“Voorzichtig positief gestemd over aardbeienmarkt, maar met uitdagingen”

Jan Engelen, Coöperatie Hoogstraten: “Voorzichtig positief gestemd over aardbeienmarkt, maar met uitdagingen”

“De handel is zeker niet slecht,” zegt Jan Engelen, marketing manager bij Coöperatie Hoogstraten begin april over de aardbeienmarkt. Dat de prijzen licht gezakt zijn, ervaart Jan als een noodzakelijk kwaad. “Soms is een dipje nodig om de markt op gang te krijgen. Er zijn grenzen waarbij bepaalde klanten in gang schieten. Dat is nodig om de motor aan te zetten en om de vraag aan de klok te verhogen. Dat is nu, zo'n twee weken voor Pasen traditioneel wel het moment.” Hij ziet wat meer aanbod en wat meer uitdagingen op de markt die de prijzen wat drukken, maar verwacht dat de aanvoer uit Spanje snel verder zal afnemen.

Omdat de Belgische aardbei toch vooral in Noord-West Europa blijft – “De Noordwest-Europese landen zijn, afgezien van Spaanse invoer in de winter, vooral gebonden aan de lokale aardbeiproductie″ – raakt het militaire conflict tussen Rusland en Oekraïne de afzet van aardbeien via Hoogstraten maar beperkt, geeft Jan aan. “Het zijn eerder de neveneffecten als de hoge energieprijzen die meespelen.” Zo laat de marketing manager weten dat de belichte teelt afgelopen winter uitdagend is geweest, waarbij er gezocht moet worden naar een balans. “De telers die daarin hebben geïnvesteerd moeten er ook hun rendement uit halen. Hoe ver kun je er in gaan om de belichte teelt af te bouwen, om dan op termijn weer terug te kunnen opbouwen? Gaan we op korte termijn acties ondernemen of gaan we rekening houden met de toekomst? We proberen daar een middenweg in te vinden die voor de teler en de handelaar aanvaardbaar is. Wat we zeker niet mogen doen, is onze klanten droogzetten.”

HOE REAGEERT DE CONSUMENT?

Maar dat de kosten hoe dan ook stijgen, is duidelijk en het is een factor die Hoogstraten, in navolging van haar leveranciers, bespreekbaar maakt met haar afnemers. Jan merkt op dat zo’n 85 procent van de aardbeien die via Hoogstraten worden vermarkt over de klok gaan. “Dat heeft zijn waarde, want het is een product dat van dag tot dag enorm kan schommelen. De klokprijzen zijn een referentie geworden in de markt. Ik denk dat als die referentie zou wegvallen we in een neerwaartse prijsspiraal zouden kunnen raken.″ Wel geeft hij aan dat er de laatste jaren aan is gewerkt om meer vaste partners te zoeken en minder afhankelijk te zijn van de spotmarkt, wat rust geeft in de organisatie. Dat neemt niet weg dat er uiteraard grenzen zijn aan de mate waarin kosten kunnen worden doorberekend, meldt Jan. “Je kunt het product niet eindeloos duurder maken. De kostenstijgingen hebben invloed op het begin van de keten, maar dit sijpelt langzaam door naar het eind van de keten: de consument. Consumenten zien stijgingen op alle fronten: in het schap, in

hun energienota, in het vertier, noem maar op. Het gaat voor sommige consumenten een uitdaging worden en ik ben benieuwd hoe ze zich gaan verhouden ten opzichte van voedsel.” Ondanks de uitdagingen van de afgelopen tijd – “als je terugkijkt in de tijd hebben we best al veel gehad″ - beziet Jan de markt optimistisch. “We zitten nog altijd aan de goede kant van de business, want we produceren voedsel; we moeten toch allemaal eten of we nu corona hebben of in oorlog zijn. Het is een fijne gedachte dat we daaraan kunnen meewerken.” Daarnaast ziet hij een veerkrachtige sector. “Belgen passen zich goed aan en ook op retailniveau zit men niet bij de pakken neer. Er wordt nog altijd verder geïnnoveerd.” Daarnaast geeft Jan aan dat ook de fusie met REO Veiling een positief gegeven is. “Met een heel positieve attitude werken we er samen aan om dat tot een goed eind te brengen.″

FOCUS OP SPECIALSME

Eén van de positieve ontwikkelingen die de marketing manager bijvoorbeeld noemt is dat de handel met het VK door Brexit weliswaar complexer is geworden, maar zeker ook opportuniteiten biedt. “Het is moeilijker om handel te drijven, omdat er veel extra acties genomen moeten worden om het product in de VK te krijgen. Maar dingen die moeilijk zijn, zijn vaak ook lucratiever.” Jan merkt dat de handel op het VK steeds meer specifieke kennis vereist. “Specialisme is echt wel een keyword hierin.″ Een aspect dat goed past bij Hoogstraten dat zich in de loop der tijd naast aardbeien ook heeft gespecialiseerd in de categorieën tomaat en paprika. “We hebben maar drie grote productgroepen en zijn doorheen de tijd enorm gegroeid in areaal en dat heeft ertoe geleid dat we dat specialisme hebben kunnen uitbouwen.″ Een focus die onder meer tot uiting komt in het vierde Aardbeiencongres dat Hoogstraten organiseert. “Daar brengen we wetenschap en business met elkaar in contact. Daar zijn doorheen de tijd innovaties uit voortgekomen. We proberen de ontwikkelingen op het gebied van teelt en marketing & sales te matchen. Zo brengen we voor een product als aardbei 350 professionals bij elkaar om te brainstormen.” Die ontwikkelingen bevinden zich onder meer op het vlak van nieuwe variëteiten waarbij Hoogstraten inzet op rassen- en teelttechnischonderzoek. “Smaak, presentatie, houdbaarheid en productie zijn belangrijke aspecten bij de beoordeling van een nieuw ras.” Als er een variëteit wordt ontdekt die een kanshebber kan zijn in de markt, wordt dit door Hoogstraten ondersteund. “Zo’n ras wordt verkocht met een bepaalde garantie aan de teler om de variëteit de kans te geven om gelanceerd te geraken. Dat is meestal beperkt in tijd maar wel voldoende lang om het kans te geven,″ besluit Jan. (MW)

jan.engelen@hoogstraten.eu