Modulair teeltconcept voor kruiden local-for-local en ultravers

Hoe vergroot je de beschikbaarheid van verse kruiden op duurzame wijze? Upfarm ging met het vraagstuk aan de slag en introduceert een uniek kweekconcept voor instore en inrestaurant farming. “We brengen vers, lokaal, beleving en technologie samen,” aldus eigenaar Lode Lauwers.

Upfarm is een initiatief van Lode Lauwers en zijn zus Eveline Lauwers. In coronatijd ontwikkelden zij een kweekconcept, om met behulp van modulaire teeltkassen de beschikbaarheid van verse bladgroenten, kruiden en cressen te verhogen. De passie voor kruiden hebben zij van geen vreemde; hun vader en ooms runnen het familiebedrijf Vegobel in Duffel. Dit bedrijf teelt een uitgebreid aanbod aan verse kruiden in pot. “We zijn opgegroeid in de tuinbouw, het is ons met de paplepel ingegoten,” vertelt Lode. “Corona heeft ons geleerd hoe belangrijk lokaal product is. Daarnaast wilde ik graag technologie combineren met een goed verhaal. En zo is Upfarm tot stand gekomen.”

ULTRAVERS EN MAXIMALE BELEVING

Inmiddels heeft Upfarm een samenwerking met groothandel voor horeca- en foodprofessional Metro. In de winkel in Antwerpen is een teeltkas van zo’n twintig vierkante meter te vinden waarin verse kruiden worden geteeld. Lode: “De kruiden worden rechtstreeks in de winkel geteeld en verdeeld. Restauranthouders en chefs uit de regio Antwerpen kunnen de kruiden die ’s ochtends geoogst zijn nog dezelfde dag gebruiken in hun gerechten. Een uniek voorbeeld van instore farming. Elke maand is er een andere selectie kruiden beschikbaar, een mix van bekende basiskruiden en meer speciale en exotische kruiden. We merken dat chefs het altijd zeer verrassend vinden om een kijkje te nemen in de kas.”

Om het concept breed toegankelijk te maken ontwikkelde Upfarm een kleine versie van de kas. De modulaire verticale teeltkas van slechts één vierkante meter maakt instore en inrestaurant farming mogelijk. “Je kunt het vergelijken met eigen teelt in de tuin of op het terras, maar dan jaarrond. In de kas is alles zo op elkaar afgesteld dat de plantjes onder perfecte omstandigheden kunnen groeien. Denk

Wat er allemaal in een Upfarm unit zit?

Verschillende lichtrecepten voor teelt van een breed gamma aan kruiden.

Een gesloten circuit van watercirculatie waarbij water met nutriënten door de kast circuleert om de planten te voeden. Het water dat niet gebruikt wordt, wordt opgevangen en opnieuw gebruikt (extra filters halen vuil en plantenresten uit het water).

Sensoren voor het instellen van een micro-klimaat. De sensoren maken het mogelijk om het waterniveau, de zuurtegraad en de nutriënten te monitoren. Ook de temperatuur en de humiditeit worden gemonitord, waardoor voor Italiaanse basilicum bijvoorbeeld een echt mediterraans klimaat gecreëerd kan worden.

aan kruiden, cressen, bladgroenten, eetbare bloemen, enzovoorts. Onze teeltkassen kunnen op elke locatie neergezet worden en brengen de producten als het ware naar de eindgebruiker toe, in plaats van andersom. Hoe tof is het voor chef-koks om eetbare bloemetjes vlak voor het uitserveren ultravers uit de kas te knippen, terwijl de gasten meekijken. Dat is maximale beleving.”

GEEN ONNODIGE VERPAKKINGEN EN VOEDSELVERSPILLING

Het voordeel van een modulaire teeltkas, is dat ze overal neergezet kunnen worden. Dit maakt het voor de gebruiker mogelijk om de kruiden pas te plukken op het moment dat ze nodig zijn. “Verser kan niet en gegarandeerd het hoogst mogelijke gehalte aan antioxidanten en vitamines,” vult Lode aan. “Omdat de producten lokaal geteeld worden, hoef je ook niets weg te gooien en zijn er geen overbodige verpakkingen nodig. Daarbij komt dat de producten, dankzij de optimale omstandigheden in de kas, geteeld worden zonder gewasbeschermingsmiddelen. Alle kruiden zijn veilig en direct klaar voor gebruik.”

Upfarm is geschikt voor zowel retail als foodservice. Hij merkt op dat voor de retail met name de houdbaarheid en beschikbaarheid belangrijk zijn. Het productaanbod wordt altijd aangepast op de wensen van de klant. “Voor retailklanten is dat vaak een standaard kruidenassortiment, waarbij we afwisselen met bijzondere soorten om nieuwe producten uit te proberen en consumenten te triggeren. Restauranteigenaren zijn echt op zoek naar inspiratie, alles moet supervers, smaakvol en houdbaar zijn. Het aanbod voor de horeca is vaak op maat gemaakt. Samen met chef-koks bespreken we het menu en bieden daar passende producten bij. Het zijn vaak de wat bijzondere kruidensoorten, kiemgroenten, eetbare bloemen en seizoenstoppers. Momenteel zien we onder andere veel stoofpotjes met wat klassiekere kruiden als tijm, oregano en peterselie en veel specialere soorten koriander. En straks staat de kas weer vol eetbare bloemen en kruiden voor salades en cocktails.”

