Witlofproducenten kampen met teleurstellende prijzen en concurrentie op Italiaanse markt

De marktsituatie voor witlof is wel eens beter geweest. En dat is nog zachtjes uitgedrukt. Er is niet te veel product beschikbaar, maar toch zijn de prijzen laag. Reijnpack, één van de grotere witlofverpakkingsbedrijven van Europa, produceerde in het eerste kwartaal tien procent minder witlof dan afgelopen jaar.

“Alle kosten stijgen, maar de opbrengst van het product blijft ver achter. Daar komt het eigenlijk wel op neer,” steekt Sjan van Gorsel van Reijnpack van wal. Vanaf eind 2021 zag hij de vraag naar witlof terugzakken en ook de prijs bleef achter. “Normaal gesproken is dat juist de beste periode voor ons, zo rond het einde van het jaar. In de kersperiode is er traditioneel veel vraag naar witlof met goede prijzen. Dat viel nu wel tegen en helaas zette dit door in het eerste kwartaal. De oorzaak hiervan? Er is te veel aanvoer van witlof op de exportmarkt, vooral op Italië. We zien met name vanuit België en Frankrijk veel concurrentie. De Fransen kunnen het product op de eigen markt niet kwijt en zetten het voor de export tegen scherpe prijzen weg. Daar kunnen en willen wij niet tegenop. Daarnaast hebben we voor ons gevoel te maken met een algehele afnemende consumptie,” vertelt hij half april.

Prijsdaling dwingt verlaging productie af De witlofprijzen op de veilingen liggen dan rond de 30/40 cent, een flinke daling ten opzichte van de 70/80 cent in een normale marktsituatie. Sjan: ‟Het product loopt wel door, maar omdat er meer product beschikbaar is dan vraag, gaat het allemaal wel moeizamer. Daarom produceren we ook minder. Het is goed om de verkoop op gang te houden, maar niet tegen elke prijs. De afgelopen maanden hebben we toch zo’n tien procent minder volume weggezet. En dan nog produceerden we in het eerste kwartaal onder de kostprijs.

Binnenlandse markt belangrijkste afzetkanaal telers Tolpoort Vegetables

Koos Groot is eigenaar van Horti Hydro Cultures uit het Noord-Hollandse Venhuizen. De witlofteler behoort tot een van de zeventien telers die vorig jaar coöperatie Tolpoort Vegetables is gestart.

Tolpoort Vegetables verpakt en verkoopt bloemkool, broccoli en witlof. ‟Met witlof en ook bloemkool en broccoli zijn we marktleider in Nederland. Alle groenten worden direct van de telers gesorteerd en verpakt in het distributiecentrum van Tolpoort. Vanuit hier beleveren we supermarkten, exporteurs en groothandels. De binnenlandse markt is ons belangrijkste afzetkanaal.”

Voorheen werden de bij Tolpoort verpakte groenten verkocht door The Greenery. Met de oprichting van Tolpoort Vegetables nemen de vollegrondstelers het heft in eigen hand. De keus om zelfstandig te gaan verkopen bevalt Koos en zijn collega-telers tot dusver goed. “Het nieuwe verkoopteam draait goed en alle binnen- en buitenlandse klanten weten ons gemakkelijk te vinden. Eind vorig jaar begonnen we met de afzet van bloemkool en broccoli en sinds begin van dit jaar verzorgen we ook zelf de uitlevering van witlof naar onze klanten. Geen beste markt om te starten, maar omdat we meer maatwerk kunnen leveren, blijven we aardig aan de bal. De vraag is er wel en de relaties zijn goed, de prijzen vallen echter tegen.”

“Zeer teleurstellend,” zo omschrijft Koos Groot de huidige witlofmarkt. “En dat geldt eigenlijk niet alleen voor witlof. De afgelopen periode zien we dat alle groenten, op de glasgroente na, moeizaam gaan. Hoe dat komt? Een precieze oorzaak is lastig te benoemen, maar het lijkt erop dat de omikron-variant toch haar sporen heeft nagelaten. Er werd beduidend minder groente verkocht in de supermarkten. De besmettingscijfers dalen nu weer hard, maar waren de afgelopen maanden echt heel hoog. Er zaten veel mensen ziek thuis. Bij onze witlofklanten zien we dat België en Frankrijk hier ook mee te maken hebben, waardoor er meer druk komt op de exportmarkten. De vraag naar het product loopt

Die is zeker met 15 % gestegen. Neem de grondstofprijzen, verpakkingsmaterialen, arbeidslonen, alles is duurder geworden, we kunnen dit zelf niet doorberekenen.”

