bewuste politieke keuzes hebben geleid tot waar we nu zijn: 100.000 daklozen, een kwart van de huurders die de huur niet meer kan betalen en thuiswonende starters. In zijn boek ‘Uitgewoond’ ontleedt de stadgeograaf, verbonden aan de UVA, aan de hand van 11 mythes hoe het zover heeft kunnen komen en waarom het hoog tijd is voor een nieuwe woonpolitiek.

Wie het boek leest, kan niet anders dan concluderen dat het neoliberale beleid van de afgelopen jaren desastreus is geweest voor de woningmarkt. Een mix van persoonlijke verhalen – over zijn vader die op straat kwam te staan na een faillissement, over zijn moeder die haar woonomgeving ziet veranderen omdat haar woning is overgenomen door een belegger – en wetenschappelijke analyses onderbouwen dit verhaal. De keuze om dit te doen aan de hand van ‘mythes’, maakt dat je meteen getriggerd wordt om een hoofdstuk te lezen. “Is dat dan niet zo?”. Zo bindt hij de strijd aan met het idee dat de hoge huizenprijzen nou eenmaal een logisch gevolg zijn van vraag en aanbod. Hij laat zien dat de manier waarop er de afgelopen jaren geld is gepompt in het stimuleren van eigen woningbezit uiteindelijk alleen maar heeft geleid tot hogere prijzen. Met een steeds ontoegankelijkere koopmarkt voor starters tot gevolg.

Het heilige huisje dat sociale huurwoningen toch vooral bedoeld zijn voor lage inkomens, wordt eveneens vakkundig afgebroken. De analyse dat een grote sociale huursector juist nodig is als tegenwicht aan het vrije kapitaal in de vrije huur- en koopsector laat je heel anders naar de rol van woningcorporaties kijken. Ook het op verjaardagsfeestjes vaak gehoorde ‘maar corporaties krijgen toch subsidies’ – ik kan er als werknemer van Aedes over meepraten – wordt door Hochstenbach nadrukkelijk ontkracht.

Beleggers moeten het in zijn boek eveneens ontgelden. Of beter gezegd: het systeem dat het mogelijk en aantrekke-

lijk maakt om als pensioenfonds of vermogend persoon een woning als beleggingsobject te zien. Deze beleggers zijn geen creatieve ondernemers, maar verdienen hun geld ‘slapend’. Dat ze zenuwachtig worden van de regulering die in het regeerakkoord is aangekondigd, wordt bijna cynisch weggelachen. Nooit hadden beleggers de wind zó in de rug. Dat de wind nu ietsjes gaat liggen, zal volgens Hochstenbach echt niet ineens leiden tot een ineenstorting van de middenhuur. Waarvan het overigens nog maar de vraag is of het een oplossing is, of een kunstmatige pleister die nodig is omdat de sociale huur nou eenmaal ophoudt bij 763 euro en de prijzen in de koopmarkt zijn opgestuwd.

Met de woonprotesten van de afgelopen tijd en toch ook steeds meer het politieke besef dat er fundamentele keuzes nodig zijn in het woondomein, past het boek perfect in de huidige tijdsgeest. Hochstenbach wil duidelijk iets aanwakkeren, mensen de barricaden op krijgen. Daarbij heeft hij, als onderzoeker en universitair docent, moeten zoeken naar een balans tussen gefundeerde analyses en uitspraken enerzijds en persoonlijke voorbeelden en activisme anderzijds. Vaak blijft hij nog net binnen de lijntjes, maar af en toe kleurt hij er buiten. Statemens zoals dat de woonprotesten in Rotterdam ‘hardhandig’ door de politie werden neergeslagen, heeft dit boek helemaal niet nodig. Ook de onconventionele oplossingen uit het laatste hoofdstuk – zoals het door de overheid laten opkopen van hotelkamers tot de dakloosheid is opgelost – passen weliswaar goed in de toon van de rest van het boek, maar het was wellicht krachtiger geweest als er een duidelijke lijst met maatregelen was gepresenteerd. Maar bovenal is het een lezenwaardig boek waarmee Hochstenbach de fundamentele beleidskeuzes die ten grondslag liggen aan de wooncrisis voor veel mensen inzichtelijk maakt.

Colofon

Ruimte en Wonen

103e jaargang, nummer 2, juni 2022. Ruimte en Wonen is een vakblad en kennisnetwerk voor ruimtelijke professionals en woningmarktexperts, ontstaan uit de vakbladen S+RO en TVV. Het vakblad verschijnt 4x per jaar en zijn gekoppeld aan kennissessies. Lees ook mee op Twitter: @ruimteenwonen.

Uitgave

Aeneas Media bv, Veemarktkade 8, ruimte 4121, 5222 AE ‘s-Hertogenbosch, 073- 2051010, www.aeneas.nl, ruimteenwonen@aeneas.nl

Redactie

Annemiek Rijckenberg, Marrietta Haffner, Anne-Jo Visser, Like Bijlsma, Bob Witjes, Leo Pols, Frank Suurenbroek, Martijn Eskinasi, Paul Gerretsen, Evamarije Smit, Lilian van Karnenbeek, Jutta Hinterleitner

Redactie coördinator

Yvette Vierhout

Community

Organisaties, bedrijven en instellingen kunnen partner worden van Ruimte en Wonen. Neem contact op met Yvette Vierhout, 073-2051028 of mail naar y.vierhout@aeneas.nl.

Advertentieverkoop

l.nijs@aeneas.nl, T 073-2051026

Contact

lezersservice@aeneas.nl, T 073-2051010

Lidmaatschappen 2021

Kijk voor informatie over onze lidmaatschappen op www.ruimteenwonen.nl of neem contact op met onze klantenservice via lezersservice@aeneas.nl of 073 2051010. Alle prijzen zijn op jaarbasis en exclusief btw.

Ontwerp en vormgeving

Twin Media bv

Voorwaarden

Ruimte en Wonen wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeldmateriaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen, e.e.a. overeenkomstig de publicatie- en/of inkoopvoorwaarden. Deze liggen bij de redactie ter inzage en zijn op te vragen. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van de uitgever. Hoewel de grootst mogelijke zorg wordt besteed aan de inhoud van het blad, zijn redactie en uitgever van Ruimte en Wonen niet aansprakelijk voor de gevolgen, van welke aard ook, van handelingen en/of beslissingen gebaseerd op de informatie in deze uitgave. Niet altijd kunnen rechthebbenden van gebruikt beeldmateriaal worden achterhaald. Belanghebbenden kunnen contact opnemen met de uitgever.

Ook de aandacht trekken van corporaties, bouwers, duurzaamheidstrategen en architecten? Kijk op www.ruimteenwonen.nl/adverteren voor de mogelijkheden of bel 073 205 10 23