Meer kleur en smaak op het bord

“Veel mensen weten niet eens dat deze mooie producten gewoon in ons eigen land groeien”

Dertien jaar geleden liet Martin Topper bezoekers van een foodfestival paarse peen proeven. De vraag waar deze gekleurde groente vandaan kwam, liet hem niet los. Al snel besloot hij zelf gekleurde wortelen te gaan telen. Inmiddels produceert Zonneheerdt een breed assortiment aan gekleurde en vergeten groenten.

Martin begon in 2010 met het telen van de gekleurde wortelen. Hij is de derde generatie van het akkerbouwbedrijf Zonneheerdt dat naast de teelt en verwerking van gekleurde en vergeten groenten ook actief is in het verbouwen van onder andere aardappelen en uien. “In eerste instantie begon ik alleen met de teelt van gekleurde wortelen, later volgden ook gekleurde bieten, babygroenten, pastinaak en wortelpeterselie. Het areaal beslaat momenteel zo’n 65 hectare. Wat productie en verwerking betreft passen de vollegrondsgroenten allemaal prima bij elkaar passen en we kunnen hiermee een totaalpakket aan gekleurde groenten bieden.” Vanuit het bedrijf in Dronten verzorgt Zonneheerdt het gehele productieproces vanaf het zaaien tot aan de oogst, evenals het wassen, sorteren en verpakken.”

DE ECHTE SMAAK VAN GROENTEN

Het assortiment omvat paarse, gele, witte, purple haze, rode peen, rode, gele en witte bieten, chioggia bieten en mini bieten, pastinaak en wortelpeterselie. “Rode peen telen we nog niet zo heel lang, de productie neemt nog elk jaar toe. Rode peen is onder andere in India heel populair, maar we merken nu ook een stijgende vraag vanuit de Europese markt.” Martin vertelt een groot deel van de producten jaarrond te kunnen leveren. Soms koopt hij product bij, als service of wanneer klanten specifiek om bepaalde producten vragen. “Een deel van onze producten is jaarrond beschikbaar uit de opslag, maar wortelpeterselie bijvoorbeeld kun je niet het hele jaar bewaren. Dat kopen we voor onze vaste klanten tijdelijk elders in. Voorop staat dat Zonneheerdt consumenten de echte smaak van groenten wil laten proeven. Dit doen we door smaakvolle gekleurde groenten zo duurzaam mogelijk te telen. Dat we hier in de Flevopolder op vruchtbare gronden telen is een groot voordeel.”

De verschuiving die gaande is van vlees naar groenten is volgens hem een goede ontwikkeling. “Consumenten zijn over het algemeen steeds bewuster bezig met gezondheid en willen meer kleur en smaak op het bord. Chioggia biet is bijvoorbeeld enorm populair als carpaccio, rode bieten worden veel verwerkt

Martin startte in 2010 met de teelt van gekleurde groenten in de Flevopolder

in sappen, smoothies en salades en gele wortelen doen het goed in wokmixen. Bijzonder is ook dat de groenten specifieke gezondheidsbevorderende eigenschappen hebben, wat ik zelf ook graag benoem. Gezonde voeding is toch het beste medicijn. Zo bevat paarse peen anthocyanen, een natuurlijke kleurstof en antioxidant en zijn gele wortelen rijk aan luteïne, een stof die de ogen beschermt.”

FLEVO-GROENTEN IN JAPANSE SUSHI

Waar kunnen we de gekleurde groenten van Zonneheerdt zoal tegenkomen? De bewerkte en onbewerkte groenten vinden via distributeurs hun weg naar de retail, foodservice en de verwerkende industrie. De producten gaan veelal in houten kistjes van vijf of tien kilogram onder het eigen label van Zonneheerdt de deur uit. Naast de binnenlandse markt zijn onder andere Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Scandinavië belangrijke bestemmingen. Onze groenten gaan bijvoorbeeld ook naar Dubai en het Verre Oosten. In Frankrijk en het VK zijn de groenten vooral een aanvulling op het eigen seizoen, in het Verenigd Koninkrijk zijn ze gek op onze bietjes en in Japan worden onze gekleurde groenten gebruikt voor de bereiding van sushi.”

