AGF-er buitenland: Miriam Belhaine

Miriam Belhaine, business developer Holland Greentech: “De markt verander je niet zomaar”

(Beschermde) tuinbouw in Afrika is geconcentreerd in Noord-Afrika (Marokko, Algerije, Egypte), Oost-Afrika (Kenia, Ethiopië, Oeganda, Rwanda), Zuid-Afrika en West-Afrika (Ghana). Of er ook in Benin toekomst voor is, onderzoekt Miriam Belhaine. Sinds 1,5 jaar is ze business developer voor Holland Greentech in de economische hoofdstad Cotonou.

Holland Greentech biedt in Afrika een geïntegreerd portfolio van tuinbouwproducten en -diensten met Nederlandse kennis, kunde en technologie. Door telers daar productiever en rendabeler te maken, willen ze de gehele waardeketen tot ontwikkeling brengen. Miriam: “Holland Greentech is inmiddels actief in 11 Afrikaanse landen. We beginnen telkens als startup. Afhankelijk van de grootte van de tuinbouwsector verkopen we Nederlandse technologie die gedragen worden door opleiding en trainingen. In Benin zetten we in eerste instantie in op twee producten: hybride groentezaden van Rijk Zwaan en irrigatiesystemen van Rivulis. Inmiddels verkopen we in Benin ook bodemanalyses van Blue Lab.”

Benin is een interessant land voor Holland Greentech. “Het is klein en relatief veilig en heeft veel buurlanden waarmee het handel drijft. Belangrijke teelten zijn tomaat, hete peper, uien, wortelen en kool. In het regenseizoen is er een overschot. Nigeria is een grote afzetmarkt, maar ook problematisch. De grenzen zijn een aantal keer dichtgegaan en ook investeert Nigeria zelf steeds meer in de eigen teelt. In het zuiden van Benin worden wortelen geteeld die veelal naar Togo worden geëxporteerd. In het noorden is er teelt van uien en kool, deze worden voornamelijk verhandeld aan Burkina Faso. Import is er in het droge seizoen, vooral van tomaten en uien, het meeste daarvan komt uit Burkina Faso.”

Benin is een van de armste Afrikaanse landen. “Het kennisniveau is niet heel hoog en we investeren daarom veel in educatie en trainingen om de teelt te verbeteren. Vooral in het zuiden is er door het tropische klimaat veel ziektedruk. Ze telen vooral in de vollegrond. In de anderhalf jaar dat ik hier rondloop heb ik 2 of 3 kassen gezien, zelfgemaakt met behulp van hout en plastic. We proberen het “uit de grond”-telen of het telen in kassen te stimuleren en hopen daar ook investeerders voor te vinden. Het Benin-kantoor manage ik samen met een lokale collega die vooral de agronomische kant doet. Zelf richt ik me vooral op de businesskant. Telers hebben zich niet georganiseerd. Marktvrouwen, ‘les bonnes dames’ genaamd, kopen groentes in bij de telers, als de groentes te duur zijn gaan ze naar de volgende teler. Als Holland Greentech stimuleren we telers om meer samen te gaan werken en proberen coöperaties te bouwen en te versterken. Als bedrijf gaan we hier met een langetermijnvisie aan de slag, de markt verander je niet zomaar.”

Holland Greentech is een commercieel bedrijf, maar wil ook sociale impact hebben. Om de ontwikkeling in Benin op een duurzame manier te versnellen werkt Holland Greentech samen met partners. Door samen te werken met verwerkers en retailers, ondernemerschaps-, management- en financieringstrainingen te geven, zullen telers niet alleen meer produceren, maar zullen ze erin slagen hun groenten voor een eerlijke prijs op de markt te verkopen is de gedachte. Een van de projecten die in Benin is gestart is HortiBenin. Een driejarig project gefinancierd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) met zeven partners uit de waardeketen. “Hier werken we met leadfarmers vanuit elke regio. Het eerste seizoen hebben we nu achter de rug. Daarin merken we dat vooral de jongeren openstaan voor vernieuwing, de oudere telers hebben meer een instelling van: ‘je kunt me heel wat wijsmaken, maar ik doe het op mijn eigen manier.’”

Het leven in Benin bevalt Miriam goed. “Als ik klaar ben met mijn werk ga ik vaak naar het strand. Die zijn prachtig hier, je krijgt vanzelf een vakantiegevoel. Doordat het een klein land is kun je gemakkelijk uitstapjes maken. De expat-community is ook klein, dus ontmoet je snel mensen. Cotonou is een havenstad en dat maakt dat het leven bruisender is dan in vergelijkbare steden in Burkina Faso bijvoorbeeld. De mensen zijn ondernemend en proberen op allerlei manieren geld te verdienen. Het gaat er echter niet zo efficiënt aan toe als in Nederland. Ze doen alles lekker rustig aan. Wij Nederlanders zijn erg direct, maar hier moet je je mening even voor je houden en geduld kunnen hebben,” besluit Miriam. (ML) 

miriam@hollandgreentech.com