LOCAL-FOR-LOCAL

Met de mobiele teeltkas kunnen ondernemers zich onderscheiden. “Een unieke eyecatcher met toegevoegde waarde,” aldus Lode. “En door de hoge rotatie van de productie is het ook rendabel. Het bijzondere is natuurlijk toch wel de beleving van het hele teeltproces. Consumenten, chef-koks en winkeliers zien het product zelf groeien, je staat er letterlijk met je neus bovenop, wat het gebruik stimuleert. Zelf vinden we vooral het duurzame karakter enorm belangrijk. Geen kruiden in laten vliegen, maar werken met lokale producten. Een groot deel van de kruiden kiemen we zelf of laten we kiemen bij Vegobel. De kruiden worden als kort gekiemde plantjes in de kas gezet en verder gekweekt op smaak, grootte van blad en geur.” Upfarm is nu vooral actief in België, Antwerpen in het bijzonder. Ook andere Belgische steden volgen en er staan gesprekken gepland met verschillende partijen in Nederland en Duitsland. Het is de bedoeling samen te werken met verschillende kruidenleveranciers, om klanten zo lokaal mogelijk te beleveren.”

De teeltkas van Upfarm kan in principe op elke gewenste locatie worden neergezet.

De teeltkasten hebben een eigen microklimaat dat 365 dagen per jaar in stand blijft

“Kruiden en natuur zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Kruiden worden jammer genoeg niet altijd even vriendelijk aangeboden. Marokkaanse munt bijvoorbeeld wordt geïmporteerd vanuit Marokko of zelfs Azië en verpakt in plastic met een beperkte houdbaarheid. Het brengt een ongelofelijke ecologische druk met zich mee. Wij bieden de mogelijkheid om Marokkaanse munt lokaal te telen in een perfect gecreëerd klimaat zonder gewasbeschermingsmiddelen.”

Handel in (gesneden) bieslook en kruiden Handel in (gesneden) bieslook en kruiden

“We verhogen de beschikbaarheid van verse kruiden door ze als het ware naar de eindgebruiker toe te brengen”

Wel voorziet de ondernemer met name goede kansen voor de stad. “De consumptie is hier hoog, terwijl er eigenlijk geen ruimte is voor de teelt. Er zijn hier en daar wel initiatieven met kleine stads- en daktuinen, maar jaarrond telen is simpelweg niet mogelijk. Onze kasten hebben een eigen microklimaat dat 365 dagen per jaar in stand blijft. Door deze teeltkassen strategisch te plaatsen in de stad bij restaurants, winkelpunten en kantoren is er een hele nieuwe dynamiek van lokale versbeleving mogelijk.”

SERVICE EN ONDERHOUD VAN DE SLIMME KAS

Goed om te weten is dat Upfarm het onderhoud van de kas verzorgt. Klanten hebben alleen een stopcontact en waterleiding nodig. “We verkopen niet alleen de kas, maar verkopen het totale plaatje. Elke maand gaan we bij onze klanten langs voor onderhoud en ook tussendoor controleren we de teelt, wat mogelijk is dankzij de slimme technologie en sensoren in de kas.” (CH) 

lode@upfarm.be

Oregano is het meest voor vervalsing vatbare kruid in EU

Een studie van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek, de wetenschappelijke dienst van de Europese Commissie, concludeert dat oregano het kruid is dat het meest vatbaar is voor frauduleuze praktijken in de Europese Unie. Maar liefst 48% van de oregano-monsters die in het onderzoek werden geanalyseerd, waren vervalst, vooral met olijfbladeren. Bij peper was 17% van de monsters verdacht, bij komijn 14% en bij kurkuma en saffraan telkens 11%.

Bronnen van de Europese Commissie legden aan de Spaanse nieuwsdienst Efeagro uit dat de laboratoriumanalyses deel uitmaakten van een gecoördineerd controleplan in de EU om de omvang van frauduleuze praktijken op de kruiden- en specerijenmarkt vast te stellen. Daarvoor leverden 21 EU-lidstaten, Noorwegen en Zwitserland monsters aan van een groep kruiden en specerijen die vaak onderhevig is aan verwerking. Het centrum wijst erop dat er vermoedens van fraude waren in 17% van de 1.885 geanalyseerde monsters. Dat percentage lag iets lager dan in eerdere wetenschappelijke onderzoeken. De meeste verdachte monsters bevatten niet-aangegeven plantaardig materiaal en bij 2% werden niet-geautoriseerde kleurstoffen aangetroffen.

Uit de informatie blijkt dat er vervalste kruiden en specerijen op de Europese markt aanwezig zijn. De auteurs van het onderzoek melden verder dat het aantal monsters dat in bepaalde stadia is verkregen, zoals op lokale markten, bij grenscontroles en via aankopen op internet, te laag was om statistisch significante vergelijkingen te maken.

Europa is een van de belangrijkste importregio’s van kruiden en specerijen, met ongeveer 300.000 ton, waarvan de meeste afkomstig zijn uit Oost-Azië. Veel specerijen worden geproduceerd in landen waar ze worden gedroogd en gereinigd voordat ze naar het land van bestemming worden verzonden. Daar worden ze dan opnieuw gedesinfecteerd voordat ze worden verpakt en op de markt gebracht.

De onderzoekers stellen dat er in elke fase frauduleuze manipulaties kunnen plaatsvinden en dat de kans op vervalsing groter wordt naarmate er meer schakels in de toeleveringsketen zijn. 