Ook bij Zonneheerdt heeft de coronapandemie haar sporen nagelaten. Martin zag de afgelopen twee jaar met name vanuit de foodservice de vraag naar gekleurde groenten drastisch dalen. “Daar staat tegenover dat we weer meer richting retail konden doen, in verspakketten bijvoorbeeld. Juist in deze periode wilden mensen geïnspireerd worden en uitpakken in de keuken. Daarbij komt dat consumenten juist in coronatijd werden aangespoord bewuste keuzes te maken, steeds meer mensen willen weten waar hun product vandaan komt. Dat is toch echt wel een positief gevolg van de coronapandemie. De rol van lokale en eerlijke producten wordt daarmee onderstreept.”

PROMOTIE GEKLEURDE GROENTEN GAAT DOOR

In het verleden was Martin al actief met het promoten van vollegrondsgroenten en het verbeteren van het imago in de agrarische sector. Hij zet zich er nog altijd graag voor in om mensen te informeren over de

THOMASOL GESTIÓN, S.L. ALICANTE – ESPAÑA WWW.THOMASOL.EU T: +34 965 060 305 M: +34 669 636 873

Uw volledige transparante en discrete partner, lokaal gevestigd in Spanje voor directe en persoonlijke sourcing van al uw Spaanse producten.

prachtige producten die Nederland, en Flevoland in het bijzonder, te bieden heeft. Niet verwonderlijk dat Martin dit jaar met zijn gekleurde groenten te vinden is op de Floriade Expo in Almere. “Gekleurde groenten zijn mijn passie en specialiteit. Veel mensen weten niet eens dat deze mooie producten gewoon in ons eigen land groeien.”

Martin vind het leuk én nodig om zoveel mogelijk mensen groenten met kleur en smaak te laten proeven, zodat ze ervaren hoe de groenten echt smaken. “Door onze afgevlakte smaken weet men niet meer hoe producten van oorsprong echt smaken. Daarnaast blijft informatie over de herkomst van groenten en het verkorten van de keten erg belangrijk. We kunnen producten van over de hele wereld importeren, dan zijn ze misschien wel biologisch geteeld, maar is het ook duurzaam? Sowieso groeien we als gangbare landbouw steeds meer in de richting van biologisch. We gebruiken zo min mogelijk gewasbeschermingsmiddelen. En dat kan ook. Als je goed voedsel hebt, zijn er weinig middelen nodig. Zie het als een aspirientje bij pijnbestrijding. Dat gebruiken we toch ook alleen als het nodig is?!”

ZORG VOOR MENS EN MILIEU

Stijgende productiekosten, de macht van de supermarkten, dreigende personeelstekorten; het baart ook Martin zorgen. Toch is hij positief gestemd. Zo haalt Martin veel energie uit samenwerkingen en initiatieven waarbij de zorg voor mensen en het milieu centraal staan. Zonneheerdt is onder andere aangesloten bij Boeren voor Buren. Dit is een stichting zonder winstoogmerk die voedselpakketten samenstelt voor mensen met een klein budget en op deze manier verbinding legt tussen het platteland en de stad. “Ook voedselverspilling verminderen door meerwaarde te creëren uit reststromen heeft onze aandacht. We hebben al een heerlijke gele bietenchutney en paarse wortelsap ontwikkeld en momenteel werken we aan de limonadelijn met groenten.” (CH)

topper@zonneheerdt.nl

UW PARTNER VOOR HANDEL EN TEELT • IMPORT • EXPORT CONSUMPTIE- EN POOTAARDAPPELEN

Kleinjan’s aardappelhandel B.V. Zuidoordseweg 6 • 3267 LW Goudswaard • Tel.: 0186-692900 • Fax.: 0186-691491 E-mail: info@kleinjansaardappelhandel.nl • Internet: www.kleinjansaardappelhandel.nl