Sjan kijkt uit naar het einde van de maand. Normaal neemt de productie - met name uit Frankrijk - richting de zomer altijd af, en daarom hoopt hij op een opleving van de markt. Hij geeft aan dat er in Nederland wel wat minder geproduceerd wordt dit jaar, omdat lang niet alle telers hun bedrijf 100 procent vol hebben staan. “We zien dat de prijs eigenlijk al vanaf vorig jaar tegenvalt. Zeker ten opzichte van 2020 toen we te maken hadden met een gunstige markt van veel vraag en hoge prijzen. Het blijft een uitdagende handel. Zelf produceren we zoveel mogelijk vraaggestuurd. Dat is best moeilijk, omdat je het nooit helemaal kunt sturen. De teelt van witlof is een continu proces; de ene keer heb je te veel en dan weer net te weinig, flexibiliteit is een vereiste.”

INVESTEREN IN OPTIMALISATIE VERWERKINGSPROCES

Toch blijft het Zeeuwse bedrijf optimisch. Reijnpack teelt en verpakt al sinds 1978 witlof en is in de loop der jaren uitgegroeid tot één van de grootste witlofverpakkers van Europa. Afgelopen jaar investeerde het bedrijf nog in een unieke en revolutionaire lijn voor de optimalisering van het verwerkingsproces van witlof. ‟Dat we

“Alle kosten stijgen, maar de opbrengst van het product blijft ver achter”

Sjan van Gorsel

zelf verpakken is onze kracht. Witlof is toch een kwetsbaar product. Bij ons gaat de witlof na het snijden en wegen meteen in de eindverpakking, zodat we de handelingen kunnen beperken. Dit komt de kwaliteit van ons product ten goede,″ laat hij weten. Sinds januari van dit jaar is ook de derde robotlijn voor het volautomatisch wegen, sorteren en verpakken van de witlof in gebruik genomen. Hiermee wil het bedrijf het tekort aan arbeidskrachten opvangen en de kostprijs zo laag mogelijk krijgen, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit.

‟Handwerk voor het snijden van het product blijft noodzakelijk, maar het proces na het snijden is geautomatiseerd en dit verloopt heel goed.

Er is ook een flinke capaciteitsslag gemaakt in het verwerkingsproces van 100 tot 115 kroppen witlof per minuut voor flowpacks en ongeveer 80 kroppen per minuut voor de schalen. Voordeel is bovendien dat we dankzij de verpakkingslijn die MDE Automation voor ons heeft ontwikkeld, allerlei data verzamelen, zoals het aantal kroppen en het gemiddelde kropgewicht. Deze informatie is terug te brengen op teeltniveau van de pennen, waardoor we precies weten welke percelen welk product opleveren. Binnenkort ontvangen we het dashboard, zodat we alle data inzichtelijk hebben en hiermee ook echt aan de slag kunnen voor verdere optimalisatie.” (CH)

info@reijnpack.nl

wel door, maar de concurrentie zorgt voor een flinke prijsdaling,” laat hij in de tweede week van april weten.

Nieuwe merknaam

Zowel de losse als de verpakte witlof gaan onder de nieuwe merknaam DeliChic® heel Europa door. Vooral Italië is een belangrijke bestemming. Koos: “De Deli-Chic® rekfolieverpakking op schaal doet het daar heel goed. Deze verpakking heeft een design met een frisse uitstraling en de witlof blijft er lang vers en knapperig in. De Italiaanse markt is minder retailgericht, er zit altijd een handelaar tussen. Het voordeel van Italië is dat er jaarrond witlof wordt geconsumeerd. Vroeger was Duitsland altijd het grootst voor witlof, wat lastiger is geworden nu alles er via de retail loopt. Ook merken we dat de productie in Duitsland zelf is gegroeid.” Voor de Nederlandse markt voert Tolpoort de merknaam Delilof®. Hiervoor hebben zij een speciaal dekvel laten ontwikkelen. “De bedoeling is de witlof zo lang mogelijk afgedekt te houden met dit dekvel, zodat de kroppen vers blijven en niet verkleuren. De consument ziet aan de bedrukking echter wel meteen dat er witlof in het kratje zit en dat het dekvel van Delilof® makkelijk te verwijderen is.”

“Voor nu is het afwachten wat er de komende tijd gaat gebeuren. Vanaf 1 mei stoppen de seizoenkwekers, wat betekent dat er meer ruimte komt voor ons product. Het weer en de consumptie spelen daarbij een grote rol. De laatste jaren is het areaal misschien iets gekrompen, maar de productie is over het algemeen best stabiel gebleven. We verwachten wel dat de productie volgend jaar zal dalen, kijkend naar de huidige marktsituatie.” (CH)

info@tolpoort.com