Roel Wellner Fruit BV Esterweg 12a, 4185NN Est M +31(0)655 17 51 69 T +31(0)345 56 94 32 info@roelwellnerfruitbv.nl www.maribelle-appel.nl

Kool-appelsap kan gevaarlijk buikvet snel verminderen

Bij zwaarlijvige mensen omringt visceraal vet vitale organen, zoals de lever, nieren en darmen. Deze lastige locatie en de eigenschappen van het vet kunnen het risico op diabetes, dementie en bepaalde vormen van kanker verhogen. In tegenstelling tot onderhuids vet, is visceraal vet niet de malse substantie vlak onder de huid die je kunt knijpen; dit type vet zit diep verborgen in de buik. Daar kan het leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Volgens een onderzoek dat is gepubliceerd in het tijdschrift Nutrients, is het drankje dat kan helpen het gevaarlijke buikvet te verminderen appel-koolsap. Uit het onderzoek bleek dat de fruit- en groentedrank in staat was visceraal vet te verminderen. De onderzoekers keken naar de effecten van kool-appelsap op zwaarlijvigheid bij rattenmodellen. Gefermenteerde voedingsmiddelen zijn eerder in verband gebracht met een lagere hoeveelheid visceraal vet. Van zuurkool tot kimchi, gefermenteerde voedingsmiddelen maken gebruik van anaerobe processen waarbij micro-organismen, zoals gist en bacteriën, voedselcomponenten afbreken.

Microbiomen op vers en onbewerkt fruit blijken essentieel voor menselijke gezondheid

De Zuid Afrikaanse hoogleraar Lise Korsten aan de Universiteit van Pretoria, heeft gereageerd op een onlangs gepubliceerde studie die laat zien hoe het microbioom en resistoom van appelen veranderen in de periode na de oogst. Korsten vertelt dat de studie aantoont dat nuttige microben op appelen overheersen. "Uit andere studies blijkt dat verschillende soorten het darmmicrobioom ten goede komen en bijdragen tot gezondheid en welzijn. Het oude gezegde "een appel per dag houdt de dokter weg" is dus echt waar. In ons artikel hebben we aangetoond dat deze populaties veel voorkomen op onze lokaal geteelde appelen. In andere studies is ook aangetoond dat deze gunstige microbioompopulaties de opname van voedingsstoffen in de darm verbeteren en men kan dus parallellen trekken tussen verse appelen die een gezond darmmicrobioom bevorderen en andere voedingsproducten zoals bewerkte voeding die vaak verstoken is van gezonde microben en dus niet bijdraagt aan het behoud van een gezonde darm," aldus Korsten. De studie suggereert ook dat de groeiende trend om plantaardig te eten meer is dan een modegril. De wetenschap toont nu aan dat we meer halen uit het eten van rauwe en verse groenten en fruit dan alleen de som van hun voedingsstoffen en dat de positieve rol die de microscopische organismen spelen in ons darmmicrobioom steeds belangrijker wordt voor onze gezondheid.

Door CBI uitgekozen bedrijven scoren op Fruit Logistica

Dit jaar presenteerde CBI zorgvuldig gekozen kwaliteitsleveranciers afkomstig uit Guatemala, Panama, Honduras, Costa Rica en Jordanië. Locatie: Fruit Logistica in Berlijn, van 5 tot en met 7 april 2022. Fruit Logistica is ‘s werelds de grootste handelsbeurs voor verse producten. Ook door CBI gecoachte bedrijven van het onlangs gesloten project Agrofood Moldova waren aanwezig. Alle bedrijven hebben hun producten met succes gepresenteerd. Estuardo Cobo, manager van Amadeo Export uit Guatemala, zei: “De beurs was een fantastische manier om nieuwe klanten te ontmoeten en weer in contact te komen met mensen die ik door de pandemie niet meer had gezien.”

Midden-Amerikaans succes Dit jaar stelde CBI vier bedrijven voor die meededen aan het project CBI Connecting Central America: Panafruit met papaja’s uit Panama, Amadeo Export met mango’s uit Guatemala, Agrícola Antar met okra uit Honduras en Tropifoods met cassave, zoete aardappel en meer producten uit Costa Rica. Alle vier bedrijven waren heel enthousiast over Fruit Logistica en hebben er veel goede contacten opgedaan. Panafruit wordt gerund door Hormoz Safi en zijn dochter Maryan. Ze maakten al een week na afloop van de beurs plannen om zaken te doen met een bedrijf waarmee ze in Berlijn in contact waren gekomen.

Estuardo Cobo, manager van Amadeo Export, was heel blij met wat hij had bereikt in de drie dagen durende beurs. Hij had al zijn doelen behaald. “Het mooiste van Fruit Logistica dit jaar was dat ik er nieuwe bedrijven heb leren kennen en weer in contact ben gekomen met klanten die ik door de pandemie niet meer had gezien. Ik heb ook klanten gevonden die zaken met me willen gaan doen, en twee mogelijke partners waar ik in wil investeren.” Estuardo zei ook dat hij op deze editie van Fruit Logistica heeft gekeken naar mogelijke nieuwe exportmarkten. Hij was CBI heel dankbaar voor de hulp bij het vinden van de juiste klanten. “Het is soms best moeilijk om te bepalen met welke bedrijven je het best zaken kan doen; de CBI experts hebben me daarbij goed geholpen. Dat soort marktkennis kun je met geld niet kopen.” Business export coaching expert Piet Schotel raadt importeurs aan om voor bedrijven te gaan die worden ondersteund door CBI. “CBI bereidt ondernemingen voor op de Europese markt. Importeurs die voor deze bedrijven kiezen, weten van tevoren dat ze betrouwbaar en professioneel zijn.”

Koning van de dadels Jordanië heeft als leverancier van verse groente en fruit een concurrentievoordeel. Dat komt door het langere productieseizoen in de Jordaanvallei en de korte afstand tot Europa. Het land staat bekend om zijn hoge kwaliteit aardbeien en paprika’s. Maar Jordanië heeft nog een andere troef: de Medjoul dadel, bekend als de koning van de dadels. De Jordaanse vereniging van exporteurs en producenten (JEPA) sprong er ook dit jaar weer uit op Fruit Logistica. Er waren dit jaar zeven aanbieders van heerlijke Medjoul dadels die steun krijgen van CBI. Veel potentiële klanten en inkopers kwamen langs om de verrukkelijke dadels te proeven en contacten te leggen met de bedrijven. Tamer Abu Jodom van Five Dates vond het “heerlijk om weer op een beurs te kunnen staan. Ik heb heel wat mensen ontmoet die dadels naar de Europese markt willen exporteren. Ik heb er goede contacten

aan overgehouden.” Ook zei hij: “Fruit Logistica is meer dan alleen je product verkopen of contacten leggen. Je bent aan het netwerken met gelijksoortige bedrijven en concurrenten, op zoek naar mogelijkheden om samen te werken.” Als je deelneemt aan een handelsbeurs, moet je goed weten wat jouw bedrijf onderscheidt van de anderen. Tamer zegt dat hij dankzij het Fresh Fruits and Vegetables Jordan project van CBI heeft geleerd zijn bedrijf te onderscheiden van de rest en hoe je de concurrentie aangaat.

Op naar het volgende niveau Moldavië is een vruchtbaar land met een lange traditie van fruitteelt. Met moderne technologie worden er onder meer appels, druiven, kersen, abrikozen, pruimen en andere steenvruchten geteeld en geëxporteerd. In de afgelopen vijf jaar heeft CBI samengewerkt met Moldova Fruct, de landelijke associatie van producten en exporteurs van fruit. Het CBI-project Agrofood Moldova liep van 2018 tot 2021. Achttien telers van vers fruit, fruitverwerkers en honingproducenten kregen coaching van CBI. Ze werden geholpen bij het voldoen aan de markteisen van de Europese Unie (EU), het verbeteren van productiemethoden en het betreden van de EU-markt. Op Fruit Logistica van dit jaar stonden sommige door CBI gecoachte bedrijven die bij Moldova Fruct zijn aangesloten. Valeria Caduc, manager van SMARTA, heeft deelgenomen aan het CBI-project. Haar bedrijf verkoopt verschillende soorten appels. Ze vertelt dat haar bedrijf al veel profijt heeft gehad van het project: “CBI heeft ons geholpen bij het zetten van de volgende stap in ons bedrijf door marktonderzoek en het opstellen van een exportplan.” Voordat ze zich aansloot bij het CBI-project had Valerie al eens deelgenomen aan beurzen en een paar klanten binnengehaald. Maar nadat ze door CBI was geadviseerd, merkte ze het verschil op de beurzen die ze daarna bezocht. “We deden marktonderzoek en kwamen er zo achter waar ons product in de markt past. Hierdoor vonden we meer leads en klanten voor ons product.” Dit jaar bezocht ze Fruit Logistica zonder CBI, “maar dankzij het project wist ik nu wat ik moest doen. Ik heb gesproken met mogelijke inkopers en met eerdere contacten. CBI gaf ons het vertrouwen de volgende stap met ons bedrijf te zetten.” Iurie Fala, directeur van Moldova Fruct, kijkt terug op een succesvolle samenwerking met CBI. “CBI heeft bedrijven in het project geholpen met hun professionalisering, hoe ze nieuwe markten konden aanboren en voorbereiden op uitdagingen. Er zijn dit jaar op Fruit Logistica bedrijven aanwezig die CBI ondersteunde. Je ziet hoe professioneel ze te werk gaan.”

Importmogelijkheden

Connecting Central America Wilt u meer weten over de ze bedrijven en mogelijkheden voor import? Neem contact op met de projecten van Connecting Central America door een email te sturen naar cca@cbi.eu

Fresh Fruit and Vegetables Jordan Om contact op te nemen met het Fresh Fruit and Vegetables Jordan project, stuur een email naar agriculture@cbi.eu

Agrofood Moldova Voor meer informatie over de bedijven van Agrofood Moldova, ga naar www.moldovafruct.md/eng of stuur een mail naar agriculture@cbi.eu

ON THE LEFTBANK WITH EXCELLENT CONNECTIONS TO HINTERLAND DESTINATIONS VIA MAINROADS AND SUFFICIENT BARGE CONNECTIONS TO THE IMPORTANT EUROPEAN PORTS.

EFP being specialized in handling fruit and perishables (mainly bananas) situated at a multi purpose water related terminal containing: • 13600 sqm coldstore • 8100 sqm dry warehouse for export • Container hub & repair site of 17500 sqm and 500 reefer plugs

STRENGTHS:

• Expertise in stevedoring • Liable in Warehouse Management • Excellent Warehouse Management system with barcode scanning for track and trace • FAVV approved • Experienced and skilled employees to

For further info do not hesitate to contact EFP directly on info@eurofruitports.com · www.eurofruitports.com

Pepper Decore System

Instituut Thünen: meer groenten en fruit, minder vee Land- en tuinbouwsubsidies in andere banen leiden

Wetenschappers van de Universiteit van Oxford en het Braunschweig Thünen Instituut hebben onderzocht hoe een gezondere en klimaatvriendelijker land- en tuinbouwsituatie kan worden ontwikkeld door land- en tuinbouwsubsidies wereldwijd anders in te richten. De resultaten zijn nu gepubliceerd in het tijdschrift Nature Communications.

Wereldwijd wordt jaarlijks meer dan 200 miljard dollar uitgegeven aan overheidsdiensten voor de land- en tuinbouw. De nadruk ligt vooral op de ondersteuning van bestaande land- en tuinbouwsystemen en land- en tuinbouwbedrijven, en minder op de teelt en productie van gezond en klimaatvriendelijk voedsel. Aangezien de land- en tuinbouw, met inbegrip van vervoer, de verwerking en de distributie van voedsel, verantwoordelijk is voor een derde van alle broeikasgasemissies en veel ernstige ziekten terug te voeren zijn op onevenwichtige voeding, lijkt het de moeite waard het huidige systeem te heroverwegen.

In een nieuwe studie hebben dr. Marco Springmann van de Universiteit van Oxford en dr. Florian Freund van het Thünen-instituut voor marktanalyse onderzocht hoe de land- en tuinbouwsubsidies kunnen worden hervormd om de klimaatvriendelijke productie en de volksgezondheid te stimuleren. Aan de hand van modellen hebben ze verschillende varianten uitgedacht, die allemaal gemeen hebben dat een deel van de subsidies wordt gekoppeld aan de teelt van zowel gezond als duurzaam geproduceerd voedsel. Dit betekent: meer tuinbouwproducten zoals groenten, fruit, noten en peulvruchten en minder vee.

Momenteel wordt slechts een kwart van de land- en tuinbouwsubsidies gebruikt voor tuinbouwproducten. De rest gaat naar granen en oliehoudende zaden (ongeveer een derde), waarvan een groot deel wordt gebruikt als veevoer, of rechtstreeks naar de veeteelt gaat (vlees- en melkveehouderij). Als land- en tuinbouwsubsidies volledig zouden worden gebruikt om voedingsmiddelen met gunstige gezondheids- en milieueigenschappen te bevorderen, zou dat leiden tot een stijging van de productie van groenten, fruit, noten en peulvruchten met 19% in de OESO-landen (waaronder de EU, de VS en Japan) en met 3% in niet-OESO-landen zoals China, Rusland of India. De broeikasgasemissies zouden licht dalen, hoofdzakelijk door de verminderde consumptie van vlees en zuivelproducten en van basisvoedingsmiddelen in combinatie met de toename van tuinbouwproducten (in de OESO-landen -1,7 %, in de niet-OESO-landen -0,2 %).

De consumptie van groenten en fruit zou aanzienlijk stijgen als gevolg van de verandering in het aanbod: met 10% in de OESO-landen en met 5% in de niet-OESO-landen. Volgens de berekeningen zou dit de voedingsgerelateerde mortaliteit met ongeveer 440.000 mensen per jaar verminderen.

TEGENSTRIJDIGE DOELSTELLINGEN

Uit de resultaten blijkt echter ook dat er een aantal wisselwerkingen zijn. Een volledige afschaffing van de land- en tuinbouwsubsidies zou economisch en ecologisch gunstig kunnen zijn, maar negatieve gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid van de bevolking. Daarentegen zou het ombuigen van alle subsidies naar de productie van gezond voedsel dat op een klimaatvriendelijke manier is geproduceerd, de gezondheid van de bevolking verbeteren en de uitstoot van broeikasgassen verminderen, maar een negatief economisch effect hebben.

De meest veelbelovende aanpak was de subsidies gelijkmatiger over de landen te verdelen en alle betalingen te koppelen aan de productie van gezond en klimaatvriendelijk voedsel. Maar zelfs als de landen hun huidige nationale subsidieniveaus zouden handhaven en slechts de helft van de betalingen zouden koppelen, zou dit bijdragen tot een betere gezondheid en meer duurzaamheid.

Of en in welke mate de land- en tuinbouwsubsidies worden hervormd, hangt af van de wil van de beleidsmakers, het publiek en de diverse belangengroepen. De moeizame onderhandelingen over de hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) van de EU geven een idee van hoe moeilijk een dergelijke onderneming is. In brede kringen in de EU en het VK wordt nu echter gepleit voor een “overheidsgeld voor collectieve voorzieningen”-aanpak, waarbij land- en tuinbouwers meer worden beloond voor hun milieubewuste optreden. Wetenschappelijke modelberekeningen zoals die in de thans gepubliceerde studie kunnen de beleidsmakers in dit verband een belangrijk oriëntatiekader bieden.

florian.freund@thuenen.de